RYA TBRLER ANSKLOPEDS

Hazrlayan kran GKNAR

KTSAN

1

Y Rabbi!.. Senin ortan ve benzerin yoktur. Domam, dourmamsn. Yaratan ve yarattklarn yaatan sensin. Senden geldik sana dneceiz. Btn lemlerin yaratcs olan yce Allah'm verdiin btn ni'metlere hamd- senalar olsun. Biz yaratm olduun kullarnn kt hareketlerini rahmeti ilhinle sen dzelt. nki bizler ok aciziz fakat nefsimizin bizi yanl ynlendirmesi sonucun da btn bu hatalarmz gremiyoruz. Bizleri doru yola ynelt, sevdiin salih kullarnn arasna kat Y Rabbi!.. Beni ve btn ehl-i imn ve tevhid zerine olan tm insanlar hiret gnnde af ve mafiretinle cennet ve cemline nail eyle. min. Y Rabbi!.. bizlere Size iinizden pek izzetli ve btn arlklarnz zerine alan, stnze titreyen, m'minlere ok acyan ve merhamet gsteren bir Peygamber gelmitir (Tevbe sresi-yet:128) diyerek mevcudiyetini mjdelemi olduun kinatn serveri, Hatem-l Enbiy, Resl- Mcteb, Muhammed Mustafa (s.a.v)'e ve btn mmetine salt ve selm olsun. Sevgili okurlarmz ben naizane olarak sizlere elinizde bulunan kitab, gvenilirliine inandm eitli ilm eserleri aratrarak hazrlamaya altm. Hatalarm olabilir. nk hi bir zaman kul hatasz olmaz. Yanlz rya tabirnamesini derlerken, daha ziyde Islmi Rya tbircilerinin, mutasavvuflarnn grlerine nem vererek tabirnameyi o ekilde hazrlamaya gayret gsterdim. nAllah faydal olurum. Ayrca her trl eletirilerinizi ak yreklilikle siz okurlarmdan sevgi ve sayglarmla bekliyorum. Zira tm insanlar edilmi olan tenkitlerin belirledii ortamda doruyu ve gzeli bularak hareketlerine ve dncelerine yeni ufuklar dorultusunda yn verecektir. Kitabmzn ilk blm; Uyku Nedir?.. Uykuya yatarken okunacak dualar. slm dnrleri ve dier bilimcilere gre ryann tarifi... Rya eitleri nelerdir?..2

a) Rahmani Rya b) eytani Rya stihare nedir ve namaz nasl klnr, dualar nelerdir?.. Rya ile ilgili olan yet-i Kermeler, Hads-i erfler. slm yorumcularnn yorumladklar nl ryalardan rnekler... Kitabmzn ikinci blm? Ryada grlen ekillerin, hal ve hareketlerin alfabetik srayla yorumlanmalar. Grd ryann sahih ve doru olmasn isteyen her mslman znde, sznde doru, kt ahlk terk etmi gzel ahlka sahip olmaldr diyebiliriz. Ayrca kiinin uykuya yatmadan abdestli olmas ve sa ynne yatarak, kbleye kar yzn dnerek, uyumas da yce islm dinine gre de mstehabdr. Kitabmzdan faydalanarak ryasnn yorumunu yapmak isteyen bir kimse; ilk nce ryasnn tamamn hatrlamal. Ardndan grm olduu ryann cinsini belirlemelidir. Bu belirlemeyi kitabmzn rya eitleri blmne bakarak kolaylkla yapabilirsiniz. Ardndan ryada grm olduunuz renklere, ekillere, insanlarn yzlerine, ask yzl m?., sevinli mi?., hal ve hareketleri nelerdir?., gibi btn verilere nem vererek ilgili blmleri (kitabn alfabetik fihristine bakarak orada yazl olanlar) okuyunuz ve ryada btn grlen eylerin manlarna teker teker baktktan sonra aralarnda balant kurunuz. Yanlz u hususu nemle belirtmek isterim ki; grlen rya ertesi gn veya ksa zaman iersinde hemen zuhur etmeyebilir. Seneler sonra vuku bulacak eyleri gsteren ryalar da vardr. Mesel: Hz. Yusuf (a.s)'n ryas, ryay grdkten tam yirmi yl sonra vuku bulmutur. Allh- Tel'nn (c.c) bize emretmi olduu doru yoldan saptracak olan tm kt davranlardan uzak kalmak ve Allh- Tel'y (c.c) tam anlamyla tanmak, iman etmek ve rzsn kazanm kullardan olmak dileini Cenb- Hakk'tan (c.c) niyaz ederek szlerime son veririm. Ayrca hazrlam olduum bu tabirnamenin tm mslman kardelerime faydal olmasn Rabbil leminden niyaz eder ve siz okurlarma derin sayglar sunarm. kran GKNAR

3

UYKU NEDR?..Uyku nbetle tekrarlanan bir yar lm hali ve uur bulankldr. Uyku insann ihtiyac iin Rabbil lemin tarafndan verilen ilhi bir ni'mettir. Kur'n- Aziman'da (Alk Sresi/yet: 9'da) bu konuya aklk getirilerek Uykunuzu dinlenmeniz iin oluturduk denilmektedir. Uyku fikrin, diman, fiziki bedenin tmnn organlarn dinlenebilmesi ve hcrelerin yenilenmesi iin gerekli olan zaman dilimidir. ayet bu zaman insanlara verilmeseydi ne olurdu?.. Bir dnn Korkun!.. nki yenilenme olmaynca bir mddet sonra insann beyni duyular ve fiziki bedeni ifls ederdi. eitli ilim adamlarnn (Psikiyatrislerin) bu konudaki ortak gr, Uyku ruha iyilik bedeni shhat verir bu yzden saln mkemmel olmasn isteyen insanlar ltfen uykularna zen gstersinler denilmektedir. Uykusuzluksa insan sinirli, hrn ve asab yapar. Kiinin btn hareketlerinde dzensizlik oluur. Halbuki uyku esnasnda soluk alp vermek satihleir. Kann basnc der, kalp arpntlar arlar, kollarda bacaklarda hareket azalr ve kiinin uuru tamamen istirahate ekilir. Uyku ihtiyac yaa bal olarak sre deiiklii gsterir. Sz gelimi memedeki ocuklar 18-20 saat kadar uyurlar. Okul a ocuklarnn ihtiyac olan uyku sresi 5-9 ya arasnda 11-13 saat 9-15 ya arasnda 9-10 saat arasndadr. Bu konu Fransa'daki bir eitim kongresinde ele alnm ve tm delegelerin katlmyla ortak bir deklarasyon yaynlanmtr. Okul a ocuklarnn belleklerinin glenmesi eitimlerinin baarl olabilmesi ve salkl bir bedene sahip olabilmeleri iin mutlaka dzenli uyku uyumalar gereklidir. Orta yal olan kiilerde uyku ihtiyac 6-10 saat, yallarda ise bu sre geceleyin daha azalarak yanlz gndz artarak belirlenmektedir. nsanlar ala az ok dayanabilirler lkin uykusuzlua asla dayanamazlar. Az uyku nasl bedenin ihtiyac iin gerekli olan zaman insana vermiyorsa fazla uyku uyumakta (fazla yemek gibi) insana zararldr. Erzurumlu brahim Hakk Hz.leri Marifetnme adl eserinde bu konuya temas ederek; Erenler yoluna giden, hasletten gitmitir. lki zaruret olann4

