oil distribution poland
TRANSCRIPT
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 1/9
Copyright: Wysza Szkoła Logistyki, Pozna, Polska
Cytowanie: Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce. LogForum 5 4,3
URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3Zatwierdzono: 20.10.2009, on-line: 29.11.2009.
LogForum
> Elektroniczne czasopismo naukowe z dziedziny logistyki <
ISSN 1734-459X
2009
Vol. 5
Issue 4
No 3
http://www.logforum.net
ANALIZA ROZWOJU SYSTEMU DYSTRYBUCJI PALIW PŁYNNYCH
W POLSCE
Bogusz Winicki, Artur Kujawski, Marcin Breitsprecher
Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin, Polska
STRESZCZENIE. Analiza obejmuje system przesyłu produktów naftowych, tj. oleju napdowego i etylin z miejsc
produkcji do odbiorców hurtowych. Analiz przeprowadzono z uwzgldnieniem dost pnych i prognozowanych danych
makroekonomicznych i informacji uzyskanych od najwikszych producentów paliw w Polsce. Charakterystyka systemu pokazuje, e opiera si on na wykorzystaniu sieci ruroci gów produktowych uzupełnionej transportem kolejowym.Odbiorcami hurtowymi s bazy paliw pełni ce funkcje przeładunkowo-składowe. Analiza przestrzenna sieci baz paliw
dokonana z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego wykazuje, e iloü, wielkoü oraz połoenie baz nie odpowiada obecnym i przyszłym potrzebom rynku paliw płynnych w Polsce. St d dokonano weryfikacji istniej cej
sieci baz paliw płynnych oraz dokonano wskaza lokalizacyjnych dla nowobudowanych baz. W efekcie analizy powstałanowa sieü baz - centrów dystrybucji. Zaplanowano równie budow nowych odcinków ruroci gów dystrybucyjnych
zaopatruj cych wskazane wczeniej bazy. Analiza koczy si sformułowaniem ogólnych i szczegółowych wnioskówodnosz cych si do rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
Słowa kluczowe: transport ruroci gowy, paliwa płynne, centra dystrybucji, system dystrybucji, bazy paliw płynnych.
CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU ZAOPATRZENIA I DYSTRYBUCJI PALIW
PŁYNNYCH W POLSCE
Od dawna wany jest temat bezpieczestwa energetycznego naszego kraju w zakresie dostaw paliw płynnych. Brak ci głoci dostaw paliw dla odbiorców hurtowych i detalicznych lub ograniczenie tychdostaw, moe gwałtownie pogorszyü kondycj całej gospodarki kraju. Jest to niestety gro ba realna,
bior c pod uwag ródła pochodzenia i moliwoci magazynowania w naszym kraju produktównaftowych. Autonomicznoü Polski w zakresie zapewnienia ci głoci dostaw paliw płynnych jest
ograniczona. W Polsce wydobywa si zaledwie 700-900 tys. ton ropy naftowej przy potrzebach polskich rafinerii wynosz cych ok. 20 mln ton w skali roku [Pastwowy Instytut Geologiczny 2009].Moliwoci magazynowe, obecnie stopniowo zwikszane, docelowo pozwol na zgromadzenie
zaledwie trzymiesicznych zapasów paliw. Dodatkowym, ale niezwykle istotnym aspektemzapewnienia bezpieczestwa dostaw jest sprawny i efektywny ekonomicznie system dystrybucji
produktów naftowych na terenie całego kraju.
Istotne jest, e zapotrzebowanie kraju na rop naftow ci gle wzrasta pomimo unijnej politykirozwoju produkcji paliw alternatywnych, w szczególnoci biopaliw (Udział biopaliw w rynku paliwciekłych Unii Europejskiej powinien w 2010 r. wynosiü 5,75% [Materiały Operatora LogistycznegoPaliw Płynnych 2009]). Sprzeda produktów naftowych, obejmuj cych benzyny silnikowe, olejnapdowy, lekki olej opałowy i paliwo lotnicze, z roku na rok zwiksza si. W Polsce najwicej
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 2/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
2
sprzedaje si benzyn i oleju napdowego, przy czym obserwuje si utrzymuj c si od kilku lattendencj wzrostu udziału oleju napdowego w sprzeday produktów naftowych ogółem. W latach1997-2007 sprzeda oleju napdowego wzrosła z 6363 tys. ton do 9530 tys. ton, gdy w tym samymokresie sprzeda lekkiego oleju opałowego pozostała na tym samym poziomie, a sprzeda benzynzmniejszyła si z 5185 tys. ton do 4144 tys. Prognozy przewiduj utrzymanie si tej tendencji
w przyszłych latach. Mona załoyü wzrost sprzeday paliw ogółem z poziomu 15 mln ton w 2007roku do ok. 20 mln ton w 2011, w tym czasie udział oleju napdowego w sprzeday ogółem zwikszysi z 63% do ok. 80% (rysunek 1).
