นางปรีดา จุลปาน - yothinburana school...นางปร ดา จ...

นางปรดา จลปาน โรงเรยนโยธนบรณะ เขตบางซอ กรงเทพมหานคร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

ก

ค ำน ำ

ชดการเรยนร เพศศกษา รายวชา พ 23101 สขศกษาและพลศกษา เลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ จดท าขนเพอใช เปนสอประกอบการเรยนการสอน วชาสขศกษา หนวยการเรยนรท 3 เพศศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 กลมสาระการเรยนร สขศกษาและพลศกษา โดยมเนอหาสาระประกอบดวย การเปลยนแปลงทางดานรางกาย ดานจตใจ อารมณ ดานสงคม การปรบตวของวยรน และการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย ซงเปนสาระส าคญททกคนตองศกษาเรยนรเพอใหเกดความรความเขาใจอยางถกตอง สามารถน าไปประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนและปฏบตตนไดอยางถกตองและเหมาะสม

ชดการเรยนรเลมน มกจกรรมการเรยนรทตองศกษา ประกอบดวย ค าแนะน าส าหรบคร ค าแนะน าส าหรบนกเรยน เนอหาสาระชดการเรยนร ใบงาน และแบบทดสอบทายบทเรยน ซงสามารถน าไปใชประโยชนในการสงเสรมใหผเรยน ผสนใจทวไป ไดศกษาคนควาดวยตนเอง รวมทงเปนแนวทางใหผปกครอง ครอบครว ไดศกษารวมกน อนจะกอใหเกดประโยชนในการอยรวมกนในสงคมไดอยางมความสข มความเขาใจซงกนและกนระหวางผเกยวของกบวยรน สงผลใหลดปญหาทจะเกดกบวยรนและเปนการพฒนาเดกทอยในชวงวยรนใหมพฒนาการทางเพศทด ลดปญหาใหกบสงคมในยคปจจบน วยรนสามารถใชชวตอยางไมประมาท มคณธรรมทดแกตนเองและครอบครว

ขอขอบคณผอ านวยการ ผบรหารและคณะครโรงเรยนโยธนบรณะทกทานทใหความชวยเหลอตลอดจนการใหค าแนะน าในการจดท าชดการเรยนรเพอใชประกอบการเรยนการสอน จนส าเรจลลวงดวยด

นางปรดา จลปาน

ข

สำรบญ

เรอง หนา ค าน า ก สารบญ ข ค าแนะน าส าหรบคร ค ค าแนะน าส าหรบนกเรยน ง ขนตอนการใชชดการเรยนร จ ชดการเรยนรเลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ 1 สาระ มาตรฐาน ตวชวด สาระส าคญ สาระการเรยนร 1 จดประสงคการเรยนร 2

การเปลยนแปลงทางดานรางกาย 3 การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณ และการปรบตวของวยรน 9 การเปลยนแปลงดานสงคมของวยรน 14 การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย 19 ใบงานท 1 เรอง การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน 21 ใบงานท 2 เรอง สขปฏบตดานรางกายของวยรน 22 ใบงานท 3 เรอง การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณ และ

การปรบตวของวยรน

23 ใบงานท 4 เรอง การเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศ

ของวยรน

24 ใบงานท 5 เรอง การเปลยนแปลงดานสงคมและการปรบตวของวยรน 25 ใบงานท 6 เรอง การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย 26 แบบทดสอบทายบทเรยน 27 เฉลยชดการเรยนรเลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ 30 บรรณานกรม 38

ค

ค ำแนะน ำส ำหรบคร

ชดการเรยนร เพศศกษา รายวชา พ 23101 สขศกษาและพลศกษา เลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ ใชประกอบการเรยนการสอน วชาสขศกษา หนวยการเรยนรท 3 เพศศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา กอนด าเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนควรปฏบตตามขนตอน ดงน

1. ศกษาแผนการจดการเรยนร และล าดบขนตอนการจดกจกรรมการเรยน การสอนอยางละเอยด

2. ศกษารายละเอยดการใชชดการเรยนรแตละเลมใหเขาใจกอนน าไปใชในการจด การเรยนการสอน

3. ครควรจดสภาพแวดลอม สอการเรยนการสอนใหพรอม ส าหรบการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยน

4. ชแจงใหนกเรยนศกษาค าแนะน าส าหรบนกเรยนใหเขาใจอยางละเอยดกอนใชชดการเรยนร จากนนด าเนนการจดการเรยนการสอนตามล าดบขนตอน

5. ครผสอนควรใหค าแนะน าส าหรบนกเรยนทมขอสงสย และกระตนใหนกเรยน ทกคนมสวนรวมในการปฏบตกจกรรม เพอฝกใหนกเรยนสามารถท างานรวมกนเปนกลม มน าใจ ชวยเหลอซงกนและกน มความรบผดชอบ ยอมรบฟงความคดเหนของผอน มเหตผล

6. ครผสอนด าเนนการตามแผนการจดการเรยนร และควบคมการปฏบตกจกรรมของนกเรยนใหเปนไปตามเวลาทก าหนด

ง

ค ำแนะน ำส ำหรบนกเรยน

ชดการเรยนร เพศศกษา รายวชา พ 23101 สขศกษาและพลศกษา เลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ ใชประกอบการเรยนการสอน วชาสขศกษา หนวยการเรยนรท 3 เพศศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและ พลศกษา นกเรยนสามารถศกษาไดดวยตนเอง โดยอานค าแนะน า และปฏบตกจกรรมตามขนตอน นกเรยนจะไดรบความรอยางครบถวน โดยปฏบตตามขนตอน ดงน

1. ศกษาสาระ มาตรฐานการเรยนร สาระส าคญ ตวชวด และจดประสงคการเรยนร เพอใหนกเรยนทราบวา นกเรยนตองเรยนรอะไรบาง

2. ศกษาชดการเรยนรและท ากจกรรมตามทก าหนดไว เพอเปนการทบทวนตนเอง ใหมความร ความเขาใจเนอหาในหนวยการเรยนรมากยงขน

3. นกเรยนท าใบงานตามทก าหนด เพอฝกพฒนาทกษะความคดและประยกตใชความรใหเกดประโยชน

4. นกเรยนท าแบบทดสอบทายบทเรยน เพอวดความกาวหนาหลงการเรยนรโดยใชชดการเรยนร

5. นกเรยนสามารถศกษาเนอหาเพมเตมจากเอกสารอางองได

จ

ขนตอนกำรใชชดกำรเรยนร

ศกษำค ำแนะน ำกำรใชชดกำรเรยนร

ด ำเนนกำรใชชดกำรเรยนร

1. ศกษาเนอหาสาระการเรยนร

2. ปฏบตกจกรรมตามทระบไวในใบงาน

3. สรป อภปราย แลกเปลยนเรยนรในชนเรยน

ทดสอบหลงเรยน

ศกษำชดกำรเรยนรเรองตอไป

ไมผำนเกณฑ

1

ชดการเรยนร เพศศกษา

เลมท 1 เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ

สาระท 2 ชวตและครอบครว

มาตรฐาน พ 2.1 เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการด าเนนชวต

ตวชวด ม.3/1 อธบายอนามยแมและเดก การวางแผนครอบครวและวธการปฏบตตนทเหมาะสม

สาระส าคญ เมอเขาสวยรนรางกายจะมการเปลยนแปลงทงรางกายภายนอกทมองเหนไดและ

อวยวะเกยวกบการสบพนธซงอยภายใน มการเปลยนแปลงทส าคญทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา วยนเปนวยทก าลงสนสดความเปนเดกและเตรยมตวเปนผใหญ เปนวยทก ากงระหวางวยเดกและวยผใหญ เปนวยทกาวสสภาวะทางเพศทสมบรณ สามารถมบตรได การมความรความเขาใจเรองนจะชวยใหวยรนรจกตนเองและปรบตวผานชวงวยรนไปไดอยางด

สาระการเรยนร การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ 1. การเปลยนแปลงทางดานรางกาย

