เทคนิคและเทคโนโลยีในการ...
TRANSCRIPT
1
เทคนคและเทคโนโลยในการจดการวทยชมชนรศ.ดร.รงสรรค วงศสรรค
รองศาสตราจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมโทรคมนาคม
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร
0-4422-4991-2
ขอเทจจรงเกยวกบการสงสญญาณคลนวทยชมชนรบกวนคลนวทยการบน
แมวาการรบกวนคลนวทยการบนจะเปนเพยงประเดนเดยวทไดรบผล
กระทบจากสถานวทยชมชน แตขอเทจจรงนนผลดงกลาวไดไปกระทบกบกจการ
โทรคมนาคมอน ๆ อกมาก สาเหตทผเขยนไดเนนในประเดนนขนมากเพราะวา
สญญาณจากเครองสงวทยกระจายเสยงทถกสงออกอากาศไปแลวเกดการรบกวน
ความถของวทยการบนนนจะเกดอนตรายเปนอยางยง เนองจากเสนทางการบนภายใน
ประเทศ ทงสวนทเปนของราชการและเชงพาณชยนนมโครงขายครอบคลมเกอบ
ทกพนทของประเทศ จงมโอกาสทจะไดรบผลกระทบจากสถานวทยชมชนทมมาตรฐาน
ไมเปนไปตามทกำาหนด
ทกวนนเมอเปดเครองรบวทยกระจายเสยงในระบบ FM แลวปรบเลอกรบ
สถาน จะพบวาแตละสถานจะมชองความถใกลชดกนมากหรอหางกนเพยง 0.25
MHz ซงแตเดมแตละสถานจะหางกน 1 MHz หรอ 0.5 MHz เทานน จำานวน
ของสถานสงวทยกระจายเสยงทเพมขนกเนองจากมการตงสถานวทยชมชนนนเอง
โดยมเหตผลสนองตอบตอมาตรา 40 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบป
พ.ศ. 2540 ตอเนองมาจนถงฉบบป พ.ศ. 2550 ซงมเนอหาวาดวยการเสรมสราง
ความเขมแขงขององคกรชมชนและเพอสนบสนนการปฏรปสอตามหลกการสทธใน
เรองการสอสารของประชาชน คณะอนกรรมการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน
ในคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตจงไดออกประกาศหลกเกณฑและ
2
วธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน)
ขนมา เพอเปนการเตรยมความพรอมในการเขาถงชองทางการสอสารของชมชน ทง
ทางดานเทคนค ดานการผลตรายการ และดานการบรหารจดการคลนความถ ซง
เปนสมบตสาธารณะของประเทศนนเอง อยางไรกตามการตงสถานสงวทยกระจาย
เสยงนนตองอยในหลกเกณฑทางดานเทคนคอยางเครงครด มเชนนนอาจจะมผล
เสยหายทไมคาดคดตามมาได ดงทไดเปดประเดนไวในตอนตน
1. ยานความถทอาจสงสญญาณรบกวนระบบการบน
ยานความถใชงานตาง ๆ ทเกยวของกบระบบการบนซงสถานวทยชมชน
อาจสงสญญาณไปรบกวนไดมดงน
1.1 ระบบเครองรบ-สงวทย สำาหรบการตดตอสอสาร อยในยานความถ
100 - 156 MHz (VHF/AM), ยานความถ 225.000 - 399.950 MHz (UHF/AM),
ยานความถ 30.000 - 87.975 MHz (VHF/FM) และยานความถ 2 - 30 MHz
(HF/SSB)
1.2 ระบบเครองชวยการเดนอากาศทใชเปนหลกโดยทวไป เชน ระบบ
นำาเครองบนลงสสนามบนดวยเครองวดประกอบการบน (ILS) ประกอบดวย
LOCALIZER ยานความถ 108 - 112 MHz, GLIDESLOPE ยานความถ 328 - 336
