ก

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ส าหรบชนมธยมศกษาปท ๑

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

เลมท ๑

ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

นางสาวพมพวรรณ ลมสถาพร

ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

โรงเรยนระโนดวทยา ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๖

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

ก

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ค าน า

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ส าหรบชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทยเลมน จดท าขนเพอเปนเครองมอในการพฒนาทกษะการอานจบใจความส าคญ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑ เปนนวตกรรมทางการศกษาทชวยใหนกเรยนเกดทกษะในการอาน ซงเปนพนฐานส าคญของการพฒนาผเรยนใหรจกคดอยางเปนระบบ คดอยางมเหตผล มวจารณญาณ มการไตรตรอง มองการณไกล และรจกน าความรความสามารถในการคดวเคราะหไปประยกตใชในชวตประจ าวนอยางเหมาะสม เนอหาของแบบฝกทกษะเปนวธการเรยนรจากงายไปหายาก เปนนวตกรรม ทเราความสนใจของนกเรยน แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญน มทงหมด ๕ เลม ดงน

เลมท ๑ พนฐานการอานจบใจความส าคญ เลมท ๒ การอานจบใจความส าคญจากนทาน เลมท ๓ การอานจบใจความส าคญจากบทความ เลมท ๔ การอานจบใจความส าคญจากขาว เลมท ๕ การอานจบใจความส าคญจากสารคด

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญแตละเลม นกเรยนสามารถศกษาหาความร โดยฝกตามล าดบขนตอน ผจดท าขอขอบพระคณผอ านวยการโรงเรยน คณะคร และนกเรยนโรงเรยนระโนดวทยา ทใหความรวมมอและสนบสนนใหแบบฝกทกษะชดนส าเรจ สมบรณดวยด และขอขอบพระคณผ เช ยวชาญท ให ค าแนะน าและตรวจสอบความถกตองของแบบฝ กทกษะดวยด เสมอมา จ งขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน

พมพวรรณ ลมสถาพร

ข

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

สารบญ

เรอง หนา ค าน า............................................................................................................................................................. ก สารบญ......................................................................................................................................................... ข ค าชแจงในการใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ................................................ ค ค าแนะน าในการใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ........................................................ ง มาตรฐานการเรยนร................................................................................................................................ จ ตวชวด....................................................................................................................................................... จ จดประสงคการเรยนร............................................................................................................................. จ แบบทดสอบกอนเรยน......................................................................................................................... ๑ แบบฝกทกษะท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ.......................................... ๓ ใบความรท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ.......................................... ๔ กจกรรมท ๑.๑ ............................................................................................................ ๘ กจกรรมท ๑.๒ ............................................................................................................................. ๙ กจกรรมท ๑.๓ ............................................................................................................................. ๑๐ กจกรรมท ๑.๔ ............................................................................................................................. ๑๑ กจกรรมท ๑.๕ ............................................................................................................................. ๑๒ แบบฝกทกษะท ๒ กลวธการอานจบใจความส าคญ......................................................... ๑๓ ใบความรท ๒ กลวธการอานจบใจความส าคญ...................................................... ..... ๑๔ กจกรรมท ๒.๑ ............................................................................................................. ๑๘ กจกรรมท ๒.๒ ............................................................................................................................. ๑๙ กจกรรมท ๒.๓ ............................................................................................................................. ๒๐ กจกรรมท ๒.๔ ............................................................................................................................. ๒๑ กจกรรมท ๒.๕ ............................................................................................................................. ๒๒ แบบทดสอบหลงเรยน......................................................................................................................... ๒๓ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน...................................................................................................................... ๒๕ เฉลยแบบฝกทกษะ..................................................................................................................................... ๒๖ เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน....................................................................................................................... ๓๔ บรรณานกรม................................................................................................................................................ ๓๕

ค

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ค าชแจงในการใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ

๑. แบบฝกทกษะนเปนแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ส าหรบชนมธยมศกษาปท ๑ เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ ๒. แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ เลมนประกอบดวย

๒.๑ สวนหนา ประกอบดวย - ปก - ค าน า - สารบญ - ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะ - ค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะ - สาระและมาตรฐานการเรยนร - ตวชวด - จดประสงคการเรยนร

๒.๒ สวนเนอหา ประกอบดวย - แบบทดสอบกอนเรยน - แบบฝกทกษะท ๑ - ใบความรท ๑ - กจกรรมท ๑.๑-๑.๕ - แบบฝกทกษะท ๒ - ใบความรท ๒ - กจกรรมท ๒.๑-๒.๕

๒.๓ สวนทายประกอบดวย - เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน - เฉลยกจกรรมของแตละแบบฝกทกษะ ตงแตแบบฝกทกษะท ๑-๒ - เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน - บรรณานกรม

ง

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ค าแนะน าในการใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ

เมอครผสอนไดน าแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชดนไปใชในการจดกจกรรม การเรยนการสอนควรปฏบตดงน

๑. ทดสอบความรกอนเรยนของนกเรยน เพอวดความรพนฐานของผเรยน แตละคน ๒. การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชดนควรใช

ควบคกบแผนการจดกจกรรมการเรยนร ๓. ขณะปฏบตกจกรรมควรแนะน านกเรยนอยางใกลชด ๔. เมอนกเรยนท าแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ เสรจแลวใหชวยกนตรวจ

ค าตอบ จากเฉลยแบบฝกทกษะ ๕. ใหนกเรยนซกถามเนอหาทไมเขาใจ แลวครอธบายเพมเตม ๖. ทดสอบความรของนกเรยนโดยใชแบบทดสอบหลงเรยน ๗. เกบรวมคะแนนเพอดความกาวหนาของนกเรยน ตรวจค าตอบ แบบฝกทกษะในแตละกจกรรมทง ๒ แบบฝกอกครง เพอประเมนความถกตองในการท าแบบฝกทกษะของนกเรยน ๘. ใชแบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ใหนกเรยนไดเรยนร และซอมเสรมความร ดวยตนเอง

