มาตรฐานและหลักเกณฑ์...

มาตรฐานและหลกเกณฑ

ปฏบตการควบคมภายใน

ส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561

1

2

ขอบเขตวชา

การควบคมภายใน

การประเมนผลระบบการควบคมภายใน

การจดท ารายงานการควบคมภายใน

3

พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

ใหหนวยงานของรฐจดใหมการตรวจสอบภายใน การควบคมภายใน และการบรหารจดการความเสยงโ ด ย ถ อ ป ฏ บ ต ต า ม ม า ต ร ฐ า น แ ล ะ ห ล ก เ ก ณ ฑทกระทรวงการคลงก าหนด

มาตรา ๗๙

4

มาตรฐานการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ

แนวคดค านยาม

ขอบเขตการใช

องคประกอบ* สภาพแวดลอมการควบคม* การประเมนความเสยง* กจกรรมการควบคม* สารสนเทศและการสอสาร* การตดตามประเมนผล

วตถประสงค* ดานการด าเนนงาน* ดานรายงาน* ดานการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบ

พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

5

หลกเกณฑการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ

ค านยาม การรายงาน* รปแบบ ระยะเวลา และผรบผดชอบในการจดท ารายงานการจดวางฯ* รปแบบ ระยะเวลา และผรบผดชอบในการจ ด ท า ร า ย ง า น ก า รประเมนผลฯ

การจดวางและประเมนผล

* การจดวางระบบการควบคมภายใน* ก า รป ร ะ เ ม น ผ ล ก า รควบคมภายใน* การก ากบดแลในการจดวางและประเมนผลการควบคมภายในให เปนไปตามมาตรฐาน

อนๆ* การก าหนดมาตรฐาน/หลกเกณฑทนอกจาก ท ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ค ล งก าหนด* ปญหาการปฏบตตามมาตรฐาน/หลกเกณฑ* ก า ร ไ ม ป ฏ บ ต ต า มมาตรฐาน/หลกเกณฑ* การช แจงและหรอ ให ข อม ล เพ ม เ ต มต อกระทรวงการคลง

6



COSO = The Committee of Sponsoring Organizations of

the Treadway Commission

คณะกรรมการทเกดจากการรวมมอกนขององคกรเอกชน 5 แหง เปนผ น าดานความคด

พฒนากรอบแนวคดและแนวปฏบตส าหรบการบรหารความเสยง การควบคมภายใน และ

การปองปรามการทจรต

สมาคมผ สอบบญชรบอนญาตแหงสหรฐอเมรกา

( American Institute of Certified Public Accountants : AICPA )

สมาคมผ ตรวจสอบภายในแหงสหรฐอเมรกา

( The Institute of Internal Auditors : IIA )

สมาคมผ บรหารการเงน

( Financial Executives Institute : FEI )

สมาคมนกบญชแหงสหรฐอเมรกา

( American Accounting Association : AAA )

สมาคมนกบญชเพอการบรหาร

( The Institute of Internal Auditors : IIA )

7


ค าจ ากดความ ตามแนว COSO 2013

สภาวชาชพบญช ในพระบรมราชปถมภเปนกระบวนการทท าใหเกดผลโดยคณะกรรมการบรษท ผบรหารและบคลากร ออกมาแบบเพอใหความเชอมนอยางสมเหตสมผลในการบรรลวตถประสงคดานการด าเนนงาน ดานการรายงาน และดานการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบ

หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล หวหนาหนวยงานของรฐ ฝายบรหาร และบคลากรของหนวยงานของรฐจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานของหนวยงานของรฐจะบรรลวตถประสงคดานการด าเนนงาน ดานการรายงาน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบ

8

9


Input

Process

Output

ประสทธภาพ / ประสทธผล / คมคา

การประเมนผลการควบคมภายใน


แนวคด

1. เปนกลไกใหบรรลวตถประสงคการควบคมภายในดานใดดานหนง หรอหลายดาน

2. แทรกในการปฏบตงานปกต ท าเปนขนตอน ตอเนอง มใชผลสดทายของการกระท า

(ไมใชผลส าเรจ)

3. เกดขนไดโดยบคลากรของหนวยงานของรฐ ไมใชเพยงการก าหนดนโยบาย ระบบงาน

ค มอ แบบฟอรม ตองปฏบตดวย

4. ใหความเชอมนอยางสมเหตสมผลวาจะบรรลตามวตถประสงค ไมใชบรรลอยางสมบรณ

5. ควรก าหนดใหเหมาะสมกบโครงสรางองคกรและภารกจของหนวยงานของรฐ

10

วตถประสงคของการควบคมภายใน วตถประสงคดานการด าเนนงาน (Operations Objectives)

ความมประสทธผลและประสทธภาพของการด าเนนงาน + การบรรลเปาหมายดานการด าเนนงาน การเงนตลอดจนการใชทรพยากร การดแลรกษาทรพยสน การปองกน/ลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหลการสนเปลอง การทจรตของหนวยงาน ในหนวยงาน

