1

องคกรอสระ กสช. : ปญหาเชงนโยบายและผลกระทบทจะตามมา

คณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนแหงชาต (กสช.) เปนองคกรอสระตามรฐธรรมนญองคกรหนงทเพงบญญตใหมขนในรฐธรรมนญฉบบ พ.ศ. 2540 ทใชอยในปจจบนน เจตนารมณของรฐธรรมนญกคอ ตองการใหมองคกรทเปนอสระ และเปนกลาง ทำาหนาทจดสรรคลนความถ และกำากบกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน ทเปนปจจยสำาคญในการสงเสรมเรองสทธและเสรภาพของประชาชน

ความเปนกลางและเปนอสระของ กสช. น เปนเรองทมองไมเหน จบตองไมได และไมสามารถรไดอยางเปนภาววสยวามหรอไมมอยเทาไร โดยทวไปแลว เกณฑทใชประเมนความเปนอสระขององคกรในลกษณะน จะอาศยพจารณาจาก เรองของทมาขององคอำานาจหรอตวคณะกรรมการ กสช. ตลอดถง ความมอสระในการกำาหนดนโยบาย การจดสรรงบประมาณ และการมสำานกงานทเปนอสระ

การทำาหนาทของ กสช. ตามทรฐธรรมนญและกฎหมายบญญตไวนน ขณะนยงไมเกดขน เนองจากกระบวนการในการสรรหาและแตงตงคณะกรรมการ ยงเปนคดความทคางคาอยในศาลปกครอง และกระบวนการถกคำาสงศาลใหหยดนงมาเปนเวลาเกอบขวบปแลว แตในโลกของเทคโนโลยการสอสารและโลกของการสอสารเองนน หยดไมไดดวยคำาสงศาล สงคมโลกกาวหนาเปลยนแปลงไปตลอดเวลา ดงนน เมอไรกตาม ทกระบวนการตามรฐธรรมนญในการจดสรรคลนและดแลกำากบกจการดานสอสารมวลชนทสำาคญน ถกปลดปลอยใหดำาเนนการไปไดตามทควรจะเปน การเปลยนแปลงอยางมหาศาลของสอทางดานนกจะเกดขน การศกษาหรอไตรตรองถงผลกระทบทจะตดตามมา จงมความสำาคญอยางยง สำาหรบผศกษาและทำางานดานนเทศศาสตรทงมวลกสช. และแนวคคเรององคกรอสระ

สหรฐอเมรกา เปนประเทศแรกๆทนำาระบบองคกรอสระมาใชในการบรหารประเทศ และปจจบนมองคกรอสระเปนจำานวนมากททำางานในระดบชาต เพอให

2

เขาใจถงองคกรอสระของสหรฐ ตองเขาใจกอนวาสหรฐถอวารฐบาล (government) ประกอบดวยสามแขนงหรอสามสวน คอ ฝายบรหาร (executive branch) คอประธานาธบด มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน ฝายนตบญญต (legislative branch) คอสภาหรอคองเกรส (congress) ทประกอบดวยสมาชกสภาผแทนและสมาชกวฒสภา มาจากการเลอกตงโดยตรง และฝาย ตลาการ (judiciary branch) คอคณะผพพากษาศาลฎกา ทมาจากการแตงตงรวมกนของอกสองแขนง คอประธานาธบดเสนอ และ วฒสภารบรอง นอกเหนอจากทงสามแขนงอำานาจแลว องคกรอนๆทจดตงขนตามกฎหมายเพอใหใชอำานาจในลกษณะของการบรหาร (executive authority) และ ชขาด (ตลาการ - judicial tribunal) และไมอยใตบงคบบญชาโดยตรงของอำานาจทงสามแขนงถอไดวาเปนองคกรอสระ (independent agency) ทงสน

หนวยงานทจดตงในลกษณะนในสหรฐ มเปนจำานวนมาก และอาจเรยกชอแตกตางกน เชน เรยกเปน commission คอคณะกรรมการหรอมนตร ตวอยางไดแก Federal Election Commission ททำาหนาทเกยวกบการเลอกตงคลาย ก.ก.ต. ของไทย หรอ Federal Trade Commission ททำาหนาทคมครองผบรโภคและดแลการคาใหเสรและเปนธรรม และบางกเรยกเปนเอเยนซ เชน Environmental Protection Agency ทำางานดานคมครองสงแวดลอม หรอเรยกเปนคณะกรรมการชนด บอรด เชน Federal Housing Finance Board ทดแลเรองเงนกยมจำานองบานและกำากบการทำางานของธนาคารอาคารเคหะ หรอเรยก service เชน Federal Mediation and Conciliation Service ททำางานดานอนญาโตแรงงานและการปองกนแกไขขอขดแยงแรงงาน เปนตน สำาหรบองคกรทคลายคลงกบ กสช. นน กอาจเทยบเคยงไดกบ Federal Communication Commission (FCC) ททำาหนาทดานจดสรรคลนความถและกำากบกจการกระจายเสยงและโทรคมนาคมของสหรฐ

ลกษณะของการขนสอำานาจของ FCC หรอองคกรอสระอนๆของสหรฐนน จะคลายกบการแตงตงตำาแหนงระดบสงอนๆของสหรฐทงหลาย คอมลกษณะเปนการใชอำานาจรวมกนของฝายบรหารและวฒสภา คอฝายบรหารเสนอและ

3

วฒสภารบรอง เพยงแตกรณกรรมการองคกรอสระนน จะมวาระการดำารงตำาแหนงเปนของตนเอง และโดยทวไป กรรมการจะมวาระการดำารงตำาแหนงทเหลอมกน และในการแตงตง ไมสามารถแตงตงคณะกรรมการจากพรรคใดพรรคหนงใหมากกวาเปนจำานวนมากได เชน ถามกรรมการ 5 คน ดงในกรณของ FCC กรรมการกจะมาจากพรรคใดพรรคหนงไดไมเกนสามคน สวนประธานกรรมการนน ประธานาธบดเปนคนเลอกแตงตงจากกรรมการ

ในสวนขององกฤษทใชระบบรฐสภาคลายของไทยนน องกฤษมองคกรอสระเชนกน เรยกกนวา Public Body หรอทางการเรยกวา Non Departmental Public Bodies (NDPB) ดงทนยามทเปนทางการเขยนไววา

A "public body" is officially defined as a body which has a role in the processes of national Government, but is not a government department or part of one, and which accordingly operates to a greater or lesser extent at arm's length from Ministers.1(Crown Copyright 2002)

องกฤษมองคกรอสระเปนจำานวนมาก2และมทงใหญและเลก ระดบชาตถงระดบทองถน ลกษณะขององคกรอสระในองกฤษจะทำาหนาททไมเหมาะจะใหรฐเปนผกระทำาการเอง หรอเปนการขยายการมสวนรวมของประชาชน สามารถแบงออกเปนสประเภท คอ

1. องคกรอสระทใชอำานาจลกษณะบรหาร (Executive NDPB) ทำาหนาทดานบรหารหรอการพาณชย

2. องคกรอสระทใชอำานาจเสนอแนะ (Advisory NDPB) ทำาหนาทใหคำาแนะนำาทเปนอสระและชำานาญเปนพเศษ

3. องคกรอสระทใชอำานาจตลาการ (Tribunal NDPB) ทำาหนาท คลายหรอกงตลาการ

1 จาก http://www.cabinet-office.gov.uk/quango/index/whatis.htm เมอ 16 พ.ค. 25452 จำานวน 1025 องคกร จาก www.cabinet-office.gov.uk ดงอางแลว

4

4. องคกรอสระทใชอำานาจตรวจสอบ (Board of Visitors) ทำาหนาทตรวจสอบและลงโทษ (penal) หนวยงานของรฐ

องคกรอสระตามรฐธรรมนญของไทย3

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 เปนรฐธรรมนญทจดทำาขนโดยมจดมงหมายในการปฏรปการเมอง

ผลพวงจากการปฎรปอยางหนงของรฐธรรมนญน คอการมองคกรใหมๆ ทเปนองคกรอสระ ทำาหนาทตรวจสอบการใชอำานาจรฐเพมขนและรวมถงการกำาหนดใหองคกรฝายบรหารเดมแยกฐานะออกมาเปนองคกรอสระดวย หากพจารณาตามรฐธรรมนญ จะพบวาองคกรเหลานมจำานวนอยางนอย 8 องคกร (ถวลวด บรกล, 2545)ไดแก ศาลรฐธรรมนญ ศาลยตธรรม ศาลปกครอง คณะกรรมการเลอกตง ผตรวจการแผนดนของรฐสภา คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต และคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน หากมองแบบขยายใหครอบคลมมากยงขน องคกรอสระยงรวมถงศาลฎกาแผนกคดอาญานกการเมอง คณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการวทยและโทรทศนแหงชาต คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต และสภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

จากการศกษาองคกรอสระทงแปดองคกรทมบทบาทสำาคญในการใชอำานาจดานการตรวจสอบ อาจกลาวไดวาองคกรทงแปด เปนองคกรตามรฐธรรมนญ เพราะรฐธรรมนญบญญตใหม พรอมทงบญญตถงอำานาจหนาทไวดวย ประเดนน สอดคลองกบความเหนของ สรพล นตไกรพจน และคณะ (2544) ทอางองความคดเหนของ Leibholz วาหมายถง องคกรทไดรบมอบหมายในการดำาเนนภารกจของรฐทมอำานาจในลกษณะพเศษ และไมอยภายใตอำานาจขององคกรอน

ประเภทขององคกรอสระของไทยแบงตามลกษณะการใชอำานาจ

เมอนำาแนวคดการแบงแบบองกฤษมาใชกบประเภทองคกรอสระของไทย จะเหนวาเปนไปในทำานองเดยวกน คอยดหรอจดประเภทองคกรอสระไปตามลกษณะ3 ผสนใจเรององคกรอสระศกษาเพมเตมไดจาก องคกรอสระของประเทศไทยและกฎหมายทเกยวของ ของสถาบนพระปกเกลา

