khit_maung_v2_no2

40
အတ ၂၊ အမ ၂။ äဖäဖíဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခâ ä ခတ äမာင အတ ၂၊ အမ

Upload: lin-htin

Post on 28-Apr-2015

110 views

Category:

Documents


14 download

TRANSCRIPT

Page 1: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ခတ မာငး အတ ၂၊ အမတ ၂

Page 2: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

အယဒတာ အာ ဘာ ြမယာအသမးခရတ အြဖစ တကားရတငး wild west ဆတ စကားလးက သတရတယ။ နငငြခားအစးရ တန ရငးနးြမပနသ တ အာဖရကရ စကပျ း ြမ တက မဟားဒယား ရယ နတအြဖစက ကလစားနပရကာန စကပျး ရးအဖ အကးအကက ဒစကားလး သး ပး ပ ဖာဖးတယ။ အ မရကန လြဖအ ြခချတ အ မရကတက အ နာကဘက တာငတနးနယြခား ဒသ တအထတး ပး ဒသခ တဆက ြမက နညးအမျ းမျ းန ရယခတ အြဖစန ကာလအပငးအြခားက ရညညနးတ စကားလးပ။ ဖ ဖ းမ တ လြခ ရး တ သ ဘာတ စာချပစာတမး တဆတ အ ကာငးြပချက

တန အားကးသက အားနညးသက၊ ချမးသာသက ဆငးရသက အနငကျငြခငးဟာ ဥပ ဒနအည တရား၀ငြဖစ စခတ အပါး၀မရ အ ကာငးဆး သာဓက။ ခတသစ ြမသမးသ တလညး ဒအပါး၀မက တကရကအ မခကတာပ၊ စာချပစာတမး တနပ၊ ဥပ ဒနအညပ၊ တရား၀ငြဖစ စတာပ။ ဌာ န တ မလဘတပငရင တရ အခနးက ဟာ ြမလကလပကး တမာ အ ရးမပါ၊ ဇာတရမသာ၊ ဓနရငတန အကျငပျကြခစား သာ အာဏာပငတရ စားပ အာကက သ ဘာတမဟာ စားပအထကမာ ဥပ ဒနအည တရား၀ငြဖစ စတာပ။ အဓကတကဖျကရမာ ဥပ ဒနအည တရား၀င စြခငးဟာ မမတမက လျစလျရ မျကကယြပဖရန လ လာကတ အ ကာငးြပချကမျးအြဖစ ဖနတးထားတ အာရအမားကပလ ခတ မာငးက ယဆတယ။ ဒအာရအမားဟာ ဘယ လာက ကာကဖ ကာငးလ။ လကပ တာငး တာင အ ရးမာ ဒ စသးစခတ နငင တာသကာဆတ စကားလးရတယ။ နငငက ကယစားြပ ပး အစးရတစရပရပက တငးတပါးန အာမခချပဆထားတ သ ဘာတမ တအ ပ အလယ ပလပလမရစ ကာငး၊ လးစားလကနာနငမဟာ နငင တာသကာအြဖစ သရညညနးတာြဖစတယ။ နငင တာဆတ ဝါဟာရအ ပ နငငသားတငး သ ဘာတ ပဋညာဉခရာ ဘအဖ အစညးကးအြဖစ ခတ မာငးက အဓပာယ ဖငဆြပခ ပးြဖစတယ။ နငင တာဆတ အသကားတငး တငးြပညရ အစးရ အကးအကကြဖစ စ၊ ဘယယန ဖာငး၀တ၊ ဘယအပချပ ရး အာဏာပငကမ ြပးြမငဖရာ မဟတဘး။ နငင တာဆတ စတဇသ ဘာက အာဏာပင အာဏာကင လတစစန အဒလတစစရ အကျ းစးပားတန ထငရားပ ဖာ စရမာ မဟတဘး။ နငငသားတငးန နငငသားတငးရ အကျးစးပားတနသာ ထငရား ပ ဖာရမာြဖစတယ။ ဒ တာ နငငသကာဆတာ ပါ ဝငပတသက နတ နငငသားတငးရ လဂဏသကာပ။ လဂဏသကာဆတာ လဘ၀ အ ြခချ နထငရာအရပမာ အသက မး၀မး ကျာငးခင ပညာရာခင တးတကကးပား အာင ကဆစမနငခင လြခအာမခချကရ နမ အတငးအတာလ နားလညထားသငတယ။ ဒလ လအသငးအ၀နးအလက တစဦး ပ တစဦး အာမခထားတ လြခအာမခချကရ နမသာလညး လတစဦးချငးစဟာ ကယလအြဖစရ ကမာက ကယတငဖနတးနငမယ မဟတလား။ တရား၀ငြဖစ နတ စာချပစာတမးတက စားရမ သာကရမ ြမမယာမ လဂဏသကာ ကငးမ နရတ ဘဝမျး တန လးစားလကနာရမာလား။

ဒ တာ စတဇနငင တာ ဂဏသကာ ရမဆတာ နငငသားတရ ဘ၀ လြခ အခငရ နမကအပ အြခားအရာ မဟတဘး။ လတစစရ အ ပးအယ စာချပစာတမးတအရ ဖာကြပနမက တရား၀ငြဖစ စသ ယာင အာရအမားက မမတမအ ပ လျစလျမရ မျကကယမြပတတြခငးအားြဖငသာ တကဖျကကပါစလ ခတ မာငးက တကတနးလကတယ။

Page 3: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

မာတကာ

အယဒတာ အာေဘာ .......................................................................................................................2

ကဗျာ................................................................................................................................4

ေြပာငး /ြပန......................................................................................................................................4 အေမ................................................................................................................................................4 ညြဖစရတ ဒ ကခ ................................................................................................................................5 ဓာတပ ေတ ေရးတကဗျာများ - ၇.....................................................................................................5

ဆာငးပါး.........................................................................................................................5

ဘာမငဟမ အကျဥးေထာငမ ေပးစာ (မာတငလ သာကငး၊ ဂျနယာ) ............................................5

ဖ လာ ဆာဖ .....................................................................................................................8

ဖေလာေဆာဖေကာကေကာငး ၂ ...................................................................................................8

စာညနးက ...................................................................................................................13

စာဝ ငးေပဝ ငးစကားဝ ငး စာအ ပအ နး ....................................................................................... 13

သးသပချက.....................................................................................................................15

၂၀၀၈ ဖစညးပ ၊ Structural Violence န ငမးချမးေရး တညေဆာကြခငး ............................... 15 “ဘာေကာင မာကစက ဖတေနကေသးသလ ” - ေဂျာနသနဝ ဖ အပ ငး (၃) ............................... 16

နငငတကာနငမျက မာက ရးရာ .........................................................................................18

“ြပညထေရး းမာ လငးမ က ကျမက ေကာဖ �ေဖျာတ ကတ ဇာတလမး ” .................................. 18

သမငး ............................................................................................................................30

အစနးများေခတ -အပ ငး ၅ ............................................................................................................ 30 အခနး စ - ကမဘ ာေတာလနေရး .................................................................................................... 30

Page 4: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ကဗျာ

ြပာငး/ြပန ဘာ တ ြပာငးလတာလ ကမာမာြမနမာဆတာ ယဉ ကျးတဗဒဘာသာ၀ငတ တန ဆာငမနးလြပည၁ရကမာ သနတခါးကားထး မးသဃနးကပခ ကတာ သာ….. လာငဗး ခတမာ

ြဖစလာရ လ တတ တသညxxxxxxxx ဘာ တ ြပာငးလတာလ မတရားမနးသရက တကသာဆတသာကျားကကကစားသ နငင ရးဒ ရနမနး နသ ြပာမထကသ တ ဘာ တ ြပာငးလတာလ နယချ အ မနချစတးသ ဌး တ အ ကးမဆပနငမလယသမးတယ ခရနဘ နပငလကတဦးဦး တ အလကားမတတငးထနထန ငး ငး လယသမးပ ကး…ဟးလ ဘာ တ ြပာငးလတာလ ပငလငးြမငသာတစနစနမနလြမငတ ခတတ ရတဂဘရား ပ နားတ လဒ ဒးဗစ ဂါပကဖးလ ကာင ရဟသာြဖစသား ပ

ဘာ တ ြပာငးလတာလ ခငြပမနမကျရငလမစရ၊တအ ရးမ အာရတ နယချ လက အာကမာ တာငစတနးလညလည ကး ကာခင တရ သးတယ သာ…..ခမငါကနဘ၀ ရာက တာတယ

ဘာ တ ြပာငးလတာလ ကမးခငး ဈး(၆)လန ပဒမ(၁၈) တ လလပစ ပ ငပကးမာ ဘယသမ နယအများဆးနဗလစမာလ ဘာ တ ြပာငးလတာလ ပါက ဖာသာအမ ပါက ဖာသာအဖ ြမ ပ ြမ အာက ရ ပ ရ အာကန ကျးဇးဆပရမတ ဘ ဒး တာ ြမာကကရးယားအတက

ချနရဦးမလား ဘာ တ ြပာငးလတာလ ြပည ထာငစ သးချငး တ တ တရငးနးရမတ မ နာ ြမအတကကနခတစစစားရတ နစ ပါက အာငအလယတနးအထ တြပညလးအလကားသင ပးလရတယ ဘာ တ ြပာငးလတာလ ဘာ တ ြပာငးလတာလxxxxxxxxxxxxxx မဏ (၇.၁.၂၀၁၃) အ မ လကပ တာငးက ကး မာငး ဒ ဒ

မအပငက ရာကလာ ပ။ ဘယသအတက ဘာအတကလ၊ ရမထမးက လသတလကနက သးမလား လယသမားလညး ဓားကငစခငရတာပ။ ကယ၀န ဆာင တာင မ ရာငရကခငး၊ သမငးြမငကငး ပငလငးြမငသာလချညရ ။ တဘးဘား ြမ၊ တအ ဖယာ တ ခတထငတယ၊ တထနယကမ အသကဝဝ ရ လရတယ၊ တ မးခန အပ ရးဝတယ၊ ဘာများ မားတာ ရလလ။ ဗဒါ ခါငး ထာင ငါး ဖာငကးြဖတ၊ ဘအပက မာငး ရ ကာငးကြပင၊ လ လာငးကဆင ြမစြပငကထက၊ ကန ဘာငတကက မလကတက စန ခ ပ။ ြမစ၀ကနး ပ ၊ အ ရး တာပ ဂဠန သပန ထပတင။ မာငလမးဏ ၂၇ - ၂ - ၂၀၁၃

Page 5: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ညြဖစရတ ဒက ညရငးအကလ သ ဘာထားပါတယ ဆတစကားကားတငး ကျမးစာထက Cain န Abel ညအက ကပ သားြမငတယ။ ကာငးကငက

(မတချက။ ။ Cain န Abel ဆတာက Adam န Eve [အာဒမန ဧဝ] တရ သားနစ ယာကပါ။ ညအက အရငး တပါ။ Cain က သညအရငး Abel က သတလကတအတက ပထမဆး လသတသမား ြဖစသားပါတယ။)

ဓာတပ တ ရးတကဗျာများ - ၇

ပကတ ထးထး၊ ကျပတးကနး ြခာက၊ တာင န အာကမာ ခ မာကဒငးကာ၊ နးဖျာ ကျာခငး၊ ထမငးထပလယ၊ ကမးထပသယရငး။ နးခ မာကန ခါး ထာကမထ၊ အကျကကကား၊ သနပခါးမ၊ နာကဆတငးရး အမျ းထမာ မရ ဟ။ တမညနစားမ ၀ါးတအဖျား၊ အလရလင အသငြဖစ န ပတ အ။

ဟာဒသ ချာငး နာက ကာငးမဆနခသမ ၊ နာကြပနလညလညး မ ကာကဘး၊ နာကဆတရန တတားလညး မရဘး။

မာငလမးဏ ၂၆ - ၂ - ၂၀၁၃

ဆာငးပါး

ဘာမငဟမ အကျဉး ထာငမ ပးစာ (မာတငလသာကငး၊ ဂျနယာ) ဘာသာြပနသ - ရရး (part three) ကနပအ နန ကားခရသမက တာ တာငပငးက ဘာသာ ရး ခါငး ဆာင တဟာ သတရ ကးကယသ တက ခြခားဆကဆမ ပ ပျာက ရး ဆးြဖတချက တက တရားဥပ ဒ ြဖစတ အတက လကနာဖ တးတးတတတတ သတ ပး နခပါတယ။ ဒါ ပမ ကနပ မ ာလငခတာက လြဖ တရား ဟာ ဆရာ တ အ နန "ဒ အမန တက လကနာပါ။ ဘာလလဆ တာ ပါငးစညး ရး ဆတာ အကျငသကာပငးအရ မနကန ပး နဂရး ဆတာ မငးရ ညအက ြဖစလ ပါဘ" လ ဟာ ြပာ ကြငာတာက ကားချငခပါတယ။ ဘာအဓပာယ သကဆငမမ မရတ လမ ရး အသငးအဖ တအ နန ပစပယြခငးခရမာ

ြဖစပါတယ။ ဘရား ကျာငးက စတပျက နရာ က မနးတးမအြဖစ ြပာငးလသားတ လငယ တာ တာများများကလညး ကနပဟာ နစဉ နတငး တ နရပါတယ။

ြဖစနငတာက တာ ဒတခါလညး ကျ နာ အ ကာငးြမငလနး သား ပထငတယ။ ကနပတ နငင န ကမာ ကး က ကယတငဖအတက အဖအစညး န အလပလပတ ဘာသာတရား တ ဟာ ရငးလ မရ လာက အာင လကရ အ ြခအ န န ငတယ နပါသလား။ ကျ နာ အ နန လပသင တာက တာ နလးသားကထ ဘရား ကျာငး မာပ ကမာ ကးအတက မ ာလငချက၊ ယကညမထား

Page 6: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ရမယထငတယ။ ဒါ ပမလညး ြမငြမတတ လအချ က ြခ ထာကမာ သကးလ ဆ နတ စနစ ဟာငးက န ဖယခာ ပး ကျ နာ တ န အတ လတ ြမာက ရးအတက ဝငးဝနးကးပမး ပး

ကတအတကလညး ကျ နာအ နန ဘရားသခင က ကျးဇးတငပါတယ။ သတဟာ လြခ စတချရတ သတရ ဘရားရခး ကျာငးက န ထကခာ ပး ကျ နာတန အတ ဂျာဂျယာြပညနယ (Georgia) ၊ အယဘန (Albany) က လမး တ အ ပ မာ တတ လာကခ ကပါတယ။ သတ ဟာ လတ ြမာက ရး အတက ဆးရား၊ နပစကလတ တာငပငးက လမး တ ပ မာ ခရးဆကခကဖး ပါတယ။ ကျ နာတ န အတ ထာငအတတလညး ကျခခဖးပါတယ။ တချ တဆရင သတရ ဘရား ကျာငးက ထတပယြခငးက ခရပး၊ သတ ရ သငယချငး အသငးအဝငး၊ ဘနး တာ ကး တ ရ ထာကခမ တလညး ဆးရးခ ကပါတယ။ သတအတက မနမနကနကန ရးနမြခငးဟာ မ ကာငးဆးဝါး အနငရတာထက သာတယဆတ

ယကညမန လပ ဆာငခ ကတာပါ။ သတရ လပ ဆာငမ တဟာ ဒက ရာကခတ အချန တ တနးက ဘရားရခး ကျမးစာထက အနစသာရ တ က ထနးသမးထားတာတ လ တ ရ လပရပ န တတပ ြဖစပါတယ။ သတဟာ စတပျကမ ဆတ တာငကး က မ ာလငချကဆတ အလငး ရာင လဏဂ လး ဖာကခ ပးပါ ပ။ ဘရား ကျာငး တ တစခလးအ နနလညး ယခလ အဆးအြဖတ ပးမယ ကာလမာ စန ခ မ တက ရငဆငမယ လ ကနပ မ ာလငပါတယ။ ဒါ ပမလညး ဘရား ကျာငး တ အ နန တရားမတမက အကအည ပးဖ ရာကမလာခဖးဆရင ကနပ အ နန အနာဂတအတက စတပျကသားမာ မဟတပါဘး။ ယခအချနမာ ကနပတရ ရညရယချကက နားလညမ လ နက ပမ

လညး ဘာမငဟမမာ လပခတ ကနပတ လပရားမ ရလဒအတက စးရမစရာ မရပါဘး။ လတ ြမာက ရးက ဘာမငဟမသာမက တစနငလးကပါ ရရမာပါ။ ဘာလလဆ တာ အ မရကနနငငရ ရညရကချကကက လတ ြမာကဖအတကပါ။ ြပစတငနပစကခ န ရ သာလညးပ ကနပတ ရ အနာဂတ ဟာ အ မရကန ရ အနာဂတပါပ။ ပလငး မာက

(Plymouth) က ရ ြပာငး အ ြခချသ တ မ ရာကခငကတညးက ကျ နာတ ဒက ရာက နပါ ပ။ ဂျကဖာဆင (Jefferson) ရ က လာငတဟာ သမငးတငမယ လတလပ ရး

ကြငာစာတမးက မ ရးခငကတညးလညး ကျ နာတ ဒက ရာက နပါ ပ။ ရာစ နစ နစခ ကျာ ကျာ ကျ နာတရ အဘးအဘား တ လပခလစာ မရပ ဒ ြမ ပ မာ လပခ ပးပါ ပ။ သတ တ ဟာ ဝါဂမး တ ထတလပ ပးခတယ။ မတရားမ န အရကသကာချတာက ခစားရငး သတရ သခင တအတက အမရာထငခငး တ ဆာကလပ ပးခ ကတယ။ အဒလ အဆးမရတ ခြခား နပစကြခငးဒဏ တက ခခ ပးတာ တာင သတ တဟာ ဆကလက ရငသနတးတကဖ လပ ဆာငခကတယ။ ဖာြပလ မရ လာက အာင ရကစကတ ကျးကနစနစ တာင ကျ နာ တက မတားနငခရင ကျ နာတ ယခ ရငဆင နရတ အတကအခ တဟာ တ နမာ သချာ ပါက ကျရးရမာပါ။ ကျ နာတ လတ ြမာက ရးက ရရမာပါ။ ဘာလလ ဆ တာ ကျ နာတ နငငရ ြမငြမတတ အစဉအလာန၊ ဘရားသခငရ အလ တာဟာ ကျ နာတ တာငးဆတ အချက တမာ ပတငထပ နလပါပ။ ဒစာက အဆးမသတခင ကျ နာက တာ တာ စတထခက စခတ ခငဗျားတ ထတြပနချကထမာ ပါတ အချက တစချကက ထာကြပပါရ စ။ ခငဗျားတဟာ ဘာမငဟမ ရတပဖ က "တည ငမ ရး" န "အကမးဖက မက ကာကယြခငး" အတက လကလကလလ ချးကျးထားပါတယ။ လကနကမပါ၊ အကမး မဖကတ နဂရး တရ အသားြမပ အာင ကကတ ခး တက ခငဗျားတ ြမင တခရင ခငဗျားတဟာ အခလမျး ချးကျးမယ လ မထငပါဘး။ အခ အကျဉး ထာငထမာ နဂရး အကျဉးသား တ က အရပဆးအကျဉးတန ပး လသားမဆန ဆကဆပ တက လလာဖးရင ခငဗျားတ အခလမျ း ချးကျးမယ မထငပါဘး။ နဂရး အဖား ကး တ၊ အမျးသမးငယ လးက တနးလ၊ ဆဆတာမျ တ ြမင နရရင၊ နဂရး အဖး ကး န ကာင လး တက ပါးရက၊ ကန ကျာကတာမျ း တက ြမင တရရင၊ ကျ နာ တ ဘရား ဂဏ တာ တ ရတဆတအတက ကာင နစကမနစခါ အစားအ သာက ပးဖ ြငငးဆနတာ တ ြမငဖးရင ခငဗျားတ အခလ ချးကျးမယ မထငပါဘး။ ဘာမငဟမ ရတပဖ က ချးကျးတ အထ တာ မပါနငဘးဗျာ။ ရ တ အ နန ဆနြပသ တက ကငတယတ နရာမာ အတငးအတာတစခ အထ တာ စညးကမးလကနာခတယ ဆတာ မနပါတယ။ လအများရ ရ မာ တာ သတဟာ အကမး

Page 7: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

မဖကခပါဘး။ ဒါ ပမ ဒါဟာ ဘာအတကလ။ ခြခားြခငးဆတ မ ကာငးဆးဝါး စနစကး ရငသန စဖပါ။ အကမးမဖက လပရားမမာ အသးြပတ နညးလမးဟာ အဆးသတ

တာငးဆမလပ ြဖစငရမယလ ပးခတ နစ တ တနးက ကနပဟာ တာက လာက ဟာ ြပာ ခပါတယ။ မတရားတ နညးလမးန တရား မတမက ရယတာဟာ မားပါတယ ဆတ အ ကာငး ကနပ သချာရငးြပခပါတယ။ ဒါ ပမ အခ တာ ကနပဟာ ထပ ပး တာ ြပာရပါမယ။ မတရားမက ထနးသမးဖ အတက တရားမတတ နညးလမး တ သး နတာဟာ လညး မ လာ သာ အမားန မားပါတယ။ မစတာ ကာနာ (Mr. Connor) န သရ ပလပ တဟာ၊ ဂျာဂျယာ ြပညနယ (Georgia) ၊ အယဘန (Albany) က ရမငးကး ပရစချက (Chief Pritchett) တလပ လ ရ မာ ဆရင အကမးမဖကတ နညးလမးက သးပါတယ။ သတဟာ တရားတ နညးလမးြဖစတ အကမးမဖကနညးလမး က လမျ း ရး ခြခားမ ဆတ မတရားမအတက သး နတာပါ။ တ၊ အကစ၊ အလ ရာ (T. S. Eliot) ြပာခတာက

ကးကားရရင − တလအ ကာငးြပချက န

ကာငးမလပဖ က းစားတ နာကဆး လပရပ

ဟာ အကးမားဆး သစာ ဖာကြခငးပ − ြဖစပါတယ။("The last temptation is the greatest treason: To do the right deed for the wrong reason.") အြပငးအထန ရနစမ တကားက စညးကမး ထနးသမးခတ၊ အနစနာခခကတ ဘာမငဟမ က ဆနြပသ တ၊ ထငသပတ ဆငနတ နဂရး တ က သတရ သတ တ အတက ခငဗျား တ ချးကျးခဖ ကာငးပါတယ။ တ နကျရင တာ တာငပငး ြပညနယ တအ နန သတရ တကယ သရ ကာငး တက အသအမတြပကမာပါ။ သတ တဟာ ကာငးမနတ ရညရယချကန ရနလတ လအပ ကးက ရငဆင၊ လမးသစ ဖာကသ တ ရ အထးကျနမ တက ခစားရငး နာငတချနကျရင ဂျမး မာရစဒက( James

Merediths) လမျး သရ ကာငး တ ြဖစလာကမာပါ။ "ငါ ြခ ထာက တ တာ ညာငး န ပ။ ဒါ ပမ ငါ စတချမးသာတယ" လ ြပာ ပး ခြခားတ ဘကစကားက စးဖ ြငငးဆန၊ ဂဏသကာအတက ရပတညခ ကတ အသက ၇၂ အရယ အသက ကးကး၊ အဖနပခ၊ အထ အ ထာငးခ မာငဂမာရ မ (Montgomery)

အယဘာမားြပညနယ(Alabama)က၊ နဂရး အဖား ကးဟာ သတ တပ ြဖစပါတယ။ သတ တ ဟာ အထကတနး ကျာငးသား တ၊ ကာလပ ကျာငးသား တ၊ ဘနး တာ ကး၊ ငယ တ ြဖစ ပး သတရ ယကညချကအတက ထမငး ဆင တ မာ အကမးမဖက ထငသပတ ဆနြပ ပး သတရရ ထာငထက ဝငဖ ြပငဆငထားက ပါတယ။ တ နကျရင တာ တာငပငးြပညနယ တအ နန ဘရားသခငရ သားသမး တ ထမငးဆငမာ ထငတ အခါ၊ သတဟာ အ မရကန အပမကထက အ ကာငးဆး တအတက ရပတည

နပါလား။ ခရစယာနဘာသာထက အဖးအတန ဆး တနဖး တ အတက၊ အ ြခခဉပ ဒ န လတလပ ရး ကြငာစာတမး ရးခတ နငင

တည ထာငသများ တးခတ ဒမက ရစ ရတငး က ြပနသယလာ နပါလား ဆတာ သလာမာပါ။ ကနပတခါမ ဒ လာက ရညတ စာမ ရးဖးပါ။ ခငဗျားတရ အဖးတနလတ အချန တ ကနသားမာ ကျ နာ စးရမမပါတယ။ ကျ နာ သာ ထငခမာ ကျကျနန ထင ရးရရင ဒထကပ တမယ ထငပါတယ။ ဒါ ပမ အခလ အကျဉး ထာငထမာ တစ ယာကတညး နတအခါ စာရညရည ရး၊ အ တးရညရည တး၊ ဘရားကာကာ ရခး ရကလ ပး ကျ နာ ဘာများ လပနငပါ သးသလ။

ကျ နာ ဒစာထမာ ရးထားသမထမာ အြဖစမန က ပ ရးထားရင၊ အဓပာယမရ စတမရည တာ တ ပါခရင ခငလတဖ တာငးပနလပါတယ။ ကျ နာ ရးထားသမထမာ အြဖစမနက လာ ရးထားရင၊ ညအကအြဖစက လ ပး အြခား နရာတစခမာ ကျနပပါမယ လ ဖာြပထားမရင ဘရားသခငအား ခငလတဖ တာငးပန လပါတယ။ ဒစာဟာ ခငဗျားတ လကထ ချာ ချာ မာ မာ ရာကမယ လ မ ာလင ပါတယ။ အ ြခအ န တ အြမနဆး ြပာငးလ ပး ခငဗျားတ တစ ယာက ချငးဆက... ြပညသအခငအ ရး လပရားသ သမဟတ ပါငးစညး ရးသမား အ နန မဟတပ.. ခငဗျားတရ ခရစယာန ညအက တစ ယာက၊ ဘနးကးတစပါး အ နန တခင ရချငပါ သးတယ။ ဒ လမျ း ရး ခြခားမဆတ တမညမညး တ အြမနဆး လငစင ပး အ ကာကတရား တ လမးမး နတ ကျ နာတ လအသငးအဝငးမာ နားလညမ လမားတ ြမ တ

