abstract book

27-30 OKTΩΒΡΙΟΥ 2010

VALIS RESORT • ΒΟΛΟΣ

ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙ∆Α ΤΟΥΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

www.spine2010.gr

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣΥΝΕ∆ΡΙΟ

ΣΠΟΝ∆ΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ

«OΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΩΝ ΤΗΣ ΣΠΟΝ∆ΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ»

ΕλληνικήΕταιρείαΣπονδυλικήςΣτήλης

∆ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ

1

Περιεχόμενα03 ΜήνυμααπότονΠρόεδροτηςΟργανωτικήςΕπιτροπής

04 ΔιοικητικόΣυμβούλιοΕΕΣΣ–ΟργανωτικήΕπιτροπήΣυνεδρίου– ΕπιστημονικήΕπιτροπήΣυνεδρίου

05 ΚάτοψηΕκθεσιακούΧώρου–Εκθέτες

06 ΓραμματείαΣυνεδρίου

08 ΣυνοπτικόΠρόγραμμα

14 ΑναλυτικόΠρόγραμμα

27 ΠεριλήψειςΕργασιών–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις–Oral(O)

59 ΠεριλήψειςΕργασιών–ΑναρτημένεςΑνακοινώσεις–Poster(P)

84 InvitedSpeakers–ΠροσκεκλημένοιΟμιλητές–Προεδρεία

88 ΕυρετήριοΣυγγραφέων

Α.Π.ΕΟΦ30/9/2010,66224

©Copyright2010,ΕλληνικήΕταιρείαΣπονδυλικήςΣτήληςΕπιμέλειαΕκδόσεων4ουΠανελλήνιουΣυνεδρίουΣπονδυλικήςΣτήλης:ArtionConferences&Events

3

Μήνυμα από τον Πρόεδρο της Οργανωτικής ΕπιτροπήςΑγαπητοίΚυρίεςκαιΚύριοιΣυνάδελφοι,

Στοτέλοςτηςπρώτηςδεκαετίαςτου21ουαιώναείχατηντιμήναμουανατεθείηπροεδρίατηςνεοσύστατηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣπονδυλικήςΣτήλης(ΕΕΣΣ).Ηευθύνηείναιμεγάληγιατηνπροώθησητηςσυνεργασίαςμεταξύτωνδύομητρικώνεταιρειών,τηςΕλληνικήςΝευροχειρουργικήςΕταιρείαςκαιτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΧειρουργικήςΟρθοπαιδικής&Τραυματολογίας.

ΣτομυχότουΠαγασητικούκόλπου,στοαρχαίολιμάνιτωνΑργοναυτώνστοΒόλο,συναντιόμαστεκάτωαπότηνσκεπήτουΠηλίουγιαναπροχωρήσουμεστησυνεργασίαμαςκαιναανταλλάξουμεεμπειρίεςκαιαπόψειςστοαντικείμενοπουμαςαπασχολείκαθημερινά,τηΣπονδυλικήΣτήλη.Άλλωστε,οάμεσοςλόγος,ηδιαρκήςδηλαδήεπεξεργασίατουθυμικού,εξαρτάταιαπότησχέσημαςμετονεπιστημονικόεαυτόμας,τηνεπαφήμαςμετοφυσικόπεριβάλλον,τηνεπικοινωνίαμετοδιπλανόμας,τουςλογαριασμούςμας,εντέλειαπότησχέσημαςμετοδύσκολοαντικείμενοπουμαςαπασχολείκαθημερινάκαιπαρουσιάζειμίατόσοσύμπλοκηπαθολογία.

ΤοκύριοαντικείμενοτουΣυνεδρίουμαςείναιηπαθολογίατωνσυμβολών(Ινιοαυχενική–Αυχενοθωρακική–ΘωρακοοφυϊκήκαιΟσφυοϊερά).Άλλωστεαυτέςοιανατομικέςπεριοχέςπαραμένουνπάντοτεοστόχοςτηςτραυματικήςβλάβηςαλλάκαιτηςεκφυλιστικήςνόσουκαιείναιπεριοχέςεξαιρετικήςπρόκλησηςγιαναεντρυφήσουμεαλλάκαιγιανακατανοήσουμετακαθημερινάμαςαδιέξοδα.

ΑγαπητοίΣυνάδελφοι,

Θατολμούσαναθεωρήσω,πάντως,ότιαπαραίτητηπροϋπόθεσηγιατηνεπιτυχίατουΣυνεδρίουείναιηέμφυτημεζέσηκαιποικιλοτρόπωςεπεξεργασμένησυμμετοχήσαςσεαυτό,μεσκοπόναζωντανέψουμεκαινακαταστήσουμεσαφέςότιμαςενώνειέναπεδίοχειρουργικήςδράσεωςπουαπαιτείκοινήπροσπάθεια.

Φρονώότιπέραντουάμεσουεπιστημονικούενδιαφέροντοςθαπρέπειναυπάρξεικαιενδιαφέρονγιαταπρακτικάκαθημερινάζητήματακαιαυτάθασυζητηθούνσεδορυφορικέςαίθουσεςτουχώρουπουθαμαςφιλοξενήσει.Εκείτοενδιαφέρονθαεστιάζεταικυρίωςστουςειδικευόμενουςιατρούς,έτσιώστενακαταστείσαφήςησχέσηαυτώνμετηνεκάστοτεχειρουργικήπράξηπουαποτολμάταιναεκτελεσθείστηΣπονδυλικήΣτήλη.

Μεαπεριόριστηεκτίμηση,

ΔήμοςΜπουράμας

4

Διοικητικό Συμβούλιο ΕΕΣΣΠρόεδρος 2010 Δ.ΜπουράμαςΑντιπρόεδρος Κ.ΖαχαρίουΠρόεδρος 2009 Π.ΕυσταθίουΓραμματέας Κ.ΠατεράκηςΤαμίας Δ.ΣταθακόπουλοςΜέλη Ι.Μάγρας Γ.Μακρυγιαννάκης Α.Πλούμης Κ.Σουλτάνης

Οργανωτική Επιτροπή ΣυνεδρίουΧ.Αντωνιάδης Νευροχειρουργός Γ.Πέττα ΦυσικοθεραπεύτριαΑ.Βάκης Νευροχειρουργός Α.Πλούμης ΟρθοπαιδικόςΑ.Γεωργιάδης Ορθοπαιδικός Ι.Πολυθοδωράκης ΝευροχειρουργόςΠ.Ευσταθίου Ορθοπαιδικός Κ.Σουλτάνης ΟρθοπαιδικόςΙ.Μάγρας Νευροχειρουργός Α.Σπηλιωτόπουλος ΝευροχειρουργόςΓ.Μακρυγιαννάκης Νευροχειρουργός Σ.Σπύρου ΦυσίατροςΔ.Μπουράμας Νευροχειρουργός Δ.Σταθακόπουλος ΟρθοπαιδικόςΝ.Παπαγεωργίου Ορθοπαιδικός Ε.Στυλιανέση ΟρθοπαιδικόςΚ.Πατεράκης Νευροχειρουργός Α.Χατζηανδρέου Ορθοπαιδικός

Επιστημονική Επιτροπή ΣυνεδρίουΠρόεδροςΓ.Σάπκας Ορθοπαιδικός Δ.Αρβανιτάκης Νευροχειρουργός Κ.Κωνσταντινίδης ΝευροχειρουργόςΒ.Βάρσος Νευροχειρουργός Ξ.Μιχαήλ ΦυσίατροςΣ.Βούλγαρης Νευροχειρουργός Δ.Πατρίκος ΡευματολόγοςΝ.Γεωργακούλιας Νευροχειρουργός Θ.Πατσιαούρας ΟρθοπαιδικόςΘ.Γρίβας Ορθοπαιδικός Π.Σελβιαρίδης ΝευροχειρουργόςΘ.M.Γρίβας Ορθοπαιδικός Α.Τιλεnτζόγλου ΟρθοπαιδικόςΚ.Ζαχαρίου Ορθοπαιδικός Ε.Τσαφαντάκης ΟρθοπαιδικόςΠ.Κατώνης Ορθοπαιδικός Φ.Τσιτσόπουλος ΝευροχειρουργόςΠ.Κοροβέσης Ορθοπαιδικός Α.Χριστοδούλου ΟρθοπαιδικόςΔ.Σ.Κορρές Καθ.Ορθοπαιδικός

5

Κάτοψη Εκθεσιακού Χώρου

ΕκθέτεςΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ

ADVANCEPRODUCTS-EMERGYPRODUCTS 11ENDOLYSIMEDICALTECHNOLOGIESS.A. 9GALENICAΑ.Ε. 10MEDTRONICHELLASS.A. 1NUCLEOMEDA.E.E.I.E. 2OPTIMUMORTHOPAEDICSA.E. 8ORTHOMEDICALA.E.E. 5SCOLIOSISSPINELASERCENTER 3VAMVASMEDICALS 6,7ΑΡΘΡΩΣΙΣΑ.Ε. 4

6

Γραμματεία Συνεδρίου

ΚατάτηδιάρκειατουΣυνεδρίουηΓραμματείαθαλειτουργείτιςακόλουθεςημέρεςκαιώρες:

Τετάρτη,27Οκτωβρίου2010 16:00–19:30

Πέμπτη,28Οκτωβρίου2010 07:45–19:00

Παρασκευή,29Οκτωβρίου2010 07:45–19:00

Σάββατο,30Οκτωβρίου2010 07:45–15:00

ΑRTION Conferences & Events 9oχλμ.Θεσσαλονίκης–Θέρμης,ΚτίριοThomasΤ.Θ.60705,Τ.Κ.57001Θεσσαλονίκη

Τηλ.: 2310257812(γραμμήσυνεδρίου), 2310252330

Φαξ: 2310272276,2310277964

E-mail: [email protected]

Ιστοσελίδα: www.spine2010.gr

Συντονισμός Συνεδρίου: ΔέσποιναΑμαραντίδου

Γραμματεία Συνεδρίου: ΜατίναΚατσαρού,ΝίκηΧατζηηλία

Χορηγίες: ΜαριάνναΓεωργιτσέλη

Εκδόσεις - Ιστοσελίδα: ΜαρίαΚαντζιάρη,ΙωάνναΚαζαντζίδου

7

Συνοπτικό Πρόγραμμα

8

Συνοπτικό ΠρόγραμμαΟιεργασίεςτου4ουΠανελλήνιουΣυνεδρίουΣπονδυλικήςΣτήληςμεθέμα:«OιΠαθήσειςτωνΣυμβολώντηςΣπονδυλικήςΣτήλης»θαξεκινήσουντοαπόγευματηςΤετάρτης27Οκτωβρίου2010καιθαολοκληρωθούντομεσημέριτουΣαββάτου30Οκτωβρίου2010.

Τετάρτη, 27 Οκτωβρίου 2010

16:00-17:00 Προσέλευση–Εγγραφές

17:00-19:15 1ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΠαναγιώτηςΕυσταθίου–ΕμμανουήλΧατζηδάκης

20:30 ΕπίσημηΤελετή Έναρξης OpeningCeremonyLecture Προεδρείο:ΓεώργιοςΣάπκας–ΔήμοςΜπουράμας

Managementofcomplexspinalpathologyusingneurosurgicaland orthopaedicskills.Past,present,future. Prof.H.AlanCrockardDSc,FRCS(Ed),FRCS(Eng),FDSRCS

Πέμπτη, 28 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:30 2ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΔημήτριοςΑρβανιτάκης–ΒασίλειοςΛυκομήτρος09:30-10:00 Διάλειμμακαφέ

10:00-12:00 1ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΓεώργιοςΣάπκας–ΠαναγιώτηςΣελβιαρίδης

CRANIOVERTEBRALJUNCTION(CVJ)

OverviewofCVJpathology. Congenitalabnormalities,degenerativeandrheumatologicpathology, tumors,trauma. Prof.AlanCrockard Transoralandextendedtransoralprocedures. Indications,contraindications,technicalproblems,operativenuances andpitfalls. DimosBouramas

9

AnteriorendoscopicendonasalapproachestotheCVJ. Indications,operativenuancesandpitfalls. Prof.RichardAssaker

Anterolateralandposterolateralapproachesforintraduralpathology. Hightrancervicalretropharyngealandextremelateraltranscondylarroutes. Prof.AlanCrockard

Anteriorandposteriorstabilizationtechniques. Odontoidscrew,anteriorlateralmass,occipitocervicalandatlantoaxial fixation. Prof.DarrelBrodke

12:00-12:30 Διάλειμμακαφέ

12:30-13:30 3ηΣυνεδρία–ΣύντομεςΠαρουσιάσειςΕπιλεγμένωνΑναρτημένωνΑνακοινώσεων Προεδρείο:ΓεώργιοςΜακρυγιαννάκης–ΙωάννηςΓελαλής

13:30-15:00 Ελαφρύγεύμα

15:00-16:45 2ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΣπυρίδωνΣκριβιλιωτάκης–ΑντώνιοςΒάκης

CERVICOTHORACICJUNCTION(CTJ)

OverviewofCTJpathology. Neoplasticandnonneoplasticmasslesions,trauma. Prof.SpyridonPneumatikos

Anteriorandanterolateralapproaches. Supraclavicular,transsternal,transmanubrialtransclavicular,transthoracic. Technicalchallengesandmethodsofstabilization. VassiliosVougioukas

Posteriorandposterolateralapproaches. Themidlineandlateralparascapularextrapleuralexposures.Advantages, disadvantagesandstabilizationtechniques. Prof.GeorgiosSapkas

CTJdeformity. Avoidanceandtechnicalnuances. AchilleasBountis


10

17:15-18:00 ΚλινικάΦροντιστήριαI&II ΦροντιστήριοI ΦροντιστήριοII ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB Α1-Α2ΔιαρθρικήΣταθεροποίηση ΟπίσθιαΘωρακο-Οσφυϊκή ΔημήτριοςΚωνσταντίνου Σταθεροποίηση ΕμμανουήλΤσαφαντάκης18:00-18:45 ΚλινικάΦροντιστήριαIII&IV ΦροντιστήριοIII ΦροντιστήριοIV ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΟπίσθιαΑυχενο-Θωρακική ΥβριδικήΘωρακο-Οσφυϊκή Σταθεροποίηση Σταθεροποίηση ΑθανάσιοςΣπηλιωτόπουλος ΠαναγιώτηςΖουμπούλης 19:00 ΓενικήΣυνέλευσηΕΕΣΣ

Παρασκευή, 29 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:30 4ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΓεώργιοςΑλεξόπουλος–ΚωνσταντίνοςΣουλτάνης


10:00-12:00 3ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΙωάννηςΒαλαβάνης–ΗλίαςΣουρτζής

THORACOLUMBARJUNCTION(TLJ)

OverviewofTLJpathology. Congenital,degenerative,diskogenic,neoplastic,traumatic. KonstantinosKouzelis TheproblemofscoliosisinTLJ. Idiopathic,neurogenic,degenerative.Ventralanddorsaldeformity correction. PanagiotisKorovesis ManagementofTLJfractures. Classification,indicationsandoperativenuances. ThomasPatsiaouras

AnteriorandanterolateralapproachestotheTLJ. Lateraltransthoracic,thoracoabdominal,retropleural,retroperitoneal. Indications,advantagesandpitfalls. Prof.RichardAssaker

ΣυνοπτικόΠρόγραμμα

11

BiomechanicalaspectsofTLJinstability. Iatrogenicdestabilization.Avoidanceofinstabilityandtechnical requirements. Prof.DarrelBrodke


12:30-13:30 5ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΧρήστοςΑντωνιάδης–ΠαναγιώτηςΠαπαγγελόπουλος13:30-15:00 Ελαφρύγεύμα

15:00-16:45 4ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΚωνσταντίνοςΜαλίζος–ΣπυρίδωνΒούλγαρης

LUMBOSACRALJUNCTION(LSJ)

OverviewofLSJpathology. Spondilolisthesis,degenerativediskogenic,neoplastic,traumatic. EpaminondasKonstantinidis

LSJfusion. InstrumentationsystemsfortheLSJ:when,whyandhow. Prof.KonstantinosPaterakis

Lumbosacropelvicbiomechanics. BiomechanicalinfluenceofpelvisandhipjointsonLSJspinalinstability. Prof.DarrelBrodke

Complexlumbosacropelvicfixation. Thereconstructionofthepelvicgirdleincombinedsacrumandilium traumaticorneoplasticpathology. PetrosStavros


17:15-18:00 ΚλινικάΦροντιστήριαV&VI ΦροντιστήριοV ΦροντιστήριοVI ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΟπίσθιαΑυχενικήΣπονδυλοδεσία ΔυναμικήΟσφυϊκήΣπονδυλοδεσία ΠλαγίωνΟγκωμάτων ΝικόλαοςΜεταξάς ΠαύλοςΚατώνης


12

18:00-18:45 ΚλινικάΦροντιστήριαVII&VIII ΦροντιστήριοVII ΦροντιστήριοVIII ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΤεχνικήΑντιμετώπισηςΕκφυλιστικής ΟσφυοϊερολαγόνιοςΚαθήλωση ΠαραμόρφωσηςΟΜΣΣ ΙωάννηςΠολυθοδωράκης ΓεώργιοςΚώττας 21:00 Επίσημοδείπνο

Σάββατο, 30 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:45 6ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΔημήτριοςΣταθακόπουλος–ΚωνσταντίνοςΜπακόπουλος


10:00-12:00 5ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΒασίλειοςΑναγνωστόπουλος–ΦίλιπποςΤσιτσόπουλος

MYELOPATHY

Stretchingmyelopathy. VassiliosValadakis

Vascularmalformationsandmyelopathy. AlexandrosAndreou

Intrinsicspinalcordtumorsandmyelopathy. Prof.IoannisMagras

Neurologicsyndromesinthoraco-lumbarjunctiontrauma. Prof.AvraamPloumis

Anaesthesiologicalconsiderationsinuppercervicalspinesurgery. VassiliosBekos

Myelopathicpainandneurostimulation. KonstantinosKouzounias

Rehabilitationofmyelopathicpatients. NikolaosRoussos


12:30-15:00 Συμπεράσματα–ΓενικήΣυνέλευσηΕΕΣΣ ΕκλογήνέουΔιοικητικούΣυμβουλίουΕΕΣΣ–Εγγραφέςνέωνμελών


13

Αναλυτικό Πρόγραμμα

14

Αναλυτικό Πρόγραμμα

Τετάρτη, 27 Οκτωβρίου 2010

16:00-17:00 Προσέλευση–Εγγραφές

17:00-19:15 1ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΠαναγιώτηςΕυσταθίου–ΕμμανουήλΧατζηδάκης

Ο01.ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΑΣΘΕΝΩΝΜΕΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΜΕΤΑΑΠΟΣΕΙΣΜΟ–ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣΑ.Τσιλιγιάννη¹,Μ.Γιαννακοπούλου²(1)ΝοσηλεύτριαΠΕMsc(2)ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝοσηλευτικήςΕΚΠΑΟ02.ΚΑΚΩΣΕΙΣΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΧΩΡΙΣΚΑΤΑΓΜΑΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΙΣΚΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΑ.Μοράκης,Α.Καλαμπόκης,Π.Αγγουράκης,Κ.Μάγκος,Α.Μπούντης,Κ.ΖαχαρίουΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήλης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,ΑθήναΟ03.ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣΤΙΣΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣΜΕΘΟΔΟΥΣΜΕΤΡΗΣΗΣΤΗΣΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣΤΟΥΣΩΜΑΤΟΣΩΣΔΕΙΚΤΕΣΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΤΗΣΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΘ.Β.Γρίβας¹,Π.Πατιάς²,Γ.Τριανταφυλλόπουλος3,Ά.Κασπίρης3,Δ.Τριανταφυλλόπουλος1,Κ.Αγγούρης1,Ε.Δρακουτός3

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΤμήμαΑγρονόμωνΤοπογράφωνΜηχανικών,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης(3)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,ΑττικήΟ04.ΠΡΟΛΗΨΗΕΠΙΠΛΟΚΩΝΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΑΣΘΕΝΟΥΣΜΕΣΥΝΔΡΟΜΟMARFAN–ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΠ.Άννης1,Ν.Σεκούρης1,Ε.Δημητρίου1,Α.Πηλιχού1,Λ.Φλούδα2,Α.Παυλοπούλου3,Ε.Βλάχος1,Κ.Ζαχαρίου4,Ε.Τσαφαντάκης4,Α.Μπούντης4

(1)ΠαιδοορθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα(2)DepartmentofAnaesthesiology,NuffieldOrthopaedicCentre,Oxford,UK(3)ΑναισθησιολογικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα(4)ΜονάδαΣπονδυλικήςΣτήληςκαιΣκολίωσης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,ΑθήναΟ05.MICRODISKECTOMYUNDERLOUPESMAGNIFICATIONO.Paxinos¹,N.Kouris²(1)2ndOrthopaedicDpt,251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,Greece(2)AnaesthesiologyDpt,251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,GreeceΟ06.ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΜΥΩΝΤΟΥΑΥΧΕΝΑΥΓΙΩΝΕΘΕΛΟΝΤΩΝΚΑΤΑΤΗΝΕΚΤΕΛΕΣΗΑΣΚΗΣΕΩΝΔΥΝΑΜΙΚΗΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΕΝΑΝΤΙΑΣΕΕΛΑΣΤΙΚΗΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.Παξινού,Ε.ΞανθόςΤμήμαΦυσικοθεραπείας,ΤεχνολογικόΕκπαιδευτικό ΊδρυμαΛαμίας

15

Ο07.KUMMELLDISEASE.OUREXPERIENCEC.Matzaroglou¹,CS.Georgiou¹,A.Saridis¹,P.Spinos²,G.Klironomos²,K.Mousafiris¹,D.Kostantinou²,E.Panagiotopoulos¹(1)DepartmentofOrthopaedics,UniversityofPatras(2)DepartmentofNeurosurgery,UniversityofPatrasΟ08.HΔΡΑΣΗΤΩΝΑΥΤΟΛΟΓΩΝΑΥΞΗΤΙΚΩΝΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ(PLATELETRICHPLASMA)ΣTOΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΔΙΣΚΟΚΟΝΙΚΛΟΥΙ.Γελαλής1,Γ.Χριστοφόρου1,Χ.Αρναούτογλου1,Δ.Μήτσιου1,Α.Πάκος1,Θ.Ξενάκης1,Α.Γούσια2,Ι.Νέσσερης2,Β.Μαλάμου–Μήτση2,Π.Κοσμάς3

(1)ΕργαστήριοΒιολογικήςΜηχανικής,ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομίας,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(3)ΚτηνιατρικήΣχολή,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΟ09.ΔΙΑΘΩΡΑΚΙΚΗΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΓΙΑΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΔΙΣΚΕΚΤΟΜΗΘΜΣΣ.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣΧ.Γκολέμης1,Μ.Φρατζόγλου1,Ε.Χατζηδάκης1,Σ.Σταματίου1,Α.Μάρκελλος1,Α.Βενετικίδης1,Κ.Δαμηλάκης1,Γ.Γεωργουλής1,Λ.Βοϊδονικόλας1,Θ.Κυριακού1,Μ.Γεραζούνης2

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,Αττική(2)ΧειρουργικήΚλινικήΘώρακος,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,ΑττικήΟ10.ΣΤΕΝΩΣΗΣΠΟΝΔΥΛΙΚΟΥΣΩΛΗΝΑ.ΗΔΙΚΗΜΑΣΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΜ.ΣπύρουΠολυκλινική«Υγεία»,Λεμεσός,ΚύπροςΟ11.ΕΠΩΔΥΝΑΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΑΣΥΝΔΡΟΜΑΜΕΤΑΑΠΟΕΓΧΕΙΡΗΣΕΙΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΟΜΣΣΚ.Δαμηλάκης,Γ.Γεωργούλης,Α.Βενετικίδης,Χ.Γκολέμης,Θ.Παλαιολόγος,Θ.Μουρουζίδης,Χ.ΦελουκατζήςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,ΑττικήΟ12.ΠΑΡΟΔΙΚΗΠΡΟΣΒΟΛΗΤΩΝΗΛΕΚΤΡΟΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣΤΗΣΟ.Μ.Σ.Σ.ΣΤΗΦΑΣΗΤΗΣΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣΤΩΝΥΛΙΚΩΝΟΠΙΣΘΙΑΣΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣ,ΟΤΑΝΑΥΤΗΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙΤΗΣΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣΚ.Α.Σταραντζής,Κ.Παπαδόπουλος,Μ.Πανταζή,Π.Πάντος,Β.Σακελαρίου,Γ.Καραλιώτας,Π.Δούρας,Κ.ΣουλτάνηςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»Ο13.ΙΣΤΟΡΙΑΤΗΣΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΝ.Παιδακάκος1,Α.Φαρμακίδης2,Χ.Τσιμπιδάκης3,Ε.Κωνσταντινίδης1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(2)ΤμήμαΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(3)ΠανεπιστημιακήΟρθοπαιδικήΚλινική,Lecco,Ιταλία

20:30 ΕπίσημηΤελετή Έναρξης OpeningCeremonyLecture Προεδρείο:ΓεώργιοςΣάπκας–ΔήμοςΜπουράμας

Managementofcomplexspinalpathologyusingneurosurgicaland orthopaedicskills.Past,present,future. Prof.H.AlanCrockardDSc,FRCS(Ed),FRCS(Eng),FDSRCS

16

Πέμπτη, 28 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:30 2ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΔημήτριοςΑρβανιτάκης–ΒασίλειοςΛυκομήτροςΟ14.PREOPERATIVECERVICALSPINEIMAGINGINRHEUMATOIDARTHRITISPATIENTSUNDERGOINGTOTALJOINTARTHROPLASTYP.Annis,M.Daubs,C.Peters,A.A.PatelDepartmentofOrthopaedics,UniversityofUtah,USAΟ15.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗΣΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΑΥΧΕΝΙΚΗΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑΗ’ΜΕΡΙΖΙΤΙΚΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΜΙΑΣΣΕΙΡΑΣΑΣΘΕΝΩΝΤΗΣΚΛΙΝΙΚΗΣΜΑΣΑ.Βυζιώτης,Β.Βαλαδάκης,Ε.Αντωνίου,Ν.Γεωργακούλιας,Π.Σιούτος,Κ.Παπαχρήστου,Φ.Μπουρλογιάννης,Χ.Σταματόπουλος,Δ.Βαρθαλίτης,Π.Πριμικύρης,Γ.Ορφανίδης,Α.ΣερέτηςΝευροχειρουργικήΚλινικη,Γ.Ν.Αθηνών«Γ.Γεννηματάς»Ο16.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΒΑΡΙΑΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑΣΧ.Γκολέμης,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Κ.Δαμηλάκης,Α.Βενετικίδης,Α.Μάρκελλος,Σ.Σταματίου,Γ.Γεωργουλής,Λ.Βοϊδονικόλας,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,ΑττικήΟ17.ΠΡΟΣΘΙΑΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΚΥΦΩΤΙΚΗΣΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣΣΕΕΔΑΦΟΣΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗΣΔΙΣΚΟΓΕΝΟΥΣΝΟΣΟΥΚ.Κουζούνιας1,Δ.Μπουράμας1,2,Φρ.Σωτηρίου1,Ν.Γκέκας1,Μ.Σκλαβούνου2

(1)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΝαυτικόΝοσοκομείοΑθηνών(2)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΒιοκλινικήΑθηνώνΟ18.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΤΟΥΣΩΜΑΤΟΣΤΩΝΑΥΧΕΝΙΚΩΝΣΠΟΝΔΥΛΩΝΜΕΠΡΟΣΘΙΑΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Μοράκης,Π.Αγγουράκης,Α.Καλαμπόκης,Κ.Μάγκος,Ε.Τσαφαντάκης,Κ.ΖαχαρίουΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήλης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,ΑθήναΟ19.ΟΠΙΣΘΙΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΓΙΑΤΗNΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΨΕΥΔΑΡΘΡΩΣΗΣΜΕΤΑΑΠΟΠΡΟΣΘΙΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Πλούμης1,H.Liu2,J.D.Schwender3,T.A.Garvey3

(1)ΧειρουργικόςΤομέας,ΚλινικήΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2)DepartmentofOrthopaedics,PekingUniversityFirstHospital,Beijing,China(3)TwinCitiesSpineCenter,Minneapolis,USAΟ20.ΟΠΙΣΘΙΑΑ1-Α2ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΜΕΕΦΑΡΜΟΓΗΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΠΟΛΥΑΞΟΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝΚΑΙΡΑΒΔΩΝI.Siolas,J.HarmsCenterofSpinalColumnSurgeryKlinikumKarlsbad-Langensteinbach,UniversityofHeidelberg,GermanyΟ21.ΚΛΙΝΙΚΑΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΤΗΣΠΡΟΣΘΙΑΣΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣΓΙΑΠΑΘΗΣΕΙΣΤΗΣΑΥΧΕΝΟΘΩΡΑΚΙΚΗΣΣΥΜΒΟΛΗΣ:ΣΕΙΡΑ31ΑΣΘΕΝΩΝΙ.Μάγρας,Δ.Παρασκευόπουλος,Α.Σπηλιωτόπουλος,Ν.Φόρογλου,Π.ΣελβιαρίδηςΑ’ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΑναλυτικόΠρόγραμμα

17

Ο22.ΟΡΟΛΟΣΤΩΝΔΙΑΚΡΑΝΙΑΚΩΝΚΙΝΗΤΙΚΩΝΠΡΟΚΛΗΤΩΝΔΥΝΑΜΙΚΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΔΙΣΚΟΚΗΛΗΣΓ.Φωτακόπουλος,Γ.Αλεξίου,Δ.Παχατουρίδης,Α.Ζυγούρης,Ε.Μίχος,Δ.Δρόσος,Γ.Σαββανής,Δ.Καραγιωργιάδης,Σ.ΒούλγαρηςΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων


10:00-12:00 1ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΓεώργιοςΣάπκας–ΠαναγιώτηςΣελβιαρίδης

CRANIOVERTEBRALJUNCTION(CVJ)

OverviewofCVJpathology. Congenitalabnormalities,degenerativeandrheumatologicpathology, tumors,trauma. Prof.AlanCrockard Transoralandextendedtransoralprocedures. Indications,contraindications,technicalproblems,operativenuances andpitfalls. DimosBouramas

AnteriorendoscopicendonasalapproachestotheCVJ. Indications,operativenuancesandpitfalls. Prof.RichardAssaker

Anterolateralandposterolateralapproachesforintraduralpathology. Hightrancervicalretropharyngealandextremelateraltranscondylarroutes. Prof.AlanCrockard

Anteriorandposteriorstabilizationtechniques. Odontoidscrew,anteriorlateralmass,occipitocervicalandatlantoaxial fixation. Prof.DarrelBrodke


12:30-13:30 3ηΣυνεδρία–ΣύντομεςΠαρουσιάσειςΕπιλεγμένωνΑναρτημένωνΑνακοινώσεων Προεδρείο:ΓεώργιοςΜακρυγιαννάκης–ΙωάννηςΓελαλής

P01.ΣΥΝΔΡΟΜΟΟΥΡΑΙΑΣΥΠΟΣΤΡΟΦΗΣ(CAUDALREGRESSIONSYNDROME)Α.Βενετικίδης1,Β.Θεοδώρου2,Κ.Δαμηλάκης1,Γ.Γεωργουλής1,Χ.Γκολέμης1,Γ.Τσάνης1,Θ.Κυριακού1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική(2)ΝευρολογικόΤμήμα,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,Αθήνα


18

P02.ΜΕΘΟΔΟΣΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ:VESSELPLASTYΜΕΕΜΦΥΤΕΥΣΙΜΟΔΟΧΕΙΟΝ.Νεοφύτου,Γ.ΝεοφύτουΝευροχειρουργικήΚλινική-ΑρεταίειοΙδιωτικόΝοσοκομείοΛευκωσίας,ΚύπροςΡ03.ΚΑΤΑΓΜΑΤΑΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΗΜΕΔΙΑΧΥΤΗΙΔΙΟΠΑΘΗΣΚΕΛΕΤΙΚΗΥΠΕΡΟΣΤΩΣΗ:ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΑΣΘΕΝΟΥΣΜΕΕΣΤΙΑΣΗΣΤΑΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΤΩΝΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝΜΕΘΟΔΩΝΚΑΙΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΚ.Αγγούρης1,Β.Κατσίβα2,Ε.Δρακουτός1,Θ.Β.Γρίβας1

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΑκτινολογικόΕργαστήριο,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,ΑττικήΡ04.ΜΕΛΕΤΗΑΝΟΣΟΕΚΦΡΑΣΗΣΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ1,3ΚΑΙ9ΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΠΟΥΧΕΙΡΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝΓΙΑΟΣΦΥΪΚΗΔΙΣΚΟΚΗΛΗΑ.Ζυγούρης1,Α.Μπατιστάτου2,Σ.Βούλγαρης1,Α.Κυρίτσης3

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομικής,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(3)ΝευρολογικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνωνΡ05.ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΔΙΑΡΡΟΗΤΣΙΜΕΝΤΟΥΣΤΟΝΩΤΙΑΙΟΣΩΛΗΝΑΚΑΤΑΤΗΔΙΑΡΚΕΙΑΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΜΕΜΠΑΛΟΝΙΓΙΑΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΩΝΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΘ8ΚΑΙΘ10.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΠ.Άννης,Θ.ΠατσιαούραςΡ06.ΚΑΤΑΓΜΑΤΥΠΟΥCHANCEΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΗΜΕΑΓΚΥΛΟΠΟΙΗΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΙΤΙΔΑΧΩΡΙΣΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣΓ.Σάπκας1,2,Γ.Κελάλης2,Θ.Κάππος2,Η.Παπαδόπουλος3

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΠανεπιστήμιοΑθηνώνΡ07.ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΠΕΤΑΛΟΤΟΜΗ–ΠΕΤΑΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΤΗΘΩΡΑΚΙΚΗΜΟΙΡΑΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓΙΑΤΗΝΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΑΙΦΝΙΔΙΑΣΠΑΡΑΠΛΗΓΙΑΣΕΞΑΙΤΙΑΣΕΠΙΣΚΛΗΡΙΔΙΟΥΕΠΕΚΤΑΣΗΣΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣΝΕΥΡΟΒΛΑΣΤΩΜΑΤΟΣΤΟΥΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥΓ.Γεωργουλής,Γ.Αλεξίου,Γ.Σφακιανός,Ν.ΠροδρόμουΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,ΑθήναΡ08.ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΝΣΗΡΑΓΓΩΔΕΣΑΙΜΑΓΓΕΙΩΜΑΤΗΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓ.Σάπκας1,3,Αθ.Δημόπουλος2,Γ.Κελάλης3,Θ.Κάππος3,M.Παπαδάκης4

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΑκτινοθεραπευτικόΤμήμα,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(4)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»Ρ09.ΕΞΩΜΥΕΛΙΚΟΠΛΑΣΜΑΤΟΚΥΤΩΜΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΜΕΚΛΙΝΙΚΗΕΚΔΗΛΩΣΗΩΣΣΥΝΔΡΟΜΟGUILLAIN-BARREΙ.Μπαλογιάννης1,Β.Αρζόγλου1,Α.Λουρμπόπουλος2,Κ.Πολυζωίδης1

(1)Α΄ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης(2)Β΄ΝευρολογικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης


19

Ρ10.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣΠΟΝΔΥΛΟΠΥΕΛΙΚΟΥΧΟΝΔΡΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣΜΕΕΞΩΤΕΡΙΚΗΗΜΙΠΥΕΛΕΚΤΟΜΗKAIΣΠΟΝΔΥΛΟΛΑΓΟΝΙΟΣΑΡΘΡΟΔΕΣΗΒ.Ι.Σακελλαρίου,Κ.Σταραντζής,Π.Πάντος,Γ.Καραλιώτας,Κ.Σουλτάνης,Π.Ι.ΠαπαγγελόπουλοςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»


15:00-16:45 2ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΣπυρίδωνΣκριβιλιωτάκης–ΑντώνιοςΒάκης

CERVICOTHORACICJUNCTION(CTJ)

OverviewofCTJpathology. Neoplasticandnonneoplasticmasslesions,trauma. Prof.SpyridonPneumatikos

Anteriorandanterolateralapproaches. Supraclavicular,transsternal,transmanubrialtransclavicular, transthoracic.Technicalchallengesandmethodsofstabilization. VassiliosVougioukas

Posteriorandposterolateralapproaches. Themidlineandlateralparascapularextrapleuralexposures.Advantages, disadvantagesandstabilizationtechniques. Prof.GeorgiosSapkas

CTJdeformity. Avoidanceandtechnicalnuances. AchilleasBountis


17:15-18:00 ΚλινικάΦροντιστήριαI&II ΦροντιστήριοI ΦροντιστήριοII ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB Α1-Α2ΔιαρθρικήΣταθεροποίηση ΟπίσθιαΘωρακο-Οσφυϊκή ΔημήτριοςΚωνσταντίνου Σταθεροποίηση ΕμμανουήλΤσαφαντάκης18:00-18:45 ΚλινικάΦροντιστήριαIII&IV ΦροντιστήριοIII ΦροντιστήριοIV ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΟπίσθιαΑυχενο-Θωρακική ΥβριδικήΘωρακο-Οσφυϊκή Σταθεροποίηση Σταθεροποίηση ΑθανάσιοςΣπηλιωτόπουλος ΠαναγιώτηςΖουμπούλης 19:00 ΓενικήΣυνέλευσηΕΕΣΣ


20

Παρασκευή, 29 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:30 4ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΓεώργιοςΑλεξόπουλος–ΚωνσταντίνοςΣουλτάνης

O23.ANEXPERIMENTALMODELOFADULT-ONSETSLIPPROGRESSIONINISTHMICSPONDYLOLISTHESISO.Paxinos1,3,A.Patwardhan1,J.Simonds1,A.Ghanayem1,S.Hodges2,R.Havey2,L.Voronov2

(1)LoyolaUniversity,Chicago,Maywood,Illinois,USA(2)VAHospital,Hines,Illinois,USA(3)251HellenicAirForceHospital,Athens,GreeceΟ24.ΟΠΙΣΘΙΑΔΥΝΑΜΙΚΗΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΟΜΣΣΜΕΤΟΣΥΣΤΗΜΑDYNESYS.ΗΕΜΠΕΙΡΙΑΜΑΣΑΠΟΤΗΝΕΦΑΡΜΟΓΗΤΟΥΣΕ104ΑΣΘΕΝΕΙΣΚ.Χ.Σουλτάνης1,Κ.Α.Σταραντζής1,Ηλ.Παπαδόπουλος2,Γ.Κελάλης3,Ν.Παπαδάκης2,Γ.Σάπκας1

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»(3)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,ΑθήναΟ25.ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΚΑΙΟΣΦΥΪΚΗΣΤΕΝΩΣΗ:ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΚΑΙΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΝ.Παιδακάκος,Ε.Ρόκας,Σ.Θεοδωρόπουλος,Μ.Σιακαβέλλα,Γ.Δημογέροντας,Γ.Μακρυγιαννάκης,Α.Ρόβλιας,Μ.Παπαδόπουλος,Ε.ΚωνσταντινίδηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,ΑττικήΟ26.ΗΝΕΥΡΟΠΛΟΗΓΗΣΗΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣA.Βενετικίδης,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Κ.Δαμηλάκης,Χ.Γκολέμης,Σ.Σταματίου,Α.Μάρκελλος,Γ.Γεωργουλής,Λ.Βοϊδονικόλας,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,ΑττικήΟ27.ΑΚΡΙΒΕΙΑΣΤΗΝΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΔΙΑΥΧΕΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝ.ΣΥΓΚΡΙΣΗΜΕΤΑΞΥΤΗΣΧΡΗΣΗΣΗ’ΜΗΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝΜΕΣΩΝΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣΚΑΙΕΙΔΙΚΩΝΤΕΧΝΙΚΩΝΠΛΟΗΓΗΣΗΣΙ.Γελαλής,Ν.Πάσχος,Α.Καραγεώργος,Χ.Αρναούτογλου,Α.Πολίτης,Δ.Νούσιας,Α.Πάκος,Θ.ΞενάκηςΟρθοπαιδικήΚλινική,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνωνΟ28.ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗΣΑΞΟΝΙΚΗΣΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣΣΤΗΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΤΗΛΗΜΕΤΑΑΠΟΟΣΦΥΪΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Μπρότης,Κ.Πατεράκης,Κ.Σουλτογιάννης,Ι.Σιάσιος,Χ.Γάτος,Ε.Παπαδόπουλος,Κ.ΦουντάςΝευροχειρουργικήΚλινική,Π.Γ.Ν.ΛάρισαςΟ29.ΟΣΦΥΟΪΕΡΑΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΜΕΤΗΧΡΗΣΗΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥΚΟΧΛΙΩΝΛΑΓΟΝΙΟΥΚΑΙΔΙΑΥΧΕΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝΙ.Πολυθοδωράκης1,Χ.Κατσιάφας1,Σ.Πήχας1,Κ.Παπαγεωργίου2,Σ.Σκιαδά1,Β.Χουλιάρας3,Σ.Μπουλής3

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Άρτας(2)ΑναισθησιολογικόΤμήμα,Γ.Ν.Άρτας(3)ΟρθοπαιδικήΚλινική,Γ.Ν.Άρτας


21

Ο30.ΠΟΛΥΠΛΑΓΙΑΔΙΑΣΩΜΑΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣΤΗΝΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΩΝΠΑΘΗΣΕΩΝΤΗΣΘΩΡΑΚΙΚΗΣΚΑΙΟΣΦΥΪΚΗΣΜΟΙΡΑΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΚ.Πατεράκης,Α.Μπρότης,Μ.Μπακοπούλου,Β.Αναγνωστόπουλος,Κ.Ιακωβάκη,Α.Μπούκαλης,Α.Τάσιου,Κ.ΦουντάςΝευροχειρουργικήΚλινική,Π.Γ.Ν.ΛάρισαςΟ31.ΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΝΟΣΟΤΟΥPARKINSONΓ.Σάπκας1,Γ.Κελάλης2,Κ.Σουλτάνης1,Η.Παπαδόπουλος3,M.Παπαδάκης3,Γ.Καπετάνος4

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΠανεπιστήμιοΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»(4)Γ΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης


10:00-12:00 3ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΙωάννηςΒαλαβάνης–ΗλίαςΣουρτζής

THORACOLUMBARJUNCTION(TLJ)