1.1 การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน 1.2 การเปรยบเทยบการเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน

2

1.3 อนามยวยรน 2. การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณ และการปรบตวของวยรน

2.1 การเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ 2.2 การปรบตวของวยรนทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ 2.3 การปฏบตตนทางดานจตใจและอารมณเมอเกดการเปลยนแปลงทางเพศ

3. การเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรน 3.1 การเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน 3.2 การปรบตวทางสงคมของวยรน 3.3 การปฏบตตนทางดานสงคมเมอเกดการเปลยนแปลงทางเพศ

4. การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย

จดประสงคการเรยนร

1. บอกพฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทางดานจตใจ อารมณ ทางดานสงคมของวยรนได

2. อธบายเกยวกบสขปฏบตดานรางกายของวยรนและวธปฏบตตนทเหมาะสมได 3. บอกวธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทางดานจตใจ

อารมณ ดานสงคมของวยรนได 4. บอกวธการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทยได

3

การเปลยนแปลงทางดานรางกาย

การเปลยนแปลงทางเพศ

ในวยเดกตอนปลายมชวงอาย 10–12 ป จนถงเขาสวยรน ในชวงนเปนจดเรมตนของการเปลยนแปลงทางเพศ ซงเหนไดอยางชดเจน โดยเฉพาะเดก ผหญงจะมการเปลยนแปลงทชดเจนและรวดเรวกวาเดกผชาย การเปลยนแปลงทเกดขนทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณและสงคม

การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน

วยรนเปนวยทความเปนเดกก าลงจะสนสดลง และจะเรมมการเปลยนแปลงทางดานรางกายอยางเหนไดชด เปนวยทก าลงเตรยมตวทจะเปนผใหญตอไป เปนวยทก ากงระหวางเดกกบผใหญ เปนวยทกาวสสภาวะทางเพศทสมบรณ สามารถมบตรได เดกผชายจะเขาสวยรนชากวาเดกผหญงประมาณ 1–2 ป กลาวคอ เดกผชายจะเรมเขาสวยรนเมออายประมาณ 13–14 ป สวนเดกผหญงจะเรมเขาสวยรนเมออายประมาณ 12–13 ป วยนเปนวยทคาบเกยวกบวยเดกตอนปลาย

1. วยรนชาย

การเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทเหนอยางชดเจนของเดกผชาย ไดแก

1.1 น าหนกและสวนสงเพมขนอยางรวดเรว 1.2 อวยวะสวนตางๆ ของรางกายเจรญเตบโตไม

พรอมกน ท าใหดเกงกาง 1.3 เรมมสวขนทใบหนาหรอล าตว 1.4 ฮอรโมนเพศชายกระตนใหมการเจรญเตบโต ดงน

ภาพท 1 วยรนชาย ทมา : www.Dek-Dee.com

4

1.4.1 อณฑะมขนาดใหญขน และผวหนงทหมอณฑะจะมสด าคล าและหยาบกราน

1.4.2 มหนวดเคราและขนขนตามรางกายมากขน 1.4.3 เสยงแตกและทมหาวขน 1.4.4 ตอมเหงอขบเหงอออกมามากท าใหมกลนตว

1.5 ระบบอวยวะสบพนธภายในเรมท างาน ดงน 1.5.1 มการสรางอสจ 1.5.2 มการหลงน าอสจหรอฝนเปยก

2. วยรนหญง

การเปลยนแปลงทางดานรางกายทเหนอยางชดเจนของเดกผหญง ไดแก

2.1 น าหนกและสวนสงเพมขนอยางรวดเรว และโตเรว กวาเดกผชายวยเดยวกน เพราะฮอรโมนเพศท างานมากขน 2.2 ฮอรโมนเพศหญงกระตนใหมการเจรญเตบโต ดงน 2.2.1 เตานม หวนม ขยายใหญขน 2.2.2 สะโพกผายออก 2.2.3 มขนขนทบรเวณอวยวะเพศและรกแร 2.2.4 ผวหนงบรเวณใบหนา หลง ตนแขน ม ไขมนออกมามาก ท าใหเกดสว 2.2.5 ตอมเหงอขบเหงอออกมามากท าใหมกลนตว

2.3 ระบบอวยวะสบพนธภายในเรมท างาน ดงน 2.3.1 มประจ าเดอน 2.3.2 มการตกไข

การเปรยบเทยบการเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน

พฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกายเรมเปลยนแปลงเมอเขาสวยรนอาย 10-12 ป ยกเวนบางคนอาจเรมเปลยนแปลงทางรางกายชากวาคนอน เชน วยรนอาย 13-14 ป จะมพฒนาการทางดานรางกาย ดงตารางเปรยบเทยบ ดงน

ภาพท 2 วยรนหญง ทมา : www.Dek-Dee.com

http://www.dek-dee.com/

5

ขน ในทลบ รกแร หนาอก(บางคน) หนวดเครา

ผว ผวและผมมน ามนมากขน บางคนอาจมสวและจะลดลง เมออายมากขน

กลนตว มกลนตว มเหงอมาก ความสงน าหนก

เพมขนอยางรวดเรว อาจดเกงกาง

เสยง เสยงทมต า สงเกตไดชด

รปราง ไหลจะกวางขน น าหนกเพมขนรปรางจะสมสวน ถาออกก าลงกายและรบประทานอาหารถกหลกโภชนาการ

นม หวนมจะแขงเปนกอนเลกๆ ถาถกสมผสจะรสกเจบ ซงเรยกวา “นมขนพาน” หรอ “นมตงพาน

อวยวะเพศ

อวยวะเพศเพมขนาดและอาจมการแขงตว เมอถกกระตน

ขน ในทลบ รกแร

ผว ผวและผมมน ามนมากขน บางคนอาจมสวและจะลดลง เมออายมากขน

กลนตว มกลนตว มเหงอมาก ความสงน าหนก

น าหนก เพมขนอยางรวดเรว จนดเกงกาง อาจสงเทาผใหญทโตเตมท

เสยง เสยงจะแหลมขน แตสวนใหญจะสงเกตไดยาก

รปราง ไหล สะโพก ขยายออก น าหนกตวจะเพมขน รปรางสมสวน ถารบประทานอาหารถกหลกโภชนาการและออกก าลงกาย

เตานม การเปลยนแปลงและเพมขนาด

อวยวะเพศ

แคมของอวยวะเพศจะโตขน เปลยนรปรางเลกนอย บรเวณภายในของแคมและในชองคลอดจะเปยกชนขนกวาตอนเปนเดก เพราะมน าหลอลนมากขน จะเรมสงเกตเหนมตกขาวออกจากชองคลอด

6

อนามยวยรน

วยรนมความจ าเปนตองรกษาอนามยของรางกายหลายอยาง เชน การรกษาอนามยของผวหนง เสนผม เลบ ตา ห จมก ฟน ชองปาก เปนตน นอกจากนยงจะตองรกษาสขวทยาทางเพศดวย เพราะวยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงหลายอยาง เชน เดกผหญงเรมมประจ าเดอน เดกผชายมการหลงน าอสจ เปนตน

การดแลอนามยทางเพศของวยรน

การรกษาอนามยทดจะท าใหวยรนด ารงชวตประจ าวนไดอยางมความสข ไมเปนโรคภยไขเจบ หรอเกดความผดปกตกบอวยวะตางๆ ของรางกาย การดแลอนามยทางเพศของวยรนทส าคญทสดคอ การดแลอนามยอวยวะสบพนธหรอทเรยกวา “สขปฏบต” การดแลอนามยทางเพศสามารถด าเนนการได ดงน

1. สขปฏบตเกยวกบอวยวะสบพนธเพศชาย

1.1 ดแลรกษาความสะอาดของรางกาย โดยอาบน าอยางนอยวนละ 2 ครง และท าความสะอาดอวยวะเพศ เชดใหแหง เพอไมใหเกดการหมกหมม ซงอาจท าใหตดเชอไดงาย

