บทที่ 1 การจับสาระส าคัญ · 1. ความส...

รายวชา ท 104 การคด อานเขยน อยางมวจารณญาณ

บทท 1 การจบสาระส�าคญ

1

รายวชา ท 104 การคด อานเขยน อยางมวจารณญาณ บทท 1 การจบสาระส�าคญ

บทท 1 การจบสาระส�าคญ

1. ความส�าคญของการจบสาระส�าคญ

ความคดเชงวเคราะห (critical thinking) มความเชอมโยงกบทกษะการเขยนและทกษะการอานอยางใกลชด ในกระบวนการเขยนหากผเขยนไมมกระบวนการคดทเหมาะสม ตลอดจนไมมทกษะในการใชเหตผลยอมไมสามารถสามารถถายทอดสงทคดออกมาเปนงานเขยนทดได ในขณะเดยวกนในกระบวนการอาน หากผอานขาดทกษะการคดเชงวเคราะหกจะไมสามารถเหนสวนประกอบตางๆ ของเรองทอานและไมสามารถจบสาระส�าคญของเรองทอานได

การจบสาระส�าคญเปนทกษะพนฐานทนกศกษาและคนทกวชาชพจ�าเปนตองม เพอทจะสามารถรบสารผานการอาน หรอ การฟง ไดอยางรวดเรวและถกตองตรงประเดน นอกจากนการจบสาระส�าคญไดอยางแมนย�ายงชวยใหผรบสารสามารถใชทกษะทางภาษาขนสงยงขน กลาวคอ สามารถน�าสาระส�าคญจากสงทไดอานหรอสงทไดฟงมาวเคราะห ตความ ประเมนคา และน�าไปใชในชวตประจ�าวนได การจบสาระส�าคญจงเปนสงส�าคญททกคนควรศกษาและหมนฝกฝนใหเกดความช�านาญเพอประโยชนในการศกษาและการท�างานอนๆ ตอไป (ดดแปลงจาก สปาณ พดทอง, 2541)

2. ความหมายของสาระส�าคญ

สาระส�าคญ หรอ ความคดหลก (main idea) หมายถง แกนของเนอหาทมสาระครอบคลมเนอความอนๆ ในยอหนา สาระส�าคญนอาจปรากฏเปนประโยคเรยกวาประโยคใจความส�าคญ สามารถเหนไดชดเจนทตนยอหนา หรอ ทายยอหนา หรอ กลางยอหนา หรอ ปรากฏท ตนและทายยอหนา หรอ อาจไมปรากฏประโยคใจความส�าคญใหเหนชดเจน แตแฝงอยในเนอความ การจะจบใจ ความส�าคญหรอสาระส�าคญไดถกตอง ผรบสารตองเขาใจวตถประสงคและโครงสรางของสารทส อมาทงดวยการเขยนหรอการพด

สวนขยายสาระส�าคญหรอใจความส�าคญนน คอ รายละเอยดทชวยใหสาระส�าคญ คอความคดหลกเดนชดขน สวนขยายใจความส�าคญแบงเปน 2 ประเภท คอ รายละเอยดทเปนสวนสนบสนนหลก (major supporting details) หมายถง ขอความทเปนสวนขยาย หรอสนบสนนใจความส�าคญเพอใหเกดความกระจาง ท�าใหเกดความสมเหตสมผล ท�าใหใจความส�าคญชดเจนขน และรายละเอยดทเปนสวนสนบสนนรอง (minor supporting details) หมายถง ขอความทเปนสวนขยายใจความรอง หรอใจความส�าคญใหชดเจนยงขน รายละเอยดทงทเปนสวนสนบสนนหลกและสวนสนบสนนรอง อาจเปนการตวอยาง การเปรยบเทยบ สถตตวเลข การอางองค�ากลาวของบคคล และรายละเอยดอนๆ ทเสรมความเขามา

ความสมพนธระหวางสาระส�าคญกบสวนขยายความทเปนสวนสนบสนนหลกและสวนขยายความทเปนสวน

สนบสนนรองสามารถแสดงไดดวยภาพดงตอไปน

ภาพท 1 แสดงความสมพนธระหวางสาระส�าคญกบสวนขยายความ ดดแปลงจาก pyramid process ของ TERRYHADAWAY เขาถงจาก http://mythinkingbox.com/archives/136

ใหนกศกษาพจารณายอหนาตอไปนวาขอความใดเปนสาระส�าคญ ขอความใดเปนสวนขยายความทเปนสวนสนบสนนหลกและขอความใดทเปนสวนขยายความทเปนสวนสนบสนนรอง

(1) มเหตผลหลายประการทท�าใหฉนชอบลางหางกระดง (2) ประการแรกคอสงททาทายนาตนเตนและมความเสยงสง (2) ประการทสองเปนการลาสตวทไมมฤดกาล (3) เราสามารถลางชนดนไดตงแตฤดใบไมผลจนฤดใบไมรวง (2) นอกจากนนยงเปนสงทาทายใหเราไดเรยนรลกษณะนสยของมนและรวธทจะเอาชนะมน (3) มนจะซอนตวลกลบ มความระมดระวงและเลหกลมากจนท�าใหจบมนไดยาก ซงเปนสงทเราตองเรยนรวาท�าอยางไร เราจงจะจบมนได (2) เหตผลประการสดทายเราสามารถทจะชวยลดจ�านวนงซงเปนสตวทอนตรายลงไปได

จากตวอยางขางตน จะเหนวาประโยคทมเลข (1) ก�ากบ “มเหตผลหลายประการทท�าไมฉนจงชอบลางหางกระดง”นน ครอบคลมสาระทงหมดของยอหนา จงเปนแกนของเรอง สวนประโยคอนๆ เปนเพยงสวนขยายความทขยายหรอเสรมใหประโยคท 1 ชดเจนและสมบรณขน โดยประโยคทมเลข (2) ก�ากบ คอ สวนขยายความทเปนสวนสนบสนนหลกซงเปนขอความทขยายเหตผลของเนอความในประโยคใจความส�าคญ สวนขอความทมหมายเลข (3) ก�ากบ คอ สวนขยายความทเปนสวนสนบสนนรองทขยายใจความส�าคญและสวนสนบสนนหลกจากขอความขางตน ทงน สามารถแสดงความสมพนธระหวางใจความส�าคญกบพลความไดตามแผนภาพดงตอไปน

ภาพท 2 แสดงความสมพนธระหวางสาระส�าคญกบสวนขยายความจากยอหนา

“มเหตผลหลายประการทท�าใหฉนชอบลางหางกระดง”

