metamΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

90
ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ eta ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Upload: mariana-bisti

Post on 12-Mar-2016

215 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Thesis Project: Redesigning Klafthmonos Square & Korai Street An innovative proposal for a major square in Central Athens. The project connects the historical layers of the city and introduces an adaptive design with dynamic structural elements to address the complex problems of the contemporary metropolis.

TRANSCRIPT

Page 1: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

etaΜΟΥΣΙΚΗΣ

Page 2: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 3: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Εθνικό Μετσόβιο ΠολυτεχνείοΣχολή Αρχιτεκτόνων ΜηχανικώνΤομέας ΙΙΙ Αρχιτεκτονικής Γλώσσας, Επικοινωνίας & Σχεδιασμού

Διπλωματική ΕργασίαΙούλιος 2012

ΣπουδαστέςΜπίστη ΜαριάναΣαράτσης Εμμανουήλ

Επιβλέποντες ΚαθηγητέςΚούρκουλας ΑνδρέαςΒοζάνη Αριάδνη

Επιστημονικοί ΣύμβουλοιΜάνιος ΕμμανουήλΡώσσης ΝίκοςΒορδοναράκης ΕμμανουήλΜαρλαντή ΜαρίαΚορρές ΕμμανουήλΜαρτίνος Σταύρος

Page 4: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 5: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

τη Ναταλία Κάγκου, τον Παύλο Βρανάτον Κωνσταντίνο Παπαοικονόμου και τη Σοφία Ριζοπούλουγια τη συμπαράσταση και την πολύτιμη βοήθειά τους

τον Ανδρέα Κούρκουλα την Αριάδνη Βοζάνηκαι τους συμβούλους μαςγια την καθοδήγηση και τις εποικοδομητικές παρεμβάσεις τους

τη Νεφέλη Καπόν και το Μάνθο Περγαμιάνγια τις επιστημονικές συμβουλές τους

ευχαριστούμε

Page 6: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

περιεχόμενα

Page 7: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑΑΘΗΝΑ ΣΕ ΚΡΙΣΗΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΧΘΕΣΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΣΗΜΕΡΑ

ΑΝΑΛΥΣΗΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣΚΙΤΣΑ ΠΟΡΕΙΑΣΜΑΚΕΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ

ΠΡΟΤΑΣΗΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗΚΑΤΟΨΕΙΣΤΟΜΕΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑΤΕΛΙΚΗ ΜΑΚΕΤΑ

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

01010307

02091113

0315171921

0423252935395569

05

067781

Page 8: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 9: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 02

Η διπλωματική αυτή εργασία εxει ως αφετηρία την διαπίστωση οτι ο δημόσιος χώρος βρίσκεται

σε κρίση, φαινόμενο καθολου καινούριο.

Ο ατομισμός και η ιδιωτικότητα, η κατανάλωση, η καλλιέργεια ενός γενικού κλίματος φόβου, έχουν καθορίσει το ρόλο του στις σύγχρονες μητροπόλεις. Το φαινόμενο αυτό επιτείνεται

σήμερα περισσότερο από ποτέ από την επέλαση των ψηφιακών τεχνολογιών οι οποίες μεταφέρουν τις λειτουργίες του δημόσιου χώρου στην ψηφιακή σφαίρα, αναιρώντας την

ανάγκη του ανθρώπου να κοινωνικοποιηθεί στον δημόσιο χώρο και να τον οικειοποιηθεί. Οι αστικές πλατείες εχουν

μετατραπεί σε εικονικές και η face-to-face επικοινωνία εχουν μετατραπει σε face-to-facebook.

Μέσα σε αυτό το τοπίο αναδύεται μια Αθήνα σε κρίση η οποία χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα φαινόμενο όχι μόνο οικονομικό, αλλά και πολιτιστικό και ανθρωπολιγικό,

το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2008 και το οποίο αποτυπώνεται στον δημόσιο χώρο, κάτι που διαπιστώνουμε

καθημερινά περπατώντας στο κέντρο της πόλης. Ο ήδη απαξιωμένος δημόσιος χώρος της Αθήνας ως κοινωνικό

αγαθό και η ανάδειξή του ώς ένα πεδίο κατανάλωσης, με την κατάρρευση της οικονομίας μοιάζει ανίκανος να προκαλέσει

το ενδιαφέρον για κοινωνική επαφή και υποβαθμίζεται ανεξέλεγκτα καθημερινά.

Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με την πλατεία Κλαυθμώνος, διότι φέρει τα χαρακτηριστικά

αυτού που ονομάζουμε “μαύρη τρύπα”. Μια πλατεία δηλαδή που ιστορικά έχει

διαμορφωθεί σε καθεστώς α-τοπίας, που δεν συμμετέχει ενεργά στην καθημερινή ζωή της

πόλης, δεν διασχίζεται καν, απλά παρακάμπτεται για να συνεχίσει κανείς τον δρόμο του. Είναι

ένας χώρος με περιαστασιακή λειτουργία, μη προσλήψιμος, αποστασιοποιημένος από το

αστικό περιβάλλον και μη αποτυπωμένος στη συλλογικη συνείδηση των κατοίκων της πόλης.

ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΧΘΕΣ

Page 10: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ03

Page 11: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τμήμα ενός δικτύου

πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο

κεντρικό τμήμα της πόλης. Η αποσπασματική εφαρμογή από τον Klenze, ενός μόνο τμήματος

του αρχικού σχεδιασμού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύματος της μελέτης στο

συγκεκριμένο σημείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την

κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε με την δίδυμη πλατεία Κουμουνδούρου,

ανατρέπεται ο ρόλος της ως σημείου ροής και αμφίδρομης μετάβασης, αφού δεν οδηγεί από

κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σημαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις

τρείς πλευρές της, ενώ στο Β-Α της τμήμα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου

Οικονομικών (Νομισματοκοπείο), με κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου,

Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την μετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που

περιφράσσεται με ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει

την απομόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης με

την μετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασμα του κήπου – πλατεία

στην ιδιοκτησία του Δήμου (1865), τα υλικά όρια μετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυμικό. Η σταδιακή

μετατροπή της σε χώρο άμεσα συνδεδεμένο με την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονομικών,

Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασμό

με την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου

(κατοικία, αναψυχή, εμπόριο), την καθιστά σε μεγάλο βαθμό αδρανή για τα επόμενα χρόνια.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη με σχέδια του Εμ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συμμετρική κάτοψη με ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό

κεντρικό πλάτωμα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισμός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι

περιμετρικοί δρόμοι χρησιμοποιούνται για στάση και στάθμευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφημερίδων

(Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαμώνας του και ο

Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση

λειτουργιών υπερτοπικής σημασίας (διοικητικών, οικονομικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία

σημείο αναφοράς με συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η μελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραμμα εξυγίανσης

του κέντρου αποδομεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας με την κατεδάφιση του υπουργείου

Οικονομικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή με το Μοναστηράκι

και με πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα

δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραμένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην

πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθμούς της οδού Σταδίου.Για μεγάλο διάστημα το κενό που

προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωματώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδρομος της Σταδίου και χώρος στάθμευσης. Η νέα αυτή

“διαμόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που μετά την απελευθέρωση τείνει

να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον

ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόμηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η

πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σημειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης.

[Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν

την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συμπαθής”.]

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 04

ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΧΘΕΣ

Page 12: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

[αναδροµή]

20ος19ος

Παρά την ιδιαίτερη θέση της στον χάρτη, στον άξονα της Σταδίου µεταξύ Συντάγµατος και Οµόνοιας η Πλατεία Κλαυθµώνος χαρακτηρίζεται από µια αντίφαση. Ενώ η θέση της είναι κεντροβαρική ως προς την οργάνωση του Ιστορικού Κέντρου, στην πραγµατικότητα ο ρόλος της και η συµµετοχή της στις λειτουργίες της πόλης είναι από περιορισµένη έως ανύπαρκτη. Από µόνη της αυτή η διαπίστωση γεννά σοβαρά ερωτηµατικά ως προς τον κεντρικό πολεοδοµικό σχεδιασµό.

Στις αρχές του 20ου αιώνα η πλατεία αλλάζει όψη µε σχέδια του Εµ.Λαζαρίδη (1927). Αποκτά συµµετρική κάτοψη µε ακτινοειδείς προσβάσεις και οκταγωνικό κεντρικό πλάτωµα στο οποίο τοποθετείται σιντριβάνι -κρήνη και επαρκής εξοπλισµός γύρω από αυτό. Ο ρόλος της στην πόλη αλλάζει επίσης, καθώς οι περιµετρικοί δρόµοι χρησιµοποιούνται για στάση και στάθµευση αυτοκινήτων και το 1930 εγκαθίστανται οι πρώτες αφετηρίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στην περιφέρεια εγκαθίστανται νέες χρήσεις, όπως τράπεζες, κεντρικά γραφεία εφηµερίδων (Ακρόπολις, Πρόοδος), η πρώτη ταβέρνα της περιοχής και ένα καφενείο που εξελίσσεται σε λογοτεχνικό στέκι -συχνός θαµώνας του και ο Καρυωτάκης- που βγάζει τα πρώτα τραπεζάκια έξω, κάτω από τα δέντρα του κήπου. Η συγκέντρωση λειτουργιών υπερτοπικής σηµασίας (διοικητικών, οικονοµικών, πολιτιστικών), καθιστούν την πλατεία σηµείο αναφοράς µε συνεχή κίνηση γύρω από αυτήν.

Και ενώ η µελέτη του 1927 εντάσσει τον χώρο πιο ενεργά στον αστικό ιστό, το πρόγραµµα εξυγίανσης του κέντρου αποδοµεί ξανά τη λειτουργία της πλατείας µε την κατεδάφιση του υπουργείου Οικονοµικών (1939), στο πλαίσιο σεναρίου ενοποίησης της οδού Κοραή µε το Μοναστηράκι και µε πειστικότερη εξήγηση το γεγονός ότι το κόστος συντήρησης του κτηρίου θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρό. Το σενάριο της ενοποίησης παραµένει σενάριο ως συνήθως, η πλατεία αποκαλύπτεται στην πόλη και εκτίθεται στον θόρυβο και τους ρυθµούς της οδού Σταδίου.

Για µεγάλο διάστηµα το κενό που προκύπτει από την κατεδάφιση ενσωµατώνεται στο οδικό δίκτυο του κέντρου, σαν παράδροµος της Σταδίου και χώρος στάθµευσης. Η νέα αυτή “διαµόρφωση” τίθεται στην υπηρεσία του ιδιωτικού αυτοκινήτου, που µετά την απελευθέρωση τείνει να καταλάβει την πόλη, ενώ η πλατεία αποσύρεται στο βάθος. Παράλληλα, το νεοκλασικό περιβάλλον ισοπεδώνεται από την ξέφρενη ανοικοδόµηση και την πολυκατοικιοποίηση της Αθήνας και η πλατεία εκτίθεται τώρα στη χειρότερη θέα καθώς τα νέα κτίρια που την περιβάλλουν είναι σχεδόν άθλια, όπως σηµειώνει ο Άρης Κωνσταντινίδης. [Στο βιβλίο του “Για την Αρχιτεκτονική” αναφέρεται βέβαια στην εικόνα των νεοκλασικών κτιρίων -πριν την κατεδάφισή τους- που δεν του είναι ιδιαίτερα “συµπαθής”.]

Το κατεδαφισµένο κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείου) επί της οδού Σταδίου το 1939.

Ο χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων που “διαµορφώνεται” µετά την κατεδάφιση του Υπουργείου Οικονοµικών το 1960.

Σκηνές από την καθηµερινότητα της πλατείας Κλαυθµώνος τη δεκαετία του 1960.

Το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου επί της οδού Σταδίου το 1890.

Η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε φωτογραφία του 1865.

Η οικία του Αµβροσίου Ράλλη (1835) επί της οδού ∆ραγατσανίου σχεδιασµένη από τον Κλεάνθη, στεγάζει τη Βρετανική Πρεσβεία µέχρι την κατεδάφισή της το 1938.

Η οικία ∆εκόζη - Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 7, αποτελεί µέρος των βασιλικών ανακτόρων και εγκαινιάζεται ως Μουσείο της Πόλης των Αθηνών το 1981.

Η οικία Κωνσταντίνου Βούρου (1833-1834), επί της οδού Παπαρρηγοπούλου 5, σε φωτογραφία του 1967.