วตถประสงคดานการรายงาน (Reporting Objectives)การรายงานทางการเงน + ไมใชการเงน ทใชภายใน + ภายนอกหนวยงาน รายงานทเชอถอได ทนเวลาโปรงใส + ขอก าหนดอนของทางราชการ

วตถประสงคดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบ (Compliance Objectives)การปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการด าเนนงาน + ขอก าหนดอนของทางราชการ


11

องคประกอบ

๑. สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment)

๒. การประเมนความเสยง(Risk Assessment)

๔. สารสนเทศและการสอสาร

(Information and

Communication)

๓. กจกรรมการควบคม (Control

Activities)

๕. กจกรรมการตดตามผล (Monitoring Activities)

12


Control Environment

Risk Assessment

Monitoring

Control Activities

Information & Communication

UN

IT A

UN

IT B

AC

TIV

ITY

1

AC

TIV

ITY

2

องคประกอบ : 5 องคประกอบ 17 หลกการ

1. สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment)

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

4. สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication)

5. กจกรรมการตดตามผล (Monitoring Activities)

5 หลกการ




2 หลกการ13

การควบคมภายในสภาพแวดลอมการควบคม

สงผลใหมการน าการควบคมภายในปฏบตทวทงหนวยงานของรฐ

ผ ก ากบดแล/ฝายบรหาร ตองสรางบรรยากาศใหทกระดบตระหนกถงการควบคมภายใน +

การด าเนนงานทคาดหวงของผ ก ากบดแล/ฝายบรหาร

สงผลกระทบตอองคประกอบของการควบคมภายในอนๆ

1. Integrity and ethics commitment : หนวยงานของรฐแสดงใหเหนถงความยดมนในคณคาของความซอสตยและจรยธรรม

2. Oversight responsibility : ผก ากบดแลแสดงใหเหนถงความอสระจากฝายบรหาร มหนาทก ากบดแลพฒนาหรอปรบปรงการควบคมภายใน

3. Structure, authority & responsibility : โครงสรางองคกร สายการบงคบบญชา อ านาจหนาทความรบผดชอบ4. Commitment to competence : ความมงมนในการสรางแรงจงใจ พฒนาและรกษาบคลากร

5. Control accountability : ก าหนดใหบคลากรมหนาทความรบผดชอบตอผลการปฏบตงานตามระบบควบคมภายใน14

สภาพแวดลอมการควบคม

ความซอสตย + จรยธรรม

ปรชญาและรปแบบการบรหาร

ความร ทกษะ

โครงสรางการจดองคกร

การมอบอ านาจ + ความรบผดชอบ

นโยบายดานทรพยากรบคคล

15

การควบคมภายในการประเมนความเสยง

กระบวนการทด าเนนการอยางตอเนองและเปนประจ า

ระบ + วเคราะหความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงาน

ก าหนดวธการจดการความเสยง

ฝายบรหารควรค านงถงการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกและภารกจภายในทงหมด

ทมผลตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงานของรฐ

6. Specify objectives : ระบวตถประสงคการควบคมภายในทชดเจน และสอดคลองกบวตถประสงคองคกร7. Identify and analyze risk : ระบและวเคราะหความเสยงครอบคลมทงองคกร และน าไปสการจดการความเสยงนน8. Assess fraud risk : ประเมนความเสยงโอกาสทจะเกดทจรต และมผลตอความส าเรจตามวตถประสงคตาง ๆ ขององคกร

เชน จากการท ารายงานเทจ ทรพยสนสญหาย การแกไขรายการ การเลกใชทรพยสน เปนตน9. Identify and analyze significant changes : ระบและประเมนความเปลยนแปลงทอาจมผลกระทบอยางมนยส าคญ

ตอการด าเนนการระบบควบคมภายใน เชน การเปลยนแปลงกฎ ระเบยบการเจรญเตบโตของเทคโนโลยใหม ๆ เปนตน

16

การประเมนความเสยง

(Risk Assessment)

ความเสยง (Risk)

“ความเปนไปไดทเหตการณใดเหตการณหนงอาจเกดขน และเปนอปสรรคตอการบรรล

วตถประสงค”

(สภาวชาชพบญช ในพระบรมราชปถมภ)

“โอกาส/เหตการณทมความไมแนนอน หรอสงทท าใหแผนงานหรอการด าเนนการอย

ณ ปจจบน ไมบรรลวตถประสงค/เปาหมายทก าหนดไว โดยกอใหเกดผลกระทบหรอ

ความเสยหายตอองคกรในทสด ทงในแงของผลกระทบทเปนตวเงนไดหรอผลกระทบทมตอ

ภาพลกษณและชอเสยงองคกร”

(ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย)

ปจจยความเสยง หมายถง ตนเหต หรอสาเหตทมาของความเสยง ทจะท าใหไมบรรล

วตถประสงคทก าหนดไว

17

ความเสยง คออะไร ???