dnda yememek. kincisi imkn snr iinde fazla uyumamak. ncs gerekli olandan fazla konumamak hsl, uykusu ok olann ruhu hasta ve ii zordur. Demek ki Rabbil lemine Ykiyn olmak isteyen bir kimse yemeine, uykusuna ve syledii szlere dikkat etmeli bu konularda daima ll olmaldr. Uyku iki blme ayrlr: lki yataa yatld zaman uyumakla uyumamak arasnda olan zaman, daha sonra da iyice dalarak uyumak ki buna DERN UYKU denir. Bu sreler kiiden kiiye deiiklik gsterebilir. Tp adamlar en rahat uykuya yat eklinin sa tarafa dnerek yatmak olduunu sylemektedirler. Halbuki Peygamber efendimiz (S.A.V) bu durumu bizlere tam on drt asr evvel bildirmitir. Ukbe bin mir'den rivayet olunan Hads-i erfe gre... Hz. Reslullh (s.a.v) buyurdu ki: Bir kimse Bakara sresinin sonundaki iki yet-i kermeyi okuyup abdestli olarak sa ynne yni kbleye doru yzn dnerek yatsn bu sabaha dek ona yeter. Ayrca uykuya yatarken bunlar haricinde de okunmasnda faydal olan dualar vardr ki bunlarn okunmas ok faziletlidir. nki uyku bir nev, insann lm halidir. Kii uyurken pekla ruhunu teslim edebilir, mal ziyana urayabilir. Cenb- Hakk (c.c) bizleri Kur'n'da bulunan (En'm sresi/yet: 60) O dur ki, sizleri uyutarak l gibi yapyor diyerek bizleri uyarmaktadr. lmden sonra dirilmeye inanmayanlara ne gzel bir rnektir kiinin Uyku hali. u halde m'min kii her zaman olduu gibi uykuya yatarken de Yce yaradana snmal ve du etmelidir. nk Du m'minin silhdr, Du m'minin kalkandr, Du ibdetlerin zdr Biz kitabmzda bu dualardan baz rnekler vererekte sizlere yardmc olmak istiyoruz. nAllh tm inanan insanlar, tm du ni'metlerinden fayda salamay bilirler ve Cenb- Hakk'a (c.c) du etmek bizlere ve tm inanan insanlara nasib olur. nki Cenb- Hakk (c.c) her eyi insana nasb ettii gibi du etmeyi de nasb etmektedir. nki Cenb- Hakk'tan (c.c) izinsiz bir tek yapran kmldayamayaca gibi, insana da nasb olmazsa du etmek deil bir tek kere gz kapaklarnn kirpiini birbirine dediremez bile.

5

UYKUYA YATARKEN OKUNMASI FAZLETL OLAN DUALAR

mene'r-Rasl bim nzile ileyhi mi'n-Rabbih ve'lm'minn. Klln mene billahi ve meliketih ve ktbih ve Rusulih. L nferriku beyne ehadin mi'n-Rsulih. Ve kl semi'n ve eta'n ufrneke Rabbena ve iliyke'l-masr. L ykellifu'llh nefsen ill vs'ah. Leh m kesebet ve aleyh me'k-tesebet. Rabbena l thizn innesn ev ahta'n, Rabbena vel tahmil aleyn sran kem hamelteh ale'l-lezne min kablin, Rabbena vel thammiln mla tkate len bih. Va'fu ann, vafir len, ve'rhamm. Ente Mevln fe'n-surn ale'l-kavmi'l-kfirn. (Bakara sresi: yet: 285 - 286)

6

Allahmme eslemtu vech ileyke ve favvadtu emr ileyke ve elce'tu zahr ileyke rabeten ve rahbeten ileyke l melce'e vel mence'e minke ill ileyk. mentu bi-kitbike'llez enzelte ve binebiyyi-kellez arsalt. Subhanellhi ve'l-hamdu lillhi velilhe illllahu va'llahu ekber. Esta-firullahe'llez lilhe ill huve'lhayye'l-kayym. Abdullah bn-i mer (r.a)'den rivayet olunur ki Peygamber efendimiz (s.a.v) yatarken; Allahmme bismike rabb ve veza't cenbi fafirli zenbi deyip ardndan 33 defa Subhanallahi 33 defa Allah Ekber diyerek sa yannza dnp yatn demilerdir. Uykular dzenli olmayan uykusuzluk eken bir kimse de u duay okumaldr. Zeyd bin Sabit (R.A)'dan rivayet olunmutur: Bir gn Hz. Resul (S.A.V)'e uykusuzluktan ikyet ettim, o da bana bu duay retti. Okudum ve uykusuzluk illetinden kurtuldum. DUA; Allahmme garetin ncm vehede etil uyn ve ente hayn kay-ym l te'hzke sinetn vel nevm y kayym ehdi leyli ve enmi ayn. Uyku esnasnda zaman zaman korkan kimseler de u duay okumaldrlar.

7

Ez bi kelimatillhit tamti min gazabihi ve erri ibadihi ve min hemeztieytni ve en yahdurn. Belirli bir saatte uyanmak isteyen kimse; ( defa)

nn a'taynke'l-kevser fe-salli lirabbike ani'eke huve'l-ebter duasn okuyup yatmaldr.

ve'n-har

inne

UYKUDAN UYANAN KNN OKUYACAI DUALAREb Zer (R.A)'dan rivayete gre Reslallah (S.A.V.) yataa girdii zaman; Bismikellhmme ahy ve emt.

Uyand zamanda;8

"Elhamd lillhillez ahyn ba'de m emten ve ileyhinnr. Eb Hreyre (R.A)'dan naklen; Relallah (S.A.V): Biriniz uykudan uyandnz zaman yle dua etsin buyurdu

Elhamd lillhillez radde aleyye rhy ve fn f cesedi ve ezine l bizikrih.

Elhamdlillhillez halagannevme velyegzate, elhamdlillhillezl beasen salimen seviyyen, ehed ennallhe yuhyilmevt vehve al klli ey'in gadr ie (R. Anh)'dan rivyet olunur ki; Peygamber Efendimiz (S.A.V): Kim ki uykudan uyand zaman u duay okursa deniz kpkleri kadar gnh olsa Allah- Tel (C.C) o kimsenin gnhlarn afv eder. 10 defa (Allah Ekber), 10 defa, (Elhamdlillah), 10 defa (Sbhanallahi ve bihamdihi), 10 defa (Sbhanel Kuddus), 10 defa (Estafirullah El-Azm), 10 defa (L ilahe illallah Muhammeden Raslullah) der ardndan;

Allhmme inn euz bike min diygddny ve dyg yevmil gymeh. Veya;

L ilhe illllahu vahdeh l erke leh, lehlmlk ve lehlhamd vehve al klli ey'in kadir9

Veya;

L ilahe ill ente sbhnekellhmme estafiruke lizenb ve es'elke rahmeteke, Allhmme zidn ilmen vela tzi galbi ya'de iz hedeyten veheb l min lednke rahmeten inneke entel vehhb.