จ

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

สาระ/มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

สาระท ๑ : การอาน มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหาใน

การด าเนนชวตและมนสยรกการอาน

ตวชวด

ท ๑.๑ ม ๑/๑ อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน ม ๑/๒ จบใจความส าคญของเรองทอาน ม ๑/๓ ระบเหตผลและขอเทจจรงกบขอคดเหนจากเรองทอาน ม ๑/๔ ระบและอธบายค าเปรยบเทยบและค าทมหลายความหมายในบรบทตางๆ

จากการอาน ม ๑/๕ ตความค ายากในเอกสารวชาการ โดยพจารณาจากบรบท ม ๑/๙ มมารยาทในการอาน

จดประสงคการเรยนร

๑. บอกความหมายและจดมงหมายของการอานจบใจความได ๒. ตงค าถามและตอบค าถามจากการอานจบใจความส าคญได ๓. สรปใจความส าคญจากการอานจบใจความส าคญจากเรองทก าหนดใหได ๔. สรปสาระส าคญจากการอานจบใจความส าคญจากเรองทก าหนดใหได ๕. เขยนแผนผงความคดสรปความรพนฐานการอานจบใจความส าคญได ๖. เขยนแผนผงความคดสรปกลวธการอานจบใจความส าคญได ๗. มมารยาทในการอาน

1

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

แบบทดสอบกอนเรยน

เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๑ จ านวน ๑๐ ขอ ค าชแจง นกเรยนอานค าถามแลวเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

โดยท าเครองหมายกากบาท (x) ลงในชองอกษร ก ข ค หรอ ง ลงใน กระดาษค าตอบทครแจกให

๑. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบความหมายของใจความส าคญ

ก. ท าใหเกดเรอง ข. เดนเฉพาะตว ค. ครอบคลมขอความอนๆ ง. ถกทกขอ

๒. ขอใดคอหลกการอานจบใจความส าคญ ก. คนหาขอคดเหน ข. คนหาสาระส าคญ ค. คนหาขอเทจจรง ง. คนหาค าส าคญในเรอง

๓. ใจความส าคญมลกษณะอยางไร ก. เปนค า ข. เปนวล ค. เปนกลมค า ง. เปนประโยค

๔. ขอใดคอจดมงหมายของการอานจบใจความ ก. เมออานแลวสรปหรอยอเรองได ข. เมออานแลวสามารถจ าค าประพนธชนดตางๆ ค. เมออานแลวสามารถปฏบตตามค าสงและค าแนะน าได ง. เมออานแลวสามารถคาดการณและหาความจรงแสดงขอคดเหน

2

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

๕. บคคลในขอใดไมมพนฐานในการอานจบใจความ ก. นชไมชอบวรรณคดไทยเมออานเรองพระอภยมณไมคอยเขาใจ ข. อรสาไดฉายาวา หนอนหนงสอเพราะชอบอานหนงสอเกอบทกประเภท ค. นาวนอานหนงสอทกประเภทและมการจดบนทกความรจากการอาน ง. แปงอานเรองแกนขาวไดอยางรวดเรวและเขาใจ เพราะเคยท านามากอน

๖. ขอใดไมใชขนตอนการอานจบใจความส าคญ ก. อานซ า ข. อานผานๆ ค. อานทบทวน ง. อานใหละเอยด

๗. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบหลกการของการอานจบใจความส าคญ ก. เขาใจประเภท ข. ตงจดมงหมาย ค. ใชพจนานกรม ง. ส ารวจสวนประกอบ

๘. “ต ารวจจบโจรทปลนรานทองเยาวราชในตวเมองจงหวดสงขลา เมอวานน” ใจความส าคญคอขอใด

ก. ต ารวจจบโจร ข. โจรปลนรานทอง ค. รานทองในจงหวดสงขลา ง. โจรปลนรานทองเมอวานน

๙. “ต ารวจจบโจรทปลนรานทองเยาวราชในตวเมองจงหวดสงขลาเมอวานน” ใจความรอง คอขอใด

ก. ต ารวจจบโจร ข. โจรปลนรานทอง ค. รานทองในจงหวดสงขลา ง. โจรปลนรานทองเมอวานน

๑๐. ขอใดไมใชจดมงหมายของการอานจบใจความส าคญ ก. อานแลวแสดงขอคดเหนได ข. อานแลวสามารถสรป ยอเรองได ค. อานแลวสามารถปฏบตตนตามได ง. อานแลวสามารถแตงค าประพนธได

3

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

แบบฝกทกษะท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

4

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ใบความรท ๑

เรอง ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ ความหมาย

การอานจบใจความส าคญ คอ การคนหาสาระส าคญของเรองหรอของหนงสอทอาน สวนนนคอขอความทมสาระครอบคลมขอความอนๆ ในยอหนานนหรอเนอเรองทงหมด ขอความตอนหนงหรอเรองหนงจะมใจความส าคญทสดเพยงหนงเดยว ซงใจความส าคญกคอสงทเปนสาระส าคญของเรองนนเอง

จดมงหมายในการอานจบใจความส าคญ

๑. เพอใหนกเรยนอานและจบใจความได ไมใชเพยงเพอเรยนจบภายในชวโมง

เทานน เพอใหกจกรรมการอานมความหมาย การอานจงควรเปนการอานจากเอกสารนอกเหนอจากหนงสอเรยนหนงสอไมควรหนามาก ควรจบเวลาใหพอเหมาะกบเนอเรอง

๒. ใหผอานสามารถบอกรายละเอยดของเรองราวทอานวามสาระอะไรบาง โดยเลารายละเอยดไดชดเจนเพอแสดงวาผอานมความเขาใจในเรองทอาน

๓. อานเพอปฏบตตามค าสงและค าแนะน า ๔. ฝกการใชสายตา นยมอานเพอฝกการอานเรวและตอบค าถามไดถกตอง

แมนย า ๕. อานเพอสรปหรอยอเรองทอานเกยวกบอะไร ๖. อานแลวสามารถคาดการณ ท านายเรองวาจะลงเอยอยางไร ๗. อานและท ารายงานยอสรป มการฝกโนตยอ ๘. อานเพอหาความจรง และแสดงขอคดเหนได

