kardiyopulmoner resüsitasyon
TRANSCRIPT
DR.SERAP DİKTAŞ
CPR, acil tıbbi girişimlerin en temel parçalarından biridir.
CPR’ın amacı normal kardiyak ve solunumsal aktivite onarılana kadar, oksijene kanın yapay bir sirkülasyon aracılığıyla,özellikle beyin ve kalp gibi hayati organlara geçici olarak oksijenizasyon sağlamaktır.
CPR’a başlama zamanı başarıyı etkileyen önemli bir etkendir(ilk 4 dakika içinde başlamalıdır)
Modern CPR uygulamalarının başlangıcı yaklaşık olarak 40 yıllık bir sürece dayanmaktadır.
1950’li yıllarda Safar va arkadaşları 1960’da ise Kouwenhoven ve arkadaşları Bu gelişmelerden sonra Safar ağızdan ağıza
solunum ile kapalı göğüs kompresyonunun kombine kullanıldığı günümüzdeki CPR’ı tanımladı.
1966 yılında ilk Amerikan ulusal CPR konferansı toplandı. 2000 yılında ilk uluslararası CPR kılavuz konferansı toplandı.
ETYOLOJİ Miyokard iskemisi Kardiyomiyopati Pulmoner hipertansiyon Akut miyokardit Akut koroner sendrom Havayolu obstrüksiyonu Ani hipotansiyon Asfiksi (boğulma) Elektrik/yıldırım çarpması Akut beyin hasarı İlaçlar ve intoksikasyon Senkop, asidoz,hipotermi Elektrolit bozuklukları
CPR IN EVRELERİ VE ADIMLARI
Temel Yaşam Desteği (TYD) İleri Yaşam Desteği (İYD).Uzatılmış Yaşam Desteği
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
AMAÇ:Kalp durmasının altında yatan neden,
geri döndürülünceye kadar yeterli
solunum ve dolaşımın
sürdürülmesidir.
CPR uygulanmadan geçen her dk. tanık olunan VF lerde hayatta kalma şansını % 7-10 azaltır.
AMAÇ:Kalp durmasının altında yatan neden,
geri döndürülünceye kadar yeterli
solunum ve dolaşımın sürdürülmesidir.
CPR uygulanmadan geçen her dk. tanık olunan VF lerde hayatta kalma şansını % 7-10 azaltır.
KRİTİK SÜRE 4 DAKİKADIR
1.ÇEVRE EMNİYETİ
2.HASTAYI DEĞERLENDİR
RECOVERY POZİSYONU
3.YARDIM ÇAĞIR
4.HAVA YOLUNU AÇ
*Dar giysilerin gevşetilmesi
*Ağız ve boğazın elle temizlenmesi.(Kan,kusmuk,takma diş,yabancı cisim vb.)
Head Tilt-Chin Lift Jaw Thrust
5.SOLUNUM KONTROLÜ
BAK- DİNLE - HİSSET
Toraks hareketlerini izle. Solunum seslerini
duyabilmek için kulağını kazazedenin ağzına götür.
Yanağında hava giriş çıkışını hisset
10 sn
6.CPR EKİBİNİ ÇAĞIR 112
7.30 KALP MASAJIKollar dirsekten kırmadan vücüt ağırlığı sternuma aktarılır
Sternum 4-5 cm çökertilir(100\dk)
8.2 SUNİ SOLUNUM
• Burun kanatlarını sıkıştır
• Normal bir nefes al• Dudaklarını
kazazedeninki ile birleştir
• Göğüsü kaldıracak kadar üfle
• İşlem 1 sn geçmesin• Ekspirasyona müsade
et• Tekrarla
İKİ KURTARICI İLE RESÜSİTASYON
1. Yardım çağırmak öncelik taşımalıdır
2. Kurtarıcıların kazazedenin her iki yanında karşılıklı olarak durmalı
3. Sternuma basıyı 100 / dk ritminde uygula, ventilasyonda kesme.
4. 8 -10 soluk/dk(5-6 sn de 1 solunum frekansında )
5. Kurtarıcılar 2 dk. bir vede mümkün olduğunca hızlı (5 sn) yer değiştirmelidir.
NE ZAMANA KADAR TYD ?
