Svanborg R. JnsdttirDoktorsnemi vi Menntavsindasvi Hskla slands

Erindi flutt mlingi FKNF haldi Hskla slands Odda 1013.aprl 2009a er enginn kvti hugvit barnanna, a er enginn sem stoppar r veiar

Grunnekking og grunnfrni

A kunna a hagnta margskonar ekkinguVirk uppbygging eigin ekkinguSjlfsskpun efla eigin getu til hrifaKunna a leysa vandamlVera skapandi eigin lfi - sjlfsbjargarfrniStug rf fyrir njungar og lausnir margskonar vandamlumGeta endurskapa eigin atvinnu ea skapa eigin tkifriSiferi og skpun - byrg

Gengur t a nta margskonar ekkingu, samtta ekkingu margra nmsgreina og ekkingu af lfinu hagntan og skapandi htt.

eigin lfi atvinnulfiReka fyrirtkiSem starfsmennSem virkir ttakendur samflagi

ensku:Entrepreneurship education Enterprise in education Entrepreneurial education (attitudes, skills and knowledge)

me sameiginlegri frni sem grunninn byggir nskpunarfrninni

Atvinna og tekjur (eigi fyrirtki ea betri starfsmaur)Sjlfsekking ekkja styrkleika og veikleikaGagnsemi daglegu lfi

Meiri sveigjanleiki og nskpunBetri samkeppnismguleikar aljlegaMeiri athafnasemi heimaslum

Aukin velmegun vegna aukins innleggs efnahagslf Meira traust og tr framtina Uppbyggileg vihorf til samflagsins

Menntun ea jlfun innan menntakerfis hvaa formi sem er, sem beinist a v a efla nskpunar- og frumkvlafrni (vihorf og/ea ekkingu)

Menntun sem felst a efla og auka tr eigin skpunargfu og gla frumkvi annig a nemandinn

lri vinnubrg sem geri hann hfari til a mta umhverfi sittlist tr a hann geti breytt astum snum

Gefur ungu flki tkifri til a roska persnuleika sinn Minnkar neikv vihorf til sklagngu og a nemendur htti skla ur en au hafa fengi starfsmenntun Eflir sjlfstraust Notkun virkra kennslu- og nmsafera ( fjlbreyttar aerir; nemandinn er virkur tttakandi mtun og framkvmd nmsins)Skilningur mikilvgi framlags frumkvlastarfsemi til vermtaskpunar samflaginu Kraftmiklar og lifandi menntastofnanir Samstarf skla og stofnana nr-samflaginu

Dmiger einkenni nskpunar- og frumkvlamenntar

Kunna a grpa og notfra sr tkifriKunna a ra vru ea jnustu t fr hugmynd Geta hrifi ara me hugmynd sinni, vru, jnustu ea starfsemi

Taka byrg eigin kvrunum og valiGeta hndla me peninga byrgan htt ekkja grundvallarlgml markaarins Telja stofnun fyrirtkis sem mgulegan og hugaveran kost vi val starfi

Lta vandaml og arfir sem tkifri Hafa kjark til a glma vi vandaml og leysa auKunna og hafa frni til a breyta lausnum vru ea jnustu

Hva skiptir mestu mli?Vihorf, frni og hugi kennaransStuningur stjrnendaNmsefniVihorf foreldraVihorf nemendaNmsmatOPINBER NMSKR

Enginn kvti hugvitSko a er enginn kvti hugvit barnanna, a er enginn sem stoppar r veiar, annig a auvita eigum vi a lta etta blmstra allt saman. Kolbrn Hjrleifsdttir sklastjri Vk, mlingi FKNF 2008.

mikilvgi grar grundvallarekkingar er viurkennd en til ess a hn veri ekki virkur sjur og innantmt prfskrteini arf nemendi 21.aldarinnar a hafa frni til a nta ekkingu sna skapandi htt. Allir urfa grundvallarlsi a kunna a lesa skrifa og reikna. E n samhlia v a byggja upp ga grunnekkingu mrgum svium urfum vi a jlfa frni og getu sem er ekki askilin fr uppbyggingu eirrar ekkingar heldur hluti af he nni.

