รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก...

35
รายงาน เรื่อง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและการนํามาใช้ใน ชีวิตประจําวันและการประกอบอาชีพ จัดทําโดย นายพืชมงคล จังสนั่นไพศาล นําเสนอ อาจารย์ สิริวัฒน์ ธุวังควัฒน์ รายงานฉบับนี ้เป็นส่วนหนึ ่งของการศึกษาวิชา ชีวิตกับสังคมไทย ( 3000-1501 )ปีการศึกษา 1/2558 วิทยาลัยการอาชีพนครปฐม

Upload: others

Post on 10-Sep-2019

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

รายงาน เรอง หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและการนามาใชในชวตประจาวนและการประกอบอาชพ

จดทาโดย นายพชมงคล จงสนนไพศาล

นาเสนอ อาจารย สรวฒน ธวงควฒน

รายงานฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาวชา

ชวตกบสงคมไทย ( 3000-1501 )ปการศกษา 1/2558 วทยาลยการอาชพนครปฐม

Page 2: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒  

คานา

รายงานเลมนจดทาขนเพอเปนสวนหนงของวชาชวตกบสงคมไทย ( 3000-1501 )ชนปวส.1 ปการศกษา 1/2558เพอใหไดศกษาหาความรในเรองหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและการนามาใชในชวตประจาวนและการประกอบอาชพ ศกษาอยางเขาใจเพอเปนประโยชนกบการเรยน ผจดทาหวงวา รายงานเลมนจะเปนประโยชนกบผอาน หรอนกเรยน นกศกษา ทกาลงหาขอมลเรองนอย หากมขอแนะนาหรอขอผดพลาดประการใด ผจดทาขอนอมรบไวและขออภยมา ณ ทนดวย

ผจดทา วนท 29 สงหาคม 2558

Page 3: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓  

สารบญ

เรอง หนา คานา ๒ แนวคดเศรษฐกจพอเพยง ๔ พระราชดารสวาดวยเศรษฐกจพอเพยง ๕ ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๖ การนาไปใชในชวตประจาวน ๑๒ การประกอบอาชพแบบเศรษฐกจพอเพยง ๒๒ สารบญ ๓๕

Page 4: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๔  

จดเรมตนแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ผลจากการใชแนวทางการพฒนาประเทศไปสความทนสมย ไดกอใหเกดการเปลยนแปลง

แกสงคมไทยอยางมากในทกดาน ไมวาจะเปนดานเศรษฐกจ การเมอง วฒนธรรม สงคมและสงแวดลอม อกทงกระบวนการของความเปลยนแปลงมความสลบซบซอนจนยากทจะอธบายในเชงสาเหตและผลลพธได เพราะการเปลยนแปลงทงหมดตางเปนปจจยเชอมโยงซงกนและกน

สาหรบผลของการพฒนาในดานบวกนน ไดแก การเพมขนของอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ความเจรญทางวตถ และสาธารณปโภคตางๆ ระบบสอสารททนสมย หรอการขยายปรมาณและกระจายการศกษาอยางทวถงมากขน แตผลดานบวกเหลานสวนใหญกระจายไปถงคนในชนบท หรอผดอยโอกาสในสงคมนอย

แตวา กระบวนการเปลยนแปลงของสงคมไดเกดผลลบตดตามมาดวย เชน การขยายตวของรฐเขาไปในชนบท ไดสงผลใหชนบทเกดความออนแอในหลายดาน ทงการตองพงพงตลาดและพอคาคนกลางในการสงสนคาทน ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต ระบบความสมพนธแบบเครอญาต และการรวมกลมกนตามประเพณเพอการจดการทรพยากรทเคยมอยแตเดมแตกสลายลง ภมความรทเคยใชแกปญหาและสงสมปรบเปลยนกนมาถกลมเลอนและเรมสญหายไป

สงสาคญ กคอ ความพอเพยงในการดารงชวต ซงเปนเงอนไขพนฐานททาใหคนไทยสามารถพงตนเอง และดาเนนชวตไปไดอยางมศกดศรภายใตอานาจและความมอสระในการกาหนดชะตาชวตของตนเอง ความสามารถในการควบคมและจดการเพอใหตนเองไดรบการสนองตอบตอความตองการตางๆ รวมทงความสามารถในการจดการปญหาตางๆ ไดดวยตนเอง ซงทงหมดนถอวาเปนศกยภาพพนฐานทคนไทยและสงคมไทยเคยมอยแตเดม ตองถกกระทบกระเทอน ซงวกฤตเศรษฐกจจากปญหาฟองสบและปญหาความออนแอของชนบท รวมทงปญหาอนๆ ทเกดขน ลวนแตเปนขอพสจนและยนยนปรากฎการณนไดเปนอยางด

Page 5: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๕  

พระราชดารวาดวยเศรษฐกจพอเพยง “...การพฒนาประเทศจาเปนตองทาตามลาดบขน ตองสรางพนฐานคอ ความพอม พอกน

พอใชของประชาชนสวนใหญเบองตนกอน โดยใชวธการและอปกรณทประหยดแตถกตองตามหลกวชาการ เมอไดพนฐานความมนคงพรอมพอสมควร และปฏบตไดแลว จงคอยสรางคอยเสรมความเจรญ และฐานะทางเศรษฐกจขนทสงขนโดยลาดบตอไป...” (๑๘ กรกฎาคม ๒๕๑๗)

“เศรษฐกจพอเพยง” เปนแนวพระราชดารในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทพระราชทานมานานกวา ๓๐ ป เปนแนวคดทตงอยบนรากฐานของวฒนธรรมไทย เปนแนวทางการพฒนาทตงบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท คานงถงความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกนในตวเอง ตลอดจนใชความรและคณธรรม เปนพนฐานในการดารงชวต ทสาคญจะตองม “สต ปญญา และความเพยร” ซงจะนาไปส “ความสข” ในการดาเนนชวตอยางแทจรง

“...คนอนจะวาอยางไรกชางเขา จะวาเมองไทยลาสมย วาเมองไทยเชย วาเมองไทยไมมสงทสมยใหม แตเราอยพอมพอกน และขอใหทกคนมความปรารถนาทจะใหเมองไทย พออยพอกน มความสงบ และทางานตงจตอธษฐานตงปณธาน ในทางนทจะใหเมองไทยอยแบบพออยพอกน ไมใชวาจะรงเรองอยางยอด แตวามความพออยพอกน มความสงบ เปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ถาเรารกษาความพออยพอกนนได เรากจะยอดยงยวดได...” (๔ ธนวาคม ๒๕๑๗)

พระบรมราโชวาทน ทรงเหนวาแนวทางการพฒนาทเนนการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเปนหลกแตเพยงอยางเดยวอาจจะเกดปญหาได จงทรงเนนการมพอกนพอใชของประชาชนสวนใหญในเบองตนกอน เมอมพนฐานความมนคงพรอมพอสมควรแลว จงสรางความเจรญและฐานะทางเศรษฐกจใหสงขน

ซงหมายถง แทนทจะเนนการขยายตวของภาคอตสาหกรรมนาการพฒนาประเทศ ควรทจะสรางความมนคงทางเศรษฐกจพนฐานกอน นนคอ ทาใหประชาชนในชนบทสวนใหญพอมพอกนกอน เปนแนวทางการพฒนาทเนนการกระจายรายได เพอสรางพนฐานและความมนงคงทางเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ กอนเนนการพฒนาในระดบสงขนไป

ทรงเตอนเรองพออยพอกน ตงแตป ๒๕๑๗ คอ เมอ ๓๐ กวาปทแลว แตทศทางการพฒนามไดเปลยนแปลง

Page 6: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๖  

“...เมอป ๒๕๑๗ วนนนไดพดถงวา เราควรปฏบตใหพอมพอกน พอมพอกนนกแปลวา เศรษฐกจพอเพยงนนเอง ถาแตละคนมพอมพอกน กใชได ยงถาทงประเทศพอมพอกนกยงด และประเทศไทยเวลานนกเรมจะเปนไมพอมพอกน บางคนกมมาก บางคนกไมมเลย...” (๔ ธนวาคม ๒๕๔๑)

เศรษฐกจพอเพยง “เศรษฐกจพอเพยง” เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานพระราชดาร

ชแนะแนวทางการดาเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา ๒๕ ป ตงแตกอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ และเมอภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถดารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวตนและความเปลยนแปลงตางๆ

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาชถงแนวการดารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ

ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหดาเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจ เพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจาเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอการกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในภายนอก ทงน จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการนาวชาการตางๆ มาใชในการวางแผนและการดาเนนการ ทกขนตอน และขณะเดยวกน จะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ และนกธรกจในทกระดบ ใหมสานกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ดาเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด

ความหมายของเศรษฐกจพอเพยง จงประกอบดวยคณสมบต ดงน ๑. ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไม

เบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ

Page 7: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๗  

๒. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนคานงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระทานนๆ อยางรอบคอบ

๓. ภมคมกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขน โดยคานงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต

โดยม เงอนไข ของการตดสนใจและดาเนนกจกรรมตางๆ ใหอยในระดบ

พอเพยง ๒ ประการ ดงน ๑. เงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตางๆ ทเกยวของรอบดาน ความ

รอบคอบทจะนาความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในการปฏบต

๒. เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสราง ประกอบดวย มความตระหนกใน คณธรรม มความซอสตยสจรตและมความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการดาเนนชวต

พระราชดารสทเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง “...เศรษฐศาสตรเปนวชาของเศรษฐกจ การทตองใชรถไถตองไปซอ เราตองใชตองหาเงน

มาสาหรบซอนามนสาหรบรถไถ เวลารถไถเกาเราตองยงซอมแซม แตเวลาใชนนเรากตองปอนนามนใหเปนอาหาร เสรจแลวมนคายควน ควนเราสดเขาไปแลวกปวดหว สวนควายเวลาเราใชเรากตองปอนอาหาร ตองใหหญาใหอาหารมนกน แตวามนคายออกมา ทมนคายออกมากเปนปย แลวกใชไดสาหรบใหทดนของเราไมเสย...”