OverviewofTLJpathology. Congenital,degenerative,diskogenic,neoplastic,traumatic. KonstantinosKouzelis TheproblemofscoliosisinTLJ. Idiopathic,neurogenic,degenerative.Ventralanddorsaldeformity correction. PanagiotisKorovesis ManagementofTLJfractures. Classification,indicationsandoperativenuances. ThomasPatsiaouras

AnteriorandanterolateralapproachestotheTLJ. Lateraltransthoracic,thoracoabdominal,retropleural,retroperitoneal. Indications,advantagesandpitfalls. Prof.RichardAssaker

BiomechanicalaspectsofTLJinstability. Iatrogenicdestabilization.Avoidanceofinstabilityandtechnical requirements. Prof.DarrelBrodke



22

12:30-13:30 5ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΧρήστοςΑντωνιάδης–ΠαναγιώτηςΠαπαγγελόπουλοςΟ32.ΗΣΥΝΥΠΑΡΞΗΤΟΥΣΥΝΔΡΟΜΟΥARNOLD–CHIARIΜΕΤΗΣΚΟΛΙΩΣΗΣΤΗΝΠΑΙΔΙΚΗΗΛΙΚΙΑΓ.Γεωργουλής,Γ.Αλεξίου,Γ.Σφακιανός,Ν.ΠροδρόμουΝευροχειρουργικήΚλινική,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,ΑθήναΟ33.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΥΡΙΓΓΟΜΥΕΛΙΑΣ:ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣΕΙΡΑΣ6ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝΑ.Τσιτλακίδης,Ι.Μάγρας,Ι.Πατσαλάς,Π.Σελβιαρίδης,Κ.ΠολυζωίδηςΑ’ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΟ34.ΠΛΕΥΡΕΓΚΑΡΣΙΕΚΤΟΜΗΓΙΑΕΞΑΙΡΕΣΗΝΕΥΡΙΝΩΜΑΤΩΝΘ.Μ.Σ.Σ.(ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣΕΙΡΑΣΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ)Α.Βενετικίδης1,Κ.Δαμηλάκης1,Ε.Χατζηδάκης1,Μ.Φρατζόγλου1,Γ.Γεωργουλής1,Α.Μάρκελλος1,Λ.Βοϊδονικόλας1,Σ.Σταματίου1,Θ.Κυριακού1,Μ.Γεραζούνης2

(1)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική(2)ΚλινικήΧειρουργικήςΘώρακος,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,ΑττικήΟ35.ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΚΑΙΕΚΒΑΣΗΑΣΘΕΝΩΝΜΕΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑΤΑΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓ.Αλεξίου1,Γ.Φωτακόπουλος1,Δ.Παχατουρίδης1,Α.Ζυγούρης1,Ε.Μίχος1,Δ.Δρόσος1,Γ.Σαββανής1,Α.Ντούλια2,Α.Γούσσια2,Σ.Βούλγαρης1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομίας,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνωνΟ36.ΕΝΔΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟΙ–ΕΝΔΟΜΥΕΛΙΚΟΙΟΓΚΟΙ.ΗΕΜΠΕΙΡΙΑΤΗΣΚΛΙΝΙΚΗΣΜΑΣΓ.Γεωργουλής,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Χ.Γκολέμης,A.Μάρκελλος,Σ.Σταματίου,Α.Βενετικίδης,Λ.Βοϊδονικόλας,Κ.Δαμηλάκης,Π.Γ.Παπανικολάου,Θ.Παλαιολόγος,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,ΑττικήΟ37.ΕΝΔΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟΙΟΓΚΟΙΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ.ΑΝΑΛΥΣΗ62ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝΓ.Αλεξίου1,Γ.Φωτακόπουλος1,Δ.Παχατουρίδης1,Α.Ζυγούρης1,Ε.Μίχος1,Δ.Δρόσος1,Γ.Σαββανής1,Α.Ντούλια2,Α.Γούσσια2,Σ.Βούλγαρης1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομίας,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων


15:00-16:45 4ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΚωνσταντίνοςΜαλίζος–ΣπυρίδωνΒούλγαρης

LUMBOSACRALJUNCTION(LSJ)

OverviewofLSJpathology. Spondilolisthesis,degenerativediskogenic,neoplastic,traumatic. EpaminondasKonstantinidis


23

LSJfusion. InstrumentationsystemsfortheLSJ:when,whyandhow. Prof.KonstantinosPaterakis

Lumbosacropelvicbiomechanics. BiomechanicalinfluenceofpelvisandhipjointsonLSJspinalinstability. Prof.DarrelBrodke

Complexlumbosacropelvicfixation. Thereconstructionofthepelvicgirdleincombinedsacrumandilium traumaticorneoplasticpathology. PetrosStavros


17:15-18:00 ΚλινικάΦροντιστήριαV&VI ΦροντιστήριοV ΦροντιστήριοVI ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΟπίσθιαΑυχενικήΣπονδυλοδεσία ΔυναμικήΟσφυϊκήΣπονδυλοδεσία ΠλαγίωνΟγκωμάτων ΝικόλαοςΜεταξάς ΠαύλοςΚατώνης 18:00-18:45 ΚλινικάΦροντιστήριαVII&VIII ΦροντιστήριοVII ΦροντιστήριοVIII ΑΙΘΟΥΣΑA ΑΙΘΟΥΣΑB ΤεχνικήΑντιμετώπισηςΕκφυλιστικής ΟσφυοϊερολαγόνιοςΚαθήλωση ΠαραμόρφωσηςΟΜΣΣ ΙωάννηςΠολυθοδωράκης ΓεώργιοςΚώττας 21:00 Επίσημοδείπνο


24

Σάββατο, 30 Οκτωβρίου 2010

08:00-09:45 6ηΣυνεδρία–ΠροφορικέςΑνακοινώσεις Προεδρείο:ΔημήτριοςΣταθακόπουλος–ΚωνσταντίνοςΜπακόπουλος

Ο38.ΜΕΛΕΤΗΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣ(SCHOOLSCREENING)ΣΕΠΑΙΔΙΑ8-14ΕΤΩΝΣΕΟΡΕΙΝΟΠΛΗΘΥΣΜΟΚ.Αναγνωστάκος,Γ.Σαλαγιάννης,Π.Τριάντης,Δ.Γιαννούλης,Ε.Γ.Χριστοδούλου,Χ.ΣδρένιαςΟρθοπαιδικήΚλινικήΓ.Ν.Ν.ΚαρπενησίουΟ39.ΕΚΦΡΑΣΗΤΩΝΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ1ΚΑΙ12(MMP-1,MMP-12)ΣΕΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥΣΔΙΣΚΟΥΣΕΠΙΜΥΩΝΜΕΤΑΑΠΟΕΦΑΡΜΟΓΗΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝΔΥΝΑΜΕΩΝΘ.ΒΓρίβας1,Η.Βασιλειάδης2,Ά.Κασπίρης2,Λ.Χάλντη3,Δ.Κλέτσας4,Σ.Α.Παπαδάκης5

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΟρθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική(3)ΠαθολογοανατομικόΕργαστήριο,Γ.Ν.Μ.«ΑμαλίαΦλέμιγκ»,Αθήνα(4)ΕργαστήριοΚυτταρικούΠολλαπλασιασμούκαιΓήρανσηςτουΙνστιτούτουΒιολογίας,τουΕ.ΚΕ.Φ.Ε.«Δημόκριτος»,Αθήνα(5)Δ΄ΟρθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,ΑθήναΟ40.MONITORINGANAESTHESIACONTROLDURINGKYPHOPLASTIESΧ.Ματζάρογλου1,Α.Σαρίδης1,Μ.Καρανικόλας2,Κ.Μουσαφείρης1,Γ.Κληρονόμος3,Δ.Κωσταντίνου3,Η.Παναγιωτόπουλος1

(1)ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρών(2)ΑναισθησιολογικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρών(3)ΝευροχειρουργικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρώνO41.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΩΝΛΟΙΜΩΞΕΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΤΗΣΟΣΦΥΪΚΗΣΜΟΙΡΑΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ(ΟΜΣΣ)Α.Βενετικίδης,Κ.Δαμηλάκης,Γ.Γεωργούλης,Χ.Γκολέμης,Ν.Παπαγεωργίου,Π.Παπανικολάου,Χρ.ΦελουκατζήςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας-ΠειραιάΟ42.ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΜΕΙΩΣΗΤΗΣΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣΤΩΝΛΟΙΜΩΞΕΩΝΜΕΤΗΝΕΝΙΣΧΥΣΗΤΗΣΜΟΝΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣΤΕΙΚΟΠΛΑΝΙΝΗΣΓΙΑ48ΩΡΕΣΜΕΔΙΠΛΟΣΧΗΜΑΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΗΣ2ηςΓΕΝΙΑΣΚΑΙΑΜΙΝΟΓΛΥΚΟΣΙΔΗΣΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΚ.Α.Σταραντζής,Π.Πάντος,Β.Σακελαρίου,Γ.Καραλιώτας,Τ.Κουρέτα,Κ.ΣουλτάνηςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»Ο43.ΕΠΙΡΡΟΗΤΗΣΥΠΑΡΞΗΣΙΠΠΟΥΡΙΔΙΚΗΣΒΛΑΒΗΣΣΤΗΜΕΤΑΒΟΛΗΤΗΣΤΕΛΙΚΗΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣΕΚΒΑΣΗΣΑΣΘΕΝΩΝΜΕΒΛΑΒΗΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΑ.Φαρμακίδης1,Ν.Παιδακάκος2,Β.Μάνη1,Χ.Τσιμπιδάκης1,Γ.Φωτεινόπουλος1,Ε.Χαλίδα1,Ν.Ρούσσος1,Δ.Πατατούκας1

(1)ΤμήμαΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(2)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,ΑττικήΟ44.ΗΘΕΣΗΤΟΥΜΕΣΑΚΑΝΘΙΟΥΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΣΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΕΥΜΕΓΕΘΩΝΚΗΛΩΝΟΜΣΣΓ.Σπηλιωτόπουλος,Η.Οικονόμου,Ι.Πανάς,Α.ΧατζηανδρέουΒ΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,401ΓενικόΣτρατιωτικόΝοσοκομείοΑθηνώνO45.ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗΜΕΛΕΤΗΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΘΩΡΑΚΟΟΣΦΥΪΚΗΣΠΕΡΙΟΧΗΣΓ.Πανταζής,Α.Πάνκος,Π.Σουρτζής,Θ.Γερασίμου,Κ.Ηλίας,Β.Οικονομίδης,Κ.ΚουζέληςΓ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική


25

Ο46.BIOMECHANICALEVALUATIONOFPOSTERIORTHORACICINSTRUMENTATIONSYSTEMSINRELATIONTOBONEMINERALDENSITYO.Paxinos1,3,M.Zindrick1,A.Patwardhan1,R.Havey2,L.Voronov2

(1)LoyolaUniversity,Chicago,Maywood,Illinois,USA(2)VAHospital,Hines,Illinois,USA(3)251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,GreeceΟ47.ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΜΕΛΕΤΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΜΕΤΕΧΝΗΤΟΔΙΣΚΟ,ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣΑΥΧΕΝΑΚΑΙΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣΜΕΘΟΔΩΝΝ.Νεοφύτου,Γ.ΝεοφύτουΝευροχειρουργικήΚλινική-ΑρεταίειοΙδιωτικόΝοσοκομείοΛευκωσίας,Κύπρος


10:00-12:00 5ηΣτρογγυλήΤράπεζα Προεδρείο:ΒασίλειοςΑναγνωστόπουλος–ΦίλιπποςΤσιτσόπουλος

MYELOPATHY

Stretchingmyelopathy. VassiliosValadakis

Vascularmalformationsandmyelopathy. AlexandrosAndreou

Intrinsicspinalcordtumorsandmyelopathy. Prof.IoannisMagras

Neurologicsyndromesinthoraco-lumbarjunctiontrauma. Prof.AvraamPloumis

Anaesthesiologicalconsiderationsinuppercervicalspinesurgery. VassiliosBekos

Myelopathicpainandneurostimulation. KonstantinosKouzounias

Rehabilitationofmyelopathicpatients. NikolaosRoussos


12:30-15:00 Συμπεράσματα–ΓενικήΣυνέλευσηΕΕΣΣ ΕκλογήνέουΔιοικητικούΣυμβουλίουΕΕΣΣ–Εγγραφέςνέωνμελών


26

Περιλήψεις Εργασιών – Προφορικές Ανακοινώσεις – Oral Presentations (O)

27

Προφορικές Ανακοινώσεις – Oral Presentations (O)Ο01.ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΑΣΘΕΝΩΝΜΕΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΜΕΤΑΑΠΟΣΕΙΣΜΟ–ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣΑ.Τσιλιγιάννη¹,Μ.Γιαννακοπούλου²(1)ΝοσηλεύτριαΠΕMsc(2)ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝοσηλευτικήςΕΚΠΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:ΗκάκωσητουΝΜκαιτηςΣΣαποτελούνδύοαπότουςσοβαρότερουςτραυματισμούςπουμπορείναυποστείτοανθρώπινοσώμα.Ηαντιμετώπισητουςαποτελείμιασύνθετηδιαδικασίαπουεκτείνεταιαπότηνπρονοσοκομειακήδιαχείρισημέχριτηντελικήαποκατάσταση.Στιςμαζικέςκαταστροφέςηαντιμετώπισητωντραυματιώνγίνεταιυπόδύσκολεςκαιπολύαπαιτητικέςσυνθήκες.ΣΚΟΠΟΣ:ΝαδιερευνηθούνοιιδιαιτερότητεςπουπαρουσιάζονταιστηναντιμετώπισητωνατόμωνμετραύμαστηΣΣκαιτοΝΜγενικάκαιειδικάσεπερίπτωσημαζικήςκαταστροφής.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:ΑνασκοπικήμελέτηστιςβάσειςδεδομένωνPubMed,MedlineκαιWHO,στοχρονικόδιάστημαΦεβρουάριος2008-Φεβρουάριος2009.Οιλέξειςκλειδιάπουχρησιμοποιήθηκανστηναναζήτησηήταν:spinalcolumn,spinalcord,spinalcolumninjury,spinalcolumntrauma,spinalcordinjury,massdisaster,massivecasualtyincident,emergencycare,emergencymedicine,earthquake,triage,immobilization,rehabilitation,nursing.Επιλέγησαν13άρθραγιανασυμπεριληφθούνστηνανασκόπηση.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΣεπερίπτωσησεισμούοικακώσειςτηςΣΣοφείλονταισεπτώσηαντικειμένωνπάνωστοάτομο.Ηόρθιακαικαθιστήστάσηαυξάνουντηνπιθανότηταγιατραυματισμότηςσπονδυλικήςστήλης.Πάνωαπότο80%τωνκακώσεωναφοράτηνοσφυϊκήμοίρα.Τοποσοστότωνγυναικώνμεορθοπαιδικότραύμαείναιαυξημένο.Οισυνθήκεςτουαπεγκλωβισμούσχετίζονταιμετηβαρύτητατηςκάκωσης.Οιτραυματίεςπουμεταφέρονταισεειδικάκέντραέχουνκαλύτερηπρόγνωση.Ηαντιμετώπισητωντραυματιώνπεριλαμβάνειακινητοποίηση,χορήγησηκορτικοστεροειδώνσύμφωναμετοπρωτόκολλοNASCISIII,χειρουργικήαντιμετώπισηκαιπρογράμματααποκατάστασης.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηδιεξαγωγήέρευναςσεπερίπτωσημαζικήςκαταστροφής,ηεκπαίδευσηκαιηύπαρξηοργανωμένωνσχεδίωνδράσηςαποτελούντοκλειδίγιατηναποτελεσματικήδιαχείρισητωνατόμωνμεκάκωσητηςσπονδυλικήςστήληςκαιτουνωτιαίουμυελούσεπερίπτωσηκαταστροφής.

Ο02.ΚΑΚΩΣΕΙΣΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΧΩΡΙΣΚΑΤΑΓΜΑΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΙΣΚΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΑ.Μοράκης,Α.Καλαμπόκης,Π.Αγγουράκης,Κ.Μάγκος,Α.Μπούντης,Κ.ΖαχαρίουΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήλης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ:Είναιγνωστόότικάκωσηνωτιαίουμυελούμπορείνασυμβείσεασθενείςμεστένωσητουαυχενικούσπονδυλικούσωλήνα,χωρίςνασυνυπάρχεικάταγμαήεξάρθρημα,ακόμακαισεατυχήματαχαμηλήςενέργειας.Σκοπόςαυτήςτηςεργασίαςείναιημελέτητουνευρολογικούελλείμματοςσεαυτούςτουςασθενείς.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:36ασθενείς(25άνδρεςκαι11γυναίκες),ηλικίας48-88ετών(μέσοςόρος68.2έτη),πουυπέστησανκάκωσηνωτιαίουμυελούχωρίςκάταγμαήεξάρθρημαστον

28

αυχένασυμπεριλήφθησανστημελέτη.Όλοιοιασθενείςείχανεκφυλιστικήαυχενικήνόσο,ήοστεοποίησητουοπίσθιουεπιμήκησεπολλάεπίπεδα.Ημέσηοβελιαίαδιάμετροςτουαυχενικούσπονδυλικούσωλήνα,όπωςπροέκυψεαπόμέτρησημεαξονική(C/T)καιμαγνητικήτομογραφία(MRI)ήτανσαφώςμικρότερητουλάχιστονσεδύοεπίπεδαύστερααπόσύγκρισηπουέγινεμεομάδαελέγχου.Μεστένωσηθεωρήσαμεταεπίπεδαόπουηπροσθοπίσθιαδιάμετροςτουμυελούήτανμικρότερηαπότα2/3τηςδιαμέτρουτουμυελούστοεπίπεδοτουΑ1.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ηαρχικήνευρολογικήεξέτασηέδειξεπλήρεςνευρολογικόέλλειμμα(ASIAA)σε16ασθενείς(44,44%),ενώατελήβλάβη(ASIAB,C,D)είχαν20ασθενείς(55,55%).ΗMRIανέδειξεενδομυελικόσήμασεόλουςτουςασθενείς.Ηέκτασητουενδομυελικούσήματοςήτανανάλογητουνευρολογικούελλείμματος.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗστένωσητουαυχενικούσπονδυλικούσωλήναπαίζεισημαντικόρόλοσεκακώσειςτουνωτιαίουμυελούχωρίςνασυνυπάρχεικάταγμαήεξάρθρημακαιηέκτασητουενδομυελικούσήματοςόπωςφαίνεταιστηνMRIείναιανάλογητουνευρολογικούελλείμματος.

Ο03.ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣΤΙΣΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣΜΕΘΟΔΟΥΣΜΕΤΡΗΣΗΣΤΗΣΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣΤΟΥΣΩΜΑΤΟΣΩΣΔΕΙΚΤΕΣΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΤΗΣΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΘ.Β.Γρίβας¹,Π.Πατιάς²,Γ.Τριανταφυλλόπουλος3,Ά.Κασπίρης3,Δ.Τριανταφυλλόπουλος1,Κ.Αγγούρης1,Ε.Δρακουτός3

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΤμήμαΑγρονόμωνΤοπογράφωνΜηχανικών,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης(3)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Ηιδιοπαθήςσκολίωση(ΙΣ)παρότιχαρακτηρίζεταισαντρισδιάστατηστροφικήπαραμόρφωσητηςσπονδυλικήςστήλης,είναιυπεύθυνηκαιγιατιςγεωμετρικές–μορφολογικέςαλλαγέςστονκορμόκαιτονθωρακικόκλωβό.ΣτηβιβλιογραφίαμπορείναβρεθούνδιάφορεςμέθοδοιμέτρησηςτηςμορφολογίαςτουσώματοςπουαξιολογούντηνΙΣ.Παράτομεγάλοαριθμόαυτώντωνδεικτώνηβιβλιογραφίαστερείταιμεθοδευμένηςπαρουσίασηςκαισύγκρισηςτωνδεικτώναυτώνμεταξύτους.ΣκοπόςαυτήςτηςεργασίαςείναιηπαρουσίασητωνμεθόδωνμέτρησηςτηςμορφολογίαςτουσώματοςστηνΙΣ.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Οιδιάφοροιδείκτεςκατηγοριοποιούνταιανάλογαμετοντύποτηςασυμμετρίαςτουσώματοςπουαναφέρονται,σεσχέσημετηγωνίαCobb.Επίσης,εξετάζεταιηεγκυρότητακαιηαποδοχήπουέχουναπότηνΟρθοπαιδικήεπιστημονικήκοινότητα,βάσειτηςχρηστικότηταςκαιτηςαπόκλισηςκατάτηνπαρατήρησηαπόδιαφορετικόεξεταστή.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΟιδείκτεςτηςμορφολογίαςτουσώματοςστηνΙΣφαίνεταιναέχουνμικρήσυσχέτισημετιςμετρήσειςτηςγωνίαςCobb.Επίσης,δενήτανδυνατήησυσχέτισητωνδιαφόρωνδεικτώνμεταξύτουςστηβαρύτητακαιτηνπρόγνωσητηςπάθησης.Τέλος,οιδιάφοροιδείκτεςπαρουσίασαναπόκλισηκατάτηνπαρατήρησηαπόδιαφορετικόεξεταστήκάτιπουαποδόθηκεστηνυποκειμενικήτοποθέτησητωνοδηγώνανατομικώνσημείωνστηνεπιφάνειατουσώματος.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗχρήσητωνδεικτώνμέτρησηςτηςμορφολογίαςτουσώματοςείναιδυνατόνααποτελέσειξεχωριστήεπιστήμηστηνμελέτητηςΙΣ,μεστόχοτηνέγκαιρηδιάγνωσηκαιτηναποτελεσματικήθεραπείατωνπαραμορφώσεωντουκορμού.Προτείνονταιαρχέςχρήσηςτωνδιαφόρωνδεικτών,σταδιάφορασυστήματαμετρήσεων,μεσκοπότηνέγκυρηαξιολόγησητωνμορφολογικώνχαρακτηριστικώντουσώματοςσεσχέσημετηνΙΣ.

ΠροφορικέςΑνακοινώσεις–OralPresentations(O)

29

Ο04.ΠΡΟΛΗΨΗΕΠΙΠΛΟΚΩΝΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΑΣΘΕΝΟΥΣΜΕΣΥΝΔΡΟΜΟMARFAN–ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΠ.Άννης1,Ν.Σεκούρης1,Ε.Δημητρίου1,Α.Πηλιχού1,Λ.Φλούδα2,Α.Παυλοπούλου3,Ε.Βλάχος1,Κ.Ζαχαρίου4,Ε.Τσαφαντάκης4,Α.Μπούντης4

(1)ΠαιδοορθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα(2)DepartmentofAnaesthesiology,NuffieldOrthopaedicCentre,Oxford,UK(3)ΑναισθησιολογικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα(4)ΜονάδαΣπονδυλικήςΣτήληςκαιΣκολίωσης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΟιασθενείςμεσύνδρομοMarfanμπορούνναεμφανίσουνσκολίωσησεποσοστό60%.Ηπεριεγχειρητικήαντιμετώπισηαυτώντωνασθενώνείναιιδιαίτεραδύσκοληλόγωτωνεκδηλώσεωντουσυνδρόμουκαικυρίωςλόγωτηςαυξημένηςπιθανότηταςδιαχωριστικούανευρύσματος.ΣΚΟΠΟΣ: Παρουσίασημιαςπερίπτωσηςσκολίωσης,σταπλαίσιασυνδρόμουMarfanπουαντιμετωπίσθηκεχειρουργικάστηνκλινικήμας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Γυναίκα26ετώνμεσύνδρομοMarfanκαισκολίωση,μεαριστερήοσφυϊκήκαμπύλη80°καιλοξότηταλεκάνηςέπασχεαπόεπίμονηδεξιάοσφυϊσχιαλγία.Προεγχειρητικάέγινεενδελεχήςέλεγχοςτουκαρδιαγγειακούσυστήματοςκαιοργανώθηκεηπεριεγχειρητικήφροντίδατηςασθενούςπουεπικεντρώθηκεστηνεξασφάλισηκλίνηςστημονάδααυξημένηςφροντίδας,τηνπροσεκτικήτοποθέτησητηςστηχειρουργικήκλίνη,τηναποφυγήυπέρτασηςδιεγχειρητικάκαιτηνεξασφάλισηεπαρκούςαναλγησίαςμετηνυπαραχνοειδήχορήγησημείγματοςμορφίνης-κλονιδίνηςπριντηχειρουργικήτομή.ΗασθενήςυπεβλήθηκεσεοπίσθιασπονδυλοδεσίαΘ8-Ο4,μεχρήσηυλικών.Ηεπέμβασηδιήρκεσε4ώρεςκαιηαπώλειααίματοςήτανπερίπου2λίτρα.Άμεσαμετεγχειρητικάησυμπτωματολογίαυποχώρησεκαιηασθενήςανέφερεπόνομόνοστοχειρουργικότραύμα.Χορηγήθηκεσυστηματικήαναλγησίατιςεπόμενες4ημέρεςηοποίαδιακόπηκεσταδιακά(supparacetamol+codeine,ανά6ωρο).Απότηδεύτερημ/χημέραηασθενήςαισθάνθηκεπόνοστοδεξιόγόνατο(λόγωπιθανήςισχαιμίαςτηςνευρικήςρίζαςΟ4,πουοφειλότανστηνανάταξητηςπαραμόρφωσης),πουυποχώρησεσταδιακάμέσαστουςεπόμενουςμήνες.Μετεγχειρητικάηοσφυϊκήκαμπύλημειώθηκεστις18°,αλλάηλοξότητατηςλεκάνηςεπιδεινώθηκε.Αυτόπροκάλεσεστηνασθενήδυσχέρειαβάδισης.Αντιμετωπίσθηκεαρχικάμεανύψωσηυποδήματοςηοποίαμειώθηκεσταδιακάστουςεπόμενουςμήνεςμεβελτίωση,τελικά,τηςβάδισης.ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Τασημείακλειδιάστηναντιμετώπισητηςσυγκεκριμένηςασθενούςσυνοψίζονταιστονκαλόπροεγχειρητικόκαιιδιαίτερακαρδιολογικόέλεγχοαυτής,τονπρογραμματισμότηςπεριεγχειρητικήςφροντίδαςκαιτησυστηματικήαναλγησία.Επισημαίνουμετηνπροσοχήσταπαρακάτωσημείαλόγωτωνιδιαιτεροτήτωντουσυνδρόμου:(α)αποφυγήυπέρτασηςγιατημείωσητουκινδύνουρήξηςδιαχωριστικούανευρύσματος,πουείναιηπιοσοβαρήεπιπλοκήσεασθενείςμεσύνδρομοMarfan,μετηχορήγησημακράςδιάρκειαςυπαραχνοειδούςαναλγησίαςμεοπιοειδέςκαιπροσθήκηκλονιδίνηςκαιτησυστηματικήχορήγησηαναλγητικώνμετεγχειρητικά.(β)χημειοπροφύλαξητηςασθενούςσεπερίπτωσηπρόπτωσηςτηςμιτροειδούςβαλβίδος(γ)αυξημένοςκίνδυνοςγιαπνευμοθώρακακαιαπόφραξητραχείαςκατάτηντοποθέτησητωνράβδων.(δ)αποφυγήυπεξαρθρήματοςτουαυχένακατάτηντοποθέτησητηςασθενούςστοχειρουργικότραπέζι.Εφόσονεξασφαλιστούνοιπαραπάνωσυνθήκες,ησυντονισμένησυνεργασίατηςχειρουργικής


30

ομάδος,μετοναναισθησιολόγο,τονκαρδιολόγοκαιτηνοσηλευτικήομάδα,καθιστούνασφαλέστερητηχειρουργικήαντιμετώπισητηςσκολίωσης,σταπλαίσιασυνδρόμουMarfan.

Ο05.MICRODISKECTOMYUNDERLOUPESMAGNIFICATIONO.Paxinos¹,N.Kouris²(1)2ndOrthopaedicDpt,251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,Greece(2)AnaesthesiologyDpt,251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,Greece

OBJECTIVE: Microdiskectomyisahighlysuccessfulsurgeryforpatientswithsciaticathathavefailedconservativetreatment.MATERIAL-METHODS: Caseseriesstudyofacohortof103patientssurgicallytreatedforpersistentsciaticabetweentheyears2003-2010.Meantimeuntilsurgerywas34days(range4-53days).Theoperationwasperformedundergeneralanaesthesiainthekneeledpositionunderloupesmagnification(x5).Meansurgicaltimewas30minutes(range20-60)andbloodlosswasinsignificant.96patientswereoperatedinoneleveland7intwolevels.Patientsambulatedthedayofsurgeryandweredischargedthefirstpostoperativedaywithinstructionstoavoidsittingandweightliftingforatleast20days.Patientswereclinicallyevaluatedat10,30and90dayspostoperatively.Atthetimeofthisstudy(April-May2010)63patientswerelocatedbyphoneandansweredabriefquestionnaire.RESULTS:Allpatientsreportedsignificantimprovementofsymptomsaftersurgery.At90daysminorrootsymptoms(VAS2)werestillreportedby12patientstowhomthediskswereremovedinsmallfragments.4patientshadarecurrentdiskherniationatthesameleveland2werereoperated.Duringthelastevaluation18%ofthepatientsreportedcompleteresolutionofsciaticaandoccasionallowbackpain(VAS2-3),respondingwelltoNSAIDmedication.CONCLUSION:Microdiskectomywithloupesisasimpleandsafeoperationwithverygoodclinicalresultsinmid-termfollow-upassessment.Removalofdiskmaterialinpiecesinsteadoffewlargediskfragmentsislinkedwithslowerrecovery.

Ο06.ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΜΥΩΝΤΟΥΑΥΧΕΝΑΥΓΙΩΝΕΘΕΛΟΝΤΩΝΚΑΤΑΤΗΝΕΚΤΕΛΕΣΗΑΣΚΗΣΕΩΝΔΥΝΑΜΙΚΗΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΕΝΑΝΤΙΑΣΕΕΛΑΣΤΙΚΗΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.Παξινού,Ε.ΞανθόςΤμήμαΦυσικοθεραπείας,ΤεχνολογικόΕκπαιδευτικό ΊδρυμαΛαμίας

ΣΚΟΠΟΣ: Hμέτρησητηςηλεκτρομυογραφικής(ΗΜΓ)δραστηριότηταςκαιτηςδύναμηςτωνμυώντουαυχέναυγιώνεθελοντώνκατάτηνεκτέλεσηασκήσεωνδυναμικήςσταθεροποίησηςενάντιασεελαστικήαντίσταση.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: ΜετρήθηκεηΗΜΓδραστηριότητα(ηλεκτρομυογράφοςAD-InstrumentsPowerlab,επιφανειακάηλεκτρόδιαAg/AgCl)καιηδύναμη(δυναμόμετροτάσηςHCN50K100IP)κατάτησύγκεντρηκαιέκκεντρησύσπασητουστερνοκλειδομαστοειδή,πρόσθιουσκαληνού,ανελκτήραωμοπλάτηςκαιάνωμοίραςτραπεζοειδή14υγιώνεθελοντών(ηλικίας22,2±1,4έτη).Απόόρθιαθέσηοιεθελοντέςεκτέλεσανενάντιασεαντίσταση(λάστιχοThera-band,χρώματοςκίτρινου)μετακίνησηενόςβήματοςπρος4κατευθύνσεις.Μετρήθηκεομέσοςόροςτριώνμέγιστωνισομετρικώνσυστολών(ΜΙΣ),καιομέσοςόροςτωντιμώντουσήματοςτουηλεκτρομυογράφουσετρειςπροσπάθειεςδιάρκειας3s.Συγκρίθηκεημυϊκήενεργοποίησηανάημιμόριοσώματος,ανάκατεύθυνσηκίνησηςκαιανάείδοςσυστολής.


31

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΒρέθηκανστατιστικάσημαντικέςδιαφορέςστηνΗΜΓδραστηριότητακαιδύναμη(p<0,05)μυώνμεταξύημιμορίωντουσώματοςκαθώςκαιμεταξύασύμμετρωνκινήσεων.Καμίαδιαφοράδενκαταγράφηκεμεταξύσύγκεντρηςκαιέκκεντρηςσύσπασηςσεόλουςτουςμύεςκαιτιςκατευθύνσεις.Τοποσοστότηςπαραγόμενηςδύναμης,σεσχέσημετηΜΙΣ,ήτανγιατηνκάμψη39,01%ΜΙΣ,έκταση31,7%ΜΙΣ,πλάγιακάμψηδεξιά44,6%καιπλάγιακάμψηαριστερά42,4%ΜΙΣ.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΤοπροφίλτηςΗΜΓδραστηριότηταςκαιτηςδύναμηςτωνεξετασθέντωνμυώντουαυχέναυγιώνεθελοντώνμπορείναχρησιμεύσειγιατησύγκρισημετηνΗΜΓδραστηριότητακαιδύναμηασθενώνμεαυχεναλγία,καιστηνκατάρτισητεκμηριωμένουκαιπροοδευτικήςεπιβάρυνσηςπρογράμματοςδυναμικήςσταθεροποίησηςκαιεκπαίδευσηςτηςσωστήςμυϊκήςσυνέργιας.

Ο07.KUMMELLDISEASE.OUREXPERIENCEC.Matzaroglou¹,CS.Georgiou¹,A.Saridis¹,P.Spinos²,G.Klironomos²,K.Mousafiris¹,D.Kostantinou²,E.Panagiotopoulos¹(1)DepartmentofOrthopaedics,UniversityofPatras(2)DepartmentofNeurosurgery,UniversityofPatras

OBJECTIVE: Over100yearsago,Dr.HermannKümmelldescribedarareclinicalentityinwhichpatients,afteratrivialtraumaandanasymptomaticperiod,developedaprogressivevertebralbodycollapseandapainfulkyphosis.MATERIAL-METHODS: Wepresent5casesfittingKümmell’scriteria.Thepatientsreferredtousinanincapacitatedstate,duetopersistentbackpain.Radiographicexaminationrevealedabodycollapseofvertebra.Thepatientshadnopreviousmedicalrecord,otherthanaprolongedhistoryoftransientbackpainepisodes,relatedtoheavy-weightlifting.Throughcourseoftime,hehadundergoneseveralclinicalandradiologicalevaluations,bydifferentorthopaedists,ondifferentoccasions,includingthelastepisode,withnomajorfindings.RESULTS: Afteranextensiveworkupinallcases,apercutaneouskyphoplastyoftheaffectedvertebrawasperformedandabiopsywasobtained.Thehistologicexaminationofthespecimenrevealedvertebralosteonecrosis.Atriggeringpatternofrepetitivespinalloadinginhyperflexionis,forthefirsttime,beingrecognized.CONCLUSION: WeconcludethatKümmell’sdisease,althoughararecondition,shouldbeconsideredinanypatientwithrefractorybackpainsymptoms.Insuchpatients,vigorousfollow-upturnstobeoftheessence.

Ο08.HΔΡΑΣΗΤΩΝΑΥΤΟΛΟΓΩΝΑΥΞΗΤΙΚΩΝΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ(PLATELETRICHPLASMA)ΣTOΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΔΙΣΚΟΚΟΝΙΚΛΟΥΙ.Γελαλής1,Γ.Χριστοφόρου1,Χ.Αρναούτογλου1,Δ.Μήτσιου1,Α.Πάκος1,Θ.Ξενάκης1,Α.Γούσια2,Ι.Νέσσερης2,Β.Μαλάμου–Μήτση2,Π.Κοσμάς3

(1)ΕργαστήριοΒιολογικήςΜηχανικής,ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομίας,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(3)ΚτηνιατρικήΣχολή,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Οιαυξητικοίπαράγοντεςείναιπολυπεπτίδιαπουπεριέχονταιστοπλάσμακαιτημεσοκυττάριαουσία.Εμπλέκονταιστηδιαδικασίαανάπτυξηςτωνιστών,διεγείρονταςτον


32

πολλαπλασιασμό,τηδιαφοροποίηση,τημετανάστευσηκαιτηναπόπτωσητωνκυττάρων.ΣΚΟΠΟΣ:Σκοπόςαυτήςτηςμελέτηςείναιναδιερευνήσειτηδράσημιαςμόνοενδοδισκικήςέγχυσηςαυτόλογωναυξητικώνπαραγόντωνστονεκφυλισμένομεσοσπονδύλιοδίσκοκονίκλου.Ονυγμόςτουπηκτοειδήπυρήναμεβελόνησυγκεκριμένηςδιαμέτρου,προκαλείσταδιακήεκφύλισητουμεσοσπονδύλιουδίσκου.ΥποθέτουμεότιηενδοσκικήέγχυσηαυτόλογωναυξητικώνπαραγόντωνPRP(PlateletRichPlasma),θαανακόψειτηνδιαδικασίαεκφύλισηςτουδίσκουδίνονταςδιαφορετικάιστολογικάαποτελέσματα.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: ΔεκαοκτώάσπροιθηλυκοίκόνικλοιΝέαςΖηλανδίαςχρησιμοποιήθηκανσεαυτήντημελέτη.Οικόνικλοιδιαιρέθηκανσεδυοομάδεςτωνεννέα.Στηνπρώτηομάδα(A)έγινεεκφύλισητουδίσκουκαιστησυνέχειαέγχυσητωναυτόλογωνπαραγόντων.Στηδεύτερηομάδα(B)έγινεεκφύλισητουδίσκουκαιέγχυσηαντίστοιχηςποσότηταςφυσιολογικούορούκαιχρησιμοποιήθηκεσανομάδαελέγχου.Ταπειραματόζωαθυσιάστηκανμετάαπό2,4και6εβδομάδεςσεομάδεςτωντριών.ΟιτρειςσπονδυλικέςμονάδεςαπότοεπίπεδοΟ2έωςΟ5παρασκευάστηκανκαιοιμεσοσπονδύλιοιδίσκοιπαρασκευάστηκανγιαιστολογικήεξέταση.Ελέγχθηκεημορφολογίατουδίσκουκαιέγινεδιαβάθμισητηςεκφύλισης.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ησταδιοποίησητηςεκφύλισηςέγινεξεχωριστάγιατονινώδηδακτύλιοκαιτονπηκτοειδήπυρήνατουκάθεμεσοσπονδύλιουδίσκου.Κατάτηδιάρκειατων6εβδομάδωνπαρατηρήθηκεαξιοσημείωτηπρόοδοςτηςεκφύλισηςστηνομάδαΒ,ενώοιβαθμοίεκφύλισηςήτανσημαντικάχαμηλότεροιγιατηνομάδαΑ,τόσογιατονινώδηδακτύλιοόσοκαιγιατονπηκτοειδήπυρήνα.ΗσύγκρισητωναποτελεσμάτωντωνομάδωνΑκαιΒ,δείχνειότιοιαυτόλογοιαυξητικοίπαράγοντεςέχουνευεργετικήδράσηστομεσοσπονδύλιοδίσκο,εμποδίζονταςτηνεκφυλιστικήδιαδικασία.

Ο09.ΔΙΑΘΩΡΑΚΙΚΗΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΓΙΑΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΔΙΣΚΕΚΤΟΜΗΘΜΣΣ.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣΧ.Γκολέμης1,Μ.Φρατζόγλου1,Ε.Χατζηδάκης1,Σ.Σταματίου1,Α.Μάρκελλος1,Α.Βενετικίδης1,Κ.Δαμηλάκης1,Γ.Γεωργουλής1,Λ.Βοϊδονικόλας1,Θ.Κυριακού1,Μ.Γεραζούνης2

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,Αττική(2)ΧειρουργικήΚλινικήΘώρακος,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Ηκήλημεσοσπονδυλίουδίσκου(ΚΜΔ)τηςθωρακικήςμοίραςτηςΣπονδυλικήςΣτήλης(ΘΜΣΣ)αποτελείσπάνιανοσολογικήοντότητασεσύγκρισημεαντίστοιχεςκαταστάσειςσεάλλεςμοίρεςτηςσπονδυλικήςστήλης.Παρουσιάζεταιενδιαφέρουσαπερίπτωσηπουαντιμετωπίστηκεμικροχειρουργικάμεδιαθωρακικήπροσπέλαση.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Άνδρας33ετώνπροσήλθεστηνκλινικήμαςμεεικόναπαραπάρεση,συνοδόυπαισθησία,αίσθημααιμωδιώνκαιαστάθειαβάδισης.Ανέφερειστορικότραύματοςστηράχηαπόδίμηνο.ΑπότηνευρολογικήεξέτασηδιαπιστώθηκεηύπαρξηεπιπέδουυπαλγησίαςστοΘ11δερμοτόμιο,αυξημένατενόντιααντανακλαστικάκάτωάκρωνκαιθετικόπελματιαίοαντανακλαστικόαμφοτερόπλευρα.Ορθοκυστικέςδιαταραχέςδενδιαπιστώθηκαν.Ημαγνητικήτομογραφία(MRI)τηςΘΜΣΣανέδειξεκεντρικοπλάγια(ΑΡ)ευμεγέθηΚΜΔστοΘ7-Θ8μεσοσπονδύλιοδιάστημα.Διενεργήθηκεαριστερήπλάγιαθωρακοτομήκαιμικροσκοπική δισκεκτομή.Ηεπέμβασηδιενεργήθηκεμετηβοήθειαθωρακοχειρουργού.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μετεγχειρητικάοασθενήςπαρουσίασεάμεσηβελτίωσηκαιυποχώρησητωνσυμπτωμάτων.Δενπαρατηρήθηκανπρώιμεςήόψιμεςεπιπλοκές.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΓιααρκετέςδεκαετίεςηαντιμετώπισητηςκήληςμεσοσπονδυλίουδίσκουτηςΘΜΣΣαποτελούσεχειρουργικόπρόβλημα.Οιοπίσθιεςπροσπελάσειςσυνοδεύοντανμε


33

αυξημέναποσοστάμετεγχειρητικήςεπιδείνωσης.Πλέονπλάγιεςκαιπρόσθιεςπροσπελάσεις,τεχνικάπιοαπαιτητικές,προσφέρουναυξημέναποσοστάμετεγχειρητικήςβελτίωσης.Ημικροσκοπικήδισκεκτομήεξασφαλίζειμεγαλύτερηασφάλειακαιεπιτυχίαγιατοχειρουργό.