โอกาสทจะเกดความผดพลาดความเสยหาย

การรวไหล ความสญเปลา หรอ

เหตการณซงไมพงประสงค ทท าใหงานไมประสบความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด

18

ประเมนวาแตละปจจยเสยงนนมโอกาสทจะเกดมากนอยเพยงใด และหากเกดขนแลวจะสงผลกระทบตอองคกรรนแรงเพยงใด และน ามาจดล าดบวาปจจยเสยงใดมความส าคญมากนอยกวากนเพอจะไดก าหนดมาตรการตอบโตกบปจจยเสยงเหลานนไดอยางเหมาะสม

ประเมนผลกระทบ (Impact)

ประเมนโอกาสทจะเกด (Likelihood)

ค านวณระดบความเสยง (Risk Exposure) เพอจดล าดบ

19

การประเมนความเสยง

ค าถามทใชในการระบปจจยเสยง อะไรทจะท าใหการด าเนนกจกรรมนนๆ

ไมบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค/เปาหมาย

การกระท าหรอเหตการณใดทขดขวางหรอเปนอปสรรคในการด าเนนกจกรรมไมใหบรรลผลส าเรจ

อะไรทจะท าใหเกดความเสยหาย การสญเปลา การรวไหล หรอความผดพลาด

20

การระบปจจยเสยง

การวเคราะหความเสยง

เทคนคการวเคราะหความเสยงมหลายวธ โดยทวไปจะ

วเคราะหความเสยงโดยประเมน ความถทจะเกดหรอ

โอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และผลกระทบ

ของความเสยง (Consequences) โดยการใหคะแนน

ดงน :-

21

22

การวดโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood)

เปนการประเมน...ความเปนไปได/โอกาสในการเกดเหตการณตางๆ วามมากนอยเพยงใด พจารณาในรปของความถ (Frequency) หรอระดบความเปนไปได/โอกาส

23

การวดผลกระทบ (Impact)

เปนการพจารณาถงความรนแรงของเหตการณตางๆทจะเกดความเสยหาย/ผลกระทบตอองคกร ซงมทง

ผลกระทบในเชงปรมาณ (คดเปนมลคาความสญเสยได)และในเชงคณภาพ

ความเสยงปานกลาง

ผลกระทบรนแรงมาก

โอกาสเกดนอย

ความเสยงสง

ผลกระทบรนแรงมาก

โอกาสเกดมาก

ความเสยงต า

ผลกระทบนอย

โอกาสเกดนอย

ความเสยงปานกลาง

ผลกระทบนอย

โอกาสเกดมาก

โอกาสทจะเกด

ผลกระทบ

การวเคราะหระดบความเสยง

24

แผนภมความเสยง

54321

นอยมาก1

ปานกลางนอย2

สง3

สงมาก4

5



25

26

54321

43211

1086422

15129633

201612844

252015105



แผนภมความเสยง (Risk Profile)

5

ความเสยงทยอมรบได

5

26

การจดการความเสยง (Risk Response)

พจารณาหาแนวทางเพอจะจดการกบความเสยง เพอใหระดบความเสยงลดลงจนอยในระดบทสามารถยอมรบได (Risk Tolerance)

การเลอกแนวทางทจะจดการกบความเสยงนนตองอยบนพนฐานของการเปรยบเทยบระหวางตนทนทจะเกดขนจากแนวทางน นๆ กบผลประโยชนท อ งค กรจะได รบ ว ามความคมคาตอองคกรหรอไม

27

โอกาสทจะเกดความเสยง ความถทเกดขน (เฉลย) ระดบคะแนน

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

นอยมาก

มากกวา 1 ครงตอเดอน

ระหวาง1-6 เดอนตอครง

ระหวาง 6-12 เดอนตอครง

มากกวา 1 ปตอครง

มากกวา 5 ปตอครง

5

4

3

2

1

ตวอยางโอกาสทจะเกดเหตการณทเปนความเสยง

28

โอกาสทจะเกดความเสยงเปอรเซนตโอกาส

ทจะเกดขนระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 80 %

70-79 %

60-69 %

50-59 %

นอยกวา 50 %

5

4

3

2

1

ตวอยางโอกาสทจะเกดเหตการณทเปนความเสยง

29

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานการเงน)


ตอองคกรความเสยหาย ระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 10 ลานบาท

มากกวา 5 แสนบาท – 10 ลานบาท

มากกวา 1 แสนบาท – 5 แสนบาท

1 หมนบาท - 1 แสนบาท

นอยกวา 1 หมนบาท

5

4

3

2

1

30

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานชอเสยง)

ผลกระทบตอองคกร

ความเสยหายระดบ

คะแนน

สงมากสง

ปานกลางนอย

นอยมาก

มการเผยแพรขาวทงจากสอภายในและตางประเทศเปนวงกวางมการเผยแพรขาวเปนวงกวางในประเทศและมการเผยแพรขาวอยวงจ ากดในตางประเทศ

มการลงขาวในหนงสอพมพในประเทศหลายฉบบ 2-3 วนมการลงขาวในหนงสอพมพในประเทศบางฉบบ 1 วนไมมการเผยแพรขาว