1833 Νοµισµατοκοπείο

1836 - 1843 Περίφραξη (Κήπος Βασιλικού ζεύγους)

1843 Κατάργηση περίφραξηςΆϋλο όριο

1927∆ιαγώνιες χαράξεις Λαζαρίδη

1939Κατεδάφιση Νοµισµατοκοπείου

1972Parking

1989Συµφιλίωση

Ο περιµετρικός περιορισµός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστηµα, οριστικοποιείται το 1972 µε την δηµοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαµβάνει την ενοποίηση της µε τον υφιστάµενο υπαίθριο χώρο στάθµευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά όρια, τόσο µε τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί ∆ραγατσανίου & Παπαρρηγοπούλου) όσο και µε τον σχεδιασµό. Η κακή διαχείριση της τοµής του εδάφους έχει σαν αποτέλεσµα τον αποκλεισµό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τµήµα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερµανού), µε την υψοµετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόµο. Επιπλέον, ο σχεδιασµός των παρτεριών κατά µήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασµός περιλαµβάνει δυο εισόδους µε κυλιόµενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόµια και οι οποίες θα έπρεπε να οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι µόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραµορφώσουν και τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, µε απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, σύµφωνα µε το πνεύµα της εποχής, η πλατεία µετονοµάζεται σε πλατεία Εθνικής Συµφιλίωσης και προκηρύσσεται αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισµός για την ένταξη γλυπτού µνηµείου στο χώρο. Η λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη µνηµειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί στην προηγούµενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίµακας παρτέρι, καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόµα πιο προβληµατική.

Εφήµερη κατασκευή αψίδας βυζαντινού τύπου στην οδό Σταδίου προς την Οµόνοια. Αριστερά το κτήριο του Νοµισµατοκοπείου, καλυµµένο µε επιγραφές της 4ης Αυγούστου και τη φωτογραφία του Ιωάννη Μεταξά. ∆εξιά το κτήριο του πρώην “Grand Hôtel d'Athènes” στεγάζει την έδρα της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) του Ιωάννη Μεταξά.

Η οκταγωνική κρήνη που σχεδιάζεται από τον Εµµ. Λαζαρίδη το 1927, σε φωτογραφία του 1968.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται σε χάρτη του 1914 και η διαµόρφωσή της πλατείας όπως σχεδιάζεται το 1927 από τον Π. Λαζαρίδη.

Η πλατεία σχεδιάστηκε από τους Κλεάνθη και Schaubert το 1833 ως τµήµα ενός δικτύου πλατειών και βουλεβάρτων, που εξασφάλιζαν συνεχή ροη και εναλλαγή παραστάσεων στο κεντρικό τµήµα της πόλης. Η αποσπασµατική εφαρµογή από τον Klenze, ενός µόνο τµήµατος του αρχικού σχεδιασµού, χωρίς συνολική αναθεώρηση του πνεύµατος της µελέτης στο συγκεκριµένο σηµείο, καταδικάζει από την αρχή την πλατεία σε καθεστώς ασφυξίας. Με την κατάργηση του βουλεβάρτου που την συνέδεε µε την δίδυµη πλατεία Κουµουνδούρου, ανατρέπεται ο ρόλος της ως σηµείου ροής και αµφίδροµης µετάβασης, αφού δεν οδηγεί από κάπου, κάπου αλλού.

Αρχικά, ο χώρος της πλατείας ορίζεται από σηµαντικά νεοκλασικά που αναπτύσσονται στις τρείς πλευρές της , ενώ στο Β-Α της τµήµα, κατασκευάζεται το κτήριο του Υπουργείου Οικονοµικών (Νοµισµατοκοπείο), µε κύρια όψη στην οδό Σταδίου. Με την προσωρινή εγκατάσταση του βασιλικού ζεύγους στα αρχοντικά των Βούρου, Αφθονίδη, Μαστρονικόλα και την µετατροπή της πλατείας σε κήπο των Ανακτόρων, που περιφράσσεται µε ξύλινο φράκτη, ο χώρος αποκτά περίκλειστο και εσωστρεφή χαρακτήρα, που εντείνει την αποµόνωσή του από την κοινωνική ζωή της περιοχής. Παρά την καθαίρεση της περίφραξης µε την µετεγκατάσταση του Όθωνα στα νέα Ανάκτορα και στη συνέχεια το πέρασµα του κήπου – πλατεία στην ιδιοκτησία του ∆ήµου (1865), τα υλικά όρια µετατρέπονται σε άυλα, διατηρώντας την αίσθηση απαγόρευσης στο συλλογικό θυµικό. Η σταδιακή µετατροπή της σε χώρο άµεσα συνδεδεµένο µε την διοίκηση και την εξουσία, (Υπουργείο Οικονοµικών, Εσωτερικών, Ναυτικών, Αγγλική Πρεσβεία, Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Αθηνών), σε συνδυασµό µε την απουσία οποιασδήποτε υποστηρικτικής χρήσης για την ενεργοποίηση του δηµόσιου χώρου (κατοικία, αναψυχή, εµπόριο), την καθιστά σε µεγάλο βαθµό αδρανή για τα επόµενα χρόνια.

Η πλατεία Κλαυθµώνος σε σχέση µε τη ρυµοτοµία της παλιάς και νέας πόλης. ∆εξιά, ο χάρτης σε σχέδια του Schaubert, στην πρόταση του 1842. Υπόµνηµα: 1. Άγιοι Θεόδωροι, 2.Μέγαρο Αµβροσίου Ράλλη, 3. Νοµισµατοκοπείο, 4. Οικία Βούρου, 5. Οικία Αφθονίδη, 6. Τείχος

Οι “δίδυµες” πλατείες Κουµουνδούρου και Κλαυθµώνος και το βουλεβάρτο που τις συνδέει σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό των Κλεάνθη - Schaubert.

Η πλατεία Νοµισµατοκοπείου το 1837. Το Νοµισµατοκοπείο σηµειώνεται µε τον αριθµό 24.

Η πλατεία Κλαυθµώνος όπως εµφανίζεται στο σχέδιο Klenze.

Ανασχεδιασµός του Κήπου του Κλαυθµώνος στο σχέδιο της Επιτροπής του 1860 από τους Κ. Κορρέ και Κ. Τοκατλίδη.

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ05

Η προτομή του Βλάση Γαβριηλίδη στη φάση ανασχεδιασμού της πλατείας, το 1973.

Σκηνές από την καθημερινότητα της πλατείας Κλαυθμώνος τη δεκαετία του 1960

Page 13: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Ο περιμετρικός περιορισμός των ροών, που ενισχύεται σε όλο αυτό το διάστημα, οριστικοποιείται

το 1972 με την δημοπράτηση του υπόγειου parking και την ανάπλαση της πλατείας που περιλαμβάνει την

ενοποίηση της με τον υφιστάμενο υπαίθριο χώρο στάθμευσης. Η πλατεία αποκτά ξαφνικά σκληρά

όρια, τόσο με τις εισόδους-πληγές του parking στις δυο παράλληλες πλευρές (οδοί Δραγατσανίου &

Παπαρρηγοπούλου) όσο και με τον σχεδιασμό. Η κακή διαχείριση της τομής του εδάφους έχει σαν

αποτέλεσμα τον αποκλεισμό και της τρίτης πλευράς, στο κάτω τμήμα της πλατείας (οδός Π.Π. Γερμανού),

με την υψομετρική διαφορά που αποκόπτει το εσωτερικό από τον δρόμο. Επιπλέον, ο σχεδιασμός

των παρτεριών κατά μήκος των τριών πλευρών (πλην της Σταδίου) εγκλωβίζει κυριολεκτικά την πλατεία, περιορίζοντας στο έπακρο τις προσβάσεις. Η κακή

διαχείριση της κάτοψης επεκτείνεται και έξω από τα όρια της πλατείας: o σχεδιασμός περιλαμβάνει δυο

εισόδους με κυλιόμενες σκάλες που βρίσκονται στα απέναντι πεζοδρόμια και οι οποίες θα έπρεπε να

οδηγούν στο parking. Οι σκάλες αυτές όχι μόνο δεν θα λειτουργήσουν ποτέ αλλά θα παραμορφώσουν και

τα υπάρχοντα όρια της πλατείας.

Το 1989, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το πνεύμα της

εποχής, η πλατεία μετονομάζεται σε πλατεία Εθνικής Συμφιλίωσης και προκηρύσσεται

αρχιτεκτονικός και καλλιτεχνικός διαγωνισμός για την ένταξη γλυπτού μνημείου στο χώρο. Η

λύση που προκρίνεται χαρακτηρίζεται από έντονη μνημειακότητα. Η στοίχιση του γλυπτού πάνω

στον άξονα της οδού Κοραή, η τοποθέτησή του στο κέντρο του χώρου που είχε προσαρτηθεί

στην προηγούμενη ανάπλαση και η αδικαιολόγητη περίφραξή του σε ένα εκτός κλίμακας παρτέρι,

καθιστούν την κίνηση στο εσωτερικό της πλατείας ακόμα πιο προβληματική.

ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΧΘΕΣ

06ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Page 14: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Αυτή η δυσλειτουργική κάτοψη της πλατείας, που διατηρείται έως σήµερα, έχει δηµιουργήσει δυο σχεδόν ανεξάρτητες ζώνες, µε διαφορετικά χαρακτηριστικά η καθεµιά. Η επάνω ζώνη, µε πιο δηµόσιο και εξώστρεφο χαρακτήρα, συνδιαλέγεται µε το περιβάλλον, διατηρεί οπτική επαφή µε τον πεζόδροµο της Κοραή και την Τριλογία, οι ήχοι της Σταδίου είναι και δικοί της ήχοι. Η εµπειρία στην κάτω ζώνη είναι σαφώς διαφορετική. Λιγότερο εκτεθειµένη στην κοινή θέα αλλά και στους θορύβους της πόλης, µε την πυκνή βλάστηση και τις διαµορφωµένες γωνιές συναναστροφής, ωθεί σε ένα χαλαρό περίπατο, σε στάση και περισυλλογή. Η ζώνη αυτή διαθέτει τις απαραίτητες ποιότητες που αποτελούν προϋπόθεση για την οικειοποίηση του χώρου αλλά τελικά δεν καταφέρνει να προσελκύσει το ενδιαφέρον, περιχαρακωµένη από τα σκληρά όρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα περίµενε κανείς η επάνω ζώνη, να λειτουργεί ως “µεσολαβητής”, ως χώρος µετάβασης από τον δρόµο στην καρδιά της πλατείας. Όµως η απουσία ταυτότητας, νοήµατος και συµβολισµών που χαρακτηρίζει το χώρο, αποθαρρύνει τον περαστικό να στρέψει το βλέµµα του στο εσωτερικό της.

Αν το βλέµµα είναι το βασικό εργαλείο για την ανάγνωση του χώρου, η πλατεία Κλαυθµώνος µοιάζει καταδικασµένη. Αν το βλέµµα αποστρέφεται, τότε δεν υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει συνάντηση, δεν υπάρχει επαφή, µε λίγα λόγια δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα εργαλεία µε βάση τα οποία ο χώρος γίνεται αντιληπτός. Η απουσία αυτής της αναγκαίας συνθήκης, δικαιολογεί απόλυτα την κατάληψη του εσώστρεφου τµήµατος από εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που επιδιώκουν την αποφυγή των βλεµµάτων.

Στο διάστηµα 2008 – 2011 ο “κήπος “ καταλαµβάνεται από ευπαθείς κοινωνικές οµάδες – χρήστες ναρκωτικών, άστεγους (µετανάστες και έλληνες) και αφήνεται στην τύχη του. Η απουσία του ∆ήµου είναι χαρακτηριστική µέχρι τα Χριστούγεννα του 2011, όταν λόγω των γιορτών, ο ∆ήµαρχος αποφασίζει να ξαναπάρει την πλατεία στην κατοχή του, ξηλώνοντας τα παγκάκια µε το πρόσχηµα ότι χρήζουν “εξωραϊσµού”. Η κίνηση αυτή, που γίνεται στο όνοµα των “πολλών”, δέχεται έντονη κριτική και ο ∆ήµαρχος κατηγορείται, µάλλον δικαιολογηµένα, για “κουτοπόνηρη διάθεση” [∆ηµήτρης Ρηγόπουλος, “Οι άστεγοι της πλατείας Κλαυθµώνος”, Καθηµερινή, 3-12-2011], καθώς δεν προβλέπει λύση για το πρόβληµα των “ολίγων”. Οι αντιδράσεις και η δηµοσιότητα που προκαλούνται οδηγούν σε µια µίνι “ανάπλαση” της κάτω πλατείας µε καθαριότητα, κλαδέµατα, καινούρια παγκάκια και επαναλειτουργία του κλειστού αναψυκτηρίου.