พระราชดารส เนองในพระราชพธพชมงคลจรดพระนงคลแรกนาขวญ ณ ศาลาดสดาลย วนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๒๙ “...เราไมเปนประเทศรารวย เรามพอสมควร พออยได แตไมเปนประเทศท

กาวหนาอยางมาก เราไมอยากจะเปนประเทศกาวหนาอยางมาก เพราะถาเราเปนประเทศกาวหนาอยางมากกจะมแตถอยกลบ ประเทศเหลานนทเปนประเทศอตสาหกรรมกาวหนา จะมแตถอยหลง

Page 8: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๘  

และถอยหลงอยางนากลว แตถาเรามการบรหารแบบเรยกวาแบบคนจน แบบทไมตดกบตารามากเกนไป ทาอยางมสามคคนแหละคอเมตตากน จะอยไดตลอดไป...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๔ “...ตามปกตคนเราชอบดสถานการณในทางด ทเขาเรยกวาเลงผลเลศ กเหน

วาประเทศไทย เรานกาวหนาด การเงนการอตสาหกรรมการคาด มกาไร อกทางหนงกตองบอกวาเรากาลงเสอมลงไปสวนใหญ ทฤษฎวา ถามเงนเทานนๆ มการกเทานนๆ หมายความวาเศรษฐกจกาวหนา แลวกประเทศกเจรญมหวงวาจะเปนมหาอานาจ ขอโทษเลยตองเตอนเขาวา จรงตวเลขด แตวาถาเราไมระมดระวงในความตองการพนฐานของประชาชนนนไมมทาง...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ “...เดยวนประเทศไทยกยงอยดพอสมควร ใชคาวา พอสมควร เพราะเดยวมคนเหนวามคน

จน คนเดอดรอน จานวนมากพอสมควร แตใชคาวา พอสมควรน หมายความวาตามอตตภาพ...” พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙ “...ทเปนหวงนน เพราะแมในเวลา ๒ ป ทเปนปกาญจนาภเษกกไดเหนสงท

ทาใหเหนไดวา ประชาชนยงมความเดอดรอนมาก และมสงทควรจะแกไขและดาเนนการตอไปทกดาน มภยจากธรรมชาตกระหนา ภยธรรมชาตนเราคงสามารถทจะบรรเทาไดหรอแกไขได เพยงแตวาตองใชเวลาพอใช มภยทมาจากจตใจของคน ซงกแกไขไดเหมอนกน แตวายากกวาภยธรรมชาต ธรรมชาตนนเปนสงนอกกายเรา แตนสยใจคอของคนเปนสงทอยขางใน อนนกเปนขอหนงทอยากใหจดการใหมความเรยบรอย แตกไมหมดหวง...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙

Page 9: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๙  

“...การจะเปนเสอนนไมสาคญ สาคญอยทเรามเศรษฐกจแบบพอมพอกน

แบบพอมพอกนนน หมายความวา อมชตวเองได ใหมพอเพยงกบตนเอง ความพอเพยงนไมไดหมายความวาทกครอบครวจะตองผลตอาหารของตวเอง จะตองทอผาใสเอง อยางนนมนเกนไป แตวาในหมบานหรอในอาเภอ จะตองมความพอเพยงพอสมควร บางสงบางอยางผลตไดมากกวาความตองการกขายได แตขายในทไมหางไกลเทาไร ไมตองเสยคาขนสงมากนก...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙. “...เมอป ๒๕๑๗ วนนนไดพดถงวา เราควรปฏบตใหพอมพอกน พอมพอกน

นกแปลวา เศรษฐกจพอเพยงนนเอง ถาแตละคนมพอมพอกน กใชได ยงถาทงประเทศพอมพอกนกยงด และประเทศไทยเวลานนกเรมจะเปนไมพอมพอกน บางคนกมมาก บางคนกไมมเลย...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๔๑ “...พอเพยง มความหมายกวางขวางยงกวานอก คอคาวาพอ กพอเพยงนกพอแคนนเอง

คนเราถาพอในความตองการกมความโลภนอย เมอมความโลภนอยกเบยดเบยนคนอนนอย ถาประเทศใดมความคดอนน มความคดวาทาอะไรตองพอเพยง หมายความวาพอประมาณ ซอตรง ไมโลภอยางมาก คนเรากอยเปนสข พอเพยงนอาจจะม มมากอาจจะมของหรหรากได แตวาตองไมไปเบยดเบยนคนอน...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๔๑ “...ไฟดบถามความจาเปน หากมเศรษฐกจพอเพยงแบบไมเตมท เรามเครอง

ปนไฟกใชปนไฟ หรอถาขนโบราณกวา มดกจดเทยน คอมทางทจะแกปญหาเสมอ ฉะนนเศรษฐกจพอเพยงกมเปนขนๆ แตจะบอกวาเศรษฐกจพอเพยงน ใหพอเพยงเฉพาะตวเองรอยเปอรเซนตนเปน

Page 10: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๐  

สงทาไมได จะตองมการแลกเปลยน ตองมการชวยกน ถามการชวยกน แลกเปลยนกน กไมใชพอเพยงแลว แตวาพอเพยงในทฤษฎในหลวงน คอใหสามารถทจะดาเนนงานได...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๒๓ ธนวาคม ๒๕๔๒ “...โครงการตางๆ หรอเศรษฐกจทใหญ ตองมความสอดคลองกนดทไมใช

เหมอนทฤษฎใหม ทใชทดนเพยง ๑๕ ไร และสามารถทจะปลกขาวพอกน กจการนใหญกวา แตกเปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน คนไมเขาใจวากจการใหญๆ เหมอนสรางเขอนปาสกกเปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน เขานกวาเปนเศรษฐกจสมยใหม เปนเศรษฐกจทหางไกลจากเศรษฐกจพอเพยง แตทจรงแลว เปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน...”

พระราชดารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๒๓ ธนวาคม ๒๕๔๒ “...ฉนพดเศรษฐกจพอเพยงความหมายคอ ทาอะไรใหเหมาะสมกบฐานะของ

ตวเอง คอทาจากรายได ๒๐๐-๓๐๐ บาท ขนไปเปนสองหมน สามหมนบาท คนชอบเอาคาพดของฉน เศรษฐกจพอเพยงไปพดกนเลอะเทอะ เศรษฐกจพอเพยง คอทาเปน Self-Sufficiency มนไมใชความหมายไมใชแบบทฉนคด ทฉนคดคอเปน Self-Sufficiency of Economy เชน ถาเขาตองการดทว กควรใหเขามด ไมใชไปจากดเขาไมใหซอทวด เขาตองการดเพอความสนกสนาน ในหมบานไกลๆ ทฉนไป เขามทวดแตใชแบตเตอร เขาไมมไฟฟา แตถา Sufficiency นน มทวเขาฟมเฟอย เปรยบเสมอนคนไมมสตางคไปตดสทใส และยงใสเนคไทเวอรซาเช อนนกเกนไป...”

