หน่วย ที่ การ ป้องกัน และ ปราบ...

9-1

หนวยท9การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

อาจารยธารตเพงดษฐ

9-2

แผนผงแนวคดหนวยท9

9.3การปองกนและ

ปราบปราม

อาชญากรรม

ลกษณะพเศษ

การปองกนและ

ปราบปราม



9.1ความหมายและ

ลกษณะของ



9.1.1ความหมายของอาชญากรรม

9.1.2ลกษณะและการจำแนกประเภทของ

อาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.2สาเหตปจจยและ

ผลกระทบของ



9.2.1สาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรม


9.2.2ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะ

พเศษ

9.3.1วตถประสงคของการปองกนและ

ปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.3.2ทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะ

พเศษ

9.3.3กลไกและมาตรการทางกฎหมายท

บงคบใชตออาชญากรรมลกษณะพเศษ

9-3

หนวยท9

การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

เคาโครงเนอหาตอนท9.1ความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.1.1ความหมายของอาชญากรรม

9.1.2ลกษณะและการจำแนกประเภทของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

ตอนท9.2สาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.2.1สาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.2.2ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

ตอนท9.3การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.3.1วตถประสงคของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.3.2ทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9.3.3กลไกและมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะพเศษ

แนวคด1.อาชญากรรมลกษณะพเศษมพนฐานเรมตนมาจากอาชญากรรมธรรมดาในความหมาย

ของนกกฎหมายนกอาชญาวทยาและนกสงคมวทยาเพยงแตลกษณะของอาชญากรรม

บางประเภทไดถกยกระดบความสำคญขนเปนอาชญากรรมพเศษโดยใชกฎหมายรปแบบ

พฤตกรรม และผลกระทบทมตอสงคมเปนแนวทางในการจำแนก ทงน เพอนำเขาส

กระบวนการบรหารจดการทเหมาะสมแตกตางไปจากอาชญากรรมทวไป

2.ในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลนน จำเปนตองทราบและเขาใจถงสาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรม

ลกษณะพเศษ ทงทางดานสงคม สงแวดลอม และตวอาชญากร ตลอดจนผลกระทบ

ของอาชญากรรมลกษณะพเศษทจะเกดขนตอสงคมทงนเพอใหการกำหนดยทธศาสตร

และมาตรการตางๆทจำเปนตองใชในการควบคมอาชญากรรมลกษณะพเศษใหเปนไป

อยางเหมาะสม

3.อาชญากรรมลกษณะพเศษมการพฒนารปแบบวธการของการกระทำความผดอยางตอ

เนองและตลอดเวลาทงในดานพฤตกรรมการกระทำความผดทมการนำเทคนควธสมยใหม

เขามาเปนเครองมอมการดำเนนงานอยางเปนระบบและขบวนการมความเกยวเนองเชอมโยง

เครอขายระหวางประเทศมความสลบซบซอน แยบยล และละเอยดออนประกอบกบ

9-4

ตวอาชญากรเปนผทมความร ความชำนาญและความเชยวชาญในดานนนๆ เปนอยางด

ทำใหสรางความเสยหายและกอใหเกดผลกระทบอยางรนแรงตอระบบเศรษฐกจ สงคม

และความมนคงของประเทศอยางรนแรงขณะทยงมการกระทำความผดอกจำนวนมากท

ไมสามารถดำเนนการสบสวนสอบสวนหรอจบกมตวผกระทำผดไดจงจำเปนตองกำหนด

วตถประสงคในการปองกนและปราบปรามไวเปนพเศษ โดยการจดตงหนวยงานและ

กำหนดมาตรการทางกฎหมายเฉพาะเพอบงคบใชกบอาชญากรรมลกษณะพเศษโดยตรง

วตถประสงคเมอศกษาหนวยท9จบแลวนกศกษาสามารถ

1.อธบายและวเคราะหความหมายและการจำแนกประเภทของอาชญากรรมลกษณะพเศษได

2.อธบายและวเคราะหสาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษได

3.อธบายและวเคราะหวตถประสงคในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

ภายใตทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะพเศษและการดำเนนงานของหนวยงานท

เกยวของ ตลอดจนมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะพเศษโดย

เฉพาะได

กจกรรม1.กจกรรมการเรยน

1)ศกษาแผนผงแนวคดหนวยท9

2)อานแผนการสอนประจำหนวยท9

3)ทำแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนหนวยท9

4)ศกษาเนอหาสาระจาก

4.1)แนวการศกษาหนวยท9

4.2) หนงสอประกอบการสอนชดวชาการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม


5)ปฏบตกจกรรมในแตละเรอง

6)ตรวจสอบคำตอบของกจกรรมแตละกจกรรมจากแนวตอบ

7)ทำแบบประเมนผลตนเองหลงเรยนหนวยท9

9-5

2.งานทกำหนดใหทำ

1)ทำแบบฝกหดทกขอทกำหนดใหทำ

2)อานเอกสารเพมเตมจากบรรณานกรม

แหลงวทยากร1.สอการศกษา

1)แนวการศกษาหนวยท9

2)หนงสอประกอบการสอนชดวชาการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ:

ก.หนงสอหลก

-นวลจนทรทศนชยกล(2541)อาชญากรรม (การ ปองกน: การ ควบคม)

กรงเทพมหานครมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

-ป.รตนปญญา การ ปองกน อาชญากรรม กรงเทพมหานคร สำนกพมพ

โอเดยนสโตร

-ผจงจตต อธคมนนทะ (2526) สงคมวทยา วา ดวย อาชญากรรม และ การ

ลงโทษกรงเทพมหานครโรงพมพมหาวทยาลยรามคำแหง

ข.หนงสออานเพมเตม

- Compendium of United Nations standards and norms in crime

prevention and criminal justice,Partthree:Crimeprevention

andvictimissues,page281-302.

-กตตพงษ กตยารกษ ชาต ชยเดชสรยะณฐวสา ฉตรไพฑรย (2548)

อนสญญา ระหวาง ประเทศ วา ดวย การ ปองกน และ ปราบ ปราม อาชญากรรม

(International conventions on crime prevention and suppres-

sion)กรงเทพมหานครมลนธพฒนากระบวนการยตธรรม

2.หนงสอหรอเอกสารอนตามทอางไวในบรรณานกรม

การประเมนผลการเรยน1.ประเมนผลจากการสมมนาเสรมและงานทกำหนดใหทำในแผนกจกรรม

2.ประเมนผลจากการสอบไลประจำภาคการศกษา

9-6

แบบประเมนผลตนเองกอนเรยน

วตถประสงค เพอประเมนความรเดมในการเรยนรของนกศกษาเกยวกบเรอง“การปองกนและปราบปราม

อาชญากรรมลกษณะพเศษ”

คำแนะนำ อานคำถามตอไปน แลวเขยนคำตอบลงในชองวางทกำหนด ใหนกศกษามเวลาทำแบบ

ประเมนผลตนเองชดน30นาท

1.จงอธบายความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

2.จงอธบายสาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

3.จงอธบายการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9-7

ตอนท9.1

ความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

โปรดอานแผนการสอนประจำตอนท9.1แลวจงศกษาสาระสงเขปพรอมปฏบตกจกรรมในแตละเรอง

หวเรองเรองท9.1.1ความหมายของอาชญากรรม

เรองท9.1.2ลกษณะและการจำแนกประเภทของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

แนวคด1.ความหมายของอาชญากรรมนนมความตางกนหลายนยขนอยกบมตมมมองในแตละดาน

แตอาจสรปรวมความไดวา อาชญากรรมเปนพฤตกรรมทฝาฝนขอหามของรฐในสวนท

เกยวกบกฎหมายอาญาซงผกระทำมเจตนาละเมดฝาฝนโดยไมมขอแกตวทสมเหตสมผล

ทำใหรฐตองดำเนนการลงโทษในฐานะทเปนความผด

2.อาชญากรรมลกษณะพเศษมพนฐานเรมตนมาจากอาชญากรรมธรรมดาเพยงแตลกษณะ

ของอาชญากรรมบางประเภทไดถกยกระดบความสำคญขนเปนอาชญากรรมลกษณะพเศษ

โดยใชกฎหมายรปแบบพฤตกรรมและผลกระทบทมตอสงคมเปนแนวทางในการจำแนก

ทงนเพอนำเขาสกระบวนการบรหารจดการทเหมาะสมแตกตางไปจากอาชญากรรมทวไป

วตถประสงคเมอศกษาตอนท9.1จบแลวนกศกษาสามารถ

1.อธบายและวเคราะหความหมายของอาชญากรรมและความแตกตางระหวางอาชญากรรม

ทวไปกบอาชญากรรมลกษณะพเศษได

2.อธบายและวเคราะหลกษณะและการจำแนกประเภทของอาชญากรรมลกษณะพเศษได

9-8

เรองท9.1.1ความหมายของอาชญากรรม

สาระสงเขปคำวา“อาชญากรรม”มผใหความหมายไวมากมายแตกตางกนกลาวคอ

ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน หมายถง การกระทำหรอความประพฤตอนถอวาเปน

ความผดโดยผกระทำจะตองรบโทษตามกฎหมาย

อาชญากรรมในความหมายอยางกวาง หมายถง พฤตกรรมทมการกระทำผดโดยผกระทำผดม

เจตนาในการกระทำดงกลาวโดยเปนการกระทำความผดทมลกษณะรายแรงมความรนแรงและเปนอนตราย

ตอสงคม ซงกอใหเกดผลกระทบจำนวนมหาศาลตอสงคม อนเปนการกระทำทมการละเมดตอกฎหมาย

บานเมองผกระทำผดจะตองไดรบโทษทงทไมเปนทางการจากสมาชกในสงคมอาทการตำหนตเตยนการ

ไมคบหาสมาคมดวยและการไดรบโทษทเปนทางการจากขอกำหนดของกฎหมายบานเมองโดยผกระทำผด

จะตองถกลงโทษโดยผานกระบวนการยตธรรมเปนสำคญ

อาชญากรรมในความหมายอยางแคบหมายถงพฤตกรรมทเปนการละเมดตอกฎหมายอาญาเทานน

โดยการพจารณาพฤตกรรมการกระทำของบคคลในสงคมตามขอกำหนดของกฎหมายอาญาเทานน ไมได

คำนงถงเจตนาหรอลกษณะของความผดแตอยางใดซงตรงกบทนกอาชญาวทยา ชอ EdwinH. Suther-

land ไดใหความหมายของอาชญากรรมวา เปนการกระทำทละเมดกฎหมายอาญาการกระทำใดๆไมวาจะ

นาประณามนาลงโทษมากเพยงใดไมวาจะผดศลธรรมมากนอยแคไหนหรอเลวทรามตำชามากเทาใดกยง

ไมถอวาเปนอาชญากรรมถาไมมกฎหมายหามไว1

นอกจากนอาชญากรรมอาจมความหมายทแตกตางกนในแตละมตดงน

อาชญากรรมในแงกฎหมายหมายถง การกระทำหรอละเวนการกระทำใดๆ อนเปนปฏปกษตอ

บทบญญตหรอขอหามแหงกฎหมายมหาชน โดยสาระสำคญของการตความหมายของอาชญากรรมเปนไป

ตามมาตรา 2 แหงประมวลกฎหมายอาญา ซงจากบทบญญตดงกลาวจะเหนไดวากฎหมายใหสนนษฐานไว

กอนวา ผตองหาหรอจำเลยเปนผบรสทธ จนกวาจะไดมการพสจนความผดโดยกระบวนการพจารณาของ

ศาลตามกฎหมายรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยอยางไรกตามอาชญากรรมในมตดานกฎหมายนนอาจ

แบงเปน2ประเภทคออาชญากรรมทมความชวรายในตวเอง (Mala inse)กบอาชญากรรมทไมมความ

ชวรายในตวเอง(Malaprohibita)

อาชญากรรมในแงสงคมวทยา เปนการมงวเคราะหถงพฤตกรรมของบคคลหรอกลมบคคลทสอ

แสดงเจตนาเปนปฏปกษหรอภยนตรายตอผลประโยชนพนฐานแหงความสงบเรยบรอยของสงคม ซงม

1 วระพงษ บญโญภาส “ขอบเขต และ ความ หมาย ของ อาชญากรรม ทาง ธรกจ เทคนค และ แนวทาง การ ปองกน การ ฉอโกง

ฉอฉล ปลอม แปลง ใน ทาง ธรกจ การ คา และ การ พาณชย”กรงเทพมหานครบรษทธรรมนตการบญชและภาษอากรจำกดหนา6

9-9

เหตผลเพยงพอทรฐจะไดกำหนดวธการปฏบตหรอแทรกแซงเพอควบคมและระงบพฤตกรรมอนเปนภยตอ

สงคมเหลานนโดยชอบธรรมดงนนอาชญากรรมในมตมมมองดานสงคมวทยาจงเปนการกระทำทสงผลตอ

สงคมสวนรวมและสงคมมงจะลงโทษผทมพฤตกรรมดงกลาว

อาชญากรรมในแงอาชญาวทยา เปนการมงพจารณาถงปรากฏการณอาชญากรรมและพฤตกรรม

ของอาชญากรในลกษณะสหวทยาการ ซงมความสมพนธกบกฎหมายสงคมวทยามานษยวทยา จตวทยา

จตแพทย และสงคมศาสตรแขนงอนๆทเกยวของกบกฎหมายอยางใกลชด โดยมงสนใจศกษาถงลกษณะ

สภาพปญหาสาเหตปจจยในการกระทำความผดพฤตการณของผกระทำผดสถตอาชญากรรมความเสยหาย

ของอาชญากรรมตอสงคมองคกรอาชญากรรมผถกทำรายอาชญากรรมเปรยบเทยบการจดระบบบรหาร

และประสานงานในหนวยงานกระบวนการยตธรรมทศนคตความรสกของชมชนทมตอการปฏบตงานของ

เจาหนาทในกระบวนการยตธรรมการคมครองปองกนความเปนธรรมกบสทธมนษยชนการกำหนดนโยบาย

ทสอดคลองกบความเปลยนแปลงของสงคมและมาตรการในการปฏบตตอผกระทำผดทเหมาะสม

สรปไดวา อาชญากรรม คอ พฤตกรรมทฝาฝนขอหามของรฐในสวนทเกยวกบกฎหมายอาญา

โดยการกระทำหรอละเวนการกระทำใดๆ ซงกฎหมายบญญตหามไว เพอคมครองประโยชนสาธารณะ

โดยผกระทำมเจตนาละเมดกฎหมายอาญาหรอละเวนไมกระทำในสงทกฎหมายอาญาบงคบใหกระทำ (ทง

Statutoryและcaselaw)โดยไมมขอแกตวทสมเหตสมผลซงทำใหรฐตองดำเนนการลงโทษในฐานะทเปน

ความผด

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดในวระพงษบญโญภาส (2544) อาชญากรรมทางเศรษฐกจ

กรงเทพมหานครสำนกพมพนตธรรม)

