oil distribution poland

9
 Copyrigh t: Wysza Szkoła Logistyki, Pozna, Polska Cytowanie: Wi  nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.  LogForum 5 4,3 URL: http://www.logf orum.net/vol5/iss ue4/no3 Zatwierdzono: 20.10.2009, on-line: 29.11.2009. LogForum > Elektroniczne czasopismo naukowe z dziedziny logistyki < ISSN 1734-459X 2009 Vol. 5 Issue 4  No 3 http://www.logforum.net ANALIZA ROZWOJU SYSTEMU DYSTRYBUCJI PALIW PŁYNNYCH W POLSCE Bogusz Winicki, Artur Kujawski, Marcin Breitsprecher Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin, Polska STRESZCZENIE. Analiza obejmuje system przesyłu produktów naftowych, tj. oleju nap dowego i etylin z miejsc  produkcji do odbiorcó w hurtowych . Analiz  przeprowadzono z uwzgl dnieniem dost  pnych i prognoz owanyc h danych makroekonomicznych i informacji uzyskanych od najwi kszych producentów paliw w Polsce. Charakterystyka systemu  pokazuje, e opiera si  on na wykorzystaniu sieci ruroci  gów produktowych uzupełnionej transportem kolejowym. Odbiorcami hurtowymi s   bazy paliw pełni  ce funkcje przeładunkowo-składowe. Analiza przestrzenna sieci baz paliw dokonana z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego wykazuje, e ilo, wielko oraz połoenie  baz nie odpowiad a obecnym i przyszłym potrzebom rynku paliw płynnych w P olsce. St  d dokonano weryfikacji istniej  cej sieci baz paliw płynnych oraz dokonano wskaza  lokalizacyjnych dla nowobudowanych baz. W efekcie analizy powstała nowa sie baz - centrów dystrybucji. Zaplanowano równie  budow nowych odcinków ruroci  gów dystrybucyjnych zaopatruj cych wskazane wcze niej bazy. Analiza koczy si sformułowaniem ogólnych i szczegółowych wniosków odnosz cych si do rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce. Słowa kluczowe: transport ruroci  gowy, paliwa płynne, centra dystrybucji, system dystrybucji, bazy paliw płynnych. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU ZAOPATRZENIA I DYSTRYBUCJI PALIW PŁYNNYCH W POLSCE Od dawna wany jest temat bezpiecze stwa energetycznego naszego kraju w zakresie dostaw paliw  płynnych. Brak ci głoci dostaw paliw dla odbiorców hurtowych i detalicznych lub ograniczenie tych dostaw, moe gwałtownie pogorszy  kondycj całej gospodarki kraju. Jest to niestety gro  ba realna,  bior  c pod uwag ródła pochodzenia i mo liwoci magazynowania w naszym kraju produktów naftowych. Autonomiczno  Polski w zakresie zapewnienia ci  głoci dostaw paliw płynnych jest ograniczona. W Polsce wydobywa si  zaledwie 700-900 tys. ton ropy naftowej przy potrzebach  polskich rafinerii wynosz  cych ok. 20 mln ton w skali roku [Pastwowy Instytut Geologiczny 2009]. Moliwoci magazynowe, obecnie stopniowo zwi kszane, docelowo pozwol   na zgromadzenie zaledwie trzymiesi cznych zapasów paliw. Dodatkowym, ale niezwykle istotnym aspektem zapewnienia bezpiecze stwa dostaw jest sprawny i efektywny ekonomicznie system dystrybucji  produktów naftowych na terenie całego k raju. Istotne jest, e zapotrzebowanie kraju na rop  naftow  ci gle wzrasta pomimo unijnej polityki rozwoju produkcji paliw alternatywnych, w szczególno ci biopaliw (Udział biopaliw w rynku paliw ciekłych Unii Europejskiej powinien w 2010 r. wynosi  5,75% [Materiały Operatora Logistycznego Paliw Płynnych 2009]). Sprzeda produktów naftowych, obejmuj  cych benzyny silnikowe, olej napdowy, lekki olej opałowy i paliwo lotnicze, z roku na rok zwi ksza si. W Polsce najwi cej

Upload: puccini123

Post on 17-Jul-2015

47 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 1/9

 

Copyright: Wysza Szkoła Logistyki, Pozna, Polska

Cytowanie: Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce. LogForum 5 4,3

URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3Zatwierdzono: 20.10.2009, on-line: 29.11.2009.

