luận văn thạc sỹ cl qlrr td-nhvn

174
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 1 PHẠM LINH NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CỦA HỆ THỐNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Upload: ohenri100

Post on 25-Sep-2015

10 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Tn: Phm Linh

PHM LINHNNG CAO CHT LNG CA H THNG QUN L RI RO TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI VIT NAMLUN VN THC S KINH TTP. H CH MINH NM 2005PHM LINHNNG CAO CHT LNG CA H THNG QUN L RI RO TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI VIT NAMChuyn ngnh : KINH T TI CHNH NGN HNGM s: 60.31.12LUN VN THC S KINH TNGI HNG DN KHOA HCTIN S NGUYN VN STP. H CH MINH NM 2005MC LCMcTrangLI M UCHNG 1: TNG QUAN QUN L RI RO TRONG HOT NG TN DNG CA NGN HNG THNG MI1.1. Hot ng kinh doanh ca Ngn hng thng mi .......................................1

1.1.1. Khi nim v ngn hng thng mi ..................................................1

1.1.2. Mt s hot ng kinh doanh chnh ca ngn hng thng mi ........1

1.1.2.1.Hot ng huy ng vn...............................................................1

1.1.2.2.Hot ng cho vay ........................................................................2

1.1.2.3.Hot ng thanh ton quc t .......................................................3

1.1.2.4.Hot ng kinh doanh ngai t, kinh doanh ngun vn ...............3

1.1.2.5.Hot ng bo lnh .......................................................................3

1.1.2.6.Hot ng chit khu thng phiu v giy t c gi ..................4

1.1.2.7.Hot ng cung cp dch v..........................................................4

1.1.2.8.Hot ng thu mua ti chnh .......................................................5

1.1.2.9.Hot ng u t...........................................................................5

1.1.3. Nhn xt ..............................................................................................5

1.2. Ri ro trong hot ng tn dng ngn hng ...................................................6

1.2.1. Khi nim v ri ro .............................................................................6

1.2.2. Xc nh cc loi ri ro lin quan n hot ng cp tn dng...........6

1.2.2.1.Ri ro tn dng ..............................................................................6

1.2.2.2.Ri ro v li sut ...........................................................................7

1.2.2.3.Ri ro v t gi..............................................................................8

1.2.2.4.Cc ri ro khc ..............................................................................8

1.2.2.5.Cc tn tht t cc ri ro lin quan n hot ng cp tn dngca ngn hng.................................................................................9

1.2.3. Qun l ri ro trong kinh doanh ngn hng ......................................10

1.2.3.1.S cn thit ca hot ng qun l ri ro trong ngn hng ........10

1.2.3.2.Hot ng qun l ri ro ngn hng............................................12

1.3. Nng cao trnh qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng mi

Vit Nam chun b hi nhp ...................................................................13

1.3.1. Yu cu qun l an ton i vi cc hot ng ngn hng Vit

Nam chun b gia nhp WTO ..........................................................13

1.3.2. Hip c Basel II p dng v trin khai ti Vit Nam..................14

1.3.2.1.Gii thiu:

1.3.2.2.p dng v trin khai ti Vit Nam ............................................15

CHNG 2: THC TRNG HOT NG QUN L RI RO TN DNG CA CC NGN HNG THNG MI VIT NAM V P LC T QU TRNH HI NHP KINH T QUC T2.1. Thc trng, c th ca cc Ngn hng thng mi Vit Nam...................16

2.1.1. nh gi mc cnh tranh ca Ngn hng thng mi Vit Nam trong qu trnh hi nhp .......................................................................16

2.1.1.1.Sc mnh ti chnh......................................................................16

2.1.1.2.C cu t chc vn hnh .............................................................17

2.1.1.3.Trnh kinh doanh....................................................................18

2.1.1.4.Kh nng qun l v iu hnh...................................................18

2.1.1.5.Mc minh bch tnh hnh kinh doanh v ti chnh ................19

2.1.1.6.Trnh cng ngh thng tin......................................................19

2.1.1.7.Qun l ri ro yu km ...............................................................20

2.1.2. Hn ch v thch thc thng gp ca th trng Vit Nam nhhng n s an ton trong hot ng ca cc Ngn hng thng mi22

2.1.2.1.Hot ng nh hng ca Nh Nc cn yu...........................22

2.1.2.2.Thng tin s liu thng k ngnh ngh khng tin cy ................23

2.1.2.3.Lch s ca s liu ngn ngi .....................................................24

2.1.2.4.Trnh qun l doanh nghip km ...........................................24

2.1.2.5.Sc cnh tranh v kh nng thch ng vi s thay i ca cc doanh nghip km ....................................................................... 24

2.1.2.6.Thng tin ca cc c nhn v doanh nghip cha c tp trung v chia s mt cch hiu qu cho vic nh gi uy tn tn dng ca khch hng tn dng......................................................25

2.2. Hin trng v qun tr h thng qun l ri ro trong hot ng tn dng ca mt s ngn hng thng mi Vit Nam v th gii

2.2.1. Thc trng ca mt s ngn hng thng mi Vit Nam .................26

2.2.1.1.Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn (Sacombank)...............26

2.2.1.2.Ngn hng TMCP Si Gn .........................................................29

2.2.1.3.Ngn hng TMCP Quc T Vit Nam........................................32

2.2.2. Khong cch trnh qun l ri ro trong hot ng tn dng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam v cc ngn hng cc nc

pht trin ...............................................................................................37

2.2.2.1.Ngn hng Hongkong and Shanghai Banking Corporation

(HSBC).........................................................................................37

2.2.2.2.Ngn hng United Overseas Bank (UOB) ..................................40

CHNG 3: CC BIN PHP NNG CAO CHT LNG H THNG QUN L RI RO TN DNG CA CC NGN HNG THNG MI3.1. Xc nh ngun gc pht sinh ri ro tn dng .............................................44

3.2. Xy dng h thng qun l ri ro tn dng..................................................45

3.2.1. Nguyn tc ........................................................................................45

3.2.2. Xc lp h thng qun l ri ro tn dng ti u ................................46

3.3. Gii php nng cao cht lng h thng qun l ri ro tn dng ca cc

ngn hng thng mi Vit Nam.................................................................47

3.3.1. Mc tiu qun l ri ro tn dng .......................................................48

3.3.1.1.Tt c mc tiu hot ng ca ngn hng cn phi o lng

c, c bit l mc ri ro t hot ng tn dng .................48

3.3.1.2.Cht lng cao nht ca d n tn dng (ni v ngoi bng)

l mt thnh phn quan trng ca Mc tiu qun l ri ro

trong hot ng tn dng ca ngn hng thng mi...................49

3.3.2. Chin lc qun l ri ro tn dng ....................................................50

3.3.3. Chnh sch qun l ri ro tn dng....................................................52

3.3.4. Xy dng c cu t chc qun l ri ro tn dng c hiu lc ..........56

3.3.4.1.B phn qun l tn dng ............................................................58

3.3.4.2.B phn kim sot ni b............................................................61

3.4. Gim st v qun l ri ro............................................................................62

3.4.1. Nhn bit ri ro trong hot ng tn dng v xc nh bin php

hn ch ri ro ........................................................................................62

3.4.2. o lng ri ro .................................................................................64

3.4.3. Gim st v qun l ri ro trc cho vay..........................................69

3.4.3.1.S quan trng ca cng tc hoch nh kinh doanh v nghin

cu th trng ..............................................................................69

3.4.3.2.Chc nng thm nh tn dng cn c tch bit......................72

3.4.3.3.Ph duyt tn dng tp trung .......................................................73

3.4.4. Qun l v gim st ri ro tn dng trong v sau cho vay ................74

3.4.4.1.Kim tra v lu tr h s tn dng ..............................................74

3.4.4.2.Kim tra sau cho vay, mt cng tc cn tun th tuyt i ........75

3.4.4.3.o lng mc tp trung/phn tn trong danh mc cc khon cp tn dng

3.4.5. Phng nga t xa ..............................................................................76

3.5. o to ngun nhn lc qun l ri ro tn dng trong xu th hp nhp ......77

PHN KT LUNLI M U1. Tnh thit thc ca tiHot ng tn dng ca Ngn hng thng mi l mt trong nhng hot

ng truyn thng v quan trng, hot ng ny ngoi vic mang li li nhun t chnh lch gia li sut cho vay v li sut huy ng, cc chi ph hot ng. th cng l mt trong nhng nhn t gp phn thu ht khch hng s dng dch v ca ngn hng. Tuy nhin, hot ng ny cng cha ng rt nhiu ri ro, c th gy tn tht ln cho ngn hng nu xy ra vic khch hng khng tr n cho ngn hng. Ch cn mt khch hng mt kh nng tr n th bao nhiu cng sc, li nhun ca ngn hng s b xa b mt cch nhanh chng, nu y l khon vay ln th n cn c th nh hng xu n tnh hnh ti chnh v danh ting ca ngn hng.

Cc ngn hng thng mi Vit Nam ang trong qu trnh pht trin mnh v c s lng v quy m hot ng, sc cnh tranh trn th trng ti chnh Vit Nam gia cc ngn hng ngy cng mnh m to ra p lc rt ln cho cc ngn hng thng mi trong qu trnh kinh doanh. C nhng ngn hng thng mi tn dng c c hi l ngi i trc khng nh thng hiu, chim th phn ln v ang tng bc hon thin t chc, kh nng kinh doanh, phng thc qun l ri ro., v d: Ngn hng Ngoi thng Vit nam, Ngn hng TMCP Chu (thnh lp nm 1993), Ngn hng TMCP Si gn Thng tn (thnh lp nm 1991), Ngn hng TMCP ng (thnh lp nm 1992) Trong khi , khng t cc ngn hng ch mi trong giai on bt u pht trin vi quy m hot ng c m rng nhanh chng ginh th phn v khng nh tn tui, v d: Ngn hng TMCP Nam , Ngn hng TMCP Si gn, Ngn hng TMCP K Thng, Ngn hng TMCP Quc T

Vit Nam, Ngn hng TMCP Phng ng. i vi tt c cc ngn hng d l ang trong hon thin t chc hay ang trong giai on tm cch m rng mnh th phn th qun l ri ro l mt cng tc cc k quan trng v qun l ri ro tn dng l mt thnh phn cn c lu nht v hot ng tn dng hm cha rt nhiu ri ro, c th gy ra tn tht ln cho Ngn hng v ti chnh v uy tn. Cng do qun l khng tt ri ro trong hot ng tn dng m mt s ngn hng d c b dy hot ng lu nhng vn gp kh khn trong hot ng kinh doanh v phi x l rt nhiu nhng khon n xu, v d: Ngn hng TMCP Phng Nam, Ngn hng Cng thng Vit Nam, Ngn hng TMCP Gia nh, Ngn hng TMCP Tn Vit . Chnh v vy, vic xy dng mt h thng qun l tn dng hiu qu cho ngn hng thng mi l mt cng tc rt thit thc nhm gip cho cc ngn hng c th c kh nng phng chng ri ro trong hot ng tn dng m nguyn nhn ca n ngy cng tr nn a dng v kh lng.

Mc cnh tranh gia cc ngn hng thng mi Vit Nam s cn gia tng mnh khi Vit Nam ang trong qu trnh hi nhp kinh t th gii vi nhng chnh sch thong hn n cc quyt nh u t ti Vit Nam ca cc t chc ti chnh nc ngoi vn c tim lc ti chnh, thng hiu mnh v kinh nghim qun l v kinh doanh hn hn cc ngn hng trong nc. Chnh yu t cnh tranh s v tnh y cc ngn hng thng mi vo vic h bt chun v yu cu an ton i vi khch hng ca mnh nhm duy tr th phn, do vy lm tng mc ri ro cho ngn hng. Chnh v vy, h thng qun l ri ro ca cc ngn hng thng cng c nhng iu chnh tch cc nhm ngn chn v khai khc tim nng li nhun khai thc t c hi hi nhp quc t.

Xut pht t cc yu cu trn, ti chn ti NNG CAO CHT LNG CA H THNG QUN L RI RO TN DNG TI CC NGN HNG THNG MI VIT NAM, qua hy vng nhng kin

thc thc t ca mnh trong qu trnh kinh doanh trc tip ti ngn hng v nhng kin thc nghin cu c s c ch khi a ra c mt m hnh qun l tn dng an ton, hiu qu v ph hp cc ngn hng thng mi Vit Nam trong giai on cn phi pht trin mnh m hi nhp vi cc nc trn th gii.

2. Mc ch nghin cu:Mc ch nghin cu ca ti l tp trung vo cc ni dung:

- Nghin cu mt cch khoa hc nhng l lun c bn v tn dng ngn hng, ri ro ngn hng, ri ro tn dng, h thng qun l ri ro tn dng, tm quan trng v s cn thit xy dng mt h thng qun l ri ro tn dng an ton, hiu qu, ph hp vi tnh hnh hin ti v cc bin ng ca tng lai.

- Tm hiu thc trng v mc , phng php qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam; mc ph hp v an ton ca cc h thng qun l ri ro tn dng ny; thun li, kh khn trong qu trnh trin khai thc hin v kh nng thch ng vi mi trng kinh doanh mi.

- a ra cc xut, gii php khc phc mt hn ch, kh khn, khng hiu qu ca cc h thng qun l ri ro tn dng ti cc ngn hng thng mi Vit Nam nhm nng cao tnh an ton, hiu qu.

3. Phng php nghin cu:Trong qu trnh thc hin c s dng phng php duy vt bin chng,phng php so snh phn tch v phng php thng k xc nh bn cht ca vn cn nghin cu t c th a ra cc bin php, xut iu chnh v xy dng.

C s l thuyt

Thc trng ca nn kinh t, cc ngn hng TM Vit Nam

Bin Php nngcao H thng Qun L Ri Ro Tn Dng

Nghin cu kinh nghim mt s ngn nc ngoi4. i tng v phm vi nghin cu:i tng v phm vi nghin cu ca lun vn l hin trng hot ng tn

dng v qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam, nhng bi hc kinh nghim ca cc Ngn hng thng mi ca cc nc tin tin v cc xut nhm xy dng mt h thng qun l tn dng an ton, hiu qu v ph hp hn.

5. ngha khoa hc v thc tin ca ti:Lun vn da trn thc trng ca cc h thng qun l ri ro tn dng ca

cc ngn hng thng mi Vit Nam t i su vo phn tch bn cht ca nhng kha cnh, vn cn tn ti, hn ch. Da trn cc phn tch thc trng cng vi cc nghin cu, l lun, t duy ca nhiu nh nghin cu, chuyn gia ngn hng cng nh kinh nghim bn thn, ng nghip trong qu trnh tham gia hot ng trong lnh vc ngn hng c th a ra cc kin, xut xc ng, ph hp vi thc t, m bo tun th cc nguyn tc chun mc kinh doanh cng nh chun mc ca x hi.