RYA NEDR VE ETLERRya dier bir anlamda d; uyku srasnda meydana kan canlymcasna, yaanmcasna ortaya kan bir durum, bir halisilasyon (olgudur). Rya grmeyen insan yoktur fakat ryalarn uyandktan sonra hatrlamayan insan vardr. Bugnki tb gnlk olaylardan etkilenerek ortaya kan durum, ruh fantaziler, hayaller diyerek de ryay yorumlamaktadrlar. Ancak biz inanan mslmanlar olarak ryann (sahih) kiinin Rabbil lemin tarafndan uyarlmas, kimi zamanda baz eyler iin (cennet, ilim, evld vb.) mjdelenmesi olarak alglyoruz. nki iki cihan serveri Peygamber efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (S.A.V)'e 23 sene Rabbil lemin tarafndan vahiy yoluyla Kur'n- Kerm'in yet-i Kerme'leri indirilmitir. Ve bu yet-i Kerme'lerin bir ou Peygamber efendimize rya esnasnda vahy edilmitir. Ayrca Peygamber efendimizin gnmze ulaan iki tane hads-i erfi vardr ki; bunlar bize ryalarn ilhi bir hikmet olduunu gstermektedir. Bu Hads-i erfler; M'minin ryas, Rabbi ile uykuda konutuu bir eit kelmdr. Salih (ve sdk) rya, peygamberliin yirmi be cznden biridir. Yanlz unu unutmamak gerekir Hads-i erflerde iaret edilen ryalar Sahih Ryalardr. Ryalar anlam ve gr ekline gre snflandrlrlar. yle ki: a) Rahman (Sahih) ryalar, b) eytan (eytann korkutmalar ve nefsin istekleri, kandrmalar) ryalar,

10

c) Kiinin gnlk olaylardan etkilenmesi sonucu veya bedenin arazlar sonucun da meydana kan ryalar.

RAHMN RYALARCenb- Hak'n (C.C) bize melekler vastasyla gstermi olduu ve Kur'n- Kerm yoluyla bildirdii ryalardr ki; bunlar Cenb- Hak'n (C.C) kulunu uyarmas veya mjdeleyerek bilgi vermesidir. Nitekim Saafft sresi 104-105 buyurulmaktadr ki: Biz ona: Y brahim, ryana sadakat gsterdin. phesiz ki biz iyi hareket edenleri byle mkfatlandrrz diye nida ettik. Sahih ryalar genelde abdestli olarak uykuya yatld zaman, seher vaktinde sabah namazndan sonra veya kutsal gecelerde (kadr, bayram, arife, aylar, cum'a) grlen ryalardr. Sahih ryalarn en dorusunu peygamberler grmlerdir. ok defada grld gibi tatbik edilmi ve grlen ryalar doru olarak yorumlamlardr. (Fetih sresi/Cz: 26-Ayet: 27) Andolsun ki Allah, Resulnn ryasn doru kard. Andolsun ki Allah'n izni ile Mescid-i Harm'a emniyet iinde kiminiz balarn tra ederek, kiminiz salarnz keserek, korkusuzca ve kati suretlere gireceksiniz. Allah, sizin bilmediinizi bildide bundan nce (Hayber fethi gibi) yakn bir fetih verdi. Yukardaki bahs edilen yet-i Kerme Reslullah'n (S.A.V) Hudeybiyeden kmadan nce bir rya grp Ashab- Kirm'a anlatmas ve onlarn da ryann o yl kacan sanp mnafklara sylemeleri. Mnafklarnda bu olayn gereklemeyeceini syleyerek dedikodu etmeleri zerine nazil olmutur. Sahih ryalar kimi zaman da kiiye uyarc olabilir. Sz gelimi kulun gnh iledii, ilemek zere olduu, veya doru yoldan at vakit grlen ryalar vardr ki, cehennem ateiyle korkutulmak gibi grlen ryalar bu eit ryalara rnek olarak verebiliriz. Sahih ryalar genelde z sz doru olan Cenb- Hak'n (C.C) salih kullar grrler. Sahih rya grmek iin aadaki duann okunmas faziletlidir.

11

Nu'munu billh, nesiku billh, neruddu umran illllah ve has-bunllahu ve ni'mel-vekl vel havle vel kuvvete ill billhi'laliyyi'l-azm.

EYTAN RYALARBunlar eytann gsterdii ryalardr ki; ryadan saylmazlar. Genelde gusl abdestti olmayan kimselerin grd ryalardr. Bunlara en iyi rnek halk arasnda arlk basmas, karabasan diye tarif edilen durumda meydana kan ryalardr. eytan rya gren bir kimse veya ryasnda korkutucu, rktc, dehet veren bir rya gren kii ilk i olarak hemen uyand zaman Peygamber efendimiz (S.A.V)'in bir hads-i erfine binaen Salih (ve sdk) rya Allh- Tel'dandr (C.C). Kt rya ise eytandandr. Biriniz holanmad bir rya grecek olursa uyandnda sol tarafna nefes flesin ve onun (ryann) errinden Allh- Tei'ya (C.C) snsn. Zira o (byle yapld zaman) zarar veremez demelidir. O takdirde byle bir rya grm olan bir kimse uykudan uyand vakit hemen soluna defa tkrmeli ve ryann errinden Cenb- Hak'a (C.C) snmal ve ryay hi kimseye anlatmamaldr. Mmknse yataktan kalkt gibi gzelce abdest alp iki rek't namaz klmal ve o gn fakire sadaka vermelidir. Zira sadaka kiinin bana gelebilecek btn bellar def eder. Birde uykuya yatld zaman kiinin uyankken yapm olduu ilerden etkilenerek veya hastalanmasndan, bir olaydan korkmasndan sonra grlen ryalar vardr ki bunlarda yorumlanmaz ve asla kmazlar. Bunlara rnek mesel; ateli bir hastann ryasnda bir dere kenarna gidip su imesi gibi grlen veya kiinin gndz birisiyle tartp geceleyin ryasnda tartt kimseyi yaralamas veya o kimse ile ilgili rya grmesini sayabiliriz. Bu tip grlen ryalar islmi rya tbircilerinden olan Cfer-i Sdk (R.A) u szlerle anlatmtr; Karma kark grlen, tbirde zorluk ekilen, uyannca hemen unutulan, zihinde hayal meyal hatrlanan, kiiye etki etmeyen ryalar yorumlanmaz ve birey ifde etmezler. Fakat her okuyucu unu bilmelidir ki; her grlen rya Rahman olmad gibi eytan de olmayabilir. Korkun olan ryalarda ayn ekilde ok gzel bir haberin verilmesi eklinde tecelli edebilir. Buna rnek olarak u olay gsterebiliriz. Ashb- Kirmdan olan mml Fazl (R.A.) bir gn Reslullahn12

