คมอปฏบตงาน การประชาสมพนธผานเสยงตามสายอยางสรางสรรค

ของกลมงานประชาสมพนธ กองกลาง ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

จดท าโดย นางสาววรรณภา รอดจนทร

กลมงานประชาสมพนธ กองกลาง ส านกงานอธการบด

ค าน า

ในยคของขอมลขาวสารไรพรมแดน ท าใหการสอสารเกดขนไดอยางรวดเร ว การสอสารระหวางบคคล องคกร และสถาบน ลวนสงผลตอภาพลกษณ (Image) ทงสน ดงนนบคลากรผปฏบตหนาทในฐานะทเปนผปฏบตงานและรบผดชอบองคกร สถาบน จ าเปนอยางยงทจะตองมการเรยนรเกยวกบการพดเพอสรางภาพลกษณองคกร และขนตอนการสอสารทงภายใน และภายนอก ไดอยางถกตองตามกาละและเทศะ มขนตอนการปฏบตงานเพอใหเกดประโยชนสงสด การพดเสยงตามสายนน หากมไดลงมอปฏบตดวยตนเองจะรสกวาเปนเรองงาย หรอเปนเรองธรรมดา แตเมอลงมอปฏบตจรงจะพบวาขนตอนการด าเนนการมมากมาย และเกดปญหาตาง ๆ ไดอยางไมตงใจ ดงนน เพอเปนการเสนอแนะ เพมพนความร ความเขาใจในศาสตรและศลปของการปฏบตงานดาน “การประชาสมพนธผานเสยงตามสาย” อยางสรางสรรคและมประสทธภาพแกบคลากรทปฏบตงานในหนาท “นกประชาสมพนธ” ขององคกรไดอยางถกตอง มนใจ ตลอดจนภาพลกษณองคกรไดเปนอยางด กลมงานประชาสมพนธ กองกลาง ส านกงานอธการบด จงไดจดท า “คมอการประชาสมพนธผานเสยงตามสายอยางสรางสรรค” ขน เพอใหผศกษาคมอมความรเกยวกบความหมายของเสยงตามสาย วตถประสงคของการสอสาร องคประกอบของการสอสาร ขอแนะน าการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย เทคนคการใชไมโครโฟน การอานออกเสยง ลลาของการประกาศ การฝกปฏบตส าหรบการเปนผประกาศทด การใชภาษาในการพด ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย

วรรณภา รอดจนทร นกประชาสมพนธ

สงหาคม 2562

สารบญ

หนา

ความหมายของเสยงตามสาย 1

วตถประสงคของการสอสาร 1

องคประกอบของการสอสาร 1

ขอแนะน าการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย 2

เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย 3

เทคนคการใชไมโครโฟน 3

การอานออกเสยง 3

การฝกปฏบตส าหรบการเปนผประกาศทด 4

การใชภาษาในการพด 4

คณสมบตของผใชภาษา 4

องคประกอบทท าใหเกดวฒนธรรมในการใชภาษาพด 5 หลกในการใชภาษาในการพดใหไดผลด 6

ปญหาในการใชภาษาพด 7

ขอควรปฏบตในการใชภาษาพด 13

ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย 14

สรป 15

1

ความหมายของเสยงตามสาย

เสยงตามสาย (sound public address) หรอ (digital sound matrix public address system) หมายถง สอเฉพาะกจทมลกษณะกงกลางระหวางสอวทยและสอบคคล ระบบการผลตสอเสยงตามสายมศนยกลางการแพรเสยงผานสายไปสล าโพงขยายเสยงไปยงผรบสารมอาณาเขตการกระจายเสยงจ ากดเฉพาะทใดทหนง รปแบบการจดรายการสดครอบคลมเฉพาะพนทขนาดเลกม ระยะเวลาในการท าสนลงทนต าการผลตเนอหาแบงรายการเปนชวงเนนความบนเทง ประกาศคนหาย ประชาสมพนธ แจงขาวสาร เพอประโยชนสาธารณะจดมงหมายหลกของสอเสยงตามสาย คอ เพอตองการใหขอมลขาวสาร และใหความบนเทงโดยการแจงขอมลผานชองทางสอในรปแบบเสยงผานไปตามสายเพอตอบสนองการรบรของผฟงเฉพาะกลมใดกลมหนงเทานน ซงเปนการดดแปลงมาจากหอกระจายขาว

วตถประสงคของการประชาสมพนธเสยงตามสาย

การประชาสมพนธใหกบบคคลภายในองคกรทราบถงขอมลขาวสาร ขอเทจจรงตาง ๆ เปนการเสรมสรางความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางหนวยงาน องคการ สถาบน กลม ในบางหนวยงาน จะตองมบคลากรทคอยท าหนาทในการประชาสมพนธ เตอน (เขางาน, ออกงาน) ใหตรงเวลา ประจ าสม าเสมอ โดยขอมลการประกาศในรปแบบของเสยง

องคประกอบของการสอสาร การตดตอสอสารมองคประกอบทส าคญ 4 ประการ คอ 1. ผสงสาร (Sender) คอ ผทเรมตนกระบวนการสอสาร อาจจะเปนบคคล กลมบคคล องคกร หรอสถาบนกได 2. ขาวสาร (Message) คอ เนอหาสาระทผสงสารตองการสง ซงเนอหาสาระดงกลาวนสามารถสอความหมาย หรอตความหมายใหเกดความเขาใจได 3. สอ หรอ ชองทาง (Media or Channel) คอ หนทางหรอวถทางทจะน าเอาขาวสารจากผสงสารไปยงผรบ หากปราศจากสอหรอ ชองทางแลว ขาวสารกไมอาจไปถงผรบได ชองทางในการสอสารมมากมาย ในทนคอการประชาสมพนธผานระบบเสยงตามสายนนเอง 4. ผรบสาร (Receiver) คอ บคคลหรอกลมบคคลทเปนเปาหมายของการสอสาร และเปนจดหมายปลายทางของ การสอสาร โดยเปนผรบขาวสารทผสงสารสงมาใหโดยผานทางสอหรอชองทาง ผรบสารจงเปนผทผสงสาร พยายามทจะสรางความสมพนธและความเขาใจตามทผสงสารประสงคหรอปรารถนาในการสอสาร

2

ขอแนะน าการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย

1. เขยนดวยภาษาแบบการสนทนาหรอพดคยกน ไมจ าเปนตองถกตองตามหลกไวยากรณทกประการ 2. ใชค าทผฟงคนเคย เมอฟงแลวเขาใจและเกดภาพพจนทชดเจน 3. ใชประโยคสน ๆ งาย ๆ ไมยดยาว ไมวกวน ชดเจน เขาใจไดทนท 4. เลยงประโยคยาว ๆ ทเตมไปดวยค าเชอมตาง ๆ เชน ค าวา ….. ท ซง หรอ กบ ตอ เพราะท าให