กจกรรม9.1.1

ทานเขาใจความหมายของอาชญากรรมวาอยางไรจงอธบาย

บนทกคำตอบกจกรรม9.1.1

9-10

(โปรดตรวจคำตอบจากแนวตอบในแนวการศกษาหนวยท9ตอนท9.1กจกรรม9.1.1)

9-11

เรองท9.1.2ลกษณะและการจำแนกประเภทของอาชญากรรม


สาระสงเขปอาชญากรรมลกษณะพเศษ หมายถง อาชญากรรมซงมลกษณะแตกตางไปจากอาชญากรรม

พนฐานกลาวคอเปนอาชญากรรมทมความสำคญและจำเปนตองไดรบความสนใจเปนกรณพเศษเนองจาก

อาชญากรรมเหลาน นอกจากจะมความละเอยดและสลบซบซอนยากแกการศกษาและการควบคมแลว

ยงสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ สงคมความมนคงและความปลอดภยของประเทศอยางรายแรง เชน

อาชญากรรมทางเศรษฐกจ(WhiteCollarCrime)องคกรอาชญากรรม(OrganizedCrime)อาชญากรรม

ขามชาต(TransnationalCrime)เปนตนซงการควบคมอาชญากรรมพเศษเหลานกระบวนการยตธรรมปกต

มกไมสามารถดำเนนการไดโดยลำพงจำเปนตองอาศยผทมความรความเชยวชาญเฉพาะดานและมาตรการ

ทางกฎหมายเปนพเศษตลอดจนความรวมมอและการประสานงานรวมกบหนวยงานอนทเกยวของทงภายใน

และภายนอกประเทศหรอระหวางประเทศ

พระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547มาตรา21(1)ไดจำแนกประเภทลกษณะของคด

ความผดทางอาญาทจดเปนอาชญากรรมลกษณะพเศษไว โดยพจารณาจากลกษณะความผดทางอาญาทม

ความซบซอนจำเปนตองใชวธการสบสวนสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานเปนพเศษความผดทางอาญา

ทมหรออาจมผลกระทบอยางรนแรงตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนความมนคงของ

ประเทศความสมพนธระหวางประเทศหรอระบบเศรษฐกจหรอการคลงของประเทศความผดทางอาญาทม

ลกษณะเปนการกระทำความผดขามชาตทสำคญหรอเปนการกระทำขององคกรอาชญากรรมและความผด

ทางอาญาทมผทรงอทธพลทสำคญเปนตวการผใชหรอผสนบสนนทงนตามรายละเอยดของลกษณะการ

กระทำความผดทคณะกรรมการคดพเศษกำหนด โดยทผานมามคดความผดทางอาญาตามกฎหมายฉบบ

ตางๆรวม27ฉบบตามบญชแนบทายพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ถกจดเปนคดพเศษ

ซงจะตองดำเนนการสบสวนและสอบสวนภายใตพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ดงน

1.พระราชกำหนดการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชนพ.ศ.2527

2.พระราชบญญตการแขงขนทางการคาพ.ศ.2542

3.พระราชบญญตการธนาคารพาณชยพ.ศ.2505

4.พระราชบญญตการประกอบธรกจเงนทนธรกจหลกทรพยและธรกจเครดตฟองซเอรพ.ศ.2522

5.พระราชบญญตการเลนแชรพ.ศ.2534

6.พระราชบญญตควบคมการแลกเปลยนเงนพ.ศ.2485

7.พระราชบญญตวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐพ.ศ.2542

9-12

8.พระราชบญญตคมครองแบบผงภมของวงจรรวมพ.ศ.2543

9.พระราชบญญตคมครองผบรโภคพ.ศ.2522

10.พระราชบญญตเครองหมายการคาพ.ศ.2534

11.พระราชบญญตเงนตราพ.ศ.2501

12.พระราชบญญตชดเชยคาภาษอากรสนคาสงออกทผลตในราชอาณาจกรพ.ศ.2524

13.พระราชบญญตวาดวยดอกเบยเงนใหกยมของสถาบนการเงนพ.ศ.2523

14.พระราชบญญตธนาคารแหงประเทศไทยพ.ศ.2485

15.พระราชบญญตบรษทมหาชนจำกดพ.ศ.2535

16.พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงนพ.ศ.2542

17.พระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมพ.ศ.2511

18.พระราชบญญตลขสทธพ.ศ.2537

19.พระราชบญญตสงเสรมการลงทนพ.ศ.2520

20.พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตพ.ศ.2535

21.พระราชบญญตสทธบตรพ.ศ.2522

22.พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพยพ.ศ.2535

23.ประมวลรษฎากร

24.พระราชบญญตศลกากรพ.ศ.2469และทแกไขเพมเตม

25.พระราชบญญตภาษสรรพสามตพ.ศ.2527

26.พระราชบญญตสราพ.ศ.2493

27.พระราชบญญตยาสบพ.ศ.2509

อนง เนองจากปจจบนพระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ. 2505 และพระราชบญญตการ

ประกอบธรกจเงนทน ธรกจหลกทรพยและธรกจเครดตฟองซเอร พ.ศ. 2522 ไดถกยกเลกแกไขโดย

พระราชบญญตธรกจสถาบนการเงนพ.ศ. 2551 แลว และขณะนอยระหวางการแกไขเพมเตมบญชแนบ

ทายพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 เพอใหความผดตามพระราชบญญตธรกจสถาบน

การเงนพ.ศ.2551เปนคดพเศษทจะตองดำเนนการสบสวนและสอบสวนภายใตพระราชบญญตการสอบสวน

คดพเศษพ.ศ.2547ตอไปอยางไรกตามความผดตามกฎหมายฉบบตางๆขางตนนนมใชทกขอหาหรอ

ฐานความผดทกำหนดไวจะเปนถอเปนคดพเศษทจะตองดำเนนการภายใตพระราชบญญตการสอบสวน

คดพเศษพ.ศ. 2547ทงสน แตจะมเพยงเฉพาะความผดบางฐานบางมาตราเทานนทถกกำหนดใหเปนคด

พเศษโดยพจารณาจากลกษณะของความผดนนๆ วาเขาลกษณะความผดตามมาตรา 21 (1) หรอไม ซง

ความผดฐานใดในกฎหมายแตละฉบบดงกลาวจะเขาขายเปนคดพเศษหรอไมนนจะเปนไปตามหลกเกณฑ

และเงอนไขทคณะกรรมการคดพเศษไดประกาศกำหนดรายละเอยดของลกษณะของการกระทำความผดไว

โดยเฉพาะตวอยางเชน

1)ความผดตามกฎหมายวาดวยการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชนทเปนคดพเศษนนนอกจาก

จะไดกำหนดเฉพาะความผดทมบทกำหนดโทษตามมาตรา12มาตรา15มาตรา15/1และมาตรา15/2แหง

9-13

พระราชกำหนดการกยมเงนทเปนการฉอโกงประชาชนพ.ศ.2547แลวความผดดงกลาวยงตองมหรอมมล

นาเชอวามจำนวนผเสยหายตงแตหาสบคนขนไปหรอมจำนวนเงนทกยมรวมกนตงแตยสบลานบาทขนไป

2) ความผดตามกฎหมายวาดวยความผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐนอกจากจะ

ไดกำหนดเฉพาะความผดทมบทกำหนดโทษตามมาตรา 4 ถงมาตรา 13 แหงพระราชบญญตวาดวยความ

ผดเกยวกบการเสนอราคาตอหนวยงานของรฐพ.ศ.2542แลวความผดดงกลาวยงตองมหรอมมลนาเชอ

วามการกระทำความผดเกยวกบการเสนอราคาเพอเปนผมสทธทำสญญากบหนวยงานของรฐซงมวงเงนหรอ

มลคาตงแตหนงรอยลานบาทขนไป

3) ความผดตามประมวลรษฎากรนอกจากจะไดกำหนดเฉพาะความผดทมบทกำหนดโทษตาม

มาตรา37มาตรา90/4มาตรา90/5และมาตรา91/21(7)แหงประมวลรษฎากรแลวไมวาจะเปนความผด

กรรมเดยวหรอหลายกรรมตางกนยงตองมหรอมมลนาเชอวาเปนเหตใหรฐขาดรายไดเปนเงนภาษอากรรวม

เบยปรบและเงนเพมตงแตหาสบลานบาทขนไป

4)ความผดตามกฎหมายวาดวยศลกากรนอกจากจะไดกำหนดเฉพาะความผดทมบทกำหนดโทษ

ตามมาตรา27มาตรา27ทวมาตรา60มาตรา96และมาตรา97ทศแหงพระราชบญญตศลกากรพ.ศ.

2469 และทแกไขเพมเตมแลว ไมวาจะเปนความผดกรรมเดยวหรอหลายกรรมตางกนยงตองมหรอมมล

นาเชอวามของกลางมลคาราคาของรวมคาอากรเขาดวยแลวเปนเงนตงแตสามสบลานบาทขนไปหรอมการ

ฉอโกงคาภาษหรอขอคนคาภาษโดยทจรตเปนเงนตงแตยสบลานบาทขนไป

5)ความผดตามกฎหมายวาดวยสรรพสามตนอกจากจะไดกำหนดเฉพาะความผดทมบทกำหนด

โทษตามมาตรา147มาตรา161มาตรา162มาตรา165และมาตรา167แหงพระราชบญญตภาษสรรพสามต

พ.ศ.2527แลวไมวาจะเปนความผดกรรมเดยวหรอหลายกรรมตางกนยงตองมหรอมมลนาเชอวามมลคา

หรอปรมาณของสนคาหรอบรการทคำนวณเปนเงนตงแตสบลานบาทขนไป

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดใน

1.ประกาศกคพ.เรองการกำหนดรายละเอยดของลกษณะการกระทำความผดตามมาตรา21วรรค

หนง(1)แหงพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ลงวนท18มถนายน2547

2.ประกาศกคพ.(ฉบบท2)พ.ศ.2547เรองการกำหนดรายละเอยดของลกษณะการกระทำความ

ผดตามมาตรา21วรรคหนง(1)แหงพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ลงวนท25ธนวาคม

2547

3.ประกาศกคพ.(ฉบบท3)พ.ศ.2548เรองการกำหนดรายละเอยดของลกษณะการกระทำความ

ผดตามมาตรา 21 วรรคหนง (1) แหงพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษ พ.ศ. 2547 ลงวนท 18

พฤศจกายน2548)


ทานเขาใจหลกคดการจำแนกลกษณะประเภทของอาชญากรรมลกษณะพเศษอยางไรจงอธบาย

9-14



9-15

ตอนท9.2

สาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ


หวเรองเรองท9.2.1สาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษ

เรองท9.2.2ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

แนวคด1.สาเหตทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษนนประกอบดวยปจจยเกอหนนตางๆไมวา

จะเปนปจจยกนทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางกายภาพ(PhysicalConditions)ปจจย

ทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางจตใจ(MentalorPsychologicalConditions)ปจจย

ทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางสงคม(SocialConditions)และปจจยทเกดจากสภาวะ

สงแวดลอม(EnvironmentalConditions)

2.ในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษใหเกดประสทธภาพและประสทธผล

จำเปนตองทราบและเขาใจถงสาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษทงทาง

ดานสงคมสงแวดลอมและตวอาชญากรตลอดจนผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะ

พเศษทจะเกดขนตอสงคมทงน เพอใหการกำหนดยทธศาสตรและมาตรการตางๆ ท

จำเปนตองใชในการควบคมอาชญากรรมลกษณะพเศษใหเปนไปอยางเหมาะสม


1.อธบายและวเคราะหสาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษได

2.อธบายและวเคราะหผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษได

9-16

เรองท9.2.1สาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษ

สาระสงเขปอาชญากรรมเปนพฤตกรรมทเบยงเบนไปจากปทสถานของสงคม กฎหมายอาญาเปนปทสถาน

อยางหนง กำหนดไวชดเจนวา พฤตกรรมใดเปนอาชญากรรมมความผดตองไดรบโทษ อาชญากรรมทก

อยางไมวาจะเปนอาชญากรรมพนฐานหรออาชญากรรมลกษณะพเศษเปนพฤตกรรมเบยงเบน (Deviant

Behavior) ซงหมายถงพฤตกรรมทไมสอดคลองกบมาตรฐานหรอความคาดหวงของสงคมใดสงคมหนง

หรอกลมใดกลมหนง เชนฉอโกงตดยาเสพตด โรคแอลกอฮอลเรอรง ทำผดศลธรรมความผดปกตทาง

เพศ อาชญากรรม ซงเหลานแสดงถงพฤตกรรมของบคคลทผดแปลกไปจากพฤตกรรมอนเปนทยอมรบ

ของกลมสงคม

การศกษาอยางเปนระบบเพอคนหาสาเหตของอาชญากรรมไดกำเนดขนในระหวางสมยกลางและ

ชวงระยะการสมยใหม โดยระยะแรกการอธบายในลกษณะเปนสงทเกดขนโดยสนดานความเสอมทราม

ชวชา และเกดจากการยยงสงเสรมจากปศาจ อยางไรกตาม แนวคดและทฤษฎในการอธบายสาเหตการ

กระทำผดเรมเปลยนแปลงไปตงแตศตวรรษท 19 กลาวคอ สำนก Positive School โดย ลอมโบรโซ

กาโรเฟโล และเฟอรร เปนผรเรมศกษาสาเหตแหงอาชญากรรมจากสภาพความบกพรองทางกายภาพและ

การถายทอดทางกรรมพนธ ตอมาเมอการศกษาทางสงคมวทยาไดขยายกวางขวางออกไปนกสงคมวทยา

ไดใหความสนใจตอสาเหตแหงอาชญากรรมในแงของสงคมวทยา ขณะเดยวกน ทฤษฎจตวเคราะหของ

ฟรอยด (Freud) กไดเขามามบทบาทสำคญในการวเคราะหสาเหตแหงอาชญากรรมอกสาขาหนง และ

นบตงแตศตวรรษท 20 เปนตนมา จงไดเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา สาเหตแหงอาชญากรรมมปจจยท

เกยวของผสมผสานกนอย4ประการคอ

1.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางกายภาพ(PhysicalConditions)ความผดปกตทางกายภาพ การพจารณาสาเหตของอาชญากรรมในชวงแรกนกวชาการมงศกษา

ปจจยทางกายภาพเปนสำคญโดยศกษาในหวขอตางๆเชนสภาพสรระและพลานามยของบคคลความผดปกต

ของตอมตางๆและการถายทอดทางพนธกรรม

-AnnBettencourtและNormanMiller2พบวาความแตกตางทางดานเพศมความสมพนธกบ

การใชความรนแรงโดยเพศชายมองวาการใชความรนแรงในสถานการณตางๆเปนเรองทละเอยดออนและ

แสดงถงความไมสามารถในการจดการปญหานอยกวาเพศหญง

2 RichardA.Lippa.“AreThereSexDifferencesinSocialBehaviors?”. Gender, Nature and Nurture(second

edition),LawrenceErlbaumAssociates,Inc.,Publisher.NewJersey,pp.18-19.