พระตาหนกเปยมสข วงไกลกงวล ๑๗ มกราคม ๒๕๔๔ ประเทศไทยกบเศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจพอเพยง มงเนนใหผผลต หรอผบรโภค พยายามเรมตนผลต หรอบรโภคภายใต

ขอบเขต ขอจากดของรายได หรอทรพยากรทมอยไปกอน ซงกคอ หลกในการลดการพงพา เพมขด

Page 11: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๑  

ความสามารถในการควบคมการผลตไดดวยตนเอง และลดภาวะการเสยงจากการไมสามารถควบคมระบบตลาดไดอยางมประสทธภาพ

เศรษฐกจพอเพยงมใชหมายความถง การกระเบยดกระเสยนจนเกนสมควร หากแตอาจฟมเฟอยไดเปนครงคราวตามอตภาพ แตคนสวนใหญของประเทศ มกใชจายเกนตว เกนฐานะทหามาได

เศรษฐกจพอเพยง สามารถนาไปสเปาหมายของการสรางความมนคงในทาง

เศรษฐกจได เชน โดยพนฐานแลว ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม เศรษฐกจของประเทศจงควรเนนทเศรษฐกจการเกษตร เนนความมนคงทางอาหาร เปนการสรางความมนคงใหเปนระบบเศรษฐกจในระดบหนง จงเปนระบบเศรษฐกจทชวยลดความเสยง หรอความไมมนคงทางเศรษฐกจในระยะยาวได

เศรษฐกจพอเพยง สามารถประยกตใชไดในทกระดบ ทกสาขา ทกภาคของเศรษฐกจ ไมจาเปนจะตองจากดเฉพาะแตภาคการเกษตร หรอภาคชนบท แมแตภาคการเงน ภาคอสงหารมทรพย และการคาการลงทนระหวางประเทศ

โดยมหลกการทคลายคลงกนคอ เนนการเลอกปฏบตอยางพอประมาณ มเหตมผล และสรางภมคมกนใหแกตนเองและสงคม

การดาเนนชวตตามแนวพระราชดารพอเพยง พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเขาใจถงสภาพสงคมไทย ดงนน เมอไดพระราชทานแนว

พระราชดาร หรอพระบรมราโชวาทในดานตางๆ จะทรงคานงถงวถชวต สภาพสงคมของประชาชนดวย เพอไมใหเกดความขดแยงทางความคด ทอาจนาไปสความขดแยงในทางปฏบตได

แนวพระราชดารในการดาเนนชวตแบบพอเพยง ๑. ยดความประหยด ตดทอนคาใชจายในทกดาน ลดละความฟมเฟอยในการใชชวต ๒. ยดถอการประกอบอาชพดวยความถกตอง ซอสตยสจรต ๓. ละเลกการแกงแยงผลประโยชนและแขงขนกนในทางการคาแบบตอสกนอยางรนแรง

Page 12: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๒  

๔. ไมหยดนงทจะหาทางใหชวตหลดพนจากความทกขยาก ดวยการขวนขวายใฝหาความรใหมรายไดเพมพนขน จนถงขนพอเพยงเปนเปาหมายสาคญ

๕. ปฏบตตนในแนวทางทด ลดละสงชว ประพฤตตนตามหลกศาสนา การนาไปใชในชวตประจาวน ครอบครวของฉนอยแบบเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดารทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง ดงน 1.พอมพอกน ปลกพชสวนครวไวกนเองบาง ปลกไมผลไวหลงบาน 2-3 ตน พอทจะมไวกนเองในครวเรอน แบงใหเพอนบานบาง เหลอจงขายไป 2.พออยพอใช ทาใหบานนาอย ปราศจากสารเคม กลนเหมน ใชแตของทเปนธรรมชาต รายจายลดลง สขภาพจะดขน (ประหยดคารกษาพยาบาล) คณพอของฉนและฉนมกเนนเกยวกบเรองไฟฟาและนาประปา ทานใหพวกเราชวยกนประหยด ไมวาจะอยทบานหรอโรงเรยน กควรปดนา ปดไฟ เมอเลกใชงานทกครง 3.พออกพอใจ เราตองรจกพอ รจกประมาณตน ไมใครอยากใครมเชนผอน เพราะเราจะหลงตดกบวตถ ชวต โดยจะอยในกจกรรม “ออมวนน เศรษฐวนหนา” 4.เมอมรายไดแตละเดอน จะแบงไวใชจาย 3 สวน เปนคานา คาไฟ คาโทรศพท คาจปาถะ ทใชในครวเรอน รวมทงคาเสอผา เครองใชบางอยางทชารด เปนตน 5.ฉนจะยดความประหยด ตดทอนรายจายในทกๆ วนทไมจาเปน ลดละควาฟมเฟอย การปฏบตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง

� ยดหลก พออย พอกน พอใช

� ยดความประหยด ตดทอนคาใชจาย ลดความฟ มเฟอย ในการดารงชพ

“ความเปนอยทตองไมฟงเฟอตองประหยดไปในทางทถกตอง” � ยดถอการประกอบอาชพดวยความถกตองและสจรต

“ความเจรญของคนทงหลายยอมเกดมาจากการประพฤตชอบ และการหาเลยงชพชอบเปนสาคญ”

Page 13: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๓  

� ละเลกการแกงแยงผลประโยชนและแขงขนในการคาขาย ประกอบอาชพแบบตอสกนอยางรนแรง

“ความสขความเจรญอนแทจรง หมายถง ความสข ความเจรญ ทบคคลแสวงหามาไดดวยความเปนธรรมทงในเจตนาและการกระทา ไมใชไดมาดวยความบงเอญหรอดวยการแกงแยงเบยดบงจากผอน”

� มงเนนหาขาวหาปลา กอนมงเนนหาเงนหาทอง

� ทามาหากนกอนทามาคาขาย

� ภมปญญาชาวบานและทดนทากน คอทนทางสงคม

� ตงสตทมนคง รางกายทแขงแรงปญญาทเฉยบแหลม

ขอเสนอแนะ เศรษฐกจพอเพยงจะดาเนนไปไดด ดวยการ ประชาสมพนธใหทกคนปฏบตตาม ทขอใหอยาลมทจะปฏบตในเรอง ความขยน ประหยด ซอสตย อดทน ปฏบตตนเปนคนด ดาเนนชวตแบบเรยบงายใหพอเพยง พอกน และพอใช โดยยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ถงเวลาแลวทพวกเราทกคนควรรวมมอ รวมใจ กนปฏบตตามแนวพระราชดารเศรษฐกจพอเพยงของในหลวงตงแตยงเดก แลวจะตดเปนนสยความพอเพยงไปตลอดชวต สามารถนาไปพฒนาตน พฒนาประเทศชาตใหเจรญ กาวหนา เปนบคคลทมคณภาพ เปนคนดของสงคม การประยกตปลกฝงใชเศรษฐกจพอเพยงในโรงเรยน เรมตนจากการเสรมสรางคนใหมการเรยนร วชาการและทกษะตางๆ ทจาเปน เพอใหสามารถรเทาทนการเปลยนแปลงในดานตางๆ พรอมทงเสรมสรางคณธรรม จนมความเขาใจและตระหนกถงคณคาของการอยรวมกนของคนในสงคม และอยรวมกบระบบนเวศนวทยาอยางสมดล เพอจะไดมความเกรงกลวและละอายตอการประพฤตผดมชอบ ไมตระหน เปนผให เกอกล แบงปน มสตย งคดพจารณาอยางรอบคอบ กอนทจะตดสนใจ หรอกระทาการใดๆ จนกระทงเกดเปน

Page 14: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๔  

ภมคมกนทดในการดารงชวต โดยสามารถคดและกระทาบนพนฐานของความมเหตมผล พอเหมาะ พอประมาณกบสถานภาพ บทบาทและหนาทของแตละบคคล ในแตละสถานการณ แลวเพยรฝกปฏบตเชนน จนตนสามารถทาตนใหเปนพงของตนเองได และเปนทพงของผอนไดในทสด เศรษฐกจพนฐาน ประกอบดวยลกษณะสาคญคอ • เปนเศรษฐกจ ของคนทงมวล

• มชมชนทเขมแขงเปนพนฐานของเศรษฐกจ

• มความเปนบรณาการเขมแขงไปพรอม ๆ กนหมด ทงเรองเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และ วฒนธรรม

• เตบโตบนพนฐานทเขมแขงของเราเอง เชน ดานเกษตร หตถกรรม อตสาหกรรม สมนไพร อาหาร การทองเทยว เปนตน

• มการจดการทดเปนพนฐาน สงเสรมการเกดนวตกรรมตาง ๆ ใหสามารถนามาใชงานไดอยางตอเนอง

การพฒนาประเทศตามแนวเศรษฐกจพอเพยง การพฒนาประเทศ มไดมแบบอยางตายตวตามตารา หากแตตองเปนไปตามสภาพภมประเทศทางภมศาสตร สงคมวทยา วฒนธรรมชมชน ทมความหลากหลาย ในขณะเดยวกนเรากตองเขาใจในการเปลยนแปลงของสงคมโลกทเกดขนอยางรวดเรวตามอทธพลของกระแสโลกาภวฒน ควบคไปกบการพยายามหาแนวทางหรอวธการทจะดารงชวตตามหลกการพนฐานของเศรษฐกจพอเพยง ใหดาเนนไปไดอยางสมดลและสอดคลองกบสภาพแวดลอมในยคโลกาภวฒน โดยอาศยปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนตวสรางภมคมกนตอผลกระทบทชมชนอาจจะไดรบ ไมใหกระแสเหลานนมาทาลายเอกลกษณและวฒนธรรมชมชนจนตองลมสลายไป

Page 15: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๕  

จากแนวพระราชดาร เศรษฐกจพอเพยง เปนแนวทางทใหประชาชนดาเนนตามวถแหงการดารงชพ ทสมบรณ ศานตสข โดยมธรรมะเปนเครองกากบ และใจตนเปนทสาคญ ซงกคอ วถชวตไทย ทยดเสนทางสายกลางของความพอด ในหลกของการพงพาตนเอง 5 ประการ คอ