5

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

หลกการอานจบใจความส าคญ

๑. ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน เพอใชเปนแนวทางในการก าหนดการอานได อยางเหมาะสมและสามารถจบใจความหรอค าตอบไดรวดเรวยงขน

๒. ฝกการแบงจบสายตาในแตละบรรทดโดยใชสายตาจบเปนจดๆ พยายามแผชวงสายตาใหกวาง และใชเวลาใหนอย แลวเคลอนสายตาไปอยางรวดเรว ท าซ าๆ หลายๆ ครงจนเกดความช านาญ เมอช านาญแลวจะใชสายตาในการจบเนอความในแตละบรรทดนอยลง

๓. พยายามเกบแตใจความส าคญของขอความ หรอเรองทอานอยางรวดเรว ๔. ขณะทอานจะตองรวาขอความส าคญอยทใด โดยมขอสงเกตวาใจความส าคญสวนมาก

จะปรากฏ ใหเหนในบรรทดแรก หรอบรรทดสดทายของแตละยอหนา ๕. ก าหนดปรมาณของขอความทจะอานไวลวงหนา และจบเวลาทกครงเมอเรมตนอาน

ในแตละหนา ซงหากมการฝกหลายๆ ครงจะท าใหเวลาในการอานลดนอยลง ๖. ขณะทอานตองพยายามบงคบสายตาใหกวาดไปตามตวหนงสออยางรวดเรว ควร

หลกเลยง การอานทละค า และควรไดรบการฝกอานทละประโยค ๗. หากเรองทอานเปนเรองทมความยาวและหลายยอหนา เมออานจบลงทกครง ควรม

การทดสอบ ความเขาใจดวยการฝกถามตวเองตามหวขอดงน เปนเรองอะไร ใคร ท าอะไร ทไหน เมอไร อยางไร และท าไม ซงบางเรองอาจมค าตอบไมครบแตตองตอบเทาทมอยใหครบถวนเพอจะ จบใจความส าคญใหไดมากทสดแลวจดลงในกระดาษ น าไปเปรยบเทยบกบเนอเรองทอานมาถง ความถกตองและพยายามส ารวจหรอเปรยบเทยบขอบกพรองเพอหาทางแกไข แนวทางการอานจบใจความส าคญ

๑. ส ารวจสวนประกอบของหนงสอ เชน ชอเรอง ค าน า สารบญ ฯลฯ เพราะสวนประกอบของหนงสอจะท าใหเกดความเขาใจเกยวกบเรอง หรอหนงสอทอานไดกวางขวางและรวดเรว

๒. ตงจดมงหมายในการอานเพอเปนแนวทางใชก าหนดวธอานใหเหมาะสม และจบใจความ หรอหาค าตอบไดรวดเรวขน โดยจบใจความใหไดวา ใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร แลวน ามาสรป เปนใจความส าคญ

๓. มทกษะในการใชภาษาสามารถเขาใจความหมายของค าศพทตาง ๆ มประสบการณหรอภมหลงเกยวกบเรองทอาน มความเขาใจในเรองทอาน มความเขาใจ ในลกษณะของหนงสอ เพราะหนงสอแตละประเภทมรปแบบการแตง และเปาหมายของเรองทแตกตางกน

๔. ใชความสามารถในดานการแปลความหมายของค า ประโยค และขอความตาง ๆ อยางถกตองรวดเรว

๕. ใชประสบการณเกยวกบเรองทอานมาประกอบจะชวยใหเขาใจและจบใจความไดงายขน

6

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ขอควรปฏบตในการอานจบใจความส าคญ

๑. อานผาน ๆ โดยตลอด เพอใหรวาเรองทอานเปนเรองเกยวกบอะไร มใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร เมอไร ๒. อานใหรายละเอยดอกครงหนง เพอท าความเขาใจเรองทอาน ๓. เขยนเรยบเรยงใจความส าคญของเรองทอานดวยส านวนภาษาของตนเอง ๔. อานทบทวนเพอตรวจสอบความถกตองอกครงหนง

การฝกฝนการอานจบใจความส าคญ ๑. สรางนสยรกการอานโดยพยายามฝกอานขอความ ทกประเภท แมแตปายประกาศตางๆ กควรอาน การฝกอานบอย ๆจะท าใหเกดนสยรกการอาน อานหนงสอไดเรว ชางสงเกต และจดจ าขอความตาง ๆ ไดดขน ๒. หดใชพจนานกรมเมออานแลว พบศพททไมเขาใจอยาทอถอยหรอปลอยผาน การใชพจนานกรมจะท าใหนกเรยนรค าศพทมากขน ๓. จดบนทกการอานขณะทอาน ควรมสมดจดบนทกเพอบนทกถอยค าทนาสนใจ แปลกใหม มคต ขอคดความรใหม ๆ หรอขอความทนกเรยนประทบใจ โดยจดบนทกชอหนงสอ และผเขยน หากเปนหนงสอทนกเรยนตองอานบอย ๆ ควรใชปากกาเนนขอความหรอแปะกระดาษสคนหนาทมขอความดงกลาว ๔. ฝกจบใจความส าคญทละยอหนา การอานจบใจความนน ควรเรมตนจากการจบใจความส าคญในแตละยอหนาใหไดถกตองแมนย าเสยกอน เพราะงานเขยนทดนน แมใจความหลายอยางในหนงยอหนามใจความส าคญ ๑ ใจความเทานน หากเรองมหลายยอหนา แสดงวามใจความส าคญหลายใจความ เมอน าใจความส าคญของแตละยอหนามาพจารณารวมกนจะท าใหสามารถจบใจความส าคญของเรองไดในทสด

7

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ตวอยางการอานจบใจความส าคญ

คางคาว

คางคาวเปนสตวทออกหากนในเวลากลางคน มนสามารถบนผาดโผนฉวดเฉวยนไปมา โดยไมตองพงสายตา มนอาศยเสยงสะทอนกลบของตวมนเอง โดยคางคาวจะสงคลนสญญาณพเศษซงสนและรวดเรว เมอสญญาณไปกระทบสงกดขวางดานหนากจะสะทอนกลบเขามา ท าใหรวามอะไรอยดานหนา มนจะบนหลบเลยงได แมแตสายโทรศพททระโยงระยางเปนเสนเลกๆ คลนเสยงกจะไปกระทบแลวสะทอนกลบเขาหของมนได ไมมสตวชนดไหนทจะสามารถรบคลนสะทอนกลบไปไดในระยะใกล แตคางคาวท าได และบนวนกลบไดทนทวงท

วธการสรปใจความ

ใคร = ........................... ท าอะไร = ........................... เมอไร = ........................... อยางไร = ............................................................................................ ผลเปนอยางไร = ........................................