Qua vic nghin cu v h thng qun l tn dng ca ngn hng thng mi, hc vin mong mun nhng suy ngh, xut v nhng g mnh hc hi c s gip ch cho cng vic thc t, t gp phn nng cao mc hiu qu v an ton ca t chc m mnh ang phc v, v xa hn na l mong ti nghin cu s c p dng trong hot ng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam.

Do thi gian nghin cu v kin thc cn nhiu hn ch, hc vin khng trnh khi nhng thit st, rt mong nhn c s gp kin ca Qu Thy C v nhng ngi quan tm n lnh vc ngn hng ti nghin cu c th p dng vo thc t ca cc ngn hng cng nh hc vin c th iu chnh, m rng kin thc ca mnh trong cng tc nghin cu sau ny.

CHNG 1:TNG QUAN QUN L RI RO TRONG HOT NG TN DNG CA NGN HNG THNG MI1.1.Hot ng kinh doanh ca Ngn hng thng mi1.1.1.Khi nim v Ngn hng thng mi:Hot ng ngn hng l mt hot ng ra i t rt lu trn th gii v ang c mt trong hu ht cc hot ng ca nn kinh t x hi. Theo Lut cc t chc tn dng s 02/1997/QH10 nh ngha th Ngn hng l loi hnh t chc c thchin ton b hot ng ngn hng v cc hot ng kinh doanh khc c lin quan. Ngn hng l mt loi nh ch ti chnh trung gian m qua cc ngun tin nhn ri trong x hi c tp trung li v chnh cc ngun vn ny s c s dng nhm h tr ti chnh cho cc thnh phn kinh t trong x hi vi mc li sut cao hn. Ngoi ra, thng qua hot ng ca mnh cc ngn hng cn cung cp cc dch v, sn phm ngn hng a dng ph hp nhu cu ca cc thnh phn kinh t trong x hi, t to ra li nhun cho ngn hng. Ni mt cch ngn gn th:

-Ngn hng thng mi l mt loi hnh doanh nghip;

-Ngn hng thng mi hot ng v li nhun;

-Ngn hng thng mi l mt doanh nghip c bit:

Hng ha quan trng ca ngn hng l tin t do Nh nc s

dng qun l nn kinh t;

Vn t c ca ngn hng chim t trng nh trong tng ngun vn;

Chu s chi phi mnh ca chnh sch ca Nh nc;

Ngn hng thng mi l mt trung gian tn dng.

1.1.2.Mt s hot ng kinh doanh chnh ca Ngn hng thng mi:1.1.2.1Hot ng huy ng vn:Ngn hng hot ng vi vai tr l ngi ng ra tp trung, huy ng cc ngun vn trong ton x hi sau s dng cung cp tn dng cho cc i tng khch hng c nhu cu sn xut kinh doanh, tiu dng. y l hot ng rt quan trng ca ngn hng thng mi v l hot ng tp trung hng ho kinh doanh cho mnh v i vi x hi th hot ng ny s gip tp trung cc ngun lc phn tn trong x hi thnh cc ngun lc mnh m phc v cho nhu cu pht trin ca quc gia.

1.1.2.2Hot ng cho vay:y l hot ng mang li ngun h tr ti chnh cho cc thnh phn trong nn kinh t. Nh hot ng ny m cc khch hng ca ngn hng c th tho mn nhu cu tiu dng ca mnh, chuyn cc tng kinh doanh thnh hin thc, m rng quy m kinh doanh cng vi s gia tng ti sn cho quc gia.

o Cho vay phc v sn xut kinh doanh: cho vay ngn hn phc v cc nhu cu d tr hng tn kho, ti tr cho cc khon phi thu, cho vay trung di hn ti tr cho vic mua sm my mc - thit b, xy nh xng

o Cho vay tiu dng: cho vay tiu dng l cc khon cho vay nhm ti tr cho nhu cu chi tiu ca c nhn v h gia nh. y l ngun ti chnh quan trng xy dng, sa cha v mua nh , mua dng gia nh v phng tin i libn cnh nhng nhu cu v gio dc, y t v du lch cng c cc ngn hng ti tr.

Trc y, cc ngn hng thng khng quan tm nhiu n hot ng cung cp sn phm cho vay tiu dng v quan nim y hot ng mang tnh nh l khng mang li nhiu li nhun cho ngn hng. Tuy nhin, hin nay cc ngn hng ang trau chut sn phm cho vay tiu dng ca mnh cc sn phm ny l cc sn phm phc v s ng, mang li li nhun cao cho ngn hng vi mc phn tn ri ro d chp nhn. Cc sn phm cho vay tiu dng c qun l, trnh by mt cch chuyn nghip s mang li mt hnh nh p cho ngn hng.

Thng qua hot ng cp tn dng, ngn hng thng mi c th thu c li nhun t phn chnh lch gia (li sut, ph cho vay) vi (li sut huy ng cng cc chi ph khc). Tuy nhin, hot ng cp tn dng cng l mt trong nhng hot ng cha ng nhiu ri ro nht cho ngn hng khi m ngn hng phi giao quyn s dng hng ho c bit ca mnh (l tin) cho khch hng s dng. Mc d trong hot ng cp tn dng cc ngn hng thng mi u c cc quy nh v thm nh v nh gi khch hng c nhu cu tn dng, ri ro vn xy ra thng xuyn do cc nh gi sai lm ca ngn hng v khch hng hoc do cc bin ng ca nn kinh t hoc do cn b ngn hng c tiu cc trong hot ng cp tn dng

T nguyn tc chung ca vic qun l ti sn c, trong hot ng tn dng, c th thu c li nhun cao th cc ngn hng cn cung cp cc khon tn dng c mc li sut c th b p chi ph vn v cc chi ph khc v ngoi ra, cc khon cp tn dng phi c hon tr y v ng hn.

1.1.2.3Hot ng thanh ton quc tKhch hng khi tham gia qu trnh mua bn vi cc i tc nc ngoi thng thng s s dng cc dch v thanh ton quc t ca ngn hng nh cc bo lnh ca ngn hng c th mua hng tr chm t bn hng nc ngoi, ngn hng cng tham gia rt nhiu vo cc hot ng thanh ton ca cc cc doanh nghip nhm mang li cc tin ch an ton thun tin cho khch hng ca mnh nh cc hnh thc thanh ton DP, DA, LC, thng qua vic tham gia ny, cc ngn hng cng thu c cc loi ph t khch hng v nng cao uy tn ca mnh i vi cc i tc nc ngoi.

1.1.2.4Hot ng kinh doanh ngoi t, kinh doanh ngun vny l hot ng mua bn cc loi ngoi t nhm phc v cho mc tiu thu li nhun t s chnh lch, bin ng gi c ca cc loi ngoi t v mc tiu phc v cho nhu cu mua bn cc loi ngoi t ca khch hng thanh ton nc ngoi hoc chuyn i ngoi t thu c thnh ni t mua nguyn vt liu trong nc.

Hot ng kinh doanh chnh lch li sut ca cc ngun vn l cc hot ng ngy cng c cc ngn hng quan tm v n mang li li nhun rt ln nu ngn hng c bin php, nguyn tc an ton chun mc trong vic qun l cc loi gapping trong loi hot ng kinh doanh ny.

1.1.2.5Hot ng bo lnhy l mt hnh thc cp tn dng cho khch hng c thc hin thng qua cc cam kt ca ngn hng bng vn bn v vic sn sng thc hin ngha v ti chnh thay cho khch hng ca mnh khi cc khch hng ny khng thc hin ng cc ngha v cam kt vi cc i tc.

Hot ng bo lnh c cp di cc dng:

oBo lnh u thu;

oBo lnh thc hin hp ng;oBo lnh bo hnh;oBo lnh nhn hng;oBo lnh thanh ton;oTn dng thHin nay, hu ht cc ngn hng thc hin xem xt vic cung cp cc bo lnh cho khch hng tng t nh xem xt mt khon cho vay v cc

khon bo lnh ny cng c tnh vo tng hn mc tn dng ri ro ca khch hng khi giao dch vi ngn hng.

1.1.2.6Hot ng chit khu thng phiu v giy t c gi:L vic ngn hng mua li thng phiu v giy t c gi ca khch hng, y l thng phiu cn trong thi gian hiu lc. Khch hng s nhn c s tin chit khu sau khi ngn hng tr li sut chit khu (c th c ph chit khu).

1.1.2.7Hot ng cung cp dch vTrong giai on trc y, li nhun t cc hot ng cp tn dng ca cc ngn hng thng chim khon 2/3 tng li nhun ca ngn hng. Tuy nhin, trong thi gian gn t l ny c thay i theo xu hng gim t trng ca li nhun t hot ng cp tn dng v gia tng t trngli nhun t cc hot ng dch v trong tng li nhun ca ngn hng. Mc d hot ng cp tn dng l hot ng truyn thng ca cc ngn hng thng mi nhng do hot ng ny cha ng nhiu ri ro cng nh cc hot ng phng chng ri ro tn dng phc tp, tn km nn cc ngn hng thng mi ang c xu hng a ra ngy cng nhiu cc sn phm dch v ngn hng khc nhm ti a ho kh nng thu ph t khch hng. Cc sn phm dch v ngn hng c th k n bao gm:oTh ATM;

oDch v kiu hi;oDch v chuyn tin;oDch v thanh ton quc t;oDch v qun l ngn qu;oDch v chi h lng;oDch v t vn ti chnh;oDch v y thc;oQun l vt c gi v cho thu t st;oDch v mi gii nh tCc sn phm dch v ngn hng ang ngy c cng hon thin vi nhng c tnh thun tin, hu ch, trnh by p cho khch hng d s dng, d chn la

Ngoi chc nng to ra li nhun cho ngn hng, cc sn phm dch v ca ngn hng nu c qun l v qung b tt s l nn tng tt nht nng cao thng hiu ca ngn hng.

1.1.2.8Hot ng thu mua ti chnh:Hot ng cho thu mua ti chnh l mt giao dch gia ngn hng (bn s hu ti sn) v khch hng (bn s dng ti sn), ngn hng chuyn giao ti sn cho khch hng s dng trong mt thi gian nht nh v khch hng phi tr tin thu mua cho ngn hng, trong thi gian ny khch hng c php tnh khu hao ti sn v a vo chi ph hot ng. Sau thi gian ny nu mun, khch hng s c ngn hng chuyn quyn s hu ca ti sn ny vi mc chi ph hp l.

cc nc, hot ng ny ang c din ra rt mnh. Ti Vit Nam, hot ng ny ang ngy cng khng nh v tr quan trng ca mnh trong vic h tr tch cc cho hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip.

1.1.2.9Hot ng u tTrong nghip v ny cc ngn hng kinh doanh thu li nhun bng cch:

o Gp vn vo cc doanh nghip: ngn hng trc tip gp vn vo cc doanh nghip v cng tham gia iu hnh sn xut kinh doanh cng doanh nghip.

o Mua c phiu ca cc cng ty c phn: hot ng ny s cng ngy cng mnh m khi m cc quy nh v hot ng ca th trng chng khon ngy cng r rng, si ng v thng tin minh bch.

1.1.3. Nhn xt:Hin nay, hot ng ca cc ngn hng thng mi l rt a dng, p ng c hu ht cc nhu cu ca cc khch hng lin quan n ti chnh. Cc ngn hng thng mi phi khng ngng nghin cu, hc hi pht trin cc sn phm dch v ca mnh cng nh phi c phng php qun l hiu qu cc sn phm ca mnh nhm t li nhun cao nht cng vi mc ri ro thp nht.

Cc ngn thng mi Vit Nam tht s c vn hnh theo c ch th trng ch t hn 10 nm qua, chnh v vy, mc d c nhng bc chuyn mnh ng ghi nhn nhng so cc ngn hng nc ngoi th cc ngn hng ca chng ta cn km xa v mt s lng, cht lng sn phm v kh nng nng trin khai v qun l ngn hng hiu qu, an ton.

Kinh t Vit Nam ang trn con ng hi nhp ti chnh vi cc li ch, ri ro v thch thc, cc ngn hng thng mi cn phi iu chnh cc nhn ca mnh i vi vic r sot v xy dng li mt h thng qun l cc hot ng ngn hng m bo pht huy ti a cc li ch m vic hi nhp ti chnh mang li ng thi gim thiu, vt qua cc ri ro, thch thc. Trong , hot ng tn dng ca ngn hng cn c quan tm mt cch ng mc do c im v mc ri ro cao ca n.

1.2. Ri ro trong hot ng tn dng ngn hng:1.2.1. Khi nim v ri ro:Ri ro l mt s khng chc chn hay mt tnh trng bt n. Tuy nhin, khng phi s khng chc chn no cng l ri ro, ch c nhng tnh trng khng chc chn no c th c on c xc sut xy ra mi c xem l ri ro. Nhng tnh trng khng chc chn no cha tng xy ra v khng th c on c xc sut xy ra c xem l s bt trc ch khng phi ri ro.

Hiu c khi nim v ri ro gip ch cho chng ta rt nhiu trong vic xc nh v hiu bn cht ca cc vn nh hng n kt qu hot ng tn dng ca mt ngn hng. T , ta c th a ra c nhng bin php hoc xut nhm ngn chn cc tn tht cho ngn hng trong hot ng tn dng.

1.2.2. Xc nh cc loi ri ro lin quan n hot ng cp tn dng1.2.2.1Ri ro tn dng:Tn dng ngn hng l quan h chuyn nhng quyn s dng vn t ngn hng cho khch hng trong mt thi gian xc nh vi mt khon chi ph nht nh. Cng nh quan h tn dng khc, tn dng ngn hng cha ng ba ni dung:

C s chuyn nhng quyn s dng vn t ngi s hu sang cho ngi s dng;

S chuyn nhng ny c tnh thi hn;

S chuyn nhng ny c km chi ph.

nh ngha mt cch y th tn dng ngn hng cn bao gm cc khon bo lnh ca ngn hng cho cc cam kt ca khch hng vi bn th ba.

Ri ro tn dng ngn hng c nh ngha nh nhng tn tht tim nng c th xy ra do khch hng ca ngn hng khng c kh nng hoc khng c nng lc thc hin cc ngha v ca h, bao gm ngha v tr n cho ngn hng, cam kt vi bn th ba m ngn hng ng ra bo lnh cho cc cam kt ny, cc ngha v ny c k kt gia khch hng v ngn hng thng qua hp ng tn dng.Ri ro ny pht sinh t vic kh nng ngn hng quyt nh cp tn dng cho

cc khch hng c cht lng ti hoc khng nhn bit c cc du hiu xu ca khch hng sau khi thc hin cp tn dng cho khch hng. y l ri roc kh nng xy ra rt ln trong qu trnh cc ngn hng cung cp cc sn phm tn dng cho thi trng. c bit l trong bi cnh Vit Nam khi m h thng thng tin chnh thc, ng tin cy ca cc doanh nghip l khng y , v vy d dn ti cc cc khon cp tn dng khng c quyt nh chnh xc. Ngoi ra, cc ngnh ngh kinh t Vit Nam ang trong qu trnh pht trin di mc cnh tranh cao gia rt nhiu cc ch th kinh doanh ang hot ng kinh doanh mang nng t tng kinh nghim, s dng cc phng php qun

l kinh doanh khng bi bn theo kiu gia nh. Chnh v cch kinh doanh nh vy, mc tun th cc cam kt ca cc khch hng s dng sn phm tn dng ca ngn hng ti Vit Nam l khng cao, c xu hng ty tin s dng vn vay ca ngn hng k vng mang li li nhun cao nht cho mnh m khng cn nhc y mc ri ro trong tng giao dch v khng s dng t vn ca bn cp tn dng l ngn hng. Hin tng ny lun t ri ro o c trong cc khon cp tn dng ca ngn hng thng mi Vit Nam trong

tnh trng bo ng cao nht.