3. ลกษณะของสาระส�าคญ หรอ ใจความส�าคญ

สาระส�าคญมลกษณะทสงเกตได คอ เปนสวนส�าคญทผเขยนมงเนนมากทสด ถอเปนแกนของเนอความ สวนอนๆ ถอเปนสวนขยายความ เชน รายละเอยด ค�านยาม ตวอยาง เหตผล สนบสนนสาระส�าคญ การเหนถงความสมพนธระหวางใจความส�าคญกบสวนขยายความเปนวธหนงทจะชวยใหสามารถจบสาระส�าคญไดอยางแมนย�า

3.1 ยอหนาทมสาระส�าคญปรากฏเปนประโยคชดเจน สาระส�าคญทปรากฏเปนประโยคใจความส�าคญ อาจปรากฏประโยคใจความส�าคญทตนยอหนา กลางยอหนา ทายยอหนา หรอ ตนและทายยอหนา ในกรณทสาระส�าคญปรากฏเปนประโยคใจความส�าคญอยตนยอหนา มกพบวา สวนขยายความท�าหนาทใหรายละเอยด ใหเหตผล หรอ แสดงตวอยาง ดงตวอยางตอไปน

3.1.1 ประโยคใจความส�าคญปรากฏทตนยอหนา 3.1.1.1 สวนขยายความท�าหนาทใหขอมลสนบสนน หรอ รายละเอยดเพอชวยใหสาระส�าคญชดเจนยงขน ตวอยาง เชน

32

รศ.ดร.สปาณ พดทอง

อ.ดร.วชาต บรณะประเสรฐสข


ตวอยางท 1 หากตองการใหงานทจดประสบความส�าเรจ ไมมเหตเภทภยใดๆ ชาวมอญนยมร�าสามถาด โดยถาดท 1 คอ การร�าถวายเทพดาอารกษ ถาดท 2 คอ การร�าถวายพระภม และถาดท 3 คอ การร�าถวายเจาทเจาทางและดวงวญญาณบรรพบรษ สวนอปกรณประกอบการร�า ไดแก เหลา ใชร�าเพอเซนภตผและสมภเวส ไดดมกน จะไดไมมาท�าลายพธ มดดาบ สามารถใชฝาฟนทกอยางได จงใชร�า เพอตดขาดกบผตาย อยาไดมาวนเวยนหวงใยทรพยสนและลกหลาน กระสวยทอผา คนมอญมการนบถอผบรรพบรษ เรยกวา ตนผ จงมผาทไดรบการถายทอดตามสายตระกล ซงตองรกษาดแล การร�า กระสวยจงมความหมายใหลกหลานมความสามคครกใครดจดงการทอผานทละเสนจนเปนผน ใบตนขาไก ร�าเพอปดเสนยดจญไร ขออยาใหบงเกดในงานนและแกลกหลาน ทงยงมความหมายใหลกหลานมความอตสาหะอยาเกยจคราน ท�าความเจรญใหแกวงศตระกลเปรยบดงตนขาไก ทมธรรมชาตงอกงามแตกแขนงออกเปนกอกลม

สาระส�าคญ: “ชาวมอญนยมร�าสามถาดเพอใหงานทจดประสบความส�าเรจ” สวนขยายความเปนการใหรายละเอยดเกยวกบความหมายของการร�าสามถาดและอปกรณทใชในการร�า ดงมรายละเอยด ดงน 1. ความหมายของการร�าแตละถาด 1.1 ถาดท 1 คอ การร�าถวายเทพดาอารกษ 1.2 ถาดท 2 คอ การร�าถวายพระภม 1.3 ถาดท 3 คอ การร�าถวายเจาทเจาทางและดวงวญญาณบรรพบรษ 2. อปกรณการร�าสามถาด 2.1 เหลา เพอเซนภตผและสมภเวสไมใหมาท�าลายพธ 2.2 มดดาบ เพอตดขาดผตายไมใหวนเวยนหวงใยทรพยสนและลกหลาน 2.3 กระสวยทอผา เพอใหลกหลานเกดความสามคค 2.4 ใบตนขาไก เพอปดเสนยดจญไร

ตวอยางท 2 ส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อ.ย.) พบเชอจลนทรยปนเปอนในน�าผกผลไมและน�าสมนไพรทงแบบบรรจภาชนะปดสนทและแบบตกขาย จากการเกบตวอยาง 455 ตวอยาง พบวาในกลมน�าผกผลไมและน�าสมนไพรแบบบรรจภาชนะปดสนท น�าใบบวบกมการปนเปอนสงถง 97.83% รองลงมาคอน�าจบเลยง 90% น�าเสาวรส 87.88% น�าบตรท 84.61% น�าเฉากวย 67.35% น�าส�ารอง 62.50% น�ากระเจยบ 55.36% และน�าเกกฮวย 54.69% สวนน�าผกผลไมและน�าสมนไพรแบบตกขาย พบวา น�าส�ารองมการปนเปอนเชอจลนทรย 100% รองลงมาคอน�าใบบวบก 85.71% น�าเฉากวย 78.51% น�าเกกฮวย 71.05% น�ากระเจยบ 50% และน�าจบเลยง 46.15% (ดดแปลงจากนตยสารสารคด, ฉบบท 284 ตลาคม 2551, น. 43)

ดดแปลงจาก สดารา สจฉายา, 2551, น.104.

ตวอยางท 1 นมแมเปนอาหารของลกทดทสด เนองจากในนมแมมสารอาหารกวา 200 ชนด ชวยใหรางกายเจรญเตบโต สมองไดรบการพฒนาท�าใหเดกสามารถเรยนรส งตางๆ ไดเรว นอกจากนการโอบกอด สบตาและพดคยของแมขณะใหนมลกท�าใหลกรสกผอนคลาย มความสข ชวยกระตนใหสมองท�างาน มผลตอความคด การเรยนรและจนตนาการ ซงผลการวจยทวโลกยนยนตรงกนวา เดกทกนนมแมจะมไอควสงกวาเดกทไมไดกนนมแม

(ดดแปลงจากแมหลงผด ตดกบนมผง หยดใหนมลก, หนงสอพมพ M2F, ฉบบวนท 13 สงหาคม พ.ศ.2558, น. 10)