54

321

31

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานลกคา)



สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

ผใชบรการลดลงมากกวา 50 คน ตอเดอน

ผใชบรการลดลงตงแต 40-50 คน ตอเดอน



ผใชบรการลดลงไมเกน 19 คน ตอเดอน

5

4

3

2

1

32

ตวอยางผลกระทบตอองคกร (ดานบคลากร)



สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มบคลากรเสยชวตมากกวา 1 คน

มบคลากรเสยชวตไมเกน 1 คน

มบคลากรไดรบบาดเจบจนพการ

มบคลากรไดรบบาดเจบมาก แตไมถงพการ

มบคลากรไดรบบาดเจบเลกนอย

5

4

3

2

1

33


กจกรรมการควบคม

เปนการปฏบตทก าหนดไวในนโยบาย + กระบวนการด าเนนงาน

เพอใหมนใจวาการปฏบตจะลดหรอควบคมความเสยงใหสามารถบรรลวตถประสงค

ควรปฏบตทวทกระดบของหนวยงาน ในกระบวนการปฏบตงาน ขนตอนการด าเนนงานตางๆ +น าเทคโนโลยมาใชด าเนนงาน

10. Select & develop control activities : ระบและพฒนากจกรรมการควบคม เพอลดความเสยงในการบรรลวตถประสงคใหอยในระดบทยอมรบได

11. Select & develop general control over IT : ระบและพฒนากจกรรมการควบคมดานเทคโนโลย เพอสนบสนน การบรรลวตถประสงค

12. Policies & procedures : ก าหนดกจกรรมการควบคม โดยก าหนดเปนนโยบาย ซงตองน าไปใชอยางจรงจง

(ทกอยางจะตองมการขบเคลอนนโยบายใหมการปฏบต)

34


ลกษณะของการควบคม

1. การควบคมเชงนามธรรม ( Soft Control )

มองไมเหน จบตองไมได จตส ำนก คณธรรม จรยธรรม

ทกษะ/ควำมสำมำรถของบคลำกร

2. การควบคมเชงรปธรรม ( Hard Control )

เปนลำยลกษณอกษร มองเหน จบตองได

เชน กฎระเบยบขอบงคบ คมอปฏบตงำน ผงโครงสรำงหนวยงำน

35

1. การก าหนดระเบยบ ขอบงคบ วธปฏบต

2. การแบงแยกหนาทความรบผดชอบ

3. การก าหนดขอบเขต อ านาจหนาทความรบผดชอบ

4. การจดท าบญช ทะเบยน รายงาน

5. การควบคมทางกายภาพ

6. การสบเปลยนหมนเวยนงาน

7. การควบคมการประมวลผลขอมล

8. การก าหนดดชนวดผลการด าเนนงาน

ฯลฯ

36

ตวอยางกจกรรมการควบคม


สารสนเทศและการสอสาร

สารสนเทศจะชวยใหมการด าเนนการตามการควบคมภายในทก าหนด เพอสนบสนนใหบรรล

วตถประสงคของหนวยงานของรฐ

การสอสารเกดขนไดทงจากภายในและภายนอก เปนชองทางใหทราบถงสารสนเทศ

ทส าคญในการควบคมการด าเนนงานของหนวยงานของรฐ

การสอสารจะชวยใหบคลากรในหนวยงานมความเขาใจถงความรบผดชอบ และความส าคญของ

การควบคมภายในทมตอการบรรลวตถประสงค

13. Uses relevant information : หนวยงานของรฐตองจดท าหรอจดหาและใชสารสนเทศทเกยวของ และมคณภาพเพอสนบสนนดานการควบคมภายใน

14. Communicates internally : หนวยงานของรฐตองสอสารภายในเกยวกบสารสนเทศ รวมถงวตถประสงคและ ความรบผดชอบใหบคลากร ทราบถงความรบผดชอบตอกจกรรมการควบคมภายใน

15. Communicates externally : หนวยงานของรฐตองสอสารกบบคคลภายนอกเกยวกบเรองทมผลกระทบตอการปฏบตตามการควบคมภายในทก าหนด

37


กจกรรมการตดตามผล

ประเมนผลระหวางการปฏบตงาน ประเมนผลเปนรายครง หรอประเมนผลทงสองวธ

รวมกน

เพอใหเกดความมนใจวาไดมการปฏบตตามหลกการในแตละองคประกอบของ

การควบคมภายในทง ๕ องคประกอบ

กรณทผลการประเมน(เหนวา)จะกอใหเกดความเสยหายตอหนวยงานของรฐ

ใหรายงานฝายบรหาร ผ ก ากบดแล อยางทนเวลา

16. Conducts ongoing and separate evaluations : หนวยงานของรฐตองระบ พฒนา และประเมนผล ระหวางการปฏบตงาน หรอประเมนผลเปนรายครง