MHz และ MARKER BEACON ยานความถ 75 MHz,
1.3 ระบบนำาเครองบน เขา-ออกสนามบน (VOR) ยานความถ 108 - 118
MHz, DME ยานความถ 962 - 1215 MHz
1.4 ระบบเครองชวยการเดนอากาศยทธวธทางทหาร (TACAN) ยาน
ความถ 960 - 1215 MHz
นอกจากน ยงมยานความถของระบบการสงสญญาณวทยโทรทศนภายใน
ประเทศ ทแมวาผลกระทบของการรบกวนจากสถานวทยชมชนจะไมกอใหเกด
อนตรายกตาม แตกอาจทำาใหเกดผลกระทบทางขอกฎหมาย สงผลใหสถานวทย
3
ชมชนนนถกดำาเนนคดและถกสงปดหรอถกสงยดอปกรณ จนกระทงไมสามารถดำาเนน
การออกอากาศไดตามทตองการ
2. ขอมลพนฐานเกยวกบยานความถ
ผเขยนนำาความรพนฐานทางเทคนคทสำาคญมาแนะนำาใหทราบ เพอจะ
ไดเขาใจถงวธการแกไขและการเลอกใชเครองมอหรออปกรณประกอบสถานใหถก
ตองและทสำาคญจะไดไมถกหลอกลวงจากผประกอบการทขาดจรยธรรมในการ
ประกอบวชาชพทางเทคนควศวกรรมของตนเอง
เมอพจารณายานความถดงกลาวแลว อาจจะมองอยางผวเผนวาความถ
ของคลนวทยสถานวทยชมชนถกกำาหนดใหอยในชวงตงแต 87 – 108 MHz
ซงไมตรงกนเลยจงไมนาจะไปรบกวนความถของคลนวทยการบนได แตทำาไม
จงเกดปรากฏการณทมคลนวทยชมชนหลายแหงไดไปรบกวนระบบเครองรบสง
วทยสำาหรบการตดตอสอสารและเครองชวยเดนอากาศของระบบการบน ทง
ในยานความถ VHF และ UHF ลกษณะการรบกวนบางครงจะไดยนเสยงผจด
รายการวทยกระจายเสยงหรอมเสยงเพลงแทรกทเครองรบวทยทใชในการตดตอ
สอสารระหวางนกบนกบเจาหนาทหอบงคบการบนในพนทน น ๆ ซงสดทาย
จากการตรวจสอบสามารถระบไดชดเจนวาการรบกวนดงกลาวเกดจากคลนวทยของ
สถานวทยชมชน เนองจากเมอแจงใหดำาเนนการแกไข การรบกวนดงกลาวกหายไป
ซงในขนตนสามารถทำาไดดวยการหยดการสงออกอากาศชวคราวหรอใหทดลองลด
กำาลงสงออกอากาศลงกจะสามารถวเคราะหไดเปนอยางดและเปนวธทงายทสด
2.1 การแพรแปลกปลอม สำาหรบลกษณะของการรบกวนทเกดจากเครอง
สงวทยทมลกษณะทางเทคนคทไมผานเกณฑมาตรฐานและกอใหเกดการรบกวนตอ
การใชความถวทยในขายสอสารอนนน จะถกเรยกลกษณะการรบกวนนวา “การแพร
แปลกปลอม” ซงหมายถง การแพรทขวตอสายอากาศทความถวทยใด ๆ ทอย
4
นอกเหนอแถบความถทจำาเปน ซงหมายรวมถงการแพรแปลกปลอมจากปจจยตาง ๆ
ดงตอไปนดวย
2.1.1 การแพรฮารมอนก เปนการสรางความถทมคาเปนทวคณของ
ความถทกำาหนดใหออกอากาศหรอทเรยกวา ความถมล โดยจะมความถทสงเปน
2 เทา 3 เทา 4 เทา หรอ 5 เทาของความถทกำาหนดในการออกอากาศ ซง
อาจไปรบกวนความถขายสอสารอน ๆ เชน คลนความถของระบบการบน หรอ
คลนความถของสถานสงสญญาณโทรทศนเปนตน ตวอยางเชน ระบบ FM ใชยาน
ความถในการออกอากาศ 87.75 - 107.75 MHz จะมฮารมอนกท 2 ทความถ
175.5 - 215.5 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนชอง 5 - 10 ฮารมอนก
ท 3 ทความถ 263.25 - 323.25 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนระบบ
เคเบลชอง S11 - S22 ฮารมอนกท 4 ทความถ 351 - 431 MHz จะรบกวนการ
สงสญญาณโทรทศนระบบเคเบลชอง S27 - S37 ฮารมอนกท 5 ทความถ 438.75
- 538.75 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนระบบเคเบลชอง S38 - S41
และการสงสญญาณโทรทศนชอง 29 (โทรทศนสาธารณะ Thai PBS) ฮารมอนกท
6 ทความถ 526.5 - 646.5 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนชอง 28 - 43
และฮารมอนกท 7 ทความถ 614.25 - 754.25 MHz จะรบกวนการสงสญญาณ
โทรทศนชอง 39 - 56 นอกจากนยงพบวาฮารมอนกทเกดขนทงหมดนจะมบางชวง
ความถทไปตรงกบคลนความถของระบบการบนดวย โดยคาทวคณของฮารมอนกน
เมอมลำาดบมากขนกำาลงสงจะออนลงไปตามลำาดบ สวนสาเหตทสามารถสรางคลน
ฮารมอนกออกมาไดนนอาจเกดจากเครองสงทมาจากโรงงานผผลตไมไดมาตรฐาน
หรอเครองสงนนผานการซอมทมเครองมอไมเพยงพอหรอมการดดแปลงเพอหวงให
ไดกำาลงสงเพมขน
5
แผนภาพท 2 การแพรฮารมอนก
6
2.1.2 การแพรพาราซตก เปนความถแปลกปลอมทแพรออกมาจาก
เครองสงวทยในยานความถวทย 87.5 - 108 MHz ซงเกดจากชดขยายสญญาณ
ว ท ย ข อ ง เ ค ร อ ง ส ง ว ท ย ทำ า ง า น ไ ม ถ ก ต อ ง ส ง เ ก ต ไ ด จ า ก เ ค ร อ ง ร บ
ว ท ย จ ะ ร บ ส ญญ าณท ส ง อ อ ก อ า ก า ศ ไ ด ห ล า ย ช อ ง ค ว า ม ถ พ ร อ ม ก น
ดงนนระเบยบคณะกรรมการบรหารวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนวาดวย
การกำาหนดลกษณะพงประสงคทางเทคนคสำาหรบสถานวทยกระจายเสยง
พ.ศ. 2520 จงกำาหนดการควบคมความแรงของคลนความถแปลกปลอม โดย
เครองสงวทยจะตองมวงจรลดทอนกำาลงของคลนฮารมอนกทสองและวธการกำาจด
กำาลงของคลนความถแปลกปลอมอน ๆ ไมใหมคาเกนจากทกำาหนดคอ จะตอง
มความแรงของคลนความถแปลกปลอมสวนทแรงทสด (วดทจดตอเขาสายสงของ
ระบบสายอากาศ) ตำากวาความแรงของคลนความถมลซงวดไดทจดเดยวกนไม
นอยกวา 60 dB และคาความแรงดงกลาวจะตองมคาไมเกน 1 มลลวตต
นอกจากนการแพรแปลกปลอมยงไดรวมถงผลจากการมอดเลตระหวาง
กนในอากาศ รวมทงการมอดเลตเกนไวในกรณนดวย การมอดเลตหรอ
การผสมคลนในอากาศเกดจากการสงคลนออกอากาศพรอมกนสองสถานขนไป
จะทำาใหเกดการสรางความถขนมาใหม เชน อาจจะมความถ ฮารมอนกท 2 ของ
ความถสถานท 1 ลบกบความถของสถานท 2 ทกำาลงสงออกอากาศและอาจ
กลายเปนความถใหมไปตรงกบความถของวทยการบนหรอวทยโทรทศน
7
สำาหรบการรบกวนอกสาเหตหนงทเกดจากการมอดเลตเกนนน เกดจาก
อตราทใชในการผสมคลนเสยงกบคลนพาหทเรยกวา มอดเลชนอนเดกซ มคาสง
เกนพกดจนเปนเหตใหเกดการแผกระจายคลนวทยทไมตองการ ออกมารบกวน
การรบฟงในชองสญญาณอน ซงในสภาวะปกตในการมอดเลตแบบ FM นความถ
มลจะเกดการเบยงเบน ซงมคามาตรฐานอยท 150 KHz หมายความวา ความถจะ