สาระส�าคญ: “นมแมเปนอาหารทดทสดของลก” สวนขยายความเปนการใหเหตผล ดงน

1. นมแมมสารอาหารกวา 100 ชนด

1.1 ชวยใหรางกายเจรญเตบโต

1.2 ชวยใหสมองไดรบการพฒนาท�าใหเรยนรส งตางๆ ไดรวดเรว

2. การโอบกอด สบตา พดคยขณะแมใหนมมผลตอความคดและจนตนาการของลก

2.1 ท�าใหลกรสกผอนคลาย มความสข

2.2 ชวยกระตนใหสมองท�างาน

3. เดกกนนมแมมไอควสงกวาเดกทไมไดกนนมแม

3.1 มผลการวจยยนยน

สาระส�าคญ: “อ.ย. พบเชอจลนทรยปนเปอนในน�าผกผลไมและน�าสมนไพรทงแบบบรรจภาชนะปดสนทและแบบตกขาย ” สวนขยายความเปนรายละเอยดแสดงรายการน�าผกผลไมทพบเชอจลนทรยปนเปอนในกลมทบรรจภาชนะ ปดสนทและกลมทตกขาย ดงรายละเอยด ดงน 1. น�าผกผลไมสมนไพรแบบบรรจภาชนะปดสนททพบการปนเปอนเชอจลนทรย ไดแก น�าใบบวบก 97.83% น�าจบเลยง 90% น�าเสาวรส 87.88% น� าบตรท 84.61% น�าเฉากวย 67.35% น�าส�ารอง 62.50% น�ากระเจยบ 55.36% น�าเกกฮวย 54.69% 2. น�าผกผลไมสมนไพรแบบตกขายทพบการปนเปอนเชอจลนทรย ไดแก น�าส�ารอง 100% น�าใบบวบก 85.71% น�าเฉากวย 78.51% น�าเกกฮวย 71.05% น�ากระเจยบ 50% น�าจบ เลยง 46.15%

ตวอยางท 2 ปองแปง สนนษฐานวาเปนของเลนทอาจจะเขามาในเมองไทยพรอมกบชาวจนกเปนได เพราะแตเดมนนของเลนชนดนเปนสญลกษณของคนจนยอมผา ทหาบปบยอมผาไปตามบานและกจะถอกลองหรอปองแปงนแกวงไปมาเพอใหรวาชางยอมผามาแลวใครจะยอมผากใหเอาผาออกมา

(เขาถงไดจาก : http://www.m-culture.go.th/ilovethaiculture/index.php/2013-07-01-03-11-16/2013-08-07-06-46-24/item/skit6)

สาระส�าคญ: “สนนษฐานวาปองแปงเปนของเลนทเขามาในเมองไทยพรอมกบชาวจน” สวนขยายความเปนการใหเหตผลวาแตเดม ปองแปง เปนสญลกษณของคนจนยอมผาทเมอหาบปบไปยอมผาตามบานจะถอปองแปงแกวงไปมาเพอใหรวาชางยอมผามาแลว

3.1.1.2 สวนขยายความท�าหนาทใหเหตผล มกมค�าเชอมแสดงเหตผล เชน เพราะ เนองจาก

ฯลฯ อยระหวางประโยคใจความส�าคญและสวนขยายความ เชน

54

ทมาของภาพ: http://mcfc.in.th/forum2/topics/932109:Topic:180509

ทมาของภาพ: http://sukheng.tarad.com/product.detail_734021_th_3553539

ทมาของภาพ: http://th.theasianparent.com/wp-content/uploads/2014/09/abott-resze.jpg


3.1.1.3 สวนขยายความท�าหนาทแสดงตวอยาง มกมค�าเชอมแสดงตวอยาง คอ ค�าวาเชน ไดแก อยระหวางประโยคใจความส�าคญและสวนขยายความ เชน

ตวอยางท 1 “สวรรณภม” อนหมายถง ดนแดนแหงทองค�า ปรากฏการเรยกขานในเอกสารโบราณมาชานาน เชน หนงสอมหาวงศ (พงศาวดารของลงกา) นทานชาดกของอนเดย และนทานเปอรเซยในอหราน แมกระทงในเอกสารโบราณของชาวฮนและชาวจนกนยมเรยกดนแดนนวา “จนหลน” หรอ “กมหลน” ซงมความหมายเดยวกบชอสวรรณภม

(ดดแปลงจาก วรลกษณ ผองสขสวสด, 2556: น. 43)

สาระส�าคญ: “สวรรณภม อนหมายถง ดนแดนแหงทองค�าปรากฏเรยกขานในเอกสารโบราณมาชานาน ” สวนขยายความเปนการยกตวอยางเอกสารโบราณทกลาวถงสวรรณภมในความหมาย ดงกลาว ไดแก 1. หนงสอมหาวงศ 2. นทานชาดกอนเดย 3. นทานเปอรเชยในอหราน 4. เอกสารโบราณของชาวฮนและชาวจน

ตวอยางท 2 มแมลงมากกวา 50 ชนด ทคนไทยรจกน�ามาบรโภค เชน ตวออนของผงซงรบประทานไดสดๆ แมลงดานาน�ามาต�ากบน�าพรก แมลงกนน หรอ แมลงอนนน�ามาประกอบอาหารไดหลายประเภท เชน คว ทอด นง แตตองแกะปกและขาออกกอน แมลงกดจหวาย น�ามารบประทานหรอประกอบอาหารไดหลายชนด แมลงกระชอนนยมน�ามาปรงเปนอาหารโดยการทอด คว นง หมก แกง ย�า ลาบ แมลงกดจเลกตวเมยเมอจบไดตองน�ามาแชน�า เพอใหถายสงสกปรกออกมากอนรบประทานไดเชนเดยวกบแมลงกดจและแมลงกดจหวาย แมลงทบน�ามารบประทานไดโดยการปง คว ทอด หรอนง แมลงเปง หรอ นางพญามดแดง น�ามาท�าอาหารประเภทย�าเนองจากมรสเปรยว ไขมดแดงน�ามาประกอบอาหารไดหลากหลายชนด ตงแต ชบไขทอด ย�า หรอใสแกง ฯลฯ

(ดดแปลงจาก เรงชย คงเมอง และ ราชศกด นลศร, 2552: น. 100)

ทมาของภาพ :เรงชย คงเมอง และ ราชศกด นลศร. 2552. น. 100.