17. Evaluates and communicates deficiencies : หนวยงานของรฐตองประเมนผลและสอสารขอบกพรอง/จดออน ของการควบคมภายในอยางทนเวลา เพอใหผรบผดชอบสามารถสงการ แกไขไดอยางเหมาะสม 38

39

การประเมนผลการควบคมภายใน

และการจดท ารายงาน


40

(๑) อ านวยการในการประเมนผลการควบคมภายใน(๒) ก าหนดแนวทางการประเมนผลการควบคมภายในในภาพรวมของหนวยงานของรฐ(๓) รวบรวม พจารณากลนกรอง และสรปผลการประเมนการควบคมภายใน ในภาพรวมของหนวยงานของรฐ(๔) ประสานงานการประเมนผลการควบคมภายในกบหนวยงานในสงกดทเกยวของ(๕) จดท ารายงานการประเมนผลการควบคมภายในระดบหนวยงานของรฐ

ขอ ๕ ใหหนวยงานของรฐจดใหมคณะกรรมการคณะหนงโดยมหนาท ดงน

41

รายงานการจดวางระบบการควบคมภายใน

แบบ วค. 1 เปนหนงสอรบรองการจดวางระบบการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐทจดตงขนใหม หรอปรบโครงสรางใหม

แบบ วค. 2 เปนรายงานการจดวางระบบการควบคมภายในของหนวยงานของรฐทจดตงขนใหม หรอปรบโครงสรางใหม เพอก าหนดภารกจ/กจกรรม/งาน พรอมทงสภาพแวดลอมทเกยวของ ความเสยงทสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงค กจกรรมการควบคมเพอปองกนความเสยง และหนวยงานทรบผดชอบ

42

รายงานการประเมนระบบการควบคมภายใน

แบบรายงาน ปค. 1เปนหนงสอรบรองการประเมนผล

การควบคมภายใน(ระดบหนวยงานของรฐ)


การควบคมภายใน (กรณกระทรวงเจาสงกดจดสงรายงาน

ตอกระทรวงการคลงหรอจงหวดสงรายงานในภาพรวมจงหวดตอกระทรวงการคลง)

แบบรายงาน ปค. 4เปนรายงานการประเมน

องคประกอบการควบคมภายใน

ของหนวยงานของรฐ

แบบรายงาน ปค. 5เปนรายงานการประเมนผล


แบบรายงาน ปค. 6เปนรายงานการสอบทาน

การประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงานของรฐของผตรวจสอบภายใน


การควบคมภายใน(กรณหนวยงานของรฐ

ไมอยในสงกดกระทรวง)

หนงสอรบรองการจดวางระบบการควบคมภายในเรยน (๑) (ผก ากบดแล/ปลดกระทรวง...)

.......(๒) (ชอหนวยงานของรฐ)....... ไดจดตงใหม (หรอไดปรบโครงสรางใหม) ตาม .......(๓) (ชอกฎหมายทเกยวของกบการจดตงใหม/ปรบโครงสรางใหมหนวยงายของรฐ)......... เมอวนท .......(๔)....... เดอน ...................... พ.ศ. ................ และไดจดวางระบบการควบคมภายในแลวเสรจ เมอวนท ......(๕)...... เดอน ..................... พ.ศ. .............. ตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคตามของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงนทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน ภายใตการก ากบดแลของ ...............(๖) (ผก ากบดแล/ชอกระทรวงเจาสงกด).....................

ลายมอชอ ........(๗) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๘)......................................................วนท ......(๙)...... เดอน ....................... พ.ศ. .............

แบบ วค. ๑

43

...........(๑) ชอหนวยงานของรฐ............รายงานการจดวางระบบการควบคมภายใน

ระยะเวลาตงแต .....(๒) (วนท เดอน พ.ศ. ) ถง (วนท เดอน พ.ศ.)......

ลายมอชอ ........(๗) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๘)......................................................วนท ......(๙)...... เดอน ....................... พ.ศ. .............

แบบ วค. ๒

(๓)ภารกจตามกฎหมายจดตงหนวยงาน

ของรฐ หรอภารกจตามแผนการด าเนนงาน

ทส าคญของหนวยงานของรฐ/วตถประสงค

(๔)สภาพแวดลอม

การควบคม

(๕)ความเสยงท

ส าคญ

(๖)กจกรรม

การควบคมทส าคญ

(๗)หนวยงาน

ทรบผดชอบ

44

หนงสอรบรองการควบคมภายใน(ระดบหนวยงานของรฐ)

เรยน (๑) (ผก ากบดแลหนวยงานของรฐ...)

.....(๒) (ชอหนวยงานของรฐ)..... ไดประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงานส าหรบปสนสดวนท ....(๓).... เดอน ............... พ.ศ. ......... ดวยวธการทหนวยงานก าหนดซงเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคตามของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงนทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลการประเมนดงกลาว .......(๔) (ชอหนวยงานของรฐ)......... เหนวาการควบคมภายในของหนวยงานมความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไปตาม หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ ภายใตการก ากบดแลของ ............(๕) (ผก ากบดแล/ชอกระทรวงเจาสงกด)...............