1.2.2.2Ri ro v li sut:Mt trong cc ri ro cn quan tm c bit trong qu trnh cp tn dng cho khch hng l ri ro v li sut. Do tt c cc hp ng cho vay k kt gia ngn hng v khch hng ca mnh u th hin s tha thun v cam kt v t l li sut cho vay trong thi hn cho vay, thng thng mc li sut ny c cam kt duy tr mc c nh trong mt thi hn nht nh (ti thiu thng thng l 1 thng v ti a thng thng l 1 nm, i vi cc th trng nc ngoi c nhng sn phm cho vay c mc li sut c nh ln n 20 nm). Trong khi ngc li, li sut huy ng vn t th trng ca cc ngn hng thng phi chu s thay i lin tc ca th trng. Chnh v s khc bit ny m ri ro li sut rt d a s thua l ca ngn hng hoc nh nht l gim li nhun ca cc ngn hng

1.2.2.3Ri ro v t gi:Ri ro t gi l ri ro pht sinh do s bin ng ca t gi gy ra. Cc khon cp tn dng bng cc ngoi t u cha ng ri ro t gi cho khch hng c cp tn dng v ngn hng. Kh nng thc hin ng cam kt ca cc khon tn dng bng ngoi t ca khch hng s gp rt nhiu kh khn khi c s bin ng bt li ca t gi nu ng tin thu t hot ng ca khch hng khng phi l ngoi t ca khon cp tn dng. iu ny xy ra tng t cho ngn hng khi m ngun tin ngoi t ngn hng dng cp tn dng c

ngun gc t ngun tin u vo theo ng tin khc c chuyn i sang ng tin cp tn dng, ngn hng hon ton c th b tn tht trong trng hp c bin ng bt li v t gi.

1.2.2.4Cc ri ro khcTrong hot ng tn dng, tn tht cn c th pht sinh t vic ngn hng b cc khch hng la o, ngoi ra cn c trng hp nhn vin ca ngn hng c nhng hnh vi gian ln nhm thu li bt chnh cho mnh. Nhng hnh ng ny ca khch hng hoc nhn vin ngn hng chc chn s mang li tn tht cho ngn hng. Vic xy dng mt h thng qun l phng chng nhng hnh ng ny l cc k quan trng khi m cc ngn hng ang tm cch m rng th phn ca mnh mt cch nhanh chng vi s lng khch hng v s lng nhn vin gia tng vi tc cao, tiu chun sng lc ang c xu hng gim.Trong hot ng ngn hng, nu khng c h thng gim st hu hiu th kh nng ngn hng thng mi vi phm cc quy nh ca Ngn hng Nh Nc i vi hot ng cp tn dng l rt d xy ra. Vic ny d dn ti cc kh khn trong hot ng ca ngn hng v chu s p dng cc ch ti t cc c quan chc nng khi cc vi phm b pht hin.Ngoi kh nng pht sinh cc tn tht xut pht t pha khch hng, cc h thng quy nh v kh nng thc thi qun l h s tn dng yu km ca ngn hng cng tim n cc ri ro pht sinh t vic mt cc h s tn dng cng nh khng c kh nng gim st cc cam kt ca khch hng i vi ngn hng.

1.2.2.5Cc tn tht t cc ri ro lin quan n hot ng cp tn dng ca ngn hngNh cp trong cc loi ri ro pht sinh lin quan n hot ng cp tn dng ca ngn hng trn, cc ri ro gy cho ngn hng cc tn tht v tin v uy tn ca ngn hng.

Tn tht v tin:Vic qun l yu km cc ri ro lin quan n hot ng cp tn dng, vic gp phi cc hnh vi la o chc chn s dn ti cc tn tht v tin xut pht t vic khng thu hi c tin gc, li cho vay hoc ngn hng phi thc hin cc cam kt thay cho doanh nghip. y l tn tht rt ln, khi m ngn hng thu li nhun cho vay t chnh lch li sut cho vay v li sut u vo cng chi ph hot ng th mt khon cp tn dng khng thu hi c s lm tiu

tan cng sc ca mt thng, mt nm hoc nhiu nm lao ng ct lc ca ton b h thng ca mt ngn hng.

Vic iu hnh khng tt v mt li sut u ra ca ngn hng cng c th s lm cho cc n lc lao ng v chp nhn ri ro ca mt ngn hng tr nn v ch v trong mt s trng hp cn gy ra l cho hot ng cp tn dng ca ngn hng.

Kinh doanh ngn hng l tm kim li nhun, mt phn li nhun ngn hng xut pht t vic chp nhn ri ro. Tuy nhin, chng ta phi qun l c ri ro ch khng phi lun b ri ro nh hng, tc ng tiu cc n hot ng ngn hng ca mnh. Qun l ri ro tt s l c hi cho ngn hng pht trin mnh m, vt qua cc i th cnh tranh mt cch nhanh chng. Ngn hng Eximbank trong qu kh c mt h thng qun l ri ro t hi, dn ti vic cho vay khng thu hi c vn vi s lng ln, c phiu c lc st xung ch cn 500.000/c phiu (mnh gi c phiu l 1.000.000). Ngoi vic h tr ca cc c ng ca ngn hng (trong Ngn hng Ngoi thng l mt c ng ln) th vic r sot, xy dng li h thng qun l ri ro tn dng ca ngn hng Eximbank gip cho Eximbank thu c cc thnh qu n tng nh t l n xu pht sinh mi trong 4 nm qua ch khong 0,5%, ti thi im hinnay gi c phiu ca Eximbank t

2.000.000/c phiu. Eximbank ang t tin t mc tiu tng trng tn dng

25%/nm vi mc an ton tn dng c yu cu cao nht.

Tn tht v uy tn:Trong hot ng kinh doanh ngn hng, nim tin l ti sn rt ln ca mt ngn hng. Khch hng ca ngn hng l dn chng v cc t chc kinh t lun quan st hot ng hng ngy ca ngn hng. H quan st nh gi ngn hng c ang dng tin ca h u t hiu qu v an ton khng, h nh gi ngn hng c uy tn c th huy ng c ngun vn gi r nhm cung cp tn dng cho h mt cch n nh khng. Mt khc, cc t chc kinh t ca nc ngoi cng c mt h thng nh gi tng th cc ngn hng Vit Nam v tng ngn hng Vit Nam v cc ngn hng thng hay cung cp cc dch v tn dng cho i tc ca h ti Vit Nam.

Theo nhn nh chung ca cng chng th hot ng cp tn dng l hot ng ch yu ca ngn hng, mang li li nhun ch yu cho ngn hng (mc d trn thc t cc ngn hng ngy cng gia tng thu nhp ca mnh thng qua cc sn phm dch v ngn hng). V vy, vic mt ngn hng cho vay cc khch hng b mt kh nng chi tr nhiu s lm cho danh ting ca ngn hng gim st nhanh chng, Ngn hng Cng Thng Vit Nam b cc khch hng trong nc v cc t chc nc ngoi nh gi rt thp khi

cho vay tht thot ln trong v n Tng Minh Phng. Cc khon tn dng lin quan n Tng Minh Phng bc l kh nng qun l cc k yu km ca ngn hng ny trong thi im . i vi ngn hng ny, nu khng c s h tr mnh ca Nh nc th vic sp ngn hng l hon ton c th xy ra.

Chnh v l do ny m cc ngn hng thng mi cn quan tm ti cht lng cc khon cp tn dng ca mnh. Cc ngn hng cn c s u t ng mc cho vic qun l cc hot ng qun l tn dng ca mnh trnh vic tn tht ti chnh xut pht t cc khon cp tn dng cng nh cc nh hng ca cc khon tn dng xu i vi cc hot ng khc ca ngn hng, gy tn hi ti danh ting ca ngn hng i vi dn chng, t chc kinh t trong nc v nc ngoi. iu ny cng quan trng hn khi Vit Nam ang trong qu trnh hi nhp vi cc nn kinh t ca th gii.1.2.3.Qun l ri ro trong kinh doanh ngn hng:1.2.3.1S cn thit ca hot ng qun l ri ro trong ngn hng: cc mc trn chng ta xem xt n cc khi nim ri ro ni chung v cc ri ro lin quan n hot ng tn dng ni ring cng nh cc tn tht m cc ri ro ny gy ra cho mt ngn hng thng mi. c th kinh doanh hiu qu trong lnh vc ngn hng, vic o lng ri ro v qun l ri ro l mt hot ng thit yu quyt nh s thnh bi ca mt ngn hng.

Qun l ri ro trong hot ng ngn hng l mt qu trnh chp nhn ri ro c tnh ton trc ch khng phi l trn trnh ri ro v chp nhn ri ro l iu kin cn thit thu li nhun trong tng lai. y l quan im ca cc nh kinh doanh ngn hng thnh cng trn th gii, quan im ca h c chng minh bng vic pht trin khng ngng v mt cht lng v quy m trn phm vi ton cu. Theo ng Walter Wriston, Ch tch HQT v Tng Gim c Citicorp 1970-1984 th Cc ngn hng kinh doanh bng vic qun l ri ro. Thun nht v n gin nht, chnh l ngh ca ngn hng.Cc ri ro ch yu cn c qun l trong hot ng ngn hng: Nhm 1: ri ro kinh doanh

Ri ro tn dng; Ri ro chnh tr; Ri ro quc gia; Ri ro chnh sch; Ri ro mi trng;Nhm 2: Ri ro ti chnh

Ri ro tin mt; Ri ro ph sn; Ri ro li sut; Ri ro hi oi;Nhm 3: Ri ro hot ng

Ri ro nhn vin; Ri ro cng ngh; Ri ro uy tn; Ra tin v la o.Cc ri ro trn c c im khc nhau i hi phng php qun l khc nhau. Tuy nhin, chng ta cn lu cc loi ri ro ny lun tng tc ln nhau trong sut qu trnh hot ng ca mt ngn hng thng mi v lun l nguy c gy tn tht cho ngn hng.

Nh vy, qua cc l thuyt v thc tin, hot ng qun l ri ro l hot ng tt yu ca cc ngn hng thng mi, n gip cho ngn hng:

Trnh khi nhng tn tht khng d tnh trc c;

Chng vi nhng thay i bt li trong ni b v mi trng kinh doanh;

Tng li th cnh tranh;

m bo mc li nhun k vng; Nhn bit v khai thc c cc c hi kinh doanh.

1.2.3.2Hot ng qun l ri ro ngn hngDo mc quan trng ca hot ng ri ro ngn hng, chng ta cn xem xt cc nguyn tc c bn ca qun l ri ro c nhng bc trin khai ng hng, hiu qu v gii quyt tn gc ca vn . Cc nguyn tc c bn l:

Khng c ri ro th khng c li nhun: Vic chp nhn ri ro mt cch c thc v thng minh cn phi c ban lnh o khuyn khch.

Phn tch cc ngi/b phn chp nhn ri ro v ngi kim sot ri ro: cc n v kinh doanh cn phi c tch ring khi cc n v c trch nhim gim st v qun l ri ro.

Cng khai ha thng tin: Cng khai ha cc ri ro, to ra c ch khuyn khch ri ro c pht hin ngay lp tc khi pht sinh x l kp thi.

Nng ng trong x l: Trong mt mi trng kinh doanh lun bin ng th vic nguy him nht l chng ta khng tin hnh bt c hnh ng no khi pht hin cc ri ro.

Cc nguyn tc c bn ny ca hot ng qun l ri ro ngn hng s l tinh thn xuyn sut trong tt c cc bc hoch nh, thc thi, ra sot, thay i ca hot ng qun l ri ro ngn hng. Cc nguyn tc ny gip cho h thng qun l ri ro c xy dng mt cch mch lc c th m bo mc tiu n nh hot ng v t c li nhun k vng.

Hot ng qun l ri ro ca ngn hng thng mi cn phi thc hin thng qua cc bc sau m bo trm kn cc l hng ri ro ca ngn hng:

Xc nh cc mc tiu hot ng; Xc nh cc loi ri ro t ni b v t bn ngoi; nh mc nh hng ca ri ro, xc nh th t u tin x l v xc nh gii hn tn tht do cc loi ri ro m ngn hng c th chp nhn; Qun l ri ro: Chp nhn nhng ri ro nht nh;

X l gim thiu nhng ri ro nht nh;

Chia s nhng ri ro nht nh;

Trnh/khng chp nhn nhng ri ro nht nh;

Gim st, rt kinh nghim iu chnh, xem li cc mc tiu hot ngy l cc bc xy dng h thng qun l ri ro c rt nhiu t chc ngn hng, t chc kim ton thng nht p dng. Chng c cc t chc trin khai mt cch hiu qu tuy rng vic trin khai ca mi t chc s c nhng nt ring ca mnh do mc tiu c xc nh khc nhau v ph thuc vo kh nng trin khai thc hin ca t chc . Ta c th m hnh ha cc bc trn thnh Vng Lp Qun L Ri Ro nh sau:

Xc nh

mc tiu

Nhn bit cc ri ro

Gim st

o lng mc

nh hng

Chp nhn ri ro

X l

gim thiu

Chia s ri ro

Trnh/chm dt

1.3. Nng cao trnh qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng miVit Nam chun b hi nhp1.3.1. Yu cu qun l an ton i vi cc hot ng ngn hng VN chun b gia nhp WTOVit Nam ang n lc thc y m phn nhm mc tiu sm tr thnh thnh vin ca WTO. Tin trnh m phn c cc kt qu quan trng. V song phng, Vit Nam chng ta m pht c vi hn 20 i tc v ang tch cc thc y m phn i vi cc i tc cn li. V a phng, chng ta cng ang r sot v hon thin d tho bo co v gia nhp WTO. Theo nh gi ca cc chuyn gia, kh nng hon tt qu trnh m phn v gia nhp WTO ca Vit Nam ang tr thnh hin thc.

