creative thailand magazine volume 13

ตลาคม 2553 ปท 2 | ฉบบท 1

นตยสารสงเสรมความคดสรางสรรคผลกดนเศรษฐกจไทย โดย

แจกฟร

ศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

ENTREPRENEUROpendream

CREaTivE CiTyสวเดน

ThE CREaTivEสนตย เชรษฐา

socialinnovation

Editor's Note บทบรรณาธการ

A business cannot succeed in the society that fails“ธรกจไมสามารถสำเรจไดในสงคมทลมเหลว” ดร. ราเชนทรา ปาจาอร ประธานคณะกรรมการระหวางรฐบาล วาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (IPCC)

Creative Thailand l ตลาคม 2553 4

บรรณาธการอำนวยการ อภสทธไลสตรไกลทปรกษา กตตรตนปตพานช ชมพนชวรกตต พชตวรงคบตร ศรอรหรมปราณ มณฑณยงวกล วราภรณวศนสงวร จรนทรทพยลยะวณชบรรณาธการบรหาร นนทยาเลกสมบรณผชวยบรรณาธการ พชรนทรพฒนาบญไพบลยฝายเนอหา Material ConneXion® Bangkok ชมพนชวรกตตฝายเนอหา หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC เลอชาตธรรมธรเสถยรบรรณาธการศลปกรรม ชดชนนนนาทนนทผจดการฝายผลตและเผยแพร นรชาชนะรตนกล

แยกสบรษท71อนเตอรสแกนจำกดโทร.026317171แฟกซ.026317181 พมพทบรษทคอนฟอรมจำกดโทร.023683942-7แฟกซ.023682962จำนวน50,000เลม

จดวางโดยบรษทสแปลชคอมมนเคชน(ไทยแลนด)จำกดโทร.026249696แฟกซ.022375656

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพทงยงเปนมตรตอสงแวดลอมและทสำคญคอเปนผลผลตจากความคดของผประกอบการไทย

อานนตยสารฉบบออนไลนและดขอมลเพมเตมไดทwww.creativethailand.orgEmail:[email protected]:@Creative_THFacebook:CreativeThailand

จดทำภายใตโครงการ'CreativeThailandสรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค'โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบสำนกงานบรหารและพฒนาองคความร(องคการมหาชน)ซงมเปาหมาย ในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค(CreativeEconomy)และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน3.0ประเทศไทย

MediaPartner

สารบญThe Subject: โครงการออกแบบโรงพยาบาลเกาะยาว 6

The Object: Better Design, Better Life 7

วตถดบ: Book / DVD / Magazine 8

เปลยนโลกรอบตว: Green Office 10

Classic item: Surface Irrigation 11

เรองจากปก: นวตกรรมเพอสงคม 12

คด ทำ กน: โอเพนดรม 20

จบกระแสเมองสรางสรรค: Super Swede 24

มมมองของนกคด: สนตย เชรษฐา 28

จดทาโดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ(TCDC)ชน24อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร622สขมวท24แขวงคลองตนเขตคลองเตยกรงเทพมหานคร10110โทร.026647667แฟกซ.026647670

ตลาคม 2553 l Creative Thailand 5


ทามกลางการดำเนนไปตามวถโลกอนสลบซบซอนนน ปจจยเดยวทกอใหเกดทมาของอจฉรยภาพทงปวง กคอมนษยปรารถนาการเปลยนแปลงชวตไปในทางทดทสด ววฒนาการเพอสรางเครองมอทจะเปลยนโลกใหดอยางทคาดหวงปรากฏผลเปนการแสดงพลงทาง สงคมในรปแบบตางๆทงการเปลงเสยงเพอปลกใจหรอขดเกลาเปนทวงทำนองเพอปลดแอกจากพนธนาการ ใดๆและการขดเขยนบนกำแพงถำเพอสะทอนความคดแมจะไมมใครรบรเมอเวลาผานพรอมๆกบความเจรญ ของเทคโนโลยจากเสยงหรอความคดทเคยเปนเรองเฉพาะตวกกลายเปนเรองของสวนรวมไปโดยปรยาย ทงยงเกดเปนเครองมอตอรองของสงคมชนดใหมททรงอานภาพทสด เชนเดยวกบความคดของราเชลคารสนเธอแปลมนออกมาเปนงานวจยและหนงสอนกชววทยาชาว อเมรกนคนนมความเปนหวงกบอตราการตายของแมลงทองถนทเปนไปอยางรวดเรวและรนแรงเพราะในชวง ปลายทศวรรษท1950สหรฐอเมรกาใชสารดดทกนอยางเสรและพรำเพรอดดทถกใชในสระวายนำถกใช ในการทำความสะอาดบานเรอนอยในอากาศทคนอเมรกนหายใจและในนำทคนอเมรกนดมกนเมอคารสน ออกหนงสอชอSilentSpringในป1962เพอตแผผลรายของการใชสารดดทจากอาการทางผวหนงไป จนถงโรคมะเรงรายหนงสอของเธอกลายเปนหนงสอขายดตดอนดบอยางรวดเรวและเมอเธอไดรบเชญไป ออกรายการทอลกโชวเพออธบายอยางกระจางแจงถงเนอหาในหนงสอกสรางปรากฏการณใหคนอเมรกน ตนตวอยางไมเคยเปนมากอน เพราะหลงจากคนนนเปนตนมาคนอเมรกนไดสงจดหมายไปยงทำเนยบขาว นบลานฉบบเพอเรยกรองใหรฐบาลยกเลกหรอควบคมการใชดดทในประเทศและการแสดงพลงครงนนก เหนผลเมอในอก2ปตอมาประธานาธบดลนดอนจอหนสนและสภาคองเกรสตองผานกฎหมาย ควบคมการใชสารดดทของสหรฐอเมรกา อะไรคอจดพลกผนของความสำเรจครงนงานเขยนของราเชลคารสนรายการทอลกโชวคนนน จดหมายของคนอเมรกนหรอการยกมอโหวตของสมาชกสภาคองเกรสคำตอบกคอทกคนทแสดงความ ตองการเหนโลกขางหนาทดขนและเมอแสดงออกมาผานเครองมอและชองทางของตนเองกเกดเปน เครอขายของมวลทางสงคมทขบเคลอนไปสจดหมายเดยวกนดวยเหตนนตยสารCreativeThailandจง เลอกทจะเรมตนการกาวเขาสปท2 ของเรา ดวยการแสดงพลงสรางสรรคของผคนทปรารถนาในความ เปลยนแปลงทดขน เพราะเราเชอวา เมอเราเปลงเสยงหรอปลดปลอยความคดอยางมเหตผลดวยความ ศรทธาและความรในสงททำดวยแลว เราจะเปนสวนหนงทจะสรางสมดลใหแกสงคมทเราอยไดอยาง มคณภาพ ยนดตอนรบสปท2ครบ

อภสทธ ไลสตรไกล

ผอำนวยการศนยสรางสรรคงานออกแบบ(TCDC)

เราจะสรางสงคมทดขนไดอยางไร?

The Subject

Creative Thailand l ตลาคม 2553 ตลาคม 2553 l Creative Thailand 6 7

ศนยแพทยชมชนพรในนนมหมอนลประจำอยเพยงคนเดยว มเตยงผปวย5เตยงแตตองใหบรการทางสาธารณสขแก ประชากรบนเกาะถง10,000คนแถมอาคารเรอนพกผปวย ทดดแปลงมาจากตกออฟฟศเกานนกทรดโทรมแลวหมอหนม ไฟแรงจงเปนตวตงตวตในการสรางเรอนพกผปวยหลงใหม ผานการทำงานรวมกบกลมสถาปนกอาสาCROSSsทเนนการออก แบบอยางมสวนรวมของชมชนโดยมจดมงหมายใหโรงพยาบาล บนเกาะในทะเลอนดามนแหงนเปน"โรงพยาบาลทเลกทสด ในประเทศไทยแตจะอบอนทสดในโลก" ในการออกแบบโรงพยาบาลให 'อบอน' นน ทมนก ออกแบบอาสาไมไดคำนงถงแตแงโครงสรางสถาปตยกรรม เทานน หากแตขยายกระบวนบวนการออกแบบใหกวางออก ไปเพอครอบคลมมตดานสงคมและจตวญญาณดวย พวกเขา จงออกสำรวจสถาปตยกรรมพนถนและพบปะพดคยกบ ชาวบานเปดโอกาสใหคนในชมชนออกความคดเหนในการ ออกแบบและวางผงทกขนตอนจนไดขอสรปวาเรอนพกคนไข แหงใหมนนจะมทงหมด10เตยงมหองพกพเศษใหผปวย ระยะสดทายไดใชเวลาชวงสดทายของชวตแวดลอมดวย สมาชกในครอบครวทงยงมเรอนนวดแผนไทยสวนสมนไพร หองอบไอนำสมนไพร สวนครว และลานชมชนเพอรองรบ

การทำพธกรรมทางศาสนาแสดงใหเหนถงการนำภมปญญา และวถชาวบานเขามาผนวกกบการแพทยแผนใหมไดอยาง กลมกลน แบบรางของโรงพยาบาลของชมชน โดยชมชน และเพอ ชมชนแหงนจะไมไดเปนเพยงทรกษาโรค หากแตจะเปนพนท ใหคนในชมชนมปฏสมพนธกน มสวนรวมในการดแลและ เสรมสรางสขภาพของกนและกนดวยทสำคญทสดโครงการ เกาะยาวนเปดโอกาสใหชาวบานเจาหนาทสาธารณสขสถาปนก อาสาและผสนบสนนหลากหลายฝายมโอกาสไดมานงรวมวง สานสมพนธและเรยนรซงกนและกน จากจดเรมตนเพยงเลกๆ โครงการเกาะยาวกำลงกอราง สรางตวขนเปนรปเปนรางอยางชาๆแตแขงแรงจากความ รวมแรงรวมใจของทกฝายทตางตองการเปลยนเครองหมาย กากบาทสญลกษณของโรงพยาบาลใหเปนเครองหมายแหง พลงบวกสรางสรรคโรงพยาบาลในฝนทเยยวยาแบบองครวม ทงทางรางกายและจตใจ

ไมมใครชอบไปโรงพยาบาล ภาพเตยงผปวยรายเรยง กนเปนแพ ผคนสหนาเศราหมองนงแออดกนอยใน หองส เหลยมสขาวเยนชาท เหนแลวชวนหดหและ อมทกข เปนจดเรมตนใหนพ. มารต เหลกเพชร หรอ หมอนล นายแพทยประจำศนยแพทยชมชนพรใน บน เกาะยาวใหญ จงหวดพงงา ลกขนมาสรางการเปลยน แปลงเพอใหโรงพยาบาลนนเยยวยา 'คน' ไปพรอมๆ กบรกษา 'โรค'

ตดตามกระบวนการออกแบบและเปนสวนหนงของโครงการไดทhttp://kohyaoproject.wordpress.com

เครองหมายแหงพลงสรางสรรค เรอง: ณฐพร ศรศรรงสมากล


The Object

เรอง: ณฐพร ศรศรรงสมากล

สวานและรถเจาะหนแบบเกบเสยง AtlasCopcoขจดปญหามลภาวะทาง เสยงทเกดจากการกอสราง เพอไมให รบกวนความสงบสขของผคนทอาศย อยในบรเวณใกลเคยง

พลงงานลมเปนแหลงพลงงานสะอาด ทเตบโตเรวมาก จนมการคาดการณวา รอยละ10ของพลงงานไฟฟาทเราใช ในอนาคตอก20ปขางหนาจะมาจาก พลงงานลมและบรษทSKFของสวเดน กเปนผนำดานการผลตกงหนลมยกษ อนทนสมย ทมกำลงผลตไฟฟาถง5 เมกะวตต ทงยงใชงานและดแลรกษางาย จงตดตงในฟารมกงหนลมทกนดารหาง ไกลได

ว อล โ ว พฒนา เคร อ งยนต ไ ฮบร ด สำหรบรถประจำทางผานมาตรฐานยโร 4(EuropeanEmissionStandards)ท กำหนดขนโดยสหภาพยโรปเพอควบคม การปลอยมลพษทางอากาศของรถยนต เพราะลดการปลอยก าซคารบอน ไดออกไซดสอากาศไดถงรอยละ40-50 ทงยงประหยดนำมนมากกวาถงรอยละ30เมอเทยบกบเครองยนตดเซลแบบ ดงเดม

รถโดยสารดวนพเศษ หรอBRT(Bus RapidTransit)ยกระดบคณภาพการ เดนทางของชาวเมองใหสะดวกสบายขน เพราะชวยลดปญหารถตดเดนเครองเงยบ ใชพลงงานสะอาดและปลอยมลพษนอย นอกจากจะใหบรการในเมองโกเทนเบรก ของสวเดนแลวรถBRTทผลตโดยวอลโว ยงไดรบการสงซอจากเมองใหญใน ประเทศอนๆอาทเซาเปาโลประเทศ บราซล,ซานตอาโกประเทศชลและ ยอรคประเทศองกฤษ

ขอมลจาก: พาวลเลยนประเทศสวเดนงาน2010ShanghaiWorldExpo(www.swedenexpo.cn/en)และwww.envacgroup.comภาพประกอบ: www.sewco.se,www.envac.se

ดวยระบบจดเกบขยะใตดนทคดคนขนโดยบรษทEnvacชาวสวเดน จงไมตองรำคาญกบขยะกองโตทลนออกมานอกถงหรอรถเกบ ขยะททงปลอยควนพษและสงกลนเหมนอกตอไปเพยงแยกประเภท ขยะกอนนำไปทงยงจดทงขยะทกระจายอยทวเมองจากนนขยะ จะถกดดและขนสงไปตามทอใตดนเองโดยอตโนมตเพอนำไป รไซเคลและเปลยนเปนพลงงานตอไป

ไมวาจะใหความอบอนในคนฤดหนาวหรอทำความเยนในฤดรอนเครองแลกเปลยนความรอน(HeatExchanger)จากAlfaLavalกเปนมตรตอสงแวดลอมเสมอเพราะใชพลงงานจากของเสยเพอควบคมอณหภมภายในอาคารบานเรอน