ใจความส าคญของเรอง คางคาว คอ ........................................................................................................................................ .................... .............................................................................................................. ..............................................

คางคาว ออกหากน

คางคาวจะออกหากนในตอนกลางคน โดยไมตองอาศยสายตา แตจะอาศยเสยงสะทอนกลบของตวมนเอง

ตอนกลางคน โดยไมใชสายตา แตอาศยเสยงสะทอนกลบของตวมนเอง สามารถหลบสงกดขวาง

8

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๑ ค าชแจง นกเรยนจบคค าถามและค าตอบใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. การอานจบใจความส าคญ ๒. กอนทจะอานจบใจความส าคญ ควรท าอยางไร ๓. ในการฝกอานจบใจความส าคญ ควรปฏบตอยางไร ๔. เมออานจบแลว เพอชวยใหการจ าแมนย า นกเรยนควรท าอยางไร ๕. การอานจบใจความ มจดมงหมายอยางไร

การคนหาสาระส าคญของเรองหรอของหนงสอทอาน สวนนนคอขอความทมสาระครอบคลมขอความอนๆ

ควรตงจดมงหมายในการอาน

สรางนสยรกการอาน ฝกใชพจนานกรม จดบนทก ฝกจบใจความทละยอหนา

๑. เพอใหอานและจบใจความได ๒. เพอบอกรายละเอยดของเรองราวทอาน ๓. อานเพอปฏบตตามค าสงและค าแนะน า ๔. ฝกการใชสายตา นยมอานเพอฝกการอาน

เรวและตอบค าถามไดถกตอง ๕. เพอสรปหรอยอเรองทอานเกยวกบอะไร ๖. เพอคาดการณ ท านายเรองวาจะลงเอย

อยางไร ๗. เพอท ารายงานยอสรป มการฝกโนตยอ ๘. เพอหาความจรงและแสดงขอคดเหนได

จดบนทก

ค าถาม ค าตอบ

9

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๒ ค าชแจง นกเรยนอาน เรอง ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ แลวตงค าถามพรอมทง

แสดงค าตอบทถกตอง (๑๐ คะแนน)

ค าถาม ค าตอบ

๑.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๑.................................................................. ................................................................... ....................................................................

๒.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๓.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๔.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๕.................................................................. ................................................................... ....................................................................

๒.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๓.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

๔.................................................................. ................................................................... ....................................................................

๕.................................................................. ................................................................... .............................................................. ......

10

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๓ ค าชแจง นกเรยนท าเครองหมาย (/) หนาขอทเปนขอเทจจรงและท าเครองหมาย (X) หนาขอทเปนขอคดเหน (๑๐ คะแนน) ………..…... ๑. การอานจบใจความส าคญเปนการอานคนหาสาระ

................. ๒. การอานควรไมควรใชเวลานานมากเกนไป

................. ๓. ใจความส าคญสวนมากจะปรากฏในบรรทดแรกหรอบรรทดสดทาย

................. ๔. ชอเรอง ค าน า สารบญ เปนสวนประกอบของหนงสอ

................. ๕. การอานทกครงเราควรจดบนทกความรจากเรองทอาน

................. ๖. ในหนงยอหนาจะมใจความส าคญทสดเพยงอยางเดยว

................. ๗. การตงจดมงหมายในการอานเปนแนวทางในการก าหนดการอาน

................. ๘. การทดสอบเปนการตรวจสอบความเขาใจในการอาน

................. ๙. ในการอานเราควรฝกแบงการจบสายตาในแตละบรรทด

................. ๑๐. หนงสอแตละประเภทมรปแบบการแตงและเปาหมายแตกตางกน

11

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๔

ค าชแจง นกเรยนเขยนแผนผงความคดสรป เรอง ความรพนฐานการอานจบใจความ ส าคญ (๑๐ คะแนน)

ความรพนฐาน การอานจบใจความส าคญ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ความหมาย

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

จดมงหมาย

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอควรปฏบต การอานจบใจความส าคญ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หลกการอาน จบใจความส าคญ

12

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๕

ค าชแจง นกเรยนอานเรองทก าหนดใหแลวสรปใจความส าคญใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

เตารดไหมเปนปญหาทพบบอยๆ ซงเมอน ามารดผาจะท าใหฝดรดไมคลอง และทพนเตารด กจะมรอยไหมด าตดอย วธการแกไขกคอการใชยาสฟนปายทรอยไหมของเตารดแลวใชเศษผาถแรง ๆ ใหทวรอยไหมกจะหายไป และน าผาชบน าท าความสะอาดอกครง เตารดกจะใชไดดตามปกต

วธการสรปใจความ

ใคร = ............................................................................................ ท าอะไร = ............................................................................................ เมอไร = ............................................................................................ อยางไร = ................................................................. ........................... ผลเปนอยางไร = ............................................................................................

ใจความส าคญของเรอง คอ ..................................................................................... ......................................................... ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................