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
1 99 7 19 98 1 999 2 00 0 20 01 2 002 200 3 20 04 2 00 5 2006 2007 200 8 2 009 201
S p r z e d a p
a l i w
[ t y s .
t o n ]
Lata
Prognozy sporz dzono na podstawie wykresu linii t rendu wyznaczanej jako wielomian drugiego stopnia.(Projections based on the trend line graph set as a second-degree polynomial.)
Dla ON: y = 97,157x2 - 889,37x + 7556,5; dla benzyn: y = 4,2191x2 - 197,97x + 5633.
ródło: GUS, 1998-2008
Rys. 1. Wielkoü sprzeday produktów naftowych w Polsce w latach 1997-2007 oraz prognoza do roku 2011
Fig. 1. The sales of petroleum products in Poland in the years 1997-2007 and forecast up to 2011
Ropa naftowa importowana jest w 96% z Rosji za porednictwem ruroci gu "Przyja". Jedyn realn alternatyw dla kierunku wschodniego s dostawy z uyciem transportu morskiego poprzez portw Gdasku, lecz uwarunkowania technologiczne oraz ekonomiczne marginalizuj to rozwi zanie.Odbiorcami ropy naftowej w Polsce s dwie due rafinerie "Lotos" w Gdasku i PKN Orlen w Płocku.Po przetworzeniu ropy, powstałe z niej produkty naftowe s dostarczane z rafinerii do odbiorców poprzez rozbudowan sieü logistyczn . Obejmuje ona nast puj ce elementy (rysunek 3):
1. ruroci gi produktowe o długoci ok. 620 km wychodz ce z rafinerii w Płocku,
2. sieü ponad 40 baz magazynowych,
3. przedsi biorstwa transportu kolejowego wyspecjalizowane w transporcie paliw płynnych,
4. przedsi biorstwa transportu drogowego wyspecjalizowane w transporcie paliw płynnych.
Włacicielem ruroci gów produktowych jest obecnie Przedsi biorstwo Eksploatacji Ruroci gów Naftowych (PERN), lecz zgodnie ze strategi Rz du RP dla przemysłu naftowego ruroci gi maj byüwkrótce przejte przez Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o. (OLPP). Ta ostatnia spółka jest te włacicielem 22 baz paliw płynnych. Pozostali właciciele baz to spółki: PKN Orlen, Grupa
Lotos, IVG Silesia oraz Porta Petrol [Tabi 2005]. W zakresie przewozów kolejowych, monopol jakimiała do niedawna Grupa PKP został całkowicie złamany. Obecnie gestie transportow przejli
prywatni przewonicy bd cy w posiadaniu rafinerii, czyli Orlen KolTrans Sp. z o. o. i Lotos KolejSp. z o.o., lub prywatni przewonicy niezaleni jak CTL Logistics. Nieco inna sytuacja wyst puje
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 3/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
3
w transporcie drogowym, gdzie oprócz naturalnych liderów jakimi s przewonicy w holdingurafineryjnym, np. PKN Orlen Transport S.A., wyst puje znaczne rozdrobnienie i rozproszenie firm przewozowych.
Uzupełnieniem sieci dystrybucji produktów naftowych produkowanych przez polskie rafinerie jestimport tych produktów. Obecnie około 25% paliw pochodzi z zagranicy. Główne kierunki importu toBiałoru (rafineria Mozyrze), Słowacja (Rafineria Slovnaft), Litwa (rafineria Moejki (Od 2006 r.