สาระส�าคญ: “มแมลงมากกวา 50 ชนดทคนไทยนยมน�ามาบรโภค” สวนขยายความเปนการยกตวอยางแมลงทคนไทย

น�าไปประกอบอาหารและกรรมวธประกอบอาหาร

3.1.2 ประโยคใจความส�าคญอยทายยอหนา ขอความทปรากฏประโยคใจความส�าคญอยตอนทายหรอทายยอหนา มกพบความสมพนธระหวางสวนขยายความกบประโยคใจความส�าคญโดยอาจใหรายละเอยดหรอใหเหตผลแลวน�าไปสขอสรป โดยมกปรากฏค�าวาจงบรเวณประโยคใจความส�าคญทอยทายยอหนา ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางท 1 ภเขาหนปนมสารบางชนดในหนละลายไดเมอถกน�า ท�าใหมน�าใตดนไหลลอดผานโพรงใตภเขา หากบางชวงกจะโผลขนมาทพนดนกลายเปนล�าหวย แตไมนานน�าใตดนจะไหลลอดแผนหนหายไปอก ดงนนลกษณะพนดนและภเขาทเปนหนปนจงเปนโพรง

(ดดแปลงจาก คมฉาน ตะวนฉาย, กรงเทพธรกจ, 30 กรกฎาคม 2554)

ยอหนานเรมจากการใหรายละเอยดเกยวกบสภาพของภเขาหนปนทมกมน�าใตดนลอดผานโพรงใตภเขา กอนน�าไปสขอสรปซงเปนสาระส�าคญของยอหนาทวา ดวยคณสมบตของสารบางชนดในหนปนทละลายน� าไดท�าใหลกษณะพนดนและภเขาทเปนหนปนเปนโพรง

ตวอยางท 2 ทงกลารองไหมลกษณะภมประเทศเปนแองกระทะ ฤดฝนน�าจะพดพาอนทรยวตถจากพนทรอบขอบแองทง อากาศรอนชนแตอบอาวในฤดฝนสงผลใหตนขาวคายน�าสม�าเสมอ รากตนขาวดดซมอาหารและน�าไปสรางแปงในเมลดทสมบรณ ครนเมอเขาสฤดหนาว ชวงเกบเกยวอากาศรอนชนเปลยนเปนอากาศเยน ลมแรงฟาโปรงแดดจด ชวยใหแปงขาวทเตมเมลดแลวจบกนแนนคอย ๆคายความชน กลายเปนทงขาวสเหลองแหงหอม ธรรมชาตเฉพาะทางภมศาสตรของทงกลารองไหเหลานท�าใหขาวหอมทงกลารองไหหอมหวนตดใจผบรโภคทวโลก

(ดดแปลงจากบ�าเพญ ไชยรกษ, 2557, น. 41.)

ยอหนานเรมจากการใหรายละเอยดเกยวกบธรรมชาตเฉพาะทางภมศาสตรของทงกลารองไห กอนน�าไปสขอสรปทวา ธรรมชาตเฉพาะทางภมศาสตรของทงกลารองไหดงกลาวมาท�าใหขาวหอมทงกลารองไหหอมหวนตดใจผบรโภคทวโลก

3.1.3 ประโยคใจความส�าคญอยกลางยอหนา ขอความหรอยอหนาทปรากฏใจความส�าคญอยกลาง มกเรมดวยการน�าเขาสสาระส�าคญของยอหนาอยางนาสนใจตามดวยประโยคใจความส�าคญ จากนนอาจเปนการขยายความโดยการใหรายละเอยด ใหเหตผล แสดงตวอยาง ฯลฯ

แมลงกดจหวาย แมลงอนน แมลงกดจเลก นางพญามดแดง ไขมดแดง

716

ทมาของภาพ: http://www.oknation.net/blog/narapong-sak/2010/03/10/entry-1entry-1

ทมาของภาพ : http://www.trironk.net/iggp/p118.jpg

ทมาของภาพ: http://i916.photobucket.com/albums/ad4/thesparkee/Kasetporpeang/DSC_0060-002.jpg


ตวอยางท 1 พระสงฆบางรป ฆราวาสบางคน ท�างานใหแกชมชนอยางไมรจกเหนดเหนอย ความคดในทางสะสมใหตนเองไมม เมอเราบรจาคทรพยใหแกบคคลเหลาน ทานกใชทรพยนนใหเปนประโยชนในกจกรรมชวยเหลอสงคม ทานเหลานเปนเพยงคนกลางทคอยแบงปนจากคนมงมเพอแจกจายแกผขาดแคลน การท�าบญแกผท�าประโยชนแกชมชนนบเปน สงฆทานทไดบญมาก เพราะบญไดแผขยายกวางออกไป ชวยใหคณภาพชวตของผทกขยากเหลานนดขน อกทงยงเปนการชวยสงคมดวย

(ดดแปลงจาก พระชาย วรธมโม, 2544, น.32)

ยอหนานเรมดวยการพดถงพระสงฆ ฆราวาสทท�าประโยชนแกสงคม จากนนเขาสสาระส�าคญทวา การท�าบญแกผท�าประโยชนแกชมชนเปนสงฆทานทไดบญมาก จากนนไดแสดงเหตผล 3 ประการ คอ บญไดแผขยายกวางออกไป ชวยใหคณภาพชวตผทกขยากดขน และเปนการชวยเหลอสงคม

ตวอยางท 2 ปจจบนหมบานชาวกะยน หรอ กะเหรยงคอยาวในจงหวดแมฮองสอนมทงหมด 3 แหง คอ บานหวยเสอเฒา บานใหมในสอย และบานหวยปแกง หรอ เรยก อกชอหนงทคนหกวาวา บานน�าเพยงดน ธรกจทองเทยวยดโยงทงสามหมบานนเขาไวดวยกนและสรางจดเดน ดานการทองเทยวของทงสามหมบานใหแตกตางกนไป เชน การลองแมน�าปายดวยเรอหางยาว เชาเหมาล�าราคาเทยวละ 500 บาท ไปยงบานหวยปแกง นกทองเทยวจะไดชนชมธรรมชาต สองฝ งแมน�ากอนจะขนฝ งทหมบานชาวกะยน หรอจเลอก โยนตวไปตามเสนทางทรกนดาร เปนหลมเปนบอของบานใหมในสอยดวยการเชารถ จากปากทางเขาหมบาน สวนนกทองเทยวทมเวลาไมมากนก สามารถเขาถง หมบานชาวกะยนไดโดย สะดวกดวยถนนคอนกรตตลอดเสนทางของบานหวยเสอเฒา

