filozofia szczęścia

3
Będziemy rozmawiać o szczęściu. Jako Francuz przyznam, że wielu francuskich intelektualistów uważa szczęście za całkiem nieciekawe. Napisałem esej o szczęściu, który wywołał kontrowersje. Ktoś zripostował "Nie waż narzucać nam brudów szczęścia." "Nie obchodzi nas szczęście. Chcemy żyć z pasją! Lubimy wzloty i upadki życia. Lubimy cierpienie, bo to cudownie, gdy czasem ustępuje." Mimo twierdzeń francuskich intelektualistów, chyba nikt nie budzi się rano myśląc "Jak by tu przecierpieć cały dzień?" Czyli jakiś sposób, świadomie czy nie, wprost lub pośrednio, krótko lub długo terminowo, wszelkie nasze działania, nadzieje i marzenia są związane z głębokim pragnieniem szczęścia. Jak powiedział Pascal nawet samobójca szuka ulgi w cierpieniu; nie znajduje innej drogi. Jednak w literaturze Wschodu i Zachodu znajdujemy mnóstwo różnych definicji szczęścia. Niektórzy mówią wierzyłem tylko w pamięć o przeszłości, wyobrażenia przyszłości, nigdy w teraźniejszość. Niektórzy mówią, że szczęście jest teraz, że jest świeżością obecnej chwili. To sprawiło, że francuski filozof, Henri Bergson powiedział "Żaden wielki myśliciel nie definiuje jasno szczęścia, by każdy z osobna mógł zrobić to wg własnych zasad." Zgodziłbym się z tym, gdyby w życiu szczęście było na drugim planie. Jednak, jeśli to szczęście decyduje o jakości każdej chwili życia, lepiej wiedzieć czym jest. Mieć jaśniejsze pojęcie .Prawdopodobnie ta niewiedza sprawia, że tak często, choć szukamy szczęścia, odwracamy się do niego plecami. Choć chcemy uniknąć cierpienia, niemal do niego dążymy. Może to wynikać z pewnych nieporozumień. Najczęstszym z nich jest mylenie szczęścia z przyjemnością. Jeśli przyjrzymy się ich cechom,przyjemność zależy od czasu, obiektu i miejsca. Jej natura się zmienia. Piękny tort czekoladowy pierwsza porcja jest przepyszna, druga taka sobie, a potem zaczynamy czuć obrzydzenie. To naturalne, że rzeczy stają się męczące. Byłem fanem Bacha. Grałem Bacha na gitarze. Mogę tego słuchać 2,3,5 razy. Gdybym musiał go słuchać cały czas, stałby się nużący. Gdy jest ci zimno, podchodzisz do ognia, jest wspaniale. Po chwili odsuwasz się, potem zaczyna palić. Przyjemność wyczerpuje się w trakcie doświadczania. Po za tym przyjemność nie emanuje na zewnątrz. Można czuć intensywną przyjemność, podczas gdy inni wokół cierpią. Czym wobec tego jest szczęście? Szczęście to niejasne słowo. Mówmy o dobrym samopoczuciu.Najlepsza buddyjska definicja mówi, że dobre samopoczucie nie jest tylko przyjemnym doznaniem. Jest głębokim poczuciem spokoju i spełnienia. Stanem, który leży u podstaw i przenika wszystkie stany emocjonalne, wszystkie radości i smutki, których doświadczamy. Może was to zaskoczy. Czy można dobrze się czuć będąc smutnymi? Czemu nie? Mowa o innym poziomie odczuwania. Spójrzcie na fale u brzegu. Na dnie fali, sięgacie dna. Uderzacie w litą skałę. Surfując na górze, jesteście w euforii. W przejściu z euforii do depresji nie ma głębi. Na otwartym morzu, jest i piękny, spokojny jak lustro ocean, i burze, ale głębia pozostaje taka sama, niezmienna. Jak to możliwe? To może być tylko stan, nie zaś przelotna emocja. Nawet nie radość, która może być początkiem szczęścia. Ale jest też nikczemna radość na widok cudzego cierpienia. Jak poszukujemy szczęścia? Bardzo często szukamy go na zewnątrz. Sądzimy, że jeśli uzbieramy to i owo, spełnimy warunki. Mówimy wszystko, co potrzebne do szczęścia. Mieć wszystko potrzebne do szczęścia. Samo to zdanie ujawnia, że szczęście jest skazane na zagładę. Mieć wszystko. Jeśli coś przegapimy klęska. Kiedy coś idzie źle, staramy się naprawić tę zewnętrzną fasadę ale kontrola nad zewnętrznym światem jest

Upload: krzysiekwilczynski

Post on 16-Dec-2015

1 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Filozofia szczęścia na podstawie wykładu na xTed.

