88

Nr. 7 (14)Nr. 7 (14) 2006. gada 1. oktobris2006. gada 1. oktobris

Nr. 7 2006. gada oktobrisBIÍERU DRAUDZES AVÎZE

Biíernieku baznîcas iesvçtîðanaBiíernieku baznîcas iesvçtîðana

IeòçmumiZiedojumi no kolektçm 740,30Draudzes nodoklis 125,20Mçría ziedojumi draudzes avîzei 18,38Ziedojumi diakonijai 125,41Kopâ 1 009,29

IzdevumiSaimnieciskie izdevumi 130,06Draudzes darbinieku algas 549,79Ienâkumu nod. (par draudzes darbiniekiem) 147,27Sociâlais nod. (par draudzes darbiniekiem) 247,83Ûdens apgâde 17,16Tâlrunis 10,71Apsardze 35,40Elektroenerìija 7,09Hansabankas pakalpojumi 3,50LELB 2,10Medikamentu iegâde (diakonija) 49,09Saimnieciskie izdevumi (diakonija) 17,00Kopâ 1217,00

Kristîbas, laulîbasKristîbas, laulîbas

BIÍERU DRAUDZES AVÎZE

Redakcija:Biíernieku 146, Rîga, LV-1079e-pasts: bikeru.avize@e-apollo.lv

(C) Biíeru evaòìçliski luteriskâ draudze

Finanðu pârskatiFinanðu pârskati

2006. gada augusts2006. gada augusts

BIÍERU DRAUDZES AVÎZE

SludinâjumiSludinâjumi

1766. gada 1. oktobris. Rudens salnas likuðas pilsçtniekiem, kas jautri pavadîjuði vasaru tuvçjâs muiþiòâs ap Juglas ezeru – Grâfenheidç, Strazdumuiþâ, Vaivados vai arî Odiòu vai Lapiòu mâjâs – atgriezties Rîgas mûros. Tomçr tai dienâ karietes ripo atpakaï un apstâjas Biíerniekos, pie tikko uzceltâs un patlaban iesvçtâmâs baznîcas. Brauc râtskungi un amatu vecâkie, brauc tirgoòi un Rîgas draudþu mâcîtâji.

Lielâs ìildes eltermanis Ernests Heidefogels nespçj noslçpt savu lepnumu: viòð savâcis jaunâ dievnama celðanai ne vien tûkstoð dâlderu skaidrâ naudâ, bet arî panâcis, ka 67 patrioti, kâ tos dçvç ðî pasâkuma labvçïi, ziedojuði katrs pçc savas gaumes un iespçjâm – gan zvanu un kroòlukturus, gan altâra traukus un segas, gan vienkârði íieìeïus un kaïíus. Arî çrìeles un toròa gailis pieder pie ziedojumiem.

Citâdu velti devis kâds plaði iecienîts jauns cilvçks, kas vasaru dzîvojis

Grâfenheidç, bet ziemâ strâdâ Rîgas domskolâ, – Johans Gotfrîds Herders ir sacerçjis kantâti, ko, entuziasta Daniela Boetefera komponçtu, svinîgajam iesvçtes dievkalpojumam sagatavojusi Juglas vasarnieku muzikâlâ kopa.

Kanceli un altâri – raksturîgus baroka mâkslas paraugus – darinâjis Kârlis G. Apelbaums, kas, no Saksijas nâcis un kâdu pârkâpumu dçï Lîbekas galdnieku amata "melnajâ grâmatâ" ierakstîts, kïuvis par Rîgas pilsoni un jau agrâk pierâdîjis labu veiksmi Olaines un Jelgavas baznîcu izdaiïoðanâ.

Runâ viesi – virsmâcîtâjs Justs Imanuels Esens, pçc viòa Sv. Jâòa baznîcas mâcîtâjs, beidzot paðas Biíernieku draudzes gans J. G. Rûendorfs. Skan Herdera kantâte. Tad pienâk brîdis, kad eltermanis Heidefogels atkal var atgâdinât, ka cilvçks nedzîvo no Svçtâ Gara vien. Viòð apstaigâ klâtesoðos ar lielu lçzenu ðíîvi rokâ un, kad tas beidzis ðíindçt un

iztukðots, saskaita neredzçtu kolekti – 400 dâlderu.

Heidefogelu vienbalsîgi ievçlçja par Biíernieku draudzes priekðnieku, baznîcu izgreznoja ar Rîgas ìerboni un nosauca par Katrînas baznîcu, lai carienei Katrînai II atgâdinâtu viòas ieraðanos Rîgâ caur ðo apvidu 1764. gada vasarâ. Taèu aiz visiem ðeit minçtajiem un vairâk vai mazâk pazîstamajiem vârdiem stâvçja vçl citi, kurus varam atrast un – par spîti dîvainajai 18. gadsimta rakstîbai – viegli atðifrçt mâcîtâja J.G.Rûendorfa samçrâ rûpîgajâ Biíernieku draudzes hronikâ: Jâòuks, Purgailis, Kriepe, Kûle, Galviòð, Lapainis... Ðie un citi apkârtçjie latvieðu zemnieki un zvejnieki nebija pasîvi vçrotâji: Rûendorfa piezîmes liecina, ka liela daïa tieðâ, konkrçtâ darba – materiâlu sagâde un piegâde jaunajai baznîcai – bija viòu rokâs.

(Pçc vâcu avîzes "Stadt–Blätter",

KRISTÎBASAugusta beigâs

mûsu dievnamâ notika mazâ Ralfa Orniòa kristîbu d ievkalpojums. Ralfa vecâki Mâris un Zane pagâjuðâ gada vasarâ tika salaulâti Biíeru b a z n î c â . P a r k r u s t v e c â k i e m septiòus mçneðus vecajam Ralfam tikuði izvçlçti labi draugi. Zane stâsta, ka Ralfs ir ïoti gaidîts bçrniòð.

Zane. Dçla kristîbu brîdî es ïoti labi sapratu vârdus par to, ka tie bçrniòi, kas ir kristîti, nonâks Dieva Valstîbâ. Tâ man ðíiet ðî notikuma svarîgâkâ lieta. Un es ïoti vçlçtos, lai Ralfs vienmçr ticçtu, lai païautos uz Dievu un lai viòð bûtu labâks kristietis nekâ viòa vecâki.

LAULÎBASSvçtdien, 27. augustâ, tika salaulâti Alise

Kabaðnaja un Jans Nivikovs. Jans ir Polijas Republikas pilsonis un Romas katoïu baznîcas loceklis, bet Alise – mûsu draudzes locekle.

Pçc laulîbâm Novikovu ìimene dzîvos Rîgâ.

Sirsnîgi sveicam Jûs, Alise un Jan, un vçlam, lai Kristus, jums ticîbu turot, mâjotu jûsu sirdîs, un jûs iesakòotos un stipri stâvçtu mîlestîbâ (Ef. 3:17)!

BIÍERU LASÎTÂJU KLUBS atgâdina, ka Dîtriha Bonhçfera grâmatas

“Dzîve kopîbâ" apsprieðana paredzçta 25. oktobrî plkst. 18.00 – Bîbeles stundas laikâ.

LATVIJAS EVAÒÌÇLISKI LUTERISKÂS BAZNÎCAS

BIÍERU DRAUDZÇ

Dievkalpojumi Svçtdienâs 10:00 Otrdienâs 7:00

Katehçzes Pirmdienâs 18:00 Sestdienâs 9:00 Sestdienâs 10:15 (krievu valodâ)

Bîbeles stundas Treðdienâs 18:00 Sestdienâs 11:15 (krievu valodâ)

Mâcîtâjs pieòem apmeklçtâjus Pirmdienâs 17:00–18:00 Treðdienâs 17:00–18:00

Uzziòas pa tâlr. 7702517, 7537229, 9172798

Ralfs Orniòð ar vecâkiem un krustvecâkiem

vçrtçja ïoti augstu. I.O. Viòam bija îpaða attieksme arî

pret arhibîskapa amatu. Vai viòam patika vai nepatika konkrçtais cilvçks, taèu visas savas domas viòð lika pie malas, atstâjot tikai cieòu un godbijîbu.