5

การใชอำานาจขององคกรเหลานน วาใชอำานาจในลกษณะใด และเมอมองตามน จะทำาใหเขาใจในอำานาจขององคกรอสระตางๆของไทยไดดขน

จากรฐธรรมนญ จะพบวาองคกรอสระของไทยตามรฐธรรมนญอาจแบงตามลกษณะการใชอำานาจไดดงน

1. องคกรอสระทใชอำานาจดานตลาการ ไดแก ศาลรฐธรรมนญ ศาลยตธรรมและศาลปกครอง รวมถงศาลฎกาแผนกคดอาญาผดำารงตำาแหนงทางการเมอง

2. องคกรอสระททำาหนาทตรวจสอบ ซงยงแบงออกเปนองคกรทมอำานาจชขาด ไดแก คณะกรรมการการเลอกตง คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต และคณะกรรมการการตรวจเงนแผนดน และองคกรทไมมอำานาจชขาด ไดแก ผตรวจการแผนดนของรฐสภา คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

3. องคกรอสระทำาหนาทใหคำาปรกษา ไดแก สภาทปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และ คณะกรรมการดานคมครองผบรโภค ตามมาตรา 57 ของรฐธรรมนญ และ คณะกรรมการดานคมครองสงแวดลอม ตามมาตรา 56 ของรฐธรรมนญ ทยงมไดจดตง

4. องคกรอสระททำาหนาทบรหาร ไดแกคณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนแหงชาต (กสช.) และ คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) ทยงอยในระหวางการจดตง และเปนเรองทศกษาในบทความน

การจดแบงประเภทดงทกลาวขางตนแลวนน ดทการทำาหนาทขององคกร ดงนน จงเปนการพจารณาไปตามลกษณะการใชอำานาจขององคกร วาใชอำานาจในลกษณะใดเพอใหบรรลภาระกจขององคกร

6

หลกการขององคกรอสระของรฐ4

กลาวไดวาหลกการขององคกรอสระของรฐทกองคกรเหมอนกน คอรฐธรรมนญตองการใหมองคกรทรบหนาทตามทกำาหนดไวในรฐธรรมนญ โดยมงหมายใหการปฏบตหนาทนน สามารถกระทำาไดอยางมอสระและเปนกลาง ตวอยางเชน มาตรา 312 ทวาดวยการตรวจเงนแผนดน ไดเขยนไวในวรรคแรกวา

“การตรวจเงนแผนดน ใหกระทำาโดยคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน และผวาการตรวจเงนแผนดน ทเปนอสระและเปนกลาง” (รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540)

ในการพจารณาเรองความเปนอสระและเปนกลางน เปนเรองทคอนขางจะทำาไดยาก โดยเฉพาะคำาวาเปนกลาง เพราะมกมคำาถามเกดขนไดเสมอวาเปนกลางหมายถงอะไร และจะรไดอยางไรวาขอบเขตของความเปนกลางอยตรงไหน มขอบงชอะไรวาเมอไรเปนกลางแลวหรอยงไมเปน

1. หลกการของความเปนกลาง

ความหมายของคำาวาเปนกลางน มไดหมายความวาเปนกลางในลกษณะอยกงกลางระหวางสงดและสงไมด หรออยกงกลางระหวางสงเลวมากกบสงเลวนอย แตหมายถงความไมมอคต ไมมความลำาเอยง ดงท ศาสตราจารย บวรศกด อวรรณโณ (2545) กลาววา

“ความเปนกลาง (neutrality) อยาง "พรหมลกฝก" ไมม ดงนน ในทางกฎหมาย จงหมายถง 1. การไมเปนฝกเปนฝาย (non partisan) ทงทางการเมอง และสวนตว2. การปราศจากอคต (non bias) ซงหมายถง ไมลำาเอยงเพราะรก โลภ โกรธ หลง “5

4 หลกการขององคกรอสระน ดดแปลงจาก พนา ทองมอาคม (2545) ผสนใจโปรดดเอกสารตนฉบบ5 http://customer1.vhostthailand.com.vthb01658/askhow.aspMid_ask=227 retrieved 5/30/02

7

หากพจารณาตามน จะเหนวาความเปนกลางมไดหมายความวาไมมความเหน แตเปนวามความเทยงธรรม สามารถใชดลยพนจไดอยางอสระ ไมลำาเอยง ซงความเปนกลางนจำาเปนอยางยงสำาหรบผทจะทำางานในองคกรอสระ ทตองทำาหนาทดานตลาการ กงตลาการ หรอทำาหนาทตรวจสอบผอน หรอรบเรองรองเรยน บรรเทาทกข เยยวยาแกไขความผดพลาดจากการใชอำานาจรฐ

การทำาใหเกดความเปนกลางนน รฐธรรมนญอาศยการสรรหา และกำาหนดคณสมบตของผจะมาเปนองคอำานาจ โดยถากลาวถงอยางกวางๆ เชนในกรณของ ป.ป.ช. จะบอกวา “ตองเปนผมความซอสตยสจรตเปนทประจกษ“ (มาตรา 297 วรรค 2) หรอ กรณของผตรวจการแผนดนของรฐสภาทวา ““ ซงพระมหากษตรยทรงแตงตงตามคำาแนะนำาของวฒสภา จากผซงเปนทยอมรบนบถอของประชาชน มความรอบรและมประสบการณในการบรหารราชการแผนดน วสาหกจ หรอกจการอนเปนประโยชนรวมกนของสาธารณะ และมความซอสตยสจรตเปนทประจกษ“ (มาตรา 196 วรรคหนง)

ในขนของการทำาใหเกดความเปนกลาง รฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของ วางแนวไวในกระบวนการสรรหา ทไมยอมใหมฝายใดฝายหนงแตเพยงฝายเดยวสามารถกำาหนดทมาขององคอำานาจได หากพจารณาองคประกอบของกระบวนการสรรหา จะพบวาคณะกรรมการสรรหาเปนองคคณะบคคลทประกอบดวยบคคลทมความเปนกลางทางการเมอง (nonpartisan) เชนในกรณของ กสช. จะใชขาราชการ และนกวชาการดานนเทศศาสตร ทไมมสวนเกยวของในเชงผลประโยชน ดงในมาตรา 9 วงเลบหนง และสอง ทวา

“…ใหมคณะกรรมการสรรหากรรมการคณะหนงมจำานวนสบเจดคน ทำาหนาทคดเลอกบคคลทสมควรไดรบการเสนอรายชอเปนกรรมการ ประกอบดวย(1) ผแทนสำานกนายกรฐมนตร ผแทนกระทรวงกลาโหม ผแทนกระทรวงศกษาธการ ผแทนกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม และผแทนสำานกงานสภาความมนคงแหงชาต(2) ผแทนคณาจารยประจำาซงสอนในสาขาวชานเทศศาสตร วารสารศาสตร หรอสอสารมวลชนในสถาบนอดมศกษาของรฐและสถาบนอดมศกษาของ

8

เอกชนทเปนนตบคคลและมการสอนระดบปรญญาในสาขาวชาดงกลาว สถาบนละหนงคน คดเลอกกนเองใหเหลอสคน …”(มาตรา 9 พรบ.องคกรจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543)

ในกรณทจำาตองใชกรรมการสรรหาทรจกหรอรอบรเกยวกบตวบคคลทจะมาทำาหนาทในฐานะองคอำานาจ หรอใชผทอยในวงการทมผลประโยชนเกยวของ หรอกลมผลประโยชน กจะมการถวงดล ซงในกรณน การสรรหา กสช. มาตรา 9 วงเลบสาม และส ระบวา

“ … (3) ผแทนสมาคมวชาชพดานกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนทเปนนตบคคลสมาคมละหนงคน คดเลอกกนเองใหเหลอสคน(4) ผแทนองคกรเอกชนทเปนนตบคคล ซงมวตถประสงคในการคมครองผบรโภคทางดานสอสารมวลชน หรอใชสอสารมวลชนเพอประโยชนสาธารณะ และไมแสวงหากำาไรในทางธรกจ องคกรละหนงคน คดเลอกกนเองใหเหลอสคน …“ (มาตรา 9 พรบ.องคกรฯ ดงอางแลวขางตน)

สวนกรณขององคกรอสระบางแหง ทมผแทนจากฝายทเกยวของกบการเมองกเชนเดยวกน จะกำาหนดใหมตวแทนจากพรรคการเมองทกพรรค (bipartisan หรอ nonpartisan) ในสดสวนทใกลเคยงกบทนงในสภาผแทน ดงตวอยางดงตอไปน

“…ผแทนพรรคการเมองทกพรรคทมสมาชกเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร จำานวนตามหรอใกลเคยงกบอตราสวนของจำานวนสมาชกสภาผแทนราษฎร ซงเลอกกนเองใหเหลอหาคน …” (มาตรา 8 (1) พรบ. ประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน พ.ศ. 2542)

จะเหนไดวา กฎหมายในสวนทวาดวยการสรรหาองคกรอสระ ไดปองกนการครอบงำา ลำาเอยง โดยสรางความเปนกลางทอาศยจำานวนคนหลายคนเปนเบองแรก แลวกำาหนดใหสมาชกในคณะเปนคนทไมฝกใฝฝายใดฝายหนงทางการเมองและเมอจำาเปนตองใชคนจากฝายการเมอง หรอมผลประโยชน กจะทำาการถวงดลไวอยางด

9

เมอไดตวบคคลทเหมาะสมจะเปนคณะกรรมการทเปนองคอำานาจขององคกรอสระจากการสรรหาแลว ในขนสดทายของการเลอกองคอำานาจ กอนจะนำาขนทลเกลาเพอทรงโปรดเกลาแตงตงนน กฎหมายใหกระทำาโดยการลงคะแนนเลอกในทประชมวฒสภา นเปนการยนยนหรอการกรองขนสดทายดวยวฒสภาวามความเปนกลางจรง เพราะวฒสภา เปนสภาทมความเปนกลางทางการเมอง มสมาชกทไมฝกใฝพรรคการเมอง จงถอไดวาองคอำานาจทไดมาเปนกลางแลว