จากพาวลเลยนของ 192 ประเทศ ทเขารวมงานเอกซโป 2010 ณ กรงเซยงไฮ พาวลเลยนของประเทศสวเดนทนำเสนอเนอหา สาระอยางครบวงจร เกยวกบการใชนวตกรรมและเทคโนโลย มาแกไขปญหาสงแวดลอม ปรบปรงสภาพแวดลอมในเมอง และ ยกระดบคณภาพชวตของประชากร ดจะเปนหนงในพาวลเลยน ตรงกบธม Better City, Better Life ของงานเอกซโปครงน มากทสด ทสาคญ เราไดเหนนวตกรรมการออกแบบจากภาค ธรกจ ทชวยใหการสรางเมองแหงคณภาพชวตเกดขนไดจรง และนคอตวอยางของงานออกแบบในสวน 'Room for Solutions' จากพาวลเลยนสวเดน

วตถดบ โดย หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC


BOOK 1. the innovation wave:meeting the corporate challengeโดยBettinavonStamm คงปฏเสธไมไดวา'นวตกรรม'คอองคประกอบ สาคญในการขบเคลอนองคกรในทกวนน และหลายๆองคกรตางกาลงผลกดนตวเองให กลายเปนองคกรแหงนวตกรรมทไมเพยงแคสรางความฟฟาชวครงชวคราวแตเลอกใชนวตกรรม เพอขบเคลอนองคกรอยางยงยน ในประเทศองกฤษ มกลมทเรยกตวเองวาInnovationExchange ซงเปนการรวมตวกน ของนกคดคนนวตกรรมใหมๆจากบรษทชนนำ ตางๆ ทจะมารวมกลมสนทนา แลกเปลยน ประสบการณระหวางกน แตทดกวานนคอ การ ไดรวมวงพดคยกนยอมทำใหเกดความรใหมๆเพอนำไปใชแกปญหาทเผชญหนาอย ทงยงชวย ปองกนไมใหปญหาทเกดขนแลวกบคนอนเกดขน กบงานทเราทำตลอดจนเปนการยนยนวาสงท เราคดคนขนนนสอดคลองกบกระแสหรอความ ตองการทแทจรงของตลาด Dr.BettinavonStammผเขยนในฐานะผท ทำงานอยางใกลชดกบInnovationExchange จงถอเปนหนงในผรจรงในแวดวงนวตกรรม ในบทเปด เธอไดยกคำกลาวของกรรมการบรหาร ของโซน ซงไดเคยกลาวไววา “การสรางสรรค นวตกรรมทแทจรงนนแคเพยงนำเสนอเทคโนโลย ใหมๆอยางเดยวยงไมเพยงพอหากแตตองมา พรอมกบการวางแผนผลตภณฑทสรางสรรค และการวางแผนดานการตลาดอยางดดวย”

1

2

3

4


วตถดบ โดย หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC

นอกจากนน หนงสอเลมนยงไดนำเสนอตวอยาง ทงทประสบความสำเรจและลมเหลวมากมาย เกยวกบการสรางคลนแหงนวตกรรมเพอความ ยงยนทองคกรตางๆจะสามารถนำไปประยกต ใชได เพราะสงทเธอไดเนนยำกคอ นวตกรรม ทดไมใชการพฒนาผลตภณฑเทานน แตตองร ลกไปถงวฒนธรรม ความเปนผนำ กลยทธ วสยทศน และวธการทำงานอกดวย หนงสอ เลมนจงเปนอกเลมทเหมาะสำหรบการนำไปใช อางองเพอวางกลยทธของเหลาผบรหารในวนนและใครทคดหวงไววาจะเปนผบรหารองคกร แหงนวตกรรมในอนาคต 2. SOCIAL RESPONSIBILITY IN THE GLOBAL APPAREL INDUSTRYโดยMarshaA.Dickson,SuzanneLoker และMollyEckman

คำถามทคนทำงานธรกจสรางสรรคทกวนน พบเจอมากขนกคอนอกจากจะสรางสรรคสนคา และบรการทสรางความมงคงใหกบธรกจแลว กลมคนเหลานมความรบผดชอบอะไรตอสงคม อยางไรบางหรอการคดสรางสรรคของพวกเขา เปนประโยชนอยางไรตอสงคมหนงสอเลมนจะ เผยใหเหนถงแนวทางการสรางความรบผดชอบ ตอสงคมในแวดวงธรกจอตสาหกรรมแฟชน พรอมการอธบายอยางเจาะลกผานทฤษฎและ หลากหลายกรณศกษาจากทวโลก

DvD 3. สารคดชด Commanding Heights (The BATTLE forthe WORLD ECONOMY) จากหนงสอขายดทเขยนโดยDanielYerginและ JosephStanislawสสารคดชดCommanding Heights นำเสนอการวพากษวจารณพลวตท เกดขนในสงคมในมตใหมโดยหยบยกนกคด และผนำของประเทศตางๆกวา50ประเทศมา เปนตวละครสำคญเนอเรองแบงเปน3สวน โดยเรมปพนความคดตงแตTheBattleofIdeas ทแสดงใหเหนขวความคดทแตกตางระหวาง ระบบทนนยมและสงคมนยมตอดวยTheAgony ofReform ทพยายามฟนใหเหนภาพปญหา เศรษฐกจในชวงสงครามเยน พรอมยกกรณศกษา ในประเทศตางๆรวมถงการใชระบบทนนยม แบบShockTherapy เพอแกปญหาเศรษฐกจ ของอดตรฐบาลนางมารกาเรตแทชเชอรทนำ ไปสความลมเหลวกอนนำเขาสบทสรปสดทาย ในTheNewRulesoftheGameทสะทอนภาพ การพฒนาทางดานเทคโนโลยอนเปนเสมอน ปจจยผลกดนเศรษฐกจทนนยมใหรกคบเขาส ประเทศตางๆไมเวนแมแตประเทศสงคมนยมขนาดใหญอยางจน เมอปดหนงสอเลมนลงจะ พบวาทกวนนแมเศรษฐกจจะขยายตวสกเพยงใด แตปญหาชองวางระหวางคนจนและคนรวยกลบยงเพมมากขนสงคมในอดตไดใหบทเรยนกบเราไวอยางรอบดาน ถงเวลาแลวทบรรดานกคด และผ นำต อง เร มวางแผนว าทางออกท เหมาะสมกบรปแบบสงคมในอนาคตและ การแกปญหาความขดแยงทอาจจะเกดขน ควรเปนไปในรปแบบใดจงจะทนทวงทและ เฉยบคมทสด

MaGaZiNE 4. form: The Making of Design

"ไอเดยมเสรฟทกททกเวลา"สำหรบนตยสาร form นตยสารสญชาตเยอรมน ทกอตงและ สงสมประสบการณมายาวนานตงแตป1957 ความสดใหมของขอมล และการคดสรรวตถดบ ทางการออกแบบชนดมานำเสนออยางตอเนองเปนเสมอนการเตมเครองปรงทชวยเพมรสชาต ในการเสพสรรพเนอหาภายในเลมใหกลมกลอมไมวาจะเปนขาวอพเดทในวงการออกแบบ ผลตภณฑงานกราฟกงานตกแตงภายในงาน นทรรศการงานแฟรและงานอเวนททมความโดดเดนทวโลก แถมทายดวยรายงานทศทาง การตลาดทนาสนใจในชวงเวลานนๆ ดงนน ถาไมอยากพลาดอาหารจานอรอยจานนลองพลก อานเมนดานในเปนการเรยกนำยอย กอนจะ ลงมอละเลยดอาหารสมองบำรงไอเดยเลมนให อมหนำไดทกๆสองเดอน


เปลยนโลกรอบตว โดย

เพราะพนทกวา7 ลานตารางเมตรในกรงเทพ มหานครคอกลมอาคารสำนกงานจำนวน มหาศาล อนเปนแหลงผลตกาซเรอนกระจกท มากถงรอยละ60ของทงหมด*ดงนนชาว ออฟฟศกวาลานคนทตองทำงานอยในอาคาร เหลาน จงหนไมพนทจะตองรวมรบผดชอบดแล สงแวดลอมและชวยกนประหยดพลงงาน เพอ ฟนฟใหโลกคนสความเขยวขจดวยเทคโนโลย ทางดานวสดศาสตรทถกพฒนาขนเพอชาว ออฟฟศโดยเฉพาะอาท

GREEN OFFICEเมอเทคโนโลยในสำนกงานรวมมอกนพทกษโลก

จอแสดงผลแอกทฟแมทรกซ OLED จอคอมพวเตอรสดลำจากบรษทยนเวอรซล ดสเพลยคอรปอเรชนทมสสนสดใสนำหนกเบาเพยง6กรมและบางเฉยบเพยง0.1มลลเมตร จนสามารถมวนและพบเกบไดอยางนาอศจรรยน มาพรอมคณสมบตทนทานตอความรอนดวย การใชแผนตะกวโลหะผสมนอกจากนจอOLED ยงสามารถนำไปประยกตกบผลตภณฑชวยประหยด พลงงานอนๆไดอกมากมายเชนโทรศพทมอถอ บางเฉยบหนาจอสสวางแตใชพลงงานนอยเสอผา มจอแสดงผลระบบแสงสวางในรถยนตท ปราศจากหลอดไฟหนงสอพมพอเลกทรอนกส ทมวนและอพเดตไดทกวน และแผนทแสดง ตำแหนงดวยระบบดาวเทยม(GPS)เปนตน

Buckypaper แกรงกวาเพชรดวยเทคโนโลยระดบโนเบลไพรซ อกหนงเทคโนโลยจอภาพทมรปลกษณเสมอน แผนกระดาษ ปรบขนาดเลกใหญไดตามการ ใชงานผลตจากCarbonNanotubesทเลก เพยงหนงในหาหมนสวนของเสนผมมนษย แถม คารบอนทนำมาใชผลตยงเปนผลงานระดบ รางวลโนเบลอยางCarbon-60หรออกชอหนง คอ Buckminsterfullerene (Buckyballs) ซง สามารถนำมาผลตเปนหนาจอแสดงผลเชนจอ โทรทศนหรอจอLCDทใหคณสมบตแขงแกรง มากกวาเพชรนำไฟฟาไดอยางมประสทธภาพ ใหความสวางทสมำเสมอทงยงมขนาดเลกกวา จอLCDทวไปถง250เทา

วด เชลล (Wood Shell) โนตบกรกษโลก คอมพวเตอรโนตบกกมสวนชวยรกษโลกได เชนกนลาสดบรษทฟจตสเพงเปดตวโนตบก รนใหมทชอวา‘WoodShell’ในประเทศญปน โดยมกรอบและตวเครองทำจากวสดชวภาพ อาท ไมซดาร และพลาสตกยอยสลายงายทลดการใชพลาสตกจากปโตรเคมซงจะชวยลดทง ปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดท เกดจาก กระบวนการผลต และยงสงผลดตอการลด อณหภมของโลกอกดวย * ขอมลจากผลการสำรวจของสำนกงานกองทนสนบสนน การวจย(สกว.)

หากตองการโทรทศนสกเครองแตไมอยากลงทนซอเครองใหมแคมจอคอมพวเตอรเกาๆ คณกสามารถดดแปลงเปนทวเครองใหมไดแลวเพยงตดตงCOMBOTVBOXซงเปนขว สำหรบเสยบจอแบบเดยวกนกบทอยหลงคอมพวเตอร จากนนจดการเสยบสายอะแดปเตอร เปดเครองเปดจอจากนนกเรมตนใชงานไดเลย

คณรไหมวาอเบยตลาดออนไลนชนนำของโลกไดประกาศนโยบายลดการปลอยกาซ เรอนกระจกหรอคารบอนไดออกไซดภายในองคกรเปนครงแรกโดยรวมมอกบคารบอน ดสโคลสเชอรโปรเจกต(CDP)องคกรอสระทไมแสวงหาผลกำไรซงดแลบรหารฐาน ขอมลทมขนาดใหญทสดของโลกเกยวกบการเปลยนแปลงสภาวะอากาศของบรษท ตางๆทงนอเบยตงเปาลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากป2551ลงใหไดรอยละ15 ภายในป2555 (ขอมลจาก www.newswit.com)


Classic item

Irrigation

ชาวอยปตใชประโยชนจากแมนำไนลทไหลผานตลอด ประเทศ และลนทวมในเดอนสงหาคมของทกป ดวยการกน เขอนและขดคคลองเพอควบคมนำใหไหลไปทวมผนนาทม ลกษณะเปนแองซงเปนการทำใหนำทเปยมดวยโคลนเลนของ แมนำไนลชวยปรบสภาพผวดนใหเหมาะสำหรบการเพาะปลก อกครงหลงฤดเกบเกยวกอนทจะไหลกลบคนสแมนำเมอถง เดอนตลาคม อนเปนเวลาเดยวกบทชาวอยปตจะเรมหวาน เมลดอกครงการชลประทานแบบอาศยแรงโนมถวงของโลก ซงกอใหเกดการเคลอนทของนำเชนนเองทเรยกวาSurface IrrigationบางกเรยกวาFloodIrrigationคาทมนมจดเรมตน มาจากการไหลทวมของนำจากทสงลงสทตำ

แมมนษยชาตจะเพงรจกกฎของแรงโนมถวงเอาเมอ ศตวรรษท 16 จากการคนควาของเซอร ไอแซค นวตน แตการใชประโยชนจากแรงโนมถวงของโลกนนมมา ตงแตสมยหกพนปกอนครสตกาล ในระบบชลประทาน แรกของโลกอนเกดจากความสรางสรรคของชาว อยปตโบราณ ทตอมาไดชอวา Surface Irrigation หรอการใหนำบนผวดน ทยงคงถกใชอยางแพรหลาย แมในปจจบน

ดวยระบบชลประทานดงกลาว จงเชอกนวา ชาวอยปต โบราณเปนเกษตรกรทใชแรงงานนอยทสดในการเพาะปลกทว โลก ยงไปกวานนระบบชลประทานโบราณแบบธรรมชาตนยง หลอเลยงชนชาวอยปตมาไดถงราวศตวรรษท18หลงครสตกาล กระทงการขยายตวของจำนวนประชากรบบใหชาวอยปตรน หลงตองเปลยนรปแบบการชลประทานไปเปนลกษณะทตองม การควบคมอยางเปนระบบมากขน ปจจบนSurfaceIrrigation ยงจดเปนระบบชลประทานทใช