A.B. Viòð ïoti respektçja Dieva iedibinâto kârtîbu un saprata, ka aiz katra baznîcas amata stâv kas vairâk nekâ vienkârði cilvçks. Tas mazliet sasaucas ar to, ko viòð man stâstîja par kâdu notikumu paðâ viòa kalpoðanas sâkumâ. Viòð tika atsaukts pie kâda veca un smagi slima mâcîtâja, lai sniegtu tam Svçto Vakarçdienu. Pçc Sakramenta saòemðanas vecais mâcîtâjs cieði satver un skûpsta viòam roku. Mûsu mîïais, tolaik vçl pavisam jaunais profesors tâ kâ saraujas un mçìina atraut nost savu roku, bet vecais mâcîtâjs to cieði tur un pavisam mierîgi saka: "Ne jau tev, ne tev tas gods!" To roku, kas bija sniegusi Sakramentu, viòð skûpstîja, dodams

godu Kristum, kurð ir patiesais Sakramenta devçjs. Ðo notikumu profesors man izstâstîja tad, kad es viòam viòa paða pçdçjâs mûþa dienâs sniedzu Sakramentu; un arî viòð darîja tâpat kâ toreiz vecais mâcîtâjs. Tâ profesors bija iemâcîjies aiz cilvçka redzçt Dieva iedibinâtu amatu, caur kuru darbojas Kristus, Baznîca tiek uzturçta un Evaòìçlijs pasludinâts. Arî mums, saviem dçliem, viòð to centâs labi iemâcît. Viòð pastâvîgi atkârtoja: "Skatieties uz Kristu! Skatieties uz Kristu!", tas nozîmçja – neskatîties uz cilvçku, kas sludina vârdu, ne arî uz apstâkïiem, kuros tas notiek, bet vienîgi uz Jçzu Kristu, kas Evaòìçlija vârdâ top atklâts. Sava mûþa pçdçjâs dienâs, cînîdamies ar slimîbâm un nespçku, viòð sacîja: "Ir reizçm tâ, ka nav vairs spçka pat noskaitît lûgðanu, ir tik vien spçka, kâ saukt: Jçzu! Jçzu!, – bet ar to pietiek, ðis ir pats stiprâkais vârds."

(Turpinâjums no 7. lpp.)

SarunaSaruna

BDA

22 77

Nr. 7 2006. gada oktobrisBIÍERU DRAUDZES AVÎZEBIÍERU DRAUDZES AVÎZE

Îsa Biíeru draudzes hronikaÎsa Biíeru draudzes hronikaBiíeru draudze sâka veidoties 17. gs.

vidû, kad Rîgas râte nolçma izveidot pilsçtas lauku novadâ vairâkas atseviðías draudzes – Piòíu, Olaines, Katlakalna, Salaspils un Biíernieku. Pirms tam pilsçtas lauku novada iedzîvotâju garîgo aprûpi veica Jçkaba, bet vçlâk Jâòa baznîcas mâcîtâji.

1654.–1657.g. Rîgas râte algojusi pastâvîgu mâcîtâju Biíernieku draudzç, kura tajâ laikâ ietilpa Rîgas pilsçtas patrimoniâlajâ apgabalâ. Pirmais mâcîtâjs bijis Johans Krîgers.

1657.g. tiek uzcelts pastorâts. Lîdz tam dievkalpojumi Biíerniekos notikuði kâdâ zemnieku mâjâ.

Apmçram 1694.–1696.g. tiek uzcelta pirmâ koka baznîciòa. Tâ gan nav atradusies tagadçjâs baznîcas vietâ.

Ziemeïu kara laikâ (1700–1721) koka baznîca tiek nopostîta. Dievkalpojumi notiek zemnieka Kampes mâjâs.

1764.g. decembrî Rîgas râte pieòem lçmumu par saziedotajiem lîdzekïiem bûvçt jaunu baznîcu Biíerniekos.

1765.g. 2. maijâ tiek iemûrçts pirmais pamatakmens. No ieejas labajâ pamata akmenî iemûrçts skârda ðíirstiòð, kurâ ieliktas kapara un sudraba monçtas. Iemûrçjums apklâts ar skârda plâksni, uz kuras iegravçts ðâds uzraksts (vâcu valodâ):

In Deo spes nostra! regnanteImperatrICeCatharina IIÏauj ðeit, ak, varenais Dievs, Tavam

namam un templim bût,Pasargi pilsçtu un zemi, ïauj tecçt

svçtîbas straumçm,Dodi v isâm kârtâm vesel îbu,

uzplaukumu un svçtîbu,Par piemiòu ieliekam ðo pirmo

pamatakmeni.

1765.–1766.g. tiek uzcelta mûra baznîca.

Netâlu no baznîcas atrodas kapi, kuros rakts jau no 1500. gada, tâtad tie ir vecâki nekâ pati draudze.

Bazn îcas bûves kuratora pienâkumus uzòçmies Lielâs Ìildes vecâkais un tuvçjâs G r a n s k a m u i þ a s î p a ð n i e k s E . H e i d e f o g e l i s . B û v d a r b u s v e i c i s mûrniekmeistars J. N. Bergs (iespçjams, ka viòð ir arî projekta autors) un namdaris Albrehts; altâri un kanceli izgatavojis koktçlnieks K. G. Apelbaums.

1766.g. 1. oktobrî baznîcâ notiek pirmais dievkalpojums. Dievnams tiek svinîgi atklâts, iesvçtîts un nosauks par Biíernieku Sv. Katrînas baznîcu. Tas ir atgâdinâjums par Krievijas íeizarienes Katrînas II ieraðanos Rîgâ un tâs apvidû un viòas labvçlîgo piekriðanu baznîcas celðanai.

Vçlînâ baroka laikmetâ uzceltâ un baroka stilâ ieturçtâ baznîca jau no tâlienes skaisti izceïas uz apkârtçjo m e þ u f o n a . B a z n î c a s krâsojumâ – dzeltenbalti toòi. Dievnama galveno ieeju rotâ klasicismam tuvs baroka portâls ar Rîgas ìerboni, kurâ ietverts arî cariskâs Krievijas simbols – divgalvainais çrglis.

1775.g. 19. jûlijâ Baznîcâ iesper zibens. Altâra kreisajos sânos tiek piestiprinâta metâla plâksne ar ðâdu uzrakstu (vâcu valodâ):

"1775. g. 19. j û l i j â , s e s t a j â s v ç t d i e n â p ç c Trîsvienîbas die-nas , î s i p i rms dievkalpojuma sâ-kuma zibens ie-spçra caur torni ðinî baznîcâ, bet nenodarîja nekâdu lielâku postu, vien a p s v i l i n â j a ð o a l t â r i . Saudz i , Tçvs, saudzi."

1779.g. Biíer-n i e k u d r a u d z e iegûst pastâvîgu mâcîtâju – P. K. Gernhardu. Lîdz tam draudzes ap-

rûpe gûlusies uz Jçzus baznîcas mâcîtâja adjunkta pleciem.

1782.–1801.g. J.K. Broce, apceïojot Juglas apkârtni, labprât iegriezâs Biíerniekos, un ir saglabâjuðies èetri viòa zîmçjumi, kuros attçlota Biíeru baznîca.

