game & hunt - may 2015

Die spoedvraat .375’s

Hunting with the

7mm WSM

www.w

ildlifehunt.c

o.za

www.w

ildlifehunt.c

o.za BUFFELS

MEI / MAY 2015

WILDPRYSE – Jongste tendense

Wetgewing oorvuurwapenlisensies

vol 21/05 R38,00 BTW-INGVAT-INC

Other Southern African Countries R33,33 (Tax excl)

Merkel– take-down

rifle

Die bosvark Nog meer oor

Kleur-variante

bly onder die loep

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 2:25 AM

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:52 AM

Buffels is in die soeklig in hierdie uit-gawe. Die teelbul, Conroy, is van Shelanti Game Reserve. Foto: Sarel Snyman

Rifle: The helix is the latest take-downbolt-action rifle in the MEM range fromMerkel. See page 36.

Cover / Voorblad

WILD & JAG is ŉ onafhanklike maandelikse publikasie virdie breë wildbedryf in Suid-Afrika, wat die sinergie tussenwildproduksie, jag en bewaring bevorder. Jagters, wildboereen natuurbewaarders word bedien met gehalte- informatieweartikels en rubrieke. Hoewel WILD & JAG nou saamwerk met die georganiseerdejagters-, wildproduksie- en natuurbewaringsorganisasies, isdit redaksioneel en finansieel onafhanklik.Alle kopiereg van die inhoud word voorbehou. Geen deel

mag op enige wyse gereproduseer word sonder skrifteliketoestemming van die uitgewer nie. Kort uittreksels (maksi-mum 60 woorde) mag sonder toestemming gebruik word,mits volledige erkenning aan die skrywer en die publikasie-naam en -datum gegee word.Die redakteur behou die reg voor om artikels te veranderen/of te verkort. Die uitgewer aanvaar geen verantwoorde-likheid vir die inhoud van advertensies nie. Die mening vanmedewerkers is nie noodwendig die mening van die blad nie.

Uit die Woord’n Sagte antwoord laat

woede bedaar; ’n krenkendewoord laat woede ontvlam.

– Spreuke 15: 1

Aanvullende voer 181Breeding disease-free buffalo 190WRSA conference – Colour variants 205Buffalo Genetics under the microscope 211Game ranch management – Infrastructure (1) 221Common eland potential 231Create a memorable biltong-hunting experience 235Tellings en sensusse van wild (3) 252Baanbrekers (1) – Dr Raoul van der Westhuizen 264Eco-bush – Guidelines for the new farmer 272

NATUUR & BEWARING / NATURE & CONSERVATION

Vultures in food crisis 136True green – Green growth for game farms 145Indringer- en verdigterplante (4) 228Natuurlewe-pitkos – Planmatigheid 239Anti-poaching (2) – The commercial poacher 243Bulbs and tubers – food for gamebirds 247Wie’s wie onder werweldiere 257Weskusbetowering 268EWT – Mapping for the future 279

GEREELD / REGULAR & ALGEMEEN / GENERAL

Briewe 11Teken in en wen! / Subscribe and win! 24WILD & JAG digitaal en op Facebook! 25Chasa – What and where to hunt 68

Suid-Kaap Jagters plant bome vir bewaring 694x4 – Op sleeptou 275Kook saam – Wors-making time 281Organisasies – Kontakbesonderhede 282

Contents

ALLERLEI / MISCELLANEOUS

WILD & JAG 20 jaar gelede 34

WILD / GAME

Die bosvark 14

JAG / HUNTING

Wetgewing – Vuurwapenlisensie-aansoeke (2) 28 Jagwenke – Noodhulp vir die jagter (6) 30Extreme Huntress 38Stank vir Dank 52Veldduin hou jag- en wilddag 64Jaggeleenthede 58Jagfotogalery 72

GEWERE & AMMUNISIE / GUNS & AMMUNITION

Bullet Talk 18Kalibers & ammunisie − Die .375 spoedvrate 22Merkel – Take-down rifle 36Safari Club International Convention 42Hunting with the 7mm SWM 44Toonbankstories (6) 47Air rifles – Field Target shooting (9) 50IWA 2015 54Kaapjag se intertakskiet 57Wen ’n Blaser met Ford 60To hear or not to hear 61WILD & JAG PMP ProAmm-skietdag 67Firearms summit 70

WILDPRODUKSIE, -BESTUUR & BEMARKING /

GAME PRODUCTION, RANCHING & MARKETING

Veilingspryse 77Prystendense van lewende wild 80Toekoms van die wildbedryf in SA 95Phasa on wildlife breeding practices 113WRSA-konferensie – 120, 204Risikobestuur van wild (2) 150Controlling termites on a game farm 159Possible game price bubbles 164

14 18

77

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 10:59 AM

VUURWAPENBERAAD

Baie positiewe uitsprake is gelewer by die parlementêre

portefeuljekomitee oor die polisie se beraad oor vuur-

wapens op 24 en 25 Maart 2015.