2. หลกการของความเปนอสระ

ความเปนอสระของ กสช. นน มไดหมายความวาเปนอสระโดยทไมเกยวของหรอไมตองรวมมอประสานงานกบใคร ทจรงแลว ในฐานะทเปนองคกรของรฐเชนเดยวกบองคกรของรฐอนๆ องคกรอสระเชน กสช. จำาเปนตองใหความรวมมอ และประสานงานกบสวนงานตางๆทเกยวของ ตองปฏบตหนาทตามรฐธรรมนญกำาหนดใหอยางสอดคลองกบองคกรอน ตองเขาใจแนวนโยบายแหงรฐ และตองถกตรวจสอบไดโดยองคกรอนตามทระบในรฐธรรมนญ

โดยนยยะแลว คำาวาอสระขององคกรอสระในรฐธรรมนญ นาจะหมายถงความเปนอสระจากการควบคมและการแทรกแซงของอำานาจอน หากดตามรฐธรรมนญแลว องคกรอสระตางๆทกองคกร ลวนใชอำานาจสงสดในกรอบอำานาจของตน โดยไมอยใตบงคบบญชาของใคร ความเปนอสระขององคกรเหลาน อาจพจารณาไดจาก

อสระในเรอง ทมาหรอการเขาสอำานาจขององคอำานาจอสระในเรองการนโยบายอสระในเรองการงบประมาณมสำานกงานทเปนอสระ2.1 อสระในการเขาสอำานาจ

ความเปนอสระในเรองทมาหรอกระบวนการเขาสอำานาจของ กสช. นน จะเหนวาองคอำานาจมไดเกดจากการแตงตงของอำานาจอนในรฐธรรมนญ ขนตอนไดมาซงองคอำานาจ มกระบวนการทแนนอน เปนการถวงดลทไมมฝายใดหรออำานาจใดบงการไดดงใจ โดยเรมจากคณะกรรมการสรรหาเปนขนแรก การใหผสรรหาเปน

10

คณะกรรมการไมใชบคคลใดบคคลหนง กอาจถอไดวาเปนการถวงดลกนอยแลวในชนแรก และการถวงดลในคณะบคคลน มไดเกดขนตามยถากรรม แตมทมาทไปอนเหมาะสมตามกฎหมาย คอกฎหมายระบไวชดและแนนอนแลว วาใครบางทจะมาเปนกรรมการสรรหาได และเปนไดดวยกระบวนการอยางไร เมอกฎหมายระบไวชดเจน ใครจะมาแตงตงกรรมการสรรหาใหบดเบอนหรอเปนอยางอน ยอมทำาไมได ในกรณของ กสช. ทไดยกบทบญญตของกฎหมายมาตรา 9 มาใหดแลวในหวขอของความเปนกลาง และเพอใหเหนชดเจนยงขน จะขอยกองคประกอบของกรรมการสรรหาในสวนของ คตง. มาใหพจารณาเทยบเคยง ดงน

“…กรรมการสรรหากรรมการจำานวนสบหาคน ประกอบดวยประธานศาลรฐธรรมนญ ประธานศาลฎกา ประธานศาลปกครองสงสด อธการบดของสถาบนอดมศกษาของรฐทเปนนตบคคลทกแหงซงเลอกกนเองใหเหลอเจดคน ผแทนพรรคการเมองทกพรรคทมสมาชกเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร จำานวนตามหรอใกลเคยงกบอตราสวนของสมาชกสภาผแทน ซงเลอกกนเองใหเหลอหาคน …” (มาตรา 8 พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน พ.ศ. 2542)

ทมาของคณะกรรมการสรรหาองคกรอสระตามรฐธรรมนญอนๆทกองคกร กใชหลกการเดยวกนกบ กสช. หรอ คตง. ดงทยกมาใหดเปนตวอยางขางตนทงสน

ในการสรรหาเมอไดกรรมการสรรหาแลว มใชวากรรมการสรรหาจะเลอกใครกไดตามใจชอบ กรรมการสรรหาจะตองสรรหาบคคลไปตามคณสมบตและไมมขอหามตามทกำาหนดไวแลวในกฎหมายเทานน และเมอผานจากขนตอนของคณะกรรมการสรรหา กมใชวาผทไดรบการคดเลอกแลวจะไดเปนกรรมการเลย เพราะกฎหมาย กำาหนดใหคณะกรรมการสรรหาจดทำารายชอทมจำานวนมากกวาตำาแหนงในจำานวนทกฎหมายกำาหนด ซงในกรณของ กสช. องคอำานาจประกอบดวยกรรมการ 7 คน คณะกรรมการสรรหาจะตองเลอกผทมความเหมาะสม 14 คน เพอใหวฒสภาคดเลอกใหเหลอ 7 คน แลวบคคลทผานการคดเลอกจากวฒสภาน เมอนำาขนทลเกลาแตงตงแลว จงจะมผลเปนบคคลในองคอำานาจหรอ คณะกรรมการ กสช.โดยสมบรณ

11

จะเหนวาในกระบวนการไดมาซงองคอำานาจน ไมมฝายหนงฝายใดทเกยวของกบการเลอกสามารถชนวเลอกใหใครกไดมาเปน เรมทตวผสมครกอน วาตองมคณสมบตและไมมขอหามตามทกฎหมายกำาหนด ในขนคณะกรรมการสรรหา กตองตกลงกนสรรหากลมคนทคดวาดทสดเหมาะสมทสด ซงกไมแนวาวฒสภาจะเหนดวย ในสวนของวฒสภากใชวาจะเลอกใครจากไหนกได วฒสภาจะตองเลอกบคคลจากในรายชอทคณะกรรมการสรรหาสงให ดงนน ถากรรมการสรรหาไมสงชอมาใหเลอก ถงวฒสภาอยากไดเพยงไร กไมสามารถจะเลอกไดเชนกน นคอการถวงดลทชาญฉลาดของรฐธรรมนญฉบบน และเปนการประกนความเปนอสระในเรองทมาขององคอำานาจ วามความเปนอสระจรง

2.2 อสระในเรองการนโยบาย

กสช. จะดำารงความเปนองคกรอสระอยได ตองสามารถกำาหนดนโยบายของตนเอง นเปนเรองสำาคญ เพราะถามผอนมากำาหนดนโยบายใหแลว ความเปนองคกรอสระกจะสญเสยไปทนท

องคกรอสระตามรฐธรรมนญทกองคกร จะมหนาทตามทกำาหนดไวในรฐธรรมนญ ซงอาจระบไวอยางละเอยดหรอไมกได เชน กรณของ ป.ป.ช. ทรฐธรรมนญมาตรา 301 บญญตไวทงมาตราเฉพาะในเรองหนาทอยางเดยว แตกรณของ กสช. และ กทช. รฐธรรมนญมาตรา 40 กำาหนดอำานาจหนาทกวางๆไวเพยงวรรคเดยววา

“…ใหมองคกรของรฐทเปนอสระทำาหนาทจดสรรคลนความถตามวรรคหนง และกำากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม ทงน ตามทกฎหมายบญญต …” (มาตรา 40 วรรคสอง รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย)

สวนรายละเอยดอน รฐธรรมนญกำาหนดใหไปบญญตในกฎหมาย

หากวเคราะหในเหตผลทรฐธรรมนญเขยนถงรายละเอยดของอำานาจหนาทไวแตกตางกนน มองไดวาเปนเพราะองคกรอสระตางๆ มหนาทและสภาพแวดลอมในการทำางานไมเหมอนกน เชนในกรณ ป.ป.ช. มหนาททคอนขางแนนอน สามารถกำาหนดไดคอนขางตายตว ทงยงเปนหนาทตรวจสอบทสำาคญ ดงนนจงกำาหนดไวคอนขางรดกม ซงตอไปภายหนา ถาจะแกไข กตองไปแกไขในระดบแกไข

12

รฐธรรมนญ สวนในกรณ กสช. หรอ กทช. ทงสององคกร ทำางานอยกบสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมการแขงขนสง การกำาหนดอำานาจหนาทไวในกฎหมาย จะทำาใหเกดความคลองตว เมอเกดความจำาเปนทจะตองแกไข การแกไขกสามารถทำาไดงายกวาการแกไขรฐธรรมนญมาก

ภายในกรอบหนาทขององคกรอสระตางๆตามทระบไวในรฐธรรมนญ องคกรอสระแตละแหง จะตองมอำานาจและมอสระในการกำาหนดแนวทางหรอวธทจะทำาหนาทของตนเองได กลาวอกนยหนงคอ ความเปนอสระขององคกรอสระ จะเกดขนไดกตอเมอองคกรนนๆ สามารถกำาหนดวธการทำาหนาทของตนได หลกการเรองอสระในการกำาหนดนโยบายน สำาคญมาก เพราะหากองคกรอสระเชน กสช. ในกรณน ไมสามารถกำาหนดวาตนจะจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยโทรทศนดวยวธการอยางไร หรอไมสามารถจดลำาดบความสำาคญ ลำาดบกอนหลงของการทำาหนาทไดแลว ถอไดวากสช. สญเสยความเปนอสระ ความไมเปนอสระน ยงรวมถงการยอมใหอำานาจฝายอน อาทคณะรฐมนตร หรอ ขาราชการ เขามาแทรกแซงหรอกาวกายการกำาหนดนโยบายของกสช.ดวย ทยอมจะทำาใหสญเสยความเปนอสระของ กสช.ไป

อสระในการกำาหนดนโยบายและวธการดำาเนนงานจงเปนตวชวดความเปนอสระทสำาคญทสดอยางหนงของ กสช. และองคกรอสระตางๆ

2.3 อสระในเรองการงบประมาณ

เรองงบประมาณของกสช. มความสำาคญมากตอการบรหารองคกรและสนบสนนการดำาเนนงานขององคกรใหบรรลภาระกจ การใหงบประมาณมากหรอนอยในเรองใดๆกตาม จะมผลทำาใหกจกรรมดานนนๆ ทำาไดเตมทหรอไมเตมทไปดวย ดงนนถางบประมาณขององคกรอสระเชน กสช. อยภายใตการควบคมของใครหรอสามารถมใครมาตดทอน เปลยนแปลงงบได อาจกลาวไดวาความเปนอสระไดสญเสยไป