Page 8: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ကငးစငပါ စလ မာလငပါတယ။ ပး တာ မ ဝးလတ အနာဂတမာ မတာ န ညအက သ ယာဇဉသာ ကယစငကသ ထနးလငး တာကပ ပး ကျ နာတ နငင ကးက အလငးန အလတရားများ ြဖညဆညး ပးနငပါ စလ ဆ တာငး မ ာလင နပါတယ။ ငမးချမး ရး န ညအကလကတနင ရး အတက လပရား န သာ သင၏ မာတငလသာကငး (ဂျနယာ) ဘာသာြပန- ရရး

ဖ လာ ဆာဖ ဖ လာ ဆာဖ ကာက ကာငး ၂ ရးသ၊ ဝတတ ပးခတလက ဖ လာ ဆာဖအ ကာငး ကာက ကာငးြခစကည ပးသကာလ ရး ရး ပ လာတ

(ကျ နာက တာ အဒလ မာလငမတာပ။) ကားချပကး ပ မာ အ ရာင လး တ ထပစကတ အလပ လပကညရ အာင။ အ ပ မာ မးခတ ဘာရလဆတ မးခနးက ခတပတမာ နညးနညး လးအ သးစတ လလာဆနးစစ ကညချငတယ။ ဒလ လလာဆနးစစကညရာမာ ဒအလပက အရငလပသားသ တ ဘယသဘယပ လပခသလဆတာ ကညကညတအလပက စမယ ဆရင သင တာမယလ ယဆတယ။ အ ကာငးအရာတခက ချဉးကပတအခါ ဒ အ ကာငးအရာနပတသက ပး ကယထက အ တ အကရတလ တ လာကခတ လမး ကာငး အတငး ြခရာခလကကညတာက စမယဆရင ကယစးစမး လလာမအတက အကျ းယတစရာ မရ လာကပါဘး။ ဒ တာ ဒအပတအတက ဆာငးပါးက နစဆယရာစထမာ ထငရား ကျာကားခတ အ မရကနဖ လာ ဆာဖာ

Williard van Orman Quine ရ 'On what there is' ဆတ ဆာငးပါးက ဖတကည ပး ဆငရာအပငးမာ ကယထကအ တအက အများကးရငကျကသတ ယာက ဒ မးခနးက ဘယလ ြဖခလဆတာ လလာကညကမယ။

(ကငးအ ကာငး သချငရင ဟာဒလငမာ ဆက လလာနငပါ၏။ http://plato.stanford.edu/entries/quine/ ဒအပတ ဖတကညမယ ဆာငးပါးကလညး အငတာနကမာ ရာ ပးဖတကညနငတယ။ ဖတကညကဖလညး အ လးအနက တကတနး ချငတယ။ ဂဂယမာ Quine On what there is လရက ပး ရာကညနငပါ၏။) Ontology နဆငတ မးခနးြဖစတ ( လာကမာ) ဘာရလဆတ မးခနးက က ငးက တာ အခလ ြဖနငတယတ။ - 'Everything' -and everyone will accept this answer as true. (p.1) လာကမာ အကနရတယ။ ဒအ ြဖက လတငး လကခလမမယတ။ ရတအရာ တက သအကနန သအမျ းအစား (ရပ၊ စတ၊ အငဒယာ စသြဖင) ခတအခါ တ ယာကနတ ယာက သ ဘာတ ချငမတမယ၊ တလညးမတဘး။ ပ လတက န က နထ ြငငးကခနကတနးပ။ ဒါက တ ကဗဒန ပဆငတ အြငငးအခ။ ဒါ ပမယ တက ဗဒ အြငငးအခအြပင အခ 'ဘာရလ' ဆတ မးခနးမာက တ ယာကနတ ယာက သ ဘာ မတကဘး။ ကငးရ ဆာငးပါးက ဒအချကက အဓက ဆး နးထားတာ။ သ ဆာငးပါးက ontological difference ခ တ အန တာ လာဂျဆငရာ အြငငးအခအ ကာငး။

က ဒ တာ ရတအရာ တက ကညကညရ အာင။ ခး တ၊ ကာင တ၊ အ ကာငပ လာင တ ရတယ။ ဒါမြငငးနငဘး။ ဘယသမလညး ြငငးကမယမဟတဘး။ ဒါ ပမယ သရ၊ တ စ ရလား၊ ဘလးရလား၊ နဂါးရလား၊ နတြမငးပျ ရလားလ မးလာရငဘယနယလပမတနး။ ဒမာ ဂကျဖြဖစလာ ပ။ တချ က သရတ စ၊ ဘလး သဘကဆတာရတယလ အခငအမာဆတယ။ တဘကမာ မရဘးဆ ပး ြငငးတလကလညး ဘယလမမရဘး၊ မရနငဘးဆ ပး အခငအမာ ြငငးတာပ။ တချ သရရတာက ညကးမးချပ ခးအတာန သက သထတာမျ းကားဖး ကာငး ကားဖးကမယ။ ဒါ ပမယ ဒလ တရ ြပဿနာက ခးအတာန သရရတာန အဆကအစပက ကာငး ကာငး မြပနငတာဘ။ ဒ တာ ဒလ သက သထပမျ းက ဖ လာ ဆာဖမာ question-begging ကျ း ကာငးြပဆချကမျ း တ ြဖစြဖစ

Page 9: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

သားတတတယ။ ဖ လာ ဆာဖမာ question-begging ဆတာက တတကျကျ အဓပါယဖငထား တယ။ argument ကျ း ကာငးြပဆမလပရာမာ အသးြပတ premise မလအဆထမာ ဒ ကျ း ကာငးြပဆမရ conclusion ကာကချက က အရငသက သမြပဘ ထညသငးထား ပး ဒ premise အားကးန ြပချငတ ကာကချကက ဆထားတာမျးက question-begging argument လ ခ တယ။ ဥပမာအ နန ြပကညမယ။ P1: သရကြမငတအခါ ခး တအတယ။ P2: ခး တအ နတယ။ Conclusion: သရရတယ။ ဒကျ း ကာငးြပဆချကမာ မလ premise ြဖစတ P1 မနမမန ဘယလမသက သမြပဘ ဒ premise အားကးန ကာကချကဆဖ ကးစားထားတယ။ သရရတာက ခးအတာန သက သထတလ တ ြပာတတပက ဒလ။ ' ခး တအလကတာ ဟ၊ နာနာဘာဝတ ြမးချန ရာက ပထငတယ။' ' ခးက သရက ြမငမြမင ဘယလလပသလ။' 'ဟ သရမြမငဘ ခးက သဟာသ နရငးထငရငး အစရာအ ကာငး ရမလား၊ သရြမငလ အတာ ပါက။' တချ က တာ question-begging ြဖစတ ကျး ကာငးြပဆ ချကဆတာ circular argument ချာလပတ ရမးတကျ း ကာငးြပဆမမျ း ပလ ြပာကတယ။ ဘာသာ ရးနပတသကတ ကျ း ကာငးြပဆချက မျး တဟာ များ သာအားြဖင question-begging ဒါမမဟတ ချာလပတရမး ကျ း ကာငး ြပမမျး တြဖစ နတာ သတထားမလမမယ။ 'ဘရားရငကယ တာြမတကးရ တနခးအာန ဘာဟာ အနနမ တာဝတသာနတြပညက နချငးကနငတယ။' ဆတ အဆဟာ ကယတငကားဖးတ question-begging အဆမျ းပ။ သရရတယလ အခငအမာယတလန မယတလ နစ ယာကရ အြငငးအခမာ အဓက ြပဿနာက တ ယာကက ရတယလ သတမတတအရာ တက ကျနတ ယာကက ရတယလအသအမတမြပတ ြပဿနာလ ယဆရဖယရတယ။ တ ယာကက ခးအတာ၊ ဒါမမဟတ လမတကပ ခမးဆးစ ဝရမး နတာ၊ ြခသကားတာ၊ တခါးက ကန ြမည ပး သဟာသ ထဖငတာ၊ ပတတာ စတာ တန သရရတာနစခကား ဆကစပမရတယလ

တ ယာကက ြပာ ပး ကျနတ ယာကက အဒလ ဆကစပမမျ းမရဘးလ ြပာတယ။ ဖ လာ ဆာဖာ တ အန တာ လာဂျန ပတသက ပး ြငငးကခနကပဟာ အ ပ က သရတစရတာ၊ တာဝတသာနတရာ ရတာက ယသန မယသ တရ အြငငးအခန ဆငတယ။ တ ယာကက သရတယလယတ entities အရာ တက သက ခြငငး နသက အသအမတမြပဘးလ စပစနင သလ စပစခရတ တ ယာကကလညး တကယက သအ နန အသအမတြပစရာ entities ရကမရတာလ ြပန ချပနငတယ။ နညးနညး လး အ တးဆန ကညရင အခလ ontological dispute ရမရအြငငးအခမာ မရဘးလ ြပာတဘကမာ နရတာက ပခကပရတယ။ 'ကျးြဖရတယက။' ' ပါကတတ ကရ။' 'မယဘးလား။' 'မယဘး။' 'မယရင ကျးြဖမရတာက သက သြပကာ။' မရတာက ဘယလသက သြပမလ။ ဒ တာ သက သမြပ နငတာတခက မယဘးဆတာ reasonable ဆငြခငတတရားန မညဘးဆ ပး အ လာငခရ ဖရတယ။ သရမရတာက သက သလညးမြပနင ဘ သရမရဘးလ အ ကာငးမယတယဆ ပး အစပစခရမယ။ ဒါကပ ကငးက Platonic riddle of non-being မရတအရာအ ကာငးပ ဟဠ လ နမယ ပးထား တယ။ Plato's Beard ပ လတမတဆပလလညး သက နာက ပး ခ ထား သးတယ။ ပ လတရ ဆဖစဆတ ဒငယာ လာမာ ပ လတက လာကမာ non-being မရတအရာဆတာ ရဖမြဖစနငဘးဆတာက ကျ း ကာငးြပတယ။ ဒါ ပမယ ဆဖစတချ က မရတအရာဆတာ မရနငဘးဆတာက လကမခကဘး။ ပ လတ သပး နစ ပါငး နစ ထာင ကျာအကာ နစဆယရာစထမာ ြပငသစက နမယ ကး ဖ လာ ဆာဖာ Jean-Paul Sartre က ဆဖစ တရ အလ တာက ဆကပး သယ ဆာငဖ က းစားတယ။ သရ နမယကးစာအပြဖစတ L'Être et le néant : Essai d'ontologie phénoménologique အငဂလပလ တာ Being and Nothingness: An Essay on Phenomenological Ontology ဆတစာအပမာ ဆာက ဘာမမရတာ Nothingness ဆတာ ြဖစနငတယလဆတယ။ သ ပးတ ဥပမာက ဗမာမြပ ပး ရငးြပကညကညမယ။ ဆပါစ

Page 10: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

စာဖတသက မာငလန လကရညဆငမာ ချနးထားတယ။ ချနးထားတအချန မာငလ ပ မလာဘး။ မာငလရရမယအချနမာ မရတာက ဆာက '' မာငလမရ' ဆတာရတယ။' ဆတဝါကျ တည ဆာကလရတယ၊ ' မာငလမရ' ဆတ စကားစန ဝါကျတည ဆာကလ ရတာမ ' မာငလမရ' ဆတာရတယ၊ ယဘယျအားြဖင ဘာမမရတာ ရတယဆ ပး ကာကချကချတယ။ ဆာမတငခင ဆယကးရာစန နစဆယရာစအစမာ ထငရားခတ သစတးယားက မငး နာင Alexius Meinong ဆတ လာဂျစဆရာတ ယာကက လညး အလားတ non-being ဆတာ ရတယလ တးြပဖးတယ။ သကျး ကာငးြပဆချကက အကမး ြပာရရငဒလထကတယ။ ဘာမမရတာ က စတကးကညလရတယ၊ စတကးကညလရတ အရာမနသမရတယ၊ ဒါ ကာင ဘာမမရတာ ရတယလ မငး နာငက ကာကချကချတယ။ ဒါ ပမယ ကငးက မရတအရာ ရတယဆတာ ဘယလမ အဓပါယမရဘးလ ဆတယ။ (သတငမက ဖရယဂယ Frege န ရပဆ Bertrand Russell တကလညး အလားတ ယဆပး သတ ကာကချကက သက သြပထား ဖးတယ။) နာက ပး အဒလ မရတအရာ ရတယဆတ အ ြပာမျ း ြပာတ ဖ လာ ဆာဖာ တက ဗးထသမးကးစထည ပး ဆာငးပါးထမာ

McX လ နမယ ပးထားတယ။ မရတအရာ ရတာက ဒဖ လာ ဆာဖာ တ ကျး ကာငးြပပ မျးက အ ပ ကစာပဒ နာကဆးစာ ကာငးမာ တနငတယ။

If Pegasus were not, McX argues, we should not be talking about anything when we use the word; therefore it would be nonsense to say even that Pegasus is not. Thinking to show thus that the denial of Pegasus cannot be cohenrently maintained, he concludes that Pegasus is. (p.2) ဒလန McX တလ ဖ လာ ဆာဖာ တက နတြမငးပျဆတာလညးရတယ၊ နဂါး တ၊ ဂဠ တဆတာလညး ရတယ၊ တာဝတသာနတရာ၊ နာက ြမငးမရ တာငဆတာလညးရတယလ ြပာလာ ရာ။ ဒအရာ တ မရရင ဒနမယ တ ဘယက ဘယလ ပ လာသလလ သတက မးခနး ြပနထတဖယရတယ။ ဒါ ပမယ ဒအရာ တ တကယတမးရရ လား၊ အ တာငပါတြမငး၊

နတ တ နတရာဆတာ သးဘကတငးစကာဝဠာ ထမာရရ လား၊ ဘယ နရာမာရလဆ ပး ဖ မးလာရင တာ သတက ဒါ တဟာ လ တရ စတကးထမာရတယ လဆ ပး ဆလာနငတယ။ ( စာ စာက မငး နာင ြပာတာက ြပနကညကည ပါ။) ဒါ တဟာ စတကးထမာ ရတယ၊ စတကးယဉကညလရတာ တာ အမနပ။ ဒါ ပမယ တကယက Ontology အြငငးအခမာ ရမရြငငး နတာ စတကးထရတအရာဆတာထက အြပငမာ၊ သးဘကတငး စကာဝဠာထမာ၊ ကငလတယလ၊ ထလ၊ နမးလ၊ ရလရတ အရာ တက ြပာတာမလား။ ဒ တာ McX အတကက ဒ မးခနးက စတတငးကျ ြဖနငတယ လ ကျ နာက တာ မယဆမဘး။ အလားတ ြမငးမရ တာငဆတာ ကျမးဂနထမ တာရတာ ပါ။ ဒါ ပမယ ြမငးမရ တာငရမရ ြငငးတအခါ ဧဝရက တာငလ၊ ခါကာဘရာဇလ မျကစန ြမငနငတ၊ တကကညလရတ တာငမျ းရမရက ြငငးတာမလား။ ဒ တာ ြမငးမရ တာငရတယ ဆ ပး ြပာ နတာ တဟာ တကယတမးကျ တာ X န idea of X နစခက ရာ နတာသာ ြဖစတယလ ကငးကဆတယ။ idea of X ရတာန X ရရမယဆတ ကျ း ကာငးြပဆချကက လာဂျစစညးကမးနမညဘး။ (စကားစပလာလ ဒးကားလညး McX န ခပဆငဆင တးဖးတယ။ သဆမာ idea of God ရတအတက God ဆတာ ရတယလ ဒးကားက ကျး ကာငးြပဖးတယ။ အခ ြပာသ လာက တာ မတဘး၊ ြဖစကတတဆနးမနငဘး ပါ။ ဒါ ပမယ သ ဘာက တာ ဒသ ဘာပ။) တချ ဖ လာ ဆာဖာ တက McX လ X န idea of X က မ ရာ ပမယ သတရတယ ြပာတ အရာဟာ လက တမရ သးတ ြဖစနင ြခရတ အရာလဆတယ။ အဒလ ဖ လာ ဆာဖာ တက ကငးက ဝငးမနး Wyman လ နမယ ပးထား တယ။ Pegasus, Wyman maintains, has his being as an unactualized possible. (p.3) ဝငးမနးအပါအ၀င တချ က ြမငးမရ တာငဆတာ လာ လာဆယမရ သးတ၊ ဒါမမဟတ လကဆပ လကကင မြပနင သးတ၊ ရနင ြခရတအရာလ ြပာလာနငတယ။ ကမာ ပ မာ မရရင စကာဝဠာထက တ နရာရာမာ တချနချနမာ ရ နနငတ အရာလ ြပာလာနငတယ။ ဘာလ

Page 11: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဒလ ြပာနငသလဆတာ မးခနးထတကညရင သတက အခလ ြပန ြဖလာနငစရာရတယ။ ြမငးမရ တာငရ ဂဏသတ တနပတသက ပး တတကျကျ ြပာထားတာ တ ရတယ။ ယဇနာ ပါငး ဒ လာကဒ လာကြမငတယ၊ ဒလဒလ နရာမာရတယလ ကျမးဂနထမာ ဆထားတယ၊ တနညးအားြဖင ြမငးမရ တာင ဆတ နာမရ ဂဏသတ တက ဝါကျဖ ပး ဖာြပနငတယ။ ဒါ ကာင ြမငးမရ တာင မရဘးဆ ပး ြငငးလမရဘးလ သတက ြပာလာနငတယ။

ဒါ ပမယ ြပဿနာက အရာတခမရဘးလ ြပာတာဟာ အာကာသနအချန space-time ထမာရမ နဘးလ ြပာချငတာ မဟတလား။ ြမငးမရ တာငလ ခ နတအရာမာ ရတ ဂဏ သတ တထမာ အချနနအာကာသထ တညရြခငး ဆတ ဂဏသတမရဘးလ ြပာချငတာမလား။ ဒါက ဝငးမနးတလ ဖ လာ ဆာဖာ တဘကက ခလြပန ြပာလာနငတယ။ 'တချ အရာ တဟာ အချနနအာကာသထ ရမ န ပမယ သတရတာက ဘယလမ သသယြဖစစရာမရဘး၊ 'ဥပမာ ၃ ဟာ ၂၇ ရ သးထပကနးရငး။' ဆတ ဝါကျကကည။ ၂၇ ရ သးထပကနးရငးဆတ ဂဏသတတခ ၃ မာရတယ။ ဒါ ပမယ ၃ ဆတ ဂဏနးဟာ အချနန အာကာသထရ နတယလ ဘယသ ြပာမလ၊ ဒါ ပမယလညး ၃ ဆတ ဂဏနးက တာ ရတယမလား၊ ဒစဉးစားနညးနအရဆ ြမငးမရ တာငဆတာ ၃ လပ အချနနအာကာသထ ရမ န ပမယ ၃ ဆတ ဂဏနးလ သက မရဘးလ ြပာတာယတမရဘး၊ ဒါ ကာင ြမငးမရ တာင ရတယ။' ဒ နရာမာ ဝငးမနးတရ ဒကျး ကာငးြပဆချက ဟာ အ တာ လး တာသားပရတယလ ထငစရာပ။ mathematical objects ခ တ သချာဘာသာရပက ပစညး တ ဥပမာ ကနး ဂဏနး တ၊ နစထပကနးရငး တ စတာ တဟာ ြပာခသလ အချနနအာကာသထ ရမ န ပမယ သတနဆငတ အမနတရား တက ကျ နာတ နားလညနငတာကက ဒအရာ တက မရဘးလ စတချလကချ ြပာရစရာမရသလပ။ တဘကမာ ဒလအရာ တက ရတယလ မးစမးြပလကရင ကျ နာတရ စကာဝဠာကးဟာ ဖာငးပ နမာပ။ လ တ၊ တရစာန တလ ကငလတယလရတ၊ တနညးအားြဖင အချနနအာကာသထရ နတ အရာ တအြပင မာင ပါကကျငးတ၊ ငရတ၊

နတြမငးပျတလ အချနနအာကာသထ ရမ နတ အရာ တနပါ ဖာငးပ နမာပ။ ဒလြဖစရတာဟာ တကယက ဝငးမနးတလ ဖ လာ ဆာဖာ တဟာ exist ဆတ ဝါဟာရက ဖျကဆးပစလလ ကငးက ြပာတယ။ Wynam ... is one of those philosophers who have united in ruining the good old word 'exist'. (p.3) ဝငးမနးက 'winged-horse does not exist' ဆတာက လကခ ပမယ နတြမငးပျအ ကာငး ြပာလရ နတာမ တနညးအားြဖင နတြမငးပျဆ တ နာမက ကတား နရာမာ ထားပး ဝါကျဖ လ ရ နတာမ 'winged-horse is' ဆတာကလညး လကခ ပးရမယလ အထနတကတယ။ ဝငးမနး ရ အထနတကမက အ လာ ပး ပး သက exist ဆတ စကားလးက ပးမယ၊ သက တာ is ကပ ယမယလ ကငးကဆတယ။ ဒ နရာမာ ဗမာစာအတကက ြပဿနာရလာ တယ။ ဗမာမာ 'ရတယ' ဆတ ဝါဟာရအတက အငဂလပမာ 'exist' န 'is' နစခရ နတယ။ အခ အ ပ မာ ြပာခသ လာကက အငဂလပက exist န is ဟာ ရတာက ြပတပဒ တဆ ပမယ သတနစခရ အနစသာရက ဘာမမဆငဘး။ ဒါ ပမယ I am န I exist ဆတ စကားနစခက ဗမာလြပနလကရင 'ငါရတယ' လပထကတယ။ am န exist နစခြခားနားပက နာကပငး အခနး တမာ ထပ ပး ဆး နးဖ လျာထားလက ပး လာ လာဆယမာ အန တာ လာဂျ အြငငးအခအ ကာငးဆကရ အာင။ ဝငးမနးတရ စကာဝဠာထမာ အချနနအာကာသ ထ ရမ နတအရာ တပါ ပါ နတာ အ ပ မာ တခ ပး ပ။ ဒလ ပါ နတာ ဒအရာ တက ကတား နရာမာထား ပး ဝါကျဖ လရ နတအတက လ သတက ကျ း ကာငးြပတယ။ ဒါ ပမယ အဒလ ကတား နရာမာထား ပး ဝါကျဖ လရရင တာင တချ မြဖစနငတအရာ တ ရတယ။ ဥပမာ စကဝငးပတဂဆတ ပါငးစပနာမကကည။ စကဝငးပတဂဟာ တဂဆတ ဝါကျဟာ မနလား မားလား။ ဒ မးခနးဟာ အ တာ လး ဂကျပ ရတယ။ ' ပါငမနပ မာ တာကားဟာ မာ တာကား' ဆတဝါကျဟာ မနတယ။ မနတာမ ရးရးမနတာမဟတ။ မနကမနရတ၊ တနညး မားလမရတအမနမျ း။ ဖ လာ ဆာဖမာ

Page 12: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဒလဝါကျမျ းက necessary proposition လ ခ တယ။ လငဘနစ Leibniz က necessary proposition ဆတာ ဒအဆက negate လပရင ဆလတာ ဒအဆရ ဆနကျငဘက အဆက ချ ရးရင အဒဆနကျငဘကအဆဟာ သကသကခါ အာငမားတအဆမျးလ အဓပါယ ဖင ပးတယ။ အခ ြပာ နတ အဆရ ဆနကျငဘကအဆက ချ ရးရင ' ပါငမနပ မာ တာကားဟာ မာ တာကားမဟတ' လ ရတယ။ ပါငမနပ မာ တာကားပါဆ နမ မာ တာကားမဟတဘးလ ြပာတာ သကသကခါ အာငမားတာ ပါ။

ခတခါ ' ပါငမနပ မာ တာကားဟာ မာ တာ ကား' ဆတဝါကျရ သဏာနန 'စကဝငးပတဂဟာ တဂ' ဆဝါကျရ သဏာနဟာ တ ထရာထပ။ ဒ တာ ကျ နာတရ 'စကဝငးပတဂဟာ တဂ' ဆတဝါကျဟာလညး မနရမယ။ ဒါဆရင စကဝငးပတဂရတယဆတ အဓပါယသက ရာက သား ပ။ ဒ တာ အဓပါယရတအရာဟာ ရတယလ ဝငးမနးတ အ ပ မာ ကျ း ကာငးြပခတအတငး ဆ စကဝငးပတဂရတာက လကခရ တာမလ ြဖစ န ပ။ ဒါ ပမယ စကဝငးပတဂဆတာ လာကမ ဘယလမ မရနငတအရာ။ စကာဝဠာ တခင ပ ပစငလကရာကည။ မရတာကျနး သတ အရာ။ ဒါ ပမယ စကဝငးပတဂဆတာ ရနငတအရာလ လကခတ လာဂျစသမား တ တကယက ရတယ။ အ ပ မာ တခရတ သစတးယားက မငး နာငဟာ အဒ လာဂျစ သမား တထပါတယ။ ကငးအြမငမာ McX ရာ၊ ဝငးမနး ရာ နစ ယာကစလးရ အန တာ လာဂျမာ ြမငးမရ တာငမရရင ြမငးမရ တာငအ ကာငး စကားထထည ြပာလမရ (P1)၊ ြမငးမရ တာင အ ကာငး စကားထထည ြပာလရတယ (P2)၊ အဒအတက ြမငးမရ တာငရတယဆတ ကျ း ကာငးြပဆချကက ယကတာမ သတ ရလကလမက ြခရာခမယဆရင အခ ကျ း ကာငးြပဆချကမာ သတသးထားတ premise နစခ P1 န P2က ဆနးစစကညတာ လပရ တာမ ပါ။ ဒအလပက နစဆယရာစရ လာဂျစဆရာများြဖစတ ဂျာမနက Frege န အငဂလပလမျ း ြမနမာ စာဖတပရသတန ရငးနး နတ ဘာထရနရပဆတက စလပတယ။ ြပာခတ အဓပါယမရတ အရာ တ ရ နတယ ဆတ ကျး ကာငးြပဆချကက ဘယလ ချပမလ