• Die adjunkminister van polisie, Makhotso Maggie Sotyu, het kategories ver-

klaar dat die regering nie ’n agenda het om Suid-Afrikaners te ontwapen nie.

Vuurwapeneienaars wat die wet gehoorsaam, is nie in die visier nie.

• Daar was eenstemmigheid dat die Sentrale Vuurwapenregister (SVR) in ’n

chaotiese toestand verkeer en ernstig onderbeman is. Ten spyte van miljarde

rande wat aan opgradering bestee is, is die stelsel steeds wanfunksioneel.

Polisiekommissaris Riah Phiyega het ’n omkeerstrategie belowe.

• Erkenning is verleen aan die uitgangspunt dat meer klem op die bevoegdheid

van die persoon gelê word, waarna die vuurwapen dan net geregistreer word.

Meer aandag moet gegee word aan die agteruitgang van sosiale gedragspa-

trone.

• Suid-Afrika se hoë vlak van vuurwapenbesit is hoofsaaklik te wyte aan onwet-

tige wapens.

• Dit het voorgekom of die owerheid kennis geneem het van die wenslikheid om

’n verdere amnestieperiode te verklaar.

Aan die negatiewe kant kon die minister van polisie, Nathi Nhleko, nie ’n ant-

woord verskaf op die vraag wanneer die verslag oor korrupsie by vuurwapenbe-

heer bekend gemaak gaan word nie. Daar is ’n vermoede dat die verslag onnodig

vertraag word.

Die Jagtersforum, wat verskeie geakkrediteerde jagverenigings verteenwoordig,

het ’n belangrike bydrae gelewer by hierdie beraad en dit illustreer weereens wat

bereik kan word wanneer partye in die bedryf saamstaan. Hierdie aksie van die

Jagtersforum strek ook tot die voordeel van wildboere, wat belangrike wapen-

eienaars is.

FIREARMS SUMMIT

Many positive remarks were made at the summit on firearms control in the parlia-

mentary portfolio committee on police on 24 and 25 March 2015.

• Deputy police minister Makhotoso Maggie Sotyu stated categorically that the

government does not have an agenda to disarm South Africans. Firearm own-

ers that obey the law are not the target.

• It was unanimously agreed upon that the Central Firearms Registry (CFR) is in a

shambles and seriously under-staffed. In spite of billions of rands spent on

upgrading, the sytem is still dysfunctional. Police commissioner Riah Phiyega

promised a turn-around strategy.

• Proposals that more emphasis be placed on the competency of the person,

whereafter the firearm is merely licensed, were acknowledged. More attention

should be given to the deterioration of social behaviour patterns.

• South Africa’s high rate of firearm ownership can mainly be attributed to illegal

weapons.

• It appeared as if the authorities took note of the desirability to declare another

amnesty period.

On the negative side, Minister of Police Nathi Nhleko could not give an answer

to the question as to when the report on firearms control corruption would be

released. The report is presumably being delayed deliberately.

The Hunters Forum, which represents various accredited hunting associations,

made significant contributions at the summit, illustrating once again what can be

achieved if parties in the industry act in concert. This action of the Hunters Forum

also benefits game ranchers, who are important firearms owners.

GAME & HUNT is an independent monthly publication forthe broad game industry in South Africa, promoting the siner-gy between game production, hunting and conservation.Hunters, game ranchers and nature conservationists areserved with quality informative articles and columns.While GAME & HUNT operates in close cooperation withorganised hunters, game production and nature-conservationorganisations, it is editorially and financially independent.Copyright of all content is reserved. No part of the publica-

tion may be reproduced in any way without the written per-mission of the publisher. Short text extracts of not more than60 words may be used without prior permission provided theauthor, the magazine name and date of publication areacknowledged.The editor reserves the right to change and/or shorten arti-cles. The publisher accepts no responsibility for the contentof advertisements. The opinions of contributors are not nec-essarily those of the magazine.