Ο10.ΣΤΕΝΩΣΗΣΠΟΝΔΥΛΙΚΟΥΣΩΛΗΝΑ.ΗΔΙΚΗΜΑΣΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΜ.ΣπύρουΠολυκλινική«Υγεία»,Λεμεσός,Κύπρος

Ημελέτηβασίζεταιστηνεπεξεργασία250περιστατικώνμεστένωσησπονδυλικούσωλήνα(ΣΣΣ).Παρακολουθήσαμετουςασθενείςαυτούςαπότο2000μέχριτονΜάρτιοτου2010.150άνδρεςκαι100γυναίκες.Ηλικίααπό33μέχρι84ετών.90%απόαυτούςσεηλικία60-70χρόνων.135ασθενείςείχανσαναιτίατηςστένωσηςτιςεκφυλιστικέςαλλοιώσειςστιςαρθρώσειςκαιτουςτένοντες,υπερτροφίεςτωνσυνδέσμων.20ασθενείςακολούθησανσυντηρητικήαγωγήκαι115χειρουργική.Σε13περιπτώσειςέγινεμόνοαποσυμπίεσηενώσε102περιπτώσειςαποσυμπίεσηκαισπονδυλοδεσία.Λαμβάνονταςυπόψητααποτελέσματαμπορούμεναπούμεότιηαποσυμπίεσηκαισπονδυλοδεσίαείναιοκαλύτεροςτρόποςθεραπείαςαυτώντωνασθενών. Έχουνγρήγορηανάρρωσηκαιπερισσότερηασφάλειαγιατουπόλοιποτηςζωήςτους.Ηηλικίαδενείναιαντένδειξηγιαχειρουργείο.ΠαράλληλαμετημελέτηαυτήέγινεμέτρησητουΣΣκαιτωνμεσοσπονδύλιωντρημάτωνσε500ανθρώπουςπουέτυχενααποταθούνγιαμαγνητικήτομογραφίαδιαφόρουαιτιολογίας. Έγινεανάλυσητωναποτελεσμάτωναυτών.

Ο11.ΕΠΩΔΥΝΑΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΑΣΥΝΔΡΟΜΑΜΕΤΑΑΠΟΕΓΧΕΙΡΗΣΕΙΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΟΜΣΣΚ.Δαμηλάκης,Γ.Γεωργούλης,Α.Βενετικίδης,Χ.Γκολέμης,Θ.Παλαιολόγος,Θ.Μουρουζίδης,Χ.ΦελουκατζήςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:ΗαντιμετώπισητωνεκφυλιστικώνπαθήσεωντηςΟΜΣΣσυμπεριλαμβάνειτεχνικέςσταθεροποίησήςτης.Παρ`όλααυτάσεέναποσοστόασθενώνπαρατηρείταιεπιμονήτουεπώδυνουσυνδρόμου,τόσοάμεσαμετεγχειρητικά,όσοκαιόψιμα.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Οιαιτίεςτουμετεγχειρητικούεπώδυνουσυνδρόμουείναιοιεξής:1)εσφαλμένηδιάγνωσηκαιάραμηενδεδειγμένηεπιλογήθεραπείας,2)χαλάρωση,ψευδάρθρωση,3)μηεπιτυχήςαποσυμπίεσητουνωτιαίουσωλήνα,4)πολλάεπίπεδασταθεροποίησης,5)ταχείαεμφάνισηβλάβηςγειτονικούδιαστήματος,6)διαταραχήανατομικήςαρχιτεκτονικής(μηαποκατάσταση),7)κακήτοποθέτησηκοχλιών,8)θραύσηκοχλιών,9)μετακίνησηκλωβών,10)λοίμωξη,11)τροχαντηρίτιδα,12)μυϊκόέλλειμμααπόατροφίατωνπαρασπονδυλίωνμυώνσυνεπείατηςπολύωρηςδιεγχειρητικήςδιαστολήςαυτών,13)μυϊκήαδυναμίατωνμυώντηςπυελικήςζώνηςκαι14)μυϊκήθλάση.Σεσύνολο1237ασθενώνχειρουργηθέντωνστοτμήμαμαςκαιαλλαχού,οι157παρουσίασανμετεγχειρητικάπόνο,εκτωνοποίωνοι128χρειάστηκεναυποβληθούνσεεπανεπέμβαση.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Γιατιςπρώτεςδέκααιτίεςηενδεδειγμένηαντιμετώπισηείναιηεπανεγχείρηση,ενώγιατιςυπόλοιπεςείναιηεφαρμογήθωρακοοσφυϊκούνάρθηκακαιεντατικήςφυσιοθεραπείας.


34

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηαντιμετώπισητωνεπώδυνωνμετεγχειρητικώνσυνδρόμωνείναιδυστυχώςχειρουργική.Οιεπεμβάσειςπουσυνοδεύονταιαπόσταθεροποίησηπρέπεινασχεδιάζονταιπροσεκτικάκαιναγίνεταιτοποθέτησηυλικώνμεορθέςχειρουργικέςτεχνικές,συνεχήακτινοσκοπικόκαινευροφυσιολογικόέλεγχο.Πρέπειεπίσηςναγίνεταιορθολογικήχρήσημοσχευμάτων,ταοποίαείναιαπαραίτηταγιατηνεπίτευξητηςσύντηξης(fusion).Οεμποτισμόςαυτώνμεαντιβιοτικάφαίνεταιναμειώνειταποσοστάμετεγχειρητικώνλοιμώξεων,ενώταυτόχροναηέγχυσηεντόςτωνφωλεώντσιμέντουελαττώνειταποσοστάψευδάρθρωσης,ταοποίαωςανεφέρθηείναιδύοσημαντικέςαιτίεςμετεγχειρητικούπόνου.

Ο12.ΠΑΡΟΔΙΚΗΠΡΟΣΒΟΛΗΤΩΝΗΛΕΚΤΡΟΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝΚΑΤΑΓΡΑΦΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣΤΗΣΟ.Μ.Σ.Σ.ΣΤΗΦΑΣΗΤΗΣΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣΤΩΝΥΛΙΚΩΝΟΠΙΣΘΙΑΣΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣ,ΟΤΑΝΑΥΤΗΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙΤΗΣΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣΚ.Α.Σταραντζής,Κ.Παπαδόπουλος,Μ.Πανταζή,Π.Πάντος,Β.Σακελαρίου,Γ.Καραλιώτας,Π.Δούρας,Κ.ΣουλτάνηςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΣΚΟΠΟΣ:Ηπαρουσίασητηςπαρατήρησηςκαιηπεραιτέρωδιερεύνησητηςκλινικήςτηςσημαντικότητας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Μελετήθηκαναναδρομικάοιιατρικοίφάκελοι,οιδιεγχειρητικέςηλεκτονευροφυσιολογικέςκαταγραφέςκαιτοιστορικόαναισθησίας98ασθενώνπουυποβλήθηκανσεχειρουργικήαποσυμπίεσητηςΟ.Μ.Σ.Σ.καιοπίσθιασπονδυλοδεσίααπό1/1/2006έωςκαι31/12/2009.Σεόλουςτουςασθενείςοιαναφορικέςκυματομορφέςτωνσωματοαισθητικώνκαικινητικώνπροκλητώνδυναμικώνλήφθησαν20minμετάτηνεισαγωγήτουςστηγενικήαναισθησία.Καταγραφέςλαμβάνοντανκαθ’όλητηδιάρκειατηςσταθεροποίησηςκαιδιόρθωσηςόπωςκαικατάτηδιάρκειατηςαποσυμπίεσηςπουακολουθούσε,μεσταθερόαναισθησιολογικόπρωτόκολλοκαισταθερέςζωτικέςπαραμέτρους.Ημέσηπερίοδοςπαρακολούθησηςήταν14μήνες(6-36μήνες).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Απότους98ασθενείςοι89(90,8%)παρουσίασανπαροδικήπροσβολήτωνκινητικώνπροκλητώνδυναμικώνκατά65%απότηντοποθέτησητωνράβδωνέωςτηνέναρξητηςαποσυμπίεσης.Ηεπαναφοράτωνδυναμικώνστιςαναφορικέςκυματομορφέςπραγματοποιήθηκεσεόλεςτιςπεριπτώσειςσταδιακάεντόςδεκαλέπτουαπότηνέναρξητηςαποσυμπίεσης.Σεκαμίαπερίπτωσηδενπαρατηρήθηκανμεταβολέςστιςκαταγραφέςτωνσωματοαισθητικώνπροκλητώνδυναμικών.Κανέναςασθενήςδενεμφάνισεμόνιμονευρολογικόέλλειμμα.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Τοφαινόμενοπουδιαπιστώνεταικαικαταγράφεταιστηνπαρούσαμελέτηδεφαίνεταινασυνδέεταιμεκάποιαμόνιμηνευρολογικήεπιπλοκή.Στηνπερίπτωσηπουηαποσυμπίεσηέπεταιγιαοποιονδήποτελόγοτηςτοποθέτησηςτωνυλικών,ηγνώσητηςύπαρξηςτουφαινομένουμπορείνααποδειχτείεξαιρετικάχρήσιμηγιατηναποφυγήτουδιεγχειρητικούπανικού.Ωστόσο,επιβάλλεταιναμελετηθείπλήρωςτοφαινόμενοκαινακαθοριστούνταασφαλήτουόριαώστεσεκαμίαπερίπτωσηναμηνεπιφέρειτονεφησυχασμόπουθαοδηγήσεισεσοβαρέςνευρολογικέςεπιπλοκές.Ηταχείαπραγματοποίησητηςαποσυμπίεσηςθααποτελείπάντατοζητούμενο,έστωκαιανκαθοριστείμεακρίβειαοδιαθέσιμοςχρόνος.


35

Ο13.ΙΣΤΟΡΙΑΤΗΣΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΝ.Παιδακάκος1,Α.Φαρμακίδης2,Χ.Τσιμπιδάκης3,Ε.Κωνσταντινίδης1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(2)ΤμήμαΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(3)ΠανεπιστημιακήΟρθοπαιδικήΚλινική,Lecco,Ιταλία

ΣΚΟΠΟΣ: Ηεμβιομηχανικήτηςσπονδυλικήςστήληςαποτελείτοθεμέλιολίθοτηςχειρουργικήςτηςσπονδυλικήςστήλης.Παρ’όλοπουοισύγχρονεςεμβιομηχανικέςαπόψειςαναπτύχθηκανκατάκύριολόγοστοδεύτερομισότουπροηγούμενουαιώνα,οιρίζεςτουςαναδύονταιαπότηναρχαιότητα,τομεσαίωνα,τηναναγέννησηκαιτημετα-αναγεννησιακήπερίοδο.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: Μιαανασκόπησηιστορικώνμονογραφιώναποκαλύπτειαναλυτικέςπληροφορίεςσχετικάμεαυτήντησυχνάπαραμελημένηεπιστήμη.Αρχαίακαινεότερακείμεναιατρικής,φιλοσοφίαςκαιφυσικήςαποτελούνταιστορικάθεμέλιατηςεμβιομηχανικήςτηςσπονδυλικήςστήλης.Ενδιαφέρονπαρουσιάζουνεπίσηςοιπροτου20ουαιώναμελέτεςπάνωστηβάδιση,τονοστίτηκαιτονμυικόιστό,καθώςκαιόσεςέγινανκατάτουςπολέμουςτου20ουαιώνα.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ταπαλαιότερααρχείαφαίνεταιπωςεπηρέασαντηνεπιστημονικήλογοτεχνίαπουσήμεραθεωρούμεως«εμβιομηχανικήτηςσπονδυλικήςστήλης»,τουλάχιστονέωςτηναναγέννηση.Ηεπιρροήτωνμετα-αναγεννησιακώνεπιστημόνωνστηνανάπτυξητηςμοντέρναςεμβιομηχανικήςυπήρξεεξίσουσημαντική.Οιπρώτεςεταιρίεςμειδιαίτεροενδιαφέρονπάνωστηνεμβιομηχανικήκαθώςκαιαντίστοιχεςδημοσιεύσειςδενεμφανίστηκανπριναπότοδεύτερομισότου20ουαιώνα.Αποτέλεσανόμωςτουςτελευταίουςπλίνθουςστοοικοδόμηματηςσύγχρονηςεμβιομηχανικήςέρευνας.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ησύγχρονηάνθισητηςχειρουργικήςτηςσπονδυλικήςστήληςβασίζεταιπάνωστηνκατανόησητωνδομώντηςσπονδυλικήςστήληςκαιτηνκατανομήτωνφορτίωνσεαυτές.Ηπροσπάθειακατανόησηςαυτώντωνδομώνέχειτηναπαρχήτηςβαθιάπίσωστοχρόνο.

Ο14.PREOPERATIVECERVICALSPINEIMAGINGINRHEUMATOIDARTHRITISPATIENTSUNDERGOINGTOTALJOINTARTHROPLASTYP.Annis,M.Daubs,C.Peters,A.A.PatelDepartmentofOrthopaedics,UniversityofUtah,USA

OBJECTIVE: Todetermineifroutinepre-operativecervicalimagingisneededinacohortofpatientswithrheumatoidarthritisundergoingtotaljointarthroplasty.MATERIAL-METHODS:Aretrospectivereviewwasperformedof2,762patientsundergoingeitherTHAorTKAatasingleinstitutiontoidentifythosewithrheumatoiddisease.Seventypatients(2.5%)wereidentified.Clinicaldatareviewedincludedpatientsymptoms,pre-operativeradiographicimaging,spineconsultationorspinesurgery,andanesthetictechnique.Adverseneurologicaleventsperi-operativelywereidentified.RESULTS: Fifty-twofemaleandeighteenmaleswereidentifiedwithanaverageageof54years(range15-90).Fiftypatients(67.6%)underwenttotalkneearthroplastywhile20(32.4%)underwenttotalhiparthroplasty.Fifty-sevenpatients(81.4%)hadnopre-operativecervicalimaging.Thirteenpatientsunderwentimagingduetosymptomswith6patientshavingdemonstrabledisease.Pre-operativeimagingdidnotaltertreatmentinanypatients.Thirty-four(48.6%)patientsunderwentaspinalanestheticwhilethirty-six(51.4%)hadsurgeryunderageneralanesthetic.Therewasnoconsistentalgorithmforanesthetictypeortechnique.


36

Amongallpatients,noperi-operativeneurologicaleventswereidentified.CONCLUSION: Themajorityofpatientshadnopre-operativecervicalimagingwithoutanyadverseneurologicalevents.Ahighpercentageofthosepatientswithsymptomsdemonstratedradiographicdiseasebutthisdidnotinfluenceperi-operativemanagement.Amongasymptomaticpatients,theroutineuseofcervicalimagingpriortototaljointarthroplastymaynotbenecessary.

Ο15.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΣΠΟΝΔΥΛΩΣΗΣΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΑΥΧΕΝΙΚΗΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑΗ’ΜΕΡΙΖΙΤΙΚΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΜΙΑΣΣΕΙΡΑΣΑΣΘΕΝΩΝΤΗΣΚΛΙΝΙΚΗΣΜΑΣΑ.Βυζιώτης,Β.Βαλαδάκης,Ε.Αντωνίου,Ν.Γεωργακούλιας,Π.Σιούτος,Κ.Παπαχρήστου,Φ.Μπουρλογιάννης,Χ.Σταματόπουλος,Δ.Βαρθαλίτης,Π.Πριμικύρης,Γ.Ορφανίδης,Α.ΣερέτηςΝευροχειρουργικήΚλινικη,Γ.Ν.Αθηνών«Γ.Γεννηματάς»

ΣαςπαρουσιάζουμεμιασειράαπόασθενείςπουαντιμετωπίστηκανγιαπαθήσειςτηςαυχενικήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήληςστηΝευροχειρουργικήΚλινικήτουΓενικούΝοσοκομείουΑθηνών«Γ.Γεννηματάς»στοχρονικόδιάστημααπόΙανουάριο2008–Μάρτιο2010.Στοδιάστημααυτόχειρουργήθηκαν157ασθενείς,95άνδρες(60%)και62γυναίκες(40%)από26έως86ετών(μέσοςόρος:56έτη).Απότουςασθενείςαυτούςοι115(73%)χειρουργήθηκανγιααυχενικήμυελοπάθειαδιαπιστωμένηκλινικάκαιμεμαγνητικήτομογραφίακαιοι42(27%)γιακήλημεσοσπονδύλιουδίσκουμεριζιτικάσυμπτώματα.Απότις157επεμβάσειςοι156έγινανμεπρόσθιαπροσπέλασηκαιμόνο1μεοπίσθιαπροσπέλαση.Οιπρόσθιεςπροσπελάσειςαφορούσαν128(82%)δισκεκτομέςμεσπονδυλοδεσίαμεπλάκακαιβίδες(84σεέναεπίπεδο,38σεδύοεπίπεδα,3σετρίαεπίπεδα),26(17%)σωματεκτομέςμεσπονδυλοδεσίαμεπλάκακαιβίδες(16αφορούσανσωματεκτομήενόςσώματοςκαι10σωματεκτομήδύοσωμάτων),ενώ2ασθενείςαντιμετωπίστηκαναπλάμετρηματεκτομή.Απότιςδισκεκτομέςσεέναεπίπεδοοι19(22%)αφορούσαντοΑ3-Α4,οι22(27%)τοΑ4-Α5,οι33(40%)τοΑ5-Α6,οι9(10%)τοΑ6-Α7και1(1%)τοΑ7-Θ1.Απότιςδισκεκτομέςσεδύοεπίπεδαοι6(16%)αφορούσανταΑ3-4,Α4-5,οι19(50%)ταΑ4-5,Α5-6,μία(3%)ταΑ5-6,Α6-7,3(8%)ταΑ3-4,Α5-6και9(23%)ταΑ4-5,Α6-7.Απόσωματεκτομέςενόςσώματοςοι7(42%)αφορούσαντονΑ4,οι6(35%)τονΑ5και4(23%)τονΑ6,ενώαπότιςσωματεκτομέςδύοσωμάτωνοι5(50%)αφορούσανταΑ4,Α5καιοι5(50%)ταΑ5,Α6.

Ο16.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΒΑΡΙΑΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑΣΧ.Γκολέμης,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Κ.Δαμηλάκης,Α.Βενετικίδης,Α.Μάρκελλος,Σ.Σταματίου,Γ.Γεωργουλής,Λ.Βοϊδονικόλας,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας–Πειραιά,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Ηανάδειξητωνκλινικώνκαιθεραπευτικώνπροβληματισμώνστηναντιμετώπισηβαρείαςαυχενικήςμυελοπάθειαςκαθώςκαιορόλοςτωνδιαφορετικώντεχνικών(πρόσθιακαιοπίσθιαπροσπέλαση)στηθεραπευτικήπροσέγγισηκαιστηντελικήέκβαση.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Παρουσιάζονται6άντρεςασθενείς.Όλοιέπασχαναπόβαρείατετρασπαστικήσυνδρομήπουοφειλότανσεεκφυλιστικούτύπουεξεσημασμένηαυχενικήσπονδύλωσημεπαρουσίαοστεοφύτωνκαιαποτιτανωμένουοπισθίουεπιμήκουςσυνδέσμου.Έναπεριστατικόείχευποστείκάταγμααυχενικούσπονδύλουκαιέναακόμηείχεχειρουργηθεί


37

δύοφορέςστοπαρελθόνγιααυχενικήδισκοκήλη.Τέσσεριςασθενείςυποβλήθηκανσεαυχενικήσωματεκτομήενόςσπονδύλουκαιέναςσεδύο,μεσύγχρονηαφαίρεσητουυπερκείμενουκαιυποκείμενουμεσοσπονδυλίουδίσκουκαιτοποθέτησηκυλίνδρωνπακτωμένωνμεοστικόμόσχευμακαιστήριξηαυτώνμεπλάκακαιδιασωμάτιουςκοχλίες.Μετηβοήθειατουχειρουργικούμικροσκοπίουέγινεαφαίρεσητουοπισθίουεπιμήκουςσυνδέσμουκαιπλήρηςαποσυμπίεσητηςυποκείμενηςσκληράςμήνιγγας.Σεένανασθενήέγινεοπίσθιαπεταλεκτομήκαισπονδυλοδεσίαμεβίδεςκαιράβδους.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Όλοιοιασθενείςείχανπολύκαλάμετεγχειρητικάαποτελέσματαμεβελτίωσητηςβαδίσεωςκαιτηςαδυναμίαςτωνάκρων. Έναςπαρουσίασεμετεγχειρητικόεπισκληρίδιοαπόστημαγιατοοποίουποβλήθηκεεκνέουσεπαροχετευτικήεπέμβασημέσωοπίσθιαςπροσπέλασης.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηαυχενικήσωματεκτομή,λόγωτωνκαλώναποτελεσμάτωναποτελείενδεδειγμένηχειρουργικήτεχνικήσεασθενείςμεεικόναβαρείαςαυχενικήςμυελοπάθειαςεκφυλιστικούτύπου,ειδικάότανσυνδυάζεταιμεαποτιτάνωσητουοπισθίουεπιμήκουςσυνδέσμου.Ηοπίσθιαπροσπέλλασησεσυγκεκριμένεςπεριπτώσειςμόνηήσεσυνδυασμόμεπρόσθιααποτελείεπίσηςενδεδειγμένημέθοδοσεπολλέςπεριπτώσεις.

Ο17.ΠΡΟΣΘΙΑΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΚΥΦΩΤΙΚΗΣΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣΣΕΕΔΑΦΟΣΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗΣΔΙΣΚΟΓΕΝΟΥΣΝΟΣΟΥΚ.Κουζούνιας1,Δ.Μπουράμας1,2,Φρ.Σωτηρίου1,Ν.Γκέκας1,Μ.Σκλαβούνου2

(1)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΝαυτικόΝοσοκομείοΑθηνών(2)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΒιοκλινικήΑθηνών

ΣΚΟΠΟΣ: Ησυχνότερημορφήαυχενικήςπαραμόρφωσηςεμφανίζεταιστοοβελιαίοεπίπεδομετημορφήτηςκύφωσης.Στηπαρούσαμελέτηαναφερόμαστεστοζήτηματηςδισκογενούςνόσουπολλαπλώνεπιπέδωνωςαιτίαςκυφωτικήςπαραμόρφωσης,καιστηναντιμετώπισητηςμέσωπρόσθιαςπροσπέλασης.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: Αναδρομικήμελέτη(1998–2009)45διαδοχικώνασθενών(21άνδρες,24γυναίκες),ηλικίας35-72ετών(μ.ο.52έτη),μεπολλαπλήδισκογενήνόσοΑΜΣΣάνωτων2επιπέδωνκαισυνοδόκυφωτικήπαραμόρφωση.15εξαυτώνείχανυποβληθείστοπαρελθόνσεαυχενικήδισκεκτομή,στηνπλειονότητάτουςμετηντεχνικήCloward.Όλοιοιασθενείςεμφάνιζανριζιτικάφαινόμενα,ενώηπλειοψηφία(33/45)παρουσίαζανκαισημείαμυελοπάθειας.Το82%ανέφερεχρόνιομηχανικόπόνο.Όλοιοιασθενείςυπεβλήθησανσεπρόσθιεςαυχενικέςδισκεκτομέςμεαφαίρεσητουοπισθίουεπιμήκουςσυνδέσμου(PLL),αφαίρεσηπρόσθιωνκαιοπίσθιωνοστεόφυτωνκαισπονδυλοδεσίαμεκλωβούςPEEK(ACD-F).ΕφαρμόστηκετέλοςδυναμικήαυχενικήπλάκαμεανάταξητηςΑΜΣΣσελορδωτικήδιαμόρφωση.Σε12ασθενείςμεβαρείασπονδυλωτικήμυελοπάθεια,οστεοποιημένοPLLήαποτυχημένηπρωθυστέραACD-F,κατέστηαναγκαίαεπιπροσθέτωςησωματεκτομή(ενόςήδύοεπιπέδων,8και4ασθενείςαντίστοιχα).Ηπερίοδοςfollowupήταν8-36μήνες.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: 38ασθενείς(84.4%)εμφάνισανάριστηήκαλήέκβαση,4μέτρια(8.8%),και3πτωχή(6.6%).Οιμετεγχειρητικέςακτινογραφίεςέδειξανικανοποιητικήανάταξητηςλόρδωσηςσε42/45περιπτώσεις.ΠροεγχειρητικάηλόρδωσηΑ2-Α7ήτανκατάμέσοόρο6.7ο,μετεγχειρητικά14.4ο.Σύντηξηεπιτεύχθηκεσεόλεςτιςπεριπτώσεις(καθυστερημένασε3).Υπήρξεθραύσηκοχλίασε2περιπτώσειςκαιλοξήτοποθέτησητηςπλάκαςσε1περίπτωση(εξεσημασμέναπρόσθιαοστεόφυτα).Οιεπιπλοκέςπεριελάμβανανπαροδικόβράχοςφωνής(2),διαρροήΕΝΥ(1),παροδικήριζιτικήπαράλυση(1).


38

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΕάνηΑΜΣΣπαραμένειεύκαμπτη(χωρίςαγκύλωσηήσύντηξητωνζυγοαποφυσιακώναρθρώσεων),ηχρήσηπρόσθιαςμόνοπροσπέλασης,μεπολυεπίπεδεςδισκεκτομέςκαιενδεχόμενασωματεκτομής,αρκείγιατηνανάταξητηςλόρδωσης,χωρίςανάγκηπεραιτέρωοπίσθιαςπροσπέλασης.

Ο18.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΤΟΥΣΩΜΑΤΟΣΤΩΝΑΥΧΕΝΙΚΩΝΣΠΟΝΔΥΛΩΝΜΕΠΡΟΣΘΙΑΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Μοράκης,Π.Αγγουράκης,Α.Καλαμπόκης,Κ.Μάγκος,Ε.Τσαφαντάκης,Κ.ΖαχαρίουΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήλης,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ: Ηεξέτασητωναποτελεσμάτωντηςχειρουργικήςαντιμετώπισηςτωναυχενικώνκαταγμάτων,μεπρόσθιασπονδυλοδεσία,απότοΣεπτέμβριοτου2007,έωςκαιτονΑύγουστοτου2010.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Μελετήθηκαν42ασθενείς(33άνδρεςκαι9γυναίκες),ηλικίας19-72ετών(μ.οηλικίας:30,4έτη)οιοποίοιαντιμετωπίσθηκανχειρουργικάστηνκλινικήμαςλόγωαυχενικώνκαταγμάτων,(τωνσπονδυλικώνσωμάτων),μεήχωρίςνευρολογικήσημειολογία,(11ASIAA,14μεASIAB,C,Dκαι17χωρίςνευρολογικήσημειολογία).Όλοιοιασθενείςυπεβλήθησανσεπρόσθιααποσυμπίεσημεσωματεκτομή(ολικήήμερική),δισκεκτομήτωνπαρακείμενωνδίσκωνκαιακολούθωςσταθεροποίησημεπλάκακαικλωβότιτανίου.Σε4ασθενείςχρειάστηκεσυνδυασμόςπρόσθιαςκαιοπίσθιαςσταθεροποίησης.Ελέγχθηκεηπροεγχειρητικήκαιμετεγχειρητικήνευρολογικήεικόνατωνασθενών,οιάμεσεςκαιαπώτερεςμετεγχειρητικέςεπιπλοκέςκαιηεπίτευξησταθερήςσπονδυλοδεσίας.Οιασθενείςπαρακολουθήθηκανμεκλινικόκαιακτινολογικόέλεγχογια1-36μήνες(μ.ο16,4μήνες).ΣτουςασθενείςχρησιμοποιήθηκεμετεγχειρητικάκολάροPhiladelphiaγια8-12εβδομάδες.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Σε16απότους25ασθενείςμενευρολογικήσημειολογίαπαρατηρήθηκεβελτίωσητηςνευρολογικήςτουςεικόνας.1ασθενήςαπεβίωσεκατάτηνοσηλείατουστηΜ.Ε.Θ.Σεμίαπερίπτωσηπαρατηρήθηκεχαλάρωσηκαιμετατόπισητωνυλικώνκαιέγινεαναθεώρηση.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηαντιμετώπισητωνκαταγμάτωντουσώματοςτωναυχενικώνσπονδύλωνμεπρόσθιααποσυμπίεσηκαισπονδυλοδεσίαμεκλωβόκαιπλάκατιτανίου,μετημέχριτώραπαρακολούθησήμας,κρίνεταιικανοποιητική.

Ο19.ΟΠΙΣΘΙΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΓΙΑΤΗNΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΨΕΥΔΑΡΘΡΩΣΗΣΜΕΤΑΑΠΟΠΡΟΣΘΙΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Πλούμης1,H.Liu2,J.D.Schwender3,T.A.Garvey3

(1)ΧειρουργικόςΤομέας,ΚλινικήΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2)DepartmentofOrthopaedics,PekingUniversityFirstHospital,Beijing,China(3)TwinCitiesSpineCenter,Minneapolis,USA

ΣΚΟΠΟΣ: Ημελέτητηςαποτελεσματικότηταςτηςσπονδυλοδεσίαςμεβίδεςπλαγίωνογκωμάτωνγιατηνεπιδιόρθωσητηςσυμπτωματικήςψευδάρθρωσηςμετάαπόπρόσθιααυχενικήσπονδυλοδεσία.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: Πρόκειταιγιααναδρομικήμελέτη41ασθενώνμεσυμπτωματικήπρόσθιααυχενικήψευδάρθρωσηπουαντιμετωπίσθηκανμεοπίσθιααυχενικήσπονδυλοδεσίαμεσύστημαράβδων-βιδώνπλαγιώνογκωμάτων.Ομέσοςχρόνοςπαρακολούθησηςήταν28μήνες(εύρος24-60).Οιασθενείςαξιολογήθηκανμεκλινικήεξέταση,ερωτηματολόγια,δυναμικές


39

ακτινογραφίεςκάμψης-έκτασηςκαι/ήαξονικήτομογραφία.Τακλινικάαποτελέσματαταξινομήθηκανσανεξαιρετικά,καλά,μέτριακαιφτωχά,σύμφωναμετακριτήριακατάZdeblick.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Όλοιοιασθενείςπέτυχανοστικήσπονδυλοδεσίαστηντελευταίαπαρακολούθηση.Τοαποτέλεσμαήτανεξαιρετικόσε13ασθενείς,καλόσε22,μέτριοσε6,ενώφτωχόαποτέλεσμαδενπαρατηρήθηκεσεκανέναασθενή.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ασθενείςμεσυμπτωματικήψευδάρθρωσημετάαπόπρόσθιααυχενικήσπονδυλοδεσίαμπορούννααντιμετωπισθούνεπιτυχημέναμεοπίσθιασπονδυλοδεσίαπλαγίωνογκωμάτων.

Ο20.ΟΠΙΣΘΙΑΑ1-Α2ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΜΕΕΦΑΡΜΟΓΗΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΠΟΛΥΑΞΟΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝΚΑΙΡΑΒΔΩΝI.Siolas,J.HarmsCenterofSpinalColumnSurgeryKlinikumKarlsbad-Langensteinbach,UniversityofHeidelberg,Germany

ΣΚΟΠΟΣ: Ηπαρουσίασητηςεμπειρίαςμαςστηχειρουργικήαντιμετώπισητηςαστάθειαςτουατλαντοαξονικούσυμπλέγματοςμετηνεφαρμογήσυστήματοςπολυαξονικώνκοχλιώνκαιράβδων.ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΠολλέςχειρουργικέςτεχνικέςέχουνπεριγραφείγιατησταθεροποίησητουΑ1-Α2συμπλέγματοςπουλόγωτηςμοναδικήςανατομίαςτου,αποτελείπρόκλησηγιατονχειρουργόσπονδυλικήςστήλης(Σ.Σ.).Ημέθοδοςπουεφαρμόζουμεαναπτύχθηκεμεσκοπόνααντιμετωπιστούνοιπεριορισμοίστηνεφαρμογή,καιναελαττωθείοκίνδυνοςπιθανούτραυματισμούτηςσπονδυλικήςαρτηρίαςπουπαρουσιάζουνπροηγούμενεςτεχνικές.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Τοινιοατλαντοαξονικόσύμπλεγμαπαρασκευάζεταιμέσωοπίσθιαςπροσπέλασης.Ακολουθείητοποθέτησηπολυαξονικώνκοχλιών,διαμέτρου3.5mm,αρχικάστααρθρικάογκώματατουάτλαντακαιστησυνέχειαδιαμέσουτουισθμού,στουςαυχένεςτουάξονα.Oτρυπανισμόςγίνεταιυπόακτινολογικόέλεγχομετηβοήθειαανατομικώνοδηγώνσημείων.Ακολουθείησταθεροποίησητουατλαντοαξονικούσυμπλέγματοςμετηντοποθέτησηκαικαθήλωσηράβδωνδιαμέτρου3mm.ΗτεχνικήαυτήπροσφέρειεπιπρόσθετατηδυνατότηταανάταξηςτουΑ1επίτουΑ2σπονδύλου,όπωςαπαιτείταισεμερικέςπεριπτώσεις,μέσωτουεμφυτεύματος.Επίοριστικήςσπονδυλοδεσίαςτοποθετείταιμόσχευμααπότοοπίσθιολαγόνιοοστό.ΣεεπιλεγμέναπεριστατικάόπουαπαιτείταιμόνοπροσωρινήσταθεροποίησητουΑ1-Α2συμπλέγματος,τουλικόμπορείνααφαιρεθείμετάαπόκατάλληλοχρονικόδιάστημα. Έτσιανακτάταιηκίνησηστοατλαντοαξονικόσύμπλεγμααφούοιαρθρικέςεπιφάνειεςδιατηρούνταιακέραιες.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΕνενήνταεπτάασθενείςυποβλήθηκανσεοπίσθιαΑ1-Α2σπονδυλοδεσίαμετημέθοδοαυτή.Καμίαμείζοναεπιπλοκήσχετιζόμενημετηχειρουργικήτεχνικήδενπαρατηρήθηκε.Ταπρώϊμακλινικάκαιακτινολογικάαποτελέσματαδείχνουνσταθερήσπονδυλοδεσίασεόλουςτουςασθενείς.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΣταχέριαέμπειρωνχειρουργώνΣ.Σ.είναιμιααξιόπιστηκαιαποτελεσματικήτεχνική,στηναντιμετώπισητηςατλαντοαξονικήςαστάθειας.Τέλοςηεφαρμογήτηςτεχνικήςμετηδυνατότηταεπέκτασηςτηςσπονδυλοδεσίαςστοινίοκαιστηναυχενοθωρακικήσυμβολήτηνκαθιστάαπαραίτητηγιατηδιόρθωσησοβαρώνπαραμορφώσεωντουαυχένα.


40

Ο21.ΚΛΙΝΙΚΑΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΤΗΣΠΡΟΣΘΙΑΣΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣΓΙΑΠΑΘΗΣΕΙΣΤΗΣΑΥΧΕΝΟΘΩΡΑΚΙΚΗΣΣΥΜΒΟΛΗΣ:ΣΕΙΡΑ31ΑΣΘΕΝΩΝΙ.Μάγρας,Δ.Παρασκευόπουλος,Α.Σπηλιωτόπουλος,Ν.Φόρογλου,Π.ΣελβιαρίδηςΑ’ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΣΚΟΠΟΣ:Ηαξιολόγησητηςπρόσθιαςπροσπέλασηςχωρίςστερνοτομήγιαπαθολογίεςτηςαυχενοθωρακικήςσυμβολής.Οισυγγραφείςπεριγράφουντηνεμπειρίατουςμετηνχαμηλήπρόσθιααυχενικήπροσπέλασησεασθενείςμετραύματασπονδυλικήςστήλης,όγκουςκαιδισκοκήλεςΑ7-Θ1.Κλινικήεικόνα,διάγνωσηκαιτύποςεπέμβασηςσυσχετίζονταιμετηνέκβαση.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Χειρουργήθηκαν31ασθενείς(28άρρενεςκαι3θήλεις,μέσηςηλικίας47,7ετών)μεπαθήσειςαυχενοθωρακικήςσυμβολήςμεχρήσηδεξιάςχαμηλήςπρόσθιαςαυχενικήςπροσπέλασης.Ταχειρουργηθένταπεριστατικάήτανείκοσιτραυματικέςκακώσεις,δύοόγκοικαιεννέαδισκοκήλεςεπιπέδουΑ7-Θ1.Ηεπίπτωσητωντραυματικώνκακώσεωνήταν8%,ενώτωνδισκοκηλώνεπιπέδουΑ7-Θ12,5%.ΗνευρολογικήλειτουργίακατηγοριοποιήθηκεμεβάσητηνκλίμακαASIA/IMSOPπρο-καιμετεγχειρητικά.Ημέσημετεγχειρητικήπαρακολούθησηκυμαινόταναπό6έως48μήνες.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ικανοποιητικήέκθεσητηςαυχενοθωρακικήςσυμβολήςεπιτεύχθηκεσεόλουςτουςασθενείςχωρίςναχρειαστείστερνοτομή.Όλοιοιασθενείςμεατελή–κατάASIA–τραύματασπονδυλικήςστήληςβελτιώθηκανμετεγχειρητικά.Ηκλινικήεικόναενόςασθενούςμετέλειο–κατάASIA–τραύμασπονδυλικήςστήληςπαρέμεινείδιαμετεγχειρητικά.Όλοιοιασθενείςμεριζιτικόέλλειμμαβελτιώθηκαν.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηχαμηλήπρόσθιααυχενικήπροσπέλασηπαρέχειικανοποιητικήέκθεσητηςαυχενοθωρακικήςσυμβολήςχωρίςναχρειάζεταιστερνοτομή.Προσεκτικήμελέτητωνπροεγχειρητικώννευροαπεικονιστικώνελέγχωνμπορείνααποκαλύψειτεχνικούςπεριορισμούςτηςδιαδικασίας.

Ο22.ΟΡΟΛΟΣΤΩΝΔΙΑΚΡΑΝΙΑΚΩΝΚΙΝΗΤΙΚΩΝΠΡΟΚΛΗΤΩΝΔΥΝΑΜΙΚΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΔΙΣΚΟΚΗΛΗΣΓ.Φωτακόπουλος,Γ.Αλεξίου,Δ.Παχατουρίδης,Α.Ζυγούρης,Ε.Μίχος,Δ.Δρόσος,Γ.Σαββανής,Δ.Καραγιωργιάδης,Σ.ΒούλγαρηςΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων

ΣΚΟΠΟΣ:Σκοπόςτηςπαρούσαςμελέτηςείναιηδιερεύνησητηςπρογνωστικήςσημασίαςκαιχρησιμότηταςτωνδιακρανιακώνκινητικώνπροκλητώνδυναμικών(TcMEP)σεσυνδυασμόμεηλεκτρομυογραφικό(ΗΜΓ)έλεγχοσεεπεμβάσειςαποκατάστασηςκήληςτουμεσοσπονδύλιουδίσκουτηςαυχενικήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήλης(ΑΜΣΣ).ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Κατάτηχρονικήπερίοδο2/2007έως3/2009μελετήθηκαν38ασθενείς(13άνδρες,25γυναίκες,μέσηςηλικίας45,8±14,2έτη,εύρος24-84έτη).ΣεόλουςτουςασθενείςέγινεδιεγχειρητικάκαταγραφήτωνTcMEPκαιΗΜΓέλεγχος.ΑξιολογήθηκεημεταβολήτωναρχικώντιμώντωνTcMEPκαιοπιθανόςερεθισμόςτωννευρικώνστοιχείωνστοχειρουργικόπεδίο.ΌλοιοιασθενείςπαρακολουθήθηκανμετεγχειρητικάκαιέγινεκαταγραφήτηςέκβασηςτουςβάσητηςκλίμακαςVASκαιODOM.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΜετηχρήσητωνTcMEPκαιτουΗΜΓελέγχουαποφεύχθηκεηπρόκλησηβλάβηςστονευρικόιστόδιεγχειρητικά.Μόνιμηνευρολογικήβλάβημετεγχειρητικάδενσημειώθηκε.Σεόλουςτουςασθενείςημετεγχειρητικήπορείαήτανβελτιωμένη.Ασθενείςμε


41

αύξησητωνδυναμικώνμεγαλύτερητου41%είχανάριστηέκβαση(ODOMI)ενώασθενείςμεαύξησητωνδυναμικώνμικρότερητου12%είχανμέτριαβελτίωση(ODOMIII).ΥπήρξεμείωσητηςμέσηςτιμήςτηςκλίμακαςVASαπό6.39±2.16προεγχειρητικάσε2.39±1.17στους3μήνεςκαι1.65±0.90στονέναχρόνο.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗκαταγραφήτωνTcMEPκαιοΗΜΓέλεγχοςδιεγχειρητικάμπορείναπροσφέρειστηναποφυγήβλαβώντωννευρικώνδομών.ΕπιπλέονηκαταγραφήτωνTcMEPφαίνεταιναέχεικαιπρογνωστικήσημασία.

O23.ANEXPERIMENTALMODELOFADULT-ONSETSLIPPROGRESSIONINISTHMICSPONDYLOLISTHESISO.Paxinos1,3,A.Patwardhan1,J.Simonds1,A.Ghanayem1,S.Hodges2,R.Havey2,L.Voronov2

(1)LoyolaUniversity,Chicago,Maywood,Illinois,USA(2)VAHospital,Hines,Illinois,USA(3)251HellenicAirForceHospital,Athens,Greece

INTRODUCTION:Progressivespondylolisthesismayoccurinadultswithisthmicspondylolysis.Previousstudiesshowedthatbilateralparsdisruptionalonefailedtoproduceanteriorslipattheaffectedsegment.MATERIAL-METHODS:Fivelumbarspines(L1-sacrum)weretested(i)intact,(ii)aftercreatingbilateralparsfracturesatL5,and(iii)afterpartialdiscdenucleationatL5-S1,simulatingthedecreasedcompressiveandshearstiffnessofamoderatelydegenerateddisc.TheangularandtranslationalmotionatL5-S1weremeasuredasthespecimensweresubjectedtodifferentloadingconditionsacrosstheL5-S1segment:(i)purecompressive(follower)loadupto1200N,(ii)combinedcompressive-shearloadupto1200Nwithasheartocompressiveforceratios/c=1.0,and(iii)flexion-extensionmomentswithoutacompressivepreload.RESULTS:Pureflexion-extensionmomentsdidnotyieldanysignificantincreaseintranslationatL5-S1relativetotheintactvalueafterbilateralL5parsfracturesorafterpartialdiscdenucleation.AsignificantanteriortranslationofL5wasnotedafterpartialdiscdenucleationunderacombinedcompressive-shearload(s/c=1)acrossL5-S1.At1200N,theL5anteriorslipaveraged28%(±9.1).Whentheloadwasremoved,theresidualanteriorslipmeasured16%(±9.8).CONCLUSION:MuscledysfunctioncaninduceabnormalshearforcesattheL5-S1segment.Asthediscdegenerates,itscapacitytoresisttheanteriorshearforcesisconsiderablydiminished.Thus,acombinationofdiscdegenerationandmuscledysfunctionmayberesponsibleforconvertingastableisthmicspondylolysisintoanunstableprogressivespondylolisthesis.