21ος

Αυτή η δυσλειτουργική κάτοψη της πλατείας, που διατηρείται έως σήµερα, έχει δηµιουργήσει δυο σχεδόν ανεξάρτητες ζώνες, µε διαφορετικά χαρακτηριστικά η καθεµιά. Η επάνω ζώνη, µε πιο δηµόσιο και εξώστρεφο χαρακτήρα, συνδιαλέγεται µε το περιβάλλον, διατηρεί οπτική επαφή µε τον πεζόδροµο της Κοραή και την Τριλογία, οι ήχοι της Σταδίου είναι και δικοί της ήχοι. Η εµπειρία στην κάτω ζώνη είναι σαφώς διαφορετική. Λιγότερο εκτεθειµένη στην κοινή θέα αλλά και στους θορύβους της πόλης, µε την πυκνή βλάστηση και τις διαµορφωµένες γωνιές συναναστροφής, ωθεί σε ένα χαλαρό περίπατο, σε στάση και περισυλλογή. Η ζώνη αυτή διαθέτει τις απαραίτητες ποιότητες που αποτελούν προϋπόθεση για την οικειοποίηση του χώρου αλλά τελικά δεν καταφέρνει να προσελκύσει το ενδιαφέρον, περιχαρακωµένη από τα σκληρά όρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα περίµενε κανείς η επάνω ζώνη, να λειτουργεί ως “µεσολαβητής”, ως χώρος µετάβασης από τον δρόµο στην καρδιά της πλατείας. Όµως η απουσία ταυτότητας, νοήµατος και συµβολισµών που χαρακτηρίζει το χώρο, αποθαρρύνει τον περαστικό να στρέψει το βλέµµα του στο εσωτερικό της.

Αν το βλέµµα είναι το βασικό εργαλείο για την ανάγνωση του χώρου, η πλατεία Κλαυθµώνος µοιάζει καταδικασµένη. Αν το βλέµµα αποστρέφεται, τότε δεν υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει συνάντηση, δεν υπάρχει επαφή, µε λίγα λόγια δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα εργαλεία µε βάση τα οποία ο χώρος γίνεται αντιληπτός. Η απουσία αυτής της αναγκαίας συνθήκης, δικαιολογεί απόλυτα την κατάληψη του εσώστρεφου τµήµατος από εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που επιδιώκουν την αποφυγή των βλεµµάτων.

Στο διάστηµα 2008 – 2011 ο “κήπος “ καταλαµβάνεται από ευπαθείς κοινωνικές οµάδες – χρήστες ναρκωτικών, άστεγους (µετανάστες και έλληνες) και αφήνεται στην τύχη του. Η απουσία του ∆ήµου είναι χαρακτηριστική µέχρι τα Χριστούγεννα του 2011, όταν λόγω των γιορτών, ο ∆ήµαρχος αποφασίζει να ξαναπάρει την πλατεία στην κατοχή του, ξηλώνοντας τα παγκάκια µε το πρόσχηµα ότι χρήζουν “εξωραϊσµού”. Η κίνηση αυτή, που γίνεται στο όνοµα των “πολλών”, δέχεται έντονη κριτική και ο ∆ήµαρχος κατηγορείται, µάλλον δικαιολογηµένα, για “κουτοπόνηρη διάθεση” [∆ηµήτρης Ρηγόπουλος, “Οι άστεγοι της πλατείας Κλαυθµώνος”, Καθηµερινή, 3-12-2011], καθώς δεν προβλέπει λύση για το πρόβληµα των “ολίγων”. Οι αντιδράσεις και η δηµοσιότητα που προκαλούνται οδηγούν σε µια µίνι “ανάπλαση” της κάτω πλατείας µε καθαριότητα, κλαδέµατα, καινούρια παγκάκια και επαναλειτουργία του κλειστού αναψυκτηρίου.

21ος

Αυτή η δυσλειτουργική κάτοψη της πλατείας, που διατηρείται έως σήµερα, έχει δηµιουργήσει δυο σχεδόν ανεξάρτητες ζώνες, µε διαφορετικά χαρακτηριστικά η καθεµιά. Η επάνω ζώνη, µε πιο δηµόσιο και εξώστρεφο χαρακτήρα, συνδιαλέγεται µε το περιβάλλον, διατηρεί οπτική επαφή µε τον πεζόδροµο της Κοραή και την Τριλογία, οι ήχοι της Σταδίου είναι και δικοί της ήχοι. Η εµπειρία στην κάτω ζώνη είναι σαφώς διαφορετική. Λιγότερο εκτεθειµένη στην κοινή θέα αλλά και στους θορύβους της πόλης, µε την πυκνή βλάστηση και τις διαµορφωµένες γωνιές συναναστροφής, ωθεί σε ένα χαλαρό περίπατο, σε στάση και περισυλλογή. Η ζώνη αυτή διαθέτει τις απαραίτητες ποιότητες που αποτελούν προϋπόθεση για την οικειοποίηση του χώρου αλλά τελικά δεν καταφέρνει να προσελκύσει το ενδιαφέρον, περιχαρακωµένη από τα σκληρά όρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα περίµενε κανείς η επάνω ζώνη, να λειτουργεί ως “µεσολαβητής”, ως χώρος µετάβασης από τον δρόµο στην καρδιά της πλατείας. Όµως η απουσία ταυτότητας, νοήµατος και συµβολισµών που χαρακτηρίζει το χώρο, αποθαρρύνει τον περαστικό να στρέψει το βλέµµα του στο εσωτερικό της.

Αν το βλέµµα είναι το βασικό εργαλείο για την ανάγνωση του χώρου, η πλατεία Κλαυθµώνος µοιάζει καταδικασµένη. Αν το βλέµµα αποστρέφεται, τότε δεν υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει συνάντηση, δεν υπάρχει επαφή, µε λίγα λόγια δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα εργαλεία µε βάση τα οποία ο χώρος γίνεται αντιληπτός. Η απουσία αυτής της αναγκαίας συνθήκης, δικαιολογεί απόλυτα την κατάληψη του εσώστρεφου τµήµατος από εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που επιδιώκουν την αποφυγή των βλεµµάτων.

Στο διάστηµα 2008 – 2011 ο “κήπος “ καταλαµβάνεται από ευπαθείς κοινωνικές οµάδες – χρήστες ναρκωτικών, άστεγους (µετανάστες και έλληνες) και αφήνεται στην τύχη του. Η απουσία του ∆ήµου είναι χαρακτηριστική µέχρι τα Χριστούγεννα του 2011, όταν λόγω των γιορτών, ο ∆ήµαρχος αποφασίζει να ξαναπάρει την πλατεία στην κατοχή του, ξηλώνοντας τα παγκάκια µε το πρόσχηµα ότι χρήζουν “εξωραϊσµού”. Η κίνηση αυτή, που γίνεται στο όνοµα των “πολλών”, δέχεται έντονη κριτική και ο ∆ήµαρχος κατηγορείται, µάλλον δικαιολογηµένα, για “κουτοπόνηρη διάθεση” [∆ηµήτρης Ρηγόπουλος, “Οι άστεγοι της πλατείας Κλαυθµώνος”, Καθηµερινή, 3-12-2011], καθώς δεν προβλέπει λύση για το πρόβληµα των “ολίγων”. Οι αντιδράσεις και η δηµοσιότητα που προκαλούνται οδηγούν σε µια µίνι “ανάπλαση” της κάτω πλατείας µε καθαριότητα, κλαδέµατα, καινούρια παγκάκια και επαναλειτουργία του κλειστού αναψυκτηρίου.

21ος

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ07

Page 15: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

H δυσλειτουργική κάτοψη της πλατείας, που διατηρείται έως σήμερα, έχει δημιουργήσει δυο σχεδόν ανεξάρτητες ζώνες, με διαφορετικά χαρακτηριστικά η καθεμιά. Η επάνω ζώνη,

με πιο δημόσιο και εξώστρεφο χαρακτήρα, συνδιαλέγεται με το περιβάλλον, διατηρεί οπτική επαφή με τον πεζόδρομο της

Κοραή και την Τριλογία, οι ήχοι της Σταδίου είναι και δικοί της ήχοι. Η εμπειρία στην κάτω ζώνη είναι σαφώς διαφορετική.

Λιγότερο εκτεθειμένη στην κοινή θέα αλλά και στους θορύβους της πόλης, με την πυκνή βλάστηση και τις διαμορφωμένες γωνιές συναναστροφής, ωθεί σε ένα χαλαρό περίπατο, σε

στάση και περισυλλογή. Η ζώνη αυτή διαθέτει τις απαραίτητες ποιότητες που αποτελούν προϋπόθεση για την οικειοποίηση

του χώρου αλλά τελικά δεν καταφέρνει να προσελκύσει το ενδιαφέρον, περιχαρακωμένη από τα σκληρά όρια που

αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα περίμενε κανείς η επάνω ζώνη, να λειτουργεί ως “μεσολαβητής”, ως χώρος μετάβασης από τον

δρόμο στην καρδιά της πλατείας. Όμως η απουσία ταυτότητας, νοήματος και συμβολισμών που χαρακτηρίζει το χώρο,

αποθαρρύνει τον περαστικό να στρέψει το βλέμμα του στο εσωτερικό της.

Αν το βλέμμα είναι το βασικό εργαλείο για την ανάγνωση του χώρου, η πλατεία Κλαυθμώνος μοιάζει καταδικασμένη.

Αν το βλέμμα αποστρέφεται, τότε δεν υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει συνάντηση, δεν υπάρχει επαφή, με λίγα λόγια δεν

υπάρχουν τα υπόλοιπα εργαλεία με βάση τα οποία ο χώρος γίνεται αντιληπτός. Η απουσία αυτής της αναγκαίας συνθήκης, δικαιολογεί απόλυτα την κατάληψη του εσώστρεφου τμήματος

από εκείνες τις κοινωνικές ομάδες που επιδιώκουν την αποφυγή των βλεμμάτων.

Στο διάστημα 2008 – 2011 ο “κήπος “ καταλαμβάνεται από ευπαθείς κοινωνικές ομάδες – χρήστες ναρκωτικών,

άστεγους (μετανάστες και έλληνες) και αφήνεται στην τύχη του. Η απουσία του Δήμου είναι χαρακτηριστική μέχρι τα

Χριστούγεννα του 2011, όταν λόγω των γιορτών, ο Δήμαρχος αποφασίζει να ξαναπάρει την πλατεία στην κατοχή του, ξηλώνοντας τα παγκάκια με το πρόσχημα ότι χρήζουν

“εξωραϊσμού”. Η κίνηση αυτή, που γίνεται στο όνομα των “πολλών”, δέχεται έντονη κριτική και ο Δήμαρχος κατηγορείται, μάλλον δικαιολογημένα, για “κουτοπόνηρη διάθεση” [Δημήτρης

Ρηγόπουλος, “Οι άστεγοι της πλατείας Κλαυθμώνος”, Καθημερινή, 3-12-2011], καθώς δεν προβλέπει λύση για το

πρόβλημα των “ολίγων”. Οι αντιδράσεις και η δημοσιότητα που προκαλούνται οδηγούν σε μια μίνι “ανάπλαση” της κάτω

πλατείας με καθαριότητα, κλαδέματα, καινούρια παγκάκια και επαναλειτουργία του κλειστού αναψυκτηρίου.

Αυτή η δυσλειτουργική κάτοψη της πλατείας, που διατηρείται έως σήµερα, έχει δηµιουργήσει δυο σχεδόν ανεξάρτητες ζώνες, µε διαφορετικά χαρακτηριστικά η καθεµιά. Η επάνω ζώνη, µε πιο δηµόσιο και εξώστρεφο χαρακτήρα, συνδιαλέγεται µε το περιβάλλον, διατηρεί οπτική επαφή µε τον πεζόδροµο της Κοραή και την Τριλογία, οι ήχοι της Σταδίου είναι και δικοί της ήχοι. Η εµπειρία στην κάτω ζώνη είναι σαφώς διαφορετική. Λιγότερο εκτεθειµένη στην κοινή θέα αλλά και στους θορύβους της πόλης, µε την πυκνή βλάστηση και τις διαµορφωµένες γωνιές συναναστροφής, ωθεί σε ένα χαλαρό περίπατο, σε στάση και περισυλλογή. Η ζώνη αυτή διαθέτει τις απαραίτητες ποιότητες που αποτελούν προϋπόθεση για την οικειοποίηση του χώρου αλλά τελικά δεν καταφέρνει να προσελκύσει το ενδιαφέρον, περιχαρακωµένη από τα σκληρά όρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Θα περίµενε κανείς η επάνω ζώνη, να λειτουργεί ως “µεσολαβητής”, ως χώρος µετάβασης από τον δρόµο στην καρδιά της πλατείας. Όµως η απουσία ταυτότητας, νοήµατος και συµβολισµών που χαρακτηρίζει το χώρο, αποθαρρύνει τον περαστικό να στρέψει το βλέµµα του στο εσωτερικό της.