TRANSCRIPT

  • Bdziemyrozmawiaoszczciu.JakoFrancuzprzyznam,ewielufrancuskichintelektualistwuwaaszczciezacakiemnieciekawe.Napisaemesejoszczciu,ktrywywoakontrowersje.Ktozripostowa"Niewanarzucanambrudwszczcia.""Nieobchodzinasszczcie.Chcemyyzpasj!Lubimywzlotyiupadkiycia.Lubimycierpienie,botocudownie,gdyczasemustpuje."

    Mimotwierdzefrancuskichintelektualistw,chybaniktniebudzisiranomylc"Jakbytuprzecierpiecaydzie?"Czylijakisposb,wiadomieczynie,wprostlubporednio,krtkolubdugoterminowo,wszelkienaszedziaania,nadziejeimarzeniaszwizanezgbokimpragnieniemszczcia.JakpowiedziaPascalnawetsamobjcaszukaulgiwcierpieniunieznajdujeinnejdrogi.JednakwliteraturzeWschoduiZachoduznajdujemymnstwornychdefinicjiszczcia.Niektrzymwiwierzyemtylkowpamioprzeszoci,wyobraeniaprzyszoci,nigdywteraniejszo.Niektrzymwi,eszczciejestteraz,ejestwieociobecnejchwili.Tosprawio,efrancuskifilozof,HenriBergsonpowiedzia"adenwielkimylicielniedefiniujejasnoszczcia,bykadyzosobnamgzrobitowgwasnychzasad."Zgodzibymsiztym,gdybywyciuszczciebyonadrugimplanie.Jednak,jelitoszczciedecydujeojakocikadejchwiliycia,lepiejwiedzieczymjest.Miejaniejszepojcie.Prawdopodobnietaniewiedzasprawia,etakczsto,choszukamyszczcia,odwracamysidoniegoplecami.Chochcemyunikncierpienia,niemaldoniegodymy.Moetowynikazpewnychnieporozumie.Najczstszymznichjestmylenieszczciazprzyjemnoci.Jeliprzyjrzymysiichcechom,przyjemnozaleyodczasu,obiektuimiejsca.Jejnaturasizmienia.Piknytortczekoladowypierwszaporcjajestprzepyszna,drugatakasobie,apotemzaczynamyczuobrzydzenie.Tonaturalne,erzeczystajsimczce.ByemfanemBacha.GraemBachanagitarze.Mogtegosucha2,3,5razy.Gdybymmusiagosuchacayczas,stabysinucy.Gdyjestcizimno,podchodziszdoognia,jestwspaniale.Pochwiliodsuwaszsi,potemzaczynapali.Przyjemnowyczerpujesiwtrakciedowiadczania.Pozatymprzyjemnonieemanujenazewntrz.Monaczuintensywnprzyjemno,podczasgdyinniwokcierpi.

    Czymwobectegojestszczcie?Szczcietoniejasnesowo.Mwmyodobrymsamopoczuciu.Najlepszabuddyjskadefinicjamwi,edobresamopoczucieniejesttylkoprzyjemnymdoznaniem.Jestgbokimpoczuciemspokojuispenienia.Stanem,ktryleyupodstawiprzenikawszystkiestanyemocjonalne,wszystkieradociismutki,ktrychdowiadczamy.Moewastozaskoczy.Czymonadobrzesiczubdcsmutnymi?Czemunie?Mowaoinnympoziomieodczuwania.

    Spjrzcienafaleubrzegu.Nadniefali,sigaciedna.Uderzaciewlitska.Surfujcnagrze,jestecieweuforii.Wprzejciuzeuforiidodepresjiniemagbi.Naotwartymmorzu,jestipikny,spokojnyjaklustroocean,iburze,alegbiapozostajetakasama,niezmienna.Jaktomoliwe?Tomoebytylkostan,niezaprzelotnaemocja.Nawetnierado,ktramoebypocztkiemszczcia.Alejesttenikczemnaradonawidokcudzegocierpienia.