ยอหนานเรมดวยการกลาวถงหมบานชาวกะยน 3 หมบานในจงหวดแมฮองสอน กอนจะเขาสสาระส�าคญทวา ธรกจทองเทยวไดยดโยงสามหมบานและสรางจดเดนดานการทองเทยวของสามหมบานใหแตกตางกนไป จากนนกลาวถงจดเดนดานการทองเทยวของแตละหมบาน เชน บานหวยปแกง นกทองเทยวจะไดลองเรอชมธรรมชาตสองฝ งน�าสหมบานกะยน บานในสอยนกทองเทยวจะไดเดนทางโดยทางรถบนเสนทางทรกนดารสหมบานกะยน แตหากนกทองเทยวมเวลาไมมากนกสามารถเดนทางโดยถนนคอนกรตสบานหวยเสอเฒาซงเปนบานกะยนอกแหงหนงได

3.1.4 สาระส�าคญปรากฏทตนและทายยอหนา

8

ตวอยาง คนไทยนนถอวาบานเปนสงส�าคญตอชวตตงแตเกดไปจนตาย เพราะคนไทยโบราณนนใชบานเปนทเกด การคลอดลกจะกระท�ากนทบานโดยมหมอพนบานทเรยกวา หมอต�าแย เปนผท�าคลอด มไดใชโรงพยาบาลหรอสถานผดงครรภอยางในปจจบนน และทสดของชวตเมอมการตายเกดขน คนไทยกจะเกบศพของผตายทเปนสมาชกของบานไวในบานกอนทจะท�าพธเผา เพอท�าบญสวด และเปนการใกลชดกบผตายเปนครงสดทาย ดงนนบานจงเปนสถานททคนไทยใชชวตอยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย

(ดดแปลงจากวบลย ลสวรรณ, 2522)

ยอหนานเรมตนดวยประโยคใจความส�าคญทวา คนไทยนนถอวาบานเปนสงส�าคญตอชวตตงแตเกดจนตาย จากนนขยายความดวยการใหเหตผลวาคนไทยใชบานเปนทเกดและเมอตายกใชเปนทท�าบญสวดศพ จากนนน�าไปสขอสรปทวา บานเปนสถานททคนไทยใชชวตอยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย ซงมสาระส�าคญใกลเคยงประโยคแรกของยอหนา

3.2 ยอหนาทไมมสาระส�าคญปรากฏเปนประโยคชดเจน

ยอหนาประเภทนจะมค�าส�าคญกระจายอยภายในยอหนา ค�าส�าคญจะน�าไปสสาระส�าคญของเรองโดยผอานจะตองประมวลสรปสาระส�าคญดวยตนเอง ตวอยางเชน

ตวอยางท 1 โบราณคดเปนงานทท งซบซอนและเปรอะเปอน การขดหลมลงไปในดน ทราย และปาดบชนเปนเรองจ�าเปน แตปจจบนเรามวธคนหาแบบใหมโดยไมตองใชพลวเลย สงขนไปราว 600 กโลเมตรในหวงอวกาศ ดาวเทยมหลายดวงเกบภาพทใชในการระบต�าแหนงภมประเทศทอยใตดนดวยความแมนย�าสงอยางนาทง ภาพถายดาวเทยมชวยใหนกวทยาศาสตรคนหาและท�าแผนทแมน�า ถนนหนทาง และเมองตางๆ ทสาบสญไปนานแลวไดตลอดจนแยกแยะลกษณะทางโบราณคดในพนทขดแยงซงอนตรายเกนไปส�าหรบงานภาคสนาม แซราหพารแคก นกโบราณคดจากมหาวทยาลยแอละแบมาทเบอรมงแฮม ผรเรมการใชภาพถายดาวเทยมเพองานโบราณคดในอยปตย�าวา “ม หลายสงทเรามองไมเหนบนพนดน ทผานมาเราคนพบแหลงโบราณคดนอยกวารอยละหนงจากทงหมดทมบนโลกน”

(ดดแปลงจาก แฮนาหบลอค, 2556, น. 96.)

สาระส�าคญ: การเกบขอมลดานโบราณคดผานดาวเทยมมความแมนย�า สะดวกและปลอดภยกวาการเกบขอมล โบราณคดแบบเดม

9

ทมาของภาพ: http://www.taxichiangmaiguide.com/userfiles/place/karieng2.jpg

(ดดแปลงจาก กะยน...อานภาพแหงหวงสทอง, 2551, น. 46)

ทมาของภาพ: http://blogs.discovermagazine.com/80beats/files/2011/11/garamantes.jpg

ทมาของภาพ: http://www.luukaod.com/images/

catalog_images/1364309731.jpg


ตวอยางท 2 หากจะจดอนดบปราสาทหนในเขตแดนไทยทสวยทสดและตงอย ณ ชยภมอนสงางามทสด คงจะเปนปราสาทใดไปไมได นอกเสยจากปราสาทพนมรง อ�าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดบรรมย เพราะปราสาทหลงนสรางบนปากปลองภเขาไฟทดบสนทเมอหลายพนปกอน จงหางไกลจากชมชนเมอง อกทงยงจงใจคดสรรหนทรายสชมพมาสราง และยงมหลกฐานวาสลกเสลาลวดลายวจตรบรรจงดวยฝมอชางหลวงจากราชส�านก ทงนเพราะผสรางเปนหนอเนอเชอกษตรยเขมรยครงเรองราว 900 ปกอน

(ดดแปลงจากธรภาพ โลหตกล, 2556, น.138.)

สาระส�าคญ: ปราสาทพนมรงเปนปราสาทหนในเขตแดนไทยทสวยทสดและตงอย ณ ชยภมอนสงางามทสด

4. กลวธการจบสาระส�าคญ การจบใจความส�าคญจากเรองทอาน ไมวาจะเปนเรองทมยอหนาเดยวหรอหลายยอหนา มแนวทางการจบใจความส�าคญทปฏบตไดอยางงายๆ ดงน

1. อานเรองทตองการจบสาระส�าคญโดยเรมตงแตชอเรอง เพราะชอเรองมกสอดคลองกบเรอง หรอชวยบงชใหเหนจดสนใจของเรอง ใหอานตงแตตนจนจบเพอใหเหนเนอหาสวนรวม แลวตอบค�าถามใหไดวา เรองทอานเปนเรองอะไร ใครท�าอะไรทใด เมอไร อยางไร ท�าไมจงท�า และไดผลอยางไร โดยสงเกตล�าดบและความสมพนธของเนอหาซงท�าใหเรองด�าเนนไปสจดหมายรวมไปดวย