LogForum

> Elektroniczne czasopismo naukowe z dziedziny logistyki <

ISSN 1734-459X

2009

Vol. 5

Issue 4

 No 3

http://www.logforum.net

ANALIZA ROZWOJU SYSTEMU DYSTRYBUCJI PALIW PŁYNNYCH

W POLSCE

Bogusz Winicki, Artur Kujawski, Marcin Breitsprecher 

Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin, Polska

STRESZCZENIE. Analiza obejmuje system przesyłu produktów naftowych, tj. oleju napdowego i etylin z miejsc

  produkcji do odbiorców hurtowych. Analiz przeprowadzono z uwzgldnieniem dost  pnych i prognozowanych danych

makroekonomicznych i informacji uzyskanych od najwikszych producentów paliw w Polsce. Charakterystyka systemu pokazuje, e opiera si on na wykorzystaniu sieci ruroci gów produktowych uzupełnionej transportem kolejowym.Odbiorcami hurtowymi s  bazy paliw pełni ce funkcje przeładunkowo-składowe. Analiza przestrzenna sieci baz paliw

dokonana z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego wykazuje, e iloü, wielkoü oraz połoenie baz nie odpowiada obecnym i przyszłym potrzebom rynku paliw płynnych w Polsce. St d dokonano weryfikacji istniej cej

sieci baz paliw płynnych oraz dokonano wskaza lokalizacyjnych dla nowobudowanych baz. W efekcie analizy powstałanowa sieü baz - centrów dystrybucji. Zaplanowano równie budow nowych odcinków ruroci gów dystrybucyjnych

zaopatruj cych wskazane wczeniej bazy. Analiza koczy si sformułowaniem ogólnych i szczegółowych wnioskówodnosz cych si do rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

Słowa kluczowe: transport ruroci gowy, paliwa płynne, centra dystrybucji, system dystrybucji, bazy paliw płynnych.

CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU ZAOPATRZENIA I DYSTRYBUCJI PALIW

PŁYNNYCH W POLSCE

Od dawna wany jest temat bezpieczestwa energetycznego naszego kraju w zakresie dostaw paliw płynnych. Brak ci głoci dostaw paliw dla odbiorców hurtowych i detalicznych lub ograniczenie tychdostaw, moe gwałtownie pogorszyü kondycj całej gospodarki kraju. Jest to niestety gro ba realna,

 bior  c pod uwag ródła pochodzenia i moliwoci magazynowania w naszym kraju produktównaftowych. Autonomicznoü Polski w zakresie zapewnienia ci głoci dostaw paliw płynnych jest

ograniczona. W Polsce wydobywa si zaledwie 700-900 tys. ton ropy naftowej przy potrzebach polskich rafinerii wynosz cych ok. 20 mln ton w skali roku [Pastwowy Instytut Geologiczny 2009].Moliwoci magazynowe, obecnie stopniowo zwikszane, docelowo pozwol  na zgromadzenie

zaledwie trzymiesicznych zapasów paliw. Dodatkowym, ale niezwykle istotnym aspektemzapewnienia bezpieczestwa dostaw jest sprawny i efektywny ekonomicznie system dystrybucji

 produktów naftowych na terenie całego kraju.

Istotne jest, e zapotrzebowanie kraju na rop naftow  ci gle wzrasta pomimo unijnej politykirozwoju produkcji paliw alternatywnych, w szczególnoci biopaliw (Udział biopaliw w rynku paliwciekłych Unii Europejskiej powinien w 2010 r. wynosiü 5,75% [Materiały Operatora LogistycznegoPaliw Płynnych 2009]). Sprzeda produktów naftowych, obejmuj cych benzyny silnikowe, olejnapdowy, lekki olej opałowy i paliwo lotnicze, z roku na rok zwiksza si. W Polsce najwicej

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 2/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

2

sprzedaje si benzyn i oleju napdowego, przy czym obserwuje si utrzymuj c  si od kilku lattendencj wzrostu udziału oleju napdowego w sprzeday produktów naftowych ogółem. W latach1997-2007 sprzeda oleju napdowego wzrosła z 6363 tys. ton do 9530 tys. ton, gdy w tym samymokresie sprzeda lekkiego oleju opałowego pozostała na tym samym poziomie, a sprzeda benzynzmniejszyła si z 5185 tys. ton do 4144 tys. Prognozy przewiduj  utrzymanie si tej tendencji

w przyszłych latach. Mona załoyü wzrost sprzeday paliw ogółem z poziomu 15 mln ton w 2007roku do ok. 20 mln ton w 2011, w tym czasie udział oleju napdowego w sprzeday ogółem zwikszysi z 63% do ok. 80% (rysunek 1).

