PAISAXES MEDIEVAIS DE GALICIA

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

A Guarda

Baiona

Tui

Pontevedra

Padrn

Muros

Noia

Santiago

A Corua

Betanzos

Viveiro

Ribadeo

Lugo

Ribadavia

Ourense

Milmanda

Pesca de baixura

Baleas

Salinas

Ferro

Monterrei

Estao

Carballo(para exportacin e construcin naval)

Castieiro(para exportacin e construcin naval)

Fonte / Source: Elisa Ferreira Priegue:Galicia en el comercio martimo medieval

Vide (bisbarras de comercializacin documentada)

RECURSOS NATURAIS NA IDADE MEDIA EN GALICIA

Camio de Santiago

Camio de Santiago

Lugares de probableorixe xermnica

Granxa de orixecisterciense

Novos ncleos de poboamento na Plena Idade Media

Espazos cultivados:agras e rozas no monte

Espazos de fraga eaproveitamento gandeiro (porcos)

HERDANZAS MEDIEVAIS NUN MAPA TOPOGRFICO

A REA REPRESENTADA, NUNHA FOTOGRAFA DE SATLITE

TUI

OURENSE

LUGO

.

SANTIAGO

PONTEVEDRA

VIVEIRO

.

RIBADAVIA

Sculo IX ou antes

Sobrado

Samos

Ribas de Sil

Celanova

Sculo X

Sculo XI

Sculo XII

Sculo XIII

Sculo XIV

Sculo XV

EXTENSIN DO VIEDO NA IDADE MEDIA Mencins mis antigas da vide:

Fonte / Source: A. Huetz de Lemps (1967):Vignobles et vins du Nord-Ouest de l'Espagne

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Lisboa

Porto

Baiona

Padrn

Faro

Viveiro

Ribadeo

Avils

Laredo

Castro

Bermeo

S. Sebastin

Bayonne

Bordeaux

La Rochelle

Bruxas

Ruta documentada

Enlace con ruta servida por outros navegantes

Fonte / Source: Elisa Ferreira Priegue:Galicia en el comercio martimo medieval

RUTA GASCONA (finais s. XII s. XIII)

Santiago deCompostela

Mondoedo

Lugo

Ourense

Tui

Civitas bispal

Poboacin portuaria

A Guarda

Baiona

Pontevedra

Caldas de Reis

Padrn

Noia

Muros

A Corua

Betanzos

Pontedeume

Ferrol

Ortigueira

Viveiro

Ribadeo

Poboacin fronteiriza

Salvaterra

Milmanda

Allariz

Lobeira

Monterrei

Vern

Ribadavia

Bonoburgode Caldelas

Parga

Valadouro

Poboacin de interior

Poboacin do Camio de Santiago

Melide

Triacastela

Vilanovade Sarria

Rutas xacobeas

NCLEOS URBANOS DE GALICIA NA IDADE MEDIA CON CONCESIN DE CARTA FORAL(ss. XI-XIII)

Fonte / Source: lvaro Solano Fernndez-Sordo:Historia urbana en la Galicia medieval

1019

1019

1090

1142

1112-26

1156

1169

1168

1182

1208

Data de concesin de carta foral s civitas bispais

Data de concesin de carta foral a outros burgos

1169

ca. 1200

Ro Lrez

Ponte

Arrabaldes

Burgo Pequeno

Moureira

SantaClara

Muralla

Portas da muralla

Camio de Ourense

Va principal L-O

Camio de Santiago

Camio de Tui

Va principal N-S

Prazas principais

Igrexas parroquiais

Conventos mendicantes

O RECINTO DE PONTEVEDRA NO SCULO XV

Fonte / Source: Jos Armas Castro:Pontevedra en los siglos XII a XV

(plano)