Koncern PKN Orlen jest wikszociowym udziałowcem Rafinerii Moejki na Litwie)) i Niemcy(rafineria Schwedt). Import odbywa si z uyciem transportu kolejowego i drogowego i ma charakter koniunkturalny - duy wpływ na jego wielkoü maj rónice w cenach paliw i sezonowe wahania popytu krajowego.
Mona zauwayü kluczow rol, jak odgrywa na tym rynku operator logistyczny OLPP. Jest tospółka utworzona w 2006 roku, maj ca 100% udział Skarbu Pastwa i bd ca jednym z podmiotów
strategicznych wymienionych w Rozporz dzeniu Rady Ministrów z 30 wrzenia 2008 r. w sprawielisty spółek o istotnym znaczeniu dla porz dku publicznego lub bezpieczestwa publicznego
[Materiały Operatora Logistycznego Paliw Płynnych 2009]. Spółka ta niew tpliwie umocni siw wyniku przejcia sieci ruroci gów naftowych, a w dalszym etapie istnieje nawet moliwoü przejcia przez t spółk przewozów kolejowych lub drogowych. Ju dzi polskie rafinerie rozwaaj outsourcing działalnoci dystrybucyjnej podobnie jak zrobiły to wczeniej inne koncerny paliwowe nawiecie. U podstaw takiego działania jest załoenie, e przewonicy zewntrzni s w stanie zapewniülepsze wykorzystanie taboru, tasze zakupy i naprawy [http://www.rynek-kolejowy.pl 2009].
Czy spółka OPLL jest w stanie stworzyü i zrealizowaü strategi kompleksowego systemu logistyki paliwowej? Maj c atut w postaci statusu spółki pastwowej o strategicznym znaczeniu powinnarozwanie, ale i odwanie zmieniaü obecn infrastruktur logistyczn i sposób zarz dzania ni . Jednaz pierwszych analiz powinna dotyczyü efektywnoci lokalizacji sieci baz magazynowo-dystrybucyjnych i efektywnoci sposobu ich zaopatrywania.
ANALIZA PRZESTRZENNA SIECI BAZ PALIW
Wyjciow informacj niezbdn do planowania lokalizacji baz dystrybucyjnych jest informacjao odbiorcach hurtowych odbieraj cych produkty naftowe. Poniewa analiza jest zawona do obszaruPolski, naleałoby znaü połoenie wszystkich polskich odbiorców i wielkoü realizowanych przez nichrocznych zakupów paliw. Im bardziej szczegółowe s dane wyjciowe tym bardziej wiarygodne s wyniki analizy.
Analiza została oparta o aktualne dane dotycz ce sprzeday paliw płynnych w rozbiciu na poszczególne województwa (za 2007 rok na podstawie informacji ze spółki PKN Orlen). W celuuszczegółowienia połoenia poszczególnych odbiorców dodatkowo wykorzystano do analizy aktualnedane statystyczne GUS o iloci ludnoci w rozbiciu na wszystkie powiaty w Polsce [GUS, 2007].
Zastosowana metoda analizy bazuje na wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowaniakomputerowego do analizy przestrzennej obrazów dwuwymiarowych. Aby moliwe było
zastosowanie tego typu narzdzia informatycznego niezbdne jest przedstawienie graficzne połoeniaodbiorców produktów naftowych.
W przypadku tak duego obszaru, jakim jest Polska w celu stworzenia mapy odbiorców produktównaftowych, naley zastosowaü odwzorowanie kartograficzne. W tym celu naley przekształciüwspółrzdne geograficzne kadego powiatu na wartoci x i y okrelaj ce połoenie w układziewspółrzdnych dwuwymiarowych. W efekcie przyporz dkowania kademu z miast powiatowychwartoci x i y oraz dwóch wag w1 i w2, równych odpowiednio liczbie ludnoci powiatu orazszacunkowej sprzeday produktów naftowych przypadaj cej na ten powiat, otrzymujemy zestawienie
tabelaryczne tworz ce wejciow baz danych dla oprogramowania do analizy przestrzennej
[Markowski 2006].