(S.A.V.) huzuruna gelip: Y Reslullah korkun bir rya grdm; deyince Grdn hayrdr, buyurdular. Y Reslullah, mbarek vcudundan bir para kesilip benim kucama braklmt. O zaman Resluilah tebessm ederek buyurdu ki: Ey mm'l FazI yaknda Hz. Fatma (R. Anha)'ya bir ocuk dourur da sen onu kucana alrsn, buyurdu. Gerekten Hz. Fatma (R. Anha)'ya Hz. Hasan (A.S)' dnyaya getirdi ve mm'l FazI Hz. Hasan (A.S)' kucana ald. Bir kimse ryasnn doru kmasn istiyorsa, szlerine yalan katmasn, kouculuk, gybet gibi kt huylardan kendini arndrsn. Ve uykuya yatarken dinimize gre mstehab olan abdesti alarak yataa girsin ve sa yne doru yatarak uyusun.

RYALARIN YORUMLANMASI VE NL RYA TBRCLERRya gren bir kimse ryasn bir lim veya iyi bir t veren kimseye anlatmaldr. Bu hususuda her konuda bizleri aydnlatan yce Peygamber efendimizin (S.A.V) bir hads-i erfinde buyurduu gibi olmaldr. Rya, tbir olunmadka, kuun aya zerinde (durur gibi)dir. Tbir olunduu zaman der (cesine aa kar). Ryay sevdiin kimseden veya (tbir hususunda) bilgi sahibi olandan bakasna anlatma (Feyz'l-kadir cz: 4/Sayfa: 46) ki cihan serveri yce Peygamberimiz (S.A.V) ilk Islmi rya tbircisidir. nk bu konuda bize k tutacak, yol gsterecek bir ok hads-i erf gnmze kadar ulamtr. bn-i Snni (R.A)'dan bir rivayete, gre; Peygamber efendimiz (S.A.V) sabah namazn kld vakit yzn halka dner ve Sizden biriniz dn gece bir rya grd m? derdi diyerek anlatlan ryay dinler ve daha sonra;

Hayren telkhu ve erren tevekkahu, hayren leh ve erren al a'dain, vel-hamdlillahi rabbil lemne. Hayrl olsun, serden uzak olsun. Hayr bize er dmanlar-mza13

olsun. Hamdolsun lemlerin Rabbi olan Allah'a derdi ve ryay tbir ederdi demitir. Ryay anlatrken kesinlikle grlmeyen eyler sylenmemeiidir. Zira Peygamber efendimiz (S.A.V) buyurdu ki: Kim kasten ryasna yalan (kartrp) sylerse, ateten oturacak bir yer edinsin. Zira iftirann en by kendi gzlerine yapt iftiradr. (Feyz-l Kadir cz: 6/Sayfa: 216) Ryada Peygamber efendimizi (S.A.V) grmek ryann hayra ve doru olarak yorumlanmasna sebebtir. Ayrca bir kimse ryasn; grm olduu rya iinde tbir ederse veya bakas tarafndan rya tbir edilirse; o rya tbir edilmitir tekrar yorumlanmasna ihtiya yoktur. Baz islmi rya tbircileri ryada lnn sylemi olduu eylerde haktr diyerek ryann dz olarak yorumlanmas gerektiine karar vermilerdir. Tarih iinde birok devletlerde, rklarda, kavimlerde ryaya nem verilmi ve tbir edilmesine allmtr. lk alarda ryalarn tanrlar tarafndan gnderildiine inanlrd. Eski Msrllar yaklak 4000 yl nce rya yorumlarn derlemilerdir. Kitab- Mukaddes iinde olmak zere birok Ortadou ve Asya kaynakl metinde kehanet ieren veya hastalar iyiletirecek bilgilerin bulunduuna inanlarak rya yorumlar yaplmtr. Son zamanlarn bilim adamlarndan olan Claude Bernard (1813-1878) "Fizyolojinin kurucularndan" nsan doutan ryalara kar istidatldr. nk dimasz insan dnlmez diyerek rya hakknda; Gz bir organdr asl gren yer beyindir o halde insan gz kapal da baz eyleri grebilir diyerek ryann gerek olabilecei mevzuuna aklk getirmitir. Ve bu arada adlarn zikretmeden geemeyeceimiz ok nl slmi rya yorumcular da vardr. Bunlar Hz. Ysuf (A.S), Hz. Eb Bekir (A.S), bn-i irin (R.A) ve Cfer-i Sdk (R.A)'dr. Ayrca Hz. Ysuf (A.S) nl bir rya tbircisidir. Ve yce kitabmz Kur'n- Kerm'de onun rya tbirciliinden Ynus sresinde bahs edilmitir. Ve ite ylece Rabbin seni seecek ve sana rya tbirine ait bilgi verecek. Hemde bundan evvel, atalarn brahim'e ve shk'a (R.A) tamamlad gibi, ni'metini sana ve Yakb (A.S) soyuna tamamlayacaktr. phe yok ki Rabbin almdir, hakmdir. Yakn tarihimizde yaam olan nl slm dnr Erzurum'lu ibrahim Hakk Hz.'leri Marifetnme adl eserinin 101'nci sayfasnda ryann ne olduuna ve rya tbir etmeye aklk getirmi ve demitir ki:14

n buhr- gda dimaa gelir Rh-u hayvn ol zaman ne eder Pes havass- burun muattal olur n diman havass kalbe iner Kalbe ilham olur iaretler B vesit bulursa nfladr Kalb eer vsta ile olsa habr Pes gelir kalbe grd rya Arab ismin evveli alnr (Gddn buhar beyne geldiinde, nce burun pislerine nail olur. Hayvan rh o zaman ne eder? Vcdun dn brakp, iine gider. O an burun hisleri muattal olur. Uyku hlini cisim, onunla bulur. Beynin hisleri kalbe indiinde, kalb o an ruhun iine dner. Kalbe iaretler ilham olur. Asldan kalb mutular alr. Vastasz bulursa faydaldr. Ayns karsa vakadr. Kalb eer vsta ile haberdar olsa, grd dten tbir olunur. O an gelir kalbe grd rya; ona ya iaret veya mjdedir. Ryada grlen eyin Arapa isminin ilk harfi alnr. Ne ise o harflerle bilinir. O halde zetle diyebiliriz ki; rya vardr haktr ve gerektir. Yanlz biz inananlarn ryasnn Rahman olabilmesi iin yukarda anlattmz noktalara nem verilmesi gerekli ve zaruridir. Cenb- Hak (C.C) btn mslmanlara hayrl, salkl gnler ve gecelerin de sahih (Rahman) ryalar grmeyi nasib etsin. min.