From the ScripturesThe heavens declare the glory ofGod, the dome of the sky speaks

the work of his hands. – Ps 19:2

Jan van der WaltHoofredakteur / Editor-in-chief

REDAKSIONEEL • EDITORIALHoofredakteur & Uitgewer • Editor-in-chief & Publisher

Jan van der [email protected] / [email protected]

Bestuurder • Manager:Advertensies, Bemarking, Expo, TV-reeks & MASTERSHOT

Advertising, Marketing, Expo, TV Series & MASTERSHOTHennie van der Walt

Tel: (012) 348-5550 / Sel/Cell: 083 452 [email protected]

Produksieredakteur • Production editorLynette van Hoven

Tel: (012) 348-5550 / [email protected] • Assistant Production editor

Ilse DavisMederedakteurs • Co-editors

Jag, Wapens & Ammunisie • Hunting, Guns & Ammunition:Jokl le Roux

Voertuie • Vehicles: Francois RossouwDieregesondheid • Animal Health: Dr Johan Kriek

Wildbestuur • Wildlife Management: Prof Wouter van Hoven

PRODUKSIE • PRODUCTIONUitleg & reproduksie • Design & reproduction: Karen vd Merwe

Taalversorging • Language Editing: Lynette van Hoven / Elfriede Ainslie

Kunskonsultant • Art consultant: Alan AinslieDrukker • Printer: CTP Drukkers Kaapstad

Webwerf • Website: Johan Meintjies / [email protected]

ADVERTENSIES & BEMARKINGADVERTISING & MARKETINGJan van der Walt / Hennie van der Walt

Ann Olivier Tel: (012) 348-5550 / Faks/Fax: 086 502 5526

[email protected] / SMALLSLindie van der Westhuizen

082 471 8272 / Tel: (012) 348 5550 / [email protected] & Bemarkingskoördineerder • EXPO & Marketing Co-ordinator

Hanlie Delport082 908 2295 / Tel: (012) 348 5550

[email protected]

BESTUURDER: Administrasie, rekeninge & intekening

MANAGER: Administration, accounts & subscription

Wendy Greeff Tel: (012) 348-5550Faks/Fax: (012) 348-5551 / 086 656 4217

[email protected]

VERSPREIDING • DISTRIBUTIONHazel Luüs

RNA Tel: (011) 248-3639 / [email protected]

UITGEWER • PUBLISHERJLO UITGEWERS • JLO PUBLISHING

vir Jan Louis Ondernemings BK • for Jan Louis Enterprises CC(CK/92/19549/23)

Posbus / P.O. Box 35299, Menlo Park 01021ste Vloer/ 1st Floor, The Hillside 318, Lynnwood, Pretoria 0081

Tel: (012) 348-5550 (Ma-Vry / Mo-Fri)Faks/Fax: (012) 348-5551

E-pos/E-mail: [email protected]: www.wildlifehunt.co.za

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:53 AM

w&j mei 2015_w&j 2015/04/07 11:40 AM

WILD & JAG MEI 2015 7

Jagters sal steeds kan jag

3

Dit is onwaarskynlik dat wildpryse gaan styg tot op die punt waar dit nie meer vir biltongjagtersbekostigbaar is om hierdie winter in die jagveld ’n draai te gaan maak nie.

Hoewel sommige diere steeds teen rekordpryse verkoop is, dui pryse wat op Vleissentraal Bosveld se eerste drie veilings

behaal is, op ’n terugkeer na normale wildpryse.

Sedert verlede jaar is kommer uitgespreek in jagkringe oor die hoë pryse wat diere, soos rooibok- en blesbokooie en

blouwildebeeskoeie op veilings laat in die 2014-veilingseisoen behaal het. Die vraag na hierdie diere is aangevuur deur die

sterk mark vir kleurvariante.

Om goue wildebeeste, saalrug- en swart rooibokke en verskillende blesbokvariante te teel, is vroulike diere nodig. Hulle

word dan met goue bulle, swart en wit ramme gekruis om F1-splitkalfies en -lammers voort te bring. ’n Sterk vraag na

vroulike wild het pryse tot so hoog as R7 000 vir ’n rooibokooi laat styg.

Veilingpryse vir jag?

Op die Hanley-wildveiling op Alldays het rooibokooie vroeg in Maart teen net minder as R4 000 verhandel en jong ramme is

vir tussen R2 000 en R6 000 stuk verkoop. Blesbokke het teen R2 600 verkoop. Blouwildebeeskoeie is teen gemiddeld

R6 300 verkoop en bulle teen so min as R3 360.