Yaşam belirtileri dönene kadarDeneyimli ve/veya donanımlı bir ekip gelene
kadarYorgunluktan tükenene kadar
İLERİ YAŞAM DESTEĞİ
İlaç ve sıvıların iv infüzyonu(Drugs)Elektrokardiyografi(EKG)Elektrikkontur şoku(Fibrilasyon)
KARDİYAK ARREST RİTİMLERİ
VF (Ventriküler fibrilasyon )VT(Hızlı ventriküler taşikardi)NEA(Nabızsız elektiriksel aktivite) Asistoli (Elektromekanik dissosiyasyon EMD )
Fibrilasyon
Ventriküler fibrilasyon (VF)
Nabzın olmayışı, > 150 /dk, değişen büyüklük ve şekillerdeki, dalgalı,
düzensiz kalıplar ile karakterli dezorganize bir ritim ile tanınır.
Kardiyak arrest ilk ritim % 40
Prekordiyal darbe
Şahit olunmuş ani kollaps durumu ve DF hemen ulaşılamıyorsa uygulanmalı.
Eğitim almış sağlık personeli uygulamalı. 20 cm mesafeden yumruk yapılmış elin
ulnar kenarı ile seternumun ortasına keskin bir darbe indirilir ve hemen geri çekilir.
Başarı şansı VT>VF Perfüzyonu sağlayan ritimi perfüzyonu
salamayan ritime çevirmesi çok nadirdir.
Defibrilasyon uygulaması
Kadınlarda meme dokusuna yerleştirme.360 j monofazik, 150 j bifazik uygulaCPR yi mümkün olduğu kadar az aksat.Ventilasyonun ekspirasyon fazında uygula. RİTM ANALİZİ SIRASINDA HASTAYA
DOKUNMA
RİTM VE ANALİZ(DF) - Defibrilasyon sırasında elektrodların pozisyonu
miyokarddan geçen akımı arttırır.Standart yerleşimde bir elektrod sternal kemiğin
sağ üst bölümüne, klavikulanın altına konur.İkinci elektrod ise sol meme başının soluna,
merkezi midaksiller hatta gelecek şekilde yerleştirilir.
Erişkin defibrilatörleri için önerilen elektrodların çapı 8-12 cm olmalıdır.
Optimal yarar sağlamak içinElektrodların uygun yerleştirilmesiElektrod çapının uygun olması (8-12 cm)Elektrodla-Toraks arasına konulan iletken maddenin yeterliliği
VF ve V T de algoritma:1. Basamak:
Temel yaşam desteği uygulayın, Varsa oksijen desteği yapınHastayı monitörize edin.
2. Basamak: Ritim kontrolü yapın 3. Basamak: VF/VT varsa 1 şok verin
Bifazik defibrilatörle 120-200 joule Monofazik defibrilatörle 360 joule Şok sonrası hemen CPR uygulayın
4. Basamak: 5 tur CPR sonrası ritmi kontrol edin 5. Basamak: Şok verilebilir ritm varsa 1 şok verin. Bifazik defibrilatörle aynı veya bir üst enerji Monofazik defibrilatörle 360 joule Şoktan sonra hemen KPR uygulayın Vazopressör ilaç uygulayın Epinefrin 1 mg IV/IO (3-5 dak tekrar) Vazopressin 40 U IV/IO tek doz 6. Basamak: 5 tur CPR sonrası ritim kontrolü yapın 7. Basamak: Şok verilebilir ritim varsa 1 şok verin Şoktan sonra hemen CPR uygulayın Antiaritmikleri uygulayın Amiodarone (300 mg IV/IO bir kez, 150 mg IV/IO ek doz bir kez) Veya Lidokain (1-1.5 mg/kg IV ilk doz, 0.50-0.75 mg/kg ek, max 3 mg/kg) Magnezyum (Torsades de pointes varlığında 1-2 gr IV/IO) 5 tur CPR sonrası 4. basamağa dönün
CPR CPRCPR
Kardiyak Arrest
Defibrilatörsağlanması
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Vazopressör verAntiaritmik
tavsiye
A
A
= 5 siklus veya 2 dk CPR
VF / VT TEDAVİ ALGORİTMASI
CPR
CPR
Ritim kontrolü
= CPR esnasında DF şarj et = Şok
Nabızsız Elektriksel Aktivite ve AsistoliPalpe edilen nabız yok ve noninvaziv monitörizasyonla tansiyon alınamaz ancak USG ile miyokard kontraksiyonu görülebilir. Bunlar– Pseudo-elektromekanik disosiasyon– İdioventriküler ritmler– Ventriküler kaçış ritimleri– Defibrilasyon sonrası idioventriküler ritmler– Bradiasistolik ritmlerNEA genellikle geri döndürülebilir sebepleri vardır ve tedaviye başlarken bu sebepler araştırılmalıdır. Bunlar 6 H ve 6 T olarak gruplandırılmıştır.