V nguyn tc, khi tham gia vo WTO, Vit Nam phi c nhng quy nh tng ng vi cc nc trong yu cu v vic Ci cch h thng ti chnh ngn hng l c t ra mt cch nghim tc m bo cc tiu ch sau:

o Thit lp mi trng kinh doanh bnh ng gia cc t chc ti chnh trong v ngoi nc;o Tho d nhng chnh sch quy nh gy tr tr v mt an ton cho h thng ti chnh ngn hng v ban hnh cc chnh sch quy nh khuyn khch cc t chc ti chnh pht trin theo cc chun mc an ton quc t.1.3.2. Hip c Basel II p dng v trin khai ti Vit Nam1.3.2.1Gii thiu:Theo nh k hoch ca cc ngn hng Chu u, cc ngn hng ln ca M v cc Ngn hng chu s trin khai thc hin nhng quy nh v phng nga ri ro theo cng thc II ca Ngn Hng Thanh Ton Quc T (Basel II). Theo cc nh chuyn mn nh gi Basel II s gip cho cc ngn hng c th xy dng cho mnh mt h thng phng nga ri ro hiu qu v nng cao nng lc cnh tranh. Tuy nhin, vic trin khai Basel II cng cha ng rt nhiu thch thc.

Hip c Basel II ra i vo thng 6/2004, mang li mt du n trong vic chun ho v nh hng cho vic xy dng mt h thng phng nga ri ro v tng cng cng tc qun l ca cc ngn hng thng mi. Basel II c da trn ba nguyn tc tr ct (pillar):

-

Nguyn tc tr ct 1: a ra nhng yu cu v vn d phng ri ro ti thiu i vi cc ti sn ri ro ca cc t chc ti chnh m trong cc khon cp tn dng ni v ngoi bng chim mt t trng rt ln;

-

Nguyn tc tr ct 2: t ra cc yu cu gim st v trao trch nhim theo di cho gim c v cc nh qun l cao cp ca t chc ti chnh nhm tng cng thc thi cc nguyn tc v kim sot ni b v nhng hot ng qun l doanh nghip khc theo yu cu ca c quan qun l Nh nc.

-Nguyn tc tr ct 3: i hi cc ngn hng cng khai thng tin nhiu hn nhm thc thi cc quy tc th trng mt cch c hiu qu.

To mt sn chi bnh ng cho cc t chc ti chnh trn th gii trn phng din quc gia v quc t l mc tiu quan trng nht m y ban Basel mong mun khi a ra Hip nh Basel II. Mc d vic vn dng Basel II i vi mi ngn hng m bo hot ng an ton v kh nng cnh tranh phi da trn vic phn tch tnh c th ca nn kinh t quc gia v ca tng ngn hng (quy m, phc tp,bin ng ca chnh sch.) nhng chc chn rng cc nguyn tc v hng dn ca Basel II s gip cho cc ngn hng qun l v kinh doanh ri ro tt hn, c bit l trong hot ng tn dng. Ngoi ra, Basel II cng gip cho cc ngn hng ch ng v bit cch thu thp d liu c tnh h thng v c tnh nh hng cao dng cho vic tnh ton v qun l ri ro.

1.3.2.2p dng v trin khai ti Vit Nam:Nh cp trn, Ngn hng Nh Nc a ra cc quyt nh

493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 v phn loi n v trch lp d

phng ri ro ca ngn hng, quyt nh 457/2005/Q-NHNN ngy

19/04/2005 v cc t l m bo an ton trong hot ng ca cc t chc tn dng. Cc quy nh ny c da mt phn vo cc nguyn tc, hngdn ca Basel II. y l cc bc trin khai cc k quan trng i vi h

thng cc ngn hng thng mi Vit Nam lu nay ang hot ng trn cc quy nh qun l ri ro tng i d di ca Ngn hng Nh Nc.CHNG 2:THC TRNG CA HOT NG QUN L RI RO TN DNG CA CC NHTM VIT NAM & P LC T QU TRNH HI NHP KINH T QUC T2.1. Thc trng, c th ca cc Ngn hng thng mi Vit Nam:2.1.1.nh gi mc cnh tranh ca Ngn hng Thng MiVit Nam trong qu trnh hi nhpVit Nam chng ta ang trong qu trnh hi nhp quc t m trong chun b hi nhp ti chnh l mt cng vic v thnh phn rt quan trng trong vic quyt nh chng ta c th khai thc ti a cc li ch t hi nhp quc t mang li hay Vit Nam chng ta li b cc yu t bt li ca hi nhp quc t nh hng.

Ci cch cc ngn hng thng mi Vit Nam l mt cng vic ln m hin nay cc chuyn gia kinh t Vit Nam ang a ra bn lun, tm cc bin php ci thin. Va qua, Ngn hng Nh Nc a ra cc quy nh c tnh nh hng cao cho cc ngn hng thng mi nh quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 ca Ngn hng Nh nc v phn loi n v trch lp d phng ri ro ca ngn hng, quyt nh457/2005/Q-NHNN ngy 19/04/2005 ca Ngn hng Nh Nc quy

nh v cc t l m bo an ton trong hot ng ca cc t chc tn dng. Cc quy nh ny c ngn hng Nh Nc xy dng da trn nh hng ca nhng chun mc v thng l quc t chung nht. Tuy nhin, Ngn hng Nh Nc sau khi ban hnh cc quy nh ny cng phi tha nhn cc quyt nh ny cha phi l nhng chun mc hay thng l quc t tt nht, cao nht c p dng cc ngn hng tin tin, hng u th gii v cc quyt nh ny c Vn dng ph hp vi tnh hnh thc t ti Vit Nam. Vy tnh hnh thc t ti Vit Nam nh th no, n c th d dng thay i thch ng cc yu cu ca hi nhp ti chnh hay khng? Ta s i vo xem xt mt vi kha cnh v nhng g ang gy kh khn cho cc ngn hng thng mi v kh nng, tin thc hin cc cng vic ci cch ca cc ngn hng thng mi a h thng ngn hng thng mi Vit Nam ln mt a v mi trong bn ca h thng ti chnh th gii.

2.1.1.1Sc mnh ti chnh:Theo quy nh hin hnh, Ngh nh 82 ca chnh ph, th vn php nh ca mt ngn hng thng mi c phn th l 70 t ng. y l mc xut pht im rt thp c th thnh lp mt ngn hng, mt doanh nghip kinh doanh tin t (mt loi hng ho c bit). Mc d ngn hng Nh nc hin nay ang khng ch vic thnh lp mi cc ngn hng thng mi c phn v bn thn cc ngn hng thng mi c phn ang c ht sc tng mc vn iu l ca mnh khng nh uy tn vi khch hng v ph hp vi quy m kinh doanh ca mnh (Cc ngn hng thng mi c phn ln hin nay ang ly ch n l s vn iu l 1000 t ng, tng ng 64 triu USD n ht nm 2006 v i vi mt s ngn hng thng mi c phn y l mt ch n qu kh khn), mc vn iu l hin nay ca cc ngn hng thng mi ca chng ta vn s rt nh b so vi vn iu l ca cc ngn hng nc ngoi khi m s vn ca h ang c duy tr mc nhiu t USD (Ngn hng Mitsubishi UFJ c svn 1.770 t USD, Ngn hng United Overseas Bank ca Singapore 13,4 t SGD). R rng y l mt v th rt thp ca cc ngn hng thng mi c phn Vit Nam trn tin trnh hi nhp cng nh phn nh mc chu ng ri ro thp ca cc ngn hng ny.

i vi cc Ngn hng thng mi quc doanh, cho n cui nm 2004, c b sung 11.000 t ng, nng tng mc vn t c ca cc Ngn hng thng mi quc doanh ln 16.000 t ng. Tuy nhin, vi mc vn ny theo cch phn loi ti sn ca cc ngn hng Vit Nam th t l vn an ton bnh qun ch chim 5,61% v trong yu cu m rng tn dng m bo tc tng trng kinh t khong 8,5%/nm th t l vn an ton c th s b gim n mc 3%.

Nh vy, c cc ngn hng thng mi c phn v ngn hng thng mi quc doanh ca Vit Nam u c cc s vn iu l qu nh b so viyu cu pht trin t li nhun v chun b hi nhp ti chnh.

2.1.1.2C cu t chc vn hnhCc ngn hng thng mi hin nay c nhng bc ci thin ng ghi nhn trong c cu t chc vn hnh, c bit l cc ngn hng thng mi c phn (ngn hng ACB, Ngn hng Si Gn Thng Tn, Ngn hng Quc T, Ngn hng Techcombank). Tuy vy, cc c cu t chc mi ca cc ngn hng tht s vn cn nm trong giai on th nghim, trin khai v iu chnh. Trn thc t l cc hot ng qun l ri ro ca cc ngn hng ny cn rt thiu n nh v thng sut trong thng tin, c bit l trong hot ng tn dng.

Cc ngn hng thng mi quc doanh vn cha c nhng thay i

ng k v mt c cu t chc thch ng vi mi trng kinh doanh hin ti v ri ro ngy cng gia tng trong hot ng ngn hng. Cc b

phn qun l ri ro cha mang tnh c lp cao, bc l rt nhiu yu km trong qun l ri ro. Nu khng c cc chnh sch h tr ca Nh nc th cc ngn hng ny phi ng ca do d n cho vay khng cn kh nng thanh ton vt qua s vn iu l. iu mu thun l, mc d ang yu km v mt t chc iu hnh v qun l ri ro, cc ngn hng thng mi quc doanh ang chim gn 70% th phn cho vay trong nc.

2.1.1.3Trnh kinh doanhSn phm ca cc ngn hng thng mi Vit Nam cha mang tnh tin b v hin ti trnh p dng cng ngh tin hc ca cc ngn hng ca chng ta cn km xa trnh p dng cng ngh tin hc ca cc ngn hng ca cc nc tin tin. Ngay c nhng sn phm tn dng truyn thng, cc ngn hng thng mi Vit Nam vn cn ang m mm hc tp kinh nghim ca cc nc. V d: vic cho vay ca cc ngn hng cn da nhiu gi tr ca ti sn th chp, trong khi cc ngn hng M hin nay v ang cung cp cc dch v qun l ti chnh cho cng ty v t pht trin sn phm tn dng cho vay da trn dng tin thc ca doanh nghip. Mt v d na l cc ngn hng thng mi Vit Nam cha nm c cc thng tin ca cc ngn hng i tc, v vy, cc giao dch chit khu b chng t xut khu theo L/C vn c th mang li nhiu ri ro cho ngn hng. Chnh v l do ny, mt s cc ngn hng li phi da vo kt qu xt duyt tn dng ca khch hng c nhu cu chit khu b chng t theo L/C nh mt khon tn dng thng thng, gy rt nhiu phin h cho khch hng.

Hot ng pht trin sn phm ca cc ngn hng cn yu, cc ngn hng, c bit l cc ngn hng quc doanh cha c cc bin php trau chut sn phm ca mnh khi bn cho khch hng. H vn bn nhng g h c v cho rng khch hng cn sn phm ca h ch cha bn nhng g khch hng tht s cn.

2.1.1.4Kh nng qun l v iu hnhKh nng qun l v iu hnh ca cc ngn hng thng mi l mt cu hi ln cho cc nh qun l Nh nc. Cc ngn hng thng mi Vit Nam tht s lng tng trong cng tc qun l v iu hnh sao cho

ngn hng c th m bo li nhun, an ton v n nh khi m sc p tng trng ang rt mnh trong tin trnh hi nhp ti chnh. Mt s ngn hng phi tm bin php t vn t cc t chc t vn ti chnh quc t (nhng t c hiu qu thp v cc chuyn gia t vn khng c ci nhn thc t i vi nn kinh t Vit Nam nn hu nh khng chun b cc bc chuyn tip cho cng tc ti c cu ngn hng), hoc phi s dng bin php bn c phn cho cc t chc ti chnh, ngn hng nc ngoi c chuyn giao cc phng php qun l iu hnh kinh doanh ngn hng (Ngn hng TMCP Chu, Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn).

2.1.1.5Mc minh bch tnh hnh kinh doanh v ti chnhMc d c cc quy nh v vic cng b cc s liu ti chnh ca cc ngn hng thng mi nhng hu ht cc s liu ca ngn hng u khng xc thc, tnh khng xc thc nm trong c cu phn loi ti sn c ca cc ngn hng thng mi. a s cc ngn hng u cha c cc nh gi chnh xc tnh trng ca cc ti sn c ca ngn hng mnh m vn c duy tr cc khon tn dng yu km ti nhng mc ti sn c cht lng bnh thng. iu lm cho cng chng khng th nh gi chnh xc mc uy tn ca ngn hng.

Cc phng php qun l ri ro ca ngn hng cng khng c cng khai cho cng chng bit nh gi trnh qun l ca ngn hng . Chnh v vy, t l xu c bo co chnh thc ca cc ngn hng c cng b u thng 08/2005 (cc Ngn hng thng mi ngoi quc doanh: khong 1,5%, cc Ngn hng thng mi quc doanh ch khong 4,7% trn tng d n) khng ly c s tin tng ca cng chng.

2.1.1.6Trnh cng ngh thng tinTrong cng tc qun tr ngn hng, cng ngh thng tin l yu t quan trng trong vic hon thin v a ra cc sn phm c tnh t ph cao trn th trng. Ngoi ra, yu cu tp trung v chia s thng tin mnh m trong hot ng hng ngy ca ngn hng l yu cu tt yu cho cng tc qun l ri ro hiu qu v yu cu ny ch c thc hin tt nht khi cng ngh thng tin c p dng mt cch trit nht. Thc t trn th gii chng minh vic xy dng cc quy trnh qun l ri ro vi cc chun mc quc t ch c th thc hin mt cch tt nht trn nn tng cng ngh hin i. Trong khi , s lng cc ngn hng c cc chng trnh tin hc hin i ch m trn u ngn tay, ch yu l c nng cp thng qua ngun vn ti tr ca Ngn hng th gii. Tuy

nhin cho n nay, cc chng trnh ny vn cha hot ng mt cch hon ho, c bit l cc ngn hng ny vn cha ch trng trong vic s dng cc tin b ca h thng tin hc mi vo cng tc phng chng ri ro tn dng.