2. พจารณาใจความส�าคญจากแตละยอหนา โดยใชความรพนฐานจากเรองการเขยนยอหนา กลาวคอ ยอหนาทดตองมเอกภาพ แตละยอหนาจงตองมใจความส�าคญเพยงใจความเดยว ซงครอบคลมเนอความในยอหนานนทงหมด สวนขยายใจความส�าคญหรอใจความรอง คอ สวนทผเขยนใชสนบสนนใจความส�าคญใหชดเจนขนโดยตรง อาจเปนการอธบาย ใหรายละเอยด ใหค�าจ�ากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวนเพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความส�าคญและมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด

3. สงเกตค�าส�าคญหรอทเรยกวาค�ากญแจทมกปรากฏใหเหนหลายครงในยอหนานนๆ ค�าส�าคญจะน�าไปสสาระส�าคญของเรอง อยางไรกด มใชวาทกยอหนาจะมใจความส�าคญของเรองเสมอไป หากยอหนานนเปนเพยงการยกตวอยาง เปนรายละเอยดขยายใจความส�าคญในยอหนากอน ตลอดจนอาจเปนยอหนาเชอมโยงใหเกดความตอเนองระหวางยอหนา หรอใชน�าเขาสใจความส�าคญในยอหนาตอไป ยอหนาทกลาวมานจะไมมใจความส�าคญของเรอง

อนงการจบใจความส�าคญจากเรองทอาน ผอานทยงไมช�านาญควรใชแนวทางในการอานทงใน ขอ 1 และ ขอ 2 รวมกนเสมอ ยกเวนในกรณไมสามารถจบในความส�าคญของเรองจากแตละยอหนาได ตองจบใจความส�าคญโดยประมวลมาจากการอานหลายๆ ยอหนา ใหใชวธการอานจบใจความส�าคญทอธบายไวในขอ 1 เปนแนวทางปฏบต

10

4. การสรปประเดนส�าคญ ในการสรปประเดนส�าคญขณะอาน ผอานตองใสใจกบการพจารณาหวขอเรองของบทอาน (ถามหวขอเรองหรอชอเรองอยแลว) จากหวเรอง ท�าใหเราทราบวาผอานก�าลงจะเรยนรเกยวกบอะไร เรมส�ารวจบทอาน ตอไปจงอานเนอหาในรายละเอยด สรปหวขอเรองดวยตนเองใหม แลวพยายามจบใจความส�าคญใหได โดยคดวาจะใชถอยค�าเปนประโยคทกระชบและชดเจนทสดอยางไร เพอทจะอธบายขยายความสวนทเปนหวขอเรองนน สดทายจงยอนกลบไปหาประโยคส�าคญในบทอาน

5. การสรปและเรยบเรยงสาระส�าคญของเรอง

การสรปและเรยบเรยงสาระส�าคญของเรอง มวธการดงน 1. น�าสาระส�าคญของเรองทจบมาไดทงหมดมาเรยบเรยงใหตอเนองสละสลวยโดยรกษาเนอความเดมไวกจะไดสาระส�าคญของทงเรอง วธการเรยบเรยงมหลกดงน 1.1 พจารณาน�าสาระส�าคญหรอใจความส�าคญของยอหนา เฉพาะทเปนใจความส�าคญของเรองเทานนมาเรยบเรยง 1.2 หากสาระส�าคญทจบมาซ�าซอนกน ใหตดสวนทซ�าซอนกนออก 1.3 เรยบเรยงใจความส�าคญเปนยอหนาทสอดคลองเหมาะสมกบประเดนของเรอง และใชค�าสนธานเชอมแตละประโยคใหสมพนธกน 1.4 ใชภาษาเขยนทเขาใจงายสอความหมายไดชดเจน ควรใชประโยคขนาดสนซงถกตองตามหลกภาษาไทย

2. เมอเรยบเรยงเสรจแลวควรทบทวน วาขอความทเรยบเรยงใหมนนมสาระส�าคญครบถวนหรอไม เนอความตอเนองกนดหรอยง หากสาระส�าคญสวนใดขาดหมายไปใหเตม และหากขอความตอนใดผดเพยนใหแกไข หรอตดออกหากมรายละเอยดอนเกนเขามาใหตดออก

ตวอยางท 1

ชนงานพนบานของชาวไทยอสาน (1) ชวตทเรยบงายของคนอสาน ทตองพงพงธรรมชาตทงหลายตงแตเกดจนตาย นนกคอการท�าไรท�านา หากผลก�าไรจากสงเหลาน มไดสงผลคมคาใหกบพวกเขาเทาทควร เพราะสภาพภมอากาศทไมเอออ�านวยนนเอง (2) เมอเปนเชนน ชาวอสานจงจ�าเปนตองหาอาชพเสรมใหกบตวเอง หลงจากเสรจสนจากฤดเกบเกยวทตองอาศยระยะเวลานานกวาทจะเรมตนท�าใหมอกหน บรรดาพอบานกอาจจะคดท�าชนงานทเกดจากวสดจากธรรมชาต นนกคอการจกสาน โดยเฉพาะผลตภณฑเครองจกสานจากไมไผซงเปนงานสรางสรรคทางศลปะทตองอาศยจนตนาการ ความพยายามและสงส�าคญกคอความคดของชาวบานทจะสรางงานในรปแบบใหมๆ เพอใหเกดความสะดดตอตอผทไดพบเหน (3) ไมเพยงแตเครองจกสานเทานนทเปนสญลกษณของชาวอสาน ยงมงานหตถกรรมอกมากมายทเกดขนโดยฝมอคนไทยอสาน ไมวาจะเปนการถกทอผาของเหลาแมบานเมอวางเวนจากงานประจ�า งานถกทอของชาวอสานถอไดวาเปนงานชนเอกทสรางชอเสยงใหกบชาวอสาน สงทยนยนไดเปนอยางดกคอ ค�าพดของหลายตอหลายคนทวา หากจะเลอกซอผาไหมทถกใจตองไปซอทอสาน เพราะลายผาทเกดจากการถกทอของฝมอชาวบานนน จะแตกตางจากลายผาของภมภาคอนดวยลวดลายทละเอยด ประณต และสวยงามมาก (4) นอกจากสองประเภทนแลว งานทสรางชอเสยงใหกบชาวอสานอกชนดหนงกคอผลตภณฑจากกะลามะพราว ผลงานทสรางสรรคขนจากเศษวสดธรรมชาตน�ามาท�าเปนขาวของเครองใชหลายรปแบบ อาท ทพพ ชอนสอม และกบตดผม เปนตน (5) สนคาทกชนดของชาวอสานไมเพยงแตจะมความโดดเดนในดานของความสวยงามเทานน แตยงเปยมไปดวยคณภาพอกดวย

(สพชชา, 2539.)