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

1 99 7 19 98 1 999 2 00 0 20 01 2 002 200 3 20 04 2 00 5 2006 2007 200 8 2 009 201

   S  p  r  z  e   d  a           p

  a   l   i  w

    [   t  y  s .

   t  o  n   ]

Lata

Prognozy sporz dzono na podstawie wykresu linii t rendu wyznaczanej jako wielomian drugiego stopnia.(Projections based on the trend line graph set as a second-degree polynomial.)

Dla ON: y = 97,157x2 - 889,37x + 7556,5; dla benzyn: y = 4,2191x2 - 197,97x + 5633.

ródło: GUS, 1998-2008

Rys. 1. Wielkoü sprzeday produktów naftowych w Polsce w latach 1997-2007 oraz prognoza do roku 2011

Fig. 1. The sales of petroleum products in Poland in the years 1997-2007 and forecast up to 2011 

Ropa naftowa importowana jest w 96% z Rosji za porednictwem ruroci gu "Przyja". Jedyn realn alternatyw dla kierunku wschodniego s dostawy z uyciem transportu morskiego poprzez portw Gdasku, lecz uwarunkowania technologiczne oraz ekonomiczne marginalizuj  to rozwi zanie.Odbiorcami ropy naftowej w Polsce s dwie due rafinerie "Lotos" w Gdasku i PKN Orlen w Płocku.Po przetworzeniu ropy, powstałe z niej produkty naftowe s  dostarczane z rafinerii do odbiorców poprzez rozbudowan sieü logistyczn . Obejmuje ona nast puj ce elementy (rysunek 3):

1. ruroci gi produktowe o długoci ok. 620 km wychodz ce z rafinerii w Płocku,

2. sieü ponad 40 baz magazynowych,

3. przedsi biorstwa transportu kolejowego wyspecjalizowane w transporcie paliw płynnych,

4. przedsi biorstwa transportu drogowego wyspecjalizowane w transporcie paliw płynnych.

Włacicielem ruroci gów produktowych jest obecnie Przedsi  biorstwo Eksploatacji Ruroci gów Naftowych (PERN), lecz zgodnie ze strategi Rz du RP dla przemysłu naftowego ruroci gi maj byüwkrótce przejte przez Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o. (OLPP). Ta ostatnia spółka  jest te włacicielem 22 baz paliw płynnych. Pozostali właciciele baz to spółki: PKN Orlen, Grupa

Lotos, IVG Silesia oraz Porta Petrol [Tabi 2005]. W zakresie przewozów kolejowych, monopol jakimiała do niedawna Grupa PKP został całkowicie złamany. Obecnie gestie transportow  przejli

 prywatni przewonicy bd cy w posiadaniu rafinerii, czyli Orlen KolTrans Sp. z o. o. i Lotos KolejSp. z o.o., lub prywatni przewonicy niezaleni jak CTL Logistics. Nieco inna sytuacja wyst puje

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 3/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

3

w transporcie drogowym, gdzie oprócz naturalnych liderów jakimi s  przewonicy w holdingurafineryjnym, np. PKN Orlen Transport S.A., wyst  puje znaczne rozdrobnienie i rozproszenie firm przewozowych.

Uzupełnieniem sieci dystrybucji produktów naftowych produkowanych przez polskie rafinerie jestimport tych produktów. Obecnie około 25% paliw pochodzi z zagranicy. Główne kierunki importu toBiałoru (rafineria Mozyrze), Słowacja (Rafineria Slovnaft), Litwa (rafineria Moejki (Od 2006 r.