อณฑะ เรมสรางอสจ

ประจ าเดอน เปนเลอดออกจากชองคลอดเรมมทกคนตงแตอาย 12-13 ป และจะมเรอยไปจนหมดภายใน 3-5 วน โดยมเดอนละ 1 ครง

7

1.2 สวมเสอผาและกางเกงชนในทสะอาด อยาใหเปยกชน และไมควรสวมกางเกงในทคบหรอรดแนนจนเกนไป

1.3 หลกเลยงการขบถายทผดสขลกษณะ เชน การกลนปสสาวะ ตลอดจนการใชสวมทไมสะอาด

1.4 งดหรอหลกเลยงพฤตกรรมทางเพศทผด เชน การเทยวส าสอนกบหญงขายบรการ การไมใชถงยางอนามยขณะมเพศสมพนธ

1.5 หลกเลยงการใชยา สารเสพตด หรอสารเคมเพอกระตนความรสกทางเพศ 1.6 ไมควรหมกมนในเรองเพศมากเกนไป ควรท ากจกรรมตางๆ เชน ออก

ก าลงกาย เลนกฬา นนทนาการ เปนตน เพอเบยงเบนความสนใจในเรองเพศ 1.7 ระวงอยาใหอวยวะสบพนธถกกระทบกระแทกอยางรนแรง เพราะอาจท า

ใหเกดการบาดเจบและเปนอนตรายได 1.8 หากมความผดปกต เกยวกบอวยวะสบพนธ หรอสงสยวาเปนโรค

ทางเพศสมพนธ ควรรบปรกษาแพทย

2. สขปฏบตเกยวกบอวยวะสบพนธเพศหญง

2.1 อาบน าอยางนอยวนละ 2 ครง ในการอาบน าควรใชสบฟอกอวยวะเพศ ใหสะอาด เชดใหแหง เพอไมใหเกดการหมกหมม ซงอาจท าใหตดเชอไดงาย

2.2 สวมเสอผาและชดชนในทสะอาด สวมใสสบายไมรดแนนจนเกนไป 2.3 หลกเลยงการขบถายทผดสขลกษณะ เชน การกลนปสสาวะ ตลอดจน

การใชสวมทไมสะอาด และเมอถายอจจาระและปสสาวะเสรจแลว ควรท าความสะอาดอวยวะเพศและทวารหนก โดยใชน าหรอกระดาษช าระทสะอาด

2.4 งดหรอหลกเลยงพฤตกรรมทางเพศทผด เชน การเทยวส าสอน เพราะนอกจากผดขนบธรรมเนยมประเพณอนดงามแลว ยงอาจตดโรคตดตอทางเพศสมพนธ หรอโรคเอดสได

2.5 หลกเลยงการใชยาเสพตด สารเสพตด หรอสารเคมเพอกระตนความรสกทางเพศ

8

2.6 หากสงสยวาเปนโรคตดตอทางเพศสมพนธหรอโรคเอดส ควรรบปรกษาแพทย ท าการตรวจเลอด ไมควรซอยามารกษาเอง

2.7 ระหวางการมประจ าเดอน ควรเตรยมผาอนามยทสะอาด และใชผาอนามยอยางถกวธ ตลอดจนระมดระวงรกษาความสะอาด ตองเปลยนผาอนามยบอยๆ ไมควรใชนานเกนไป เมอใชแลวควรหอกระดาษใหเรยบรอยแลวทงถงขยะ ไมทงลงไปในโถสวม เพราะจะท าใหสวมอดตนได

2.8 ระหวางการมประจ าเดอน ไมควรออกก าลงกายทผาดโผนหรอรนแรง และไมควรลงเลนหรอวายน า ควรออกก าลงกายเบาๆ และพกผอนใหเพยงพอ

2.9 ระหวางการมประจ าเดอน ถามอาการปวดทบรเวณทองนอยใหใชกระเปาน ารอนประคบ เพอใหความอบอน และอาจรบประทานยาแกปวดระงบปวดได

2.10 ถามอาการผดปกต เชน มการตกขาว เกดการอกเสบทบรเวณ ชองคลอด เปนตน ควรรบปรกษาแพทย

ภาพท 3 : การดแลรกษาความสะอาดของวยรนชายและวยรนหญง ทมา : Anamai_NEWS (Youtube Channel)

9

การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณ และการปรบตวของวยรน

การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณของวยรน

เมอเรมเขาสวยรน เดกจะมความรสกแตกตางไปจากวยเดก วยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณมาก ถาตนเองและผใหญไมเขาใจอาจเกดปญหา ไมเขาใจกนได วยนมกถกเรยกวา “วยอลวน” หรอ “วยพายบแคม” เพราะจะเปนวย ทใจรอน อารมณรนแรง แปรปรวนงาย และมการเปลยนแปลงเรว อยากไดสงใดหรอจะท าอะไรมกจะกระท าทนท ขาดความยงคดและความรอบคอบ ซงมกเรยกพฤตกรรมนวา “วยรน ใจรอน”

วยนเปนวยทอยากร อยากเหน อยากทดลอง บางครงอารมณจะอยเหนอเหตผล เวลารกกรกมาก เวลาโกรธกโกรธมาก ชอบท าสงตางๆ ลงไปโดยขาดความยงคด ทงนอารมณเหลานจะคอยๆ พฒนาขนเมอก าลงจะสนสดความเปนวยรน อายประมาณ 20–21 ป และก าลงเรมตนเปนผใหญ ในชวงวยรนนเดกผหญงจะรกสวยรกงามมากขน ชอบการแตงตว ขอาย มอารมณออนไหวงาย และประหมาเมออยทามกลางเพศตรงขาม ถงแมเดกผหญงจะมความสนใจในเพศตรงขาม แตกไมแสดงออกเดนชดนก ทงนเนองจากวฒนธรรมประเพณอนดงามของไทย ส าหรบเดกวยรนชายจะมความกลาหาญ ชอบการตอส ผจญภย บางคนบาบน คกคะนอง เดกผชายจะสนใจเพศตรงขาม มความตองการทางเพศ

ดงนนวยรนจงควรท าความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงของตนเอง เพอจะไดควบคมตนเอง ใหมพฤตกรรมทเหมาะสมกบวยของตนเอง ซงสรปการเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณของวยรนไดดงน

10

การเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ

1. ผชาย

ผชายมการเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ ดงน 1.1 มพลงมาก จงมการแสดงออกเมอมความไมพอใจ โกรธหรอผดหวง โดย

ใชก าลงกายตอบสนองตออารมณทเกดขน หรอมภาวะสภาพจตใจทผดหวงอยางแรง การแสดงออกทเหนเปนสวนมาก วยรนชอบใชก าลงตดสนปญหาตางๆ เชน ท าลายขาวของ ชกกระจก หรอท ารายรางกายซงกนและกน และมลกษณะทวไปอกหลายประการ ดงน

1.2 ชอบท าอะไรเพราะอยากจะท าและเปนการตดสนใจทจะท าหรอไมท าดวยตนเอง

1.3 แสวงหาความเปนอสระทางดานความคด ไมตองการใหใครมาครอบง า ทางความคด โดยบอกใหท าโนนท าน หรอไมควรท าอยางนนอยางน

1.4 มอารมณออนไหว เพอฝน และมจนตนาการ 1.5 ยอมรบเพอนและความแตกตางระหวางบคคล

2. ผหญง ผหญงมการเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ ดงน 2.1 สนใจตวเองมากขน รกสวยรกงามและสนใจการแตงตวสวยงาม ทนสมย

กลวการแตงตวเชย และไมเหมอนเพอน 2.2 สนใจเพศตรงขาม 2.3 มอารมณออนไหวงาย มจตใจมนคง บางครงอยในภาวะสบสน 2.4 ตองการเวลาทสามารถเปนตวของตวเองไดบาง มความอสระทางจตใจ