Recinto intramuros

Arrabalde da Moureira

Arrabalde do Burgo Pequeno

Lmite do territorio urbano

*

*

*

*

Muio

Pelamios

Camio de Santiago

Camio de Ourense

Camio de Tui

Camio de Marn

Rollo e picota

Lagea

Vias

Sta. M de Alba

Freguesa

Sta. M de Mourente

S. Mamede de Moldes

Malataria

S. Martio de Salcedo

Sta. Maria de Bora

S. Miguel de Marcn

Mosteiro

S. Xoan de Poio

S. Salvador de Lrez

TERRITORIO URBANO DE PONTEVEDRA NO SCULO XV

Fonte / Source: Jos Armas Castro:Pontevedra en los siglos XII a XV

ESPAZOS DA IDADE MEDIA GALEGA

Ro Douro

Ro Texo

Britonia

Lugo

Iria

Astorga

Ourense

Tui

Porto

Braga

Dumio

Diceses da antiga Gallaecia

Lamego

Viseu

Coimbra

Idanha

Diceses da antiga Lusitania

DICESES DO REINO SUEVO

PLANTA DE SAN MIGUEL DE CELANOVA. ARTE MOZRABE(Sculo X)

Nave con bveda de ferradura

Porta lateral

Arco de ferradura

Cruceiro con bveda de aresta

Arco triunfal con alfiz

bsida con cpula gallonada

Pequenas saeteiras

Contrafortes

Muros grosos

RETABLO PTREO (ANTIPENDIUM) DE SAN MARTIO DE MONDOEDO(Sculo IX ?). Pode tratarse dunha escena de ordenacin episcopal

1,13 m.

0,82 m.

Das pezas desiguais

Cristo en maxestade

Aureola

Anxos

Carneiro mstico (Agnus Dei)

guia: San Xoan

San Pedro ?,primeiro Papa

Prelados ?,investidos para transmitir adoutrina de Cristo

Igrexa terreal

Santiago

Lugo

Mondoedo

Ourense

Tui

Catedral

S. Martio Pinario

Antealtares

Lourenz

Ferreira de Pallares

Pombeiro (Ferreira)

Samos

S. Estebo

S. Pedro de Rochas

Celanova

Poio

Lrez

Oia

Mosteirobeneditino

Mosteirocisterciense

Monfero

Sobrado

Armenteira

A Franqueira

Meln

S. Clodio

Oseira

Acibeiro

Xunqueira

Montederramo

Penamaior

Meira

PRINCIPAIS INSTITUCINS ECLESISTICAS DE GALICIA NA IDADE MEDIA

Fonte / Source: Pallares - Portela:Galicia na poca medieval

PLANO TERICO DUN MOSTEIRO CISTERCIENSE

Igrexa

Sacrista

Armarium ou biblioteca

Sala capitular

Escaleira do dormitorio dos monxes

Auditorium ou locutorio

Sala dos monxes

Calefactorio

Refectorio dos monxes

Cocia

Refectorio dos conversos

Paso

Grande despensa ou adega

Patio dos conversos

Claustro

Fonte / Source: Portela / Pallares:Atlas histrico de Galicia

SOBRADO

ARMENTEIRA

OSEIRA

MELN

OIA

MONTEDERRAMO

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

MEIRA

Ortigueira

Viveiro

Ribadeo

A Corua

Betanzos

Noia

Santiago

Arza

Melide

Leboreiro

Palas

Monterroso

Portomarn

Lugo

Pontevedra

Marn

Redondela

.

Baiona

A Guarda

Ribadavia

Monforte

Castro Caldelas

Co mosteiro de Meira

Co mosteiro de Sobrado

Co mosteiro de Armenteira

Co mosteiro de Oseira

Co mosteiro de Meln

Co mosteiro de Oia

Co mosteiro de Montederramo

RELACIN ENTRE OS MOSTEIROS CISTERCIENSES E OS NCLEOS URBANOS

Fonte / Source: Pallares - Portela:Atlas histrico de Galicia

A Corua

Ortigueira

Viveiro

Santiago

Pontevedra

Tui

Lugo

Dominicos

Ribadavia

Ribadeo

Ferrol

Louro

Ribadeo

Noia

Pobra do Den

Herbn

Ourense

Monterrei

Portomarn

Vilabade

Franciscanos

Dominicas

Allariz

Clarisas

MAPA DE IMPLANTACIN DASORDES MENDICANTES E MENORES EN GALICIA

Fonte / Source: C. Manso Porto:El Gtico mendicante en Galicia.Los dominicos

.

.

.

.

.

.

Fonsagrada

O Cdavo

Lugo

Guntn

Palas de Rei

Arza

Camio primitivo

.

.

.

.

.

Vega de Valcarce

O Cebreiro

Triacastela

Sarria

Samos

Portomarn

Camio francs

.

.

.

.

.

.

.