Koncern PKN Orlen jest wikszociowym udziałowcem Rafinerii Moejki na Litwie)) i Niemcy(rafineria Schwedt). Import odbywa si z uyciem transportu kolejowego i drogowego i ma charakter koniunkturalny - duy wpływ na jego wielkoü maj  rónice w cenach paliw i sezonowe wahania popytu krajowego.

Mona zauwayü kluczow  rol, jak   odgrywa na tym rynku operator logistyczny OLPP. Jest tospółka utworzona w 2006 roku, maj ca 100% udział Skarbu Pastwa i bd ca jednym z podmiotów

strategicznych wymienionych w Rozporz dzeniu Rady Ministrów z 30 wrzenia 2008 r. w sprawielisty spółek o istotnym znaczeniu dla porz dku publicznego lub bezpieczestwa publicznego

[Materiały Operatora Logistycznego Paliw Płynnych 2009]. Spółka ta niew tpliwie umocni siw wyniku przejcia sieci ruroci gów naftowych, a w dalszym etapie istnieje nawet moliwoü przejcia przez t spółk  przewozów kolejowych lub drogowych. Ju dzi polskie rafinerie rozwaaj outsourcing działalnoci dystrybucyjnej podobnie jak zrobiły to wczeniej inne koncerny paliwowe nawiecie. U podstaw takiego działania jest załoenie, e przewonicy zewntrzni s w stanie zapewniülepsze wykorzystanie taboru, tasze zakupy i naprawy [http://www.rynek-kolejowy.pl 2009].

Czy spółka OPLL jest w stanie stworzyü i zrealizowaü strategi kompleksowego systemu logistyki  paliwowej? Maj c atut w postaci statusu spółki pastwowej o strategicznym znaczeniu powinnarozwanie, ale i odwanie zmieniaü obecn  infrastruktur  logistyczn  i sposób zarz dzania ni . Jednaz pierwszych analiz powinna dotyczyü efektywnoci lokalizacji sieci baz magazynowo-dystrybucyjnych i efektywnoci sposobu ich zaopatrywania.

ANALIZA PRZESTRZENNA SIECI BAZ PALIW

Wyjciow  informacj  niezbdn  do planowania lokalizacji baz dystrybucyjnych jest informacjao odbiorcach hurtowych odbieraj cych produkty naftowe. Poniewa analiza jest zawona do obszaruPolski, naleałoby znaü połoenie wszystkich polskich odbiorców i wielkoü realizowanych przez nichrocznych zakupów paliw. Im bardziej szczegółowe s  dane wyjciowe tym bardziej wiarygodne s wyniki analizy.

Analiza została oparta o aktualne dane dotycz ce sprzeday paliw płynnych w rozbiciu na  poszczególne województwa (za 2007 rok na podstawie informacji ze spółki PKN Orlen). W celuuszczegółowienia połoenia poszczególnych odbiorców dodatkowo wykorzystano do analizy aktualnedane statystyczne GUS o iloci ludnoci w rozbiciu na wszystkie powiaty w Polsce [GUS, 2007].

Zastosowana metoda analizy bazuje na wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowaniakomputerowego do analizy przestrzennej obrazów dwuwymiarowych. Aby moliwe było

zastosowanie tego typu narzdzia informatycznego niezbdne jest przedstawienie graficzne połoeniaodbiorców produktów naftowych.

W przypadku tak duego obszaru, jakim jest Polska w celu stworzenia mapy odbiorców produktównaftowych, naley zastosowaü odwzorowanie kartograficzne. W tym celu naley przekształciüwspółrzdne geograficzne kadego powiatu na wartoci x i y okrelaj ce połoenie w układziewspółrzdnych dwuwymiarowych. W efekcie przyporz dkowania kademu z miast powiatowychwartoci x i y oraz dwóch wag w1 i w2, równych odpowiednio liczbie ludnoci powiatu orazszacunkowej sprzeday produktów naftowych przypadaj cej na ten powiat, otrzymujemy zestawienie

tabelaryczne tworz ce wejciow  baz danych dla oprogramowania do analizy przestrzennej

[Markowski 2006].