ไมชอบถกบงคบ 2.5 ตองการหลกหนกฎเกณฑและขอบงคบ รวมทงการควบคมอยางเขมงวด

จากครอบครว โรงเรยนและสงคม 2.6 ยอมรบเพอนและความแตกตางระหวางบคคล

11

การปรบตวของวยรนทางดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ

การเปลยนแปลงและการเจรญเตบโตของระบบสบพนธทงชายและหญง เปนกระบวนการตงแตเกดและเจรญสมบรณ พรอมทจะท าหนาทสบพนธไดเมอเขาสวยรน โดยมสญญาณทแสดงถงความพรอมในการท าหนาทน คอ การมประจ าเดอนในหญง และมการหลงน าอสจในชายนนเอง นอกจากนนยงมการเปลยนแปลงทางดานจตใจและอารมณ รวมดวย วยรนจงจ าเปนตองเรยนรวธการปรบตว ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขนในทกกลมดวย ทงทางดานรางกาย จตใจ และการปรบตวทางสงคม ทงนการเปลยนแปลงทางจตใจและอารมณ ควบคไปกบการเปลยนแปลงทางรางกาย เรมจากความสนใจจากเพศ ตรงขามพรอมๆ กบมความสนใจในตนเอง มความตองการทางเพศ และแสวงหาวธการแสดงออกทางเพศทเหมาะสม การเปลยนแปลงและการเจรญเตบโตของระบบสบพนธ ทงชายและหญง เปนกระบวนการตงแตเกดและเจรญสมบรณพรอมทจะท าหนาทสบพนธไดเมอเขาสวยรน สงนมกจะเกดขนรวมกบความรสกทางดานจตใจ ทเปนปรากฏการณธรรมชาตของวยรนไดอยางรวดเรว ไมวาทางตา ทางกาย การสมผส หรอทางการไดยนเอง โดยไมไดตงใจ วยรนจงจ าเปนตองเรยนรวธการปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง ทเกดขนในทกกลม ดวยการปรบปรงตวเองใหควบคมจตใจและอารมณของตนเองไดนน จะท าใหวยรนสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ซงควรปฏบตดงน 1. อานหนงสอเกยวกบเรองฮอรโมนเพศและพฒนาการทางเพศ เพอท าความเขาใจถงการเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ จตใจและสงคมกบพฒนาการทางเพศ 2. เขาใจและสามารถอธบายถงการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนภายในรางกายซงเกยวของกบเรองการพฒนาการทางเพศ เชน การท างานของระบบอวยวะสบพนธ การมความรสกทางเพศ การฝนเปยก การมประจ าเดอน การมอารมณออนไหว หรออารมณรนแรง ความเปนอสระทางดานความคด การเปนตวของตวเองและการมสงคมของวยรน 3. ลดความวตกกงวลหรอมวธการคลายเครยด เกยวกบการเปลยนแปลงของพฒนาการทางเพศ โดยพยายามเขาใจเรองทเกดขนกบตวเราวาเปนเรองปกตธรรมชาต ซงเพอนๆ กมการเปลยนแปลงตางๆ เชนเดยวกบเราดวย เชน มเสยงแตกหาว หนาอกขยายใหญขน มการส าเรจความใคร มการฝนเปยก เปนตน 4. ปรบตวไดเมอรางกายมการเปลยนแปลงตางๆ ทงทางกายภาพ อารมณ จตใจ สงคมและพฒนาการทางเพศ

12

5. ดแลรกษาสขภาพทางเพศอยางเหมาะสม เชน อาบน าใหสะอาด สวมใสเสอผาทซกสะอาด ลางหนาใหสะอาด เปลยนผาอนามยชนใหมบอยครงเมอมประจ าเดอน 6. รบผดชอบตามบทบาทหนาทของแตละคนใหครบถวนเหมาะสมดงาม ดงน

6.1 บทบาทความเปนลกทดของพอแม 6.2 บทบาทหนาทลกศษย มความเคารพเชอฟงคร และตงใจเรยน 6.3 บทบาทของความเปนเพอนทด

ภาพท 4 การปรบตวทางสงคมของวยรน ทมา : ภาพยนตร เรอง ฉลาดเกมสโกง (Bad Genius)

7. ฝกฝนทกษะการปฏเสธ ยดมนในขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมอนด งามของสงคมไทย ตามแบบแผน ดงน

7.1 ปฏเสธไมไปเทยวกลางคนกบเพอน เมอพจารณาถงความไมเหมาะสม หรอพอแมผปกครองไมตองการใหไป

7.2 ปฏเสธเพอนทชวนใหลองเสพสงเสพตด หรอลองมความสมพนธทางเพศกบเพอนหรอคนรจกใกลชด 8. รวมกจกรรมนนทนาการหรอท างานอดเรก เชน รองเพลง เลนดนตร เลนกฬา ดภาพยนตร เปนตน 9. ระมดระวงเรองการเกดอารมณทางเพศและการแสดงออกเพอระบายอารมณทางเพศอยางเหมาะสม โดยมทกษะการปองกนการตงครรภทไมพงประสงค

13

การปฏบตตนทางดานจตใจและอารมณเมอเกดการเปลยนแปลงทางเพศ

1. ท าจตใจใหแจมใสอยเสมอ ฝกความอดทนและควบคมตนเองในการแสดงออกทางอารมณอยางเหมาะสมกบเพศ วย และสถานการณ

2. ไมวตกกงวลเกยวกบการเปลยนแปลงทางรางกายทเกดขนมากจนเกนไป รจกผอนคลายดวยการท ากจกรรมคลายเครยด เชน เลนดนตร เลนกฬา

3. ไมหมกมนหรอคดถงเรองเพศจนเกนไป ตองรจกควบคมตนเองใหมการแสดงออกอยางเหมาะสม รจกการใชเวลาวางใหเปนประโยชน ท ากจกรรมทเปนประโยชนทงตอตนเอง ครอบครว และสงคม

ภาพท 5 : การใชเวลาวางใหเปนประโยชนของวยรน ทมา : https://www.sanook.com/news/786129/

14

การเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรน

การเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรน

วยรนจะมการแสดงพฤตกรรมทางสงคมทแตกตางไปจากวยเดกเปนอยางมาก แตกยงมปจจยบางอยางทท าใหพฤตกรรมทางสงคมของวยรนแตละคนแตกตางกนออกไป เชน พนธกรรม สงแวดลอม สขภาพ ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม ฐานะทางเศรษฐกจ การคบเพอน การอบรมเลยงดจากพอแมผปกครอง เปนตน อยางไรกตามการเปลยนแปลงทางสงคมบางประการทเหนไดชดในชวงวยรนมหลายประการ ดงน

1. การคบเพอนเพศเดยวกน วยรนมกจะชอบคบเพอน รกเพอน ตองการใหเพอน ยอมรบตนเอง มความเชอเพอนมากกวาพอแม ครอาจารยหรอผใหญ เพอนจงมอทธพลตอวยรนมาก จะมการรวมกลมกนเลน เทยว หรอท ากจกรรมทสนใจรวมกน

2. การคบเพอนตางเพศ วยรนมกท าตวใหเปนทสนใจของเพศตรงขาม การคบเพอนตางเพศอาจมทงคบเปนเพอนเปนแฟนหรอครก

3. ความสนใจเรองเพศ วยรนจะสนใจเรองเพศตามแรงผลกดนของฮอรโมนเพศ สนใจอานหนงสอหรอดภาพยนตรทเกยวกบความรกระหวางชายกบหญง สนใจหนงสอหรอวดโอประเภทลามก บางคนอาจมประสบการณกอดจบหรออาจเกนเลยถงขนมเพศสมพนธ

4. ความอยากรอยากลอง วยรนเปนวยทอยากรอยากเหนอยากลอง ถายงหาม จะเหมอนยงย การขาดความรอบรและออนดวยประสบการณ อาจท าใหวยรนถกชกจงไปในทางทไมด เชน ลองยาเสพตด การท าตวฝาฝนกฎระเบยบของสงคม เปนตน

5. ความอสระเสร วยรนอยากเปนตวของตวเอง ชอบท าตามใจตนเอง มความเชอมนในตนเอง ไมชอบใหใครบงคบ