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 4/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
4
Przyjto załoenie, e naley wyznaczyü maksymalnie kilkanacie podzbiorów, z których jeden bdzie stanowiü obszar wokół miasta Płocka. Kady z tych obszarów powinien stanowiü obszar cienia bazy bd cej centrum dystrybucji paliw o maksymalnym promieniu 150 km. Załoenie takie,wynika z tego, e poszczególni odbiorcy na terenie obszaru cienia bazy bd obsługiwani za pomoc dowozów samochodowych. W polityce transportowej Unii Europejskiej odległoü 150 km
jest uznawana za maksymaln odległoü dowozowo-odwozow dla transportu samochodowegow przewozach intermodalnych. Wyznaczenie maksymalnej liczby kilkunastu obszarów cienia,wynika tak e z tego, e dzielenie masy produktów naftowych równej 15020 tys. ton na wicej ni 20 baz daje zbyt małe obroty składowe z punktu widzenia opłacalnoci dystrybucji.
winoujüie
ChociwelNowa Wie
Wlkp.
Braniewo
Biała Piska
KunicaBiałostocka
Emilianów
Terespol
OpoleLubelskie
Płock
Koluszki
Kocian
K tyWrocławskie
Gliwice
TuchówMedyka
Gdask
ródło: opracowanie własne
Rys. 2. rodki obszarów cienia wraz z rednimi odległociami dowozuFig. 2. The centres of gravity and the average delivery distance
Znaj c granice podzbiorów wyznaczono ich rodki cienia. Obliczenia wykazuj , e redniaodległoü dowozu z wyznaczonych punktów waha si od 39,4 km do 64,0 km (rysunek 2, tabela 1),
a odchylenie standardowe redniej odległoci dowozu wynosi maksymalnie ±9,8 km, co stanowi
o prawidłowym skupieniu punktów w wyznaczonych obszarach cienia.
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 5/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
5
Podsumowuj c, rodki cienia poszczególnych obszarów cienia to teoretycznie optymalnelokalizacje centrów dystrybucyjnych produktów naftowych.
Tabela 1. Charakterystyka eksploatacyjna proponowanej sieci baz produktów naftowych
Table 1. Operational characteristics of the proposed network of petroleum products bases
Sprzeda paliwLp. Baza produktów naftowych
tys. ton %
Obsługiwana ludnoü
1 winoujcie 45,06 0,3 88617
2 Chociwel 1066,4 7,1 2037337
3 Nowa Wie Wielkopolska 675,9 4,5 2001075
4 Gdask 720,96 4,8 2358290
5 Braniewo 15,02 0,1 43894
6 Płock 420,56 2,8 1167985
7 Biała Piska 420,56 2,8 1612816
8 Kunica Białostocka 15,02 0,1 72760
9 Emilianów 1652,2 11,0 4222911
10 Koluszki 811,08 5,4 2640894
11 Terespol 40,554 0,3 172057
12 Opole Lubelskie 1030,4 6,9 3687726
13 Medyka 28,538 0,2 137799
14 Tuchów 752,5 5,0 3422108
15 Gliwice 4055,4 27,0 8736384
16 K ty Wrocławskie 1532 10,2 2885784
17 Kocian 1742,3 11,6 3537518
RAZEM 15020 100 38825955
ródło: opracowanie własne
ZAŁOENIA INWESTYCYJNE ROZWOJU SIECI BAZ PALIW
Nowa sieü baz paliw opiera si na działalnoci 12 baz magazynowo-dystrybucyjnych powikszonych o 5 granicznych baz przeładunkowych. Dla kadej z nich naley okreliü technologizaopatrywania w produkty naftowe. Najbardziej efektywn gałzi transportu w tym wzgldzie pozostaje transport ruroci gowy. Obecnie eksploatowana sieü ruroci gów produktowych jest
niewystarczaj ca i konieczne s inwestycje ich dalszej rozbudowy. W przypadku niemonocizastosowania transportu ruroci gowego naley zaplanowaü obsług dostaw transportem kolejowym.