กนมากทสดทวโลกแมจะมขอดรอบดานแตกใชวาจะไมม ขอเสย ทงการเปนสาเหตทำใหดนเคม หรอการไมสามารถ ควบคมปรมาณนำททวมไดฯลฯจงนำมาซงระบบชลประทาน รปแบบใหมทมการควบคมทงปรมาณและคณภาพของนำใหดยงขนดวยเทคโนโลยอนลำสมยในปจจบน ทกวนนมนษยยคใหมไดพฒนาความสรางสรรคและใช

ประโยชนจากเทคโนโลยในการดดแปลงระบบชลประทานแบบ SurfaceIrrigationใหมประสทธภาพดขนตรงจดมากขนและ เหมาะกบสภาวะโลกททรพยากรนำเปนปจจยทตองใหความ สำคญอาทการใหนำระบบหยดบรเวณรากพช(DripIrrigation) การใหนำตามชวงเวลา(SurgeIrrigation)และการใหนำแบบฉดฝอยดวยเครองพนนำ(SprinklerIrrigation)เปนตน

ภาพจากwww.flickr.comโดยKevindooley

เรอง:ดนยคงสวรรณ


Cover Story เรองจากปก

นายนดไหม หากมใครบอกขาวดกบคณวา เรากำลง รวยขน เมอรายไดตอหวทเพมขนกาลงดงใหประชากร จำนวนมากหลดพนจากภาวะยากจน และจากขอมล ของธนาคารโลก ภายในป 2080 เราจะมชนชนกลาง ถงรอยละ 80 แตเมอระดบรายไดเพมสงขน ความตองการในการบรโภคจง มมากขนตามกนสถาบนเฝาระวงอยางWorldWatchInstitute ไดประมาณการวาเราอาจตองการโลกอกหนงใบเพอตอบสนอง ความตองการในการบรโภคของประชากร2.5 พนลานคน ในจนและอนเดยถาพวกเขาบรโภคทรพยากรในระดบเดยว กบคนญปน ในขณะท WWF บอกวาเราอาจตองการโลกถง สามใบหากทกคนมระดบการบรโภคและวถชวตเหมอนชาวองกฤษ โดยเฉลยและหาใบหากเทยบกบประชากรในอเมรกาเหนอ กลบมาทโลกใบเดมทซงรายไดตอหวประชากรทเพมขน ไมไดหมายถงการกระจายรายไดทดขนเสมอไปเมอสนทรพย หนงในสของโลกอยในการครอบครองของธรกจเพยง 300 แหง ทสรางใหเกดการจางงานไดไมถงรอยละ1ในขณะทรอยละ 20ของประชากรยงมรายไดวนละไมถงดอลลารแตในทาง

กลบกนคนทบรโภคนอยทสดซงหมายถงการทำลายทรพยากร และสรางปญหาสงแวดลอมนอยทสดกลมนกลบตองเปนผท ไดรบผลกระทบทางดานสงแวดลอมและคณภาพชวตทมาจาก การบรโภคทรพยากรเกนพกดของสงคมมากทสดทสาคญ ตองไมลมวาปญหาทางเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมท เรากำลงเผชญอยนน ตางเชอมโยงและสงผลกระทบถงกน อยางไมอาจแยกแยะได ไอนสไตนเคยกลาวไววา "ไมมปญหาใดทแกไดดวยสญชาต- ญาณในระดบเดยวกบทสรางมนขนมา" เชนเดยวกบทปญหา ทรมเราในศตวรรษท21ไมสามารถแกไดดวยจตวญญาณและ รปแบบจากศตวรรษท 20 ดเหมอนวา เรากำลงตองการ สมมตฐานคณคาวธคดและแนวทางปฏบตใหมเพอมงสวถ ชวตทอยบนรากฐานของการพฒนาทมความยงยนและใช ทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด

นวตกรรมเพอสงคมสงคมเปด การเปลยนแปลง

และพลงสรางสรรคเรอง:นนทยาเลกสมบรณ



Rethink, Redesign, Rebuild "เราจะออกแบบสงตางๆในโลกนใหมอยางไร?"เปนคำถามท ทมบราวนซอโอของIDEOสตดโอการออกแบบทไดรบการ ยอมรบมากทสดในปจจบน ไดโพสตเอาไวในทวตเตอรสวนตว ของเขาเมอไดรบเชญใหจดเวรคชอปในการประชมWorldEconomicForumประจำป2010ทเมองดาวอสประเทศ สวตเซอรแลนด

เพอแกปญหาเรองคณภาพชวตสขลกษณะและสาธารณปโภค พนฐานการเขาถงบรการทางการแพทยการศกษารวมถงความ ตระหนกในเรองสงแวดลอมของชมชนในอนเดยบงเกอรรอย ชายชาวอนเดยซงมาจากตระกลมงคง แตปฏเสธระบบการ ศกษาในระบบจงไดรเรมสถานศกษาทมชอวา'วทยาลยเทาเปลา' (BarefootCollege)ขนในแควนราชาสถานเพอนำหญงอนเดย จากหมบานตางๆทยากจนมาเขารบการฝกฝนทางวชาชพ ดานตางๆเชนการแพทยวศวกรรมสถาปตยกรรมฯลฯโดยไม บงคบใหพวกผหญงเหลานนอานออกหรอเขยนไดแตใหมทกษะ ดานดงกลาว เพอกลบไปพฒนาคณภาพชวตในชมชนของ ตนเองได โดยไมตองรอความชวยเหลอจากภาครฐแตเพยง อยางเดยว โครงการนประสบความสำเรจอยางสงและไมเพยง แตทำใหปญหาอนเกดจากความยากจนและความขาดแคลน ไดรบการเยยวยา แตยงเปนการใชทรพยากรบคคลของสงคม ใหเกดประโยชนมากขน(ไมนบรวมถงเรองสทธสตรและคณคา ทางจตใจ)ไมเพยงเทานนนกเรยนหญงของวทยาลยเทาเปลาน ยงมการถายทอดความรใหกบหญงชาวแอฟรกนในเรองการ ใชพลงงานแสงอาทตยซงเปนหนงในความเชยวชาญเปนพเศษ ของ'โรงเรยนหญงลวน'แหงนอกดวย

จะดแคไหน ถาเราไมตองจายเงนเพอซอพลงงาน แตใชการ ออกแบบชวยใหเราผลตพลงงานใชไดเอง และทำรายไดจาก พลงงานสวนทเหลอไดอก? Vaubanคอโครงการตนแบบ'ชมชนยงยน'ในเมองไฟรบวรกประเทศเยอรมนดวยการสรางใหเปนEco-townหรอเมอง ทเปนมตรตอสงแวดลอมโดยออกแบบใหบานทกหลงใชพลง งานใหนอยทสดและเปนการใชพลงงานจากแสงอาทตยโดย พลงงานสวนทเหลอจากการใชจะถกขายใหกบชมชนเพอใช สำหรบสาธารณปโภคสวนกลางและยงเปนการสรางรายไดให ครวเรอนอกดวย ไมเพยงเทานนชมชนVaubanแหงนยงใชการเดนเทา และจกรยานเปนพาหนะหลกและรอยละ70ของครวเรอน เลอกทจะใชชวตโดยปราศจากรถสวนตวซงนนไมใชเรองยากเลย ดวยการออกแบบระบบการคมนาคมใหสามารถเดนทางไปมา หาสเมองไฟรบวรกไดดวยรถรางและออกแบบบานใหเปนแนว ขนานกบรางและอยไมไกลจากแตละสถาน

Did you know?Rethink,Redesign,RebuildคอหวขอของการประชมWorld EconomicForumประจำป2010(โดยมชอหวขอเตมๆคอ'Improve the Stateof theWorld: Rethink, Redesign, Rebuild')

เหลาวศวกรหญงในมวรทาเนยกำลงตดตงระบบพลงงานแสงอาทตยในหมบานของตนหลงจากผานการอบรมจากBarefootCollegeเปนเวลา6เดอน(ภาพจากflickrโดยBarefootPhotographersofTilonia)

(ภาพจากWikimediaCommonsโดยClaire7373)


การมาถงของสงคมแบบเปด ในปจจบนมคนอยางนอย250,000คน(ขนาดเทาๆกบ จำนวนพนกงานของเจเนอรลมอเตอรส)ทวโลกกำลงทำงาน โดยไมตองการคาใชจายหรอมคาใชจายนอยมากๆผานโครงการในรปแบบโอเพนซอรซและความรวมมอตางๆทมาพรอม กบเทคโนโลยดจทลและเครอขายสงคมกอใหเกดปรากฎการณ การรวมพลงทางปญญาทเรยกวาCollectiveIntelligenceปญญานใชสำหรบการเรยกรองรวมคดรวมมอเพอสราง ความเปลยนแปลงทางสงคมและในขณะเดยวกนกสรางให เกดการยอมรบนบถอตนเองนคออกเหตผลหนงททำใหคนใน ยคตอจากนไปจะไมทำงานเพอเงนเพยงอยางเดยว ไมเพยงเทานนโอกาสทมาพรอมกบเทคโนโลยยงทำให ความสมพนธระหวางชมชนกบพลเรอนเปลยนแปลงไป ในอดตหนาทในการพฒนาสงคมยกระดบความกนดอยด และจดหาสงตอบสนองความตองการพนฐานของคนในสงคม เปนหนาทและการตดสนใจของรฐแตดวยการเปลยนแปลงทาง เทคโนโลยทเออใหเกดชองทางแหงความรวมมอและเปดพนท ในการมสทธมเสยงของประชาชนเราจงกำลงจะไดเหนโลก อกใบหนงททกคนมสวนรวมในการคดสรางดแลและปกปอง สงคมของตนเองไดอยางทไมเคยเปนมากอน และนำมาสนยาม ใหมของคำวา'พลเมองโลก'(GlobalCitizen)ของศตวรรษน ทเปลยน'หนาทพลเมอง' ใหกลายเปน'การมสวนรวม' (Participation)ทางสงคม

TYPN เครอขายคนใจบญยคใหม เครอขายสงคมทมาพรอมกบความกาวหนาทางเทคโนโลย อยางเฟซบค ไมเพยงแตทำใหเราตามหาเพอนสมยประถม เจอเทานน แตยงทำใหการ'บอกบญ' ยคใหมทำไดในชว พรบตา ขอเพยงมคนคดกมทใหปาวประกาศหาคนรวมดวยชวย ทำThaiYoungPhilanthropistNetworkหรอเครอขายอาสา สมครคนรนใหมเพอสงคมคอโมเดลตวอยางของการใชสอ สงคมอยางเฟซบคเปนสอกลางในการระดมความคด และพละกำลง ตามความสนใจและความสมครใจของแตละ คนไดอยากไมยากเยนไมวาจะเปนกจกรรมรณรงคเพอสง แวดลอมโครงการพฒนาชมชนการสอนหนงสอเดกการชวย เหลอผประสบภยจากวกฤตไปจนถงการจดออรเคสตราการกศล

The Change We Need เมอ30ปกอนไมมใครรจกมฮมหมดยนสนกเศรษฐศาสตร ชาวบงคลาเทศผกอตงธนาคารกรามนเพอเผยแพรแนวคด เรองไมโครเครดต (Microcredit) หรอการใหกยมเงนแกผ ยากไร ในวนน ไมโครเครดตไดกลายเปนแนวคดทแพรหลาย ไปทวโลกและธนาคารกรามนไดกลายเปนตนแบบของธรกจ เพอสงคมในขณะทยนสเองกไดรบรางวลโนเบลในป2006รวม ถงการประกาศเกยรตคณในโครงการ'Yeswecan' ทรเรม โดยประธานาธบดบารคโอบามาผทในขณะเดยวกนไดจดตง หนวยงานใหมทชอสำนกงานนวตกรรมเพอสงคมและการม สวนรวมของพลเมอง (Office of Social Innovation and CivicParticipation)ขนดวยเงนตงตน50ลานเหรยญสหรฐฯ สำหรบเผยแพรแนวคดกจการเพอสงคมในสหรฐอเมรกา หากเรามองนวตกรรมเพอสงคมเปนแนวคดหรอวธการ แบบใหมในการสรางผลประโยชนทางสงคมระบบชลประทาน ในสมยอยปตการคดคนตวอกษรจนโบราณหรอระบบการ ศกษาในสมยกรกลวนจดไดวาเปนนวตกรรมเพอสงคมทงสน โดยเฉพาะอยางยงในสมยวคตอเรยนขององกฤษและสมย รชกาลท5ของไทยทเราไดเหนการปฏรปการปกครองการ คมนาคม ระบบสาธารณปโภค การสรางชมชน ตลอดจน การศกษาทเปนรากฐานมาจนถงทกวนน

(ภาพจากFacebook,ThaiYoungPhilanthropistNetwork)



อยางไรกดนวตกรรมเพอสงคมในยคใหมไดรวมเอาเรอง ของความรวมมอและความสมพนธของคนในสงคมเขาไวดวย ดงทกองทนเพอการพฒนาวทยาศาสตรเทคโนโลยและศลปะ ขององกฤษ หรอNESTA ไดใหคำนยามนวตกรรมเพอสงคม ไวคอ"ความคดใหม(สนคาบรการหรอวธการ)ทตอบสนอง ความตองการทางสงคมและสรางความสมพนธหรอความ รวมมอทางสงคมไดในเวลาเดยวกน" TheYoungFoundation หนวยงานดานนวตกรรมเพอ สงคมทโดดเดนทสดแหงหนงบอกวาในการฟนฟหลงวกฤต เศรษฐกจทผานมานน รฐบาลจะตองเนนหนกในเรองนวตกรรม และการประกอบการ(Entrepreneurship)และสนบสนนอตสาหกรรมท ก อให เกดการสร างงานในอนาคตซง รวมถงบรการดานสาธารณสขการศกษาและสงแวดลอม มากกวาการมงเนนทจะฟนฟอตสาหกรรมทลมเหลวอยางธนาคารหรอยานยนตและตองลงทนในเรองของความรและ การบรการมากกวาอตสาหกรรมหนกอนๆทสำคญตองระดม พละกำลงและความสามารถของหนวยงานทองถนและ อาสาสมครมากกวาการพงพาหนวยงานรฐแตเพยงอยางเดยว