6. ตองการความรก มอารมณออนไหวและเปลยนแปลงงาย วยรนไมคอยมความมนคงทางอารมณ ขาดความสขมรอบคอบ บางคร งเกดความสบสน ลงเล ตดสนใจไมแนนอนตองการใหมคนคอยเอาใจใสใหความรก ความอบอน รกงาย เบองาย มกม

15

จนตนาการคดเพอฝนเรองของตนเองและสงตางๆ ทแวดลอมตนเองอย ซงอาจเปนปญหาส าหรบคนใกลชดได

7. การแสวงหาความสนกสนาน เปนพฤตกรรมประจ าตวประการหนงของวยรน บางครงอาจเกดความขดแยงกบผใหญ เชน ชอบขบรถซ ง ชอบเทยวกลางคน เปนตน 8. การผจญภย วยรนมกจะมความกลา ชอบลองของแปลกใหม ไมคอยกลวอนตราย เชน การขบรถแบบไมกลวอบตเหต หรอการท ากจกรรมทผาดโผน จนท าใหพอแมผปกครองเปนหวง เพราะอาจเกดอบตเหตไดรบอนตรายได

9. การมพฤตกรรมทรนแรง วยรนบางคนอาจมพฤตกรรมทรนแรงเกนขอบเขต เชน ทะเลาะววาท ยกพวกตกน ยงถารวมกลมดวยกนแลวจะท าใหเกดเหตรนแรง ไดมากขน

10. การโตเถยงและการคดคาน เปนพฤตกรรมอกชนดหนงทเกดกบวยรน เกดจากการไดเรยนรสงตางๆ มา จงอยากแสดงความคดเหนของตนเองบาง โดยคดวาตนเองเปนผใหญแลว และเรมวพากษวจารณความคดเหนของผใหญวาไมถกตอง

11. การฝาฝนระเบยบของสงคม วยรนบางคนอาจหน โรงเรยน เสพสารเสพตด ประพฤตตนหรอแตงกายผดระเบยบของโรงเรยน หรอบางคนอาจมพฤตกรรมทรนแรง เกนขอบเขต เชน ทะเลาะววาท ยกพวกตกน ขบรถผดกฎจราจร เปนตน

12. ความอจฉารษยา คอ ความไมพอใจและไมอยากเหนผอนไดดกวาตน แลวพยายามกลนแกลงผอน หรอแสดงความเปนศตร บางครงจะพยายามท าตวเหมอนคแขง

ภาพท 6 : การคบเพอน ทมา : Hormones วยวาวน (Hormones The Series)

16

การเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน

1. ผชาย

1.1 มความสนใจใหความสนทสนมใกลชดกบกลมเพอนเพศเดยวกนมาก บางครง จะพบเหนกลมเพอนชายประมาณ 10 -15 คน เกาะกลมอยดวยกน ไปไหนดวยกน มกจกรรมตางๆ รวมกน เชน ดหนง ฟงเพลง เลนกฬา เลนเกม รบประทานอาหารรวมกน 1.2 มความรกเพอนมาก เอาใจใสสนใจเพอนมากทสด

ภาพท 7 : การเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรนชาย ทมา : Hormones วยวาวน (Hormones The Series)

2. ผหญง

2.1 คบเพอนโดยมสงคมเปนกลมเพอนเพศเดยวกนและเพอนตางเพศ แตกลมจะเลกกวากลมของผชาย ชอบเทยวกนเปนหมคณะ 2.2 สนใจในเรองศลปะ ดนตร ฟอนร า การแตงกาย ซงตองเปนไปตามสมยนยม

ตองการใหเหมอนเพอนๆ เพอหวงการยอมรบจากกลมเพอน

ภาพท 8 : การเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรนหญง ทมา : https://www.sompanshop.com/article/472/festive-red-20-

17

การปรบตวทางสงคมของวยรน

วยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงทกดานอยางมาก การปรบตวทางสงคมเปนสงทส าคญอกอยางหนงของวยรน ไดแก การคบเพอนและการนดเทยว เมอเขาสวยรนกจะเรมสนใจคบเพอนตางเพศ มการนดเทยวซงเปนการเปดโอกาสใหทงสองฝายไดรจกสนทสนมกนมากขน สงคมไทยปจจบนยอมรบเรองการคบเพอนตางเพศมากขน แตอยางไรกตามวยรนจะตองระมดระวงอยางมากในเรองการคบเพอนตางเพศ และการไปเทยวกบเพอนตางเพศใหอยในขอบเขตทเหมาะสม และไมกอใหเกดความเสยหาย โดยเฉพาะเดกผหญงวยรน การคบและไปเทยวกบเพอนชาย อาจกอใหเกดความเสยหาย และเกดปญหาอนๆ ตามมา

ดงนน การไปเทยวกบเพอนตางเพศ จงตองไมไปพกคางแรม ควรไปกนเปนกลมๆ ไมไปในสถานท ทไมสมควร เชน สถานเรงรมยตางๆ และควรขออนญาตพอแม ผปกครองกอนทกครง

อยางไรกตาม พอแมผปกครองและครมอทธพลมาก ตอการปรบตวทางสงคม ในเรองเพศของวยรน พอแม ผปกครองและครทเปนตวอยางทด ในการประพฤตปฏบตและการแสดงออกทางเพศ จะชวยใหวยรนมการปรบตวทางเพศทเหมาะสม เพราะวยรนเปนวยทชอบเลยนแบบ

นอกจากนนพอแม ผปกครองและคร ยงสามารถชวยใหการปรบตวของวยรนเปนไป อยางเหมาะสมได โดยการใหเรยนร ท าความเขาใจและสรางคานยมทถกตองในเรองเพศ ใหความสนใจ ดแลเอาใจใส ใหความชวยเหลอในการแกปญหาทอาจมขน พยายามหนเหความสนใจจากเรองเพศ โดยใหการแนะน าในการท างานอด เรก การใชเวลาวางใหเปนประโยชน สงเสรมการเลนกฬา นอกจากจะชวยใหรางกายแขงแรงแลวยงเปนการผอนคลายความกดดนทางเพศ นอกจากนนพอแม ผปกครองและคร ควรใหความเปนอสระ ทางความคด โดยไมเขาไปยงเกยว หรอจจกบเรองสวนตวของเขามากเกนไปดวย

18

การปฏบตตนทางดานสงคมเมอเกดการเปลยนแปลงทางเพศ

1. ระมดระวงตนเองในการคบเพอน ทงเพศเดยวกนและตางเพศ รจกเลอกคบเพอน ทด ไมคบเพอนทเกเร หรอตดสารเสพตด 2. ไมทดลองเรองทเกยวกบเพศอยางคกคะนอง และไมเลยนแบบเรองเพศจากสอตางๆ 3. หากมปญหาในเรองเพศ ควรขอค าแนะน าจากพอแม ผปกครองหรอคร เพอจะไดชวยแกไขปญหาเรองเพศอยางถกตองและปลอดภย

ภาพท 9 : ความรกความอบอนในครอบครว ทมา : HealthToday Magazine, No.188 December 2016

19

การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย

การวางตวทางดานสงคมของวยรนทเหมาะสมตามวฒนธรรมไทย

การอยรวมกนเปนกลมตองอาศยการปรบตวในการอยรวมกน ในสงคมหนง มกก าหนดพฤตกรรมทเหมาะสมตามคานยมและวฒนธรรม เชน ในสงคมไทยมคานยมทผชายตองใหเกยรตผหญง และมการปฏบตตามวฒนธรรมทดงาม ซงหากปฏบตตามนนได กจะถกยกยองและเปนคนทมคณคา

การวางตวทเหมาะสมของเพศชายตามวฒนธรรมไทย

การวางตวทเหมาะสมของเพศชายตามวฒนธรรมไทย สามารถปฏบตไดดงน 1. ผชายไดรบการยอมรบวาเปนเพศทเขมแขง และถกคาดหวงใหเปนผน า จงควร