13

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

แบบฝกทกษะท ๒ กลวธการอานจบใจความส าคญ

14

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ใบความรท ๒

เรอง กลวธการอานจบใจความส าคญ

ใจความส าคญ

ใจความส าคญ คอ แกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอน ๆ ในยอหนานนหรอสามารถเปนหวเรองของยอหนานนๆ ได และสามารถเปนประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคใจความส าคญเพยงประโยคเดยวหรออยางมากไมเกน ๒ ประโยค

ใจความรองหรอพลความ หมายถง ใจความหรอประโยคทชวยขยายใจความส าคญเปนใจความใหชดเจนเชน การอธบายค าจ ากดความ การยกตวอยาง การเปรยบเทยบ การแสดงเหตผลสนบสนน รวมถงการเพมรายละเอยดใหแกประโยคใจความส าคญ ดวยวธใดวธหนงทกลาวมาขางตน

15

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

ลกษณะของใจความส าคญ

๑. ใจความส าคญเปนขอความทท าหนาทคลมใจความของขอความอนๆ ในตอน นน ๆ ไดหมดขอความนอกนนเปนเพยงรายละเอยดหรอสวนขยายใจความเทานน ๒. ใจความส าคญของขอความหนงๆ หรอยอหนาหนงๆ สวนหนงๆ สวนมากจะมเพยงประการเดยว ๓. ใจความส าคญสวนมากมลกษณะเปนประโยค อาจจะเปนประโยคเดยวหรอประโยคซอนกได แตในบางกรณใจความส าคญไมปรากฏเปนประโยค เปนเพยงประโยคเดยวหรอประโยคซอนกได บางกรณใจความส าคญไมปรากฏเปนประโยค เปนเพยงใจความทแฝงอยในขอความตอนนน ๆ ๔. ใจความส าคญทมลกษณะเปนประโยคสวนมากจะปรากฏอยตนขอความ เชน ความแตกตางของมนษยและสตวอกประการหนงทเหนเดนชด คอเรองของการใชภาษา มนษยสามารถถายทอดความรความคดออกมาเปนตวเขยน คอ เปนภาษาหนงสอส าหรบใหผอนอานและเขาใจตรงตามทตองการ แตสตวใชไดแตเสยงเทานนในการสอสาร แมแตเสยงหลายทานกยงมความเหนวาสตวจะท าเสยงเพอแสดงความรสก เชน โกรธ หว เจบปวด เทานน เสยงของสตวไมอาจสอความหมายไดละเอยดลออเทาภาษาพดของมนษย

การพจารณาต าแหนงใจความส าคญ ใจความส าคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน

๑. ประโยคใจความส าคญอยตอนตนของยอหนา ๒. ประโยคใจความส าคญอยตอนกลางของยอหนา ๓. ประโยคใจความส าคญอยตอนทายของยอหนา ๔. ประโยคใจความส าคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕. ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา (กรณใจความส าคญหรอความคดส าคญ

อาจรวมอยในความคดยอยๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) หลกการอานจบใจความใหเขาใจงายและรวดเรว

16

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

วธจบใจความส าคญ

วธการจบใจความส าคญมหลายวธ เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความส าคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความส าคญทด แตผทยอควรยอดวยส านวนภาษา และส านวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความส าคญมาเรยงตอกน เพราะอาจท าใหผอานพลาดสาระส าคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความส าคญมหลกดงน ๑. พจารณาทละยอหนา ๒. ตดสวนทเปนรายะละเอยดออกได เชน ตวอยาง ส านวนโวหาร อปมาอปไมย (การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนค าถามหรอค าพดของผเขยนซงเปนสวนขยาย ๓. สรปใจความส าคญดวยภาษาของตนเอง

การสรปสาระส าคญการอานจบใจความ

สรปสาระส าคญการอาน คอ บทสรปของเนอหาเรองใดเรองหนงทตองการใหผอานจดจ าไดและน าไปใชหลงอานจบแลว การสรปสาระส าคญคลายกบการยอความ แตมใชการยอความ ซงท อาจเรยกไดหลายค า อาทเชน ประเดนส าคญ ตะกอนความรหลกวชา เคลดวชา หรอความคดรวบยอด โดยการสรปสาระส าคญจากการอานเปนขอๆ ตวอยาง การอดนอนจดเปนสาเหตอยางหนง อาจสงผลใหเกดสวไดเพราะความเครยดสงผลตอระบบตาง ๆ ของรางกาย มการเปลยนแปลงระดบฮอรโมนซงสงผลใหเกดการเหอของสวได สงเกตไดวา เดกวยรนหลายคนพอใกลสอบ จะมสวเหอขน ซงเปนผลสบเนองมาจากความเครยดนนเอง

๑. สรปขอเทจจรง คอ เหตการณหรอเรองราวทเปนมาหรอเปนอยตามความเปนจรง โดยไมดดแปลงขอความใด ๆ เลย สวเหอขน ซงเปนผลสบเนองมาจากความเครยด

๒. สาเหต คอ ตนเหตหรอเหตเรมท าใหเกดเหตการณหรอเรองราวตาง ๆ อาจจะแสดงใหเหนไดชดเจนหรอแฝงอยตองท าความเขาใจใหชดเจน

การอดนอน

17

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

๓. ผลลพธ คอ ผลทเกดขนจากสาเหตในเหตการณหรอเรองราวตาง ๆ จดเปนบนปลายของเหตการณหรอเรองราวเปนไดทงผลดหรอไมดกได

เกดการเหอของสว

๔. สรปคณคา คอประโยชนทไดรบจากการอานเปนไดทงประโยชนทางตรง ทปรากฏใหเหนไดชดเจน และแฝงอยในเหตการณนนๆ

การเปลยนแปลงระดบฮอรโมน

๕. ขอคดเหน เปนความคดของผอานเกยวกบเรองราวทชวนคดหรอความรสกความเชอ แนวคดทน าเสนอตอสงใดสงหนง ซงขอคดเหนนนอาจแตกตางกน ขนอยกบพนฐานและประสบการณของแตละบคคล

การอดนอนเปนสาเหตทท าใหมการเปลยนแปลงระดบฮอรโมนในรางกาย สงผลใหเกดการเหอของสว

18

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๑

ค าชแจง นกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. ใจความส าคญ หมายถง .................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................... ..................................................................................................................................... ...............

๒. การสรปใจความส าคญ ควรใชภาษาอยางไร .............................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................................. .......................

๓. ใจความส าคญมลกษณะอยางไร ..................................................................................................................................... ............... ............................................................................................................................. .......................