2.1.1.7Qun l ri ro yu kmo Mc tng trng v k vng:Trong nhng nm va qua, ngnh ngn hng Vit Nam t nhng thnh tch khng nh trong s pht trin ca t nc. Thng qua hot ng cp tn dng ca cc ngn hng thng mi, rt nhiu t chc, doanh nghip, c nhn c vn phc v sn xut kinh doanh, pht trin c s h tng cho x hi, p ng nhu cu tiu dng. Cng thng qua vic lin tc m rng cung cp vn tn dng cho th trng, cc ngn hng cng nhanh chng tng trng c quy m hot ng v li nhun. Trong nhng nm 2003, 2004 v 6 thng u nm 2005, hng lot cc ngn hng y mnh vic tng vn iu l v tng tng ti sn nh Sacombank, ACB, Techcombank, Ngn hng Quc t, Ngn hng Hng Hi. Do iu kin thun li ca th trng cng nh chun b cho tin trnh hi nhp ti chnh, trong thi gian t 2003 cc ngn hng c c t l tng trng ti sn rt cao t 50%/nm (ACB) n 80%/nm (Techcombank, Ngn hng Quc T), y l cc t l tng trng c xem l rt nng trong hot ng ngn hng, v iu cn quan tm l t l tng trng ti sn ny ch yu l t t l tng trng d n tn dng. Trong khi , vi mt thi gian ngn nh vy, hu ht cc h thng qun l ri ro ca cc ngn hng u cha c s thay i c bc t ph nhm phng chng cc ri ro ngy cng a dng i vi hot ng ca cc ngn hng thng mi.

o Mc quan tm n hot ng qun l ri ro ti cc ngn hngTi hu ht cc ngn hng thng mi Vit Nam, trong tt c cc hot ng ca ngn hng, hot ng tn dng l hot ng c cc ngn hng u tin quan tm nhiu nht (tuy vn cha c phng php qun l ri ro thng nht v hiu qu) v y l mt sn phm kinh doanh truyn thng ca ngn hng v v trc y hot ng ny tng gy ra cc khon tn tht rt ln cho cc ngn hng nh cc v Tamexco, Epco-Minh Phng i vi cc loi ri ro khc, cc ngn hng thng mi hu nh cn cha c c ch, b my qun l. Cc ngn hng a s u khng duy tr danh sch cc loi ri ro c th xy ra cho ngn hng, kh nng xy ra, cc nh hng cachng v bin php khc phc/phng chng. Cng tc qun l ri ro ni chung ti cc ngn hng do cha c ch trng nn cn mang tnh t pht, m mm. in hnh ca n l trng hp Ngn hng TMCP Chu b rt tin hng lot. Mc d, c thi gian hot ng di v c xem l thnh cng nht trong cc ngn hng thng mi c phn ca Vit Nam, h thng phng chng ri ro ca ngn hng ny cn yu: tin n lin quan n Tng Gim c ngn hng theo thng tin i chng cho bit l lan truyn trc hn 1 tun, tuy nhin, do cha c mt h thng phng chng ri ro hu hiu nn ngn hng TMCP Chu khng c bt c bin php no trn an dn chng khi m r rng y l mt tin n tht thit. May mn cho ngn hng TMCP Chu l Ngn hng Nh nc c nhng phn ng kp thi trnh c vic mt kh nng thanh ton ca ngn hng ny.

Qua cc thc t trn cng nh yu cu khc khe hn i vi h thng ngn hng thng mi Vit Nam trong gian on hi nhp quc t, hu ht cc ngn hng thng mi Vit Nam u ang c nhng bc chun b cho vic xy dng v hon hin mt h thng qun l ri ro cho mnh. Tuy nhin, do cc xut pht im chm v trc y cn t quan tm nn hin nay cc ngn hng thng mi cn ang lng tng trong vic trin khai thc hin, l ngay c khi Ngn hng Nh Nc bt u a ra cc quy nh v an ton, qun l ri ro thc p cc ngn hng thng mi thc hin nhm lm quen vi cc thng l quc t. in hnh l t khi cc quyt nh493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 v quyt nh 457/2005/Q- NHNN ngy 19/04/2005 c ban hnh th ti nay (thng 10/2005) cc ngn hng thng mi cn rt lng tng trong thc hin, c bit c mt s ngn hng cn tm cch i ph vi quy nh ch khng p dng mt cch trit pht huy tnh tch cc ca cc quyt nh ny trong cng tc qun l ri ro.o S mu thun ang tn ti: Tng trng mnh v qun l ri ro yuNh trn phn nh, do nhn thc hn ch v ri ro trong hot ng ngn hng ca lnh o ca nhiu ngn hng thng mi, hin nay hot ng qun l ri ro ca nhiu ngn hng cn rt yu km, tt hu so vi cc chun mc ca quc t. Ngc li, cc ngn hng ang tng trng rt mnh tm kim li nhun cao hn hoc m bo t l li nhun trn vn iu l ang gia tng (trong 09 thng u nm nm 2005, tng vn iu l ca cc ngn hng thng mi c phn trn a bn TP. H Ch Minh tng 33% t 5.033 t

ng [Bo tui tr 7-10-05]. i vi cc Ngn hng thng mi quc doanh, cho n cui nm 2004, c b sung 11.000 t ng, nng tng mc vn t c ca cc Ngn hng thng mi quc doanh ln 16.000 t ng). Vic gia tng nhanh chng vn iu l ca cc ngn hng thng mi l rt quan trng trong hot ng ngn hng, tuy nhin n cng to ra p lc kinh doanh rt ln ln vai cc nh iu hnh ngn hng thng mi. Vi tui i ca cc ngn hng thng mi c phn Vit Nam cn rt ngn so vi cc ngn hng trn th gii (a s l mi hn 10 nm) th vic tng trng mnh m bo t l li nhun cao s kh c th c m boan ton bng h thng qun l, trnh ca lc lng nhn s hin ti ca cc ngn hng thng mi Vit Nam.

Theo cc chuyn gia kinh t, mt trong nhng tr ct c bn trong qu trnh t do ha ti chnh l kim ch bng n cho vay, v theo cc chuyn gia th sc khe ca h thng ngn hng ca Vit Nam s l mt trong nhng yu t quyt nh rng Vit Nam c tn dng c cc li ch ca hi nhp quc t v hn ch cc ri ro ca vic hi nhp hay khng. Tuy nhin, hin ti chnh s d di, chm tr v thiu quyt tm thc hin vic nng cao cht lng ca h thng qun l ri ro ca cc ngn hng thng mi l c s cho s tn ti ca mt mu thun tim n c th gy ra rt nhiu bin ng cho cc ngn hng thng mi Tng trng mnh, qun l ri ro yu, iu ny s khin cho qu trnh i mi h thng ngn hng thng mi Vit Nam s tr nn kh khn nu khng c s quan tm ng mc.

2.1.2.Hn ch v cc thch thc thng gp ca th trng Vit Nam nh hng n s an ton trong hot ng ca cc ngn hng thng mi2.1.2.1Hot ng nh hng ca Nh nc cn yu:n ht thng 09/2005, thng tin ca cc n v truyn thng ang lc quan i vi vic Vit Nam c th t mc tiu tng trng kinh t

8,5% ca nm 2005 (GDP 9 thng u nm 2005 tng 8,1% vi d bo kim ngch xut khu c nm t 32 t USD, tng 20,7% so vi nm ngoi) trong iu kin c nhiu bin ng ca th trng trong nc v

nc ngoi (gi xng du tng mnh, cc nc p dng chng ph gi i vi thy sn ca Vit Nam v cc v kin ph gi da giy ca EU, quota dt may). Mc d cc s liu thng k l rt kh quan, tuy nhin, trn thc t Nh nc vn cn rt lng tng trong cng tc nh hng cho nn kinh t th trng non tr trong bc u hi nhp.

Cc ngnh ngh c kh nng pht trin trong thi gian va qua u

c Nh Nc quan tm h tr v mt chnh sch. Tuy nhin, do cha c thng tin v cc hot ng phn tch cha c ngha thc tin, c

rt nhiu nh u t v ngn hng gp kh khn trong vic thu hi vn v u t theo phong tro vi s ng h ca Nh nc, trong Nh Nc hon ton khng nh hng c cc bin ng c th c v cch thc iu chnh khi cn thit m t cc nh u t phi my m thc hin thot khi kh khn. Cc v d l cc nh my ng ang trc nguy c ph sn ngay t khi cha c xy dng xong, c basa thu hoch c bn vi gi thp hn gi vn, th trng bt ng sn b

ng bng gy nh hng mnh n s tng trng ca nn kinh t

2.1.2.2Thng tin s liu thng k ngnh ngh khng tin cy:Cc c quan ban ngnh ca Nh nc hin nay quan tm hn n hot ng thng k s liu cc ngnh ngh ca nn kinh t nhm phc v cho cc yu cu phn tch v tnh ton cc ch s kinh t, t nh gi kt qu hot ng ca nn kinh t sau nhng giai on nht nh, d on v lp k hoch pht trin. Tuy nhin, cc s liu thng k hin nay c chnh xc khng cao. Do vic thu thp thng tin cha c t chc mt cch ton din nn s liu thng k thng khng c thng k y . Ngoi ra, c rt nhiu hot ng kinh t cn cha c ghi nhn bng s sch chnh thc.

Cc ngun s liu hin nay da rt nhiu vo s k khai ca c nhn, doanh nghip trong khi cc ch th ny thng c xu hng gim bt s liu hot ng ( trnh lin quan n cc quy nh lin quan n thu, ph) hoc tng thm s liu ( bo co thnh tch, thng ri vo cc trng hp cc doanh nghip nh nc). Yu cu kim ton s liu cha c p dng rng ri.

T cc nguyn do trn, cc s liu thng k ca cc c quan ban ngnh thng khng chnh xc gy nh hng khng nh cho hot ng ca cc ngn hng thng mi nu khng c cc phng php nhm kim tra, xc thc s liu thng k lm c s cho cc quyt nh u t hoc cp tn dng ca mnh.

2.1.2.3Lch s ca s liu ngn ngiNh cp, cng tc thng k ca cc c quan ban ngnh ca nh nc v ca cc ngn hng thng mi ch mi c quan tm hn vo nhng nm gn y. V vy, c th s dng s liu nh gi, d

on xu hng pht trin, pht hin ra cc quy lut c th ca tng ngnh ngh hu nh l khng th thc hin c.

i vi cc ngn hng thng mi c th thng k cc ch s hot ng, ch s ti chnh trung bnh ca cc doanh nghip cng ngnh ngh chng ta cn phi cn 5 nm na khi m cc doanh nghip i vo hot ng n nh v c thi gian tri qua cc bc thng trm trong hot ng kinh doanh ca mnh (mc d cc doanh nghip c thnh lp rt nhiu da trn c ch thng thong ca lut doanh nghip [trong 9 thng u nm 2005, thnh ph H Ch Minh cp giy php thnh lp cho 8.075 doanh nghip vi tng s vn u t l16.483 t ng], a s cc doanh nghip ca chng ta cn rt non tr, ang tng bc khng nh mnh v cng ang trn con ng to dng cho doanh nghip mt v th n nh trn thng trng).

2.1.2.4Trnh qun l doanh nghip kmChnh s yu km v qun l lm cho doanh nghip lun nm trong trng thi kinh doanh bt n, lm tng thm kh nng xy ra cc ri ro cho doanh nghip. Trnh qun l kinh doanh, qun l hot ng km ca cc nh iu hnh doanh nghip s khin cho cc ngn hng rt ngn ngi khi quan h tn dng vi doanh nghip v kh nng khch hng khng tr c n rt cao nu cc nh iu hnh doanh nghip khng bit cch qun l tin vay t ngn hng sinh li v thu hi vn. Tuy nhin, mt ln na, do mc cnh tranh cao gia cc ngn hng thng mi Vit Nam m cc ngn hng hin nay vn chp nhn cp tn dng cho cc khch hng c trnh qun l yu, ch c tnh nhy bn trongkinhdoanh mthi. Chnh thc trng ny dn ti khng t cc khon vay qu hn m trong ngi vay khng c ch cng tc vi ngn hng trong vic gii quyt do chnh nhng ngi iu hnh doanh nghip ny khng hiu c nguyn tc lm vic gia ngn hng v khch hng v cng khng hiu c vai tr ngn hng trong quan h tn dng.

2.1.2.5Sc cnh tranh v kh nng thch ng vi s thay i ca cc doanh nghip kmNgoi cc nhn t nh mi thnh lp, kh nng qun lyucc khch hng tn dng ca ngn hng cn yu trong kh nng cnh tranh v thch ng vi cc bin i ca th trng. a s cc doanh nghip Vit Nam c quy m nh, s lao ng trung bnh 78 ngi/doanh nghip. n nay, Vit Nam ch c 1,52% doanh nghip c coi l ln xt theo tiu ch lao ng v chim 11,73% xt theo tiu ch vn. S

doanh nghip quy m va theo tiu ch lao ng cng ch chim 12,9%. Cn li, hn 80% doanh nghip c quy m nh, vn thp, s lng lao ng t, hot ng phn tn, ri rc khp c nc. Cc doanh nghip Vit Nam hu ht khng k nng cnh tranh hiu qu trn th trng vi mc t do ho ngy cng tng. Ngoi ra, do quy m vn thp khin cc doanh nghip kh c kh nng ng ng yu cu ng dng cng ngh mi hay u t vo my mc thit b hin i. Chnh cc l do ny ang l ro cn i vi doanh nghip khi cn phi thay i c th thch ng vi mi trng kinh t x hi bin chuyn nhanh ca nn kinh t ang pht trin Vit Nam. V y cng l nguy c xy ra nhiu ri ro cho cc ngn hng trong hot ng cp tn dng.

2.1.2.6Thng tin ca cc c nhn v doanh nghip cha c tp trung v chia s mt cc hiu qu cho vic nh gi uy tn tn dng ca khch hng tn dng:Hin nay, Ngn hng Nh Nc xy dng trung tm thng tin tn dng CIC nhm c d liu cung cp, chia s cho cc ngn hng thng mi trong cng tc tn dng v tin su hn na l phc v cng tc kim tra thng tin cho cc doanh nghip. Tuy nhin, hin nay thng tin ca CIC cn cha c cp nht mt cch y do cc ngn hng cha tun th ng cc yu cu ca Ngn hng Nh Nc trong vic cung cp s d tn dng ca cc c nhn, doanh nghip. Ngy

01/10/2005, Ngn hng Nh Nc c ch th s 06/2005/CT-NHNNv vic tng cng cung cp cc thng tin lin quan n cc d n vay vn nhm hn ch ri ro trong hot ng tn dng. Hin ti, h thngthng tin tn dng ca Ngn hng Nh Nc thu thp c hn 800

ngn h s khch hng c quan h tn dng, trong c 85 ngn h s

l khch hng doanh nghip vi tng d n khon 400 ngn t ng.

iu ng mng l Vit Nam chng ta c chn l 1 trong 8 quc gia u tin trong k hoch h tr thnh lp thng tin tn dng ca Tp on ti chnh IFC v Tp on Visa International (theo ni dung tha thun gia IFC v Visa International ngy 3/10/2005). Theo nh gi ca hai t chc ny th s tng trng ca nn kinh t Vit Nam ph thuc rt ln vo kh nng ngi cho vay c th duy tr ngun ti chnh ca mnh, ng thi c th qun l ri ro mt cch c hiu qu. Vic h tr ca cc t chc quc t trong lnh vc ny ngoi vic mang li ngun thng tin chnh xc hn cho cc ngn hng thng mi cn mang li cc kinh nghim, k thut mi nht ca th gii cc ngn hng c th hc hi.