• ความพอดดานจตใจ : เขมแขง พงตนเองได มจตสานกทด เอออาทร ประณประนอม คานงถงผลประโยชนสวนรวม

• ความพอดดานสงคม : มการชวยเหลอเกอกลกน สรางความเขมแขงใหแกชมชน รจกผนกกาลง และทสาคญมกระบวนการเรยนรทเกดจากฐานรากทมนคงและแขงแรง

• ความพอดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม : รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ เพอใหเกดความย งยนสงสด ใชทรพยากรทมอยในประเทศ เพอพฒนาประเทศใหมนคงเปนขนเปนตอนไป

• ความพอดดานเทคโนโลย : รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมใหสอดคลองกบความตองการและควร

พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานของเราเอง และสอดคลองเปนประโยชนตอสภาพแวดลอมของเราเอง

• ความพอดดานเศรษฐกจ : เพมรายได ลดรายจาย ดารงชวตอยางพอสมควร พออย พอกนตามอตภาพ และฐานะของตนเอง

จะเหนไดวาการพฒนาเรมจาก การสรางพนฐาน ความพอกนพอใช ของประชาชนในชาตเปนสวนใหญกอน แลวจงคอยเสรมสรางความเจรญและฐานะทางเศรษฐกจ . ตามลาดบ เพอจะไดเกดสมดลทางดานตาง ๆ หรอ เปนการดาเนนการไปอยางเปนขนเปนตอน จากระดบหนงไปสอกระดบหนง โดยสรางความพรอมทางดานตาง ๆ อยางเหมาะสม ทไมใชเปนการ “ กาวกระโดด ” ทตองใชปจจยภายนอกตาง ๆ มาเปนตวกระตน เพยงเพอใหเกดความทนกนในชวขณะหนง ซงในทสดประชาชน

Page 16: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๖  

ไมสามารถปรบตวใหสอดคลองกบความตองการและการแขงขนดงกลาวได กจะเกดปญหาตามมา ดงทประเทศไทยไดประสบปญหาเศรษฐกจ เมอป 2540

…การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง… …ระดบบคคลและครอบครว…

ดานเศรษฐกจ

ลดรายจาย เพมรายได ใชชวตอยางพอควร คดและวางแผนอยางรอบคอบ มภมคมกนไมเสยงเกนไป การเผอทางเลอกสารอง

ดานจตใจ

มจตใจเขมแขง พงตนเองได มจตสานกทด เอออาทรประนประนอมนกถงผลประโยชนสวนรวมเปนหลก

ดานสงคม

ชวยเหลอเกอกลกน รรกสามคค สรางความเขมแขงใหครอบครวและชมชน

ดานทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม

รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ เลอกใชทรพยากรทมอยอยางคมคาและเกดประโยชนอยางสงสดฟนฟทรพยากรเพอใหเกดความย งยนสงสด

ดานเทคโนโลย

รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสม สอดคลองกบความตองการและสภาพแวดลอม (ภมสงคม) พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานเองกอน กอใหเกดประโยชนกบคนหมมาก

ตวอยางการประยกตใชเศรษฐกจพอเพยงในระดบบคคลและครอบวครว

Page 17: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๗  

ตวอยางการใชจายอยางพอเพยง พอประมาณ : รายจายสมดลกบรายรบ มเหตมผล : ใชจายอยางมเหตผล /มความจาเปน /ไมใชสงของเกนฐานะ /ใชของอยางคมคาประหยด มภมคมกน : มเงนออม /แบงปนผอน /ทาบญ ความรคคณธรรม : ประกอบอาชพทสจรต ดวยความขยนหมนเพยร ใชสตปญญาในการตดสนใจและดาเนนการตางๆ เพอใหเทาทนตอการเปลยนแปลง การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ระดบชมชน

ตวอยางกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง

(ดานเศรษฐกจ)

หลกปฏบต ตวอยางกจกรรม

1. รจกการใชจายของตนเอง -ใชจายอยางมเหตมผล -อยางพอประมาณ -ประหยด เทาทจาเปน

–บนทกบญชรายรบและรายจาย -วเคราะหบญชรายรบและรายจาย -แลกเปลยนประสบการณ -รบเปลยนพฤตกรรมการบรโภคเพอลด รายจายทฟมเฟอย

2. รจกออมเงน มกลไกลดความเสยง –ระบบสวสดการ –ระบบออมเงน

-ออมวนละหนงบาท –สปดาหการออม -จดตงกลม/สหกรณออมทรพย

Page 18: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๘  

–ระบบสหกรณ –ระบบประกนตางๆ

3. รจกประหยด -ใชและกนอยางมเหตผลไมฟมเฟอย -ใชพลงงานเทาทจาเปน -ใชทรพยากรอยางคมคา

-ปลกผกสวนครวรวกนได -เลยงปลา เลยงไก ไวกน ไวขาย -ใชสนคาทประหยดพลงงาน -รไซเคลขยะเพอนามาใชใหม -นาของเหลอใช มาทาใหเกดประโยชน

4. พงตนเองไดทางเศรษฐกจโดยผลต หรอสรางรายไดท -สอดคลองกบความตองการ -สอดคลองกบภมสงคม -สอดคลองกบภมปญญาทองถน -สอดคลองกบทรพยากรทองถน

เนนการผลตเพอพงตนเอง ใหพอเพยงกบการบรโภค และการผลตทหลากหลาย เชน -ปลกพชผกผสมผสาน -ปลกพชสมนไพรไทย -ผลตสนคาจากภมปญญาทองถน -จดอบรมพฒนาอาชพในชมชน

ตวอยางกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง (ดานสงคม)

Page 19: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๑๙  

ตวอยางกจกรรมเศรษฐกจ

หลกปฏบต ตวอยางกจกรรม

5. รจกชวยเหลอสงคมหรอชมชน › ปลกจตสานกสาธารณะ › ปลกฝงความสามคค › ปลกฝงความเสยสละ › เผยแพรองคความรเศรษฐกจพอเพยง

พฒนาความรคคณธรรม ผานกจกรรม รวมกลมตางๆ › จดกจกรรมลด ละ เลก อบายมข › จดกจกรรมชวยเหลอผดอยโอกาส › จดคายพฒนาเยาวชน › จดตงศนยเรยนรภายในชมชน

พอเพยง (ดานสงแวดลอม)

หลกปฏบต ตวอยางกจกรรม

6. สรางสมดลของทรพยากรธรรมชาต › ปลกจตสานกรกษสงแวดลอม › ฟนฟแหลงเสอมโทรมในทองถน › ฟนฟและอนรกษทรพยากรในทองถน

พฒนาความรเกยวกบดน นา ปา เพอฟนฟ รกษา › โครงการชววถ › จดอบรมการอนรกษทรพยากรธรรมชาต › จดทาฝายแมว

Page 20: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๐  

› ฟนฟดแลสถานททองเทยวใน

ตวอยางกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง (ดานวฒนธรรม)

หลกปฏบต ตวอยางกจกรรม

7. สบสานวฒนธรรมไทย › สรางจตสานกรกษไทยรกบานเกด › ฟนฟและอนรกษอาหารประจาทองถน › ฟนฟและอนรกษดนตรไทยและ เพลงไทย › ฟนฟและอนรกษวตถโบราและโบราณสถาน

› ปลกฝงมารยาทไทย › สงเสรมอาหารประจาทองถน › สงเสรมการใชภาษาประจาทองถน › ทานบารงโบราณวตถและโบราณสถาน

8. สงเสรมพระพทธศาสนา › ปลกจตสานกความรกชาต › ตระหนกถงคณคาของพระพทธศาสนา › จงรกภกดตอพระมหากษตรย

› ใหความสาคญกบการรกษาศลหรอสวดมนต เปนประจา › สงเสรมการฝกอบรมสมาธภาวนา › รวมกนทะนบารงศาสนา › พฒนาภมปญญา

Page 21: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๑  

ทองถน › รณรงคการใชสนคาไทย

สรปขอสงเกตเกยวกบการประยกตใชเศรษฐกจพอเพยง การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เกดไดหลายดานและหลายรปแบบ ไมมสตรสาเรจแตละคนจะตองพจารณา ปรบใช ตามความเหมาะสม ใหสอดคลองกบ เงอนไขและสภาวะทตนเผชญ

อย ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จะชวยใหเรา “ฉกคด” วามทางเลอกอกทางหนง ทจะชวยให เกดความยงยน มนคง และสมดลในระยะยาว เศรษฐกจพอเพยง 3 หวง 2 เงอนไข ประกอบไปดวยอะไรบางนน เราไดสรปรวบยอดมาใหเขาใจไดงายๆ พรอมทงนาภาพประกอบความเขาใจ มาใหดดวยเพอความเขาใจทแจมแจงขน ซง 3 หวง 2