๔. การสรปคณคา หมายถงอะไร ............................................................................................................................. ....................... ..................................................................................................................................... ...............

๕. ขอเทจจรงแตกตางจากขอคดเหนอยางไร ..................................................................................................................... ............................... ............................................................................................................................. .......................

19

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๒

ค าชแจง นกเรยนท าเครองหมาย (/) หนาขอทเปนขอเทจจรงและท าเครองหมาย (X) หนาขอทเปนขอคดเหน (๑๐ คะแนน) ………… ๑. ใจความรองคอประโยคทขยายความประโยคส าคญ

............ ๒. ใจความส าคญท าหนาทคลมใจความของขอความอนๆ

............ ๓. ใจความส าคญสวนมากมลกษณะเปนประโยค

........... ๔. การสรปสาระส าคญควรเรยบเรยงเปนค าพดของตนเอง

............ ๕. ในแตละยอหนาจะปรากฏใจความส าคญในต าแหนงเดยว

............ ๖. การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความ

............ ๗. สาเหตคอเหตทท าใหเกดเรองราว

............. ๘. การสรปสาระส าคญคลายกบการยอความ

............. ๙. ผลลพธ คอ ผลทเกดขนจากสาเหตในเหตการณหรอเรองราวตางๆ

........... ๑๐. การจดบนทกเราควรใชค าพดของตนเอง

20

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๓ ค าชแจง นกเรยนขดเสนใตประโยคใจความส าคญจากขอความทก าหนดให (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน) ๑. ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน คอเขาใจธรรมชาต เขาใจความเปน

มนษย และความสมพนธทเกอกลกนระหวางมนษยกบมนษย และมนษยกบธรรมชาต มความรกความเมตตาตอเพอนมนษย และธรรมชาตอยางจรงใจ

๒. ความเครยดท าใหเพมฮอรโมนอะดรนาลนในเลอด ท าใหหวใจเตนเรว เสนเลอดบบตว กลามเนอเขมงตง ระบบยอยอาหารผดปกต และเกดอาการปวดหว ปวดทอง ใจสน แขงขาออนแรง ความเครยดจงเปนตวการทเรงใหแกเรว

๓. สารอาหารในขาวกลองจะชวยใหรางกายแขงแรง และชวยปองกนโรคอวน ขาวกลองมสารเสนใยมากกวาขาวขาว ๘ เทา ขาวกลองจะชวยดดซบไขมน และน าตาลในอาหาร แลวขบออกมาเปนกากอาหาร ท าใหไขมนและน าตาลซมเขากระแสเลอดนอยลง

๔. ปลาทจากจงหวดสมทรสงครามหรอแมกลองกนอรอยกวาปลาทนานน าอน เพราะเนอดน และระบบน า บรเวณกนอาวไทยแถบจงหวดสมทรสาคร และสมทรสงครามโดยเฉพาะบรเวณปากน าและกนอาวแมกลองจะเปนดนเลนรวนซยซงมเนอดนทท าให ปลาทอรอย

๕. คนโบราณทานแบงการปกครองในบานไวดงน คอ สามเปนใหญนอกบาน ซงหมายความวาสามเปนผมภาระหนาทท างานภายนอกบานเปนงานอาชพหาเงนเลยงครอบครว สวนภรยาเปนใหญในบาน ซงหมายความถงผรบผดชอบในการปกครองดแลกจการในบานซงเปนพวกการบานงานครวนนเองหรอ “สามเปนผหา ภรยาเปนผเกบ (เงน)” การแบงหนาทของสามและภรยากนเชนนท าใหคนแตกอนอยดวยกน อยางสนตสข

21

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๔

ค าชแจง นกเรยนเขยนแผนผงความคดสรปความร เรอง กลวธการอานจบใจความส าคญ (๑๐ คะแนน)

กลวธการอาน จบใจความส าคญ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ความหมายของใจความส าคญ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ต าแหนงของใจความส าคญ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การสรปสาระส าคญ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลกษณะของ ใจความส าคญ

22

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๕ ค าชแจง นกเรยนอานบทรอยกรองแลวสรปสาระส าคญตามหวขอทก าหนด (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน)

นกเอยนกนอยนอย บนลองลอยเปนสขศร ขนขาวราวส าล อากาศดไมมภย ทกทศเจาเทยวทอง ฟาสทองอนสดใส มปาพาสขใจ มตนไมมล าธาร ผคนไมมโรค นบเปนโชคสขส าราญ อากาศไรพษสาร สตวชนบานดนชนใจ คนสตวไดพงปา มารกษาปาไมไทย สนปาเหมอนสนใจ ชวยปลกใหมไวทดแทน

สรปขอเทจจรง …………………………………….…………………… สาเหต …………………………………….…………………… ผลลพธ …………………………………….…………………… สรปคณคา …………………………………….…………………… ขอคดเหน …………………………………….……………………

23

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

แบบทดสอบหลงเรยน เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๑ จ านวน ๑๐ ขอ ค าชแจง นกเรยนอานค าถามแลวเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมายกากบาท (x) ลงในชองอกษร ก ข ค ง ๑. ขอใดไมใชขนตอนการอานจบใจความ ก. อานซ า ข. คดลอก ค. อานผานๆ ง. อานใหละเอยด

๒. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบใจความส าคญ ก. เขาใจประเภท ข. ตงจดมงหมาย ค. ใชพจนานกรม ง. ส ารวจสวนประกอบ

๓. “ต ารวจจบโจรทปลนรานทองเยาวราชในตวเมองจงหวดสงขลาเมอวานน” ใจความส าคญ คอขอใด

ก. ต ารวจจบโจร ข. โจรปลนรานทอง ค. รานทองในจงหวดสงขลา ง. โจรปลนรานทองเมอวานน

๔. “ต ารวจจบโจรทปลนรานทองเยาวราชในตวเมองจงหวดสงขลาเมอวานน” ใจความรอง คอขอใด

ก. ต ารวจจบโจร ข. โจรปลนรานทอง ค. รานทองในจงหวดสงขลา ง. โจรปลนรานทองเมอวานน

24

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

๕. ขอใดไมใชจดมงหมายของการอานจบใจความส าคญ ก. อานแลวแสดงขอคดเหนได ข. อานแลวสามารถสรป ยอเรองได ค. อานแลวสามารถปฏบตตนตามได ง. อานแลวสามารถแตงค าประพนธได