ประโยคเยนเยอ จนไมรวาความส าคญของประโยคนนอยตรงไหน 5. ใชประโยคบอกเลาใหมากกวาประโยคปฏเสธ 6. เลยงการใชค าทมเสยงท าใหลนพนกนเวลาเปลงเสยง เชน ค าทมเสยงคลายกน ค าซ าในประโยค

เดยวกน ค าทมอกษรซ ากนหรอการเลนค าอน ๆ 7. ใชภาษาทบรรยายใหเกดภาพหรอจนตนาการ เชน การบอกล าดบขนตอนวาอะไรกอนอะไรหลง

การบอกสสน การบอกต าแหนง การใชภาษาเปรยบเทยบ เปนตน 8. ประโยคแตละประโยค ควรมแนวความคดเดยว ควรเปนประโยคสน ๆ มความหมายจบในประโยค

นนและใหขนยอหนาใหม เมอขนประเดนหรอเนอหาใหม การยอหนา คอ การแสดงใหทราบวา ความคดส าคญหรอตอนใหมกาลงเรมขน ยอหนาหนง ๆ ตองพดถงเรอง ๆ เดยวเทานน

9. อยายดเยยดความคดมากเกนไป 10. ควรยกตวอยางประกอบความคดใหเหนอยางชดเจน 11. ย าความคดส าคญไดบอย ๆ โดยใชการพดทไมซ ากน 12. ค าเลก ๆ นอย ๆ เปนกนเอง สามารถแทรกลงในการเขยนไดบาง เพอใหอานออกเสยงได จะชวย

ใหบทรนหชวนฟงขนมาก เชน ค าวา นะคะ นะครบ แตอยาใหมากเกนไป 13. จดวรรคตอนใหด (ภาษาไทยไมมเครองหมายวรรคตอน) 14. ถาตองกลาวถงตวเลขใหใชตวเลขโดยประมาณ เชน 995 บาท ใชวาประมาณ 1,000 บาทหรอ

1,968,590 บาทใชวาประมาณ 2 ลานบาท แตถาตวเลขมความส าคญและมจ านวนมาก ควรวงเลบค าอานไวดวย เชน หนง - ลาน - เกา - แสน - หก - หมน - แปด - พน - หา - รอย - เกา - สบ - บาท

15. อยาใชค ายอ ใหใชค าเตม (ยกเวนค าทรจกและเปนทยอมรบกนโดยทวไป) เพอมใหเกดปญหาในการอาน การฟงทจะท าใหเกดความผดพลาดได (ส าหรบชอยอหนวยงานราชการไทย แนะน าใหใชค าเตม แมจะเปนค าทรจกกนดแลวกตาม)

16. อยาใชค าทไมจ าเปนหรอค าฟมเฟอยทไมไดสอความหมายอะไรใหชดเจนยงขน 17. ค าทอานยาก ชอเฉพาะ ตองวงเลบค าอานไวใหชดเจน เชน มณชลขณฑ ( มะ - น - ชน - ละ -

ขน ) แมแปรก ( แม - ปะ - แหรก ) 18. การยกขอความหรอค าพดของผอนมา ควรเขยนใหชดเจนวา ค าพดทยกมานนเปนค าพดของใคร

พดอะไร โดยเปลยนสรรพนามจากบรษท 1 เปนบรษท 3 แลวเรยบเรยงประโยคใหม

3

19. บทส าหรบการพดเพอแสดงอารมณ ความรสกตาง ๆ ไดแก รองไห ร าคาญ โกรธ ควรวงเลบไว ใหผพดเปลงเสยงและแสดงความรสกไดถกตอง การแสดงอารมณ การเปลงเสยง การเนน การทอดเสยง การกระแทกเสยงเหลานแตกตางกน ผเขยนบทตองระบไวดวย

เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย 1. การเตรยมตว

1.1 การเตรยมสขภาพรางกายใหแขงแรง (น าเสยงตองไมเปนหวด) 1.2 การเตรยมเนอหาทจะพดหรอเลา 1.3 เลอกภาษาทจะใชใหเหมาะสม เชน ภาษาพนเมอง หรอ ภาษากลาง 1.4 ตองฝกซอมเพอรกษาเวลา

2. น าเสยง 2.1 ชดเจน 2.2 อกขระ วธถกตอง 2.3 ลลาการน าเสนอนาฟง 2.4 ใหอารมณ 2.5 สอความหมายได

เทคนคการใชไมโครโฟน 1. ไมเปา หรอ เคาะ / ขดไมโครโฟน 2. ยม กบไมโครโฟนกอนอาน 3. ไมพดหรออานชดไมโครโฟน 4. ไมพดหรออานหางไมโครโฟน 5. พดใหตรงกบไมโครโฟน 6. ตงระยะนงใหหางไมโครโฟน ประมาณ 8 - 10 นว การอานออกเสยง 1. รจกระดบเสยงของตนเองใหถองแท 2. ออกเสยงอกขระวธ ร, ล ค าควบกล าใหถกตอง 3. อยาทอดลมหายใจนานระหวางค า 4. อยาอานชาไป หรอเรวไป 5. ใหอานออกเสยงอยางชดถอยชดค า 6. อานใหเปนธรรมชาต ปรงแตงเสยงบาง 7. ไมอานลากเสยง หรอ เสยงแปรง 8. อานแบงวรรคตอนใหเหมาะสม 9. เวลาอานกวาดตาดบทใหทวและรวดเรว 10. ไมตอเตมบทโดยไมจ าเปน