ဆတအချကက စဉးစားကဆရာက န ဖရယဂယ န ရပဆနစ ယာကက သတဖ လာ ဆာဖ တက အသးသး ဖာထတလာခကတာပ။ ပမနဆ ဖရယဂယန စဖ ကာငး ပမယ ကငးက သအက ဆးမာ ရပဆန စထားတယ။ ဒ တာ ကျ နာတလညး ရပဆန စတာ ပါ။ ဝငးမနးတ၊ McX တရ ကျ း ကာငးြပဆချကက သဘယလ ချပသလဆတာ အခကညကမယ။

McX တ၊ ဝငးမနးတရ ကျး ကာငးြပဆမက ပထမ premise P1 က ဘာထရနရပဆက ခလတကတယ။ အရာဝထ တရတယလ ယဆစရာမလဘ ဒအရာဝထ တအ ကာငး ကျ နာတ အဓပါယရတ ဝါကျ တ တည ဆာက နငတယဆ ပး ရပဆက ြပာတယ။ သရ နမယကး theory of description ဆတာ ဒအဆက သက သထဖ ကးစားမပ။ Russell in his theory of so-called singular descriptions, showed clearly how we might meaningully use seeming names without supposing that there be the entities allegedly named. (p.5) ကငးရ အက ဆးထမာ Russell ရ နမယကး သအရအ ကာငးက အကမး လာကပ ြပာသား နငတယ။ ရပဆရ သအရ On Denoting ဆတ နမယကးအက ဆးမာ အခ ြပာတ သအရ အ ကာငးက ပ ပးြပညြပညစစ ဖတရနငမယ။ သရ သအရက ရပဆက denoting phrase တခခက ရညညနးတစကားစဆတ အရာန စတယ။ 'လကရြပငသစဘရင' တ၊ 'မျဉး ပငနစ ကာငးက ဆကထားတ အတဆး မျဉး' တဆတာ တခခက ရညညနးတ စကားစ တ။ ဒလ စကားစ တက အခလ သရပခနငတယလ ရပဆက ြပာတယ။ ရပဆ အဆအရ 'လကရြပငသစဘရငဟာ ထပ ြပာင နတယ' ဆတဝါကျက အခလ သရပခနငတယ။

(၁) ြပငသစမာ လာ လာဆယ ဘရငတ ယာက ဆ တ ယာကသာရတယ၊ (၂) အဒတ ယာက ထ သာဘရငဟာ ထပ ြပာင နတယ။ ဒ တာ 'လကရြပငသစဘရငဟာ ထပ ြပာင နတယ' ဆတဝါကျမနမမန ဒဝါကျက သသရပခထားတ အချကနစချက မနမမနကကည ပး ဆးြဖတနင သတ။ ြပငသစဟာ သမတနငငြဖစတအတက သဆမာ လာ လာဆယဘရငမရဘး၊ ဒ တာ (၁) ကမားသား ပ။ ဒ တာ မလဝါကျကမား နတယ။

Page 13: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဒါ ပမယလညး ဒဝါကျဟာ အဓပါယရတယ၊ ဗမာစာ တတသတငးဒဝါကျက နားလညနင တယ။ ဒ တာ ဝါကျတခဟာ လနားလညနင ပ မယ မား နနငတာ တရတယ။ အ ပ မာ ကျ နာတ တခတ ြမငးမရ တာငတ၊ မာင ပါကကျ ငးတ စတနာမ တဟာ တကယ တာ descriptive phrase တခခက ဖာြပတ စကားစ တပလ ရပဆက ြပာတယ။ ဒနာမ တ၊ ပါငးစပနာမ တက အရငဆး တခခက ရညညနးတ စကားစအြဖစအသင ြပာငး ပးတ အခါ မာင ပါကကျ ငးတ၊ ြမငးမရ တာငတလ နမယ တက ကျ နာတ သရပခ ကညနငမယလ ရပဆက ြပာတယ။ ရပဆက ြပာသလ ခ ကည မယဆရင ြမငးမရ တာငဆတာ တကယ တာ ကနး ကး လးကနးအလယမာ ရတ တခတညး သာ တာငဆတစကားစက ဖာြပ နတအရာလ ရပဆက ြပာတယ။ ြမငးမရ တာငဟာ ယဇနာ ပါငး ရစ သာငး လး ထာငြမငတယဆတ ဝါကျက ရပဆက အခလ ခစတတယ။ (၁) ကနး ကး လးကနးအလယမာ တာငတခထ ရတယ၊ (၂) အဒ တာငဟာ ယဇနာ ပါငး ရစ သာငး လး ထာငြမငတယ ဆ ပး ရပဆ သအရအတငး သရပခကညနငတယ။ ဒသအရရ အားသာချကက ြမငးမရ တာငဆတအရာ တကယရ နတယလ အရငဆးယဆစရာမလဘ ြမငးမရ တာငအ ကာငး ဆး နးနငတာက ရငးြပနငစမးရတာပ။ မာယာဘဝထ ရးသဟာ ြမသနးတငဆတ ဝါကျက ရပဆသအရန သရပခကညမယဆရင (၁) မာယာဘဝထ ရးသ တ ယာကပရတယ၊ (၂) မာယာဘဝထက ဘယသ ရး ရး ရးတလဟာ ြမသနးတငဆ ပး ရတယ။ တကယ တာ ရပဆရ သအရမတငခငကတညး က ဂျာမန လာဂျစဆရာ ဖရယဂယက နမယ တ၊ ဒါမမဟတ singular term လ သ ခ တ ဧကဝစစကားစ တ (ဆလတာ ဝထတခထက ရညညနးတစကားစ တ) ရညညနးအမတအသား ြပတာ naming န ဒနမယ တ၊ စကားစ တရ အဓပါယ meaning နစခဟာ သပသပစလ ဆတယ။ ည နကယဆတာ ည န တရတ ကယလ အဓပါယရ ပး မး သာကကယဆတာ အာရဏတကချန တရတ ကယလ အဓပါယ ရတယ။ ည နကယန မး သာကကယဆတ နမယနစခဟာ အဓပါယနစခရတယ၊ ဒါ ပမယ သတရညညနးအမတအသားြပတ ဝထက တာ

တခထပ။ နစခစလးဟာ သာကာဂလက ြပာတာ။ ဒါကကည ပး နမယန အဓပါယဟာ သပသပစ။ နမယတခမာ သရညညနး အမတ အသားြပထားတ ဝထရချငမရမယ။ ဒါ ပမယ အဒလမရရင တာင ဒနမယမာ အဓပါယရနင တယ။ ဒါကကည ပး နမယတခဟာ အဓပါယ ရရင တာင ဒနမယက ကယစားြပထားတအရာ တကယရမရ ဘယလမ အာမမခနငဘးလ ဖရယဂယက ြပာတယ။ ဖရယဂယရ သအရက theory of sinn or meaning ဆ ပးသကတယ။ အ သးစတက သရ နမယအကးဆး အက ဆး ြဖစတ On Sense and Reference မာ လလာနငတယ။ ကျ နာအထင အက ဆးထမာ အဓက ြပာချငတာက စကားစ တမာ ကငလ တယလ မရတ meaning အဓပါယဆတအရာ ရ နတယဆတာက အဓက ကျး ကာငးြပထား တာလ နားလညမတယ။ ( ရ လဆကရန) ဝတတ

စာညနးက

စာဝငး ပဝငးစကားဝငး စာအပအညနး ဇဇဝါ စာ ရးဆရာ။ မစာ စာအပအမည။ စာဝငး ပဝငးစကားဝငး ထတ ဝသ။ စတကးချ ချ ထတ ဝ သာခနစ။ ဖ ဖာဝါရလ ၂၀၁၃ ြမနမာနငငက စာဖတပရသတဟာ အ ပါစား စာ ပ တန ရငးနး နခတာ ဆယစနစ တ အများကး ရပါ ပ။ တကကျမးလ စာမျး တ၊ နကတ တန ပနပ လာက၊ ရးသ လာက၊ စာဖတသ လာက ကျနပ နခ ကတာ တာ တာ ကး ကာခပါ ပ။ နငင တာရ ဂဏသကာန ြပညသ တရ ကယကျငတရားက ဝငးဝနးထနး သမး ပးမယ ဆတ ရညရယချကန ကလန ခတကတညးက ဖ ခ၊ ရခတ စာ ပစစစ ရးက တငးြပညမာ စာ ကာငး တ မထကြခငးရ တရားခလ လကည းထးအြပစတငမယဆ တငလ ရပါတယ။ ဒါ ပမယ တဘကကကညရင စာအပစာ ပ တ လတလတလပလပ ထတခင မရတအချနမာ စာ ရးသ တ လတလတလပလပ

Page 14: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ပညာရာမးခ ကသလား။ စာဖတခကသလား။ လတလပတတ ခတမာ ဒါ တဒါ တ ထတမဟ ဆ ပး ဖတခက၊ ရးခ က၊ ကယခ ကာငး အာင ြပငခ ကသလား။ မစာရ ပဉးထကစာအပထက မာငသာနးန အ ြဖက တာ စာ ရးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ တဟာ စာမဖတဘးတ။ ဒစာအပထမာပ အာငသငးက တာ လငယ တက အားရပါသတ။ မစာ ကယတငက တာ စာ ပစစစ ရး မရ တာ ပမယ တကကျမးန ဝဒပညာစာအပ တသာ ဖတက၊ ရာငးစကတ ခတမာ သနစ ပါငးများစာဖတခ၊ မတခ၊ မးခြမနးခ၊ ဟာ ြပာထတလငခတာက စာ ပနယ မလတလပခငက ကျမဒါ တ လပခ တယ။ စခတယ ဆတာက အခ ချြပနနငတာ တရပါတယ။ ၂၀၀၇ မတလ ကတညးက RFA မာ လငခတ ဆာငးပါး တက က ၁၂ခခ ပး စာအပြပနထတတာ တရပါတယ။ ကဏဍ ၁၂ ခမာ ထပဆးက ဘာသာစကား၊ တငးရငးသား ဘာသာစကားန စာ ပ၊ စာ ပဆ အမျ းမျ း၊ စာ ပ ဟာ ြပာပန ဆး နးပ၊ စာ ပပညာရင အမတတရ၊ စာအပစာ ပရခငး၊ ကဗျာ၊ ြပဇာတ၊ ဝတတရည၊ သတငးစာ/မဂဇငး စာ စာင၊ တဆ မးြမနးခနးန စာ ပယဉ ကျးမ အနပညာ ဆတ က တ ပါပါတယ။ ခါငး ခါက ရးတာန ဂါင ကာက ရးတာ စတ အသးအနနး တအ ပ ဆး နးတာ၊ မနး လးသ မနး လးသား တရ ဘာသာစကား ကမးကျငပင နငမက ချးကျး ရးသားထားတာ တ ပါသလ ြမနမာစာ ပမာ အရငကဖတရခတ နငင ရး စာ ပန ဘာသာြပန တက ြပနသးသပြပထား တာ တပါပါတယ။ နာကဆးအမျးအစားထက သခငဘ သာငးရ လနတရစာနလ ဝတမျးက နာငးလ တ သဖ ြပနမတဆက ပးထားတာ မျးဟာ ဒစာအပရ တနဖး တခပါ။ စာ ပဆအမျးမျးက က သမငးပစချဉးကပ တငြပထားတာလ တနဖးရပါတယ။ ဒက န တငးရငးသား ဘာသာစကားန စာ ပ က လာကသာ စာ ရးသက သမငး ကာငးပစ ဆက ရးပရပါတယ။ ဒါ ပမယ နာကအတ တ ထကလာရင ဘာပါမလဆတာ မသ သး တာ တြခားက တမာလ ကျကျနန၊ လကတဆးနက ပး တငြပမယ က တ ပါလာ ကာငး ပါလာနငပါတယ။ တငးရငးသားဘာသာစကားန စာ ပက ဟာ ဒစာအပရ နာက အနစတခပါ။

တငးရငးသားစာ ပ တန ယဉ ကျးမက ချာငထးထားတ နဝတ၊ နအဖန အခထလ သပမထး သးတ ဒ ခတမာ တငးရငးသား တရ ကယပငလကဏာန ယဉ ကျးမက အ လး ပး ဖာြပတ၊ သ တသနြပ ရးသားတ စာ ရးသရ စတနာန အားထတမက ချးကျးရမာ ြဖစပါတယ။ ဒစာအပက ဒဂနတာရာရ ဗညားဒလ၊ ဆရာလ ဘရ ြမနမာစာ ပ ဧညခစာတမး၊ တကစးရ စာကးစကားကး နာက နရရက ထတတ စာ ရးသအကကလက ရးစငစာ ပ စတ စာအပ တန နငးယဉြဖစပါတယ။ နစ ပါငးများစာ စ ဆာငးခတ စာ တ၊ ကယအ ကက တက တြခားလ တဖတရ အာင ညနးခ၊ ရးခကတလ တထမာ အခစာ ရးဆရာ မစာပါလာပါ ပ။

စာအပမာ ဟာကက၊ ထာကြပစရာ များများ စားစား မရပါဘး။ အသလငရ တရ သ ဘာ သဘာဝအရ အစအစဉရညရည တ လငခင မရ တာ တချ ဆာငးပါး တဟာ တတယ၊ ဖတစရာ တ၊ သစရာ တ ကျန သးတယ ဆ ပး မချငမရ ြဖစမပါတယ။ အဒလမျ းဆရင ဆာငးပါး၂ပဒ ၃ပဒခ ပး ဆကလငဖ အက ပး ချငပါတယ။ ြမနမာအမျးသမး တရ အ န အထားဆတ ဆာငးပါးမာ ဉးတင ဆရ ဆာငးပါးတပဒထကပ ကးကား ပး ဆး နး ထားတာကလ နာကဘာလာအးမလဆ ပး မချငမရြဖစရပါတယ။ တကယလ အဆကရ သး ရင ဘာြဖစလ ဒပထမတမာ မထညသလ ဆတာလ မးခနးထတြဖစပါတယ။ ဒ ဆာငးပါး တဟာ ြမနမာြပညအြပငဘကက စာ ပစစစ ရး ဘာငအြပငက အသလငခတာ ြဖစ ပမယ စာ ရးသဟာ ကယကကယ ြပနစစစထားတ အရပ တ တချ ဆာငးပါး တ မာ ပ ပါတယ။ ြမနမာအမျ းသမး တရ အ နအထားဆတ ဆာငးပါးမာပ ဉးတင ဆရ အဆက ထာကခတသ ဘာ ရးထားရငး ြမနမာအမျ းသမး တဘကက ရပတညပ ြပ ပ မယလညး နာကဆးမာ ဉးတင ဆရ မနးမ တညဖျငးတာ ယာကျား တညဖျငးလ ဆတ အဆက မဆနးစစဘ ချနထားခတာကလ စာ ရးဆရာဟာ ရရငးစ ဘာင တက ဘယ လာကထ မးခနးထတမလဆတ အ တး မျး ြဖစ စပါတယ။ ‘သတသည အလနည၏

Page 15: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

သတသည အလနဖျငး၏။ သ သာ သတ ညဖျငးကသညမာ ကန တာတ ညဖျငးလပင မဟတပါလား’ဆတ အဆဟာ သာမနကညရင မနးမ တဘကက လက ရးတပရပါတယ။ ဒါ ပမယ မနးမ တ ကယတင တာ အာင တတ အာငလပဖ တတနငကရ လားဆတ သသယက ဒအဆမာ ပါပါတယ။ ဒါ ပမယ ၁၉၅၄ တနးက ရးခတ အဒအဆဟာ အဒ ခတရ စနဆရင ခတက စန ခ တစာလ ြပာလ ရပါတယ။ အဒအဆက စာ ရးသက ဒထက ရရဝဝ မးခနးထတ စချငတာပါ။ တခါ တြခားငရမယ အ ကာငး တ ကာင ဝဖန ရးန ဘာသာစကားလ ဆာငးပါးမျးမာ အြငငးအခြဖစတ ဆရာ၂ ယာကရ နာမည တက ချနထားခတာ ဆာငးပါးရ အားနညးချကလ ြဖစသားပါတယ။ ဥပမာက သချင၊ ဒအ ကာငး က သ တသနလပချငတလ တအဖ သလနစ ပျာကသားပါတယ။

အချပ ြပာရရင တာ စာဝငး ပဝငးစကားဝငး စာအပဟာ စာဖတဝါသနာပါသတငး ဝယသမး သငတ စာအပပါ။ အလယကးကားလရတ ြမနမာစာ ပန ယဉ ကျးမဆငရာ အဖးတန အချကအလက တပါသလ၊ သ တသန လပချငသ တအတက လမးစ ဖာ ပးတ စာအပ ကာငးတအပပါ။ တငးရငးသားစာ ပ တက အ ရး ပး လလာထားတ စာအပမလ တငးရငးသား တကလ ဒစာအပဖတ စချင ပါတယ။ တတနငရင ဒစာအပက တငးရငးသား ဘာသာစကား တနလ ထတ စချငပါတယ။ ဇဇဝါ

သးသပချက

၂၀၀၈ ဖ စညးပ၊ Structural Violence န ငမးချမး ရး တည ဆာကြခငး နသင

Structural Violence ရ အကျ းသက ရာကမ တက နငင ရးမာလညး ရနငတယ၊ လမ ရး

မာ တာ လမ ရး တရားမတမ ကငးမြခငး Social Injustice လ သးပါတယ၊ ဆလတာက တာ နငင ရး၊ စးပား ရး၊ လမ ရး၊ ပညာ ရး၊ ဥပ ဒ အကာအကယ စတ နယပယ တမာ အရငးအြမစ တ (Resource) ခ ဝမမာ တဖက စာငးနငးြဖစ နတယ။ လတချ မာ နငင ရးန စးပား ရး၊ လမ ရး လပပငခင တ အလနအက ြဖစ နတ အချနမာ တချ က တာ အ ြခခ အခငအ ရး တာင မရ၊ အ ြခခ စား၀တ န ရး လအပချက တာင မြဖညဆညးနငတ အ ြခအ နမျးက ဆလပါ တယ။ Structural Violence ရ အကျ းသက ရာကမ နယပယက သးငယတ လအဖ အစညး တခက န နငင တအထ ပစအမျးမျးန ကျယကျယြပနြပန ရ နပါတယ၊ ဥပမာ HIV/AIDS လ ေ၀ဒနာ ခစားတာရချငး အတတ၊ ချမးသာတ နငငက လ တက လသကတမးြပည နနင အာင ဆး တက လကလမးမ နတအချနမာ ဆငးရတ နငင တက တြဖတြဖတ သ နရတကစမာ Structural Violence ရ နပါတယ၊ ဒလပ နငငတခတညးမာ နထငတာချငးအတတ လတချ က ဆငးရတအတက ကာကယနငတ ရာဂါ၊ သမဟတ ကသ ပျာကကငးနငတ ရာဂါန သဆး နရတ ကစမာ Structural

Violence ရ နပါတယ၊ အတချပက တာ ရာငလလ ရနငတ ြပဿနာြဖစပါလျကန တစတ ယာက၊ လအပစ တခက တနညးတဖန နစနာ နမယ၊ နစနာ အာင အငစတကျးရငးအရ၊ ဥပ ဒအရ၊ အာဏာ၊ င ကး၊ လမျး၊ ကျားမ၊ အသက စတ အချက တ ပ အ ြခခ ပး ကနသတထားရင Structural Violence ြဖစ နတယလ သတမတပါတယ၊ ပဋပကတငးရ ရခ ြမခက စစလကရင Structural Violence တနငပါတယ၊ ဒါ ကာင ပဋပကတငး တက ြဖရငး ပး ရရညတညတတ ငမးချမး ရးက တည ဆာကနငဖ Structural Violence ကစက ကငတယဖ လပါတယ။

Page 16: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

သ ဘာတရားအရ ပဋပက တက ြဖရငးက တအခါမာ အသငသ ာနသးမျ းရပါတယ။ (၁) Peacekeeping - မး လာငတအခါ မးသတတာန တပါတယ၊ ပဋပကြဖစ နတ ဘကနစဖကက ဖျန ြဖရတ အလပပါ။ တခါတ လ ပဋပက တ ကးထားမသား စဖ စစ ရးနညး (သမဟတ) အကမးဗရမး နညးလမးက အသးြပရတာမျးရတတလ ဒနညးက ြပသနာများပါတယ။ (၂) Peacemaking - ပဋပကြဖစ နတ ဘကနစဖကက စကားနညးရနစ ပး နာက ငမးချမး ရး လပငနးမာ မျက မာကြပလာ စ အာင တနးအား ပးတာမျးပါ ၊ အ ကာငးဆး နညးလမးက တာ အြပနအလန လးစားသမန နား ထာင ဆး နးြခငး (Dialogue) ပါပ။ (၃) Peacebuilding - ငမးချမးတ လအဖ အစညးအြဖစ အစဉသြဖင တညတ န အာင ဖနတးြခငး ြဖစပါတယ၊ ငမးချမးစာ အတယဉတ နထငလတဆန၊ ခနစတရား၊ တရားမတမ၊ အခငအ ရးတနးတြဖစမ ဆတ အ ြခခ တအ ပ မာ ငမးချမးတ လအဖ အစညးအြဖစ တည ဆာက ရတာမျးပါ ။၊ Peacebuilding က ဖာ ဆာငတ အဆင ကလညး ပညာ ရးက ၊ အာက ြခအဆင ဒမက ရစအခငအ ရးက ြမငတင ပးြခငး၊ ဆငးရမတကဖျက ရး၊ ြမယာြပြပင ရး အဆင တ မျ းစ ြဖစနငပါတယ။ မး ဘး ရာင မ လာငခငတား၊ ကာကယြခငးဟာ ကသြခငးထက ထ ရာကတယဆတ စကား တ အတငးပ ပဋပက တက တြပနြခငး အဆငပသ ာနသးမျ းမာ Peacebuilding က တာ အ ရးအကးဆးပါပ။ ပဋပက တ မ ပ ပါက အာင အ ြခအ န တက ဖနတး ထားဖ လပါတယ၊ သကတအတငး ပဋပက တရပဟာ ပါကက ပးသားရင အဆးသတဖ ခကခသား တတလပါပ၊ ြမနမာြပညဟာ တငးရငးသား ပါငးစ၊ ယဉ ကျး မ ပါငးစ နထငတ နငငြဖစတယ၊ ခတ အဆကဆကမာ Structural Violence ရခတာ ကာင အဖအစညးအတငးမာ၊ တငးရငး သား အပစ တကားမာ နငင ရး၊ စးပား ရး၊

လမ ရး၊ ပညာ ရး၊ ကျနးမာ ရး အခငအ ရး မညမမ တ၊ မယကညမ တ ကးစးလာခတယ။ ြပညတငး စစကးကလညး နစ ပါငး ၆၀ ကျာခ ပ၊

ဦးသနးစနအစးရက အတကအခ တ၊ တငးရငး သား တန ငမးချမး ရး ဆး နး နတယ၊ ဒါ ပမယ ၂၀၀၈ ဖ စညးပ ကယတငက စစတပက နငင ရးန စးပား ရး အခငထး တ ပးထားတဖ စညးပ၊ ြပညသ တရ ဒမက ရစ အခငအ ရးန အသက မး၀မး ကာငးမ တက နညးမျးစန သမးပကထားတ ဖ စညးပ၊ တငးရငးသား ဒသက သဘာ၀အရငးအြမစ တ က ဒသခ တ ခစားခငမရ အာင ကနသတ ထားတ ဖ စညးပ ြဖစ နတယ။ တရားမတြခငး၊ လတလပြခငး၊ တနးတညမမ၊ ကငးမ နတယ။ တနညးအားြဖင နငင ရး၊ စးပား ရး၊ လမ ရး မာ Structural Violence က ဖနတးထားတ ဖ စညးပြဖစ နတယ။ ဒါ ကာင ဘယ လာကပ ငမးချမး ရး အာသသ ရပါ စဦး တာ ရရညတညတတ ငမးချမး ရးက တည ဆာက ဖ ရ ပ မာ အရပ ရးသလပ ြဖစပါလမမယ။ ( နသင)

“ဘာ ကာင မာကစက ဖတ နက သးသလ” - ဂျာနသနဝဖ အပငး (၃) ဘာသာြပနသ - ဇာ ငမးချမး ( ခတ မာငးအတ(၁) အမတ ၄ မ အဆက) ယခစာအပ၏ ဖ စညးပ ပစ ၁၈၈၃ခနစတင မာကစ၏ အတဂ ြမ နရာ၌ မာကစ၏ ဘဝတသကတာ မတ ဆလညးြဖစ၊ ပး ပါငး ဆာငရကသလညးြဖစ၊ အား ပးကည ပးသ လညးြဖစ သာ ဖရကဒရစအနဂျယ ြပာကား သည မနခနးတင အနဂျယက ကျ နာတ၏ လမကမာ ကးအ ပ မာ နားလညသ ဘာ ပါက ထားပက ြပာငးလသား စနင သာ ရာ ဖ တရမ နစခသည မာကစ၏ ဧရာမ အာငြမငမကးပင