42

Ο24.ΟΠΙΣΘΙΑΔΥΝΑΜΙΚΗΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΟΜΣΣΜΕΤΟΣΥΣΤΗΜΑDYNESYS.ΗΕΜΠΕΙΡΙΑΜΑΣΑΠΟΤΗΝΕΦΑΡΜΟΓΗΤΟΥΣΕ104ΑΣΘΕΝΕΙΣΚ.Χ.Σουλτάνης1,Κ.Α.Σταραντζής1,Ηλ.Παπαδόπουλος2,Γ.Κελάλης3,Ν.Παπαδάκης2,Γ.Σάπκας1

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»(3)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ:Τασυστήματαδιατήρησηςμιαςπεριορισμένηςκινητικότηταςστιςαρθρώσειςτηςσπονδυλικήςστήληςδεναποτελούνπιατολμηρέςκαικαινοτόμεςεφαρμογέςαλλάαναγνωρισμένεςλύσειςμεπλεονεκτήματακαιμειονεκτήματα.ΣτηνπαρούσαμελέτησυνοψίζονταιτααποτελέσματατηςδικήμαςεμπειρίαςμετοσύστημαDYNESYS.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Μελετήθηκαναναδρομικά104ασθενείςπουυποβλήθηκανσεοπίσθιαδυναμικήσταθεροποίησητηςΟΜΣΣμετοσύστημαDYNESYSαπό1/1/1999έωςκαι31/12/2009(51άνδρες,53γυναίκες).Ομέσοςόροςηλικίαςήταν49,2έτη(21-82ετών).Οιενδείξειςτηςχειρουργικήςεπέμβασηςήταν:α)κήλημεσοσπονδυλίουδίσκου(49),β)εκφυλιστικήνόσοςτουμεσοσπονδυλίουδίσκου(20),γ)αστάθειασπονδυλικήςστήλης(14),καιδ)σπονδυλικήστένωση(21).Ημέσηπερίοδοςπαρακολούθησηςήταν46μήνες(4-86μήνες).Σε47ασθενείςέγινεσταθεροποίηση1επιπέδου,σε39ασθενείς2επιπέδωνκαισε18ασθενείς3επιπέδωνκαιπάνω(έως5).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΤοOswestryDisabilityIndexβελτιώθηκεαπό56,7%(κατάμέσοόρο)προεγχειρητικάστο22,6%μετεγχειρητικά.73%τωνασθενώνδήλωσανπολύήαρκετάικανοποιημένοιαπότοαποτέλεσμα.8ασθενείςδήλωσανκαθόλουικανοποιημένοιαπότοαποτέλεσμα.5ασθενείςυποβλήθηκανσεεπανεπεμβάσεις(2λοιμώξεις).Ηπιοσυχνήπαρατήρησηήτανηχαλάρωσητωνβιδώνπουσυνήθωςόμωςήτανασυμπτωματική(22ασθενείς-21,1%).Ταποσοστάικανοποίησηςήταναντιστρόφωςανάλογατωνεπιπέδωντηςσταθεροποίησης.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗδυναμικήοπίσθιασταθεροποίησημετοσύστημαDYNESYSαποτελείμιααξιόπιστημέθοδομεαποτελέσματασυγκρίσιμααυτώνμιαςσταθερήςσπονδυλοδεσίας.Ηπροσεκτικήεπιλογήτωνασθενώνμαζίμετηνεπιμελήχειρουργικήτεχνική,μπορείναεξασφαλίσειτηνεπιτυχίατηςμεθόδουστησυντριπτικήπλειοψηφίατωνπεριπτώσεων.

Ο25.ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΚΑΙΟΣΦΥΪΚΗΣΤΕΝΩΣΗ:ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΚΑΙΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΝ.Παιδακάκος,Ε.Ρόκας,Σ.Θεοδωρόπουλος,Μ.Σιακαβέλλα,Γ.Δημογέροντας,Γ.Μακρυγιαννάκης,Α.Ρόβλιας,Μ.Παπαδόπουλος,Ε.ΚωνσταντινίδηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Ηπαρουσίασητηςεμπειρίαςμαςστηναντιμετώπισητηςοσφυϊκήςστένωσηςσεέδαφοςεκφυλιστικήςσπονδυλοαρθροπάθειας,μεευρείαπεταλεκτομή,τρηματεκτομήκαιδιαυχενικήσπονδυλοδεσία.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: ΣτοδιάστημαΙαν2005–Φεβ2010αντιμετωπίστηκανμετηνωςάνωτεχνική94ασθενείςμεοσφυϊκήστένωση,32εκτωνοποίωνπαρουσίαζανκαισπονδυλολίσθηση.41ήτανάντρεςκαι53γυναίκες,μεμ.ο.ηλικίαςτα67έτη(46-84).Για19επρόκειτογιαεπανεπέμβαση.Τακύριασυμπτώματαήτανοσφυαλγία(100%)καιισχιαλγία(74%)μηυφιόμενεςμετηφαρμακευτικήαγωγή,διαλείπουσανευρογενήςχωλότητα(80%),


43

δερμοτομικέςαισθητικέςδιαταραχές(47%),μείωσητενόντιωναντανακλαστικών(38%),έκπτωσημυικήςισχύος(31%),διαταραχέςούρησης(15%).ΕλέχθηκανόλοιμεακτινογραφίεςF/P/δυναμικέςκαιMRI,ορισμένοιδεκαιμεCT.Τοfollowupδιήρκεσε6με24μήνες(μ.ο.13).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Οπόνοςκαιηχωλότηταβελτιώθηκανσε89ασθενείς.Οιδιαταραχέςούρησηςβελτιώθηκανσεποσοστό57%καισεκανέναασθενήδεχειροτέρεψαν.Όλοιοιασθενείςπαρουσίασανεπιτυχήσύντηξησε8-12μήνες.ΣύμφωναμετακριτήριατουMacnab53ασθενείςείχανάριστοαποτέλεσμα(3εξεπανεπεμβάσεως),29καλό(7εξεπανεπεμβάσεως),9μέτριο(6εξεπανεπεμβάσεως)και3φτωχό(3εξεπανεπεμβάσεως).Υπήρξεθραύσηκοχλίασε2περιπτώσεις,λανθασμένητοποθέτησηκοχλίασε3περιπτώσεις,διάνοιξησκληράςσε3ασθενείς(οι2εξεπανεπεμβάσεως).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηωςάνωτεχνικήαντιμετωπίζειεπιτυχώςτηνοσφυϊκήστένωσηεάνηαποσυμπίεσηείναιεπαρκής.Ησταθεροποίησηαποτρέπειτηνεμφάνισημετεγχειρητικήςτμηματικήςαστάθειαςκαιπεραιτέρωεκφύλισης.

Ο26.ΗΝΕΥΡΟΠΛΟΗΓΗΣΗΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣA.Βενετικίδης,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Κ.Δαμηλάκης,Χ.Γκολέμης,Σ.Σταματίου,Α.Μάρκελλος,Γ.Γεωργουλής,Λ.Βοϊδονικόλας,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Ηνευροπλοήγησηείναιμιασύγχρονητεχνικήγιατηνεντόπισηκαικαθοδήγησητουχειρουργούμεσκοπότηνασφαλήκαιελάχισταεπεμβατικήαφαίρεσηεξεργασιώντουεγκεφάλου.Ηνευροπλοήγησηστησπονδυλικήστήληδενχρησιμοποιείταιευρέωςλόγωτωνδυσκολιώνστηνκαταγραφήσταθερώνανατομικώνσημείωνπουμεταβάλλονταιστηχειρουργικήθέση.Σκοπόςτηςεργασίαςείναιηανάδειξητηςεμπειρίαςμαςστηχρήσητηςνευροπλοήγησηςστιςχειρουργικέςπροσπελάσειςτηςσπονδυλικήςστήλης.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Πρόκειταιγια6ασθενείς2άνδρεςκαι4γυναίκεςπουυποβλήθηκανσεεπεμβάσειςλόγωεξεργασιώνκαιεκφυλιστικήςσπονδυλολίσθησηςτηςσπονδυλικήςστήλης.Γιατηνευροπλοήγησηχρησιμοποιήθηκανδύοδιαφορετικάσυστήματακαιέγινεχρήσητουχειρουργικούμικροσκοπίουόπουήταναναγκαίο.Επίσηςχρησιμοποιήθηκεδιεγχειρητικήνευροπαρακολούθησημεσυνεχήκαταγραφήτωνπροκλητώνδυναμικών(evokedpotentials),γιατηδιασφάλισητηςακεραιότητάςτηςλειτουργίαςτουμυελούκαιτωννεύρωντηςσπονδυλικήςστήληςκατάτουςχειρουργικούςχειρισμούς.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Καιοιέξιασθενείςείχανεπιτυχήέκβασητόσοστηναφαίρεσητωνόγκωνόσοκαιστηνανάταξητηςολίσθησηςτωνσπονδύλων.Στονπρώτοχρόνομετεγχειρητικήςπαρακολούθησηςοιασθενείςπαραμένουνασυμπτωματικοί.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηχρήσητηςνευροπλοήγησηςστηνπαθολογίατηςσπονδυλικήςστήλης,προσφέρεισημαντικήβοήθειατόσοστηνακρίβειαδιεγχειρητικήςεντόπισηςτωνεξεργασιώνόσοεπίσηςκαιστηνακριβήτοποθέτησητωνδιαυχενικώνβιδώνσεεπεμβάσειςανάταξηςτηςσπονδυλικήςστήληςδιασφαλίζονταςκαιτηνελάχιστηεπεμβατικότητα.


44

Ο27.ΑΚΡΙΒΕΙΑΣΤΗΝΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΔΙΑΥΧΕΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝ.ΣΥΓΚΡΙΣΗΜΕΤΑΞΥΤΗΣΧΡΗΣΗΣΗ’ΜΗΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝΜΕΣΩΝΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣΚΑΙΕΙΔΙΚΩΝΤΕΧΝΙΚΩΝΠΛΟΗΓΗΣΗΣΙ.Γελαλής,Ν.Πάσχος,Α.Καραγεώργος,Χ.Αρναούτογλου,Α.Πολίτης,Δ.Νούσιας,Α.Πάκος,Θ.ΞενάκηςΟρθοπαιδικήΚλινική,ΙατρικήΣχολή,ΠανεπιστήμιοΙωαννίνων

ΣΚΟΠΟΣ:Σκοπόςτηςπαρούσαςμελέτηςαποτελείηδιερεύνησητηςακρίβειαςτωνδιάφορωντεχνικώνστηντοποθέτησηδιαυχενικώνκοχλίωνστησπονδυλικήστήλη.Πραγματοποιήθηκεσύγκρισημεταξύτηςσυμβατικήςτεχνικήςχωρίςτηβοήθειααπεικόνισης,τηςαπλήςακτινοσκόπησης,καιτωντεχνικώνπλοήγησηςμεβάσητηναξονικήτομογραφίακαιτηνακτινοσκόπηση.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Πραγματοποιήθηκεσυστηματικήανασκόπησητηςβιβλιογραφίαςμετηναναζήτησηλέξεωνκλειδιάστιςμηχανέςαναζήτησηςpubmed,ovidκαιspringer.Εφαρμόστηκανσυγκεκριμένακριτήριαεκλογής.Μόνοπροοπτικέςκλινικέςμελέτεςχρησιμοποιήθηκαν.Μελετήθηκανηθωρακικήκαιοσφυοϊερήμοίρατηςσπονδυλικήςστήλης.Απαραίτητηήτανηύπαρξηαξονικήςτομογραφίαςμετεγχειρητικά.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Αναγνωρίστηκαν28μελέτεςοιοποίεςπεριελάμβαναν1291ασθενείςκαι7024κοχλίεςσυνολικά.2701βίδεςτοποθετήθηκανχωρίςχρήσηαπεικόνισης.1729μετηβοήθειαακτινοσκόπησης,1926μετηχρήσηπλοήγησηςβασισμένησεαξονικήτομογραφίακαιτέλος668κοχλίεςμετηβοήθειαπλοήγησηςβασισμένησεακτινοσκόπηση.Στηνομάδατηςμηχρήσηςαπεικόνισηςτο90%τωνκοχλίωντοποθετήθηκεστηνασφαλήζώνη.Αντίθετα,το88%μόνοτωνκοχλίωνπουτοποθετήθηκανμεχρήσηακτινοσκόπησηςδενείχανσημαντικήδιάσπασητουφλοιού.Τέλος,το97%τωνκοχλίωνπουτοποθετήθηκανμετηχρήσηπλοήγησηςτόσομεβάσητηναξονικήτομογραφίαόσοκαιτηνακτινοσκόπησηπεριλαμβάνοντανστηνασφαλήζώνη.Μόνοσε26περιπτώσειςαναφέρθηκαννευρολογικέςεπιπλοκές,κυρίωςστιςομάδεςμηχρήσηςαπεικόνισηςκαιαπλήςακτινοσκόπησης.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηχρήσητωνσυστημάτωνπλoήγησης,μεβάσητόσοτηναξονικήτομόγραφίαόσοκαιτηνακτινοσκόπησηπαριστούνασφαλέστερεςκαιαποτελεσματικότερεςμεθόδουςτοποθέτησηςδιααυχενικώνκοχλιών,σεσχέσημετιςσυμβατικέςμεθόδουςτηςμηαπεικόνισηςκαιτηςαπλήςακτινοσκόπησης.

Ο28.ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗΣΑΞΟΝΙΚΗΣΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣΣΤΗΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΤΗΛΗΜΕΤΑΑΠΟΟΣΦΥΪΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΑ.Μπρότης,Κ.Πατεράκης,Κ.Σουλτογιάννης,Ι.Σιάσιος,Χ.Γάτος,Ε.Παπαδόπουλος,Κ.ΦουντάςΝευροχειρουργικήΚλινική,Π.Γ.Ν.Λάρισας

ΣΚΟΠΟΣ:Ναμελετήσουμετορόλοτηςτρισδιάστατηςαξονικήςτομογραφίαςμελεπτέςτομές(3D-RCT)στησπονδυλικήστήλημετάαπόοπίσθιασπονδυλοδεσίαμεσταθεράσυστήματα.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Τέσσεριςαπεικονιστικέςμέθοδοι(απλέςκαιδυναμικέςακτινογραφίεςΟΜΣΣ,3D-RCTΟΜΣΣκαιMRIΟΜΣΣ)συγκριθήκαν1)ωςπροςτηνποιότητατωνπληροφοριώνπουφέρουνσχετικάμετηνκατάστασητωνσπονδυλικώνσωμάτων,μεσοσπονδύλιωνδίσκων,νευρικώνστοιχείων,αποφυσιακώναρθρώσεων,τηςαρθρόδεσηςκαιτωνυλικώνσπονδυλοδεσίας,τηστοίχισητηςσπονδυλικήςστήλης,καιτηνπαρουσίατμηματικήςαστάθειας,και2)διαβαθμίστηκανωςπροςτηνσειράπροτίμησηςσεκάθεεπιμέρουςενότητα.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΗMRIείναιοριακάανώτερηαπότην3D-RCTΟΜΣΣστηναπεικόνισητωννευρικώνστοιχείωνκαιτουμεσοσπονδυλίουδίσκουκαικατατάσσεταιπρώτηστησειρά


45

προτίμησης(P<0.001).Μεταλλικάartifactsδιαστρεβλώνουντηνεικόνα,μειώνονταςέτσιτηνδιαγνωστικήποιότητατηνMRI.Η3D-RCTΟΜΣΣυπερτερείστηναπεικόνισητωνσπονδυλικώνσωμάτων,αποφυσιακώναρθρώσεων,τηςαρθρόδεσηςκαιτωνυλικώνσπονδυλοδεσίας,καιτηςστοίχισητηςσπονδυλικήςστήλης.Οιδυναμικέςακτινογραφίεςεξ’ορισμούπαρείχαντιςαπαιτούμενεςπληροφορίεςγιατηνύπαρξητμηματικήςαστάθειας.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Καμίααπεικονιστικήμέθοδοςδενείναιιδανικήσεόλουςτουςτομείς.Ωστόσο,οσυνδυασμός3D-RCTΟΜΣΣκαιMRIΟΜΣΣμαςδίνειτιςπερισσότερεςπληροφορίεςπουμαςενδιαφέρουνστηναρθρόδεσητηςσπονδυλικήςστήληςμεσταθεράμοσχεύματα.

Ο29.ΟΣΦΥΟΪΕΡΑΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΜΕΤΗΧΡΗΣΗΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥΚΟΧΛΙΩΝΛΑΓΟΝΙΟΥΚΑΙΔΙΑΥΧΕΝΙΚΩΝΚΟΧΛΙΩΝΙ.Πολυθοδωράκης1,Χ.Κατσιάφας1,Σ.Πήχας1,Κ.Παπαγεωργίου2,Σ.Σκιαδά1,Β.Χουλιάρας3,Σ.Μπουλής3

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Άρτας(2)ΑναισθησιολογικόΤμήμα,Γ.Ν.Άρτας(3)ΟρθοπαιδικήΚλινική,Γ.Ν.Άρτας

ΣΚΟΠΟΣ:ΗμελέτητηςαποτελεσματικότηταςτηςοσφυοϊεράςσπονδυλοδεσίαςμετηχρήσησυνδυασμούκοχλίωνλαγονίουκαιδιαυχενικώνκοχλίωνστηναντιμετώπισησύνθετηςπαθολογίαςτηςσπονδυλικήςστήληςΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:ΑπότοΔεκέμβριοτου2008ωςκαιΑύγουστο2010αντιμετωπίσθηκαν6ασθενείς(3άνδρεςκαι3γυναίκες,ηλικίας53-83)μεοσφυϊεράσπονδυλοδεσίαμεσυνδυασμόδιαυχενικώνκαικοχλίωνλαγονίου.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ένας(1)ασθενήςκάταγματουΟ5μετάεπέμβασησπονδυλοδεσίας,μεσυνοδάνοσήματαν.Parkinsonκαιοστεοπόρωση. Ένας(1)ασθενήςαυτόματοκάταγματουΟ5μετάάρσηβάρουςμεπολλάσυστηματικάνοσήματακαιβαρειάοστεοπόρωση.Μία(1)ασθενήςμεαπώλειατηςστεφανιαίαςκαιοβελιαίαςισορροπίαςτουκορμούμετάεπέμβασηπεταλεκτομήςκαισπονδυλοδεσίαςεπίεδάφουςσκολίωσηςκαιCaμαστού.Τρείς(3)ασθενείςμεπολυεπίπεδησπονδυλοδεσία. Ένας(1)ασθενείςπαρουσίασεφλεγμονήτουτραύματοςηοποίααντιμετωπίσθηκεμεαντιβιοτικήαγωγή.Μίαασθενήςπαρουσίασεατελεκτασίατουπνεύμονοςκαιαπεβίωσεμετά60ημέρεςλόγωμεταστάσεωνστονεγκέφαλοκαιεπιδείνωσητηςαναπνευστικήςλειτουργίας.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηοσφυοϊεράσπονδυλοδεσίαμετηχρήσησυνδυασμούκοχλίωνλαγονίουκαιδιαυχενικώνκοχλίωνσεασθενείςμεπροχωρημένηεκφυλιστικήπαθολογία,μεοστεοπόρωσηκαισυνοδεύοντανοσήματααποτελείμίαασφαλήκαιαξιόπιστηλύσηγιατηνσταθεροποίησηκαιανακατασκευήτηςσπονδυλικήςστήλης.

Ο30.ΠΟΛΥΠΛΑΓΙΑΔΙΑΣΩΜΑΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣΤΗΝΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΩΝΠΑΘΗΣΕΩΝΤΗΣΘΩΡΑΚΙΚΗΣΚΑΙΟΣΦΥΪΚΗΣΜΟΙΡΑΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΚ.Πατεράκης,Α.Μπρότης,Μ.Μπακοπούλου,Β.Αναγνωστόπουλος,Κ.Ιακωβάκη,Α.Μπούκαλης,Α.Τάσιου,Κ.ΦουντάςΝευροχειρουργικήΚλινική,Π.Γ.Ν.Λάρισας

ΣΚΟΠΟΣ:Hπαρουσίασητηςεμπειρίαςμαςαπότηχρήσητηςπολύπλάγιαςδιασωματικήςσπονδυλοδεσίαςστηναντιμετώπισητωνεκφυλιστικώνπαθήσεωντηςθωρακο-οσφυικήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήλης.


46

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Κατάτηδιάρκεια18μηνών,8άνδρεςκαι4γυναίκες,ηλικίας20-74ετών,υποβλήθηκανσεπολύπλάγιαδιασωματικήσπονδυλοδεσίαγιατηναντιμετώπισηεκφυλιστικώνπαθήσεωντηςΘωρακικήςκαιΟσφυϊκήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήλης.Δύοαπόαυτούςπαρουσίαζαννόσοτουπαρακείμενουδιαστήματος,2έπασχαναπόεκφυλιστικήνόσοτουΜΔ,4απόστένωση/αστάθειαΟΜΣΣ,2απόεκφυλιστικήκυφοσκολίωσημεσυνοδόστένωσηκαιδύοαπόΚΜΔΘΜΣΣ.ΟιασθενείςεκτιμήθηκανμετιςκλίμακεςODIκαιVAS1,3και6μήνεςμετεγχειρητικά.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Συνολικάαντιμετωπίσθηκαν24διαστήματα.Οχειρουργικόςχρόνοςκυμάνθηκεαπό45έως210λεπτά(M.Oανάεπίπεδο50λεπτά),ομέσοςόροςαπώλειαςαίματοςανάεπίπεδοήταν25mlκαιοιασθενείςκινητοποιήθηκαντοπρώτο24ωροκαιπαρέμειναννοσηλευόμενοιγιαλιγότεροαπό4μέρες.ΗβελτίωσησύμφωναμετιςκλίμακεςODIκαιVASήταν49%και5.4αντίστοιχα.Δενκαταγράφηκανεπιπλοκές.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗΠΠΔΣείναιμίαελάχισταεπεμβατικήτεχνικήηοποία,σεσύγκρισημετιςσυμβατικές,προσφέρειόχιμόνομίααξιόπιστηεναλλακτικήλύση,αλλάμπορείναεφαρμοσθείσανμίατεχνικήπρώτηςεπιλογής,ιδίωςσεπερίπτωσηεπανεπέμβασης,γιατηναντιμετώπισητωνεκφυλιστικώνπαθήσεωντηςΘΟΜΣΣ.

Ο31.ΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΝΟΣΟΤΟΥPARKINSONΓ.Σάπκας1,Γ.Κελάλης2,Κ.Σουλτάνης1,Η.Παπαδόπουλος3,M.Παπαδάκης3,Γ.Καπετάνος4

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΠανεπιστήμιοΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»(4)Γ΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:ΗπαρούσαμελέτηαφοράστηνανάλυσηασθενώνμενόσοτουParkinsonπουυποβλήθηκανσεεπεμβάσειςστησπονδυλικήστήλη(ΣΣ)καιστηνεκτίμησητουποσοστούεπιπλοκώνσεαυτέςτιςιδιαίτερεςπεριπτώσεις.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Δώδεκαασθενείς(πάσχοντεςαπόνόσοτουParkinson)υποβλήθηκανσεχειρουργικήεπέμβασηστηΣΣκατάτηνπερίοδο2005–2010,λόγωδιαφόρωνπαθήσεων.Μελετήθηκανοιπεριπτώσειςεπανεπέμβασεωςκαιfailedbacksurgery.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ToFollow–Upαπό6-42μήνες.Σεόλουςτουςασθενείςπαρατηρήθηκανακτινολογικέςή/καικλινικάπροβλήματα.Τοκυριότεροπρόβλημαήτανηχαλάρωσητωνδιαυχενικώνβιδώνή/καιηυποτροπήαλλάκαιηεπιδείνωσητηςπαραμόρφωσης.Σεεπτάπεριπτώσειςοιασθενείςυποβλήθηκανσεεπανεπέμβασημεπτωχάαποτελέσματα.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΟιασθενείςμενόσοτουParkinsonπουυποβάλλονταισεεπεμβάσειςστηΣΣτείνουνναεμφανίζουνυψηλότεροποσοστόεπιπλοκώναπόότισυνήθωςκαισυχνάοδηγούνταισεεπανεπέμβαση.Οιασθενείςαυτοίπρέπειναενημερώνονταιγιααυτήτηνπροοπτικήκαιναελέγχονταιτακτικάκαιεξονυχιστικά.

Ο32.ΗΣΥΝΥΠΑΡΞΗΤΟΥΣΥΝΔΡΟΜΟΥARNOLD–CHIARIΜΕΤΗΣΚΟΛΙΩΣΗΣΤΗΝΠΑΙΔΙΚΗΗΛΙΚΙΑΓ.Γεωργουλής,Γ.Αλεξίου,Γ.Σφακιανός,Ν.ΠροδρόμουΝευροχειρουργικήΚλινική,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπόςτηςπαρούσαςεργασίαςείναιηπροσέγγισητηςσκολίωσηςπέρααπότην


47

καθεαυτήδομικήδιαταραχήτηςσπονδυλικήςστήλης,αναζητώνταςτησυνύπαρξηφαινομένωνδυσραφισμούστονευράξοναμεχαρακτηριστικόεκπρόσωποτοσύνδρομοChiari.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: ΠαρουσιάζονταιτρειςχαρακτηριστικέςπεριπτώσειςασθενώνμεσκολίωσηπουοπεραιτέρωέλεγχοςανέδειξετηνταυτόχρονηύπαρξητουσυνδρόμουChiariδιαφορετικώντύπων.Ηπρώτηασθενής,κορίτσι10ετώνμειστορικόσκολίωσης,εμφάνισεαιφνίδιαεπεισόδιοαστάθειας,αταξίαςκαικολλώδουςομιλίας.ΗMRIέδειξεμικρόοπίσθιοκρανιακόβόθροκαιελάχιστησυριγγομυελία(Chiari0).Στηδεύτερη,κορίτσι9ετών,στονπροεγχειρητικόέλεγχογιατηναντιμετώπισηεκσεσημασμένηςσκολίωσηςτηςΘΜΣΣδιαπιστώθηκεσυριγγομυελικόςδιαχωρισμός.ΗMRIέδειξευποβάθμισητωνπαρεγκεφαλιδικώναμυγδαλώνστοεπίπεδουτουΑ1καισυριγγομυελία(ChiariI).Στηντρίτη,κορίτσι6ετών,μεσκολίωσηΘ-ΟΜΣΣκαιανισοσκελίαανακαλύφθηκανστοπαιδιατρικόέλεγχοδερματικάστίγματαδυσραφισμού.ΗMRIέδειξεκαθίζησητωνπαρεγκεφαλιδικώνημισφαιρίωνπροςτηνΑΜΣΣκαισυριγγομυελία(ChiariII).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΈπειτααπότηδιαπίστωσησυνύπαρξηςσυνδρόμουChiariκαμίααπότιςασθενείςδενχειρουργήθηκεγιατηδιόρθωσητηςσκολίωσης.Ηδεύτερηυπεβλήθησευπινιακήκρανιοτομία,καιβαθμιαίαβελτιώθηκετόσοοσυριγγομυελικόςδιαχωρισμόςόσοκαιησκολίωση.ΣτηδιεθνήβιβλιογραφίατοσύνδρομοChiariσυνοδεύονταιστο40%τωνπεριπτώσεωνμεδομικέςβλάβεςτηςσπονδυλικήςστήλης,μεκυριότερητησκολίωση.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Σεπιθανότηταισχυρήςυποψίαςδιαταραχώνστησύστασητουνευράξονα,ησκολίωσηπρέπεινααντιμετωπιστείωςτοεπιφαινόμενοκαιόχιωςμίαμεμονωμένηνοσολογικήοντότητα.ΓιατηναναζήτησηενδεχόμενηςσυνύπαρξηςσυνδρόμουChiariσεφαινότυποσκολίωσηςαπαιτείταιηκατάλληληνευρολογικήεξέτασηκαιηαπεικόνισητουΚΝΣμεMRI.

Ο33.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΥΡΙΓΓΟΜΥΕΛΙΑΣ:ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣΕΙΡΑΣ6ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝΑ.Τσιτλακίδης,Ι.Μάγρας,Ι.Πατσαλάς,Π.Σελβιαρίδης,Κ.ΠολυζωίδηςΑ’ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΣΚΟΠΟΣ: Ηδιερεύνησητωναποτελεσμάτωντηςχειρουργικήςαντιμετώπισηςτηςσυριγγομυελίας.Περιγράφονταιηκλινικήεικόνα,ταακτινολογικάευρήματα,οιχειρουργικέςτεχνικέςπουχρησιμοποιήθηκανκαιταμετεγχειρητικάακτινολογικάκαικλινικάευρήματα.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Απότο2001ωςτο2010αντιμετωπίστηκαν6ασθενείςμεσυριγγομυελίαηλικίας37ως62ετών.Ταπροεξάρχοντασυμπτώματαήτανοιδιαταραχέςστηνκινητικότητατωνάκρων,μεδιακύμανσηαπόανεπαίσθητεςδιαταραχέςωςτετραπληγία,ενώσεένανασθενήπαρουσιάστηκανκαικαρδιοαναπνευστικέςδιαταραχές.Απεικονιστικά,σε2ασθενείςπαρατηρήθηκεσυριγγοπρομηκομυελία,σε1ασθενήσυριγγομυελίαστούψοςτουινιακούτρήματος,σε1ασθενήστούψοςτηςαυχενοθωρακικήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήληςκαισε1ασθενήστούψοςτηςθωρακικήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήλης.Όλοιοιασθενείςυπεβλήθηκανσεεπεμβάσειςμεστόχοτηναντιμετώπισητουαιτίουτηςσυριγγομυελίας.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Σεόλουςτουςασθενείςμετεγχειρητικάπαρατηρήθηκεκλινικήβελτίωση,μεύφεσητωνπαρετικώνστοιχείων,άμβλυνσητωνσυμπτωμάτωνυπαισθησίαςή/καιδυσαισθησίαςή/καισταθεροποίησητηςκαρδιοαναπνευστικήςκαταστολής,ενώσεένανασθενήμετεγχειρητικάπαρατηρήθηκεχρόνιοςπόνος.Συντοιςάλλοις,παρατηρήθηκεκαιαπεικονιστικήβελτίωσημελέπτυνσηήακόμηκαιεξαφάνισητηςσύριγγας.


48

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηχειρουργικήπαρέμβασηπουαποσκοπείστηνάρσητηςαιτίαςτηςσυριγγομυελίαςστησειράαυτήείχεωςαποτέλεσματηνεπιτυχήκλινικήκαιαπεικονιστικήαντιμετώπισηαυτήςτηςκατάστασης.

Ο34.ΠΛΕΥΡΕΓΚΑΡΣΙΕΚΤΟΜΗΓΙΑΕΞΑΙΡΕΣΗΝΕΥΡΙΝΩΜΑΤΩΝΘ.Μ.Σ.Σ.(ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣΕΙΡΑΣΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ)Α.Βενετικίδης1,Κ.Δαμηλάκης1,Ε.Χατζηδάκης1,Μ.Φρατζόγλου1,Γ.Γεωργουλής1,Α.Μάρκελλος1,Λ.Βοϊδονικόλας1,Σ.Σταματίου1,Θ.Κυριακού1,Μ.Γεραζούνης2

(1)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική(2)ΚλινικήΧειρουργικήςΘώρακος,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Ηνευροπλοήγησηείναιμιασύγχρονητεχνικήγιατηνεντόπισηκαικαθοδήγησητουχειρουργούμεσκοπότηνασφαλήκαιελάχισταεπεμβατικήαφαίρεσηεξεργασιώντουεγκεφάλου.Ηνευροπλοήγησηστηνσπονδυλικήστήληδενχρησιμοποιείταιευρέωςλόγωδυσκολιώνστηνκαταγραφήσταθερώνανατομικώνσημείωνπουμεταβάλλονταιστηχειρουργικήθέση.Σκοπόςτηςεργασίαςείναιηανάδειξητηςχρησιμότηταςτηςνευροπλοήγησηςκαθώςκαιτηςσημασίαςτηςεπιλογήςτηςκαταλληλότερηςχειρουργικήςπροσπέλασης,ενπροκειμένωτηςπλευρεγκαρσιεκτομής,γιατηναφαίρεσηνευρινωμάτωντηςΘ.Μ.Σ.Σ.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Πρόκειταιγιαδυοασθενείς. Ένανάνδρα34ετώνμεπλευροδυνίαδεξιάαπό3μήνου.Ηνευρολογικήεξέτασηανέδειξεαυξημένατενόντιααντανακλαστικάκαικατάργησητωνκοιλιακώναντανακλαστικών.ΥπεβλήθησεμαγνητικήτομογραφίαΘ.Μ.Σ.Σ.αναδεικνύονταςχωροκατακτητικήεξεργασίαεξωσκληρίδιαενδοτρηματικήισοϋψώςτωνΘ10Θ11σπονδύλωνσυμβατήμενευρίνωμα.ΥποβλήθηκεσεχειρουργικήεξαίρεσητουόγκουμεπλευρεγκαρσιεκτομήαφούαφαιρέθηκετμήματηςΘ10πλευράςκαιτηςεγκάρσιαςαπόφυσηςτουΘ10σπονδύλου.Τοδεύτεροπεριστατικόείναιμιαγυναίκα48ετώνμεριζαλγίακατανομήςΘ5-Θ6καιχωρίςάλλασυνοδάνευρολογικάπροβλήματα,ηοποίαεπίσηςυποβλήθηκεσεπλευρεγκαρσιεκτομήαντιστοίχως.Ωςσύστημανευροπλοήγησης,χρησιμοποιήθηκετο«SynergyStealthStation»-MedtronicUSA.Οιόγκοιαφαιρέθηκανμετηχρήσηχειρουργικούμικροσκοπίου.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Οιασθενείςείχανάμεσηαπελευθέρωσηαπότουςπόνους,εξήλθανδεμετάαπόολιγοήμερηνοσηλεία.Στον1χρόνοκαιέξιμήνεςαντίστοιχαμετεγχειρητικήςπαρακολούθησηςπαραμένουνασυμπτωματικοί.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηχρήσητηςνευροπλοήγησηςστηνπαθολογίατηςσπονδυλικήςστήληςπροσφέρεισημαντικήβοήθεια,ειδικάστηνεξαίρεσηενδοτρηματικώνόγκωντηςΘΜΣΣ.Ηπλευρεγκαρσιεκτομήαποτελείτηνπροσπέλασηεκλογήςκαιοσυνδυασμόςτουςεξασφαλίζειτηνελάχιστηεπεμβατικότητασεαυτήτηνευαίσθητηπεριοχήτηςσπονδυλικήςστήλης.

Ο35.ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΚΑΙΕΚΒΑΣΗΑΣΘΕΝΩΝΜΕΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑΤΑΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓ.Αλεξίου1,Γ.Φωτακόπουλος1,Δ.Παχατουρίδης1,Α.Ζυγούρης1,Ε.Μίχος1,Δ.Δρόσος1,Γ.Σαββανής1,Α.Ντούλια2,Α.Γούσσια2,Σ.Βούλγαρης1


ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπόςτηςπαρούσαςμελέτηςείναιηανάλυσητηςκλινικήςεικόνας,αντιμετώπισης


49

καιέκβασηςασθενώνμεεπενδυμώματασπονδυλικήςστήλης.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Κατάτηχρονικήπερίοδο1/2000έως6/2010μελετήθηκαν14ασθενείς(10άνδρες,4γυναίκες,μέσηςηλικίας48.3±18έτη,εύρος17-79έτη).Όλοιοιασθενείςαντιμετωπίστηκανχειρουργικάκαιείχαντακτικήμετεγχειρητικήπαρακολούθηση.ΗέκβασητωνασθενώναξιολογήθηκεβάσητηςκλίμακαςFrankel.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Τοπιοσυχνόαρχικόσύμπτωμαήτανοπόνοςκαιηδυσχέρειαβάδισης.Πλήρηεξαίρεση,βάσειτωνευρυμάτωνμετεγχειρητικήςμαγνητικήςτομογραφίαςέγινεσε12/14περιπτώσεις.Δύοασθενείςέπασχαναποαναπλαστικόεπενδύμωμα(gradeIII),8απόgradeIIκαι4απόμυξοδηλώδη(gradeI).Μετάμέσηπερίοδοπαρακολούθησης5.1έτη(έυρος2μήναμε10έτη)παρατηρήθηκαν1τοπικήυποτροπήκαιμίαδιασποράτηςνόσου.Στηνπολυπαραγοντικήανάλυσημόνοοβαθμόςεκτομήςείχεανεξάρτητηπρογνωστικήσημασία(p=0.01).Σεδέκαασθενείςυπήρξεβελτίωσημετεγχειρητικά.ΗβελτίωσηήτανσημαντικάκαλύτερηστουςασθενείςμεμικρότερηδιάρκειαπροεγχειρητικώνσυμπτωμάτωνκαιμελιγότεραπροεγχειρητικάελλείμματαβάσητηςκλίμακαςFrankel.Ενδιαφέρονεύρημαυπήρξεηανάπτυξηδεύτερηςκακοήθειαςσε4ασθενείς.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηέγκαιρηαντιμετώπισηκαιηπροσπάθειαγιαπλήρηεξαίρεσηπροσφέρουνστηνμετεγχειρητικήέκβασητωνασθενών.Σεπερίπτωσηπλήρηςεξαίρεσηςημετεγχειρητικήακτινοθεραπείαδενείναιαπαραίτητη.Ωστόσο,λόγωτουαναφερόμενουκινδύνουυποτροπήςκαιτωνευρημάτωνγιατηνεμφάνισηδεύτερηςκακοήθειαςαπαραίτητηείναιημακροχρόνιαπαρακολούθηση.

Ο36.ΕΝΔΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟΙ–ΕΝΔΟΜΥΕΛΙΚΟΙΟΓΚΟΙ.ΗΕΜΠΕΙΡΙΑΤΗΣΚΛΙΝΙΚΗΣΜΑΣΓ.Γεωργουλής,Μ.Φρατζόγλου,Ε.Χατζηδάκης,Χ.Γκολέμης,A.Μάρκελλος,Σ.Σταματίου,Α.Βενετικίδης,Λ.Βοϊδονικόλας,Κ.Δαμηλάκης,Π.Γ.Παπανικολάου,Θ.Παλαιολόγος,Θ.ΚυριακούΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπόςτηςπαρούσαςεργασίαςείναινααποτυπωθείηεμπειρίατηςκλινικήςμαςστηναντιμετώπισηενδοσκληρίδιων–ενδομυελικώνεξεργασιώντηςΣΣτηντελευταίατριετία.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Πρόκειταισυνολικάγιαέξιασθενείς(πέντεάνδρες,μίαγυναίκαμεμέσοόροηλικίας45έτη)οιοποίοιπαρουσίασανσυμπτωματολογίαπροοδευτικήςαδυναμίαςκυρίωςτωνάνωάκρωνκαθώςκαιαίσθημαυπαισθησίαςεπιπολήςκαιεντωβάθει.ΟαπεικονιστικόςέλεγχοςανέδειξεενδομυελικέςεξεργασίεςμεεντόπισηστηνΑΜΣΣκαιΘΜΣΣ.Όλοιοιασθενείςυποβλήθηκανσεχειρουργικήαφαίρεσητωνεξεργασιών.Ημετεγχειρητικήπορείαήτανομαλήχωρίςεπιπλοκές.Ηιστολογικήεξέτασηέδειξε2επενδυμώματα,1λίπωμα,1αστροκύττωμα,1σβάννωμακαι1ψευδοθηλωματώδεςεπενδύμωματελικούνηματίου.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΟιμετεγχειρητικέςπορείεςτωνασθενώναξιολογήθηκανσύμφωναμετηνκλίμακατουFrankel.ΤρειςασθενείςμεπροεγχειρητικόFrankelEπαρέμεινανστονίδιοβαθμόενώοιυπόλοιποιεπιδεινώθηκαναρχικάσεFrankelD,αλλάσταδιακάβελτιώθηκανκαιμετέπεσανσεFrankelEσχεδόνμετάαπόέναέτος.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οιενδοσκληρίδιοι–ενδομυελικοίόγκοιτηςΣΣέχουνωςεπίτωνπλείστωνκαλοήθησυμπεριφορά.Οσημαντικότεροςπαράγονταςγιατονκαθορισμότηςμακροπρόθεσμηςμετεγχειρητικήςέκβασηςείναιτοπροεγχειρητικήνευρολογικήεικόνατουασθενούς.Ωστόσο,πρέπειναλαμβάνεταιυπόψηησυνακόλουθηυποκείμενηιστολογικήσύστασητουεκάστοτεόγκου.


50

Ο37.ΕΝΔΟΣΚΛΗΡΙΔΙΟΙΟΓΚΟΙΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ.ΑΝΑΛΥΣΗ62ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝΓ.Αλεξίου1,Γ.Φωτακόπουλος1,Δ.Παχατουρίδης1,Α.Ζυγούρης1,Ε.Μίχος1,Δ.Δρόσος1,Γ.Σαββανής1,Α.Ντούλια2,Α.Γούσσια2,Σ.Βούλγαρης1


ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπόςτηςπαρούσαςμελέτηςείναιηανάλυσητηςκλινικήςεικόνας,αντιμετώπισηςκαιέκβασηςασθενώνμεενδοσκληρίδιοόγκοσπονδυλικήςστήληςπουαντιμετωπίστηκανστηνκλινικήμας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Κατάτηχρονικήπερίοδο1/2000έως6/2010μελετήθηκαν62ασθενείς(30άνδρες,32γυναίκες,μέσηςηλικίας56,1±22,6έτη,εύρος17-85έτη).Όλοιοιασθενείςαντιμετωπίστηκανχειρουργικάκαιείχαντακτικήμετεγχειρητικήπαρακολούθηση.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Τοπιοσυχνόαρχικόσύμπτωμαήτανοπόνος.Όλοιοιασθενείςαντιμετωπίστηκανμεοπίσθιαπροσπέλαση.Δεκατρείς(21%)χωροκατακτητικέςεξεργασίεςεντοπίστηκανστηνΑΜΣΣ,22(35.5%)στηνΘΜΣΣ,11(17.7%)στηνΟΜΣΣ,7(11.3%)στομυελικόκώνοκαι9(14.5%)στηνιππουρίδα.Είκοσιτέσσερις(39%)ασθενείςέπασχαναπόμηνιγγίωμα(2άτυπα,1μεικτούτύπου,3μεταβατικά,7μηνιγγοθηλιακακαι11ψαμμωματώδουςτύπου).Ομέσοςδείκτηςκυτταρικούπολλαπλασιασμού(MIB-1)ήταν4.7±2.4.Δεκατέσσεριςασθενείς(23%)έπασχαναπόεπενδυμώματα(4gradeI,8gradeIIκαι2gradeIII).Ομέσοςδείκτηςκυτταρικούπολλαπλασιασμού(MIB-1)ήταν1.7±0.7. Έντεκα(18%)ασθενείςέπασχαναπόνευρινώματακαιάλλεςπιοσπάνιεςοντότητες.Επτάασθενείςχάθηκανστηνπερίοδοπαρακολούθησης.Στο87%τωνασθενώνυπήρξεβελτίωσημετεγχειρητικά.Ηβελτίωσηήτανμεγαλύτερησεασθενείςμεμικρότερηδιάρκειασυμπτωμάτων.Μετάμέσηπερίοδοπαρακολούθησης5.2έτη(εύρος1μήναμε10έτη)παρατηρήθηκαν2υποτροπές.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ταμηνιγγιώματαείναιοιπιοσυχνοίενδοσκληρίδιοιόγκοι.Ηέγκαιρηαντιμετώπισηκαιηπροσπάθειαγιαπλήρηεξαίρεσηπροσφέρουνστηνμετεγχειρητικήέκβασητωνασθενών.Ωστόσο,λόγωτουκινδύνουυποτροπήςαπαραίτητηείναιημακροχρόνιαπαρακολούθηση.

Ο38.ΜΕΛΕΤΗΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣ(SCHOOLSCREENING)ΣΕΠΑΙΔΙΑ8-14ΕΤΩΝΣΕΟΡΕΙΝΟΠΛΗΘΥΣΜΟΚ.Αναγνωστάκος,Γ.Σαλαγιάννης,Π.Τριάντης,Δ.Γιαννούλης,Ε.Γ.Χριστοδούλου,Χ.ΣδρένιαςΟρθοπαιδικήΚλινικήΓ.Ν.Ν.Καρπενησίου

ΣΚΟΠΟΣ:Ηπρώιμηδιάγνωσητηςιδιοπαθούςσκολίωσηςμετηνπροληπτικήεξέτασηoμάδαςσχολικούπληθυσμούστιςυψηλούκινδύνουηλικίεςτων8-14ετών.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Ηεξέτασηέγινεαπόειδικώςσυγκροτημένεςομάδεςιατρικούκαιπαραϊατρικούπροσωπικού.ΗεξέτασηέγινετουςμήνεςαπότονΙανουάριοέωςκαιτοΣεπτέμβριοτου2010σεδημόσιασχολείαστοΝόμοΕυρυτανίας.Αναλυτικάηεξέτασηπεριλάμβανετηνκαταγραφήτωνστοιχειώντωνπαιδιών,ανθρωπομετρικέςπαραμέτρους(ύψους,βάρους,BMI),καθώςκαιεξέτασητηςσπονδυλικήςστήληςμετηδοκιμασίατηςεπίκυψης(ADAMSTEST)τωνεξεταζόμενωνπαιδιών.Ηύποπτηγιασκολίωσηομάδαπαιδιώνπαραπέμφθηκεγιαπεραιτέρωακτινολογικόέλεγχο.


51

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Συνολικάεξετάσθηκαν281ατόμωντωνηλικιών8-14,απόταοποίατα134αγόριακαι147κορίτσια.Κλινικώςθετικάδιαγνώστηκαν17παιδιάεκτωνοποίωντα8ήταναγόριακαιτα9κορίτσια.Ταακτινολογικώςκυρτώματαήταν:

Σύνολο Αγόρια Κορίτσια0-10ο 10 6 410-19ο 6 2 420-29ο 1 - 130-39ο - - -

Οιθωρακοοσφυϊκέςκαμπύλεςήταν7,οιαμιγώςοσφυϊκές6ενώοιθωρακικέςήταν4.Οιαριστερέςσκολιωσειςήτανσχεδόνδιπλάσιεςαπότιςδεξιές.Απότοσύνολοτωνεξετασθεντωνπαιδιώνδύομόνοεστάλησανσεειδικήμονάδαγιαπεραιτέρωέλεγχοή/καιαντιμετώπιση,ενώταυπόλοιπαπαιδιάευρίσκονταιυπόετησίαπαρακολούθηση.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Τελικώς,πιστεύουμεότιοπροληπτικόςέλεγχοςτουσχολικούπληθυσμούσυμβάλλειστηνέγκαιρηδιάγνωσηκαιέναρξησυντηρητικήςθεραπείαςηοποίαμπορείναπεριορίσειτοναριθμότωνπεριπτώσεωνπουθαέχουντηνανάγκηχειρουργικήςαντιμετώπισης.

Ο39.ΕΚΦΡΑΣΗΤΩΝΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ1ΚΑΙ12(MMP-1,MMP-12)ΣΕΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΥΣΔΙΣΚΟΥΣΕΠΙΜΥΩΝΜΕΤΑΑΠΟΕΦΑΡΜΟΓΗΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝΔΥΝΑΜΕΩΝΘ.ΒΓρίβας1,Η.Βασιλειάδης2,Ά.Κασπίρης2,Λ.Χάλντη3,Δ.Κλέτσας4,Σ.Α.Παπαδάκης5

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΟρθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική(3)ΠαθολογοανατομικόΕργαστήριο,Γ.Ν.Μ.«ΑμαλίαΦλέμιγκ»,Αθήνα(4)ΕργαστήριοΚυτταρικούΠολλαπλασιασμούκαιΓήρανσηςτουΙνστιτούτουΒιολογίας,τουΕ.ΚΕ.Φ.Ε.«Δημόκριτος»,Αθήνα(5)Δ΄ΟρθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ:Οιμεταλλοπρωτεϊνάσεςείναιένζυμαπουαποδομούνσυστατικάτηςεξωκυττάριαςθεμέλιαςουσίας.Σκοπόςτης εργασίας είναι η μέτρηση της συγκέντρωσης των MMP-1και12έπειτααπόεφαρμογήασύμμετρωνδυνάμεωνσεμεσοσπονδύλιουςδίσκους(ΜΔ)επίμυωνκαιημελέτητουπιθανούαιτιολογικούτουςρόλοςστηνεκφύλισητουΜΔκαιστηνεπιδείνωσητηςσκολιωτικήςκαμπύλης.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Ηεφαρμογήτωνασύμμετρωνδυνάμεωνέγινεμεταξύ9ου-10ουσπονδύλουτηςουράςεπίμυων,μετηχρήσηπολύμικρήςσυσκευήςIlizarovέπειτααπόαναισθησία.Δημιουργήθηκαν3ομάδεςανάλογαμετοβαθμότηςπαραμόρφωσης(15επίμυεςσεκάθεομάδα),όπουστηνομάδαIαυτήήταν10,στηνομάδαII30καιστηνομάδαIII50.ΟιανέπαφοιΜΔχρησιμοποιήθηκανωςμάρτυρες.Ταπειραματόζωαθυσιάστηκαντην35ηημέρακαιοιιστολογικέςτομέςτμημάτωντηςουράςτουςαναλύθηκανμεανοσοϊστοχημικέςμεθόδους.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΠαρατηρήθηκεαύξησητηςσυγκέντρωσηςτωνMMP-1και12σεόλουςτουςυπόεξέτασηΜΔσυγκριτικάμετουςμάρτυρες.ΗσυγκέντρωσητωνMMP’sαυξανότανανάλογαμετοβαθμότηςπαραμόρφωσηςκαιήτανμεγαλύτερηστοκοίλοτηςκαμπύλης.ΠαρατηρήθηκεεπίσηςμεταπλασίαδισκικώνκυττάρωνσεχονδροκύτταραπουεκφράζουντιςMMP’sσεπεριοχέςπλησίοντηςσυζευκτικήςπλάκας.ΗσυγκέντρωσητωνMMP-1και12ήτανμεγαλύτερηστηνπεριφέρειατουινώδουςδακτυλίου,ενώδενεκφράζοντανστονπηκτοειδήπυρήνα.


52

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗεφαρμογήασύμμετρωνδυνάμεωνσεΜΔεπίμυωναυξάνεισεμοριακόεπίπεδοτηνπαραγωγήτωνMMP-1και12καιπροκαλείεκφύλισηκαιαλλαγέςστηνμικροαρχιτεκτονικήτου.ΠιθανήαναστολήτηςδράσηςτωνMMP’sθαείχεθεραπευτικέςεφαρμογέςστηνεκφύλισητουΜΔκαιπιθανόνστηνεπιδείνωσητηςσκολιωτικήςπαραμόρφωσης.

Ο40.MONITORINGANAESTHESIACONTROLDURINGKYPHOPLASTIESΧ.Ματζάρογλου1,Α.Σαρίδης1,Μ.Καρανικόλας2,Κ.Μουσαφείρης1,Γ.Κληρονόμος3,Δ.Κωσταντίνου3,Η.Παναγιωτόπουλος1

(1)ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρών(2)ΑναισθησιολογικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρών(3)ΝευροχειρουργικήΚλινικήΠανεπιστημίουΠατρών

OBJECTIVE:Therisksassociatedwiththeprocedureofkyphoplastyarelow,butseriouscomplicationscanoccurasseenintheliterature.Theserisksincludespinalcordcompression,nerverootcompression,venousembolism,andpulmonaryembolismincludingcardiovascularcollapse.ThepurposeofthisstudywastoobservealltheparametersduringtheprocedureunderMAC(MonitoringAnaesthesiaControl).MATERIAL-METHODS:Thirty-four(34)patients(58vertebras)underwent38percutaneouskyphoplastysessionsbetweenJuly3,2005,andFebruary4,2008timeperiod.Causesthoughttohavebeenresponsibleforthevertebralbodyfracturesinthepatientstreated,were:multiplemyeloma(n=12),osteoporosis(n=11),metastaticdiseasefrombreastcancer(n=4),lungcancer(n=5),prostatecancer(n=2).Twenty-threeofthesepatients(23/34)hadahistoryofmalignancyand12hadosteoporoticcompressionfractures.Themaximumnumberoflevelsdoneinonesettingwas3(5patients)With16patientshavingonly1levelintervenedon,and1patientrequired3differentsettings.Allpatientsunderwentkyphoplastiesintheoperatingroomusingbiplanarfluoroscopyunderlocalmonitoringanaesthesiacontrol(MAC).Themeanagewas77.4years.AllpatientswereassessedwithMACduringprocedureand30minutesafter.Alsoassessed,andthenfollowedupafterone,threeandsixmonthswithOswestryscaleindex.RESULTS:InallpatientsweobservedecreasedPO2(5mmHg)(p<0.005)aftercementplacementandmorethan7mmHgafterthesecondlevelplacementinthesamesetting.Alsoafterthethirdlevelofcementplacementwehaveseendecreasingofmorethan7mmHg(8.5mmHg).Wealsoobservethatinpatientswithmultiplemyeloma,thelevelsofPO2areloweraftercementplacementcomparedwiththeotherpathologies(p<0.0003).Twenty-sevenpatients(27/34)exhibitedsignificantandimmediatepainimprovement,5patients(5/34)respondedwithin5-7days.Dailyactivitiesimprovedby70.58%(24/34)ontheOswestryscale.CONCLUSION: Therisksassociatedwiththeprocedurearelow,butseriouscomplicationscanoccurifwehavemorethantwolevelsinthesamesetting.Weproposethattherisk/benefitratiointhisprocedureappearstobefavourableincarefullyselectedpatientsandnotthanmorethanthreelevelsinthesamesession.


53

O41.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΩΝΛΟΙΜΩΞΕΩΝΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΣΤΗΣΟΣΦΥΪΚΗΣΜΟΙΡΑΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ(ΟΜΣΣ)Α.Βενετικίδης,Κ.Δαμηλάκης,Γ.Γεωργούλης,Χ.Γκολέμης,Ν.Παπαγεωργίου,Π.Παπανικολάου,Χρ.ΦελουκατζήςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά

ΣΚΟΠΟΣ:ΟιμετεγχειρητικέςλοιμώξειςιδιαίτεραμετάαπόεπεμβάσειςσταθεροποίησηςστηνΟ.Μ.Σ.Σ.αποτελούνσοβαρήεπιπλοκήηοποίααυξάνειτηνοσηρότητακαιεπιβαρύνειτηντελικήέκβασητωνεπεμβάσεων.Παρουσιάζουμετηνεμπειρίαμαςστηναντιμετώπισητέτοιωνπεριστατικών.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Στηνκλινικήμαςτατελευταίατρίαχρόνιαχειρουργήθηκαν467περιστατικάγιαπροχωρημένηεκφυλιστικήνόσοτηςΟΜΣΣ.Οιασθενείςυποβλήθηκανσεαποσυμπιεστικήπεταλεκτομή,δισκεκτομήκαισταθεροποίησηΑκολουθήσαμεσυγκεκριμένοπρωτόκολλοχειρουργικήςτεχνικής.Παρ’όλααυτά17απότουςανωτέρωεμφάνισανμετεγχειρητικήλοίμωξη.Τιςδιακρίναμεσεεπιπολής(11)καιεντωβάθει(6)μεβάσητηνπροσβολήτωνιστώνάνωθενήκάτωθεντηςπεριτονίαςτωνμυών.Οιεπιπολήςαντιμετωπίσθηκανσυντηρητικάμεπαρακεντήσειςτουυποδορίουήτοποθέτησηπαροχετεύσεωςκαιπλύσειςμεαντιβιοτικάκαιαντισηπτικάδιαλύματα.Οιεντωβάθειμεεπανεπέμβασηκαικαθαρισμόχειρουργικούτραύματος.Στιςαπλέςεπεμβάσεις,αυτόήταναρκετόενώσεπεριπτώσειςμεσπονδυλοδεσίααφαιρέθηκανταυλικάσε2ασθενείς.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Οιεπιπολήςλοιμώξειςαντιμετωπίσθηκανικανοποιητικά,αλλάπαρατάθηκεοχρόνοςνοσηλείαςτουςκαιπαρακολούθησήςτουςενώχρειάστηκεναλάβουναντιβιοτικάγιατέσσεριςεβδομάδεςπερίπου.Στιςεντωβάθεικαθοριστικόρόλοέπαιξεηπαρουσίαήόχισπονδυλίτιδος,μεαυτέςχωρίςσπονδυλίτιδαναανταποκρίνονταιγρήγοραστηναντιμετώπισηενώοιυπόλοιπεςνααπαιτούνμακρόχρονηαντιβιοτικήαγωγή(3έως6μήνες).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΟιμετεγχειρητικέςλοιμώξειςτηςΟΜΣΣσυνιστούνσοβαρόπρόβλημαπουδενμπορείνααντιμετωπισθείμόνομεαντιβιοτικά.Ηγρήγορηδιάγνωσηκαιαντιμετώπισηείναικαθοριστικάενώστιςπερισσότερεςπεριπτώσειςηέκβασητελικώςείναικαλή.

Ο42.ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΜΕΙΩΣΗΤΗΣΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣΤΩΝΛΟΙΜΩΞΕΩΝΜΕΤΗΝΕΝΙΣΧΥΣΗΤΗΣΜΟΝΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣΤΕΙΚΟΠΛΑΝΙΝΗΣΓΙΑ48ΩΡΕΣΜΕΔΙΠΛΟΣΧΗΜΑΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΗΣ2ηςΓΕΝΙΑΣΚΑΙΑΜΙΝΟΓΛΥΚΟΣΙΔΗΣΣΤΗΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΚ.Α.Σταραντζής,Π.Πάντος,Β.Σακελαρίου,Γ.Καραλιώτας,Τ.Κουρέτα,Κ.ΣουλτάνηςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Ηχρησιμότητατηςπροφυλακτικήςχορήγησηςαντιβιοτικώνπεριεγχειρητικάποτέδεναμφισβητήθηκε.Αντίθετα,αντικείμενοαντιπαράθεσηςαποτελείπαραδοσιακάηεπιλογήτηςιδανικήςουσίας,τουχρόνου,τουτρόπουαλλάκαιτηςδιάρκειαςχορήγησης.ΣΚΟΠΟΣ:Ηδιενέργειααναδρομικήςανάλυσηςτηςαποτελεσματικότηταςτηςτεϊκοπλανίνηςωςπεριεγχειρητικήμονοπροφύλαξηστηνχειρουργικήτηςσπονδυλικήςστήληςσεσύγκρισημετηνενίσχυσήτηςγια48ώρεςμεμίακεφαλοσπορίνη2ηςγενιάςκαιμιααμινογλυκοσίδη.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Στημελέτησυμπεριλάβαμετουςασθενείςπουυποβλήθηκανσεεπέμβασησπονδυλικήςστήληςμευλικάαπότην1/1/2006έωςκαι30/08/2009.Αρχικώςέγινεαναγνώρισητωνασθενώναπότοηλεκτρονικόαρχείοτουνοσοκομείουκαιακολούθωςέγινεδιασταύρωσημετοαρχείοτωνχειρουργώνόπουκαταγράφονταιόλεςοιεπιπλοκές.Ηπεραιτέρωμελέτηαφορούσεστουςφακέλουςτωνασθενώνμελοίμωξηπουανασύρθηκαναπότοαρχείο.


54

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:115ασθενείςυποβλήθηκανσεχειρουργείοσπονδυλικήςστήληςμετοποθέτησηυλικώνκατάτηνπερίοδομελέτης.Απόαυτούς,54(47%)έλαβανμονοπροφύλαξητεικοπλανίνης(ομάδαΑ)και61(53%)έλαβανεπιπλέονπροφύλαξηγια48ώρες(ομάδαΒ).ΛοίμωξηχειρουργικούτραύματοςόπωςαυτήορίζεταιαπότηνομάδαμελέτηςCDCαναγνωρίστηκεσε6ασθενείς(11.11%)τηςπρώτηςομάδαςκαισε1ασθενή(1,64%)τηςδεύτερηςομάδας(p=0.036).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηενίσχυσητηςτεικοπλανίνημεμιακεφαλοσπορίνη2ηςγενιάςκαιμιααμινογλυκοσίδηγια48ώρεςαποδείχθηκεαποτελεσματικότερηστησυνολικήμείωσητηςσυχνότηταςτωνλοιμώξεωντηςσπονδυλικήςστήληςσεσύγκρισημετηνμονοπροφύλαξη.Οπωσδήποτε,κρίνεταιαναγκαίαηδιενέργειαπροοπτικήςμελέτηςπροκειμένουναδιασφαλιστείηορθότητατωνσυμπερασμάτων.

Ο43.ΕΠΙΡΡΟΗΤΗΣΥΠΑΡΞΗΣΙΠΠΟΥΡΙΔΙΚΗΣΒΛΑΒΗΣΣΤΗΜΕΤΑΒΟΛΗΤΗΣΤΕΛΙΚΗΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣΕΚΒΑΣΗΣΑΣΘΕΝΩΝΜΕΒΛΑΒΗΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΑ.Φαρμακίδης1,Ν.Παιδακάκος2,Β.Μάνη1,Χ.Τσιμπιδάκης1,Γ.Φωτεινόπουλος1,Ε.Χαλίδα1,Ν.Ρούσσος1,Δ.Πατατούκας1

(1)ΤμήμαΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική(2)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Ναμελετηθείοεπιπολασμόςτωνκακώσεωντηςιππουρίδαςστοσύνολοτωνκακώσεωντηςσπονδυλικήςστήληςκαιηεπίπτωσήτουςστημεταβολήτηςτελικήςλειτουργικήςκατάστασηςτωνασθενώναυτών.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ: Μελετήθηκαν117συνεχόμενοιασθενείςμεκάκωσηνωτιαίουμυελούπουνοσηλεύθηκανστοτμήμαΦΙΑπτουΑσκληπιείουΒούλαςαπόΙούλιο1995έωςτέλος2009.Κάκωσηιππουρίδαςπαρουσίασαν30ασθενείς25,64%.Απόαυτούςάνδρεςήταν83,3%(Μ.Ο.42,7έτη),16,7%γυναίκες(Μ.Ο.46,41έτη).Μελετήθηκανοιιατρικοίφάκελοιγιαστοιχείαπουαφορούντηχρήσηναρθήκωνκαιτηδυνατότηταμετακίνησηςτωνασθενώναυτών. ΈγινεκαταγραφήτωνμεταβολώντηςBarthel.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΗμεταβολήτηςβαθμολογίαςBarthelμεταξύεισαγωγήςκαιεξόδουήταν42,33μονάδεςγιατουςασθενείςμεκάκωσηιππουρίδαςκαι29,36μονάδεςγιατουςυπόλοιπουςασθενείς.Ορθωτικάμηχανήματαχρησιμοποιείτο70%τωνασθενώνμεκάκωσηιππουρίδαςκαιτο88%τωνυπολοίπωνασθενών.Αναπηρικόαμαξίδιοχρησιμοποιείτο56,6%τωνασθενώνμεκάκωσηιππουρίδαςκαιτο25%τωνυπολοίπωνασθενών.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Οιασθενείςμεκάκωσηιππουρίδαςέχουνσημαντικάβελτιωμένητελικήλειτουργικήέκβασησεσχέσημετουςυπόλοιπουςασθενείςμεβλάβεςνωτιαίουμυελού.Ηχρήσητωνορθωτικώνμηχανημάτωνσεασθενείςμεκάκωσητηςιππουρίδαςδεδιαφέρειαπόαυτήτωνυπολοίπωνασθενών.Παράτησημαντικάκαλύτερηλειτουργικήκατάστασητωνασθενώνμεκάκωσηιππουρίδας,ηχρήσητουαμαξιδίουστηνομάδααυτήείναιυπερδιπλάσιααπότουςυπόλοιπουςασθενείς,πράγμαπουμπορείναδικαιολογηθείαπότηναυξημένηδυνατότηταπουπαρέχειτοαμαξίδιογιαπλήρηανεξαρτησία.


55

Ο44.ΗΘΕΣΗΤΟΥΜΕΣΑΚΑΝΘΙΟΥΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΣΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΕΥΜΕΓΕΘΩΝΚΗΛΩΝΟΜΣΣΓ.Σπηλιωτόπουλος,Η.Οικονόμου,Ι.Πανάς,Α.ΧατζηανδρέουΒ΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,401ΓενικόΣτρατιωτικόΝοσοκομείοΑθηνών

ΣΚΟΠΟΣ: ΗαξιολόγησητωνακτινολογικώνμετρήσεωνκαικλινικώνευρημάτωνσεασθενείςμεευμεγέθηκήληΟΜΣΣπουυπεβλήθησανσεδισκεκτομήκαιτοποθέτησημεσακάνθιουσυστήματοςτύπουU.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: ΤακλινικάσυμπεράσματααξιολογήθηκανμεβάσητατροποποιημένακτιτήριαOdomκαιτηνκλίμακαOswestry.Πλάγιεςακτινογραφίεςαξιολογήθηκανπροεγχειρητικά,μετεγχειρητικάκαιστοτελικόfollow-up.Μετρήσαμετούψοςτουεμπλεκόμενουμεσοσπονδύλιουδίσκου,τηντμηματικήλόρδωση,καθώςεπίσηςκαιτηνλόρδωσηόληςτηςΟΜΣΣ(Ο1-Ι1).ΗμελέτηπραγματοποιήθηκεστοχρονικόδιάστημαΦεβ2008-Οκτ2009καιπεριλαμβάνει16ασθενείςμεευμεγέθειςκήλεςμεσοσπονδυλίωνδίσκων,εκτωνοποίωνοι15(93,75%)αναφέρονταισεκήλεςστοεπίπεδοΟ4-Ο5καιένας(6,25%)στοΟ3-Ο4.Τοσύνολοτωνασθενώνπεριλαμβάνει14άνδρεςκαι2γυναίκεςαπό22έως39ετών(μέσοςόροςηλικίαςτηστιγμήτηςεπέμβασηςτα31χρόνια).Οιασθενείςελέχθησανπροεγχειρητικάμεαπλέςακτινογραφίες,νευροφυσιολογικόέλεγχοκαιμαγνητικόσυντονισμό.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Όλαταχειρουργημέναεπίπεδασυγκεντρώθηκανκαιαξιολογήθηκαν.Ομέσοςόροςαύξησηςύψουςτουεμπλεκόμενουδίσκουβρέθηκε0,15cmκαθώςεπίσηςκαιδιόρθωσητηςμειωμένηςπροεγχειρητικήςλόρδωσηςκατάμέσοόρο12οηοποίαόμωςοφείλεταιενμέρεικαιστηνεξάλειψητουμυϊκούσπασμούμετεγχειρητικά.Σταπαρακείμεναεπίπεδαδενυπήρξανστατιστικέςαλλαγέςστούψοςτωνμεσοσπονδύλιωνδίσκωνκαθώςεπίσηςκαιστηντμηματικήλόρδωσηαυτών.Απόκλινικήςπλευράς13(81,25%)ασθενείςεμφάνισανάριστα,δύο(12,5%)καλάκαιένας(6,25%)μέτριααποτελέσματα.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΗτοποθέτησημεσακάνθιωνσυστημάτωνστηναντιμετώπισηευμεγέθωνκηλώνΟΜΣΣφαίνεταινασυνεισφέρεισεότιαφοράστηνμηχανικήσταθερότητατηςπεριοχήςμετάτηναφαίρεσημεγάλουτμήματοςτουδίσκου.Είναιμιαασφαλήςελάχισταεπεμβατικήτεχνικήπουσυμπληρώνειτηνδισκεκτομήσεπεριπτώσειςευμεγεθώνκηλών.

O45.ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗΜΕΛΕΤΗΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΘΩΡΑΚΟΟΣΦΥΪΚΗΣΠΕΡΙΟΧΗΣΓ.Πανταζής,Α.Πάνκος,Π.Σουρτζής,Θ.Γερασίμου,Κ.Ηλίας,Β.Οικονομίδης,Κ.ΚουζέληςΓ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Οργανικάνοσήματακαιπροχωρημένηηλικίααποτελούνεπιβαρυντικούςπαράγοντεςπουδυσχεραίνουντηναντιμετώπισητωνκαταγματιών.Σκοπόςτηςμελέτηςμαςείναιηαξιολόγησητωναποτελεσμάτωνασθενώνμεκατάγματαθωρακοοσφυϊκήςπεριοχήςπουαντιμετωπίστηκανμεοπίσθιαπροσπέλασηκαιηανάλυσητωνπρογνωστικώνπαραγόντων.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Ηαναδρομικήμαςμελέτηπεριλαμβάνει26ασθενείςηλικίας32έως80ετώνπουυπέστησανκατάγματαΑ3κατάMagerlκαιυποβλήθηκανσεπεταλεκτομήκαιοπίσθιαδιαυχενικήθωρακοοσφυϊκήσπονδυλοδεσίαμεταξύ2000και2007.ΤααποτελέσματααναλύθηκανμελογισμικόSTATA.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Συνυπάρχονταχρόνιακαρδιολογικάνοσήματαδιαπιστώθηκανσε9ασθενείςενώ4ασθενείςέπασχαναπόχρόνιααναπνευστικήπνευμονοπάθεια.Οστεοπενίακαταγράφηκεσε5περιπτώσεις,ενώ4ασθενείςέπασχαναπόσακχαρώδηδιαβήτη.Ημετεγχειρητικήνευρολογικήεικόνακαιηγωνίακυφωτικήςπαραμόρφωσηςήτανμετεγχειρητικάστατιστικώςσημαντικάβελτιωμένες(p<0.05).Αντίθετα,τοποσοστόκατάληψηςτουνωτιαίουσωλήνα


56

δενπαρουσίασεμετεγχειρητικάσημαντικήμεταβολή.Δύοασθενείςεπανεγχειρήστηκαν.Ηπρώτηπερίπτωσηαφοράηλικιωμένηοστεοπορωτικήκαιυπέρβαρηασθενήμεπροιούσακυφωτικήπαραμόρφωσηκαιμετατόπισηθωρακικούκοχλία.Ηδεύτερηηλικιωμένηασθενήςεπανεγχειρήστηκεεξαιτίαςεμφάνισηςνέουοστεοπορωτικούκατάγματοςσευπερκείμενοσπόνδυλο.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηοπίσθιαπροσπέλασησυνεπάγεταιπρώιμηκινητοποίησημεμικρόποσοστόμετεγχειρητικώνεπιπλοκών.Προχωρημένηηλικία,οστεοπόρωσηκαιπαχυσαρκίασυσχετίστηκανπρογνωστικάμεπτωχάαποτελέσματα.

Ο46.BIOMECHANICALEVALUATIONOFPOSTERIORTHORACICINSTRUMENTATIONSYSTEMSINRELATIONTOBONEMINERALDENSITYO.Paxinos1,3,M.Zindrick1,A.Patwardhan1,R.Havey2,L.Voronov2

(1)LoyolaUniversity,Chicago,Maywood,Illinois,USA(2)VAHospital,Hines,Illinois,USA(3)251HellenicAirForceGeneralHospital,Αthens,Greece

INTRODUCTION:Posteriorthoracicimplantstendtofailbypull-outorcut-outordislocation.Thereareveryfewstudiesthatcanhelpthecliniciandecidewhichposteriorfixationsystemtouseinnormalorosteopenicbone.Thisstudyinvestigatedthepulloutstrengthoffourposteriorfixationsystems:(1)screwsandrods(S),(2)clawhooksandrods(H),(3)screwswiresandrods(SW),and(4)wiresandrods(W).MATERIAL-METHODS:Atotalof80thoracicandlumbarvertebraefrom10donorswereused(Age:72±19years).Bonemineraldensity(BMD)ofeachindividualvertebrawasmeasuredinthecentralthirdofthebodyusingpQCT.Specimensweredividedinnormalbone(N=41,BMD:214±32mg/cc)andosteopenicbone(N=34,BMD:108±30mg/cc)categoriesandwererandomlyassignedoneofthefourposteriorfixationsystems.Pullouttofailurewastestedbyapplicationoftractionperpendiculartothefinalrodconstructwithaspeedof20mm/minusingcablesthatwereattachedtotherodsinbothends.RESULTS:MeanpQCTvaluesforthefourfixationgroups(S,H,SW,W)were111±30,103±32,111±35and111±29mg/ccfortheosteopenicand220±39,210±30,214±27,210±34mg/ccforthenormalbonegrouprespectively.Inthenormalbonegroupthehooksystem(H)failedbydislocatingwithlessforcethantheotherthreeconstructs(950±350Nvs.1560±51N;p<0.05).Therewasnosignificantdifferenceinthepulloutstrengthofthethreeotherconstructs(S,SW,W)innormalbone.Incontrast,intheosteopenicgroupnosignificantdifferenceswereobservedinthemeanpull-outstrengthsofthedifferentfixationsystems,withanoverallaveragevalueof474±160N.Failureinthisgroupwasuniformlybypediclebreakage.CONCLUSION:Bonequalityisanimportantfactorinthestabilityofposteriorthoracicimplants.


57

Ο47.ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΜΕΛΕΤΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΜΕΤΕΧΝΗΤΟΔΙΣΚΟ,ΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣΑΥΧΕΝΑΚΑΙΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣΜΕΘΟΔΩΝΝ.Νεοφύτου,Γ.ΝεοφύτουΝευροχειρουργικήΚλινική-ΑρεταίειοΙδιωτικόΝοσοκομείοΛευκωσίας,Κύπρος

ΣΚΟΠΟΣ:Σύγκρισηπεριστατικώναυχενικήςσπονδυλοδεσίαςπεριόδουεικοσαετίας,περιστατικώναυχενικήςαρθροπλαστικήςκαισυνδυασμόπεριστατικώνπεριόδουπενταετίας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Παρουσίασηβάσειπαθολογίας,διάγνωσης,συμπτωμάτων.Αναφοράεπιπλοκών,περιστατικώνεπανεπέμβασηςκαιποσοστώνεπιτυχίαςγια:ΑυχενικήΣπονδυλοδεσίαενός/πολλαπλώνεπιπέδων.ΑυχενικήΑρθροπλαστικήενόςέωςτεσσάρωνεπιπέδων.ΣυνδυασμόΣπονδυλοδεσίαςκαιΑρθροπλαστικήςενόςέωςτεσσάρωνεπιπέδων.Σύγκρισηστηδιάρκειακλινικήςπαρακολούθησης,διάρκειαχειρουργείουκαινοσηλείας.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: ΈγινεπροεγχειρητικήκαιμετεγχειρητικήαξιολόγησημετιςκλίμακεςVASκαιNeckDisabilityIndex(NDI).Ακτινολογικήεκτίμησημεαπλές-δυναμικέςΑ/αΑΜΣΣκαθώςκαιMRIσταπεριστατικάσπονδυλοδεσίας.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηαρθροπλαστικήπαρουσιάζεικαλύτερακλινικάαποτελέσματασεσχέσημετησπονδυλοδεσίασταπεριστατικάενόςκαιπολλαπλώνεπιπέδωναυχενικήςαποσυμπίεσηςκαιαντικατάστασηςδίσκου.Τασυνδυαστικάπεριστατικάέχουνκαλύτερακλινικάαποτελέσματααπότηναρθροπλαστικήκαισαφώςκαλύτερααπότησπονδυλοδεσία.Μετηναρθροπλαστική,κάθεαυχενικόεπίπεδοσυμμετέχειβιομηχανικάστηνκινητικότητατουσυνόλουτηςαυχενικήςσπονδυλικήςστήλης,ενώμετησπονδυλοδεσίαταεπίπεδαμπλοκάρονταιδημιουργώνταςστρεςστουςεγγύςδίσκουςκαιεπιταχύνονταςτιςεκφυλιστικέςαλλοιώσειςσταπαραπλήσιαεπίπεδα.Ταπεριστατικάμεχειρουργείοόλωντωνεκφυλιστικώνδίσκωνμεαρθροπλαστικήστουςάνωαυχενικούςείχανκαλύτερακλινικάαποτελέσματα,συντομότερηαποκατάστασηχωρίςεπανεπέμβασησεσχέσημεαυτάπουαντικαταστάθηκεμόνοοσυμπτωματικόςδίσκος.Μεαρθροπλαστικήαυχέναταπεριστατικάεπανεπέμβασηςείναιλιγότερασυγκριτικάμετηνσπονδυλοδεσίααυχένακαιπερισσότερααπότασυνδυαστικάπεριστατικά.


58

Περιλήψεις Εργασιών – Αναρτημένες Ανακοινώσεις – Poster Presentations (P)

59

Αναρτημένες Ανακοινώσεις - Poster Presentations (P)P01.ΣΥΝΔΡΟΜΟΟΥΡΑΙΑΣΥΠΟΣΤΡΟΦΗΣ(CAUDALREGRESSIONSYNDROME)Α.Βενετικίδης1,Β.Θεοδώρου2,Κ.Δαμηλάκης1,Γ.Γεωργουλής1,Χ.Γκολέμης1,Γ.Τσάνης1,Θ.Κυριακού1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική(2)ΝευρολογικόΤμήμα,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ:Ημελέτηπεριστατικούμεσύνδρομοουραίαςυποστροφήςλόγωτηςσπανιότηταςκαιτηςενδιαφέρουσαςδιαφοροδιαγνωστικήςπροσέγγισης.Πρόκειταιγιαασυνήθιστηδυσπλασία,με συχνότητα 0,1-0,25/10.000 φυσιολογικές κυήσεις. Χαρακτηρίζεται από ολική ή μερικήιεροκοκκυγικήαγενεσία, διαταραχή της ανατομίας της σπονδυλικήςστήλης και του νωτιαίουμυελού, με αντίστοιχη νευρολογική σημειολογία. Συνυπάρχουν ορθοπεδικές, γαστρεντερικές,ουρογεννητικέςκαικαρδιολογικέςεκδηλώσεις.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Κορίτσι7ετώνμεχωλότητααπότηνέναρξητηςβάδισηςσεηλικία2ετών,πουθεωρήθηκεσυγγενέςεξάρθρημαισχίουάμφωκαιαντιμετωπίστηκεχειρουργικά(τέσσεριςεπεμβάσεις στην αλλοδαπή). Παραπέμφθηκε από ιδιώτη ορθοπεδικό για διερεύνηση τηςδυσχέρειαςβαδίσεωςσταπλαίσιαπιθανήςεγκεφαλικήςπαράλυσης.Νευρολογικήαξιολόγηση:Παιδίφυσιολογικήςνοημοσύνης.Παρουσίαζεδυσχέρειαβαδίσεωςμε δρεπανισμό αριστερά και χωλότητα, ζωηρά τενόντια κάτω άκρων, ραιβοϊπποποδία άμφω,κορμικήλόρδωση,σκολίωση,υπαισθησίαδίκηνσέλλας,ορθοκυστικέςδιαταραχές.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η καλή νοημοσύνη, η απουσία σημειολογίας κρανιακών νεύρων, η καλήλειτουργικότητα των άνω άκρων, η προοδευτικά επιδεινούμενη κλινική και νευρολογικήσημειολογία τωνκάτωάκρωνκαι τηςπυελικήςπεριοχήςεντόπιζε τοπρόβλημαπερισσότεροστηνΟσφυοϊεράΜοίρατηςΣπονδυλικήςΣτήλης(ΟΜΣΣ).ΗΜαγνητικήΤομογραφίατηςΟΜΣΣανέδειξε ευρήματα συμβατά με σύνδρομο ουραίας υποστροφής: υφολική ιεροκοκκυγικήαγενεσία, δυσπλασία ιερών σπονδύλων, υδρομυελία Ο2-Ο3, παράλληλη διάταξη ινών τηςιππουρίδας (καθήλωση τελικού νηματίου), ενδοκαναλικό λίπωμα, εξάρθρημα ισχίων άμφω.Τοπαιδίαντιμετωπίσθηκεχειρουργικάμεκαλήέκβασηκαισημαντικήβελτίωσητηςκλινικήςεικόνας.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η σωστή αντικειμενική εξέταση και αξιολόγηση των ευρημάτων και ησφαιρικήπροσέγγισήτουςστονασθενήκαιόχιμόνοστηνόσο,χρήζουναναγκαίατησυνδρομήπερισσότερωνειδικοτήτωνκαιενίοτεδιερεύνησηαπότριτοβάθμιαεξειδικευμένακέντρα. Έτσι,διασφαλίζεταιησωστήκαιέγκαιρηδιάγνωσηκαιαντιμετώπιση.

P02.ΜΕΘΟΔΟΣΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ:VESSELPLASTYΜΕΕΜΦΥΤΕΥΣΙΜΟΔΟΧΕΙΟΝ.Νεοφύτου,Γ.ΝεοφύτουΝευροχειρουργικήΚλινική-ΑρεταίειοΙδιωτικόΝοσοκομείοΛευκωσίας,Κύπρος

ΣΚΟΠΟΣ:ΠαρουσίασητηςμεθόδουVesselplastyμεεμφυτεύσιμοδοχείοστηναντιμετώπισητωνσπονδυλικώνσυμπιεστικώνκαταγμάτων.ΥΛΙΚΟ -ΜΕΘΟΔΟI: Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος βασιζόμενη στην υδραυλική πίεση και τησύγχρονητεχνολογίαγιαθεραπείασπονδυλικώνσυμπιεστικώνκαταγμάτων.Ελέγχειτοσχήμα/όγκοτηςκοιλότηταςκαιπρολαμβάνειτηδιαρροήτουυλικούπλήρωσης.

60

Παρουσίαση δημογραφικών στοιχείων, παθολογίας, διάγνωσης, συμπτωμάτων, μεθόδωναντιμετώπισηςκαιχειρουργικήςεπέμβασης.Αναφοράστιςενδείξεις,αντενδείξεις,επιπλοκέςκαισταποσοστάεπιτυχίας.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ημέθοδοςπαρέχειπροστασίακαιασφάλειακατάτηδιάρκειατηςεπέμβασηςκαιπριντον•πολυμερισμότουτσιμέντουδενέχουμετονκίνδυνοτηςανεξέλεγκτηςδιάχυσηςέξωαπότοσπόνδυλοπροςτοσπονδυλικόκανάλιήτοφλεβικόσύστημαμεδυσάρεστεςσυνέπειεςγιατονασθενή.Η κατασκευή του κλωβού αποτρέπει την παλινδρόμηση του τσιμέντου αμέσως μετά την•αποσύνδεσητουσωλήναπλήρωσηςμέχριτηνπλήρηπήξητουυλικού.Το οστικό μπαλόνι λειτουργεί ως διαστολέας σπονδυλικού σώματος και ως δοχείο του•υλικούπλήρωσης,καθώςεισάγεταιστονσυμπιεσμένοσπόνδυλοσε«ξεφούσκωτη»μορφή.Γεμίζειμέσαστονσπόνδυλοπαίρνονταςτηντελικήμορφήτου,ανυψώνονταςτιςσπονδυλικέςεπιφάνειεςμετουλικόπλήρωσης.Δεν υπάρχει μετατόπιση ούτε του εμφυτεύσιμου δοχείου ούτε του υλικού πλήρωσης.•Παραμένουνστηνπροκαθορισμένησπονδυλικήπεριοχή.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Άμεσηανακούφισηαπότονπόνο.•Άμεσηκινητοποίησητουασθενήχωρίςκηδεμόνα.•Εύχρηστηκαιαπλήμέθοδοςχωρίςολικήαναισθησίαπουμειώνειτονχρόνοχειρουργείου.•Προστασίααπότηδιαρροήτσιμέντου.•Καλύτερηinterdigitation–επανένωσησπονδύλου.•Αποκατάστασησπονδυλικούύψους.•Διόρθωσηκύφωσης.•Περιορισμένοςαριθμόςακτινογραφικώνλήψεων.•

Ρ03.ΚΑΤΑΓΜΑΤΑΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΗΜΕΔΙΑΧΥΤΗΙΔΙΟΠΑΘΗΣΚΕΛΕΤΙΚΗΥΠΕΡΟΣΤΩΣΗ:ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΑΣΘΕΝΟΥΣΜΕΕΣΤΙΑΣΗΣΤΑΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΤΩΝΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝΜΕΘΟΔΩΝΚΑΙΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΚ.Αγγούρης1,Β.Κατσίβα2,Ε.Δρακουτός1,Θ.Β.Γρίβας1

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΑκτινολογικόΕργαστήριο,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης (ΣΣ) σε Διάχυτη Ιδιοπαθή ΣκελετικήΥπερόστωση(ΔΙΣΥ)είναιπολύσπάνια.Σκοπόςαυτήςτηςπαρουσίασης,είναιηπεριγραφήτωνκλινικώνκαιακτινολογικώνχαρακτηριστικώντηςνόσου,τηςμηχανικήςτωνκαταγμάτωντηςΣΣκαιτηςθεραπείαςσεασθενείςμεΔΙΣΥ,μέσωανασκόπησηςτηςβιβλιογραφίας,μεαφορμήτηναντιμετώπισηενόςπαρόμοιουασθενούςστοτμήμαμας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:ΠαρουσιάζεταισπάνιοπεριστατικόασθενούςμεΔΙΣΥκαιοξύτραυματισμότηςΣΣχαμηλήςενέργειας,μεσυνέπειαταασταθήκατάγματαΘ

12καιΟ

1σπονδύλου.Οασθενής

παρουσίασενευρολογικήσυμπτωματολογίαπάρεσης τουαριστερούκάτωάκρουμεσυνέπειααδυναμία στήριξης και βάδισης. Αποφασίστηκε οπίσθια σπονδυλοδεσία Θ

10-Θ

11–Ο

2-Ο

3και

πεταλεκτομήΟ1.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Πραγματοποιήθηκε οπίσθια σπονδυλοδεσία Θ10-Θ

11–Ο

2-Ο

3και πεταλεκτομή

Ο1,μεαποτέλεσματηβελτίωσητηςκλινικήςεικόναςτουασθενούς.