2.2 Hin trng v qun tr h thng qun l ri ro trong hot ng tn dngca mt s NHTM Vit Nam v th gii2.2.1Thc trng ca mt s ngn hng thng mi Vit Nam2.2.1.1 Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn (Sacombank):Trc y:Ngn hng Sacombank l mt trong nhng ngn hng thng mi c phn u tin ca Vit Nam, thnh lp nm 1991. Sau khi ra i, ngn hng Sacombank rt nng ng trong vic pht trin kinh doanh, a ra hng lot cc sn phm tn dng n cc doanh nghip v ngi tiu dng. Tuy nhin, cc khon cp tn dng ca ngn hng Sacombank trong thi gian u da trn mt nn tng kinh nghim qun l ngn hng yu km (1991-1998). C phiu Sacombank trong giai on ny c nhng lc xung di mnh gi.

Cc hot ng cho vay doanh nghip ca Sacombank trong thi gian u cng gp rt nhiu kh khn. Khng b lin quan vo cc v n Tamexco, Epco-Minh Phng nhng rt nhiu khon vay ca Sacombank tr thnh n xu. Ngoi l do trnh thm nh yu km ca cn b ngn hng th mt mt l do ln nht l do cc cp lnh o ngn hng khng tun th ng cc nguyn tc m bo an ton cho ngn hng nh: cho vay da trn ti sn m bo khng tnh php l

lm c:T nm 1999, IFC bt u quan tm n Sacombank v mng li kinh doanh rng v s lng khch hng hin c. n nm

2000, IFC bt utham gia vo hot ng iu hnh ca Sacombank bng cch gp vn v a chuyn gia nc ngoi vo o to v t vn cho Sacombank. Hot ng o to cn b, c bit l cn b tn dng ca Sacombank di s h tr ca IFC din ra thng xuyn v lin tc gip cho cc cn b kinh doanh ca ngn hng nng cao nghip v v tnh chuyn nghip trong cng

tc cp tn dng cho khch hng.

Trong cc hot ng t vn ca IFC cho Sacombank, mt cng c c c hai ht sc quan tm l h thng nh gi khch hng tn dng. IFC h tr Sacombank v mt phn mm v k nng nh

gi tn dng i vi khch hng ca ngn hng. Tuy nhin, h thng nh gi tn dng ca IFC khi trin khai gp khng t kh khn, iu kh khn ln nht l phi da trn s liu ti chnh khng chnh xc ca cc khch hng. V iu xy ra l, cc kt qu nh gi ca phn mm hu ht l khng chnh xc, khng phn nh ng thc trng ca khch hng.

Sau mt thi gian di gn 1 nm thc hin nhp liu v iu chnh phn mm, cc nhn vin ca Sacombank v cc chuyn gia ca IFC phi a vo mt s tiu ch mi nh mc gia tng vn lu ng rng ca doanh nghip hoc nng cao t trng trong nh gi ca ch s t l tng trng ti sn c th phn nh ng tnh trng theo cc c th ca khch hng Vit Nam. Hin Sacombank ang p dng tng i hiu qu cc cng c, kinh nghim t vn ca IFC, Dragon Finance Holdings,ANZ trong cng tc cp tn dng ca mnh c bit l phn mm nh gi khch hng tn dng.

Ngoi ra, Sacombank trin khai v p dng thnh cng m hnh Hi ng tn dng cp chi nhnh, Hi ng tn dng Hi s vi phng thc hp trc tip qua webcam c th nh gi cc khon xut tn dng c ton din v cn thn.Cng tc kim tra sau ca Ngn hng cng c quan tm mt cch ng mc, m bo c thng tin v khch hng v khon vay c cp nht lin tc.

Mc d c nhiu bc ci tin trong cng tc tn dng nhm gim thiu ti a ri ro cho ngn hng (Hin Sacombank c s vn iu l 1.125 t ng vi 101 im giao dch trn ton quc, tng d n cho vay l 7.340 t ng 30/06/05). H thng qun l ri ro tn dng ca Sacombank vn cn mt s tn ti nh sau.

Tn ti:-Cc khon gia n ca Sacombank nhiu do quan nim khch hng c ti sn m bo th c th gia hn n m khng tin hnh nh gi mt cch y tnh trng ca khch hng khi c ngh gia hn n.

-

Cc cn b tn dng ca Sacombank cha c phn cng ph trch cc nhm khch hng ring bit theo ngnh ngh nhm mang li s hiu bit tt nht cho cn b tn dng c th phc v khch hng tt nht vi ri ro thp nht.

-Cha c b phn Qun L Tn Dng tht s c th thc hin

vai tr gim st lin tc mt cch hiu qu hot ng tn dng ca Sacombank (b phn Qun L Tn Dng hin ti caSacombank hin ch lm cng vic gii ngn, theo di thu n, lu gi h s.Tht ra y l b phn H tr tn dng thc hin cc cng vic back-office ch khng phi cng vic kim sot trong hot ng tn dng).

-Cha c b phn chuyn trch cho tng nhm sn phm tn dng c nhn v doanh nghip v vy c th s khng th nh gi ton din c cc mt ri ro ca cc sn phm tn dng.

-

Vic pht hnh LC cha c quan tm ng mc. Mc d, cng c thm nh tn dng trc khi m LC nhng mc thm nh cn rt s si, cha xem xt ht cc mt hot ng, tnh hnh ti chnh ca khch hng. y l mt ri ro cn c qun l vi nhng quy nh cht ch hn gim st mt cch hiu qu hot ng cp tn dng ngoi bng ny. Ngoi vic tn tht v tin, cc hot ng ny cn c th gy tn hi i vi uytn ca Sacombank i vi cc i tc v ngn hng nc ngoi.

-

Sacombank hin cha c h thng chia s thng tin khch hng tn dng v cc bi hc kinh nghim trong cng tc tn dng cho ton h thng. Vic chia s thng tin s gip cho ngn hng trnh c cc tn tht ng tic v gip cho vic kinh doanh tn dng c ng b v hiu qu hn.

-

Sacombank cha c mt h thng tnh ton d phng ring cho ngn hng mnh c th a cc chun mc qun l ri ro tn dng ca mnh ln mc cao hn cc ngn hng khc mc d c kinh nghim kinh doanh nhiu hn cc ngn hng bn. Hin Sacombank vn ang i ph th ng vi cc chnh sch v phn loi n v trch lp d phng ca Ngn hng Nh Nc (mt chnh sch c nh gi l rt mm i vi hot ng ngn hng hin i).

-

Mc cng khai thng tin ca hot ng tn dng cn yu: cc thng tin v phng php, cch thc qun l ri ro, mc tp trung tn dng, c cu d n tn dng cha c cung cp cho cc nh u t, cng chng. y l mt cng vic cn phi lm khi chng ta hi nhp ti chnh v hot ng da trn cc quy nh v thng l quc t.

2.2.1.2 Ngn hng TMCP Si Gn (SCB):Trc y:Ngn hng TMCP Si Gn (SCB) trc y l Ngn hng TMCP Qu . Ngn hng Qu tri qua mt thi gian rt kh khn do cc khon cp tn dng trn lan, khng nh hng khng c kh nng thu hi. Vic cho vay o t tng d n ca Ngn hng Qu trong thc trng khng c h thng qun l ri ro tn dng hiu qu khin cho ngn hng kit qu, ng gn ngng phi ng ca (06/2003 Tng ti sn c t 224 t ng, n qu hn 37 t ng, l ly k gn 21 t ng).

n nm 2003, sau khi c i tn thnh Ngn hng TMCP Si Gn (SCB), SCB tp hp c nhn lc c chuyn mn tt hn t cc ngn hng khc trn a bn thnh ph thc hin chin lc phc hi v pht trin mnh m ngn hng. Vi chin lc ginh th phn vt qua kh khn, SBC y rt mnh hot ng huy ng vn v hot ng tn dng, c bit l hot ng cp tn dng cho cc khch hng trong khu cng nghip trna bn thnh ph HCM, n cui nm 2003, SCB c s d n hn 1.000 t ng v bt u c li. Trong gian on ny cc chi nhnh ca SCB thc s rt nng ng trong cng tc pht trin khch hng tn dng c th mang li li nhun cao nht cho ngn hng. Tuy nhin, t 1/2003 n 9/2004, SBC c mt h thng qun l tn dng rt lng lo:

-Vic phn quyn ph duyt tn dng cao cho cc gim c chi nhnh, trng phng giao dch khi cha c thi gian nh gi nng lc, o c ca cn b mang li rt nhiu cc khon n cht lng thp cho ngn hng;

-Vic cho vay o t lm cho ch s an ton vn ca ngn hng nm mc thp nht v Ngn hng Nh Nc phi yu cu SCB ngng tng d n cho n khi tng c vn iu l;

-Do khng c c ch kim sot n tt nn rt nhiu cn b tn dng ca SCB c du hiu tiu cc trong cho vay, gy nh hng n uy tn ca ngn hng.

lm c:n thng 09/2004, Ban Gim c SCB nhn bit c cc yu km ca h thng ngay lp tc p dng mt s cc bin php rt nghim khc chn chnh cng tc tn dng, nhm gim thiu thp nht tn tht do ri ro tn dng:

-100% ti sn m bo ca cc khon vay c nh gi bi T nh gi ti sn c lp;

-100% cc khon vay phi c thng qua Hi ng tn dng ca

Hi S;

-C nh hng r hn trong cc chnh sch tn dng, v d: t l cho vay cc doanh nghip va v nh trong c cu cho vay (80%), t l cho vay trung di hn

Ngoi ra, SCB cn c cc c ng v cc nh u t h tr bng vic tng vn iu l t 150 t ng ln 250 t ng.

Chnh cc bc iu chnh kp thi ca Ban Gim c SCB gip cho ngn hng c nhng bc pht trin mi, tng mc tin tng ca c ng, ca Ngn hng Nh Nc. n ht thng 8/2004, d n ca SCB l2.070 t ng, li nhun t 25 t ng, t sut li nhun trn vn t c l 13,34%. y l cc n lc rt ng ghi nhn ca SCB trong tin trnh cng c ngn hng v pht trin.

Tn ti:Mc d vy, h thng qun l ri ro tn dng ca SCB cn tn ti rt nhiu khuyt im, y l cc l hng c th gy tn tht cho SCB:

-

Hot ng nghin cu v cc ngnh ngh kinh t ca SCB l rt yu, vic pht trin tn dng cn cha c nh hng chuyn mn ho r rng;

-Cha ch trng gim st c cu d n ca ngn hng c nhng bc, binphp phng chng tntht khi c s bin ng v chnh sch ca Nh nc hoc cc yu t ca nn kinh t.

-

SCB cha xy dng c cho mnh mt h thng nh gi khch hng, vic ph duyt cho vay ch yu da vo kinh nghim ca Hi ng tn dng cha mang tnh h thng v k tha;

-

Cn b tn dng ca SCB thc hin cc gn ht cc cng on ca mt quy trnh cp tn dng (ngoi tr vic nh gi ti sn m bo). Cch lm ny d gy ri ro do khng c nhn s c lp x l ti tng im pht sinh ri ro trong hot ng tn dng, d xy ra tiu cc v d di trong vic hon tt h s tn dng cho khch hng.

-

Trnh qun l ri ro ngn hng ca Hi ng qun tr khng cao, dn ti vic khng xc nh c khu v ri ro ca ngn hng.

-

SCB cha c ch trng xy dng b phn Qun L Tn Dng c th thc hin vai tr thit lp cc chnh sch tn dng c lin tc cp nht nhm ngn chn cc ri ro do s bin ng lin tc ca nn kinh t, v d nh s ng bng ca th trng bt ng sn.

-Mc d cha c Ngn hng Nh nc cp php cho hot ng thanh ton quc t, SCB cng cn chun b trc cc chnh sch tn dng qun l cc ri ro pht sinh t cc khon cp tn dng ngoi bng nh LC

-Cha c h thng chia s thng tin khch hng tn dng v cc bi hc kinh nghim trong cng tc tn dng trong ton h thng.

-

Mc cng khai thng tin ca hot ng tn dng cn yu: hin nay gi c phiu ca SCB ang c bn mc 1.5. Tuy nhin, rt nhiu thng tin v ngn hng c bit l h thng, phng php qun.l ri ro tn dng v thc trng ca hot ng tn dng u khng c cung cp cho cc nh u t ngoi tr cc c ng ln ang tham gia iu hnh ngn hng. Thiu i s gim st ca nh u t, SCB s rt d c nhng nh hng kinh doanh tn dng mo him nhm t li nhun cao trong thi gian ngn nht.

2.2.1.3 Ngn hng TMCP Quc T Vit Nam (VIB)Trc y:Thnh lp nm 1996 ti H Ni vi s vn 75 t ng, Ngn hng TMCP Quc t Vit Nam l mt trong nhng ngn hng ra i tr hn cc ngn hng TMCP khc. Trong thi gian u 1996-2002, do khng c s quan tm nhiu ca Hi ng qun tr, ngn hng

VIB hot ng vi quy m v mc tng trng km, mng li hot ng v thng hiu yu. Tuy nhin, d n tn dng ca ngn hng lun c m bo an ton mc n qu hn khon 1%, khng c cc khon tn dng ngoi bng xu.

u nm 2003, cc thnh vin ch cht HQT qun tr quyt nh a Ngn hng Quc T ln mt tm cao mi. c th pht trin, Ngn hng tuyn dng rt nhiu nhn s mi phc v cho cng cuc i mi v pht trin ca ngn hng, tuy nhin vic iu hnh v pht trin vn trin khai theo cch lm c:

-

Hot ng tn dng doanh nghip v c nhn vn nhp chung vo cng mt phng, mt cn b va cho vay doanh nghip, va cho vay c nhn. Cng tc nh hng, kim sot hot ng tn dng doanh nghip v tn dng c nhn u do Tng Gim c trc tip m nhim gy nn hin tng qu ti v khng th bao qut

& qun l tt c cc ri ro trong hot ng tn dng.

-Cn b tn dng khng c phn cng chuyn mn ho theo ngnh ngh kinh doanh ca khch hng dn ti vic b hn ch kin thc trong cc lnh vc kinh doanh ca khch hng.

-Quyn phn quyt c giao ln cho Tng Gim c v Gim

c cc chi nhnh.

-Cn b tn dng thc hin ht cc cng vic x l h s tn dng gy qu ti, khng m bo an ton v phng chng tiu cc trong cng tc tn dng.

-Vic nh gi ti sn m bo cha c chuyn mn ho.

-

Chnh sch tn dng c thit lp rt n gin khng phn nh khu v ri ro v mc chp nhn ri ro ca ngn hng, cc chnh sch, quy ch, quy nh c xu hng hc tp theo m hnh ca ngn hng khc.

-Hot ng phn tch th trng v marketing c nh hng hot

ng khng tt.

-Tnh tun th trong vic kim tra s dng vn vay cn thp.

-Vic cp tn dng ngoi bng c bit l LC c thm nh ht sc s si khng i vo phn tch tnh hnh k tnh hnh khch hng khi pht hnh L/C.