1875.g. dievnamâ notiek lielas pârmaiòas – pirmkârt, tiek iebûvçtas jaunas un pilnskanîgas çrìeles un, otrkârt, baznîcai piebûvç tam laikam lielu, plaðu sakristeju. Lai to varçtu veikt, tiek aizmûrçtas divas lielas logu ailes, kas atradâs altâra sienas malâs. (Tâs ir redzamas J. K. Broces zîmçjumâ.) Lîdz ar

to tiek atjaunots arî altâris, pârvietota kancele.

1893. g. pârbûvçts altâris un tajâ ielikta mâkslinieka Dîtr iha oriìinâlaglezna "Kristus debesbraukðana".

1 8 9 3 . – 1 8 9 4 . g . t i e k uzcelta mâcîtâjmâja Rîgâ, Ðar lo tes ie lâ 10 . XX.

gadsimta 70. gados to nojauca.1908.g. uzceï filiâlbaznîcu – Krusta

baznîcu – pie Vidzemes ðosejas, netâlu no Aleksandra vârtiem. 1934.g. tâs draudze kïûst patstâvîga un atdalâs no Biíeru draudzes.

1926.g. notiek plaði remontdarbi – pârkrâsota baznîcas iekðtelpa, soli, altâris, ielikta jauna kancele. 17. oktobrî Biíeru baznîcâ svin 160 gadu jubilejas dievkalpojumu.

1932.g . P ieminekïu pârva ldes Pieminekïu valde nolçmj ierakstît valsts aizsargâjamo pieminekïu sarakstâ "Dreiliòu pagastâ esoðo Biíernieku ev. lut. Katrînas baznîcu lîdz ar iebûvçto iekârtu".

1934.g. draudzç sâk kalpot P. Kleperis. Baznîcâ ievelk elektrîbu, tornim un sakristejai uzliek jaunu skârda jumtu; apzeltî toròa gaili un bumbu zem tâ, ierîko zibensnovedçju.

1935.g. 16. jûnijâ arhibîskaps Grînbergs ieveda mâcîtâju Pçteri Kleperi Biíeru draudzes mâcîtâja amatâ.

ko dakteri jau sen gribçja amputçt, bija gandrîz vesela, nedziedinâmâ èûla bija tikpat kâ sadzijusi.

Lai gan profesora miesâ nebija gandrîz nevienas veselas vietiòas, viòð turçjâs itin braði, neviens no malas nemaz nevarçja iedomâties, kâ tad ar viòa veselîbu bija patiesîbâ. Turklât, viòð vienmçr prata paskatîties uz nopietnajiem savas veselîbas apgrûtinâjumiem ar humoru. Reiz, kad viòu bija nomocîjuði visi laipnie, bet brîþam ïoti apnicîgie zvanîtâji, kas neiztrûkstoði apjautâjâs par profesora veselîbu, viòð sev ierastajâ mazliet graþîgajâ manierç sûdzçjâs: "Zvana visi. Jautâ. Kâ Jums, profesor, ar veselîbu? Nu ko lai es saku? – Iesnu un klepus nav!"

I.O. Arî es viòam reiz, kad viòð bija sasirdzis, zvanu un jautâju – kâ tad ar veselîbu, un viòð saka: "Ar to veselîbu vecumâ ir tâ, kâ ar naudu jaunîbâ, – nekad nav par daudz!"

Tomçr arî vecuma nespçkâ viòð bija nodarbinâts, nevienam, kas pazina profesoru, neienâktu prâtâ pajautât – "Vai jums, profesor, nav garlaicîgi?". Viòam nebija ìimenes. Es viòam par to tiku jautâjis, un viòð sacîja: "Es ðâdu vajadzîbu neesmu nekad pie sevis manîjis, un arî manâ darbâ tâ ir labâk." Un tâ ir taisnîba. Kad mçs gâjâm pie profesora, tur nebija ìimenes, mçs nekad neiztraucçjâm kâdu citu – sievu vai bçrnus – , mçs neienâcâm no malas; profesoram ìimene bija visi tie, kas bija viòam apkârt, – kurð atnâca, tas bija mâjâs. Iztraucçt varçjâm tikai viòu paðu. Mçs, protams, zinâjâm viòa dienas grafiku, kad drîkstçja nâkt, kad ne, to viòð noteica. Vai!, reiz es profesoram, vçl tik labi viòu nepazîdams, zvanîju Jaunajâ gadâ, pçc pusnakts, lai apsveiktu. Zvanu, zvanu, bet klausule netiek celta. Nâkamajâ tikðanâs reizç viòam stâstu – profesor, zvanîju jums Jaungada naktî, bet nevarçju sazvanît. "Nu, jâ," viòð saka, "tad jau es biju treðajâ miegâ." Toreiz nodomâju – nu gan savâdnieks! Tagad jau es pats prâtoju – kâpçc gan nevarçtu Vecgada vakarâ savlaicîgi iet gulçt?

Pie profesora pirmâ es ieraudzîju to, ka uz dzîvi var skatîties pavisam citâdi, viòam bija savs skats uz vçrtîbâm. Viòð, piemçram, galîgi neorientçjâs daudzâs lietâs, kas notika apkârt, sabiedrîbâ, arî par jaunâkajâm fi lmâm, teâtr iem vai populâriem cilvçkiem neinteresçjâs un tos nezinâja. Atceros gadîjumu Meþaparka sakristejâ – atnâca Artmane uz baznîcu, piegâja pie galda, pie kura sçdçja profesors – iespçjams, aizlûgumu lûgt vai ko citu –, un profesors pieraksta. (Un pie viòa vairâki cilvçki stâv rindâ, visi skatâs un klausâs – slavenâ aktrise!) Profesors vaicâ: "Kundze, kâ jûs sauc?" Aktrise samulst – to jût pçc viòas sakustçðanâs – un saka: "Vija

Artmane." Profesors raksta un runâ lîdz – "Vija..., kâ jûs teicât – Hartmane?"

A.B. (Smejas.) Protams, viòð nepazina aktierus, un ðo profesiju diez kâ neieredzçja!

I.O. Jâ, viòð teica: aktiera profesija ir meloðana. No malas varçtu ðíist – kâds dîvainis, kâ mucâ audzis. Bet pret to visu bija tâda gudrîba, zinâðanas un skaidrîba pretî! Kino un teâtris, un daudzas citas pârejoðas lietas nobâlçja viòa dziïo zinâðanu un izpratnes priekðâ, kas viòam bija citâs – daudz nozîmîgâkâs – lietâs. Kaut vai viòa valodu prasmes. Brîniðíîgas krievu, angïu, vâcu valodas zinâðanas. Viòð teica, ka neprotot zviedru valodu, tikai ðo to pateikt varot. Bet îstenîbâ viòð labi runâja arî ðajâ valodâ.

A.B. Vçl viòð runâja arî poliski, lasîja un runâja franciski.

I.O. Viòð arvien uzsvçra – mâcieties valodas, ja tev nav valodas, tu esi kurls un pa daïai arî akls. Un vçstures zinâðanas! Atceros viòa ieteikums bija tâds – nevajag jau daudz – vajag atcerçties apmçram gadskaitïus un personas, tad jau kâda skaidrîba vçsturç bûs. Viòa stâstîjumi par vçsturi bija aizraujoði. Tâpat kâ viòa sprediíi bija îpaði – tos speciâli nâca klausîties arî daudzi izglîtoti nebaznîcas cilvçki.

A.B. Prâtâ nâk vçl kâda zîmîga profesora îpaðîba – katrâ vîrieðu kârtas cilvçkâ viòð redzçja vai gribçja redzçt mâcîtâju.