หญงชาวโบกราบงคลาเทศเขารบการอบรมเพอเปนตวแทนจำหนายโยเกรตยหอดานอน(Danone) ตามโครงการความรวมมอระหวางธนาคารกรามนและดานอน(ภาพจากflickrโดยdanone.communities)



ChangeFusion: The Brokerage of Changesจากจดเรมตนของนกศกษาทชนะโครงการประกวดจากธนาคาร โลกเมอเกอบสบปกอนดวยโครงการสรางเวบไซตเผยแพรราคา พชผลการเกษตรแบบรลไทมใหกบกลมสหกรณวนนChange Fusion คอหนวยงานสนบสนนนวตกรรมเพอสงคมซงเปนทรจก ดในเมองไทยโดยทำหนาทเปนตวกลางในการเชอมฝายท เกยวของตางๆเขาหากนเพอผลกดนโครงการตางๆทสรางใหเกดผลประโยชนทางสงคม ผลงานของChangeFusion ตลอดสบปทผานมามมาก มายนบไมถวนเชนเดยวกบพนธมตรและผลงทนทเขามารวม ดวยชวยกนสรางใหเกดการเปลยนแปลงไมวาจะเปนหนวยงาน ของรฐอยางเนคเทคหรอตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หรอ ภาคเอกชนอยางเซนทรลไมเวนแมแตธรกจระดบโลกอยาง กเกลหรอไมโครซอฟท ตวอยางงานทมาจากการผลกดนของChangeFusionอาท โครงการพฒนาโปรแกรม GEO Chat เพอเฝาระวงและ รนระยะเวลาการเตอนภยโรคระบาด ททำรวมกบกระทรวง สาธารณสข กเกล ดแทค และบรษทพฒนาซอฟทแวรเพอ สงคมอยางโอเพนดรมหรอโครงการรานเนตสขาวทมงแกปญหา การใชซอฟทแวรเถอนโดยการรวมพลงรานอนเทอรเนตคาเฟ เลกๆ เขาเปนเครอขาย เพอซอซอฟทแวรในราคาถกจาก ไมโครซอฟทโดยการสนบสนนของสำนกงานกองทนสนบสนน การสรางเสรมสขภาพ(สสส.)และกระทรวงวฒนธรรม นอกจากนนยงมโครงการจดทำเกณฑการลงทนอยางรบผดชอบตอสงคม(SociallyResponsibleInvestingGuideline) ใหกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โครงการเชอมโยง ความรเพอยกระดบการเขาถงขอมลออนไลนผานเครอขาย หองสมดดจทล (ThaiDigitalLibraryNetwork) โครงการ พฒนาระบบขอมลออนไลนของมลนธหมอชาวบานรวมทงการทำหนาทสอกลางระหวางประชาชนกบภาครฐผาน เวบไซตideas.in.th นอกจากการทำหนาทเชอมโยงเครอขายแลว อกบทบาท หนงของChangeFusionซงอยภายใตมลนธบรณะชนบท แหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภกคอการลงทนเพอ สงคม ซงไมจำกดการลงทนอยแตในประเทศไทยเทานน แตยง รวมไปถงการสนบสนนงานในตางประเทศเชนฟลปปนสอนเดย มาเลเซยปากสถานหรอเนปาลโดยเนนวาไมใชการ"ใหเปลา" แตเปนการลงทนทมผลตอบแทนโดยหนงในการคดเลอกโครงการ ทนาสนใจคอการจดประกวดแผนธรกจสำหรบกจการเพอสงคม ทดำเนนงานมาอยางตอเนองทกปนนเอง ทมา:ChangeFusionและเวบไซตBangkokBizNews

ความเชอมโยงของพลงสรางสรรค ไอเดยเปลยนโลกมากมายเกดจากความคดและจนตนาการ ของคนตวเลกๆ นวตกรรมเพอสงคมคอการเชอมโยงระหวาง ความคดและจนตนาการของคนเขาดวยกนกบองคกรทมพลง และเงนทนในการผลกดนใหความคดตางๆเกดขนไดในความจรง สงสำคญสำหรบนวตกรรมเพอสงคมกคอการหาตวกลางท เรยกวาSocialConnectorทำหนาทเชอมโยงทงคนความคด และทรพยากรหรอเงนทนเขาดวยกน ตวกลางทวานมไดตงแตระดบบคคลทใชความสามารถ ในการเชอมโยงและประสานทรพยากรตางๆเขาหากนเพอ ผลกดนใหเกดความเปลยนแปลงทางสงคมตามความถนด หรอความสนใจของตนไปจนถงองคกรระดบโลกทมองคความร และกระบวนการทำงาน รวมถงการจดการและแบงปนความร นนอยางเปนระบบไมวาจะเปนองคกรทดำเนนงานดานนวตกรรม เพอสงคมจนเปนทรจกในระดบโลกอยางAshoka หรอ The YoungFoundationหรอเครอขายสนบสนนกจการเพอสงคม ใน12ประเทศอยางHUBรวมถงChangeFusionหนวยงาน ทมการดำเนนงานในเรองนวตกรรมและการออกแบบเพอ สงคมอยางเปนรปธรรมในเมองไทย



นกบกเบกรนใหม "ธรกจไมสามารถสาเรจไดในสงคมทลมเหลว"*เมอทนนยมแบบ ดงเดมไมไดผนวกเอาตนทนทางสงคมและสงแวดลอมเชนคา ใชจายในการฟนคนทรพยากรหรอคาใชจายในการรกษาพยาบาล อาการเจบปวยจากอากาศเสยเขากบราคาสนคาและบรการ แตเปนผเสยภาษทแบกภาระในการแกไขเยยวยาปญหาตางๆทเกดขนจากการดำเนนงานของธรกจจงมการพดถงระบบ ทนนยมใหมทมองธรกจเปนสวนผสมของการสรางมลคาทาง เศรษฐกจและการแกปญหาสงคมในเวลาเดยวกน การวเคราะห ทางธรกจแบบดงเดมทคำนงถงปจจยแวดลอมทางดาน การเมองเศรษฐกจสงคมและเทคโนโลยทเรยกวาโมเดล PEST(Political,Economic,SocialandTechnology)นน ไมเพยงพออกตอไปแตตองผนวกเอาเรองของสงแวดลอม ความเปนธรรมทางสงคมและบรรษทภบาลหรอโมเดลESG (Environmental, SocialandCorporateGovernance)เขาไวดวย ดวยความเชอทวา ธรกจคอผทสามารถสรางความเปลยน แปลงไดดทสด รชารด แบรนสน จงไดลงทน2.6 พนลาน เหรยญสหรฐฯในการซอเครองโบวอง787-9(Dreamliner) ซงใชพลงงานลดลงถงรอยละ30สำหรบสายการบนเวอรจนและยงเปนผรเรมโครงการCarbonWarRoom ในป2008 เพอกระตนใหบรรดาผประกอบการทเกยวของกบการสราง มลพษทางสงแวดลอม หนมาใหความสนใจและหาหนทางในการตอสปญหาสภาพอากาศเปลยนแปลงดวยกน ไมเพยงแตความเชอจากหลายฝายวารปแบบการจดการ แบบธรกจคอสงทยงยนทสดในเรองการสรางนวตกรรมเพอ สงคมเทานนในทางตรงกนขามสงคมทกำลงเปลยนแปลงกไดสรางใหความตองการอนหมายถงโอกาสทางธรกจใหมๆ และธรกจจำนวนไมนอยทตระหนกถงความจรงขอน กไดเรมปรบโมเดลธรกจใหเหนกนบางแลวอยางเชนธรกจสงทอสญชาต เดนมารกVestergaardFrandsenทดำเนนงานอยใน สวตเซอรแลนดและเชยวชาญในการผลตชดยนฟอรมสำหรบ บรษทตางๆไดหนมาเนนการผลตสงทอเพอควบคมโรคและ ผลตภณฑทเกยวของกบการรกษาและปรบปรงคณภาพชวต อนๆรวมถงLifeStrawหลอดดดความยาว25เซนตเมตร ทสามารถกรองนำสกปรกใหกลายเปนนำทมคณภาพ สำหรบดมไดและมอายการใชงานนานถงหนงป เพอขายใหกบ รฐบาลและองคกรดานความชวยเหลอในประเทศตางๆหลอดLifeStrawนไดรบรางวลผลงานประดษฐยอดเยยมแหงปจากนตยสารไทม และยงไดรบการจดอนดบจากนตยสาร

ฟอรบส ใหเปน"หนงในสบสงทจะเปลยนวถการใชชวตของเรา" ดวยความคาดหมายวามนจะมผลเปลยนแปลงอยางใหญหลวง ตอคณภาพชวตและสขภาพของคนจำนวนหลายลานทไมอาจเขาถงนำสะอาดได การใชกลไกตลาดทมประสทธภาพกชวยสรางใหเกดการ เปลยนแปลงทางสงคมไดเชนกนตวอยางทเหนไดชดคอแนว คด'แฟรเทรด'(Fairtrade) หรอการคาทเปนธรรม ทใชการ ออกเครองหมายรบรองหรอฉลากแฟรเทรดใหกบธรกจทซอ วตถดบในการผลตตามเงอนไขทตงไวเปนเครองมอในการชวย เหลอผผลตในประเทศโลกทสามใหสามารถขายผลผลตของตน ในราคาทเปนธรรมและสงเสรมใหเกดความยงยนในการ ผลตรวมถงการสงเสรมมาตรฐานทางสงคมสงแวดลอมใหแก ชมชนแนวคดนไมเพยงแตสรางใหเกดการเปลยนแปลงในแง ของการดำเนนธรกจเทานนแตยงสรางความตระหนกถง อำนาจของผบรโภคในการสรางสงคมทดขนไดดวยในปจจบน มเกษตรกรและผผลตทอยในโครงการนกวาหนงลานราย โดยสวนใหญเปนผผลตทอยในทวปแอฟรกา

ผมมความเชอวาธรกจคอผสรางความเปลยนแปลงอยางแทจรง และเปนกำลงสำคญในการแกปญหาสภาพอากาศเปลยนแปลง เพราะสงทธรกจทำไดดทสดกคอการสรางนวตกรรมการเปลยน แปลงการจดการความเสยงและการคนหาโอกาสในทกๆสง

--รชารด แบรนสน

(ภาพจากWikimediaCommonsโดยbseshadri)


*คากลาวของดร.ราเชนทราปาจาอรประธานคณะกรรมการระหวางรฐบาล วาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ(IPCC)หนวยงานทไดรบรางวลโนเบล สาขาสนตภาพรวมกบอดตรองประธานาธบดอลกอรในป2007

Creative Thailand l ตลาคม 2553 ตลาคม 2553 l Creative Thailand 18 19Creative Thailand l ตลาคม 2553 ตลาคม 2553 l Creative Thailand 18 19

1จากรายงานเรองSocialResponsibleInvestingTrendsintheUnitedStates (2007)จดทำโดยSocialInvestmentForum2ประมาณการโดยบรษททปรกษาทางการเงนCelent

People Planet Profitมรายงานวาในป2007มสนทรพยทลงทนในรปแบบSRIหรอ การลงทนอยางรบผดชอบตอสงคม(SociallyResponsible Investing)ถง2.71ลานลานเหรยญสหรฐฯในอเมรกา1และ 1.6ลานยโรในตลาดยโรป2แนวคดนกำลงสรางใหเกดการ เปลยนแปลงอยางมากในสองภมภาคดงกลาวมประมาณการ วาการลงทนทกๆ1ใน9เหรยญสหรฐฯในตลาดอเมรกาเปน การลงทนตามแนวคดSRI การลงทนอยางรบผดชอบตอสงคมหรอSRIนคอแนวคดใน การลงทนทมจดมงหมายในการสรางผลตอบแทนทางการเงน และคณภาพของสงคมสงทสดในเวลาเดยวกนโดยทวไปนกลงทน ทรบผดชอบตอสงคมจะใหความสนใจลงทนในธรกจทมวถ ปฏบตทสงเสรมการรกษาสงแวดลอมการปกปองคมครองผบรโภค สทธมนษยชนรวมถงสงเสรมความหลากหลายในดานตางๆ หรอพดงายๆคอ เปนการลงทนทคานงถงผลประกอบการ ทางเศรษฐกจ(Economic)สงคม(Social)และสงแวดลอม (Environment)นนเอง แนนอนวาธรกจหลกๆทไมเปนทตองการของการลงทน ประเภทนไดแกเครองดมแอลกอฮอลบหรการพนนและ อาวธในเดอนตลาคม2007สภาเมองลเวอรพลไดลงมต ตอตานการลงทนในธรกจคาอาวธอนนำไปสการยกเลกการลงทน 13.6ลานปอนดของกองทนบำนาญMerseysideSuperannuation ทลงทนในบรษททเกยวของกบการผลตอาวธยทโธปกรณคอ บรทชแอโรสเปซซงเปนบรษทคาอาวธทใหญทสดในโลกรวมถง โบองและโรลส-รอยซตามขอเรยกรองของประชาชนชาว ลเวอรพล

ใครทเดนเขารานกาแฟในองกฤษตอนนอยาแปลกใจหากแทน ทพนกงานจะถามวา"คณตองการกาแฟทมคาเฟอนหรอไมม (cafordecaf)?"แตเขากลบถามวา"คณตองการกาแฟแฟรเทรด หรอธรรมดา?"นคอตวอยางของการใชกลไกตลาดในการเปลยน แปลงสงคมผานผบรโภคทตองการแนใจวาเกษตรกรและผผลต สนคาและบรการจะไดรบสวนตางรายไดจากผลตภณฑทตนเองบรโภคมากขนรวมถงมสภาพแวดลอมในการทำงานและคณภาพ ชวตทดขนดวย

(ภาพจากflickrโดยOscarTheGoat)