11

ทมาของภาพ : http://pantip.com/topic/32842595


จบสาระส�าคญหรอใจความส�าคญจากแตละยอหนา ไดดงน ยอหนาท (1) การท�าไรท�านาของคนอสานไมไดใหผลก�าไรคมคาเทาทควร ยอหนาท (2) ชาวอสานจงจ�าเปนตองหาอาชพเสรมหลงจากเสรจสนจากฤดเกบเกยวนนกคอการจกสาน ยอหนาท (3) งานถกทอของคนอสานถอไดวาเปนงานชนเอกทสรางชอเสยงใหมาก ยอหนาท (4) ผลงานทสรางชอเสยงใหแกชาวอสานอกงานหนงกคอผลตภณฑจากกะลามะพราว ยอหนาท (5) สนคาทกชนดของชาวอสานไมเพยงแตจะมความโดดเดนในดานของความสวยงามเทานน แตยง เปยมไปดวยคณภาพอกดวย

สาระส�าคญของเรอง: “ชนงานพนบานของชาวไทยอสาน” มสาระส�าคญในทกยอหนา เมอผอานจบใจความส�าคญมาเรยบเรยงตามแนวทางทเสนอแนะไว กจะไดใจความส�าคญของเรองอยางบรบรณ และหากรจกเลอกใชถอยค�าส�านวนภาษา ตลอดจนล�าดบความคดทเหมาะสม ยอมจะสอสาระ ความคด และความเขาใจไดอยางด

ตวอยางการเรยบเรยงสาระส�าคญ เนองจากการท�าไรท�านาของคนอสานไมไดใหผลก�าไรทคมคา หลงฤดเกบเกยวชาวอสานจงท�างาน หตถกรรมตางๆ เปนอาชพเสรม งานหตถกรรมทสรางชอเสยงใหชาวอสาน ไดแก งานทอผาซงถอเปนงานชนเอก งานจกสาน และงานท�าผลตภณฑจากกะลามะพราว

ตวอยางการเรยบเรยงสาระส�าคญ กเลสท�าใหคนมความอยาก หากคดอยากไดในสงทตนไมมสทธยอมไมอาจสมปรารถนา สวนสงทเปน ของเราเมอถงเวลาจะไดมาเอง และในทสดกยอมจากไปเชนนเปนอนจจง เราจงตองรจกตดใจ คดตดกเลสอยางม สตดวยปญญา ผใดไมรจกตดใจยอมเปนทกขยง

ตดใจ คนเราเกดมาลวนมความอยาก

ผหญงอยากสวย ผชายอยากหลอ บางสมใจ บางไมสมใจ บางคนหนาตาดแตจมกแบน กยงเสรม

ได บางคนหนาสวยรปรางด แตขาโกง หรอเตยไป อยางไรกแกไมได ไดแตท�าใจ

คนไมอยากอวน ตองตดใจไมกนมาก คนมโรค หมอสงหามกนนนน ใหชอบแคไหน กตองตดใจไม

กน ถาไมอยากตาย ผเปนทรกจากไปกอนวนอนควร เปนเหตใหเศราใจและเสยดาย แตจะท�าอยางไรไดนอกจาก

ท�าใจ พอแมจากไปเมอถงวยของทาน ใหรกเทารก กตองตดอาลย

คของผอนหรอทรพยสนของคนอน อยาไปคดอยากไดของรกของเขา อยาไปเอามา ใหอยากเทา

อยาก กตองตดใจ เวลาไปซอดอกไมอยากไดเหลอเกนดอกไมหอนน แมคาบอกวามคนซอไวแลว ใหอยากไดแคไหน ก

ตองตดใจนนเอง ลอตงปง เปนหนงในแปดเซยนมกนหยนเปนของวเศษ ทานบอกวาดาบนมไวตดกเลสตณหาให

ขาดจากใจ กเลสท�าใหอยาก การตดใจคอการตดกเลส

ความอยากใดๆ เมอไมไดสมใจกตองตด การตดใจตองตดอยางมมสตดวยปญญา คอรวาอะไรควร

คด อะไรไมตองคด สงใดทเรามสทธอยากไดและสงใดตองไมคดอยาก

อะไรทเปนของเรา ถงเวลากจะไดมา ดวยความดความของเราและโชคชะตา ทเมอถงเวลากยอม

จากไป ไมวาจะเปนความสวย ทรพยสน ต�าแหนงงาน และสงทรกผกพน เปนอนจจงของชวต

หากไมตดใจ ทกขจะทวมใจ

(จตรา กอนนทเกยรต, 2539, น. 128)

12

6. การจบสาระส�าคญจากการฟง การจบสาระส�าคญจากการฟง โดยเฉพาะการฟงเรองทส�าคญ เชน การฟงบรรยาย การฟงการประชม การฟงค�าแนะน�าใหปฏบตตามขอก�าหนดกฎระเบยบ มหลกดงน 1. จดบนทกขณะฟงเพอใหไดสาระส�าคญทถกตอง ปองกนการหลงลม จะท�าใหผฟงไดประโยชนอยางแทจรง 2. ท�าความเขาใจหวขอเรองใหชดเจน ตดตามความคดและวตถประสงคของผพด 3. ตงประเดนค�าถาม ใคร ท�าอะไร ทไหน เมอใด เพราะเหตใดและอยางไร ขณะฟงกหาค�าตอบใหค�าถามเหลานนดวย 4. ตงใจฟงอยางวเคราะหใครครวญ จบค�ากญแจของเรองและหาประเดนหลกของเรองในแตละตอน 5. ขอความใดทเปนสวนประกอบทไมส�าคญไมตองจดบนทก 6. เลอกสรรขอมล โดยพจารณาแยกแยะขอเทจจรงออกจากขอคดเหนของผพด 7. จดล�าดบความคดจากการฟงใหเหมาะสม

13

7. สงทควรค�านงในการจบใจความส�าคญ การจบสาระส�าคญจากการอานและการฟง แมจะมหลกและวธการดงไดกลาวไปแลวกตาม แตทกครงทจบใจความส�าคญ ควรค�านงของสงตางๆ ดงตอไปนประกอบดวย คอ