Page 17: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ြဖစသညဟ ဆသည။ ပထမရာ ဖ တရမမာ “ဒါဝငက ဇဝသဘာဝ၏ နယာမက ရာ ဖ တရခ သလပင မာကစကလညး လသမငးဖ ဖ းမ၏ နယာမက ရာ ဖ တရမပငြဖစသည” ဟ အနဂျယက ဆသည။ ဤသညမာ ထတကန ပစညးနင ကနထတအငအားများ ဆငရာ ယကနယမ အ ြခခ သာ သမငးဆငရာ ရပဝါဒ ( Historical Materialism) သ ဘာတရားပင ြဖစသည။ ဒတယအားြဖင “မာကစက ရာ ဖ တရခသညမာ ယ န ခတအရငးရင စနစ၏ ကနထတလပမနညးလမးပစက ြပ ာနး န သာ အ ရ၏ အထးြပနယာမ နင ထကနထတလပမနညးလမးပစက ဖနတးလက သာ ( ငနငဂဏမက သာ) အရငးရင လတနးစား(သ ဌးြဖစမ အရငးရငလတနးစား မဟတပါ။ ။ဘာသာြပနသ)တပင ြဖစသည။ အစနးထကတကလာ သာတနဖး(၏ နာကခ ဇတ ကာငး)က (မာကစက) ရာ ဖ တရ လကမသည ယခင လလာ စးစမး နခသမ နင အ မာငထတင စမးတဝါးဝါး ြဖစ နခသမက မး မာငးထးလကသညနယ ရလသည” ဟ အနဂျယက ဆ လသည။ ထသဆလင ဤသညမာ အစနးထက တကလာ သာ တနဖးဆငရာ သ ဘာတရားပင ြဖစသညဟ ဆနင လသည။ ထသ ဘာတရားနစခြဖစ သာ မာကစ၏ သမငးနင ဘာဂ ဗဒဆငရာ သ ဘာတရားနစခ နင ပတသကသည အကငးမသာ သးရ သာ သ ဘာများက မာကစ အသက ၂၀ ကျာ အရယသာရ သး သာ ၁၈၄၀ခနစ ပတဝနးကျင က မာကစ၏ အ ရးအသားများတင တရသည။ အဆပါ သ ဘာတရားတမာ မာကစအလပလပခ သာ သကတမးတ လာကတင မမးမအ ချာ သတြခငး ခခရ၏။ ၄ငး အကငးမသာရ သး သာ အ ရးအသားများသည မာကစ၏ ရငကျကလာ သာ အ တးအ ခ များတင မညမ လမးမးခသည ဆသညအ ကာငးက နာကတင ပမအ သးစတ တလာရမည ြဖစသည။ သရာတင မာကစ၏ အ စာဦးအ ရးအသားများ မာ ပမကျယြပနသညက သတချပရမညြဖစသည။ မာကစ၏ ရညမနးချကနင စတသနရာ အ ကာငးအရာတမာ များစာကျယြပနလသည။ အဆပါအ ရးအသားများထတင မာကစ ဆး နးထားခ သာ ဘာသာ ရး ကသ သာ အ ကာငးအရာမျ းမာ နာကပငးအ ရးအသား

များတင မပါဝငသ လာကြဖစသားသညကလညး တရသည။ ထသ မာကစသည သလမးစ ဖ ခ သာ အ ကာငးအရာအချ က စတသနမ လျာ သားခသလ ထငရ သာလညး ကျ နာတကလညး သကသပင လျာသားသငသညဟ မထငသငပါ။ အမနတကယမာ အချ သာ စတက နးဆမ အ ပးနငဆး မာကစ၏ အာ ဘာများသည အဆပါ အ စာဦးအ ရးအသားများထတငပင စတငဖ ဖးလာခြခငးြဖစသည။ “အ စာဦး အ ရးအသားများ” ဟ၍ ညနးဆ လရ က သာ ၁၈၄၅နင ၄ငးမတငမ အချနက ရးသားခသည မာကစ၏ အ ရးအသားများထတင တချတဝက သာ မာကစအသကရငစဉကာလအတငး ပနပ ထတ ဝြဖစခသည။ မထတ ဝြဖစခ သာ မာကစ၏ ထအ ရးအသားများထတင အ ရးပါ သာ စာစများမာ ၁၈၄၄ စာမကမးများ၊ ပါရ စာမကမးများနင ဘာဂ ဗဒနင အ တးအ ခ ပညာဆငရာ စာမကမးများဟ လသများ သာ အ ရးအသားများြဖစ ပး စာမကမးများ၏ နာမည ကယနကသည ရးသားရာ နရာ၊ ရးသား ြပစခသည အချနကာလနင အ ကာငးအရာများ ၏ နကရငးကျယြပနပတက ဖာြပ နကသည။ ထစာမကမးများမာ မာကစ၏ စာဖတမတစများ နင နာကဆကတဆငြခငပများ၏ အစအ ပါငး များြဖစ ပး ၄ငးတမာ ကးကျယ သာ ဉာဏရည ဉာဏစမးများထတ ပး လ ဆာအားစကမ များများြဖင ရးသားခရပရ၏။ အဆပါ အ ရးအသားများမာ အများအားြဖင မာကစ ကယတင မမဘာသာ ပမသ ဘာ ပါကလာ စရ ရညရယရငးြဖင ရးသားခသညက များ သာ လညး မမတအတကမာမ ရအးနင တးသက သပင ြဖစ နသည။ မာကစ၏ အ စာဦး အ ရးအသားများသည ဤစာအပ အခနး(၁) စာကယပငး၏ အ ကာငးအရာများ ြဖစလာမည ြဖစသည။ ထအခနးတင မာကစ၏ အရငးရင လတနးစားများ လမးမး သာ လအဖအစညးက ဖယကျဉထားမများ၏ ကမာတခအြဖစ ပ ဖာ ထားပက တ ကရမညြဖစသည။ အခနး(၂)တငမ အနဂျယက ဖာထတြပခ သာ မာကစ၏ သ ဘာတရားများြဖစသည ဘာဂ ဗဒပညာ ခြခမးစတြဖာမနင မာကစ၏ အရငးရငစနစသည တချနတင အဆးသတလမမညြဖစ ကာငး ဟာကနးထတချကပါဝငသည သမငးနင ဆင သာ သ ဘာတရားများအ ကာငးက ဖာြပမညြဖစသည။ ကျ နာ ရ ပငးတင ြပာခသလပင အဆပါသ ဘာတရားများမာ မာကစ၏ ရငကျကြပညစလာ သာ စနစ၏

Page 18: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဗဟချကမြဖစလာမည အရာများြဖစသည။ အခနး(၃)တငမ ကျ နာတ၏ အဓက မးခနး ြဖစ သာ မာကစက ဘာ ကာငယခအချနအထ ဖတ နကသနညး ဆသည မးခနးက စ စစပစပ ြဖနင ရးအတက ကးပမးထား သညက တ ကရမညြဖစသည။ အဆပါအခနး တင ကျ နာက မာကစ၏ ကးကျယ သာ သ ဘာတရားကးများက ကျ နာတ စနခာ ထားခရမည ဆလင တာငမ ထအထတင လလာရမည အ ကာငးများ အ တာများများ ကျန န သးသညအ ကာငးက ဆး နးသား မညြဖစသည။ သရာတင စာရသများ သတချပသငသည အချကမာ ကျ နာတငြပမည မာကစ၏ သ ဘာတရားပစသည အနဂျယ၏ မာကစ၏ အ ရးအသားများက သ ဘာ ပါကပနင တငြပပများ၏ အ တာများများ လမးမးမရ န သည ဆ သာ အချကပငြဖစသည။ ကျ နာ ကးကားသားမည မရငးစာများတင မာကစတဦး တညး သးသန ရးသားခ သာ စာများ၊ “ဂျာမနအ တးအြမငစနစ” နင “ကနြမနစ ကြငာစာတမး” ကသ သာ မာကစနင

အနဂျယတ ပးတ ရသားခ သာ စာတမးများ အြပင အ ရးပါ သာ အ ရးအသားတခြဖစသည အနဂျယတဦးတညး သးသန ရးသားခ သာ အ ရးအသား (ဆရယလစဝါဒ။ ။ စဆရယလစနင သပနညးကျ ဆရယလစ) ကသ သာ မရငးစာများလညး ပါဝငမညြဖစ သည။ အမနတကယအားြဖငလညး မာကစ၏ အကးကျယဆး သာ ပါက ြမာကမများ အ ကာငးက အနဂျယ၏ မာကစဈာပနတင ြပာခ သာ မနခနးမတဆင ကာကနတ ပး ဖာြပခသညက တခ ကပး ြဖစမညထငပါ သည။ (အဆပါ မနခနးမာလညး အနဂျယ၏ မာကစနင ပတသက သာ ဆာငးပါးရညတပဒမ ထတနတထားြခငးြဖစသည။) မာကစအား အနဂျယ၏ ရြမငပမတဆင နားလညြခငးသည အသစအဆနးမဟတ တာပ မာကစအသကရင စဉကာလကပင စတငခ သာ အစဉအလာြဖစ ပး ယခအထလ ထသြဖစ နဆပင ြဖစသည။ သရာတင လလာသပညာရငများသည မာကစနင အနဂျယတ၏ အြမငများအကားတင ြခားနားမများက အမလလပင တရကသည။ ကျ နာကယတငပင လကခထားသညအချကမာ မာကစ ကယလန ပး နာကပငး အနဂျယ ရးသား ခသည စာ ပများမာ မာကစ၏ ကယပင

အ တးအ ခ အတက တကယတမး အ ထာက အပ မ ပးနင လာကပါ ဟ သာ အချကပငြဖစသည။ ထ ကာင ကျ နာ၏ မာကစက ဖငဆချကများသည တနညးနညးြဖင တာ ပ သမဟတ သာ အပငဖငဆချကများ ြဖစ နလမမညဟ ဆနငပါသည။ သ သာလညး ကျ နာတ ယခစာအပတင အဓက အ လးထားမညြဖစမာ သမရးကျ မာကစအ ရး အသား လလာမပစြဖစသည အနဂျယဖငဆထား သာ မာကစ၏ လရငးပစ ြဖစသညအတက ကာင ထ “အနဂျယ ြပာသည မာကစ” လလာမမ စတငရပါလမမည။ (မာကစ၏ အ စာဦး အ ရးအသားများ အခနး(၁) ဆကရန) ( ရ လဆကရန) နငငတကာနငမျက မာက ရးရာ

“ြပညထ ရးရးမာ လငးမ က ကျမက ကာဖ ဖျာတကတ ဇာတလမး” က ပါ (ဘာသာြပနသ၏ မတချက။ ။ ြမနမာ အစးရဟာ စကာပက ပတကးချရန က းစား နတအတက စကာပနငင ရန တရား ရး အ ြခအ နဟာ ဘယလရသလ တ စတ စာငး အကခတနငရနအတက ဒ ဆာငးပါးက ဘာသာ ြပနပါတယ။ ဒ ဆာငးပါးမာ လအခငအ ရး အတက အကျး ဆာင ပး နသ တက စကာပ ရတပဖ န အာဏာပင တက ဘယလ ဆကဆြပမသလဆတာ စကာပက ဂျာနယလစ တဦးရ ကယ တ အ တအကက သမကယတင ြပနလည ြပာြပထားပါတယ။) (SMRT ပင ဘတစကား ယာဉ မာငးများ ြဖစက သာ ဟဂနလငး နင လျရနယင တက အငတာဗျးခသည သတငးရပရငရကကးသ အလတသတငး ထာက လငးလ က ရက စစ ဆး မးြမနးရန ယခငသတငးပတက ဆင ခ ခသည။ ဤသညမာ ယာဉ မာငး ဟာငး များ ြဖစကသည ဟ နင လျ တက စပစထား သာ ရ၏ အကမးဖကမနင ပတသက ပး ြပညထ ရးရးမ စစမးစစ ဆးမ

Page 19: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ြပလပသားမညဟ ြပညထ ရးဝနကးဌာနက ကညာချကတရပ ထတြပနအပးတင ြဖစသည။

သမ၏ ကနြပတာ hard drive ၊ သမ၏ မဘငးဖနး၊ သမ၏ လကပ တာပ နင သမ၏အငမကခများက သမးယရနအတက လ၏ နအမသ စကာပရက နစ ကမတတ လာ ရာကခသည။ ထမမက ဖ ဖာဝါရလ ၇ ရက ကာသာပ တး နတင ဧရာဝတလမးရ ဖးနစပါတခ ရဌာနချပသ လအား ခ ယပး ရစနာရခန စစ မးြခငး ခခရသည။ အာက ဖာြပပါ ဆာငးပါးက လငးလ ကယတင ရးသား၍ သမ၏ ဝကဘဆကတ ြဖစ သာ လယနနယနရပရင ဝကဘဆကတတင ဖာြပခ ပး ြဖစပျကခသမက အ သးစတ ဖာြပထားသည။)

ကျမဟာ လနခတ ၁၅ နစလးလးအချနက တြခားလ တရ ဇာတ ကာငး တ ြပာြပြခငးန ကနလနခတယ။ ဒ တာ ကျမကယတင ဇာတလမးတပဒ ြဖစလာခတ အခါမာ တာ စတအနညးငယ ကသက အာက ြဖစခရပါတယ။ သတငး တအားလးက ကျမ မဖတကညရ သး ပါဘး။ ဒါ ပမယ ကျမသငယချငး တက ဖစဘတခ ပ မာရတ ပစအမျးမျးန ပတသက ပး လမး ပး အသ ပးလကတ ကတယ။ ပးခတ ကာသပ တး နက တာ ကျမက ရက ဆကဆပန ပတသက ပး စးရမမ ဖာြပက၊ သတ ပးကတ မက ဆချ ပါငး ရာနချ ပး တရပါတယ။ ကျးဇးတငပါတယ။ အခလ တခနကအား ပး ထာကခကမ ကာင ကျမစတနလး ထခက ညတနးမပါတယ။ ကျမ အဆင ြပပါတယ။ နညးနညး လး ြခကနလကပနးကျသားတာက လလ ယဘယျအားြဖင အ ကပါတယ။ ဒ ဗဒယ အပငး လး တက အနလငး ပ ကျမ တငလကစဉကတညးက SMRT ဘတစကား ယာဉ မာငးသမား ဟာငးများ ြဖစကတ ဟဂနလငး န လျရနးယင တရ စပစချက တ ဟာ ြပငးထနတယဆတာ သခပါတယ။ သတရ ထတ ဖာ ြပာကားချက တအ ပ သကဆငရာ အာဏာပငများအ နန စစမးသငတယလ ကျမ တးခပါတယ။ ဗဒယအပငး တက အနလငး ပ မတငခငကလညး ကျမဟာ အသးသး သာ အစးရဌာန ပါငးစက တနြပနမ တစတရာအတက စာ ရးသားခပါတယ။ သတ

က တာ ယခအချနအထ ကျမရ အး မးလ တက လကခရရ ကာငး တရားဝင အ ကာငးမြပန သးပါဘး။

ဒါ ပမယ ြပညထ ရးဝနကးဌာနက ဘာလပ သလဆရင သတငးထတြပနချကတခကတဆင သတဟာ စစမးစစ ဆးမတခက ြပလပသားမယ ဆတအ ကာငးန အဒအတက ဒဗဒယ တက ရကကးထတလပသများ အပါအဝင ပဂလ အသးသးရ ကညပပးမက တာငးခသားမယလ ဆပါတယ။ အဒ နာက ဘာဆကြဖစခသလ ဆတာ အစဉတကျ ြပာြပနငဖ ကျမက းစားပါမယ။ ********************************** ဖ ဖ ဝါရလ ၅ ရက၊ အဂါ နမာ ကျမတရ တကခနး ရ မာ သတ ရာကချလာပါတယ။ မနက ၁၁ နာရ လာက ရပါ ပ။ ကျမကလညး ညက အပယာဝင နာကကျခသလ ဂျမးစက လညး တရတြပညက န လယာဉန ြပန ရာက လာကာစ ဆ တာ ကျမတ နစ ယာကစလး နမးနယ နခ ကပါတယ။ ဒါ ပမယ ကျမတ အမတခါးက တခါး ခါကသဟာ မရပမနား ဆကတကထက ပ နတအတက ကျမက တခါးဖင ပးလကပါတယ။ သတက အမထဝငခငလကစဉက ကျမဟာ ညဝတ ဘာငးဘကပ ဝတဆငထားဆ ြဖစပါ တယ။ ပထမ တာ ယာ ကျားနစ ယာကန မနးမတစ ယာက ဝငလာတယ။ နာက တာ မနကပငးတ လာကလး အမျးမျး သာ အရပ ဝတရ တ သတနအတ လာ ရာက ပး ပါငး ပါတယ။ ကျမတ ခးက လး စနးဝဟာ အမထဝငလာတ လစမး တအားလးက အရး အမး ထး ဟာငပါ တာတယ။ ြပညထ ရးရးက ရအပ လငးမချနဟပက သကယသ မတဆကပါတယ။ သဟာ အ တာအတန သ ဘာ ကာငးပရပါတယ။ သဟာ ဟန လျ တရ စပစချက တန ပတသက ပး စစမးစစ ဆး နရတယလ ကျမက ြပာြပပါတယ။ ပး တာ အဒ လနစ ယာကန ကျမ အငတာဗျးလပထားတ ဗဒယကလစပ အပငး လး တက သကညချငတယလ ြပာပါ တယ။ သက မးခနးအချ ကလညး မးပါတယ။ ကျမကလညး ြပန ြဖပါတယ။ အဒ နာကမာ

Page 20: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

တာ ြပဿနာက နညးနညး ကာင တာင တာငနငလာပါတယ။

ရအပလငးမက ယာဉ မာငး ဟာငး တ အ ကာငး ကျမရ ဗဒယ တအားလးပါဝငတ External Hard Drive က သ ယသားရမယလ ြပာလာပါတယ။ အဒ ဒရကဗ(Drive)ထမာ တြခားအရာ တ- သစစမးစစ ဆး ရးန မဆငတအချကအလက တ၊ ဆကသယရန လပစာ တ၊ ဂျာနယလစတ ယာကအ နန ရာ မတတမးရပရင ရကကး ရးသမားတ ယာက အ နနပါ ကျမအ နန လ ဝကထားအပတ သ တသန တပါ - ပါ နတာ ကာင ကျမအ နန သက အခလ လပဖခငမြပနင ကာငး သက ကျမြပန ြပာပါတယ။ ကျမရ ဒရကဗထမာ ပါတ သကဆငရာ ဗဒယအပငး တက ကးခင ပးမယ လ ကျမက ကမးလမးပါတယ။ သက ဒါက လကမခဘ ရ နချပရးက စာတ စာင ထတြပပါတယ။ ဥပ ဒအခနးငယ ၁၆(၂) ရာဇဝတအခငးဆငရာ ပဒမအရ သက လပပငခငအာဏာလအပထားတ စာပါ။ ကျမက ရာဇဝတမအတက စစမးစစ ဆးခ နရသ တ ယာက မဟတတအတက အခြပတ ရာဇသတပဒမရ ဘယအပငးကများ ကျမပင ပစညးက သမးပငခငြပသလ ဆတာ သက ကျမ မးပါတယ။ သဟာ ကျမအ မးက မ ြဖနငဘ သရ ရးက ဖနး ခ ဆမ အကမအနညးငယ လပပါတယ။ အဒ ရာဇသတပဒမက မနစ ၂၀ လာက အတတက ပကစတတက ဖတက ပါတယ။ သက အပငးငယအမျးမျးက လကညးထးြပတငး ကျမကလညး လကဖတရငး က “ဒပဒမလညး အကျးမဝငဘး” ဆတာက ြပာပါတယ။

ရအပ ဂတတဘနး ရာကလာတအခါ အြခငး အရာ တက ပ ပး ထး ထသညအရာ သာ ြဖစလာပါတယ။ သက သဟာ ဘဒတအပင ရဌာနကြဖစ ပး ြပညထ ရးရးက မဟတ ကာငး န သဟာ သရ “သမးဆညးပငခင အာဏာက” အသးချ တာမာ ြဖစ ကာငး ြပာပါတယ။ ကျမ က သက မးပါတယ။ တကယလ ရ တ စတဝငစားတာဟာ ယာဉ မာငး ဟာငးနစဦး အ ကာငး ဗဒယအပငး တ ဆရင ဘာ ကာင သအ နန ဒရကဗကးတခလးက ယစရာ လသလ ပါ။ သက အ ြခအ န အ ကာငးြခငးရာ တက စငနင အာင ယသားဖ လအပတယလ

ြပန ြပာပါတယ။ ကျမကလညး ဘယလ အ ြခအ န အ ကာငးြခငးရာများလလ မးပါတယ။ သ ကျမက ြပန ြပာသမက တာ အမနစပဆငတ အ ြခအ န အ ကာငးြခငးရာ များ ြဖစတယလ ဆပါတယ။ အသလန အဒ နရာမာ ပတချာလည နပါတယ။ ကျမက ကျမရ ဒရကဗတခလးက ဘာ ကာင သတ လအပရသလဆတာ သရနငဖ ကးစား နသလ သတကလညး “သတ လပဖလလ လပတ” အ ကာငး ြပာြပ နပါတယ။ ကျမက သတဟာ ဘယဥပ ဒ၊ ဘယပဒမ တရ အာကမာ လကနာြပမ နသလ ဆတာက ြပာြပဖ တာငးဆ တာ ရအပ ဂ က ကျမက Technicalities (ဥပ ဒက အနကဖငဆချကအရ ကလြခငး) တ မ ဆး နးဖ ြပာပါတယ။ ဒါန ကျမက အသမတ ဆ ရ န တ ယာကဆက ဖနး ခ လကတအခါ မတ ဆက ရ တအ နန ကျမက ကျမရ ဒရကဗထပါသမ နာကတစ ကးယသမးထားခငြပမယဆရင၊ ရ တအ နန သကဆငရာ အငတာဗျးနစခကပ ကညပါမယလ သ ဘာတမယဆရင ကျမရ ဒရကဗက ယသားခင ပးလကဖ အကြပပါ တယ။ ဒအကြပချကဟာ အ ကာငးဆး အ ြဖ တာ မဟတ။ ဒါ ပမယ အဒအချနက ကျမအ နန ရ တက ဆကလက ြငငးဆန နဖ သပကျ း ကာငးဆ လျာလတယလ မခစားမ တာဘး။ ဘာပြဖစြဖစ ရ တဟာ ကျမရ ဗဒယ တက န လစြပလကတ စပစချက တ အ ပ စစမးစစ ဆး နတာ မဟတပါလား။ တကယလ သတဟာ အငတာဗျးနစခကပ ဖငကညမယလ တာဝနယတယဆရင ကျမ ကလညး သတရ ကတစကားက ယကည သငတာ ပါ။ ဒါန ကျမတ ကာပတစ ပားကတယ။ သကဆငရာ ဗဒယအပငး တ ဘယ နရာမာ သမးထားသလဆတာ ကျမက ြပ စ ပးတ နာက ကျမရ ဒရကဗက သတ သမးဆညးလကက တယ။ တြခားမဆငတာ တက လာက မကညပါဘးဆတ သတရ ကတက ထပဖန တလလ ပးကပါတယ။ ရအပ လငးမက ကျမရ စစချကက ယဖအတက ြပာပါတယ။

Page 21: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

“ခငဗျားအ နန စစချကက ဒ နရာမာြဖစြဖစ ဒါမမဟတ မနကြဖန ကျ နာရးခနးမာ ြဖစြဖစ ပးနငပါတယ။”

ဒါန ကျမကလညး အမမာပ စစချက ပးဖ ရးချယလကပါတယ။ ပလယမယ ထငလပါ။ ဒါ ပမယ သက တာ တာ လး ထးဆနးတ မးခနး တန စဖငလာပါတယ။

“ခငဗျားအ နန ဘယအ ရးက အဓက ြမငတင ဖာထတပါသလ” “ ဗာလတယာ (မမဆနအ လျာက လပအား ပးြခငး) အလပ တ လပပါသလား”

နာကထပ ပး

“ဘယအ ရး တမာ ယကညသကဝငပါသလ” (အ ရး တာ တာများများမာ ကျမယကညပါ တယ။ --- ငါးမနး တာငဟငးချက ြငငးဆန ြခငး၊ စးပားြဖစ ခးသား ဖာကလပငနးများက ဆနကျငြခငး၊ သဒဏချမတမက ဆနကျငြခငး၊ ြမနမာနငင ရခငြပညနယက လမျးတး သတြဖတမက ဆနကျငြခငး။ အလားတပ ကျမဟာ တရားမ၊ မတမ၊ ညမမ တက သကဝငယကညတယ။ ဒါ ပမယ ကျမရ ယကညမ တန ဟနလျ အချပခထားရစဉ ရကနကခရမ တ ဘယလ ဆကစပမ ရလလ။ ကျမအ နန ခး လ ခးလင စာင ရာက ရး စခနးမာ ဒါမမဟတ အမ ြခရာမ တ ကည စာင ရာက ရးဌာနမာ လပအား ပးတာ ဒါမမဟတ ကျမရ အားလပရက တက ဘာမ မလပဘ အချနြဖနးပစတာ ဒါ တဟာ အ ရးပါလလား။ ဒအချက တထက တခခန စစမးစစ ဆး ရးန ဘယလများ ပတသကလ ပါလ။ တာ တာ လး အ ကာင ကာင နငတ မးခနးပါပ။)

ဂျမးစက ကျမတ အငတာဗျးက ရပဖ အကြပပါတယ။ အချနကလညး နလည ၂ နာရ လာကရ န ပ။ ကျမတမာ အလပ တလညး လပစရာရ နတယ။ ဒါနပ ကျမက ြပညထ ရးရးက နာကတရကမာ သား ပး စစချကအသစ ပးမယဆတအ ကာငးန မဆင တ မးခနး တက မ ြဖချငဘးလ ြပာလက ပါတယ။