Creative Thailand l ตลาคม 2553 ตลาคม 2553 l Creative Thailand 18 19Creative Thailand l ตลาคม 2553 ตลาคม 2553 l Creative Thailand 18 19

วถใหมในทกๆ อยาง เทคโนโลยไมเพยงแตเปดพนทสำหรบความรวมมอเทานน แตยงรวมถงรปแบบหรอแพลตฟอรมใหมสำหรบทกๆอยาง ไมวาจะเปนโมเดลธรกจตลาดการลงทนโครงสรางการทำงาน (ทงภาครฐภาคเอกชนและภาคสงคม)สอไปจนถงการ ตรวจสอบและประเมนผลในป2009OECDไดจดทำเครอขาย Wikiprogress.orgสาหรบเปนศนยกลางในการสอสารแลก เปลยนขอมลความคดเหนและตดตามผลความกาวหนาทาง สงคมผานตวชวดตางๆทไดจดทาขนและในปเดยวกน ประธานาธบดนโกลาสซารโกซของฝรงเศสกไดวาจางใหนก เศรษฐศาสตรเจาของรางวลโนเบลโจเซฟสตกลทซเปนหวหนา คณะทางานเพอหาทางเลอกในการวดประสทธภาพทาง เศรษฐกจและความกาวหนาทางสงคมแทนการใชผลตภณฑ มวลรวมประชาชาต(จดพ)ซงไมไดรวมเอาเรองของคณภาพชวต และความยงยนทางสงคมและสงแวดลอมมาคดคำนวณดวย ดเหมอนวา การพฒนาทมงสรางมลคาทางเศรษฐกจ (EconomicValue)ซงเปนหวใจของการพฒนาในศตวรรษทผานมาจะไมเพยงพออกตอไปในสงคมเปดของศตวรรษท21นแตเราตองการวธคดแบบใหมทใชประโยชนจากเทคโนโลย และพลงทางสงคมและทำใหการพฒนาหมายถงการสรางให เกดคณคาตอสงคมและมนษยชาต(HumanisticValue)ไปดวย พรอมๆกน ขอมลจาก รายงานThe Open Book of Social InnovationโดยTheYoungFoundation และNESTA หนงสอThe New Pioneers: Sustainable Business Success Through Social Innovation and Social EntrepreneurshipโดยTaniaEllis (ภาพเปดจากเวบไซตFordFoundation)


Creative Enterpreneur คด ทา กน


คงปฏเสธไมไดแลววา ในปจจบน การทำธรกจท “คดถง สวนรวมเปนหลก” หรอกจการเพอสงคม ไดกาวเขามามบทบาทในการเปลยนแปลงสงคมในทกประเทศ รวมถงประเทศไทยทมผประกอบการรนใหม (ผมใจรก อยากจะสรางความเปลยนแปลง) เขามาลงสนามรวม เปนผประกอบการเพอสงคม (Social Entrepreneur) กนแลวไมนอย เราจงอยากแนะนาใหรจกกบ คหวศวกรคอมพวเตอร ทเลอกกาวออกจากเสนทางความสำเรจ ในองคกรใหญ เพอเดนตามฝนในเวทของตนเอง

นองใหมในธรกจเพอสงคม 'โอเพนดรม'(Opendream)คอผใหบรการดานการออกแบบ และพฒนาเวบไซต รวมไปถงเทคโนโลยการสอสารอนๆ ใหแก องคกรอสระททำงานแกปญหาสงคมปญหาชนบทและปญหา สงแวดลอมเปนหลกธรกจเปดฝนนเกดขนจากแนวคดของ สองผกอการคอ'หนง'พชราภรณปนสวรรณและ'เกง' ปฏพทธสสำเภาตามประสาคนรนใหมไฟแรงทอยากแสวงหา ความหมายใหกบชวตมากกวาการอยภายใตระบบและรปแบบ เดมๆทงสองไดมาพบกบผสรางแรงบนดาลใจคอสนตยเชรษฐา จากChangeFusion ในงานสมมนา"อนเทอรเนตเพอการ เปลยนแปลง"ทไดหยบยนคมอชวตเลมเลกๆทจดทำโดย ChangeFusion เรองทำเพอสงคม ไมเหนตองกนแกลบ (Becoming Social Entrepreneur) หนงสอทใชเวลาอานแค 5นาทจบแตกลบจดประกายใหคนทงคเลอกเสนทางการ ดำเนนชวตใหมแทบจะทนททพลกถงหนาสดทาย

ชวงแรกนนพชราภรณและปฏพทธยงไมรจกคำวา'ผประกอบการเพอสงคม' ดวยซำ พวกเขาตงบรษทโอเพนดรม ขนมาเพอรบงานจากลกคาตางประเทศ(เพอใหไดเงนจำนวน มากๆ)แลวนำเงนนนไปชวยเหลอผอนดวยคดเพยงวา"คน ทำงานเพอสงคมกตองไมหาเงนกบสงคม" แตตอมาความคด และวธการทำงานของพวกเขากเปลยนไปเมอสนตยแนะนำวา "ผประกอบการสงคมมอยจรง และสงคมกมรายจายอยแลว ทำไมจะจายใหกบคนทอยากทำอะไรใหดขนไมได"

โมเดลในการสรางสงดทเปนไปไดจรง ทกวนนโอเพนดรมไมไดทำงานกบชมชนโดยตรง แตพวกเขา เลอกทจะสรางเทคโนโลยการสอสารใหกบกลมเอนจโอ และองคกรเพอสงคมตางๆดวยมองวาความรดานไอทนนจะ เปนเครองมอชนดในการเผยแพรขอมลขององคกร(ซงมกจะ ขาดแคลนเครองมอชนดทวา)องคกรเหลานเปนศนยกลางการ ทำงานกบชนบทอยแลวฉะนนเมอโอเพนดรมตงตนชวยทศนย กลางความชวยเหลอกจะกระจายตอไปดวยเทคโนโลยทด ทผานมาพวกเขาเลอกทำงานกบองคกรใหญเพราะมศกยภาพ ทงดานเงนทนและดานความชวยเหลอตอสงคมในขณะเดยวกน กรบงานเชงพาณชยเพอเพมรายไดอกทางหนงดวย ตลอดเวลาหนงปครงของโอเพนดรม พวกเขาคนหาวธการ ดำเนนงานทเหมาะกบตวเองเรอยมาจนในทสดกไดโมเดลท เปนรปรางชดเจน "โอเพนดรมเราแบงวธหารายไดออกเปนสองสวน สวนหนงจากภาคสงคมดวยการOptimiseรายไดใหดทสด หรอการหาจดทเหมาะสมของรายไดรวมถงการนำผลกำไร ทไดรบมาสรางใหเกดประโยชนและเกดความยงยนสงสด ในการดำเนนงานขณะทรายไดสวนทสองมาจาก'ภาคธรกจ ตางประเทศ'ดวยการMaximizeกำไรใหไดมากทสดเชนกน" กำไรทไดนนกเพอนำมาใชในการดำเนนการตอยอดกจการตางๆขององคกรนนเอง

โอเพนดรม เทคโนโลยเปดฝนเรอง: TCDCCONNECTโดย อาศราพนารามภาพ: มนญทองนพรตน



โดยในการรบงานพวกเขาจะกำหนดขอบเขตตำสด-สงสด ของผลกำไรเอาไว แตอยางนอยตองใหไดกำไรมากกวาตนทน ดงนนดวยตนทนทเทากน(ใชคนเทากน ซอฟแวรชดเดยวกน วธคดเหมอนกนตางกนทเวลา)จงสามารถเฉลยกำไรของ งานทงสองภาคเขาดวยกนไดและเมอไดกำไรมาพวกเขาจะ แบงมนออกเปนสามสวนคอคาใชจายหมนเวยนในสำนกงาน คาใชจายในการขยายทมงาน และคาใชจายเพองานสาธารณ ประโยชน เชน การสนบสนนโครงการและกจกรรมตางๆ เพอสรางเครอขายไอท นอกจากนโมเดลธรกจทรดกมของโอเพนดรมยงถกขบเคลอนไปขางหนาจนสดจดหมายปลายทางดวยการใชเทคโนโลย เปนขมพลงพนฐานสำคญโดยมเครองมอทเปนแกนกลางการ ดำเนนธรกจคอการเลอกใชโอเพนซอรซทเหมาะสมกบแตละ งานรวมถงการทำระบบทลกคาสามารถดแลตวเองได เชน สามารถอพเดทขอมลไดเองหรอใหโปรแกรมเมอรอนเขามา เขยนโคดตอยอดไดซงในจดนซอฟทแวรทเปนโอเพนซอรซ จะเปนเครองมอทสำคญมาก และหากมองในเชงเศรษฐศาสตร แลว โอเพนซอรซคอการใชตนทนทนอยทสดเพอใหไดผลกำไร มากทสดดวย

ลกคา

โอเพนซอรซ

สรางนวตกรรม เพอสงคม

ดวยเทคโนโลย

คณคา

เนนการหากาไรสงสด

เนนการหากาไรทเหมาะสมทสด

รายได

ภาคธรกจ

ภาคสงคม

Barcamp Bangkok Readcamp

คาใชจายสาหรบ กจกรรม Community Building

คาใชจาย สาหรบ ธรกจ

คาใชจาย

คาปฏบตการ คาใชจายในสานกงาน คาขยายทมงาน

ใหคาปรกษาดาน IT พฒนาเวบไซต สรางเครอขาย IT

เครองมอ

บรการ


กำไรของธรกจเพอสงคมมมากกวาหนงทวามมากกวาหนงนนหมายถงกำไรไมไดมาในรปของตวเงน เพยงอยางเดยว แตยงหมายถง ‘อมแพค’ ทจะเกดขนตอ สงคมดวย ตวอยางผลงานทเหนไดชด คอ เวบไซตของ ‘หมอชาวบาน’ จากเวบธรรมดาๆ ทมผเขาชมเพยงหลกพน ตอเดอนภายในสองสามเดอนเมอโอเพนดรมเขามาทำเวบให ใหม จำนวนผเขาชมของเวบนกพงขนเปนสองสามแสน โดย ครงนนลกคามโจทยหลกคอตองการนำเนอหายอนหลง30ป ของหนงสอหมอชาวบาน มาขนบนเวบเพอเปนฐานขอมล ดานสขภาพใหคนไดสบคน ซงทมงานของโอเพนดรมไดจดทำ ระบบขนมาใหมใหลกคาสามารถกรอกขอมลลงไปไดเอง รวมทงตงระบบสบคนจากกเกลดวย "การวางระบบทดจะทำใหเกดกำไรไดอกทอดหนง เทคโนโลยสามารถสรางความเปลยนแปลงทางความคดใหแก ทมงานซงเปนคนรนใหมไดเมอพวกเขาไดรบการปลกฝงทง ทางอดมการณและทางทกษะในอนาคตเขาเหลานกอาจออก ไปประกอบธรกจเพอสงคมดวยตนเอง สามารถชวยขยาย เครอขายและขยายความชวยเหลอไปสสงคมในวงกวาง"

วนขางหนาของโอเพนดรม พชราภรณและปฏพทธพดถงองคกรทพวกเขาอยากจะเปน ในอนาคตวา"เราอยากเปนแบบParqueSoft ซงเปนสวน นวตกรรมในประเทศโคลมเบยโครงการนกอตงโดยออลนโด รนคอนโบนลลาซงเปนผประกอบการสงคมดานไอทเชนกน โมเดลของรนคอนคอการขยายเนตเวรคโดยสรางคนยากจน ทสนใจดานไอทใหกลายเปนพนกงานของParqueSoftและ กาวสการเปนผประกอบการทเชยวชาญ" "ปจจบนมพนกงานของรนคอนประมาณ400คนบรหาร บรษทในเครอ 30 บรษทซงอยในทผนเดยวกน ขอดคอคา บรหารจดการตำ และแตละหนวยยอยกมอสระในการทจะออก ไปสรางอมแพคอะไรใหสงคมกได (โดยทตรงกลางไมตอง ควบคม)นเปนโมเดลททำใหParqueSoftเปนทกลาวขวญถง ในฐานะผประกอบการสงคมตวอยาง" ในขณะนการทำงานของโอเพนดรม คอการมงสราง'คน' และสราง'เครอขายไอท' ทสรางสรรคใหกบประเทศไทยแต ตอไปในอนาคต เมอประสบการณหลอหลอมพวกเขาจนเขาฝก เราอดคดไมไดวาพวกเขาคงจะขยายพลง 'เปดฝน' เพอชวย สรางสงคมดๆไดอกมากโขทเดยว

นารเพมเตมกบ ‘โอเพนดรม’ ดร.มชยวระไวทยะคอผทเปนแรงบนดาลใจในดานโมเดล

การทำงานในขณะทเราเพงเรมรจกกบคำนดร.มชยไดทำธรกจ เพอสงคมมากวา30ปแลวโดยมปจจยความสำเรจอยทวธ คดนอกกรอบเพอการแกปญหาและทสำคญดร.มชยไดมอบ ประโยคเดดใหเปนแรงผลกดนวา"หากคณจะเปนผประกอบการ สงคมคณจะตองหากนเองกอนแลวคอยไปขอทานถาคณไป ขอกอนคณจะกลายเปนเอนจโอ"

การสรางเครอขายเปนพนฐานสำคญของธรกจเพอสงคม ทกวนนโอเพนดรมเปนเจาภาพจดงานใหนกพฒนาดานตางๆ ไดมาเจอกน(เชนBarcamp,Readcampเปนตน)โดยทไม จำเปนตองใสประเดนเรองการชวยเหลอสงคมเขาไปเลยแตการ เชอมโยงกนไวกอนถอเปนการสรางสงคมไอทใหพฒนาตอไปโดยหากในอนาคตมคนทสนใจเรองสงคมพวกเขากสามารถ ขยายเครอขายความชวยเหลอออกไปไดงายขน