แกวงเพมขนหรอลดลงจากความถคลนพาห 75 kHz เชน เมอเราฟงสญญาณวทย
ทความถ 100 MHz แสดงวาความถจะแกวงอยระหวาง 99.925 - 100.075 MHz
เกรดเลกนาร
ทานทราบหรอไมวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงคนพบ
ความจรงของการเกดสญญาณรบกวนอกลกษณะหนงดวยพระองคเอง
วา การรบกวนระหวางกน เนองจากการมอดเลตระหวางกนหรอ inter-
modulation นน มใชเกดจากสาระสำาคญทวา เกดจากกรณทมสถาน
สงวทยตงแตสองสถานขนไปอยในบรเวณเดยวกนและทำาการแผกระจาย
สงคลนวทยออกมาพรอม ๆ กนแลวเกดการผสมระหวางกนทำาใหเกด
คลนวทยขนาดความถใหมทเรยกวา “ความถฮารโมนค” เทานน แต
พระองคพบวาจะเกดขนอยางรนแรงในลกษณะคลนตรงเขาไปในขายของ
อกฝายหนงซงมความถปานกลางของภาคเครองรบเทากบผลตางระหวาง
ความถวทย หรอเทากบครงหนงของผลตางระหวางความถวทยทใชใน
การปฏบตงานของขายทงสอง แตเปนทนาแปลกใจเปนอยางยงวาตำารา
หรอบทความทางวชาการตงแตอดตมาจนถงปจจบนยงไมมเลมใดฉบบ
ใดกลาวถงผลการวเคราะหในลกษณะเดยวหรอคลายคลงกบทพระบาท
สมเดจพระเจาอยหวไดทรงพบเมอสามสบกวาปทแลวตามประเดนทได
กลาวไวขางตนแตอยางใด
(พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ, 2554)
8
และหากเกดการมอดเลตเกน ความถเบยงเบนในสวนทเกนออกไปจะยงมลกษณะ
เปนสญญาณแบบ AM มากขนและทำาใหเกดการรบกวนในชองความถขางเคยงได
มากขน
สำาหรบขอกำาหนดการสงวทยชมชน คอ คลนความถแปลกปลอมตำากวา
ความแรงของคลนความถมล ซงวดไดทจดเดยวกนไมนอยกวา 45 dB ตามรป
(กำาลงสง 30 วตต)
แผนภาพท 3 คลนความถแปลกปลอมตำากวาความแรงของคลนความถมล
2.2 การแพรนอกแถบ หมายถง การแพรทขวตอของสายอากาศท
ความถวทย ใด ๆ ทอยนอกเหนอแถบความถทจำาเปน ในขณะทมการมอดเลต
ความถเสยงตามทกำาหนด โดยไมรวมถงการแพรแปลกปลอม โดยตองจำากดการ
แพรนอกแถบนใหอยในขอบเขตทกำาหนดไวในตารางขางลางน
9
Frequency relative to the centre
of the channel (kHz)
Relative level
(dBc)-๕๐๐ -๘๕-๓๐๐ -๘๕-๒๐๐ -๘๐-๑๐๐ ๐๑๐๐ ๐๒๐๐ -๘๐๓๐๐ -๘๕๕๐๐ -๘๕
แผนภาพท 4 การแพรนอกแถบ
ตารางท 1 แสดงขอบเขตของการแพรนอกแถบ
10
นอกจากน ยงมขอกำาหนดทางเทคนคทสำาคญอก 2 ขอ ไดแก คา
ผดพลาดทางความถ ซงหมายถง คาแตกตางระหวางความถคลนพาหในขณะท
ไมมการมอดเลตกบความถทระบของภาคเครองสงซงจะตองมคาไมเกน 2 kHz
และสดทายคอคาเบยงเบนทางความถ หมายถง คาแตกตางทมากทสดระหวาง
ความถขณะใดขณะหนง เมอมการมอดเลตกบความถคลนพาหในขณะทไมมการ
มอดเลตซงจะตองมคาไมเกน 75 kHz
เกรดเลกนาร
ทราบหรอไมวาพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงพถพถนในการปรบ
จนความถและอตราผสมสญญาณของเครองรบ-สงวทยททรงใชงานเปน