9-17

-EysenckและGudjonsson3พบวาระบบประสาทของแตละคนมความสมพนธกบการตอบสนอง

ในแตละสถานการณแตกตางกน โดยเฉพาะอยางยง ในสถานการณอาชญากรรม ระบบประสาทจะทำงาน

ดวยความซบซอนมากกวาสถานการณทวไป

ทฤษฎทางชววทยามขอสมมตฐานวา ผฝาฝนกฎหมายเปนบคคลซงกระทำผดเพราะเปนผลของ

ความผดปกตทางชววทยาผกระทำผดเปนผลลพธของความบกพรองทางพนธกรรม เชน ความไมสมดล

ของตอมหรอพยาธสภาพทางสมอง ความบกพรองทางรางกายหรออารมณ เชน ไมสมประกอบพการ

รปรางหนาตาอปลกษณ ซงอาจผลกดนใหกออาชญากรรมไดเพราะไมไดรบความสนใจถกดถก เยาะเยย

เหยยดหยาม เปนเหตใหนอยเนอตำใจตองการเรยกรองความสนใจ จงกออาชญากรรมขนเปนการพสจน

ความสามารถแสดงความแกแคนเปนตนดงนนจงอาจกลาวไดวาความบกพรองของพนธกรรมทำใหเกด

อาชญากรรมขน

ในปลายครสตศตวรรษท 19 นายแพทยชาวอตาเลยน ชอ Lombroso ไดทำการศกษาเกยวกบ

ชวภาพของอาชญากรและผปวยโรคจต และไดเขยนหนงสอชอ อาชญากรรม: สาเหตและวธแก (Grimes

Its Causes andRemedies) ซงตอมากลายเปนทฤษฎลกษณะซอน (Theory ofAtavism) โดยเหน

วา อทธพลของสงแวดลอมทเหมาะสมผสมผสานกบอทธพลของพนธกรรมเปนปจจยสำคญทนำไปสการ

กระทำผดและเขายงเชอวาคนทมพฤตกรรมเบยงเบนโดยเฉพาะอาชญากรรมเปนพวกทมความผดปกตทาง

รางกาย เชน รปหนา กะโหลกศรษะ ลกษณะรางกายมนสมอง และเรยกอาชญากรทมความผดปกตทาง

รางกายวาพวกทเกดมาเพอเปนอาชญากร(borncriminal)

2.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางจตใจ(MentalorPsychologicalConditions)ความบกพรองทางจต(Psychopaths)เกดจากความบกพรองของตอมไรทอสมองและพนธกรรม

โดยทวไปมกอธบายโรคทางดานจตเวช(MentalDisorder)แตผทกออาชญากรรมโดยไรความรสก(Cal-

lous)ขาดการไตรตรองสภาพของจตและความรสกทเปนศตรตอสงคมผปวยดวยโรคนจะไมยอมประพฤต

ตนใหอยภายในกฎระเบยบของสงคมและเปนผทมความรสกเหนแกตวอยางรนแรงมความผนผวนทางจตใจ

แตยงไมถงขนวกลจรตเชนมความไมมนคงทางอารมณฉะนนผปวยดวยโรคนยอมประกอบอาชญากรรม

ไดงายกวาบคคลธรรมดาทวไปความสมพนธระหวางความผดปกตทางจตและอาชญากรรมประมาณนอย

กวารอยละ 25 ในอดตนกวจยเชอวา บคคลทมความเจบปวยทางจตใจมกจะกออาชญากรรมและมความ

รนแรงมากกวาบคคลทวไป แตปจจบนผลการศกษาวจยพบวา บคคลทมความเจบปวยทางจตใจไมไดม

ความรนแรงหรอการกออาชญากรรมมากกวาบคคลทวไป

ความสำคญของความผดปกตทางจตเกยวกบอาชญากรรมมการศกษาและพฒนาการอยางตอเนอง

การศกษาเรองจตวทยาวเคราะหนนเกดขนในชวงป ค.ศ. 1856–1930 โดยจตแพทยชาวออสเตรย ชอ

3 HansJ.EysenckandGisliH.Gudjonsson.The Causes and Cures of Criminality.PlenumPressN.Y.:

1989,p.7.

9-18

SigmundFreudไดวเคราะหจตใจของมนษยประกอบดวยสวนสำคญ3สวนคอid,egoและsuperego

หากจะอธบายการประกอบอาชญากรรมตามแนวคดจตวเคราะหกอาจจะกลาวไดวา เดกธรรมดาทวไปเกด

มาเพอเปนอาชญากรเพราะชวตเรมตนดวยความไมมศลธรรมและมสญชาตญาณทเปนปฏปกษตอสงคม

อยแลว หนาทของอารยธรรมกคอ ทำใหเดกสลดทงสญชาตญาณดงเดมนเสยตามปกตกจะกระทำไดโดย

ใหเดกไดรบการถายทอดคานยมจากพอแมซงจะชวยใหเดกพฒนาสตสมปชญญะ (superego) ขนมาได

ถาหากสตสมปชญญะไมไดรบการพฒนาอยางเพยงพอแลวกอาจจะทำนายไดเลยวาอาชญากรรมจะตอง

บงเกดขน ในทศนะของจตวเคราะหอาชญากรรมยงอาจจะเกดขนเพราะพฒนา superego จนเกนขนาด

กลาวคอ ในชวงทคนเรากำลงเจรญเตบโตในสงคมนน แรงกระตนในทางเพศและความกาวราวถกเกบกด

เอาไวไมใหแสดงออกเตมท แตกไมไดหมายความวาแรงกระตนสองอยางนจะหายไปไดโดยงายเพราะมก

จะถกเกบซอนไวในจตใตสำนก (Unconsciousmind) เมอถกปฏเสธหรอเกบกดไวนานๆ เขาสนดานดบ

กจะแขงแรงขน สตสมปชญญะกจะไรความหมาย อาชญากรรมกอาจจะเกดขนได ตอมาระหวางป ค.ศ.

1960–1970นกวชาการหลายคนไดหนมาสนใจศกษาสาเหตของการเกดอาชญากรรมหรอการกระทำผดใน

แงประเดนของจตใจอาชญากร(Criminalmind)มากขนดวยเนองจากไดเกดคดฆาตกรรมรนแรงมากมาย

อยางไรกตามการอธบายสาเหตการกระทำดงกลาวขางตนนบเปนการศกษาแบบเฉพาะบคคล (individu-

alisticapproach)กลาวคอศกษาเฉพาะตวผกระทำผดแตในความเปนจรงมนษยทกคนยอมผกพนกบ

สงคมเสมอการยอมรบกฎเกณฑรวมกนมหนาทของตนในสงคมความคดเหลานทำใหเกดมการอธบาย

สาเหตการกระทำผดโดยพจารณาในแงสงคมดวย

3.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางสงคม(SocialConditions)สภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมทไมเหมาะสม ไดแก การวางงานการตดสงเสพตด การ

เปลยนแปลงทางสงคมจากการรบเอาวฒนธรรมตะวนตกเขามาปฏบตในการดำเนนชวต ความเสอมทราม

ทางศลธรรมคานยมทผดสภาพครอบครวอทธพลทางศาสนาสภาวะเศรษฐกจการคอรรปชนและปญหา

ความขดแยงทางการเมองโดยปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางสงคม(SocialConditions)สามารถ

จำแนกออกไดเปนสองลกษณะคอ

3.1 โครงสรางทางสงคม (Social Structure)ซงกลาวถงระบบโครงสรางของสงคมอนเปนตว

กำหนดใหเกดอาชญากรรม โดยเฉพาะโครงสรางทางสงคมดานเศรษฐกจมนกสงคมวทยาและนกอาชญา

วทยาหลายทานใหทศนะเกยวกบผลของปจจยดานเศรษฐกจตอการเกดปญหาอาชญากรรมวา ระบบ

เศรษฐกจเปนตวกอใหเกดบรรยากาศของกระบวนการผลกดนใหมพฤตกรรมอาชญากร (Climate

ofMotivationforCriminalBehavior)

3.2กระบวนการทางสงคม(SocialProcess)เปนการอธบายถงสาเหตของพฤตกรรมอาชญากรของ

บคคลหรอกลมบคคลแตละกลมบคคลวามขบวนการอยางไร อนมผลทำใหบคคลนนกลายเปนอาชญากร

หรอมพฤตกรรมอาชญากร (criminal behavior) โดยมสมมตฐานวา พฤตกรรมของมนษยเรยนรได

ดงนนพฤตกรรมอาชญากรกอาจไดรบมาโดยกระบวนการการเรยนรเชนเดยวกบพฤตกรรมมใชอาชญากร

9-19

กไดรบโดยกระบวนการเรยนร(learning)กระบวนการทางสงคมมองวามนษยถกขดเกลา(socialization)

จากสถาบนตางๆในสงคมไดแกครอบครวโรงเรยนเพอนททำงานเปนตนซงถาหากความสมพนธเปน

ไปในทางบวกและไดรบการสนบสนนบคคลนนจะปฏบตตามกฎระเบยบของสงคมเปนอยางด ในทางตรง

กนขามหากความสมพนธเปนไปในทางลบบคคลนนกจะฝาฝนกฎระเบยบและนำไปสพฤตกรรมอาชญากร

กระบวนการทางสงคมเชอวา มนษยไมวาจะเปนเชอชาต ชนชนหรอเพศใดกตามตางกมศกยภาพทจะเปน

อาชญากรไดทงสนคนจนหรอคนชนตำมปญหาทางเศรษฐกจสงไดรบการดถกมการศกษานอยครอบครว

แตกสลาย มโอกาสหรอความสามารถในการกออาชญากรรมสง ในขณะทชนชนกลางมกมสงคมทดกวา

ครอบครวอบอนไมมปญหาทางเศรษฐกจมเพอนดเปนทยอมรบของสงคมมโอกาสหรอความสามารถใน

การกระทำความผดนอยอยางไรกตามไมใชวาชนชนกลางหรอกลมทมความพรอมจะไมกระทำความผดเลย

สงนจะขนอยกบการขดเกลาทางสงคมเปนสำคญ

4.ปจจยทเกดจากสภาวะสงแวดลอม(EnvironmentalConditions)สภาพสงแวดลอมมสวนสำคญททำใหคนประกอบอาชญากรรมสภาวะสงแวดลอมทเอออำนวยตอ

การประกอบอาชญากรรมหรอเปนแหลงของอาชญากรรมเชนการสรางทประกอบธรกจทมซอกมมการสราง

ทอยอาศยแออดยดเยยดการไมจดใหมแสงสวางพอเพยงในถนนหนทางและทสาธารณะ เปนตนปจจยท

เกดจากสภาวะสงแวดลอมประกอบดวย

4.1ปจจยทางดานนเวศวทยา เชน ในยานธรกจและอตสาหกรรม อตราการเกดของอาชญากรรม

จะสงกวาทอนในชวงเวลาเดยวกนและสภาพแวดลอมใดซงอยระหวางการเปลยนแปลงของระบบเศรษฐกจ

หรอการเมอง เชนจากภาคเกษตรไปสภาคอตสาหกรรมหรอระบอบการปกครองความขดแยงของกลมบคคล

จะสงขนอาชญากรรมกจะเกดสงขนตามไปดวยเปนตน

4.2ปจจยทางดานสภาพภมอากาศ เชนในฤดรอนการเกดขนของอาชญากรรมประเภทประทษราย

ตอชวตและรางกายจะสงขน สวนในฤดหนาวอาชญากรรมประเภทประทษรายตอทรพยสนจะมากขน

เปนตน

4.3ปจจยทางดานครอบครว ครอบครวทขาดความเอาใจใสตอสมาชกในครอบครวมสวนผลกดน

ใหเกดอาชญากรรมขนมากกวาครอบครวทอบอน

4.4ปจจยทางดานเศรษฐกจ แมความไมเทาเทยมกนทางเศรษฐกจความขดแยงในผลประโยชน

ของชนชนในสงคม และความยากจนมสวนสำคญในการกอใหเกดอาชญากรรมขน แตกมไดเปนสาเหต

ใหเกดอาชญากรรมไดเสมอไป ทำใหแนวคดจากความเชอทวาอาชญากรรมเกดขนจากบคคลทยากจน

เพราะมพนฐานความแตกตางระหวางสภาพความเปนอยทางเศรษฐกจเรมเปลยนไปในตอนตนครสต-

ศตวรรษท 19 ซงเกดสภาวะเศรษฐกจตกตำทวโลกและมการประกอบอาชญากรรมในวงการธรกจการคา

ขนมากโดยเฉพาะในประเทศสหรฐอเมรกาจนสรางความเสยหายตอระบบเศรษฐกจอยางมากอนเปนทมา

9-20

ของการศกษาถงอาชญากรรมทางเศรษฐกจทกระทำโดยผมตำแหนงหนาทในสงคมอาศยโอกาสทตนมหนาท

ในตำแหนงนนกระทำความผดซงEdwinH.Sutherlandเรยกวา“White-CollarCrime”4


- อรญสวรรณบบผาหลกอาชญาวทยากรงเทพมหานครบรษทสำนกพมพไทยวฒนาพานช

จำกด2518

- ผจงจตต อธคมนนทะ สงคมวทยาวาดวยอาชญากรรมและการลงโทษ กรงเทพมหานคร

รามคำแหง2526)


ทานเขาใจหลกคดเกยวกบสาเหตปจจยทกอใหเกดอาชญากรรมลกษณะพเศษอยางไรจงอธบาย



4EdwinH.Sutherland.White-Collar Crime.N.Y.:HoltRineheartandWinton,1961,p.26.