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 4/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

4

Przyjto załoenie, e naley wyznaczyü maksymalnie kilkanacie podzbiorów, z których jeden bdzie stanowiü obszar wokół miasta Płocka. Kady z tych obszarów powinien stanowiü obszar cienia bazy bd cej centrum dystrybucji paliw o maksymalnym promieniu 150 km. Załoenie takie,wynika z tego, e poszczególni odbiorcy na terenie obszaru cienia bazy bd  obsługiwani za pomoc  dowozów samochodowych. W polityce transportowej Unii Europejskiej odległoü 150 km

  jest uznawana za maksymaln  odległoü dowozowo-odwozow  dla transportu samochodowegow przewozach intermodalnych. Wyznaczenie maksymalnej liczby kilkunastu obszarów cienia,wynika tak e z tego, e dzielenie masy produktów naftowych równej 15020 tys. ton na wicej ni 20 baz daje zbyt małe obroty składowe z punktu widzenia opłacalnoci dystrybucji.

winoujüie

ChociwelNowa Wie

Wlkp.

Braniewo

Biała Piska

KunicaBiałostocka

Emilianów

Terespol

OpoleLubelskie

Płock

Koluszki

Kocian

K tyWrocławskie

Gliwice

TuchówMedyka

Gdask

  ródło: opracowanie własne

Rys. 2. rodki obszarów cienia wraz z rednimi odległociami dowozuFig. 2. The centres of gravity and the average delivery distance 

Znaj c granice podzbiorów wyznaczono ich rodki cienia. Obliczenia wykazuj , e redniaodległoü dowozu z wyznaczonych punktów waha si od 39,4 km do 64,0 km (rysunek 2, tabela 1),

a odchylenie standardowe redniej odległoci dowozu wynosi maksymalnie ±9,8 km, co stanowi

o prawidłowym skupieniu punktów w wyznaczonych obszarach cienia.

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 5/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

5

Podsumowuj c, rodki cienia poszczególnych obszarów cienia to teoretycznie optymalnelokalizacje centrów dystrybucyjnych produktów naftowych.

Tabela 1. Charakterystyka eksploatacyjna proponowanej sieci baz produktów naftowych

Table 1. Operational characteristics of the proposed network of petroleum products bases

Sprzeda paliwLp. Baza produktów naftowych

tys. ton %

Obsługiwana ludnoü

1 winoujcie 45,06 0,3 88617

2 Chociwel 1066,4 7,1 2037337

3 Nowa Wie Wielkopolska 675,9 4,5 2001075

4 Gdask 720,96 4,8 2358290

5 Braniewo 15,02 0,1 43894

6 Płock 420,56 2,8 1167985

7 Biała Piska 420,56 2,8 1612816

8 Kunica Białostocka 15,02 0,1 72760

9 Emilianów 1652,2 11,0 4222911

10 Koluszki 811,08 5,4 2640894

11 Terespol 40,554 0,3 172057

12 Opole Lubelskie 1030,4 6,9 3687726

13 Medyka 28,538 0,2 137799

14 Tuchów 752,5 5,0 3422108

15 Gliwice 4055,4 27,0 8736384

16 K  ty Wrocławskie 1532 10,2 2885784

17 Kocian 1742,3 11,6 3537518

RAZEM 15020 100 38825955

ródło: opracowanie własne

ZAŁOENIA INWESTYCYJNE ROZWOJU SIECI BAZ PALIW

  Nowa sieü baz paliw opiera si na działalnoci 12 baz magazynowo-dystrybucyjnych powikszonych o 5 granicznych baz przeładunkowych. Dla kadej z nich naley okreliü technologizaopatrywania w produkty naftowe. Najbardziej efektywn  gałzi  transportu w tym wzgldzie  pozostaje transport ruroci gowy. Obecnie eksploatowana sieü ruroci gów produktowych jest

niewystarczaj ca i konieczne s  inwestycje ich dalszej rozbudowy. W przypadku niemonocizastosowania transportu ruroci gowego naley zaplanowaü obsług dostaw transportem kolejowym.

Dystrybucja produktów naftowych z baz magazynowo-dystrybucyjnych odbywa si transportemdrogowym. Autocysterny zapewniaj odpowiedni czstotliwoü i elastycznoü dostaw dla odbiorcówkocowych, którymi s  przede wszystkim stacje paliw. Istotne dla efektywnoci łacuchówtransportowych jest dobre skomunikowanie bazy z jej obszarem cienia. Preferowanymrozwi zaniem jest wykorzystanie dróg krajowych i wojewódzkich, które zapewniaj  najszybszy czasdostawy do odległych klientów. Baza powinna mieü poł czenia drogowe tej kategorii we wszystkichkierunkach dystrybucji. Niejednokrotnie podwyszenie standardu drogi ł cz cej baz z najblisz droga krajow  lub wojewódzk   wie si z dodatkowymi nakładami inwestycyjnymi po stronie

właciciela bazy.

