kardiyopulmoner resüsitasyonda etik

62
KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYONDA ETİK Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Dr. Şule AKIN 1

Upload: sule-akin

Post on 18-Jun-2015

297 views

Category:

Health & Medicine


0 download

DESCRIPTION

Kardiyopulmoner resüsitasyonda etik

TRANSCRIPT

  • 1. Bakent niversitesi Tp Fakltesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD Dr. ule AKIN 1

2. Ani ve beklenmedik bir ekilde solunumu ve/veya dolam durmu canlya yaplan acil mdahale 2 3. 3 Elijah azn ocuun azna dayad ve soluk verdi... ncil, 2Kings, iv, 34 4. 4 5. 5 6. 6 7. 7 8. 8 9. 9 10. 10 11. 11 12. 12 Azdan aza ressitasyon... 1950 Dr. James Elam Dr.Peter Safar Kardiyak kompresyon 1960 Dr. Kouwenhoven, Dr.Knickerbocker 13. 13 14. Ethos Yunanca Trk Dil Kurumu; Ahlak Bilimi, yani etik, kiilerin belirli dnemlerdeki bireysel ve toplumsal davranlarn belirleyerek, yarar, iyi, kt gibi sorunlar inceleyen, trelere dayanan bir davran yasas gelitiren, neyin yaama anlam kazandrd, neyin urunda savamaya deer, hangi davrann iyi, hangisinin kt olduu gibi sorunlar konu edinen bilimdir. 14 15. Solunumu ve/veya dolam durmu canlya yaplan mdahale sras ve sonrasndaki davran kurallar 15 & 16. Hangi durumlarda ressitasyona balanmaz? Ressitasyona ne zaman son verilir? Yeni lm birinde aratrma yaplabilir mi? lm haberi nasl verilir? Aile fertleri ressitasyonda bulunmal mdr? Hekim dndakiler nasl karar verir? Ressitasyon sonras kronik bitkisel durumda kalanlarda tedaviyi sonlandrma zaman nedir? TRKYEDE KURALLAR NELERDR? 16 17. Yararl olmak Zarar vermemek Adaletli davranmak Otonomi 17 18. Yararl olmak KPRnin balatlmas KPRnin sonlandrlmas Zarar vermemek Adaletli davranmak Otonomi 18 19. Yararl olmak KPRnin balatlmas KPRnin sonlandrlmas Zarar vermemek KPRnin yararl olmayacaklara ve istenmemesine ramen uygulanmamas Adaletli davranmak Otonomi 19 20. Yararl olmak KPRnin balatlmas KPRnin sonlandrlmas Zarar vermemek KPRnin yararl olmayacaklara ve istenmemesine ramen uygulanmamas Adaletli davranmak Uygun kaynaklarn varlnda toplumdaki yarar grebilecek tm bireylere uygulanmas Otonomi 20 21. Yararl olmak KPRnin balatlmas KPRnin sonlandrlmas Zarar vermemek KPRnin yararl olmayacaklara ve istenmemesine ramen uygulanmamas Adaletli davranmak Uygun kaynaklarn varlnda toplumdaki yarar grebilecek tm bireylere uygulanmas Otonomi Hastalarn bilgilendirilmi kararlarn alabilmeleri 21 22. Hastann gelecekteki bakm Yaamn sonuyla ilgili istekleri Yazl belge 22 23. Ressite etmeyiniz (DNR: Do Not Resuscitate) Ressitasyon giriiminde bulunmaynz (DNAR: Do Not Attempt Resuscitation) 23 24. Yarar grmeme kriterlerini belirleyen nedir? Karar kim vermelidir? Kime danlmaldr? Kime bilgi verilmelidir? Karar ne zaman tekrar gzden geirilmelidir? Hangi kltrel ve dinsel faktrler dikkate alnmaldr? 24 25. Hastann kendi istei (vasiyet gibi..) Hasta ile iletiim kurulamyorsa talebini bilen akrabalarnn bildirimi Hastann nceki yaam kalitesi hakknda gereki bilginin olmas KPR baarl olursa tbben ve sosyal anlamda iyi bir yaam kalitesi salanamamas Hastann KPR sonucu geliebilecek yetersizliin stesinden gelebileceini alglayabilme yetenei 25 26. lmcl hastalar (majr travma) Kardiyak ve solunumsal adan ileri derecede yetmezlik olgular Terminal dnem kanser olgular YA 26 27. lmcl hastalar (majr travma) Kardiyak ve solunumsal adan ileri derecede yetmezlik olgular Terminal dnem kanser olgular YA RESSTASYONUN BAARISINI ETKLEYEN FAKTRLER!!! 