Αν το βλέµµα είναι το βασικό εργαλείο για την ανάγνωση του χώρου, η πλατεία Κλαυθµώνος µοιάζει καταδικασµένη. Αν το βλέµµα αποστρέφεται, τότε δεν υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει συνάντηση, δεν υπάρχει επαφή, µε λίγα λόγια δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα εργαλεία µε βάση τα οποία ο χώρος γίνεται αντιληπτός. Η απουσία αυτής της αναγκαίας συνθήκης, δικαιολογεί απόλυτα την κατάληψη του εσώστρεφου τµήµατος από εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που επιδιώκουν την αποφυγή των βλεµµάτων.

Στο διάστηµα 2008 – 2011 ο “κήπος “ καταλαµβάνεται από ευπαθείς κοινωνικές οµάδες – χρήστες ναρκωτικών, άστεγους (µετανάστες και έλληνες) και αφήνεται στην τύχη του. Η απουσία του ∆ήµου είναι χαρακτηριστική µέχρι τα Χριστούγεννα του 2011, όταν λόγω των γιορτών, ο ∆ήµαρχος αποφασίζει να ξαναπάρει την πλατεία στην κατοχή του, ξηλώνοντας τα παγκάκια µε το πρόσχηµα ότι χρήζουν “εξωραϊσµού”. Η κίνηση αυτή, που γίνεται στο όνοµα των “πολλών”, δέχεται έντονη κριτική και ο ∆ήµαρχος κατηγορείται, µάλλον δικαιολογηµένα, για “κουτοπόνηρη διάθεση” [∆ηµήτρης Ρηγόπουλος, “Οι άστεγοι της πλατείας Κλαυθµώνος”, Καθηµερινή, 3-12-2011], καθώς δεν προβλέπει λύση για το πρόβληµα των “ολίγων”. Οι αντιδράσεις και η δηµοσιότητα που προκαλούνται οδηγούν σε µια µίνι “ανάπλαση” της κάτω πλατείας µε καθαριότητα, κλαδέµατα, καινούρια παγκάκια και επαναλειτουργία του κλειστού αναψυκτηρίου.

21ος

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ ΣΗΜΕΡΑ

08

Page 16: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣστον ιστό της πόλης

Όριο Παλιάς Πόλης

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού Τριγώνου

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Όριο Παλιάς Πόλης

Πλατεία Κλαυθµώνος & Κτήρια Νεοκλασικής Τριλογίας

Όριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Πλατεία Κλαυθµώνος

Όριο Κέντρου ΑθήναςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣστον ιστό της πόλης

Όριο Παλιάς Πόλης

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού Τριγώνου

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Όριο Παλιάς Πόλης

Πλατεία Κλαυθµώνος & Κτήρια Νεοκλασικής Τριλογίας

Όριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Πλατεία Κλαυθµώνος

Όριο Κέντρου ΑθήναςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Ο χάρτης αξόνων είναι μια αναπαράσταση της συνεχούς δομής του ανοιχτού χώρου. Ο χάρτης που εμφανίζεται εδώ [all-line axial map] παρουσιάζει τις γραμμές όρασης που συνδέουν τις ακμές στη γεωμετρία δύο αντικριστών κτηρίων. Στη συνέχεια τους αποδίδει χρώματα ανάλογα με το μήκος τους. Οι κόκκινες γραμμές είναι αυτές που διασυνδέουν τις μεγαλύτερες αποστάσεις.

Η έννοια του “Χάρτη Αξόνων Ελαχίστων Γραμμών” παρουσιάζεται για πρώτη φορά από τον Hillier και τον Hanson στο βιβλίο τους “Κοινωνική Λογική του Χώρου [Social Logic of Space]” ως το σύνολο των ελάχιστων γραμμών όρασης που διασυνδέουν μεγαλύτερους “κομβικούς χώρους” [convex spaces].

Ο χάρτης ορατότητας αναλύει τους ανοιχτούς χώρους της πόλης σε ένα πλέγμα σημείων. Στη συνέχεια εξετάζει το βαθμό στον οποίο ένα οποιοδήποτε σημείο του χωρικού δικτύου είναι ορατό από οποιοδήποτε άλλo. Τα σημεία με τον έντονο κόκκινο χρωματισμό είναι κομβικά σημεία συνάντησης βλεμμάτων και ροών.

Για τη δημιουργία του Visibility Map χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό “UCL Depthmap: Spatial Network Analysis Software”.

ΧΑΡΤΗΣ ΟΡΑΤΟΤΗΤΑΣ [VISIBILITY MAP]ΧΑΡΤΗΣ ΑΞΟΝΩΝ [AXIAL MAP]

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ09

Page 17: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣστον ιστό της πόλης

Όριο Παλιάς Πόλης

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού Τριγώνου

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Όριο Παλιάς Πόλης

Πλατεία Κλαυθµώνος & Κτήρια Νεοκλασικής Τριλογίας

Όριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Πλατεία Κλαυθµώνος

Όριο Κέντρου ΑθήναςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣστον ιστό της πόλης

Όριο Παλιάς Πόλης

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού Τριγώνου

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Όριο Παλιάς Πόλης

Πλατεία Κλαυθµώνος & Κτήρια Νεοκλασικής Τριλογίας

Όριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Πλατεία Κλαυθµώνος

Όριο Κέντρου ΑθήναςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣστον ιστό της πόλης

Όριο Παλιάς Πόλης

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού Τριγώνου

Όριο Παλιάς ΠόληςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Όριο Παλιάς Πόλης

Πλατεία Κλαυθµώνος & Κτήρια Νεοκλασικής Τριλογίας

Όριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

Πλατεία Κλαυθµώνος

Όριο Κέντρου ΑθήναςΌριο Νεοκλασικού ΤριγώνουΠλατείες Νεοκλασικού Σχεδίου

ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ

0 200 400[m]

ΧΑΡΤΗΣ NOLLI

Πλήρες

Κενό

Περιοχή Παρέμβασης

ΑΝΑΛΥΣΗ 10

Page 18: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ11

ΣΤΡΩΜΑ ΤΟΠΟΛΟΓΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ

Τοπολογικό Ανάγλυφο

Χάραξη Αρχαίου Τείχους

ΣΤΡΩΜΑ ΠΑΛΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ

Εκκλησία Αγίων Θεοδώρων

Ρυμοτομικές Χαράξεις Παλαιάς Πόλης

Περιοχή Παρέμβασης

Σημαίνοντα Κτήρια

Κτήρια Νεοκλασσικής Τριλογίας

ΣΤΡΩΜΑ ΝΕΟΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ

Νεοκλασσικοί Άξονες

Όριο Νεοκλασσικού Ρυμοτομικού Τριγώνου

Page 19: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Η πλατεία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο στρωματογραφικά σημείο της πολης. Με

χρονολογική σειρά, συναντάμε αρχικά το τοπολογικό στρώμα, στο οποίο έχει

αποτυπωθεί το αρχαίο τείχος. Το ανάγλυφο παρουσιάζει χαρακτηριστική κλίση. Το

στρώμα της παλαιάς πόλης αναπτύσσεται οργανικά, εγγράφεται στο τοπολογικό

στρωμα και παράγει στρεβλά ρυμοτομικά σχήματα. Πάνω από αυτό το στρώμα έρχεται

το νεοκλασσικό στρώμα, που δεν αφήνει τα άλλα να “αναπνεύσουν” και εξορθολογίζει

τις χαράξεις. Η ένταση του γίνεται ακόμα πιο μεγάλη απο την παρουσια των κρισιμότερων κτηρίων του Νεοκλασσικισμού, την Τριλογία.

Αποτύπωση αξόνων συνδεσιμότητας και σημαινόντων

κτηρίων κοντά στην περιοχή παρέμβασης. Η πλατεία

παρουσιάζεται ως “δοχείο” και χώρος ροών.

ΑΝΑΛΥΣΗ 12

ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

Page 20: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ13

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΚΙΑΣΗΣ ΟΙΚΟΠΕ∆ΟΥαπό περιµετρικά κτήρια

[ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.12][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.06][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.03][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.09] [ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ]

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΚΙΑΣΗΣ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΓΜΑΤΑ ΟΨΕΩΝ

ΟΔΟΣ ΣΤΑΔΙΟΥ

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.09 ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.03 ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.06

ΟΔΟΣ ΚΟΡΑΗ/ΔΡΑΓΑΤΣΑΝΙΟΥ

ΟΔΟΣ ΚΟΡΑΗ/ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ

Page 21: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΚΙΑΣΗΣ ΟΙΚΟΠΕ∆ΟΥαπό περιµετρικά κτήρια

[ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.12][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.06][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.03][ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.09] [ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ]

ΑΝΑΛΥΣΗ 14

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ 15.12 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ

ΟΔΟΣ ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΥ

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ

Page 22: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ15

Page 23: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΣΚΙΤΣΑ ΠΟΡεΙΑΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 16

Page 24: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ17

Page 25: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 18

ΜΑΚεΤεΣ εΡΓΑΣΙΑΣ

Page 26: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ19

Page 27: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 20

ΦΩΤΟΡεΑΛΙΣΤΙΚΑ εξεΛΙξΗΣ

Page 28: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ21

ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΑ

Το στρώμα της Νεοκλασικής γεωμετρίας έχει γραφτεί πάνω από το τοπολογικό υπόβαθρο και τα ίχνη της παλιάς πόλης της Αθήνας. Επιχειρούμε την αποκόλληση του Νεοκλασικού στρώματος από το τοπολογικό υπόβαθρο στρέφοντάς το στον οριζόντιο άξονα. Η τοπολογία αποκαλύπτεται. Εξετάζουμε τη δημιουργία μιας πλατείας από τη συρραφή των διαφορετικών επιπέδων της πόλης.

ΡΟΕΣ

Τα επάλληλα στρώματα της πόλης ρέουν ελέυθερα το ένα πάνω από το άλλο. Συσχετίζονται άμεσα με τα περιμετρικά σημεία ενδιαφέροντος [Νεοκλασική Τριλογία, Εκκλησία Αγίων Θεοδώρων, Μουσείο Πόλης Αθηνών] σε επίπεδο κινήσεων αλλά και βλεμμάτων.

ΧΑΡΑΞΕΙΣ

Το Νεοκλασικό στρώμα χαρακτηρίζεται από επιπεδότητα, οριζοντιότητα, συμμετρία και καθαρές γεωμετρικές χαράξεις. Ισχυρή αναφορά αποτελούν τα κτήρια της Τριλογίας που υποβάλλουν άξονες. Το τοπολογικό στρώμα που παραλαμβάνει τα ίχνη της παλιάς πόλης έχει πιο ελεύθερη και οργανική διάρθρωση. Η φυσική κλίση του εδάφους που αποτυπώνεται σε αυτό παρουσιάζει μια ροπή προς την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων.

αποκόλλησηαποκάλυψησυρραφή

ελεύθερεςάμεσεςαπρόσκοπτες

συμμετρία, καθαρότηταροπή, δίνη

Page 29: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 22

ΥΛΙΚΟΤΗΤΑ

Το Νεοκλασικό στρώμα επενδύεται με ξύλο. Το ξύλο επιλέγεται καθώς είναι ένα θερμό και οικειοποιήσιμο υλικό. Ο δημόσιος χώρος μεταβάλλεται σε ανεστραμμένο εσωτερικό χώρο, σε “αστικό δωμάτιο”. Το τοπολογικό στρώμα οργανώνεται σε χώμα. Επανέρχεται, με τον τρόπο αυτό στην επιφάνεια της πόλης ένα φυσικό υλικό που λείπει από αυτήν, καθώς πάνω του έχουν “ακουμπήσει” οι σκληρές υφές της σύγχρονης πολεοδόμησης.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Σχεδιάζουμε μια πλατφόρμα δράσεων με πυρήνα τη μουσική. Λειτουργεί χωρίς ωράριο και “νεκρές” ώρες. Η ευελιξία αυτή ενθαρρύνει αυθόρμητες, ad-hoc δράσεις σε ένα δυναμικά προσαρμοζόμενο δημόσιο χώρο. Επιχειρείται παράλληλα η αποσύνδεση του δημόσιου χώρου από καταναλωτικές δραστηριότητες που συχνά θεωρούνται αναγκαίες για την επιτυχία του.