I.O. Jâ, lîdzîgi kâ nereti meitu mâte noskata puisi, domâjot par to, vai tas bûtu labs znots vai ne, tâ arî profesors – tiklîdz ieraudzîja baznîcâ parâdâmies kâdu jaunu puisi, ðíiet, tûdaï domâja, vai tas varçtu bût noderîgs baznîcai. Reizçm viòð arî man jautâja: "Kas tas tâds ir, vai sakarîgs?" – ar domu, vai ir vçrts ðim pievçrst lielâku uzmanîbu kâ nâkamajam teologam.

A.B. Viòð diezgan bieþi arî pavisam maziem zçniem teica: "Bûsi mâcîtâjs!"

I.O. Jâ, bet vai bez ðâda – patiesîbâ nemaz nepamatota – entuziasma baznîca bûtu noturçjusies? Kâda tâ bûtu bijusi, varbût pilnîgi citâda?

A.B. Noteikti. Viòð apzinâjâs situâciju – iepriekðçjos gadus taèu jaunieðu baznîcâ tikpat kâ nebija. Kâ viòð pats to nemitîgi atkârtoja, tas bija liels brînums – pçkðòi uzrodas jaunieði, un vçl tâdi, kas interesçjas par Dieva vârdu.To viòð saprata kâ îpaðu Dieva darbu un nolûku. Un pats par to ïoti brînîjâs.

I.O. Kad profesors atnâca no lçìera, viòu norîkoja kalpot divâs draudzçs – t âdâs , kâdas ðod ien sauktu par neperspektîvâm – Olaines un Katlakalna draudzçs. Profesors stâstîja, kâ bija pirmajâs ziemâs: "Aizbraucu ar tramvaju lîdz galapunktam," – ar to laikam domâts

galapunkts, kas tolaik bija pie "Sarkanâ kvadrâta"–, "tad eju pâri Daugavai, atslçdzu baznîcu, pastâvu uz sliekðòa, atnâk çrìelniece, pagaida, vai bûs kâds vai nebûs, un tad sâkam dievkalpojumu." Cits varbût domâtu – ja neviens nenâk, ko tad tur gaidît, kâda jçga! Bet viòð ne.

A.B. Viòi svinçja dievkalpojumu, kaut divatâ vien. Vçlâk viòð par to laiku teica: "Mçs turçjâm sardzi!" Ja ðâda vieta ir, cilvçki var atnâkt. Tu jau nezini, kurâ brîdi tas var notikt, un tâ galu galâ arî bija. Man ðíiet, ka reizçm profesors dîvainâ kârtâ priecâjâs ne tik daudz par Meþaparka draudzi, kur tajâ laikâ, kad mçs sâkâm iet baznîcâ, pulcçjâs daudz ïauþu, arî jaunieðu – toreiz pat, ja neatnâci savlaicîgi, nemaz nebija, kur apsçsties –, bet viòð bija îpaði priecîgs par savu iemîïoto Olaines draudzi un dievnamu, ko viòð nemaz nesauca citâdi kâ par Olainîti. Tâ iepriekð ilgus gadus bija bijusi pamesta, aizmirsta un plika, bet tobrîd bija sâkusi atdzîvoties. Turklât tajâ savu ticîbas ceïu un kalpoðanu bija uzsâkuði divi mâcîtâji – Juris Uïìis un Oskars Skrodelis. Tas viòam bija kas îpaðs – redz, ðî necilâ draudzîte devusi baznîcai divus mâcîtâjus!

I.O. Jâ, lai gan Meþaparkâ notika lielas lietas, tomçr tas viòam nebija tik tuvs kâ Katlakalns vai Olaine.

A.B. Ievçroju, ka ar îpaðu cieòu viòð izturçjâs pret mâcîtâju mâtçm. Tas bija redzams ordinâcijas dievkalpojumos, kad viòð nâca apsveikt jaunos mâcîtâjus. Viòð piegâja klât arî mâtçm un ar lielu godbijîbu runâja ar tâm. Reiz viòð man teica – ðîs mâtes ir mâcçjuðas saviem dçliem iedot ko tâdu, kâ dçï tie ir tikuði atrasti par derîgiem Dieva vârda sludinâtâja amatam; un to viòð

20.–30. gadi

Broces zîm., 1801. gads

Apglabâts Katlakanla baznîcas dârzâ

(Turpinâjums 8. lpp.)

66 33

SarunaSarunaNr. 7 2006. gada oktobrisBIÍERU DRAUDZES AVÎZEBIÍERU DRAUDZES AVÎZE

Pieminiet savus vadîtâjus, kas

jums Dieva vârdu runâjuði!

Pieminiet savus vadîtâjus, kas

jums Dieva vârdu runâjuði!

1936.g. 12. jûlijâ Biíeru baznîcâ altâra daïâ pie sienas tiek uzlika melna granîta piemiòas plâksne 1. pasaules karâ un Brîvîbas cîòâs krituðajiem draudzes locekïiem.

1938.g. reìistrçts 1000 draudzes locekïu, to vidû 100 vâcieði.

1939. g. Biíeru kapos uzceï jaunu kaplièu.

1946. gadâ tiek kapitâli remontçtas çrìeles.

Tçvijas kara laikâ iet zudumâ svçtâ Vakarçdiena trauki, draudzes arhîvs. Okupâcijas vara rekvizç baznîcas zvanu.

1967.g. draudzes darbîba t iek pârtraukta, dievnams tiek atstâts likteòa varâ. Baznîcas iekðtelpas tiek izdemolçtas un izlaupîtas, soli sadedzinâti, iet bojâ çrìeles, lustra, sakrâlie trauki. Dievnamâ uz kâdu laiku tiek iekârtotas noliktavas, vçlâk tajâ tiek bûvçtas pat jahtas, lîdz beidzot tur ierîko kombinâta "Mâksla" vitrâþu darbnîcu. Tas, iespçjams, pasargâ

dievnamu no pilnî-gas izpostîðanas.

1989.g. Pûpolu svçtdienâ pçc 22 gadu pâtraukuma Biíeru baznîcâ atkal notiek dievkalpo-jums – to vada virsmâcîtâjs Roberts Emîls Feldmanis. T u r p m â k d i e v -kalpojumi notiek ka t ru svçtd ienu. Mâcîtâjs Feldmanis sev palîgâ kalpot B i í e r u d r a u d z ç aicina teoloìijas studentus – Mâri Lukaðevicu, Agri S u t r u , G u n d a r u Bâkul i u .c . Pçc draudzes darbîbas atsâkðanâs, sâkas arî d ievnama a t j au-noðana. Kombinâts "Mâks la" uz l iek jaunu kapara jumtu, izgatavo un uzstâda baznîcas tornî jaunu a p z e l t î t u g a i l i (iepriekðçjo ðau-d î d a m i e s b i j a sabojâjuði sarkan-armieði).

1991.g. Biíeru d r a u d z e i e g û s t pastâvîgu mâcîtâju – p ç c o r d i n â c i j a s draudzes mâcîtâja

a m a t â s t â j â s Aleksandrs Bite.

1992.g. tiek saòemts ziedojums no Vâcijas Ziemeïelbas baznîcas – sâkas ârçjâs fasâdes un iekðtelpu remonts. Dievnamâ tiek uzbûvçts jauns – marmora – altâris, plaðajâ altâra telpâ uzklâta arî marmora grîda, izgatavoti soli; savâ vecajâ vietâ atgriezusies lielâ baznîcas lustra, kura kâdu laiku bija greznojusi Rundâles pils zâli; svçtdienas skolas vajadzîbâm sakristejâ tiek izbûvçts otrais stâvs.