27 28. Ressitasyona balamama kararn kim vermeli? 28 29. Ressitasyona balamama kararn kim vermeli? Hasta ile ilgilenen kdemli doktor (lgili konsltasyonlardan sonra) 29 30. Kimlere bilgi verilmelidir? Hasta ve yaknlar Ressitasyon giriiminde bulunmaynz formu - Karar ve gerekeleri - Karara dahil olanlarn imzalar - Hastann kendi notlar 30 31. Madde 13. tenazi yasaktr. Tbbi gereklerden bahisle veya her ne suretle olursa olsun, hayat hakkndan vazgeilemez. Kendisinin veya bir bakasnn talebi olsa dahi, kimsenin hayatna son verilemez. 31 Hasta Haklar Ynetmelii Resmi Gazete Tarihi: 01.08.1998 Resmi Gazete No: 23420 32. Madde 14. Personel, hastann durumunun gerektirdii tbbi zeni gsterir. Hastann hayatn kurtarmak veya saln korumak mmkn olmad taktirde dahi, strabn azaltmaya veya dindirmeye almak zorunludur. 32 Hasta Haklar Ynetmelii Resmi Gazete Tarihi: 01.08.1998 Resmi Gazete No: 23420 33. Madde 24. Tbbi mdahalelerde hastann rzas gerekir. 33 Hasta Haklar Ynetmelii Resmi Gazete Tarihi: 01.08.1998 Resmi Gazete No: 23420 34. Madde 25: Kanunen zorunlu haller dnda ve doabilecek olumsuz sonularn sorumluluu hastaya ait olmak zere hasta, kendisine uygulanmas planlanan veya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmasn istemek hakkna sahiptir. 34 Hasta Haklar Ynetmelii Resmi Gazete Tarihi: 01.08.1998 Resmi Gazete No: 23420 35. Madde 25: Bu halde, tedavinin uygulanmamasndan doacak sonularn hastaya veya kanuni temsilcilerine veyahut yaknlarna anlatlmas ve bunu gsteren yazl belge alnmas gerekir. 35 Hasta Haklar Ynetmelii Resmi Gazete Tarihi: 01.08.1998 Resmi Gazete No: 23420 36. Kaliteli uzun sreli yaam salama asndan yararsz olacak olgular? Fizyolojik olarak hibir yarar olamayacak tedaviler Fizyolojik olarak yararl olma olasl ok dk olan tedaviler Yararl olabilecek ancak ok pahal tedaviler Sonular belirsiz ya da tartmal tedaviler 36 37. Kaliteli uzun sreli yaam salama asndan yararsz olacak olgular? Fizyolojik olarak hibir yarar olamayacak tedaviler Fizyolojik olarak yararl olma olasl ok dk olan tedaviler Yararl olabilecek ancak ok pahal tedaviler Sonular belirsiz ya da tartmal tedaviler 37 38. 38 - Ltfen baym eimi kurtarn. KPR uygulamay biliyorsunuz deil mi? 39. Doktor bey azminize hayranm ama artk yzleseniz iyi olur. Hastanz kaybettiniz. 39 40. Karar Etkileyen Faktrler: Hastaln yks Beklenen prognozu Kardiyak arrest ve KPR arasndaki sre Defibrilasyona kadar geen sre Geri dndrlemeyen ve asistoli ile birlikte olan ileri yaam desteinin sresi 40 41. Hastane-D Kardiyopulmoner Ressitasyonlar Yardm iin donanml ekip gelinceye kadar! Hasta yaam belirtileri gsterinceye kadar! Siz yorgunluktan tkeninceye kadar! 41 42. Hastane dnda ressitasyon sonlandrlmas Dekapitasyon Yaygn kranial ve serebral hasar Hemikorporektomi Dekompozisyon Kl olma derecesinde yank Rigor mortis Fetal maserasyon 42 Grup A: lmle birlikte olanlar 43. >18 ya zeri ve 3 saatten fazla hipotermi olan/ olmayan suda boulma durumlar (Submersiyon) Kollapstan sonra en az 15 dakika KPR uygulanmam ve ambulans ekibi geldiinde nabz veya solunum eforu olmayan hastalar * EKG kaydnda artefakt olmamal ve asistoli gstermelidir. * 24 saatlik anestezi alma, sedatif hipnotik, narkotik anksiyolitik kullanma yks olmamaldr. 