STHARE NEDR? NAMAZI NASIL KILINIR VE HANG DUALAR KONUMLADIR?stiharenin lgat mans hayrl ey istemektir. lem-i mans ise, giriilecek bir iin veya sonucun ne olacan Cenb- Hak'ka (C.C) danmak iin iki rek't namaz klmak ve du'Iederek hi konumadan uykuya yatmak demektir. stihareye yatmann en nemli yn edilecek dualardr. nki Allah- Tel (C.C) ihtiyac du ile ifde^edilir. Du bir inann, bir balann ifadesidir. nsanlar du annda Allh- Tel'ya (C.C) yaknlap, glenirler. Du annda insan Allh Tel'nn (C.C) kendisini duyduuna ve annda cevap verdiine inanr. Ve insanda beklenmedik olayla zuhur eder, zihni denge kurulur, iimizdeki yanlzlk, kudretsizlik ve gayretlerimizin bo olduu hissi yok olur, dnya adaletsiz ve zalm deil, dost grnr.15

Ve iimiz de ancak iman eden insanlarda grlen esrarengiz bir durum, bir kuvvet uyanr. Ne mutlu Cenb- Hak (C.C) tarafndan du etmek nasib olan m'minlere. stihare namazn usulne uygun klmak iin yats namasndan sonra, yatarken evvela gzelce abdest almal ve Allh- Tel'nn (C.C) rzs iin niyyet ettim istihare namasn klmaya diyerek niyyet edilmelidir. stihare Namaznn Kln: 1 nci Rek'tta;

Fatiha Sresi: Elhamdlillahi rabbil lemiyn. Errahmnirrahm. Mliki yevmiddiyn. yyke na'bd ve iyyke nestem. hdinassrdal mstekm. Srdalleziyne en'amte aleyhim. ayril madbi aleyhim veladdllyn. (mn)

16

Kfirn Sresi: Kul y eyyhel kfirn. l bd m ta'bdn. ve l entm bidne m bd. ve l ene bidn m abettm. vel entm bidne m abd. lekm diynkm veli yediyn. 2 nci Rek'tta tekrar Fatiha sresi ve;

hls Sresi: Kulh vellh ehad. Allhssamed. Lem yelid ve lem yled. ve lem yekn leh kfven ehad. okunmaldr. Ve namaz bittikten sonra duas edilmelidir.

Allhmme! nn estehruke bi lmike ve estakdiruke bi kudretike ve es'elke min fadlike'l-azm. Fe-inneke takdiru vel akdiru ve ta'lem ve-l a'lem ve Ente Allm'l-Guyb. Allhmme! n knte ta'lem enne hze'l-emre hayrun l f dn ve me ve akbeti emr ve cili emr ecilih fakdirh, l ve yessirh l smme17

brik l fh. Ve in knte ta'lem enne hze'l-emra errn l f dn ve me ve kbeti emr ve cili emr ve ecilih tasrifh ann vasrifn anh, vakdir l el-hayra hays kne smme ar-dnm bih. Yanlz istihare duasn okuyan kimse hazel emre diye okunan yerde dileini syleyip ondan sonra duaya devam etmelidir. Bu duann 3 veya 7 defa okunmas mstehabdr. Ve ardndan istihareye yatan kimse hi konumadan, dnya kelm etmeden sa tarafna ve sa elinin zerine yatmal ve bylece uykuya varmaldr. Bizlere Buhariden nakil olunduuna gre istihare de grlen yeil, beyaz renkler sonucun hayrn iaret eder. Siyah mavi, sar renk ryann sonucunun msbet olmadna iarettir. Krmz renk ise kesin olarak olayn tezliini, abukluunu gsterir. Baz tarikat eyhleri ise ryalar kendilerine yol gsterici kabul etmiler ve mridlerine bunun iin eitli zikirler retmilerdir. Bunlara rnek olarak unlar verebiliriz. Riyazet kitaplarndan olan Gayret'lHkim adl kitapta ev-rad ve zikirlerden bazlarndan bahs edilerek denmitir ki: Uykuya dalarken bu adlar okunduu takdirde bu adlarn zellikleri sayesinde insann istedii ii hal ve ynn grebilecei, gaybi leme ynelerek bilmek istedii kendisine bildirilecei sylenmitir. Ve bu zikirlere HLMYE adn vermilerdir. Mesleme bin Ahmet Mecariti Kitab-el GAYE ald eserinde bunlardan be tanesine yer vermitir Bunlar: 1) Tufngdis, (100) 2) Vagdas, (100) 3) Yesvad, (100) 4) Budan, (100) 5) Temgus'dur. (100) Ve ardndan ad geen zikirlerden sonra; kii dnya ile ilikisini kesip mu-rad ve maksadna kalben niyyet edip uykuya varmaldr denmektedir. u halde insan her zaman olduu gibi Allh- Tel'y (C.C) unutmamal ve onu hatrlamal ok korkmal ve onu ok sevmelidir. Ve Allh- Tel'nn (C.C) rzsn kazanmak iin btn hal ve hareketlerine iyi yn vermeli onun rzsna uygun iler yapmaldr. Cenb- Hak'tan (C.C) hayrl ryalar grmenizi niyaz eder ve dualarnzn Rabbil lemin katnda kabul olunmasn temenni ederim.

18

SLM TARHNE VE DNYA TARHNE GEM NL RYALAR VE YORUMLARIHZ. MUHAMMED'N ST ANNES SVEYDE'NN SAHB OLAN ZATIN RYADA GRLMESHafz ibn-i Cesr bir gn ryasnda Eb Lehebi grr. O tarihte Eb Le-heb lmtr ve rya sahibi Eb Leheb'e ne halde olduunu sorunca, Eb Leheb cevab veriyor: Kabir azab ekiyorum. Ancak her sene Rebi-ul Evvel aynn on ikinci geceleri azabm hafifliyor. ki parman arasndan kan serin suyu emerek ferahlyorum. Ben dnyev hayatmda klemin Reslullah (S.A.V)'e st annelik yapmasna msaade etmitim. te bu msaade etmi olduum zamanlar gelince azabm hafifliyor demitir.

HZ. MUHAMMED (S.A.V) ST ANNES HALME HATUNUN RYASIHALME Hatun ryasn yle anlatmaktadr: Ryamda bir ahs beni stten ak bir suyun iine daldrd ve, Bu sudan i dedi. Kanncaya kadar itim. Sonra imem iin yine zorlad, itike itim, baldan tatl idi. Stn ok olsun ey Halme! Beni tandn m? diye sordu. Tanmadm syleyince; Ben senin skntl hlinde ettiin hamd ve krnm. Ey Halme! Mekke'ye git. Orada sana bir Nr arkada olur, bereketlerle dolarsn. Bu ryay da kimseye syleme! dedi. Uyannca gslerimi st ile dolu bulduum gibi sknt ve aln da beni terkettiini grdm demitir.