ความเปนอสระในเรองงบประมาณน ตองทำาความเขาใจเพมเตมวาทกลาวแลวขางตน มไดหมายความวาองคกรอสระไมตองจดทำางบประมาณ หรออยากไดงบเทาไรกตองไดตามนน ตรงกนขาม ในฐานะองคกรอสระทเปนผตรวจสอบผอน

13

และตองดำารงความเปนตวของตวเองทไมมองคกรเหนอมาชวยกำากบ การจดทำางบประมาณขององคกรอสระ จำาเปนอยางยงทจะตองกระทำาอยางรดกม ถกหลก และใชจายอยางมประสทธภาพ ในประเทศประชาธปไตย รายไดทรฐไดมา เปนเงนของประชาชนทงสน การจะนำาเงนเหลานออกมาใช ตองผานออกมาในรปของงบประมาณทมรฐสภาเปนผอนมต งบประมาณของ กสช. กตองอยในกระบวนการนเชนกน การทกฎหมายองคกรอสระระบใหทำางบประมาณสงใหคณะรฐมนตร ยอมมใชการสงใหคณะรฐมนตรอนมตหรอไมอนมต แตเปนการสงใหเพอใหแนบไปในรางพระราชบญญตงบประมาณฉบบเดยวกน ในสวนของความเหนนน คณะรฐมนตรสามารถมความเหนวาเหนดวยหรอไมเหนดวยกได แตกฎหมาย มเจตนาแคใหแนบเปนความเหนประกอบไป เพอนำาไปพจารณาในสภา การทสำานกงบประมาณ หรอ แมแตคณะรฐมนตร ไปจดสรรหรอตดทอนงบประมาณขององคกรอสระ จะมผลเทากบทำาใหความเปนอสระเสยไป

2.4 มสำานกงานทเปนอสระ

สำานกงานองคกรอสระ เปนอกสงหนงทสำาคญและจำาเปนสำาหรบความเปนอสระขององคกรอสระ องคอำานาจขององคกรอสระถงแมจะมทมาทเปนอสระ กำาหนดนโยบายไดเอง จดสรรงบประมาณของตวเองไดกตาม กคงไมสามารถดำารงความเปนอสระได ถามสำานกงานธรการทอยใตการกำากบ บงคบบญชาของอำานาจอน หรอไปอาศยสำานกงานธรการของผอน กจการตางๆของ กสช. จะทำาใหลลวงไปไดนนสำานกงาน กสช. จะเปนกำาลงสำาคญ เปรยบเสมอนฝายสนามหรอฝายปฏบตการขององคกร ถาองคอำานาจไมสามารถบงคบบญชาไดแลว องคอำานาจกทำางานไมได เทยบเคยงกบองคกรอสระอนๆ จะพบวาองคกรอสระทกองคกรกำาหนดใหสำานกงานขององคกรขนตรงกบประธานคณะกรรมการ หรอตำาแหนงสงสดขององคอำานาจนนทงสน ดงกรณของกสช. ทระบวา

“ใหมสำานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนแหงชาต เรยกโดยยอวา "สำานกงาน กสช." เปนหนวยงานของรฐ มฐานะเปนนตบคคล และอยภายใตการกำากบดแลของประธานกรรมการ” (มาตรา 32 พรบ. องคกรฯดงอางแลว)

และ

14

“ให กสช. มอำานาจออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบการบรหารงานทวไป การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน และการดำาเนนการอนของสำานกงาน กสช .... ” (มาตรา 34 พรบ. องคกรฯดงอางแลว)

หวหนาสำานกงานขององคกรอสระ อาจเรยกวาเลขาธการ หรอ กฎหมายอาจเรยกเปนอยางอนกได สำาหรบสำานกงาน กสช. เรยกหวหนาสำานกวาเลขาธการ โดยผทจะทำาหนาทหวหนาสำานกงานน จะมทมาทเปนอสระโดยการสรรหา ในบางองคกรอาจใหมการรบรองโดยวฒสภาดวยตามทกฎหมายกำาหนด ยงกวานน ในบางองคกร เชน คตง. ทเรยกหวหนาสำานกงานวา ผวาการตรวจเงนแผนดน ทถงแมจะเปนผบงคบบญชาสำานกงานธรการ แตกมบทบาทสงทมองไดวาในการทำาหนาท สามารถมบทบาทคานอำานาจของคณะกรรมการได แตบางหนวยงาน เลขาธการกมบทบาททางดานวชาการและธรการจรงๆเทานน ดงเชนองคกรอสระในหมวดศาล แตทงน ไมวาจะอยในรปแบบใด สำานกงานขององคกรอสระ จะตองเปนอสระจากอำานาจอน และเปนสำานกงานทขนตรงตอองคอำานาจขององคกรอสระนนๆ

การเขาสอำานาจขององคกรอสระ: อำานาจของปวงชนผานมาทางวฒสภา

ในการเลอก แตงตง หรอใหความเหนชอบบคคลใหดำารงตำาแหนงในองคกรอสระนน เปนหนาทเฉพาะของวฒสภา ทวาเปนอำานาจเฉพาะของวฒสภานน กเพราะอำานาจเชนน ไมมในสภาผแทนราษฎร หรอในอำานาจฝายอน การทรฐธรรมนญ มอบอำานาจดานนใหแกวฒสภานน มองไดวาเพราะวฒสภา มความเปนกลางทางการเมอง เปนผทมวฒภาวะสง คออยางนอยตองมการศกษาไมนอยกวาปรญญาตรหรอเทยบเทาและมอายไมตำากวา 40 ป เปนสภาทใชแตงตงและถอดถอนบคคลผใชอำานาจรฐในระดบสงสด ถอเปน “สภาแหงมโนธรรม“ (บวรศกด อวรรณโณ. 2543) และเปนสภาทรฐธรรมนญมเจตนาจะใหดำารงบทบาททสำาคญดงน

1. ไมเกยวของกบพรรคการเมอง เพอใหสะทอนการเมองของพลเมอง2. เปนสภาแหงวฒภาวะ เปนผใหญทมวฒภาวะสง3. สภาแหงความถกตองและชอบธรรม

15

4. มอสระแกใจเปนไทแกตว ไมฝกใฝฝายตางๆทางการเมอง ทำาตามมโนธรรมของตนเอง

5. เปนกรรมการทเทยงธรรม ตดสนขอขดแยงระหวางฝายตางๆทางการเมอง

6. เปนผแทนปวงชน ตอบสนองความตองการของปวงชนภายในอำานาจหนาท

7. เปนสภาแหงความตอเนอง มวาระเหลอมกบสภาผแทนราษฎร6

จากบทบาทของวฒสภาดงนำามาแสดงไวขางตนนน จะเหนวาในขอ 6 ทกลาววาวฒสภาเปนผแทนปวงชนนน เปนการยนยนความชอบธรรมของวฒสภาในการคดเลอกองคอำานาจขององคกรอสระทเปนผใชอำานาจรฐในระดบสงสด และในทางกลบกน กเปนการใหความชอบธรรมแกองคกรอสระ ในการใชอำานาจทไดมานนในนามของปวงชนชาวไทยดวย ความเปนผแทนปวงชนน เกดจากการทสมาชกวฒสภา เปนผไดรบการเลอกตงมาโดยตรงจากประชาชนทวประเทศ และรบรองไวโดยมาตรา 149 ของรฐธรรมนญ วา

“มาตรา 149 สมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภายอมเปนผแทนปวงชนชาวไทย และตองปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรตเพอประโยชนสวนรวมของปวงชนชาวไทย”(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540)

พจารณาตามทกลาวแลว ถอไดวาวฒสภา มความชอบธรรมในการเลอกองคอำานาจขององคกรอสระ และในขณะเดยวกน กอำานวยใหองคกรอสระมความชอบธรรมในการใชอำานาจสงสดของรฐตามทกำาหนดไวในรฐธรรมนญได กสช. จงไดชอวาเปนผใชอำานาจของปวงชนในการปฏบตหนาทเพอประโยชนสวนรวมของปวงชน

ทำาไมตองจดตง กสช. ใหเปนองคกรอสระ

ดงไดกลาวมาบางแลวขางตน วาการจดตงองคกรอสระขนในระบบการบรหารประเทศนน เปนเพราะกจกรรมบางอยาง ไมเหมาะทหนวยงานของฝายบรหารจะ

6 โปรดดรายละเอยดเรองบทบาทของวฒสภาไดใน บวรศกด อวรรณโณ (2543)

16

เขามาดำาเนนการเอง เชนการตรวจสอบการใชงบประมาณของรฐ ตรวจสอบคมครองการละเมดสทธของประชาชน หรอ ตรวจสอบการทจรตของนกการเมองและการทจรตเรองเลอกตง ทงน รวมถงการประกนสทธในการมสวนรวมของประชาชนและการจดสรรทรพยากรสำาคญของชาต7

จากยอหนาขางตน หากนำามาพจารณาใชกบ กสช. จะพบวา กสช. ทำาหนาทในดานการจดสรรทรพยากรสำาคญของชาต ดงทรฐธรรมนญมาตรา 40 ระบไวชดเจนตรงตววา

“คลนความถทใชในการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทยโทรคมนาคมเปนทรพยากรสอสารของชาตเพอประโยชนสาธารณะ

ใหมองคกรของรฐทเปนอสระทำาหนาทจดสรรคลนความถตามวรรคหนง และกำากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม ทงน ตามทกฎหมายบญญต

การดำาเนนการตามวรรคสอง ตองคำานงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ทงในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม”