********************************* ြပညထ ရးရးဟာ ဧရာဝတလမး ပ က ရဌာန ချပရ ၁၇ ထပမာ တညရပါတယ။ ကျမရ ပထမဦးဆး တ ခါကဟာ နစနာရခနးပါး ကာြမငပါတယ။ အငတာဗျးလပတာက တာ ရးခနး သး သး လး တခအတငးမာ။ အခနး တခါးက တချနလးဖငထား ပး အယားကနး ကလညး ကာငး ကာငးမနမန အလပလပ ပါတယ။ ရအပ လငးမ ဟာ တချနလး ရညရညမနမန ယဉယဉ ကျး ကျး ပါပ။ ကျမဟာ မတစ စာမျကနာ ပါငးများစာ ရးမတခပါတယ။ သ မးသမ မးခနး တ အားလးန ကျမ ြဖခတ အ ြဖ တ အားလးကပါ ချ ရးခပါတယ။ သက မ နတနးက ရပခတ နရာက ြပနစချငသလားလ မးပါတယ။ ကျမက စစချကအသစ လပဖ တာငးဆလကပါတယ။ မးခနး ပါငး ၉၀ ထက မနညး ရပါတယ။ အများစက တာ ဟနလျ ပါဝငတ ကျမရ အငတာဗျးက ြဖစ ပ စတ အ ြခအ န အ ကာငးြခငးရာ တန ဆကစပပါတယ။ လငးမက ကျမအ နန ဒယာဉ မာငး ဟာငး တ က ဘာ ကာင စကား ြပာချငခရသလ၊ အငတာဗျးက ဘယသက စစဉ ပးခသလ၊ ဟနလျ က ရတငချကဖငဖ ကျမဘာ ကာင မ ြပာခသလ စတာ တက မးြမနးပါတယ။ ကျမက အြခား သာ ဂျာနယလစ တလပ အမက ကျမ စတဝငစား ကာငး၊ ဒလ တန အငတာဗျးဖ အခင တာငးချကက တဒါဗယလျ စတး ဆတ အနဂျအအဖအစညးက ဒအမန စပဆင ပး ကည ပး နသ “အကစ”ကတဆင ခင တာငးခ ကာငး ြဖခပါတယ။ နာကဆး မးခနးန ပတသကလက တာ လငးမက ကျမြပန ြဖတာက တာ ဥပ ဒ ကာငး အရ အက ပးဖဟာ ကျမရ က မဟတ ကာငး ြဖစပါတယ။ အငတာဗျး တက မတတမးတငချနက အပငး လက မတတမးတင ရကကးသလား၊ တကယလ ဟတတယဆရင ဘာ ကာင အသလ

Page 22: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ရကကးသလ ဆတာ သက မးြပနပါတယ။ ကျမတ အသးြပတ ကငမရာဟာ အဒလပ အလပလပ ကာငး ကျမကလညး ြပနရငးြပခ ပါတယ။ ကငမရာဟာ အလအ လျာက အပငး တခ ပး ရ ကာဒ လပပါတယ။ အခ နာကပငးမ ကျမြပနစဉးစားကည တာ စစ ဆးတရအရာရဟာ ဗဒယအပငး တခနတခ အကားမာ အချန တ အများကး ကာဟ နသလားဆတာက တာ တာစတဝငစား နတာြဖစမယလ ကျမ တးထငမပါတယ။ လနစ ယာကအ ပ မာ ကငမရာပတထားစဉ ဘာ တြဖစပျကသလ၊ ကျမက အငတာဗျးခတ လ တက အပတခခများ ြပာ လသလား ပါ လ။

သကသာ မးခမယဆရင ဗဒယ အပငး တ တခန တခအကား အချနနညးနညးပ ရတယဆတာ ကျမသက ြပာြပြဖစခလမမယ။ ကျမတဟာ အငတာဗျး လးခက တရကအတငး ပး အာင တကသတရက လပ နရတယ။ အငတာဗျးတခက တနာရခ လာကကာပါ တယ။ တနဘးရတ မနစ တက ကျမမာ ြဖနးပစနငတ အ ြခအန ရမ နခဘး။ ကျမဟာ ရဌာနချပက န နလညစာ စားချန လာကမာ ထကလာခ ပး သငယချငး တ ယာကန တဆဖအတက အ ရ ပငးမာရတ ဈးကနတက ကးတခဆ ထကလာခပါတယ။ အဒ နလညခငး အ နာငးပငးမာ ဈးကနတက ကးရ အဝငခနးမကးမာရတ ကဖး တခမာ ကျမရယ၊ ကျမသငယချငးရယ (သက လးငယရယ) ကာဖန ကတမန သး ဆာငဖ ထငလကကတအချနမာ တာ ရပအကျအြပာဝတထားတ လတ ယာကဟာ ကျမတက စးစကကည နတာက ကျမသတြပ လကမပါတယ။ သဟာ အရပ ငါး ပငါးလကမ လာက ရမယ။ လပက ဝဝလးလး။ မျကမနန။ သဟာ ကျမတက ပတချာလည စးစကကညရငး နားကပန ဖနးထက စကား ြပာ နခတယ။ ပး တာ လမး လာကထကခာသားတယ။ ခဏကာ တာ အြဖ ရာငဝတစဝတထားတ အရပပြမငတ လတ ယာကဟာ ကျမတ စားပနားမာ ရစသရစသ လာလပြပနတယ။ “ငါတက နာက ယာငခ လက နတာလား” ကျမက ကျမသငယချငး တက မးကညမတယ။

ကျမက အလကား နရငး သးလန နတာလ တာ ြပာဖခကပါတယ။ ကျမတဟာ အဒ ကဖးမာ တနာရနးပါး ထင နခကတယ။ အဒလနစ ယာကဟာ သး ကမထကမနညး ကျမတက လာပး ရစသရစသ လပပါတယ။ နာက ပး ကျမတက ကမဖနများစာလညး စးစကကညတယ။ သတဟာ ကာဖတ၊ ကတမနတ၊ ဈးဝယဖတက စတဝငစားပလညး မြပဘး။ ******************************* ဗဒဟး န မနက ၉ နာရ။ ဂျမးစက ရ တ ရာကလာြပန ပ ဟလ ကျမက ြပာတယ။ ဒတကမမာ တာ ြပညထ ရးရးက ရအရာရ နစ ယာကန ဘဒတအပငရ စခနးက ရအပ ဂတပဘနး တ ြဖစကပါတယ။ ဂတပဘနးက တာဝနယဦး ဆာငရသလ ယဆရပါတယ။ ကျမက သတက ဝငခင ပးလကတာန ရအပ ဂဟာ လရငးက တနး ြပာပါ တာတယ။ သက ကျမရ လကပ တာပ၊ အငမကခ န မဘငးဖနး တက သမးဆညးချငတယတ။ ရ တဆမာ ဟ န လျ တန ကျမရ အငတာဗျး ဗဒယမတတမး တ ပါဝငတ ဒရကဗက သမးယပးြဖစလ ဘာ ကာင ဒပစညး တက ထပလရြပနသလလ ကျမက မးပါတယ။ ရအပ ဂ ြပာတာက တာ ဒပစညး တဟာ အမန ပတသကဆကစပတယ၊ လအပတယ။ ဒါ ကာင ကျမအတက မနစ ခကစရာြဖစ ပမယလညး သအ နန တာ ဒပစညး တက သမးယရလမမယ ဆတာပါပ။ ကျမသငယချငး ရ န အမ ရာဗ က ဖနးဆက ခ လက တာ သလပ ဖာကငဖက က လာဒယာ ပါဝါးစ နအတ ချကချငး ရာကလာပါတယ။ ရာဗက ရအပ ဂ က မးတယ။ ဘယလ ဥပ ဒ ကာငး အာကမာ အခလ ြပမရသလဆတအ ကာငး။ ရာဗက ထာကြပတာက ကျမဟာ ပထမ နကလညး ရန အြပညအဝ ပး ပါငး ဆာငရကတယ၊ ဒါ ပမယ ရ တအ နန လအပတာထကပ ပး အလနအက လပ နတယ။ အထးသြဖင ကျမဟာ ဒအမမာ တရားခအြဖစ သသယအြဖစခရသမဟတဘ ဒထးကတရကနကမအတက ပါဝငပတသကတ ရအရာရ တက နငင တာက န စချကတငတ

Page 23: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

အခါ ကျမဟာ သက သတ ယာက တာင ြဖစလာနငတအ ကာငး ြပာြပပါတယ။ ရအပဂရ တနြပနမက တာ ပစညး တက သသမးဆညးတာက ကျမတအ နန အရငခငြပ သငတယ။ နာကမ သကဆငရာ အာဏာပင တ ထ မ ကျနပ ကာငး တငသငတယလ ဆပါတယ။ ဒါန ရာဗက ဆချ ရ နချပက ဖနး ခ ပါတယ။ ခဏ အြပနအလန ြပာ ပးကတအချနမာ သ ဘာတညချကတခ ရပါတယ။ ကျမအ နန ကျမရ လကပ တာပ န မဘငးဖနးက ြပညထ ရးရးက အဒ နလညမာ ကယတင ကယကျ ယသား ပးရမယ။ အဒမာ ကျမ ရ မာကမာပ အဒ ပစညးနစခက စစ ဆးရမာ ြဖစပါတယ။ ကျမ ရာဗက အကအည တာငးလကမတာက ဝမးသာမတယ။ ကျမ ခ လကတအချနမာ သအလပ တက ပစချ ပး ချကချငးလာတအတက လညး မ ဖာြပနင လာက အာင ကျးဇးတငမပါ တယ။ သ ရာကလာတအချနမာ ရ တဟာ အရာရာက ဓါတပရက၊ အမျ းအစားခြခားတ စာတနး တ ထးကပ ပး နပါ ပ။ ရာဗရ ဝင ရာက ြဖရငး ပးမ ကာင ကျမဟာ အဒပစညးသးမျးက ဆကလက ကင ဆာင ထနးသမးခငရသားတာပါ။ ကျမ နားလညဖ ကးစား နတ မးခနးတခက တာ…. ရကနကတယဆတ စပစချကအ ပ စစမးစစ ဆးမက ြပညထ ရး ရးက ဦး ဆာငြပလပ နတယဆရင၊ ြပညထ ရး ရးဟာ ရတပဖ အတငး လတလပတ အဖအစညး တခြဖစတယဆရင ဘဒတအပင ရစခနးက ရအပဂဟာ ဘာ ကာင အဒ နမနကခငးက လပငနး ဆာငတာ တက အမန ပးညနကား နရပါသလ။

ကျမ မးခနးအတက ယတယတာရတအ ြဖ၊ လကသငခနငတအ ြဖတခ ရ ကာငး ရပါလမ မယ။ ဒါ ပမယ လတလပ သာ စစမးစစ ဆး ရး တခဟာ အဒတာဝနက ပးအပထားြခငးခရတ လတလပ သာ အဖအစညးတခရ အဖ ဝင တန သာ အချနတငးမာ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကသငတယ မဟတပါလား။

******************************* ရဌာနချပမာ ကျမရ ဒတယအကမက တာ ဒရအပ စငမအငးကစ(တ) န အငတာဗျးန စဖငပါတယ။ ဒတကမမာလညး မးသမ ြပာသမက ကျမ ချမတထားပါတယ။

အားလး မးခနး ပါငး ၆၂ ခ ရပါတယ။ ပထမ မးခနးအချ က တာ ဒရကဗာ တန အငတာဗျး ရကကးတ နအ ကာငး အဓကထား မးြမနးပါ တယ။ စငးမက သချငတာက တာ အငတာဗျး တအတက ကျမတ ဘယနစကမ လာက ြပနရကရသလ၊ ရကကးရာမာ ကငမရာမနးန ကျမအြပင တြခား ဘယသ ပါဝငပတသက သးသလ။

ကျမက အငတာဗျးနစခစလးက တကမတညး သာ ရကကးခ ကာငး၊ ရကကးရာမာ ကငမရာမနးကလလ တြခား ဘယသမ မပါ ကာငး ြပန ြဖခပါတယ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ ဒ ရကကး ရးန ပတသက ပး အစအစဉမနသမက ြပလပခသဟာ ခငဗျား ြဖစပါတယလ ကျ နာ ချ ရးလရမလား။ လငး။ ။ ကျမဟာ ကရယာတနဆနပလာ (အကစမငတ)န ကငမရာသမားအတက စစဉသ ြဖစပါတယ။ ယာဉ မာငး တရ စတစချကန ပတသက ပး တြခားတစတ ယာကန ကျမ ဆး နးြဖစခ သလားဆတ မးခနးက ကျမက ထပခါတလလ မးြမနးြခငး ခရပါတယ။ စငးမအ နန အထး စတဝငစားပရတာက ကျမဟာ အနဂျအ တန ြဖစ စ ဒါမမဟတ ဒလနစ ယာကရ ရ န တန တနညးနညး ဆကသယမရသလား ဆတာပါပ။ သရ မးြမနးပ မးြမနးနညးဟာ အငမတန ပ ဟဠြဖစဖယပါ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ဗဒယ တက အနလငးမာ တငလက ပးတ နာက ဒ ရကနကမ စပစချကနပတသက ပး ခငဗျားန တချ လ တန ဆကသယခတာများ ရပါသလား။ လငး။ ။ ဗဒယ တ တငလက ပးတ နာကပငး လ ပါငးများစာ ကျမက ဆကသယခကပါတယ။

Page 24: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဒရအပ စငးမ။ ။ ခငဗျား မတမနငတ အငနဂျအ တချတ လများ ရခမလား။ လငး။ ။ ဗဒယ တ တင ပးတ နာကမလား။ ဒရအပစငးမ။ ။ မတငခငက ရာ ရခလား။ လငး။ ။ အမန ဘယလသကဆငလလ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ ဒလပ ထည မးတာပါ။ လငး။ ။ ရငအ နန ယတယတာရရ ရငးြပနငမယဆရင ကျမ ြဖ ကာငး ြဖမယ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ ဗဒယ တက အနလငးမာ မတငခငန တင ပး နာကပငး ဟန လျတ စတစချကန ပတသက ပး အငနဂျအ တခတ လက ခငဗျားက ဆကသယလာတာ ရခသလား။ လငး။ ။ဘယလ ပတသက ဆကဆငမ ရသလကျမအ နန စဉးစားလ မရ အာငပ။ တကယပါ အတည ြပာတာ။ ဘယလပတသကမ ရလလ။ ဒရအပ စငးမဟာ ကျမ မးခနးက မ ြဖပါဘး။ အဒ နာက…… ဒရအပ စငးမ။ ။ခငဗျားရ မတတမးရပရင အတက မးခနးတချ က ထတ ပး တငထားခ တယလ ခငဗျား ြပာခတယ။ ဘာ ကာင အဒ မးခနး တက တငဖ ခငဗျား စတဝငစားခ ရသလ။ လငး။ ။ဘာ ကာငလဆ တာ အဒ မးခနး တဟာ စတဝငစားစရာ ကာငးတ မးခနး တ ြဖစလ ပါ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ အဒ မးခနး တက တစတ ယာကန ခငဗျား ကတင ဆး နး ခတာမျး ရသလား။ လငး။ ။ မရဘး။ ထ နာက……..

ဒရအပ စငးမ။ ။ အငတာဗျးအတက မးမယ မးခနး တက ရးမတထားတာ ခငဗျားမာ ရသလား။ လငး။ ။ ဟငအငး။ ရးမတထားတာမျ း မရဘး။ ဒရအပ စငးမ။ ။ အဒါဆရင မးခနး တက ဘယက ဘယလ ထကလာတာလ။ လငး။ ။ အငတာဗျးအတငးမာ အဒ မးခနး တက ကျမ လကတနး မးပါတယ။

ဒရအပ စငးမ။ ။ခငဗျားရ ရ က စစချကမာ တနးက ခငဗျား ြပာခတာက ဒလနစ ယာကရ စပစချက တဟာ လးနကြပငးထန ပး ဦးတည ြဖရငးဖ လအပတယလ ဆခတယ။ ဒဗဒယကလစ တက ဘယလ အနလငး ပ တငသလ ဆတာရယ၊ ဘယလ ပစညး တက သးစ ပး တငသလဆတာ တဆတ ြပာြပ နငမလား။ လငး။ ။ အဒအချကက အ ကာငးြပချက အ နန ရမယရာ ပး ကျမကနြပတာက ရငသမးဆညးချင ြပနပလား။ ဒ မးခနးက ဘယလများ ဆကစပမ ရလလ။ ဗဒယ အပငး တက ဗငမယ လ ခ တ ဗဒယဝကဆက ပ က ကျမတငတယ။ ဒရအပ စငးမ။ ။ သးစတ ပစညးကရယာ တက ရာ......

လငး။ ။ အဒါ သကဆငတ မးခနးလ ကျမမထငဘး။ အဒအငတာဗျးအတငးမာ ကျမ အ လးအနက စပး စဉးစားလာမတာက တာ စစမးစစ ဆးခရ တာဟာ ြပစမက ကျးလနတယလ စပစခ ရသ တမဟတဘ ကျမကယတင ြဖစ န ပလား ဆတာပါပ။ ကျမကပ မဟတမဟတ စပစချက တက တနညးနညးန ဖနတးခ လသလားဆတအချကက တည ဆာကနငဖ သမဟတ ကျမကပ ဟနလျ တရ ရ န တ၊ အငနဂျအ တန ပါငး ပး လဆညဖ ကးစား နတယဆတ အချကက တည ဆာကနငဖ သတတ တ ကးပမး နက နတာများလား။

Page 25: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ကျမရ ကနြပတာက သတ စတင စစ ဆး ကတအချနမာ တာ ကျမရ သသယ တဟာ ပမခငမာလ လာပါ တာတယ။ ရာဇဝတ နညးပညာအထးြပတပဖ က ရအရာရနစ ယာက က သတ ကျမရ Hard disk က စတင ြဖတ တာမာ ြဖစ ကာငး၊ ပး တာ Write blocker ခ တ တစတရာန ချတဆကမာ ြဖစ ကာငး၊ အ ကာငးက တာ ဘယ ဒတာ ကမ ြပနြပငတာတ၊ ထပထညတာတ မြဖစ အာင သချာဖအတက ြဖစ ကာငး စတာ တက ရငးြပပါတယ။ ကျမရ ဟာဒစခ ထက ဘယအရာက သတအ နန ရာ ဖကညရမာလညး မးတအခါ ဖ လာရငစ ကာ လ ခ တ ရအရာရမက “အမန ပတသကသမ”က ကညရမာ ြဖစ ကာငး ြပာပါတယ။

လငး။ ။တကယလ အမန မပတသကတ လျ ဝကအချကအလက တ ပါကကားသားရင ကာ.....

ကာ။ ။ ကျမတ ပါကကား အာင မလပပါဘး။ လငး။ ။ ရင ကတ ပးတယ နာ။ ကာ။ ။ ဟတက။

ကျမရ လကပ တာပက ြဖတရတာဟာ တာဝနရ ရအရာရနစ ယာကအတက တာ တာ လး ခကခ နပါတယ။ လကပ တာပရ အြပငအဖး ကယထညက ဘယလ ြဖတရမယဆတာ သတ နညးလမးရာမ တ ြဖစ နတယ။ တကမမာ သတဟာ ဂဂယလကတဆင အ ြဖလကရာ န တာ တရပါတယ။ သတ ကာင ကျမရ စကပျကသားမာက ကျမ စးရမမတအ လျာက သတအ နန ကျမ ကနြပတာ(လကပ တာပ) ပ မာပ တကရကဘာ ကာင မကညနငရသလ ဆတာ မးကညပါတယ။ ကာန (ကနြပတာ ကမးကျငသ)။ ။ စစမး ရး အရာရဟာ ရငကနြပတာ ပ က ဖငက ဖင ကညစစ ဆးရင အဒဖငရ နစဟာ ြပာငးသားလမမယ။

လငး။ ။ အဒါဟာ အမက ဘယလ ထခက စနငလလ။

ကာန။ ။ ဒါဟာ ကျမတ လပထးလပနညး ပ။ ဖငတခခ မ တာတဆ မဖနတးမ အာင ကျမတ သချာချငလပါ ။ နာကဆးမာ တာ ကျမရ ဟာဒစခက သတ ြဖတလရသားပါတယ။ အဒါက သတရ ကရယာမာ တပဆငချတဆကလကတာန တပငနက ရ တဟာ ကျမလကပ တာပ ပ မာ လကရ ရ နသမကသာမက ကျမဖျကထားခတ စာရကစာတမး တ၊ ဗဒယ တ၊ ဓါတပ တ အားလးကပါ ကညရစစ ဆးနင တာမယ ဆတာက ကျမ သ ဘာ ပါကလကပါတယ။ ရ တဟာ ကျမရ အနလငးလပရားမ တကလညး ြမငနင တာမယ။ ဒါဟာ သတ ကျမကနြပတာ က ဘာ ကာင တစစြဖတရသလ ဆတ အ ကာငးရငးပါပ။ အထး ဆာဖဝယားန မာငးလကမယဆရင သတအ နန ကျမ ကနြပတာရ နာက ကာငးသမငးမနသမက ပကစတတကနင တာမာ ြဖစပါတယ။ ကာငး ကပါ လ ရာ။ စစ ဆးတအချနဟာ အငမတန ကာြမငလပါ တယ။ ဘာ ကာငကာရသလ ဆရင ကျမထငတာက တာ သတဟာ မရတအရာ တက ရာ ဖဖ ကးစား နခတာ ကာင ြဖစပါတယ။ ချးကမမငး လ ခ တ ရအရာရတ ယာကဟာ ကျမရ ဗဒယအပငး တက ကညခငးပါတယ။ လးပငးရတယ။ ဒါ ပမယ တခမ အမန မပတသကဘး။ ဟနလျတန ပတသကလ ကျမမာ ရသမအကန ပထမဆး နက သတ သမးဆညးသားတ ဟာဒဒရကဗထမာသာ ရ ကာငး၊ ကျမရ လကပ တာပဟာ ဒ လာက ကးမားတ ဗဒယဖင တက သမးဆညးနငတ သ လာငစမးရည မရ ကာငး သတက ကျမ ြပာြပပါတယ။ ဒါ ပမယလညး သတ ဆကရာ သးတာပါပ။ ကျမရ မတစမတတမး တ အားလးက မ နာက ရာ ဖတယ။ အရင ဗဒယမတတမး တအတက ကျမ ရးသားခဖးတ ဇာတညနး တက ကည တယ။ ကျမ ရးသား နဆ စာအပတအပကလညး ကညတယ။ မတစ တ၊ သ တသန ကနကမး တ၊ ရာကတတရာရာ မနသမ အလတမ ပးပါ။ အဒအချနမာ တာ ကျမ စတမရညစ ြပလာပါ ပ။

Page 26: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

လငး။ ။ ရငတ ဘာရာ နသလဆတာ ကျမ က ဘာ ကာငမ ြပာတာလ။ ဒလကပ တာပ ပ မာ ဗဒယဖင (ဟနလျတရ အငတာဗျး) လးဝမရဘး။ ကျမ ကနြပတာက အဒဖင တ သမးဖ အရမး သးတယ။ ဒမာရတ ရငလပ ဖာကငဖက တက အဒအချက မနတယ ဆတာ ြပာြပနငလမမယ။ ချး။ ။ ဒါဆ ဇာတညနး ရာ။ လငး။ ။ ဇာတညနးမရဘး။ ချး။ ။ မးခနး တ ရာ…. လငး။ ။ ကတငြပငဆငသားတ မးခနး တ မရဘး။

ဒါ တာငမ သတ ဆကရာတယ၊ ရာတယ၊ ရာတယ။ ညက တစစ ပ မာငလာတယ။ ရအရာရ တထက တဦးတ ယာကကမ မကည မသာ မရပါဘး။ သတက ကျမက ကာငး ကာငး ဆကဆပါတယ။ မငလ၊ အသငစား ခါကဆ၊ ဘစကစ၊ ပါကစ န သကားလး တ တညခငးပါတယ။ ရအပလငးမ ကယတင ဖျာတကတယဆတ ကကပချန တာင ပါပါ သးတယ။ (လငးမရ ကာဖ လ ကျမ တးလကပါတယ။)

ည ရစနာရ နစမနစမာ ကျမရ မတ ဆြဖစသ တယဆလနး ဆက န text မက ဆချတခက ကျမ ရပါတယ။ “နငက အမြပနပဖ ငါထကလာ နပ” အြခား မတ ဆများန မသားစဝငများကလညး ကျမက တယလဖနး တ စ ခ လာကပါ ပ။ ကျမက ြဖစပျကသမ တက ကာစတငဆ မနမန ပ ပး န ပး သမကလညး သမရ ဘ လာဂက တဆင အဒ ြဖစပျကသမက တင ပး နမယလ ကျမသ နခပါတယ။ ဒါ ပမယ သတငး တ ဘယ လာကပျ န၊ မ ဝ နကသလဆတာက စအနနအနက လပ ဖာကငဖက ဟာငး တ ယာကက လမး ခ တအထ ကျမ မသ သးပါဘး။ ည ၈ နာရ ၇ မနစမာ ကျမ ကာစတငဆ မက ဆချ ပလကပါတယ။ သတ ကျမဖနးထက

ရသမ တက စတငစစ ဆး န ပ ဆတ အ ကာငး။ အဒါ တက ရ တက စာ စာပငး ကတညးက ဖနးထက န ဒါငးလပဒ လပထားခပါတယ။ ရအရာရ တက ဝကဘ အ ြခခတ အး မးလ တ (ဂဂယ၊ယာဟး စသည)က ကျမ သးစသလားလ မးပါတယ။ ကျမကလညး သး ကာငး သတက ြပန ြပာပါတယ။ ကျမရ ပါတစဝါဒ က သတက ပးလရမလား လ သတက မးပါတယ။

လငး။ ။ ဟငအငး။ ချး။ ။ ဘာ ကာင မ ပးနငသလ။ လငး။ ။ ရငအး မးလ တက ကျမကညမယဆရင ရာ ရငခငြပနငမာမလား။ ကျမဖနးထမာ ဗဒယလးဝမရဘ ရတ ဓါတပ တကလညး စစ ဆး ရးအရာရ ဖ လာ ရငစ ကာ အတက စတဝငစားစရာ မ ကာငးဘး ဆတာ ထငရားလတယ။ ဒါ ကာင အဆးမာ သမဟာ သမရ အချနအများစက ကျမရ SMS တက စစ ဆးတ နရာမာပ အသးချပါတယ။ ကျမရ SMS တမာ ကျမအ မက ကျမအ ဖရ ဆးရအချနးအချက တအ ကာငး ြပာြပထား တာက စလ ဂျမးစဆက ပါကကရ texts တ၊ ရငးနးတ သငယချငးတ ယာကန တဖ အချနးအချက တအဆး ပါဝငပါတယ။ အဒါ တက လးဝတစမးတ ယာကန အတ အတသနဖာ မာက ပကစတတက နရတအြဖစ ဟာ အငမတန ထးဆနး ပး ကသက အာကနင လပါတယ။ ရအရာရ ကာ ဟာ ကျမန ဟလနစ ယာကရ ရ န တ၊ သတက အကအည ပး နတ အငနဂျအအလပသမားန အဆကအသယ တစတရာရသလားဆတာက အထးစတဝငစားတာပါ။ ဒါ ကာငမ အရငတ နက ကျမ ဂျမးစဆ ပထားတ မက ဆချြဖစတ “ကျမတက အင၁၂ မာ နာက ယာငခလက နတယ” ဆတာက သမက ရးထတ အမတအသား ြပလကပါတယ။