9-21

เรองท9.2.2ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

สาระสงเขปอาชญากรรมลกษณะพเศษสรางความเสยหายและสงผลกระทบตอสงคมในวงกวางและลกมากกวา

อาชญากรรมธรรมดาผลกระทบนยแรกของอาชญากรรมลกษณะพเศษกคอ การบอนทำลายระบบนตรฐ

ของประเทศนนๆและแสดงใหเหนวากฎหมายและระบบการบงคบใชกฎหมายของรฐนนไมมประสทธภาพ

อกตอไปกระบวนการยตธรรมไมมความหมายและสามารถตความตอไปจนถงวาการเมองและการปกครอง

ในประเทศนนลมเหลวออนแอประชาธปไตยถกบนทอนและไรประสทธภาพพลเมองในรฐไมมสทธเสรภาพ

เทาเทยมกนรวมไปถงการแสดงใหเหนวาผปกครองประเทศไมมความสามารถและไมสามารถอำนวยความ

ยตธรรมและความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสนใหกบพลเมองในรฐไดอยางทวถงและเทาเทยมกนได

อำนาจมดและอทธพลเถอนเขาแทรกแซงและมอำนาจเหนออำนาจรฐ

อาชญากรรมทเพมจำนวนมากขนแสดงใหเหนถงความสญเสยและความเสอมโทรมของสงคม

กลาวคอ จำนวนอาชญากรรมตลอดจนความสลบซบซอนของรปแบบและการทวความรนแรงมากขนของ

อาชญากรรมนำมาซงความสญเสยทงทรพยากรของประเทศทตองตกเปนเหยออาชญากรรม ตลอดจน

งบประมาณในการปองกนแกไขปญหาอาชญากรรมนอกจากน จำนวนอาชญากรทเพมมากขน เปนตวแปร

สำคญทแสดงใหเหนถงภาวะความเสอมโทรมของศลธรรมในสงคมไดเปนอยางดเนองจากจำนวนอาชญากร

ทเพมมากขนแสดงใหเหนถงกระบวนการขดเกลาทางสงคมไมมประสทธภาพ ทำใหคนในสงคมขาดสง

ยดเหนยวใจขาดความมคณธรรมจรยธรรมในการดำเนนชวตเปนสำคญ

นอกจากนอาชญากรรมลกษณะพเศษยงสงผลกระทบในดานเศรษฐกจการลงทนความนาเชอถอ

ชอเสยงและความมนคงปลอดภยของประเทศโดยรวมทงความเสยหายทสามารถวดเปนตวเงนได (Tan-

gibleDamage) และความเสยหายทมมลคามากมายมหาศาลทไมสามารถวดเปนตวเงนได (Intangible

Damage) โดยเฉพาะอาชญากรรมทางเศรษฐกจ (EconomicCrime)หรอWhite-CollarCrimeและ

องคกรอาชญากรรม(OrganizedCrime)


-วระพงษบญโญภาสอาชญากรรมทางเศรษฐกจกรงเทพมหานครสำนกพมพนตธรรม2544

-วนชยรจนวงศ และสายฝนจนทะพรม (2549)องคกรอาชญากรรม:ผลกระทบตอสงคมและ

ความมนคงและมาตรการปองกนและปราบปรามทมประสทธภาพสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย

ตลาคม)

9-22


ทานเขาใจหลกคดดานผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษอยางไรจงอธบาย



9-23

ตอนท9.3



หวเรองเรองท9.3.1วตถประสงคของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

เรองท9.3.2ทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะพเศษ

เรองท9.3.3กลไกและมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะพเศษ

แนวคด1. อาชญากรรมลกษณะพเศษมการพฒนารปแบบวธการของการกระทำความผดอยาง

ตอเนองและตลอดเวลา ทงในดานพฤตกรรมการกระทำความผดทมการนำเทคนควธ

สมยใหมเขามาเปนเครองมอ มการดำเนนงานอยางเปนระบบและขบวนการ มความ

เกยวเนอง เชอมโยงเครอขายระหวางประเทศ มความสลบซบซอน แยบยล และ

ละเอยดออนประกอบกบตวอาชญากรเปนผทมความรความชำนาญและความเชยวชาญ

ในดานนนๆ เปนอยางด ทำใหสรางความเสยหายและกอใหเกดผลกระทบอยางรนแรง

ตอระบบเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศ ขณะทยงมการกระทำความผด

อกจำนวนมากทไมสามารถดำเนนการสบสวนสอบสวนหรอจบกมตวผกระทำผดไดจง

จำเปนตองกำหนดวตถประสงคในการปองกนและปราบปรามไวเปนพเศษโดยการจดตง

หนวยงานและกำหนดมาตรการทางกฎหมายเฉพาะเพอบงคบใชกบอาชญากรรมลกษณะ

พเศษโดยตรง

2.ระบบงานยตธรรมของไทยจดอยในระบบงานควบคมอาชญากรรม(CrimeControlEs-

tablishment)และมแนวโนมจะกาวเขาไปสระบบงานยตธรรมทเปนระบบยอยของชมชน

(Criminal Justice as aCommunity Subsystem)มากขน เมอระบบงานยตธรรม

ของประเทศไทยไดยอมรบเอาแนวความคดในการจดทำกฎหมายและนตประเพณในการ

ดำเนนคด และในการดำเนนการกบผกระทำความผดทางอาญาจากประเทศตะวนตกมา

ประยกตใชกระบวนการทใชในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของประเทศไทย

จงตองนำเอาทฤษฎทมอยในประเทศดงกลาวนนมาใชดวยซงทฤษฎตางๆดงกลาวนจะ

สะทอนใหเหนถงอดมการณของเจาหนาททปฏบตงานอยในระบบงานยตธรรมทกระบบ

9-24

3. การกำหนดใหมกลไกและมาตรการทางกฎหมายเพอใชบงคบตออาชญากรรมลกษณะ

พเศษดวยจดตงกรมสอบสวนคดพเศษและตราพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษ

พ.ศ. 2547 ขนใชบงคบกเพอแกไขขอบกพรองในกระบวนการยตธรรมและปรบปรงให

มประสทธภาพมากขน เนองจากการระบบการสบสวนและสอบสวนเพอปองกนและ

ปราบปรามอาชญากรรมเปนหวใจสำคญของการอำนวยความยตธรรมแกประชาชน แต

ทผานมาพบวาระบบการสบสวนและสอบสวนเดมไมสามารถแกไขปญหาความบกพรอง

ในการรวบรวมพยานหลกฐานในคดบางประเภทได รวมทงวธการสบสวนและสอบสวน

ตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญายงไมเอออำนวยตอการ

แสวงหาขอเทจจรงและหลกฐานทซบซอน ทงทสงคมและปญหาอาชญากรรมไดม

การเปลยนแปลงและพฒนาไปในแบบตางๆมากมายดวยกระแสโลกาภวตนและระบบ

เทคโนโลยททนสมยสงผลใหอาชญากรรมเกดการเปลยนแปลงและมการพฒนารปแบบ

หากไมมการปรบปรงกลไกและมาตรการทางกฎหมายใหมประสทธภาพแลว ยอมเปน

การยากทจะนำตวผกระทำผดมาลงโทษและทำใหอาชญากรรมขยายตวยากแกการ

ควบคม


1.อธบายและวเคราะหวตถประสงคของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะ

พเศษได

2.อธบายและวเคราะหทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะพเศษได

3.อธบายและวเคราะหกลไกและมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะ

พเศษได

9-25

เรองท9.3.1วตถประสงคของการปองกนและปราบปราม


สาระสงเขปเนองจากอาชญากรรมลกษณะพเศษไดสงผลกระทบตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของ

ประชาชนความสมพนธระหวางประเทศ และความมนคงปลอดภยของประเทศอยางรายแรง ทงทางดาน

เศรษฐกจ สงคม และการเมอง การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษจงมวตถประสงค

มงเนนทจะลดและควบคมมใหอาชญากรรมลกษณะพเศษขยายตวและสรางความเสยหายตอสงคมมากขน

ทงน โดยมการสบสวนและสอบสวนเปนหวใจสำคญของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะ

พเศษแมกระบวนการสบสวนกบสอบสวนจะมความแตกตางในวตถประสงคและวธการ แตกตองดำเนน-

การควบคกนไป ซงการปองกนและปราบปรามนน จดเปนทงมาตรการเชงรกทดำเนนการกอนการกระทำ

ความผดทางอาญาโดยใชวธการสบสวนเพอตดวงจรการเกดของอาชญากรรม และเปนทงมาตรการเชงรบ

ภายหลงมการกระทำความผดทางอาญาเกดขน โดยใชทงการสบสวนและสอบสวนเพอแสวงหาขอเทจจรง

และทราบรายละเอยดแหงการกระทำความผดตลอดจนรวบรวมพยานหลกฐานเพอพสจนความผดตามขอ

กลาวหาและเอาตวผกระทำผดเขาสกระบวนการยตธรรมทางอาญาตอไปหากการปองกนและปราบปราม

อาชญากรรมลกษณะพเศษดำเนนไปไดอยางมประสทธภาพ เปนธรรม รวดเรว และเดดขาดแลว กจะ

สามารถระงบยบยงมใหอาชญากรรมลกษณะพเศษขยายตวและสรางเครอขายอาชญากรรมไดอกตอไป

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดใน นวลจนทร ทศนชยกล อาชญากรรม (การปองกน: การ

ควบคม)กรงเทพมหานครพรทพยการพมพ2538)


ทานเขาใจหลกคดวตถประสงคของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

อยางไรจงอธบาย



9-26

เรองท9.3.2ทฤษฎการปองกนอาชญากรรมลกษณะพเศษ

สาระสงเขประบบงานยตธรรมของประเทศไทยในปจจบนไดมการแบงแยกอำนาจหนาทกนโดยเดดขาดกลาว

คอการสบสวนการสอบสวนและการจบกม เปนหนาทของพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจการฟองคด

และการดำเนนคดในศาลเปนหนาทของอยการและทนายความ การพจารณาพพากษาคดเปนหนาทของ

ศาล และการปฏบตตามคำพพากษาเปนหนาทของกรมคมประพฤตและกรมราชทณฑ เมอพจารณาจาก

อำนาจหนาทขององคกรตางๆทเกยวของกบระบบงานยตธรรมในปจจบนอาจแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ

คอลกษณะทเปนระบบงานควบคมอาชญากรรม(CrimeControlEstablishment)และลกษณะซงถอวา

ระบบงานยตธรรมเปนระบบยอยของชมชน(CriminalJusticeasaCommunitySubsystem)ซงรวม

เอาระบบแรกเขาไวดวย

ระบบงานควบคมอาชญากรรม (CrimeControlEstablishment) ไดแก ระบบงานทวาดวยการ

บงคบใชกฎหมายการฟองรองดำเนนคดการตอสคดการพจารณาพพากษาคดการลงโทษและการแกไข

ฟนฟผตองโทษใหกลบตนเปนพลเมองด งานตางๆดงกลาวมานสวนใหญทสดเปนงานทดำเนนการโดย

หนวยงานของรฐซงมวตถประสงคทมงตอการลงโทษผฝาฝนกฎหมายของรฐ

ระบบงานยตธรรมทเปนระบบยอยของชมชน5 (CriminalJusticeasaCommunitySubsys-

tem)หมายความวาหนวยงานตางๆในชมชนทงภาครฐและเอกชนรวมกบระบบงานควบคมอาชญากรรม

(CrimeControl Establishment) เปนระบบงานยตธรรมแบบน ซงกคอ ใหหนวยงานตางๆ เหลานน

มสวนรวมในกจกรรมตางๆ ของระบบงานยตธรรมคอ การปองกนอาชญากรรมและการลดอาชญากรรม

ยกตวอยางเชนสภานตบญญตเมอพจารณาออกกฎหมายถงแมกฎหมายนนจะไมเกยวของกบงานยตธรรม

โดยตรงกจะมผลกระทบตอการบรหารงานยตธรรมโดยทางออมหนวยงานทางบรหารอนๆเชนการศกษา

การสงคมสงเคราะหการบนเทงและการเยาวชนเปนตนมสวนสนบสนนและเปนสวนหนงของระบบงานน

วตถประสงคของระบบงานนคอการสนบสนนใหทกคนปฏบตตามกฎหมายของบานเมอง

จากระบบงานยตธรรม2ระบบทกลาวมานระบบงานยตธรรมของไทยจดอยในระบบงานควบคม

อาชญากรรม (CrimeControl Establishment) และมแนวโนมจะกาวเขาไปสระบบงานยตธรรมทเปน

ระบบยอยของ(CriminalJusticeasaCommunitySubsystem)มากขนอยางไรกตามเมอระบบงาน

ยตธรรมของประเทศไทยไดยอมรบเอาแนวความคดในการจดทำกฎหมายและนตประเพณในการดำเนนคด

และในการดำเนนการกบผกระทำความผดทางอาญาจากประเทศตะวนตกเชนองกฤษและสหรฐอเมรกามา

5 ดระบบของอเมรกนในNationalAdvisoryCommitteeonCriminalJusticeStandardsandGoals.Criminal

Justice System.Washington,D.C.:U.S.GovernmentPrintingOffice,1973,pp.257-260.

9-27

ประยกตใช กระบวนการทใชในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของประเทศไทยตงแตการสบสวน

การสอบสวนและการจบกมผตองหามาจนถงการปฏบตตอผกระทำความผดตามคำพพากษาของศาล จง

ตองนำเอาทฤษฎทมอยในประเทศดงกลาวนนมาใชดวย ซงทฤษฎตางๆ ดงกลาวนจะสะทอนใหเหนถง

อดมการณของเจาหนาททปฏบตงานอยในระบบงานยตธรรมทกระบบประกอบดวย

1.ทฤษฎทมงตอการลงโทษ

2.ทฤษฎทมงตอการแกไขฟนฟผกระทำความผด

3.ทฤษฎทมงตอการใหชมชนเขามามสวนรวมในกระบวนการยตธรรม

4.ทฤษฎทมงตอการปองกนอาชญากรรม

ทฤษฎทมงตอการปองกนอาชญากรรม

เปนทฤษฎทมงเนนการปองกนกอนทอาชญากรรมจะเกดขนเพอมใหอาชญากรรมเกดขนหรอให

เกดขนนอยลงโดยแนวคดในการปองกนมกจะแบงออกเปน2ขนตอนคอ

(1)ขนตอนการปองกนกอนอาชญากรรมเกดขน

(2)ขนตอนการปองกนหลงจากอาชญากรรมเกดขนแลวมใหเกดตอไป

ในการปองกนอาชญากรรมทง2ขนตอนนมกจะพจารณาสาเหตของการเกดขนของอาชญากรรม

เปนหลกและเมอทราบวาอะไรเปนสาเหตของอาชญากรรมแลวกจะไดปองกนมใหอาชญากรรมเกดขนหรอ

ใหเกดขนนอยลง

ตามแนวความคดของผเชยวชาญองคการสหประชาชาตการปองกนอาชญากรรมตามสาเหตตางๆ

ดงกลาวอาจกระทำไดใน3 ระดบคอ ระดบทองถน ระดบชาต และระดบนานาชาต ในระดบทองถนและ

ระดบชาตนนผเชยวชาญไดเนนการวางแผนปองกนอาชญากรรมโดยการประสมประสานระหวางภาคตางๆ

ของหนวยงานรฐบาลและเอกชน ตลอดจนประชาชนดวย เชน ระหวางระบบการศกษา ระบบเศรษฐกจ

และอนๆโดยจะตองมการคำนงถงความสมพนธของการวางแผนแตละอยางซงจะมผลกระทบตอการวางแผน

อยางอนและเนนการวางแผนรวมกนระหวางหนวยงานยตธรรมตางๆดวยโดยมงชใหเหนความจำเปนถงการ

วางแผนการปองกนอาชญากรรมในการวางแผนพฒนาประเทศ6เชนการยายถนของประชาชนจากเขตชนบท

สเขตเมองในประเทศทกำลงพฒนามกจะทำใหความมงหวงของผอพยพเขาสเมองใหญสำเรจไดยากและทำให

ผอพยพหนไปหาการกระทำความผดเพอจะใหไดสงทตนไมสามารถจะไดโดยถกตองตามกฎหมาย ในการ

วางแผนปองกนอาชญากรรมทมสาเหตจากการอพยพนจากรายงานขององคการสหประชาชาตแสดงใหเหน

วาอาจทำใหสำเรจไดในระดบทองถนยกตวอยางประเทศสงคมนยมในยโรปตะวนออกทมอาชญากรรมสง

เนองมาจากประชาชนในเมองไมรจกกนดงนนจงไดมการดำเนนการใหประชาชนไดมโอกาสสงรจกมกคนกน

ซงมผลทำใหเกดการตดตอกนและกนจนกระทงเกด“การ ควบคม อาชญากรรม โดย อตโนมต”วธการปองกน

อาชญากรรมทำนองนถกนำไปใชหลายประเทศนอกจากนในสหรฐอเมรกาการปองกนโดยวธ“การ ออกแบบ

สภาวะ สง แวดลอม และ ความ รวม มอ ของ ประชาชน” ซงกลาวกนวาประสบความสำเรจอยางสง นอกจากน

6SixthUnitedNationsCongressonthePreventionofCrimeandtheTreatmentofOffenders.pp.8-16.