เงอนไข นน แทจรงแลว เปนบทสรปของเศรษฐกจพอเพยง นนเอง คอสรปใหเขาใจไดงายๆ ดงตอไปน

รปภาพเศรษฐกจพอเพยง 3 หวง 2 เงอนไข

Page 22: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๒  

สรปเศรษฐกจพอเพยง หมายถงปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมพระราชดารสชแนะแนวทางการดาเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา 25 ป ตงแตกอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ พ.ศ. 2540 และภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถดารงอย

ไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวฒนและความเปลยนแปลง การประยกตใชเศรษฐกจพอเพยงกบธรกจ ธรกจพอเพยง หมายถง การดาเนนธรกจทคานงถงความมนคงและยงยนมากกวา

การแสวงหาผลประโยชนในระยะสน ดงนน จงตองมความรอบรในธรกจทตนดาเนนการอย และศกษาขอมลขาวสารอยตลอดเวลา เพอใหสามารถกาวทนตอการเปลยนแปลงตางๆ มความรอบคอบในการตดสนใจในแตละครง เพอปองกนขอผดพลาดตางๆ ไมใหเกดขน และตองมคณธรรมคอมความซอสตยสจรตในการประกอบอาชพ ไมผลตหรอขายสนคาทกอใหเกดโทษหรอสรางปญหาใหกบคนในสงคมและสงแวดลอม มความขยนหมนเพยร อดทนในการพฒนาธรกจไมใหมความบกพรอง และกาวหนาไปอยางตอเนอง โดยมการพฒนาประสทธภาพการผลต การปรบปรงสนคาและคณภาพใหทนกบความตองการของผบรโภคและการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยใหมๆ และในขณะเดยวกนตองมความรบผดชอบตอสงคม และระบบนเวศวทยาทกขนตอนในการดาเนนธรกจ โดยการรกษาสมดลในการแบงปนผลประโยชนของธรกจในระหวางผ มสวนไดสวนเสยตางๆ อยางสมเหตสมผล ตงแตผบรโภค พนกงาน บรษทคคา ผถอหน และสงคมวงกวางรวมถงสงแวดลอม

การประกอบอาชพแบบเศรษฐกจพอเพยง การดาเนนชวตในลกษณะเศรษฐกจพอเพยงเปนการประกอบอาชพตามทรพยากรท

มอยโดยอาศยความร ความสามารถ เพอใหเกด ความพอเพยงในลกษณะพออยพอกน กอใหเกดความสขสบายภายในครอบครว หากเหลอจากการดารงชพสามารถนาไปขาย เพอเปนรายไดและเกบออมเปนเงนทนตอไป การประกอบอาชพแบบเศรษฐกจพอเพยงสามารถทาไดดงน

๑. ทาไรทานาสวนผสมผสาน เพอเปนจดเรมตนเศรษฐกจพอเพยง

Page 23: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๓  

๒. ปลกผกสวนครว เพอลดรายจายดานอาหารในครอบครว ๓. ใชปยคอก และทาปยหมกใชรวมกบปยเคม เพอลดรายจายและชวยปรบปรงบารง

ดน ๔. เพาะปลกเหดฟางจากฟางขาและเศษวสดเหลอใชในไรนา ๕. ปลกผลไมในสวนหลงบานและปลกตนไมใชสอย ๖. ปลกพชสมนไพรชวยสงเสรมสขภาพอนามย ๗. เลยงปลาในรองสวน ในนาขาวและสระนา เพอเปนอาหารและรายไดเสรม ๘. เลยงไกพนเมองและไกไข เพอเปนอาหารโปรตนและรายไดเสรมโดยใชขาวเปลอก

ราปลายขาวจากการทานา ขาวโพดเลยงสตวจากการปลกพชไร พชผกจากการปลกในสวน ๙. ทากาชชวภาพจากมลสกร หรอวว เพอใชเปนพลงงานในครวเรอน ๑๐. ทาสารสกดชวภาพจากเศษพชผกผลไม และพชสมนไพรทใชในไรนา สาหรบการดาเนนชวตในระบบเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดารสามารถแบงไดเปน

2 ระดบดวยกน 1.เศรษฐกจพอเพยงระดบบคคลทวไป 2. เศรษฐกจพอเพยงระดบเกษตรกร เศรษฐกจพอเพยงในระดบบคคล เปนความสามารถในการดารงชวตอยางไม

เดอดรอน มความเปนอยอยางพอประมาณตนตามฐานะ ตามอตภาพและทสาคญไมหลงไหลตามกระแสวตถนยม มอสระภาพในการประกอบอาชพเดนทางสายกลาง ทากจกรรมทเหมาะสมกบตนเอง และสามารถพงพาตนเองได

เศรษฐกจพอเพยงระดบเกษตรกร เปนเศรษฐกจเพอการเกษตรทเนนการพงพา

ตนเอง เกษตรกรจะใชความรความสามารถในการบรหารจดการทดนโดยเฉพาะแหลงนา และกจกรรมการเกษตรไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบสภาพพนท และความตองการของเกษตรกรเอง ดวยการนาเรองทฤษฎใหมขนทหนง : ฐานการผลตความพอเพยง มาใชในไรนาของตนเอง โดยเรม

Page 24: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๔  

จากการผลต จะตองทาในลกษณะพงพาอาศยทรพยากรในไรนาและทรพยากรธรรมชาตเปนสวนใหญ ใหมความหลากหลายของกจกรรมการเกษตรในไรนา มกจกรรมเกอกลกน กจกรรมเสรมรายได ใชแรงงานในครอบครวทางานอยางเตมทลดตนทนการผลต ตลอดจนการผสมผสานกจกรรมการปลกพช เลยงสตว และประมง ในไรนาใหเกดประโยชนสงสด

ความหลากหลายของกจกรรมการเกษตรในไรนา ไดแก การทากจกรรมหลายชนดในพนทเดยวกน เชน ขาว : พชอาหารหลกของคนไทย สาหรบบรโภคในครอบครว สระนา : แหลงนาในไรนาและเลยงสตวนา พชผก : ใชบรโภคในครวเรอน ชวยลดรายจายประจาวน พชสมนไพร : เปนอาหารและยาพนบาน ไมยนตนและไมใชสอย : ใชเปนไมฟน ทาโรงเรอนและเครองจกสาน เลยงสตว : แหลงอาหารโปรตนและเสรมรายได ไมดอกไมประดบ : เพอความสวยงาม พกผอนจตใจและเสรมรายได ปยหมก : บารงดน รกษาสมดลธรรมชาตและสงแวดลอม กจกรรมเกอกลซงกนและกน การเลยงปลาในนาขาว ผลผลตจากขาวเปนอาหารปลา ปลากนแมลงเปนศตรขาว มลปลาเปนปยตนขาว การปลกผกกบการเลยงไก ไกกนเศษพชผก มลไกเปนปยสาหรบพชผก การใชทรพยากรในไรนา มลสตวเปนปยคอก

Page 25: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๕  

เศษหญาใบไมทาปยหมก เศษพชผกเปนอาหารปลา ฟางขาว ใชเพาะเหด ทาปยหมก คลมดน อาหารสตว เกษตรผสมผสาน ใชแรงงาน ในครอบครวทากจกรรม ลดรายจาย และเสรมรายได - แปรรปและถนอมอาหาร เชน พรกแหง มะนาวดอง กลวยตาก ไขเคมกระเทยมดอง

ผกกาด นาพรกเครองแกง - จกสานหตถกรรม สงประดษฐ เครองใช เชน ดอกไมใบยาง เครองใชและ เครองจกสาน

จากผกตบชวา ไมไผ กลวย การประกอบอาชพแบบเศรษฐกจพอเพยง สามารถทาไดดงน 1.ทาไรนาสวนผสมและเกษตรผสมผสาน เพอเปนจดเรมตนเศรษฐกจพอเพยง 2.ปลกผกสวนครวลดรายจายดานอาหารในครอบครว 3.ใชปยคอกและทาปยหมกใชรวมกบปยเคมเพอลดรายจายและชวยปรบปรงบารงดน 4.เพาะเหดฟางจากฟางขาวและเศษวสดเหลอใชในไรนา 5.ปลกไมผลสวนหลงบานและไมใชสอย 6.ปลกพชสมนไพรชวยสงเสรมสขภาพอนามย 7.เลยงปลาในรองสวน ในนาขาวและสระนา เพอเปนอาหารโปรตนและรายไดเสรม 8.เลยงไกพนเมองและไกไขประมาณ 10-15 ตว เพอเปนอาหารตอครอบครว โดยใช

ขาวเปลอก ราปลายขาวจากการทานา ขาวโพดเลยงสตวจากการปลก พชไร เศษพชผก จากการปลกพชผก

9.การทากาซชวภาพจากมลสกร หรอวว เพอใชเปนพลงงาน ในครวเรอน 10.ทาสารสกดชวภาพ จากเศษพชผกผลไม และพชสมนไพร ใชในไรนา การดาเนนชวตในลกษณะเศรษฐกจพอเพยง เปนการประกอบอาชพตามทรพยากรท