V cc l do trn, mc d c t c cc mc tng trng cao hn so vi cc nm trc nhng cng tc tn dng c du hiu pht trin trn lan, nh hng km. Mc d cha pht sinh n xu, nhng nu c pht trin hot ng cp tn dng nh vy ngn hng s phi chu cc tn tht ngy cng ln v nguy him. lm c: c th pht trin mnh m trong giai on mi, Ngn hng VIB nhanh chng thc hin cc bin php sau nng cao cht lng cng tc qun l ri ro tn dng:

-Chia hot ng tn dng thnh ba khi:

o Khi pht trin khch hng c nhn: chu trch nhim thit k, trin khai sn phm tn dng c nhn, trin khai tip th bn hng, gim st hot ng tn dng c nhn.

o Khi pht trin khch hng doanh nghip: chu trch nhim thit k, trin khai sn phm tn dng doanh nghip, trin khai tip th bn hng, gim st hot ng tn dng doanh nghip.

o Khi qun l tn dng: chu trch nhim thit k cc chnh sch tn dng chung cho ngn hng, ti thm nh v ph duyt tn dng, gim st kim tra nh gi tt c mi mt ca hot ng tn dng, t chc nh gi li ti sn m bo theo nh k, x l n.

-Chia cc giai on ca quy trnh x l mt h s tn dng cho cc b phn khc nhau:

Tip th v lp t trnh tn dng: b phn pht trin khchhng doanh nghip hoc c nhn;

Kim tra tnh y ca h s php l, h s kinh t v cc iu kinvayvn theoquynh: Giao dch tn dng;

Ti thm nh v ph duyt: Qun l tn dng;

Hon tt hp ng tn dng, hp ng m bo tin vay vcc giy t khc cho vic gii ngn: Giao dch tn dng;

Kim tra, theo di khch hng: b phn pht trin khch hng doanh nghip/c nhn v b phngiao dchtn dng.-Tin hnh ph duyt tn dng tp trung ti Hi s cho tt c

khon cp tn dng ca tt c cc chi nhnh trn ton quc: vic ph duyt c thc hin thng qua Gim c khi Qun l tn dng hoc y Ban Tn Dng nu vt hn mc ph duyt ca

Gim c khi Qun l tn dng.-Xy dng h thng nh gi tn nhim khch hng doanh nghip v h thng cho im khch hng c nhn c nhng chnh sch u i hoc gim st ring cho tng khch hng, tin ti nh gi cht lng tng th ca d n tn dng.

-

Hon thin cc chnh sch tn dng phn nh v gim st tt hn cc ri ro trong hot ng tn dng nh chnh sch li sut cho vay ph hp vi s bin ng li sut u vo lin tc ca th trng, chnh sch cho vay ngoi a bn, chnh sch v hot ng cho vay kinh doanh bt ng sn, chnh sch v m bo tnh xc thc ca bo co ti chnh doanh nghip, quy nh thm nh cc khon cp tn dng ngoi bng c thc hin tng t nh thm nh tn dng ni bng.

-

Thnh lp cc b phn pht trin sn phm tn dng c nhn, pht trin sn phm tn dng doanh nghip c th cung cp cc sn phm tn dng c cht lng cao v c nh gi nhiu mt ri ro.

-

Xy dng mt h thng gim st cht ch hot ng cp tn dng thng qua phng Gim st tn dng-x l n thuc khi Qun l tn dng v thng qua hot ng ca phng Kim tra- Kim ton ni b, nhm m bo mc tun th cao nht.

-Cng khai trn bo co thng nin mt s bin php phng chng ri ro m VIB ang p dng.

Nh cc bin php trn m trong thi gian va qua Ngn hng Quc t c nhng thnh cng rt ng khch l qua vic gia tng th phn ng thi m bo cht lng tn dng ni v ngoi bng.

Tng trng d n cho vay ca Ngn hng VIBTNG TRNG D N5000000

400000030000002000000100000001999 2000 2001 2002 2003 2004 Sep-05NmC cu d n tn dng ni bng theo ti sn m boPhng tin vn tiNh;t2%1% 9% 5%7%12%3%

c59%

Cng trnh XD(nhxng)May moc TB SXHng ha(thng mi) Hng ha(SX tn kho)2% Giy t c giTS khcTn chpTn ti:Mc d c nhiu bin php nng cao cht lng v kh nng phng chng ri ro trong hot ng tn dng, Ngn hng Quc t vn cn mt s tn ti trong cng tc qun l hot ng cp tn dng nh sau:

-Cng tc nh gi ti sn m bo cha c thc hin 100% thng qua t nh gi ti sn c lp m bo nhm phn nh xc thc nht gi tr ti sn v m bo tnh c lp mc cao nht ca cng tc ny.

-Cha tch bit chc nng tip th khch hng v thm nh&lp t trnh tn dng m bo c th qun l c cc im pht sinh ri ro.

-Cng tc qun l H s tn dng cha c thc hin thng nht v cht ch.

-Mc tun th ca cc b phn kinh doanh tn dng cha cao c bit l trong cng tc gim st vn vay, cng tc bn giao h s tn dng.-Cha quan tm ng mc n vic nh gi dng tin, vn lu ng rng ca khch hng trong cng tc thm nh tn dng v cng nh trong h thng nh gi tn nhim khch hng doanh nghip.

-Cha ch trng phn tch c cu d n ph hp vi tnh hnh kinh t, mc pht trin ca cc ngnh ngh, ph hp vi tnh hnh gi c ca ti sn m bo.

-Tp trung ph duyt cao nhng cha c cc bin php x l ph tr dn ti vic cha bm st c c th khch hng v th trng ca cc a bn khc nhau.

-Cng tc trin khai tip th c tnh h thng cha cao v cht lng dch v tn dng cha tt dn ti vic cha tht s thu ht nhiu khch hng c cht lng ca th trng.

-Ngun thng tin i chiu gi c, thng tin khch hng cn thiu: cha thit lp hoc mua c cc ngun thng tin hu ch cho cng tc kim tra thng tin khch hng tn dng hoc tng giao dch cp tn dng (gi c hin ti, mc bin ng gi c ca nguyn liu u vo..).

-H thng thng tin tn dng ni b c kh nng tp hp v chia s yu, cha phc v tt cho cng tc qun l tn dng.

-Trnh nhn vin cha ng u.-Mc d nhiu chnh sch tn dng c a ra gim thiu

ri ro tn dng i vi cc bin ng ca th trng nhng a s cc chnh sch tn dng ny l i sau cc bin ng th trng do cng tc phn tch v d bo th trng cha c thc hin tt.

2.2.2 Khong cch trnh qun l ri ro trong hot ng tn dng ca cc NHTM Vit Nam v cc ngn hng cc nc pht trin2.2.2.1Ngn hng Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC): Ngn hng HSBC hin ti c 9.800 vn phng ti 77 quc gia trn th gii vi 253.000 nhn vin. y l mt trong nhng ngn hng ln nht trn th gii vi s vn theo nh gi ca th trng l 190 t USD. Hot ng ca ngn hng HSBC cc k a dng vi rt nhiu sn phm cho nhiu i tng khch hng khc nhau, cc sn phm tn dng ca HSCB hin vn ang l cc sn phm mang li li nhun rt cao cho ngn hng. Cui nm 2004, s d n cho vay ca ngn hng l 589 t USD, thu nhp t li tn dng l 38 t USD. c th m bo c mt hot ng cp tn dng an ton v hiu qu, HSBC ang p dng mt h thng qun l ri ro tn dng vi cc nguyn tc v chun mc cao nht nhm gim thiu ti a cc tn tht cho ngn hng.

HSBC lun m bo nguyn tc tch bch, phn cng r rng chc nng gia cc b phn v tun th phn cng c lp cng vic trong qu trnh gii quyt v gim st cc khon cp tn dng nhm qun l c lp cc ri ro ring bit. Ngoi ra, HSBC ang duy tr hot ng b phn Tn Dng v Ri Ro ca Tp Ton (Group Credit and Risk) vi mc qun l tp trung cp cao nht. Trng ca b phn ny bo co ln Tng Gim c ca tp on v b phn ny c cc trch nhim nh sau:

STTCng vicM t/yu cu

1Thit lp cc chnh sch tn

dngXc lp cc tiu chun ca tp on HSBC: cc

chnh sch tn dng v cc quy trnh c a vo cm nang chi tit p dng chung cho ton tp on

2Xclpvkimsot

chnh sch i vi cc d

n tn dng lnChnh sch ny xc nh cc mc cp tn dngcao nht i vi tng loi khch hng, nhm khch hng v cc loi tp trung tn dng khc. Chnh sch ny c thit lp vi mc bo th hn so vi cc quy nh chun mc hin ti.

3a ra cc nh hng cp

tn dng cho tp onXc nh khu v ri ro i vi cc mng thtrng, cc ngnh ngh v cc loi sn phm c th. Tt c cc chi nhnh ca tp on cn phi da trn cc tiu chun lun c cp nht ny trin khai n tng nhn vin kinh doanh sn phm tn dng.

4Ti thm nh c lp tt

c cc khon vay vt qu quyn phn quyt ca cc chi nhnhQuy trnh ti tc cc hn mc vay hoc xem xt

nh k khon vay cng c thc hin nh cc khon vay mi.

5Qun l ri ro i vi cc

giao dch gia tp ton v cc t chc ti chnh khcTrnh vic tp trung ri ro vo cc t chc ti

chnh khc. Vic qun l da trn h thng qun l thng tin tp trung ha cao v x l t ng.

6Qun l ri ro gia cc

quc giaS dng h thng qun l hn mc ri ro ca

tng quc gia c tnh tp trung cao da trn cc thi hn cho vay v cc loi hnh kinh doanh i vi d n tn dng pht sinh ti mi quc gia.

7Qun l ri ro i vi mt

s ngnh c bitCc ngnh ngh c quan tm v gim st c

bit l ngnh vn chuyn hng hi, vn chuyn hng khng, vin thng, sn xut xe hi, bo him, kinh doanh bt ng sn. i vi cc ngnh ny, tp on a ra nhiu hn ch gim thiu ri ro.

8Qun l v pht trin h

thng nh gi tn dngH thng ny sp xp cc khon tn dng vo

tng nhm c th xc nh cc ri ro c th t c bin php qun l ri ro hiu qu. Hin nay, tng d n tn dng ni v ngoi bng ca tp on c chia lm 22 nhm c th phn tch xu hng ri ro mt cch trung thc nht. H thng nh gi ny da trn cc cng c tp hp thng tin ton cu c tnh lu di. Vic nh gi cc khon tn dng hin nay c thc hin mt cch t ng ho rt nhiu da trn cc cng c phn tch nh gi mnh v c s d liu di do. Cc nh gi t ng ny sau

cng c xem xt v ph duyt li. Vic nh gi ny c thc hin lin tc theo nh k.

Da trn cc nh gi ny m tp on a ra cc mc d phng thch hp i vi tng nhm tn dng. Vic xc nh mc d phng da trn cc tham s Kh nng v n ca khon vay(POD), T l mt mt khi vn (LGD), Tng d n tn dng ni v ngoi bng b nh hng khi v n (EAD).

Vic xc nh cc tham s ny da trn cc k thut phn tch thng k, trn cc c s d liu qu kh phong ph cng nh da trn nh nh gi cc iu kin kinh t v c im ca tng th trng.

i vi cc nhm tn dng m tp on khng c nhiu thng tin o lng ri ro th h p dng cc mc d phng rt cao cho cc tn tht c th xy ra trong tng lai.

i vi cc khon tn dng hon ton cha c thng tin d liu phn tch/hoc c cc du hiu khng tt th c nh gi tng trng hp thng qua cc yu t:

-Tng hn mc tn dng ni v ngoi bng cung cp cho khch hng

-Mc nhy cm ca ngnh ngh m khch hng ang hot ng v kh nng thot khi kh khn khi gp phi c th to dng tin thanh ton cc khon tn dng.

-Tin thu v c khi khch hng b

ph sn/gii th.

-S cam kt h tr ti chnh ca cc ngn hng v bn hng.

-Tin c th thu hi nu pht mi ti sn.

-Kh nng khch hng thu c ngoi t trong trng hp khch hng vay bng ngoi t.

-Kh nng bn khon tn dng ny cho t chc khc.

Ngoi ra, cc mc d phng khc nhau cn c thit lp da trn ri ro ca cc quc gia khc

nhau.

9nh gi kt qu v hiu

qu trong cng tc cp tn dng ca cc n v kinh doanh ca tp onCc bo co v cht lng ca danh mc tn

dng c xem xt lin tc qua a ra cc yu cu iu chnh thch hp nng cao hiu qu v mc an ton ca danh mc.

10Bo co tt c cc kha

cnh ca ton b danh mc tn dng ca tp on cho cp cao nht ca tp on-Mc tp trung tn dng theo ngnh;

-Hn mc ri ro tn dng i vi cc khch hng ln;

-Tng hn mc tn dng cho cc th trng mi ni v cc khon d phng cn lp cn xng vi mc ri ro.

-Cc khon n xu v d phng

-nh gi cc khon tn dng cho cc ngnh cn c bit quan tm: BS, vin thng, xe hi, bo him, hng khng, hng hi

-Hn mc cho cc quc gia

-Nguyn nhn pht sinh cc khon n xu

11Qun l h thng thng tin

d liu tn dngm bo tp trung ho cao nht tt c cc thng

tin tn dng lin quan n khch hng v giao dch tn dng. Ngoi vic p dng cho cng tc nh gi ri ro, h thng ny cn h tr cho cng tc cp tn dng t ng.

12T vn, hng dn cho cc

n v kinh doanh-Cc quy nh lin quan n hot ng cp tn

dng

-Cc chnh sch v mi trng v x hi;-Cho im tn dng v d phng ri ro;

-Cc sn phm mi;-Cung cp cc kho o to;

-Bo co tn dng.

13Thay mt tp on lm

vic vi cc c quan hu quanCc vn lin quan n hot ng tn dng.

Qua cc m t, trn chng ta thy HSBC ang c hot ng cp tn dng

da trn vic lun c gng xc nh cc ni, im pht sinh ri ro, o lng chnh xc mc ri ro ca cc khon, nhm hn mc tn dng c th qun l tt nht, a ra chin lc kinh doanh v mc gi thch hp.

Vic p dng thnh cng c ch qun l ri ro tn dng ton cu ca HSBC da trn nn tng ca h thng c s d liu qu kh v c phn tch tt. Ngoi ra, HSBC v ang p dng cc phng thc x l d liu hin i

trn nn tng ton kinh t v h thng cng ngh thng tin cao cp. Ngoi ra, s tun th cao ca ton h thng i vi cc chnh sch tn dng ca HSBC l mt trong nhng yu t quan trng trong cng tc qun l ri ro tn dng.Vai tr ca kim sot ni b trong vic r sot tnh cht ch, hiu qu, thng xuyn ca h thng qun l ri ro tn dng gip cho HSBC lun nng cao c cht lng v trnh qun l ri ro tn dng ca mnh.