มความรบผดชอบในการท างาน เสยสละ และท างานหนกมากกวาผหญง 2. ยกยองใหเกยรตเพศตรงขาม และไมเอาเปรยบทางเพศ เชน ลวงละเมดทาง

เพศตอเพศหญง ลวนลาม ถกเนอตองตว 3. ปฏบตตนเปนคนด เปนตวอยางทดแกบคคลอน เชน ไมดมสรา ไมสบบหร

ไมลกทรพย ไมท ารายรางกายผอน 4. ปฏบตตนเปนทพงแกผทออนแอกวา รจกชวยเหลอผอน มน าใจ ไมเหนแกตว

และไมเอาเปรยบผอน 5. มความอดทน ไมยอทอตอการท างาน ปฏบตตนตามหนาทอยางเตม ความสามารถ

และเปนก าลงส าคญของครอบครว 6. แตงกายใหเหมาะสมกบเพศและวฒนธรรมไทย เชน สวมกางเกง แตงกาย

สภาพ 7. เมอมปญหาหรออปสรรคเกยวกบเรองเพศ ควรปรกษาผใหญทไวใจได หรอม

ประสบการณ เพอจะไดแกปญหาตางๆ ไดอยางเหมาะสม

20

การวางตวทเหมาะสมของเพศหญงตามวฒนธรรมไทย

การวางตวทเหมาะสมของเพศหญงตามวฒนธรรมไทย สามารถปฏบตไดดงน 1. ผหญงไดรบการยกยองวาเปนเพศทออนโยน สภาพเรยบรอย จงควรปฏบตตน

ใหมกรยามารยาทเรยบรอยสมเปนกลสตร 2. แสดงบทบาททางเพศหญงทเหมาะสม คอ ผหญงตองรจกรกนวลสงวนตว วาง

ตวอยางเหมาะสม ไมใหใครมาลวงเกนทางเพศได 3. การวางตวใหเหมาะสมทงตอเพศเดยวกนและเพศตรงขาม เชน มความจรงใจ

ตอกน มความเอออาทรตอกน หลกเลยงการถกเนอตองตวกบเพศตรงขาม เชน จบมอ โอบไหล ไมใชค าพดทไมเหมาะสม

4. การมความเสมอภาคในทางเพศ เชน การเลอกคบเพอนชายและเพอนหญง การมสทธในการแสดงความคดเหน

5. การแตงกายใหถกตองตามกาลเทศะ เพศหญงไมควรสวมเสอผาทเปดเผยเนอตวมากเกนไป สวมเสอผาทมดชด รดกม สวมกระโปรง

6. มเพศสมพนธเมอถงวยทสมควร คอ เมอแตงงานกนอยางถกตองตามประเพณหรอกฎหมายแลว

7. เมอมปญหาหรออปสรรคเกยวกบเรองเพศ ควรปรกษาผใหญทไวใจได หรอมประสบการณ เพอจะไดแกปญหาตางๆ ไดอยางเหมาะสม

8. ชวยเหลองานในครอบครว เชน ท าความสะอาดบาน ชวยแมประกอบอาหาร

ภาพท 10 : การปรบตวทางสงคมของวยรน ทมา : ประชาชาตธรกจ (Prachachat Online)

21

ใบงานท 1

เรอง การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน

ตวชวด พ 2.1 ม.3/1 อธบายอนามยแมและเดก การวางแผนครอบครว และวธการปฏบตตน ทเหมาะสม

จดประสงคการเรยนร บอกพฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทางดานจตใจ อารมณ ทางดานสงคมของวยรนได

ค าชแจง ใหระดมความคดภายในกลม เกยวกบการเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน ชายและวยรนหญง

การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรนชายและวยรนหญง

วยรนชาย วยรนหญง

22



เรอง สขปฏบตดานรางกายของวยรน

จดประสงคการเรยนร อธบายเกยวกบสขปฏบตดานรางกายของวยรนและวธปฏบตตน ทเหมาะสมได

ค าชแจง นกเรยนชวยกนระดมความคดในการอภปรายกลมเกยวกบสขปฏบตดานรางกาย ของวยรนชายและวยรนหญง

สขปฏบตดานรางกายของวยรนชายและวยรนหญง

วยรนชาย วยรนหญง

23


ใบงานท 3 เรอง การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณและการปรบตวของวยรน

จดประสงคการเรยนร บอกวธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมกบการเปลยนแปลง ทางดานจตใจ อารมณ และสงคมของวยรนได

ค าชแจง นกเรยนแตละกลมระดมความคดและเขยนสรปในลกษณะแผนผงความคดเกยวกบ วธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทางดานจตใจและ อารมณของวยรน

วธการปรบตว และปฏบตตน

ดานจตใจ อารมณของวยรน

.....................................................

.....................................................

.....................................................

..................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

...............

.....................................................

.....................................................

.....................................................

..................

.....................................

.....................................

.....................................

.....................................

......................................................

......................................................

......................................................

...............

.......................................................

.......................................................

.......................................................

............

.................................................

.................................................

.................................................

..............................

24



เรอง การเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน

จดประสงคการเรยนร บอกพฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทางดาน จตใจ อารมณ ทางดานสงคมของวยรนได ค าชแจง ใหนกเรยนอธบายการเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน ชายและวยรนหญง

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

25


ใบงานท 5 เรอง การเปลยนแปลงทางดานสงคมและการปรบตวของวยรน


ค าชแจง ใหนกเรยนรวมกนระดมความคดและเขยนสรปในลกษณะแผนผงความคดเกยวกบ วธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมของวยรนในสงคม

วธการปรบตว ใหเขากบสงคม

ไดอยางมความสขของวยรน

26

ใหนกเรยนเขยนบอกวธการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย


ใบงานท 6 เรอง การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย

จดประสงคการเรยนร บอกวธการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทยได

ค าชแจง


เพศชาย เพศหญง

27

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว และท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ

1. เมอเขาสวยรนเพศชายมการเปลยนแปลงอยางไร 1. เสยงหาว 2. หนวดเปลยนส 3. กลามเนอเกรงแขง 4. น าออกคลายประจ าเดอน

2. ขอใดเปนการเปลยนแปลงดานรางกายเฉพาะเพศหญง 1. สะโพกผาย เสยงหาว 2. มการหลงน าอสจ มประจ าเดอน 3. มประจ าเดอน สะโพกผาย 4. มสว นมแตกพาน

3. วธปฏบตตนในขอใดทวยรนทกคนไมควรกระท าในการดแลตนเอง 1. รกษาความสะอาดรางกาย 2. ออกก าลงกายเปนประจ า 3. ใสเสอผาทเปนของตนเอง 4. ดมเหลาและเทยวกลางคน

4. กจกรรมใดทชวยใหวยรนไมหมกมนอยกบเรองเพศมากเกนไป 1. การใชสารเคมกระตนความรสกทางเพศ 2. การออกก าลงกายอยางสม าเสมอ 3. ท าความสะอาดอวยวะเพศโดยการเชดใหแหง 4. การสวมเสอผาทสะอาดและไมรดแนนจนเกนไป

แบบทดสอบทายบทเรยน เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ

28

5. อทธพลทท าใหวยรนเกดการเปลยนแปลงคออะไร

1. พนธกรรม 2. การออกก าลงกาย 3. ฮอรโมนจากตอมเพศ 4. โภชนาการและการเลยงด

6. ขอใดแสดงความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงดานจตใจและอารมณกบพฒนาการทางเพศ 1. สนใจเพศตรงขาม 2. ใฝหาความมนคงในชวต 3. ชอบแตงกายตามสมยนยม 4. ชอบเลยนแบบบคคลทชนชอบ

7. การทวยรนคบเพอนตางเพศนน จดวาเปนการเปลยนแปลงดานใด 1. จตใจและอารมณ 2. อารมณและสงคม 3. รางกายและอารมณ 4. รางกายและจตใจ