4

การฝกปฏบตส าหรบการเปนผประกาศเสยงตามสายทด

1. ฝกลดอาการประหมา 2. ฝกออกเสยง ร ล และค าควบกล า 3. ฝกอานค ายาก 4. ฝกทาอานบท โดยนงตวตรง ไมกมมาก ช าเลองอาน ตงศรษะตรง 5. หมนฝกฝนตนเองเปนประจ า 6. ฝกแกปญหาเฉพาะหนาในการอาน/ประกาศ 7. ขยนอานหนงสอ ฟงวทย ดโทรทศน การใชภาษาในการพด การพดเปนวธการสอสารทมบทบาทส าคญเปนอยางมากตอชวตมนษย คนทใชภาษาพดไดด มประสทธภาพในการพด ยอมจะประสบความส าเรจในการตดตอสอสารน ไมวาจะเปนการพดระหวางบคคล หรอการพดตอหนาสาธารณชน ภาษาพด คอภาษาทตองใชเสยง ประกอบดวยสหนาและทาทาง ภาษาพดธรรมดาโดยทวไปถอวาเปนภาษาทงายตอการเขาใจ เพยงแตพดใหไดความ ใชวรรคตอนในการพดใหถกตอง กสอสารกนไดผลแลว แตตามความเปนจรงแลว ภาษาพดเปนเรองทละเอยดออนและจะตองใชอยางระมดระวง เพราะปจจบนน การพด เปนการสอสารททวความส าคญมากขน เพราะโลกเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว มนษยเราสามารถสอสารผานอปกรณตาง ๆ โดยไมตองพดจากนแบบเผชญหนากนกได อปกรณเหลานกคอ โทรศพท วทย โทรทศน ภาพยนตร แถบบนทกเสยง วดทศน เปนตน ภาษาทใชพดจงมความส าคญ คณสมบตของผใชภาษา ภาษาพดทด คอภาษาทแสดงความคดไดแจมแจงชดเจนทกขนตอนของการพด ถงแมวาการพดจะไมคอยเครงครดในระเบยบและกฎเกณฑของภาษาเทาไรนก ผใชภาษากควรจะระมดระวงใชภาษาพดใหถกตอง โดยค านงถงความรดานตาง ๆ ดงตอไปน 1. ความรในเรองหลกภาษา ผใชภาษาพดควรมความรพอสมควรในดานการสรางประโยค การใชถอยค าความหมายของค า และรจกเลอกใชภาษาทแสดงอารมณ ความรสก ภาษาจะเปนเครองแสดงใหเหนสตปญญา การศกษา ความร และความสามารถของแตละบคคล การพดมเวลาจากด ดงนนการใชภาษากควรจะสน กะทดรด กนความ และพดไดประทบใจผฟง โดยเฉพาะอยางยงการพดในทสาธารณะ ผพดจะตองระมดระวงเรองการใชถอยค าใหมากเปนพเศษ เพราะลกษณะของภาษาไทยนนมปจจยทจะท าใหเกดความผดพลาดอยางงายดายอยมาก บางครงกตองอาศยขอความแวดลอมหรอบรบทมาชวยท าใหเขาใจไดอยางแจมแจง การใชภาษาในการพดจงเปนเรองทส าคญและควรเอาใจใส 2. ความรในเรองการใชภาษาใหสอดคลองกบวฒนธรรม การใชภาษาในสงคมไทยมความสมพนธกบวฒนธรรมดวย ทงนเพราะชาตไทยเราเปนชาตทมวฒนธรรมสงมาตงแตสมยโบราณ การใชภาษาพดของเราท าใหมองเหนความสอดคลองกบวฒนธรรม เชนการพดกบบคคลทมอาวโส คนไทยนยมใชค าสรรพนามแทนบคคลทอาวโสกวาในลกษณะทยกยอง คอเรยกวาพ ปา ลง ยาย ฯลฯ ถาบคคลนนอายนอยกวา กเรยกวา นอง สวนภาษาพดทใชกบบคคลบางคนหรอบางกลม กจะมการก าหนดภาษาใหใชอยางเหมาะสมถกตอง เชน

5

ค าพดทใชกบพระมหากษตรย ใชกบพระราชวงศ ใชกบพระภกษ ท าใหเกดมถอยค ากล มหนงขนมาในการใชภาษาไทย เรยกวาค าราชาศพทและค าสภาพ ซงเปนเรองของวฒนธรรมในการใชภาษานนเอง องคประกอบทท าใหเกดวฒนธรรมในการใชภาษาพด

ผใชภาษาพดจะตองใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบบคคล โอกาส สถานท ฯลฯ ซงขนอยกบองคประกอบตอไปน 1. เพศ การใชภาษาพดของเพศหญงและเพศชายจะตางกนในบางครงซงท าใหแยกเพศไดชดเจน ดงตวอยางตอไปน ค าสรรพนาม เพศชายใช ผม กระผม เพศหญงใช ฉน ดฉน ค าลงทาย เพศชายใช ครบ ครบผม ขอรบ เพศหญงใชคะ เจาคะ คะ ค าขานรบ เพศชายใชครบ ครบผม ขอรบ เพศหญงใช ขา คะ นอกจากน เพศชายยงมกใชค าพดทแสดงถงความเปนผชาย ซงเปนค าสน ๆ มลกษณะแขงกราว หรอหวน โผงผาง สวนเพศหญงมกใชค าพดทนมนวล ออนไหว ออนหวานกวา และมลกษณะจกจกกวา ค าบางค ากแสดงลกษณะทแบงแยกเพศชดเจน เชน หลอ บกบน องอาจ ล าสน เปนค าทใชกบเพศชาย สวนค าเชน อรชร ออนแอน อวบ สะบดสะบง เปนค าทใชกบเพศหญง เปนตน 2. วย การใชภาษาพดของคนตางวยกนยอมจะไมเหมอนกน เดกใชภาษาพดทแตกตางจากผใหญ และรจกถอยค าในการพดนอยกวาผใหญ การใชภาษาของผทมประสบการณตางกนยอมไมเหมอนกน ผทอายนอยกวายอมใชภาษาทแสดงความเคารพนบถอผทอาวโสกวา เชน ใชสรรพนามแทนตวเองวาหน กระผม ดฉน แตจะใชสรรพนามอกอยางหนงกบคนในวยเดยวกน เชน เรา ฉน ผม สวนคนทเปนผใหญเวลาพดกบเดก กจะใชสรรพนามอกอยางหนง เชนอาจใชค าแทนตวเองวาฉน พ ลง ปา อา เปนตน 3. ความสมพนธระหวางบคคล การสอสารจะประกอบดวยบคคลตงแตสองคนขนไปมาพดจากน ความสมพนธระหวางบคคลยอมท าใหลกษณะของการใชภาษาพดตางกนไปดวย ผทใกลชดกน สนทสนมกนมาก จะใชภาษาพดแตกตางไปจากคนทเพงรจกกน บคคลเหลานมทงคนทเปนญาตพนองกน สามภรรยา เพอนฝง พอแม ลก ฯลฯ อยางไรกตาม การสอสารระหวางบคคลนกขนอยกบโอกาสและสถานทดวย เชนคนทเปนเพอนสนทกน สามารถใชค าสรรพนามแทนตวไดอยางสนทสนม เชน ก มง ขา เอง ลอ อว กควรใชพดในโอกาสทเปนสวนตวเทานน ไมควรใชพดตอหนาคนทไมรจก หรอในสถานททมการประชม หรอในทชมนมชน เพราะเปนเรองทไมสมควร 4. โอกาสและสถานท ในการสอสารกบบคคลไมวาจะเปนกลมเลกหรอกลมใหญหรอกบคนเพยงคนเดยว เราจะใชภาษาพดทตางกนโดยขนอยกบโอกาสและสถานทเปนส าคญ เชนการสอสารกบบคคลกลมใหญในงานเลยงสงสรรค ยอมใชภาษาพดตางกบการสอสารกบบคคลกลมใหญในหองประชมขณะทมการ