2.2.2.2 Ngn hng United Overseas Bank (UOB):Ngn hng UOB thnh lp nm 1935, ngn hng hin c 385 vn phng trn 18 quc gia vi s vn l 13,439 t SGD, tng d n tn dng l 67,98 t SGD.

Vi 70 nm kinh nghim, UOB thit lp mnh mt h thng qun l ri ro tn dng tng i mnh m bo hot ng tn dng an ton, c bit trong giai on UOB ang thc hin chin lc mua li mt s ngn hng cc nc chu khc. Mc d, khng ln mnh nh HSBC, nhng UOB cng l mt trong nhng ngn hng hng u trong khu vc chu .

H thng qun l ri ro tn dng ca UOB c thit lp nh sau:Thit lp cc chnh sch tn dngv xc nh cc thnh t ri ro-Mc tp trung tn dng-Cc loi ti sn m bo c chp nhn v mc cho vay

-Mc cho vay ti a 1 khch hng/nhm khch hng.

-Thi hn ti a ca cc loi tn dng.

-Xc nh cc hot ng

ri ro cao

nh gi cc khon tn dng v lp d phng ri ro:-nh gi cc khon tndng-Lp d phng ri ro

-Phng n chuyn nhng/thot ri ro-Thng bo n c du

hiu bt thngnh gi danh mc tn dng:-Thit lp hn mc tp trung tn dng;

-Phn tch mc tp trung tn dng;

-Kim tra th khnghongp Dng Basel II-Nguyn cu cc nhy quyn hn mc ph duyttheo cc tiu ch-Cp bc chc v trong

h thng.

-c im danh mc tn dng ang qun l

-Kinh nghim

Ri ro ca quc gia-Lp hn mc ri ro tn

dng cho tng quc gia

Chuyn ti chnh sch/quy trnh tn dng:-Hun luyn, truyn t

cc chnh sch/quy trnh thng qua cc knh trc tuyn.

-o to nng cao k

nng

H thng qun l ri ro tn dng ca UOB c xy dng da trn s tun th ccnguyn tc c bn ca cng tc qun l ri ro. S thnh cng trong cng tc qun l ri ro ca UOB c da trn cc im sau:

-Xc nh c y cc im c th pht sinh ri ro trong hot ng tn dng c cc quy trnh x l ph hp m bo tnh hiu qu v an ton.

-

Cc chnh sch v quy trnh ca UOB c trnh by rt d hiu, tp hp thnh cm nang v c truyn t lin tc cho tt c cc thnh vin lin quan ca h thng;

-c bit cao cng tc o to trnh nhn vin;

-Tnh tun th rt cao ca cc thnh vin ca UOB i vi cc quy nh, chnh sch tn dng ca ngn hng v Ngn hng Trung ng.

-H thng thng tin khch hng c tp trung ho tt a v c chia s cho ton h thng. y cng l ngun thng tin cho vic nh lng mc ri ro ca danh mc tn dng.

-Vic phn chia cn b qun l theo nhm khch hng, nhm ngnh ngh t n trnh chuyn mn ho cao, gim thiu ti a ri ro do hn ch v kin thc ngnh ngh ca cn b kinh doanh sn phm tn dng.

-

Vic phn quyn ph duyt cho cho cn b c xem xt rt k lng v th tc y quyn u mang tnh php l rt cao (c qua cng chng nh nc) m bo ngi c y quyn nhn thc c quyn hn v trch nhim ca mnh.

-

H thng cnh bo cc du hiu bt thng ca cc khon tn dng c vn hnh mnh m c th c nhng bin php khc phc kp thi trnh tn tht xy ra.

-Hot ng kim tra th khng hong c thc hin nh k hoc ti nhng thi im nn kinh t c du hiu bt n lng ho ri ro chnh xc trong tng thi k v c bin php phng chng, d phng ri ro, chnh sch gi ph hp.

-Hot ng kim ton ni b vi phng thc kim tra bt ng ang c duy tr mt cch rt hiu qu m bo tnh tun th tuyt i trong h thng.

CHNG 3:CC BIN PHP NNG CAO CHT LNG H THNG QUN L RI RO TN DNG CA CC NGN HNG THNG MI c th nng cao cht lng h thng qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam, ta cn xem xt cc kha cnh mang tnh c th, nhng tn ti ca mi trng kinh doanh ca Vit Nam ni chung v ca h thng ngn hng thng mi ni ring c th c nhng bin php xut ph hp. Thng qua vic nng cao c cht lng h thng qun l ri ro tn dng, cc ngn hng thng mi ca chng ta mi c cc c hi m rng quy m kinh doanh,thu c nhiu li nhun v trong tng lai s tr thnh cc tp on ti chnh mnh.

3.1 Xc nh ngun gc pht sinh ri ro tn dng c th qun l c mt cch hiu qu ri ro tn dng chng ta cn i vo xem xt ngun gc pht sinh ri ro tn dng c th xc nh, o lng mc ri ro v p dng cc bin php khc phc.

Ri ro tn dngRi ro giaodch

Ri ro danhmcRi ro la

chn

Ri ro bom

Ri ronghip v

Ri ro ni

ti

Ri ro tptrungRi ro giao dch gm c ba thnh phn:

-Ri ro la chn: l ri ro lin quan n thm nh v phn tch tn dng.

-Ri ro m bo: l ri ro xut pht t cc tiu chun m bo bao gm cc iu kin, iu khon trong hp ng tn dng, cc loi ti sn m bo v mc an ton ca chng.

-Ri ro nghip v: l ri ro lin quan n qun tr hot ng tn dng, nh xy

dng v thc hin cc chnh sch tn dng nh hng trong hot ng cp

tn dng, kim sot danh mc tn dng, ti thm nh v gim st danh mc tn dng, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro tn dng v k thut x l cc khon vay c vn .

Ri ro danh mc gm c hai thnh phn:

-Ri ro ni ti: xut pht t cc yu t mang tnh chuyn bit ca mi ch th i

vay hoc ngnh kinh t.-Ri ro tp trung: l mc cp tn dng c dn vo mt khch hng/mt nhm

khch hng, mt ngnh kinh t, mt s loi cho vay hoc mt khu vc a l.Qua vic xc nh cc thnh phn c th gy ra ri ro tn dng nh trn, chng ta mi

c c s cho vic xy dng mt h thng qun l ri ro tn dng hiu qu trong bi cnh cc ngn hng thng mi Vit Nam ang trn pht trin khng nh v th ca mnh trn th trng, ng thi chun b cho tin trnh hi nhp kinh t ca t nc.

3.2 Xy dng h thng qun l ri ro tn dng3.2.1 Nguyn tc c th xy dng c mt h thng qun l ri ro tn dng c cht lng v hiu qu cao, cc cp lnh o ca cc ngn hng thng mi nht thit cn c ci nhn tng qut v hot ng kinh doanh ngn hng nhm xc nh hng i ng n trong tng thi k, ng thi xc nh khu v ri ro i vi hot ng tn dng. c bit, Hi ng qun tr ca cc ngn hng cn phi c s hiu bit su rng v cc loi ri ro c th xc nh cc loi ri ro v mc ri ro m mi ngn hng sn sng chp nhn trong hot ng tn dng qun l da trn cc nguyn tc:

Qun l ri ro l qu trnh chp nhn ri ro c tnh ton trc ch khng phi l trn trnh ri ro. Chp nhn ri ro l cn thit c li nhun.Hi ng qun tr Ngn hng l ni quyt nh khu v ri ro: Gia victng trng, li nhun v ri ro. qun l ri ro tn dng mt cch hiu qu, phi xy dng mt vn hoqun tr ri ro mnh trong b my t chc.Vn ho qun tr ri ro ny phi c h tr bi cc quy trnh xy dng chnh sch, chin lc v c thc hin vi s cng tc gia hot ng qun l ri ro v cc khi/b phn kinh doanh ca t chc.C c ci nhn vri ro nh vy, Hi ng qun tr ca cc ngn hng thng mi mi c th ch ng trong vic yu cu v gim st cc cp iu hnh ca ngn hng thit lp mt b my qun l hiu qu ri ro tn dng nhm m bo an ton cho ngn hng.

3.2.2 Xc lp h thng qun l ri ro tn dng ti u trn, chng ta cp ti ngun gc pht sinh ri ro tn dng trong hot ng ngn hng. Da trn cc khi nim v nguyn tc trn, cc ngn hng cn phi t xy dng cho mnh mt h thng qun l ri ro ph hp v mang li hiu qu cao nht. T thc tin hot ng ca cc ngn hng trn ton cu, ngi ta a ra mt nh hng cho vic thit lp h thng qun l ri ro tn dng ngn hng an ton v hiu qu c trnh by di dng hnh kinh t thp:

Chin lc qunl ri ro

Tm nhn

chin luc

Mc tiungn hngThc thi qun l ri ro

Gim stBo coNhn bit

Qun l ri ro

o lngThu thp s liu

H tng qunl ri roChnh sch

T chc

Cng ngh

H THNG QUN L RI RO TN DNGCc nh hng v c kt v mt thc tin ny s gip ch cho chng ta rt nhiu trong vic ci tin h thng qun l tn dng ca mt ngn hng tr nn an ton v hiu qu. Vic trin khai ng b, c chiu su i vi tt c cc thnh phn cn thit ca h thng qun l ri ro tn dng l mt yu cu rt quan trng trong cng tc trin khai, r sot v iu chnh sau ny.

3.3 Gii php nng cao cht lng h thng qun l ri ro tn dng ca cc Ngn hng thng mi Vit NamThng qua vic quan st tng th hot ng tn dng hin ti ca cc ngn hng thng mi Vit Nam v i vo xem xt c th tnh hnh thc hin cng tc qun l ri ro tn dng ca mt s ngn hng thng mi (chng II), chng ta c th nhn thy rng khong 2 nm tr li y cc ngn hng thng mi Vit Nam c rt nhiu n lc nng cao nng lc qun l ri ro tn dng c th pht trin mnh hn m vn m bo an ton trong hot ng tn dng. Tuy nhin, cc h thng qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng Vit Nam cha c thc hin mt cch ti u nht do cc ngn hng cn ang phi my m xy dng, cng nh cha c mt l trnh thc hin c th. Tnh trng ny dn ti vic khi gia tng tc pht trin hot ng tn dng th h thng qun l ri ro tn dng li khng theo kp, pht sinh cc bt cp, hn ch, lm cho hot ng tn dng ca ngn hng vn cn cha ng nhiu ri ro khng lng trc c. c th c bin php nng cao cht lng ca h thng qun l ri ro tn dng ca cc ngn hng thng mi Vit Nam, ta cn xem xt mt s tn ti chung ca cc ngn hng thng mi Vit Nam, c th nh sau:

H thng thng tin d liu khch hng tn dng khng y v khng c tp hp c h thng m bo tnh lin lc v tnh lin tc.

Cc ngn hng hin ti vn ang s dng ngun bo co ti chnh ca doanh nghip c cht lng km kh nh gi ng thc trng v phn tch xu hng ca doanh nghip.

Cha p dng cc phng php, l lun tnh ton, lng ho ri ro. Ngoi vic kh qun l ri ro do khng o lng c, hn ch ny cn gy ra kh khn cho vic nh gi cho vay ph hp vi mc ri ro ca khch hng, ca sn phm.

Chahiuctmquantrngcacngtclnk hoch kinh doanh cho hot ng cp tn dng v trin khai thc thi hiu qu k hoch kinh doanh pht trin ng nh hng, gim thiu ri ro tn dng cho

ngn hng.

H thng cc qui ch, quy nh, quy trnh ca chnh schtndngcnchngcho,khhiu,khtrin

khai.

S am hiu v thc trng v xu hng ca cc ngnh kinh t cn yu do mc quan tm n cc hot ng nghin cu th trng thp.

Cc sn phm tn dng cha c nh gi ton din v

ri ro, xc lp cc bin php phng chng.Tnh tunth ca cc b phn kinh doanh tn dng cha cao trong vic thc hin kim tra khch hng, theo di h s khch hng, qui trnh thm nh khch

hng

K thut phn tch dng tin cha c quan tm ng mc trong cng tc thm nh v trong h thng nh

gi khch hng.

Thiu cc hot ng kim nghim vi cc iu kin thay icathtrng,chnhschcaNhNcc nhng bin phpphng chng t xa cc tn tht c th xy ra cho hot ng cp tn dng ca ngn hng.

Cha quan tm n vic oto lin tc trnh ca nhn vin lin quan n cng tc tn dng.

Cht lng phc v, kh nng t vn v hnh nh ngn hng cn km: khng thu ht c cc khch hng tt v ngn hng cng khng c nhiu c hi chn la khch

hng.

Mc cng khai ho thng tin ca hot ng qun l ri ro tn dng cho cc nh u t, cng chng cn thp.

Lut php ca cha bo v cc ngn hng trong vic x l ti sn m bo v vy d lm ph sn cc tnh ton (v d: cc ch s POD, LGD) theo thng l quc t .

3.3.1 Mc tiu qun l ri ro tn dng3.3.1.1Tt c mc tiu hot ng ca ngn hng cn phi o lng c, c bit l mc ri ro t hot ng tn dng c th a ra cc mc tiu c tnh kh thi v an ton nht cho hot ng ca ngn hng mnh, cc nh lnh o ngn hng cn xy dng cc mc tiu trong k hoch kinh doanh da trn cc tn tht do ri ro c tnh ton trc, cng vi mc d phng theo phng php tnh ton ring ca ngn hng. Cc ngn hng thng mi cc nc tin tin, trong cng tc lp k hoch kinh doanh tn dng ca mnh, h phi xc nh rt sm:-Danh mc cc sn phm tn dng m mnh ang c km mc ri ro tn tht c th o lng, qun l.-Danh sch cc ngnh ngh kinh t vi mc ri ro tn tht c th qun l v o lng c i km.-Danh sch cc loi ti sn m bo c mc ri ro tn tht i km.T xc nh c cu tn dng theo nh hng kinh doanh ph hp c th t c mc li nhun m c ng mong mun. Ni cch khc, h xc nh trc cc mc tn tht c th xy ra tnh ton ngc li doanh s cn thc hin cho tng loi sn phm tn dng, tng loi th trng vi mc gi ph hp. Vi cch qun l nh vy, ngn hng s c rt nhiu c hi kinh doanh v lc ny h kinh doanh ri ro ch khng phi trnh n ri ro, vi yu cu ny ri ro cn phi c nhn bit v o lng chnh xc.

3.3.1.2Cht lng cao nht ca d n tn dng (ni v ngoi bng) l mt thnh phn quan trng ca Mc tiu qun l ri ro trong hot ng tn dng ca ngn hng thng mi:Hin ti, a s cc ngn hng thng mi Vit Nam u a ra