อยางยง แมแตเครองตรวจวดความถวทยและเครองมอตรวจวดตาง ๆ
ททรงใชงานในการปรบจนของพระองคทานกจะตองมความละเอยด
เทยงตรงทสดดวยเชนกน วธการทดสอบอตราการผสมคลน จะทรง
ผวพระโอษฐ บางครงทรงเปลงพระสรเสยงยาว ๆ ผานไมโครโฟนของ
เครองสงวทยวา “อา ๆ ๆ ๆ……” ซงเปนวธการเดยวกบทชางวทยถอ
ปฏบตกนทวไป นอกจากนเครองอปกรณการสอสารตางๆ ทไดทรงมทรง
ใชนนเปนเครองทมมาตรฐานสงยง ซงนกวทยสอสารเมองไทยไดยอมรบ
และยกยองกนอยางเตมปากสนทใจวาเปน “Royal Standards”
(พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ, 2554)
11
จากผงไดอะแกรมระบบของสถานสงสญญาณวทยระบบ FM ดงแสดง
ในภาพขางตนน ประกอบดวยสวนตาง ๆ ทมความจำาเปนตองใชงานรวมกน
เพอใหการสงสญญาณวทยของสถานในระบบ FM สามารถดำาเนนการไดอยางม
ประสทธภาพ โดยในสวนของแหลงกำาเนดเสยงและสอนน จะเปนอปกรณทถกตดตง
อยในสตดโอทงหมด ไดแก เครองเลนสอประเภทฮารดดสก เครองเลนดวด เครอง
บนทกเสยงระบบดจทล ไมโครโฟนระดบคณภาพ และทสำาคญคอ เครองผสม
สญญาณจากแหลงกำาเนดเสยงระบบดจทลเพอผสมสญญาณเสยงจากแหลงตาง ๆ
ใหเปนไปตามวตถประสงค จากนนจงยกระดบความแรงของสญญาณใหมระดบ
ทสงขนผานเครองขยายเสยงคณภาพด กอนสงตอไปยงเครองเขารหสสญญาณ
สเตอรโอ หรอบางครงอาจถกเรยกวาเครองผลตสญญาณสเตอรโอกได
เพอเปนการเพมประสทธภาพของสญญาณเสยงกอนสงตอไปยงเครอง
เขารหสสญญาณสเตอรโอ ในบางสถานทมความสามารถในการลงทนอาจจะไดรบคำา
แนะนำาใหจดการปรบแตงคณภาพของเสยงใหมคณภาพสงไดตงแตการเลอกใช
ไมโครโฟนทมคณภาพสงและอาจเพมเตมดวยเครองประมวลผลไมโครโฟน ซงใชใน
การควบคมคณภาพของเสยงทมลกษณะของทมาของเสยงทแตกตางกน เชน เสยง
พด เสยงรองเพลงในรปแบบตาง ๆ และทสำาคญจะใชในการควบคม
เทคโนโลยของเครองมอ/อปกรณทชวยในการจดการสถานวทยชมชน
แผนภาพท 5 ผงไดอะแกรมระบบของสถานสงสญญาณวทยระบบ FM
12
ในสวนสดทายของสถานสงสญญาณระบบ FM นนกคอ ระบบสงสญญาณ
ซงประกอบดวยเครองสงหรอเครองขยายกำาลงคลนวทย ซงมกมกำาลงสงสง อยางไร
กตามหากเครองขยายกำาลงดงกลาวมกำาลงสงสง อาจจำาเปนตองใชเครองขยายกำาลง
เพมอกหนงลำาดบสำาหรบใชในการขบหรอกระตนเครองขยายกำาลงภาคสดทายใหม
กำาลงสงออกไปตามทระบในขอกำาหนดทางเทคนคของเครองสง โดยรจกกนในชอ
วา เครองกระตนระบบเอฟเอม ซงมหนาทในการรบสญญาณเสยง ทผานการปรบ
แตงใหเปนสญญาณสเตอรโอแลว (รบสญญาณทเปนโมโนกได) มาผสมกบสญญาณ
คลนพาห ตามความถทกำาหนดหรอทใชในการสงออกอากาศ สวนอปกรณทสำาคญ
ทไมควรละเลย กคอ ตวกรองฮารมอนก ซงมกออกแบบเปนวงจรกรองผานความถตำา
เพอบงคบไมใหชวงของความถใชงานทมความถสงกวาทกำาหนดสามารถผานออก
ไปยงสายอากาศได
สำาหรบอปกรณสำาคญของระบบสงสญญาณกคอ สายอากาศ ซงทำาหนาท