ကာ အ ရး ကးတယယဆတ မက ဆချမနသမ က ပနပ ပး ထတယပါတယ။ အဒ ပနပစာလး မက ဆချ တဟာ ကျမဖနးထက လာတာြဖစ ကာငး သချာ အာင အတညြပခငး ပး

Page 27: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

စာမျကနာတငး အာကမာ လကမတထးခငးပါ တယ။ အဒအချနမာ ည ကးနာရလညး ထး ပ။ ကျမလညး သတစစတာ ပး ပလ ထငလက ပါတယ။ ဒါ ပမယ ဒရအပ စငးမ ထကလာ ပး ကျမက နာကထပ မးခနး တ ထပ ြဖရမယလ ြပာပါတယ။ ဒတကမမာ တာ ကျမရ အး မးလ ပါတစဝါဒက ထတ ြပာရန ြငငးဆနမန ပတသကတ မးခနး တပါ။ သတဟာ အငတာဗျးရကကးစဉက ကျမက ကညခတ ကငမရာသမားရ ဖနးနပါတကလညး လချင နခ ပါတယ။ ကျမ သတက မ ပးခပါဘး။ ည ၉ နာရ ၇ မနစ။ နညးပညာကမးကျငသ တက ကျမရ လကပ တာပက ြပနဆငဖန ကျမရ ဖနးထက န န သတရ စကထက ဒါငးလပဒ လပထားသမအားလးက ြပနဖျကဖ (သတရ အရာရက) ြပာပါတယ။ ကာနက သတ အသးြပတ ပရဂရမဟာ အရာရာက တစမကျန ရငးလငး အာင ဖျက ပးလမမယြဖစ ကာငး အာမခပါတယ။ အဒ လပငနးစဉဟာ အချန ပါငးများစာ ကာြမငပါတယ။

အဒအချနအတငးမာ အြပငဖကက ကာရစဒါမာ ဆး နးပကျတဝငး လးတခ ြဖစပားခတယလ ကျမ စတထက အလလ သ နခတယ။ အတအကျ ဘာ တြဖစ နသလ ဆတာ တာ ြပာဖ ခကတယ။ ကျမလညး အရမး ဗကဆာ န ပ။ ကျမရ ဖနးကလညး အဆကမြပတ ြမည နပါတယ။ သငယချငးများ၊ ဆမျးများ န ယာဟးက သတငး ထာကတ ယာကအပါအဝင အားလးဟာ ကျမက ဘာဆကလပမလဆတာ သချင နကပါတယ။ ည ၉ နာရ မနစ ၂၀ မာ ရအရာရ ကာ က ကျမရ ဖနးထက န ထတနတထားတ SMS တဟာ အမန မသကဆင ကာငး၊ စာ စာပငးက သတ ပနပထတ ပး ကျမက တမျကနာချငး လကမတထး စတ စာရက တ ဖျကဆးပစ တာက ကျမကယတင မျကြမငကယ တ လာကညသင ကာငး အ ကာငးကားလာ ပါတယ။

ကျမအ နန ရယရမလား၊ စတသကသာရာပ ရရမလား မသ တာပါဘး။ ပးခရတ အချန တ၊ မးခတ မးခနး တ၊ ကျမအမက ကျး ကျာ စးနငးတာ တ၊ ကျမရ ပငဆငမက သမးယတာ တ၊ ကျမရ ပရက ဗစက ချး ဖာကတာ တ..... ဒါ တအားလးဟာ အခလ ဘာမ မပတသကတ အချကအလက တအတက သကသကပလား။ ယာဉ မာငး တက ရကနကပါတယလ စပစ ခရတ ရအရာရ တ တာင ကျမက ဆကဆ သလမျ း ဆကဆခရပါ လစ။ ******************************** ရဌာနချပက န ည ဆယနာရ လာကမာ ကျမ ထကလာခပါတယ။ ဂတတခါးအြပငဖကမာ လတအပ စ ဝး နကတယ။ သတထက အများအြပားဟာ ကျမရ မတ ဆ တပါ။ ဒါ ပမယ ကျမ တခါမ မြမငဘးတ သအချ လညး ပါဝငပါတယ။ ကျမအဆင ြပသလား သဖ သကသကအတက ဧရာဝတလမးအထ တကး တက ဝါယမစကထတ ပး လာကဖအထ ကျမအ ပ သတဂရစကကတာ ကာင ကျမ စတက မယနင လာက အာင ထခက စပါတယ။ အမ ရာက တာ ကျမရ အငတာဗျးန ပတသက ပး ဖစဘတမာ တငထားတ ပစ အများအြပားက တရပါတယ။ ကျမရ စာပးထမာလညး ကျမက ထာကခ ကာငး ြပသတ မက ဆချ တန ြပညလ နတာက တရပါတယ။ သတငး ထာကအချ က ကျမရ မတချကအတက မးြမနးထားပါတယ။ အငနဂျအ တကလညး ကျမက သတ ပးနငတ အကအညတစတရာ ရမလား သချင နကပါ တယ။ အခလ ကမးလမးဆကသယကသအားလးက ကျးဇးအထးတင ကာငး ထပမ ြပာကားပါ ရ စ။ ကျမရ မတ ဆြဖစသ ဗငးဆင ဝ ဂျးစငဂ ဟာ အဒ န အ စာပငးမာ ကျမအ ြခအ နန ပတသကလ အြပညြပညဆငရာ သတငးမဒယာ က သရ တနငတပင သတငးထတြပနချက ထတခတယလ ကျမသရပါတယ။ အခ တာ သရ မလ သတငးထတြပနချကမာ မတကျတ အချကအလကအချ ပါတာ ကာင အဒ ထတြပနချကက ြပနလည ရပသမးခပါတယ။ ဒါ ပမယ ဗငးဆငက ကျမ ကျးဇးတင မ

Page 28: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

တငလျကပါ။ သဟာ ကျမအတက စးရမ ပပနတအတက ကာင ဒလ ြပမခတာလ ကျမသနားလညတယ။ အမား တကလညး သအြပစ တာ မဟတပါဘး။ သအ နန သတငးထတြပနချကမထတမ ကျမန စကား ြပာ ခင မရခပါဘး။ သဟာ ဗဒယအပငး တ ရကကးရာမာလညး မပါဝငခဘး။ ဒါ ကာင သမသနငတ အ သးစတ တ ရခတာြဖစပါတယ။ တချ က မးကတယ။ ကျမရ လပရပ တဟာ နငင ရးအရ စ ဆာမ ကာငလား။ ကျမဟာ စကာပဒမကရကပါတ (SDP) နအတ အလပလပဖးသလား။ ဒါမမဟတ အကစဒပ အတက အလပလပ ပးခသလား။ အ ြဖက တာ “ဟငအငး” ပါပ။ ဗငးဆငန ဆလနး (နစ ယာကစလး အကစဒပ အဖ ဝင တ)ဟာ ကျမ သငယချငး တပါ။ ဒါ ပမယ ကျမဟာ အကစဒပ အစညးအ ဝးတခတ လကမ တက ရာကဖးြခငး မရသလ သတရ ပလမး တမာလညး တခါမ လပအား ပးဖးြခငး မရပါ။ အကစဒပရ ပါတဝငြဖစဖ တခါမ မကးစားခဖးသလ အြခားပါတ တက ဝငဖ လညး မကးစားခဖးပါ။ ယာဉ မာငး တ၊ သတရ ရ န တ၊ နငင ရး ပါတ တ၊ အနဂျအအလပသမား တ န ကျမရ အကားမာ ဒစတစချက တက လဆညထတလပဖ ပး ပါငးကစညမတစတရာ ရသလား။ ဒလ ထငြမငယဆတာဟာ ရယစရာ ကာငးလပါတယ။ ယာဉ မာငး တက ဘယသ ကမ ရ က န နတတကချ ပးထားတာလညး မဟတဘး။ ဇာတညနးလညး မရဘး။ ကတငြပငဆငထားတ မးခနးစာရငး တခတ လ တာင မရပါဘး။ ဟ န လျဟာ သးြခားစ အငတာဗျးခရတယ။ အဒ အငတာဗျးတခစမာ လသး ယာကပ ပါဝင တယ။ သကဆငရာ ယာဉ မာငးရယ၊ ကငမရာမနးရယ၊ ကျမရယ သာပ။ တြခား ဘယသမ မပါ ။ အကမ ကမအထပထပ ြပနလညရကကးတာမျ း တ မရ။ ဟ န လျတ ရကနကခရတအ ကာငး ြပာနငဖ ဒအငတာဗျး တက လပခတာမဟတ။ ဒအ ကာငးက ယာဉ မာငးနစ ယာကက သတ

ဘာသာ စတင ဖာထတခတာသာ ြဖစပါတယ။ အမနစငစစမာ မတတမးတငမရကကးခငက ကျမ ပစတဝငစားတအရာဟာ ဒ ယာဉ မာငး

ဟာငး တက စကာပ လာဖ ဘယလ အ ကာငးတရားက စ ဆာခသလ ဆတာက ဖာထတဖ၊ ဘယလ အ ကာငးတရားက စ ဆာလ သပတ မာကသလဆတာ န ရလဒအ နန ဘာြဖစခသလ ဆတာ တက ဖာထတနငဖ ြဖစပါတယ။

ဟ န လျဟာ အနဂျအ တ၊ နာက ပး သတရ ရ န တန ပး ပါငးကစည ပး ရ တ အ ပ မဟတမဟတ ဇာတလမးဆငတယ ဆတ ထငြမငချကန ပတသကလ ကျမ ြပာနငသမ က တာ လအ ြမာကအများ (အများစဟာ ဉာဏရတယ၊ အာငြမငတလ တ၊ ဂဏသ ရရ လးစားခရသ တ)ဟာ သတရ အလပအကင တ၊ အသက မးဝမး ကာငး တ၊ ဂဏသကာ တ၊ လြခမ တက လာငး ကးထပ ပး ဒလအစအစဉမျးမာ ဘာ ကာင ပါဝငကမလ။ ကျမက ရာ ဘာ ကာင ဗဒယ အပငး တက အနလငးတငလကရပါသလ။ ဒအ ြဖက တာ ကျမအတက မျကစကျနးမတတ ထငရားလနး လပါတယ။ ဒါဟာ ဂျာနယလစ တ လပတအလပ မဟတဘးလား။ လ တန စကား ြပာမယ။ ပးရင လထက ကျမတ တရချက တက ြပန ြပာြပ မယ။ တကယလသာ ြပညထ ရးဝန ကးဌာန၊ သမဟတ ရ နချပရး၊ ဒါမမဟတ အကျဉးဦးစး ဌာန၊ သမဟတ ရတပဖ ဟာ ကျမန ဆကသယ ပး ယာဉ မာငး တရ စပစချကအ ပ တနြပန ြဖရငးမယဆရင ကျမကလညး သတန အငတာဗျး တကပါ အနလငးမာ တင ပးမာပါ။ ကျမရ ဖတ ခ ချကက အခအချနထ ဖငထားဆပါ။ ဒဌာန တက ကယစားလယ တန စကား ြပာခငရမယဆရင ကျမအတက အတငးထကအလန ဝမး ြမာကမာပါ။ စစမးစစ ဆးသများအ နန ကျမဖကက တစတရာ မဟတမဟတလပတယဆတာက ပယချနငဖအတက အခလ စစ ဆး မးြမနးဖ လတာ ြဖစ ကာငးြဖစနငပါတယ။ ဒါ ပမယ ရာဗရ စကားက ငားသးရရင တာ အာဏာပင တ ဟာ လတာထက အ ကာငကလန နတယ။ သတအ နန ကျမဟာ ဂျာနယလစလပငနးမာ အမကသာသာပ ြဖစတယလ ထငလသာ ြဖစရမယ။ ဒါမမဟတ ကျမရ အသက မးဝမး ကာငးက သတငး ခါငးစးတခအတက

လငပစလကရ အာင မကမသလ ထငလသာ ြဖစရမယ။

Page 29: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

လနခတ ၁၅ နစလးလး ကျမဟာ ကမာထပတနး သတငးဌာန ကးအချ အတက အလပလပ ပးခ ဖး ပး ကလသမဂမစရင ကးနစခမာ အခနးက အများအြပားက န ပါဝင စမး ဆာငခဖးပါတယ။ ဂျမးစန ကျမဟာ ဒကသညစခနး တန အသကဝင နဆ မငးကငး တထမာ၊ စစြဖစ ပးစ နယ ြမ တမာ၊ ကမာအလ ဝကဆး သာ နငငအတငးမာ မတတမးတငရပရင တ ရကကး ခဖးပါတယ။ ကျမတဟာ သပန ခါငး ဆာင တ၊ ကနြမနစစစသည တ အ ကာငး ရကကးခ တယ။ နငင ရး ခါငး ဆာင တ၊ နဘလဆရင တ၊ လသတသမားတ ယာက၊ စစ သးက တန သာမနလ တက အငတာဗျး တ လပခပါတယ။ ကျမတ အလပချငဆး သာအရာက လပရငး ကာငး ကာငး အသက မးနငခပါတယ။ ဟ နရာ ဒ နရာက ဆတဆပအချ က တာင ကျမတ ဆတခးခဖးပါတယ။ ဒလအ နအထားမာ ဘာ ကာင ဒအငတာဗျးအ သးက လးနစခက လဆညထတလပ ပး ကျမရ အာငြမငမအားလး က ကျမက ြမာငးထ ရာက အာင လပမလ။ စးရမပပနတ မတ ဆအချက တာ ကျမက ရငနတပတ နဖ၊ ခပကပကပ နဖ၊ ကျမရ အ တအက တက မမ ဝဖ၊ SMRT ကစန ပတသက ပး ဘာတခမ ဝငမ ြပာဖ အက ပး ကပါတယ။ “နငက အငအကစဒက ဆခ ထလမမယ” လ ရယစရာလလန အတည ပါက ြပာတတကပါတယ။

“ အာပ ရးရငး စပကထရမ (အစးရနသ ဘာထား မတကဆင သာ တကကလပရားသများက ြပညတငး လြခ ရးဌာန(အငအကစဒ)က အသားလတ ဖမးဆးနပစက ထာငချမ) ြဖစထားတာ မကာ သးဘး နာ” ဒါ ပမယ အငအကစဒက ကျမက ဘာ ကာင စတဝငစားမလ။ ကျမဟာ ထငသာြမငသာရမန ပငလငးမက ယကညသြဖစပါတယ။ ဒက န စကာပဟာ လနခတ ၁၉၈၀ ခနစ တဆက စကာပမဟတ တာဘးလ ကျမ ယကညချင ပါတယ။ ကျမတဟာ တးတက ြပာငးလလာခ ပ။ အာဏာပင တအ နန အရငက အသးြပခတ အာဏာရငဆနဆနြပမနညး တဟာ အခအချန မာ ပမရငကျကလာတ၊ မျကစပငလာတ ြပညသ တအကားမာ ချစခင လးစားမက

မရနင တာသလ သတရ ရပတညမကလညး ခငမာ အာင ြပနင တာမာ မဟတပါဘး။ ြပညထ ရးရးက လ တက တာ သတဟာ ဟနလျရ စပစချက တက အငမတန အ လးအနကထား ကာငး၊ ဒကစက အနကရငးဆးထ ရာက အာင လန လာကည မယလ ကတ ပးကပါတယ။ အသလ လပမယလ ကျမ မာလငပါတယ။ သတရ တရချက တက လညး စာင မ ာ နပါတယ။ တကယလ ယာဉ မာငး ဟာငးနစဦးက ညာ ြပာခတယ ဆရင သတအ နန အြပစ ပးတာက ခယသငပါတယ။ တကယလ သတ ြပာတာ အမနဆရငလညး သတက ထး ကတရကနကခတ ရအရာရ တက တရားဥပ ဒ ရ မာကက ခ ဆာငြခငးငာ ထကတနပါတယ။ ဘယလပ ရလဒထကထက.. ြပညထ ရးရ လတလပ သာ စစမး ရးက ကျမ စတဝငတစား ဆကလက စာငကည နမာ ြဖစပါတယ။ တကယလ သတအဆငသငြဖစမယဆရင သတအ နန သတရ အလပအ ကာငး ကျမက အငတာဗျး တခ လာက လပခင ြပ ကာငးြပပါလမမယ။ ကငမရာ ပ မာ ၇ နာရ(ရအငတာဗျးမာ ကာချန) လာက တာင မကာတ အငတာဗျးမျး ပါ။

ဒအ တာအတငးမာ တာ ကျမမာ လပစရာ အလပ တ ရ နပါတယ။ ရကကးစရာ တ၊ မးစရာ မးခနး တ၊ ြပာြပစရာ ဇာတလမး တ။ ဒအထက တချဟာ SMRTက ယာဉ မာငး ဟာငး တ အ ကာငး တာင ြဖစ ကာငးြဖစ နပါလမမယ။ ဘာသာြပန- က ပါ

Page 30: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

သမငး

အစနးများ ခတ-အပငး ၅

အခနးနစ - ကမာ တာလန ရး ဝတတ ကမာအထငကရ သမငးပညာရင Eric Hobsbawm ရ Age of Extreme က ဘာသာြပနသည။ တာလန ရးဟာ နစဆယရာစစစပက မးထတ ပးလကတအရာပ။ အထးသြဖင ၁၉၁၇ မာ ဆဗယကယနယက မးဖား ပးခ ပး သးဆယ တနစကာစစပရ ဒတယပငးအပးမာ ဆဗယက ယနယက စပါပါဝါ ြဖစလာ စတ ရသ တာလန ရးန၊ ပ ပး ယဘယျကျကျ ြပာရယင နစဆယရာစ သမငးတ လာက တကမာလးမာ မ ြပာငးလတ အရာအြဖစရ နတ တာလန ရး က နစဆယရာစစစပက မးထတ ပးလကတယ။ စစြဖစ နတနငင တက အကျပအတညး တ၊ ပ ကမ တ၊ တာလန ရး တဟာ စစတခ ထ ကာင ြဖစလာတာ တာ မဟတဘး။ တကယတမးမာလညး ၁၉၁၄ မတငခငမာ အနညးဆး ထးတမးစဉလာက အားြပ ပး တရားဝငမတည ဆာကထားတ traditional legitimacy အစးရ တန ပတသကလာရင ဆနကျငဘကယဆချကက ပအား ကာငး တယ။ နပလယတစ Napoleon I က သစတးယား ဧကရာဇဟာ တကပတရာရးလညး နနးကျချငမ ကျမယ၊ အလားတ ပရပရားဘရငဆလညး စစ ရးဥပါဒကျ ရာက ပး သတငးြပညတဝက လာက ဆးရးသားလညး နနးသကဆက တညတခတယ၊ ြပငသစ တာလန ရးက မးဖား ပးလကတ သမာ တာ တခါအ ရးနမတာန ဒက ရာကကနး ဆကရ ြခရ ဆ ပး စတပျက လကပျက ညညးတားဖးတယ။ ဒါ ပမယလညး နစဆယရာစရ အလးစစစရ စစြဖစ နတ နငင တန ဒစစန ပတသက န သ တက ဆဆနလကတအားဟာ သမငးမာ မကဖး လာက အာင ကးမားလနးတ အတက ဒနငင တဟာ ပကလပကခင အ နအထားထ ရာကသားခတာ ကျနး သသ လာကပ။ အ မရကနတနငင လာကပ စစ ပးချနမာ စစထ မဝငခငတနးက ပစအတငး ြပနထကလာနင တယ၊ ပ တာင အား ကာငးလာ သးတယ။

ကျနတနငင တ အားလးအတကက စစ ပးတာန က သာငး ကနငးြဖစ တာတာပ။ ကမာ ဟာငးဟာ လးဝပျကသားတာ ထငရား နပပ။ လကရရ နတ လအသကအြမ၊ လကရရ နတ စးပား ရးပစ၊ လကရပစ အတငးသား နတ နငင ရးစနစ တဟာ တရတစကားပက ြပာသလ ကမာ လာကရ မျကနာသာ ပးမက မရ တာဘး 'lost the mandate of heaven'။ လသား တဟာ အ ြပာငးအလတခခက စာင နကတယ။ ၁၉၁၄ မာ လ တန တရငးတနးရ နတ ရးစရာ အ ြပာငးအလတခရတယ။ ဥ ရာပကနငငအများစမာ ကးထားလာ နတ အလပသမားလတနးစားရ ထာကခမက အားြပထား ပး သမငးလအပချကအရ ြမ ကး လကခတမလ အာငြမငရမယဆတ ယကညမ က ပးတစမးအား တန ဆရယ လစပါတ တက ြပာခတ အ ြပာငးအလက ကယစားြပတယ

(အငပငယာ ခတ အခနး ၅ ကကည။)။ နငငအနမာ လ တထကဖ၊ အရငးရငစနစက ဆရယလစစနစန အစားထးဖ၊ ပးတာန ကမာစစ ကာင အဓပါယမ ဒကခစား နရ တာ တက န ပ ပး ကာငးမနတအ ြခအ န တခခက ြပာငးလပစဖ အချကြပချကပလ ပရတ အ နအထားမျး။ သးအလမးလမးကပ ပး နာနာကျငကျငန မးဖားချလက ပး နာကမာ ကမာသစဟာ တသမသမတနခါ ပး ထကလာ မယအ နအထားမျ း။ ရသ တာလန ရး ပ ပး တတကျကျ ြပာရရင ၁၉၁၇ အာကတဘာ ဘာရဗစ တာလန ရးဟာ တကမာလးက ဒအချကြပချက ပးဖ ပ ထကလာခတယ။ ဒအတက ကာငပ ၁၇၈၉ ြပငသစ တာလန ရး ဟာ ဆယကးရာစသမငးမာ အချကအချာကျသလ ဒ တာလန ရးဟာ နစဆယရာစသမငးမာ အချကအချာကျတ အြဖစအပျကပ။ တကယ တာ ဒစာအပကသတမတထားတ တ တာငးလတ နစဆယရာစသမငးဟာ အာကတဘာ တာလန ရးက မးဖား ပးလကတ နငငရ သကတမးန ထပတနးနး ကျ နတာ အ ကာငးမသကသက မဟတ ပဘး။ သ သာလညး အာကတဘာ တာလန ရး ဟာ သအရင တာလန ရးထက အများ ကး ပနကရငး၊ ရကခတမအား အများ ကး ပကးတယ။ ြပငသစ တာလန ရးရ အငဒ

Page 31: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ယာ တဟာ ဘာရဗစဝါဒ Bolshevism ထက သကဆးရညတာ အခအထငအရား တရ ပမယ ၁၉၁၇ ရ လက တအကျးဆက တဟာ ၁၇၈၉ ရ လက တအကျ းဆက တ ထက အပကးပ ကးသလ သကတမးလညး ပရညတယ။ အာကတဘာ တာလန ရးက ခတသစ သမငးမာ အ တာငတငးဆး တာလန ရး လပရားမက မးဖား ပးလက တယ။ အစလာမဘာသာရ စ ပ လာပး ပထမရာစနစအ တငး သမးပကမ တ ြပလပခတ အြဖစအပျက နာကပငးမာ အာကတဘာ တာလန ရးလ ကမာတဝမး ပျ နသားပအြဖစမျး အတက နငးယဉစရာ မရခဘး။ ပထရဂရ Petrograd မ က ဖငလနဘတာရက လနင ရာက ပး နစသး လးဆယ အကာ လာကမာကပ ကမာလ ဦး ရရ သးပတပ လာကဟာ 'ကမာက ကငလပခတ ရကဆယရက' Ten Days That Shook The World (ရး Reed၊ ၁၉၁၉) န လနငရ စညးရး ရးပစြဖစတ ကနြမနစပါတ က န တကရကပစယ ဖ ထားတ အစးရ တ လက အာကမာ နထငမလျက သားြဖစ နတာ တခ ကရတယ။အဒအစးရ တထမာ အများစ ဟာ ၁၉၁၄ က န ၁၉၄၅ ထကာြမငတ ရညလျားလတစစပရ ဒတယ ပငးက န ပ ထကလာတ တာလန ရး ဒတယလငးမာ ဆဗယကယနယ နာက လကကတာြဖစတယ။ အခအခနးမာ အရငးမလကျ ပး အရန သဇာ ကးခတ ၁၉၁၇ တာလန ရးန ဒ တာလန ရးက ဆကခသ တ သတနညး သတဟနန ဆကခခပ တ အ ကာငး အဓက ြပာထားတယ ဆ ပမယလညး အခအခနးဟာ အပငး နစပငးပါတ တာလန ရးအ ကာငးပ။ ဘယလပြဖစြဖစ ၁၉၁၇ တာလန ရးက သဆကခသ တက သဇာလမးမးခတာပ။ ၁ တ တာငးလတ နစဆယရာစရ အချနကာလ အ တာများများမာ ဆဗယကကနြမနစစနစ က သဟာ အရငးရငစနစ ထကသာတ၊ အရငးရငစနစအြပင တြခား ရးစရာအြဖစ ြပနငတ၊ နာက ပး သမငးလအပချကအရ အရငးရငစနစက မချအနငယမယစနစအြဖစ ကး ကာခတယ။ ဒကာလရ အချနအ တာ