6

ประชม นอกจากนกมการพดจากนในทท างาน ทบาน ทตลาด ทรานขายของ ขางถนน ทโรงภาพยนตร ฯลฯ ซงขนอยกบวาการพดนนพดในโอกาสทเปนทางการหรอไมเปนทางการ 5. อาชพ บคคลแตละคนมอาชพตางกน บางอาชพจะมภาษาเฉพาะทรจกกนอยในวงการนน เชน ภาษาของแพทย ภาษาของนกกฎหมาย ภาษาของนกวทยาศาสตร นกธรกจ นกการศกษา ฯลฯ ภาษาเฉพาะเหลานถาน าไปใชนอกวงการ อาจจะท าใหผรบสารไมเขาใจกได แตในการพดนนหากจ าเปนตองใชภาษาเหลาน ผพดกสามารถอธบายใหชดเจนได 6. สถานภาพทางสงคม บคคลแตละคนจะมสถานภาพทางสงคมตางกน เพราะต าแหนงหนาทการงานไมเหมอนกน นอกจากนกยงมคณวฒและชาตวฒตางกน ซงกท าใหการใชภาษาของแตละบคคลตางกนไปดวย เชนผทมสถานภาพนกเรยน นกศกษา เวลาทพดกบครอาจารย กมกจะตองใชค าสรรพนามแทนตวเองวาหน หรอดฉน หรอผม ครอาจารยกมกใชค าบอกอาชพของตนแทนตวเอง สถานภาพทตางกนจะท าใหการใชภาษาพดตางกน 7. เนอหาในการพด ลกษณะของเนอหากเปนเรองทส าคญอยไมนอย เนอหาทเปนเรองสวนตว เวลาทน ามาสอสาร ยอมตองใชภาษาระดบทเปนกนเอง ไมใชภาษาระดบสงหรอระดบทเปนแบบแผน นอกจากเราจะน าภาษาระดบสงนนมาพดในลกษณะประชดประชน สวนเนอหาทเปนทางการหรอกงทางการ เวลาสอสารกตองใชภาษาทเปนทางการ แตถาเปนการสนทนากนในระหวางบคคลทคนเคยกน กสามารถใชภาษาไดทกระดบ หลกในการใชภาษาในการพดใหไดผลด

ดร.นพนธ ศศธร กลาววา ในการรอยกรองถอยค าเปนส านวนในการพดนน มขอควรพจารณาอยหลายประการ คอ (นพนธ ศศธร 2524, 169) 1. ภาษาทใชตองใหเหมาะทจะใชพดโดยตรง เปนภาษาทมงจะใหไดยนไมใชใหอาน ภาษาทมงใหไ ดยนอยางด คอภาษาพดทมลกษณะเปนกนเอง และใชระหวางผพดกบผฟงในขณะนนโดยตรง เนองจากผพดมความใกลชดกบผฟงมาก การพดเปนเหมอนการสนทนาโดยตรงระหวางผพดกบผฟง จงตองใชภาษาพดทชดเจน เขาใจไดทนท หากใชคาทผฟงไมคนเคยมากเกนไป คนฟงอาจจะตดตามเรองไดไมตลอด จงควรใชประโยคสน ๆ งาย ๆ มากทสด และกลาวประโยคหรอใจความส าคญซ า หรอย าใหเกดความเขาใจแจมแจงอยเสมอ 2. ภาษาทใชตองเหมาะสมกบบคลกภาพของผพด ผฟง และโอกาส คอตองเลอกใชถอยค าใหเหมาะกบตวผพดเอง ไมควรเลยนส านวนของนกพดทมชอเสยง เพราะนกพดแตละคนตางกมส านวนเปนของตนเอง ยกเวนแตวาจะใชเปนแนวทางในการฝกฝนตนเอง สวนในเรองทเกยวกบ ผฟงนนใหวเคราะหทศนคตและความสนใจของผฟง เพอประโยชนในการเลอกใชศพทแสง ส านวน ตวอยาง ฯลฯ วาควรจะมมากนอยเพยงใด ทงนควรค านงถงโอกาสในการพดดวยวาเปนทางการมากนอยเพยงใด 3. ภาษาทใชตองชดเจนแจมแจง ภาษาพดทชดเจนแจมแจงจะชวยใหเขาใจเรองราวไดอยางตอเนอง ภาษาทชดเจนแจมแจงในทนคอ ภาษาทมความหมายแนนอนในตวเอง ไมมเงอนง าหรอตความหมายไดหลาย

7

ทาง เปนค างาย ๆ ไมมศพทพเศษมากมายเกนความเขาใจของคนฟง ไมใชภาษาทสลบซบซอน และเปนภาษาทท าใหเหนภาพได คอจากความไมมตวตนใหเหนเปนตวตนทชดเจน 4. ภาษาทใชตองสมเหตสมผลไมมอารมณล าเอยง ในการใชภาษาควรใชใหมความหมายในตวของมนเอง ไมควรใชภาษาทบงบอกถงอารมณล าเอยง เชน ค ากลาวหา ค าประชด และค าเปรยบเปรย เปนตน ตวอยางคอ เรยกผมต าแหนงส าคญในราชการวา พวกศกดนา เรยกพวกทไมชอบความเปลยนแปลงวา พวกไดโนเสาร พวกถอยหลงเขาคลอง ฯลฯ ภาษาพวกนเปนภาษาทไมมเหตผล ผฟงฟงแลวอาจจะเกดความรสกไมดได 5. ภาษาทใชตองมชวตชวาและกนใจ การใชภาษานอกจากจะตองใหชดเจนเพอกอใหเกดความเขาใจแลว ยงควรใชภาษาทมชวตชวาเพอกอใหเกดความสนใจและประทบใจดวย ภาษาแบบนคอถอยค าสานวนทท าใหผฟงเกดจนตนาการ ซงสวนใหญกจะอาศยสภาพแวดลอมและประสบการณตาง ๆ ภาษาทมชวตชวาอาจประกอบดวย ภาพพจน อปมาอปไมย ฯลฯ ไดเชนกน 6. ภาษาทใชตองมค าตอและวลเพมเตมใหเหมาะสมกบการพด ตามปกตภาษาพดจะมค าตอและวลเชอมมากกวาภาษาเขยน เพอท าใหเกดความตอเนองไมขาดสาย เชน ค าวา ทน แลวก อนง ในเวลาเดยวกน ตรงกนขาม… นอกจากน ยงกวานน ฯลฯ 7. ภาษาทใชตองเรยบเรยงเปนประโยคทชดเจนและหลากหลาย ในการพด นกพดมกจะมโอกาสเรยบเรยงประโยคเพยงครงเดยว โดยเฉพาะการพดโดยฉบพลน ดงนนจงมโอกาสมากทจะผกประโยคสบสน ผดไวยากรณ หรอไมหลากหลายพอท าใหประโยคมลกษณะเหมอนกนจนรสกจ าเจ นกพดควรใชวธผกประโยคสน ๆ และใชประโยคยาว ๆ บางในบางครง นอกจากนยงควรผกประโยคหลาย ๆ แบบและใชประโยคแปลก ๆ บาง เพอไมใหจ าเจจนนาเบอ 8. ภาษาทใชจะตองเหมาะกบการพด ภาษาพดกบภาษาเขยนมสวนทผดเพยนกนอยบาง ซงนกพดจะตองใชความสงเกตความแตกตางน ขอส าคญคอภาษาพดจะตองมลกษณะเปนกนเอง มชวตชวา มความประทบใจ และกอใหเกดความสนใจมากกวาภาษาเขยน ปญหาในการใชภาษาพด