Creative City จบกระแสเมองสรางสรรค


SUPE

R SW

EDE

นวตก

รรมเ

พอค

ณภา

พชว

ต




พฒนาแบบเบดเสรจ บทบาทของสวเดนในฐานะผนำดานสงแวดลอมเรมตนขนในป1972เมอกรงสตอกโฮลมเปนเจาภาพการประชมสหประชาชาตวาดวยเรอง สงแวดลอมเพอกระตนใหประเทศตางๆทวโลกเกดความตนตวดาน วกฤตการณสงแวดลอมจนเปนจดเรมตนใหสหประชาชาตประกาศ ใหวนท5มถนายนของทกปเปนวนสงแวดลอมโลกแตกอนทจะกาว ขนมาเปนประเทศหวใจสเขยวอยางในปจจบน สวเดนเคยเผชญ ปญหามลภาวะเปนพษอยางหนกมากอนโดยเฉพาะมลพษทางนำ เมอนำเสยจากชมชนและกระบวนการอตสาหกรรมถกปลอยทงโดยท ยงไมไดรบการบำบดจนสงผลใหทะเลสาบTrummenในเมองแวกซเยอ ทางตอนใตของสวเดน และทะเลสาบMalaren ทโอบลอมกรง สตอกโฮลมสกปรกและสงกลนเหมนจนไมสามารถใชอปโภคบรโภคได แตเมอยางเขาครสตศตวรรษท60 สวเดนตดสนใจลงมอแก ปญหากอนทจะสายเกนแก โดยวางระบบจดการนำเสยเสยใหมตง โรงงานบำบดนำเสยททนสมยและหมนตดตามเกบตวอยางนำ จากทะเลสาบมาตรวจคณภาพ จนทำใหนำในทะเลสาบทงสองแหง กลบมาใสสะอาดอกครง จนประชาชนสามารถวายนำและตกปลา ในเมองไดเทานนยงไมพอรฐบาลสวเดนยงมองการณไกลออกนโยบาย จดการทรพยากรปาไมอยางชาญฉลาดโดยกำหนดใหปลกตนไม สองตนทดแทนในทกๆครงทตดตนไมหนงตนจนทำใหผนปาทเคย ถกรกรานในอดตกลบมาอดมสมบรณอกครงและในทกวนนธรกจ ปาไมไดกลายเปนอตสาหกรรมทสรางงานใหคนกวาหนงแสนคนและ ทำเงนใหสวเดนคดเปนรอยละ12ของมลคาการสงออก จวบจนปจจบน สวเดนยงคงเปนแมแบบในการพฒนาเมองอยาง ยงยนโดยตวอยางทเหนไดชดเจนทสดไดแกยานHammarbySjostad ในกรงสตอกโฮลมอดตพนทรกรางและทาจอดเรอสดแสนสกปรก แหงนถกเนรมตใหเปนเขตอยอาศยและพกผอนหยอนใจของประชาชน ผานการวางแผนแบบบรณาการนบตงแตการออกแบบอาคารและ การเลอกใชวสดกอสราง การวางผงเมอง การจดระบบคมนาคม การบำบดนำเสยไปจนถงการนำของเสยมารไซเคลใหเปนพลงงาน ตอไปอยางครบวงจรจนHammarbySjostadไดรบยกยองใหเปน เขตพฒนาตนแบบทมนกวชาการจากทวโลกเดนทางไปชมโครงการ อยางสมำเสมอ

เรอง: ณฐพร ศรศรรงสมากล

คณรหรอไมวา ของทเราใชกนจนเคยชนอยาง ซป ไมขดไฟ เทอรโมมเตอรแบบองศาเซลเซยส และเขมขดนรภย ไปจนถง โปรแกรมโทรศพททางอนเทอรเนตอยาง Skype ลวนแลวแต เปนผลงานความคดสรางสรรคจากสวเดน แตนอกจากเครองมอ เครองใชในชวตประจำวนแลว ประเทศนกประดษฐแหงนยงพฒนา เทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆ ขนเพอพฒนาเมองสเขยวอยาง ครบเครอง ใหมนษยและธรรมชาตอยดวยกนไดอยางเกอกล ไมเสยชอประเทศทมนวตกรรมโดดเดนทสดในโลกเปนอนดบ 2 (รองจากไอซแลนด) จากการจดอนดบของ Global Innovation Index ประจำป 2009-2010


Swedish Pavilionประเทศสวเดนออกแบบพาวลเลยนเพอนำเสนอ การยกระดบคณภาพชวตและพฒนาสงคมแบบ ยงยนโดยมนวตกรรมและเทคโนโลยเปนเครองมอภายใตหวขอ'จตวญญาณแหงนวตกรรม' (SpiritsofInnovation)เมอมองจากดานบน จะเหนวาอาคารทรงลกบาศกสหลงทถกจดวาง ใหมทวางรปไมกางเขนอยตรงกลางนนถก ออกแบบมาใหมลกษณะเหมอนธงชาตสวเดน ดานหนาอาคารใชโลหะฉลเปนลวดลายแผนท เมองสตอกโฮลมสวนภายในตกแตงดวยภาพ ทศนยภาพทางธรรมชาตของสวเดนเพอสอถง การอยรวมกนอยางอยางสมดลของมนษยเมอง และธรรมชาตจดเดนของพาวลเลยนสวเดนคอ วสดทกชนทใชในการกอสรางเปนมตรตอ ธรรมชาตและสามารถนำกลบมาใชใหมไดในการขนโครงสรางอาคารสวเดนเลอกทจะใชไม Glulamทไดจากการนำแผนไมแปรรปหลายๆ ชนมาประกอบและยดตดกนดวยกาวใหเปนไม แผนใหญแผนเดยวทมขนาดตามตองการนอกจาก จะไดโครงสรางอาคารทแขงแรงปลอดภยแลวไมGlulamยงเปนมตรตอธรรมชาตมากกวา การใชคอนกรตหรอเหลกอกดวย

ดไซนด ชวตด วถชวตของชาวสวเดนทใหความสำคญกบ ธรรมชาตนนสะทอนสการออกแบบผลตภณฑ ทขนชอเรองดไซนท เรยบงายไมหวอหวา แตเนนประโยชนใชสอยเปนหลกและเปนมตร ตอทงผใชและสงแวดลอม ดงจะเหนไดจาก วสยทศนและแนวทางการออกแบบของบรษท สญชาตสวเดนอาทวอลโวทใชระบบเครองยนต ทลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดและ ประกอบขนจากชนสวนทสามารถนำมา รไซเคลไดกวารอยละ85หรอIKEAบรษทผลต เฟอรนเจอรทเลอกใชสสนสดใสและวสดทม พนผวธรรมชาตเพอชวยสรางบรรยากาศสวางสบายตาและเพมชวตชวาใหแกบานในประเทศ ทหนาวเยนเกอบตลอดทงป ดวยความเชอทวาดไซนทดสามารถกระตน จตสำนกทดไดจงทำใหเหลาดไซนเนอรชาว สวเดนอกกลมหนงรวมตวกนในนามSTATIC!ทา โครงการออกแบบวจยทมงออกแบบและพฒนา ขาวของเครองใชในชวตประจำวนทกระตนให ผ ใ ช เ ก ดความสำน ก ในการใชพล ง งาน โดยมแนวคดใหใช'พลงงาน'เปนหนงในวสดท ใชในการออกแบบผลตภณฑดวย เพราะหาก ทำใหผใชสมผสและมองเหนพลงงานไดกจะ รตววากำลงใชพลงงานไปเยอะขนาดไหน ตวอยางผลตภณฑทนาสนใจไดแกโคมไฟ รปดอกไมทจะบานเมอผใชลดปรมาณการใช ไฟฟาภายในบานลง กระเบองผนงหองนำท ลวดลายบนกระเบองเพนทจากหมกจะเปลยนส ตามอณหภมโดยจะคอยๆเลอนหายไปหาก อณหภมสงขนเปนการเตอนใหคนใชนำรอน อยางประหยดและสายไฟทจะสองแสงจาหาก ใชพลงงานมากเกนไป

ทำครวแบบอจฉรยะหากจะพดถงแบรนดจากสวเดนทโดดเดนในเรอง นวตกรรมหนงในนนคงหนไมพนElectrolux ทลาสดไดออกผลตภณฑเตาอบ INSPIRO ทม ระบบจดการความรอนอจฉรยะตดตงภายใน ตวเครองโดยเครองจะรบรถงนำหนกของอาหาร ทกำลงทำอย และจะทำการปรบเปลยนการ ปรงอาหารใหเหมาะสมเองโดยอตโนมตตาม ขอมลทมการบนทกไวในตวเครองเพอใหได รสชาตอาหารเสมอนกบมผเชยวชาญมาทำเอง



Petter Eldin

Stefan Geens


รางกายอบอน ตกกอบอนKungsbrohusetอาคาร13ชนซงตงอยใจกลาง กรงสตอกโฮลมถกออกแบบขนโดยม'สงแวดลอม' เปนโจทยหลกผนงอาคารสองชนทำหนาทเหมอน กระตกนำรอนกกเกบความรอนจากแสงอาทตย ทสองเขามาเพอชวยใหความอบอนภายใน อาคารทงยงมระบบควบคมอณหภมภายในท เชอมตอกบระบบพยากรณอากาศ จงสามารถ ปรบเปลยนอณหภมในอาคารใหเหมาะกบ สภาวะอากาศภายนอกไดอยางเหมาะสม แตทนาสนใจทสดคอสงกอสรางสเขยวแหงน ใชทตงอาคารซงอยใกลกบสถานรถไฟCentralStationทมคนพลกพลานใหเปนประโยชนโดย ตดตงเครองดกจบความรอนจากรางกายคนกวา 250,000คนทสญจรผานสถานในแตละวนและ เปลยนใหเปนพลงงานเพอใชภายในอาคาร ดวยกระบวนการทงหมดนทำใหKungsbrohuset ใชพลงงานเพยงแคครงหนงของตกทมขนาด เทาๆกน

มงสพลงงานสะอาด ในป2006สวเดนสรางความฮอฮาใหแกชาวโลก เมอออกมาประกาศวาจะเปนประเทศแรกใน โลกทเลกใชนำมนใหไดภายในป2020อาจฟง ดเหมอนเปนความตงใจทสงเกนเออมกวาทจะ ทำใหเปนจรงไดแตเมอตงเปาไวชดเจนแลว รฐบาลสวเดนจงมงสงเสรมใหประชาชนหนมา ใชพลงงานทางเลอกทเปนมตรตอสงแวดลอม อยางเขมขนและเอาจรงเอาจง นนคอการออกขอเสนอและผลประโยชนทนา สนใจมากมายเพอสรางแรงจงใจใหชาวสวเดน ลดการใชนำมนและพลงงานถานหนอาทลด ภาษรถยนตทใชพลงงานทางเลอกทเปนมตร ตอสงแวดลอมพรอมทงใหผขบขรถยนตประเภท นใชทางดวนไดฟรในขณะเดยวกนกทมงบ ประมาณเพมรอบวงรถไฟฟาและรถเมลในเขต เมองใหถขนเพอใหคนทงรถไวทบานและในป

2006กรงสตอกโฮลมไดเรมจดเกบภาษรถตด (StockholmCongestionTax) จากรถยนต สวนบคคลทจะเขามาในเมองมาตรการนนอกจาก จะชวยลดมลภาวะทางอากาศแลวรฐยงนำเงน ภาษทเกบไดนนไปขยายถนนและพฒนาระบบขนสงมวลชนตอไปและการทเมองหลกตางๆอยางสตอกโฮลมมลโมและโกเทนเบรกตางม ทางจกรยานตดผานรานรวงพพธภณฑและ สถานททองเทยวตางๆ รอบเมองทำใหชาว สวเดนซงรกธรรมชาตและชนชอบการออกกำลง และกจกรรมกลางแจงอยแลวเปนทนเลอกใช จกรยานเปนพาหนะในการเดนทางแทนรถยนต นอกจากจะโนมนาวใจประชาชนแลวรฐบาล สวเดนยงไมลมทจะจงใจผผลตและพฒนา ไฟฟาจาก'พลงงานสเขยว'อาทพลงงานจากลม แสงอาทตยคลนและพลงงานชวมวลโดยมอบ ใบรบรองGreenCertificatesใหซงสามารถ นำไปซอขายแลกเปลยนในตลาดไดดวย

ไรนำมน แตไมไรนำยา

ถงจะตองแวะเตมแกสทกๆ600กโลเมตรแถม ยงรบผโดยสารไดเพยง54คนตอเทยวแตรถไฟ ไบโอแกสขบวนแรกของโลกฝมอการพฒนาและ ลงทนของSvenskบรษทไบโอแกสยกษใหญ ของสวเดนกนบเปนรถไฟสายอนาคตเพราะใช ไบโอแกสธรรมชาตซงเกดจากการยอยสลาย ของสารอนทรยจากของเหลอในครวเรอน และฟารมเลยงสตวเปนเชอเพลงแทนนำมน รถไฟพลงไบโอแกสนเปดใหบรการในป2005 วงระหวางเมองลงโกปงซงอยหางจากกรง สตอกโฮลมไปทางใตประมาณ200กโลเมตรกบ เมองแวสเตอรวกซงอยรมชายฝงทางตะวนออก ของสวเดนรวมระยะทางประมาณ80กโลเมตร ลาสดประเทศสวเดนยงไดรบการจดอนดบ เปนท 3 จากการจดอนดบประเทศทดทสดใน โลก(World’sBestCountries)ของนตยสาร นวสวคแถมสตอกโฮลมยงไดรบเลอกใหเปน EuropeanGreenCityประจำป2010ทงหมดน ลวนแลวแตเปนขอพสจนถงความเอาจรง เอาจงของรฐบาลในการจดระบบสงแวดลอม ควบคไปกบการพฒนาเมองเพอยกระดบคณภาพ ชวตของประชาชนและความรวมมอของทกภาค สวนทพรอมใจกนเดนหนาสอนาคตสเขยวอน ยงยน

ทมา:www.symbiocity.org, www.sweden.se,www.swedenexpo.cn, www.sweden.gov.se,www.tii.se/static, www.electrolux.com ภาพ:www.sweco.se, www.electrolux.com, www.flickr.com