1996.g. 6. oktobrî draudze svin sava dievnama 230 gadu jubileju – notiek pateicîbas dievkalpojums.

1 9 9 8 . g . t i e k k r â s o t a s dievnama ârsienas.

2003.g. negaidîti tiek atgûta 17. gs. glezna "Kristus pie krusta", kas 1970. gada 23. jûlijâ bija izzagta no dievnama sakristejas.

2005.g. Biíeru dievnams tiek iekïauts Eiropas kultûras mantojuma Latvijas 100 sakoptâko kultûras pieminekïu sarakstâ. Draudze pieaugusi lîdz 458 reìistrçtiem draudzes locekïiem.

30. aprîlî Rîgas Domâ evaòìçlista amatâ tiek iesvçtîts Biíeru draudzes loceklis, Lutera Akadçmija students Guntars Baikovs. No ðâ brîþa viòð svçtdienâs palîdz draudzes mâcîtâjam izdalît Svçto Vakarçdienu un reizi mçnesî saka sprediíi.

Jûnijâ iznâk "Biíeru Draudzes Avîzes" pirmais numurs.

2006.gada 1. oktobrî draudze svin sava dievnama 240. dzimðanas dienu. Dievkalpojumâ sprediíi saka arhibîskaps Jânis Vanags. Kalpo mâcîtâjs Aleksandrs Bite, evaòìçlists Guntars Baikovs. Svçto Rakstu lasîjumus lasa Uldis Ðneiders.

Daudzi no mums ar dziïu cieòu un pateicîbu atceras savu pirmo mâcîtâju – virsmâcîtâju un teoloìijas doktoru Robertu Feldmani (1910–2002) –, kura vadîbâ 1989. gadâ Biíeru draudze atjaunoja savu darbîbu pçc 22 gadu ilga piespiedu pârtraukuma. Viòð ielika pamatu mûsu tagadçjai draudzei – patiesu, labu Jçzus Kristus pamatu, uz kura mçs tâlâk ceïam savu draudzi arî ðodien.

Roberts Feldmanis bija kas vairâk nekâ vienkârði mâcîtâjs – to skaidri juta ikkatrs, kas ar viòu saskârâs. Viòa daudzie garîgie dçli – jaunie mâcîtâji un teoloìijas studenti – ar dziïu cieòu sâka viòu dçvçt par tçvu un profesoru. Ðie divi apzîmçjumi – tçvs un profesors – viòam tik cieði un dabiski pielipa, ka beigâs visi, kas vien viòu tuvâk pazina, sauca tikai ðajos vârdos.

Ðajâ avîzes numurâ, kas veltîts mûsu draudzes un dievnama jubi lejai , piedâvâjam divu profesora dçlu – draudzes mâcîtâja Aleksandra Bites un priekðnieka Ivo Ozoliòa – sarunu, kurâ tie dalîjâs atmiòâs par savu garîgo tçvu.

A.B. Mûsu draudze bija viena no pirmajâm, kas Atmodas laikâ tika atjaunota. Kad profesors nolçma íerties pie Biíeru draudzes atjaunoðanas, bija, protams, jârunâ arî ar priekðniecîbu, ar baznîcas vadîbu, un viòð gâja pie Rîgas iecirkòa prâvesta G. Zâlîða. Prâvests teicis: "Nu kurð tad tur, tai Biíeru baznîcâ, ies, kam tâ vajadzîga! Mums ir pilns ar tukðâm baznîcâm pilsçtas centrâ! Kâdçï vçl vienu sapostîtu dievnamu atjaunot, ja tie, kas ir daudz labâkâ stâvoklî, stâv tukði!" Taèu profesors bija neðaubîgs – Biíeru dievnamam atkal jâkïûst par vietu, kur Dieva vârds top sludinâts un pulcçjas kristîgâ draudze. Viòa pârliecîba bija tâda: izpostîtajâ Biíeru dievnamâ vispirms ir jâsâk noturçt regulâri dievkalpojumi, lai ap Dieva vârdu un sakramentiem pulcçtos un veidotos draudze, kas tad arî dievnamu palçnâm varçtu atjaunot un sapost. Ar ðâdu p r o f e s o r a i e d v e s t u p â r l i e c î b u dievkalpojumi iesâkâs arî citos pavisam izpostîtos dievnamos vai pat drupâs – Krimuldas baznîcâ, Augðâmcelðanâs draudzç Lielajos kapos, Jçkaba kapelâ, kas arî atrodas Lielajos kapos, un citur. Tagad tur visur ir izveidojuðâs stipras draudzes, kas ir atjaunojuðas un sakopuðas savus dievnamus.

I.O. Profesoram bija viegla roka – viss, kam viòð íçrâs klât, labi un viegli paðíîrâs. Viòam paðíîrâs pat pavisam bezcerîgas lietas – bez îpaða atbalsta, bez naudas. Tâ

viòð savulaik arî Olaines dievnamu bija atjaunojis, izremontçjis – tad, kad tur uz dievkalpojumiem nâca tikai daþi cilvçki. Viòð prata arî iedvesmot un aizraut sev lîdzi citus.

A.B. Profesoram Feldmanim bija îpaðs garîgs skatîjums uz visu apkârt notiekoðo. Atceros kâdu viòa teicienu: "Dievam ir cita aritmçtika." Ðajâ sakarâ profesors bieþi pieminçja, ka savulaik baznîcas vadîba bija mçìinâjusi to, ko tagad sauktu par draudþu optimizâciju. "Mazâs un neperspektîvâs" draudzes apvienoja, domâjot tâ: ir divas mazas draudzîtes, vienâ – 30 cilvçku, otrâ – 40, nu apvienosim tâs, un bûs viena lielâka draudze, kurâ ir 70 cilvçku. Apvieno, un pçc neilga laika vienalga paliek tikai 40. Un notiek arî otrâdi – ir vçrts veidot jaunu draudzi, pat ja tâs tuvumâ ir cita baznîca, kâ tas, piemçram, pçc profesora ierosmes notika ar Augðâmcelðanâs un Kristus draudzçm, kas abas atrodas Lielajos kapos. Netâlu taèu ir arî Jaunâ Ìertrûdes baznîca, tâdçï daudzi par domu dibinât Kristus draudzi bija pavisam skeptiski – kurð tad tur – uz kapiem – nâks! Tomçr arî ðajâ ziòâ profesoram izrâdîjâs taisnîba – katra draudze pati par sevi ir îpaðs lielums Dieva acîs, kuru Dievs pats arî veido un vada pa Viòam vien zinâmiem ceïiem.

I.O. Jâ, gan. Ðajâs lietâs racionâlisms neder, te ir citi likumi, kas man nav îsti saprotami, taèu tie darbojas – neatkarîgi no mums.

A.B. Visas profesora rîcîbas pamatâ bija ticîba un pilnîga païâvîba uz Dieva visvarenîbu, ka Dievs tieðâm var darît visu nepiecieðamo arî mûsu dzîvçs un vajadzîbâs. Viòð bieþi pamâcîja un atgâdinâja: "Neejiet ar savu neticîbu pa priekðu, sacîdami "Tur jau nekâ nebûs"." To viòð attiecinâja uz ïaudîm, kas gan mçìina kâdas lietas darît, un pat Dievu lûgt, taèu dara to ar ðaubâm un neticîbu.

Taisni apbrînojami, lielâkâ daïa no mums iepazina profesoru, kad viòð bija jau labi gados, bet dzirkstoðu optimismu un sava veida maksimâlismu no viòa varçja pamâcîties jebkurð jaunais!