ลายมอชอ ........(๖) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๗)......................................................วนท ......(๘)...... เดอน ....................... พ.ศ. ............

กรณมความเสยงทมนยส าคญ และก าหนดจะด าเนนการปรบปรงการควบคมภายในส าหรบความเสยงดงกลาวในปงบประมาณ/ปปฏทนถดไป ใหอธบายเพมเตมในวรรคสาม ดงน

อยางไรกด มความเสยงและไดก าหนดปรบปรงระบบการควบคมภายใน ในปงบประมาณ หรอปปฏทนถดไป สรปไดดงน๑. ความเสยงทมอยทตองก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน (๙)

๑.๑ .............................................................................................................................................................................................................๑.๒ .............................................................................................................................................................................................................

๒. การปรบปรงการควบคมภายใน (๑๐) ๒.๑ .............................................................................................................................................................................................................๒.๒ .............................................................................................................................................................................................................

แบบ ปค. ๑

45

หนงสอรบรองการควบคมภายใน(กรณกระทรวงเจาสงกดจดสงรายงานตอกระทรวงการคลง

หรอจงหวดสงรายงานในภาพรวมจงหวดตอกระทรวงการคลง)เรยน ปลดกระทรวงการคลง

.....(๑) (ชอกระทรวงเจาสงกดหรอจงหวด)..... ไดประเมนผลการควบคมภายในของรฐในสงกด (หรอในภาพรวมของจงหวด) ปสนสดวนท ....(๒).... เดอน ............... พ.ศ. ......... ดวยวธการทหนวยงานก าหนดซงเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคตามของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงนทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลการประเมนดงกลาว .......(๓) (ชอชอกระทรวงเจาสงกดหรอจงหวด)......... เหนวา การควบคมภายในของหนวยงานของรฐในสงกด (หรอในภาพรวมของจงหวด) มความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

ลายมอชอ ........(๖) (ปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด) .......ต าแหนง .........(๗)......................................................วนท ......(๘)...... เดอน ....................... พ.ศ. ............


อยางไรกด มความเสยงและไดก าหนดปรบปรงระบบการควบคมภายใน ในปงบประมาณ หรอปปฏทนถดไป สรปไดดงน๑. ความเสยงทมอยทตองก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน (๙)

๑.๑ .............................................................................................................................................................................................................๑.๒ .............................................................................................................................................................................................................

๒. การปรบปรงการควบคมภายใน (๑๐) ๒.๑ .............................................................................................................................................................................................................๒.๒ .............................................................................................................................................................................................................

แบบ ปค. ๒

46

หนงสอรบรองการควบคมภายใน(กรณหนวยงานของรฐไมอยในสงกดกระทรวง)

เรยน ปลดกระทรวงการคลง

.....(๑) (ชอหนวยงานของรฐ)..... ไดประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงานส าหรบปสนสดวนท ....(๒).... เดอน ............... พ.ศ. ......... ดวยวธการทหนวยงานก าหนดซงเปนไปตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคตามของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงนทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลการประเมนดงกลาว .......(๓) (ชอหนวยงานของรฐ)......... เหนวาการควบคมภายในของหนวยงานมความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไป ตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

ลายมอชอ ........(๕) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๖)......................................................วนท ......(๗)...... เดอน ....................... พ.ศ. ............


อยางไรกด มความเสยงและไดก าหนดปรบปรงระบบการควบคมภายใน ในปงบประมาณ หรอปปฏทนถดไป สรปไดดงน๑. ความเสยงทมอยทตองก าหนดปรบปรงการควบคมภายใน (๗)

๑.๑ .............................................................................................................................................................................................................๑.๒ .............................................................................................................................................................................................................

๒. การปรบปรงการควบคมภายใน (๘) ๒.๑ .............................................................................................................................................................................................................๒.๒ .............................................................................................................................................................................................................

แบบ ปค. ๓

47

...........(๑) ชอหนวยงานของรฐ............รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

ส าหรบระยะเวลาด าเนนงานสนสด ......... (๒) (วนท เดอน พ.ศ. ) .........

ผลการประเมนโดยรวม (๕)..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลายมอชอ ........(๖) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๗)......................................................วนท ......(๘)...... เดอน ....................... พ.ศ. .............

แบบ ปค. ๔

(๓)องคประกอบของการควบคมภายใน

(๔)ผลประเมน/ขอสรป

๑. สภาพแวดลอมการควบคม ประเมนทหนวยงานมและเปนอยเพยงพอหรอไม

๒. การประเมนความเสยง

๓. กจกรรมการควบคม


๕. กจกรรมการตดตามผล

48

...........(๑) ชอหนวยงานของรฐ............รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

ส าหรบระยะเวลาด าเนนงานสนสด ......... (๒) (วนท เดอน พ.ศ. ) .........

ผลการประเมนโดยรวม (๕)..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลายมอชอ ........(๖) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๗)......................................................วนท ......(๘)...... เดอน ....................... พ.ศ. .............