1. วตถประสงค วตถประสงคของผสงสาร ควรวเคราะหทกครงวา ผสงสารมวตถประสงคอยางไรในการสงสารนน โดยเฉพาะการจบสาระส�าคญจากการอานในยอหนาทไมปรากฏรปประโยคใจความส�าคญ เพราะจะท�าใหเราเขาใจสารนนมากขน ท�าใหจบใจความส�าคญไดอยางถกตอง

วตถประสงคในการน�าไปใช ควรวเคราะหวาตองการจบสาระส�าคญไปใชเพออะไร การจบสาระส�าคญควรสอดคลองกบความตองการนน เชน การอานเพอตองการทราบขอมล ขอคดเหน การจบสาระส�าคญจงควรหยบยกเฉพาะความคดหลกมาเทานน แตถาผรบสารตองการจบสาระส�าคญไปเปนขอมลในการศกษา การท�ารายงานวชาการ การตอบขอสอบ หรอน�าไปวเคราะห สงเคราะห การจบสาระส�าคญหรอใจความส�าคญเทานนไมเพยงพอ ตองหยบยกใจความรองทเปนสวนส�าคญของเนอหาประกอบดวย แตทงนตองขนอยกบลกษณะและประเภทของเนอหา หากจบเฉพาะใจความส�าคญแลว ไดความชดเจนเพยงพอ กไมจ�าเปนตองน�าใจความรองมาประกอบอก

2. ประเภทของสาร การจบสาระส�าคญของสารแตละประเภทมความแตกตางกน อาท หากจบสาระส�าคญจากขาว ขอเขยนปกณกะ หรอบนเทงคดตางๆ เชน นวนยาย เรองสน บทละคร การจบสาระส�าคญจะเปนลกษณะการจบสาระส�าคญรวมของทงเรอง ไมจ�าเปนตองจบใจความส�าคญหรอสาระส�าคญทละยอหนา หากเนอหาสาระมความยาวมากกควรจบสาระส�าคญเปนตอนๆ แลวจงน�ามาประมวลเปนสาระส�าคญของเรอง

3. วธการเขยนของผเขยน โดยทวไปในหนงยอหนาจะมความคดส�าคญเพยงประการเดยว แตผเขยนบางคนเขยนยอหนาโดยมใจความส�าคญมากกวาหนงขอความ หรอเขยนเปนยอหนาสนๆ โดยแตละบรรทดจะมใจความส�าคญหรอไมกได การจบสาระส�าคญลกษณะน ควรจบสาระส�าคญรวมทงเรอง

การจบสาระส�าคญจงเปนเรองทผอานหรอฟงตองศกษาและฝกฝน ประกอบการใชดลยพนจพจารณา โดยตองเขาใจวธการจบสาระส�าคญเบองตน และทส�าคญตองเขาใจสารทไดรบทงเรอง ตลอดจนวตถประสงคของผสงสาร การจบใจความส�าคญจงจะบรรลผลเออประโยชนทงการศกษา การท�างาน และการพฒนาความคด อนสงผลตอการพฒนาคณภาพชวตของเราตอไป

บทท 1 การจบสาระส�าคญ14

บรรณานกรม

กระทรวงวฒนธรรม. (2556). ปองแปง. สบคนเมอวนท 15 สงหาคม 2558. สบคนไดจาก http://www.m-culture.go.th/ ilovethaiculture/index.php/2013-07-01-03-11-16/2013-08-07-06-46-24/item/skit6

คมฉาน ตะวนฉาย. (2554). ประเทศไทยใจเดยว. (30 กรกฎาคม 2554). กรงเทพธรกจ.

ครนอย. (2551). อมตะนทานอสป 50 เรอง 2 ภาษา. กรงเทพฯ: นวสาสนการพมพ. น. 37.

คณาจารยภาควชาภาษาไทย. (2548). “การจบใจความส�าคญ”. ใน หนงสอการใชภาษาไทย 1. ภาควชาภาษาไทย คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

คอรด เจฟเฟอรสน. (มกราคม 2552). วฒนธรรม. National Geographic ฉบบภาษาไทย. 90, 19.

จตรา กอนนทเกยรต. (มกราคม 2539). ตดใจ. สกลไทย. 42, 128.

บ�าเพญ ไชยรกษ. (พฤษภาคม 2557). อาหาร ขาวไทย. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 154, 41.

ปเตอร กวน. (พฤษภาคม 2557). ยอดคนกลางสสานซากเรอ. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 154, 118.

พระชาย วรธมโม. (2544). ฉลาดท�าบญ : รวมเรองนาร คมอท�าบญใหถกวธ. กรงเทพฯ : เครอขายชาวพทธเพอพระพทธ ศาสนาและสงคมไทย.

แบงปนพนทใหสตวอาศยอยไดบาง. (ธนวาคม 2554). นตยสารสารคด, 27(322), 19.

เรงชย คงเมอง และ ราชศกด นลศร. (มกราคม 2552). ของกนชาวบาน ของวางชาวเมอง. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 90, 100.

วรลกษณ ผองสขสวสด. (กรกฎาคม 2556). จากพทธภมสสวรรณภม. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 144, 43.

วบลย ลสวรรณ. (2522). บานไทย. ศลปชาวบาน. กรงเทพฯ: ปาณยา.

ส. พลายนอย. (2539). เกรดโบราณคด ประเพณไทย. กรงเทพฯ: รวมสาสน.

สปาณ พดทอง. (2541). “การอานเพอจบในความส�าคญและแสดงความคดเหน” ใน หนงสอภาษาไทย 1 (ท.161). ภาค 1 ปการศกษา 2541.

สดารา สจฉายา. (24 ตลาคม 2551). ประเพณศพมอญ ภาพสะทอนความศรทธา. สารคด, 284, 104.

ศกดอนนต ปลาทอง. (พฤศจกายน 2555). ไขมกอนดามน สวรรคนอกนานเพยงใด. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 136, 127.

แมหลงผด ตดกบนมผง หยดใหนมลก. (13 สงหาคม 2558). M2F, น. 10.

แฮนาห บลอค. (กมภาพนธ 2556). โบราณคดผานดาวเทยม. National Geographic ฉบบภาษาไทย, 13, 96.

Lunsford, A.A. 2010. The Everyday Writer. Boston: Bedford.

Rachanee, S. 2007. How to Improve Your Reading. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Weigle, S.C. 2008. Assessing Writing. Cambridge: Cambridge University Press.

บทที่ 1 การจับสาระส าคัญ · 1. ความส...

Documents