    Jakposzukujemyszczcia?Bardzoczstoszukamygonazewntrz.Sdzimy,ejeliuzbieramytoiowo,spenimywarunki.Mwimywszystko,copotrzebnedoszczcia.Miewszystkopotrzebnedoszczcia.Samotozdanieujawnia,eszczciejestskazanenazagad.Miewszystko.Jelicoprzegapimyklska.Kiedycoidziele,staramysinaprawitzewntrznfasadalekontrolanadzewntrznymwiatemjest

  • ograniczona,chwilowaiczstoiluzoryczna.Spjrzmynawarunkiwewntrzne.Czyniespewniejsze?Czytonieumyszamieniazewntrznewarunkiwszczcielubnieszczcie?Czytoniejestsilniejsze?Wiemyzdowiadczenia,emoemybywtakzwanymrajuodwewntrzwcibdcnieszczliwymi.

    DalajlamabyrazwPortugalii.Wszdziecobudowano.Pewnegowieczorupowiedzia"Robicietylerzeczy,moewartozbudowatecoodwewntrz?""Inaczejnawetwnowoczesnymmieszkaniunasetnympitrzesupernowoczesnegoiwygodnegobudynkuktogbokonieszczliwybdzietylkoszukaokna,ebyzniegowyskoczy."Aterazcozgoaodmiennego.Znamywieluludzi,ktrzywtrudnychwarunkachumiejzachowaspokj,wewntrznsi,wolnoorazpewnosiebie.Jeliwewntrzjestemysilnipsychicznie,zewntrznewarunkinadalgrajaroliwspanialejestyduej,zdrowiejmiedostpdoinformacji,edukacji,podry,niezalenocitowszystkojestbardzopodane.Aletoniewystarczy.Totylkododatki,warunki.Dowiadczenie,ktrewszystkointerpretuje,jestwumyle.Jakzatempielgnowastanumysuniezbdnydoszczcia?Ktrezwarunkwwewntrznychmogszczciuzaszkodzi?Dotegotrzebatrochdowiadczenia.

    Musimywiedzie,eniektrestanyduchasprzyjajrozkwitowiidobremusamopoczuciu,ktreGrecynazywalieudaimonia,'rozkwit'.Inneznwszkodzdobremusamopoczuciu.Wiemyzwasnegodowiadczenia,ezo,nienawi,zazdro,arogancja,dza,zaborczo,niezostawiajnaswdobrymstanie.Szkodzteszczciuinnychludzi.Imbardziejwdzierajsidonaszegoumysu,tymbardziej,jakwreakcjiacuchowej,czujemysiudrczeni.Inaodwrtkadywie,eaktbezinteresownejwielkodusznoci,naodlego,bezrozgosu,moeuratowayciedzieckulubkogouszczliwi.Niepotrzebujemyuznaniaaniwdzicznoci.Samuczynekdajepoczuciezjednoczeniazgbinatury.Chcielibymyzawszetaksiczu.

    Czyzmianastyluycia,transformacjaumysujestmoliwa?Czynegatywnelubniszczceemocjesnieodzownedlaumysu?Czymonazmieniemocje,cechy,nastroje?Musimyzapytanaczympolegaumys?Zperspektywyeksperymentalnej,podstawowwaciwociwiadomocijestaktrozpoznaniaizauwaania.wiadomojestjaklustroodbijajcerneobrazy.Moepokazywapiknelubbrzydkietwarze.Lustronatopozwalanieponoszcszkody,obrazygoniezmieniaj.Podobniezmylamizakadkryjesiczysta,nagawiadomo.Takajestnatura.Niemonajejskalanienawicilubzazdroci,boistniejezawsze,jakfarbabarwicacaymateria,zawszebysigdzieznajdowaa.Niezawszejestemyrozgniewani,zazdroniczyhojni.