หากเราดประวตความเปนมาของวทยและโทรทศน จะเหนวาเมอเรมตน หนวยงานทมความรความสามารถทจะนำาความถมาใชได รวมถงมทนทจะดำาเนนการ กมจำากดแคหนวยงานของรฐ อนไดแก กรมไปรษณยโทรเลข กรมโฆษณาการ และหนวยทหารเปนหลก8 ประกอบกบการพฒนาตอๆมาทขาดการวางแผนทดและการมองวาคลนวทยเปนเรองของความมนคง และการเมอง การใชคลนวทยโทรทศนบานเรา จงขาดการกระจายอยางทวถงและไมอาจกลาวไดวาเปนไปเพอประโยชนสาธารณะอยางแทจรง ดงนนการบญญตใหมองคกรอสระซงกคอ กสช. เปน “องคกรของรฐทเปนอสระทำาหนาทจดสรรคลนความถ” ในรฐธรรมนญฉบบน

7 ด http://www.fcc.gov/cib/handbook.html และ http://www.oeb.gov.on.ca/english/home.htm เปนตวอยาง 8 ดรายละเอยดเพมเตมใน เกรกเกยรต และ ปนดดา ธนสถตย (2526) และ สนทธ สทธรกษ (2543)

17

กเพอทจะใหการจดสรรเปนไปอยางทวถง เปนธรรม และทสำาคญทสด เปนประโยชนสงสดแกสาธารณะ

นอกจากเรองของการจดสรรทรพยากรแลว อกเหตผลหนงทมความสำาคญมากเชนกนแตมกจะไมคอยมใครพดถงโดยตรงนก กคอสอวทยและโทรทศน เปนสอมวลชนหลกของสงคม เปนกลไกสำาคญของการปกครองในระบอบประชาธปไตย การมวทยและโทรทศน ทหลากหลาย เสร และปราศจากการแทรกแซงจากอำานาจรฐ จงเปนหลกประกนความหลากหลายของการแสดงความคดเหน เปนหเปนตาของสงคมทคอยตดตาม ตรวจสอบการบรหารประเทศ ดงนน จงไมใชเรองแปลกใจทมาตรา 40 ของรฐธรรมนญระบใหองคกรอสระน ทำาหนาท กำากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน แทนทจะเปนหนวยงานของฝายบรหารมากำากบดงเชนสมยกอน และกคงไมตองแปลกใจอกเชนกน ทมาตรา 40 น อยตรงกลางระหวาง มาตรา 39 ของรฐธรรมนญทประกนสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนของประชาชน บคคลยอมมเสรภาพในการแสดงความคดเหน การพด การเขยน การพมพ การโฆษณาและการสอความหมาย กบมาตรา 41 ทรบประกนเสรภาพในการเสนอขาวและความคดเหนของผประกอบวชาชพ หนงสอพมพ วทย และโทรทศน โดยไมตองตกอยในอาณตของเจาของกจการ

ภาระกจของ กสช. อยางนอยควรประกอบดวยอะไรบาง?

เมอเกดองคกรขนแลว เพอใหบรรลภาระกจ พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 (พรบ.องคกรฯ) ไดกำาหนดอำานาจหนาทของ กสช.ไว 19 ขอดวยกน เพอใหสามารถปฏบตภาระกจได ซงรายละเอยดจะเวนไมกลาวในทน (โปรดดมาตรา 23 พรบ.องคกรฯ) แตอาจพอสรปภาระกจสำาคญๆไดวาประกอบดวย

1. กำาหนดนโยบายและจดทำาแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนและแผนความถวทย แผนแมบทการบรหารคลนความถและ

18

ตารางกำาหนดคลนความถแหงชาต ทงนโดยดำาเนนการรวมกบ กทช.ในสวนทบญญตไวในกฎหมาย (โปรดดมาตรา 63 พรบ.องคกรฯ)

2. กำาหนดมาตราฐานขอบงคบทางเทคนค และกำาหนดหลกเกณฑและมาตราการในการกำากบดแลการประกอบกจการกระจายเสยงและการใชคลนความถเพอกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนของประเทศ ภาระกจในสวนน เปนเรองของการกำาหนดมาตราฐานเพอใหระบบการกระจายเสยงทงวทยและโทรทศนของชาตเปนไปอยางเดยวกน มระบบของเครองมอและอปกรณเปนระบบเดยวกนทงประเทศ ซงจะสงผลใหเกดความชดเจนแกผประกอบการในการกำาหนดนโยบายการลงทนและการบรหารงานในระยะยาว

3. ทำาหนาทจดสรรคลนความถเพอการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศนเพอประโยชนสาธารณะใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน บทบาทของ กสช. ในสวนน คอเปนองคกรใชดลยพนจเรองการนำาคลนความถไปใชเพอประโยชนสาธารณะตางๆ รวมถงการจดสรรคลนและกำาหนดเงอนไขใบอนญาตใหแกผประกอบการทมความเหมาะสม อยางเสรและเปนธรรม

4. กำากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน ใหเกดประโยชนสงสดกบประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ภาระกจในสวนน เปนการสบทอดงานทกระทำาไปแลวในขอสาม เปนการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และกำากบการประกอบการใหเปนไปตามวตถประสงคและเงอนไขในการรบใบอนญาต

5. กสช. ตองใหความสำาคญกบการใชคลนเพอประโยชนสาธารณะทเขยนไวชดเจนในรฐธรรมนญ อนไดแก การศกษา วฒนธรรม และความมนคง ทงนประโยชนสาธารณะอนๆทมไดระบไวชดเจนในทนแตถาเหนวาเปนประโยชนแกสาธารณะ กถอเปนภาระกจของ กสช. ทจะตองดำาเนนการใหดวย สวนในขนดำาเนนการ จะใหประโยชนสาธารณะดานใดบาง ใน

19

สดสวนนำาหนกอยางไร และมลำาดบกอนหลงอยางไรนน กสช. จะตองทำาการศกษาและรบฟงเสยงจากประชาชนดวย

6. ทำาหนาทดแลใหการประกอบกจการทางดานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน ไมถกแทรกแซง ไมถกครอบงำา ไมเกดการผกขาด รวมถงการสงเสรมใหเกดการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม รฐธรรมนญน เปนรฐธรรมนญทสงเสรมและรบประกนเสรภาพในการแสดงความคดเหนของประชาชน ดงเปนททราบกนดในมาตรา 39 และ 41 ซงไดกลาวมาแลว สวนเรองของการผกขาดหรอครอบงำาความคดเหน เปนสงตรงขามกบเจตนารมณของรฐธรรมนญ ทองคกรอสระเชน กสช. จะตองคำานงถงดงทบญญตหามไวในวรรคสามของมาตรา 40 และตองปองกนและแกไขมใหเกดขน การผกขาดหรอครอบงำาทางธรกจกขดกบแนวความคดเรองการแขงขนทเสรและเปนธรรม ดงบทบญญตในหมวดของแนวนโยบายแหงรฐในมาตรา 87 ทระบใหบรหารประเทศในระบบเศรษฐกจแบบเสร หามการผกขาดตดตอนและการแขงขนทไมเปนธรรม

7. ใหการคมครองผบรโภคดานการกระจายเสยงวทยและโทรทศน การคมครองผบรโภคน เปนการคมครองผบรโภคทงในฐานะของผชมหรอผฟงรายการและในฐานะของผบรโภคทบอกรบเปนสมาชกของโทรทศน ตลอดถงการคมครองผบรโภคทวไปเชนการคมครองในเรองของการโฆษณาอนเปนเทจ โดยอาจทำางานประสานรวมกบหนวยงานอน เชน สคบ. หรอ คณะกรรมการการแขงขนทางการคา และกระทรวงพาณชย

8. รวมงานและประสานงานกบ กทช. ทเปนองคกรอสระอกองคกรหนงทเกดขนภายใตพระราชบญญตองคกรฯทอนวตรขนตามมาตรา 40 ของรฐธรรมนญเชนกน และมภาระกจทเกยวพนกนตามอำานาจหนาททกำาหนดโดยกฎหมาย คณะกรรมการทงสองชด เมอประกอบกนเขาเปนคณะกรรมการรวม จะมบทบาทสำาคญในการวางแผนแมบทความถแหงชาต

20

ทงหมดทกลาวมาแลวในยอหนาน เปนเพยงสวนนอยของหนาทท กสช. พงตองปฏบต อาจกลาวไดวาเปนหนาทหลกเฉพาะหนา ทเมอจดตงองคกรเรยบรอยแลว กสช. จะตองพจารณาดำาเนนการทนท สำาหรบหนาทอนๆนน ผสนใจจะหาดไดจากมาตรา 23 ของพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543

ผลกระทบทอาจจะเกดขนไดจากการปฏบตงานของกสช.