การใชภาษาในการพด ไมวาจะเปนการสนทนา หรอการพดตอหนาสาธารณชน ยอมจะเกดปญหาทงนน ปญหานนเกดจากตวผพดนนเอง คอในททควรจะใชภาษาทสภาพเรยบรอยเปนทางการ กกลบไปใชภาษาแบบเดยวกบการสนทนาระหวางเพอน ทาใหผดกาลเทศะไป นอกจากนกมขอบกพรองในการพดคอ ไมอาจพดใหผอนเขาใจตามทตนคดไดอยางแจมแจงเทาทควร คดไวอยางหนง แตกลบพดอกอยางหนง พดไมชดเจน ผฟงไมทราบวาผพดตองการบอกกลาวเรองอะไร ท าใหผฟงล าบาก หรอมฉะนนกพดอธบายหรอโตแยงอยางไมตรงประเดน เพราะขาดความร ขาดประสบการณ ขอบกพรองเหลานไมใชเรองของการพดอยางเดยว แตเปนเรองของการใชภาษาในการพดดวย

8

ปญหาในการใชภาษาในการพด แยกไดเปนเรอง ใหญ ๆ 2 เรองดงน 1. การออกเสยง 2. การใชถอยค า

การออกเสยง การสอสารดวยการพดมความส าคญอยทการออกเสยงไดอยางถกตอง ถงแมวาภาษาไทยเปนภาษาของเราเอง เราพดภาษาไทยเปนมาตงแตเปนเดก แตกไมไดหมายความวาคนไทยทกคนจะออกเสยงไดอยางถกตอง หรอสามารถพดไดด หรอใชภาษาพดไดอยางเหมาะสม สาเหตทพดไดไมดนนกอาจเปนเพราะความไมเอาใจใส ไมเหนความส าคญ ขาดความระมดระวง ไมสนใจฝกฝน ความผดพลาดเหลานแมจะเลกนอยกจรง แตกอาจกลายเปนเรองใหญได เสยงพดทเปลงออกมามจ านวนมากมาย เพราะคนเราสามารถออกเสยงไดอยางไมจากด แตการสรางตวอกษรและเครองหมายตาง ๆ ขนมาแทนเสยงเหลาน เพอใชในการเขยนเปนเรองทจ ากด ภาษาพดจงกวางและหลากหลายกวาภาษาเขยนมาก คนไทยกมภาษาพดทใชแตกตางไปตามกลมยอย เชน ภาษาถน

การออกเสยงทมปญหามากส าหรบภาษาไทยปจจบน คอเสยง ร ทเปนเสยงพยญชนะตน และเสยง ร ล ว ทเปนเสยงควบกลา การพดอกษร ร ไมชด เปนปญหาใหญในการพด ปญหาการออกเสยง ร ไมชดเจน อาจเกดจากการพดเรวเกนไป ออกเสยงใหชดไมทน หรอในทนนจะตองออกเสยง ร หลายครงหลายคาจนออกไดไมหมด แตการออกเสยง ร กบ ล ใหถกตองเปนความจ าเปนในการรกษาแบบแผนและความหมายของค าเพราะถาหากเราออกเสยงค าทใช ร กบ ล เปนพยญชนะตน ประสมกบสระเดยวกน และถอยคาทแวดลอมไมอาจระบความหมายไดชดเจนแลว จะท าใหผฟงเขาใจผดได ตวอยางเชน

เขาเปนคนรกของฉน ความหมายคอ เขาเปนคนทมความสมพนธแบบคนรกกบฉน

เขาเปนคนลกของฉน ความหมายคอ เขาเปนคนทขโมยของของฉน เขาชอบเรยนวธสอนของฉน ความหมายคอ เขาเปนนกเรยน ชอบเรยนกบฉนซงเปนคร เขาชอบเลยนวธสอนของฉน ความหมายคอ เขาเปนคร ฉนกเปนคร เขาเอาอยางวธการสอน

ของฉน

นอกจากการออกเสยงไมถกตองแลว สงทพบมากกคอ ความสบสนในการออกเสยง ร กบ ล คอผพด (และบางครงกผเขยนดวย) ออกเสยงสลบกน เชน

กวยเตยวราดหนา ออกเสยงเปน กวยเตยวลาดหนา คลาคล า ออกเสยงเปน คลาคร า ฯลฯ

9

การออกเสยงทมปญหาอกประการหนง คอการออกเสยงควบกล า หนวยเสยงควบกล าในภาษาไทยมดงนคอ

/ กร / เชน กรอก กรง กรอง / กล / เชน กลอก กลง กลอง / ขร / เชน ขรบ / ขล / เชน ขลบ / คร / เชน ครอก ครอง ครง / คล / เชน คลอก คลอง คลง / ตร / เชน ตรอก ตรวจ / ปร / เชน ปราบ ปร / ปล / เชน ปลวก ปลอง / ผล / เชน ผล ผลง / พร / เชน พราย พร / พล / เชน พลาย พล

เสยงควบกลาทมาจากค าทบศพทภาษาอน / ดร / เชน ดราฟต (draft) ดรมเมเยอร (drum major) / ทร / เชน ทรสต (trust) ทรมเปต (trumpet) ทรานซสเตอร (transistor) / บร / เชน บรส (breeze) แบรนด (brand)

การออกเสยงทผดแบบอกอยางหนงกคอ เสยงสงต าเพยนไป เสยงพดของคนเราบางครงจะไมตรงกบ

ภาษาเขยน และการพดของคนบางคนกจะผดไปจากคนอน ๆ พอมาเขยนเปนภาษาเขยน กเขยนตามเสยงทตนเองพดจนชน เชนค าวา เขา กจะเขยนเปน เคา การออกเสยงแบบนมมาก ดงตวอยาง

เขา ออกเสยงเปน เคา ฉน ออกเสยงเปน ชน ดฉน ออกเสยงเปน ดชน เดยน ดน เรว ออกเสยงเปน เรว รว ฯลฯ

นอกจากการออกเสยงสงต าเพยนแลว กยงมการออกเสยงไมเตมเสยง ไมเตมค าดงตวอยาง - มหาวทยาลย ออกเสยงเปน มหา’ลย - โรงพยาบาล ออกเสยงเปน โรงบาล - รฐศาสตร ออกเสยงเปน รดสาด ฯลฯ