Dystrybucja produktów naftowych z baz magazynowo-dystrybucyjnych odbywa si transportemdrogowym. Autocysterny zapewniaj odpowiedni czstotliwoü i elastycznoü dostaw dla odbiorcówkocowych, którymi s przede wszystkim stacje paliw. Istotne dla efektywnoci łacuchówtransportowych jest dobre skomunikowanie bazy z jej obszarem cienia. Preferowanymrozwi zaniem jest wykorzystanie dróg krajowych i wojewódzkich, które zapewniaj najszybszy czasdostawy do odległych klientów. Baza powinna mieü poł czenia drogowe tej kategorii we wszystkichkierunkach dystrybucji. Niejednokrotnie podwyszenie standardu drogi ł cz cej baz z najblisz droga krajow lub wojewódzk wie si z dodatkowymi nakładami inwestycyjnymi po stronie
właciciela bazy.
Bior c pod uwag wyznaczone wczeniej lokalizacje załoenia inwestycyjne w zakresie drógzaopatrywania i dystrybucji paliw płynnych z baz przedstawiono w tabeli 2 i na rysunku 3.
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 6/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
6
Tabela 2. Charakterystyka eksploatacyjna baz paliw płynnychTable 2. Operational characteristics of the liquid fuels bases
Lp. BazyTechnologia
zaopatrywaniaKierunki dystrybucji
1. winoujcie drog morsk
drog krajow Nr 3 ł cz c winoujcie z powiatem
kamieskim
2. Chociwelkolej do stacji
Chociwel lub Lisowo
drog krajow Nr 20 lub drog wojewódzk Nr 142
i dalej dost pn sieci dróg kołowych
3. Nowa WieWielkopolska
ruroci gdrog krajow Nr 25 i dalej dost pn sieci dróg
kołowych
4. Gdask rafineria lub
ruroci giem z Portu
Północnego
ł cz cymi Trójmiasto z województwem pomorskim
i warmisko-mazurskim
5. Braniewo kolej z Rosji drogi w obr bie powiatu braniewskiego
6. Płock rafineriadrogi krajowe Nr 60 i Nr 62 i dalej dost pn sieci dróg
kołowych
7. Biała Piskakolej do stacji Biała
Piska
drog krajow Nr 58 lub drog wojewódzk Nr 667
i dalej dost pn sieci dróg kołowych
8. Kunica Białostocka kolej z Białorusi w obr bie powiatu sokołowskiego
9. Emilianów ruroci gdost pn sieci dróg kołowych w kierunku zachodnim
i południowym od Warszawy
10. Koluszki ruroci gdrogami wojewódzkimi Nr 715 lub Nr 716 i dalej
dost pn sieci dróg kołowych
11. Terespol kolej z Białorusi drogi w obr bie powiatu bialsko-podlaskiego
12. Opole Lubelskiekolej do stacji Opole
Lubelskie
drogami wojewódzkimi Nr 747 lub Nr 824 i dalej
dost pn sieci dróg kołowych
13. Medyka kolej z Ukrainydroga krajowa Nr 28 i drogi w obr bie powiatu
przemyskiego
14. Tuchów kolej do stacji Tuchówdrogami wojewódzkimi Nr 977 i dalej dost pn sieci dróg kołowych
15. Gliwice kolej (ruroci giem) autostrad A4 i dalej dost pn sieci dróg kołowych
16. K ty Wrocławskie kolej (ruroci giem) autostrad A4 i dalej dost pn sieci dróg kołowych
17. Kocian kolej (ruroci giem) drog krajow Nr 5 i dalej dost pn sieci dróg kołowych
ródło: opracowanie własne
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 7/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
7
Rejowiec
Nowa WieWlkp.
Koluszki
Emilianów
Mociska
Boronów
Płock
Kocian
K tyWrocławskie
KnurówTrzebinia
OstrówWlkp.
Sławno
Trzebie
Ugoszcz
Jastrowie
Chruciel
ZamekBierzgłowski
Gutkowo
Midzychód
Szczecin
Nowaa Sól
aga
Bolesławieec
Kawice
Wrocław
Grabowno Wlkp.
Blachownia
Katowice
Strzemieszyce
Olszanica
IVG Radzionków
BaryczSkar yskoKocielne
Dbogórze
Wola Rdziska
Widełka
urawica
Zawadówka
Lublin
Niemce
Sokółka
Waliły
Narewka
Małaszewicze
ródło: opracowanie własne [Tabi 2005]
Rys. 3. Infrastruktura logistyczna dystrybucji produktów naftowych w PolsceFig. 3. The logistics distribution infrastructure of petroleum products in Poland
Plany inwestycyjne, konieczne dla realizacji nowego systemu dystrybucji paliw płynnych obejmuj trzy rodzaje inwestycji.