Bior  c pod uwag wyznaczone wczeniej lokalizacje załoenia inwestycyjne w zakresie drógzaopatrywania i dystrybucji paliw płynnych z baz przedstawiono w tabeli 2 i na rysunku 3.

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 6/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

Tabela 2. Charakterystyka eksploatacyjna baz paliw płynnychTable 2. Operational characteristics of the liquid fuels bases

Lp. BazyTechnologia

zaopatrywaniaKierunki dystrybucji

1. winoujcie drog morsk  

drog krajow Nr 3 ł cz c winoujcie z powiatem

kamieskim

2. Chociwelkolej do stacji

Chociwel lub Lisowo

drog krajow Nr 20 lub drog wojewódzk  Nr 142

i dalej dost pn sieci dróg kołowych

3. Nowa WieWielkopolska

ruroci gdrog krajow Nr 25 i dalej dost pn sieci dróg

kołowych

4. Gdask rafineria lub

ruroci giem z Portu

Północnego

ł cz cymi Trójmiasto z województwem pomorskim

i warmisko-mazurskim

5. Braniewo kolej z Rosji drogi w obr  bie powiatu braniewskiego

6. Płock rafineriadrogi krajowe Nr 60 i Nr 62 i dalej dost pn sieci dróg

kołowych

7. Biała Piskakolej do stacji Biała

Piska

drog krajow Nr 58 lub drog wojewódzk  Nr 667

i dalej dost pn sieci dróg kołowych

8. Kunica Białostocka kolej z Białorusi w obr  bie powiatu sokołowskiego

9. Emilianów ruroci gdost pn sieci dróg kołowych w kierunku zachodnim

i południowym od Warszawy

10. Koluszki ruroci gdrogami wojewódzkimi Nr 715 lub Nr 716 i dalej

dost pn sieci dróg kołowych

11. Terespol kolej z Białorusi drogi w obr  bie powiatu bialsko-podlaskiego

12. Opole Lubelskiekolej do stacji Opole

Lubelskie

drogami wojewódzkimi Nr 747 lub Nr 824 i dalej

dost pn sieci dróg kołowych

13. Medyka kolej z Ukrainydroga krajowa Nr 28 i drogi w obr  bie powiatu

 przemyskiego

14. Tuchów kolej do stacji Tuchówdrogami wojewódzkimi Nr 977 i dalej dost pn sieci dróg kołowych

15. Gliwice kolej (ruroci giem) autostrad A4 i dalej dost pn sieci dróg kołowych

16. K  ty Wrocławskie kolej (ruroci giem) autostrad A4 i dalej dost pn sieci dróg kołowych

17. Kocian kolej (ruroci giem) drog krajow Nr 5 i dalej dost pn sieci dróg kołowych

ródło: opracowanie własne

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 7/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

Rejowiec

Nowa WieWlkp.

Koluszki

Emilianów

Mociska

Boronów

Płock

Kocian

K tyWrocławskie

KnurówTrzebinia

OstrówWlkp.

Sławno

Trzebie

Ugoszcz

Jastrowie

Chruciel

ZamekBierzgłowski

Gutkowo

Midzychód

Szczecin

Nowaa Sól

aga

Bolesławieec

Kawice

Wrocław

Grabowno Wlkp.

Blachownia

Katowice

Strzemieszyce

Olszanica

IVG Radzionków

BaryczSkar yskoKocielne

Dbogórze

Wola Rdziska

Widełka

urawica

Zawadówka

Lublin

Niemce

Sokółka

Waliły

Narewka

Małaszewicze

ródło: opracowanie własne [Tabi 2005]

Rys. 3. Infrastruktura logistyczna dystrybucji produktów naftowych w PolsceFig. 3. The logistics distribution infrastructure of petroleum products in Poland 

Plany inwestycyjne, konieczne dla realizacji nowego systemu dystrybucji paliw płynnych obejmuj trzy rodzaje inwestycji.