8. การกระท าในขอใดจะชวยสรางเสรมความเชอมนในตนเองของวยรน 1. การอยรวมกบเพอนเปนกลม 2. การศกษาใหเขาใจตนเองอยางถองแท 3. การเขารวมท ากจกรรมตางๆ ในสงคมอยเสมอ 4. การประพฤตตามขนบธรรมเนยมประเพณอยางเครงครด

9. ประโยชนของการเลนกฬาของวยรนทแตกตางจากวยอนคอขอใด 1. สนกสนาน เพลดเพลน 2. เปนการปลดปลอยพลงงานทมากเกนไป 3. เปนการเพมความแขงแรงใหกบกลามเนอ 4. ไดพบปะเพอนฝง แลกเปลยนประสบการณ

29

10. ขอใดเปนการวางตวตอเพศเดยวกนทเหมาะสมในลกษณะแบบพนอง

1. มค าพดและกรยาทเปนมตรไมตร 2. การแบงปนในสงทสามารถแบงปนได 3. ใหการชวยเหลอและเปนคคดใหแกกน 4. การใหค าแนะน าและเปนแบบอยางทด

30

จดประสงคการเรยนร บอกพฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทางดานจตใจ อารมณ ทางดานสงคมของวยรนได

ตวชวด พ 2.1 ม.3/1 อธบายอนามยแมและเดก การวางแผนครอบครวและวธการปฏบตตน ทเหมาะสม

เฉลยใบงานท 1

เรอง การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน

ค าชแจง ใหระดมความคดภายในกลม เกยวกบการเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรน ชายและวยรนหญง

การเปลยนแปลงทางดานรางกายของวยรนชายและวยรนหญง

วยรนชาย วยรนหญง 1. น าหนกตวและสวนสงเพมอยางรวดเรว 1. น าหนกตวและสวนสงเพมอยางรวดเรว 2. มขนขนตามอวยวะเพศ 2. มขนขนตามอวยวะเพศ 3. อวยวะเพศเรมโตขน 3. สะโพกผายออก 4. มสว 4. มสว 5. เสยงหาว 5. เสยงแหลมขน 6. มการหลงอสจ 6. มประจ าเดอน 7. นมแตกพาน 7. นมแตกพาน 8. มหนวดเครา 8. มหนาอกโตขน 9. มความตองการทางเพศ 9. มความตองการทางเพศ 10. มความสนใจเพศตรงขาม 10. มความสนใจเพศตรงขาม

31


จดประสงคการเรยนร อธบายเกยวกบสขปฏบตดานรางกายของวยรนและวธปฏบตตน ทเหมาะสมได

เฉลยใบงานท 2 เรอง สขปฏบตดานรางกายของวยรน

ค าชแจง นกเรยนชวยกนระดมความคดในการอภปรายกลมเกยวกบสขปฏบตดานรางกาย ของวยรนชายและวยรนหญง

สขปฏบตดานรางกายของวยรนชายและวยรนหญง

วยรนชาย วยรนหญง 1. ควรท าความสะอาดอวยวะเพศทกวน วนละ 2 ครง เชา เยน ดวยน าและสบ แลวเชดใหแหง

1. ควรท าความสะอาดอวยวะเพศทกวน เชา เยน ดวยน าและสบ ซบใหแหงดวยผาหรอกระดาษออนเพยงเบาๆ การถแรงๆ อาจท าใหเกดปรแตกเปนแผลได

2. บรเวณคอหยกและใตหนงหมปลายองคชาต เปนสวนทตองท าความสะอาดเปนพเศษ ตองปลนหนงหมปลายออกมาเพอท าความสะอาด ช าระคราบไคลทหมกหมม อยภายใตหนงหมปลายออก หากท าความสะอาดไมดพอจะท าใหมกลนเหมน เปนผนคนอกเสบหรอกระทงอาจจะท าใหเปนมะเรงขององคชาตได

2. ควรพถพถนในการท าความสะอาดตามรอยยนรอยจบตางๆ ของอวยวะเพศ โดยเฉพาะบรเวณครสตอรส แคมเลกและปากชองคลอด

3.ปสสาวะควรถายจนหมดจะไดไมหมกหมม กอใหเกดเชอแบคทเรยได

3.หลงการขบปสสาวะและอจจาระ ควรท าความสะอาด ช าระเชดจากขางหนาไปขางหลงและลาง ดวยน า โดยวธเดยวกน

4. ขนออนๆ ทหวเหนา ชวยปองกนกลนอวยวะเพศ ไมควรถอนทง โกนหรอยอมส

4. ขนออนๆ ทหวเหนา ชวยปองกนกลนอวยวะเพศ ไมควรถอนทง โกนหรอยอมส

32

วยรนชาย วยรนหญง 5. ไมควรสวมกางเกงในทรดแนนเกนไปหรอเปยกชน

5. ไมควรสวมกางเกงในทรดแนน อบชนและไมใชกางเกงในทไมใชของตนเอง

6. ควรเลอกกางเกงในทตดเยบดวยเนอผา ทระบายอากาศไดด

6. ควรเลอกกางเกงในทตดเยบดวยเนอผาทระบายอากาศไดด

7. ต องเปล ยนกางเกงในท กวน โดยเฉพาะกางเกงในทเปยกน าปสสาวะไมควรน ากลบมาสวมซ า หากยงไมท าความสะอาด

7. ตองเปลยนกางเกงในทกวน โดยเฉพาะกางเกงใน ทเปยกน าปสสาวะไมควรน ากลบมาสวมซ า หากยงไมท าความสะอาด

8. ไมใชกางเกงใน กางเกง ผาเชดตว ผาขาวมาปะปนกบคนอน เพราะเขาอาจมโรคตดตอหรอโรคผวหนงซงอาจท าใหเราตดเชอได

8. ไมใชกางเกงใน กางเกง ผาเชดตว ปะปนกบคนอน เพราะเขาอาจมโรคตดตอหรอโรคผวหนงซงอาจท าใหเราตดเชอได

9. การรวมเพศแตละครงเสยงตอการตดเชอจากโรคตดตอทางเพศสมพนธ เพราะการสวมถงยางอนามยบางครงกไมสามารถปองกนได

9. การรวมเพศแตละครงเสยงตอการตดเชอจากโรคตดตอทางเพศสมพนธ เพราะการสวมถงยางอนามยบางครงกไมสามารถปองกนได

10 ความผดปกตบางอยางตองรบไปปรกษาแพทยเพอรบการตรวจโดยดวน - มหนองไหลออกจากทอปสสาวะ - มผน แผล เนองอก - มอาการบวม - คนบรเวณอวยวะเพศ - เจบปวดขณะรวมเพศ - ปสสาวะบอย แสบ ขด ขน

10. ความผดปกตบางอยางตองรบไปปรกษาแพทยเพอรบการตรวจโดยดวน - มหนองไหลออกจากทอปสสาวะ - มผน แผล เนองอก - มอาการบวม - คนบรเวณอวยวะเพศ - เจบปวดขณะรวมเพศ - ปสสาวะบอย แสบ ขด ขน

33



เรอง การเปลยนแปลงทางดานจตใจ อารมณ และการปรบตวของวยรน


ค าชแจง นกเรยนแตละกลมระดมความคดและเขยนสรปในลกษณะแผนผงความคด เกยวกบวธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทางดาน จตใจและอารมณของวยรน

รวมกจกรรมนนทนาการหรอท างานอดเรก ดแลรกษาสขภาพทางเพศอยางเหมาะสม

ระมดระวงเรองการเกดอารมณทางเพศและการแสดงออกเพอระบายอารมณทางเพศอยางเหมาะสม

วธการปรบตว และปฏบตตน

ดานจตใจ อารมณของวยรน

ปรบต วได เม อม การ เปล ยนแปลงทางกายภาพ ดานอารมณ จตใจ สงคม และพฒนาการทางเพศ ..................

ท าความเขาใจถงการเปลยนแปลงทางรางกาย อารมณ จตใจและสงคมกบพฒนาการทางเพศ

ลดความวตกกงวลเกยวกบการเปลยนแปลงของพฒนาการทางเพศ

รบผดชอบตามบทบาทหนาทของแต ล ะค น ให ค รบ ถ วนเหมาะสมดงาม .............................

ยดมนในขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมอนดงามของสงคมไทย..............................

34


จดประสงคการเรยนร บอกพฒนาการและการเปลยนแปลงทางดานรางกาย ทางดาน จตใจ อารมณ ทางดานสงคมของวยรนได


เรอง การเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน

ค าชแจง ใหนกเรยนอธบายการเปลยนแปลงทางดานสงคมกบพฒนาการทางเพศของวยรน ชายและวยรนหญง

1. ผชาย 1.1 มความสนใจใหความสนทสนมใกลชดกบกลมเพอนเพศเดยวกนมาก บางครงจะพบเหนกลมเพอนชายประมาณ 10-15 คน เกาะกลมอยดวยกน ไปไหนดวยกน มกจกรรมตางๆรวมกน เชน ดหนง ฟงเพลง เลนกฬา เลนเกม รบประทานอาหารรวมกน 1.2 มความรกเพอนมาก เอาใจใสสนใจเพอนมากทสด

2. ผหญง 2.1 คบเพอนโดยมสงคมเปนกลมเพอนเพศเดยวกนและเพอนตางเพศ แตกลมจะ

เลกกวากลมของผชาย ชอบเทยวกนเปนหมคณะ 2.2 สนใจในเรองศลปะ ดนตร ฟอนร า การแตงกาย ซงตองเปนไปตามสมยนยม

ตองการใหเหมอนเพอนๆ เพอหวงการยอมรบจากกลมเพอน

35




เรอง การเปลยนแปลงทางดานสงคมและการปรบตวของวยรน

ค าชแจง ใหนกเรยนรวมกนระดมความคดและเขยนสรปในลกษณะแผนผงความคดเกยวกบ วธการปรบตวและปฏบตตนทเหมาะสมของวยรนในสงคม

วธการปรบตว ใหเขากบสงคม

ไดอยางมความสขของวยรน

ผชายเปนเพศทเขมแขงและเปนผ น า ต องรบผ ดชอบในการท างาน เสยสละ และท างานหนกมากกวาผหญง

ยกยองให เกยรต เพศตรงขาม แ ล ะ ไม เอ า เป ร ย บ ท า ง เพ ศ ปฏบตตนเปนคนด เปนทพงแกผทออนแอกวา รจกชวยเหลอผอน

มความอดทน ปฏบตตนตามหนาทเตมความสามารถ และเปนก าลงส าคญของครอบครว

แตงกายใหเหมาะสมกบเพศและวฒ นธรรม ไทย เม อ มปญหาหรออปสรรคเกยวกบเรองเพศ ควรปรกษาผใหญ ทไวใจได

36


เฉลยใบงานท 6 เรอง การวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย

จดประสงคการเรยนร บอกวธการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทยได

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนบอกวธการวางตวทเหมาะสมกบเพศตามวฒนธรรมไทย


เพศชาย เพศหญง 1. ผชายไดรบการยอมรบวาเปนเพศทเขมแขง และถกคาดหวงให เปนผน า จงควรมความรบผดชอบ ในการท างาน เสยสละ และท างานหนกมากกวาผหญง 2. ยกยองใหเกยรตเพศตรงขาม และไมเอาเปรยบทางเพศ เชน ลวงละเมดทางเพศกบเพศหญ ง ลวนลาม ถกเนอตองตว 3. ปฏบตตนเปนคนด เปนตวอยางทดแกบคคลอน เชน ไมดมสรา ไมสบบหร ไมลกทรพย ไมท ารายรางกายผอน 4. ปฏบ ตตน เปนท พ งแกผ ท ออนแอกวา ร จ กชวยเหลอผอน มน าใจ ไมเหนแกตว และไมเอาเปรยบผอน 5. มความอดทน ไมยอทอตอการท างาน ปฏบตตนตามหนาทอยางเตมความสามารถ และเปนก าลงส าคญของครอบครว 6. แตงกายใหเหมาะสมกบเพศและวฒนธรรมไทย เชน สวมกางเกง แตงกายสภาพ 7. เมอมปญหาหรออปสรรคเกยวกบเรองเพศ ควรปรกษาผใหญทไวใจได หรอมประสบการณ เพอจะไดแกปญหาตางๆ ไดอยางเหมาะสม

1. ผหญงไดรบการยกยองวาเปนเพศทออนโยน สภาพเรยบรอย จงควรปฏบตตนใหมกรยามารยาทเรยบรอยเหมาะสมการเปนกลสตร 2. แสดงบทบาททางเพศหญงทเหมาะสม คอ ผหญงตองรจกรกนวลสงวนตว วางตวอยางเหมาะสม ไมใหใครมาลวงเกนทางเพศได 3. การวางตวใหเหมาะสมทงตอเพศเดยวกนและเพศตรงขาม เชน มความจรงใจตอกน มความเอออาทรตอกน หลกเลยงการถกเนอตองตวกบเพศตรงขาม เชน จบมอ โอบไหล ไมใชค าพดทไมเหมาะสม 4. การมความเสมอภาคในทางเพศ เชน การเลอกคบเพอนชายและเพอนหญง การมสทธในการแสดงความคดเหน 5. การแตงกายใหถกตองตามกาลเทศะ เพศหญงไมควรสวมเสอผาทเปดเผยเนอตวมากเกนไป สวมเสอผาทมดชด รดกม สวมกระโปรง 6. มเพศสมพนธเมอถงวยทสมควร คอ เมอแตงงานกนอยางถกตองตามประเพณหรอกฎหมายแลว 7. เมอมปญหาหรออปสรรคเกยวกบเรองเพศ ควรปรกษาผใหญทไวใจได หรอมประสบการณ เพอจะไดแกปญหาตางๆ ไดอยางเหมาะสม 8. ชวยเหลองานในครอบครว เชน ท าความสะอาดบาน ชวยแมประกอบอาหาร

37

เฉลยแบบทดสอบทายบทเรยน

เรอง การเปลยนแปลงและพฒนาการทางเพศ

1. 1 2. 3 3. 4 4. 2 5. 3 6. 1 7. 2 8. 3 9. 2 10. 4

38

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2556). หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน กลมสาระการเรยนร สขศกษาและพลศกษา ชนมธยมศกษาปท 3. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

สชาต โสมประยร. (2556). เพศศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพไทยวฒนาพานช. ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. (2551). วยรนกบสขภาวะทางเพศ.

กรงเทพฯ : แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ. (2551). คยเรองเพศไมยากอยางทคด. กรงเทพฯ : แผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ.

ภาพวยรนชาย-หญง. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก www.Dek-Dee.com ภาพการดแลรกษาความสะอาดของวยรนชายและวยรนหญง. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก Anamai_NEWS (Youtube Channel). ภาพการปรบตวทางสงคมของวยรน. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก ภาพยนตร เรอง ฉลาดเกมสโกง (Bad Genius). ภาพการใชเวลาวางใหเปนประโยชนของวยรน. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก https://www.sanook.com/news/786129/ ภาพการคบเพอน. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก Hormones วยวาวน (Hormones The Series) ภาพการเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรนชาย. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก Hormones วยวาวน (Hormones The Series) ภาพการเปลยนแปลงทางดานสงคมของวยรนหญง. สบคนเมอ 3 กรกฎาคม 2558, จาก https://www.sompanshop.com/article/472/festive-red-20

http://www.dek-dee.com/

https://www.sanook.com/news/786129/

39

บรรณานกรม (ตอ)

ภาพความรกความอบอนในครอบครว. สบคนเมอ 5 กรกฎาคม 2558, จาก HealthToday

Magazine, No.188 December 2016. ภาพการปรบตวทางสงคมของวยรน. สบคนเมอ 5 กรกฎาคม 2558, จาก ประชาชาตธรกจ

(Prachachat Online).

นางปรีดา จุลปาน - yothinburana school...นางปร ดา จ...

Documents