ΕΥΕΛΙΞΙΑ

Η δυναμική πλατφόρμα δράσεων “αναπνέει”. Μεταβάλλεται συνεχώς για να προσφέρει τις κατάλληλες συνθήκες για ποικίλες δράσεις. Παράλληλα, λειτουργεί ως ένα μεγάλο σκίαστρο μεταβλητής διαπερατότητας, που προσφέρει διαφοροποιούμενες συνθήκες φωτισμού ανάλογα με την ώρα της ημέρας και τις ανάγκες.

φυσικόοικειοποιήσιμο

πλατφόρμα δράσεωνad-hocανοικτότητα

μεταβλητότηταδυναμισμός πολλαπλότητα

ΚεΝΤΡΙΚΗ ΙΔεΑ

Page 30: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 31: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Ζώνες Υπάρχουσας Φύτευσης

Διαμορφώσεις Εδάφους

Κελύφη Λειτουργιών

Τοιχία Αντιστήριξης

Κατακόρυφη Σύνδεση πλ. Κλαυθμώνος

Μεταλλικά Χωνιά

Κατακόρυφα Φέροντα Στοιχεία

Κατακόρυφη Σύνδεση οδ. Κοραή

Ξύλινη Υπόστρωση

Φέρων Οργανισμός

Γερανοί και Μηχανικά Μέρη

Μεταλλικές Χορδές

Ξύλινη Επίστρωση

Πανιά Σκίασης

Μεταλλικές Σχάρες

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

13

14

15

ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΡΟΤΑΣΗ 24

Page 32: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ25

0 4 8 12 24 [m]

Page 33: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 26

ΚΑΤΟΨΗ 01

Page 34: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

0 4 8 24 [m]

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ27

12

Page 35: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 28

ΚΑΤΟΨΗ 02

Page 36: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ29

Page 37: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 30

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΗ

Page 38: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

0 2 4 8 16[m]

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ31

Page 39: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΤΟΜΗ Γ’Γ

ΤΟΜΗ Β΄Β

ΠΡΟΤΑΣΗ 32

εΓΚΑΡΣΙεΣ ΤΟΜεΣ

Page 40: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ33

0 4 8 12 24[m]

Page 41: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΤΟΜΗ Α’Α

ΤΟΜΗ Δ΄Δ

ΠΡΟΤΑΣΗ 34

ΔΙΑΜΗΚεΙΣ ΤΟΜεΣ

Page 42: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

1

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΡΑΧΥΧΙΤΩΝΑΣ ΛΙΓΟΥΣΤΡΑ

ΕΛΙΑ ΠΟΛΥΓΑΛΟ ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ

ΛΕΥΚΑ ΒΕΛΑΝΙ∆ΙΑ ΓΑΖΙΑ ΠΕΥΚΟ

ΧΑΡΟΥΠΙΑ ΦΟΙΝΙΚΑΣ

ΣΥΚΙΑ

ΠΛΑΤΑΝΟΣΚΙΣΣΟΣ

ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ ΦΤΕΡΗ

ΦΤΕΛΙΑ ΜΟΥΣΜΟΥΛΙΑ ΣΟΦΟΡΑ ΨΕΥ∆ΟΑΚΑΚΙΑ

12

6

18

2 3

10

13

19

4

5 7

9

1514

8

11

16

17 20

22 2321 24

0 5 10 20

ΦΥΤΟΛΟΓΙΟΚαταγραφή Υπάρχουσας Φύτευσης

∆ιαµόρφωση Ζωνών Φύτευσης

Τα υπάρχοντα δένδρα διατηρούνται στη στάθµη όπου βρίσκονται σήµερα. Γύρω τους κατασκευάζονται µεταλλικές αντιστηρικτικές κατασκευές που παράλληλα διαµορφώνουν εισόδους στην πλατεία.

1

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΡΑΧΥΧΙΤΩΝΑΣ ΛΙΓΟΥΣΤΡΑ

ΕΛΙΑ ΠΟΛΥΓΑΛΟ ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ

ΛΕΥΚΑ ΒΕΛΑΝΙ∆ΙΑ ΓΑΖΙΑ ΠΕΥΚΟ

ΧΑΡΟΥΠΙΑ ΦΟΙΝΙΚΑΣ

ΣΥΚΙΑ

ΠΛΑΤΑΝΟΣΚΙΣΣΟΣ

ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ ΦΤΕΡΗ

ΦΤΕΛΙΑ ΜΟΥΣΜΟΥΛΙΑ ΣΟΦΟΡΑ ΨΕΥ∆ΟΑΚΑΚΙΑ

12

6

18

2 3

10

13

19

4

5 7

9

1514

8

11

16

17 20

22 2321 24

0 5 10 20

ΦΥΤΟΛΟΓΙΟΚαταγραφή Υπάρχουσας Φύτευσης

∆ιαµόρφωση Ζωνών Φύτευσης

Τα υπάρχοντα δένδρα διατηρούνται στη στάθµη όπου βρίσκονται σήµερα. Γύρω τους κατασκευάζονται µεταλλικές αντιστηρικτικές κατασκευές που παράλληλα διαµορφώνουν εισόδους στην πλατεία.

1

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΡΑΧΥΧΙΤΩΝΑΣ ΛΙΓΟΥΣΤΡΑ

ΕΛΙΑ ΠΟΛΥΓΑΛΟ ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ

ΛΕΥΚΑ ΒΕΛΑΝΙ∆ΙΑ ΓΑΖΙΑ ΠΕΥΚΟ

ΧΑΡΟΥΠΙΑ ΦΟΙΝΙΚΑΣ

ΣΥΚΙΑ

ΠΛΑΤΑΝΟΣΚΙΣΣΟΣ

ΝΕΡΑΝΤΖΙΑ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ ΦΤΕΡΗ

ΦΤΕΛΙΑ ΜΟΥΣΜΟΥΛΙΑ ΣΟΦΟΡΑ ΨΕΥ∆ΟΑΚΑΚΙΑ

12

6

18

2 3

10

13

19

4

5 7

9

1514

8

11

16

17 20

22 2321 24

0 5 10 20

ΦΥΤΟΛΟΓΙΟΚαταγραφή Υπάρχουσας Φύτευσης

∆ιαµόρφωση Ζωνών Φύτευσης

Τα υπάρχοντα δένδρα διατηρούνται στη στάθµη όπου βρίσκονται σήµερα. Γύρω τους κατασκευάζονται µεταλλικές αντιστηρικτικές κατασκευές που παράλληλα διαµορφώνουν εισόδους στην πλατεία.

35 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ & ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΦΥΤΕΥΣΕΩΝ

Διαμόρφωση Ζωνών Φύτευσης

Τα υπάρχοντα δένδρα διατηρούνται στη στάθμη όπου βρίσκονται σήμερα. Γύρω τους

κατασκευάζονται μεταλλικές αντιστηρικτικές βάσεις, που παράλληλα διαμορφώνουν

εισόδους στην πλατεία.

Page 43: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΣΜΟΥ

ΤΟΜΗ Θερµά Ρεύµατα

Ψυχρά Ρεύµατα

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΣΜΟΥ

ΤΟΜΗ Θερµά Ρεύµατα

Ψυχρά Ρεύµατα

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ 01

ΠΡΟΤΑΣΗ 36

ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ

Page 44: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

1

2

3

3

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ

ΓΡΑΜΜΕΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ

ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΡΟ

ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ

ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΤΟΜΗ PARKING

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΤΟΜΗ PARKING

37 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΜΗΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Page 45: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΙΚΟΤΗΤΩΝ

01 02

05 Εµφανές Σκυρόδεµα

04 Ηµιδιαφανές Πανί Σκίασης03 Ανοξείδωτη Μεταλλική Λαµαρίνα02 Πατηµένο Χώµα01 Ξύλινη Επίστρωση

07 Ξύλινες Τάβλες 08 Πλανισµένος Ξύλινος Κορµός06 Ανοξείδωτο Μεταλλικό Σύρµα

07

08

06

03

04

05

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ 02

ΠΡΟΤΑΣΗ 38

ΥΛΙΚΟΤΗΤΕΣ

Page 46: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

WIREFRAME LOFT EXTRUDE SLICE FOLD

39 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 47: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

TRIM FILLET EDGES STRUCTURE XRAY

ΠΡΟΤΑΣΗ 40

ΜεΤΑΛΛΙΚΑ ΧΩΝΙΑ 01

Page 48: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΚΑΤΟΨΗ

41 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 49: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Θάλαμος ΝερούΤο νερό κοντα στη βάση του μεταλλικού χωνιού αποτρέπει την υπερθέρμανσή του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Υπερύψωση ΠλατφόρμαςΗ πλατφόρμα είναι υπερυψωμένη σε σχέση με το έδαφος ώστε να επιτρέπει την ελεύθερη ροή των υδάτων σε περίπτωση βροχής.

ΤΟΜΗ

A BΠανί - ΌριοΕλαφριά ημιδιάφανα πανιά στα όρια της πλατφόρμας αναρτώνται από την οροφή.

C

ΠΡΟΤΑΣΗ 42

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΧΩΝΙΑ 02

Page 50: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΑΝΑΛΥΜΕΝΟΠΡΟΟΠΤΙΚΟ

43 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 51: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Ξύλινη Επίστρωση από διατομές 300 x 50 [mm]

Φύλλο Κόντρα Πλακέ Θαλάσσης πάχους 30 mm

Διαδοκίδωση Ξύλινης Επίστρωσης από Μεταλλικές Διατομές

RHS 200 x 120 x 10 [mm]

Μεταλλικές Λάμες πάχους 20 mm συγκολλημένες

στο Χωνί και τις Φέρουσες Δοκούς

Φέρουσα Δοκός Συγκολλητής Διατομής 1200 x 300 x 50 [mm]

Διαδοκίδωση Ξύλινου Πετσώματος από Μεταλλικές Διατομές

RHS 150 x 80 x 10 [mm]

Ξύλινο Πέτσωμα από διατομές 300 x 50 [mm]

Ξύλινη Πλατφόρμα από διατομές 300 x 50 [mm]

Πατημένο Χώμα

01

02

03

04

05

06

07

08

09

ΠΡΟΤΑΣΗ 44

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΧΩΝΙΑ 03

Page 52: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

45 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΚΛΕΙΣΤΗ ΘΕΣΗ | ΚΕΚΛΙΜΜΕΝΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΗΜΙΚΛΕΙΣΤΗ ΘΕΣΗ | ΚΕΡΚΙΔΕΣ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟΥ

Page 53: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΚΙΝΗΤΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ & ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜεΡΗ 01

ΠΡΟΤΑΣΗ 46

ΗΜΙΚΛΕΙΣΤΗ ΘΕΣΗ | ΚΕΡΚΙΔΕΣ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟΥ ΑΝΟΙΧΤΗ ΘΕΣΗ | ΠΕΡΣΙΔΕΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ

Page 54: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Κομβοέλασμα Σύνδεσης Υδραυλικού Εμβόλου με τη Φέρουσα Δοκό

Ξύλινο Πέτσωμα από διατομές 300 x 50 [mm]

Υδραυλικό Έμβολο με μεταλλικό περίβλημα πάχους 20 mm

Άξονας Περιστροφής Περσίδων από συμπαγή μεταλλική σωλήνα διαμέτρου Φ20 [mm]

Ξύλινες Διατομές 500 x 50 [mm] για τη διαμόρφωση της περσίδας

Μεταλλικό Πλαίσιο Στήριξης Περσίδων από ανοξείδωτη λάμα πάχους 10 mm

Μεταλλική Λάμα πάχους 10 mm

01

02

03

04

05

06

07

47 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 55: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 48

ΚΙΝΗΤΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ & ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜΕΡΗ 02

Page 56: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Γεώτρηση με Γεωτρύπανο Αφαίρεση Χώματος και Πλήρωση με Σκυρόδεμα Εγκατάσταση Μεταλλικού Κλωβού

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗΣ

ΠΙΣΩ ΟΨΗ

49 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 57: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΛΑΓΙΑ ΟΨΗ

ΚΑΤΟΨΗ

ΠΡΟΤΑΣΗ 50

ΓΕΡΑΝΟΣ & ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜΕΡΗ 01

Page 58: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Κορμός Γερανού

Άξονας Περιστροφής Γερανού από συμπαγή μεταλλική σωλήνα διαμέτρου Φ140 [mm]

Υδραυλικό Έμβολο Πιέσεως Λαδιού με μεταλλικό περίβλημα πάχους 50 mm

και πίεση λειτουργίας 400 bar/cm

Άξονας Περιστροφής Εμβόλου από συμπαγή μεταλλική σωλήνα διαμέτρου Φ200 [mm]

Κομβοέλασμα Θεμελίωσης Γερανού πάχους 45 mm με 32 οπές διαμέτρου Φ50 [mm]