I.O. Jâ, profesors bija ïoti jauneklîgs, reiz viòð, bûdams tâdâ labâ noskaòojumâ, teica: "Zini, es nejûtu nekâdu starpîbu vecuma ziòâ starp mani un jums, tikai tâ miesa gan netur lîdzi!" Viòð jau bija ïoti dzîvîgs, mundrs un kustîgs, cik nu viòa locekïi to ïâva. Viòam bija arî îpaða stâja, kustîbas un manieres. Un viòð vienmçr staigâja tikai baltâ kreklâ ar piepogâjamu apkaklîti – arî mâjâs. Vai gan viòð kâdreiz mâjâs ir redzçts èîbâs? Varbût vienîgi paðâ pçdçjâ laikâ, kad jau bija pavisam slims.

A.B. Arî mâjâs, pat bûdams viens, viòð bija saìçrbies solîdi, savâ ziòâ pat izsmalcinâti, vienmçr ar kaklasaiti. Atceros, viòð ïoti sûrojâs par to, ka nevar vairs nopirkt kaloðas, – viòð runâ par tâm un stâsta, cik gan tas it labi, ka vari uzvilkt kurpes un pa virsu kaloðas, tad vari izbrist kaut peïíi vai dubïus, – novelc kaloðas, un tu esi tîrâs kurpçs, ej kaut ciemos!

Tomçr, lai cik mundrs un jauneklîgs viòð bija, veselîba viòam bija daudz sliktâka nekâ vairumam viòa gadagâjuma ïauþu. Jau 28 gadu vecumâ viòam it kâ ârstu kïûdas dçï tika izoperçta viena plauða, tâdçï visu atlikuðo mûþu viòð pastâvîgi tika uzlûkots par tâdu kâ "nâves kandidâtu". Kapu kraukïi íçrca gan tad, kad viòam èekistu laipnîbas dçï nâcâs pârcelties no Latvijas uz Staïina aizurâlu universitâtçm: "Ðis jau atpakaï neatgriezîsies," – gan tad, kad viòð brînumainâ kârtâ ar vçl vairâk iedragâtu veselîbu tika pçc vairâkiem "intensîvu studiju" gadiem palaists mâjâs: "Tas jau ilgi vairs nenovilks.” Taèu Dievs bija lçmis citâdi.

Kad mçs viòu iepazinâm viòð jau bija gandrîz 80 gadus vecs un daþâdâm nopietnâm kaitçm apgrûtinâts – gandrîz visu mûþu ar vienu plauðu, divreiz zaudçjis redzi un atkal atguvis, vçlâk arî ar ârkârtîgi plaðu un dziïu gangrenozu trofisko èûlu uz kâjas, par kuru visi mediíi, izòemot vienu, ðûpoja galvas un teica: "Tâ ir neizbçgama amputâcija, palikðana uz gultas un aizieðana no dzîves pusgada laikâ." Taèu arî tad viss notika "ne tâ, kâ pie normâliem cilvçkiem" – profesors aizgâja no ðîs pasaules ar pavisam citâm kaitçm, bet kâja, Biíeru baznîcai 230 gadi

Ar Eiropas kultûras mantojuma karogu

Biíeru dievnamâ vitrâþistu darbnîca

Pirms atjaunoðanas

BDA

44 55

Draudzes locekïi stâstaDraudzes locekïi stâstaNr. 7 2006. gada oktobrisBIÍERU DRAUDZES AVÎZEBIÍERU DRAUDZES AVÎZE

Mana draudzeMana draudzeDievnama jubileju sagaidot, lûdzâm arî

daþus ilggadçjus un aktîvus draudzes locekïus pastâstît par to, kâ viòi ienâkuði mûsu draudzç un ko viòiem nozîmç ðeit bût.

Stâsta VIJA SPROÌEE s m u ð e i t

k o p ð p i r m â dievkal-pojuma. Vienmçr esmu gâjusi uz baznîcu un bijusi ticîga, b e t B i í e r o s nokïuvu tâpçc, ka avîzç izlasîjâm paziòojumu, ka t iek at jaunota Biíeru baznîcas darbîba un tajâ atsâksies dievkalpojumi. Tas bija atmodas laiks, un toreiz ieðana uz baznîcu bija arî zinâms protests pret komunistisko reþîmu. Tagad tas var likties dîvaini, ka ticîba var bût arî protests, tomçr tâ bija. Mçs ar vîru Uldi un t r i m d ç l i e m a t n â c â m u z p i r m o dievkalpojumu un tâ arî esam palikuði Biíeru draudzç, lai gan pati esmu kristîta Jâòa draudzç.

Sâkumâ te izskatîjâs citâdi. Viss bija tukðs, man ðíiet, ka vçl pat kanceles nebija. Baznîcâ bija palikuðas stalaþas no vitrâþistu darboðanâs. Sçdçjâm uz neçvelçtiem soliem. Mâcîtâjs toreiz bija jauns cilvçks – Mâris Lukaðçvics. Viòð vçlâk aizbrauca uz Ameriku.

Seviðíi bîstami te bija puèa laikâ – 1991. gada augustâ. 19. augustâ bija draudzes sapulce, bet ârâ pie baznîcas stâvçja tanks. Mçs ar vîru bijâm atvaïinâjumâ, un tad vîram zvanîja no darba, no slimnîcas, ka viòu esot meklçjuði divi vîrieði. Mçs domâjâm, ka èekisti atnâkuði pakaï, bet vçlâk atklâjâs, ka tie bijuði draudzes vîri. Viòi bija nâkuði, lai aicinâtu uz to paðu sapulci.

Draudze pa ðiem gadiem ir ïoti mainîjusies. Sâkumâ lielâkâ daïa nâcçju bija veci cilvçki, bet kopâ ar Biti no Meþaparka draudzes sâka nâkt neliels jaunu cilvçku pulciòð. Paðreiz daïa veco jau ir miruði, un draudzç daudz vairâk ir jaunu cilvçku. Tas ir labi, un ir labi, ka bçrniòi nâk dievnamâ. Ja bçrnîbâ cilvçks nav gâjis baznîcâ, tas var bût liels zaudçjums turpmâkajâ dzîvç. Mani netraucç, ja bçrni arî reizçm patrokðòo. Es to saprotu un pieòemu.

Bût ðeit, ðajâ draudzç, mums nozîmç ïoti daudz. Te mçs gûstam dvçseles mieru

un atbrîvoðanos no rûpçm. Un mçs jûtam nepiecieðamîbu ðurp nâkt. Var jau Dievu lûgt arî citâ dievnamâ, bet tas tomçr nav tâ. K a d e s m u â r z e m ç s , e j u u z dievkalpojumiem arî tur, esmu bijusi arî katoïu baznîcâs, tomçr savâ draudzç ir vislabâk. Te es esmu starp savçjiem un jûtos kâ ìimenç. Redzi, kâ no bçrniòa, kas vçl nesen gulçja groziòâ zem eglîtes, izaug liels puisis. Redzi, kâ draudzes jaunieði precas, kâ viòiem jau paðiem dzimst bçrni. Mûsu draudze ir ïoti ìimeniska. Un es domâju, ka lielâ mçrâ to veicina arî ekskursijas un citi pasâkumi. Izbraukumi vienmçr ir pârdomâti un ar pârsteigumiem, un, galvenais, vecâki draudzes locekïi tajos netiek atstumti, par viòiem tiek gâdâts. Tas ir labi, un tâ vajag bût. Ðeit, Biíeros, es jûtu lielu sirsnîbu un cilvçcîbu. Daudzus, protams, pazîstu tikai no skata, tomçr katrs cilvçks man ir dârgs, jo viòð ir no manas draudzes.