มอยโดยอาศยความร ความสามารถ เพอใหเกดความพอเพยงในลกษณะพออยพอกน กอใหเกด

Page 26: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๖  

ความสขความสบายภายในครอบครว หากเหลอจากการดารงชพสามารถนาไปขายเพอเปนรายไดและเกบออมเปนเงนทนสารองตอไป

เศรษฐกจพอเพยง เปนการดาเนนชวตทางสายกลาง ยดหลกการพงพาตนเอง ดงน 1.ดานจตใจ ทาตนใหเปนทพงตนเอง มจตใจสานกทด สรางสรรคใหตนเองและชาต

โดยรวม vสรางสรรคใหตนเองและชาตโดยรวม คานงประโยชนสวนรวมเปนทตง 2.ดานสงคมและชมชน ชวยเหลอเกอกลซงกนและกน สรางเครอขายชมชนทแขมแขง 3. ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การจดการอยางชาญฉลาด รคณคาของ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตงอยบนพนฐานการอนรกษและใชประโยชนอยาย งยน 4. ดานเทคโนโลย ใชเทคโนโลยพนบานและเทคโนโลยสมยใหมทเหมาะสม สอดคลองกบ

ความตองการและสภาพแวดลอม ใชภมปญญาทองถน พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาของเราเอง 5. ดานเศรษฐกจ เพมรายได ลดรายจาย การออม สะสมเปนเงนทน ทฤษฎใหม “…หลกมวาแบงทดนเปนสามสวน สวนทหนงเปนทสาหรบปลกขาว อกสวนหนง

สาหรบปลกพชไรพชสวน และกมทสาหรบขดสระนาดาเนนการไปแลว ทาอยางธรรมดาอยางชาวบาน ในทสดไดขาวไดผกขาย…” พระราชดารส เมอวนท 4 ธนวาคม 2537 ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชมหาราช ทรงมพระมหากรณาธคณตอปวงชนชาวไทย ทรงบาเพญพระราชกรณยกจเพอประโยชนแกประชาชน ดวยทรงมพระราชหฤทยมงมน ในการชวยเหลอและแกไขปญหาในความแปรปรวนของดนฟาอากาศ ฝนตกไมสมาเสมอ ฝนทงชวง นาไหลปาเมอฝนตกหนกอนเกดจากสภาพปาถกทาลาย และเกดภาวะแหงแลงทวไป พระองคทรงมพระราชดารทจะแกไขปญหาภยแลง และยกระดบการพฒนาความเปนอยของราษฎรในภาคเกษตรกรรมใหเกดความ "พออยพอกน" พระองคทรงมพระราชวนจฉย คนควา สารวจ รวบรวมขอมล และทดสอบเกยวกบการจดการทรพยากรนา ทดน พนธพชสาหรบการบรโภคและอปโภค เพอใหสามารถดารงชวตอยไดในพนทของตนเอง โดยตงเปน "ทฤษฎใหม" ซงผานการสรปผลจากการทดลองของมลนธชยพฒนาในพระองค ◌ทวดมงคลชยพฒนา ตาบลหวยบง และ

Page 27: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๗  

ตาบลเขาดนพฒนา อาเภอเมอง (ปจจบนคออาเภอเฉลมพระเกยรต) จงหวดสระบร ซงเปนแนวทางการพฒนาการเกษตรแบบพงพาตนเอง โดยการผสมผสานกจกรรมพช สตว และประมงใหมความหลากหลายนานาพนธ เกดการพฒนาแบบยงยน โดยทาการเกษตรในลกษณะเศรษฐกจพอเพยง เพอใหเกด "พออยพอกน" ในระยะแรก ๆ

ฐานการผลตความพอเพยง เนนถงการผลตทพงพาตนเอง สรางความเขมแขงของตนเอง ใหสามารถดารงชพอยไดในพนทของตนเอง กลาวคอ “พออยพอกน” ไมอดอยาก ซงในขนตอนนเปนเรองของการจดการพนทการเกษตรออกเปน 4 สวน สดสวนการใชพนททาการเกษตรตามแนวทฤษฎใหม เพอใหตวเลขงายตอการจดจาในพนท 15 ไร ดงน 30:30:30:10 (พนททานา สระนา พนทปลกพชแบบผสมผสาน และทอยอาศย) 1) สระนา 3 ไร ลก 4 เมตร (ประมาณ 30% ของพนท) 2) นาขาว 5 ไร (ประมาณ 30% ของพนท) 3) พนทปลกไมผลไมยนตน พชไร พชผก 5 ไร (ประมาณ 30% ของพนท) 4) ทอยอาศย และอนๆ 2 ไร (ประมาณ 30% ของพนท)

ขาว พนทสวนทหนง คอพนททานาในการปลกขาวเพอการบรโภค ขาวเปนพชทม

ความสาคญทางวดานเศรษฐกจระดบประเทศและระดบครอบครว ในระดบประเทศถอไดวาสามารถนาเงนตราสประเทศอยางมากมายในแตละป หรอกลาวอกนยหนงวา ขาวเปนวฒนธรรม และวธชวตของคนไทยในแงของงานบญงานประเพณตาง ๆ และขาวเปนพชทปลกไวสาหรบคนไทยทงประเทศเพอการบรโภค ในระดบครอบครว ปลกไวบรโภคและหากผลผลตเหลอจงจาหนายเปนรายได ขาวยงแสดงถงฐานะความเปนอยของเกษตรกรและทรพยสนในแตละครอบครว ขาวเปนสนคาทเกษตรกรสามารถเกบไวไดนาน ขนอยกบความตองการวาตองการบรโภคเมอไร ตองการเปลยนจากผลผลต (ขาวเปลอก) เปนเงนตราไวสาหรบใชจายในครวเรอนเมอไรกได ซงจะตางจากสคาเกษตรอนๆ โดยทวไป คนไทยบรโภคขาวเฉลยคนละ 200 กโลกรม ขาวเปลอกตอ ป เกษตรกรมครอบครวละ 3-4 คน ดงนนควรปลกขาว 5 ไร ผลผลตประมาณ 30 ถง ซงเพยงพอตอการบรโภคตลอดป

สระนา พนทสวนทสอง คอ สระนาในไรนา มวตถประสงคเพอใชในการเกษตร

กรรมเปนหลก ดงนนหากเกษตรกรมสระนากเปรยบเสมอนมตมเกบกกนาในฤดฝน ชวยปองกนนา

Page 28: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๘  

ไหลหลากทวมไรนาของเกษตรกร ตลอดจนชวยมใหนาไหลหลากลงสแมนาลาคลอง สามารถนานาจากสระนามาใชในฤดฝนกรณเกดขาดแคลนนาหรอฝนทงชวง สาหรบฤดแลง หากมนาในสระเหลอสามารถนามาใชในการเพาะปลกพชและเลยงสตว การทเกษตรกรมสระนาในไรนา ยงแสดงถงการมหลกประกนความเสยงในการผลตทางการเกษตร ถาเกดการขาดแคลนนาขนในการเพาะปลก นอกจากน สระนายงเปนทรพยากรในการสนบสนนการเพาะปลกและเลยงสตวในไรนา ใหความชมชน และสรางระบบนเวศเกษตรทเหมาะสมในบรเวณพนทขอบสระนา การคานวณวาตองมนา 1,000 ลกบาศกเมตรตอการเพราะปลก 1 ไร โดยประมาณ และบนสระนาอาจสรางเลาไก เลาหมไวดวย เพราะฉะนนพนท 10 ไร ตองใชนาอยางนอย 10,000 ลกบาศกเมตร

ปลกพชแบบผสมผสาน พนทสวนทสาม ไวเพราะปลกพชแบผสมผสานทงไมผล

ไมยนตน พชไร พชผก พชสมนไพร และไมดอกไมประดบ เปนแหลงอาหาร ไมใชสอยและเพมรายได การปลกพชหลาย ๆ ชนดจะชวยรกษาความสมดลทางธรรมชาต และสงแวดลอม ตลอดจน ชวยกระจายความเสยงจากความแปรปรวน ของระบบตลาดและภยทางธรรมชาต การปลกพชผสมผสานยงสามารถชวยเกอกลซงกนและกน ลดการพงพาปจจยการผลตภายนอกไรนา และตดวงจรศตรพชบางชนดไดอกดวย ตวอยางของพชทควรปลก ไดแก พชสวน (ไมผล) : เชน มะมวง มะพราว มะขาม ขนน ละมด สมมะมวง กลวย นอยหนา มะละกอ และกระทอน เปนตน พชสวน (ผกไมยนตน) : เชน แคบาน มะรม สะเดา เหลยง เนยง ชะอม ผกหวาน ขจร ขเหลก และกระถน เปนตน พชสวน (พชผก) : เชน พรก กระเพรา โหระพา ตะไคร ขง ขา แมงลกสะระแหน มนเทศ เผอก ถวฝกยาว ถวพ และ มะเขอ เปนตน พชสวน (ไมดอก) : เชน มะล ดาวเรอง บานไมรโรย กหลาบ รกและซอนกลน เปนตน เหด : เชน เหดนางฟา เหดฟาง เหดเปาฮอ เปนตน สมนไพร และเครองเทศ : เชน หมาก พล พรกไทย บก บวบกมะเกลอ ชมเหด หญาแฝก กระเพรา สะระแหน แมงลก และตะไคร เปนตน ไมยนตน (ใชสอยและเชอเพลง) : เชน ไผ มะพราว ตาล มะขามเทศ สะแกทองหลาง จามจร กระถน ยคาลปตส สะเดา ขเหลก ประด ชงชง และยางนา เปนตน พชไร : เชน ขาวโพด ถวเหลอง ถวลสง ออย มนสาปะหลง ละหง เปนตน พชไรบางชนดอาจ เกบเกยวเมอผลผลตยงสดอย จาหนายได พชบารงดน และพชคลมดน : เชน ทองหลาง ขเหลก กระถน ถวเขยว ถว แดง ถว พรา ถวมะแฮะ ถวลสง ถวเหลอง ถวพม โสน ถวฮามาตา เปนพชทควรปลกแซม ไม