HZ. MUHAMMED (S.A.V) DNYA'YA TERF EDECENN MJDELEND RYALARHz. mine (R. Anha) hamileliinin altnc aynn bir gecesinde, uyku ile uyanklk arasnda bir kimsenin sesini duyar. Senin hmile olduun kimdir, bilir misin?19

Bilmiyorum cevabn verince; Bilmi ol ki, Peygamberlerin sonuncusuna hamilesin! diyerek Peygamberin dnyaya terifini bana mjdeledi demitir. Ayrca yce Peygamber efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (S.A.V)'in dedesine ryasnda peygamberimizin gelii mjdelenmitir. Bu rya u ekilde anlatlmaktadr: Bir defasnda uykuya dalmtm. Grdm ryadan byk rpetiyle uyandm. Hemen bir khine gidip, anlatp ryam tbir ettirmek istedim. Bu gece ryamda ok byk bir aa vard. Bir ucu semya ykselmi, dallar douya ve batya yaylmt. O aatan yle bir nr salyordu ki, gne yannda ok hafif kalr. Bazan gzkyor, bazan gzden kayboluyordu. nsanlar ona ynelmiti. Her an nuru artyordu. Kurey kabilesinden bazlar o aacn dallarna tutunuyor, dier bir ksm da aac kesmeye alyordu. Bir gen de onu kesmek isteyenlere mni oluyordu. ok gzel bir yz vard ve ben imdiye kadar yle bir yz grmedim. Ayrca vcdundan etrafa ho kokular yaylyordu. Aacn bir daln tutmak iin elimi uzattm, fakat ulaamadm dedim. Ryam bitirince, khinin yz deiti. Benzi sarard. Sonra; Ondan senin nasbin yok! demesi zerine; Kimin nasbi var diye sordum. O aacn dalna tutunanlarn dedi ve devam ederek; Senin sulbnden bir peygamber gelecek, her tarafa mlik olacak, insanlar O'nun dnine girecekler! dedi. Bir baka ekilde Hz. Abdlmuttalib (A.S) yle bir rya grmtr: Abdlmuttalib'e, bir gn ryasnda; Ey Abdlmuttalib! Adan yerine getir! denildi. Sabahleyin Abdlmuttalib bir ko kurban etti. Ertesi gece tekrar ryasnda; Ondan daha byn kurban et! emri verildi. Sabahleyin bir sr kurban ettii halde tekrar, ryasnda; Ondan daha byn kurban et! emri zerine; Ondan daha by nedir? diye sordu. O zaman; Oullarndan birini kurban etmeyi adamtn. Adan yerine getir! denildi. Ertesi gn Abdlmuttalib ocuklarn toplayarak, seneler nce yapt duay ve adan syledi. Evldlarndan hi bir muhalefet grmedi. stelik onlar; Ey babamz! Adan yerine getir! istediini yapmakta serbestsin! diye rz gsterdiler. Bunun zerine Abdlmuttabil oullar arasnda kurban olan belirlemek iin kur'a ekti. Kur'a, en ok sevdii olu, alnnda Allah- Tel'nn (C.C) habbi Muhammed (A.S) nurunu20

tayan Abdullah'a kmt. Gz yal baba, Abdullah' kurban etmek iin btn hazrlklarn tamamlad. lerinden Abdullah'n days; Bir khine sor da sana yol gstersin diye teklifte bulundu. Abdlmuttalib, bu sz zerine, Hayber'de bulunan Kutbe veya (Secak) adndaki khine gitti ve durumu anlatt. Khin; Sizde bir insann diyeti ne kadardr? diye sordu. On devedir diye cevap alnca; On deve ve olunuz arasnda kur'a ekiniz. Kur'a olunuza karsa, on deve daha arttrarak yeniden kur'a ekiniz. Kur'a develere kncaya kadar byle arttrarak devam ediniz. dedi. Abdlmuttalib khinin dedii gibi yapt. On deve arttrarak defalarca kur'a ekti. Hep Abdullah'a kt. Ancak deve say yze knca, kur'a develere isabet etti. Bundan sonra Abdlmuttalib Allhuekber diyerek tekbirlerle develeri kurban etti. Develerin etlerinden kendisi ve oullarndan hi biri almad. Hepsini fakirlere datt. Peygamber efendimiz, nesebi smail (A.S)'a dayand iin Ben, iki kurbanln oluyum buyurmulardr.

ZEMZEM KUYUSUNUN BULUNMASIBir gn Abdimuttalib'e ryasnda bir kimse; Ey Abdlmuttalib! Kalk Tayyibe'yi kaz! diyerek kayboldu. Ertesi gn; Kalk, Berre'yi kaz! dedi. nc gn de ayn kimse; Kalk, Mednne'yi kaz! emrini verdi. Ryann arkas kesimliyordu. Drdnc gn ise, yine o kimse; Ey Abdlmuttalib! Kalk, zemzem kuyusunu kaz! deyince, Abdlmut talib; Zemzem nedir? Kuyu nerededir? diye sordu. O zt da; Zemzem bir sudur ki, hi eksilmez ve dibine eriilmez. Dnyann drt bucandan gelen haclara kifayet eder. Cebrail (A.S)'n kanadyla vurduu yerden kmtr. Allh- Tel'nn (C.C) smail (A.S) iin yaratt sudur. Susuzlar kandrr. Alar doyurur. Hastalara if olur. Yerini bildireyim. Kurban kestikleri zaman artklarn bir yere dkerler. Sen orada iken krmz gagal bir karga gelir. Gagasyla yeri eer. Kargann etii yerde, bir de karnca yuvas grrsn, ite oras zemzem'in yeridir dedi ve Abdulmuttalib bu ryadan sonra tarif edilen yeri buldu kazya balad. Ancak engelledilerse de devesinin ayann bir taa taklmas sonucunda zemzem kuyusu ortaya kt ve Hz. Abdulmuttalib bu olay esnasnda Y Rabbi bana tam on tane erkek evld nasib et ve birini21

sana kurban edeyim demitir, ite daha evvel anlattmz Hz. Peygamberimiz (S.A.V)'in dedesinin oullarndan Abdullah' kurban etmek istemii bu duann Cenb- Hakkn (C.C) katnda kabul olunmas neticesindedir.

HZ. HATCE (R.Anha)'NlN PEYGAMBERMZLE EVLENMEDEN EVVEL GRM OLDUU RYAHz. Hatice (R. Anha)'ya Peygamberimiz (S.A.V) ile evlenmeden nce bir gece ryasnda gkten ay inip koynuna girmi, ayn nuru koltuundan kp btn lemi aydnlatmt. Hz. Hatice (R.Anha) sabahleyin bu ryay akrabasndan olan Varaka bin Nevfel'e anlatt. Varaka; hir zaman Peygamberi vede gelmitir. Seninle evlenir ve senin zamannda O'na vahy nazil olur. Dinnin nuru lemi doldurur. lk, imn eden insan olursun. O Peygamber, Kurey'ten ve Ben Him'den olur dedi. Hazret-i Hatce (R. Anha), bu cevaba ok sevindi.