ΑναρτημένεςΑνακοινώσεις–PosterPresentations(P)

61

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Είναισημαντικήησωστήδιάγνωσηκαιηκατανόηση τηςπαθογένειας τωνκαταγμάτωντηςΣΣασθενώνμεΔΙΣΥ,έπειτααπόκακώσειςχαμηλήςενέργειας.Ηαναγνώρισητης σοβαρότητας των κακώσεων αυτών και η ανάγκη άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισηςαποτελούνστόχοτηςκατάλληληςθεραπείας.

Ρ04.ΜΕΛΕΤΗΑΝΟΣΟΕΚΦΡΑΣΗΣΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ1,3ΚΑΙ9ΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΠΟΥΧΕΙΡΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝΓΙΑΟΣΦΥΪΚΗΔΙΣΚΟΚΗΛΗΑ.Ζυγούρης1,Α.Μπατιστάτου2,Σ.Βούλγαρης1,Α.Κυρίτσης3

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(2)ΕργαστήριοΠαθολογικήςΑνατομικής,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(3)ΝευρολογικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων

ΣΚΟΠΟΣ: Οι μεταλλοπρωτεϊνάσες (MMPs) θεωρούνται ότι ενέχονται στην παθογένεια τηςοσφυϊκήςδισκοκήλης.Σκοπόςτηςπαρούσαςεργασίαςαποτελείηκαταγραφήτηςσυσχέτισηςτης έκφρασης τωνMMPs 1, 3, 9 με το βαθμό της δισκοκήλης και την ηλικία ασθενών πουχειρουργήθηκανγιαοσφυϊκήδισκοκήλη.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Γιατοσκοπότηςπαρούσαςμελέτηςμελετήθηκανταδείγματαδισκοκήλης43ασθενών(28άνδρεςκαι15γυναίκες,μ.η.47έτη,εύρος21-76).Ηδιάγνωσησεόλουςήτανοσφυϊκήδισκοκήλη.Ακολούθησεκατηγοριοποίησητωνμορφολογικώναλλαγώνκαιανοσοϊστοχημικόςέλεγχος για κάθε παρασκεύασμα δισκοκήλης. Το σύστημα βαθμολόγησης βασίσθηκε σε 4παραμέτρουςκαιπροέκυψεένα ιστολογικόάθροισμαεκφύλισης (HDS) γιακάθεδείγμα,στοοποίοκαιμελετήθηκεηέκφρασητωνMMPs1,3,9.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στην παρούσα μελέτη διαπιστώσαμε ότι όλα τα δείγματα παρουσίασανεκφυλιστικές αλλοιώσεις, που συσχετίστηκαν σημαντικά με το βαθμό της δισκοκήλης καιλιγότερομετηνηλικία.ΗέκφρασητωνMMP-1καιMMP-3συσχετίσθηκεμετηναύξησητουβαθμούτηςδισκοκήλης, τηναύξησητουHDSκαιμετηνηλικίατουασθενoύς.ΑπότηνάλληπλευράηέκφρασητηςMMP-9ήτανκαθολικότερησεκάθεδείγμα,αλλάλιγότεροέντονη.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΗέκφρασητωνMMPs1,3,9σταδείγματαδισκοκήληςαναδεικνύειένανπιθανάκαθοριστικόρόλοαυτήςτηςκατηγορίαςενζύμωνστηφλεγμονώδηερμηνείατηςδημιουργίαςμιαςδισκοκήληςκαισυμβάλλειπεραιτέρωστηναναζήτησητωνυπεύθυνωνεναρκτήριωνγεγονότωνστιςδιάφορεςηλικιακέςομάδες.

Ρ05.ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΔΙΑΡΡΟΗΤΣΙΜΕΝΤΟΥΣΤΟΝΩΤΙΑΙΟΣΩΛΗΝΑΚΑΤΑΤΗΔΙΑΡΚΕΙΑΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΜΕΜΠΑΛΟΝΙΓΙΑΤΗΘΕΡΑΠΕΙΑΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΩΝΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝΘ8ΚΑΙΘ10.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΠ.Άννης,Θ.Πατσιαούρας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Μεταξύτωνασθενώνμεμεταστατικούςόγκους,ένα10%εκδηλώνεικακοήθειςβλάβεςστηνσπονδυλικήστήλη.Περίπου10-15%τωνασθενώναυτώνεκδηλώνεισυμπτώματα,κυρίωςλόγω παθολογικών συμπιεστικών καταγμάτων, αρκετά σημαντικά που χρήζουν χειρουργικήςαντιμετώπισης.Οπόνοςείναικατάκανόναοτρόποςεμφάνισηςτωνσπονδυλικώνμεταστάσεωνγι’αυτόκαιοστόχοςτηςθεραπείαςτωνασθενώναυτώνείναιηανακούφισηαπότονπόνο.Μετηνακτινοθεραπεία,πλήρηήσημαντικήανακούφισηαπό τονπόνοεπιτυγχάνεταιστο30-70%τωνασθενών.Ησπονδυλοπλαστικήκαιηκυφοπλαστικήείναιτεχνικέςπουέγινανδημοφιλείςλόγω της χαμηλής επεμβατικότητας και το σχετικά χαμηλό ποσοστό επιπλοκών. Από τηνεισαγωγήτους,οιενδείξειςγιαδιαδερμικήέγχυσηακρυλικούτσιμέντου(PMMA)διευρύνθηκαν.


62

Σήμεραησπονδυλοπλαστικήκαιηκυφοπλαστικήενδείκνυνταιγιατηθεραπείασυμπτωματικώνκαταγμάτων,παθολογικώνοστεολυτικώνβλαβώνΣ.Σ.,χαμηλήςενέργειαςεκρηκτικάκατάγματαθωρακοοσφυϊκής μοίρας Σ.Σ. Η κυφοπλαστική αποτελεί εξέλιξη της σπονδυλοπλαστικής καιδιαφοροποιείται από αυτή, στο ότι στην εισαγωγή του τσιμέντου προηγείται η ανάταξη τουκατάγματοςμεχρήσημπαλονιού.Δημιουργείταιέτσιχώροςγιατηνπιοασφαλήεισαγωγήτουτσιμέντου.Ταθεωρητικάπλεονεκτήματατηςκυφοπλαστικήςωςπροςτηνσπονδυλολαστικήείναιηδιόρθωσητηςτοπικήςκύφωσηςκαιομειωμένοςκίνδυνοςδιαρροήςτσιμέντου.Σύμφωναμετηνβιβλιογραφίαοιδυοαυτέςτεχνικέςεπιτυγχάνουνανακούφισηαπότονπόνοσεένα90%τωνασθενών.Επιπλοκέςπουέχουναναφερθείμετιςτεχνικέςαυτέςείναιφλεγμονή,επισκληρίδιοαιμάτωμα, κατάγματα πλευρών, διαρροή τσιμέντου, πνευμονική εμβολή και συστηματικήτοξικότηταστοτσιμέντο.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ: Ασθενής 53 ετών με γνωστό ιστορικό μεταστατικούαδενοφλοιώδουςκαρκινώματοςπαρουσιάστηκεσταΤΕΠμεέντονοπόνοΘΟΜΣΣαπόεβδομάδοςπουνακαθιστάαδύνατητηναυτοεξυπηρέτησήτης.Προηγούμενοιστορικό:πνευμονικήεμβολή,κατάθλιψη, μεταστατικό καρκίνωμα. Η ασθενής υποβλήθηκε σε CT και MRI που ανέδειξανπολλαπλές μεταστατικές βλάβες ΘΟΜΣΣ με οξέα κατάγματα Θ8 και Θ10. Έγινε εισαγωγή σεογκολογική κλινική, έναρξη ΙV θεραπείας κατά του πόνου και τοποθέτησηΘωρακοοσφυϊκούκηδεμόνα.Μιαεβδομάδααργότεραηασθενήςσυνέχισεναέχειοξύπόνοκαιέτσιαποφασίστηκεχειρουργικήαντιμετώπιση.ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ: Η ασθενής υποβλήθηκε σε Διαδερμική Κυφοπλαστική με μπαλόνι στον Θ8και Θ10 σπονδύλους. Οι πιέσεις του μπαλονιού διατηρήθηκαν σε επίπεδα <100psi. Έγινεπροσπάθειαηκοιλότηταγιατηνεισαγωγήτουακρυλικούτσιμέντου (ΡΜΜΑ)ναγίνειόσοπιοπρόσθιατουσπονδυλικούσώματος.1,5-2ccακρυλικούτσιμέντου(ΡΜΜΑ)εισήχθηπρώταστονΘ8καιακολούθησεστονΘ10.Μετάαπόεισαγωγήσχεδόν1,5ccακρυλικούτσιμέντου(ΡΜΜΑ)στοδεξίτμήματουσώματοςτουΘ10,παρατηρήθηκεστηνAPακτινογραφίαδιαρροήτσιμέντουστονωτιαίοσωλήνα.Ηεπέμβασημετατράπηκεεπειγόντωςσεανοικτή.Ακολούθησεαποσυμπίεσητουνωτιαίουσωλήνακαιεξαγωγήτουακρυλικούτσιμέντουμέσασε20’.ΗασθενήςτέθηκεσεNASCISIIIπρωτόκολλομεστεροειδήκαιμεταφέρθηκεστηνΜΕΘ.Καμιάνευρολογικήεπιπλοκήδενπαρατηρήθηκε.ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Η διαδερμική έγχυση ακρυλικού τσιμέντου στο σπονδυλικό σώμα είναι έναςαποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης των συμπιεστικών καταγμάτων. Τα αποτελέσματα τηςσπονδυλοπλαστικήςείναιπολύκαλάωςπροςτηνύφεσητουπόνου.Ταθεωρητικάπλεονεκτήματατηςκυφοπλαστικήςείναιηδιόρθωσητηςτοπικήςκύφωσηςκαιημείωσητουκινδύνουδιαρροήςτσιμέντου.Μετηνκυφοπλαστικήμεμπαλόνι,τοποσοστόδιαρροήςτσιμέντουκυμαίνεταιγύρωστο9%,ενώφτάνειωςκαι40%σεπεριπτώσειςμεταστατικώνσπονδυλικώνκαταγμάτων.Συστάσειςγια την αποφυγή της τελευταίας επιπλοκής αποτελούν η κατάλληλη επιλογή του ασθενούς,ηόσον τοδυνατόνπρόσθια τοποθέτηση τουκαθετήρα τουμπαλονιού, ημονόπλευρηέγχυσητσιμέντου, η μικρή ποσότητα έγχυσης τσιμέντου, χαμηλές πιέσεις έγχυσης(<100PSI). Επίσηςέχειπροταθείηχρήσημιαςμηδιαπερατήςστοτσιμέντοενδοσπονδυλικήςμεμβράνηςγιατηναποτροπήδιαφυγήςτσιμέντου.ΟιπερισσότεροιχειρουργοίΣΣσυνιστούνγενικήαναισθησίαγιατηδιαδερμικήκυφοπλαστικήμεμπαλόνι,ειδικάσεπεριπτώσειςμεαυξημένοκίνδυνοδιαρροήςτσιμέντου,όπωςοιόγκοι.


63

Ρ06.ΚΑΤΑΓΜΑΤΥΠΟΥCHANCEΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΣΕΑΣΘΕΝΗΜΕΑΓΚΥΛΟΠΟΙΗΤΙΚΗΣΠΟΝΔΥΛΙΤΙΔΑΧΩΡΙΣΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣΓ.Σάπκας1,2,Γ.Κελάλης2,Θ.Κάππος2,Η.Παπαδόπουλος3

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινική,ΠανεπιστήμιοΑθηνών

ΣΚΟΠΟΣ: Παρουσιάζουμε ένα περιστατικό ασθενούς με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ΑΣ),νόσοParkinsonκαι κάταγμαChanceχωρίς νευρολογικέςδιαταραχές.ΗΑΣείναιμια χρόνιαφλεγμονώδηςπάθησηπουχαρακτηρίζεταιαπόπόνοκαιπροοδευτικήακαμψίατωναρθρώσεωνκαιτωνσυνδέσμων.Επηρεάζονταικυρίωςησπονδυλικήστήληκαιοιιερολαγόνιεςαρθρώσεις.Το προφίλ των ασθενών είναι κυρίως άντρες (αναλογία 3:1) 20-40 ετών. Συχνότερα σημείακατάγματοςείναιηκατώτερηαυχενικήμοίρακαιηανώτερηθωρακικήμοίρατηςσπονδυλικήςστήλης.Συχνάμπορείναδιαφύγουνακτινολογικάκαιγιααυτόεπίκλινικήςυποψίαςσυνιστάταικαιηπραγματοποίησηαξονικήςτομογραφίας.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Ασθενής66ετώνπροσέρχεταιστονοσοκομείομαςύστερααπόπτώσηαπόίδιον ύψος. Από το ιστορικό του αναφέρεται ΑΣ και νόσοςParkinson. Από τον ακτινολογικόέλεγχοδιαπιστώνεταικάταγμα-εξάρθρηματύπουChanceστοεπίπεδοΑ6-Α7.Απότηνκλινικήεξέτασηδενδιαπιστώθηκαννευρολογικέςδιαταραχές.Πραγματοποιήθηκεπρόσθιακαιοπίσθιασταθεροποίησησεδυοχρόνουςμεανάταξητουκατάγματος.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Κατάτηνμετεγχειρητικήπορείαοασθενήςπαρουσίασελοίμωξηανώτερουκαικατώτερουαναπνευστικούκαιγιατολόγοαυτόμεταφέρθηκεστηνπνευμονολογικήκλινική.Οασθενήςεξήλθετουνοσοκομείουμαςσεκαλήγενικήκατάστασηχωρίςκαμίανευρολογικήδιαταραχήενώβάδιζεμευποβοήθημα(βακτηρίες).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΟκίνδυνοςκατάγματοςσεασθενείςμεΑΣείναιιδιαίτερααυξημένοςκαικάθεκάκωσηπρέπειναδιερευνάταιεξονυχιστικά.ΗσυνιστώμενηαντιμετώπισηγιακατάγματατύπουChanceσεασθενείςμεΑΣείναιηπρόσθιακαιηοπίσθιασταθεροποίησητουκατάγματος.

Ρ07.ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΠΕΤΑΛΟΤΟΜΗ–ΠΕΤΑΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣΤΗΘΩΡΑΚΙΚΗΜΟΙΡΑΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓΙΑΤΗΝΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΑΙΦΝΙΔΙΑΣΠΑΡΑΠΛΗΓΙΑΣΕΞΑΙΤΙΑΣΕΠΙΣΚΛΗΡΙΔΙΟΥΕΠΕΚΤΑΣΗΣΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣΝΕΥΡΟΒΛΑΣΤΩΜΑΤΟΣΤΟΥΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥΓ.Γεωργουλής,Γ.Αλεξίου,Γ.Σφακιανός,Ν.ΠροδρόμουΝευροχειρουργικόΤμήμα,ΝοσοκομείοΠαίδων«ΑγίαΣοφία»,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός τηςπαρούσαςεργασίαςείναι νααναδειχθείηεπείγουσααποσυμπίεση τουνωτιαίουμυελούτηςΘΜΣΣσεασθενήμεαφνίδιαπαραπληγίαεξαιτίαςεπισκληριδίουεπέκτασηςνευροβλαστώματοςτουμεσοθωρακίου.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Πρόκειταιγιακορίτσιηλικίαςενόςέτους,πουμόλιςείχεαρχίσειναορθοστατεί.Αιφνιδίωςεμφάνισεπαραπληγία.Κατάτηναπεικόνισηαποκαλύφθηκεευμέγεθεςνευροβλάστωματου αριστερού μεσοθωρακίου. Το νευροβλάστωμα είναι ένας συνήθης συμπαγής όγκος τηςπαιδικήςηλικίας,πουπροέρχεταιαπότααρχέγονακύτταρατουσυμπαθητικούσυστήματος.ΟόγκοςεπεκτεινότανπιεστικάεπισκληριδίωςστοεπίπεδοτωνΘ3–Θ6σπονδύλων.Αποφασίστηκεάμεσηχειρουργικήεπέμβασημέσαστοπρώτοεξάωροαπότηνεγκατάστασητηςπαραπληγίας.ΠραγματοποιήθηκεπεταλοτομήτωνΘ3–Θ6σπονδύλων,αφαιρέθηκετοεπισκληρίδιοτμήματουόγκουκαιακολούθησεπεταλοπλαστική.


64

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μολονότι η επισκληρίδια χωροκατακτητική εξεργασία πίεζε την ΚριτικήΠεριοχή Αγγείωσης (Θ4–Θ9), που είναι η πτωχότερη σε αγγείωση και η στενότερη περιοχήτου νωτιαίου μυελού, η επέμβαση απέβη επιτυχής. Η ασθενής επανέκτησε σταδιακά πλήρηκινητικότητα και αισθητικότητα των κάτω άκρων. Δύο έτη μετά την πεταλοπλαστική η ΘΜΣΣδιατηρεί τη σταθερότητά της και ακολουθεί την ανάπτυξη του οργανισμού. Ο υπολειπόμενοςόγκοςτουμεσοθωρακίουαντιμετωπίστηκεσυντηρητικάμεχημειοθεραπεία.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η πεταλοπλαστική αποτελεί την προτεινόμενη μέθοδο για την αφαίρεση(εξωσκληρίδιων/ ενδοσκληρίδιων) όγκων του νωτιαίου μυελού στα παιδιά. Αποδίδεται ηαπαραίτητηαποσυμπίεση,ενώπαράλληλαδιατηρείταιησταθερότητατηςσπονδυλικήςστήληςκαιηακεραιότητατωνοπισθίωνσπονδυλικώνδομών.ΗάμεσηχρονικάαπότηστιγμήεγκατάστασηςτηςπαραπληγίαςχειρουργικήαντιμετώπισημπορείναείναισωτήριαακόμακαιγιατηνπτωχότερηπεριοχήαιμάτωσηςτουνωτιαίουμυελούπουείναιηπεριοχήστοεπίπεδοΘ4–Θ9σπονδύλων.

Ρ08.ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΝΣΗΡΑΓΓΩΔΕΣΑΙΜΑΓΓΕΙΩΜΑΤΗΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΓ.Σάπκας1,3,Αθ.Δημόπουλος2,Γ.Κελάλης3,Θ.Κάππος3,M.Παπαδάκης4

(1)Α΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΑκτινοθεραπευτικόΤμήμα,MetropolitanHospital,Αθήνα(3)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα(4)Β΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Νοσοκομείο«ΑγίαΌλγα»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Παρουσιάζεται το πρόβλημα στη θεραπευτική αντιμετώπιση περιστατικού μευποτροπιάζονσηραγγώδεςαιμαγγείωματηςΑυχενικήςΜοίραςτηςΣΣ.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Πρόκειταιγιαάνδρα72ετώνοοποίοςπρο18μηνουεμφάνισεσυμπτώματααυχενικήςμυελοπάθειαςστακάτωάκρακαιστοδεξιόάνωάκρο.ΟέλεγχοςμεMRIέδειξετηνύπαρξηχωροκατακτητικήςεξεργασίαςδεξιάπαρασπονδυλικάαπότονΑ5έωςτοΘ1σπόνδυλοκαι αποδόθηκε σε σηραγγώδες αιμαγγείωμα το οποίο αντιμετωπίσθηκε με εμβολισμό μεαποτέλεσμα την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Μερικούς μήνες μετά ο ασθενής εμφάνισευποτροπήτωνσυμπτωμάτων.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Παρά την εκτεταμένη καταστροφή των σπονδυλικών στοιχείων δεξιά δενυφίστατο κλινικά σημεία σπονδυλικής αστάθειας. Κρίθηκε ότι 1) νέος εμβολισμός θα είναιαναποτελεσματικός,2)χειρουργικήεπέμβασηθαπεριέκλειεμεγάλουςκινδύνουςεπιπλοκών,3) ενδεδειγμένη αντιμετώπιση είναι να υποβληθεί σε ακτινοθεραπευτική αγωγή. Αρχικώςπαρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων, όμως μετά από χορήγηση συνολικήςδόσης50Gy(2Gyημερησίως)τασυμπτώματαυποτροπίασαν.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η περίπτωση που παρουσιάζεται είναι σχετικά σπάνια. Το εντυπωσιακόστοιχείοστηνπροκείμενηπερίπτωσηείναιτογεγόνοςότιπαράτηνεκτεταμένηκαταστροφήδενπροκλήθηκεκάταγμα–εξάρθρηματηςΑΜΣΣ.


65

Ρ09.ΕΞΩΜΥΕΛΙΚΟΠΛΑΣΜΑΤΟΚΥΤΩΜΑΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΜΕΚΛΙΝΙΚΗΕΚΔΗΛΩΣΗΩΣΣΥΝΔΡΟΜΟGUILLAIN-BARREΙ.Μπαλογιάννης1,Β.Αρζόγλου1,Α.Λουρμπόπουλος2,Κ.Πολυζωίδης1

(1)Α΄ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης(2)Β΄ΝευρολογικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση ενός περιστατικού με πλασματοκύτωμααυχενικήςμοίρας,τοοποίοπαρουσίασεκλινικήεικόνατυπικήγιασύνδρομοGuillain-Barre.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Άρρηνασθενής45ετώνπαρουσίασεπροοδευτικήεγκατάστασηαιμωδιώνστα κάτωάκρα και ανώδυνη χαλαρήπαραπάρεση σε διάστημαμιας εβδομάδας, ενώαπό τοιστορικό του αναφέρθηκε πρόσφατη λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού. Λόγω της ταχείαςεγκατάστασηςτωνσυμπτωμάτωνηαρχικήδιάγνωσηπουετέθηκατάτηνεισαγωγήήταν:σύνδρομοGuillain-Barre. Ακολούθησε νοσηλεία σε νευρολογική κλινική όπου προοδευτικά ο ασθενήςπαρουσίασεπαραπληγία,πλήρηαπώλειαελέγχουτηςουροδόχουκύστηςκαιαπώλειαεπιπολήςαισθητικότηταςαπότοεπίπεδοΘ2καικάτωμεήπιαμείωσητηςεντωβάθειαισθητικότηταςτωνκάτωάκρων.Ο ασθενής παρουσίασε, επίσης, και ήπια αυχεναλγία. Υποβλήθηκε σε έλεγχο με μαγνητικήτομογραφία αυχενικής μοιρας σπονδυλικής στήλης στην οποία αναδείχθηκε εξωμυελικήβλάβησταεπίπεδαΑ4-Α7μεπίεσηστομυελόκαιαρχόμεναστοιχείαμυελοπάθειας.ΗενλόγωεξεργασίαπροσλάμβανεπαραμαγνητικήουσίακαιείχευψηλόσήμαστηΤ2ακολουθία,θέτονταςωςπιθανήδιάγνωσητομηνιγγίωμα.Οασθενήςυποβλήθηκεσεχειρουργικήεπέμβασηαποσυμπίεσηςκαιαφαίρεσηςτηςεξεργασίας.Η παθολογο-ανατομική εξέταση ήταν θετική για πλασματοκύτωμα. Προοδευτικά ο ασθενήςπαρουσίασεκλινικήβελτίωσηκαιηνευρολογικήτουεικόνααποκαταστάθηκεπλήρως.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η ταχεία εξέλιξη που παρουσιάστηκε στο περιστατικό καθώς και ταιστολογικάευρήματααναδεικνύουντηνυψηλήβαθμούυποψίαπουπρέπειναέχειοκλινικόςιατρός.Αναδεικνύεται,επίσης,καιηαναγκαιότητατωναπεικονιστικώνεξετάσεωνακόμηκαισεασθενείςμενευρολογικήσημειολογίατυπικήγιανευρολογικά–μηχειρουργικάσύνδρομα.

Ρ10.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣΠΟΝΔΥΛΟΠΥΕΛΙΚΟΥΧΟΝΔΡΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣΜΕΕΞΩΤΕΡΙΚΗΗΜΙΠΥΕΛΕΚΤΟΜΗKAIΣΠΟΝΔΥΛΟΛΑΓΟΝΙΟΣΑΡΘΡΟΔΕΣΗΒ.Ι.Σακελλαρίου,Κ.Σταραντζής,Π.Πάντος,Γ.Καραλιώτας,Κ.Σουλτάνης,Π.Ι.ΠαπαγγελόπουλοςΑ΄ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΣΚΟΠΟΣ: Η παρουσίαση χειρουργικής εκτομής και ανακατασκευής ενός εκτεταμένουυποτροπιάζοντοςσπονδυλοπυελικούχονδροσαρκώματος.ΥΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΙ:Μια γυναίκα 30 ετών προσήλθε με υποτροπιάζον χονδροσάρκωμα τηςδεξιάς ημιπυέλου. Ο όγκος περιελάμβανε το δεξιό ανώνυμο οστό, το ιερό με μια σημαντικήπροϊερήμάζακαιπροσβολή τουνωτιαίουσωλήνακαι τουΟ5σπονδύλου.Με τηνασθενήσεύπτιαθέση,τοαορτο-λαγόνιοτμήμακινητοποιήθηκεκαιταέσωλαγόνιααγγείααπολινώθηκαναμφοτερόπλευρα. Το κόλον κινητοποιήθηκε και πραγματοποιήθηκε αριστερή κολοστομία. Ενσυνεχείασεαριστερήπλάγιαθέσηέγινεenbloc εκτομήπουπεριελάμβανεεξωτερικήδεξιάημιπυελεκτομή, ολική εκτομή του ιερού και ολική εκτομή του Ο5 σπονδύλου. Οι αριστεράκείμενεςνευρικέςρίζεςΟ5καιΙ1διατηρήθηκαν.Οιδεξιάκείμενεςνευρικέςρίζεςκαιοκοινόςεπισκληρίδιοςσωλήναςαπολινώθηκανκαιαφαιρέθηκαν.Ηανακατασκευήπραγματοποιήθηκε


66

μεσπονδυλο-λαγόνιοαρθρόδεσηχρησιμοποιώνταςΙ2έωςΙ4διαυχενικέςβίδες,οπίσθιεςβίδεςκαιράβδουςλαγονίου,καιοστικάμοσχεύματα.Ησύγκλεισητουτραύματοςέγινεμετηχρήσηκρημνούολικούπάχουςαπότοδεξιόκάτωάκρο(filletflap).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Οι ιστολογικές τομές του εξαιρεθέντος παρασκευάσματος έδειξαν καθαράχειρουργικά όρια. Η μετεγχειρητική αντιμετώπιση περιελάμβανε κατάκλιση για 6 εβδομάδεςκαι εν συνεχεία χρήση hip spica για 8 εβδομάδες. Κατά την τελευταία εξέταση, η ασθενήςδεν παρουσιάζει νευρολογικό έλλειμμα στο αριστερό κάτω άκρο και χρησιμοποιεί ορθωτικόκηδεμόναημιπυελεκτομήςγιακινητοποίηση.Οιαπεικονιστικέςμελέτεςσυμπεριλαμβανομένωντωναπλώνακτινογραφιώνκαι3D-CTscanέδειξανσταθερήσπονδυλο-λαγόνιοσπονδυλοδεσία.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηenblocεκτομήσεέναμεμονωμένοπαρασκεύασμακαιηανακατασκευήενόςεκτεταμένουσπονδυλοπυελικούχονδροσαρκώματοςπραγματοποιήθηκεεπιτυχώς.

Ρ11.ΣΚΟΛΙΩΣΗ:ΠΡΟΛΗΨΗΚΑΙΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΕ.Καρανάσιου1,Θ.Καρναβά2

(1)Νοσηλεύτρια-ΦυσικοθεραπεύτριαΤ.Ε.ΓυναικολογικούΤμήματος,Γ.Ν.Μαιευτηρίου«ΈλεναςΒενιζέλου»(2)ΝοσηλεύτριαΤ.Ε.Π.,Γ.Ν.Άμφισσας

ΣΚΟΠΟΣ:ΗσκολίωσηαποτελείμιααπότιςσυνηθέστερεςπαθήσειςτηςΣπονδυλικήςΣτήλης,ηοποίακαταλήγεισεπαραμόρφωσήτηςκαιχαρακτηρίζεταιαπόπλάγιακλίσηκαιστροφήτωνσπονδύλωνανάλογημε τοβαθμό τηςπαρέκκλισης, επηρεάζονταςλειτουργικάκαιανατομικάστοιχείατηςπεριοχήςαλλάκαιτοαισθητικόκομμάτι.ΥΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΙ: Εκτελέσθηκε ανασκόπηση σε ελληνική και ξένη βιβλιογραφία καιαρθρογραφίαμεεπικέντρωσηστησυλλογήνεότερωνδεδομένωνόσοναφοράτηθεραπευτικήπροσέγγισητηςσκολίωσης.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η πρόληψη αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την αποφυγή δημιουργίαςσκολίωσηςκαιγιατολόγοαυτόκρίνεταιαπαραίτητηηενημέρωσητουπληθυσμού.Σεπερίπτωσηόμωςπου έχει ήδη εγκατασταθεί και ανάλογαμε τοβαθμόσημαντική είναι η συνδρομή τηςφυσικοθεραπείας. Όταν δεν αντιμετωπίζεται συντηρητικά τότε επιβάλλεται η χειρουργικήαντιμετώπιση.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η συνδρομή της φυσικοθεραπείας σύμφωνα με τα δεδομένα έχει πάνταευεργετικάαποτελέσματατόσοσυντηρητικάόσοκαιμετεγχειρητικά.

Ρ12.OΣΦΥΑΛΓΙΑΣΤΗΝΤΡΙΤΗΗΛΙΚΙΑ.ΘΕΡΑΠΕΙΑΜΕΗΛΕΚΤΡΟΒΕΛΟΝΙΣΜΟΒ.Αθανασούλιας1,Κ.Παπίλας1,Β.Λουρίκας1,Π.Τριάντης²,Κ.Αναγνωστάκος²,Δ.Γιαννούλης²(1)Αναισθ/κόΤμήμακαιΙατρείοΠόνου,Γ.Ν.Καρπενησίου(2)ΟρθοπαιδικήΚλινική,Γ.Ν.Καρπενησίου

ΣΚΟΠΟΣ: Πρόκειται για μελέτη παρατήρησης, προκειμένου να διερευνηθεί η σκοπιμότηταπαροχήςτουηλεκτροβελονισμούωςθεραπευτικήςεπιλογήςσεασθενείςτρίτηςηλικίαςμεοξείαήχρόνιαοσφυοϊσχιαλγία.ΥΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΙ: Κατεγράφησαν οι ασθενείς τρίτης ηλικίας με οσφυοϊσχιαλγία πουαντιμετωπίσθηκανμεηλεκτροβελονισμόσεσυνεργασίαμετοιατρείοπόνουτουνοσοκομείουμας.Οβελονισμόςπροσφερότανεναλλακτικάστηφαρμακευτικήαγωγήκαιοιασθενείςήτανελεύθεροινασυνεχίσουνμεφαρμακευτικήαγωγήοποτεδήποτετοεπιθυμούσαν.Αξιολογήθηκεοπόνος,ηλειτουργικότητακαιηαποδοχήτηςμεθόδουμεανοικτέςερωτήσεις (τροποποίηση


67

κλιμάκων),ανάλογαμετιςεπικοινωνιακέςδυνατότητεςέκαστουασθενούς.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Μελετήθηκαν22ασθενείς,75-86ετών.Οι18είχανχρόνιαοσφυοϊσχιαλγίαμεσυχνέςυποτροπέςήεμμένουσασυμπτωματολογία,οιυπόλοιποιοξεία.Οιασθενείςμεχρόνιαείχανυποβληθείσεπολλαπλάσχήματαφαρμακοθεραπείας,ενώ11είχαντουλάχιστονμίαεισαγωγήγιααυτότολόγο.Επτάελάμβαναναντιπηκτικήαγωγή.Δεκαέξιασθενείςείχανσημαντικήβελτίωσηστηλειτουργικότητααπότηνπρώτησυνεδρία,ενώ20θεώρησανότιεπέτυχανίασηαπότηντρίτησυνεδρία.Δύοπροτίμησανεπάνοδοστηφαρμακευτικήαγωγή.Για14ασθενείςέχειπαρέλθειπλέοντουέτουςκαιμόνοτρειςέχουνεπανέλθειάπαξμεήπιασυμπτωματολογίαεπιλέγονταςπάλιηλεκτροβελονισμό.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Οιασθενείςείχανσημαντικήβελτίωσηστονπόνο,τηλειτουργικότητακαιτηδιάθεσήτους,χωρίςεπιπλοκές.Παράτογεγονόςότιαύξησαντηδραστηριότητακαιασχολούνταιακόμηκαιμεαγροτικέςεργασίες,«αυτοδιαχειρίζονται»τηνκατάστασήτουςκαιπρολαμβάνουντην οσφυαλγία. Δεδομένης της ηλικίας, των συμπαρομαρτούντων νόσων και της αυξημένηςπιθανότητας για επιπλοκές από τη φαρμακευτική αγωγή, ο ηλεκτροβελονισμός απέδωσεεξαιρετικάαποτελέσματαστηνπλειονότητατωνασθενώνπουτονεπέλεξαν.

Ρ13.ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙΚΗΔΕΜΟΝΕΣΓΙΑΤΗΝΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΘ.Β.Γρίβας1,Ά.Κασπίρης2,Γ.Τριανταφυλλόπουλος2

(1)ΤμήμαΟρθοπαιδικήςκαιΤραυματιολογίας,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική(2)ΟρθοπαιδικόΤμήμα,Γ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:ΗμελέτηκαιπεριγραφήτωνευρέωςχρησιμοποιούμενωνκηδεμόνωνστηνΕυρώπη.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Μελετήθηκαν,ηιστορία,ησχεδιαστικήαντίληψη,οιενδείξεις,ηεμβιομηχανικήβάσηκαθώςκαιτασυγκριτικάαποτελέσματαμεταξύτωνανωτέρωκηδεμόνων.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ο κηδεμόνας τύπου Cheneau (Cheneau Brace), χρησιμοποιείται στηνΓαλλία, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Τροποποιήσεις του έχουν οδηγήσει σε δύονεώτερης φιλοσοφίας κηδεμόνες και συγκεκριμένα στον Rigo System Cheneau Brace πουχρησιμοποιείταιστηνΙσπανίακαιστονScoliOlogiC®“Chêneaulight”,πουχρησιμοποιείταικυρίωςστη Γερμανία. Άλλοι κηδεμόνες είναι ο LyonnaiseBrace χρησιμοποιούμενος στη Γαλλία καιστηνΙταλία,οDynamicDerotatingBrace(DDB),πουχρησιμοποιείταιστηνΕλλάδα,οTriaCπουεφαρμόζεταιστηνΟλλανδίακαιοιSforzescobraceκαιProgressiveActionShortBracePASBπουεφαρμόζονταιστηνΙταλία.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η διόρθωση των παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης, με τηνεφαρμογήκηδεμόνωνεπιτυγχάνεταιμέσωπαθητικώνκαιενεργητικώνμηχανισμών.Οτρόποςλειτουργίαςτωνσύγχρονωνκηδεμόνωνβασίζεταισεμιαποικιλίααρχώνδιόρθωσης,όπωςτηνάσκηση ενεργητικών και παθητικών δυνάμεων με την βοήθεια αυχενικού δακτυλίου, καθώςκαι πλευρικών μαξιλαριών, την εφαρμογή πλευρικών δυνάμεων με βάση του κανόνα των3 σημείων πίεσης, την εφαρμογή συμπίεσης και κάμψης του κορμού προς την αντίθετη τηςπαραμόρφωσηςκατεύθυνση,καθώςκαιτηνενεργητικήδιόρθωσημέσωάσκησηςπίεσηςκατάτηνκίνησηπροερχόμενηςαπόλωρίδεςήμεταλλικάελάσματα.Τελευταίαγίνεταιμιαπροσπάθειακαλύτερηςερμηνείαςτηςεμβιομηχανικής,τωναρχώνθεραπείαςκαθώςκαιτωναποτελεσμάτωντωνανωτέρωκηδεμόνων.ΟιμελέτεςγιατηνσυντηρητικήθεραπείατηςσκολίωσηςπρέπειναβασίζονταιστακριτήριαπουέχουνθεσπιστείαπότοSRSκαιτηνSOSORT.


68

Ρ14.ΜΕΤΡΗΣΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝΜΕ ΟΣΦΥΪΚΗ ΔΙΣΚΟΚΗΛΗΜΕ ΤΗΝΑΝΑΛΥΣΗΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝΓ.Μάτης1,Ι.Μώραλης1,Δ.Πέιος1,Χ.Χαριτίδης2,Ό.Χρυσού3,Θ.Μπιρμπίλης4,Σ.Μπαρούτας1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Θ.«Γ.Παπανικολάου»(2)ΝευροχειρουργικήΚλινική,417ΝΙΜΙΤΣ(3)ΆΠνευμονολογικήΚλινική,Γ.Ν.Καβάλας(4)ΠανεπιστημιακήΝευροχειρουργικήΚλινικήΔ.Π.Θ.,Π.Γ.Ν.Αλεξανδρούπολης

ΣΚΟΠΟΣ: Η διερεύνηση της ικανοποίησης νοσηλευόμενων ασθενών με οσφυϊκή δισκοκήλη(ΚΜΔ) από τις προσφερόμενες ιατρικές, νοσηλευτικές και ξενοδοχειακές - διαχειριστικέςυπηρεσίες.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:194διαδοχικοίασθενείςμεοσφυϊκήΚΜΔπουυποβλήθηκανσεεπέμβασηδισκεκτομής στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου» από 01/08/2009έως 31/07/2010. Διανεμήθηκε δομημένο ερωτηματολόγιο για διερεύνηση 4 διαστάσεωνικανοποίησης (γενική, ιατρική, νοσηλευτική, ξενοδοχειακή-διαχειριστική).Με τηβοήθεια τηςανάλυσηςπρωταρχικώνπαραγόντων(PrincipalComponentsAnalysis–PCA)κατασκευάστηκαναθροιστικέςκλίμακεςκαιελέγχθηκεηεσωτερικήτουςσυνοχήμετοσυντελεστήτουCronbach.Χρησιμοποιήθηκε,επίσης,γιατησυσχέτισητων4διαστάσεωντηςικανοποίησηςκαιποικίλωνδημογραφικών παραγόντων ο συντελεστής του Spearman και η στατιστική σημαντικότηταορίστηκεωςp=0,05.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ηγενικήικανοποίησηήταναρκετάυψηλή(82,332%),ενώηικανοποίησηαπότις ιατρικέςκαι νοσηλευτικέςυπηρεσίεςήτανμεγαλύτερη (95,08%και 86,421%αντίστοιχα).Ηικανοποίηση από τις ξενοδοχειακές-διαχειριστικές υπηρεσίες ανήλθε στο 69,96%. Η γενικήικανοποίηση δε συσχετίστηκε στατιστικώς σημαντικά με καμία δημογραφική μεταβλητή. Ηαυτοαξιολόγηση της κατάστασης της υγείας των ασθενών κατά την εισαγωγή συσχετίστηκεαρνητικά με την ιατρική (r

s=-0,323, p=0,032) και τη νοσηλευτική ικανοποίηση (r

s=-0,176,

p=0,043).Μεγαλύτερηικανοποίησηαπότηνξενοδοχειακή-διαχειριστικήδιάστασησυσχετίστηκεμετηνελληνικήυπηκοότητα(r

s=0,432,p=0,029)καιτοάρρενφύλο(r

s=0,206,p=0,041).Τέλος,

η νοσηλευτική ικανοποίησησυσχετίστηκεμε τηνηλικία (rs=0,465,p=0,018)και τηναγροτική

προέλευση(rs=0,367,p=0,029).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η παρούσα μελέτη επιβεβαίωσε εν μέρει τα ευρήματα άλλων ελληνικώνμελετώνικανοποίησηςασθενών,ακόμηκαιόσωνυποβλήθηκανσεεπέμβασησπονδυλοδεσίας.Ωστόσο, κρίνεται απαραίτητη η διεξαγωγή περισσότερων ερευνών πάνω σε ένα μεγαλύτεροπληθυσμόασθενώνμεοσφυϊκήΚΜΔ.

Ρ15.ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΑΣΘΕΝΩΝΜΕΟΣΦΥΪΚΗΔΙΣΚΟΚΗΛΗ–ΜΙΑΠΟΙΟΤΙΚΗΑΝΑΛΥΣΗΓ.Μάτης1,Ι.Μώραλης1,Δ.Πέιος1,Χ.Χαριτίδης2,Ό.Χρυσού3,Θ.Μπιρμπίλης4,Σ.Μπαρούτας1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Θ.«Γ.Παπανικολάου»(2)ΝευροχειρουργικήΚλινική,417ΝΙΜΙΤΣ(3)ΆΠνευμονολογικήΚλινική,Γ.Ν.Καβάλας(4)ΠανεπιστημιακήΝευροχειρουργικήΚλινικήΔ.Π.Θ.,Π.Γ.Ν.Αλεξανδρούπολης

ΣΚΟΠΟΣ:Τατελευταίαχρόνιααντιμετωπίζονταιόλοκαιπιοσυχνάχειρουργικάοιασθενείςπουπάσχουν από οσφυϊκή δισκοκήλη (ΚΜΔ). Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνησητωνπαραγόντωνπουδιαμορφώνουντηνικανοποίησηασθενώνπουυποβάλλονταισεεπέμβασηδισκεκτομής.