อำานาจและนโยบายของ กสช. เมอเรมดำาเนนการตามอำานาจทใหไวโดยรฐธรรมนญและพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถฯ จะมผลกระทบอยางกวางขวางในหลายดาน เนองจาก กสช.มบทบาทในการปองกนการใชทรพยากรของชาตอยางผดๆ และดแลใหมการใชทรพยากรนนเปนไปอยางถกตองเหมาะสมเพอประโยชนของชาต นอกจากน ยงทำาหนาทยตปญหาขอขดแยงบนพนฐานของความเปนธรรมและผลประโยชนของชาตอกดวย กสช. จงตองคำานงถงผลกระทบทสบเนองมาจากการทำาหนาทอนจะเกดแกประชาชน รวมถงการดแลใหการใชสอวทยและโทรทศนสอดคลองกบหลกการของการปกครองในระบอบประชาธไตย กรอบการคดในเรองของผลกระทบน อาจพจารณาไดวา มผลกระทบดานตางๆทพงคำานงถงดงตอไปน

การตดสนใจใดๆกตามของ กสช. จะมผลกระทบตอเศรษฐกจ วฒนธรรม และสงคมของประเทศอยางมาก

การวนจฉยและดำาเนนการใดๆ อาจกระทบตอเสรภาพในการจดการและการบรหารงานขององคกรธรกจโดยไมจำาเปนหรอไม สทธเสรภาพเสรภาพในการประกอบกจการหรอประกอบอาชพดงระบรบรองไวในมาตรา 50 เปนสงท กสช. จะตองใหความเคารพดวย

การออกกฎระเบยบโดย กสช. หรอคณะกรรมการรวม หรอการกระทำาใดๆทจะกระทบตอเสรภาพในทรพยสนทรฐธรรมนญรบรองไว ในมาตรา 48 ทวาดวยเรองสทธของบคคลในทรพยสน และในมาตรา 35 ทวาดวยเรองเสรภาพในเคหสถานทรวมถงสถานประกอบการดวย ควรไดรบความเคารพ

21

กสช. จะตองคำานงถงรายไดหรอผลตอบแทนอนชอบธรรมจากการลงทนหรอการประกอบการ และการจางวานทางธรกจขององคกรสอ รวมถงการแขงขนในระบบเศรษฐกจเสรตามบญญตในมาตรา 87 ของรฐธรรมนญ ทวาดวยการสนบสนนระบบเศรษฐกจเสรทเปนธรรม และทงตองคำานงถงฐานภาษของรฐดวย

ทสำาคญมากคอผลกระทบตอเสรภาพในการแสดงออกตามมาตรา 39 และ 41 ของรฐธรรมนญ ทเปนหวใจหนงของการปกครองในระบอบประชาธปไตย และเปนเหตผลหลกทกอกำาเนด กสช. ขนในรปองคกรอสระ กสช. พงเลยงการกระทำาใดทเปนการตดรอนโอกาสในการแสดงความคดเหน หรอเปนอปสรรคในการแสดงออกทางความคดเหน และขาวสารตามทรบรองไวในรฐธรรมนญ

นอกเหนอจากทกลาวขางตนแลว การปฏบตงานของ กสช. ยงอาจกระทบตอบทบญญตของรฐธรรมนญมาตรา 26 ทวาดวยการใชอำานาจขององคกรของรฐ ทกำาหนดใหตองคำานงถงศกดศรความเปนมนษย สทธ และเสรภาพ ตามรฐธรรมนญ ทองคกรอสระผไดอำานาจมาจากรฐธรรมนญเชน กสช. ตองปฏบตตามอยางเครงครด

ปญหาเชงนโยบายทกสช.ตองเผชญและรอการตดสนใจรวมกน

ถงแมจะมฐานะเปนองคกรสงสดในการบรหารคลนความถวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน กสช. ไมสามารถดำาเนนการไปไดเองตามลำาพงโดยไมสนใจหนวยงานอน ในฐานะทเปนองคกรของรฐ กสช. ทถงแมจะเปนองคกรทมอสระ กตองทำางานรวมกบหนวยงานอนของรฐบาล เพอใหนโยบายของชาตดานความถและนโยบายดานการสอสารมวลชนวทยโทรทศนของชาต มความสอดคลองประสานกน โดยมประโยชนของชาตเปนหลก

เพอใหการทำางานมความโปรงใสและทศทางของกนและกน การทำาหนาทของ กสช. จำาเปนทจะตองกำาหนดการดำาเนนนโยบายใหชดเจน เพอใหการวางแผนงานและการประสานการทำางานสามารถเปนไปได ในขณะเดยวกน การตดสนใจดานนโยบายของ กสช. จะกระทบกบผประกอบการโดยทวไปเปนวงกวาง

22

รวมถงจะสงผลกระทบแกสงคม การตรานโยบายไวใหไดรบรทวกน จะชวยใหผประกอบวชาชพและผประกอบการสอรทศทาง และกำาหนดนโยบายธรกจในสวนของตนได ผประกอบการสามารถเตรยมตวหรอวางแผนงาน จงชวยลดการกระทำาทเปนการลองผดลองถก ในสวนของผลกระทบตอสงคม นโยบายทชดเจน จะทำาใหรบฟงการทกทวงไดเมอมการกำาหนดนโยบายดานใดดานหนงทยงไมสมบรณ

รายการขางทายน เปนปญหาเชงนโยบายท กสช. จำาเปนจะตองเขามาทำาใหชดเจนเมอเขามารบหนาท รายการนเปนเพยงรายการสวนทคดวามความสำาคญในชนน ในขณะทปญหาเชงนโยบายอนๆยงมอกมาก และอาจมองวากมความสำาคญเชนกน รายการทนำาเสนอน มไดจดเรยงลำาดบความสำาคญ เปนเพยงเรยงตามความสะดวก เพราะความสำาคญของนโยบายดานตางๆ ขนอยกบปจจยอนทบอยครง เปนสงทไมอยนงตายตว

1. ทรพยากรสอสารควรจดสรรอยางไรจงเปนประโยชนสงสดตอประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ทงในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคง และประโยชนสาธารณะอนๆ

2. กจการกระจายเสยงควรปลอยใหเปนไปตามกลไกตลาดหรอควรควบคมเพยงไร การควบคมกำากบ ควรทำาในขอบเขตใดทสงเสรมประโยชนของประชาชน แตไมขดขวางการแขงขนเสรและเปนไปตามแนวนโยบายพนฐานตามรฐธรรมนญ มาตรา 87

3. แผนแมบทควรกำาหนดรายละเอยดและเงอนไขไวเพยงไร ถากำาหนดรายละเอยดไวกจะชดเจน แตเสยงตอการรเทาไมถงการณ การกำากบใกลชดกเสยงตอความเชองชา อยอาย ไมยดหยน แตหากปลอยปละกเสยงตอความขดแยง สบสน ความเหมาะสมอยทไหน?

4. การกำากบดแลและการสงเสรมดานรายการ ตองทำาอยางไรใหกจการกระจายเสยงไดกาวหนา อปสรรคของการพฒนาอาจเกดจากการควบคมเขมเกนไปทำาใหไมเกดแรงจงใจในการพฒนา แตถาไมมการดแลทด กอาจยดตดประโยชนเฉพาะหนา เชนไมยอมลงทน มงกำาไรระยะสน ทำาใหยำาอยกบท หรอขยายตวอยางสบสน ขาดความรบผบชอบตอ

23

สงคม อปสรรคของการพฒนายงมอกหลายดานเชน การเสยเวลาเจรจาตอรอง การไมกลารบผดชอบไมกลาตดสนใจ

5. เสถยรภาพของกจการกระจายเสยงมความสำาคญตอการลงทนและการสรางงาน เสถยรภาพนจะรกษาไวไดอยางไร? การเปลยนแปลงนโยบาย ระเบยบ คำาสง หรอคณะผบรหารในระดบตางๆ จะกระทบตอกจการกระจายเสยงทงระบบ เชน การเปลยนแปลงการใชคลนความถ หรอ งดการสนบสนนรายการบางประเภท กสช.จะรกษาสมดลอยางไรจงเกดประโยชนตอสงคมสงสด?

6. การดำาเนนนโยบายทเกยวพนถงธรกจการกระจายเสยงระหวางประเทศจะทำาอยางไร? การขาดดลทางการสอสารและการคาจะแกไขไดอยางไร เชนไทยนำาเขารายการจำานวนมาก แตการสงออกรายการมแคไหน? การรบโฆษณาทตดมากบตางประเทศทำาใหตดโอกาสทางธรกจของคนไทยเราควรยอมเขาแคไหน? การซอรายการถกๆดอยคณคาทางวฒนธรรมจากตางประเทศจะแกไขไดอยางไร ? หรอการท WTO กำาลงเจรจาขอเปดตลาดดานสอในขณะน เปนตน กสช. จะมวธดำาเนนนโยบายอยางไรทรกษาผลประโยชนของชาตได และการลดขอขดแยงกบตางชาตจะทำาไดอยางไร? จะรวมมอและใหคำาปรกษาแกรฐบาลอยางไรบางในเรองเหลาน?

7. ศลธรรมและจรยธรรม จะผดงไวไดอยางไร? กระแสโลกาภวฒน ทหลงไหลมากบเนอหารายการตางๆไดนำาเอามาตราฐานจรยธรรม คณธรรมทแตกตางเขามาดวย สงคมไทยจะรบหรอไมรบไดแคไหนเพยงไร? กสช.จะดแลกำากบกจการกระจายเสยงอยางไรใหเกดสมดลระหวางผลกำาไรและคณธรรม? ระหวางเสรภาพ รายได ชอเสยงของดารา นกวชาชพและศลธรรม? ระหวางการใชอำานาจและการรกษาผลประโยชนของรฐ?

8. การขดแยงและขดผลประโยชนของฝายตางๆในกจการกระจายเสยงในประเทศจะหลกเลยงหรอทเลาไดอยางไร? การตดสนเรองทรพยากร

24

คลนความถและนโยบายอนๆของ กสช. จะนำาไปสสนตหรอความแตกแยกในชาตหรอไม จะปองกนปญหาไดอยางไร

9. การควบคมราคา ควบคมสญญา กระทบตอการคาเสร กระทบตอคณภาพบรการ และคณภาพรายการ ทำาอยางไรผชมจงไดรบบรการและรายการทคณภาพสง จายเงนนอย มโฆษณานอย และผประกอบการมกำาไรพอทจะพฒนามาตราฐานการแพรภาพได

10.การใชอำานาจของกสช. จะทำาไดอยางไรภายใตกรอบของเสรภาพของการสอสารตามมาตรา 39 และ 41 ของรฐธรรมนญ การคงไวซงวฒนธรรมไทยโดยรวม โดยยงรกษาไวซงวฒนธรรมยอยทำาไดอยางไร นอกจากนการปกปองสงคมเชนการใหความคมครองสทธในชอเสยง เกยรตยศ ครอบครว และความเปนสวนตวตามมาตรา 34 ของรฐธรรมนญ และการเคารพเสรภาพในการสอสารมจดพอดทตรงไหน?