6 H• Hipovolemi• Hipoksi• Hidrojen iyonu (Asidoz)• Hipo/Hiperkalemi• Hipoglisemi• Hipotermi
6 T• Toksinler• Tamponad, kardiyak• Tansiyon pnömotoraks• Tromboz koroner• Tromboz pulmoner• Travma
NEA ‘de monitördeki kalp hızı 60/dak altında ise tedavide Atropin verilir.Monitörde görülen nabız 60/dak üzerindeyse Atropin uygulanmaz.
Asistoli ile gelen bir hastada sağ kalım sonuçları kötüdür. Asistoli ve NEA’de defibrilasyon faydalı değildir.
• 1. Basamak:Hemen CPR uygulamaya başlayınEpinefrin 1 mg IV/IO (3-5 dak tekrar)Veya Vazopressin 40 U IV/IOAtropin 1 mg IV/IO (Asistoli ve yavaş NEA için ) 3-5 dak tekrar max 3 doz• 2. Basamak: 5 Tur CPR sonrası ritmi kontrol edinŞok verilebilir ritim varsa VF/VT algoritmini uygulayın Şok verilebilir ritim yoksa asistoli, NEA algoritmine devam edin NEA nedenlerini gözden geçirin Nabız varsa resüsitasyon sonrası bakıma devam edin
CPR CPRCPR
Kardiyak Arrest
Defibrilatörsağlanması
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Vazopressör verMuhtemel sebeplerin
değerlendirilmesi
Yetişkinlerİçin Atropin
A
CPR = 5 siklus veya 2 dk CPR
Hipoksi, Hipovolemi, HipotermiHiper - Hipo / kalemi
Tansiyon Px, TamponadToksik ve Terapödik bozukluklarTromboembolik ve mekanik obstrüksiyonlar
ASİSTOL ve EMD TEDAVİ ALGORİTMASI
A
Hava yolu açıklığının sağlanması ve ventilasyon
Farinksin aspirasyonu
Kombi tüpLaringeal maskeETE ve trakeanın
aspirasyonuKrikotirotomiTrakeotomiBalon valf yardımı
ile (Ambu)
Entübasyon denemesi 30 sn geçmemeli
Sadece tüp vokal kordların arasından geçerken kompresyona ara verilmeli.
Ventilasyon 10 dk-1 soluk Ventilasyon sırasında
göğüs kompresyonlarına ara verilmemeli.
KOMBİTÜP YERLEŞTİRME TEKNİĞİ
Kombitüp Yerleştirme Tekniği
ETE Yerleştirme Tekniği
İlaç uygulama yollarıİV yol optimal seçenektir.
Periferik İV 20 ml % 09 NaCl kullanılmalı.10-20 sn elevasyona alınmalıİntraossöz
Endotrakeal yol %09 NaCl 10ml dilüe edilmeliDağılım ve absorbsiyonu arttırmak için üst
üste 5 kez ventilasyon yapılmalı.Lidokain, adrenalin, atropin sınırlı
Sıvı tedavisi
Ak. Kan kayıplarında krıstalloid, kolloid, kan verilebilir.
%09 NaCl en iyi seçenektir.
Kardiak problemi olanlarda sıvı yüklenmesinden kaçınılmalı.
VazopressörlerADRENALİN: 1 mg / 3- 5 dk - Kardiak arrestte ilk seçenek
- Nonselektif a, b adrenerjik agonist (Sempatomimetiktir)a adrenerjik etkileri- Koroner perfüzyon basıncını artırır- Serebral perfüzyon basıncını artırır- Güçlü vazokonstrüksiyon (SKB-DKB)b adrenerjik etkileri- Kalp hızını artırır- Myokardın kontraksiyonunu artırır- Bronkodilatasyon yapar- Histamin etkilerini antagonize ederEtkiler- Aortik diastolik basıncı ve koroner perfüzyon basıncını artırarak kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen gitmesini sağlar,- Spontan kalp kasılmalarını uyarır,- Ventriküler fibrilasyonu büyük dalgalı hale getirerek, defibrilasyonun başarı şansını yükseltir,- Kalp hızını, kan basıncını ve beraberinde kalp kasının oksijen ihtiyacını arttırır.
Endotrakeal- IV dozun 2-2.5 katı 10 cc SF ile sulandırılarak (2-2.5mg) Infüzyon- 1-10 micg/dkDikkat !!!- Adrenalin güvenli bir damar yolundan verilmelidir, çünkü ilacın damar dışına kaçması sonucu lokal iskemiye bağlı doku hasarı ve ülserler ortaya çıkabilir.