เรองของการออกเสยงใหถกตองตามลกษณะของภาษาไทย เปนเรองทฝกได การออกเสยงใหถกตอง

ตามหลกภาษาไทยเปนเรองทควรระมดระวง เพราะการออกเสยงผดนนนอกจากจะท าใหเขาใจความหมายผดไปแลว ยงท าใหความไพเราะของภาษาหมดไปดวย การออกเสยงใหชดเจน ไมพดเรวรว ไมพดตดค า ลงเสยงหนกเบาใหถกตอง ออกเสยงวรรณยกตใหถกตองตามภาษามาตรฐาน เปนเรองทส าคญมาก

10

การใชถอยค า ในการพดทกครง การใชถอยค าเปนเรองทส าคญมาก หากผพดตองการใชภาษาพดใหด จะตองทราบกอนวา ตนเองตองการพดถงอะไร ถงแมวาจะพดไดดมาก มบคลกภาพด มทาทางทดงดดความสนใจ มโสตทศนปกรณประกอบการพด แตสงเหลานจะไมส าคญเทากบสงทเราพด ภาษาในการพดทดคอภาษาทผ พดสอใหผ ฟงไดอยางมประสทธภาพ เปนถอยค าทชดเจน สอความหมายไดด ถกตองและเหมาะสม ซงผทจะใชภาษาไดดนนจะตองเปนคนทรจกส งเกต ชอบสะสมค า และฝกฝนการใชถอยค าอยเปนประจ า ปจจบนนมคนจ านวนมากทชอบพดตามสบาย ไมระมดระวงในการใชถอยค า บางครงกไมคด ไมรอบคอบ เมอพดแลวกละใหผฟงตความเอาเองวา เนอความทพดไปนนคนพดตองการหมายความวาอยางไรกนแน ท าใหเกดปญหาวาผสงสารตองการสอสารอยางหนง แตผรบสารเขาใจไปอกอยางหนง ผทตระหนกในความส าคญของภาษา จงควรสามารถใชภาษามาตรฐานซงมคณสมบตโดยทวไปคอ ความชดเจน ความแมนตรง ความกระชบรดกม และควรเปนถอยคาทสละสลวยดวย เพอสอสารไดตรงกบจดประสงค เราทราบกนดแลววา การพดบางครงแกไขไมได หรอแกไขไมทน หรอค าพดทพดออกไปแลว น ากลบคนมาไมได ดงนนจงควรระมดระวงในการใชถอยค าทพด ซงในการเลอกสรรถอยค าควรพจารณาขอเสนอแนะดงตอไปน 1. การใชถอยค าทงายตอการเขาใจ ถอยค าทงายตอการเขาใจคอถอยค าทสน ตรงไปตรงมา ชดเจนแจมแจง เขาใจไดทนท ผพดตองตระหนกวาในการพดของเรานน หากผฟงไมเขาใจ เขาไมสามารถทจะกลบไปทบทวนขอความทเขายงไมเขาใจได จงตองใชภาษาทมความหมายแนนอน ไมมเงอนง าหรอตความหมายไดหลายทาง ค าทใชเปนค าทรจกกนทวไป ผพดไมควรใชศพทยากโดยไมจ าเปน ไมควรใชค าทคดขนใหม หรอค าทเขาใจกนในวงแคบ ค าทมาจากภาษาตางประเทศ ศพทเฉพาะ เพราะผฟงจะไมเขาใจ หากจ าเปนตองใชค าเหลานกควรจะอธบายใหชดเจน 2. การใชถอยค าทถกตองและตรงตามความหมาย การใชค าพดแตละครง ผพดจะตองเลอกใชค าทถกตอง เพอไมใหการสอความหมายลมเหลว เพราะหากผพดใชค าผดความหมายแลว ผฟงอาจไมเขาใจในเรองทพด หรอเขาใจผดได การพจารณาความหมายของค า แยกออกเปน 4 กลม ดงน

2.1 ความหมายโดยตรง คอความหมายตามปกตของค า เปนความหมายตามพจนานกรม ผพด ผฟง ผเขยน ผอาน เขาใจตรงกน ตวอยางคอ

คนนดาวเตมฟาเลย ดาว หมายถง สงทเหนเปนดวงมแสงระยบระยบในทองฟาเวลามด ตนไมดเปนสเขยวสดใส เขยว หมายถง ส นกเรยนสวมเสอสขาวสะอาด สขาว หมายถง ส

2.2 ความหมายโดยนย คอความหมายทเปลยนไปจากความหมายเดม โดยใชนยแหงความเดมมาเปลยนความหมาย บางทกเรยกวา ความหมายเชงอปมา คอการน าค าทใชส าหรบสงหนงตามปกต ไปใชกบอกสงหนงทเหนวามลกษณะคลายกนหรอเขากนได ตวอยางคอ

พอเธอเปนดาว กดเหมอนจะลมตวไปหนอย ๆ แลว ดาว หมายถง ผทมชอเสยง อสานเขยวเปนผลจากการพฒนาของบคคลหลายฝาย เขยว หมายถงอดมสมบรณดวยพชผล

11

เราตองชวยกนรณรงคใหมโรงเรยนสขาวมาก ๆ สขาว หมายถงการปลอดยาเสพตด ปลอดภยจากยาเสพตด 2.3 ความหมายแฝง ค าในภาษาไทยหลายค าทมความหมายโดยตรงอยแลว และมความหมายทแฝง

เรนอย ท าใหเรามค าใชมาก และสามารถใชค านอยแตกนความหมายมาก ใชค าใหเหนภาพได การใชค าทมความหมายแฝง ตองค านงถงความถกตองและเหมาะสมดวย ความหมายแฝงอาจแสดงอาการตอไปน การเคลอนทออกหาง เชน ผลก ดน รน ไส ดน การเคลอนทเขามาใกล เชน ดง ฉด ลาก รง เหนยว การเคลอนทขนขางบน เชน พอง ฟ โปง อด การเคลอนทลงขางลาง เชน ฟบ แฟบ ยบ ยวบ ฮวบ ตก รวง หยด หลน ยอย ทรด การเคลอนทอยางรวดเรว เชน ฉว ปลว ลว

2.4 ความหมายตามบรบท คอความหมายทขนอยกบขอความในประโยค ถาขอความเปลยนไป ความหมายจะเปลยนไป ตวอยางเชน

นองใสเสอสแดง (สอยางสเลอดหรอสชาด) แดงไปดหนงกบดา (ชอคน) ใครจะลมขาวแดงแกงรอนได (บญคณ ขาวแดงแกงรอนเปนส านวน) เรองแดงออกมาแลววาใครผดใครถก (ลกษณะทความลบทปกปดไวปรากฏออกมา)

3. การใชถอยค าทสภาพ ภาษาทไมสภาพสอใหเหนบคลกภาพของผพดวาไมด ไมนานยม ไมวาจะ

เปนการพดอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการกตาม ผพดควรหลกเลยงภาษาแบบน ภาษาทไมสภาพ คอค าต า ค าหยาบ ค าสแลงทหยาบคาย ค าตลาด ค าผวน ฯลฯ เชน ค าวา ก มง อ ไอ ฉบหาย เฮงซวย เหย หวย เปนตน