๖. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบใจความส าคญ ก. ท าใหเกดเรอง ข. เดนเฉพาะตว ค. ครอบคลมขอความอนๆ ง. ถกทกขอ

๗. ขอใดคอหลกการอานจบใจความส าคญ ก. คนหาสาระรอง ข. คนหาขอคดเหน ค. คนหาขอเทจจรง ง. คนหาใจความส าคญ

๘. ใจความส าคญมลกษณะอยางไร ก. เปนค า ข. เปนวล ค. เปนขอความ ง. เปนประโยค

๙. ขอใดคอจดมงหมายของการอานจบใจความ ก. เมออานแลวสรปหรอยอเรองได ข. เมออานแลวสามารถจ าค าประพนธชนดตางๆ ค. เมออานแลวสามารถปฏบตตามค าสงและค าแนะน าได ง. เมออานแลวสามารถคาดการณและหาความจรงแสดงขอคดเหน

๑๐. บคคลในขอใดไมมพนฐานในการอานจบใจความ ก. นชไมชอบวรรณคดไทยเมออานเรองพระอภยมณไมคอยเขาใจ ข. อรสาไดฉายาวา หนอนหนงสอเพราะชอบอานหนงสอเกอบทกประเภท ค. นาวนอานหนงสอทกประเภทและมการจดบนทกความรจากการอาน ง. แปงอานเรองแกนขาวไดอยางรวดเรวและเขาใจ เพราะเคยท านามากอน

25

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

ขอท ค าตอบ ๑. ค ๒. ก ๓. ง ๔. ก ๕. ก ๖. ข ๗. ก ๘. ข ๙. ง

๑๐. ง

26

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

เฉลยแบบฝกทกษะ

27

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

เฉลยแบบฝกทกษะท ๑ กจกรรมท ๑.๑ (แนวค าตอบ)

๑. การอานจบใจความส าคญ ๒. กอนทจะอานจบใจความส าคญ ควรท าอยางไร ๓. ในการฝกอานจบใจความส าคญ ควรปฏบตอยางไร ๔. เมออานจบแลว เพอชวยใหการจ าแมนย า นกเรยนควรท าอยางไร ๕. การอานจบใจความ มจดมงหมายอยางไร

การคนหาสาระส าคญของเรองหรอของหนงสอทอาน สวนนนคอขอความทมสาระครอบคลมขอความอนๆ

ควรตงจดมงหมายในการอาน

สรางนสยรกการอาน ฝกใชพจนานกรม จดบนทก ฝกจบใจความทละยอหนา

๑. เพอใหอานและจบใจความได ๒. เพอบอกรายละเอยดของเรองราวทอาน ๓. อานเพอปฏบตตามค าสงและค าแนะน า ๔. ฝกการใชสายตา นยมอานเพอฝกการอาน

เรวและตอบค าถามไดถกตอง ๕. เพอสรปหรอยอเรองทอานเกยวกบอะไร ๖. เพอคาดการณ ท านายเรองวาจะลงเอย

อยางไร ๗. เพอท ารายงานยอสรป มการฝกโนตยอ ๘. เพอหาความจรงและแสดงขอคดเหนได

จดบนทก

28

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๒ (แนวค าตอบ)

ค าถาม ค าตอบ ๑. ในหนงยอหนามประโยคทเปนใจความส าคญกประโยค ๑. หนงประโยค ๒. การสรางแรงดงดดใจเพอฝกอานใจความส าคญใหแกผเรยน ควรอานหนงสอประเภทใด

๒. หนงสอนทาน

๓. การเขยนโนตยอควรใชภาษาอยางไร ๓. ใชภาษาของตนเอง ๔. การฝกอานควรหลกเลยงการอานลกษณะอยางไร ๔. อานทละค า ๕. การอานเพอใหรวา อะไร มใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร เมอไร เปนการอานแบบใด

๕. อานแบบผานๆ

อยในดลยพนจของครผสอน กจกรรมท ๑.๓ ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐.

29

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๔

ขนอยกบดลยพนจของครผสอน

ความรพนฐาน การอานจบใจความส าคญ

……………………………………………………………………………………………………

ความหมาย

……………………………………………………………………………………………………

จดมงหมาย

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….............................

ขอควรปฏบต การอานจบใจความส าคญ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หลกการอาน จบใจความส าคญ

การคนหาสาระส าคญของเรองหรอของหนงสอทอาน

อานเพอจบใจความส าคญและสรปเรองทอาน

ตงจดมงหมายในการอาน จบใจความส าคญจากเรองทอาน ทดสอบเพอท าความเขาใจจากเรองทอาน

อานคราวๆ กอนและอานแบบละเอยด เขยนเรยบเรยงเปนส านวนของตนเองและอานทบทวนเพอตรวจสอบความถกตองทดสอบเพอท าความเขาใจจากเรองทอาน

30

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๑.๕

วธการสรปใจความ

ใคร = ............................................................................................ ท าอะไร = ............................................................................................ เมอไร = ............................................................................................ อยางไร = ............................................................................................

............................................................................................ ผลเปนอยางไร = ............................................................................................

ใจความส าคญของเรอง คอ

.............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ..............................................................................................................................

ขนอยกบดลยพนจของครผสอน

เตารด

มรอยไหม ทพนเตารด

ใชยาสฟนปายทรอยไหมของเตารดแลวใชเศษผาถแรง ๆ ใหทว และน าผาชบน าท าความสะอาด

รอยไหมกจะหายไป

เตารดมรอยไหม ทพนเตารด ใชยาสฟนปายทรอยไหมของเตารดแลวใชเศษผาถแรง ๆ ใหทว และน าผาชบน าท าความสะอาด รอยไหมกจะหายไป

31

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

เฉลยแบบฝกทกษะท ๒ กจกรรมท ๒.๑

๑.ใจความส าคญ หมายถง .................................................................................................... ........................................................................................................................................