Κομβοέλασμα Θεμελίωσης Εμβόλου πάχους 45 mm με 18 οπές διαμέτρου Φ50 [mm]

Συγκολλητό Μεταλλικό Υποστήλωμα μεταβλητής διατομής

από φύλλα λαμαρίνας πάχους 30 mm

Ξύλινη Επίστρωση από διατομές 300 x 50 [mm]

Διαδοκίδωση Ξύλινης Επίστρωσης από Μεταλλικές διατομές RHS 200 x 120 x 10 [mm]

Καλώδιο Ανάρτησης Πλατφόρμας διαμέτρου Φ180 [mm]

Πατημένο Χώμα

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

2

51 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 59: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 52

ΓΕΡΑΝΟΣ & ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜΕΡΗ 02

ΑΝΑΛΥΜΕΝΟΠΡΟΟΠΤΙΚΟ

Page 60: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

53 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Φέρουσα Δοκός Συγκολλητής Διατομής 1200 x 300 x 50 [mm]

Άξονας Περιστροφής κινητής πλατφόρμας από συμπαγή μεταλλική σωλήνα διαμέτρου Φ200 [mm]

Κομβοέλασμα πάχους 50 mm με 18 οπές διαμέτρου Φ40 [mm]

Συγκολλητό Μεταλλικό Υποστήλωμα μεταβλητής διατομής από φύλλα λαμαρίνας πάχους 30 mm

01

02

03

04

Page 61: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ 54

ΑΞΟΝΑΣ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗΣ

Page 62: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

55 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 63: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

56ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 64: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

57 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 65: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

58ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 66: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

59 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 67: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

60ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 68: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

61 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 69: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

62ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 70: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

63 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 71: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

64ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 72: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

65 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 73: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

66ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 74: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

67 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 75: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

68ΠΡΟΤΑΣΗ

Page 76: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 77: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΤεΛΙΚΗ ΜΑΚεΤΑ 01

ΠΡΟΤΑΣΗ 70

Page 78: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 79: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΤεΛΙΚΗ ΜΑΚεΤΑ 02

ΠΡΟΤΑΣΗ 72

Page 80: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ
Page 81: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΤεΛΙΚΗ ΜΑΚεΤΑ 03

ΠΡΟΤΑΣΗ 74

Page 82: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

75 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 83: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Μέσα στο ζοφερό τοπίο που έχει διαμορφωθεί με την κατάρρευση της οικονομίας, αναδύεται μια Αθήνα σε κρίση, με κοινωνικές

και πολιτιστικές προεκτάσεις. Οι συνέπειες του φαινομένου αποτυπώνονται στον ήδη απαξιωμένο δημόσιο χώρο της πόλης,

καταδικάζοντας τον σε μια ανεξέλεγκτη υποβάθμιση και ερημοποίηση.

Στο πλαίσιο αυτό, επιλέγουμε να ασχοληθούμε με το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, εστιάζοντας στην πλατεία Κλαυθμώνος, χώρο με

περιστασιακή λειτουργία, μη προσλήψιμο, αποκομμένο από το αστικό περιβάλλον και μη καταχωρημένο στη συλλογική μνήμη των κατοίκων

της πόλης. Πρόκειται για ένα κενό “δοχείο” στην καρδιά της πόλης. Η πλατεία βρίσκεται στο σημείο σύμπτωσης τριών διαφορετικών

ιστορικών στρωματων: το τοπολογικό, πάνω στο οποίο αποτυπώνεται το ίχνος του αρχαίου τείχους, το στρώμα της οργανικά αναπτυγμένης

παλιάς πόλης, με αναφορά την Εκκλησία των Αγ. Θεοδώρων και το στρώμα της νεοκλασικής πόλης, με αναφορά τα κτίρία της

Νεοκλασικής Τριλογίας.

Κεντρική ιδέα της πρότασης αποτελεί η αποκόλληση του νεοκλασικού στρώματος από το τοπολογικό ανάγλυφο, με σκοπό να αναδειχθούν

τα ιστορικά στρώματα της Αθήνας και να τους αποδοθεί ζωτικός χώρος. Διαμορφώνουμε, λοιπόν, δυο πλατείες σε δυο διαφορετικές

στάθμες με αντιστικτικές χαράξεις και υλικά που λείπουν από την “παλέτα” της πόλης: το ξύλο, θερμό και οικειοποιήσιμο και το

χώμα, που χάθηκε κάτω από τις σκληρές υφές της σύγχρονης πολεοδόμησης. Η παρέμβαση προβλέπει επίσης την ενοποίηση της

πλατείας Κλαυθμώνος με τον πεζόδρομο της οδού Κοραή, ο οποίος ανασχεδιάζεται δίνοντας προτεραιότητα στον πεζό και αποκαθιστώντας

τη συνέχεια του δημόσιου αστικού χώρου.

Πρόθεση μας είναι η δημιουργία μιας πλατφόρμας δράσεων, που μπορεί δυνητικά να φιλοξενήσει πολλές και διαφορετικές

δραστηριότητες. Προκειμένου να αποδοθεί ευελιξία και ρευστότητα στο χώρο, εγκαθίστανται κινητά στοιχεία τα οποία εισάγουν στην

πλατεία την έννοια της συνεχούς μεταβολής. Η ένταξη Ωδείου στο λειτουργικό πρόγραμμα εκφράζει το όραμα ενός δυναμικού πεδίου: η μουσική απευθύνεται σε όλους, επιτρέπει τις ad-hoc συναντήσεις, τον αυθορμητισμό και αποδεσμεύει την πλατεία από την κατανάλωση και

το ωράριο των καταστημάτων.

Μέσα από την παρέμβαση μας οραματιζόμαστε ένα χώρο με ολοήμερη λειτουργία, ανοιχτό, με ελεύθερες ροές και συνεχή βλεμμάτα. Μια πλατεία Κλαυθμώνος

για το σήμερα, και για το meta.

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

76

Page 84: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

77

Α

Β

Γ

Δ

Ε

ΣΤ

Ζ

Η

metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσμα της πλατείας Κλαυθμώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορμή;

Ένας από τους ρόλους του δημόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιμοποιείτε το δημόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας με αυτόν;

Πού έχετε στραμμένο το βλέμμα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε μια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθμώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις.

Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

Page 85: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

78ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

εΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Page 86: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

79 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Page 87: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

80ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

εΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Ποιά είναι η πρώτη λέξη που σας έρχεται στο νου στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος;

Περνάτε από αυτή; Με ποιά αφορµή;

Ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Χρησιµοποιείτε το δηµόσιο χώρο; Ποιά είναι η σχέση σας µε αυτόν;

Πού έχετε στραµµένο το βλέµµα σας όταν περπατάτε;

Με ποιά λέξη θα περιγράφατε µια νέα εκδοχή της πλατείας Κλαυθµώνος;

Σε αυτή τη νέα εκδοχή, τι θα θέλατε να δείτε;

Η πλατεία κατα καιρούς φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις. Στη νέα εκδοχή της θα θέλατε να δείτε τέτοιες εκδηλώσεις

ή θα σας αρκούσε ο χώρος καθεαυτός;

[απόψεις]

Το βλέµµα µου συνήθως είναι

στραµµένο µέσα µου

Περπατάω αρκετά στο δηµόσιο χώρο. Αν η διαδροµή το επιτρέπει, θα προτιµήσω το περπάτηµα από το αυτοκίνητο ή κάποιο µέσο µαζικής µεταφοράς. Από την Κλαυθµώνος περνάω συνήθως πηγαίνοντας να πληρώσω τη ∆ΕΗ :) Στο µυαλό µου έχει καταγραφεί ως µια πλατεία µε περιστέρια και τρόλλεϋ. Το βλέµµα µου συνήθως είναι στραµµένο µέσα µου. Καµιά φορά σε κανένα σύνθηµα στους τοίχους.

Θα ήθελα µια Κλαυθµώνος που να είναι επιθυµητή. Πιθανόν να ήθελα να δω µια λύση που θα περιλαµβάνει νερό. ∆εν έχω κάποιο θέµα µε τις εκδηλώσεις, αλλά αν ο χώρος ήταν από µόνος του ικανοποιητικός, δεν θα µε πείραζε και να καταργηθούν.

BLOGGER

OLD BOY

Μια λέξη για την Κλαυθµώνος; Άδεια (αλλά εικόνα: συναυλία Βελιώτη/ Αγγελάκα σε κάποια µέρα µουσικής). Η Κλαυθµώνος για κάποιο λόγο είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου. Περνώ από αυτή πολύ συχνά. Περπατάω πολύ στο κέντρο γενικά. Περνάω από ‘κει γιατί είναι κοντά στη δουλειά. Βέβαια, περνάω συνήθως απ’ την απέναντι πλευρά.Την διασχίζω επειδή πηγαίνω συχνά για ποτό είτε Κολοκοτρώνη είτε προς Key κλπ, οπότε βγαίνοντας από µετρό “Πανεπιστήµιο” είναι µέρος της διαδροµής.

Η σχέση µου µε το δηµόσιο χώρο είναι η εξής:

Σε πλατείες, παρκάκια κλπ ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες, πολλές φορές περνάει εκεί η παρέα απογέυµατα ή βράδια κάποια ώρα, αντί να είµαστε σε κάποιο συγκεκριµένο µαγαζί. Επίσης κλασσικά όλα τα ραντεβού κέντρο δίνονται στην Κοραή. Τέλος ανοιξιάτικους/ καλοκαιρινούς µήνες ο γνωστός περίπατος ∆ιονυσίου Αρεοπαγίτου µε προορισµό κάπου πίσω απ’ τον Λουµπαρδιάρη.

Οι πλατείες υπήρχαν από παλιά ως µέρος εξόδου, βόλτας (λόγω παιδικών χρόνων στο Βύρωνα). Από παιχνίδια (µπάλα/ κυνηγητά, στήναµε ράµπες για ποδήλατα και τέτοια), µέχρι τις πρώτες συζητήσεις/ γκοµενιλίκια έγιναν στην πλατεία Τσιρακοπούλου (όχι πως έχει σηµασία το όνοµα). Επίσης στο χωριό µέχρι να πάρουν οι πρώτοι της παρέας δίπλωµα και αυτοκίνητο, η βραδινή έξοδος ήταν στα παγκάκια της τοπικής πλατείας. Επέστρεψαν στην ηµερήσια διάταξη κυρίως µετά τον ∆εκέµβρη του 2008, αλλά και πλατείες καλοκαιριού. Οπότε έγινε και σηµείο συνάντησης µε µια σειρά ανθρώπους που δεν έδινες ραντεβού και που τους γνώριζες κυρίως εκεί, κυρίως σε τέτοιες συνθήκες. Εννοώ καθισµένοι σε γκαζόν και µάρµαρα, µε µπύρες από περίπτερο κλπ.

Το βλέµµα µου το κρατώ µάλλον κάτω, ειδικά όταν βιάζοµαι και έχω ακουστικά στα αυτιά. Στο πλάι ή και ψηλά στα κτίρια όταν περπατάω αργά.

Η λέξη µε την οποία θα περιέγραφα την ανασχεδιασµένη Κλαυθµώνος: “ζωντανή” Θα έβλεπα κόσµο να περπατάει και να κάθεται εκεί χωρίς καναπεδάκια και τζάµιλίκια/ χωρίσµατα. Περισσότερα δέντρα ίσως. Ένα χώρο που να βολεύει να καθίσεις χωρίς να πληρώσεις καφετέρια. Ίσως επειδή είναι εκεί ακριβώς που είναι, θα ήθελα να µπορούσε τα δέκα λεπτά που περιµένω κάποιον ή ανάµεσα σε δουλειές, να µπορώ να πάω να αράξω εκεί.

Σε ο,τι αφορά τις εκδηλώσεις, εξαρτάται. Για παράδειγµα, “Mέρα Mουσικής” ναι, “Έκθεση Βιβλίου” ναι (άλλα όχι µε αυτά τα άθλια παραπήγµατα που στήνονται). Εξέδρα Α∆Ε∆Υ, όχι!

∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ

Την Κλαυθµώνος την έχω ταυτίσει µε τις πορείες/ συλλαλητήρια. Σπάνια διέρχοµαι από µέσα. Μόνο όταν υπάρχει κάποια εκδήλωση. Τις περισσότερες φορές περπατώ στους γειτονικούς δρόµους, συνήθως για να κόψω δρόµο για το Σύνταγµα ή για να πάω σε κάποιο µπαρ.