Op die Herholdt-wildtelersveiling op Thabazimbi is jong blouwildebeesbulle teen R2 500 stuk verkoop en gemsbokbulle het

tussen R5 200 en R7 800 gehaal. Jong rooibokramme is verkoop teen R2 081 tot R3 500. Waterbokke het R3 500 gehaal.

Dippies Dippenaar, voorsitter van die Bosveld Jagtersvereniging, sê sy organisasie is soos die SA Jagters- en Wildbewa-

ringsvereniging bekommerd oor die neiging van hoë pryse vir algemene wildsoorte by veilings.

“Die moontlikheid bestaan nou dat wildboere wild, soos rooibokooie, waarvoor ons altyd tussen R600 en R800 per ooi in

die jagveld betaal het, teen veilingpryse gaan wil laat jag. Dit is mos verregaande om R4 000 tot R5 000 vir ’n rooibok te

betaal.” Hy gee egter toe niemand wat hy ken het hom tot dusver in sulke jagpryse vasgeloop nie. “Dis nog vroeg. Boere het

nog nie vanjaar se jagtariewe en wildpryse begin adverteer nie, maar ons verwag om meer vir ons biltong te betaal.”

Niel Swart van Vleissentraal sê egter aanduidings is dat hoë pryse nie eens deurgaans op veilings behaal gaan word nie.

Hy sê daar is reeds private verkope onder boere waar rooibokooie teen minder as R2 000 stuk van eienaar verwissel. “Ons

moet onthou dat die teel van kleurvariante maar ’n baie klein deeltjie van die wildbedryf beslaan en dat die oplewing in aan-

vraag na spesifieke diere vir hierdie mark nie vir ewig gaan aanhou nie.”

Jasper Raats Landbou.com

w&j mei 2015_w&j 2015/04/08 8:24 AM

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:53 AM

Farewell wilderness,farewell wildlife,farewell humanity?

Is that the path being taken by us

humans? We, the crowning glory of

evolution, riders of the land, the sky,

the ocean, depleting all, leaving dust

as our legacy …

Overstated imagination?Where do we come from? The deposi-

tion of a temporary agglutination of

DNA, the passers-on thereof to anoth-

er generation of passers-on, but in

direct line to the first stirring of life,

unbroken.

Humankind has been and is the real

feral disrupter, from our stirrings in

Africa to the furthest end of the earth.

For millennia past we have been pred-

ators, scratchers of the earth, pickers

of the shores; later a puff of smoke,

boiled water, we found power. Our

numbers grew, the industrial revolution

followed and now, only 250 years later,

we are the masters of the earth,

changers of the land, the oceans and

air, multipliers of mouths to feed and at

the doors of the Malthusian debacle.

What will follow? All the land under

plough, polluted water, unbreathable

air, unbearable heat, engulfed shores

– and then?

Then nature will once more take its

course, as it has already done in eons

past. But we, the human species,

would have disrupted and destroyed

life as asteroids did in times past.

We can choose, but will we? A choice to make, action to take, or in

denial – leave our fate to shallow

thought, and thereby doom our life’s

future.

Are plans afoot, actions real, to

dilute in part the dread to come?

All of wilderness is at stake, from

arctic tundra to equator, because of

our cry for land to plough, rivers to

dam the receding rain, as heat grips

and strips.

Do we have a plan? Wilderness life

in the animal domain carries with it a

wealth we only now can claim, but

which in its preservation rests!

In all of time the balance of nature

prevailed upon the give and take of

predator and prey. Take away the

predator, and nature, in its way, will

through disease and famine deplete

their numbers no predator could reach.

Nature provides no kind death – pre-

dation, disease, hunger, the infirmity of

age are not kind, not without pain!

Death chooses not and is not kind!The deliberate destruction of species,

the quagga, the passenger pigeon …

Yes. What about the casual loss, the

species fallen in the wake of our

plough, through the decimation of the

wilderness, air no longer breathable,

the water fouled, and more to come?

Is there hope? The self-same species, us, we can

change, and in our minds and pockets

too, deliver solace. My childhood land

now harbours many more of what once

was rare. The depleted stock of the

wild then, now compete on more than

even foot with sheep and goats and

cows. My farm in the 1940s had only

70 springbok, now there are 1 000

plus! Our land now boasts 20 million

head of game, where a century ago

only some half a million strode.