http://www.techlearning.com/showArticle.php?articleID=15202090

Adopted by the NCTE Executive Committee - February 15, 2008

Mynd af http://minimediaguy.org/wp-content/uploads/2008/01/tn_literacy.jpg *http://www.21stcenturyskills.org/documents/21st_century_skills_education_and_competitiveness_guide.pdf

a sem a sklinn sem stofnun hefur veri gagnrndur fyrir er ma. a a hann drepi niur skpunargfuna sem er okkur bl borin svo a segja. En a er einmitt hn sem vi urfum Til a uppfylla arfir ntmans, arfir atvinnulfs, samflags og einstaklinga urfa nemendur a jlfast gegnum alla sna sklagngu skapandi hugsun og vinnubrguum. skapandi starf arf a vera str hluti af reynslu nemenda fr leikskla til hskla.Slk jlfun fyrir alla nemendur, gengur t fr v sem vsu a allir einstaklingar su skapandi en ekki bara feinir tvaldir snillingar, er tala um litlu s- skpunargfanuna sem allir hafa - og byggir v a jlfa a sem hefur veri skilgreint og kalla mguleika-hugsun.

Skapandi hugsun er lka talin mjg mikilvg til a takast vi sbreytilegan veruleika sem hefur teki fr mrgum au vimi og fyririrmyndir sem ur voru ttur sjlfsmynd einstaklinga og gefa eim ffrni og getu til a skapa sna eigin sjlfsmynd svo a segja. Hluti af v er a hafa frni til a leysa vandaml og uppfylla arir eigin lfi efla sjlfsbjargarhvt og frumkvi.Flagslegar og umhverfislegar arfir kalla lausnir sem skapandi hugsun semsagt essi mguleikahugsun slk hugsun hefur meiri lkur til a finna en andstur hugsunarhttur sem sr bara gmlu lausnirnar og takmrku svr. Efnahagslf og atvinnulf kallar stugt njungar og lausnir margskonar vandamlum. Flk framtarinnar og ntmans arf a geta endurskapa eigin atvinnu ea skapa n atvinnutkifri. En skpun og nskpun er ekki endilega hlutlaus ea g og krefst ess v a vi sum fr um a taka siferilega gar kvaranir Vi urfum me rum orum a tileinka okkur sjlfbra hugsun -sem byggjast byrg gagnvart nt og framt. g segi okkur v oft erum vi a mennta okkur um lei og nemendur okkar..*annig er hugsunin nskpunar- og frumkvlamennt s a me v a hagnta ekkinguna sem vi byggjum upp skapandi htt veri hn virk og varanlegri en egar hn er bara innbyrt.