Γενικά χρησιµοποιώ τους δηµόσιους χώρους αλλά επιλεκτικά, όχι όλους. Πλατεία Εξαρχείων, πάρκο Ναυρίνου, Σύνταγµα, Βικτώρια, Άγιο Παύλο, Ακαδηµία Πλάτωνος και Πλατεια Αυδή λόγω γειτνίασης µε την περιοχή κατοικίας µου αλλά και λόγω του ότι εκεί συχνάζουν οι παρέες µου. Λιγότερο την Πλατεία Βικτωρίας επειδή είναι κάπως ρετρό, χρησιµοποιείται εκτενώς από κατοίκους και µετανάστες, αλλά επειδή είναι µεταξύ Εξαρχείων και Αγιου Παντελεήµονα οι κοινωνικές οµάδες που τον χρησιµοποιούν βρίσκονται σε (τεταµένη) ισορροπία.

Θεωρώ ότι η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου είναι πολύ σηµαντική καθώς απευθύνεται σε όλους, είναι δωρεάν, είναι συνήθως δροσερός και ευχάριστος. Σχεδόν πάντα βρίσκοµαι σε αυτόν για να κάνω κάτι: σπάνια κάθοµαι για να να ξεκουραστώ ή για να δω φίλους ή διαβάζω ή τρωγοπίνω κάτι που έχω αγοράσει (συνήθως από αλλού).

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω µιας και οι οδοστρωµατικές παγίδες είναι άπειρες. Αν γνωρίζω την περιοχή, στο κρατώ στο επίπεδο των µατιών.

Θα ήθελα µια πιο ενδιαφέρουσα Κλαυθµώνος. Κάτι να σε τραβάει να την επισκεπτείς, κάτι να συµβαίνει. Τα παρτέρια δίνουν την αίσθηση ότι είναι αδιαπέραστα. θα µπορούσε να έχει σχεδιασµένες πιο ελκυστικές και καθαρές διαγώνιες προσβάσεις. ∆εν είµαι και σίγουρη γιατί δεν την διασχίζω συχνά οπότε είναι προφανές ότι κάτι πάει στραβά µε τη συγκεκριµένη πλατεία όταν δεν µπορεί να προσελκύσει στο εσωτερικό της καποιον που ως επί το πλείστον κυκλοφορεί πεζός στο κέντρο, όπως εγώ.

Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν όταν απευθύνονται σε όλους (πχ µουσικές) και δεν απευθύνονται σε καποιον συγκεκριµένα. Οι εκδηλώσεις κοµµατικού περιεχοµένου δεν µε συγκινούν ιδιαίτερα. Όχι οτι δεν χρειάζονται, αλλά αποκλείουν κάποιους εν δυνάµει χρήστες που δεν ανήκουν στον συγκεκριµένο “χώρο”. Ο σχεδιασµός και το στήσιµο των εκδηλώσεων είναι εξίσου σηµαντικό. Ίσως πρέπει να αλλάξει και να αποκτήσει διαφορετικές κλίµακες. Αυτή τη στιγµή είναι πάντα µια εξέδρα µε ηχεία...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΟΡΣΑΛΙΑ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΥ

∆ηµόσιοι ΥπάλληλοιΤρόλλεϊ Μπαρ

Κλαυθµώνος. Το πρώτο πράγµα που µου έρχεται στο µυαλό· δηµόσιοι υπάλληλοι. Περνάω από εκεί. Για να πάρω το τρόλεϊ, για να πάω στα µπαρ πίσω από την πλατεία, σε παζάρια βιβλίου. Πάντως τώρα που το σκέφτοµαι, σπάνια την διασχίζω, περνάω από µέσα.

Συµφωνώ ότι ένας από τους ρόλους του δηµόσιου χώρου είναι αυτός του κοινωνικού πυκνωτή. Επιδιώκω να αξιοποιώ τους δηµόσιους - ελεύθερους στη χρήση χώρους. Περνάω χρόνο σε αυτούς αν και όχι τόσο συχνά όσο στο παρελθόν. Το βλέµµα µου γενικά γυρνάει. Σε γυναίκες, σε κτήρια, σε συνθήµατα και αφίσες, στις νευρωτικές µου φάσεις στις πλάκες του πεζοδροµίου προκειµένου να µην πατήσω στα διάκενα.

Οραµατίζοµαι µια Κλαυθµώνος ζωντανή. Φαντάζοµαι παγκάκια, τρεχούµενο νερό, σκιά, καθαριότητα, γιατί όχι και εκδηλώσεις.

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟΣ

ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΝΟΤΑΡΑΣ

Η Κλαθµώνος είναι µια “κλειστή” πλατεία. Περνάω συχνά από αυτή, έχω δουλειές τριγύρω. Στον δηµόσιο χώρο βρίσκοµαι συχνά. Παρατηρώ πολύ έντονα ανθρώπους και πράγµατα, διαρκώς, στρέφοντας το βλέµµα γύρω µου, περισκοπικά.

Θα ήθελα η πλατεία να ανοίξει. Να κυκλοφορείται, να αποικιστεί, να µπορείς να πιείς και καφέ. Να ενσωµατωθεί αρµονικά µε τις παρακείµενες οδούς ∆ραγατσανίου (εµπόριο) και απέναντι (Μουσείο Πολεως Αθηνών, Παπαρρηγοπούλου), κάτω µε υπέροχο ναό Αγ. Θεοδώρων, λοξά κάτω µε πέρασµα προς Βαρβάκειο Αγορά, λοξά άνω µε πέρασµα προς Καρύτση. Σε ό,τι αφορά τις εκδηλώσεις, ο νέος χώρος θα ορίσει δικές του χρήσεις ad hoc. Η πλατεία δεν είναι υπάιθριο αναψυκτήριο.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΞΥ∆ΑΚΗΣ

∆ηµιουργία Χρώµατα Design

Στο άκουσµα της πλατείας Κλαυθµώνος µου έρχονται στο νου τοξικοµανείς. ∆ιέρχοµαι από αυτή γιατί δουλεύω στην Καρύτση. Οταν περπατώ στον δηµόσιο χώρο κοιτάζω ευθεία. ∆ραστηριοποιούµαι σε αυτόν και συµµετέχω πάντα στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.

Θα ήθελα, στη νέα της εκδοχή να εισαχθεί η έννοια της δηµιουργίας, χρώµατα και design τύπου Palais Bulles του Pierre Cardin. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα καταργούσα τις εκδηλώσεις. Θα αρκούσε ο χώρος καθεαυτός.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ

ΛΑΜΠΡΟΣ Γ.

Κλάµα (σοβαρά!)Η πρώτη λέξη που µου

έρχεται στο νου

Η Κλαυθµώνος είναι πάντα ήσυχη ακόµη και όταν γίνεται της πόπης στην πορεία που περνάει από τη Σταδίου

Κλάµα (σοβαρά!). Είναι η πρώτη λέξη που µου έρχεται στο νου. ∆εν διασχίζω σχεδόν ποτέ την Κλαυθµώνος. Περνάω καµιά φορά από την πλευρά της Σταδίου όταν κινούµαι για κάποια δουλειά στο κέντρο. Την επισκέπτοµαι όταν γίνεται εκεί κάποια εκδήλωση (π.χ. παζάρι βιβλίου, Athens Pride κλπ).

Αισθάνοµαι αρκετά οικεία στους δηµόσιους χώρους, µε την έννοια ότι τους νιώθω “δικούς µου” και διαθέσιµους για χρήση και θεωρώ ότι τους χρησιµοποιώ σε µεγάλο βαθµό. Έχω πάντα όµως µια ιδιαίτερα έντονη µέριµνα να µην τον οικειοποιηθώ σε βάρος των υπολοίπων. Έτσι καµιά φορά νιώθω αµήχανα µε διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες που τον αντιµετωπίζουν σαν ιδιοκτησία τους (δεν εννοώ το να τον χρησιµοποιήσεις για µια εκδήλωση, αλλά να το κάνεις αδιαφορώντας για το ποιοι άλλοι είναι εκεί, τι εικόνα έχουν αυτοί για τα πράγµατα κλπ). Ενοχλούµαι από την άλλη όταν τριγύρω από µεγάλα κτίρια κλπ δεν υπάρχει χώρος για να σταθείς και που οι άνθρωποι συνωστίζονται στο πεζοδρόµιο.

Καλοδεχούµενη η ανανέωση της Κλαυθµώνος. Αισθάνοµαι ότι το κάτω κοµµάτι της, µε τα δέντρα, δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιµο. Θα ήθελα να είναι φυτεµένη, να χρησιµοποιείται και να µην υπάρχουν απειλητικά ή µη προσβάσιµα κοµµάτια της. Οπωσδήποτε θα ήθελα να υπάρχουν εκδηλώσεις!

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΝΤΟΣ

θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό

Επισκέπτοµαι τους δηµόσιους χώρους µόνο όταν πραγµατοποιούνται εκδηλώσεις. Από την Κλαυθµώνος διέρχοµαι µε αφορµή τη βόλτα στο κέντρο για δουλειές, για ψώνια ή για διασκέδαση. Το βλέµµα µου το κρατώ στην ευθεία και στο πράσινο (όπου υπάρχει).

Μια ανάπλαση της θα την περιέγραφα µε τη λέξη “Ανανέωση”. Θα ήθελα να δω περισσότερο πράσινο και τις υποδοµές εκείνες που θα τη µετατρέψουν σε πιο φιλόξενο χώρο ώστε να κάνεις µία βόλτα αλλά να παραµείνεις µε παρέα περισσότερη ώρα. Σε αυτό θα βοηθούσαν περισσότερες εκδηλώσεις.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ / ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΝΑ ΓΥΠΑΡΑΚΗ

Περνώ σχεδόν καθηµερινά από την πλατεία στο δρόµο για τη δουλειά.Θα την περιέγραφα µε τη λέξη “παρακµή”. Σπάνια χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο, µόνο µε αφορµή κάποιες εκδηλώσεις. Συνήθως στο κέντρο της πόλης κινούµαι µε επιφύλαξη µε το βλέµµα µου στραµµένο τριγύρω.

Σε µια νέα εκδοχή της Κλαυθµώνος θα ήθελα να δω µια ριζικά ανακατασκευασµένη πλατεία, καθαρή και καλαίσθητη, διατηρώντας και πολλαπλασιάζοντας τις εκδηλώσεις.

ΜΠΑΡΜΑΝ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΜΑΡΑΣ

Με τον δηµόσιο χώρο σχετίζοµαι ως παρατηρητής, µε το βλέµµα στραµµένο κυρίως στα κτίρια. Στο κέντρο κινούµαι αρκετά συχνά και περνώ εξίσου συχνά απο την Κλαυθµώνος καθώς αποτελεί κεντρικό σηµείο της πόλης. Την έχω συνδέσει στο νου µου µε τη λέξη “κλαυθµός”.

Σε ένα σενάριο ανασχεδιασµού θα την περίµενα “φιλόξενη”, “ανοιχτή” και εάν ήταν στο χέρι µου θα αποµάκρυνα το µεγάλο γλυπτό. Οι κατα καιρούς εκδηλώσεις θα προτιµούσα να καταργηθούν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΡΙΚΕΛΗΣ

Σκέφτοµαι το “κλάµα” των απολυµένων δηµόσιων υπαλλήλων που έκλαιγαν µπροστά στις νέες κυβερνήσεις παρακαλώντας να ξαναπροσληφθούν. ∆εν έχω ιδιαίτερη σχέση µε τη συγκεκριµένη πλατεία. Βρίσκοµαι εκεί µε αφορµή ραντεβού για κάποια πορεία/ συλλαλητήριο. Θεωρώ την ύπαρξη δηµόσιου χώρου δικαίωµά µου και διεκδικώ την διαφύλαξή του. Όταν κινούµαι στο χώρο εστιάζω σε οτιδήποτε µου κινεί το ενδιαφέρον. Συνήθως σε ανθρώπους, βλέµµατα, σώµατα, ντυσίµατα, συµπεριφορές, λόγια. Σπανιότερα παρατηρώ κτίρια, µνηµεία, αυτοκίνητα, µοτοσυκλέτες.

∆εν σηµατοδοτεί κάτι η Κλαυθµώνος στη σκέψη µου, οπότε δυσκολεύοµαι να της αποδώσω ρόλο/ λέξη. Θα µου άρεσε αν µετατρεπόταν σε έναν χώρο συνάντησης και δηµιουργίας, αλλά αυτό θα ήθελα να συµβεί σε κάθε πλατεία, όχι µόνο στην Κλαυθµώνος. Σε µια νέα λοιπόν εκδοχή, πέραν των παραπάνω, θα επιθυµούσα να δω δέντρα και ντιζάιν. Σε µια τέτοια βάση, θα ήθελα και εκδηλώσεις.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

TΣΜΕ∆Ε

Πλατεία Κλαυθµώνος: Αφιλόξενη, ψυχρή, κλειστή. ∆εν περνάω σχεδόν ποτέ από εκεί. Η λειτουργία του νέου ΤΣΜΕ∆Ε αλλάζει πάντως τα δεδοµένα. Σε αντίθεση µε τη συγκεκριµένη πλατεία, επιδιώκω να έχω σχέση µε τις αθηναϊκές πλατείες, κυρίως µε φίλους, δυστυχώς για καφέ! Όταν περπατώ, κοιτώ συνήθως κάτω, στο έδαφος και στις όψεις των κτιρίων.