များများမာ ဆဗယကကနြမနစစနစဟာ အရငးရငစနစထက သာတယဆတာက လကမခ

သ တ တာင ဒစနစ အာငပမခနင လာကဘး ဆတ အ ြပာက ဘယလမ အြပညအဝ မယကညနင ကဘး။ ၁၉၃၃ က န ၁၉၄၅ ကားနစ တကလ ပး (အခနး ၅ ကကည) အာကတဘာ တာလန ရး နာကပငး တ တာငးလတ နစဆယရာစ တခလးရ နငင ရးအခငး အကျငးက စနစ ဟာငးရ အငအားစ တန ဆဗယက ယနယ၊ နငငတကာကနြမနစဝါဒတန မဟာမတြပထား၊ နငငတကာ ကနြမနစဝါဒ ကနးဝငလပရား ပး၊ ဆဗယကယနယန နငငတကာ ကနြမနစဝါဒရ အတကအကျ ရချနက အမြပ နတ လမ တာလန ရး တရ သးသနတကပ သကသကအြဖစ နားလည ကညလရတယ၊ တ တာငးလတ နစဆယရာစထ ချငးနငး ဝင ရာကလာတာနအမ ကမာနငင ရးက ပငဘကလ နမပစနစခရ အငအားစ တရ စးချငးထးပအြဖစ (၁၉၄၅ နာကပငးမာ နငငတငးဟာ ကမာဖျကလကနက တ ကင ဆာငထားတ စပါပါဝါ တနငငင နာကမာ လာစကတ) ြမင နတ ဒအြမငဟာ လက တနကကညမ ပပကငးမလာ တာ တယ။ ၁၉၈၀ ဆယစနစကနမာ တာ ဒအြမငရ ကမာနငင ရးန ဆ လျာမဟာ ခရးဆပစစပလ အနညးအကျဉး လာက ရ တာတယ။ ဒါ ပမယ ဒအြမင ဘယလ ပ ထကလာသလဆတာက နားလညနင တယ။ အာကတဘာ တာလန ရး က သဟာ တနငငထနဆငတ အြဖစအပျက ဆတာထက ကမာအရပရပက တာလန ရး လပရားမ တက တစညးတလးထ ြဖစ အာင စစညး ပးမယ အြဖစအပျကအြဖစ သကယ သြမငတ နရာမာ ဂျက ကာဘငကာလ တ Jacobin days တနးက ြပငသစ တာလန ရးထကက ပ သးတယ။ ရသက လတလပမန ဆရယလစဝါဒ သယ ဆာင ပး ဖဆတာထက ကမာအလပသမား တာလန ရး ပ ပါက လာ စဖအတက အာငတဘာ တာလန ရးက ဆငနခတာြဖစတယ။ လနငန သရ ဘာ တ စတထမာ ရသမာ ဘာရဗစဝါဒ အာငြမငမဟာ ပဓာနအားြဖင ကမာတဝမးလးမာ ဘာရဗစဝါဒ အနငရ ရ ရး စစဆင ရးကးထက တကပတပ သာသာပ၊ ဒထကပ ပး ြမငစရာအ ကာငးလ မရ သ လာကပ။

Page 32: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ဇာဘရငအပချပတ ရသဟာ တာလန ရး ြဖစဖ ရငမည နတာ၊ တာလန ရးတခ လးဝ ြဖစချနတန နတာ၊ အဒလ တာလန ရးမျ းဟာ ဇာဘရငက ြပတကျသား စမာက ၁၈၇၀ ဆယစနစကာလ နာကပငး ကမာအ ြခအ နက ယထာဘတကျကျ လလာ စာငကညသတငးက လကခထား ကတယ (Age of Empire အခနး ၁၂ ကကည။)။ ၁၉၀၅ – ၀၆ မာ တာလန ရး ကာင ဇာဝါဒ Tasrism တကယတမးဒး ထာကအညခခရ ပး နာက မာ ဒအချကကဘယသမ ကး ကးမားမား သသယ မရက တာဘး။ ဒ နရာမာ ဇာဘရင အပချပတ ရသဟာ ပထမကမာစစန ဘာရဗစ တာလန ရးသာမြဖစရင လစဘရယကျတ၊ အရငးရငစးပား ရးပစ ကျငသး တ စကမနငငတနငငအြဖစက တြဖညးြဖညး ချငး ဖ ဖ း ရာကရ ကာငး ရာကရသား နငတယ၊ အဒလ လမး ကာငး ပ ရာက န ပဆ ပး နာက ကာငးြပန ကာကချကချတ သမငး ဆရာတချ ရ ပမယ ၁၉၁၄ မတငခငမာ တာ ဒသ ဘာမျ း ြပာတ ဟာစတမး တက ရာ တဖ အဏကည မနဘလး လလမမယ။ တကယလညး ထးစအတငး ဘာလပလ ဘာကငရမနးမသ၊ ဘာမလညး မလပကငတတတ ဇာဘရင အပချပတ အစးရဟာ ၁၉၀၅ တာလန ရးက န ထထ ထာင ထာင ြပနမြဖစ သးခငမာကပ အလျငအြမန ကးထားလာ နတ လမ ရး မ ကျနပမ လငးလးကး တ ရကခတတာ တခါခရ ြပနတယ။ စစမြဖစခငလပငးအလ လာကမာ တငးြပညဟာ စစတပ၊ ရန အစးရ ဝနထမး တရ တငးြပညသစာ စာငသမ ကာင သာမဟတရင ပါကက တာမယ အ န အထားက တခါြပန ရာကလာပပ။ စစြဖစ နတ နငငအ တာများများမာလပ စစ စြဖစတအခါမာ စစအတက အကးအကျယ စတအား ထကသနမ တန မျးချစစတက နငင ရး ြဖးနနး ကးက ြဖတထားလက တယ။ ဒါ ပမယ ရသမာကျ တာ ကာကာြဖတထားလမရဘး။ ၁၉၁၅ မာ ဇာဘရငအစးရရ ြပဿနာ တဟာ ထနးမနငသမးမရ ြပနြဖစလာပရတယ။ ဒ တာ ရသဘရငစနစက ြဖတချလကတ ၁၉၁၇ မတလ တာလန ရး လာက 1 ဘာကမအအား 1 ရသကဂျလယန Julian ြပကဒနဟာ အ နာကနငင တအားလးမာသးတ ဂရ ဂးရးယနး Gregorian ြပကဒနထက ဆယသးရက နာကကျတအတက ဖ ဖာဝါရ တာလန ရးဟာ မတလထကျမြဖစ ပး အာကတဘာ တာလန ရး က

သငစရာ မ ကာငးတာ မ ာလငမထားတာ မရ တာသလ အရးရင နတ ခတ နာက ြပနဆသမား တကလ ပး အ နာကက နငင ရး လလာ သးသပသတငးက ဒ တာလန ရးက တညတညတထ ကဆကတယ။ နာကတခါ စ ပါငးစနစ ကျငသးတ ရသ ကျးလက လအသကအြမက န ဆရယလစ အနာဂတက ြဖာင ြဖာင ကး ချတကနင တာမယလ ြမငကတ စတကး ယဉစတဇသမားတချ လာကက လ ပး အားလးက ရသက တာလန ရးဟာ ဆရယလစ တာလန ရး ြဖစမာမဟတတာ၊ ဘယလမ မြဖစနငတာက လကခထားက တယ။ ဆငးရမ၊ အသပညာမမ၊ ခတ နာကကျ ကျန နမ တရ ဆထးလ ြဖစ နတ လယသမားတငးြပညမာ မတ Marx ြပာတ အရငးရငစနစက ြမကးလကခတမလ ြမြမပသ ဂဟမယ စကမအလပသမား လတနးစား industrial proletariat ဟာ အချကအချာကျတ နရာ တမာ ကကကား ရ နတယဆ ပမယ မဆစ လာကအ ရအတကန လနညးစ လာကသာရတ တငးြပညမာ ဆရယလစ စနစကကး ြပာငးမယ အ ြခအ န မျး တ ဟာ ရကမရဘး။ ရသက မတဝါဒ တာလန ရးသမား တကယတငက ဒအြမငက လကခကတယ။ဒ တာ သချညး သကသက ကညမယဆရင ဇာဝါဒ Tasrism န ြမရငစနစကြဖတချမဟာ ဘဇာ တာလန ရးပ ြဖစနငမယ၊ ဘဇာ တာလန ရးပြဖစမယလ မာမနးနငမယ။ အဒ နာကမာ ဘဇာ လတနးစားန အလပသမားလတနးစားကား လတနးစား ပဋပကဟာ (မတအ ြပာအရ တာ ဒပဋပက က န ထကစရာအ ြဖတခပရတယ။) အသစ ပ ထကလာတ နငင ရးအ ြခအ န တမာ ဆကရ နမယ။ ဒါ ပမယ ရသဟာ နဝငဘာ ၇ ရကမာ ြဖစတယ။ အာကတဘာ တာလန ရး အြဖစအပျကက ရသဘာသာစကား စာလး ပါငးစနစက ြပြပင ြပာငးလ စခသလ ရသြပကဒနက ြပြပင ြပာငးလ စခတာက တာလန ရးရ ရကခတ မအား နကရငးပက ြပ နတယ။ ဘာလဆ နငင ရး လမ ရး တာလမ ကး တြဖစမ ဒလမဆစ လာက အ ြပာငး အလ တ ြဖစနငတာ အားလးသ န တအချကပ။ ြပငသစ တာလန ရးရ ရရည အကျဆး၊ တ ြပးညအြဖစဆး အကျးဆကက တာ မကထရစ စနစက ြပာငးလကျငသးမပ။

Page 33: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

သတနငငထကက ပး ထးတညးရမ နသလ ဂျပနနယစပက န ဂျာမနနယစပထ ကျယ ြပာလ ပး ကမာအ ြခအ နက လမးမး ချယလယနငတအစးရ တထ တခ အပါ အဝငြဖစတ အစးရအပချပတ ဒဧရာမနငင ကးက တာလန ရးဟာ နငငတကာမာ အကျ းဆက တ မရဘ ဘယလမ နမာ မဟတဘး။ ရသ တာလန ရးဟာ စကမပငး မာ ပဖ ဖ းတးတက ပး အလပသမား လတနးစားရ ဆရယလစ တာလန ရးြဖစဖ အ ြခအ န တရ နတ အ နာကနငင တမာ အလပသမား လတနးစားရ တာလန ရး တ ြဖစလာဖ စနကတသဖယ ြဖစလမမယလ ကားမတ Karl Marx ကယတင သခါနးမာ ြမာလငခတယ။ ပထမကမာစစ ပးခါနးမာ ဒအတငးအတအကျ ြဖစမယပရလာတာက ခ နာကပငး တရမယ။ ဒ နရာမာ မရငးတာတခပရတယ။ ရသဟာ မတဝါဒ တရ အလပသမားလတနးစား ဆရယလစ တာလန ရးအတက အသင မြဖစ သးဘးဆယင လစဘရယ 'ဘဇာ တာလန ရး' အတကလညး အသင မြဖစ သးဘး။ ရသက ဘဇာ တာလန ရး ထကပ ပး မြဖစ စချငသ တ တာင ဘဇာ တာလန ရး ြဖစဖဆယင လစဘရယလတနး စား ဝငဆနနငမယ ကယစားြပအစးရစနစရ လပထး လပနညးဆငရာအစဉအလာ တ ဘာ ဆဘာမ မရတနငငမာ အ ရအတကနညး ပး အငအားက လညး ခပ လျာ လျာသာရတ၊ လထ ထာကခ မလညးမရ၊ လထကညည လးစားမ လညးမရတ၊ ရသလစဘရယ လလတတနး စားက အားမကးဘ တြခား နညးလမး ရာမရမယ။ လတလပစာ ရး ကာက တင ြမာကထားတ (သပမကာခင ပျကသားတ) ၁၉၁၇ - ၁၈ တငးြပြပညြပလတ တာမာ Constitutional Assembly ဘဇာ လစဘရယဝါဒရ ပါတြဖစတ ကဒက Kadets တရ ကယစားလယဉး ရဟာ ၂.၅ ရာခငနနး အာကမာပ ရတယ။ ဘဇာ လစဘရယဝါဒဆတာ ဘာမနးမသတ၊ ဘဇာ လစဘရယဝါဒဆတာက အ ရးလညး မစကတ လယသမား၊ အလပသမား တရ တာလန ရး ပါတ တဉး ဆာငမ အာကက အကမက န ဘဇာလစဘရယကျတ ရသ ပ လာရင ပ လာ မဟတရင တာလန ရးက ဖနတးတ အငအားစ တက ဘဇာလစဘရယအဆငထက

ပ ပး အရငး အြမစကျတအရာတခက (မတ စသးခ ပး ၁၉၀၅ တာလန ရးမာ အဒတနးက လငယပရ သးတ ထ ရာစက Trotsky က ြပန ပး ဖာထတခတ အမတနး တာလန ရး 'permanent revolution' ဆတ စကားအတငး) ရယဖ ြဖစလာလမမယ။ ဒတယဟာက ပြဖစနငတယ။ ၁၉၀၅မာ ရသက ဘဇာ ဒမက ရစစနစထက အများ ကး ပ ပး မ မ ာလငခတ လနငဟာ ၁၉၁၇ ရာက တာလညး ရသ တာလန ရး ပ ငပမာ လစဘရယြမငးဝင ြပးမာ မဟတ တာက စကတညးက တကထားခတယ။ ဒါဟာ အြဖစမနက ထငဟပတ အကြဖတချကပ။ သ သာလညး ရသ မာ ဆရယလစ တာလန ရးြဖစဖ အ ြခအ န တ ဘယလမ မရတာဟာ ၁၉၁၇ မာ သအတက ရာ၊ တြခားရသ န ရသမဟတတ မတဝါဒ တ အတကပါ ထငရားလာခတယ။ ရသကမတ မတဝါဒ တာလန ရးသမား တ အတကက ရသ တာလန ရးဟာ တြခား နရာ တက ပျ ပားမြဖစမာက သ ဘာ ပါက ထားကတယ။ ဒါ ပမယ မဟာစစကး Great War ဟာ နရာအနမာ အထးသြဖင စစရးသားတ နငင တမာ ြဖစပားလာတ နငင ရး ပ ကမ တ၊ တာလန ရးြဖစမယ အကျပအတညး တန နဂးချပသားခတာမ ရသ တာလန ရးဟာ တြခားက ပျ နသားတာကလ ပး တြခားြဖစနငတာ ဆလ ဘာဆဘာမရပမရဘး။ ၁၉၁၈ မာ စစရးသားတ နငင လးခစလးက (ဂျာမန၊ သစတးယားဟန ဂရ၊ တရက၊ ဘ ဂးရး ယား) ခါငး ဆာင တ ထးနနးစနခရသလ ဂျာမန ကရးနမခတ ရသက ဇာဘရငလညး ၁၉၁၇ မာထက ထက ြပးခရတယ။ ဒါအြပင အတလမာ တာလန ရးနးနး လာက ကးမားတ လမ ရး မငမမသကမ တဟာ စစကအနငရလကတ ဥ ရာပနငင ကး တက တာင လပခါသား စ ခတယ။ တခ ပးတအတငး စစြဖစ နတ ဥ ရာပ တကက လအဖ အစညး တဟာ အကးစား စစရ သာမနထကလနကတ ဖအားက မခနငဘ တအအန ပ ဆငးစြပလာတယ။ စစြဖစြဖစ ချငးမာ နရာအန တခရတ ဇာတမာန တကကမ တ တြဖညးြဖညး ကျလာတယ။ ၁၉၁၆ ရာကတအခါ စစပနးမက န အ တာမသတနငတ၊ အရးအနငလညး အ ြဖ

Page 34: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

မထကနင သးတ၊ ဘယသကမလညး အဆး သတချငပ မရ သးတ လသတပ ကးက စတထ မတငမကျြဖစလာ၊ ကတ ပးမနးတးစြပလာ တယ။ ၁၉၁၄ မာ စစဆနကျငတသ တဟာ ဘာမလညးမတတနငတ၊ အထးကျနြဖစ န တ အ နအထားမာ ရ နတယလ ခစားကရ ပမယ ၁၉၁၆ ရာကတအခါ သတဟာ အများစ ရ အသက ကယစားြပတယလ ခစားလာ နငကတယ။ ၁၉၁၆ အာကတဘာ ၂၈ ရက နမာ သစတးယား ဆရယလစပါတကတည ထာငသ ပါတ ခါငး ဆာငရ သား ဖရးဒရစအကဒလာ Friedrich Adler ဟာ စစကြပညသလထက ဆနကျင နတာက ြပသတအ နန ဗယငနာ မ က ကာဖဆငတဆငမာ သစတးယား နနးရငးဝန ကာငရတး Count Stugkh က သး အး အးနလပကပစလကတြဖစရပက - အဒ ခတက လြခ ရးသက တာ စာင ဆတာ ရရ ကာငးမနး မသ သးတ ခတ - အ ြခအ န သသသာသာကး ြပာငးလလာပ ကြပ နတယ။ စစဆနကျင ရးစတဓာတ တ ြမငမားလာ တာ ၁၉၁၄ မတငခငက စစဆနကျင ရး လပရားမဆ အရနန ြပနချတက နတ ဆရယလစ တရ နငင ရးသကာလညး သဘာဝကျကျ လကတက လာတယ။ ဆရယလစ တထမာ စစက ထာကခသ ဆရင တာင ဒစစက ထာကခတပါတက အကျယ လာငဆး ဝဖန တကခကသ တ ဟာ သပါတထကလ တြဖစ ပး တချ ပါတ တဆ (ရသ ၊ ဆားဘးယားန ဗတနက လတလပတအလပသမားပါတ Independent Labour Party) စစက တာက လာက ဆနကျငလာခတယ။ 2 တချနထမာ စစြဖစ နတ အဓကနငင တ အားလးမာ ကးမားလတ လကနကထတလပ ရး စကမလပငနး တက စစညးထားတ အလပ သမား လပရားမ တဟာ စစဆနကျငတ နရာမာ ရာ၊အလပသမား ဆနြပတ နရာမာပါ မး တာင သဖယ ြဖစလာခတယ။ ဒစကရ တက အာက ြခအဆင အလပသမားသမဂ အဖ ဝင တ၊ စျးဆစနငစမး ကာငး ကာငး ရတ ကမးကျငလပသား တ (ဗတနက စမခနခ မပငးကကငတ သမဂကယစားလယ တ shop 2 ၁၉၁၇ မာ လတလပတ ဂျာမနဆရယ ဒမကရကတစပါတ Independent Social Democratic Party of Germany ဟာ စစက ဆကလက ထာကခတ အများစ အြဖစကျနခတ ဆရယလစ တန (SDP) လမးခခတယ။

stewards န ဂျာမနက စကရမန နဂျာ Betriesobleute) ဟာ အြမစလန ြပာငးလ ရးဝါဒရ ဆထးလ ြဖစလာခတယ။ ရ ပ က စကရ တန ဘာမမြခားတ အဆငြမင နညးပညာ တန ဖ စညးတည ဆာကထားတ ရတပ တက မကငးနစ တ၊ လက ြမာက အလပသမား တဟာလညး ဒလမး ကာငး အတငး လာကလာကတယ။ ရသန ဂျာမန နစနငငစလးက အဓက ရတပအ ြခစက စခနး တရတ မ တ (ကရနရတာ Kronstadt၊ ကးယ Kiel) ဟာ တာလန ရး ဗဟချကမ နရာ တ ြဖစလာခ ပး နာကပငး မာ ပငလယနကထ ြပငသစ ရတပသား တ ရ တပတငးပနကနမက ၁၉၁၈ - ၂၀ ရသ ြပညတငးစစမာ ြပငသစစစတပက ဘာရဗစ တကတကဖ ဝင ရာကစကဖကမ မလပနင အာင ဟနတားနငခတယ။ စစဆန ကျငတ ပနကနြခားနားမ တဟာ ဉးတညချကန အရနရလာခတယ။ ဒ တာ သစတးယား ဟန ဂရနငငမာ တပသား တ ရ စာ တက ဆငဆာလပ နတ စစစ ရး တဟာ စစသား တ လသ ြပာငး လာတာက စ ပးသတ ြပမလာတာ အအားသငစရာ မရ တာဘး။ 'ဘရားသခငက ငမးချမး ရးက ဆာငကဉး ပးလာမယ ဆရငြဖင' ဆတ စာသားတ နရာမာ 'ဒ တာ ဆကသညးမခနင တာဘး' တ၊ တချ ဆရင 'ဆရယလစ တက ငမးချမး ရးယမယ ြပာ နပါလား' လဆတ စာသား တက တလာရ တာတယ။ ဒ တာ ဟာဘတ Habsbarg စစစ ရးသမား တကတခါ ြပနကးကား ရမယဆရင ရသ တာလန ရးဟာ စစစြဖစ ပး နာကပငး လယသမား တ၊ အလပသမား တရ မနးမ တရ စာ တထမာ တာင ပတင ရကခတ ပထမဆး နငင ရး အြဖစအပျက ဆတာ အအားသငစရာ မ ကာငး တာဘး။ အထးသြဖင လနငန ဘာရဗစ တ အာကတဘာ တာလန ရးန အာဏာရလာတအခါ ငမးချမး ရးန လမ တာလန ရး တ ြဖစချငတဆန တ ပါငးစညး မသားတာ အအားသငစရာ မရလဘး။ ၁၉၁၇ နဝငဘာန ၁၉၁၈ မတလကား စစစ ရး လကြဖတသားတ စာ တထက တချ က နမနာယပး လလာကညရာမာ သးပတပ လာကက ရသန ငမးချမး ရးရမယလ မာလင ကပး နာကသးပတပက တာလန ရး ြဖစမ ငမးချမး ရးရမယလ မာလင ကသလ

Page 35: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

နာက ၂၀ ရာခငနနး က တာ နစခစလးက န ငမးချမး ရးရဖ မာလငခ ကတယ။ ရသ တာ လန ရးဟာ နငငတကာမာ အဓက ရကခတမ ကး တရလာနငတာ ရငးတယ။ ၁၉၀၅ - ၀၆ မာြဖစတ ပထမ တာလန ရး က တာင အဒအချနက မပျကမစးဘ အစဉအဆက တညတလာတ ခတ ဟာငးက အငပငယာ ကး တြဖစတ သစတးယားဟန ဂရက န တရက၊ အရန၊ နာက တရတတလ အငပငယာ ကး တက တနလပသား စခတယ (အငပငယာ ခတ Age of Empire အခနး ၁၂ ကကည။)။ ၁၉၁၇ ရာကတအခါ ဥ ရာပတတကလးဟာ ပါကကဖအသင ြဖစ န တ လမဒငးနမက တ ြဖစလာခတယ။ ၂ လမ တာလန ရးြဖစဖ ရငမည န ပြဖစတ၊ စစပနး နတ၊ စစရးခါနးဆဆ အ နအထား က ရာက နတ ရသဟာ ဥ ရာပအလယပငး နအ ရ ပငးမာ ပထမကမာစစရ ဆဆနမ တ၊ ဖစးမ တ အာကမာ ပထမဆး ပ လသားတ နငငြဖစတယ။ ရသမာ လထအကမြဖစမာက မနးထားကပးသား ဆ ပမယ ဘယအချနမာ ဘာက စနကတ လာြဖတမလဆတာ ဘယသမ ဘယလမ မခနမနးနငကဘး။ ဆစဇာလနမာ တမး ရာင နတ လနငဆရင သမ သခင တာလန ရးက ြမငမြမငရပါမလားဆ ပး ဖ ဖာဝါရ တာလန ရး မြဖစခင သတငးပတ အနညးငယပ လ တာတအချန ထ သဟာသ ြပန မးခနးထတ နရတနးပ။ တကယတမးမာလညး အလပသမား လတနးစား အမျ းသမး တရ ( နာကပငး ဆရယလစ လပရားမ တမာ အမျ းသမး များ န 'Women's Day' ဆ ပးြဖစလာတ မတလ ၈ ရက နမာ) စပး ဆနြပမန သးကတ နရာမာ နမယကးလတ ပတ လာ Putilov သရညကျ စကရက အလပသမား တရ ဆနြပမက န အ ထ ထ သပတြဖစပား ပး ဆနြပသ တက ရခ နတ မာစက မ လယ ခါငက ြမစက ြဖတ ပး အဓက ပါငမနရရ ရး တာငးဆဖ မ လယ ခါငက ဝငစးရာက န ဇာဘရင ရ အပချပမ ပ ကျသား တာတယ။ ဇာဘရငရ တပ တ၊ အဒထမာ အစးရ ကအမတနး သစာ စာငတ ကာဆက Cossaks တ တာင ဆနြပသ တက ပစခတဖ ပထမတနဆငး နရာက န ပစခတဖ

ြငငးဆနတထ ြဖစလာ ပး အဒ နာကမာ ဆနြပလအပန တ သးထ တသားထ ြဖစသားတအခါမာ အစးရရ ပ ကမတတ ြဖစ နတ အ ြခအ နက အထငအရား ပ ထက လာ တာတယ။ လးရကကာ ရနးရငး ဆနခတြဖစ ပး တပက ပနကနမ လပတအခါမာ ဇာဘရင နနးစနခရ ပး သးရး သးတနး ြဖစ နတ ဇာဘရငအစးရ ဂျာမနန သးြခား စစ ြပ ငမး ရးစာချပချပ ပး စစပက နတထကသား မာကစးရမတ ရသရ အ နာက မဟာမတ တရ စာနာမ အနညးအပါးန အ ထာကအပ တာင ရထားတ လစဘရယ 'ယာယအစးရ' privisional government တကလာတယ။ လးရကကာ လမး တ ပ မာ ခါငး ဆာငမ တမဟတချညး ပျာကသား ပး နာကမာ အငပငယာတခ ဇာတသမးသား တာတယ။ 3 အငပငယာ ဇာတသမးသားတာထက ထးတာက ရသဟာ လမ တာလန ရး တြဖစဖ ဘယ လာက တာင အသငြဖစ နသလဆရင ပထရဂရက လအပ ကး က ဇာဘရင နနးကျကျချငး ဒနနးကျမက တ လာကလးလတလပမ၊ တနးတညမန တကရက ဒမက ရစ ရရလကတ ကညာချကအြဖစ သ ဘာထား ကတယ။

လနငရ ြပာင ြမာကလတ အာငြမငမက ထနးမနင သမးမရ ြဖစလာ နတ လအငအားထကးက ဘာရဗစ တရ အငအား Bolshevik power အြဖစက ြပာငးလပစနငခတာပ။