43 Grup B: Asistoli iin EKG tans gereken durumlar Hastane dnda ressitasyon sonlandrlmas 44. Daha nceden ressitasyon yaplmamasna karar verilen belgeli hastalar 44 Hastane dnda ressitasyon sonlandrlmas Grup C:Terminal hastalar 45. Hastane-i Kardiyopulmoner Ressitasyonlar Arrest-TYD arasnda geen zaman > 5 dakika TYD-YD (defibrilasyon ve/veya ila tedavisi) arasnda geen zaman >30 dakika YD srasnda non-VF/VT ritmi ile balayan kardiyak arrest ritminin >20 dakika dzelmemesi 45 46. Ventrikler Fibrilasyon/ Nabzsz Ventrikler Taikardi KPRye devam! 46 47. Spontan dolam geri dnen hastalar 3 gn iinde nrolojik durum dzelmiyorsa KT PROGNOZ 47 KALICI BTKSEL DURUM 48. Kalc Bitkisel Durum 48 HASTANIN STE DEL Tedavinin geri ekilmesi Tedavinin durdurulmas 49. 49 KARAR HEKM HEMREHASTA YAKINI 50. 50 KARAR HEKM HEMREHASTA YAKINI 51. Hasta yakn lm gereine yaklayor Sevdiklerinin son anlarnda iletiim kuruyor Yaknlarnn son anlarnda ona destek oluyor Yaplabilecek hereyin yapldn gryor 51 52. Alnmas gerekli nlemler: Ressitasyon ekibinin iini iyi bildiini gstermesi ncesinde bilgi verilmesi Mdahale srasnda srekli bilgi destei (Hemire) zleme kararnn onlara braklmas lemin kesilmemesi gerekliliinin vurgulanmas Ressitasyon baarszsa ksa bir ara sonrasnda yaknlarnn yannda olabileceklerinin bildirilmesi Hasta yaknlarnn reaksiyon gstermelerine, soru sormalarna izin verilmesi 52 53. MANKEN VE SMLATRLER L VEYA CANLI NSAN Eksternal gs kompresyonu Ekspirasyon havas ile solutma Orofarengeal tp yerletirilmesi Nazofarengeal tp yerletirilmesi Santral ve periferik damar yolu almas Arter ponksiyonu ve kanlasyonu Cut-down almas Balon-maske sistemi ile solutma Trakeal entbasyon Krikotiroidotomi ne torakostomi Gs drenaj Ak kalp masaj 53 54. 54 Trakeal entbasyon gibi iz brakmayan giriimler ve renilmesi dier hastalarn iyi olmalar asndan son derece gerekli olan becerilerin l beden zerinde allmas kabul edilebilir. Bilimin ilerlemesi amacyla yaplacak klinik aratrmalar ancak hasta veya yaknnn onamyla yaplabilir. 55. 55 Akrabalarn bulunmad lm gereklemesi durumunda aile ile iletiime gemek Hasta yaknlarna kt haberi kim vermelidir? Kt haber nerede ve nasl verilmelidir? ocuklarn durumu? 56. 56 Akrabalarn bulunmad lm gereklemesi durumunda aile ile iletiime gemek Hasta yaknlarna kt haberi kim vermelidir? Kt haber nerede ve nasl verilmelidir? ocuklarn durumu? 57. 57 Akrabalarn bulunmad lm gereklemesi durumunda aile ile iletiime gemek Hasta yaknlarna kt haberi kim vermelidir? Kt haber nerede ve nasl verilmelidir? ocuklarn durumu? 58. 58 Akrabalarn bulunmad lm gereklemesi durumunda aile ile iletiime gemek Hasta yaknlarna kt haberi kim vermelidir? Kt haber nerede ve nasl verilmelidir? ocuklarn durumu? 59. 59 Akrabalarn bulunmad lm gereklemesi durumunda aile ile iletiime gemek Hasta yaknlarna kt haberi kim vermelidir? Kt haber nerede ve nasl verilmelidir? ocuklarn durumu? 60. 60 Baarszlk Sululuk Yetersizlik Becerisizlik Yapc ve destekleyici eletiri Psikolojik yardm lm sonrasnda yaanan endie, anormal duruma verilen normal bir reaksiyondur 61. 61 Ressitasyon baz kiiler iin ac ile sonulanabilir. Uygun olmayan durumlarda ressitasyon giriimine balamayarak bu ac azaltlabilir. Kalc bitkisel durum gibi boa aba harcanan olgularda ressitasyona devam etmemek gerekir. Henz lm birinde eitim ve aratrma yapmak saygl olmak kouluyla olumlu karlanmaldr. lm haberi vermek en zor grevlerden biridir. Bu, eitim, zaman, merhamet ve anlay gerektirir. 62. 62