4. การใชค าไวพจน คอค าท เขยนตางกนแตมความหมายเหมอนกนหรอใกลเคยงกนมาก พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ใหตวอยางค าไวพจนไววา มนษยกบคน บานกบเรอน รอกบคอย ปากบดง เรยกอกอยางหนงวา ค าพองความ ค าไวพจนมประโยชนส าหรบนกพด และนกเขยนอยางมาก โดยเฉพาะนกพด เพอจะไดไมตองใชค าซ า ๆ ซาก ๆ จนผฟงเกดความเบอหนาย ในภาษาไทยมค าไวพจนอยมากมาย ตวอยางเชน

ดาว ม ดารา ดารก ดารกา ฯลฯ พระจนทร ม เดอน นศากร นศานาถ นศาบด นศามณ นศารตน ศศพนท ศศลกษณ ศศ ศศน ศศ ศศธร ฯลฯ มา ม สนธพ อศว อสดร ฯลฯ บว ม บงกช สโรช ปทม กมล กระมล โกมล ฯลฯ

การใชค าไวพจน เปนความรความสามารถของผใชค า ซงเมอผฟงไดยนไดฟงแลว จะเกดความชนชม เพราะวสยของคนยอมไมชอบความซ าซาก แตจะชอบไดยนคาแปลกใหมทไมใชค าศพทยาก

12

5. การใชถอยค าทเหมาะสม การใชถอยค าใหเหมาะสมกคอ ใชใหเหมาะสมกบบคคล กาลเทศะ หรอโอกาส และสถานการณแวดลอม ค าในภาษาไทย มจ านวนมากมาย แตผใชค าควรจะมความรและรจกเลอกใชค าไดตามความเหมาะสม เพอไมใหเกดปญหาในการสอสาร เพราะค าทกค าไมใชวาจะใชไดเหมาะสมในทกสถานการณ ความหมายของค าบางค าอาจจะเปลยนไปได หากสถานการณในการใชค าเปลยนแปลงไป การใชถอยค าใหเหมาะสม แยกตามวธใชดงน

5.1 การใชถอยค าใหถกตองเหมาะสมกบบคคล เรองส าคญทตองค านงถงเรองหนงคอ ฐานะ หรอสถานภาพของบคคล ในการพดมค าสรรพนามทเปนค าแทนตวผพด ผพดเปนใคร เพศหญงหรอเพศชาย ผฟงเปนใคร ความสมพนธระหวางผพดกบผฟงเปนอยางไร สถานการณในการพดเปนทางการ หรอไมเปนทางการ เปนตน ค าสรรพนาม เปนค าแสดงระดบชนของบคคลทพด บคคลทฟง และบคคลทถกพดถง มค าใชตางกนดงน

บรษท 1 ฉน ผม กระผม หน ก ขา เรา ขาพเจา อว กระหมอม เกลากระหมอม ขาพระพทธเจา ดฉน อฉน อฉน หมอมฉน ขานอย (อสาน) ขาเจา (พายพ) เขา (เคา) ค าทบอกอาชพ เชน คร อาจารย หมอ ผใหญ ผกอง ค าทบอกความเปนเครอญาต เชน พอ แม พ นา ลง ปา ค าทพระภกษใชคออาตมา อาตมภาพ ค าทเปนชอเลน หรอชอจรง ใชแทนตวผพด เชน ออย อย นอย เดอน นาหวาน นชา เปนตน

บรษท 2 คณ เธอ หลอน ทาน แก เอง มง เจา ลอ ตว ตวเอง ใตเทา ฝาพระบาท ฝาบาท คาทบอกอาชพ เชน คร อาจารย หมอ ผกอง สารวตร ผใหญ ก านน ค าทบอกความเปนเครอญาต เชน พอ แม พ นอง นา ปา ลง ชอเลนหรอชอจรงทใชแทนตวผฟง ค าทแสดงบรรดาศกด เชน คณหญง ทานผหญง ค าทแสดงการยกยอง เชน คณนาย เถาแก เปนตน

บรษท 3 เขา มน แก ทาน ตะแก ค าทบอกอาชพ ค าทบอกความเปนเครอญาต ชอเลน ชอจรง ค าทแสดงบรรดาศกด ค าทแสดงการยกยอง

5.2 การใชถอยค าใหเหมาะสมกบกาลเทศะ การใชค าในการพด นอกจากจะตองค านงถงฐานะของบคคลทสอสารกนแลว ยงตองค านงถงโอกาสดวย ภาษาไทยมลกษณะแตกตางกนเปนระดบ ถาผพดใชภาษาทเปนระเบยบแบบแผน ใชค าถกตอง การใชถอยค าไมแสดงความสมพนธระหวางผพดกบผฟงเลย ภาษาทใชกมลกษณะเปนทางการมาก แตถาผพดไมเครงครดตอระเบยบแบบแผน ใชค าทแสดงความรสกสวนตว หรอแสดงความสมพนธกบผฟงบาง ภาษากมลกษณะเปนทางการนอยลง โอกาสการใชค าทเปนทางการกบไมเปนทางการ มตวอยางเชน ภาพยนตร-หนง ใบอนญาตขบรถยนต-ใบขบข รถประจ าทาง-รถเมล เปนตน

5.3 การใชถอยค าใหเหมาะสมกบสถานการณ สถานการณในการพดจะเกยวของกบบคคลและกาลเทศะดวย ผพดตองระวงในเรองความสมพนธระหวางผพดกบผฟง ระดบการศกษา สถานภาพทางสงคม เพศ วย วฒ ของผพดกบผฟง สงเหลานจะเปนเครองชวยก าหนดการใชถอยค า ตวอยางสถานการณการพบปะกนโดยบงเอญ ผพดพดกบบคคลดงตอไปน ผใหญฐานะสงกวา - ผม (กระผม ดฉน) ไมไดพบทานตงนานแลวนะครบ (คะ) คนฐานะเทากน - ผม (ดฉน ฉน) ไมไดพบคณตงนานแลวนะครบ (คะ) คนฐานะต ากวา - ผม (ฉน เรา) ไมไดพบเธอ (ตว) ตงนานแลวนะ ฯลฯ

13

6. การใชถอยค าทท าใหเกดภาพพจน ถอยค าทกอใหเกดภาพพจน (Figure of Speech) จะชกน า

ใหเกดความรสกนกคด จนตนาการ สอความหมายใหผฟงเขาใจไดงาย และมองเหนภาพเดนชดขน การใชถอยค าทท าใหเกดภาพพจน คอการใชค าทมส าเนยงรกเรา มจงหวะจะโคน และใชค าใหมน าหนก มการเปรยบเทยบ เพอใหผฟงเกดความสนใจ ตวอยางเชน

