บทที่ 1 ระบบสารสนเทศ.pdf

วชาเทคโนโลยสารสนเทศ ม.4

ครผสอน ครณฐพล บวอไร

[www.nattapon.com]

Overview

ความหมายและลกษณะของระบบสารสนเทศ

องคประกอบของระบบสารสนเทศ

ประเภทของระบบสารสนเทศ

กระบวนการท างาน ตวอยางระบบสารสนเทศ ลกษณะของระบบสารสนเทศ

ฮารดแวร ซอฟตแวร บคลากร ขอมล ขนตอนการปฏบตงาน

ขอมล (Data) คอ ขอเทจจรงทไดจากการรวบรวมขอมล ซงมทงทอยในรปแบบตวอกษร ขอความ ตวเลข รปภาพ และเสยง

สารสนเทศ (Information) คอ ขอมลทผานการประมวลผล เพอน าไปใชในการตดสนใจ เชน เกรดเฉลยของนกเรยน ยอดขายประจ าเดอน และสถตการขาดงาน

ขอมล สารสนเทศ ประมวลผล

ระบบสารสนเทศ (Information System) คอ กระบวนการรวบรวม บนทก ประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ และแจกจายสารสนเทศ เพอใชในการวางแผน ควบคมการท างาน และชวยในการสนบสนนการตดสนใจ

1. การน าขอมลเขา (Input) 2. การประมวลผลขอมล (Process) 3. การแสดงผล (Output) 4. การจดเกบขอมล (Storage)

Process Input Output

Storage

1. เชอถอได (Reliable) ระบบสารสนเทศตองผลตสารสนเทศทมความนาเชอถอ โดยพจารณาจาก ความถกตองแมนย า (Accurate) ระบบสารสนเทศตองมการประมวลผลขอมล

ไดผลลพธทถกตองแมนย า ความสมบรณครบถวน (Complete) ระบบสารสนเทศทดตองมฟงกชนการ

ท างานครบถวน เพอตอบสนองความตองการใชงานของผใชไดมากทสด 2. เขาใจงาย (Simple) ระบบสารสนเทศทดตองใชงานงาย ใชเวลาในการใชงานไมนาน 3. ทนตอเวลา (Timely) ระบบสารสนเทศตองผลตสารสนเทศใหทนตอเหตการณ มระยะเวลาในการรอคอยไมนาน 4. คมราคา (Economical) ระบบสารสนเทศทน ามาใชงานตองใหผลตอบแทนทคมคากบการลงทน

5. ตรวจสอบได (Verifiable) ระบบสารสนเทศตองสามารถตรวจสอบผลลพธจากการประมวลผลไดวา ผลลพธนนหามาไดอยางไร 6. ยดหยน (Flexible) ระบบสารสนเทศตองสามารถปรบเปลยนใหเขากบเหตการณปจจบน7. สอดคลองกบความตองการ (Relevant) ระบบสารสนเทศตองผลตสารสนเทศทมความเกยวของกบการท างาน สามารถน าไปใชในการตดสนใจได 8. สะดวกในการเขาถง (Accessible) ระบบสารสนเทศตองอ านวยความสะดวกใหผใชสามารถเขาถงขอมลไดงาย 9. ความปลอดภย (Secure) ระบบสารสนเทศตองมระบบรกษาความปลอดภย เพอปองกนการเขาถงขอมลทไมไดรบอนญาต หรอตองมแผนการส ารองขอมลและกคนขอมลทอาจเกดความเสยหายจากการใชงานได

ระบบสารสนเทศประมวลผลรายการธรกรรม (TPS : Transaction Processing System) เปนระบบสารสนเทศทเกยวกบการบนทก และประมวลผลขอมลทเกดจากการท าธรกรรม (Transaction) หรอการปฏบตงานประจ า (Routine) เชน การบนทกรายการขายประจ าวน รายการสงซอสนคนหรอวตถดบ การฝากถอนเงนจากธนาคาร เปนตน

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS : Management Information System) เปนการน าขอมลจากระบบสารสนเทศประมวลผลรายการธรกรรมมาประมวลผลเพอน าไปใชในการควบคมการท างานหรอตดสนใจในระดบการปฏบตการ เชน รายงานตามระยะเวลาทก าหนด รายงานสรป รายงานเมอมเงอนไขเฉพาะเกดขน รายงานความตองการ เปนตน

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ (DSS : Decision Support System) เปนการรวบรวมขอมลจากทงภายในและภายนอกองคกร เพอน ามาประมวลผลใหไดสารสนเทศทชวยผบรหารระดบสงในการตดสนใจเชงกลยทธ เชน การตดสนใจสรางโรงงานผลตแหงใหม หรอการตดสนใจเรองการคดโปรโมชนสนคา

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจแบบกลม (GDSS : Group Decision Support System) เปนระบบสารสนเทศทสนบสนนการแลกเปลยน กระตน ระดมความคด และแกปญหาความขดแยงภายในกลม มกใชในการประชมทางไกล การลงคะแนนเสยง เปนตน

ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร (GIS : Geographic Information System) เปนระบบสารสนเทศทท าการจดเกบขอมลทางภมศาสตร แลวน ามาจดแสดงในรปของแผนทดจทลซงระบทตงทางภมศาสตร เชน น ามาใชพจารณาการกระจายตวของประชาชนหรอทรพยากรธรรมชาตทางภมศาสตร การตรวจสอบเสนทางการขนสงสนคา เปนตน

ระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจของผบรหารระดบสง (EIS : Executive Information System) เปนระบบสารสนเทศทชวยสนบสนนการวเคราะหปญหา ศกษาแนวโนมในเรองทสนใจ สวนใหญจะน าเสนอสารสนเทศในรปแบบรายงาน ตาราง กราฟ เพอสรปสารสนเทศ ใหผบรหารเขาใจไดงาย

ปญญาประดษฐ (AI : Artificial Intelligence) คอ การพฒนาระบบคอมพวเตอรใหมพฤตกรรมเหมอนมนษย โดยเฉพาะความสามารถในการเรยนรและความสามารถทางประสาทสมผส ซงเรยนแบบการเรยนรและการตดสนใจของมนษย

ระบบสารสนเทศส านกงาน (OIS : Office Information System) เปนระบบสารสนเทศทน าเทคโนโลยมาประยกตใชเพอชวยเพมประสทธภาพในการท างานของผปฏบตงานและผบรหาร เชน การจดท าเอกสาร รายงาน จดหมายธรกจ เปนตน

ระบบสารสนเทศ มองคประกอบ 5 สวน คอ

ฮารดแวร (Hardware)

ซอฟตแวร (Software)

บคลากร (Peopleware)

ขอมล (Data)

ขนตอนการปฏบตงาน (Process)

อปกรณและเครองมอทชวยในการจดการหรอประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ รวมถงอปกรณทเชอมโยงคอมพวเตอรเขาเปนเครอขายตามตองการ

เชน คอมพวเตอร เครองกราดตรวจ แผงแปนอกขระ เมาส เครองพมพ โทรศพท โทรสาร โมเดม เปนตน

ฮารดแวรของเครองคอมพวเตอรสามารถแบงไดตามหนวยการท างาน ดงน

หนวยรบขอมล (Input Unit)

หนวยประมวลผลกลางหรอซพย (CPU : Central Processing Unit)

หนวยความจ า (Memory Unit)

หนวยแสดงผล (Output Unit)

หนวยรบขอมล

หนวยประมวลผล

หนวยความจ า

หนวยแสดงผล

หรอ โปรแกรม คอชดค าสงทเรยงเปนล าดบขนตอนเพอสงใหคอมพวเตอรท างานและประมวลผลขอมลใหไดสารสนเทศทตองการ ปจจบนซอฟตแวรทใชในการท างานระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคกร

ซอฟตแวร ม 2 ประเภท คอ

ซอฟตแวรระบบ

ซอฟตแวรประยกต

ท าหนาทควบคมการท างานของคอมพวเตอร ตงแตการรบขอมล การประมวลผลขอมล การจดเกบขอมล และการแสดงผลขอมล ซอฟตแวรระบบประกอบดวยระบบปฏบตการและตวแปรภาษา

ท าหนาทอ านวยความสะดวกในการท างานใหแกผใชงานระดบบคคลอยางกวางขวาง และสงเสรมการท างานกลมใหมประสทธภาพ ส าหรบในระดบองคกร มกจะมการพฒนาซอฟตแวรใหเหมาะสมกบลกษณะงานของแตละองคกร โดยนกเขยนโปรแกรมในฝายคอมพวเตอรขององคกรนนๆ

บคคลทใชงาน จดการ และควบคมระบบสารสนเทศ ซงหากบคลากรมความรความสามารถในการใชฮารดแวร ซอฟตแวร และปฏบตงานตามขนตอนทถกตอง สงผลใหระบบสารสนเทศท างานไดอยางมประสทธภาพและไดผลงานทมคณภาพ

นกวเคราะหระบบ (System Analyst)

โปรแกรมเมอร (Programmer)

เจาหนาทฝายปฏบตงานเครอง (Operator)

ผใช (User)

องคประกอบทชวดความส าเรจหรอความลมเหลวของระบบสารสนเทศ ขอมลทดซงเหมาะแกการน าไปใชงานตองเปนขอมลทถกตอง ทนสมย และมความนาเชอถอ โดยผานกระบวนการกลนกรองและตรวจสอบแลว นอกจากนระบบตองมการจดเกบขอมลใหเปนระเบยบเพอความสะดวกตอการคนหา

ระเบยบ วธการปฏบตงาน ล าดบขนตอนในการปฏบตงานหรอกระบวนการในการจดการขอมลใหเปนสารสนเทศทสามารถน าไปใชประโยชนได

ขนตอนการปฏบตงานม 4 ขนตอน ดงน

การรวบรวมขอมล

ตรวจสอบขอมล

ประมวลผลขอมล

จดเกบและดแลรกษาขอมล