69

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:194διαδοχικοίασθενείςμεοσφυϊκέςΚΜΔπουνοσηλεύτηκανστοΓενικόΝοσοκομείοΘεσσαλονίκης«Γ.Παπανικολάου»από01/08/2009έως31/07/2010μεμέσηηλικία43,8±4,6 έτη και αναλογία ανδρών:γυναικών 1,3:1. Χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι ποιοτικήςανάλυσης.Ταδεδομένασυγκεντρώθηκανκατάτηδιενέργειασυνεντεύξεωνμετουςασθενείςτηνπρώτημετεγχειρητικήημέρα(ημέραεξιτηρίου).Ακολούθησεηκωδικοποίησητωνδεδομένωνσεθεματικέςενότητεςκαιηεξαγωγήχρηστικώνσυμπερασμάτων.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Υψηλή ικανοποίηση εμφάνισαν οι ασθενείς εκείνοι που: α) είχαν πλήρωςενημερωθείπροεγχειρητικά(φύσητηςπάθησης,προτεινόμενηχειρουργικήεπέμβαση,πιθανέςεπιπλοκές,χρονικόδιάστημααποθεραπείας),β)παρουσίαζανπροεγχειρητικάηπιότερηκλινικήεικόνα, γ) είχαν δεχθεί επίσκεψη από το χειρουργό τους λίγο πριν αλλά και μετά από τηδιενέργειατουχειρουργείου,δ)είχαντηναμέριστησυμπαράστασητωνειδικευόμενωνιατρών,ε)εκπαιδεύτηκανεπαρκώςαπότοναρμόδιοφυσιοθεραπευτή,στ)αντιμετωπίστηκανοιανάγκεςτους άμεσα και με ευγένεια από το νοσηλευτικό προσωπικό και ζ) θεώρησαν επαρκείς τιςσυνθήκεςκαθαριότηταςστουςθαλάμους.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Φαίνεταιότιοιασθενείςικανοποιούνταιπερισσότεροόχιμόνοαπότησωστήχειρουργικήαντιμετώπισητουπροβλήματόςτους,αλλάκαιαπότηνενημέρωσηπουδέχονταικαι τις διαπροσωπικές σχέσεις που συνάπτουν με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Στα ίδιασυμπεράσματακατέληξανκαιμελέτεςπουαφορούσανασθενείςπουυποβλήθηκανσεεπέμβασησπονδυλοδεσίας.

Ρ16.ΟΣΦΥΪΚΗΔΙΣΚΟΚΗΛΗΤΡΙΤΟΥΒΑΘΜΟΥ.ΑΥΤΟΜΑΤΗΕΞΑΦΑΝΙΣΗΓ.Μηλιαράς1,Δ.Δρόσος1,Α.Ζήκου2,Σ.Βούλγαρης1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων(2)ΑκτινολογικόΤμήμα,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΙωαννίνων

ΣΚΟΠΟΣ:Ηπαρουσίασηδύοασθενώνμεοσφυϊκήδισκοκήλη3ουβαθμούπουαντιμετωπίστηκανσυντηρητικά.Καιστουςδύοασθενείςηδισκοκήληαπορροφήθηκεπλήρως.Ανασκόπηση τηςβιβλιογραφίας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Δύοασθενείς,έναςάνδρας45ετώνκαιμίαγυναίκα39ετώνπαρουσίασανισχιαλγία.Καιοιδύοασθενείςείχανδυσχέρειαστηβάδισηλόγωάλγους.Οπρώτοςασθενήςεμφάνιζεκαιατροφίατουτετρακεφάλου.Οέλεγχοςμεμαγνητικήτομογραφία(ΜΤ)τηςοσφυϊκήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήλης(ΟΜΣΣ)στουςδύοασθενείςαντίστοιχαανέδειξεδισκοκήλη3ου

βαθμούστοΟ3-Ο4καιΟ4-Ο5μεσοδιάστημασύστοιχατηςισχιαλγίας.Καιστιςδύοπεριπτώσειςηαγωγήήτανσυντηρητική.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Τα συμπτώματα προοδευτικά υποχώρησαν με πλήρη αποκατάσταση στονπρώτοασθενή,ενώπαρέμεινεαιμωδίατωνδακτύλωντουάκρουποδόςστηδεύτερηασθενή.ΟεπανέλεγχοςμεΜΤΟΜΣΣστουςδύοασθενείςανέδειξεπλήρηαπορρόφησητηςδισκοκήλης12και6μήνεςαντίστοιχα,μετάτονπρώτοέλεγχο.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ασθενείς με ισχιαλγία και οσφυϊκή δισκοκήλη που αντιμετωπίζονταισυντηρητικά μπορούν να απαλλαγούν από τα συμπτώματα τους, πρόσκαιρα ή και μόνιμα. Σεορισμένους από αυτούς η υποχώρηση των συμπτωμάτων συνοδεύεται και από απορρόφησητηςδισκοκήληςακόμηκαιελεύθερουδίσκουλίγεςεβδομάδεςήμήνεςμετά τηνέναρξητωνσυμπτωμάτων.


70

Ρ17.ΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΔΙΣΚΟΚΗΛΕΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣ–ΗΕΜΠΕΙΡΙΑΜΙΑΣΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣΚΛΙΝΙΚΗΣΓ.Μάτης1,Γ.Μπαλαμπάνης1,Ι.Μώραλης1,Δ.Πέιος1,Λ.Ντεμουρτσίδης1,Χ.Χαριτίδης2,Σ.Μπαρούτας1

(1)ΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Θ.«Γ.Παπανικολάου»(2)ΝευροχειρουργικήΚλινική,417ΝΙΜΙΤΣ

ΣΚΟΠΟΣ: Η παρουσίαση της εμπειρίας της κλινικής μας στην αντιμετώπιση ασθενών μεδισκοκήλεςστηναυχενικήμοίρατηςσπονδυλικήςστήλης(ΚΜΔΑΜΣΣ).ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:ΑναζήτησησταβιβλίαχειρουργείωντηςΚλινικήςπεριστατικώνμεδιάγνωσηΚΜΔΑΜΣΣ.Καταγράφηκετοφύλοκαιηηλικίατωνασθενών,καθώςκαιταπαθολογικάεπίπεδα.Διερευνήθηκε η ύπαρξη συσχέτισης του φύλου και της ηλικίας αφενός και του αριθμούτων παθολογικών επιπέδων αφετέρου με το μη παραμετρικό συντελεστή του Spearman.ΧρησιμοποιήθηκετοστατιστικόπακέτοPASWStatistics18.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:55διαδοχικοίασθενείςμεαυχενικέςΚΜΔνοσηλεύτηκανστηνκλινικήμαςαπό01/09/2009έως30/08/2010μεμέσηηλικία50,31±2,64έτη(εύρος28-65έτη).Απόαυτούς,26ήτανάντρες (47,3%),29γυναίκες (52,7%)και4 (7,3%)εμφάνισανκλινικάκαιαπεικονιστικάευρήματα μυελοπάθειας. Τα παθολογικά επίπεδα ήταν τα ακόλουθα: Α

3Α4 (8, 14,55%), Α

4Α5

(20,36,36%),Α5Α6 (35,63,64%),Α

6Α7 (11,20%)καιΑ

7Θ1 (2,3,64%).Πολλοίασθενείςεμφάνισαν

συνδυασμό παθολογικών επιπέδων: Α3Α4-Α

4Α5 (2, 3,64%), Α

3Α4-Α

5Α6 (1, 1,82%), Α

4Α5-Α

5Α6 (5,

9,1%),Α5Α6-Α

6Α7 (6, 10,91%),Α

6Α7-Α

7Θ1 (1, 1,82%),Α

3Α4-Α

4Α5-Α

5Α6 (2,3,64%)καιΑ

4Α5-Α

5Α6-Α

6Α7

(2, 3,64%). Οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν με μικροδισκεκτομή και πρόσθια σπονδυλοδεσίαμε χρήση κλωβού (εκτός 1 που αντιμετωπίστηκεμε διαδερμική δισκόλυση). Σε έναν ασθενήμε ιστορικόεξεργασίας λάρυγγαηπροσπέλασηήταναδύνατη.Δενπαρατηρήθηκεσυσχέτισηούτε τουφύλου (r

s=0,014, p=0,922) ούτε της ηλικίας (r

s=0,012, p=0,896) με τον αριθμό των

παθολογικώνεπιπέδων.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:ΟιΚΜΔΑΜΣΣεμφανίστηκανπιοσυχνάστιςγυναίκεςκαισταεπίπεδαΑ

5Α6

κυρίωςκαιΑ4Α5δευτερευόντως.Απότουςσυνδυασμούςεπιπέδων,πρώτασεσυχνότηταήταντα

επίπεδαΑ5Α6-Α

6Α7καιακολούθησανταΑ

4Α5-Α

5Α6.

Ρ18.ΗΑΝΑΤΟΜΙΑΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΑΠΟΤΗΝΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΜΕΧΡΙΚΑΙΤΟΝ20ΟΑΙΩΝΑ:ΙΣΤΟΡΙΚΗΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΙ.Μ.Αθανασοπούλου,Κ.Τσιάμης,Ε.Φ.Πουλάκου-ΡεμπελάκουΕθνικόκαιΚαποδιστριακόΠανεπιστήμιοΑθηνών

ΣΚΟΠΟΣ:Σκοπόςτηςπαρούσαςεργασίαςείναιηανάδειξητηςσυνεισφοράςόλωντωνμεγάλωνανατόμωνπουασχολήθηκανμετηναποκρυπτογράφησητηςανατομίαςτηςσπονδυλικήςστήληςανάτουςαιώνες.ΥΛΙΚΟ – ΜΕΘΟΔΟΙ: Τοιχογραφίες, πάπυροι, αναλυτικά εγχειρίδια ανατομίας και άρθρα τηςπλέονπρόσφατηςβιβλιογραφίαςαποτέλεσαν τηβασικήπηγή τωνεικόνωνκαι τωνστοιχείωνπουπαρουσιάζονται.


71

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ανκαιοιαρχαίοιανατόμοιδεθεωρούσαντησπονδυλικήστήλητμήματουκεντρικούνευρικούσυστήματος,ωστόσοέγινενωρίςαντιληπτόότιηλειτουργικήσημαντικότητάτηςαπαιτείτηνπλήρηγνώσητηςανατομίαςτης.ΑπότιςτοιχογραφίεςτηςΜεσοποταμίαςκαιτοέργοτουΓαληνού,μέχριτιςανακαλύψειςτωνBlasius,Huber,Vicqd’AzyrκαιτιςαπεικονίσειςτωνGuidodaVigevano,LeonardodaVinciκαιVesalius,ησπονδυλικήστήληαναδεικνύεταιωςπόλοςέλξηςγιατουςμεγάλουςανατόμους.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηγνώσητηςανατομίαςτηςσπονδυλικήςστήληςεξελίχθηκεανάτουςαιώνες,με σταδιακές ανακαλύψεις που θεμελίωσαν βήμα προς βήμα την κατανόηση της δομής καικατ’επέκτασητηςλειτουργίαςτης.Είναιεξαιρετικάενδιαφέροντογεγονόςότι,ακόμακαιστον20οαιώνα,ησπονδυλικήστήληείχε ναπροσφέρει επιπλέοναποκαλύψεις για τηνπερίτεχνηδομήτης,πουεξασφάλισεστονάνθρωποτηνόρθιαστάση,γεγονός-σταθμόστηνεξέλιξητουανθρώπινουείδους.

Ρ19.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗΣΜΕΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΧΡΟΝΙΑΣΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑΣΤΗΣΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΠ.Σπίνος,Κ.Πίκολας,Σ.Ραυτόπουλος,Γ.Κληρονόμος,Μ.Παρθένη,Δ.ΚωνσταντίνουΝευροχειρουργικήΚλινική,ΠανεπιστημιακόΝοσοκομείοΠατρών

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Ησπονδυλοαρθροπάθειαησχετιζόμενημετηναιμοκάθαρσηαποτελείμιασπάνιααιτία σπονδυλικής εκφύλισης και δυσμορφίας με ή χωρίς αυχενική μυελοπάθεια. Η ιδανικήαντιμετώπισητηςαυχενικήςσπονδυλοαρθροπάθειαςσυχνάαπαιτείτησυνδυασμένηπρόσθιακαιοπίσθιαπροσπέλασηγιατηχειρουργικήτηςαποκατάσταση,καθότισυχνάστουςασθενείςαυτούςέχουμεδομικήβλάβητόσοτηςπρόσθιαςστήλης,όσοκαιτωναποφυσιακώναρθρώσεων.Ηενδεχόμενηεμφάνισηεκφυλιστικώνβλαβώνσεμηπαρακείμεναεπίπεδα τηςσπονδυλικήςστήλης (skip lesions) δυσχεραίνει τη χειρουργική επέμβαση, επειδή η αποσυμπίεση και ηαρθροδεσίασεέναεπιμέρουςτμήμαμπορείναοδηγήσεισεεκφύλισηπαρακειμένωντμημάτωντηςαυχενικήςμοίρας.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Παρουσιάζουμεδύοπεριστατικάασθενώνυπόαιμοκάθαρσηπουεμφάνισαναυχενικήμυελοπάθειακαιοιοποίοιαρχικάαντιμετωπίσθηκανμεπρόσθιααυχενικήδισκεκτομήή σωματεκτομή και σπονδυλοδεσία. Λόγω της επανεμφάνισης των συμπτωμάτων εξαιτίαςαστοχίαςτουυλικού,αμφότεροιχρειάστηκεναυποβληθούνκαισεοπίσθιασταθεροποίηση.Άνδρας 68 ετών με ιστορικό αιμοκάθαρσης από επταετίας και από εξαμήνου έναρξηςαυχεναλγίας,αιμωδιώνάνωάκρωνκαιδιαταραχώνβάδισης,μεκλιμακούμενηεπιδείνωση.ΗνευρολογικήεξέτασηανέδειξευπαισθησίασταάνωάκραχωρίςσαφήδερμοτομιακήκατανομήκαιαμφοτερόπλευροσημείοHoffman.Μετάτηνπρόσθιααποσυμπίεσηκαισπονδυλοδεσίαοασθενήςπαρουσίασε προοδευτική βελτίωση της συμπτωματολογίας του. Παρόλα αυτά, δεκατέσσεριςμήνεςαργότεραπροσήλθεεκνέουσταΕ.Ι.μευποτροπήτηςαυχεναλγίαςκαιτηςδιαταραχήςβάδισης.ΟιδυναμικέςακτινογραφίεςΑ.Μ.Σ.Σ.αποκάλυψαναστάθειατηςπεριοχήςκαιαστοχίατουυλικούσπονδυλοδεσίας. Άμεσαμετάτηνοπίσθια ινιοαυχενικήσπονδυλοδεσίαοασθενήςπαρουσίασεσημαντικήβελτίωσητηςκλινικήςτουεικόναςκαιπαραμένειασυμπτωματικόςδύοέτημετά,μεταυλικάτηςσπονδυλοδεσίαςναελέγχονταισεσωστήθέση.Ασθενής 77 ετών με ιστορικό αιμοκάθαρσης από τετραετίας εμφανίζει από τετραημέρουπάρεσηδελτοειδούςκαιδικεφάλουβραχιονίου.Επίσης,αναφέρειαπόδιμήνουαυχεναλγία.ΟακτινολογικόςέλεγχοςαποκαλύπτειεκτεταμένηκαταστροφήτωνσωμάτωντωνσπονδύλωνΑ3έωςκαιΑ5.Διενεργείταιπρόσθιααυχενικήσωματεκτομήκαισπονδυλοδεσία.Τηδεύτερημετεγχειρητικήημέραοασθενήςπαραπονείταιγιαισχυρήαυχεναλγία.Υποβάλλεται


72

σεακτινολογικόέλεγχοόπουαναδεικνύεταιαστοχία τωνυλικώνκαιπρόσθιαμετατόπιση τουμοσχεύματος.Διενεργείταιαναθεώρησητηςπρόσθιαςσπονδυλοδεσίαςσεσυνδυασμόμεοπίσθιασταθεροποίησημετάτηνοποίαπαρουσιάζειπλήρηυποχώρησητουάλγουςκαιμερικήβελτίωσητουκινητικούελλείμματος.Παραμένειελεύθεροςάλγουςδεκατέσσεριςμήνεςμετεγχειρητικάτηςδεύτερηςεπεμβάσεως.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Συμπερασματικά, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ασθενείς μεσπονδυλοαρθροπάθειασχετιζόμενημεχρόνιααιμοκάθαρσηπουεπιλέγονται γιαχειρουργικήαντιμετώπιση,θαεπωφελούντανμίαςσυνδυασμένηςπρόσθιαςκαιοπίσθιαςπροσπελάσεωςωςαρχικήθεραπευτικήπαρέμβαση.

Ρ20.ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΤΟΥΕΠΙΠΕΔΟΥΤΗΣΒΛΑΒΗΣΤΟΥΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΚΑΙΤΗΣΥΠΑΡΞΗΣΕΠΙΠΛΟΚΩΝΜΕΤΗΝΤΕΛΙΚΗΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΕΚΒΑΣΗΒ.Μάνη1,Α.Φαρμακίδης1,Ν.Παιδακάκος2,Χ.Τσιμπιδάκης1,Γ.Φωτεινόπουλος1,Ε.Χαλίδα1,Ν.Ρούσσος1,Δ.Πατατούκας1


ΣΚΟΠΟΣ: Να μελετηθεί ο βαθμός στον οποίο επηρεάζεται η λειτουργικότητα ασθενών μεκάκωσηνωτιαίουμυελού(ΚΝΜ)απότοεπίπεδοτηςβλάβης,αλλάκαιαπόεπιπλοκές,όπωςησπαστικότητακαιοικατακλίσεις.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Μελετήθηκαν117συνεχόμενοιασθενείςμεΚΝΜπουνοσηλεύθηκανστοτμήμαΦΙΑπτουΑσκληπιείουΒούλαςαπόΙούλιο1995έωςτέλος2009.79,5%άνδρες(Μ.Ο.41,6έτη),20,5%γυναίκες(Μ.Ο.51,2έτη).32%τετραπληγία,68%παραπληγία.Σπαστικότηταανέπτυξετο 68% των τετραπληγικών και 39,2% των παραπληγικών.Κατακλίσεις ανέπτυξε το 47,3% τωντετραπληγικώνκαι το16,4%τωνπαραπληγικών. ΈγινεκαταγραφήτωνμεταβολώντηςBarthelανάομάδαασθενών.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Οιτετραπληγικοί,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό26,7σε62,6μονάδες.Οιτετραπληγικοίμεσπαστικότητα,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό21,8σε51,6μονάδες.Οιτετραπληγικοίμεκατακλίσεις,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό11,6σε31μονάδες.Οιτετραπληγικοίμεσπαστικότητακαικατακλίσεις,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό5,8σε22μονάδες.ΟιπαραπληγικοίβελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό29,8σε68,4μονάδες.Οιπαραπληγικοίμεσπαστικότητα,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό29σε61,8μονάδες.Οιπαραπληγικοίμεκατακλίσεις,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό15σε37,2μονάδες.Οιπαραπληγικοίμεσπαστικότητακαικατακλίσεις,βελτίωσαντημέσητιμήτουBartelαπό15σε37,2μονάδες.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η κατάκλιση φαίνεται να επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό την τελικήλειτουργικήέκβασηαπόότιησπαστικότητα.Οσυνδυασμόςτωνδύοεπιπλοκώνμειώνειδραματικάτις λειτουργικές δυνατότητες των ασθενών. Η έγκαιρη πρόληψη των πιθανών επιπλοκών θαπρέπει να ευαισθητοποιήσει και να προσανατολίσει το υγειονομικό σύστημα με γνώμονα τιςπροοπτικέςαποκατάστασης.


73

Ρ21.ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΜΕΛΕΤΗΤΗΣΜΕΤΑΒΟΛΗΣΤΗΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣΤΩΝΠΑΡΑΠΛΗΓΙΚΩΝΣΕΣΧΕΣΗΜΕΤΟΝΤΡΟΠΟΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣΤΟΥΣ(ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ–ΑΜΑΞΙΔΙΟ)Β.Μάνη,Α.Φαρμακίδης,Χ.Τσιμπιδάκης,Γ.Φωτεινόπουλος,Ε.Χαλίδα,Ν.Ρούσσος,Δ.ΠατατούκαςΤμήμαΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασης,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Ναμελετηθείησυσχέτισητουτρόπουμετακίνησηςτωνπαραπληγικών,μετηντελικήλειτουργική έκβαση.Μελετάται ο βαθμός συμμετοχής της βάδισης με βοηθήματα, ορθώσειςήσυνδυασμούαυτών,έναντιτηςμετακίνησηςμεαμαξίδιο,στηδιαμόρφωσητηςτελικήςκατάBarthelβαθμολογίας.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Μελετήθηκαν117συνεχόμενοιασθενείςμεκάκωσηνωτιαίουμυελούπουνοσηλεύθηκανστοτμήμαΦΙΑπτουΑσκληπιείουΒούλαςαπόΙούλιο1995έωςτέλος2009.79,5%άνδρες (Μ.Ο. 41,6 έτη), 20,5% γυναίκες (Μ.Ο. 51,2 έτη). Οι ασθενείς ταξινομήθηκαν σε τρειςομάδεςανάλογαμετοντρόπομετακίνησήςτους.Ηπρώτηομάδααποτελείταιαπό32ασθενείςπουβάδισανμόνομεβοηθήματα, η δεύτερηαπό69πουβάδισανμεβοηθήματακαι ειδικέςορθώσειςκαιητρίτηαπό60μόνιμουςχρήστεςαμαξιδίου.Απότοδείγμαεξαιρέθηκανασθενείςμεμοναδικήβλάβηιππουριδικήσυνδρομή. ΈγινεκαταγραφήτωνμεταβολώντηςBarthelανάομάδαασθενών.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μεταβολή του μέσου όρου της βαθμολογίας Barthel μεταξύ εισαγωγήςκαιεξόδουήταν38,6μονάδεςγιατουςασθενείςπουχρησιμοποιούσανμόνοβοηθήματα,39,4γιαόσουςχρησιμοποιούσανβοηθήματακαιορθώσειςκαι19,6μονάδεςγιατουςαποκλειστικάχρήστεςαμαξιδίου.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η χρήση βοηθημάτων και ορθώσεων βελτιώνει σημαντικά την τελικήλειτουργικήέκβαση,έναντι τηςαπλήςχρήσηςαμαξιδίου.Ταστοιχεία τηςμελέτηςβρίσκονταισεαντιστοιχίαμεαυτάάλλωνμελετητών,καιαναδεικνύουντηνεπίδρασητωνβοηθημάτωνστηλειτουργικότητα.

Ρ22.ΕΦΑΡΜΟΓΗΜΕΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣΣΤΟΧΡΟΝΙΟΠΟΝΟΣΕΑΣΘΕΝΕΙΣΜΕΑΥΧΕΝΑΛΓΙΑΚΑΙΟΣΦΥΑΛΓΙΑΑ.Φαρμακίδης1,Ν.Παιδακάκος2,Β.Μάνη1,Χ.Τσιμπιδάκης1,Γ.Φωτεινόπουλος1,Ε.Χαλίδα1,Ν.Ρούσσος1,Δ.Πατατούκας1


ΣΚΟΠΟΣ: Να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα της μεσοθεραπείας και ο βαθμός τηςικανοποίησηςτωνασθενώνμεχρόνιοπόνοσεπαθήσειςτιςΑΜΣΣκαιΟΜΣΣ.ΥΛΙΚΟ – ΜΕΘΟΔΟΙ: Στη μελέτη μετείχαν 24 εξετασθέντες (16 γυναίκες και 8 άνδρες) πουπαραπέμφθηκανσταεξωτερικάΙατρείατηςΦΙΑπτουΓ.Ν.ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥΒΟΥΛΑΣαπότονΙούνιοτου2008έωςτοΝοέμβριοτου2009.Οι11(7γυναίκεςκαι4άνδρες)παρουσίαζανσυμπτώματααυχεναλγίαςκαιοι13(9γυναίκεςκαι4άνδρες)παρουσίαζανσυμπτώματαοσφυαλγίας.Γιατημελέτη χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα VAS του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τοχρόνιοπόνο.Χρησιμοποιήθηκεεπίσηςτηλεφωνικόερωτηματολόγιομετάτοπέραςτριμήνουσεότιαφοράτηβελτίωσηήόχιτωνσυμπτωμάτωντους.Γιατηνυποδόριαέγχυσηχρησιμοποιήθηκαν:Inj. Egicalm 1800mg/ 5ml ( Acetylsulicytate lysine), Inj. Naropeine 10mg/ml (RopivacaineHydrochloride),Φυσιολογικόςόρος(N/S0,9%),Σύριγγες–ΒελόνεςG30*4mm.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Παρατηρήθηκαν πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της


74

μεσοθεραπείας.Απότους11ασθενείςμεαυχεναλγίαοι6(VAS7)παρουσίασανσχετικήβελτίωσησεVAS5ενώοι5ασθενείςμεVAS6παρουσίασανβελτίωσησεVAS4(μεταβολήVAS33%).Απότους13ασθενείςμεοσφυαλγίαοι7παρουσίασανβελτίωσηαπόVAS7σεVAS3καιοι6ασθενείςαπόVAS5σεVAS2(μεταβολήVAS30%).ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Στο σύνολο των ασθενών υπήρξε η ικανοποίηση από τη χρήση τηςμεσοθεραπείας στη βελτίωση του χρόνιου πόνου και στις δύο παθήσεις. Πιο ικανοποιητικάαποτελέσματαπαρουσίασανοιασθενείςμεχρόνιοπόνοστηνΟΜΣΣσεσύγκρισημετουςασθενείςμεχρόνιοπόνοστηνΑΜΣΣ.Γιατηνανάλυσητωναποτελεσμάτωνχρειάζεταιμιαπερισσότερομακρόχρονηπαρακολούθησηκαιμεγαλύτεροδείγμαασθενών.

Ρ23.ΙΝΩΜΑΤΩΣΗ:ΜΗΣΥΝΗΘΕΣΑΙΤΙΟΟΣΦΥΟ-ΙΣΧΙΑΛΓΙΑΣΚΑΙΡΙΖΙΤΙΚΩΝΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝΣτ.Μπρίζας,Ε.Σύρμου,Β.Τσιτούρας,Γ.Παπαευαγγέλου,Ν.Σκούλιος,Ι.Αναγνωστόπουλος,Φ.ΤσιτσόπουλοςΒ’ΝευροχειρουργικήΚλινικήΑ.Π.Θ.,Γ.Ν.ΘεσσαλονίκηςΙπποκράτειο

Ηινωμάτωσηαποτελείκαλοήθηπάθησητωνμαλακώνμορίωνπουσπάνιαδιηθείτιςπαρακείμενεςοστικέςδομέςτηςσπονδυλικήςστήληςώστεναπροκαλείριζιτικήσυνδρομή.ΣΚΟΠΟΣ:Ηπαρουσίασηενόςπεριστατικούπουαντιμετωπίσθηκεστηνκλινικήμαςμεψηλαφητόμόρφωμα παρασπονδυλικά στην οσφυϊκή χώρα και συμπτωματολογία από την πίεση τωννευρικώνστοιχείων.ΥΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΙ:Ασθενής 46 ετών αγρότης με ιστορικό οσφυοϊσχιαλγίας από 2ετίας καισταδιακήεπιδείνωσητηςκλινικήςκατάστασης,δυσχέρειαβάδισηςκαιοσφυοϊσχιαλγίαςαριστεράκατανομής Ο4 ρίζας. Αναφέρεται ψηλαφητό μόρφωμα από 6μήνου σκλήρας συστάσεως μεπροϊούσα εξέλιξηπαρασπονδυλικά δεξιά στην οσφυϊκή χώρα.Ο ασθενής διακομίστηκεστηνκλινικήμαςγιαπεραιτέρωχειρουργικήαντιμετώπιση.ΑπότοννεύροαπεικονιστικόέλεγχοτηςΟΜΣΣδιαπιστώθηκεεξεργασίαστονΟ3σπόνδυλομεπυκνότητεςμαλακώνμορίων,διήθησητηςακανθώδουςαπόφυσηςτουΟ3καιτουπετάλουαριστεράκαιαυξημένοσήματουεπισκληριδίουλίπους–ωχρούσυνδέσμου.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Οασθενήςυποβλήθηκεσεχειρουργικήεπέμβαση,όπουέγινεαφαίρεσητηςεξεργασίαςen-block,πεταλεκτομήστοΟ3καιαφαίρεσηόλωντωνμακροσκοπικάδιηθημένωνστοιχείων. Ο ασθενής μετεγχειρητικά παρουσίασε βελτίωση της κλινικής εικόνας και εξήλθεπλήρωςκινητοποιημένος,ελεύθεροςσυμπτωμάτων.Ηιστοπαθολογικήέκθεσητηςεξεργασίαςαναμένεταιγιατηνπλήρηταυτοποίησητουιστολογικούτύπου.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηινωμάτωσηαποτελείπάθησηπουσπάνιαδιηθείτιςπαρακείμενεςοστικέςδομές.Ηολικήχειρουργικήαφαίρεσήτηςσυντελείστηνπλήρηίασητηςνόσου. Έχειαναφερθείμόνοτοπικήυποτροπήτηςβλάβηςγι’αυτόσυνιστάταιfollowupτωνασθενώναυτώνγιαμακρόχρονικόδιάστημα.

Ρ24.ΕΠΙΣΚΛΗΡΙΔΙΟΕΜΠΥΗΜΑΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣ:ΗΠΡΟΣΦΑΤΗΕΜΠΕΙΡΙΑΜΑΣΕ.Σύρμου,Στ.Μπρίζας.,Β.Τσιτούρας,Γ.Παπαευαγγέλου,Ν.Σκούλιος,Ν.Κωνσταντινίδης,Φ.ΤσιτσόπουλοςΒ’ΝευροχειρουργικήΚλινικήΑ.Π.Θ.,Γ.Ν.ΘεσσαλονίκηςΙπποκράτειο

Τοεπισκληρίδιοεμπύημααποτελείσπάνιαπάθησητηςσπονδυλικήςστήληςκαιαντιμετωπίζεταιχειρουργικά.


75

ΣΚΟΠΟΣ: Η παρουσίαση τεσσάρων περιστατικών επισκληριδίου εμπυήματος σπονδυλικήςστήληςπουαντιμετωπίσθηκανστηνκλινικήμας.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Τοδιάστημα2009-2010αντιμετωπίσθηκανστηνκλινικήμαςτέσσεριςασθενείςμεεμπύημασπονδυλικήςστήλης,οι τρειςεκ τωνοποίωνμε ιστορικόΣακχαρώδουςΔιαβήτηκαιεμπύημαΘΜΣΣ.Προσήλθανμεαιφνίδιαεγκατάστασηπαραπληγίαςκαιαντιμετωπίσθηκανάμεσαχειρουργικά.ΟτέταρτοςήταννεαρόςαθλητήςμειστορικόοσφυαλγίαςκαιεμπυρέτουμεεμπύημαΟΜΣΣ.Ολοιυποβλήθηκανσεμαγνητικήτομογραφίαπουείναιηεξέτασηεκλογήςγιατηδιάγνωσητουεμπυήματος.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μια ασθενής κατέληξε κατά τη διάρκεια του χειρουργείου λόγω τηςεκτεταμένηςσήψης.Ημίαυποβλήθηκεκαισεδεύτερηχειρουργικήεπέμβαση,ενώοιυπόλοιποιδύοπουχειρουργήθηκανπαρουσίασανομαλήμετεγχειρητικήπορείαμεμερικήαποκατάστασητηςκινητικότηταςτωνκάτωάκρων.ΤααποτελέσματατωνδιεχγειρητικώνκαλλιεργειώνανέδειξανλοίμωξηαπόS.Aureusκαιχορηγήθηκεενδοφλέβιααντιβίωση.Ονεαρόςασθενήςχειρουργήθηκεαλλαχούμεομαλήμετεγχειρητικήπορεία.Τουλικότηςκαλλιέργειαςήτανάσηπτο.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Σεάτομαμεκατασταλμένοανοσοποιητικόσύστημα,μειστορικόεπέμβασηςστη σπονδυλική στήλη, επισκληρίδιο αναισθησία ή οσφυονωτιαία παρακέντηση, μπορεί ναδημιουργηθεί επισκληρίδιο εμπύημα. Η πίεση που ασκείται στον νωτιαίο μυελό προκαλείχαρακτηριστική νευρολογική συμπτωματολογία. Η άμεση χειρουργική αποσυμπίεση κρίνεταιαπαραίτητη για να διασωθεί η λειτουργικότητα του νωτιαίου μυελού. Η διάγνωση γίνεται μεμαγνητική τομογραφία.Απαιτείται δεμακροχρόνια χορήγησηκατάλληλωναντιβιοτικώνβάσεικαλλιεργειών-αντιβιογράμματος.

Ρ25.ΕΞΑΡΘΡΩΣΗΑΥΧΕΝΙΚΗΣΜΟΙΡΑΣΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΣΤΗΛΗΣΜΕΡΗΞΗΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣΑΡΤΗΡΙΑΣΝ.Παιδακάκος,Ε.Ρόκας,Σ.Θεοδωρόπουλος,Μ.Σιακαβέλλα,Γ.Δημογέροντας,Γ.Μακρυγιαννάκης,Α.Ρόβλιας,Μ.Παπαδόπουλος,Ε.ΚωνσταντινίδηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ: Οι τραυματικές κακώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ)κατόπιν τροχαίου ατυχήματος δεν είναι σπάνιες. Σπανιότερα όμως συναντούμε εξελκυστικέςκακώσεις της ΑΜΣΣ σε συνδυασμό με κακώσεις των μεγάλων αγγείων του τραχήλου. Στηνπαρούσα μελέτη παρουσιάζουμε ένα περιστατικό με συνδυασμό συνδεσμικής και αγγειακήςκακώσεωςτηςΑΜΣΣ.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Hασθενήςήτανμιαγυναίκα24ετώνηοποίαδιεκομίσθηδιασωληνωμένηστοΤμήμαΕπειγόντωνΠεριστατικώντουΝοσοκομείουμαςκατόπιντροχαίουατυχήματος.Κατάτην άφιξη, η ασθενής βρισκόταν σεΚλίμακαΚώματος Γλασκώβης 3, είχε χαμηλή πίεση καιταχυκαρδίακαι στηναριστερήπλευρά του τραχήλουέφερε ευμέγεθεςαιμάτωμα.Ηασθενήςοδηγήθηκεστοναξονικότομογράφοόπουπραγματοποιήθηκεαξονικήτομογραφίαεγκεφάλου,ΑΜΣΣ, τραχήλου, θώρακος, άνω και κάτω κοιλίας. Διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, οίδημαεγκεφάλου,εξάρθρωσητηςΑΜΣΣμεδιάσταση3,1εκατοστώνμεταξύτου4ουκαι5ουαυχενικούσπονδύλου, αιμάτωμα εντός του σπονδυλικού σωλήνα και ρήξη της αριστερής σπονδυλικήςαρτηρίας.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Ηασθενήςοδηγήθηκεστοχειρουργείοόπουπραγματοποιήθηκεερευνητικήλαπαροτομία λόγω ύπαρξης ελεύθερου υγρού στην περιτοναϊκή κοιλότητα αλλά δυστυχώςαπεβίωσελίγεςώρεςαργότερα.


76

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηδιεθνήςβιβλιογραφίααναφέρειότιησυχνότητα τωνβαρέωνκακώσεωντηςΑΜΣΣσταθανατηφόρατροχαίαατυχήματαφτάνειστο23%.ΗσυχνότητατραυματισμούτηςσπονδυλικήςαρτηρίαςσεθανατηφόρεςκακώσειςτηςΑΜΣΣφτάνειστο37%.

Ρ26.ΓΛΟΙΩΜΑΟΣΦΥΪΚΟΥΟΓΚΩΜΑΤΟΣΤΟΥΝΩΤΙΑΙΟΥΜΥΕΛΟΥΝ.Παιδακάκος,Ε.Ρόκας,Σ.Θεοδωρόπουλος,Μ.Σιακαβέλλα,Γ.Δημογέροντας,Γ.Μακρυγιαννάκης,Α.Ρόβλιας,Μ.Παπαδόπουλος,Ε.ΚωνσταντινίδηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:ΤααστροκυττώματατουΝωτιαίουΜυελού(ΝΜ)είναισπάνιοιόγκοι(0,8-2,5περιπτώσεις/100.000πληθυσμού/έτος),αποτελούνόμωςτοσυχνότερο(30%)πρωτοπαθήενδομυελικόόγκοτουΝΜ,μεσυχνότερηεντόπισηστηθωρακικήμοίρα.ΠαρουσιάζουμεμίασπάνιαπερίπτωσηγλοιώματοςτουοσφυϊκούογκώματοςτουΝΜ.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ:Άνδρας74ετώνπαρουσίασεοσφυαλγίααπόέτουςκαιαπόμηνόςσυνεχήοσφυοϊσχιαλγία άμφω, εντονότερη αριστερά, συνοδευόμενη από παραπάρεση, ιπποποδία καιαισθητικέςδιαταραχέςκάτωάκρων.Oασθενήςβάδιζεμεβοήθημα (στάδιο ΙΙΙΒκατάKumar)ενώαπόδεκαημέρουεμφάνισεκαιακράτειαούρων.Αντικειμενικώςοασθενήςεμφάνιζεμυϊκήαδυναμίακάτωάκρων, ιδίωςτουδεξιού,επίτασητωναντανακλάσεωντωνκάτωάκρων, ιδίωςδεξιά,καθώςκαιυπαισθησίατουαριστερούκάτωάκρου(σύνδρομοBrown-Sequard).Ηαξονικήκαιημαγνητικήτομογραφίατηςθωρακοοσφυϊκήςμοίραςτηςσπονδυλικήςστήληςαποκάλυψανενδομυελικήδίχωρηχωροκατακτητικήεξεργασίαμήκους7cm,μεσαφήόριακαιπεριεστιακόοίδημα,στούψοςτουοσφυϊκούογκώματος.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:ΟασθενήςυπεβλήθησεπεταλεκτομήΘ11καιΘ12μεριζικήεξαίρεσητουόγκου.H ιστολογικήεξέτασηήτανσυμβατήμεγλοίωμασταδίου ΙΙκατάWHO. Άμεσαμετεγχειρητικάπαρατηρήθηκεεπιδείνωσητηςνευρολογικήςσυμπτωματολογίαςμεπροοδευτικήβελτίωση. ΈξιμήνεςμετάοασθενήςκατατάσσοντανστοστάδιοΙΙΙΑτηςκλίμακαςαξιολόγησηςτηςμυελοπάθειαςκατάKumar.Οασθενήςαπεβίωσε18μήνεςμετάελεύθεροςνόσου.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Tα χαμηλόβαθμα γλοιώματα του οσφυϊκού ογκώματος είναι σπάνιοι όγκοιγια την αντιμετώπιση των οποίων επιβάλλεται η χειρουργική αφαίρεσή τους με τη βοήθειαμικροχειρουργικών τεχνικών. Η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία δεν έχουν θέση στηναντιμετώπισητωνόγκωναυτών.Τέλος,ηπρόγνωσητωνασθενώναυτώνείναισχετικάκαλήαφούηπενταετήςεπιβίωσήτουςκυμαίνεταιαπό70-90%.

Ρ27.ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟMONITORINGΝΕΥΡΟΜΥΪΚΟΥΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣΕΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΟΣΦΥΪΚΗΣΣΠΟΝΔΥΛΟΔΕΣΙΑΣΔ.Σαρρίδου1,Α.Μουστάκα1,Ν.Παιδακάκος2,Β.Γουλιδάκης1,Γ.Χαλμούκη1,Γ.Δημογέροντας2,Στ.Κωστάκη1

(1)ΑναισθησιολογικόΤμήμα,Γ.Π.Ν.ΑσληπιείονΒούλας,Αττική(1)ΝευροχειρουργικόΤμήμα,Γ.Π.Ν.,ΑσκληπιείονΒούλας,Αττική

ΣΚΟΠΟΣ:Οιεπεμβάσειςοσφυϊκήςσπονδυλοδεσίας,λόγωτηςσυχνάπαρατεταμένηςδιάρκειαςαυτών, απαιτούν συνήθως χορήγηση στάγδην νευρομυικού αποκλειστή. Από την ομάδα τωνμη αποπολωτικών μυοχαλαρωτικών, τα ευρέως χρησιμοποιούμενα είναι το cis-atracuriumκαι τοροκουρόνιο. Σκοπός της εργασίαςμας είναι ησύγκριση τουβάθους του νευρομυϊκούαποκλεισμούτωνδύοαποκλειστώνκατάτηδιάρκειατηςγενικήςαναισθησίας.ΥΛΙΚΟ – ΜΕΘΟΔΟΙ: Μελετήσαμε 40 ασθενείς, ASA I-II, ηλικίας 58±21 έτη με παρόμοια


77

δημογραφικάστοιχεία.Ηδιάρκειατηςεπέμβασηςήταν185±90min.ΟιασθενείςτυχαιοποιήθηκανσεδύοομάδεςΑκαιΒ.ΗομάδαΑ(Ν=20,cis-atracurium)έλαβεωςbolusδόση0,2mg/kgκαιαργότερα, 8mg/kg/h στάγδην έγχυση.Η ομάδαΒ (Ν=20, ροκουρόνιο) έλαβεως bolus δόση0,6mg/kgκαιαργότερα0,5mg/kg/hστάγδηνέγχυση.Υπήρχεκαιστιςδύοομάδεςνευρομυϊκόmonitoring με νευροδιεγέρτη τύπου Innovartor 272, με ερεθισμό TOF στο ωλένιο νεύρο(40mA/2Hz)κάθε20minαπότηνέναρξητουνευρομυϊκούαποκλεισμούέωςκαιτηναναστροφήτου.ΜετρήσαμετηναπάντησηστοTOF0-1κάθε20min.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Όλοιοιασθενείς τηςομάδαςμε τοροκουρόνιοείχαν ικανοποιητικόβάθοςνευρομυϊκούαποκλεισμούTOF0-1μεδόση0,5mg/kg/h.Απότηνομάδαμετοcis-ατρακούριο,17ασθενείςείχανTOF0-1σεόλεςτιςμετρήσειςστουςαντίστοιχουςχρόνους,ενώτρειςεμφάνισαν2συσπάσειςστο2οκαι3οεικοσάλεπτο,μετάτοοποίοαποφασίστηκεορυθμόςχορήγησήςτουναανέλθειστα9,6mg/kg/h,γιαναεπανέλθειστοTOF0-1.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Το βάθος της μυοχάλασης ήταν ικανοποιητικό και για τους δύο μηαποπολωτικούςαποκλειστέςστιςσυγκεκριμένεςδοσολογίες.