So what has changed? The wild is

ours to have and hold; our custody

and ownership have given life to what

was once a burden on our land. In four

decades in South Africa we have

changed and now we treasure what

once was dross. That custody has

meant that the predator, the hunter, in

providing the gold, keeps the predator-

prey relationship afloat.

Does salvation in the green heartrest?In loving hearts no animal may die at

man’s hand. But then? But then it per-

ishes on its own, in misery, hunger and

pain! Think of the springbok on that

holy island in Table Bay untouched –

there to multiply and die in numbers

and destroy the plant life too, because

no predator or man could control

them. The best of intentions do notalways prevail.

Extend the custody and ownership of

game to the people of the wilderness

to enjoy the fruits of their care – hunt-

ing, tourism, accommodation, knowl-

edge transfer, and more. In conse-

quence, to treasure their conservation,

and be rewarded therefore. The real

reward is to stem the loss of wilder-

ness. However, it’s defined through the

simple principle “if it pays it stays”.

To raise the ante, will you care for a

rhino, or a lion, or a tiger if there is no

reward and the cost of care and pro-

tection carries no return? Why expect

then that they will survive? Our great-

est benefactors are the hunting com-

munity, the tourist and all the services

they require.

We could go on and on, but rather

stop to think of where we are going

and truly conserve our earth.

ANDREW CONROY


3

Lesers is welkom omoor enige

aangeleentheid in diejag- en wildbedryf aanons te skryf. Stuur jou

brief aan

[email protected].

Readers are welcometo write to us aboutany matter regarding

the hunting andwildlife industry. Send

your letter [email protected].

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:54 AM

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:54 AM

14 GAME & HUNT MAY 2015

ie familie Suidae (varke)

verskyn skielik in die fos-

sielgeskiedenis van Afrika,

maar die oudste wildevarke

het reeds sowat 30 miljoen

jaar gelede op die Indiese subkonti-

nent geleef en die oudste in Afrika

sowat 20 tot 15 miljoen jaar gelede in

Namibië. Meer onlangse fossiele is

volop in Suid-Afrika en die fossiel-

wildevark Notochoerus capensis, wat

1,8 miljoen tot 100 000 jaar gelede

langs die Vaalrivier geleef het, was

bykans twee keer so groot as die

moderne vlakvark.

Dit skyn asof wildevarke Afrika

verskeie kere vanuit Eurasië bevolk

het. Die reuse woudvark Hylochoerus

meinertzhageni is tans tot die tropiese

woude van Afrika beperk. Daar is aan-

vanklik gemeen dat die bosvark ’n vari-

ant van die wildevark Potamochoerus

porcus is wat in die reënwoude van

Sentraal- en Wes-Afrika voorkom,

maar dit word nou as ’n aparte soort

wildevark beskou. Tans word die

bosvark as Potamochoerus larvatus

geklassifiseer. Die witgesig-bosvarke

van Oos-Afrika verteenwoordig die

subspesie Potamochorus larvatus has-

sama en die bosvarke van Suidelike

Afrika die subspesie Potamochorus

larvatus koiropotamus, met ’n mees

noordelike verspreiding in Angola.

Potamochorus larvatus larvatus kom

in die Comoro-eilande en Madagaskar

voor en daar is nog ander subspesies

elders in Afrika.

Desmoulins het in 1831 die bosvark

vir die eerste keer in Suid-Afrika as

Sus koiropotamus beskryf op grond

van ’n eksemplaar wat sowat 150 km

vanaf Kaap die Goeie Hoop versamel

is. Dit is in 1822 herdoop na Potamo-

choerus larvatus in navolging van

F Cuvier se benadering. Bosvarke is

en was veral volop in die Tsitsikamma-

woude. Die naam Potamochoerus is

afgelei van die Griekse woorde pota-

mus en khoiros wat onderskeidelik

“rivier” en “vark” beteken. Die naam

larvatus is afgelei van die Latynse

woord larva vir iets wat ’n masker dra,

en dit verwys na die wit gesig van die

bosvarke elders in Afrika.