Mani bçrni te ir kristîti un iesvçtîti, arî mazbçrni kristîti. Mâcîtâjs Bite ir izvadîjis manu tçvu un mâsu. Arî tas man ir svarîgi. Un man patîk, ka mûsu mâcîtâjs ir tâds konservatîvs. Ja tâ nebûs, tad te visi drîz varbût roku dejos. Katrai lietai ir sava vieta. Un baznîcâ tâs ir nemainîgas mûþîgâs vçrtîbas.

Stâsta ANDRIS SPRICISMans ceïð

p i e D i e v a bija ðâds – p i r m â u z b a z n î c u aizgâja mana meita Sandra. T a s b i j a 1992. gadâ, bet vispirms viòa sâka iet Meþapa rka draudzç. Pçc gada arî es sâku iet uz dievkalpojumiem, gâjâm arî uz Jçzus baznîcu. Meþaparkâ dzirdçjâm profesoru Robertu Feldmani sludinâm Dieva Vârdu, un tas uz mani atstâja lielu un dziïu iespaidu. Tobrîd arî Aleksandrs Bite kalpoja Meþaparka draudzç. Viòð bija tas, kas mani uzaicinâja uz Biíeru draudzi. Un jau 1994. gadâ es sâku nâkt uz dievkalpojumiem Biíeru baznîcâ. Liela nozîme bija tieði mâcîtâja uzaicinâjumam, tas man dziïi palicis sirdî, un tâ esmu

Biíeros lîdz ðodienai. Ðî ir mana îstâ draudze. Esmu pateicîgs Dievam, ka varu bût ðajâ draudzç, kurâ esmu arî 1998. gadâ iesvçtîts. Kristîts gan esmu zîdaiòa vecumâ Jaunajâ Svçtâs Ìertrûdes baznîcâ.

Manuprât, mûsu draudze ir ïoti jauka. Visu laiku nâk klât jauni cilvçki, bet kopîbas sajûta paliek. Tâ patieðâm ir liela Dieva dâvana, ka draudzç varu justies savstarpçjâ brâïu un mâsu mîlestîbâ. Toreiz, kad es atnâcu, te jau bija Valentîns Surenkovs, Jânis Ðneiders un citi. Vairâki mîïi brâïi un mâsas nu jau ir aizgâjuði Dieva mierâ, îpaði es gribçtu pieminçt bijuðo diakonijas vadîtâju Elizabeti Surenkovu. Viòa draudzei ir ïoti daudz devusi.

Draudzes dzîve ir harmoniska, tas sakâms arî par pasâkumiem, kas saskanîgi papildina viens otru. Brîniðíîgas ir Bîbeles stundas – tâ ir lieliska iespçja dzirdçt Dieva vârdus un to skaidrojumus, ko sniedz mûsu mâcîtâjs Aleksandrs Bite. Jau vairâkus gadus eju uz ðîm stundâm, un es nevaru kâdu tematu îpaði izcelt – man tâs visas ir bijuðas nozîmîgas. Vçrtîgas ir lasîtâju klubiòa tikðanâs reizes, kad pârrunâjam lasîto, arî izdevuma "Dzîvîbas Vârds" pârsprieðana pieder pie tâm lietâm, kas ir stiprinâjuðas manu pârliecîbu un ticîbu. Atmiòâ ir palikuðas arî talkas. Domâju, ka praktiskâ darboðanâs ir veicinâjusi draudzes kopîbu.

Ir labi, ka mûsu draudzç bez svçtdienas dievkalpojumiem ir arî rîta dievkalpojumi otrdienâs. Paldies Dievam, ka arî tajâs dienâs varam bût dievnamâ. Tomçr visbûtiskâkais ir tas, ka Dieva vârds mûsu draudzç tiek skaidri sludinâts, un es no savas puses varu vienîgi teikt pateicîbu Dievam par iespçju bût Biíeru draudzç, kur tas tâ notiek. Manâ dzîvç tam ir liela nozîme, un es nemaz citâdi sevi nevaru iedomâties. Atrodoties mîïajâ Biíeru draudzç, man ir dota iespçja saprast, cik nozîmîgi cilvçkam ir neklausît sava prâta gudrîbai, bet visâs lietâs païauties uz Dievu. Kâ vçsta Dieva Vârds Salamana pamâcîbâs: "Païaujies uz To Kungu no visas sirds un nepaïaujies uz sava prâta gudrîbu, bet domâ uz To Kungu visos savos ceïos, tad Viòð darîs lîdzenas tavas tekas."

Stâsta MÂRÎTE JEVSEJEVA1938. gadâ es

sâku iet Biíeru skolâ, bet iesvçtîja mani kara laikâ 1943. vai 1944. g a d â . B i í e r u draudze toreiz bija liela, cilvçki nâca no D r e i l i ò i e m , Stopiòiem, jo tur s a v a s b a z n î c a s

nebija. Mâcîtâjs tolaik bija Pçteris Kleperis. Dievkalpojumi gan nenotika katru svçtdienu kâ tagad. Mâcîtâjs dzîvoja Rîgâ, un tajâs svçtdienâs, kad bija dievkalpojumi, viòam ar pajûgu brauca pakaï. Un pie Dievgalda mçs arî negâjâm katru dievkalpojumu, bija noteikts, cik reiþu gadâ Svçtais Vakarçdiens tiks dâvâts, un tas nebija katrâ dievkalpojumâ. Ja salîdzina dievkalpojumus toreiz un tagad, tad tâ bûtiskâkâ atðíirîba ir tâ, ka toreiz baznîcâ neòçma lîdzi bçrnus. Es nezinu, vai nedrîkstçja vai negribçja, bet tâ bija iegâjies, ka bçrnu nokristîja un tad lîdz skolas vecumam viòð baznîcâ negâja. Kâdreiz jau droði vien paòçma lîdzi, bet tâdu nodarbîbu kâ tagad noteikti nebija. Ticîbas mâcîbu sâka mâcît skolâ. Tur notika cilvçka ievadîðana ticîbas ceïâ. Ticîbas mâcîba mums bija reizi nedçïâ, bet lûgðana gan bija katru rîtu. Tiklîdz noskançja zvans, mçs visi gâjâm pielûgt Dievu. Nebija iedomâjams, ka stundas varçtu sâkties bez lûgðanas, un es nesaprotu, kâpçc tagad skolâs ðî kârtîba netiek atjaunota. Rîta lûgðanas nevadîja mâcîtâjs, bet gan kâds no skolas vadîbas. Turpretî ticîbas mâcîbas stundas pasniedza draudzes mâcîtâjs. Un attieksme pret viòu tieðâm bija îpaða. Kad Kleperis parâdîjâs, tad mçs, bçrni, viòu uztvçrâm kâ Dievu, mâcîtâjs bija kâ Dievs. Prâtâ man palikuðas arî îpaðâs reizes, kad baznîcâ notika iesvçtîbas. Tas parasti bija Vasarsvçtkos, kad iesvçtîti tika visi 18 gadus sasnieguðie apkârtnes jaunieði. Reizçm iesvçtâmo bija kâdi 30–40 cilvçku. Un tad viss baznîcas kalniòð bija pilns ar baltâs drçbçs tçrptiem jaunieðiem. Bija ziedu klçpji, un viss tik svinîgi!

Mani gan iesvçtîja jau 12 gadu vecumâ, tâpçc ka bija kara laiks. Arî pçc kara es turpinâju nâkt baznîcâ, bet tad draudzes dzîve jau bija stipri mainîjusies. Kad baznîcu slçdza, tas visiem bija liels pârdzîvojums. Atceros, kad mçs ar mâsu glabâjâm tçvu, tad stâvçjâm kapos un redzçjâm, kâ no baznîcas puses vairâki krievu jaunekïi, pârìçrbuðies mâcîtâja drçbçs, paòçmuði rokâs krustus un citas baznîcas lietas, nâca uz kapiem, viòi bïaustîjâs un òirgâjâs. Baznîca tika demolçta. Tas bija ðausmîgs laiks, un ðausmîgi bija cilvçku pârdzîvojumi.