แบบ ปค. ๔ (ยอย)

(๓)องคประกอบของการควบคมภายใน

(๔)ผลประเมน/ขอสรป

๑. สภาพแวดลอมการควบคม ประเมนทหนวยงานมและเปนอยเพยงพอหรอไม

๒. การประเมนความเสยง

๓. กจกรรมการควบคม


๕. กจกรรมการตดตามผล

49

...........(๑) ชอหนวยงานของรฐ............รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

ส าหรบระยะเวลาการด าเนนงานสนสด .....(๒) (วนท เดอน พ.ศ. )......

ลายมอชอ ........(๑๐) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๑๑)....................................................วนท ......(๑๒)...... เดอน ...................... พ.ศ. .............

แบบ ปค. ๕

(๓)ภารกจตามกฎหมายจดตง

หนวยงานของรฐ หรอภารกจตามแผนการด าเนนการ หรอ

ภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานของรฐ/

วตถประสงค

(๔)ความเสยง

(๕)การควบคมภายในทมอย

(๖)การ

ประเมนผลการควบคม

ภายใน

(๗)ความเสยงทยงมอย

(๘)การปรบปรงการควบคม

ภายใน

(๙)หนวยงาน


ระบภารกจและวตถประสงค

ของภารกจ

ระบความเสยง

ส าคญของแตละภารกจ

สรปขนตอน/วธปฏบตงาน/

นโยบาย/กฎเกณฑ

เพยงพอและมประสทธผล

หรอไม

ระบความเสยงทเหลออย

การปรบปรงเพอปองกนหรอลดความเสยง

ในปงบประมาณ/ปปฏทนถดไป

ระบผ

รบผดชอบ

50

...........(๑) ชอหนวยงานของรฐ............รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

ส าหรบระยะเวลาการด าเนนงานสนสด .....(๒) (วนท เดอน พ.ศ. )......

ลายมอชอ ........(๑๐) (หวหนาหนวยงานของรฐ) ........ต าแหนง .........(๑๑)....................................................วนท ......(๑๒)...... เดอน ...................... พ.ศ. .............

แบบ ปค. ๕ (ยอย)

(๓)ภารกจตามกฎหมายจดตง

หนวยงานของรฐ หรอภารกจตามแผนการด าเนนการ หรอ

ภารกจอนๆ ทส าคญของหนวยงานของรฐ/

วตถประสงค

(๔)ความเสยง

(๕)การควบคมภายในทมอย

(๖)การ

ประเมนผลการควบคม

ภายใน

(๗)ความเสยงทยงมอย

(๘)การปรบปรงการควบคม

ภายใน

(๙)หนวยงาน


ระบภารกจและวตถประสงค

ของภารกจ

ระบความเสยง

ส าคญของแตละภารกจ

สรปขนตอน/วธปฏบตงาน/

นโยบาย/กฎเกณฑ

เพยงพอและมประสทธผล

หรอไม

ระบความเสยงทเหลออย

การปรบปรงเพอปองกนหรอลดความเสยง

ในปงบประมาณ/ปปฏทนถดไป

ระบผ

รบผดชอบ

51

รายงานผลการสอบทานการควบคมภายในของผตรวจสอบภายในเรยน .....(๑) (หวหนาหนวยงานของรฐ)......

ผตรวจสอบภายในของ .....(๒) (ชอหนวยงานของรฐ)..... ไดสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของหนวยงาน ส าหรบปสนสดวนท ....(๓).... เดอน ............... พ.ศ. ......... ดวยวธการสอบทานตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวตถประสงคเพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา ภารกจของหนวยงานจะบรรลวตถประสงคตามของการควบคมภายในดานการด าเนนงานทมประสทธผล ประสทธภาพ ดานการรายงานทเกยวกบการเงน และไมใชการเงน ทเชอถอได ทนเวลา และโปรงใสดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของกบการด าเนนงาน

จากผลการสอบทานดงกลาว ผตรวจสอบภายในเหนวา การควบคมภายในของ .......(๔) (ชอหนวยงานของรฐ)......... มความเพยงพอ ปฏบตตามอยางตอเนอง และเปนไป ตามหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑

ลายมอชอ .....(๕) (หวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน) .....ต าแหนง .........(๖)................................................................

วนท ......(๗)...... เดอน ............................ พ.ศ. ............กรณไดสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในแลว มขอตรวจพบหรอขอสงเกตเกยวกบความเสยง และการควบคมภายในและหรอการปรบปรงการควบคมภายในส าหรบความเสยงดงกลาว ใหรายงานขอตรวจพบหรอขอสงเกตดงกลาวในวรรคสาม ดงน

อยางไรกด มขอตรวจพบและ/หรอขอสงเกตเกยวกบความเสยง การควบคมภายใน และหรอการปรบปรงระบบการควบคมภายใน สรปไดดงน

๑. ความเสยง (๘) ๑.๑ ..............................................................................................................................................................................๑.๒ ..............................................................................................................................................................................