1) Budowa całkowicie nowych baz;

Budowa nowych baz paliwowych niesie za sob najwiksze nakłady inwestycyjne. Baza powinna byü zlokalizowana na działce o powierzchni ok. 10 ha. Ł czna wielkoü zbiorników paliwowych  powinna wynosiü około 100000 m

3, tak, aby zapewniü płynnoü dostaw do odbiorców

znajduj cych si w promieniu do 150 km oraz dodatkowo zapewniü odpowiednio due rezerwymagazynowe.

Koszt wybudowania bazy paliw to około 200 mln zł. Przy szacowaniu inwestycji naley wziü pod uwag nast puj ce składniki:

−koszty pozyskania gruntów,

−  budowa dróg dojazdowych,

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 8/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum 5,4, 3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

8

−  budowa zbiorników paliwowych,

−  budowa terminalu

− doprowadzenie energii elektrycznej z dwóch niezalenych ródeł 2×20kV,

doprowadzanie wody i odprowadzaniecieków (własna oczyszczalnia

cieków),

− wybudowanie bocznicy kolejowej,

− wycinka drzew w przypadku terenów czciowo zalesionych.

2) Dostosowanie istniej cych baz;

Koszt rozbudowy bazy paliw powinien uwzgldniaü wykupienie ziem przylegaj cych oraz kosztwybudowania nowych zbiorników na paliwo płynne. Szacunkowy koszt budowy zbiornikawynosi 600 Euro za m

2. Przykładowo zbiornik o objtoci 5 tys. m

3bdzie kosztował 425 tys.

Euro. Pozostałe koszty obejmuj  budow bocznic kolejowych i stanowisk do napełnianiaautocystern.

3) Budowa ruroci gów produktowych;

Istniej ce linie przesyłowe dla produktów naftowych powinny byü uzupełnione o 300 kmruroci gów produktowych. Bdzie to najdroszy element nowej infrastruktury logistycznej.Szacunkowo mona przyjü koszt wybudowania 1 km ruroci gu produktowego wynosz cy1 mln zł.

PODSUMOWANIE

 Na podstawie przeprowadzonej analizy mona wyci gnü nast puj ce wnioski odnosz ce si dosystemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce:

1. Istniej ca infrastruktura punktowa jest niedostosowana do potrzeb. Zbyt dua liczba bazuniemoliwia efektywne zarz dzanie łacuchem dostaw w relacji rafineria - stacje paliw.

2. Optymalna sieü baz paliw płynnych powinna obejmowaü 12 baz magazynowo-dystrybucyjnychrozmieszczonych na terenie całego kraju powikszonych o 5 granicznych baz przeładunkowych.

Kada z 12 baz powinna obsługiwaü obszar cienia o promieniu około 150 km, natomiast bazygraniczne s  niezbdne ze wzgldu na technologie importu produktów naftowych.

Ograniczeniem technologicznym jest m.in. zmiana szerokoci torów na granicy z Rosj , Litw ,Białorusi i Ukrain .

3. Zredukowana liczba baz paliw płynnych wie si z szeregiem przedsiwziü inwestycyjnychobejmuj cych: budow 7 nowych baz w Chociwlu, Białej Piskiej, Opolu Lubelskim, Tuchowie,

Gliwicach, K  tach Wrocławskich, Kocianie; rozbudowa lub modernizacja pozostałych baz

(tabela 2); budowa 4 odcinków ruroci gów produktowych o ł cznej długoci 300 km(rysunek 3).

4. Przyszła dystrybucja paliw płynnych musi wi zaü si nie tylko ze zmianami infrastrukturalnymiale z zastosowaniem nowoczesnych technologii zarz dzania łacuchem dostaw. Odpowiednie  planowanie zasobów magazynowych, wielkoü i czstotliwoü dostaw a tak e bie caeksploatacja baz powinny byü koordynowane w skali całego kraju przez spółk  o wysokim poziomie bezpieczestwa gospodarczego jakim np. jest spółka OPLL.

LITERATURA

GUS, 1998-2008, Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 1997-2007.

GUS, 2007, Powiaty w Polsce, Warszawa, ISSN 1643-2266.