9-28

ในการวางแผนการศกษาจะตองมการประสานกบการวางแผนทางเศรษฐกจและสงคมดวย เพราะมฉะนน

ผทสำเรจการศกษาออกมาแลวไมมงานทำและจะกอใหเกดปญหาอาชญากรรมจากผทไมมงานทำเหลาน

การจดการศกษาทเหมาะสมกบสภาพความเปนจรงทางเศรษฐกจและสงคมเทานนทจะมผลตอการพฒนา

ประเทศในทางบวกและมผลตอการหยดยงอาชญากรรมในคนหนมสาวไดดวย

Johnson7นกอาชญาวทยาทมชออกทานหนง ไดเสนอแนวทางการปองกนอาชญากรรมไว2ทาง

ดวยกนคอ

1.การปองกนอาชญากรรมทมงตอบคคลซงแยกออกเปน2กรณคอ

1.1 การบงคบใชกฎหมายอาญาเพอทำใหประชาชนปฏบตตามกฎหมายโดยยบยงผทจะ

ประกอบอาชญากรรมและจบกมอาชญากรไปลงโทษ

1.2การแกไขสภาวะทางสงคมขนพนฐานและการปรบตวทไมเหมาะสมในตวบคคลซงถอกน

วาเปนทเพราะอาชญากรรม

การปองกนอาชญากรรมโดยมงตอบคคลนนยมกนมากในวงการปองกนอาชญากรรมสวนใหญจง

มทมาจาก2ทฤษฎคอทฤษฎการลงโทษเพอยบยงมาจากนกอาชญาสำนกClassicและทฤษฎแกไขฟนฟ

ผกระทำความผดมาจากนกอาชญาวทยาสำนกPositiveอยางไรกดทง2ทฤษฎดงทใชอยในระบบงาน

ยตธรรมทางอาญาในปจจบนไมอาจยบยงมใหประกอบอาชญากรรมหรอแกไขฟนฟผทถกลงโทษใหกลบตน

เปนพลเมองดไดทกคนเพราะอตราอาชญากรรมในสงคมยงคงเพมขนทงในดานปรมาณและความรนแรง

2.การปองกนอาชญากรรมทมงตอสงแวดลอมเปนการรวมเอาความสมพนธทกอยางทมอยระหวาง

บคคลและสงแวดลอมภายนอก ตลอดจนอทธพลตางๆ วธการปองกนแบบน เนนการเปลยนแปลงของ

ชมชนทกอใหเกดอาชญากรรมนกอาชญาวทยาบางทานไดหนมาเอาใจใสกบสภาวะแวดลอมในการปองกน

อาชญากรรม เชน Jeffery8 และNewman9 ไดนำเสนอทฤษฎทมงตอการปองกนโดยการแกไขปรบปรง

สงแวดลอมกอนทอาชญากรรมเกดขนเพอมใหอาชญากรรมเกดขนไดงายถงกระนนทรรศนะของ Jeffery

และNewmanกยงมความแตกตางกนตรงทวา Newman เนนทการทำใหการประกอบอาชญากรรมทำ

ไดยากยงขนโดยการปรบปรงสงแวดลอมสวนJefferyกาวไปไกลกวานนโดยพจารณาประเดนพนฐานท

เกยวกบพฤตกรรมของคนและทฤษฎการเรยนร

เทาทกลาวมาจะเหนแนวความคดในแบบของการปองกนอาชญากรรมมากมายหลายแบบและหลาย

ระดบ ซงมสวนสมพนธกน อยางไรกด การวางแผนปองกนอาชญากรรมโดยจดทำเปนโครงการปองกน

อาชญากรรมโดยตรงออกจะเปนเรองยากและไดรบความสนบสนนทางดานการเงนนอยเพราะสงทจะปองกน

7 ElmerH.Johnson.Crime, Correction and Society. 4thed.(Homewood,lllinois:TheDorseyPress,1978,

p.285.8C.RayJeffery.Crime Preention Through Environmental Design.BeveryHills:SagePublications Inc.,

1977.9 OscarNewman.Defensible Space: Crime Prevention through Urban Design.NewYork:Macmillan,

1972.

9-29

ยงไมเกดขนและผลของการปองกนตามโครงการกยากทจะคาดหมายได บางครงกมการขดแยงในระหวาง

หนวยงานตางๆทเกยวของซงทำใหการปฏบตตามโครงการปองกนอาชญากรรมไดผลไมดเทาทควร

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดในประชยเปยมสมบรณ(2531)อาชญาวทยา:สหวทยาการวา

ดวยปญหาอาชญากรรมโครงการทนตำราโรงเรยนนายรอยตำรวจกรงเทพมหานครโรงพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย)


ทานเขาใจหลกคดทฤษฎการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษอยางไร

จงอธบาย



9-30

เรองท9.3.3กลไกและมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตอ


สาระสงเขปการคกคามของอาชญากรรมลกษณะพเศษมผลกระทบตอโครงสรางทางเศรษฐกจ สงคม ทง

ภายในประเทศและระหวางประเทศเปนอยางยงจงมความจำเปนทประเทศตางๆตองใหความรวมมอในการ

ปราบปราม สงทสำคญคอ การสรางกลไกและมาตรการทางกฎหมายเพอสบสวนสอบสวนและรวบรวม

พยานหลกฐานโดยวธพเศษเชนการดกฟง(wiretap)การใชเจาหนาทอำพราง(undercover)การสงภายใต

การควบคม (controlled delivery) การลอใหกระทำผด (entrapment) การสะกดรอยดวยเครองมอ

อเลกทรอนกส(electronicssurveillance)โดยหนวยงานบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพและเพมขด

ความสามารถในการบงคบใชกฎหมายลดความยงยากในการพสจนความผดใหปราศจากขอสงสยตลอดจน

คมครองสทธสวนบคคลตามกฎหมายรฐธรรมนญ

อาจกลาวไดวาแนวคดเกยวกบกลไกและมาตรการทางกฎหมายทจะบงคบใชตออาชญากรรม

ลกษณะพเศษนน มทมาจากอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะ

องคกรค.ศ. 2000 (UnitedNationsConventionAgainstTransnationalOrganizedCrime) ซง

ประเทศไทยไดรวมลงนามในอนสญญาดงกลาว นอกจากอนสญญานจะเปนกรอบแหงความรวมมอทาง

กฎหมายและเปนการกำหนดมาตรฐานระดบสากล(StandardSetting)เพอใหรฐภาคแหงอนสญญาฯได

รวมกนปราบปรามการประกอบอาชญากรรมขามชาตทมเครอขายในลกษณะเปนองคกรอาชญากรรมแลว

รฐทจะเขาเปนภาคแหงอนสญญาฯนยงมพนธกรณทจะตองดำเนนการตรวจสอบกฎหมายภายในของตน

เพอปรบปรงแกไขหรอยกรางกฎหมายขนใหมใหสอดคลองกบขอบทแหงอนสญญาฯดงกลาวสำหรบเนอหา

สาระหรอมาตรการทสำคญๆทอนสญญาฯนกำหนดใหประเทศสมาชกนำไปบญญตไวในกฎหมายภายใน

ประเทศของตนนนนอกจากการกำหนดถอยคำและนยามความหมายของคำวา “กลมอาชญากรทจดตงใน

ลกษณะองคกร”(Organizedcriminalgroup)“อาชญากรรมรายแรง”(Seriouscrime)“ทรพยสนทได

จากอาชญากรรม”(Proceedsofcrime)และกำหนดใหการกระทำหรอการดำเนนกจกรรมทผดกฎหมายของ

องคกรอาชญากรรมทมลกษณะขามชาตตลอดจนการกระทำทมลกษณะเปนการชวยเหลอสนบสนนกจกรรม

ขององคกรอาชญากรรมขามชาตไดแกการมสวนรวมในองคกรอาชญากรรมขามชาตการฟอกเงนการฉอ

ราษฎรบงหลวงการมสวนรวมของนตบคคลในองคกรอาชญากรรมและการขดขวางกระบวนการยตธรรม

เปนความผดอาญาตามกฎหมายภายในของแตละประเทศหากยงไมมบทบญญตกฎหมายดงกลาวแลว

อนสญญาฯขอ20ยงไดกำหนดมาตรการภายในของประเทศสมาชกเพอตอตานการประกอบกจกรรมของ

องคกรอาชญากรรมโดยการใชวธการสมยใหมในการสบสวนและสอบสวนดวยคอ

9-31

1.ใหรฐภาคแตละรฐดำเนนมาตรการทจำเปนและเหมาะสมเพอใหมการใชวธการจดสงภายใตการ

ควบคมทกำหนดไวในกฎหมายภายในของรฐภาคนนและการใชเทคนคการสบสวนสอบสวนพเศษอยางอน

เชนการเฝาตดตามโดยใชเครองมออเลกทรอนกสหรอการเฝาตดตามในรปแบบอนๆและการปฏบตการลบ

โดยพนกงานเจาหนาทของรฐนนภายในดนแดนของตนเพอความมงประสงคในการตอตานอาชญากรรมท

จดตงในลกษณะองคกรอยางมประสทธผล

2.รฐภาคจะไดรบการสงเสรมใหทำความตกลงหรอขอตกลงทวภาคหรอพหภาคทเหมาะสมเพอใช

เทคนคการสบสวนสอบสวนพเศษในระดบระหวางประเทศตามความตกลงหรอขอตกลงนน สอดคลองกบ

หลกการความเทาเทยมกนของอธปไตยแหงรฐและตองมการดำเนนการอยางเครงครดตามขอกำหนดของ

ความตกลงหรอขอตกลงนน

3. การใชวธการจดสงภายใตการควบคมในระดบระหวางประเทศ อาจรวมถงวธการตางๆ เชน

การสกดและอนญาตใหสนคายงคงสภาพเดม หรอมการเคลอนยายหรอสบเปลยนทงหมดหรอบางสวน

ทงนดวยความยนยอมของรฐภาคทเกยวของ

ผลของการทประเทศไทยรวมลงนามในอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต

ทจดตงในลกษณะองคกรค.ศ.2000ไดสงผลดแกประเทศไทยเปนอยางมากในดานกระบวนการยตธรรม

และการบงคบใชกฎหมายกลาวคอเดมเรามเพยงกฎหมายทบงคบใชแกผประกอบอาชญากรรมซงมลกษณะ

การกระทำแบบปจเจกบคคลตามปกตธรรมดาเทานนซงกฎหมายดงกลาวไมมประสทธภาพเพยงพอทจะนำ

มาบงคบใชแกการประกอบอาชญากรรมลกษณะพเศษเปนเหตใหผประกอบอาชญากรรมหลายรายสามารถ

หลดรอดจากการดำเนนคดไปได แตเมอประเทศไทยไดรวมลงนามในอนสญญาฯ และพธสารทเกยวของ

ดงกลาว ทำใหตองมการปรบปรงและยกรางกฎหมายภายในใหสอดคลองกบบทบญญตของอนสญญาฯ

ซงจะทำใหกฎหมายภายในของประเทศไทยมความเขมแขงและมประสทธภาพเพยงพอทจะบงคบแก

อาชญากรรมลกษณะพเศษได

จากแนวคดเกยวกบกลไกและมาตรการทางกฎหมายตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตาน

อาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 (UnitedNationsConventionAgainst

TransnationalOrganizedCrime) ดงกลาว ไดกอใหเกดหลกการสำคญในการกำหนดใหมกลไกและ

มาตรการทางกฎหมายเพอใชบงคบตออาชญากรรมลกษณะพเศษโดยเฉพาะดวยจดตงกรมสอบสวนคด

พเศษขนในสงกดกระทรวงยตธรรมและมการตราพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 ขน

ใชบงคบ เพอแกไขขอบกพรองในกระบวนการยตธรรมและปรบปรงใหมประสทธภาพมากขน เนองจาก

ระบบการสบสวนและสอบสวนเพอปองกนและปราบปรามอาชญากรรมเปนหวใจสำคญของการอำนวยความ

ยตธรรมแกประชาชน แตทผานมาพบวา ระบบการสบสวนและสอบสวนเดมไมสามารถแกไขปญหาความ

บกพรองในการรวบรวมพยานหลกฐานในคดบางประเภทได รวมทงวธการสบสวนสอบสวนตามทบญญต

ไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญายงไมเอออำนวยตอการแสวงหาขอเทจจรงและหลกฐานท

ซบซอนทงทสงคมและปญหาอาชญากรรมไดมการเปลยนแปลงและพฒนาไปในแบบตางๆมากมายดวย

กระแสโลกาภวตนและระบบเทคโนโลยททนสมยสงผลใหอาชญากรรมเกดการเปลยนแปลงและมการพฒนา

รปแบบหากไมมการปรบปรงระบบการสบสวนสอบสวนใหมประสทธภาพแลว ยอมเปนการยากทจะนำ

9-32

ตวผกระทำผดมาลงโทษและทำใหอาชญากรรมขยายตวยากแกการควบคมและการปองกนและปราบปราม

อาชญากรรมลกษณะพเศษนจำเปนตองอาศยผเชยวชาญเฉพาะดานเปนผดำเนนการสบสวนและสอบสวน

ดงนนนอกจากการจดตงกรมสอบสวนคดพเศษเพอเปนหนวยงานทรบผดชอบโดยเฉพาะแลวยงไดกำหนด

ใหมพนกงานสอบสวนคดพเศษเจาหนาทคดพเศษและวธการสบสวนสอบสวนคดพเศษขนเพอปฏบตหนาท

ดงกลาวเปนการเฉพาะ

เนองจากการดำเนนคดอาญาของประเทศไทยใชระบบกลาวหา การปฏบตหนาทของเจาพนกงาน

เปนการดำเนนการภายใตบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาโดยการสบสวนเปนการ

แสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานของเจาพนกงาน เจาหนาทเพอรกษาความสงบเรยบรอยและเพอท