Page 29: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๒๙  

ผลไมยนตนขณะทยงเลกอย ปลกหมนเวยนกบขาว หรอปลกตามหวไรปลายนา พชเหลานบางชนดใชกนใบและดอกไดดวย

ทอยอาศย พนทสวนทส เปนทอยอาศยหรอบานไวดแลเรอกสวนไรนา และบรเวณ

บาน ทาใหเกดประโยชนสงสด เชน มไมผลหลงบานไวบรโภคปลกผกสวนครว พชสมนไพร นาเศษวสดเหลอใชมาทาปยหมก เพาะเหดฟาง การเลยงสตวเพอสรางคณคาอาหารและโภชนาการ ตลอดจนเสรมรายได นอกจากนมลสตวยงเปนปยคอก สาหรบพชในลกษณะเกษตรผสมผสาน มการหมนเวยนทรพยากรในไรนาใหมประสทธภาพ ดงน การจดการพนทสวนทสใหมทอยอาศยนนยงหมายถง การสรางจตสานก และนสยใหมความผกพนธกบอาชพการเกษตรของตนเอง เพอใหสามารถดารงชพอยไดโดยไมมจตฟงเฟอหลงไหลในวตถนยม ดงเชนสงคมเมอง สามารถใชประโยชนจากบรเวณบานและทอยอาศย มเวลามากพอในการทาการเกษตร ดแลเรอกสวนไรนาของตนเอง มสงอานวยความสะดวกในการดาเนนชวตพนฐานอยางเพยงพอ ไดอาหารจากพช สตว และประมง มยารกษาโรคจากพชธรรมชาตและพชสมนไพร มผลไมไวบรโภค และมไมใชสอยในครอบครว

สรป ความสมพนธของทฤษฎใหมขนตอนทหนง คอเนนการผลตท พงพาตนเอง

โดยทากจกรรมหลากหลาย เชน ขาว ขาวโพด ไมผลไมยนตน พชไร พชผก มแหลงนาในไรนา มทอยอาศย มผลผลตและอาหารพช การบรโภค มการใชแรงงาน ในครอบครวสมาเสมอ และมงานทาในพนทตลอดป มรายไดจากกจกรรมการเกษตรอยางตอเนอง ลดการพงพาปจจยภายนอก โดยมการหมนเวยนการใชทรพยากรในไรนาอยางเตมท เพอลดความเสยง จากภยธรรมชาต และความแปรปรวนของราคาผลผลต ลดรายจายในครอบครว ลดการใชสารเคม ทาใหคณภาพของดน และระบบนเวศเกษตรของไรนาและชมชนดขน สมาชกมเวลาอยกบครอบครวมากขน ครอบครวมความสข และมคณภาพชวตทด เปนครอบครวทเขมแขงและพงพาตนเองได

รวมพลงเพอชวยเหลอซงกนและกน เกษตรกรรวมกลมเพอชวยเหลอซงกนและกน

โดยสรางความพอเพยงในขนทหนง ทาใหเกดความเขมแขงในแตละคนแตละครอบครว จนเกด

Page 30: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๐  

กลมกจกรรมทเขมแขงและเกดพลง ในขนทสอง การรวมกลม จงรวมกนชวยเหลอซงกนและกน มใชมาขอความชวยเหลอฝายใดฝายหนงเพยงฝายเดยว การรวมกลมใหเกดพลงในการดารงชพ และดาเนนกจกรรมการเกษตร โดยการรวมแรงรวมมอในการผลต จดระบบการผลต การตลาด รวมคดรวมวางแผน และระดมทรพยากรในการผลตรวมกน สรางสวสดการความเปนอย ดานการศกษาและอนามย รวมกนในชมชนและกลมเปนอนดบแรก ทาใหเกดผลประโยชนรวมกน กลมมความเขมแขงชวยเหลอตนเองได เกดความสามคคปรองดองกน สามารถรวมดาเนนธรกจดวยกนโดยการรวมกนซอขาย ซงจะชวยในการลดคาขนสง ทาใหเกดการเรยนรแหลงผลต ซอขายปจจยการผลตและผลผลต นอกจากนแลว การรวมกลมและแปรรปแบบสหกรณ ทาใหมผลผลตในปรมาณทมากพอสามารถเพมอานาจในการรวมกลม และรปแบบสหกรณทาใหมผลผลตในปรมาณทมากพอ สามารถเพมอานาจในการตอรองราคาในการจาหนายพชผลทางการเกษตร

รวมคาขายสรางเครอขายเศรษฐกจชมชน ในขนตอนทสอง เมอองคกรหรอกลม

หรอสหกรณ เกดความเขมแขง สามารถชวยเหลอกนเองไดแลว จงรวมกบคนภายนอกคาขาย รวมประสานประโยชนรวมกน โดยรวมมอกบแหลงเงนทน (ธนาคาร) และกบแหลงพลงงาน ในขนตอนทสาม โดยยดหลกฐานการผลตเดม ระบบและรปแบบการรวมกลมการรวมกลมชวยเหลอซงกนและกน และประสานผลประโยชนรวมกน การจดตงและบรหารโรงส รานคาสหกรณ ในลกษณะบรษทรวมทน ชวยกนลงทนในรปแบบทรพยากรการผลต ทรพยากรมนษย (ตวบคคลชวยกนทางาน) เงนทน และ อปกรณการผลตการกอสราง เปนตน ในการรวมมอรวมใจกบบคคลภายนอก ในการดาเนนธรกจ เพอใหเกดหนวยเศรษฐกจชมชน และเศรษฐกจทองถน จะตงอยบนพนฐานผลประโยชนรวมกน แบงหนาทความรบผดชอบตามความถนด เชน หนวยการผลต หนวยขนสง หนวยการจดการ หนวยตดตอหาตลาด หนวยการจาหนาย หนวยการลงทน เปนตน แตทกหนวยจะตองทางานเหมอนบรษทเดยวกน ทางานเปนทมประสานงานรวมกน ทาใหเกดการถายทอดเทคโนโลยดานการบรหารการจดการ การดาเนนธรกจ เกดขบวนการเรยนรซงกนและกน ทาใหทราบความตองการทงชนด ปรมาณ คณภาพ และราคาสนคา นสยการบรโภคและอปโภคของลกคา สงสาคญ จะตองมกลไก กฎระเบยบขอบงคบรวมกน การจดสรรปนสวนผลประโยชนทเกดขนตองยตธรรมและมคณธรรม จากแนวพระราชดาร ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ซง

Page 31: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๑  

พระราชทานไวแกพสกนกรชาวไทย เกยวกบทฤษฎใหมเพอการเกษตร โดยการแบงพนททาการเกษตรออกเปน 4 สวน คอ สระนา พนททานา พนททาไร ทาสวนและ พนททอยอาศย ในอตราสวน 30:30:30:10 และสามารถนาไปประยกต ใหเหมาะสมกบสภาพพนท เศรษฐกจ และสงคมเกษตรกร โดยพจารณาถงความหลากหลายของกจกรรมการเกษตร มระบบ และสดสวนทเหมาะสมในแตละสภาพพนท ดงน