Ρ28.VERTEBRALTRAUMA-MRIFINDINGSN.Syrmos1,2,3,4,G.Gavridakis2,A.Mylonas3,M.Ganau4,A.Decarlo4,K.Grigoriou1,Ch.Iliadis1,V.Valadakis1,L.Triantafylou2,D.Arvanitakis1

(1)NeurosurgicalDepartment,VenizeleioGeneralHospital,Heraklion,Crete,Greece(2)CTScanDepartment,VenizeleioGeneralHospital,Heraklion,Crete,Greece(3) Department of Anatomy, School of Sports Science, Aristotle University of Thessaloniki,Macedonia,Greece(4)VeronaCityHospital,Verona,Italy

OBJECTIVE:Aimof this study is toanalyze the roleofMRI findings in20consecutivewithvertebraltrauma.MATERIAL–METHODS:Duringthelastfiveyears(2005,2006,2007,2008,2009)theauthorsanalyzedtheMRIfindings12patients-60%-(groupI)werecalcifiedasrecenttrauma(MRIwasperformedno later than10days from the injury)and8patients-40%- (group II)aschronictrauma.NocomparisonwithCTwasavailable.RESULTS:IngroupIwefound–2intramedullaryhematomas,2intramedullarycontusions,1epiduralhematoma,5vertebral fractures,4 facet jointsdislocations,3herniateddiscs. IngroupIIwefound-5postoperativechangeswithnarrowingofspinalcanal,2scleroticposttraumaticbonechanges,1medullarytransection.CONCLUSION:MRIisveryusefulfortheevaluationandforthetherapeuticapproachofrecentvertebraltrauma.IncronictraumaΜRIisusefultooltodocumentthestateofspineandspinalcanal.


78

P29.STABILITYOFTRAUMATICATLASFRACTURESCLINICALANDRADIOLOGICALEVALUATIONN.Syrmos1,2,3,4,G.Gavridakis2,A.Mylonas3,M.Ganau4,A.Decarlo4,K.Grigoriou1,Ch.Iliadis1,V.Valadakis1,L.Triantafylou2,D.Arvanitakis1

(1)NeurosurgicalDepartment,VenizeleioGeneralHospital,Heraklion,Crete,Greece(2)CTScanDepartment,VenizeleioGeneralHospital,Heraklion,Crete,Greece(3)DepartmentofAnatomy,SchoolofSportsScience,AUTH,Macedonia,Greece(4)VeronaCityHospital,Verona,Italy

OBJECTIVE:Aimofthisstudyistoanalyzethestabilityoftraumaticatlasfractures.MATERIAL–METHODS:16patients (14male-87,5%,2 female12,5%,meanage34,16 to76years)werethesubjectsofthethisstudy.Allofthem16,100%hadadmissionplainx-raysandcervicalCT-scanthatconfirmedthepresenceofanatlasfracture.10patients,62,5%,hadalsocervicalMRI.RESULTS:Τherewere--3classicJeffersonburstfractures-18,8%-,-6bilateralposteriorarchfracture(3associatedwithC2fractures)-37,6%,-1comminutedlateralmassfractures-6,2%,-1linearlateralmassfractures-6,2%-,-2unilateralringfracture-12,5%-,-1asymmetricanteriorandposteriorarchfractures-6,2%-,-2bilateralanteriorarchfracture-12,5%-.10patientsweretreatedwithHalo-Vest-62,5%-,5PatientswithPhiladelphiaCollar-31,3%-,1withSomi-brace-6,2%-Averagefollowupwas10months.Radiographiclateralmassdisplacementrangefrom2to10mm.Only2patientswithHalo-Vestfailedtodevelopanadequateboneunion.CONCLUSION:Fracturesoftheatlasmaybeustabledependingonthemorphologyoftheatlasinjury.Withthelongtermstabilitywecanmanagetohavegoodresults.

P30.ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΤΗΣΣΚΟΛΙΩΣΗΣΕΠΙΕΔΑΦΟΥΣΑΡΘΡΟΓΡΥΠΩΣΗΣΓ.Σάπκας1,2,Γ.Κελάλης2,Θ.Κάππος2,Κ.Σουλτάνης1

(1)A’ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»(2)ΚλινικήΠαθήσεωντηςΣπονδυλικήςΣτήληςκαιτουΜυοσκελετικούΣυστήματος,MetropolitanHospital,Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ:Παρουσιάζουμεέναπεριστατικόασθενούςμεσκολίωσηεπίεδάφουςαρθρογρύπωσης.Ηαρθρογρύπωσηείναιμιαετερογενήςομάδαανωμαλιώνπουχαρακτηρίζεταιαπόπολλαπλέςσυγκάμψεις των αρθρώσεων παρούσες κατά τη γέννηση. Είναι μια σπάνια ασθένεια (1/3000γεννήσεις) που η αιτία της δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη. Παρουσιάζεται σε ήπια, μέτρια,και σοβαρή μορφή στην οποία εμφανίζεται και η σκολίωση. Δεν υπάρχει θεραπεία για τηναρθρογρύπωση,παράμόνογιατηβελτίωσητηςποιότηταςτουασθενούςόπωςηφυσικοθεραπείακαιοιορθοπαιδικέςδιορθώσεις.ΥΛΙΚΟ –ΜΕΘΟΔΟΙ:Ασθενής 19 ετών με αρθρογρύπωση παρουσίασε σκολίωση από 4ετίαςδιαρκώςεπιδεινούμενη.Οασθενήςκινητοποιούτανήδημεαναπηρικόαμαξίδιολόγωτωνάλλωνορθοπαιδικώνπροβλημάτων του.Κατά τηνεισαγωγή τουπαρουσίαζεθωρακικήσκολίωση55μοιρών.Λόγωτηςνόσουαπότηνσπιρομέτρησηανεδείχθειπεριοριστικούτύπουπνευμονοπάθεια.Πραγματοποιήθηκε οπίσθια σπονδυλοδεσία από Θ4–Ο2, διορθωτικοί χειρισμοί και λόγω τουτελικούαισθητικούαποτελέσματοςδενπραγματοποιήθηκεπλευροπλαστική.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η άμεση μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς ήταν ομαλή. Έγινε άμεσηκινητοποίησησε καρέκλα λόγω της δυσκολίας του νασταθεί όρθιος εξαιτίας της νόσου του.Δέκα περίπου ημέρες μετεγχειρητικά εμφανίσθηκε αιμάτωμα για το οποίο δεν έγινε καμία


79

παρέμβασηκαιαπορροφήθηκεπλήρως.Τοτελικόακτινολογικόαποτέλεσμααπέδειξεδιόρθωσητηςσκολίωσηςστις20μοίρες.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ησυνιστώμενηαντιμετώπισηγιατησκολίωσηεπίεδάφουςαρθρογρύπωσηςάνω των 20 μοιρών είναι η σπονδυλοδεσία με ή και χωρίς πλευροπλαστική. Συντηρητικήαντιμετώπισημεαπλήπαρακολούθησηήδιόρθωσημεχρήσηκηδεμόνασυνιστάταισεσκολίωσημικρότερητων20μοιρών.

Ρ31.SACRALPERINEURIALASACAUSEOFS1RADICULOPATHY-CASEREPORT–N.Syrmos,S.ZarattiniDepartmentofNeurosurgery-DepartmentofPhysicalMedicineandRehabilitation,VeronaCityHospital,Verona,Italy

Sacralperineurialcystsarerarelesions.Methodsofchoicefordiagnosisofsacralperineuralcysts are lumbosacral magnetic resonance imaging and computerized tomographymyelography.ThemajorityofTarlovcystsareasymptomatic.Incaseoflargeandsymptomaticperineurialcyst,microsurgical treatment issuccessful.Althoughrare,perineurial cystsmustbe takenintoconsiderationwhenapproachingtopatientwithlowbackandradicularpain.A33-year-oldmalepresentedwithachiefcomplaintofrightposteriorthighpain,whichbeganinsidiouslyapproximately months before her initial examination. Initially, he had been evaluated byorthopaedic surgeon, and magnetic resonance imaging was ordered. The MRI scan wasreported tobewithinnormal limits,with theexceptionofminimaldiscbulgingatL4-5.Hehadreceivedphysicaltherapywithlittlebenefitandwasreferredforphysiatricassessment.Review of the patient’s originalMRI scan showed the presence of perineurial cystswithinthesacralcanalatthelevelofS2,withcompressionoftheadjacentnerveroot.Subsequentelectrodiagnostic testing showed axonal degeneration consistent with an S1 radiculopathy.Tarlovcystscanbeararecauseoflumbosacralradiculopathyandshouldbeconsideredinthedifferentialdiagnosisofradicularlegpain.

P32.THROMBOEMBOLICDISEASEAFTERSPINALCORDINJUR-PROPHYLACTICSTRATEGYN.Syrmos,S.ZarattiniDepartmentofNeurosurgery-DepartmentofPhysicalMedicineandRehabilitation,VeronaCityHospital,Verona,Italy

Thromdoembolicdiseaseafterspinalcordinjuryiscommonfollowingafterspinalcordinjury.Approximately40%ofpatientswithoutprophylaxisdevelopdeepvenousthrombosisduringtheacutephase.Theriskofdeathfrompulmonaryembolismduringthefirstyearfollowingspinalcordinjuryismorethan200timesthatforthegeneralpopulation.Deepvenousthrombosismostcommonlyoccursintheweeksfollowingspinalcordinjury,withamuchlowerriskinpersonswithchronicinjury.Theincreasedriskofthromboembolismislikelyduetovenousstasis and hypercoagulability. Classic symptoms of deep venous thrombosis, such as calftenderness,maybelacking,owingtosensoryloss.Symptomsofpulmonaryembolism,suchasshortnessofbreath,maybewronglyattributedtoconcurrentproblemssuchasatelectasisdevelopdeep venous thrombosis canpresentwith andpulmonary embolismcan result insudden death. The high incidence and unreliable presentation of deep venous thrombosissuggestthatscreeningstudiesshouldbeconsidered.Forexample,dailyphysicalexamination


80

byaphysicianandanursecanbesupplementedbyweeklyvenous imagingbyultrasoundforthefirstseveralweeks,whentheincidenceishighest.Thehighincidenceandunreliablepresentationofdeepvenousthrombosissuggestthatscreeningstudiesshouldbeconsidered.For example, daily physical examinationby a physician and anurse canbe supplementedbyweeklyvenous imagingbyultrasoundfor the firstseveralweeks,whenthe incidence ishighest.Pneumaticcompressiondevicescanbeused for the first 14days, followedbyuseofacompressionhose.Unfractionatedheparinora lowmolecularweightheparin,suchasenoxaparin,canbeadministeredfor2-3monthsfollowinginjury.Inpatientswithmultipleriskfactors(eg, lower limbfracture,historyof thromboembolism,cancer,heart failure,obesity,age>70years)orinthosewithahighcompletecordlesion,placementofacavalfiltercanbeconsidered.

P33.ΤΥΧΑΙΑΔΙΑΓΝΩΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΜΕΣΥΝΔΡΟΜΟKLIPPEL-FEILΝ.Σύρμος1,2,Α.Μυλωνάς2,Δ.Αλασειρλής1,I.Nτελής1,Θ.Μουμτζιδέλης1,Β.Παπαιωάννου1

(1)ΟρθοπαιδικήΚλινική-ΓενικόΝοσοκομείοΓιαννιτσών(2)ΠεριγραφικήΑνατομία–ΤΕΦΑΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΣΚΟΠΟΣ:ΤοσύνδρομοKlippel-Feilχαρακτηρίζεταιαπόσυγγενήσύντηξηδύοήπερισσοτέρωναυχενικώνσπονδύλων.Εμφανίζεταισποραδικά,μεσυχνότητα 1περίπτωσηανά30000-40000άτομα,ενώπροσβάλλεισυχνότερατιςγυναίκες.Σκοπόςτηςεργασίαςαυτήςείναιηπαρουσίασημίαςγυναίκαςασθενούςηλικίας28ετώνπουέπασχεαπότοσύνδρομοKlippel-Feil.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Αλλοδαπήνεαρήγυναίκα,28ετών,προσήλθεστονοσοκομείομαςγιακάκωσηκεφαλής, αυχένος και θώρακαμετάαπό ξυλοδαρμό.Από την κλινική εξέτασηδιαπιστώθηκεάλγοςαυχενικήςμοίραςσπονδυλικήςστήληςκαιθώρακα.Υποβλήθηκεσεενδελεχήακτινολογικόκαιυπολογιστικότομογραφικόέλεγχο.ΔιαπιστώθηκανκλασσικάευρήματανόσουKlippel-Feil(συνοστέωσηαυχενικήςμοίραςσπονδυλικήςστήληςσταεπίπεδαΑ3-Α4καιΑ4-Α5,παρουσίααυχενικήςπλευράςάμφω,ελαφριάπαραμόρφωσηoσφυϊκήςκαιθωρακικήςμοίραςσπονδυλικήςστήλης, χαμηλή θέση ωμοπλατών άμφω). Η ασθενής ανέφερε ότι δεν γνώριζε κάτι για τηνπάθησητηςκαιότιδεντηςείχεαναφερθείποτέκάτιτέτοιο.ΑνέφερεαπλώςΩΡΛενοχλήσειςκαιδιαπιστώθηκεότιπάσχεικαιαπόχρόνιαμέσηωτίτιδα(άλλοχαρακτηριστικότηςνόσου).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Συστάθηκεπαραμονήστονοσοκομείοκαιπεραιτέρωδιερεύνηση.Ηασθενήςμετηθέλησητωνσυνοδώντηςεξήλθεαπότονοσοκομείο. Έγινεπροσπάθειαενημέρωσηςτηςσχετικάμετηνπάθησητηςκαιτηςσυστάθηκεεπανέλεγχος.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η καλή κλινική εξέταση, η σωστή λήψη ιστορικού σε συνδυασμό με τιςσύγχρονεςαπεικονιστικέςμεθόδουςμπορείναοδηγήσειστησωστήδιερεύνησηκαιδιάγνωσηακόμακαισπάνιωνπεριπτώσεωνόπωςτοσύνδρομοKlippel-Feil.


81

Ρ34.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΚΥΦΩΤΙΚΗΣΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣΤΗΣΑΥΧΕΝΟΘΩΡΑΚΙΚΗΣΣΥΜΒΟΛΗΣΜΕΕΠΑΝΕΙΛΗΜΜΕΝΕΣΟΠΙΣΘΙΕΣΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣΣΕΑΣΘΕΝΗΠΟΥΕΧΕΙΥΠΟΣΤΕΙΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΤΡΑΧΗΛΟΥΚ.Σουλτάνης,Β.Ι.Σακελλαρίου,Κ.Σταραντζής,Π.Πάντος,Γ.Καραλιώτας,Α.ΖούμποςΑ’ΟρθοπαιδικήΚλινικήΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:Σύνθετεςβλάβεςτηςαυχενοθωρακικήςσυμβολήςμπορείναοδηγήσουνσεκυφωτικήπαραμόρφωση και κατάρρευση της σπονδυλικής στήλης απαιτώντας συνήθως συνδυασμένηαποκατάσταση.ΣΚΟΠΟΣ: Η παρουσίαση ενός σπάνιου περιστατικού τραυματισμού της κατώτερης αυχενικήςμοίραςσεασθενήόπουείναιαδύνατηηπρόσθιαπροσπέλαση.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ:Άνδρας55ετώνμειστορικόλεμφώματοςκαιακτινοθεραπείαςτουτραχήλου,προσήλθεμεπροοδευτικάεπιδεινούμενηκύφωσηστηναυχενοθωρακικήσυμβολή.ΠρινλίγεςεβδομάδεςείχεδιαγνωσθείκάταγματηςακανθώδουςαπόφυσηςτουΑ6καιτοποθετήθηκεμαλακόαυχενικό κολάρο. Η αξονική τομογραφία ανέδειξε κάταγμα του σώματος του Α7 σπονδύλουχωρίςκατάληψη τουνωτιαίουσωλήνα.Ηενδεικνυόμενηπρόσθιαπροσπέλασηαποφεύχθηκελόγω των μετακτινικών αλλοιώσεων της περιοχής (εκτεταμένη ουλή, στένωση τραχείας καιοισοφάγου,πάρεσηβραχιονίουπλέγματοςδεξιά).ΠραγματοποιήθηκεοπίσθιασπονδυλοδεσίααπότονΑ5έωςτοΘ3,ηπαραμόρφωσηδιορθώθηκεκαιοασθενήςκινητοποιήθηκεμεεπιτυχία.Λίγεςεβδομάδεςαργότεραοασθενήςυπέστηνέοτραυματισμόπουπροκάλεσεευρείαδιάσπασητουτραύματος,χαλάρωσητωναυχενικώνβιδώνκαιυποτροπήτηςπαραμόρφωσηςγιαταοποίαυποβλήθηκεσεεκτεταμένηαναθεώρηση(Α4-Θ4).ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η παραμόρφωση αποκαταστάθηκε, μετεγχειρητικά δεν υπήρξαν νέεςεπιπλοκέςκαιτρίαχρόνιαμετάοασθενήςείναινευρολογικάσταθερός,χωρίςπαραμόρφωσηήσημείααποτυχίαςυλικών.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:Ηαποκατάστασητωντριώνσπονδυλικώνκολώνωναποτελείτηνενδεδειγμένηαντιμετώπιση σε σύνθετες κακώσεις της αυχενοθωρακικής συμβολής. Η μακρά οπίσθιασταθεροποίηση αποτελεί εναλλακτική λύση στις περιπτώσεις όπου πρόσθια προσπέλασηαντενδείκνυται.

Ρ35. Η ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ EAGLE’S ΣΤΗΝ ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ΤΗΣΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥΜΕΣΥΝΔΡΟΜΟEAGLE’SΚΑΙΑΥΧΕΝΙΚΕΣΔΙΣΚΟΚΗΛΕΣΣΕΔΥΟΕΠΙΠΕΔΑΙ.Μπαλογιάννης,Β.Αρζόγλου,Κ.ΠολυζωίδηςΆΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΣΚΟΠΟΣ:ΣκοπόςτηςεργασίαςείναιναπαρουσιάσουμεένασπάνιοπεριστατικόμεσύνδρομοEagle’sκαινασχολιάσουμετηνεπίδρασητωνμηχανικώνδυνάμεωνπουασκούνταιστηναυχενικήμοίρατηςσπονδυλικήςστήληςαπόεξωσπονδυλικούςπαράγοντες.ΥΛΙΚΟ–ΜΕΘΟΔΟΙ–ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:Άρρην ασθενής ηλικίας 35 ετώνπαραπέμφθηκε γιαχειρουργικήαντιμετώπισηκήληςμεσοσπονδυλίουδίσκουστοτμήμαμας.Απότοατομικότουιστορικόαναφέροντανεμβοέςώτωνκαιαυχενοβραχιαλγίαστηκατανομήτης4ηςκαι5ηςρίζας.ΑπότηMRIΑΜΣΣπαρατηρήθηκανκήλεςμεσοσπονδυλίωνδίσκωνσταεπίπεδαΑ

3-Α

4 /Α

4-Α

5

και από τις απλές ακτινογραφίες παρατηρήθηκε οστεοποίηση των στυλοϋοειδών συνδέσμωναμφοτερόπλευρα(σύνδρομοEagle’s).Βάσειτηςκλινικήςεικόνας,τωναπεικονιστικώνευρημάτωνκαιτωνεπιπέδωντωνδισκοκηλών


82

εκτιμήθηκεότιδενπρόκειταιαπλώςγιασυνύπαρξηδύοπαθολογιών(σύνδρομοEagle’sκαικήλεςΑΜΣΣ)αλλάγιαμακροχρόνιαμεταβολήτηςφυσιολογικήςβιολογικήςμηχανικήςτηςαυχενικήςμοίρας από εξωσπονδυλικό περιορισμό στη κινητικότητα της ΑΜΣΣ η οποία εξελίχθηκε σεδισκοκήλεςσταεπίπεδαΑ

3-Α

4/Α

4-Α

5.

Οασθενήςυπεβλήθηπρώτασεχειρουργικήεπέμβασηλύσηςτηςσυνέχειαςτωνοστεοποιημένωνστυλοϋοειδώνσυνδέσμωναμφοτερόπλευρα,καιέπειτασεδισκεκτομήΑ

3-Α

4/Α

4-Α

5.Ακολούθησε

ομαλήμετεγχειρητικήπορείακαιπαρατηρήθηκεπλήρηςύφεσητωνσυμπτωμάτωντουασθενή.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι μεταβολές της εμβιομηχανικής της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικήςστήληςαπόεξωσπονδυλικούςπαράγοντες,όπωςτοσύνδρομοEagle’s,μπορείναπροκαλέσουναλλοιώσεις σε ελαστικές δομές όπως οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι. Με το περιστατικό πουπαρουσιάστηκεαναδεικνύεταιηυψηλούβαθμούυποψίαπουπρέπειναδιακατέχειτοχειρουργόσεκάθεασθενήμεκλινικήκαιαπεικονιστικήεικόναριζαλγίαςαπόδισκοκήλεςΑΜΣΣ.Ηαναζήτησηεξωσπονδυλικώνπαραγόντωνπουμεταβάλλουντηβιολογικήμηχανικήτηςσπονδυλικήςστήληςθαπρέπειπάντανααναζητείται.


83

Invited Speakers – Προσκεκλημένοι Ομιλητές – Προεδρεία

84

Invited Speakers – Προσκεκλημένοι Ομιλητές RichardAssakerProfessorofNeurosurgeryCentreHospitaliereRégionalUniversitaireLille,France

DarrelS.BrodkeProfessorofOrthopaedicsUniversityofUtahDepartmentofOrthopaedicsSaltLakeCity(UT),USA

H.AlanCrockardProfessorofNeurosurgeryNationalHospitalforNeurologyandNeurosurgery“QueenSquare”London,UK

ΑλέξανδροςΑνδρέουΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΝοσοκομείου«Υγεία»Αθηνών

ΒασίλειοςΒαλαδάκηςΕπιμελητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Ν.Αθηνών«Γ.Γεννηματάς»

ΒασίλειοςΒουγιούκαςΝευροχειρουργός,ΝοσοκομείοMediterraneoHospitalΑθηνών

ΠαναγιώτηςΖουμπούληςΑναπλ.ΚαθηγητήςΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΠατρών

ΠαύλοςΚατώνηςΑναπλ.ΚαθηγητήςΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΚρήτης

ΠαναγιώτηςΚοροβέσηςΔ/ντήςΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΝοσοκομείου«Αγ.Ανδρέας»Πατρών

ΚωνσταντίνοςΚουζέληςΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Ν.Ελευσίνας«Θριάσιο»Αττικής

ΚωνσταντίνοςΚουζούνιαςΕπιμελητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΝαυτικούΝοσοκομείουΑθηνών

85

ΕπαμεινώνδαςΚωνσταντινίδηςΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλαςΑττικής

ΔημήτριοςΚωνσταντίνουΑναπλ.ΚαθηγητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΠατρών

ΓεώργιοςΚώτταςΝευροχειρουργός,ΚλινικήΙασώGeneralΑθηνών

ΙωάννηςΜάγραςΕπίκ.ΚαθηγητήςΑ’ΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,Α.Π.Θ.

ΝικόλαοςΜεταξάςΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςMetropolitanHospitalΑθηνών

ΒασίλειοςΜπέκοςΔ/ντήςΜονάδαςΕντατικήςΘεραπείαςΝαυτικούΝοσοκομείουΑθηνών

ΑχιλλέαςΜπούντηςΔ/ντήςΟρθοπαιδικός,ΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήληςΓ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»Αθηνών

ΔήμοςΜπουράμαςΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΝαυτικούΝοσοκομείουΑθηνών

ΚωνσταντίνοςΠατεράκηςΕπίκ.ΚαθηγητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΘεσσαλίας

ΘωμάςΠατσιαούραςΔ/ντήςΟρθοπαιδικός,Ε’ΟρθοπαιδικήΚλινικήΓ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλαςΑττικής

ΑβραάμΠλούμηςΟρθοπαιδικός,Επίκ.Καθ.ΦυσικήςΙατρικήςκαιΑποκατάστασηςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΙωαννίνων

ΣπυρίδωνΠνευματικόςΑναπλ.ΚαθηγητήςΓ’ΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΙατρικήςΣχολήςΠανεπιστημίουΑθηνών

ΙωάννηςΠολυθοδωράκηςΔ/ντήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Ν.Άρτας

ΝικόλαοςΡούσσοςΕπιμ.Α’ΚλινικήςΦυσικήςΙατρικής&ΑποκατάστασηςΓ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλαςΑττικής

ΓεώργιοςΣάπκαςΑναπλ.ΚαθηγητήςΑ’ΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

86

ΑθανάσιοςΣπηλιωτόπουλοςΕπιμελητήςΑ’ΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,Α.Π.Θ.

ΠέτροςΣταύροςΟρθοπαιδικόςΧειρουργός,ΝοσοκομείοMediterraneoHospitalΑθηνών

ΕμμανουήλΤσαφαντάκηςΔ/ντήςΟρθοπαιδικός,ΤμήμαΣκολίωσης&ΣπονδυλικήςΣτήληςΓ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»Αθηνών

ΠροεδρείαΓεώργιοςΑλεξόπουλοςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Πειραιώς«Τζάνειο»,Αττική

ΒασίλειοςΑναγνωστόπουλοςΝευροχειρουργικήΚλινική,Π.Γ.Ν.Λάρισας

ΧρήστοςΑντωνιάδηςΕπίκ.ΚαθηγητήςΝευροχειρουργικήςΠανεπιστημίουΘεσσαλονίκης

ΔημήτριοςΑρβανιτάκηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Νοσοκομείο«Βενιζέλειο»Ηρακλείου

ΑντώνιοςΒάκηςΕπίκ.ΚαθηγητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΚρήτης

ΙωάννηςΒαλαβάνηςΟρθοπαιδικόςΧειρουργός,ΤμήμαΣπονδυλικήςΣτήλης,ΙατρικόΚέντροΑθηνών

ΣπυρίδωνΒούλγαρηςΑναπλ.ΚαθηγητήςΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΠανεπιστημιακούΝοσοκομείουΙωαννίνων

ΙωάννηςΓελαλήςΛέκτοραςΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημιακούΝοσοκομείουΙωαννίνων

ΠαναγιώτηςΕυσταθίουΟρθοπαιδικόςΧειρουργός

ΒασίλειοςΛυκομήτροςΟρθοπαιδικήΚλινική,Νοσοκομείο«Παπαγεωργίου»Θεσσαλονίκης

InvitedSpeakers–ΠροσκεκλημένοιΟμιλητές–Προεδρεία

87

ΓεώργιοςΜακρυγιαννάκηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Π.Ν.ΑσκληπιείονΒούλαςΑττικής

ΚωνσταντίνοςΜαλίζοςΚαθηγητήςΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΘεσσαλίας

ΚωνσταντίνοςΜπακόπουλοςΝευροχειρουργικήΚλινική,ΝοσοκομείοΑγρινίου

ΔήμοςΜπουράμαςΝευροχειρουργικήΚλινική,ΝαυτικόΝοσοκομείοΑθηνών

ΠαναγιώτηςΠαπαγγελόπουλοςΑναπλ.ΚαθηγητήςΑ’ΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΓεώργιοςΣάπκαςΑναπλ.ΚαθηγητήςΑ’ΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΠαναγιώτηςΣελβιαρίδηςΑν.ΚαθηγητήςΑ’ΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΓ.Π.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ,Α.Π.Θ.

ΣπυρίδωνΣκριβιλιωτάκηςΟρθοπαιδικήΚλινική,MetropolitanHospitalΑθηνών

ΚωνσταντίνοςΣουλτάνηςΕπίκ.ΚαθηγητήςΑ’ΟρθοπαιδικήςΚλινικήςΠανεπιστημίουΑθηνών,Π.Γ.Ν.«ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΗλίαςΣουρτζήςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Α.«Κ.Α.Τ.»Αθηνών

ΔημήτριοςΣταθακόπουλοςΟρθοπαιδικόςΧειρουργός,ΔιδάκτωρΠανεπιστημίουΑθηνών

ΦίλιπποςΤσιτσόπουλοςΚαθηγητήςΒ’ΝευροχειρουργικήςΚλινικήςΑ.Π.Θ.,Γ.Ν.ΘεσσαλονίκηςΙπποκράτειο

ΕμμανουήλΧατζηδάκηςΝευροχειρουργικήΚλινική,Γ.Ν.Νίκαιας-Πειραιά«oΆγιοςΠαντελεήμων»,Αττική

InvitedSpeakers–ΠροσκεκλημένοιΟμιλητές–Προεδρεία

88

Ευρετήριο Συγγραφέων

A. Andreou 12,25,84P. Annis 14,16,18,29,35,61D. Arvanitakis 4,8,16,77,78R. Assaker 9,10,17,21,84V. Bekos 12,25,85A. Bountis 9,14,19,27,29,85D. Bouramas 3,4,8,15,16,17,37,85,87D. Brodke 9,11,17,21,23,84A. Crockard 8,9,15,17,84M. Daubs 16,35A. Decarlo 77,78M. Ganau 77,78T.A.Garvey 16,38G. Gavridakis 77,78CS. Georgiou 15,31A. Ghanayem 20,41K. Grigoriou 77,78J. Harms 16,39R. Havey 20,25,41,56S. Hodges 20,41Ch. Iliadis 77,78G. Klironomos 15,24,31,52,71E. Konstantinidis 11,20,22,42,75,76,85P. Korovesis 4,10,21,84D. Kostantinou 10,15,19,31,71,85N. Kouris 14,30K. Kouzelis 10,21,24,55,84K. Kouzounias 12,16,25,37,84H. Liu 16,38I. Magras 4,12,16,22,25,40,47,85C. Matzaroglou 15,24,31,52K. Mousafiris 15,24,31,52A. Mylonas 77,78,80E. Panagiotopoulos 15,24,31,52A.A.Patel 16,35K. Paterakis 4,11,20,21,23,44,45,85T. Patsiaouras 4,10,18,21,61,85A. Patwardhan 20,25,41,56O. Paxinos 14,20,25,30,41,56

89

C. Peters 16,35A. Ploumis 4,12,16,25,38,85S. Pneumatikos 9,19,85N. Roussos 12,24,25,54,72,73,85G. Sapkas 4,8,9,15,17,18,19,20,21,42,46,63,64,78,85,87A. Saridis 15,24,31,52J.D.Schwender 16,38J. Simonds 20,41I. Siolas 16,39P. Spinos 15,31,71P. Stavros 11,23,86N. Syrmos 77,78,79,80L. Triantafylou 77,78V. Valadakis 12,16,25,36,77,78,84L. Voronov 20,25,41,56V. Vougioukas 9,19,84S. Zarattini 79M. Zindrick 25,56A. Ανδρέου 12,25,84Π. Αγγουράκης 14,16,27,38Κ. Αγγούρης 14,18,28,60Ι.Μ.Αθανασοπούλου 70Β. Αθανασούλιας 66Δ. Αλασειρλής 80Γ. Αλεξίου 17,18,22,40,46,48,50,63Γ. Αλεξόπουλος 10,20,86Κ. Αναγνωστάκος 24,50,66Β. Αναγνωστόπουλος 12,21,25,45,86Ι. Αναγνωστόπουλος 74Π. Άννης 14,16,18,29,35,61Χ. Αντωνιάδης 4,11,22,86Ε. Αντωνίου 16,36Δ. Αρβανιτάκης 4,8,16,77,78Β. Αρζόγλου 18,65,81Χ. Αρναούτογλου 15,20,31,44Α. Βάκης 4,9,19,86Ι. Βαλαβάνης 10,21,86Β. Βαλαδάκης 12,16,25,36,77,78,84Δ. Βαρθαλίτης 16,36Β. Βάρσος 4Η. Βασιλειάδης 24,51Α. Βενετικίδης 15,16,17,20,22,24,32,33,36,43,48,49,53,59Ε. Βλάχος 14,29

90

Λ. Βοϊδονικόλας 15,16,20,22,32,36,43,48,49Β. Βουγιούκας 9,19,84Σ. Βούλγαρης 4,11,17,18,22,40,48,50,61,69,86Α. Βυζιώτης 16,36Χ. Γάτος 20,44Ι. Γελαλής 9,15,17,20,31,44,86Μ. Γεραζούνης 15,22,32,48Θ. Γερασίμου 24,55Ν. Γεωργακούλιας 4,16,36Α. Γεωργιάδης 4Γ. Γεωργουλής 15,16,17,18,20,22,24,32,33,36,43,46,48,49,53,59,63Μ. Γιαννακοπούλου 14,27Δ. Γιαννούλης 24,50,66Ν. Γκέκας 16,37Χ. Γκολέμης 15,16,17,20,22,24,32,33,36,43,49,53,59Β. Γουλιδάκης 76Α. Γούσσια 22,48,50Θ. Γρίβας 4Θ.Β Γρίβας 4,14,18,24,28,51,60,67Θ.Μ.Γρίβας 4Κ. Δαμηλάκης 15,16,17,20,22,24,32,33,36,43,48,49,53,59Ε. Δημητρίου 14,29Γ. Δημογέροντας 20,42,75,76Αθ. Δημόπουλος 18,64Π. Δούρας 15,34Ε. Δρακουτός 14,18,28,60Δ. Δρόσος 17,22,40,48,50,69Π. Ευσταθίου 4,8,14,86Κ. Ζαχαρίου 4,14,16,27,29,38Α. Ζήκου 69Α. Ζούμπος 81Π. Ζουμπούλης 10,19,84Α. Ζυγούρης 17,18,22,40,48,50,61Κ. Ηλίας 24,55Σ. Θεοδωρόπουλος 20,42,75,76Β. Θεοδώρου 17,59Κ. Ιακωβάκη 21,45Α. Καλαμπόκης 14,16,27Γ. Καπετάνος 21,46Θ. Κάππος 18,63,64,78Α. Καραγεώργος 20,44Δ. Καραγιωργιάδης 17,40Γ. Καραλιώτας 15,19,24,34,53,65,81

ΕυρετήριοΣυγγραφέων

91

Ε. Καρανάσιου 66Μ. Καρανικόλας 24,52Θ. Καρναβά 66Ά. Κασπίρης 14,24,28,51,67Χ. Κατσιάφας 20,45Β. Κατσίβα 18,60Π. Κατώνης 4,11,23,84Γ. Κελάλης 18,20,21,42,46,63,64,78Δ. Κλέτσας 24,51Γ. Κληρονόμος 15,24,31,52,71Π. Κοροβέσης 4,10,21,84Δ.Σ. Κορρές 4Π. Κοσμάς 15,31Κ. Κουζέλης 10,21,24,55,84Κ. Κουζούνιας 12,16,25,37,84Τ. Κουρέτα 24,53Θ. Κυριακού 15,16,17,20,22,32,36,43,48,49,59Α. Κυρίτσης 18,61Ε. Κωνσταντινίδης 11,15,20,22,35,42,75,76,85Κ. Κωνσταντινίδης 4Ν. Κωνσταντινίδης 4,74Δ. Κωνσταντίνου 10,15,19,31,71,85Στ. Κωστάκη 76Δ. Κωσταντίνου 24,52Γ. Κώττας 12,23,85Β. Λουρίκας 66Α. Λουρμπόπουλος 18,65Β. Λυκομήτρος 8,16,86Κ. Μάγκος 14,16,27,38Ι. Μάγρας 4,12,16,22,25,40,47,85Γ. Μακρυγιαννάκης 4,9,17,20,42,75,76,87Β. Μαλάμου–Μήτση 15,31Κ. Μαλίζος 11,22,87Β. Μάνη 24,54,72,73Α. Μάρκελλος 15,16,20,22,32,36,43,48,49Χ. Ματζάρογλου 15,24,31,52Γ. Μάτης 68,70Ν. Μεταξάς 11,23,85Γ. Μηλιαράς 69Δ. Μήτσιου 15,31Ξ. Μιχαήλ 4Ε. Μίχος 17,22,40,48,50Α. Μοράκης 14,16,27,38


92

Θ. Μουμτζιδέλης 80Θ. Μουρουζίδης 15,33Κ. Μουσαφείρης 15,24,31,52Α. Μουστάκα 76Κ. Μπακόπουλος 12,24,87Μ. Μπακοπούλου 21,45Γ. Μπαλαμπάνης 70Ι. Μπαλογιάννης 18,65,81Σ. Μπαρούτας 68,70Α. Μπατιστάτου 18,61Β. Μπέκος 12,25,85Θ. Μπιρμπίλης 68Α. Μπούκαλης 21,45Σ. Μπουλής 20,45Α. Μπούντης 9,14,19,27,29,85Δ. Μπουράμας 3,4,8,15,16,17,37,85,87Φ. Μπουρλογιάννης 16,36Στ. Μπρίζας 74Α. Μπρότης 20,21,44,45Α. Μυλωνάς 77,78,80Ι. Μώραλης 68,70Ν. Νεοφύτου 18,25,57,59Γ. Νεοφύτου 18,25,57,59Ι. Νέσσερης 15,31Δ. Νούσιας 20,44I. Ντελής 80Λ. Ντεμουρτσίδης 70Α. Ντούλια 22,48,50Ε. Ξανθός 14,30Θ. Ξενάκης 15,20,31,44Β. Οικονομίδης 24,55Η. Οικονόμου 24,55Γ. Ορφανίδης 16,36Ν. Παιδακάκος 15,20,24,35,42,54,72,73,75,76Α. Πάκος 15,20,31,44Θ. Παλαιολόγος 15,22,33,49Η. Παναγιωτόπουλος 15,24,31,52Ι. Πανάς 24,55Α. Πάνκος 24,55Μ. Πανταζή 15,34Γ. Πανταζής 24,55Π. Πάντος 15,19,24,34,53,65,81Σ. Παξινού 14,30


93

Π.Ι. Παπαγγελόπουλος 11,19,22,65,87Κ. Παπαγεωργίου 20,45Ν. Παπαγεωργίου 4,24,53Ν. Παπαδάκης 20,42M. Παπαδάκης 18,21,46,64Σ.Α.Παπαδάκης 24,51Κ. Παπαδόπουλος 15,34Η. Παπαδόπουλος 18,21,46,63Ηλ. Παπαδόπουλος 20,42Μ. Παπαδόπουλος 20,42,75,76Ε. Παπαδόπουλος 20,44Γ. Παπαευαγγέλου 74Β. Παπαιωάννου 80Π. Παπανικολάου 24,53Π.Γ.Παπανικολάου 22,49Κ. Παπαχρήστου 16,36Κ. Παπίλας 66Δ. Παρασκευόπουλος 16,40Μ. Παρθένη 71Ν. Πάσχος 20,44Δ. Πατατούκας 24,54,72,73Κ. Πατεράκης 4,11,20,21,23,44,45,85Π. Πατιάς 14,28Δ. Πατρίκος 4Ι. Πατσαλάς 22,47Θ. Πατσιαούρας 4,10,18,21,61,85Α. Παυλοπούλου 14,29Δ. Παχατουρίδης 17,22,40,48,50Δ. Πέιος 68,70Γ. Πέττα 4Α. Πηλιχού 14,29Σ. Πήχας 20,45Κ. Πίκολας 71Α. Πλούμης 4,12,16,25,38,85Σ. Πνευματικός 9,19,85Α. Πολίτης 20,44Κ. Πολυζωίδης 18,22,47,65,81Ι. Πολυθοδωράκης 4,12,20,23,45,85Ε.Φ.Πουλάκου-Ρεμπελάκου 70Π. Πριμικύρης 16,36Ν. Προδρόμου 18,22,46,63Σ. Ραυτόπουλος 71Α. Ρόβλιας 20,42,75,76


94

Ε. Ρόκας 20,42,75,76Ν. Ρούσσος 12,24,25,54,72,73,85Γ. Σαββανής 17,22,40,48,50Β. Σακελαρίου 15,24,34,53Β.Ι. Σακελλαρίου 19,65,81Γ. Σαλαγιάννης 24,50Γ. Σάπκας 4,8,9,15,17,18,19,20,21,42,46,63,64,78,85,87Α. Σαρίδης 15,24,31,52Δ. Σαρρίδου 76Χ. Σδρένιας 24,50Ν. Σεκούρης 14,29Π. Σελβιαρίδης 4,8,16,17,22,40,47,87Α. Σερέτης 16,36Μ. Σιακαβέλλα 20,42,75,76Ι. Σιάσιος 20,44Π. Σιούτος 16,36Σ. Σκιαδά 20,45Μ. Σκλαβούνου 16,37Ν. Σκούλιος 74Σ. Σκριβιλιωτάκης 9,19,87Κ. Σουλτάνης 4,10,15,19,20,21,24,34,46,53,65,78,81,87Κ.Χ.Σουλτάνης 20,42Κ. Σουλτογιάννης 20,44Η Σουρτζής 10,21,87Π. Σουρτζής 24,55Α. Σπηλιωτόπουλος 4,10,16,19,40,86Γ. Σπηλιωτόπουλος 24,55Π. Σπίνος 15,31,71Μ. Σπύρου 15,33Σ. Σπύρου 4Δ. Σταθακόπουλος 4,12,24,87Σ. Σταματίου 15,16,20Χ. Σταματόπουλος 16,36Κ.Α.Σταραντζής 15,20,24,34,42,53Κ. Σταραντζής 19,65,81Π. Σταύρος 11,23,86Ε. Στυλιανέση 4Ν. Σύρμος 77,78,79,80Ε. Σύρμου 74Γ. Σφακιανός 18,22,46,63Φρ.Σωτηρίου 16,37Α. Τάσιου 21,45Α. Τιλεητζόγλου 4


95

Γ. Τριανταφυλλόπουλος 14,28,67Δ. Τριανταφυλλόπουλος 14,28Π. Τριάντης 24,50,66Γ. Τσάνης 17,59Ε. Τσαφαντάκης 4,10,14,16,19,29,38,86Κ. Τσιάμης 70Α. Τσιλιγιάννη 14,27Χ. Τσιμπιδάκης 15,24,35,54,72,73Α. Τσιτλακίδης 22,47Β. Τσιτούρας 74Φ. Τσιτσόπουλος 4,12,25,74,87Α. Φαρμακίδης 15,24,35,54,72,73Χ. Φελουκατζής 15,33Χρ. Φελουκατζής 24,53Λ. Φλούδα 14,29Ν. Φόρογλου 16,40Κ. Φουντάς 20,21,44,45Μ. Φρατζόγλου 15,16,20,22,32,36,43,48,49Γ. Φωτακόπουλος 17,22,40,48,50Γ. Φωτεινόπουλος 24,54,72,73Ε. Χαλίδα 24,54,72,73Γ. Χαλμούκη 76Λ. Χάλντη 24,51Χ. Χαριτίδης 68,70Α. Χατζηανδρέου 4,24,55Ε. Χατζηδάκης 8,14,15,16,20,22,32,36,43,48,49,87Β. Χουλιάρας 20,45Α. Χριστοδούλου 4Ε.Γ. Χριστοδούλου 24,50Γ. Χριστοφόρου 15,31Ό. Χρυσού 68


www.spine2010.gr

9ο χλµ. Θεσσαλονίκης-Θέρµης, Kτίριο Τhomas, Τ.Θ. 60705, 57001 Θεσσαλονίκη

Πληροφορίες - Γραµµατεία

T: 2310 257812 (γρ. συνεδρίου), 2310 252330F: 2310 272276, 2310 277964E: [email protected]

abstract book

Documents