ดงกลาวแลว วาปญหาเชงนโยบายยงมอกมาก ประเดนทนำาเสนอแลวขางตนเปนเพยงชใหเหนถงปญหาเชงนโยบายท กสช. ตองเผชญในชนเรมตนนเทานน และทงหมอทกลาวแลวขางตนในเรองของนโยบายและผลกระทบทอาจม เปนปญหาเชงกวางทยงไมไดลงลกในเรองทางเทคนค ดงตวอยางเรองนโยบาย วาไทยควรจะมโทรทศนระบบดจตอลหรอไมเมอไร เปนตน นอกจากนจะเหนวาปญหาเชงนโยบายบางอยางทอาจมองไมเหนหรอยงไมเกดขนในวนน แตการเปลยนแปลงหรอพฒนาการของสงคม กอาจนำามาซงปญหาได เชนระบบวทยดจตอลเอเอม หรอการสงสญญาณโทรทศนผานดาวเทยมจากผประกอบการตางชาตเขามายงไทยโดยตรงเปนตน

สรป

วนนการจดตงองคกรอสระ กสช. ยงไมสำาเรจเรยบรอย แตกทราบกนดวา หากไมมการเปลยนแปลงรฐธรรมนญจากทเปนอยในปจจบน จะชาจะเรว กสช. กจะตองเกดขนจนได ในประชาคมนเทศศาสตร การใครครวญใหดถงบทบาทของ กสช. ไวกอนท กสช. จะเกดขนเพอใหเขาใจถงสงทจะมมาในภายหนาจงมความ

25

สำาคญ โดยเฉพาะผประกอบวชาชพ นกวชาการ และนสตนกศกษาผสนใจเรองนโยบายดานสอสารมวลชน

ในบทความน ไดกลาวปพนถงลษณะขององคกรอสระตามรฐธรรมนญและแนวคดของการจดตงองคกรอสระเชน กสช. ขน นอกจากน ไดวเคราะหถงหนาท ผลกระทบ และปญหาเชงนโยบายทนาจะเกดขนเมอการจดตง กสช. ไดสำาเรจลลวงไปแลว บทความน เปนการวเคราะหเชงนโยบาย ซงแนนอนวาไมสามารถครอบคลมถงปญหาทงหมดได หากในระหวางทอานหรอภายหลงจากอานบทความนจบแลว ผอานเกดประกายความคดในเชงนโยบายขน ไมวาจะเปนเรองทกลาวถงในขอเขยนนหรอไม หรอเกดขนในทางเหนดวยหรอไมกตาม กถอวาบทความนไดบรรลวตถประสงคตามทตงใจไวแลว

______________________________

26

รายการอางอง

รฐธรรมนญและพระราชบญญต

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดนของรฐสภา

พ.ศ. 2542พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการตรวจเงนแผนดน พ.ศ.

2542พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยกระจายเสยง

วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543หนงสอและเอกสาร

เกรกเกยรต พนธพพฒน และ ปนดดา ธนสถตย “โทรทศนไทย: จากบางขนพรหมถงระบบดาวเทยม“ ในววฒนาการสอมวลชนไทย คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย พทธบชาการพมพ กทม.

ถวลวด บรกล (2545) องคกรอสระตามรฐธรรมนญกบปญหาความเหลอมลำาซำาซอน เอกสารประกอบการสมมนาเชงปฏบตการคณะกรรมการองคกรอสระตามรฐธรรมนญ ไฮแอท รเจนซ หวหน 7-9 มถนายน 2545

บวรศกด อวรรณโณ (2543) บทบาทและอำานาจของวฒสภาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ . ศ . 2540 สถาบนพระปกเกลา

บวรศกด อวรรณโณ (2545) รฐและระบบกฎหมายรฐธรรมนญและกฎหมายมหาชน เอกสารประกอบการศกษาหลกสตรการบรหารงานภาครฐและกฎหมายมหาชน รนท 1 วทยาลยการเมองการปกครอง สถาบนพระปกเกลา

27

พนา ทองมอาคม (2545) องคกรอสระ ปญหา และทางออกในการสรรหาองคอำานาจ รายงานการศกษาสวนบคคล หลกสตรการบรหารงานภาครฐและกฎหมายมหาชน สถาบนพระปกเกลา

สถาบนพระปกเกลา (2545) องคกรอสระของประเทศไทยและกฎหมายทเกยวของ

สนทธ สทธรกษ (2543) กำาเนดโทรทศนไทย ( พ . ศ . 2494-2500) สำานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร กทม.

สรพล นตไกรพจน และคณะ (2544) ศาลรฐธรรมนญกบการปฏบตพนธกจตามรฐธรรมนญ รายงานผลการศกษาฉบบสมบรณ เสนอตอสถาบนพระปกเกลา คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

Internet Websitehttp://customer1.vhostthailand.com.vthb01658/

askhow.aspMid_ask=227 retrieved 5/30/02http://www.cabinet-office.gov.uk/quango/index/whatis.htm

retrieved 5/16/02http://www.fec.gov/about.html retrieved 5/16/02http://www.fcc.gov/cib/handbook.html retrieved 10/12/45http://www.oeb.gov.on.ca/english/home.htm retrieved 5/16/02

_________________________

28

ภาคผนวก

มาตราในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540

และ พรบ. องคกรจดสรรคลนความถ ฯ ทเกยวของและนาสนใจ

มาตรา ๓๔ ของรฐธรรมนญสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตว

ยอมไดรบความคมครอง การกลาวหรอไขขาวแพรหลายซงขอความหรอภาพไมวาดวยวธใดไปยง

สาธารณชน อนเปนการละเมดหรอกระทบถงสทธของบคคลในครอบครว เกยรตยศ ชอเสยง หรอความเปนอยสวนตว จะกระทำามได เวนแตกรณทเปนประโยชนตอสาธารณะชน

มาตรา ๓๗ ของรฐธรรมนญบคคลยอมมเสรภาพในการสอสารถงกนโดยทางทชอบดวยกฎหมายการตรวจ การกก หรอการเปดเผยสงสอสารทบคคลมตดตอถงกน รวม

ทงการกระทำาดวยประการอนใดเพอใหลวงรถงขอความในสงสอสารทงหลายทบคคลมตดตอถงกนจะกระทำามได เวนแตโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเฉพาะเพอรกษาความมนคงของรฐ หรอเพอรกษาความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน

มาตรา ๓๙ ของรฐธรรมนญ บคคลยอมมเสรภาพในการแสดงความคดเหน การพด การเขยน การพมพ

การโฆษณาและการสอความหมายโดยวธอนการจำากดเสรภาพตามวรรคหนงจะกระทำามได เวนแตโดยอาศยอำานาจตาม

บทบญญตแหง

29

กฎหมายเฉพาะ เพอรกษาความมนคงของรฐ เพอคมครองสทธ เสรภาพ เกยรตยศ ชอเสยง สทธในครอบครวหรอความเปนอยสวนตวของบคคลอน เพอรกษาความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน หรอเพอปองกนหรอระงบความเสอมทรามทางจตใจหรอสขภาพของประชาชน

การสงปดโรงพมพ สถานวทยกระจายเสยง หรอสถานวทยโทรทศน เพอลดรอนเสรภาพตามมาตราน จะกระทำามได

การใหนำาขาวหรอบทความไปใหเจาหนาทตรวจกอนนำาไปโฆษณาในหนงสอพมพ สงพมพ วทยกระจายเสยง หรอวทยโทรทศน จะกระทำามได เวนแตจะกระทำาในระหวางเวลาทประเทศอยในภาวะการสงครามหรอการรบ แตทงน จะตองกระทำาโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย ซงไดตราขนตามความในวรรคสอง

เจาของกจการหนงสอพมพหรอสอมวลชนอนตองเปนบคคลสญชาตไทย ทงน ตามทกฎหมายบญญต

การใหเงนหรอทรพยสนอยางอนอดหนนหนงสอพมพหรอสอมวลชนอนของเอกชน รฐจะกระทำามได

มาตรา ๔๐ ของรฐธรรมนญคลนความถทใชในการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทย

โทรคมนาคมเปนทรพยากรสอสารของชาตเพอประโยชนสาธารณะใหมองคกรของรฐทเปนอสสระทำาหนาทจดสรรคลนความถตามวรรคหนง

และกำากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม ทงน ตามทกฎหมายบญญต

การดำาเนนการตามวรรคสอง ตองคำานงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ทงในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม

30

มาตรา ๔๑ ของรฐธรรมนญพนกงานหรอลกจางของเอกชนทประกอบกจการหนงสอพมพ วทยกระจาย

เสยง หรอวทยโทรทศน ยอมมเสรภาพในการเสนอขาวและแสดงความคดเหนภายใตขอจำากดตามรฐธรรมนญ โดยไมตกอยภายใตอาณตของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอเจาของกจการนน แตตองไมขดตอจรรยาบรรณแหงการประกอบวชาชพ

ขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ ในกจการวทยกระจายเสยงหรอวทยโทรทศน ยอมมเสรภาพเชนเดยวกบพนกงานหรอลกจางของเอกชนตามวรรคหนง

มาตรา ๕๐ของรฐธรรมนญ

บคคลยอมมเสรภาพในการประกอบกจการหรอประกอบอาชพและการแขงขนโดยเสร อยางเปนธรรม

การจำากดเสรภาพตามวรรคหนงจะกระทำามได เวนแตโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเฉพาะเพอประโยชนในการรกษาความมนคงของรฐหรอเศรษฐกจของประเทศ การคมครองประชาชนในดานสาธารณปโภค การรกษาความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน การจดระเบยบ การประกอบอาชพ การคมครองผบรโภค การผงเมอง การรกษาทรพยากรธรรมชาตหรอสงแวดลอม สวสดภาพของประชาชน หรอเพอปองกนการผกขาด หรอขจดความไมเปนธรรมในการแขงขน

มาตรา ๕๗ ของรฐธรรมนญ สทธของบคคลซงเปนผบรโภคยอมไดรบความคมครอง ทงน ตามท

กฎหมายบญญต กฎหมายตามวรรคหนงตองบญญตใหมองคการอสระซงประกอบดวย

ตวแทนผบรโภคทำาหนาทใหความเหนในการตรากฎหมาย กฎ และขอบงคบ และใหความเหนในการกำาหนดมาตราการตางๆ เพอคมครองผบรโภค มาตรา ๕๘ ของรฐธรรมนญ