จะทราบรายละเอยดแหงความผด แตประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาไมไดกำหนดหลกเกณฑ

เงอนไขหรอแบบพธเกยวกบการสบสวนไวโดยเฉพาะ สวนการสอบสวนเปนการรวบรวมพยานหลกฐาน

และการดำเนนการทงหลายอนตามความผดทกลาวหาเพอทราบขอเทจจรงหรอพสจนความผดและเอาตว

ผทำผดมาฟองลงโทษวธการทจะใหมาซงพยานหลกฐานตองเปนพยานหลกฐานทไดมาโดยชอบดวยกฎหมาย

ไมขดตอรฐธรรมนญและสามารถรบฟงลงโทษไดอยางไรกตามทผานมากอนทจะมการจดตงกรมสอบสวน

คดพเศษและตราพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ขนใชบงคบประเทศไทยกไดมการนำ

เทคนคการสบสวนสอบสวนพเศษบางประการมาใชเปนเครองมอในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม

บางประเภทมาในระดบหนงแลวไดแก

การดกฟงหมายถง การลกลอบดกฟงการสนทนาสอสารทางโทรศพททบคคลอนมถงกนดวย

เครองมออเลกทรอนกสโดยมไดรบความยนยอมจากคสนทนาโดยการดกฟงนนไมจำเปนจะตองดกฟงเฉพาะ

โทรศพทเทานนแตในความหมายทแทจรงการดกฟงเปนการดำเนนการเพอใหลวงรขอมลของบคคลโดยใช

เครองมออเลกทรอนกสเพอใหไดขอมลขาวสารซงสงทางสายหรอคลนแมเหลกอนๆอาจจะเปนขอมลทสงทาง

อนเทอรเนตโทรสารโทรพมพหรอการลกลอบดกฟงคลนทสงไปในอากาศเพอใหไดขอมลขาวสารเปนตน

ทผานประเทศไทยมกฎหมายทมสวนเกยวของกบการดกฟง ไดแก พระราชบญญตโทรเลขและโทรศพท

พ.ศ.2477พระราชบญญตกฎอยการศกพ.ศ.2457ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา105

พระราชบญญตวทยคมนาคมพ.ศ.2498แกไขเพมเตม(ฉบบท3)พ.ศ.2535พระราชบญญตปองกนและ

ปราบปรามยาเสพตดพ.ศ. 2519 แกไขเพมเตม (ฉบบท 4)พ.ศ. 2545 และพระราชบญญตปองกนและ

ปราบปรามการฟอกเงนพ.ศ.2542แตเมอพจารณาจากบทบญญตของกฎหมายแตละฉบบตามทไดกลาวมา

ขางตนกลบพบวาไมไดใหอำนาจในการดกฟงไวชดเจนจะมกเฉพาะแตการดกฟงในเรองความผดเกยวกบ

ยาเสพตดและความผดเกยวกบการฟอกเงนเทานน สวนผลของการดกฟงการสนทนาทางโทรศพททมชอบ

ดวยกฎหมายพยานหลกฐานทไดมากเปนพยานหลกฐานทไดมาโดยมชอบ(illegalobtainedevidence)

เพราะเปนการฝาฝนบทบญญตทคมครองสทธเสรภาพของเอกชนซงจะกระทำไดภายใตเงอนไขความจำเปน

บางประการเทานน

การจดสงภายใตการควบคม(controlleddelivery)เปนการตดตามการลกลอบขนสงสงผดกฎหมาย

เชนยาเสพตดเดกผหญงอาวธสงครามและธนบตรปลอมเปนตนโดยเจาหนาทผมอำนาจโดยรวามการ

กระทำความผดเกดขนและสงทผดกฎหมายนนยงอยในการครอบครองของบคคลแตยงไมดำเนนการจบกม

9-33

เนองจากตองการใหมการนำสงผดกฎหมายดงกลาวสงใหถงมอผรบเสยกอนการจดสงภายใตการควบคม

นนเจาหนาทจะตองควบคมอยางใกลชดและมความระมดระวงอยางสงประกอบกบการพจารณาปจจยของ

บคคลพฤตการณและสภาพแวดลอมอนๆสวนวธการปฏบตนนอาจจะใหเจาหนาทอำพรางตวหรอสายลบ

หรอผทกระทำความผดเปนผถอสงของตองหาม

การอำพรางตว (Undercover) เปนการใหเจาหนาทอำพรางตวเขาไปอยในกลมของอาชญากรเพอ

รวบรวมพยานหลกฐานและทราบถงบทบาทภายในองคกรอาชญากรรมซงบางสถานการณอาจมการกระทำผด

ของเจาหนาทรวมอยดวยหรอบางกรณเจาหนาทอาจไมจำเปนตองอำพรางตวแตจะใชบคคลทถกกำหนด

(สายลบ) เขาไปอำพรางตวภายใตการควบคมของเจาหนาท ซงการใชวธการดงกลาวตองใชบคคลทมการ

รกษาความลบเปนอยางดและตองปกปดตวตนทแทจรงแตเปดตวเองใหบคคลทวไปเขาใจวาเปนบคคลอน

นอกจากนแลว ยงมบคคลอกประเภทหนงซงเรยกวา “สายขาว” จะเปนบคคลซงใหขอมลขาวสารเกยวกบ

กจกรรมความเคลอนไหวของอาชญากรรมโดยการเขารวมหรอเกยวพนกบกจกรรมอาชญากรรมนนในการ

อำพรางตวเพอใหไดเขาถงพนทเปาหมายบคคลในองคกร โดยไมเปดเผยสถานะทแทจรงนน การปฏบต

ระยะสนจะไมมความสลบซบซอนและสามารถลวงรขอมลขาวสารไดอยางรวดเรวแตการแฝงตวระยะยาว

เพอใหไดขอมลขาวสารเกยวกบระดบชนของผรวมองคกรการแบงแยกหนาทและสายการบงคบบญชานน

เจาหนาทอำพรางจำเปนตองสรางความไววางใจความเชอถอแกองคกรดงนน จงตองมการเลอกบคคลท

มความร ความสามารถปฏภาณ ไหวพรบการใชภาษาทองถน และอนๆ รวมถงการควบคมโดยเจาหนาท

ระดบสงเพอใหการดำเนนงานเปนไปอยางถกตองชอบดวยกฎหมายและปองกนอนตรายทจะเกดขนทงน

โดยจะตองมการรายงานการปฏบตตามชวงเวลาทกำหนดเพอรวบรวมพยานหลกฐาน นอกจากนผปฏบต

การอำพรางจะตองทราบสถานะของตนเองเพอมใหรวมกระทำความผดกบกลมองคกรอาชญากรรมรวมทง

การประสานกบหนวยงานอน อยางไรกตามความเสยงในการปฏบตการอำพรางนอกจากความยากลำบาก

ในการเขาไปเปนสมาชกขององคกรเพอใหไดรบความไววางใจแลวการปฏบตหนาทหากไมมบทบญญตของ

กฎหมายใหความคมครองแกเจาหนาทหรอบคคลทไดรบมอบหมายแลวยอมเปนสงทไมสามารถปฏเสธความ

รบผดทางอาญาได อกทงพยานหลกฐานทไดจากการปฏบตการอำพรางเปนการปฏบตการดวยเทคนคการ

สบสวนสอบสวนพเศษ หากไมมบทบญญตของกฎหมายใหกระทำไดโดยชอบแลวพยานหลกฐานทไดมา

กอาจมขอโตแยงในการพจารณาคดของศาลวาจะรบฟงลงโทษไดเพยงใด

การสะกดรอยดวยเครองมออเลกทรอนกส (electronic surveillance) เปนการรวบรวมพยาน

หลกฐานเกยวกบจำนวนการใชโทรศพทสถานทตดตอไปถงการใชเครองตดตามตวบคคลหรอยานพาหนะ

เพอทราบถงสถานทของบคคลทตดตาม หรอการใชเครองมออเลกทรอนกสโดยวธการตดตงกบยาน-

พาหนะเพอควบคมยานพาหนะไมใหเคลอนทหรอหยดลงเพอการตรวจคนจบกม เปนตน การใชอปกรณ

อเลกทรอนกสสำหรบการสะกดรอย ไดแก เครองตดตามการเคลอนทของสงของหรอยานพาหนะ เครอง

ถายภาพจากดาวเทยม เครองถายวดโอในการสะกดรอยตดตาม กลองถายวดโอวงจรปด เครองดกรบ

สญญาณเสยงโดยการตดตงกบเจาหนาทอำพรางหรอสายลบ เครองดกรบสญญาณเสยงโดยการตดตงใน

บานหรอรถยนต เครองดกรบสญญาณเสยงระยะไกล (เครองดดเสยง) เครองรบสญญาณเสยงประเภทท

9-34

ผานตวกลางเชนกำแพงหรอฝาผนงหองและเครองสนบสนนวธการสบสวนอนๆอยางไรกตามนอกจาก

ความเสยงของการสะกดรอยดวยเครองมออเลกทรอนกสทอาจจะถกตรวจพบการใชเครองมอไดแลวหาก

ไมมกฎหมายรองรบการปฏบตงานและการคมครองเจาหนาทยอมเปนสงทไมสามารถปฏเสธความรบผด

ทางอาญาได อกทงพยานหลกฐานทไดมาจากการใชวธการเชนนกอาจมปญหาวาชอบดวยกฎหมายหรอไม

เพราะมลกษณะทละเมดสทธสวนบคคลตามทรฐธรรมนญใหการรบรองคมครองไว

การลอใหกระทำผด(Entrapment)เปนการรวบรวมพยานหลกฐานเพอพสจนความผดของผกระทำ

ในทนททมการกระทำความผดเกดขน การลอใหกระทำผดเปนวธการลอซอโดยเจาหนาทหรอสายลบเพอ

ใหไดพยานหลกฐานจากการใชหรอการแนะนำของบคคลทเคยตดตอกบอาชญากรหรอองคกรอาชญากรรม

เปนวธทมความเสยงอนตรายและลวงละเมดบทบญญตของกฎหมายดงนนนอกจากจะตองเลอกใชบคคลท

มความรความสามารถเฉพาะตวมปฏภาณไหวพรบสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาเมออยในสภาวะฉกเฉน

ไดด ตองอยภายใตการควบคม และการวางแผนทรดกมแลว ยงมความจำเปนตองมมาตรการคมครอง

เจาหนาทหรอสายลบทกระทำการลอซอเพอมใหตองรบโทษดวยการนำพยานหลกฐานมาใชเพอใหศาลรบ

ฟงลงโทษนนเจาหนาทตองมความสจรตและยตธรรมไมใหเกดขอโตแยงวาพยานหลกฐานทไดรบมาไมชอบ

ดวยกฎหมาย ไมมเหตระแวงสงสย และตองเปนพยานหลกฐานทมนำหนกเพยงพอลงโทษได เนองจาก

พยานหลกฐานทไดจากการลอซอโดยเฉพาะกรณทเจาพนกงานกอใหกระทำผดนนถาถงขนาดทไปชกจงใจ

ใหคนทไมไดตงใจทจะกระทำความผดกระทำความผดเพราะทนการชกจงไมไดสามารถยกขอตอสไมตอง

รบผดได เรยกวา entrapment แตถาเจาพนกงานเพยงแตเขาไปตดตอหรอรวมกระทำความผด เพอทจะ

ใหไดมาซงพยานหลกฐานโดยผกระทำความผดไดกระทำความผดเปนประจำอยแลวไมไดเรมกระทำความ

ผดเพราะการชกชวนของเจาพนกงานผกระทำความผดจะยกขอตอสไมตองรบผด (entrapment) ไมได

อยางไรกตามการใชสายลบในการลอซอมคำพพากษาศาลฎกาทมความเหนสองแนวทางกลาวคอแนวแรก

เหนวา ตองนำสายลบผลอซอมาเปนพยานหลกฐานยนยนการกระทำมฉะนนจะลงโทษจำเลยไมได แต

แนวทสองเหนวา การทไมนำสายลบมาสบกเพอความปลอดภยของสายลบและเพอประโยชนดานการ

ปฏบตงานครงตอๆ ไปดงนน การทไมนำสายลบมาสบจงมไดทำใหพยานหลกฐานของโจทกมนำหนกลด

นอยลงไมคงรบฟงลงโทษจำเลยได นอกจากแนวทางทงสองดงกลาวแลว จำตองนำสายลบเปนพยานโดย

วธการทเรยกวา“การกนประจกษพยาน”

การใชวธการสบสวนสอบสวนพเศษยอมมผลกระทบตอสทธเสรภาพตามรฐธรรมนญแตเนองจาก

สทธเสรภาพนนอยภายใตเงอนไขบางประการหรออาจถกจำกดได(qualifiedrights)ทงนตามบทบญญต

ของกฎหมายทวไป (subject toany law)หรอตามกฎหมายเฉพาะเรองบางประเภท (subject to some

laws) เชน กฎหมายเกยวกบความมนคงของรฐ เปนตน กลไกและมาตรการทางกฎหมายตางๆ ทเปน

วธการพเศษนอกเหนอจากการสบสวนตามปกตทประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาบญญตไวแมจะ

มสวนทละเมดสทธสวนบคคลเคหะสถานรางกายการสอสารและความเปนสวนตวอยบางแตการละเมด

สทธดงกลาวมไดกระทำกบบคคลทกคนทเปนสจรตชนเพราะมงประสงคบงคบใชแกบคคลทเกยวของกบ

อาชญากรรมลกษณะพเศษเพอประโยชนของสงคมโดยสวนรวมดงนนเมอกระทบกบบคคลเพยงสวนนอย

9-35

เพอรกษาประโยชนของบคคลสวนใหญในสงคมใหดำรงอยไดโดยสงบสข จงจำเปนตองกำหนดกลไกและ

มาตรการพเศษไวในกฎหมายเพอคมครองใหเจาหนาทมอำนาจกระทำไดภายใตเงอนไขการตรวจสอบ

พระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 เปนกฎหมายวธสบญญตวาดวยขนตอนและ

กระบวนการในการดำเนนคดอาญากบคดพเศษทเพมเตมเครองมอในการสบสวนและสอบสวนคดอาญา

จากทกำหนดไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาหลายประการโดยมมตในลกษณะเปนกฎหมาย

เชงบรหารงานคด กลาวคอ เปนกฎหมายกลางทจะเปนเครองมอในการสนธกำลงและบรณาการทงภายใน

กรมสอบสวนคดพเศษและหนวยงานบงคบใชกฎหมายอนเพอปฏบตงานเชงรกตออาชญากรรมลกษณะพเศษ

โดยมาตรการทางกฎหมายทพระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 ไดสรางวธการสบสวนและ

สอบสวนไวเพอบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะพเศษโดยเฉพาะกลาวคอ

1.กำหนดคณสมบตพเศษของบคคลผทจะเปนพนกงานสอบสวนคดพเศษและเจาหนาทคดพเศษ

ไวเปนการเฉพาะนอกเหนอจากคณสมบตของขาราชการพลเรอนทวไปตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการ

พลเรอน เพอคดกรองใหไดบคคลทมความรความสามารถความชำนาญ และประสบการณสงมาทำหนาท

ดำเนนการเกยวกบคดพเศษ (มาตรา 15 และมาตรา 16) และเพอประโยชนในการปฏบตหนาทเกยวกบ

คดพเศษยงกำหนดใหพนกงานสอบสวนคดพเศษเปนทงพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจชนผใหญและ

พนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา และกำหนดใหเจาหนาทคดพเศษเปนทง

พนกงานฝายปกครองหรอตำรวจและพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา(มาตรา

23)และเพอเปนหลกประกนความมอสระความยตธรรมและความโปรงใสในการปฏบตหนาทของพนกงาน

สอบสวนคดพเศษผบงคบบญชาจะมคำสงยายใหไปดำรงตำแหนงอนอนมใชการเลอนตำแหนงใหสงขนหรอ

การยายประจำปหรอเปนกรณทอยระหวางดำเนนการทางวนยหรอตกเปนจำเลยในคดอาญาทศาลประทบรบ

ฟองแลวหรอมคำสงไมเลอนขนเงนเดอนประจำปหรอลงโทษทางวนยโดยลำพงไมไดตองขอความเหนชอบ

จากคณะกรรมการพนกงานสอบสวนคดพเศษกอน(มาตรา37)

2. กำหนดชองทางในการบรณาการในการประสานการปฏบตงานเพอปองกนและปราบปรามการ

กระทำความผดเกยวกบคดพเศษระหวางหนวยงานเกยวกบการรบคำรองทกขหรอกลาวโทษการดำเนนการ

เกยวกบหมายเรยกและหมายอาญาการจบการควบคมการขงการคนหรอการปลอยชวคราวการสบสวน

การสอบสวนการเปรยบเทยบปรบ การสงมอบคดพเศษ และการดำเนนการอนเกยวกบคดอาญาระหวาง

หนวยงานของรฐทมอำนาจหนาทปองกนและปราบปรามการกระทำผดอาญาตลอดจนกำหนดขอบเขตความ

รบผดชอบของพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ เจาพนกงานอนของรฐกบพนกงานสอบสวนคดพเศษและ

เจาหนาทคดพเศษเพอการดำเนนการรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ รวมทงการแลกเปลยนขอมล

การสนบสนนจากหนวยงานของรฐและเจาหนาทของรฐในการปฏบตหนาทเกยวกบคดพเศษ(มาตรา22)

3. สงใหขาราชการและลกจางของกรมสอบสวนคดพเศษผหนงผใดปฏบตหนาทเปนผชวยเหลอ

พนกงานสอบสวนหรอเจาหนาทคดพเศษเพอปฏบตงานเรองหนงเรองใดเปนการเฉพาะ โดยใหผนน

เปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายและมอำนาจหนาทเชนเดยวกบเจาหนาทคดพเศษในเรองทไดรบ

มอบหมาย(มาตรา23)

9-36

4. ใหอำนาจพนกงานสอบสวนคดพเศษ ในการเขาไปในเคหะสถานหรอสถานทใดๆ เพอการ

ตรวจคนเมอมเหตสงสยตามควรวามบคคลทมเหตสงสยวากระทำความผดทเปนคดพเศษหลบซอนอยหรอ

มทรพยสนซงมไวเปนความผดหรอไดมาโดยการกระทำความผดหรอไดใชหรอจะใชในการกระทำความผด

ทเปนคดพเศษหรอซงอาจเปนพยานหลกฐานไดโดยไมตองมหมายคน รวมถงการเขาคนในเวลากลางคน

ภายหลงพระอาทตยตกภายใตเงอนไขกรณมเหตอนควรเชอวาการเนนชากวาจะเอาหมายคนมาไดบคคลนน

จะหลบหนไปหรอทรพยสนนนจะถกโยกยาย ซกซอนทำลายหรอทำใหเปลยนสภาพไปจากเดม (มาตรา

24(1))รวมทงยดหรออายดทรพยสนทคนพบหรอทสงมาดงกลาว(มาตรา24(5))

5.ใหอำนาจพนกงานสอบสวนคดพเศษตรวจคนบคคลหรอยานพาหนะทมเหตสงสยตามสมควรวา

มทรพยสนซงมไวเปนความผดหรอไดมาโดยการกระทำความผดหรอไดใชหรอจะใชในการกระทำความผด

ทเปนคดพเศษหรออาจใชเปนพยานหลกฐานได (มาตรา 24 (2)) รวมทงยดหรออายดทรพยสนทคนพบ

หรอทสงมาดงกลาว(มาตรา24(5))

6. ใหอำนาจพนกงานสอบสวนคดพเศษในการมหนงสอสอบถามหรอเรยกใหบคคลใดๆสถาบน

การเงน สวนราชการ องคการ หรอหนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจสงเจาหนาททเกยวของมาใหถอยคำ

สงคำชแจงเปนหนงสอหรอสงบญชเอกสารหรอหลกฐานใดๆมาเพอตรวจสอบหรอเพอประกอบการพจารณา

(มาตรา24(3)(4))รวมทงยดหรออายดทรพยสนทคนพบหรอทสงมาดงกลาว(มาตรา24(5))

7. ใหอำนาจพนกงานสอบสวนคดพเศษซงไดรบอนมตจากอธบดเปนหนงสอ ในการยนคำขอฝาย

เดยวตออธบดผพพากษาศาลอาญา เพอเขาถงเอกสารหรอขอมลขาวสารอนใดซงสงทางไปรษณย โทรเลข

โทรศพทโทรสารคอมพวเตอรเครองมอหรออปกรณในการสอสารสออเลกทรอนกสหรอสอทางเทคโนโลย

สารสนเทศใดทถกใชหรออาจถกใชเพอประโยชนในการกระทำความผดทเปนคดพเศษ(มาตรา25)

8. ใหอำนาจอธบดกรมสอบสวนคดพเศษหรอผไดรบมอบหมายในการจดทำเอกสารหรอหลกฐาน

ใดขน หรอเขาไปแฝงตวในองคกรหรอกลมบคคลใด เพอประโยชนในการสบสวนสอบสวน โดยใหถอวา

เปนการกระทำโดยชอบ(มาตรา27)

9. นอกจากพนกงานสอบสวนคดพเศษจะมอำนาจในการเกบรกษาหรอมอบหมายใหผอนเปน

ผเกบรกษาของกลางแลวหากของกลางนนไมเหมาะสมทจะเกบรกษาหรอการเกบรกษาไวจะเปนภาระแก

ทางราชการอธบดมอำนาจสงใหนำของกลางนนออกขายทอดตลาดหรอนำไปใชประโยชนของทางราชการ

(มาตรา28)

10. ไดรบยกเวนไมอยภายใตบงคบกฎหมายวาดวยอาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบด

ดอกไมเพลงและสงเทยมอาวธปนและกฎหมายวาดวยการควบคมยทธภณฑเชนเดยวกบขาราชการทหาร

และตำรวจตามกฎหมายดงกลาว(มาตรา29)

11.ใหอำนาจอธบดแตงตงบคคลหรอซงมความรความเชยวชาญเฉพาะดานเปนทปรกษาคดพเศษ

เมอมเหตจำเปนตองใชผมความรความเชยวชาญเฉพาะดานนน(มาตรา30)

12.กำหนดใหมระเบยบกระทรวงยตธรรมวาดวยคาใชจายสำหรบการสบสวนและสอบสวนคดพเศษ

และวธการเบกเงนทดรองจาย(มาตรา31)

9-37

13. สามารถรองขอใหมพนกงานอยการหรออยการทหารมาสอบสวนรวมหรอมาปฏบตหนาทรวม

เพอใหคำแนะนำและตรวจสอบพยานหลกฐานตงแตชนเรมตนการสอบสวนในคดหนงคดใดโดยเฉพาะ

(มาตรา32)

14.สรางพนกงานสอบสวนคดพเศษและเจาหนาทคดพเศษเฉพาะคดโดยเสนอใหนายกรฐมนตร

แตงตงเจาหนาทอนของรฐมาปฏบตหนาทในกรมสอบสวนคดพเศษเพอประโยชนในการสบสวนและสอบสวน

คดพเศษเรองใดเรองหนงเปนการเฉพาะ(มาตรา33)

ภายหลงกลไกการจดตงกรมสอบสวนคดพเศษและมาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชพระราช

บญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547ตงแตวนท20มกราคมพ.ศ.2547เปนตนมาจนถงสนปพ.ศ.

2552มการรบคดพเศษทงสน575คดโดยมผลการดำเนนคดพเศษทสำคญคอ10

-คดพเศษดานยาเสพตด4คด มลคาของกลางรวม502.46ลานบาท

-คดพเศษดานสงแวดลอม40คด มลคาความเสยหายรวม3,859.02ลานบาท

-คดพเศษดานทรพยสนทางปญญา143คด มลคาความเสยหายรวม3,678.65ลานบาท

-คดพเศษดานภาษอากร79คด มลคาความเสยหายรวม107,218.213ลานบาท

-คดพเศษดานการเงนการธนาคาร44คด มลคาความเสยหายรวม41,255.14ลานบาท

-คดพเศษดานฉอโกงประชาชน38คด มลคาความเสยหายรวม4,002.93ลานบาท

-คดพเศษดานฮวประมล13คด มลคาความเสยหายรวม10,168.97ลานบาท

จะเหนไดวาเฉพาะผลการดำเนนคดทสำคญดงกลาวเพยง361คดทสามารถวดความเสยหายเปน

ตวเงนไดภายในระยะเวลา6ปไดสรางความเสยหายเปนมลคาโดยรวมกวา170,685ลานบาท(เฉลยปละ

กวา28,447ลานบาท)ซงสะทอนใหเหนถงความจำเปนทจะตองมกลไกและมาตรการทางกฎหมายเพอปองกน

และควบคมมใหอาชญากรรมพเศษขยายตวมากขน


-พระราชบญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ.2547

- อรรณพลขตจตถะณรงค รตนานกล สวฒน รงเมฆารตน รายงานสรปผลการวจย เรอง

“เทคนคการสบสวนสอบสวนพเศษ”(หวขอท11ของโครงการวจยเรอง“การพฒนากฎหมายปองกนและ

ปราบปรามองคกรอาชญากรรมขามชาต”ระยะท2)สถาบนกฎหมายอาญาสำนกงานอยการสงสด)


ทานเขาใจหลกคดของหนวยงานและมาตรการทางกฎหมายทบงคบใชตออาชญากรรมลกษณะ

พเศษอยางไรจงอธบาย

10ขอมลจากรายงานการเดนทางไปพบปะสนทนาและแลกเปลยนความคดเหนของคณะกรรมาธการการเงนการคลงการ

ธนาคารและสถาบนการเงนวฒสภาณกรมสอบสวนคดพเศษวนพธท9ธนวาคม2552

9-38



9-39

แนวตอบกจกรรมหนวยท9


ตอนท9.1ความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

แนวตอบกจกรรม9.1.1

อาชญากรรมคอพฤตกรรมทฝาฝนขอหามของรฐในสวนทเกยวกบกฎหมายอาญาโดยการกระทำ

หรอละเวนการกระทำใดๆซงกฎหมายบญญตหามไวเพอคมครองประโยชนสาธารณะโดยผกระทำมเจตนา

ละเมดกฎหมายอาญาหรอละเวนไมกระทำในสงทกฎหมายอาญาบงคบใหกระทำ(ทงStatutoryและcase

law)โดยไมมขอแกตวทสมเหตสมผลซงทำใหรฐตองดำเนนการลงโทษในฐานะทเปนความผด


อาชญากรรมลกษณะพเศษ มลกษณะทแตกตางไปจากอาชญากรรมพนฐาน กลาวคอ เปน

อาชญากรรมทมความสำคญและจำเปนตองไดรบความสนใจเปนกรณพเศษ เนองจากอาชญากรรมเหลาน

นอกจากจะมความละเอยดและสลบซบซอนยากแกการศกษาและการควบคมแลวยงสงผลกระทบตอระบบ

เศรษฐกจสงคมความมนคงและความปลอดภยของประเทศอยางรายแรงการควบคมอาชญากรรมลกษณะ

พเศษเหลานกระบวนการยตธรรมปกตมกไมสามารถดำเนนการไดโดยลำพง จำเปนตองอาศยผทมความร

ความเชยวชาญเฉพาะดานและมาตรการทางกฎหมายเปนพเศษตลอดจนความรวมมอและการประสานงาน

รวมกบหนวยงานอนทเกยวของทงภายในและภายนอกประเทศหรอระหวางประเทศ ซงตามพระราช-

บญญตการสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 ไดจำแนกประเภทลกษณะของคดความผดทางอาญาทจดเปน

อาชญากรรมลกษณะพเศษไว โดยพจารณาจากลกษณะความผดทางอาญาทมความซบซอนจำเปนตองใช

วธการสบสวนสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานเปนพเศษความผดทางอาญาทมหรออาจมผลกระทบ

อยางรนแรงตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนความมนคงของประเทศความสมพนธ

ระหวางประเทศหรอระบบเศรษฐกจหรอการคลงของประเทศความผดทางอาญาทมลกษณะเปนการกระทำ

ความผดขามชาตทสำคญ หรอเปนการกระทำขององคกรอาชญากรรม และความผดทางอาญาทมผทรง

อทธพลทสำคญเปนตวการผใชหรอผสนบสนน

9-40

ตอนท9.2สาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ


สาเหตของการประกอบอาชญากรรมไมวาจะเปนอาชญากรรมพนฐานหรออาชญากรรมลกษณะ

พเศษเกดจากปจจยตางๆดงน

1.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางกายภาพ(PhysicalConditions)

2.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางจตใจ(MentalorPsychologicalConditions)

3.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางสงคม(SocialConditions)

4.ปจจยทเกดจากสภาวะสงแวดลอม(EnvironmentalConditions)


ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษคอการบอนทำลายระบบนตรฐของประเทศและแสดงให

เหนวากฎหมายและระบบการบงคบใชกฎหมายของรฐนนไมมประสทธภาพอกตอไปกระบวนการยตธรรม

ไมมความหมายและสามารถตความตอไปจนถงวาการเมองและการปกครองในประเทศนนลมเหลวออนแอ

ประชาธปไตยถกบนทอนและไรประสทธภาพพลเมองในรฐไมมสทธเสรภาพเทาเทยมกน รวมไปถงการ

แสดงใหเหนวาผปกครองประเทศไมมความสามารถและไมสามารถอำนวยความยตธรรมและความมนคง

ปลอดภยในชวตและทรพยสนใหกบพลเมองในรฐไดอยางทวถงและเทาเทยมกนไดอำนาจมดและอทธพล

เถอนเขาแทรกแซงและมอำนาจเหนออำนาจรฐนอกจากนจำนวนอาชญากรรมตลอดจนความสลบซบซอน

ของรปแบบและการทวความรนแรงมากขนของอาชญากรรมยงนำมาซงความสญเสยทงทรพยากรของประเทศ

ทตองตกเปนเหยออาชญากรรมตลอดจนงบประมาณในการปองกนแกไขปญหาอาชญากรรม

ตอนท9.3การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ


การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษจงมวตถประสงคมงเนนทจะลดและควบคม

