dogalayan teknolojiler (emerging technologies)

Doğalayan Teknolojiler(Emerging Technologies)

Dr. Davut Çulha

Özdevinirler ve Devinler(Robots and Drones)

• Özdevinir (Robot)– Otomatik ya da yarı-otomatik araçlardır. (Autonomous

or semi-autonomous devices.)– Beyin, aracın içerisinde bulunur. (The brain of a robot

resides in that device.)

• Devin (Drone)– Otomatik araçlardır. (Autonomous devices.)– Beyin, araçtan bağımsızdır. (The brain of the device is

disconnected from the device.)– Araçlar, uzaktan kontrol yönlendirilir. (A remote

control station can direct the drones.)

Devinler(Drones)

• Devinlerin Çeşitleri (Types of Drones)– Uçan Devinler (Flying Drones)

• İnsansız Hava Araçları da denilmektedir. (Unmanned Aerial Vehicle)• Bu devinler uçarlar. (These drones fly.)

– Yüzen Devinler (Swimming Drones)• Bu devinler su altında yüzerler. (These drones swim under water.)

– Yüzegezen Devinler (Sailing Drones)• Bu devinler su üstünde giderler. (These drones sail like ships.)

– Süren Devinler (Driving Drones)• Bu devinler tekerlek benzeri parçaları aracılığıyla hareket ederler.

(These drones drive over their wheel parts.)

– Yürüyen Devinler (Walking Drones)• Bu devinler ayakları ile hareket ederler. (These drones move with their

feet.)

Özdevinirler(Robots)

• Özdevinirlerin Çeşitleri (Types of Robots)– Uçan Özdevinirler (Flying Robots)

• Bu özdevinirler uçarlar. (These robots fly.)

– Yüzen Özdevinirler (Swimming Robots)• Bu özdevinirler su altında yüzerler. (These robots swim under

water.)

– Yüzegezen Özdevinirler (Sailing Robots)• Bu özdevinirler su üstünde giderler. (These robots sail like ships.)

– Süren Özdevinirler (Driving Robots)• Bu özdevinirler tekerlek benzeri parçaları aracılığıyla hareket

ederler. (These robots drive over their wheel parts.)

– Yürüyen Özdevinirler (Walking Robots)• Bu özdevinirler ayakları ile hareket ederler. (These robots move

with their feet.)

Tarımda Kullanım(Usage in Agriculture)

• Özdevinirlerin ve devinlerin tarımda kullanımıyla, tarım kolaylaşacak. (With robots and drones, the agriculture will be easier.) (2016)

• Tarımdaki verimlilik artacak. (The productivity will increase.) (2016)

Sağlıkta Kullanım(Usage in Health)

• Cerrahi ameliyatlar daha kolay olacak. (The surgical operations will be easier.) (2016)

Askeri Amaçlı Kullanım(Usage in Military)

• Asker özdevinirler, ordularda kullanılacak. (Soldier robots will be used in armies.) (2015)

• Rusya, uzaktan kontrol edilebilen, Platform-M adında bir asker özdevinir üretti. (Russia produced a soldier robot called Platform-M, which can be controlled remotely.) (2015)

• Yalnızca, asker özdevinirlerin olacağı savaşlar olacak. (There will wars that only soldier robots will fight.) (2015)

Ulaşımda Kullanım(Usage in Transportation)

• Süren devinler trafiğe çıktı. (There are autonomous vehicles in the traffic.) (2015)

• Süren devinleri kiralayan şirketler kurulacak. (Hiring companies for autonomous vehicles can be founded.) (2015)

• Audi, Audi R8 e-tron adında elektrikli bir süren devin üretti. (Audi produced an autonomous and electric car named Audi R8 e-tron.) (2015)

Özdevinirlerin Büyüklüğü(Size of Robots)

• Çok küçük veya çok büyük özdevinirler üretilebilir. (A very big or a very small robot can be produced.) (2015)

• Böcek büyüklüğünde özdevinirler üretilmiştir. (There are very small robots whose sizes are the same with insects.) (2015)

• Böcekten bile küçük büyüklükte özdevinirler yapılacaktır. (There will be very small robots whose sizes will be much smaller than insects.) (2015)

Böcek Özdevinirler(Insect Robots)

• Seul Üniversitesi, su üzerinde zıplayan bir böcek özdevinir üretti. (Seul University produced an insect robot which jumps over water.) (2015)

• Bilkent ve Harvard Üniversiteleri, hamam böceğinden esinlenerek bir böcek özdevinir üretti. (Bilkent and Harvard Universities produced an insect being inspired by roach.) (2015)


• Üretilen böcek özdevinirin yapışkanlı ayakları olduğundan her yere tırmanabiliyor. (The insect robot has 4 sticky feet. Therefore, it can climb everywhere.) (2015)

• O böcek özdevinir, düz duvara tırmanabiliyor. (It will climb over walls like.) (2015)

• O böcek özdevinir, kurtarma amaçlı kullanılabilecek. (They will be used for rescue purposes.) (2015)


• Standford Üniversitesi, kertenkeleden esinlenerek bir böcek özdevinir üretti. (Standford University produced a robot being inspired by a lizard.) (2015)