HZ. EBU BEKR (R.A) RYASIReslullah efendimizin (S.A.V) yakn arkada olan Hz. Eb Bekir Sddk (R.A) bir gn bir rya grmtr. Bu ryay kendi azndan dinliyelim. Gkten dolunay inip, Kbe-i muazzamaya gelmi, para para olmu, paralardan her biri, Mekke evlerinden biri zerine dm sonra bu paralar bir araya gelerek gkyzne ykselmiti. Eb Bekr'in (R.A) evine den para ise, gkyzne ykselmemiti. Hdiseyi gren Hazret-i Eb Bekr (R.A), heyecanla ryadan uyanm, sabah olunca, hemen, Yahd limlerinden birisine koup, ryasn anlatmt. O lim cevabn da; Bu kark ryalardan biridir, onun iin tbir edilmez demiti. Fakat bu rya, Eb Bekr'in (R.A) zihnini kurcalamaya devam etmi, yahdnin cevab da onu tatmin etmemiti. Ticaret iin gittiklerinde yolu rahip Bahra'nn diyarna uramt. Grd ryann tbirini Bahra'dan isteyince, Bahra; Sen neredensin? dedi. Hazret-i Eb Bekir (R.A); Kurey'tenim diye cevap verince, Bahra; Orada bir peygamber kacak ve hayatnda O'nun vezri, vefatndan sonra da, halfesi olacaksn dedi. Eb Bekir (R.A) bu ryasn ve tbirlerini, Peygamber efendimiz (S.A.V) peygamberliini aklayncaya kadar kimseye sylememiti.22

FTH SULTAN MEHMED HAN'IN RYASIGnlerden birgn gecelerden bir gece, Ftih han bir rya grr. Ryasnda kzla alan, sar sakall bir yiit: Ben sar saltuum der. Ve stanbul ehrinin anahtarn teslim eder. Yanlz bir de temennisi vardr. Han'm bu anahtarlar Edirne'de saklyasn. Ryay ertesi gn tbir eden Akemsettin hoca, Mehmed Han'a; stanbul'un fethi yce hakanm size inAllah nasib olacaktr. diyerek Fethi mjdelemitir.

ERTURUL GZ'NN RYALARIOsmanl devletini kuran Osman Bey'in babas Erturul Gazi bir gezisinde, takva sahibi olarak tannm bir kiinin evine misafir olur. Yatma zaman gelince, ev sahibi, Erturul Gzi'nin nnde bulunduu dolaptan bir kitap karr. Ve daha yksek bir yere koyar. Erturul Gazi bu kitabn adn ve neden bahsettiini sorunca da, ev sahibi bunun Kur'n- Kerm olduunu bildirir. Erturul Kur'n- Kerm'i alarak btn gece ayakta okur; sonra da azck uyumak ister. Uyur, sabaha doru uykusunda bir ses duyar ki; O'na yle demektedir: Mademki sen benim Kelm- Kadimimi o kadar saygyla okudun; ocuklarn ve ocuklarnn ocuklar, kuaktan kuaa, an ve erefe ulaacaklardr. Erturul bey, bir baka gece ryasnda evindeki ocaktan su kaynayp, gittike oaldn ve en sonunda byk bir deniz haline gelerek yeryzn kapladn grr. Ertesi gn bu ryay arif bir kimseye naklettiinde yle bir cevap alr: Senden bir oul dnya'ya gelecek, kendisi ve evld, evltlar dnyaya hkim olacak. Ve birka gn sonra da, Osman Gazi dnya'ya gelir.

OSMAN GZ'NN RYASIOsmanl hanedan'nn kurucusu olan Osman Gazi eyh Edebli'nin evinde misafir olduu bir gece bir rya grd!.. Ryada kendini, ev sahibinin yni (Edebli'nin) yannda yatm olduunu gryordu. Edebli'nin gsnden, birden bir hill kp byd; dolunay durumunu bularak kendi gsne giriverdi. Ondan sonra da yanlarndan bir aa belirmiti, dallanp budaklanyordu. Dallarn glgesi kt'a ufuklarnn sonlarna kadar karalar ve denizleri23

kaplayverdi. Drt byk da sras, bu yapraklar adrnn drt destei gibi grnyordu. Aacn kknden, deniz gibi gemilerle rtlm olarak, Dicle, Frat, Nil ve Tuna fkryordu. Krlar ekinlerle evrilmiti. Dalar sk ormanlarla talanm bulunuyordu. Bu dalardan kan bereketli sular, gl baheleri ve servilikler arasnda dolaa dolaa akyordu. Uzaklardan, vadilerde, kubbeler, ehramlar, dikili talar, stunlar, hametli kulelerle ssl ehirler gzkyordu. Ve btn bunlarn zirvelerinde birer hill parldyordu. Minarelerin erefelerinden ezanlar m'minleri namaza aryordu, ite tam bu srada hzl esen bir rzgr kmt, bu yapraklar, iki karann kucak at, iki yakut ve iki zmrt arasna yerletirilmi bir cevhere benzeyen ve btn dnyay eviren bir halkann en deerli ta niteliinde olan istanbul'a doru savuruyordu. Osman Bey yz parmana tam geirmek zereyken uyanverdi. Bu ryay tbir eden Edebali; Osman gaziye kz mal hatunlan Osman gazinin evleneceklerini ve o ikisinin soyunun imparatorluk kuracak kadar yceleceklerini sylemitir.

EVLYA ELEB'NN RYASIEvliya elebi bir gece ryasnda Peygamber Efendimiz (S.A.V)'inde bulunduu bir meclise gtrlr. Alayarak Peygamber Efendimiz (S.A.V)in ayaklarna kapanr. Ve; efaat y Reslullh diyecekken birden arr ve; Seyahat y Reslullh der. O zaman Peygamber Efendimiz (S.A.V): efaati ve seyahati ve ziyareti y rabbi shhat ve selametlen kolaylatr. diyerek ardndan Fatiha sresini okur. Daha sonra Evliya elebi orada bulunan zatlarn ve Peygamber Efendimiz (S.A.V)'in elini per ardndan uyanr. Ertesi gn ryasn tbir ettirmek iin Kasmpaa Mevlev Dergh eyhi Abdullah dedenin yanna gider. Ve onun seyyah olup kitap hazrlayaca kendisine mjdelenir.

AKEMSEDDN'N RYASIFtih Sultan Mehmed. Hz. Hlid'in (Hz. Eyyb) ehid dt yeri bulmas iin Akemseddin'e ricada bulunmutu. Bir gece ryada: Ben burada yatyorum. Cenb- Hak'a (C.C) krederim ki artk Rumlarn buradaki hkimiyetleri sona erdi. Pek yaknda slm ordusu galip ve muzaffer olacak; benim yattm bu kabir de kffar ayaklar altnda inenmekten kurtulacak dedi. Ve Hz. Eyyb, Akemseddin'e24

kabrinin bulunduu yeri tarif etti. eyh Akemseddin bu ryasn Ftih Sultan Mehmed'e anlattnda, Ftih: Mevln Efendimiz!.. Bu hususta bir delil gsterebilir misin?., diye sordu. Evet Sultanm. Hz. Hlid'in kabrinin ba ucunda ibranice yazl bir ta olsa gerek. Ardndan Akemsettin u anda Eyyp Sultan'm yatm olduu yere seccadesini serdi ve orada namaz kld. Namaz bitince seccadenin altn kazn emrini verdi. O bulunan yer kazlnca altndan bir kabir kt. Kabrin baucundaki mermer zerinde ibranice yazlm yaz vard. Askerler arasnda ibranice bilen birini bulup okuttular. Bylece Hz. Eyyb'n mezar ortaya km oldu. Daha sonradan, yni fetihten sonra oraya trbe ve cami yapld.