เปลยนสญญาณทมการมอดเลตในระบบ FM และอยในรปของกระแสไฟฟาสลบให
เปนคลนแมเหลกไฟฟาหรอคลนวทยแลวสงออกอากาศไปในทศทางทตองการ แต
สวนใหญผออกแบบมกเลอกชนดของสายอากาศทมการแผกำาลงของคลนวทยทม
ลกษณะเปนแบบแผรอบตวในระนาบเดยว ดงแสดงในภาพเพอทจะไดสงสญญาณ
ออกไปเปนวงกวางในทศทางรศมของวงกลม
สญญาณรบกวนไดตงแตตนทาง เครองมออกชนดหนงทนยมใชในระบบสตดโอของ
สถานวทย FM เพอวตถประสงคในการควบคมระดบของสญญาณเสยง ควบคม
สญญาณรบกวน และสามารถควบคมการมอดเลตเกนในระบบ FM ไดเปนอยางด
นนคอ เครองจำากดการอดแอมปลจดของสญญาณ นอกจากนยงมเครองประมวล
ผลสญญาณเสยงระบบดจทล ทใชในการปรบแตงเสยงจากแหลงกำาเนดเสยงทก
ชนดทเราใชงานโดยใชเทคโนโลยดเอสพ และสามารถสรางสญญาณแบบมลตเพลกซ
เพอนำาไปใชงานตอไดทนท
13
อยางไรกตาม สถานวทยกระจายเสยงบางแหงทมพนทอยในแนวตะเขบ
ชายแดนของประเทศและมความจำาเปนตองสงคลนวทยเฉพาะภายในประเทศไทย
ไมตองการสงคลนออกไปดานหลง เนองจากเปนพนทของตางประเทศกสามารถเลอก
ชนดของสายอากาศทมการแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบทศทาง ดงแสดง
ในแผนภาพท 3 ซงสามารถควบคมทศทางโดยการหนทศทางดานทมการแผคลน
สงสดไปยงทศทางทตองการ
แผนภาพท 7 การแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบทศทาง(ทมา: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/)
นอกจากน สงทมความสำาคญมากในเรองของการพจารณาเลอกใชสาย
อากาศกคอ การโพลาไรซของคลน ในทางธรรมชาตของคลนแมเหลกไฟฟาหรอ
แผนภาพท 6 การแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบแผรอบตวในระนาบเดยว
(ทมา: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/)
14
อยางไรกตาม สายอากาศของสถานวทยทมกำาลงสงสง ๆ นนมกจะ
เลอกใชสายอากาศทมการโพลาไรซแบบวงกลม เนองจากในขณะทคลนมการเดน
ทางออกมาจากสายอากาศภาคสงของสถานวทย การโพลาไรซของคลนทเดนทางเขาหา
สายอากาศของเครองรบจะมลกษณะหมนเปนวงกลมคลายเขมนาฬกา (สามารถ
เลอกใหเปนแบบหมนตามเขมหรอทวนเขมนาฬกาได) และหากถาเราตองการรบ
สญญาณทมลกษณะเปนโพลาไรซแบบวงกลมใหมประสทธภาพสงสด เรากจะตอง
เลอกใชสายอากาศของเครองรบเปนแบบโพลาไรซวงกลมเชนเดยวกน อยางไรกตาม
ในโลกของความเปนจรงนนเครองรบวทยจำานวนมากทมการผลตออกมาจำาหนาย
ไมวาจะใชรบฟงทบานหรอในรถยนตกตามจะมการโพลาไรซของสายอากาศเปน
แบบเสนตรงเสมอ ซงอาจจะปรบทศทางใหอยในแนวตงหรอแนวนอนหรอแนวเอยง
ไดในลกษณะใดลกษณะหนงเทานน ดงนนโอกาสเฉลยของประสทธภาพจงเหลอ
เพยงครงเดยวเทานนเพราะโอกาสทโพลาไรซของสาย อากาศภาคสงจะหมนมาทำา
มมตรงกบการวางตวของสายอากาศภาครบของเราไดพอดนนจะเหลอโอกาสเพยง