Beskrywing Al die wildevarke het ’n stewige lyf,

kort bene, ’n taai en dik vel met yl of

meer volop hare. Die twee tone wat

nie aan die grond raak nie, het klou-

agtige hoewe. Die kop is lank en ein-

dig in ’n snoet met ’n sterk, ronde,

kraakbeenagtige skyf waarmee dit vir

kos grawe. Die bosvark het ’n meer

harige pels as die vlakvark, en die

beer het net twee kleinerige gesigs-

DiePotamochoerus larvatus

Stu

Port

er

/ A

lam

y /

Afr

iPic

s

bosvark

Ten spyte van intensiewe beheermaatreëls is daar waarskynlik tansmeer bosvarke in Suid-Afrika as voorheen. Soos menige jagter kangetuig, word bosvarke aggressief as hulle gewond word. Loop dusmaar lig vir dié diere, wat gebiede met water en digte skuiling verkies.

J du P Bothma

D

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:54 AM

vratte onderkant die oë teenoor vier in

die vlakvark. Die bosvarksog het geen

gesigsvratte teenoor twee in die vlak-

varksog. In die bosvark is die onderste

slagtande groter as die boonstes, en in

die vlakvark is dit omgekeerd. Die kop

van ’n bosvark is ook langer as dié van

’n vlakvark.

Die beer is effens groter as die sog

met ’n skouerhoogte wat vanaf 66 cm

tot 1 m wissel en ’n gemiddelde gewig

van 72 kg teenoor 69 kg in die sog. In

Suidelike Afrika is die pels rooi- tot

donkerbruin en dit het lang, yl, borsel-

agtige hare wat tot 80 cm lank kan

wees. Daar is ’n maanhaar van liggeel

tot gelerige hare, wat kan rys wanneer

die bosvark versteur word. Die

voorkop, die bokant van die gesig en

die wange is dof van kleur, maar die

onderkant van die gesig en die res van

die lyf is swart of donkerbruin. Die

bene is swart en aan die kant van die

gesig langs die hoek van die kaak is

daar ’n digte kol lang, witterige tot

gelerige hare wat verder na die snoet

kan strek. Die ore is meer gepunt as in

die vlakvark en in sommige bosvarke

is daar ook dowwer kolle hare onder-

kant die oë. Die hoewe is breër as in

die vlakvark, wat dit makliker maak om

bosvarkspore van dié van ’n vlakvark

te onderskei.

VerspreidingBosvarke kom wyd in Afrika suid van

die Saharawoestyn en in eilande langs

Afrika se kus voor. In Botswana is

hulle tot die Okavango-delta en aan-

liggende riviere beperk, maar elders in

Suidelike Afrika kom hulle wydver-

spreid voor. In Suid-Afrika skyn dit asof

hul verspreiding nie veel met tyd ver-

ander het nie. Trouens, ten spyte van

intensiewe beheermaatreëls is daar

waarskynlik tans meer bosvarke in

Suid-Afrika as voorheen.

Habitat Bosvarke verkies gebiede met water

en digte skuiling soos woude, struik-

gewas, oewerbosse, rietbeddings en

lang gras. Waar groot riviere droër

dele binnedring, sal bosvarke in die

oewerbosse voorkom. Hulle kom tot so

hoog as 4 000 m in die woude van Kili-

mandjaro in Tanzanië voor. Landerye

met suikerriet, grondbone, mielies,

boontjies en ander gewasse wat langs

geskikte skuiling van minstens 2 ha lê,

word veral in die winter benut.

KenmerkeDie bosvark is naglewend maar kan in

die winter ook bedags aktief wees. Die

grootste aktiwiteit is vanaf sononder tot

middernag en weer net voor sonop.

Die bosvark is ’n eenwywige tropdier

wat groepe van vier tot ses, maar

soms tot agtien diere vorm. Soms sal

bosvarke egter alleen loop. Elke groep

bevat ’n dominante beer en sog wat

teel, jong varke en kleiner varke. Die

groepe met klein varkies is meer

aggressief as dié sonder hulle en kan

’n mens vir ure in ’n boom hou! Die

dominante beer beskerm en lei die

klein varkies na ’n voedingsplek en

sal ander dominante bere van die

voedingsplekke af verdryf.

Konflik tussen die bere van verskil-

lende groepe lei selde tot fisieke ge-

vegte maar ontlok meesal vertoonge-

drag waartydens die bere gaan lê,

rondrol, nader aan mekaar kom, om

mekaar draai of mekaar met die

voorkoppe stoot totdat een padgee

met sy groep agterna. Wanneer twee

dominante bere mekaar nader, rys die

hare op hul skouers, die sterte word

15

Vervolg op bladsy 16 ˚

Stu

Port

er

/ A

lam

y /

Afr

iPic

s

w&j mei 2015_w&j 2015/03/31 8:54 AM

game & hunt - may 2015

Documents