1) Budowa całkowicie nowych baz;
Budowa nowych baz paliwowych niesie za sob najwiksze nakłady inwestycyjne. Baza powinna byü zlokalizowana na działce o powierzchni ok. 10 ha. Ł czna wielkoü zbiorników paliwowych powinna wynosiü około 100000 m
3, tak, aby zapewniü płynnoü dostaw do odbiorców
znajduj cych si w promieniu do 150 km oraz dodatkowo zapewniü odpowiednio due rezerwymagazynowe.
Koszt wybudowania bazy paliw to około 200 mln zł. Przy szacowaniu inwestycji naley wziü pod uwag nast puj ce składniki:
−koszty pozyskania gruntów,
− budowa dróg dojazdowych,
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 8/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
8
− budowa zbiorników paliwowych,
− budowa terminalu
− doprowadzenie energii elektrycznej z dwóch niezalenych ródeł 2×20kV,
−
doprowadzanie wody i odprowadzaniecieków (własna oczyszczalnia
cieków),
− wybudowanie bocznicy kolejowej,
− wycinka drzew w przypadku terenów czciowo zalesionych.
2) Dostosowanie istniej cych baz;
Koszt rozbudowy bazy paliw powinien uwzgldniaü wykupienie ziem przylegaj cych oraz kosztwybudowania nowych zbiorników na paliwo płynne. Szacunkowy koszt budowy zbiornikawynosi 600 Euro za m
2. Przykładowo zbiornik o objtoci 5 tys. m
3bdzie kosztował 425 tys.
Euro. Pozostałe koszty obejmuj budow bocznic kolejowych i stanowisk do napełnianiaautocystern.
3) Budowa ruroci gów produktowych;
Istniej ce linie przesyłowe dla produktów naftowych powinny byü uzupełnione o 300 kmruroci gów produktowych. Bdzie to najdroszy element nowej infrastruktury logistycznej.Szacunkowo mona przyjü koszt wybudowania 1 km ruroci gu produktowego wynosz cy1 mln zł.
PODSUMOWANIE
Na podstawie przeprowadzonej analizy mona wyci gnü nast puj ce wnioski odnosz ce si dosystemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce:
1. Istniej ca infrastruktura punktowa jest niedostosowana do potrzeb. Zbyt dua liczba bazuniemoliwia efektywne zarz dzanie łacuchem dostaw w relacji rafineria - stacje paliw.
2. Optymalna sieü baz paliw płynnych powinna obejmowaü 12 baz magazynowo-dystrybucyjnychrozmieszczonych na terenie całego kraju powikszonych o 5 granicznych baz przeładunkowych.
Kada z 12 baz powinna obsługiwaü obszar cienia o promieniu około 150 km, natomiast bazygraniczne s niezbdne ze wzgldu na technologie importu produktów naftowych.
Ograniczeniem technologicznym jest m.in. zmiana szerokoci torów na granicy z Rosj , Litw ,Białorusi i Ukrain .
3. Zredukowana liczba baz paliw płynnych wie si z szeregiem przedsiwziü inwestycyjnychobejmuj cych: budow 7 nowych baz w Chociwlu, Białej Piskiej, Opolu Lubelskim, Tuchowie,
Gliwicach, K tach Wrocławskich, Kocianie; rozbudowa lub modernizacja pozostałych baz
(tabela 2); budowa 4 odcinków ruroci gów produktowych o ł cznej długoci 300 km(rysunek 3).
4. Przyszła dystrybucja paliw płynnych musi wi zaü si nie tylko ze zmianami infrastrukturalnymiale z zastosowaniem nowoczesnych technologii zarz dzania łacuchem dostaw. Odpowiednie planowanie zasobów magazynowych, wielkoü i czstotliwoü dostaw a tak e bie caeksploatacja baz powinny byü koordynowane w skali całego kraju przez spółk o wysokim poziomie bezpieczestwa gospodarczego jakim np. jest spółka OPLL.