Ankara

Ankara


The Creative มมมองของนกคด


ถาถามวา อะไรททำใหคนรนใหมเตบโตมากบคานยมอยางการ "สอบเขามหาวทยาลยดง หางานด มเงนเดอนสง" ลกขนมาปฏวต ความคดจากกรอบเดม แลวหนมาทมเททำงานเพอสงคมควบค ไปกบการทำธรกจอยางยงยนแลวละก เราเชอวาคนทจะตอบคำถาม นไดดทสด คงหนไมพน ‘สนตย เชรษฐา’ ชายหนมไฟแรงผไดรบเลอกใหเปนหนงใน Ashoka Fellows ประจำป 2009 หนงในตวแทนของคนไทยทไดรวมทำงานเคยงบาเคยงไหล กบกลมคนผมบทบาทโดดเดนดานการทำงานเพอสงคมระดบ โลก ทงยงเปนผกอตง ChangeFusion องคกรเพอสงคมของ คนรนใหมทเชอมนในการใชนวตกรรมและการออกแบบเพอสราง สงคมทดขน

สนตย เชรษฐา

" I don't believe in charity "

เรอง:พชรนทรพฒนาบญไพบลยภาพ:มนญทองนพรตน

การยนหยดเดนตามรอยอยางมนคงในการทำหนาทเปน "เชอไฟใหคนทำงานเพอสงคม" ของสนตยอาจเกดจากปมขดแยง ในใจสมยเดกทเขาไมเคยเชอวา คนเราตองแยกการทำธรกจเพอ หากำไรออกจากการทำงานเพอสงคมทยงเลยงตวเองรอด และการทำงานของ ChangeFusion เกอบสบปทผานมากพสจนใหเหนถงความเปนไปไดจรงๆ ของแนวคดดงกลาว ทสำคญวถ การทำงานของสนตยยงกำลงเพาะเชอทางความคดในการ เปน ‘ผประกอบการเพอสงคม’ ใหกบกลมคนหนมสาวมากมาย และหากคณอานบทสมภาษณนจบ คณกอาจตดเชอทางความคด ไปกบเขาแบบไมรตว

Social Innovation ในแบบของ ChangeFusion เปนอยางไร? การสรางนวตกรรมเพอสงคมเราจะยดองคประกอบหลก4ดานคอ Innovativeness คอมความใหมSocial Impact มผลตอสงคมและสง แวดลอมตามทสนใจSustainabilityมความยงยนในเชงรปแบบหรอเปนนวตกรรมทสรางรายไดใหกบตนเอง หรออยไดดวยตนเองอยางยงยนดวย กลไกการเลยงตนเองในรปแบบตางๆและScalabilityคอมศกยภาพ ในการขยายผลสามารถสรางแรงบนดาลใจใหเกดนวตกรรมใหมๆใน วงกวาง ถงวนนไดทาอะไรไปบาง? ถาถามถงวนนกตองบอกวายงทำไปเรอยๆเรากยงเขาใจวามคน เกงๆอยอกมากทยงไมมโอกาสไดทดลองทำหรอเชอมโยงขยายผลกบใคร ดงนนสงทเราทำตอนนคอการเปลยนบทบาทจากคนทลงมอทำเองมาเปน ผสนบสนนใหคนอนๆเกดการเชอมโยงขยายผลระหวางกนอยางปทผานมา เราทำSocialInnovationInvestmentDesignService อยดวย เชน ไปทำงานกบกระทรวงสาธารณสขมลนธของกเกลและองคกรเพอสงคม อนๆอยางOpendreamรวมพฒนาโปรแกรมเพอตดตามและเฝาระวง โรคระบาดผานมอถอ ซงถอเปนโครงการตนแบบของภมภาคอาเซยนหรอ การไปทำโครงการเครอขายหองสมดดจทล(ThaiDigitalLibraryNetwork) เพอเชอมโยงความรและยกระดบการเขาถงขอมลออนไลนของหองสมด ทวประเทศ หรอแมแตการทเราเขาไปเปนสอกลางระหวางประชาชนกบ ภาครฐผานการจดตงโครงการ‘ไอเดยประเทศไทย’บนเวบไซตideas.in.th และการคดแผนงานเพมทกษะเพอความสำเรจใหเยาวชนเพอลดปญหา เชงลบตางๆ ของเยาวชนไทยในปจจบนกบหนวยงานภาครฐทเกยวของ ทงหมดนมนชใหเหนวางานทเราทำอยตอนนอยในฐานะ‘คนจบแพะ ชนแกะ’หรอ‘InnovationBrokering’มากกวาคนทคดคนนวตกรรม เจงๆ ผมเชอวานวตกรรมไมไดเกดจากการแตงตวอารทๆ ออฟฟศม กลองประหลาดๆหรอตองเฮอาปารตแตจรงๆแลวนวตกรรมคอการ ผสมผสานเทคโนโลยทมอยแลวมาทำใหมใหดกวาเดม




ChangeFusion เกดขนมาไดอยางไร? จดเรมตนกอนจะมาเปนChangeFusionในวนนเกดจากการทผมกบ กลมเพอนทมแนวคดคลายๆกนไดรบเงนทนจากการชนะรางวลการ ประกวดทจดโดยธนาคารโลกสมยทยงเรยนอยป3คณะเศรษฐศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตรเมอป2001ซงโครงการทชนะเลศตอนนนเปน โครงการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอชวยเหลอเกษตรกร และเรา เสนอการทำระบบขอมลใหกบสหกรณขนาดใหญแตกลบกลายเปนวาเราเจอปญหาเยอะมากแลวกแกไมไดสกทจนสดทายพบวามนเปนเรอง ของอำนาจและการเมองภายในทยงทำใหโปรงใสงานกยงไมเดนหนาพอเรา รปญหาเรากเปลยนไปทำระบบขอมลทองเทยวชมชนใหอำเภอพะโตะ จงหวดชมพรแทนจนประสบความสำเรจจากนนกมาจดตงเปนThaiRural Net(TRN)อยพกหนงกอนจะเปลยนมาเปนChangeFusionเพอให ครอบคลมและสอดคลองกบสงทเราทำอยมากทสดในตอนน โดยยงยด หลกการทำงานเหมอนเดมคอ การคนหาเครองมอและเทคโนโลยใหมๆ หรอนำเอาวธการเกาทไมมใครมองแลวแตยงเปนประโยชนอยมาแกไข ประเดนปญหาทางสงคมใหมประสทธภาพขนมความยงยนและขยายผลได


คณพบปญหาในการทำหนาทเปน ‘คนกลาง’ ในการเชอมโยงองคกร ตางๆ เขาดวยกนบางหรอเปลา? การทำหนาทเปนคนกลางเราตองเปน‘พนทเปด’ททกคนสามารถ เขามาเลนในพนทนไดอยางสบายใจ จงตองพยายามลดละอตตาลง ไมบบ บงคบหรอชนำใหคนอนทำตามสงทเราคด แตตองเขาไปสรางแรงบนดาล ใจหรอไปกระตนใหคนอนทำเพอสงคม เรองของการทำตวเปนทวางน ผมไดมาจากตอนทอานเรอง ‘Designing Design’ ของเคนยา ฮารา ซงเปนดไซเนอรใหกบมจทพดวาดไซนเกดขนจากการสรางพนทวาง และทกสงเกดขนบนทวางนเอง ดงนน ถาเราจะไปเปลยนอะไร เราก ตองทำตวเปนพนทวางใหไดกอนแลวเขาไปดวาในทนนๆมกระแสอะไร อยมแนวโนมอะไรแลวเราจะไปผกกบกระแสนนๆใหมนไปในทาง เดยวกนหรอในแนวทางทเราตองการไดอยางไร อกอยาง ถาเราเปนพนทวางเวลาเขาไปคยกบใคร เรากจะไมไดเขาไป เพอชกจง แตเปนการเขาไปหาโอกาสเพอสรางสงทคดใหเปนความจรง เทคนคสำคญคอ เราตองสรางความไวเนอเชอใจกอนเปนอนดบแรกดวย การมองหาจดรวมตางๆกอนทจะพดคยหรอทำงานรวมกนเพราะเมอม จดรวมตรงกนแลวเราจะยอมรบกนไดงายขนและไมพยายามจบผดกน ผมวาทเมองไทยเราสรางนวตกรรมใหมๆไดยากอาจเปนเพราะเราไม เชอใจกนนนเอง

จากวนนนถงวนน ChangeFusion ทำงานมาเยอะมาก คณรไดอยางไร วาแนวทางททำอยเปนสงทถกตอง? ตอบดวยความสตยจรงเลยคอไมร แตเรากทำไปเรอยๆ อยางเวลา ทำงาน เราจะสนใจตอนทเรมตนมาก คอตองเขาไปมประสบการณกบ โลกความเปนจรงใหเรวทสดเทาทจะทำได ตองมองใหออกวาโปรโตไทป เราเปนแบบไหนแลววงไปหาลกคาเลยเพอใหรวามนถกหรอผดพดงายๆ คอตองมวไปกอนแลวมนจะชดขนเองเหมอนปรชญาจนโบราณของ ‘MasterofGhostValley’ ซงเปนปรชญาแนวเตาทบอกวา ตอนท เราเรมตนทำอะไรใหมๆเราตองเปนวงกลมในชวงตนนำพอเจอรองหรอ ทางทถกตองกคอยๆเปลยนกลายเปนเหลยมจนทายทสดกกลายเปน เหลยมทมนคงในทางทถกตองคอเราไมจำเปนตองตดยดกบความมนคง ทมากเกนไปบางครงกตองเสยงบางเหมอนการทำธรกจ



หนงสอ'Designing Design' ของเคนยาฮาราหนงในเครองมอสรางแรงบนดาลใจของสนตย


ดเหมอนวาหลายเรองทคณทำจะมความเกยวของกบเทคโนโลย? ไมจำเปนครบบางเรองกเปนเรองของนโยบายอยางเดยวเชนตอนน เรากำลงทำเรองSocialEnterprise(กจการเพอสงคม) กบคณอภรกษ โกษะโยธน ทปรกษานายกรฐมนตร ทไดออกเปนมตคณะรฐมนตรวาจะมการจดตงสำนกงานขนมารองรบเรองนอยางชดเจน ซงกเปนเรองของ ความรมากกวาเทคโนโลยโครงการนเราดองกฤษเปนตวอยางแลวนำมา ปรบใชใหเขากบบานเรา แตจรงๆ แลวผมเชอวา แนวคดนในไทยมมา นานแลวอยางในหลวงเองทานกทำเรองนมาโดยตลอดหรอแมแตสมเดจ ยาททานมความเปนสดยอดทสดในโลกแลวในเรองการทำเพอสงคม อยางยงยนอยางการททานไปพฒนาใหชาวเขาเลกปลกฝนดวยการเขา ไปสรางอาชพทดแทนไมไดไปหามปราม แตเปดโอกาสใหชาวบานมาชวย กนพฒนาสงทตองการอยางแทจรง ซงเปนวธแกปญหาทตรงจด และม ความยงยน จนกลายมาเปนดอยตง ผมวาแนวคดแบบนเปนนวตกรรม มากๆแลวกยคททานทำผมวาUNยงไมมแนวคดนดวยซำซงในหลวง ทานกไดสานตอแนวคดมาเปนกงหนชยพฒนาและโครงการหลวงตางๆ ซงเปนแรงบนดาลใจใหกบคนไทย

เวลาเกอบสบปทผานมาของการทำงานในแนวทางน ชวยใหทำงานงาย ขนกวาเมอกอนไหม? กงายขนบางเรองและกยากขนบางเรองอยางการทเรารจกคนมากขน เรากทำหนาทเชอมโยงไดดขนเพราะมเครอขายอยมากและเครอขายท มอยกเปนในระดบทสงขนเรอยๆ ทนพอยงสงกจะยงมความละเอยดออน ในการประสานงานมากขนเหมอนกนซงกเปนเรองทตองระมดระวง

มวธเลอกอยางไรวาโครงการไหนท ChangeFusion จะเขาไปทำ? กเลอกจากสปจจยของการสรางนวตกรรมทางสงคมขางตนกอนแตทงนกขนอยกบหลายๆปจจยอยางงานทเราเลอกเราตองมนใจวาจะ ไมมปญหาเรองการเงน และทำใหเกดความยงยนบนหลกการทำงานของ เราไดตองดวาเรามเงนมเวลาเหลอไหมอยางตอนนเรามองวางานเรา เปนการสรางเครอขายเพอสรางชมชนของคนทรเรมนวตกรรม(Community of Innovator) อกท ซงถาทำได มนจะเกดเปนวงจรเครอขายความ รวมมอระหวางกนเองดงนนบางเรองอาจไมใชเรองทอยากทำแตถาเรา มองเรองการสรางความรวมมอกนในระยะยาวเรากตองเลอกทำบาง โครงการเหมอนกน

ตอนทเราเรมตนทาอะไรใหมๆ เราตอง เปนวงกลมในชวงตนนา พอเจอรอง หรอทางทถกตองกคอยๆ เปลยน กลายเปนเหลยม จนทายทสดกกลาย เปนเหลยมทมนคงในทางทถกตอง

แลวโครงการแบบไหนทจะไมเขาไปแตะเลย?