1. กจกรรมดานแหลงนา นามความสาคญ ในระบบการผลตของเกษตรกร เนองจาก

พนทสวนใหญ ◌ยงคงอาศยนาฝน และบางพนทถงแมวาเปนทราบและทลม สามารถเกบกกนาไดเพยงไมกเดอน ในฤดแลงนาจงม ความสาคญยงยวดตอระบบการผลตการเกษตร ในทกพนท ไมวาจะเปนพนทขนาดใหญ ขนาดกลาง หรอขนาดเลก ดงนน สระนาเพอการเกษตรตามทฤษฎใหมของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ จงเปนแนวพระราชดารทเหมาะสมทสดในสงคมเกษตรกรไทย อยางไรกตาม สระนาในทน ยงหมายถงแหลงนาทใชเพอการเกษตรและอปโภคบรโภคในครอบครวเกษตรกร นอกจากนแหลงนายงสามารถเลยงปลาและสตวนาอน ๆ เพอการบรโภคและจาหนาย ตลอดจนนานาจากแหลงดงกลาว มาใชในการเพาะปลกพชผลในเรอกสวนไรนาและกจกรรมการผลตอน ๆ เชนการเพาะเหด การเลยงสตว และพชผกสวนครว ไมดอกไมประดบ เปนตน ในสภาพพนททมคคลองธรรมชาตหรอแหลงนาจากรองนาในสวนไมผลและพชผก เกษตรกรสามารถนานามาใชในระบบการผลตในไรนาได อนง ในฤดแลงนาในบรเวณสระนา รองสวน และคคลองธรรมชาต ◌อาจจะแหงหรอมนาไมเพยงพอตอการเพาะปลกเลยงสตว และใชบรโภคและอโภคในครอบครว เกษตรกร ควรมการเตมนาจากแหลงนาขนาดใหญเหมอง ฝายทดนา หวย คลอง บง ตามธรรมชาต เปนตน

2. กจกรรมดานอาหาร ซงเปนกจกรรมการทมนษยใชบรโภคในครอบครว

ตลอดจนเปนอาหารสตวเพอใหสตวเจรญเตบโต สามารถนามาเปนอาหารของมนษยได เชน ขาว พชไร (ขาวโพด ขาวฟาง ถวเหลอง ถวเขยว ถวลสง ทานตะวน งา ละหง) พชผกสวนครว (แตงกวา ถวฝกยาว พรกชฟา) พชสมนไพร (กระเพรา โหระพา สะระแหน) ไมผล ไมยนตน บางชนด

Page 32: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๒  

(มะพราว กลวย มะละกอ ไผตง) สตวน า (กบ ป ปลา กง หอย) การเลยงสตวปก (เปด ไก นก) และสตวใหญ (สกร โค กระบอ) เปนตน

3. กจกรรมททารายได (ดานเศรษฐกจ ) โดยพยายามเนนดานการเพมรายไดเปน

หลก และกอใหเกดรายไดตอเนอง รายวน รายสปดาห รายเดอน และรายป รายไดรายวน ไดแก กจกรรมพชผก (ผกบง ผกกระเฉด ตะไคร ขง ขา กระเพรา เปนตน) กจกรรมดานสตว สตวปกใหผล ผลต ไข (ไก เปด นกกระทา) และการเลยงโคนม รายไดรายสปดาห ไดแก ไมดอกไมประดบ พชผกบางชนด เชน ชะอม กระถน และผกกนใบ รายไดรายเดอน หรอตามฤดการผลต 2-4 เดอน ไดแก การทานา การทาพชไร การปลกพชผก การเลยงสตว (การเลยงสตวปก เพอผลตเนอ การเลยงสกร แมพนธผลตลก การเลยงโคนม และสกรขนและการเลยงสตวนา (ปลา กบ เปนตน) รายไดรายป สวนใหญเปนกจกรรมไมผลไมยนตน พชไร อายยาว เชน มนสาปะหลง สบปะรด ออย การเลยงสตวใหญ เชน โคเนอ โคขน สกร เปนตน นอกจากนแลว ในระยาวสามารถสรางความสมดลทางธรรมชาต ◌ทาใหเกดระบบนเวศเกษตรชมชนทดขน เนองจากระบบการผลตทมไมผลไมยนตน ตลอดจนมพชแซมและพชคลมดน จะชวยสรางสภาพระบบนเวศเกษตรดานบรรยากาศ และปองกนการสญเสยความอดมสมบรณของดน ซงในระบบการผลตดงกลาวจะมความหลากหลายของพชยนตนและพชลมลก

4. กจกรรมพนทบรเวณบาน ซงกจกรรมเหลาน มทงการปลกพชผกสวนครว พช

สมนไพร ไมดอกไมประดบ ไมผลไมยนตน ไมใชสอย ตลอดจนการเลยงสตวและการเพาะเหดกจกรรมตาง ๆ ภายในบรเวณบาน จะชวยประหยดรายจาย และเหลอขายเปนรายได เสรมสรางการใชทดนและแรงงานครอบครวใหเกดประโยชน และมประสทธภาพ ซงจะสงผลใหเกษตรกรมคณภาพชวตและความเปนอยทดขน

การนาทฤษฎใหมมาใชในไรนา ทาใหเกษตรกร มนามทา มกน มใช ◌และครอบครวอยสขสบาย

Page 33: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๓  

มนามทา มแหลงนาในไรนา เชน นาในรองสวนไมผล และพชผก บอเลยงปลาบอบาดาล สระนา เพอมไวใชในการเพาะปลกและเลยงสตวในฤดแลง มกน มกจกรรมพชอาหารโดยเฉพาะ การทานามารถมขาวไวบรโภคตลอดทงปในครอบครว หากเหลอจงจาหนาย ทงน ยงสามารถปลกพชทเปนอาหารแทรกในกจกรรมการเกษตรอน ๆ โดยการปลกพชหมนเวยน การปลกพชแซมในสวนไมผล ในพนทในไรนา เชน พชตระกลถว ถวเหลอง ถวเขยว งา ขาวโพด ขาวฟาง ตลอดจนพชผก และการเลยงสตวบก สตวนา มใช มความมนคงทางดานเศรษฐกจรายได และลดตนทนการผลต โดยการสงเสรมการปลกไมผล ไมยนตน การปลกพชแซมในสวนไมผลและไมยนตน ไดแก กจกรรมพชไร พชผก และไมดอกไมประดบ นอกจากนแลว ยงสามารถปลกไมผลไมยนตนเปนไมใชสอย และใชประโยชนอยางอน ๆ อกมากมาย เชน เปนแนวรวและขอบเขตเปนพชบงลม เปนพชทสรางความชมชนใหกบระบบการผลตการเกษตร ทาใหระบบนเวศเกษตรดขน ครอบครว

อยสขสบาย เกษตรกรมบานเรอน โดยอยอาศยในพนทาการเกษตรทาใหสามารถดแลเรอกสวนไรนา และกจกรรมการเกษตรไดเตมท นอกจากนยงสามารถ ทากจกรรมการเกษตรรอบๆ บรเวณทอยอาศย เพอใชในการบรโภค และใชสอยอนๆ เชน ปลกไมผลสวนหลงบาน พชผกสวนครว ไมดอกไมประดบ พชสมนไพร และใชวสดทมอยในไรนา และถองถนใหเกดประโยชน เชน การเพาะเหด การทาปยหมกและการเลยงสตว ทาใหลดรายจายดานอาหารและยา นอกจากน ยงมรายไดเสรมจากการขายผลผลตทเหลอจากการบรโภค

แนวทางการประยกตทฤษฎใหมสาหรบเศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวย : - 1. ความรและความเขาใจ 1.1 ทฤษฎใหม ไมใชวธการหรอเทคนคเดยวเทานนในการทจะแกไขปญหาของเกษตรกรได

ทกกรณทกพนท 1.2 ทฤษฎใหมเปนทางเลอกทางหนงทมงหวงแกไขปญหา ใหสาทารถอยไดในระดบ

พอเพยง (พออย พอกน)

Page 34: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๔  

1.3 ทฤษฎใหมเปนการจดการหรอวธการจดการทรพยากร หรอการจดการพนท ◌◌ทเกยวกบดนและนา การปลกพชและพนธไม ใหสามารถดารงชพ และประกอบอาชพการเกษตรอยางเหมาะสม อยไดในพนทของตนเอง อยางพออยพอกนในเบองตน

1.4 ทฤษฎใหมในขนทหนง เปนระบบการทาฟารม ทมระบบยอยอยในระบบใหญไดแก ระบบการทานา ระบบการปลกพช (ผสมผสาน) ระบบการจดการนา และระบบครวเรอนเกษตรกร

1.5 ทฤษฎใหมในขนทหนง เปนการจดการพนทในสดสวน 30:30:30:10 ตามทฤษฎ แตในทางปฏบตมใชสตรตายตว สามารถปรบเปลยนตามความเหมาะสมของแตละพนท

1.6 ทฤษฎใหมมงพฒนาความร ความสามารถ และทกษะการบรหาร การจดการ และการใชนาใหมประสทธภาพ

1.7 ทฤษฎใหมสรางความเขมแขง

Page 35: รายงาน เรื่อง หลกปรััชญาเศรษฐก ิจพอเพ ียงและการน ํามาใช้ใน ...donwaicopy.com/upload/sendfile/29-08-15-14-30-10s.pdf ·

๓๕  

สารบญ

- http://www.chaipat.or.th/chaipat/content/porpeing/porpeing.html - https://cocorider.wordpress.com/2013/08/01/%E0%B8%81%E0%B8%B2

%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B9%8C%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9/

- http://202.129.35.10/thairoyal/index.php/153-2015-01-29-06-55-01 - https://www.gotoknow.org/posts/16812