*Vi hfum heyrt mikla orru um frumkvla sust rum og eir frumkvlar sem s orra hefur endurspegla hefur haft tilhneigingu til a vera notu eingngu yfir frumkvla atvinnulfi en nskpunar- og frumkvlamennt er markmii a efla eiginleika sem ntast eigin lfi til a gera a flugra og skemmtilegra og til a gera flk betri starfsmenn, skapandi., sem eru framtakssamir og byrgir ea til a last getu til a stofna eigi fyrirtki og sast en ekki sst a efla frumkvi og getu til a vera virkur tttakandi eigin samflagi.** slandi hefur veri nota ori nskpunarmennt sem leggur meiri herslu skpun og nskpun yngri sklastigum en egar lengra kemur eldri sklastig hefur ori frumkvlamennt gjarnan veri nota, srstaklega framhaldssklastiginu. ar sem a herslan skpun og nskpun er missandi hluti nmssvisins og m ekki hverfa a frumkvlaherslan aukist er lka tala um nskpunar- og frumkvlamennt en ekki bara frumkvlamennt. Dmi eru til um fr rum lndum ar sem frumkvlamennt hefur snist urra viskiptafri og hrifin nemendur eim tilfellum hafa veri fug ar sem au hafa fengi and stofnun og fekstri eigin fyrirtkja ar kemur hlutverk kennarans sterkt inn ar sem mehndlun kennarans getur algerlega ri v hvernig nsogfrum heppnast.eftir v sem fram skir og nemendur vera eldri og hafa fengi reynslu af nskpunarmennt vera viskiptaherslur og eigin framkvmd strri hluti en nskpunin minni a hn veri alltaf a vera drjgur hluti frumkvlamenntar. Slka stgandi herslu frumkvlamennt m sj eftir kynningu Ritu Ddrikssen sem kynnir kennslu Grunnsklanum austan Vatna og er gott dmi um hvernig nmi er fyrstu rin sem nemendur eru nskpunarmennt me mesta herslu nskpun en eldri bekkjum er komin meiri hersla frumkvlamennt frumkvi og framtak nemenda.**essir ttir eru ttir sem sklastarf gefur almennt ekki mikil tkifri en me verkefnum ea nmssvii eins og nskpunar og frumkvlamennt er nemendum gefi tkifri til a lta essa tti reyna og styrkja . *Vi urfum a halda v lofti a a eru rjr vddir essu frumkvlasvii nskpunar- og frumkvlamennt er veri a jlfa frni sem er sameiginleg me og styrkir essi rj svi....Mikilv. N og frumkvlamenntar er annig fyrir einstaklinginn a a slk menntun getur frt me sr aukin tkifri til ....* viurkenna flestir mikilvgi nog frum***Hvort sem um er a ra fanga, nmskei ea nmsbraut**Samkvmt reynslu og rannsknum hefur a snt sig a a eru margir ttir sem skipta mli vi innleiingu nmssvis ea nmsgreinar eins og frumkvlamennt og ar ber fyrst a nefna a hlutverk kennarans er ekki hefbundi og skiptir meginmli auk ess a vihorf hans urfa a vera jkv, vikomandi arf a hafa huga a sinna svona kennslu sem oft krefst nrrar nlgunar og samstarfs vi fleiri kennara og utanakomandi aila. Stuningur og hugi stjrenda skla er lka mjg mikilvgur ar sem etta krefst oft annaraskonar skipulags og miskonar aukafyrirhafnar. er agangur a gu nmsefni lykilatrii sem getur hjlpa kennaranum til a gera etta hugavert og lifandi en skortur v gerir starfi fyrirhafnarmeira og arflega httusamt.En a eru lka arir ttir sem hafa hrif svo sem vihorf jflaginu, sr lagi vihorf foreldra sem hafa hrif a hvaa viringu slk nmsgrein hltur, hvort hn ykir mikilvg ea hvort hn er bara litin skemmtilegt hliarspor. au vihorf hafa aftur hrif nemendur sem skila sr inn sklastarfi, hverskonar viringu au sna svona vinnu, hvort au lta hana sem alvru nm ea krulauslegan leik til tilbreytingar. er a ttur sem skiptir miklu mli sem er nmsmat en a arf a vera ruvsi en hefbundi nmsmat (ekki gott a prfa nogfrum) en jafnframt vera marktkt og njta viringar eirra sem vi vilja taka mark. Wales er veri a taka upp formlega viurkenningu fru.me Bakkalriat skrteini sem allir nemendur starfsnmi framhaldssklum vera a hafa til a ljka snu nmi. Hollendingar og fleiri Evrpujir eru a vinna a ga og nmsmati og viurkenningu nmi nog frum. a arf a vera til staar einhver marktk viurkenning og stafesting nmi af essu tagi.A sustu er engin spurning um a a opinber nmskr hefur mikil hrif, hvernig etta nmssvi er sett fram, hvort a er loka innan kveinna brauta og yfirleitt hvort a fr eitthvert rmi nmskr. a er kjarni mlingsins dag: hvernig viljum vi hafa essa nmskr svo hn veri flug og styjandi og hjlpi til vi a n fram eim markmium og hrifum sem hr hefur veri lst.*En dag getum vi haft hugfst essi or sem Kolbrn Hjrleifsdttir lt falla mlingi FkNF fyrra og me eim tla g a ljka mli mnu:Sko a er enginn kvti hugvit barnanna, a er enginn sem stoppar r veiar, annig a auvita eigum vi a lta etta blmstra allt saman.

*