31

บคคลยอมมสทธไดรบทราบขอมลหรอขาวสารสาธารณะในครอบครองของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน เวนแตการเปดเผยขอมลนนจะกระทบตอความมนคงของรฐ ความปลอดภยของประชาชน หรอสวนไดเสยอนพงไดรบความคมครองของบคคลอน ทงนตามทกฎหมายบญญต

มาตรา ๖๐ของรฐธรรมนญ บคคลยอมมสทธมสวนรวมในกระบวนการพจารณาของเจาหนาทของรฐใน

การปฏบตราชการทางปกครองอนมผลหรออาจมผลกระทบตอสทธและเสรภาพของตน ทงน ตามทกฎหมายบญญต

มาตรา ๖๒ของรฐธรรมนญ สทธของบคคลทจะฟองหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ

ราชการสวนทองถน หรอองคกรอนของรฐ ทเปนนตบคคล ใหรบผดเนองจากการกระทำาหรอการละเวนการกระทำาของขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของหนวยงานนน ยอมไดรบความคมครอง ทงนตามทกฎหมายบญญต

มาตรา ๗๕ ของรฐธรรมนญรฐตองดแลใหมการปฏบตตามกฎหมาย คมครองสทธและเสรภาพของ

บคคล จดระบบงานของกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพและอำานวยความยตธรรมแกประชาชนอยางรวดเรวและเทาเทยมกน รวมทงจดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอนใหมประสทธภาพเพอตอบสนองความตองการของประชาชน

รฐตองจดสรรงบประมาณใหพอเพยงกบการบรหารงานโดยอสระของคณะกรรมการการเลอกตง ผตรวจการแผนดนของรฐสภา คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ศาลรฐธรรมนญ ศาลยตธรรม ศาลปกครอง คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต และคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

32

มาตรา ๗๖ ของรฐธรรมนญรฐตองสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการกำาหนด

นโยบายการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนาทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง รวมทงการตรวจสอบการใชอำานาจรฐทกระดบ

มาตรา ๘๗ ของรฐธรรมนญรฐตองสนบสนนระบบเศรษฐกจแบบเสรโดยอาศยกลไกตลาด กำากบดแลให

มการแขงขนอยางเปนธรรม คมครองผบรโภค และปองกนการผกขาดตดตอนทงทางตรงและทางออม รวมทงยกเลกและละเวนการตรากฎหมายและกฎเกณฑทควบคมธรกจทไมสอดคลองกบความจำาเปนทางเศรษฐกจ และตองไมประกอบกจการแขงขนกบเอกชน เวนแตมความจำาเปนเพอประโยชนในการรกษาความมนคงของรฐ รกษาผลประโยชนสวนรวม หรอการจดใหมสาธารณปโภคมาตรา ๓๓๕ ของรฐธรรมนญ

ในวาระเรมแรก มใหนำาบทบญญตดงตอไปนมาใชบงคบกบกรณตางๆ ภายใตเงอนไขดงตอไปน

…….(๒) มใหนำาบทบญญตมาตรา ๔๐ มาใชบงคบ จนกวาจะมการตรากฎหมาย

อนวตการใหเปนไปตามบทบญญตดงกลาว ซงตองไมเกนสามปนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญน ทงน กฎหมายทจะตราขน จะตองไมกระทบกระเทอนถงการอนญาต สมปทาน หรอ สญญา ซงมผลสมบรณอยในขณะทกฎหมายดงกลาวมผลใชบงคบ จนกวาการอนญาต สมปทาน หรอสญญานนจะสนผล

33

พรบ. องคกรจดสรรคลนความถและกำากบกจการวทยกระจายเสยง

วทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543__________________________________________________________________________________มาตรา ๒๓

ให กสช. มอำานาจหนาทดงตอไปน(๑) กำาหนดนโยบายและจดทำาแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการ

โทรทศนและแผนความถวทยใหสอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญ แผนแมบทการบรหารคลนความถและตารางกำาหนดคลนความถแหงชาต

(๒) กำาหนดลกษณะและประเภทของกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๓) พจารณาอนญาตและกำากบดแลการใชคลนความถ เพอกจการวทยกระจายเสยง และวทยโทรทศน

(๔) พจารณาอนญาตและกำากบดแลการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๕) กำาหนดหลกเกณฑและวธการเกยวกบการอนญาต เงอนไข หรอคาธรรมเนยมการอนญาตตาม (๓) และ (๔) รวมทงการกำากบดแลการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๖) ตดตามตรวจสอบและใหคำาปรกษาแนะนำาการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๗) กำาหนดมาตราฐานและลกษณะพงประสงคทางดานเทคนคของอปกรณทใชในการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๘) กำาหนดหลกเกณฑและวธการในการเชอมตอโครงขายในการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๙) กำาหนดโครงสรางอตราคาธรรมเนยมและอตราคาบรการในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน รวมทงอตราการเชอมตอโครงขายในการ

34

ประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนใหเปนธรรมตอผใชบรการและผใหบรการโดยคำานงถงประโยชนสาธารณะเปนสำาคญ

(๑๐) กำากบดแลการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนเพอใหผใชบรการไดรบบรการทมคณภาพและประสทธภาพ รวมถงการกำาหนดหลกเกณฑการรบคำารองเรยนและพจารณาคำารองเรยนของผใชบรการทรวดเรว ถกตองและเปนธรรม

(๑๑) กำาหนดมาตราการเพอคมครองสทธเสรภาพของประชาชนโดยคำานงถงเกยรตยศ ชอเสยง สทธในครอบครวหรอความเปนอยสวนตวของบคคล ความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนอนเนองมาจากการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๑๒) กำาหนดมาตราการเพอคมครองสทธเสรภาพและสงเสรมการปฏบตตามจรรยาบรรณในการปฏบตหนาทโดยชอบของบคลากรในกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๑๓) กำาหนดหลกเกณฑและวธการในการคมครองและการกำาหนดสทธในการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(๑๔) สงเสรมสนบสนนการวจยและพฒนากจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนอยางตอเนอง

(๑๕) ออกระเบยบเกยวกบการจดตงองคกร การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน และการดำาเนนงานอนของสำานกงาน กสช.

(๑๖) อนมตงบประมาณรายจายของสำานกงาน กสช. รวมทงเงนทจะจดสรรเขากองทนตามมาตรา ๒๗

(๑๗) จดทำารายงานผลการดำาเนนงานของ กสช. เสนอตอคณะรฐมนตร สภาผแทนราษฎร และวฒสภาอยางนอยปละหนงครงและใหเผยแพรตอสาธารณชนดวย

(๑๘) เสนอความเหนหรอใหคำาแนะนำาตอคณะรฐมนตรเกยวกบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนทงภายในประเทศและระหวางประเทศ รวมทงการใหมกฎหมายหรอแกไขปรบปรงหรอยกเลกกฎหมายเกยวของกบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

35

(๑๙) ปฏบตการอนใดตามทกำาหนดไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอนซงกำาหนดใหเปนอำานาจหนาทของ กสช.

เพอประโยชนในการดำาเนนการตามอำานาจหนาทตามวรรคหนงให กสช. มอำานาจออกระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คำาสง หรอขอกำาหนด

บรรดาระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คำาสง หรอขอกำาหนดใดๆ ทใชเปนการบงคบทวไป เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

การดำาเนนการตาม (๒) (๓) (๔) (๕) (๖) (๗) (๘) (๙ (๑๐) (๑๑) (๑๒) และ (๑๓) นอกจากทบญญตไวโดยเฉพาะในพระราชบญญตนแลว ตองเปนไปตามกฎหมายวาดวยการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

มาตรา ๒๔ในการจดทำาแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน ตองม

แนวทางอนญาตใหใชคลนความถและการอนญาตใหประกอบกจการดงกลาวดวย เพอใชเปนแนวทางในการดำาเนนการ

…………ในการจดทำาแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน ให กสช.

รบฟงความคดเหนของประชาชน ผประกอบกจการ และหนวยงานของรฐทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการพจารณาดวย “ “

มาตรา ๒๕การอนญาตใหใชคลนความถเพอกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน

ตองคำานงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม“ “ “ “ “ .มาตรา ๒๙

การใชคลนความถในกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน และการกำากบดแลการใชคลนความถ ใหเปนไปตามพระราชบญญตนและกฎหมายวาดวยการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน หรอตามกฎหมายอน

36

ในกรณทผไดรบอนญาตใหใชคลนความถสำาหรบกจการวทยกระจายเสยงและวทยมไดประกอบกจการซงใชคลนความถนนภายในระยะเวลาท กสช. กำาหนด หรอนำาคลนความถไปใชในกจการนอกวตถประสงคหรอไมปฏบตตามเงอนไขการประกอบกจการซงใชความถให กสช. ดำาเนนการเพอใหมการแกไขใหถกตอง หรอมคำาสงถอนคนการใชคลนความถตามหลกเกณฑและวธการท กสช. กำาหนด หรอตามทกฎหมายบญญต

มาตรา ๓๐การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนและการกำากบดแลการ

ประกอบกจการดงกลาว ใหเปนไปตามพระราชบญญตนและกฎหมายวาดวยการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

ในกรณทผไดรบอนญาตประกอบกจการการกระจายเสยงและกจการโทรทศนมไดประกอบกจการภายในระยะเวลาท กสช. กำาหนด หรอประกอบกจการอนนอกเหนอจากกจการทไดรบอนญาตหรอประกอบกจการโดยฝาฝนกฎหมายหรอระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ หรอคำาสงทออกโดย กสช. หรอไมปฏบตตามเงอนไขการประกอบกจการ ให กสช. ดำาเนนการเพอใหมการแกไขใหถกตอง หรอมคำาสงพกใช หรอเพกถอนใบอนญาต ตามหลกเกณฑและวธการท กสช. กำาหนดหรอตามท กฎหมายบญญต

_________________