Ribadeo

Lourenz

Mondoedo

Abadn

Vilalba

Begonte

Sobrado

Camio da costa

.

.

.

Ferrol

Neda

Ordes

Pontedeume

Betanzos

Carral

A Corua

.

.

Cambre

Camio ingls

.

Padrn

Ruta martima

.

.

.

.

Tui

Porrio

Redondela

Pontevedra

Caldas de Reis

Camio portugus

.

.

.

.

Silleda

Laln

Cea

Ourense

Allariz

Xinzo de Limia

Vern

A Gudia

Va da Prata

.

.

.

Fisterra

Olveiroa

Negreira

Camio a Fisterra

Santiago de Compostela

OS CAMIOS DE COMPOSTELA,EN GALICIA

A baslica romnica de Santiago de Compostela

Capela absidal

Capelaabsidal

Capelaabsidal

Deambulatorio

Nave central

Torres da fachada occidental

Nave lateral

Nave lateral

Transepto

Cruceiro

Fachada N (Acibechera)

Fachada S (Prateras)

Fachada O (Prtico da Gloria)

Transepto

O tmpano esquerdo da portada de Prateras(natureza divina de Cristo)

Cristo,

tentadopolos demos,

dialoga cunha serpe enroscada nunha rbore

Un mozo monta a un len (engadido posterior)

Eva co cranio (engadido posterior; autor: mestre Estevo)

O tmpano dereito da portada de Prateras(natureza humana de Cristo)

Os Reis Magos portan os seus agasallos

diante da Virxe co Neno

Curacin do cego

Coroacin de espias

Cristo azoutado e atado na columna

O Cireneo porta a cruz de Cristo

Xudas traizoa a

Cristo

O tmpano central do Prtico da Gloria(mestre Mateo: 1168-1188)

Cristo amosando as chagas

S. Xoan (guia)

S. Lucas (touro)

S. Mateo (home)

S. Marcos (len)

Tetramorfos

Vintecatroancins da Apocalipse

Anxos portando instrumentos da Paixn

Benaventurados

SANTA MARA DE MEIRA, UN MODELO DE ARQUITECTURA CISTERCIENSE

bsida

Capelas rectangulares, planas ao exterior

Transepto

Transepto

Cruceiro

Nave central cuberta con bveda oxival

Naves laterais cubertas con bveda de aresta

Piares compostos con columnias adosadas

Contrafortes

Fachada occidental

SAN FRANCISCO DE BETANZOS, UN MODELO DE ARQUITECTURA MENDICANTE

bsida cuberta con bveda de nervos, en abano

Capelas rectangulares da cabeceira

Transepto

Cruceiro

Nave nica con cuberta de madeira

Cabeceira con vitrais entre contrafortes

Capelas adosadas ao transepto

Capelas adosadas nave

Fachada occidental

SARTEGO DE FERNN PREZ DE ANDRADE O BOO (1387-1397), EXEMPLO DE ESCULTURA FUNERARIA

Escena de caza: rastreadores con cornos de caza, cabaleiros e cans persiguen a cervos e xabarns

O nobre defunto, vestido de cabaleiro e ornado co cordn franciscano, aparece xacente sobre o sartego

Anxos que protexen a alma do defunto

Os cans aos ps simbolizan a fidelidade

Inscricin consignando a data de realizacin da obra

Xabarn e oso,Animais emblemticos da casa de Andrade, sosteen o sartego

Actual provincia deA Corua

A Corua

Betanzos

Pontedeume

Ferrol

Noia

Santiago

Actual provincia deLugo

Caldas

Ribadeo

Mondoedo

Monforte

Actual provincia deOurense

Ourense

Ribadavia

Allariz

Celanova

Monterrei

Actual provincia dePontevedra

Tui

Baiona

POBOACINS GALEGAS QUE CONTARON CON PRESENZA XUDA

Fonte / Source: M Gloria de Antonio Rubio:Os xudeus en Galicia

Santiago

Lugo

Mondoedo

Ourense

Tui

PRINCIPAIS FORTALEZAS DERRUBADAS POLOS IRMANDIOS, CON SEORO AO QUE PERTENCAN

Fonte / Source: Pallares - Portela:Galicia na poca medieval

.

.

.

.

.

Mitra compostel

Moscoso

Ulloa

Lemos

Andrade

Ribadavia

Pardo de Cela

Soutomaior

Outras liaxes nobres