เรองทจะไมทำเลยกพวกระบบสวสดการหรอสงคมสงเคราะห แบบดงเดมคอผมเชอวามนไมยงยนผมไมเหนดวยกบพวกรฐสวสดการหรอการทำใหคนมรายไดเทากนไปหมดเพราะมนทำลายกฎทางการตลาด จนสงผลใหเศรษฐกจพง ซงพอพงไปแลวกถอยกลบยาก เพราะคนใน ประเทศเคยชนเหมอนกบชาวบานเราบางกลมทชนกบการไดกองทนหมบานมาฟรๆหรอคดวาไมใชเงนกกไมตองทำงานใชคนกไดดงนนสงท ควรทำกคอการสนบสนนใหเกดระบบสวสดการทคนในชมชนจดการกนเอง ไดทวประเทศแลวรฐบาลคอยไปหนนไปแปลงพวกโครงการกองทน หมบานกองทนเศรษฐกจพอเพยงใหไปหนนกลมออมทรพยชมชนอกทเพอ ใหเลยงตวเองไดจรงๆสวนอกเรองทจะไมเขาไปยงกพวกธรกจทมปญหาตางๆอยางพวกเหลาบหร




แลวมโปรเจคไหนบางไหมทไปไมถงตามทตงเปาไว? สวนใหญเลยครบทไปไมถงอยางทบอกวาเราเนนการทดลองเพราะ ฉะนนถาเรามสบโปรเจคใหม หนงโปรเจคจะเจงไปอยางรวดเรว คอ ประมาณสองอาทตยกเจงแลว คอกระบวนการมนเรมดไซนจากเลกๆ แลวทดลองเปนไอเดยกอนถาเอาไปคยกบเพอนแลวมนไมเวรกเรากเลก แลวหนไปทำอยางอนแทน หลกการทำงานของผมคอ พยายามทำเรอง ทดลองกบเรองจรงใหเปนเรองเดยวกน ทดลองกนตงแตคนในออฟฟศ กบกลมคนทเราคดวาเขานาจะมารวมงานดวยหรอแมแตทดลองจรงๆ ใหเปนผลตภณฑหรอบรการขนมาเลยอยางเวบไซตทเราทำผมกจะเปด ใชเลยตอนทยงไมพรอม 100 เปอรเซนต แลวถามคนดากคอยๆ ปรบ เปลยนไป

เมอในกระบวนการทำงานไมไดมตวเงนเขามามากนก มวธดำเนนงาน ตางๆ อยางไร? ความจรงใจมงครบ (หวเราะอารมณด) คอเรากมการแบงงานออก เปนหลายฝายทงฝายหาและระดมทนซงกพยายามทำใหมนอยไดดวย กลไกของตวเอง แลวตอนนกแบงงานใหชดเจนขน อยางขาแรกทำ InnovationConsulting คอตองคดวาใครจะเปนคนทจะจายใหกบเรอง นนเรองนได หรอเรองทจะทำอยในความสนใจของใคร สวนอกขาเราก ทำเปนFundManagerแลวอาจจะคดคาบรหารจดการ10เปอรเซนต ของรายไดทงหมด หรอเปนเงนบรจาค แลวตอนนกเรมขยายไปในสวน ของSocialInvestmentบางแลวแตในแงกฎหมายของไทยยงไมครอบ คลมเรองนทงหมด ดงนนในอนาคตกอาจจะมการแยกไปเปนอกหนวยงาน หนงตางหากแลวกอาจจะเพมหนวยงานวจยทเปนThinkTankโดยเฉพาะ เพราะการออกแบบนวตกรรม(InnovationDesign) เราตองทำรายงาน และวจยมหาศาล เพอไปอธบายใหคนทเกยวของเขาใจ แตคนททำงาน พวกนกอาจจะรสกวามนหนกมาก เพราะตองทำขอมลกนตลอดเวลา เลยคดจะตงหนวยงานทจะทำวจยอยางเดยวใหเหมอนกบDEMOSหรอ YoungFoundationในองกฤษทเปนThinkTankแลวคอยตอยอดออก ไปเปนโครงการตางๆ

เรองทจะไมทาเลยกพวกระบบสวสดการ หรอสงคมสงเคราะหแบบดงเดม คอผมเชอวามนไมยงยน ผมไมเหนดวย กบพวกรฐสวสดการ หรอการทาให คนมรายไดเทากนไปหมด เพราะมน ทาลายกฎทางการตลาดจนสงผล ใหเศรษฐกจพง




คดวาภาคธรกจตอนนมระดบการรบรเกยวกบการสรางนวตกรรมเพอ สงคมมากนอยแคไหน? คดวายงไมมากนกแตกอาจจะเปนเรองทเคยไดยนกนบางแลววา เปนอกทางเลอกหนงของการทำCSR สำหรบภาคเอกชน แตถาแตละ บรษทเรมหนมาทำแลวเกดสำเรจ ผมคดวาเรองนจะกลายเปนสงทหลายๆ บรษทหนมาทำกนมากขนตอนนตดแตยงขาดตวอยางแบบแชมเปยนอย เทานน ซงเราเองกพยายามสนบสนนใหมผประกอบการเพอสงคมเกดขน มากๆแลวคนพวกนจะเปนคนนำองคกรตางๆเขามารวมงานกบเรา แลวขบเคลอนสงทเราเชอมนกนตอไป ในฐานะทคลกคลกบเรองนมาตลอด จรงๆ แลว ประเทศเราควรจะม ผประกอบการเพอสงคมเปนสดสวนเทาไหรของทงหมด? ผมเคยตงเปาไววาอยากเหนSocialEconomyหรอเศรษฐกจทเกด จากผประกอบการเพอสงคมหรอวสาหกจชมชมอะไรพวกนใหไดสก10-30 เปอรเซนตของจดพอยางทองกฤษเยอรมนหรอหลายๆประเทศในยโรป เคามนโยบายพวกนชดเจนมาก และมความพยายามในการกำหนดจดพ อยางนอยกเปอรเซนตทควรจะใชในการลงทนเลยผมวาถาเปนในไทย อนาคตธรกจคงจะมการผสมผสานมากขนแตถามวาจะเปนเรองนวตกรรม ทกอยางเลยไหมผมวายากสวนมากนาจะเปนพวกนวตกรรมทางธรกจ (BusinessInnovation)เปนหลกสวนนวตกรรมทางสงคมกคงจะมคนเลกๆ หรอภาคเอกชนมาทำกนมากขนกวาแตกอนทจะเปนองคกรใหญๆ ของรฐอยางพวกรฐวสาหกจ ตอนนประเดนการเปนผประกอบการเพอสงคมมนกลายเปนวฒนธรรม ใหมททำกนทวโลก มเครอขายประเภทกลมผนำนวตกรรมทางสงคม มากมายและขยายไปทวยโรป แตละคนกทำธรกจทอยบนรากฐานเพอ สงคม แลวกสรางเครอขายความรวมมอระหวางกนตงเปนบรษทใหมๆ ขนมาอก แตในไทย แคพดถงสหกรณยงไมมใครอยากจะตงเลย แมแต เรองสหภาพแรงงานเรากยงมองมนในเชงลบมากๆ ทงทในตางประเทศ สหภาพพวกนจะแขงแกรงมากและมอำนาจตอรองเรองตางๆ สง ซงจรงๆ แลวคนในสงคมเรากควรจะใหความสำคญกบมน

คณคดวา ‘คานยม’ หรอการให ‘คณคา’ กบสงตางๆ ของคนในวนน กำลงเปลยนไปหรอเปลา? เปลยนนะ เปลยนเยอะมากยงโตมา เรากยงรสกแปลกแยกจาก กระแสทนนยมเดมๆโดยเฉพาะชนชนกลางทมกจะเรมมความขดแยง ในใจวาเราอาจไมจำเปนตองรวยอยางเดยวแตควรทำอยางอนดวย อกอยางผมมองวาชนชนกลางยคนยงสำคญตวเองผดไปพอสมควร เพราะจรงๆ แลวชนชนกลางถอครองสนทรพยแค4 เปอรเซนต แตเรา กลบไปเทยบตวเองหรอไปใชมาตรฐานการใหคณคากบสงตางๆของคน ทเปนมหาเศรษฐมากๆมาเทยบกบตวเองเสมอ

พดถงพลงของคนรนใหม คณมองเหนศกยภาพของ ‘พลงทางสงคม’ มากนอยแคไหน? มหาศาลเลยครบ ผมวาเลอกตงครงหนาอนเทอรเนตจะเปนเหมอน ตวชขาดสำคญๆเลยกไดคลายๆตอนเลอกตงโอบามาทกระจายพลง กนผานพวกเครอขายสงคมออนไลน แตถงอยางนนคนไทยกยงมสวนรวม กบเรองพวกนคอนขางนอยอยขณะทบางเรองถาเกดมนตดหรออยใน ความสนใจจรงๆ เรองกจะพลกเรวมากเหมอนกน อยางเรองการบกรก พนทปาเขาใหญ พอมคนเอามาลงในเฟชบค ปรากฏวามคนมารวม เยอะมากแลวมนกทำใหเกดการเปลยนแปลงทพอจะจบตองไดซงคณภาพ ของไอเดยและคณภาพของคนทดขนเรอยๆนจะสงผลสำคญใหคนรวม กนไปทำอะไรดๆมากขน



Creative Thailand l ตลาคม 2553 34 Creative Thailand l ตลาคม 2553 34

CreativeIngredients ตวตนของ ‘สนตย เชรษฐา’ ผมมกโดนหาวาเปน‘เดกดาวองคาร’อยเรอยๆตงแตสมยเรยนทเซนตคาเบรยลแลวเกดไปมปญหากบอาจารยดวยความเขาใจผดจนอาจารยคดวาผม เปนพวกกาวราวพอเขามหาวทยาลยกมปญหาการ เทยบโอนวฒอกเพราะดนไปเรยนแลกเปลยนทอเมรกา แลวสอบเทยบม.6ทนนไดแตพอจะโอนกลบมาเปน ม.6ของไทยกลบทำไมได กเลยโวยไปจนเกอบจะให โดนออกจากมหาวทยาลยดงนนพอผมไปอยวงไหนก มกจะถกมองวาเปนคนแรงๆ

คนตนแบบ ผมชอบ John Maynard Keynes เพราะเขา เปนอารตตสทในคราบนกเศรษฐศาสตร คอเปนนก เศรษฐศาสตรคนแรกทใชเครองมอทางเศรษฐศาสตร เพอชวยเหลอความเปนอยของมนษยอยางแทจรง แลวกมองวาเศรษฐศาสตรเปนเรองของศลธรรมและยงเปนคนทกลาลงมอทำในสงทตวเองเชออยางจรงๆจงๆ อาจารยปวย องภากรณ เปนอกคนในแวดวง นกเศรษฐศาสตรทผมชนชม ดวยการททานเปนนก เศรษฐศาสตรคนหนงของไทยททำงานไดแบบถงลก ถงคนเสมอ CarlGustavJung นกจตวทยาเจาของทฤษฎ Collection Unconscious ทเชอวาคนเรามแมแบบ ทางจตอยแลวและคอยๆพฒนาขนเองแลวกสนใจ เรองการวเคราะหความฝน คอเชอวาความฝนหรอ การเปนโรคจตเกดจากความพยายามสรางสมดลให จตตามกลไกธรรมชาต ผมวาจตวทยาของสำนกนม ความนาสนใจ

หนงสอทใหแรงบนดาลใจ Zen & the Japanese CultureของDaisetz T.Suzuki เปนเลมทมองคประกอบของความเปนเอเชย มากๆแลวกสามารถแชรไดในหลายๆวฒนธรรม เปนอกเลมทเปดมมมองแนวคดแบบเซนใหซกโลก ตะวนตกไดด คณธรรมทางเศรษฐกจของอาจารยปวยองภากรณ เขยนไวเมอกวา40 ปแลว แตยงสะทอนความเปน ปจจบนไดแบบนาขนลกคอทานเขยนไววาถาเมองไทย ดำเนนนโยบายการคลงและเศรษฐกจมหภาคแบบเสร นยม100เปอรเซนตโดยไมคำนงถงการชวยเหลอชน ชนลาง ประเทศเราอาจจะไมรอด เพราะชนชนบน สามารถหาทางออกของตวเองไดแตชนชนลางตอง ไดรบการชวยเหลอไมอยางนนจะทำใหเกดชองวางท กวางขนเรอยๆจนทำใหเกดความแตกแยกในสงคม

ภาพยนตรเรองลาสด เรอง Agora ครบ เปนหนงดอกเรองทควรด เพราะมนสะทอนสภาพบานเมองของเราตอนนไดด มาก แตสงทเราแตกตางคอเราเปนเมองพทธมานาน ฉะนนการยตความขดแยงตางๆในเมองไทยจงเกด ขนไดดกวา แตกตองยอมรบวาตอนนดลยภาพของ สงคมมนคอนขางเปราะบางซงกเปนเรองทตองระวง

เพลงทชอบ สมยอยม.4ผมเคยตงวงญปนใตดนเลนคฟเวอร เพลงของX-Japanแลวไปจดคอนเสรตกนทโรงแรม เฟรสแถวสยาม ปรากฏวามคนตามมาดเยอะกวาท คดไวมาก ถงตอนนผมกยงคงเขยนเพลง ทำเพลง ของตวเองอยแตจะเรมหนมาสนใจเพลงคลาสสคแลว กเพลงยคโรแมนตกมากขน คอเพลงพวกทฟงแลวอยาก รองไห(เพราะฟงยงไงกไมรเรอง)ทชอบทสดคงเปน บโธเฟนกบเซอรเกรคมานนอฟ

ความฝนสงสดทยงไมไดทำ ผมอยากแตงซมโฟนใหไดสกเพลงกอนตาย!!

1

2

3

4

56

7 8

1. John Maynard Keynes2. อาจารยปวย องภากรณ3. Carl Gustav Jung4. Zen & the Japanese Culture5. Agora6. บโธเฟน7. เซอรเก รคมานนอฟ8. X-Japan ภาพจาก:www.imf.org, http://puey.in.th, www.flickr.com



Big Mountain Music Festival:Survival Kits Manual Challenge

มหกรรมประชนไอเดยสรางสรรค

Camping Survival Kit - ไอเดยชวยอำนวยความสะดวกในการใชชวตเอาทดอรCheers up Survival Kit - ไอเดยกระตนอะดรนาลนความมนจากการรวมกจกรรมHangover Survival Kit - ไอเดยรกษสงแวดลอมกบการเกบขาวของกอนกลบบาน

ตดตามรายละเอยดกจกรรมเพมเตมไดท www.tcdc.or.th หรอโทร. 02 664 7667 ตอ 135

สงสดยอดไอเดยคดสรรสการเปน “1 ใน 10 ไอเดย รรอด…เปนยอดมน” ไดจาก 3 หวขอ

รวมสงสดยอดไอเดยสรางสรรคของคณ พรอมควารางวลสดเราใจไดตงแตวนนถง 15 ตลาคม 2553

TCDC รวมกบ Big Mountain Music Festival ขอทาคนมน…รวมประชนไอเดย เพ�อผลตเปน Survival Kits Manual สำหรบงาน Big Mountain Music Festival ณ โบนนซา เขาใหญ วนท 10-11 ธนวาคมน

www.tcdc.or.th/bigmountain.php

creative thailand magazine volume 13

Documents