๒. การควบคมภายในและหรอการปรบปรงการควบคมภายใน (๙) ๒.๑ ..............................................................................................................................................................................๒.๒ ..............................................................................................................................................................................

แบบ ปค. ๖

52


(แบบ วค. 2)

รายงานการจดวางระบบการควบคมภายในและ รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน

ตามหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ(หลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561)

หนงสอรบรองการจดวางระบบการควบคมภายใน

(แบบ วค. 1)

รายงานการจดวางระบบการควบคมภายใน(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 6)

รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 8)

หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน

(แบบ ปค. 1 / ปค. 2 / ปค. 3)

รายงานการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

(แบบ ปค. 4)

รายงานการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายใน

ของผตรวจสอบภายใน


รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน


53

รายงานการจดวางระบบการควบคมภายในตามหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ


(แบบ วค. 1, 2)(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 6)

หนวยงานจดตงใหม/ปรบโครงสราง

(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 2)

จดวางระบบการควบคมภายในเสรจ

สงรายงานการจดวางระบบการควบคมภายใน(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 7

1 ปนบแตวนจดตง/ปรบโครงสรางเสรจ

60 วน นบแตวนจดวางระบบเสรจ

ผก ากบดแล

54

รายงานการประเมนผลการควบคมภายในตามหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายในส าหรบหนวยงานของรฐ

หนวยงานของรฐ ขอ (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) และ (๗) สงกดกระทรวง+ไมใชราชการภมภาค(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 9 วรรคหนง)

กระทรวงเจาสงกด

90 วน นบแตวนสนปงบ/ปฏทน

150 วน นบแตวนสนปงบ/ปฏทน

กระทรวงการคลงใหท าหนงสอน าสงถง

กรมบญชกลาง(ปค. เปนเอกสารแนบ)

ผก ากบดแลเพอทราบ (ถาม)

รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน(หวหนาหนวยงานลงนาม)

ปค. 1,4,5,6

รายงานการประเมนผลฯ ระดบกระทรวง(ปลดกระทรวงลงนาม)

ปค. 2,4,5,6

55


หนวยงานขอ (1) กรณจงหวด (ราชการภมภาค/สวนราชการประจ าจงหวด)

(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 9 วรรคสอง)

คณะกรรมการ(ทผวาราชการจงหวดจดให

ม)

90 วนนบแตวนสนปงบ

หนวยงานขอ (6) องคการบรหารสวนต าบล/เทศบาลต าบล

(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 9 วรรคสาม)

นายอ าเภอ(คณะกรรมการทนายอ าเภอจดใหมขน)


ส านกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวด

(หวหนาส านกงานฯ ลงนาม)

หนวยงานขอ (6) เทศบาลเมอง/นคร องคการบรหารสวนจงหวด

(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 9 วรรคส)

ผวาฯ(คณะกรรมการทผวาจดใหม)


150 วน นบแตวนสนปงบ

กระทรวงการคลง


รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน(ตามทหนวยงานก าหนดเอง)

รายงานการประเมนผลฯ(ในภาพรวมราชการภมภาค/สวนราชการประจ าจงหวด)

(ผวาฯ ลงนาม) (ปค. 1,4,5,6)

รายงานการประเมนผลฯ (ปค.1,4,5,6)(หวหนาหนวยงานลงนาม)

รายงานการประเมนผลฯ องคกรปกครองสวนทองถนระดบอ าเภอ

(นายอ าเภอลงนาม) (ปค. 1,4,5,6)

รายงานการประเมนผลฯ (หวหนาหนวยงานลงนาม) (ปค.1,4,5,6)

รายงานการประเมนผลฯ องคกรปกครองสวนทองถนระดบจงหวด

(หวหนาส านกงานฯ ลงนาม) (ปค. 1,4,5.6)

รายงานการประเมนผลฯ ในภาพรวมจงหวด(ผวฯ ลงนาม) (ปค.2,4,5,6)

ส าเนาใหกรมสงเสรมการปกครองทองถน

56


หนวยงานขอ (6) เมองพทยา กทม.(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 9 วรรคหา)

กระทรวงการคลง


หนวยงานไมสงกดกระทรวง(หลกเกณฑปฏบตฯ ขอ 10 วรรคสอง)

90 วนนบแตวนสนปงบ/ปฏทน

ใหท าหนงสอน าสงถงกรมบญชกลาง

(ปค. เปนเอกสารแนบ)

ผก ากบดแลเพอทราบ (ถาม)

รายงานการประเมนผลฯ(หวหนาหนวยงานลงนาม)

(ปค. 3,4,5,6)

รายงานการประเมนผลฯ(หวหนาหนวยงานลงนาม)

(ปค. 3,4,5,6

57

กองตรวจสอบภาครฐ

กรมบญชกลาง

โทร. 0 2127 7000 ตอ 4374

E-mail address : [email protected]

สถานทตดตอ

57

มาตรฐานและหลักเกณฑ์...

Documents