Kad Biíeros dievkalpojumi nenotika, esmu gâjusi uz Domu, uz Sv. Ìertrûdes baznîcu, bet visu laiku esmu ilgojusies pçc savas Biíeru draudzes. Pateicos Dievam, ka mûsu lûgðanas tika uzklausîtas un Atmodas laikâ draudze atsâka darboties. Es biju tik priecîga! Biju gatava darît visus darbus – slaucît grîdas, mazgât logus, lai tikai kaut kâ palîdzçtu baznîcai darboties. Esmu pateicîga, ka man ir ïauts piedzîvot arî draudzes ðodienu, jo esmu sapratusi, ka bez baznîcas, bez Dieva es nevaru dzîvot.

Es nevaru dzîvot bez mûsu draudzes un mâcîtâja. Ja kâdu svçtdienu neesmu bijusi dievnamâ, man patieðâm ir sajûta, ka manai dzîvei trûkst visbûtiskâkâ.

Stâsta ASTRA AUNIÒA Ir pagâjuði

jau 20 gadi, kopð vairâk v a i m a z â k esmu baznîcâ, un man ðíiet, ka visus ðos g a d u s e s mâcîjos, kas ir grçku piedo-ðana un Dieva lielâ þçlastîba.

Kristîta un iesvçtîta esmu J a u n a j â Ì e r t r û d ç 1986. gadâ. Kâdi no maniem draugiem bija cîtîgi "Meþaparka bîskapijas" piekritçji, tâpçc diezgan labi zinâju, kas notiek arî baznîcas íçíî. Tâ kâ tajâ laikâ Meþaparks un Ìertrûde bija tâdi kâ pretpoli, tad pârgâju uz Biíeru draudzi, reizçm gan gâju uz dievkalpojumiem arî Meþaparkâ. Par draudzes sekretâri mani ievçlçja pçc tam, kad nomira Jâòa Loèa sieva Ârija Ozoliòas kundze. Centos darît savu darbu pçc labâkâs sapraðanas, taèu ne jau vienmçr viss izdevâs. Reizçm tas bija arî tâds nebûðanu laiks, kaut gan tas mûs visus norûdija garîgi, un Dieva acîm jau nekas nav apslçpts.

Mâcîtâji mainîjâs viens pçc otra. Kad draudzç sâka kalpot Aleksandrs Bite, sâkumâ uz viòu raudzîjos diezgan rezervçti. Bet nu jau Aleksandrs gadiem ilgi kalpo draudzç. No daþiem desmitiem baznîcçnu tagad draudze ir vareni izaugusi.

Tajâ laikâ profesors Feldmanis mums visiem bija pamatîgs stiprinâjums ticîbâ. Viòð zinâja padomu visâs lietâs – sâkot no altâra un ziedu kârtoðanas un beidzot ar kafijas vârîðanu. Pietika vienu reizi dzirdçt, lai gribçtos viòâ klausîties vçl un vçl, kamçr sajuties Kristus patvçrumâ. Ja kâdâm lietâm viòa skatîjumâ bija jâbût citâdâm, tad viòð teica: "Tâ ne, " – mazliet paklusçja un tad paskaidroja, kâ vajadzçtu bût. Toreiz ðíita, ka nemaz nekas nav jâjautâ, pietika vien dzirdçt, ko viòð teica un elpot baznîcas gaisu. Un vecâs baznîcâs ir tâda îpatnçja smarþa, tâpat arî vecâs dziesmu grâmatas smarþo îpatnçji. Tâs meklçjâm antikvariâtos un lasîjâm vecajâ drukâ. Un ar katru dievkalpojumu grâmatu vajadzçja vairâk, jo baznîcçni nâca arvien klât. Mçs ilgi no tâm dziedâjâm – lîdz pat 2000. gada beigâm.

Pirmo laiku altâri uzstutçjâm katru

sestdienu no jauna. Tâs bija divas sastatnes, uz kurâm uzlika alumînija plâksni, ko pârklâja ar altârsegu. Sâkumâ bija tikai viena altârsega un daþas vienkârðas baltas sedziòas, ko pârsedzâm pâri. Lielâkâ greznîba bija krucifikss un, protams, – ziedi. Tos parasti salasîjâm tuvçjâs pïavâs, reizçm arî pirkâm, tomçr zaïumus salasîjâm pa ceïam vai pïavâ pie dievnama. Pçc dievkalpojuma altâri novâca lîdz nâkamai sestdienai. Altâra sedziòas bieþi mazgâjâm un iestîvinâjâm.

Lielas ziedu kârtotâjas bija Linda, Vanda, Gita, Þanete, Vija, protams, arî citi. Vçlâk arî es to darîju. Sâkumâ gan baznîcu vienmçr iztîrîja Jânis Loès. Notika remontdarbi, un to netîrîbu nebija iespçjams savâkt. Reiz ar Vandu Brûveli atnâkam un redzam – apmetums nosists no griestiem. Baznîcâ nevarçja ieiet. Pasçdçjâm uzkalniòâ, parunâjâm, salikâm ziedus vâzçs un gâjâm prom. Otrâ rîtâ, tas ir, svçtdienâ, viss bija iztîrîts, un tas noteikti bija prasîjis ne vienu vien stundu smaga darba. Ziedus izvçlçjâmies atbilstoði gadalaikam un baznîcas svçtkiem. Baltâs vâzes tika atvestas no Liepâjas, kâ arî divas melnâs speciâli Lielajai Piektdienai. Profesors ziedu atbilstîbu pamatoja Rakstos, un mçs centâmies sekot viòa norâdçm. Daþi piemçri: Ziemsvçtkos – balti ziedi ar mûþzaïiem augiem, jo "mazs Kristus Bçrniòð ir piedzimis, kura nopelni iesniegsies mûþîbâ". Visskaistâkâs, manuprât, ðai reizei ir baltâs acâlijas.

Pûpolsvçtdienâ – palmu zari (pûpoli), jo ar palmu zariem tiek klâts Kristus ceïð uz Jeruzalemi.

Zaïajâ Ceturtdienâ – izplaucçti bçrzu vai kâda cita koka zari; tûlît tiks atstâta Jaunâ Derîba Svçtajâ Vakarçdienâ, tâtad plauks jauna dzîvîba.

Lielajâ Piektdienâ – piecas tumði sarkanas rozes un çrkðíu zari, tas simbolizç Kristus brûces un çrkðíu vainagu. Leknâs roþu lapas parasti izplûcâm tâdas retâkas, lai izceïas ziedi.

Klusajâ Sestdienâ – melnas altârsegas, bez ziediem – tikai sveces, jo Kristus dus kapâ.

Lieldienâs – dzeltenas narcises vai kâdi citi saulaini dzelteni ziedi, jo Kristus ir augðâmcçlies.

Debesbraukðanas dienâ – gaiði zilas neaizmirstulîtes, tieði ap to laiku tâs arî zied.

Vasarssvçtkos – rozes, sarkanas kâ liesmu mçles, jo Svçtais Gars kâ liesmu mçles tika izliets pâr mâcekïiem.

Trîsvienîbas svçtkos – varçtu bût lilijas, kas simbolizç godîbu un pilnîbu.

Visu Cieðanu laiku uz altâra varçtu bût kâds izteiksmîgs sauss zars, tâ mçs parasti arî likâm. BDA