    Podstawowymmateriaemwiadomocijestczystepoznanie,coodrniajodkamienia.Emocjesulotne,dlategomoliwozmianyzawszeistnieje.Tojestgruntpodtreningumysu.Zakadamy,edwaprzeciwnestanyumysoweniemogwspistnie.Monaprzejodmiocidonienawici.Aleniewtymsamymczasie,wzgldemtegosamegoobiektutejsamejosoby.Niemonachciekrzywdziipomaga.Niedasitymsamymgestempowitaiuderzy.Istniejnaturalneantidotanaemocje,ktresniszczcedladobregosamopoczucia.Taknaleypostpowa.Radozamiastzazdroci.Wewntrznawolnozamiastintensywnejzaborczociiobsesji.Uczynno,yczliwozamiastnienawici.Kadaemocjapotrzebowaabywasnegoantidotum.Monaznaleantidotumnawszystkieemocje,wystarczyprzyjrzesinaturze.Gdyczujemynienawi,zdenerwowanielubirytacj,alboconasdrczy,cayczaswracamydotegomyl.Wracajcwzmacniamyobsesjczyirytacj.Tenprocesnapdzasisam.

  • Zamiastpatrzenazewntrz,patrzymydowntrza.Przygldamysiistociegniewu.Wygldagronie,jakskbionamonsunowachmura,lubburzazpiorunamiWyglda,jakbydaosinaniejusi,aletotylkomga.Podobnie,jeliprzyjrzesimyliogniewie,toznikniejakszronwporannychpromieniachsoca.Jelibdziemytopowtarza,skonno,dowybuchwgniewubdziemalezkadymrazem,azaniknie.Moepojawisijeszcze,aletylkoprzelotnie,jakptakprzecinajcyprzestworza,niepozostawiajcladu.Natympolegagwnazasadatreninguumysu.Oczywicie,totrwa.Wkocutrzebabyoczasu,ebynaszewady,tendencjepowstay,wicichrozkadtepotrwa.Aletojedynadroga.Transformacjaumysujestistotmedytacji.Oznaczaprzyswojenienowegosposobubycia,nowegopostrzegania,ktrejestbliszerzeczywistoci,wrazzewspzalenoci,zcigtransformacj,ktrjestnaszbytinaszawiadomo.

    Kognitywistykaaplastycznoumysu,otym,zdajesi,mielimymwi...Chomamymaoczasu.Zakadano,emzgjestmniejwicejstay.Wszystkiepoczenia,wyraonewliczbachiilociachwydawaysidolat.mniejwicejustalone,udorosych.Ostatniookazaosi,eumysmoesiznaczniezmieni.Uskrzypka,potys.godzinwicze,rejonmzguodpowiedzialnyzaruchypalcwbardzosizmienia,wzmacniajcpoczeniamidzysynapsami.Czymonatakzrobizcechamiosobowoci?Zyczliwoci,cierpliwoci,otwartoci?

    Takrobiliwielcymedytatorzy.KilkuznichprzyjechaodolaboratoriwwMadison,WisconsinczyBerkley.Medytowaliod20do40tys.godzin.Podczas3letniegoodosobnieniamedytujgodzindziennie.Potembdmedytowaod3do4godzindziennie.Toprawdziwimistrzowieolimpijscytrenowaniaumysu.

    Noicoznaleli?Oczywicie,tosamo.NaukoweembargojelikiedybyoprzedooneNaturzeoileszczciedopisze,bdziezaakceptowane.Madoczynieniazbezwarunkowymwspczuciem.Poprosilimyosobymedytujceodwielulatbywprowadzilisiwstan,wktrymodczuwajtylkoyczliwdobro,cakowitotwartodlaczujcychistot.Podczastreningu,wiczymyzobiektami.Mylimyoludziachcierpicych,iotych,ktrychkochamy,aleniekiedymoemywejwstanprzenikajcywszystko.Chodziodowiedzenie,etreningumysumaznaczenie.Niejesttylkozbytkiem.Niejestwitaminowymsuplementemdlaumysu.Decydujeojakocikadejchwiliycia.Jestemygotowispdzilatnazdobyciewiedzy.Uwielbiamyuprawiajoggingifitness.Robimyrnerzeczydlazachowaniaurody.Alezaskakujcomaozajmujemysitym,conajwaniejszejakdziaaumys,chotonaprawddecydujeojakociprzey.