LITERATURA
GUS, 1998-2008, Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 1997-2007.
GUS, 2007, Powiaty w Polsce, Warszawa, ISSN 1643-2266.
5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 9/9
Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.
LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3
9
Markowski T. (red.), 2006, Biuletyn PAN Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Rolacentrów logistycznych w rozwoju gospodarczym i przestrzennym kraju, Zeszyt 225, Warszawa.
Materiały Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o., http://www.naftobazy.pl, luty 2009.
Orlen sprzeda KolTrans?, http://www.rynek-kolejowy.pl, 5.01.2009.
Pastwowy Instytut Geologiczny Zakład Geologii Gospodarczej, http://www.pgi.gov.pl, luty 2009.
Tabi W., 2005, Prognoza zaopatrzenia Regionu Europy rodkowej w rop naftow i jej produkty,Midzynarodowa Konferencja "Polityka energetyczna i strategia zrównowaonego rozwoju krajówEuropy rodkowo-Wschodniej do 2030 r", 22-23.11.2005 Warszawa, http://www.igeos.pl.
DEVELOPMENT ANALYSIS OF THE LIQUID FUEL DISTRIBUTION
SYSTEM IN POLAND
ABSTRACT. Analysis describes the transportation system of petroleum products, namely diesel oil and ethyl gasoline,
from oil refineries to bulk consumers. In order to analyse the subject, available macroeconomic data as well as information
from biggest fuel producers in Poland was taken under consideration. Petroleum products transportation system in Poland is based on fuel pipelines supplemented by railway transport. The bulk consumers are fuel bases that provide storage andreloading services. Spatial analysis of fuel distribution network in Poland shows that number, size and localization of fuel bases does not meet present and future requirements of fuel markets in the country. Therefore after performing a verification
of existing network, localization of new bases was indicated and new distribution network was described. In order to supply
new bases with petroleum products, new sections of pipelines were also planned. The final part of analysis includes generaland detailed conclusions considering the development of fuel distribution system in Poland.
Key words: pipeline transport, liquid fuels, distribution centers, distribution system, liquid fuel bases.
ANALYSE DER DISTRIBUTION VON LIQUIDEN KRAFTSTOFFEN IN
POLEN
ZUSAMMENFASSUNG. Die Analyse betrifft das System der Beförderung von Kraftstoffen (Diesel und
Motorenbenzin) von den Raffinerien bis zu den Großhändlern. Die Analyse wurde auf Basis zugänglicher makroökonomischen Daten durchgeführt. Darüberhinaus wurden Informationen von dien größten polnischenKraftstoffherstellern berücksichtigt. Die Charakteristik des Systems zeigt darauf hin, das dieses auf der Nutzung desRohrleitungsnetzes, ergänzt durch den Schienentransport basiert. Großhändler sind in diesem Fall Kraftstoff-Läger, welche
Handling- und Lagerfunktionen ausüben. Aus der räumlichen Analyse des Kraftstoff-Lager-Netzes ergibt sich, dass die
Menge, Größe und Standorte dieses Netzes den künftigen Bedürfnissen des Kraftstoffmarktes in Polen nicht entsprechen.Aus diesem Grund wurde das bestehende Kraftstofflagernetz erneut überprüft und Standortempfehlungen für geplanteKraftstoffläger formuliert. Im Ergebnis der Analyse wurde ein neues Kraftstoff-Distributionsnetz - Distributionszentrenentwickelt. Es wird die Verlegung neuer Abschnitten der Distributionsrohrleitungen geplant, die die vorher genannten
Kraftstoff-Läger versorgen. Zum Schluss der Analyse wurden allgemeine und detaillierte Schlussfolgerungen formuliert,
welche das Distributionsnetz von Kraftstoffen in Polen betreffen.
Codewörter: Rohrleitungstransport, liquide Kraftstoffe, Distributionszentren, Distributionssystem, Kraftstoffläger.
dr in. Bogusz Winicki
mgr in. Artur Kujawski
mgr in. Marcin Breitsprecher
Instytut Inynierii Transportu
Wydział Inynieryjno-Ekonomiczny Transportu
Akademia Morska w Szczecinie
ul. H. Pobonego 11, 70-507 Szczecin
e-mail: [email protected]