ครงเดยว จงสงผลใหสามารถรบกำาลงจากคลนวทยไดเพยงครงเดยวเชนเดยวกน
วตถประสงคทสถานวทยทกำาลงสงสงเลอกใชสายอากาศภาคสงทมการโพลาไรซ
เปนแบบวงกลมกเพราะวาตองการชดเชยในกรณทตำาแหนงของสายอากาศภาครบ
ในขณะเคลอนท เชน ในรถยนต มการเปลยนแปลง
คลนวทยทถกสงออกไปจากสายอากาศของสถานวทยกระจายเสยงไมวาจะเปน
ระบบอะไรกตาม หากตองการใหสายอากาศของเครองรบวทยสามารถรบสญญาณ
ทมประสทธภาพสงสด จะตองใหการโพลาไรซของสายอากาศของเครองรบนอยในทศทาง
เดยวกบโพลาไรซของคลนทออกมาจากสายอากาศของสถานสง นนคอ หากการโพ
ลาไรซของคลนวทยเดนทางออกมาในลกษณะทเปนแนวตง การตดตงสายอากาศ
ของเครองรบกจะตองใหมทศทางอยในแนวตงเชนกน และในกรณทการโพลาไรซ
ของคลนเปนแนวนอน สายอากาศภาครบกจะตองถกวางใหอยในแนวนอนและม
ทศทางหนเขาหาสถานวทยนน
15
จากขอมลทงหมดน จะเหนวาผรบสญญาณทางบานจะรบสญญาณของ
ทานไดเพยงครงเดยว (เมอหกคาการสญเสยทเกดจากระยะทางแลว) บางครงอาจ
มความรสกวาเครองสงทมอย “สงไมออก” เมอใชกบสายอากาศแบบน กเลยจำา
ใจถกหลอกใหซอเครองสงใหมหรอนำาเครองสงไปดดแปลงเพอเพมกำาลงสงใหสงขน
เพอจะไดอดกำาลงสงใหกบสายอากาศสงทมโพลาไรซแบบวงกลมตามทไดรบการ
แนะนำามาอยางไมเหมาะสมกบบรบททเปนอย
ทศทางจากการเคลอนทบนภมประเทศทไมใชพนราบ ทำาใหมชวงจงหวะประจำาทเกด
การตรงกนของโพลาไรซอยางแนนอน ถงแมจะสามารถรบกำาลงงานไดเพยงครงเดยว
แตกถอวามากพอ เพราะกำาลงสงจากสถานสงคลนวทยตนทางมกำาลงสงสงตนเอา
ไวแลว ซงผดกบสถานวทยชมชนของบานเราซงมกเลอกใชแตสายอากาศทมการโพลาไรซ
แบบวงกลมทงทกำาลงสงของเครองสงทถกกำาหนดใหใชไดไมเกน 30 วตต ซงวดขณะ
ทตอโหลดเทยม หรออาจวดทขวของสายอากาศ
16
รายการอางอง
คณะกรรมการรณรงคเพอการปฏรปสอ (คปส.). (2552). คมอกฎหมายวทย
ชมชน. 42 - 43
คณะอนกรรมการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน. หลกเกณฑและวธการ
ออกใบอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว. คณะกรรมการ
กจการโทรคมนาคมแหงชาต. ภาคผนวก ข.
หนงสอพมพสอสาร. (2006). คลนวทยสถานวทยชมชนรบกวนคลนวทยการบน.
วารสาร Safety Information. Royal Thai Air Force. 12(79): 1 – 2
รงสรรค วงศสรรค .(2552). วศวกรรมสายอากาศ. มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.
พมพครงท 2. นครราชสมา. 97 – 103
พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ. (2554). วธการบรหารความถวทยของพระบาท
สมเดจพระเจาอยหว. [ออนไลน]. ไดจาก: http://www.hs5ap14535.
ob.tc/hs1%20radio1.html
Diana, P. (2009). ภาพแบบรปการแผกระจายกำาลงของสายอากาศจากเวบไซต
[Online]. Available: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/
17