VAZOPRESSİN (40 U İV puşe tek doz)-Antidiüretik hormon- Non-adrenerjik vazopressor- Potent periferik vazokonstriktör (V1 rsp.)- Renal tübüllerden H2O geri emilimi (V2 rsp)- Periferik vasküler direnci artırarak iskemi ve anginayı tetikleyebilirEtkilerCPR sırasında;- Koroner perfüzyon basıncını arttırır- VF sıklığını azaltır- Vital organ kan akımını arttırır- Serebral perfüzyon ve O2 dağılımını arttırır- B-adrenerjik etkileri olmadığından myokard O2 tüketiminde artışa sebep olmaz
-Başarılı şekilde spontan dolaşımı sağlayacak koroner perfüzyon basıncı sağlamada epinefrinden daha etkilidir. 40 Ü tek doz IV
Antiaritmik ajanlarAMİODARON:
İlk şok ve göğüs kompresyonu sonrasında VF veya nabızsız VT hala devam ediyorsa, başlangıç dozu olarak, 20 mL %5 dekstroz içinde 300 mg
Nonkompetetif bloker ve hafif negatif inotropik etki gösterebilir.
LİDOKAİN: VT, VF Amiodaron mevcut değilse1-1.5 mg / kg bolus, 3 mg / kg lık total doza ulaşıncaya kadar her 5 - 10 dk bir 1-1.5 mg / kg.2 - 4 mg / dk infüzyon
ATROPİN:Asistoli durumunda 3 mg tek doz. İVAntimuskariniktir (Parasempatolitik)Vagal aktiviteyi baskılayarak sinüs nodda
impuls devamlılığını ve AV iletimi sağlar.Endotrakeal
- 2.5mg 10cc SF de sulandırılarak
Sodyum bikarbonatDefibrile edilebilme
yeteneğini iyileştirmez.
Oksi Hb eğrisini sola kaydırır.
Hiper - ozmolarite / natremi.
CO2 prodüksiyonuna bağlı paradoksal asidoz.
Eş zamanlı katakolaminleri inaktive eder.
Class IHiperkalemi
Class IIa Asistol öncesi bikarbonata
cevap veren asidozEntoksikasyon sonrasıİdrar
alkalizasyonu içinTrisiklik antidepresan entx.
Class IIb
Uzun süren CPRClass III
Hipoksik laktik asidozdaClass I: Kesinlikle yararlıClass IIa:Kabul edilebilr, yararlıClass IIb: Kabul edilebilr, belki yararlıClass III: Endike değil, zararlı olabilir
Bikarbonat=baz açığı X kg X 0.2
KARDİYAK ARREST RİTİMLERİ
VF (Ventriküler fibrilasyon )VT(Hızlı ventriküler taşikardi)NEA(Nabızsız elektiriksel aktivite) Asistoli (Elektromekanik dissosiyasyon EMD )
CPR CPRCPR
Kardiyak Arrest
Defibrilatörsağlanması
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Vazopressör verAntiaritmik
tavsiye
A
A
= 5 siklus veya 2 dk CPR
VF / VT TEDAVİ ALGORİTMASI
CPR
CPR
Ritim kontrolü
= CPR esnasında DF şarj et = Şok
CPR CPRCPR
Kardiyak Arrest
Defibrilatörsağlanması
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Ritim kontrolü
Vazopressör verMuhtemel sebeplerin
değerlendirilmesi
Yetişkinlerİçin Atropin
A
CPR = 5 siklus veya 2 dk CPR
Hipoksi, Hipovolemi, HipotermiHiper - Hipo / kalemi
Tansiyon Px, TamponadToksik ve Terapödik bozukluklarTromboembolik ve mekanik obstrüksiyonlar
ASİSTOL ve EMD TEDAVİ ALGORİTMASI
A
QRS kompleksi tanınamazDüzensiz dalga formuFrekans ve amplitüdü değişken
Düzensiz elektriksel aktiviteKaba / İnceArtefaktları dışlayın
hareketelektriksel interferans
Şok uygulanır
Şok uygulanmaz
Ventriküler (QRS) aktivitesi yokAtriyal aktivite (P dalgaları) bulunabilirTrase nadiren düz çizgi halindedirİnce VF’nu asistoli gibi tedavi ediniz
Torsades de pointes
• Polimorfik VTMagnezyum torsades de pointes dışındaki arrest ritimleri için faydalı değildir