๒.การสรปใจความส าคญ ควรใชภาษาอยางไร ..................................................................................................................................... ...............

๓.ใจความส าคญมลกษณะอยางไร ........................................................................................................ ............................................

๔.การสรปคณคา หมายถงอะไร ............................................................................................................................. ....................... ....................................................................................................................................

๕.ขอเทจจรงแตกตางจากขอคดเหนอยางไร .............................................................................................................. ...................................... ............................................................................................................................. ....................... กจกรรมท ๒.๒ ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐.

ประโยคหรอขอความทเปนแกนของเนอความสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ

ใชภาษาของตนเอง

สวนมากเปนประโยคความเดยว

ประโยชนทไดรบจากการอานเปนไดทงประโยชนทางตรงทปรากฏใหเหนไดชดเจน และแฝงอยในเหตการณนนๆ

ขอเทจจรงคอเหตการณทเกดขนจรง ไมดดแปลงขอความ ขอคดเหน คอ ความรสกนกคดของผอานทมตอเหตการณนน ๆ

32

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๓ ๑.ความสมบรณของชวตมาจากความเขาใจชวตเปนพนฐาน คอเขาใจธรรมชาต เขาใจความเปนมนษย และความสมพนธทเกอกลกนระหวางมนษยกบมนษย และมนษยกบธรรมชาต มความรกความเมตตาตอเพอนมนษย และธรรมชาตอยางจรงใจ

๒.ความเครยดท าใหเพมฮอรโมนอะดรนาลนในเลอด ท าใหหวใจเตนเรว เสนเลอดบบตว กลามเนอเขมงตง ระบบยอยอาหารผดปกต และเกดอาการปวดหว ปวดทอง ใจสน แขงขาออนแรง ความเครยดจงเปนตวการทเรงใหแกเรว

๓.สารอาหารในขาวกลองจะชวยใหรางกายแขงแรง และชวยปองกนโรคอวน ขาวกลองมสารเสนใยมากกวาขาวขาว ๘ เทา ขาวกลองจะชวยดดซบไขมน และน าตาลในอาหาร แลวขบออกมาเปนกากอาหาร ท าใหไขมนและน าตาลซมเขากระแสเลอดนอยลง

๔.ปลาทจากจงหวดสมทรสงครามหรอแมกลองกนอรอยกวาปลาทนานน าอน เพราะเนอดน และระบบน า บรเวณกนอาวไทยแถบจงหวดสมทรสาคร และสมทรสงครามโดยเฉพาะบรเวณปากน าและกนอาวแมกลองจะเปนดนเลนรวนซยซงมเนอดนทท าให ปลาทอรอย

๕.คนโบราณทานแบงการปกครองในบานไวดงน คอ สามเปนใหญนอกบาน ซงหมายความวาสามเปนผมภาระหนาทท างานภายนอกบานเปนงานอาชพหาเงนเลยงครอบครว สวนภรยาเปนใหญในบาน ซงหมายความถงผรบผดชอบในการปกครองดแลกจการในบานซงเปนพวกการบานงานครวนนเองหรอ “สามเปนผหา ภรยาเปนผเกบ (เงน)” การแบงหนาทของสามและภรยากนเชนนท าใหคนแตกอนอยดวยกน อยางสนตสข

33

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

กจกรรมท ๒.๔ (แนวค าตอบ)

ขนอยกบดลยพนจของครผสอน กจกรรมท ๒.๕ สรปขอเทจจรง ปาไมมคณคา สาเหต คนรกษาปา ผลลพธ สงมชวตไดอาศยปา สรปคณคา ปาไมมประโยชนตอสงมชวต ขอคดเหน เราควรชวยกนดแลรกษาปาไม

กลวธการอานจบใจความส าคญ

………………………………………………………………………………………………

ความหมายของใจความส าคญ

……………………………………………………………………………………………………

ต าแหนงของใจความส าคญ

ใจความส าคญและเดนทสดในยอหนา

อยตอนตน ตอนกลางและตอนทายของยอหนา

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………

ลกษณะของ ใจความส าคญ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………

การสรปสาระส าคญ

ท าหนาทคลมใจความของขอความอน ๆ ลกษณะเปนประโยค สวนมาก จะปรากฎอยตนขอความ

บทสรปของเนอหาเรองใดเรองหนงทตองการใหผอานจดจ าได และน าไปใชหลงอานจบแลว

34

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

ขอท ค าตอบ ๑. ข ๒. ก ๓. ข ๔. ง ๕. ง ๖. ค ๗. ก ๘. ง ๙. ก

๑๐. ก

35

แบบฝกทกษะการอานจบใจความส าคญ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย เลมท ๑ ความรพนฐานการอานจบใจความส าคญ

บรรณานกรม

กรมวชาการ. (๒๕๕๑). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร :

ชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด. จตกาญจน สวรรณธาดา. ผลของการใชโปรแกรมสงเสรมการอานทมตอการพฒนความสนใจ

ในการอานและความสามารถในการอานจบใจความของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. (2537) .ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต (การประถมศกษา). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. ถายเอกสาร.

จไรรตน ลกษณะศร และบาหยน อมสาราญ. (๒๕๔๗). การใชภาษาไทย. กรงเทพมหานคร : คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

ถวลย มาศจรส. (2540) . การเขยนหนงสอสงเสรมการอานและหนงสออานเพมเตม. กรงเทพมหานคร : เลฟแอนดลฟเพรส. สวทย มลค า. (๒๕๔๘). กลยทธการสอนคดวเคราะห. กรงเทพมหานคร : ดวงกมลสมย. แววมยรา เหมอนนล. (๒๕๕๓). การอานจบใจความ. กรงเทพมหานคร : ชมรมเดก. เอกรนทร สมหาสารและคณะ. (๒๕๔๖). แมบทมาตรฐานภาษาไทย. กรงเทพมหานคร : อกษร

เจรญทศน อจท.