มใหอาชญากรรมลกษณะพเศษขยายตวและสรางความเสยหายตอสงคมมากขน ซงการปองกนและปราบ-

ปรามนนจดเปนทงมาตรการเชงรกทดำเนนการกอนการกระทำความผดทางอาญาโดยใชวธการสบสวนเพอ

ตดวงจรการเกดของอาชญากรรม และเปนทงมาตรการเชงรบภายหลงมการกระทำผดอาญาเกดขนโดยใช

ทงการสบสวนและสอบสวนเพอแสวงหาขอเทจจรงและทราบรายละเอยดแหงการกระทำความผดตลอดจน

รวบรวมพยานหลกฐานเพอพสจนความผดตามขอกลาวหาและเอาตวผกระทำผดเขาสกระบวนการยตธรรม

ทางอาญาตอไป

9-41


เนองจากระบบงานยตธรรมของไทยจดอยในระบบงานควบคมอาชญากรรม (CrimeControl

Establishment) ทมแนวโนมจะกาวเขาไปสระบบงานยตธรรมทเปนระบบยอยของชมชน (Criminal

JusticeasaCommunitySubsystem)มากขนและเมอระบบงานยตธรรมของประเทศไทยไดยอมรบ

เอาแนวความคดในการจดทำกฎหมายและนตประเพณในการดำเนนคด และในการดำเนนการกบผกระทำ

ความผดทางอาญาจากประเทศตะวนตกมาประยกตใช กระบวนการทใชในการปองกนและปราบปราม

อาชญากรรมของประเทศไทยตงแตการสบสวนการสอบสวน และการจบกมผตองหามาจนถงการปฏบต

ตอผกระทำความผดตามคำพพากษาของศาล จงตองนำเอาทฤษฎทมอยในประเทศดงกลาวนนมาใชดวย

โดยทฤษฎทมงตอการปองกนอาชญากรรมเปนทฤษฎทมงเนนการปองกนกอนทอาชญากรรมจะเกดขนเพอ

มใหอาชญากรรมเกดขนหรอใหเกดขนนอยลงโดยแนวคดในการปองกนมกจะแบงออกเปน2ขนตอนคอ

ขนตอนการปองกนกอนอาชญากรรมเกดขน และขนตอนการปองกนหลงจากอาชญากรรมเกดขนแลวมให

เกดตอไปในการปองกนอาชญากรรมทง2ขนตอนนมกจะพจารณาสาเหตของการเกดขนของอาชญากรรม




การสบสวนสอบสวนเปนหวใจสำคญของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมแตทผานมาพบวา

ระบบการสบสวนสอบสวนเดมไมสามารถแกไขปญหาความบกพรองในการรวบรวมพยานหลกฐานในคดบาง

ประเภทได รวมทงวธการสบสวนสอบสวนตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญายง

ไมเอออำนวยตอการแสวงหาขอเทจจรงและหลกฐานทซบซอนทงทสงคมและปญหาอาชญากรรมไดมการ

เปลยนแปลงและพฒนาไปในแบบตางๆมากมายดวยกระแสโลกาภวตนและระบบเทคโนโลยททนสมยสงผล

ใหอาชญากรรมเกดการเปลยนแปลงและมการพฒนารปแบบหากไมมการปรบปรงระบบการสบสวนสอบสวน

ใหมประสทธภาพแลวยอมเปนการยากทจะนำตวผกระทำผดมาลงโทษและทำใหอาชญากรรมขยายตว

ยากแกการควบคม การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษนจำเปนตองอาศยผเชยวชาญ

เฉพาะดานเปนผดำเนนการสบสวนและสอบสวน และมมาตรการทางกฎหมายเพอใชบงคบตออาชญา-

กรรมลกษณะพเศษโดยเฉพาะการจดตงกรมสอบสวนคดพเศษและการตราพระราชบญญตการสอบสวน

คดพเศษพ.ศ.2547ขนใชบงคบกเพอแกไขขอบกพรองในกระบวนการยตธรรมดงกลาวและปรบปรงใหม

ประสทธภาพมากขนโดยมลกษณะเปนกฎหมายวธสบญญตวาดวยขนตอนและกระบวนการในการดำเนนคด

อาญากบคดพเศษมการเพมเตมเครองมอในการสบสวนและสอบสวนคดอาญาจากทกำหนดไวในประมวล

กฎหมายวธพจารณาความอาญาและมลกษณะเปนกฎหมายเชงบรหารงานคดกลาวคอเปนกฎหมายกลาง

ทจะเปนเครองมอในการสนธกำลงและบรณาการทงภายในกรมสอบสวนคดพเศษและหนวยงานบงคบใช

กฎหมายอนเพอปฏบตงานเชงรกตออาชญากรรมลกษณะพเศษ

9-42

แบบประเมนผลตนเองหลงเรยน

วตถประสงค เพอประเมนความกาวหนาในการเรยนรของนกศกษาเกยวกบเรอง“การปองกนและปราบ-

ปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ”

คำแนะนำ อานคำถามตอไปน แลวเขยนคำตอบลงในชองวางทกำหนดให นกศกษามเวลาทำแบบ

ประเมนผลตนเองชดน30นาท

1.จงอธบายความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

2.จงอธบายสาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษ

3.จงอธบายการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษ

9-43

เฉลยแบบประเมนผลตนเองหนวยท9

กอนเรยนและหลงเรยน

1.ความหมายและลกษณะของอาชญากรรมลกษณะพเศษอาชญากรรมคอพฤตกรรมทฝาฝนขอหามของรฐในสวนทเกยวกบกฎหมายอาญาโดยการกระทำ

หรอละเวนการกระทำใดๆซงกฎหมายบญญตหามไวเพอคมครองประโยชนสาธารณะโดยผกระทำมเจตนา

ละเมดกฎหมายอาญาหรอละเวนไมกระทำในสงทกฎหมายอาญาบงคบใหกระทำ(ทงStatutoryและcase

law)โดยไมมขอแกตวทสมเหตสมผลซงทำใหรฐตองดำเนนการลงโทษในฐานะทเปนความผด

อาชญากรรมลกษณะพเศษ มลกษณะทแตกตางไปจากอาชญากรรมพนฐาน กลาวคอ เปน

อาชญากรรมทมความสำคญและจำเปนตองไดรบความสนใจเปนกรณพเศษ เนองจากอาชญากรรมเหลาน

นอกจากจะมความละเอยดและสลบซบซอนยากแกการศกษาและการควบคมแลวยงสงผลกระทบตอระบบ

เศรษฐกจสงคมความมนคงและความปลอดภยของประเทศอยางรายแรงการควบคมอาชญากรรมลกษณะ

พเศษเหลานกระบวนการยตธรรมปกตมกไมสามารถดำเนนการไดโดยลำพงจำเปนตองอาศยผทมความร

ความเชยวชาญเฉพาะดานและมาตรการทางกฎหมายเปนพเศษตลอดจนความรวมมอและการประสานงาน

รวมกบหนวยงานอนทเกยวของทงภายในและภายนอกประเทศหรอระหวางประเทศซงตามพระราชบญญต

การสอบสวนคดพเศษพ.ศ. 2547 ไดจำแนกประเภทลกษณะของคดความผดทางอาญาทจดเปนอาชญา-

กรรมลกษณะพเศษไว โดยพจารณาจากลกษณะความผดทางอาญาทมความซบซอนจำเปนตองใชวธการ

สบสวนสอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานเปนพเศษความผดทางอาญาทมหรออาจมผลกระทบอยาง

รนแรงตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนความมนคงของประเทศความสมพนธระหวาง

ประเทศหรอระบบเศรษฐกจหรอการคลงของประเทศความผดทางอาญาทมลกษณะเปนการกระทำความผด

ขามชาตทสำคญหรอเปนการกระทำขององคกรอาชญากรรม และความผดทางอาญาทมผทรงอทธพลท

สำคญเปนตวการผใชหรอผสนบสนน

2.สาเหตปจจยและผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษสาเหตของการประกอบอาชญากรรมไมวาจะเปนอาชญากรรมพนฐานหรออาชญากรรมลกษณะ

พเศษเกดจากปจจยตางๆดงน

1.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางกายภาพ(PhysicalConditions)

2.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางจตใจ(MentalorPsychologicalConditions)

3.ปจจยทเกดจากสภาวะหรอเงอนไขทางสงคม(SocialConditions)

4.ปจจยทเกดจากสภาวะสงแวดลอม(EnvironmentalConditions)

9-44

ผลกระทบของอาชญากรรมลกษณะพเศษคอการบอนทำลายระบบนตรฐของประเทศและแสดงให

เหนวากฎหมายและระบบการบงคบใชกฎหมายของรฐนนไมมประสทธภาพอกตอไปกระบวนการยตธรรม

ไมมความหมายและสามารถตความตอไปจนถงวาการเมองและการปกครองในประเทศนนลมเหลวออนแอ

ประชาธปไตยถกบนทอนและไรประสทธภาพพลเมองในรฐไมมสทธเสรภาพเทาเทยมกน รวมไปถงการ

แสดงใหเหนวาผปกครองประเทศไมมความสามารถและไมสามารถอำนวยความยตธรรมและความมนคง

ปลอดภยในชวตและทรพยสนใหกบพลเมองในรฐไดอยางทวถงและเทาเทยมกนไดอำนาจมดและอทธพล

เถอนเขาแทรกแซงและมอำนาจเหนออำนาจรฐนอกจากนจำนวนอาชญากรรมตลอดจนความสลบซบซอน

ของรปแบบและการทวความรนแรงมากขนของอาชญากรรมยงนำมาซงความสญเสยทงทรพยากรของประเทศ

ทตองตกเปนเหยออาชญากรรมตลอดจนงบประมาณในการปองกนแกไขปญหาอาชญากรรม

3.การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษจงมวตถประสงคมงเนนทจะลดและควบคม

มใหอาชญากรรมลกษณะพเศษขยายตวและสรางความเสยหายตอสงคมมากขน ซงการปองกนและ

ปราบปรามนนจดเปนทงมาตรการเชงรกทดำเนนการกอนการกระทำความผดทางอาญาโดยใชวธการสบสวน

เพอตดวงจรการเกดของอาชญากรรมและเปนทงมาตรการเชงรบภายหลงมการกระทำผดอาญาเกดขนโดยใช

ทงการสบสวนและสอบสวนเพอแสวงหาขอเทจจรงและทราบรายละเอยดแหงการกระทำความผดตลอดจน

รวบรวมพยานหลกฐานเพอพสจนความผดตามขอกลาวหาและเอาตวผกระทำผดเขาสกระบวนการยตธรรม

ทางอาญาตอไป

เนองจากระบบงานยตธรรมของไทยจดอยในระบบงานควบคมอาชญากรรม (CrimeControl

Establishment) ทมแนวโนมจะกาวเขาไปสระบบงานยตธรรมทเปนระบบยอยของชมชน (Criminal

JusticeasaCommunitySubsystem)มากขนและเมอระบบงานยตธรรมของประเทศไทยไดยอมรบ

เอาแนวความคดในการจดทำกฎหมายและนตประเพณในการดำเนนคด และในการดำเนนการกบผกระทำ

ความผดทางอาญาจากประเทศตะวนตกมาประยกตใช กระบวนการทใชในการปองกนและปราบปราม

อาชญากรรมของประเทศไทยตงแตการสบสวนการสอบสวน และการจบกมผตองหามาจนถงการปฏบต

ตอผกระทำความผดตามคำพพากษาของศาล จงตองนำเอาทฤษฎทมอยในประเทศดงกลาวนนมาใชดวย

โดยทฤษฎทมงตอการปองกนอาชญากรรมเปนทฤษฎทมงเนนการปองกนกอนทอาชญากรรมจะเกดขนเพอ

มใหอาชญากรรมเกดขนหรอใหเกดขนนอยลงโดยแนวคดในการปองกนมกจะแบงออกเปน2ขนตอนคอ

ขนตอนการปองกนกอนอาชญากรรมเกดขน และขนตอนการปองกนหลงจากอาชญากรรมเกดขนแลวมให

เกดตอไปในการปองกนอาชญากรรมทง2ขนตอนนมกจะพจารณาสาเหตของการเกดขนของอาชญากรรม



การสบสวนสอบสวนเปนหวใจสำคญของการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม แตทผานมา

พบวา ระบบการสบสวนสอบสวนเดมไมสามารถแกไขปญหาความบกพรองในการรวบรวมพยานหลกฐาน

9-45

ในคดบางประเภทได รวมทงวธการสบสวนสอบสวนตามทบญญตไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความ

อาญายงไมเอออำนวยตอการแสวงหาขอเทจจรงและหลกฐานทซบซอนทงทสงคมและปญหาอาชญากรรมได

มการเปลยนแปลงและพฒนาไปในแบบตางๆมากมายดวยกระแสโลกาภวตนและระบบเทคโนโลยททนสมย

สงผลใหอาชญากรรมเกดการเปลยนแปลงและมการพฒนารปแบบหากไมมการปรบปรงระบบการสบสวน

สอบสวนใหมประสทธภาพแลวยอมเปนการยากทจะนำตวผกระทำผดมาลงโทษและทำใหอาชญากรรม

ขยายตว ยากแกการควบคม การปองกนและปราบปรามอาชญากรรมลกษณะพเศษนจำเปนตองอาศยผ-

เชยวชาญเฉพาะดานเปนผดำเนนการสบสวนสอบสวนและมมาตรการทางกฎหมายเพอใชบงคบตออาชญา-

กรรมลกษณะพเศษโดยเฉพาะการจดตงกรมสอบสวนคดพเศษและการตราพระราชบญญตการสอบสวน

คดพเศษพ.ศ.2547ขนใชบงคบกเพอแกไขขอบกพรองในกระบวนการยตธรรมดงกลาวและปรบปรงใหม

ประสทธภาพมากขนโดยมลกษณะเปนกฎหมายวธสบญญตวาดวยขนตอนและกระบวนการในการดำเนนคด

อาญากบคดพเศษมการเพมเตมเครองมอในการสบสวนและสอบสวนคดอาญาจากทกำหนดไวในประมวล

กฎหมายวธพจารณาความอาญาและมลกษณะเปนกฎหมายเชงบรหารงานคดกลาวคอเปนกฎหมายกลาง

ทจะเปนเครองมอในการสนธกำลงและบรณาการทงภายในกรมสอบสวนคดพเศษ และหนวยงานบงคบใช

กฎหมายอนเพอปฏบตงานเชงรกตออาชญากรรมพเศษ

หน่วย ที่ การ ป้องกัน และ ปราบ...

Documents