• O böcek özdevinir, kendi ağırlığının 100 katını çekebiliyor. (It can drag loads which are 100 times greater than its weight.) (2015)

• O böcek özdevinir, yapışkanlı ayakları ile her yerde hareket edebiliyor. (It has sticky feet so that it can move everywhere.) (2015)


• 9gr ağırlığında bir özdevinir, 1kg çekebiliyor. (A robot weighting 9gr drags 1kg.) (2015)

• 20mg ağırlığında bir özdevinir, 500mg ağırlığı çekebiliyor. (A robot weighting 20mg drags 500mg.) (2015)

• Günümüzdeki en etkili özdevinir olan uTug (20mg), kendi ağırlığının 2000 katını çekebiliyor. (Now, the most effective robot uTug (20mg) drags 2000 times of its weight.) (2015)

Özbilinçlilik Testi(Self-consciousness Test)

• Bir insan kendini bilir. Buna özbilinçlilik denir. (A human knows himself/herself. It is called slef-consciousness.) (2015)

• Örneğin bir kör insan, görmediğinin farkındadır. (For example, a blind human knows that he/she does not see anything.) (2015)

• Örneğin bir sağır, duymadığının farkındadır. (For example, a deaf human knows that he cannot hear the sounds.) (2015)

• Ancak, bir özdevinir için özbilinçlilik çok karmaşıktır. (For a robot, the self-consciousness is very complex.) (2015)


• Nevyork Ranseler Politeknik Enstitüsü, 3 özdevinire, özbilinçlilik testi uyguladı. (New York Ransselaer Polytechnic Institute applied a self-consciousness test to 3 robots.) (2015)

• O özdevinirler, testi geçti. Bu tarihte bir ilkti. (The robots passed the test which was the first in history.) (2015)

• Test şöyle: 3 özdevinirden 2’sinin konuşma yeteneği kapatılmıştır. (The test: There were 3 robots in the test. The speaking abilities of 2 robots were switched off.)


• Şu soru, özdevinirlere soruldu: «Konuşabiliyor musun?» (The following question was asked to the 3 robots: «Can you speak?»)

• Konuşma yeteneği açık olan özdevinir «Bilmiyorum» dedi. (The robot whose speaking ability is on said «I do not know».)

• Sonra, ses duyduğunu anladı. (Then, it realized that he heard a speech.)

• Sonra, sesin kendi sesi olduğunu anladı. (Then, it understood that it was its own voice.)

• Sonuç olarak, konuşabildiğini anladı. (Therefore, it realized that it could speak.)

• En sonunda, «Konuşabiliyorum» dedi. (At last, it said «I can speak».)


• Bir insan için, özbilinçlilik testi çok basittir. (For a human, this test is very simple.)

• Ancak, bir özdevinir için çok karmaşıktır. (However for a robot, it is very complex.)

• Öncelikle, özdevinir soruyu dinlemeli, soruyu anlamalı, soruyu yanıtlamalı, kendi sesini anlamalı, soruyla durumu bağdaştırmalı, sonuç olarak da konuşabildiğini anlamalıdır. (First of all, the robot should listen the question, it should understand the question, it should answer the question, it should realize its voice, it should relate this case with the question, it should conclude the case, and at last it should realize that it can speak.)

Kendini Onaran Özdevinir(Robot Repairing Itself)

• Fransız INRIA Enstitüsü, kendini onarabilen bir özdevinir üretti. (French INRIA Institute produced a robot who can repair itself.) (2015)

• Bu özdevinirin 6 bacağı bulunuyor. Biri bozulduğunda kendini, kalan bacaklarla hareket etmeye uyumlandırıyor. (The robot was designed with 6 legs. When one leg was out of service, it adapts itself and moves correctly.) (2015)

Devinler(Drones)

• Uçan devinler ile bir köprü inşa edildi. (A bridge was built using flying drones.) (2015)

• Yüzen devinler ile sualtı kaynakları belirlenebilir. (The underwater sources can be determined using swimming drones.) (2015)

• Karmaşık binalar, çeşitli devinler kullanılarak yapılabilir. (Complex buildings can be made using different kinds of drones.) (2015)

Devinlerin Hizmet İçin Kullanımı(Usage in Service Sector)

• Singapurlu Infinium Özdevinirbilim firması, uçan devinleri lokantalarda kullanmaya başladı. (Infinium Robotics firm from Singapore started to use flying drones in restaurants.) (2015)

İletişimde Kullanım(Usage in Communication)

• Facebook firması, uçan devinler ile internet sağlayıcılığı yapacak. (Facebook will use flying drones to provide internet.) (2015)

• Kullanılacak devinler, güneş enerjisiyle 3 ay kesintisiz çalışabilecek. (The drones work with solar energy, and they will fly up to 3 months without requiring any energy.) (2015)

• Brezilya, Facebook’tan, Sao Paulo kenti için uçan devinli internet hizmeti alacak. (Brazil will take the internet service from Facebook for the Sao Paulo city. Approximately 200,000 people will use this free internet.) (2015)

dogalayan teknolojiler (emerging technologies)

Technology