Τη νέα της εκδοχή θα την περιέγραφα ανοιχτή, φιλική, και -µε δεδοµένη τη θέση της (κέντρο, πέρασµα, γραφεία)- µε συγκεκριµένη ίσως χρήση που να δικαιολογεί όχι απλά το πέρασµα αλλά και τη στάση.

Αν την σχεδίαζα από την αρχή θα τη συνέδεα µε την Τριλογια, αλλά και µε το κάτω τµήµα, ιδίως µε δεδοµένη την ύπαρξη του ΤΣΜΕ∆Ε (καθηµερινή, πολύωρη συνάθροιση κοινού- οι ουρές σήµερα στρίβουν πέρα από την Κολοκοτρωνη). Θα διατηρούσα τη φύτευση, αλλα µε εντελώς άλλη λογικη από την υφιστάµενη, για σκίαση και µε “τραπεζάκια έξω”, ενδεχοµένως σε σύνδεση µε το Μουσείο της πόλης. ΦΩΣ.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΝΕΦΕΛΗ ΚΑΠΟΝ

Λεωφορεία∆ιαδηλώσειςAthens Pride

Στην Αθήνα το βλέµµα στρέφεται ενστικτωδώς κάτω

Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ

Λεωφορεία. ∆ιαδηλώσεις. Athens Pride. Είναι οι πρώτες λέξεις που έρχονται στο µυαλό µου όταν σκέφτοµαι την πλατεία Κλαυθµωνος. Την προσεγγίζω µονάχα όταν πρέπει να πάρω συγκοινωνία. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι µάλλον περιορισµένη. Θα ήθελα να βρίσκοµαι περισσότερο σε αυτόν. Μου αρέσει να τον παρατηρώ γι’ αυτο και δεν εστιάζω το βλέµµα µου κάπου αλλά κοιτάζω γύρω-γύρω.

Θα ήθελα να δω µια “φρέσκια” Κλαυθµώνος, µε καλύτερη “εκµετάλλευση” του πράσινου (κάτω) µέρους της και περισσότερο ίσως πράσινο στο υπόλοιπο κοµµάτι της. Οι εκδηλώσεις σε αυτή είναι πάντα καλοδεχούµενες.

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

ΗΛΕΚΤΡΑ ΣΑΡΑΝΤΗ

Σχεδόν καθηµερινά διασχίζω τη Σταδίου. Την Κλαυθµώνος την έχω συνδέσει µε αυτό το δρόµο. Εργάζοµαι στο κέντρο και πολλές από τις δουλειές µου είναι τριγύρω.

Θέλω να χρησιµοποιώ το δηµόσιο χώρο αλλά το κάνω µόνο µέρα, κυρίως για περπάτηµα. Θα χαρακτήριζα την σχέση µου µε αυτόν ως σχέση εξοικείωσης. ∆εν µου αρέσει πάντα αυτό που βλέπω αλλά έχω πλέον συνηθίσει. ∆υστυχώς, περπατώντας, κοιτάζω κάτω. Σε µέρες ψυχολογικής ανάτασης σηκώνω το βλέµµα µου κι ανακαλύπτω πόσο ωραία κτίρια έχει η Αθήνα.

Μια νέα εκδοχή της πλατείας είναι καλοδεχούµενη. Γενικά η Κλαυθµώνος µου αρέσει. Περιµένω να δω αυτό που περιµένω από όλη την πόλη: καθαριότητα, περισσότερη δεντροφύτευση, καλύτερο φωτισµό και γενικότερα µια πιο ανθρώπινη εικόνα χωρίς αστέγους και ναρκοµανείς. Οι εκδηλώσεις µου αρέσουν. Ειδικά το παζάρι βιβλίου. Θα ήθελα να συνεχίσουν και γιατί όχι να αυξηθούν.

Ι∆ΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΝΤΙΝΑ ΚΟΝΤΟΥ

Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, νυχτερινή έξοδος, µεσηµεριανή βόλτα, πλατεία Κλαυθµώνος. Τον δηµόσιο χώρο εν γένει τον χρησιµοποιώ περισσότερο για λόγους διέλευσης, περιπάτου και λιγότερο ως σηµείο παραµονής. Θα ήθελα οι δηµόσιοι χώροι στην Ελλάδα να είναι περισσότερο φιλόξενοι, να προσφέρουν αναψυχή, να επιτρέπουν περισσότερες δραστηριότητες και µεγαλύτερη χρονική περίοδο παραµονής/εµπλοκής των προσώπων. Το βλέµµα µου στρέφεται συνήθως µακριά, οριζόντια.

Καινούρια Κλαυθµώνος; Με έντονη δραστηριότητα, αναψυχή, χαρούµενα-ζωντανά υλικά, περισσότερο πράσινο. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερες εκδηλώσεις και µάλιστα διαφορετικού τύπου.

∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Όταν ακούω τη λέξη Κλαυθµώνος, µου έρχονται στο νου τα εξης: Ευταξίας-Βούρος, Μνηµείο Εθνικής Συµφιλίωσης, Έβερτ. Περνώ από αυτή µονάχα για να πάω κάπου αλλού. Η σχέση µου µε τον δηµόσιο χώρο είναι γενικά περιστασιακή µε το βλέµµα άλλοτε να εστιάζει στις πλάκες του πεζοδροµίου άλλοτε ψηλά στις προσόψεις ή µπροστά, στο σηµείο φυγής.

Θα επιθυµούσα να δω στη θέση της Κλαυθµώνος µια π λ α τ ε ί α. Μια πλατεία µε τα σιντριβάνια της Défense και συνεχείς παράλληλες εκδηλώσεις.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΟΣ

ΦΟΙΒΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙ∆ΗΣ

Page 88: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΙσωπΟσ ΓΙΑννησ Η έκλέιψΗ του δΗμοσιου χώρου, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. Futura, 1998/99

ΚΑΡύδησ δημητΡησ ν.τα έπτα βιβλια τΗσ πολέοδομιασ, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, 2008

ΚΟτΙωνησ ζησησΗ τρέλλα του τοπου, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΕΚΚΡΕΜΕΣ, 2004

Krier robUrban Space, London, academy editions, 1979

ΚωνστΑντΙνΙδησ ΑΡησΓια τΗν αρχιτέκτονικΗ, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΑΓΡΑ, 1987

Lefebvre Henriδικαιώμα στΗν πολΗ – χώροσ και πολιτικΗ, ΜΤφΡ. Π. ΤΟΥΡΝΙΚΙΩΤΗΣ + Κ. ΛΩΡΑΝ, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΚΟΥΚΙΔΑ, 2007

rossi ALdoΗ αρχιτέκτονικΗ τΗσ πολΗσ, ΜΤφΡ. Β. ΠΕΤΡΙΔΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΕΚΔ. university studio Press, 1985

sitte CAmiLLoΗ πολέοδομια συμφώνα μέ τισ καλλιτέχνικέσ τΗσ αρχέσ, ΜΤφΡ. Κ. ΣΕΡΡΑΟΣ, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΕΜΠ, 1992

σύμεων ν. ΑνδΡεΑσο δΗμοσιοσ χώροσ τΗσ πολΗσ, ΑΘΗΝΑ ΕΚΔ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, 2010

venturi robertcomplexity and contradiction in architectUre, new york, museum oF modern art, 1977

σύΛΛΟΓΙΚΟπλατέιέσ τΗσ έυρώπΗσ, πλατέιέσ Για τΗν έυρώπΗ, ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ & ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΕΚΔ. ΖΗΤΗ, 2009,

δΙΑτΡΙΒεσ - δΙΑΛεΞεΙσ

ΓΑΚη ΑΛεΞΑνδΡΑ καταναλώσΗ και δΗμοσιοσ χώροσ: μια μέλέτΗ Για τισ μέταλλαΓέσ του δΗμοσιου χώρου σΗμέρα, μέσα απο τουσ μέτασχΗματισμουσ τών χώρών καταναλώσΗσ, ΔΠΜΣ, ΕΜΠ, 2009

δεμεΡτζησ νΙΚΟσπαΓκοσμιοποιΗσΗ, κοινοτΗτα και δΗμοσιοσ χώροσ, [http://tinyurl.com/825w46p]

HArvey dAvidthe right to the city, [http://tinyurl.com/7w52tta]

ΚΡΙΚΟύ ΚωνστΑντΙνΑ αστικΗ πλατέια: τοποσ και τοπιο στΗν πολΗ, ΔΙΑΛΕΞΗ 2007

μεΛΑμπΙΑνΑΚη εύΓενΙΑοι πλατέιέσ τΗσ αθΗνασ 1834 – 1945. διαδικασια διαμορφώσΗσ, λέιτουρΓια, πολέοδομικΗ σΗμασια, ΑΘΗΝΑ ΔΠΜΧ 23/5/07,

tHompson W. CAtHArineUrban open Space in the 21St centUry, LandscaPe and urban PLanning, 2002

81 metaΜΟΥΣΙΚΗΣ | ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

Page 89: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΟζΑνη ΑΡΙΑδνηδΗμοσιέσ ‘τέλέτουρΓιέσ’ και θέατρο: Η νοΗματοδοτΗσΗ και ο σχέδιασμοσ του χώρου μέσα απο τΗν έξέλιξΗ τΗσ θέώριασ και ιστοριασ τών δΗμοσιών χώρών και του θέατρου, 2010, ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΟ

ΓΙΑννΟύδησ σωΚΡΑτησκατασκέυαζοντασ τον δΗμοσιο χώρο στο ψΗφιακο παραδέιΓμα, [http://tinyurl.com/72wxvax]

ΓΚΟύντΡΑ ΑννΑ- ΑνΘη χρΗσέισ ΓΗσ στο έμπορικο τριΓώνο τΗσ αθΗνασ, [http://tinyurl.com/75gyvnv]

δΡΑΓωνΑσ πΑνΟσ απο τΗ φαντασιώσΗ στΗ διέκδικΗσΗ. στοιχέια ταυτοτΗτασ του αθΗναϊκου δΗμοσιου χώρου, 2004-’11, ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ “ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ … ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ”, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011, [http://tinyurl.com/72mj3hc]

ζεΓΓεΛησ ηΛΙΑσ ο δΗμοσιοσ χώροσ δέν μπορέι να δΗμιουρΓέιται Για μια Γένια, [http://tinyurl.com/7laaw2w]

ΚΑΛΑντζΟπΟύΛΟύ μΑΡΙΑ, ΚΟύτΡΟΛΙΚΟύ πεννύ, πΟΛύχΡΟνΙΑδη ΚΑτεΡΙνΑo κυριαρχοσ λοΓοσ Για το κέντρο τΗσ αθΗνασ, [http://encounterathens.wordpress.com

mύΡτσΙωτη ΓΙωτΑΗ ΖΩΗ ΑΝΑΤΡΕΠΕΙ Η ΕΔΡΑΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ, 25-10-2011

ΡηΓΟπΟύΛΟσ δημητΡησοι αστέΓοι τΗσ πλατέιασ κλαυθμώνοσ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 3-12-2011

τΑΓΚΑΛΙδΟύ τζεΛΑδΗμοσιέσ στιΓμέσ - ο δΗμοσιοσ χώροσ ώσ ιδιώτικοσ, [http://tinyurl.com/7bm74zd]

τΟύΡνΙΚΙωτησ πΑνΑΓΙωτησΗ αρχιτέκτονικΗ του δΗμοσιου χώρου στισ έυρώπαϊκέσ πολέισ ώσ τον δέυτέρο παΓκοσμιο πολέμο, ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 37/2003

82ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΑΝΑΦΟΡεΣ

Page 90: metaMΟΥΣΙΚΗΣ - ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ

ΕΘΝΙ

ΚΟ Μ

ΕΤΣΟ

ΒΙΟ

ΠΟΛΥ

ΤΕΧΝ

ΕΙΟ

ΤΜ

ΗΜΑ

ΑΡΧΙ

ΤεΚΤ

ΟΝΩΝ

ΜΗΧ

ΑΝΙΚ

ΩΝ

ΔΙΠΛ

ΩΜΑΤ

ΙΚΗ

201

2