เมอปรบปรงแลวกตองเปลยนแปลงซครบ กอนจะทาบทาม กตองดทาทเสยกอนนะ ทกวนนคนจนยงอดอยากปากแหงอย

การเนนเสยง เนนค า และใชค าทท าใหเหนภาพประกอบการพด ท าใหผ ฟงสนใจ ไมนาเบอ ตวอยางเชน เบาเบา ซวยสวย งามงาม ฮอมหอม รวยรวย ฯลฯ การเปรยบเทยบ ตวอยางเชน ดเหมอนเสอ รอนเหมอนไฟ สวยราวกบนางฟา ฯลฯ 7. การใชส านวนโวหาร สภาษต ค าพงเพย และค าคม ค าเหลาน ถาผพดน ามาใชประกอบการพดในททเหมาะสม จะท าใหการพดคมคาย ประทบใจผฟง ผฟงจดจ าไดงาย อยางไรกตาม การใชค าเหลานตองมหลกเกณฑ ไมใชวาจะน าไปใชไดอยางพร าเพรอ ผพดจะตองพจารณาวา ส านวน สภาษต ค าพงเพย และค าคมใดทควรจะน ามาใช โดยมหลกเกณฑทว ๆ ไปวา ใชใหตรงกบเรอง ไมขดกบเนอความทพด ใชใหเหมาะกบระดบบคคล และเชอมโยงกบเรองทพด ไมยกมากลาวลอย ๆ หากผพดวเคราะหผฟงวาระดบการศกษาไมสงพอทจะเขาใจกไมควรใช เพราะจะท าใหผฟงเขาใจไมชดเจน ตวอยางการใชสภาษต ค าพงเพย และค าคมมดงน ในยคขาวยากหมากแพงอยางทกวนน พวกเราควรรวมมอรวมใจกนชวยแกไข เพอใหคนไทยมความเปนอยทด การศกษาเปนสงจ าเปนมากส าหรบทกคน เหมอนอยางททานสนทรภกลาวไววา “รสงไรไมสรวชา รรกษาตวรอดเปนยอดด” ขอควรปฏบตในการใชภาษาพด การใชภาษาพดทดและสอสารไดผล ในขณะทพด ผพดควรปฏบตตามขอแนะน าตอไปน 1. รจกเวนจงหวะในการพด การพดตดตอกนไปเรอย ๆ ไมใชศลปะการพดทด เวลาพดจะตองมการเวนวรรค และเวนวรรคตรงขอความทควรจะหยด การเวนวรรค หรอเวนจงหวะ เปนลลาของการพดใหถกจงหวะ เพอไมใหการพดสะดด หรอตะกกตะกก การเวนจงหวะโดยทวไป คอการหยดพดเม อพดจบหวขอหนง ๆ กอนทจะพดหวขอใหมตอไป นอกจากนกใหหยดทายค าถาม หยดทายกลมค า หยดกอนทจะกลาวค าหรอเรองส าคญ หยดเมอถงค าสนธาน ทงนผพดควรฝกหดเวลาทซอมพด แตการหยดนนไมควรหยดนานเกนไป ใหใชเวลาประมาณ 1-2 วนาท 2. ขจดค าพดทไมจ าเปน ค าพดทไมจ าเปนคอค าพดทไรสาระ ซ าซาก วกไปวนมา เชน ค าวา เออ อา อมม ค าลงทายวา นะครบ นะคะ แทบทกประโยค ค าพดเหลานจะท าใหผฟงเบอ และขาดความเลอมใสศรทธาในตวผพด

14

3. การพดค าทใชในภาษาเขยน ค าในภาษาเขยนทเปนค ายอ เวลาพดตองพดใหครบและถกตอง เชน ม.จ. พดวา หมอมเจา ไมใช มอจอ รศ. พดวา รองศาสตราจารย ไมใช รอศอ พ.ศ. 2500 พดวา พทธศกราชสองพนหารอย ไมใช พอศอสองหาศนยศนย น.พ. เดชา พดวา นายแพทยเดชา ไมใช หมอเดชา ฯลฯ

ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย

ขอด 1. สามารถครอบคลมพนทเฉพาะเจาะจง ในพนทใดพนทหนง (mass coverage public address)

เพราะสอเสยงตามสายเปนสอทมขอบเขตชดเจนจงสามารถประชาสมพนธขอมลขาวสารไดครอบคลมกลมเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

2. ระบบเสยงในพนทมลกษณะโดดเดนตรงทมล าโพงขนาดใหญตดตงรอบทศทางทวพนท 3. สอโฆษณาทผานระบบเสยงตามสายเปนสอเฉพาะพนทเนนสถานททมกลมเปาหมายจ านวนมาก

จงสามารถเขาถง (reach) กลมผบรโภคไดชดเจนและทวถง 4. มความถและตอเนองในการรบสารจากสอไดสง (high frequency) ผรบสารเกดการฟงซ า และไม

สามารถเปลยนชองรบสารหรอคลนหนไดอยางวทย ขอเสย 1. เปนสอทมลกษณะการเผยแพรประชาสมพนธแบบทางอากาศ อาจจะท าใหผรบสารไมสามารถ

จดจ าไดทนททนใดตางจากสอประเภทอนทม ภาพ และอกษร จงอาจท าใหผรบสารลมขอความสารไดงาย 2. กลมเปาหมายขาดสมาธในการจดจ าสาร 3. หากผรบสารจะไมสนใจฟงสอเสยงตามสาย และสามารถปดการรบสอโดยการเดนหนออกจาก

สถานทนนไดทนท

15

สรป

การประชาสมพนธผานเสยงตามสายเปนการสอสารเพอวตถประสงค 1. เพอแจงใหทราบ 2. เพอสอนหรอใหการศกษา 3. เพอสรางความพอใจ 4. เพอเสนอหรอชกจงใจ 5. เพอเรยนร 6. เพอกระท าหรอตดสนใจ ผประกาศเสยงตามสายตองศกษาการใชภาษาในการพด เพราะคนทใชภาษาพดไดด มประสทธภาพในการพด ยอมจะประสบความส าเรจในการตดตอสอสาร ไมวาจะเปนการพดระหวางบคคล หรอการพดตอหนาสาธารณชน รวมทงตองมความรในเรองหลกภาษา การใชภาษาใหสอดคลองกบวฒนธรรม ผประกาศเสยงตามสายควรจะตองใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบบคคล โอกาส สถานท การใชถอยค าทงายตอการเข า ใจ มการเตรยมตวฝกซอมกอนการพด การเตรยมเน อหาท จะพด น า เสยงชด เจน อกขระ วธถกตอง ลลาการน าเสนอนาฟง ใหอารมณ สอความหมายได และทตองฝกฝนใหช านาญ คอ การออกเสยงควบกล า ร เรอ ล ลง