ဒ တာ လစဘရယကျတ၊ အ နာကဘက ညတတ၊ ဖ စညးပအ ြခခဥပ ဒနအပချပတ၊ ဂျာမန တကလညး ဆကတကဖ ဆနရတ ရသနငင ပ မလာခဘ တာလန ရးခငတခ revolutionary vacuum ပ ထက လာခတယ။ ဘာအာဏာမမရတ ယာယ အစးရ 'provisional government' ကတဘက၊ ကျနတဘကမာ တာ မးကျ ပး ထကလာတမ တလ နရာအန မာတ ပငနက ပ ထကလာတ ြမာကြမားလတ

3 အဒမာ ပးဆပလကရတ လအသက အ ရအတကက အာကတဘာ တာလန ရး ထကများ ပမယ သပမကးလဘး။ အရာရ ၅၃ ယာက၊ စစသား ၆၀၂ ယာက၊ ရ ၇၃ ယာက၊ နငငသား ၅၈၇ ယာက သဆး ဒါမမဟတ ဒဏရာရသားတယ ( ဒပဗယလယ အပချ ချနဘာလန W H Chamberlain၊ ၁၉၆၅၊ အတ ၁၊ စာ ၈၅)။

Page 36: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ကာငစ တ Soviets တ။ 4 အာဏာ တကယတမးရတာ၊ အနညးဆး ဒသနရ အဆငမာ ဗတအာဏာ ရတာက ဆဗယက တဆ ပမယ သတရတအာဏာန ဘာလပရမလ၊ ဘာလပနငလ၊ ဘာလပသငလ မသကဘး။ အဒမာ အမျးမျး သာ တာလန ရးပါတ တ၊ အဖအစညး တက - ဘာရဗစန ဆရယဒမကရကမငရဗစ တ

Menshivik Social Democrats၊ လမ တာလန ရး အငအားစ တ Social Revolutionaries၊ နာက ပးမတရားသငး ကညာခထားရာ က န ပ ထကလာတ

အငယစားလကဝ အဖအစညး တ - ဒအဖအစညး တမာ နရာဝငယဖ ကးစားက၊ ဒအဖအစညး တက ဟနချကည ြဖစ အာင စစညး ပး သတ ပ လစ တ ကလကခ လာ အာင ကးစား ကတယ။ ဒါ ပမယ ဒအဖအစညး တက အစးရအခနးက က ဝငယနငမယ အငအားစအြဖစန ြမငတာ အ စာပငးမာ လနင တ ယာကပ ရတယ ('အာဏာအရပရပက ဆဗယက တလကအပက' 'All power to the Soviets')။ သ သာလညး ဇာဘရငကျသားတအခါမာ ဒအမျ းမျ း သာ တာလန ရးပါတ တရ နမယ တက ဘာက ကယစားြပသလ၊ သတ တရ တာငးဆ ချက တ တခနတခ ဘာကာလဆတာက ရသ ြပညသ တထမာ သတလ အနညး အကျဉးပရတယ။ သတသတာက သတဟာ အထကက အမန ပးတာက လကမခ တာဘး၊ သတထက ပသတယလ ကး ကာ နတ တာလန ရးသမား တရ အမနက တာင လကမခ တာဘး ဆတာကပ သတယ။ 4 ရသ ကျးလကအဖအစညးက ကယထကယထစနစ အ တအကမာ အ ြခခတယလ ယဆရတ ဒလ ကာငစ တဟာ ၁၉၀၅ တာလန ရး ြဖစချနမာ စကရလပသားထကားမာ နငင ရး ကလာပစညး တအြဖစ ပ ထကလာခတယ။ တကရက ရး ကာက တင ြမာကထားတ ကယစားလယ တန ဖ စညးထားတ အဖအစညး ဆတာက စနစတကျ စစညးမရတ အလပသမားထ ရတ နရာတငးမာ အကမးတဝငရကတအြပင ဒလအဖအစညး တမာ စကတညးက ဒမက ရစ နညးလမးကျမရတယဆတအြမငက အလပသမားထ က စ ဆာငတာ ကာင ဆဗယကဆတ စကားရပဟာ တြခားဘာသာ စကား တက ဘာသာြပနလကတအခါ တခါတ လ၊ အမတနး တာမဟတ နငငတကာ ထာကခမအား ကာငး ကာငးရတယ။

မ ပ န ဆငးရသား တရ အ ြခခ တာငးဆချကက ပါငမန၊ နာက ဒဆငးရသား တထက အလပသမား တရ အ ြခခ တာငး ဆချကက လပခတး ပး အလပချန လာ ပးဖပ။ စကပျ း မးြမ ရး နအသက မးတ ၈၀ ရာခငနနး သာ ရသ တရ အ ြခခ တာငး ဆချကက တာ ဟးအရငတနးကလပ ြမ။ မ ပ နသ ရာ၊ ကျးလက နသပါ စစက အဆးသတချင ကတယ။ ဒါ ပမယလညး လယသမား မသားစက ဆငးသကလာတ စစသား တက အစပငးမာ တကခကမ တ ကဆနကျငတာ မဟတ သးဘ အထကအရာ ရ တရ နငထကစးနငး ြပကျငမန ကမးတမး ြပငးထနတ စစစညးကမး တကသာ ဆနကျင တာ ြဖစတယ။ ပါငမန၊ ငမးချမး ရး န ြမ 'Bread, Peace and Land' ဆတ ကး ကာသက စပး ကး ကာ ြဖနချသ တြဖစတ အထးသြဖင လနငရ ဘာရဗစ တဟာ ဒ ကး ကာသ ကာင ထာကခမ အလျငအြမန အများအြပား ရရလာခတယ။ ဘာရဗစ အ ရအတကဟာ ၁၉၁၇ မတလမာ ထာငဂဏနး လာကရရာက န အဒနစ နဉးအ ရာကမာ အဖ ဝငနစသနးခထ တးလာတယ။ လနငဟာ တကယတမးမာ အာဏာသမးမ တက ဉးစးညနကားသဆတ စစ အးဝါဒြဖနမ တ ြပာ နသလမဟတဘ လနငန ဘာရဗစ တရ တကယအားသာ ချကက လ တ လချငတာက သ ဘာ ပါက နငစမးရတာ၊ လထ နာက ဘယလ လကရမလဆတာ သတနညးန လထက ဉး ဆာငနငတာပ။ ဥပမာ လယသမား တက ဆရယလစလမးစဉန ဆနကျငတ ြမက မသားစပငအြဖစ ခြခမး ပးတာမျး ြဖစ စချငတာက သသ ဘာ ပါကတအခါ ဒလ စးပား ရးတသးပဂလဝါဒ

economic individualism ပစမျ းက ကျငသးဖ ဘာရဗစ တက မဆငးမတ ညနကား ခတယ။

တဘကမာ တာ ယာယအစးရ နသက ထာကခသ တက သတရ ဥပ ဒ တ၊ အမနဒဂရ တက တနငငလး လကနာ အာင မလပနငတာက သ ဘာမ ပါကဘး။ စးပား ရး သမား တန မန နဂျာ တက အလပခင စညးကမး တက ြပနချမတဖ ကးစားတအခါမာ အလပသမား တက တဘကစနးက ပ ပး တနးပမသလသာ ြဖစလာတယ။ ယာယအစးရက ၁၉၁၇ ဇနလမာ စစတပက နာကထပစစဆင ရး တခလပဖ အတငးညနကားတအခါမာ တာ

Page 37: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

စစတပကပါ ဆကသညးမခ တာဘ လယသမား မသားစကလာတ စစသား တက သတသားချငး တန လယအ မခဖ အမြပန က တာ တယ။ဒစစသား တက အမြပန ခ လာတ ရထားလမး တ တ လာက တာလန ရးက ပျသား တာ တယ။ ယာယအစးရ ချကချငးြပတကျဖ အချန မတန သး ပမယ နရာသ ရာကချနကစ ပး တပထန အဓကမ ကး တမာ အြမစလန ြပာငးလ ရးက လလားမ တအရနရလာခရာမာ ဘာရဗစ တ ပပ အကျ းအြမတထကဖ ြဖစလာခတယ။ လယသမားထက လမ တာလန ရးသမား တ Social Revolutionaries ြဖစတ နာ ရာနစ Narodniks တရ (အရငး ခတ Age of Capital အခနး ၉ ကကည။) အ မဆကခသ တက တခနက ထာကခ လာခကတယ။ ဒလမ တာလန ရးသမား တထမာ ဘာရဗစ တန နးစပသားတ အြမစလန ြပာငးလ ရး လလားတ လကဝအဖတဖ ပ ထကလာပး အာကတဘာ တာလန ရး အပးမာ ဘာရဗစ တနအတ အစးရထမာ ခဏပါ လက သးတယ။ အဒတနးက အနစသာရအားြဖင အလပသမား ပါတတခ အြဖစသာ ရ သးတ ဘာရဗစ တဟာ ရသက အဓက မ ကး တမာ အထးသြဖင မ တာ ပထရဂရန မာစကတမာ အများစြဖစလာ ပး စစတပထမာလညး ထာကခ မအလျငအြမန ရလာတအလျာက ယာယအစးရ တညရမဟာ ပပမ ရမရာြဖစလာ တာတယ။ အထးသြဖင မ တာမာ သဂတလမာ ဘရငစနစဝါဒ ဗလချပကးတ ယာကက တနြပန တာလန ရးလပ ပး အာဏာသမးဖ ကးစားမ ကနမနငးဖ ယာယအစးရဟာ တာလန ရး အငအားစ တက အကအည တာငးခ ခရတအခါမာ ယာယအစးရတညရ နမ အဓပါယ မရ တာတာ ပထငရားလာ တာတယ။အြမစလန ြပာငးလ ရး လလား တ နာကလက တ တ နတြခား အား ကာငး လာမက ဘာရဗစ တက အာဏာက လမးဆတယ ရးဆ ပပတနးပလာခတယ။ တကယတမးမာလညး အာဏာက လမးဆတယဖ အချန ရာကတအခါ အာဏာဆတာ သမးယ နစရာ တာငမလဘ အသာ ကာက ယလကရပ။ အကဇငရတငး Eisenstein ရ အာကတဘာ October (၁၉၂၇) ရပရငထမာ ဒဏရာရသအ ရအတကက ၁၉၁၇ နဝငဘာ ၇

ရက ဆာငးရာသနနး တာ Winter Palaceက သမးယတနးက ထခကဒဏရာ ရခသ အ ရအတကထက ပများတယ လ တာင ြပာကတယ။ ခခကာကယမယသ ဘယသမ မကျန တာတ ယာယအစးရဟာ လထ အ ငပျ ပျာကကယသား တာတယ။ ယာယအစးရ ြပတကျ တာမာ သချာ သားချနကစ ပး က နချနထ အာကတဘာ တာလန ရးဟာ ဝဖန တကခကမ တ ထမာ နစ မျာ နခတယ။ ဒ ဝဖနတကခကမ ထမာ အများစက ရလကလ နတယ။ တကယ ဆး နးရမာက အာကတဘာ တာလန ရးဟာ ကနြမနစဆနကျင ရး သမငးဆရာ တ ကျ း ကာငးြပသလ အ ြခခကက ဒမက ရစက ဆနကျငတ လနငရ အာဏာသမးမ ဟတမဟတက ဆး နးရမာ မဟတဘ ယာယအစးရ ြပတကျသားတအခါ ဘယသ တ တကလာနငလ၊ ဘာဆကြဖစလာနငလ၊ ဘာဆကလပသငသလ ဆတာကသာ ဆး နး ရမာ ြဖစတယ။ စကတငဘာလ အ စာပငး လာကကစပး လနငဟာ သပါတထက တနဆငး နသ တက အာဏာ ဟာ သတန လကတကမးအကာ လာကက ရာက နတ ခဏက လးမာ သချာစစဉ ပး မဖမးဆပလက ရင အာဏာဟာ သတဆ က န အလယတက လတထကသားနငတယ ဆတာက ယကည လာ အာင နားချရရမက နာကဆးအာဏာက သတဆတကငယလက ပဆရင ' ဘာရဗစ တ ဟာ နငင တာ အာဏာက ဆကယထား နငမလား' ဆတ မးခနးကပါ ြဖဖ အ ရးတကး က းစားခရ တယ။ တာလန ရး အငအားစ တ ကတကလာ နတ ရသရ မး တာငသဖယ ပါကကမက အပထနးဖ က းစားမယသ ဘယသမဆ အဒအချနမာ တြခားဘာများ လပနငမာမလ။ လနငရ ဘာရဗစ တ ကလပး ဘယပါတကမ အဒအချနကရသက မ ပက အာင ထနးသမးဖတာဝနကယဖ ြပငမထားကဘး။ လနငရ ြဖန ဝစာ တမာ ဘာရဗစ တ အားလးသ လာက စတပငး ြဖတမထားတာက ြပ နတယ။ ပထရဂရ၊ မာစကန ြမာကပငးက တပမဟာ တထက နငင ရး အ ြခအ န တက ကယဘကမာ ရ နချနမာ ရ ဆကြဖစမယ အြဖစ အပျက တက စာင နတာထက အာဏာက အခ သမးယလကတအခါ ရတသကသက အတက ဘာအကျ းရမလဆတ မးခနးက ြဖရခက တယ။ အဒအချနမာ စစတပရ တနြပန

Page 38: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

တာလန ရးကလညး စ ခါစ ရ သးတယ။ သးရး သးတနးြဖစ နတ အစးရက ဆဗယက တရ တာငးဆချကက လက လျာမယအစား ပထရဂရ မ တာက က နအကစတးနးယား Estonia ရ ြမာကဘကနယနမတနား ရာက နတ - ဆလတာက မ တာက န မငအနညးငယ အကာက ရာက နတ - ဂျာမနစစတပ လကက အပ ကာငး အပလကနင တယ။ ဒါအြပင လနငဟာ အဆးဆး အ နအထားက တကရကရငဆငဖ တနဆတ လ မရဘး။ ဘာရဗစ တ အချန ကာငးက အမအရ ဆပကငဖ ပျကကကခမယဆရင 'တကယ မငးမအ ြခအ နဟာ ငါတထကက ပ ပး အား ကာငးသားနငတယ။' ဒ နာကဆး လလာဆနးစစမမာ လနငရ ကျ း ကာငး ြပဆမက သပါတက လကခသားတယ။ တာလန ရးပါတတခဟာ အချနအခါန လထတရပလးက တာငးဆချနမာ အာဏာက ရ အာငမယနငရင ဒပါတဟာ တာလန ရးပါတ မဟတတ ပါတန ဘာများ ကာြခားအးမာလ။ ပထရဂရန မာစကမာလ အာဏာက တနငငလး အတငးအတာန ရယနင ပး တနြပန တာလန ရး တ၊ မငးမ အ ြခအ န တ ရနက ကျာလား ပး အာဏာက ဆကယထားနငတယ ဆဉး တာ တကယ ြပဿနာက ရရညဘယလ စခနးသားမလ၊ ရရညအခငအလမး ဘယလြဖစ လာမလဆတ အချကပ။ လနငရ လမးစဉြဖစတ ဆဗယကအစးရသစက (ပဓာနအားြဖင ဘာရဗစပါတက ဆလတာ) ရသသမတနငငရ ဆရယလစစနစ အသငကး ြပာငး ရး တာဝန ယခငးတာဟာ အနစသာရအားြဖင ရသ တာ လန ရးက ကမာ တာလန ရး၊ ကမာ တာလန ရး မြဖစ တာင အနညးဆးဥ ရာပ တာလန ရး အြဖစ ြပငးလပစဖ အ လာငးအစား လပတာပ။ သတချနလး ြပာသလ '... ရသန ဥ ရာပ တတကလးက ဘဇာလတနးစား လးဝမပျကစးဘ ဆရယလစဝါဒ အနငရ နငမယလ ဘယသကများ ထငမတခကမလ။' ဒအ တာအတငးမာ ဘာရဗစ တရ ပဓာနန တခတညး သာ တာဝနက ဆက တာငခထားဖပ။ အစးရသစ အ နန ဆရယလစဝါဒက သတရ ရညမနး ချကအြဖစ ကညာတာ၊ ဘဏ တက ြပညသပင သမးတာ၊ တဘကက ကနထတလပမ ဆကလပ နဖက တကတနး ပး တဘကမာ လကရရ နတ စမခနခ ရး လပငနး တက အလပသမား တ အပထနးမ အာက ရာကသား ပ ဆ ပး

ကညာတာ ဆလတာက တာလန ရးြဖစချနက စပး သဘာသာသ ပမနလလပ နတ အလပ တက တရားဝင တဆပတး နပ ပးတာ ကလ ပး ဆရယလစဝါဒန ပတသက ပး ဘာမ အ ထအထး လပခတာမရဘး။ ဘာမလညး အထးတလည ထပ ြပာ နစရာ မရခဘး။5 ဒလန အသစတကလာတ အစးရဟာ ဆက တာငထားနငခတယ။ ဘရကလစ တာမာ ဂျာမန တ သတကယတင အ ရးမနမခင လပငးအလက ချမတခတ တဘကသတ ငမးချမး ရးြပစဒဏ က န ရနးထနငခတယ။ ဒ ငမးချမး ရး ြပစဒဏ အရ ပလန၊ ဘာတစြပညနယ တ၊ ယကရနး၊ ရသ အ နာကပငးန တာငပငးက အ ရးပါတ အစတအပငး တန ထရန ကာ ကးရား Transcaucasia တပါ (ယကရနးန ထရန ကာ ကးရားက ြပနရတယ။) ပးလကရတယ။ မဟာမတ တကလညး တကမာလးက တနးလန ဖချမစတငရာ နရာက ဘာမရက ရာ နစရာ အ ကာငးမရဘးလ ြမငကတယ။ ဗတသ ၊ ြပငသစ၊ အ မရကန၊ ဂျပန၊ ပလန၊ ဆာဘ Serb၊ ဂရန ရ မးနးယားတပ တက မဟာမတ တက ရသ ြမ ပ စလတ ပး သတ ထာကပထားတ အမျးမျး သာ တနြပန တာလန ရး စစတပ တ (အြဖ တ 'Whites') န အပချပ ရးအဖ တဟာ ဆဗယက တက ဆနကျငဖ ထကလာတယ။ ရကစက ပး က သာငးကနငးနငလတ ၁၉၁၈ - ၂၀ ြပညတငးစစရ အဆးဆး အချန ကာလ တမာဆရင ဆဗယကရသ ရ နယ ြမ ပငဆငမဟာ ရသ ြမာကပငး၊ နာက ဖငလနပငလယ ကထ ထးထက နတ လနငဂရက မ မအပ ယရယ Ural ဒသန လကရ ဘာတစနငင တကား အလယပငး လာကပရတယ။ အစးရသစရ အဓက အားသားချက တဆလ နာကပငးမာ အာင အာငြမငြမင ြဖစလာမယ တပန တာက

5 ခငဗျားတလပချငတာ လပက၊ ယချငတာယက၊ ကျပတခငဗျားတက ထာကခမယ၊ ဒါ ပမယ ကနထတလပမ မပျကဖက တာ ဂရစက၊ ကနထတလပမအ ရး ကးတာက ြမငကဖကပ ြပာတယ။ အကျ းရတအလပကလပ၊ အမား တ လပမမာပ၊ ဒါ ပမယ ဒလန လပတတလာလမမယ။ (လနင၊ ြပညသနငင ရးမးများ ကာငစရ လပငနးရပဆငရာအစရငခစာ Lenin: Report on the Activities of the Council of People's Commisars၊ ၁၁/၂၄ ဇနနဝါရ ၁၉၁၈၊ လနင Lenin၊ ၁၉၇၀၊ စာ ၅၅၁။)

Page 39: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

အစက န စ ပး တည ထာင နချနမာ အြဖအငအားစ တကား အမျးမျ း က နမန ဒအြဖအငအားစ တရ ညဖျငးမ၊ နာက ရသလယသမားထကးက သတက ဆနကျငလာ အာင လပနငစမးရမ၊ နာကတခါ တပထက န ပနကန ပး ထကလာတ စစသားန ရတပက သငး ဘာသား တက ဘာရဗစ တက တကတ နရာမာ အားကးလမရနငဘးဆတ အ နာက နငငကး တရ အ ထာကအထား ကာငး ကာငးရတ သသယ တပရတယ။ ၁၉၂၀ နာကပငးမာ ဘာရဗစ တ အနငရလာခတယ။

ဒလန ဆဗယကရသဟာ ဘယသမ ထငမတ မထားဘ ရငသနတညတနငခတယ။ ဘာရဗစ တဟာ သတရထားတ အာဏာက (လနင ကယတင နစလနဆယငါးရကအကာ မာ သကြပငးချ ပး ဂဏယစာန ြပာခသလ) ၁၈၇၁ ပါရကနြမး Paris Commune of 1871 ထကကာကာ ဆကယထားနငရမက ပ တာငမ တးချ နငခ သတယ။ ဒါတငမက နစအတနကာ အကျပအတညးန ဘးဒက ကျ ရာကမ တက တာက လာကရငဆငခရသလ၊ ဂျာမန သမးပကမန ငမးချမး ရး ြပစဒဏ၊ ခထက ရး ကစ တ၊ တနြပန တာလန ရး၊ ြပညတငးစစ၊ ြပညပက လကနကကငဝင ရာက စကဖကမ၊ ငတမတမန စးပား ရး ပ ကျမ တ ရခတ ကားကက အာဏာကဆကယထား နငခ တယ။ လတတ လာ ဘးအနရယ ကျ ရာကမန လကတ လာ ရငသန တညတ ရး နစခထက တခက ရးရ တအလပကပ နစဓဝလပ နရတ အြပငမာ တြခား ဘယလ မဟာဗျဟာမျးကမ ချမတနငတ အ နအထား မရခဘး။ အခချကချငးဆးြဖတရမာက မဆးြဖတ လကလ တာလန ရးအဆးသတသားရင ကညစရာ ရရည အကျ းဆကဆတာ တာင ရမာမဟတ တာတ အ နအထားမာ ဘယသကများ ကယ အခချရမယ ဆးြဖတချကရ တာလန ရး အတက ရလာနငတ ရရည အကျ းဆက တက စဉးစား န နငအးမလ။ မလပမြဖစ လပရမယ အဆင တက တခပးတခ လပခတယ။ ဒလန ြပငးထနလတ ဝဒနာက န ဆဗယက သမတနငင နလြပနထလာတအခါ ဒနငငဟာ ဖငလနဘတာရမာတနးက လနငစတထ မနးထား ခတ လမး ကာငးက န အများ ကး သဖည နတ လမး ကာငး ပ လာက လမး နတာက တလာရ တာတယ။

ဘာပြဖစြဖစ ရသ တာလန ရးဟာ အခကအခ တက ကျာလားနငခ သးတယ။ ဒလ ကျာ လားနငတာ အဓက အချက သးချက ကာငပ။ ပထမတချကအ နန အငအား ၆၀၀,၀၀၀ နဖ ထားတ ဗဟကတငးတငးကျပကျပ ချပကင ထားပး စညးကမး ကာငးလတ ကနြမနစ ပါတမာ နငငတနငငလးက တည ဆာကနင လာကတ သမတ အာင ကးမားလတ အငအားကပငဆငထားတယ။ တာလန ရး မြဖစခငမာ သရ အခနးက က ဘယလပ ရရ၊ ၁၉၀၂ ကစပး လနငကယတင မ မာနငမပနးနင ဝါဒြဖနချခ၊ ကာကယခတ ကနြမနစပါတရ ဖ စညးမပစဟာ တာလန ရး ပးတအခါ သအခနးက က သဟာသ ပပြပငြပင ယလာနငတယ။ တ တာငးလတ နစဆယရာစ ထက တာလန ရး လလားတ အစးရတငးဟာ ဒပစန မတမးမယမးပစ တခမဟတတခက ယကရတာချညးပ။ ဒတယ တချကက ဘာရဗစအစးရဟာ ရသက နငင တနငငအြဖစ တစတစညးထ ဆက ပး တညရ န အာင စစညးနငတ၊ အဒလ စစညးဖဆနရတ တခတညး သာ အစးရ ြဖစတာမ ပမနအားြဖင ဘာရဗစ တက နငင ရးအရ မျကမနးကျ း န တ မျးချစရသ တ ဥပမာ တပန တာက ြပနတည ဆာကရာမာ မရမြဖစအ ရးပါတ ရသစစတပက အရာရ တရ ထာကခမက ကး ကးမားမား ရရခတအတကပ။ ဒအချက တ ကာငပ နာက ကာငးြပန သးသပတ သမငးဆရာအြမငမာ ၁၉၁၇ - ၁၈ မာ လပခရတ ရးချယမဟာ လစဘရယ ဒမက ရစစနစ ကျငသးတရသန လစဘရယ မဟတတ ရသ တခခက ရးရမယ ရးချယမ မဟတဘ တစညးတလးထရ နတ ရသန တြခား စစရးအငပငယာ တြဖစတ သစတးယား ဟန ဂရန တရကတ ကခရတ တစစ ပကမယကကမာ တခခက ရးရမယ ရးချယမ ဆတာ တရတယ။ ဒနငင တလ မဟတဘ ဘာရဗစ တာလန ရးဟာ ဇာဘရင လကထက ကတညးက ရခတ လမျ းစ ပါငးစပါတ နယ ြမအ နအထားက အနညးဆး နာက ခနနစဆယ လးနစ လာကထ တစညးတလးထ ဆကရ န အာင ထနးသမးနငခတယ။တတယ တချကက တာလန ရးက လယသမား တက ြမပင ခင ပးတယ။ ဒအချကက စဉးစားလာ ရတအခါ ရသ လယသမားထကးက သတရထားတ ြမ တက ဆက ပးပငဆင နငမယအခငအလမးဟာ ပ ဒသရာဇ တ

Page 40: khit_maung_v2_no2

အတ ၂၊ အမတ ၂။ ဖ ဖ ဝါရလ ၂၈ရက ၂ဝ၁၃ခနစ

ြပနလာတာထက အန တ Reds အာကမာ ပ ကာငးနငမယလ ယဆကတယ။ ဒအချက က ဘာရဗစ တက ၁၉၁၈ - ၂၀ ြပညတငးစစမာ ြပတြပတသားသား အသာစးရ စခတယ။ ဒါ ပမယ ရသ လယသမား တ သပအ ကာငး ြမငခပါ လားဆတာ နာကပငး တလာရတယ။ ( ရ လဆကဖတပါ) ဝတတ