5/14/2018 Oil Distribution Poland - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/oil-distribution-poland 9/9

 

Wi nicki B., Kujawski A., Breitsprecher M., 2009, Analiza rozwoju systemu dystrybucji paliw płynnych w Polsce.

 LogForum, 5,4,3.URL: http://www.logforum.net/vol5/issue4/no3

9

Markowski T. (red.), 2006, Biuletyn PAN Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Rolacentrów logistycznych w rozwoju gospodarczym i przestrzennym kraju, Zeszyt 225, Warszawa.

Materiały Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o., http://www.naftobazy.pl, luty 2009.

Orlen sprzeda KolTrans?, http://www.rynek-kolejowy.pl, 5.01.2009.

Pastwowy Instytut Geologiczny Zakład Geologii Gospodarczej, http://www.pgi.gov.pl, luty 2009.

Tabi W., 2005, Prognoza zaopatrzenia Regionu Europy rodkowej w rop naftow  i jej produkty,Midzynarodowa Konferencja "Polityka energetyczna i strategia zrównowaonego rozwoju krajówEuropy rodkowo-Wschodniej do 2030 r", 22-23.11.2005 Warszawa, http://www.igeos.pl.

DEVELOPMENT ANALYSIS OF THE LIQUID FUEL DISTRIBUTION

SYSTEM IN POLAND

ABSTRACT. Analysis describes the transportation system of petroleum products, namely diesel oil and ethyl gasoline,

from oil refineries to bulk consumers. In order to analyse the subject, available macroeconomic data as well as information

from biggest fuel producers in Poland was taken under consideration. Petroleum products transportation system in Poland is  based on fuel pipelines supplemented by railway transport. The bulk consumers are fuel bases that provide storage andreloading services. Spatial analysis of fuel distribution network in Poland shows that number, size and localization of fuel bases does not meet present and future requirements of fuel markets in the country. Therefore after performing a verification

of existing network, localization of new bases was indicated and new distribution network was described. In order to supply

new bases with petroleum products, new sections of pipelines were also planned. The final part of analysis includes generaland detailed conclusions considering the development of fuel distribution system in Poland.

Key words: pipeline transport, liquid fuels, distribution centers, distribution system, liquid fuel bases.

ANALYSE DER DISTRIBUTION VON LIQUIDEN KRAFTSTOFFEN IN

POLEN

ZUSAMMENFASSUNG. Die Analyse betrifft das System der Beförderung von Kraftstoffen (Diesel und

Motorenbenzin) von den Raffinerien bis zu den Großhändlern. Die Analyse wurde auf Basis zugänglicher makroökonomischen Daten durchgeführt. Darüberhinaus wurden Informationen von dien größten polnischenKraftstoffherstellern berücksichtigt. Die Charakteristik des Systems zeigt darauf hin, das dieses auf der Nutzung desRohrleitungsnetzes, ergänzt durch den Schienentransport basiert. Großhändler sind in diesem Fall Kraftstoff-Läger, welche

Handling- und Lagerfunktionen ausüben. Aus der räumlichen Analyse des Kraftstoff-Lager-Netzes ergibt sich, dass die

Menge, Größe und Standorte dieses Netzes den künftigen Bedürfnissen des Kraftstoffmarktes in Polen nicht entsprechen.Aus diesem Grund wurde das bestehende Kraftstofflagernetz erneut überprüft und Standortempfehlungen für geplanteKraftstoffläger formuliert. Im Ergebnis der Analyse wurde ein neues Kraftstoff-Distributionsnetz - Distributionszentrenentwickelt. Es wird die Verlegung neuer Abschnitten der Distributionsrohrleitungen geplant, die die vorher genannten

Kraftstoff-Läger versorgen. Zum Schluss der Analyse wurden allgemeine und detaillierte Schlussfolgerungen formuliert,

welche das Distributionsnetz von Kraftstoffen in Polen betreffen.

Codewörter: Rohrleitungstransport, liquide Kraftstoffe, Distributionszentren, Distributionssystem, Kraftstoffläger.

dr in. Bogusz Winicki

mgr in. Artur Kujawski

mgr in. Marcin Breitsprecher 

Instytut Inynierii Transportu

Wydział Inynieryjno-Ekonomiczny Transportu

Akademia Morska w Szczecinie

ul. H. Pobonego 11, 70-507 Szczecin

e-mail: [email protected]