EMR SULTAN'IN RYASIEmir Sultan, bir gece yle bir rya grr: Hz. Muhammed (S.A.V) ile Hz. li (R.A) yanyana duruyorlarm. Onlarn huzurunda oturmu. Hz. li (A.S) O'na: Ey olum, sana hak tarafndan ceddin Hz. Muhammed (S.A.V)'in dabn, snnetlerini takva yoluyla ehli islm'a gstermen iin Rum'a gitmen iaret olundu. Senin nnde nurdan kandil belirecek, o kandiller hangi yerde gznden kaybolursa sen, orada kalacaksn. Mezarn da orada olacak. dedi. Gerekten son kandil, imdiki Bursa'da klar denilen yerde snm. Ve Emir Sultan orada kalmtr.

MUHDDN- ARAB'NN RYASIHazret-i Muhammed (S.A.V)'i gerek bir rya leminde grdm. Elinde bir kitap tutuyordu. Bana buyurdular ki: Bu Fusus-l hikem (Hikmetlerin z) kitabdr. Bunu al ve halka aka anlat da bu hikmetlerden herkes faydalansn. Bu rya doru kmtr. Gerekten bu kitab yazmak Muhiddin-i Arab'ye nsib olmutur.

TMUR'UN RYASITrkistan'l Hoca Ahmed Yesev, koca Timur'a bir gece ryada buyurdu!.. Ey yiit!.. abuk Buhr'ya git, inallah oradaki ahn lm25

senin elindedir, senin bandan ok eyler gese gerektir, btn Buhr halk zten seni bekliyorlar dedi. Emr Timur, uyannca Allah- Tel'ya (CC) kretti. Ve ertesi gn Trkistan hkimi Nogaybak Han' arttp; Ahmed Yesev'nin kabrine bir tekke yaptrmas iin ona ok para verdi. Trkistan hkimi yle grkemli bir tekke yaptrd ki hl btn gzellikleriyle durduu sylenmektedir.

EMR AHMED'N RYASIEmir Ahmed mevlev eyhi oluunu u ekilde anlatmaktadr: Bir gece son bir ka rek't hacet (ihtiya) namaz kldm ve Allah'n ni'met ihsan etmesi iin krk defa En'am sresini okudum. Sabaha yakn bam koyup uykuya daldm vakit ryamda mritlerden ve seyyahlardan iittiim ekilde Mevln'y grdm. Mevln ferace giyinmi, duman renginde bir sark bana sarm olduu halde evimize giriyordu. Ben daha nce koarak nne ba koydum, yzm onun ayaklarna srdm ve yalvarp yakardm. O, bir dosttan, makas istedi, salarm kesti, yzm pt, bir ka defa: Allah mbarek etsin... Allah mbarek etsin... dedikten sonra, Bu Mevlev eyhidir buyurdu.

HZ. MM-I F'NN RYASIImm- afii buyurur: Bir gece Peygamber Efendimiz (S.A.V)'i ryamda grdm: Sen kimsin dedi. Cevap verdim: Y Reslullh!.. Senin blndenim leri gel dedi. Yaklatm. Azn a dedi. Atm, azma mbarek dili zerindeki slaklktan bir miktar nakletti ve azmn ii dopdolu oldu. Var imdi iin tamamdr dedi, hem ol saat, li Hazretleri (A.S)' grdm ki, parmama bir yzk geirdi. Ve: Peygamber ilmi ve benim ilmim sana kutlu olsun dedi.

HZ. MM-I F'NN BR BAKA RYASIHz, mm- afii bir gece ryasnda Hz. dem (A.S)' lm ve halkn onun cenazesini gtrp namaz kldn grm ve uyanm. Bu ryay tbirciye sorduunda, Tbirci: Hz. dem (A.S)'dan murad ilimdir, nitekim Kur'n- Kerm'de26

Bakara sresinin 31. yetinde bu husus buyrulur: Bir ulu kii dnyadan gidecek dedi. Imm- afii Hazretleri onu kendine yordu. Ve imam- fii gn gemeden Hakk'a ulat.

Hz. HALD BN VELD'N RYASIHalid Bin Sid, Kurey'in zenginlerinden ve ileri gelenlerinden Uhayha Sad'in oluydu. bn-i Sa'd'in rivayetine gre: Halid Bin. Sad, bir gece ryasnda cehennemin kenarnda dururken kendisini, babas Sad'in oraya itip drmek istediini, Reslullh (S.A.V)'in ise belinden tutup cehenemin iine dmekten koruduunu grd. Feryd ederek uyand. Derhal Hz. Eb Bekir (R.A)'a gidip ryay anlatt. Hz. Eb Bekir (R.A): Vallahi, bu rya gerektir dedi. Ardndan da Hz. Eb Bekir (A.S): Hakknda hayrl olmasna dilerim. Seni. O Reslullh kurtaracaktr. Hemen git, O'na tabii ol!.. Sen, O'na tabii olacak, slm dinine girecek O'nunla birlikte bulunacaksn. O da seni ryada grdn zere, Cehenneme dmekten koruyacaktr. Baban ise, Cehennemi boylayacaktr!.. dedi.

Hz. SAFYE'NN RYASIHz. Safye Peygamber Efendimiz (S.A.V) ile evlenmeden evvel bir gece ryasnda ayla gnein gkyznden inerek kucana dtn grmt. Uyandnda, bu ryay sarayda misafiri olan bir mslman kza anlatmt, kz da: Sen Peygamber'e e olacaksn. Kale decek tbirinde bulunmutu. Ancak karsnn ryasna sinirlenen kale kumandan Hz. Safiye'yi tokatlam, yzne gzn mosmor etmiti. Ardndan kale nce mslmanlar tarafndan kuatlp ardnda feth edilince, Peygamberimiz (S.A.V) gezmeye balad ve esirler arasnda Hz. Safiye (R. Anha)'y bu haliyle gren Hz. Muhammed (S.A.V): Nedir bu halin? diye sormu, o da ryasndan dolay kocas tarafndan dvldn aklamt. Hz. Muhammed (S.A.V): Dorudur sylediklerin diyerek, onu zevcelie kabul etmiti.

27

SEYYD- BATTAL GZ'NN KARS KAYSER KIZI'NIN RYASIKayser'in en kk kz birgn kimliini bilmedii Zeynep Banu'ya dedi ki: Bir srrm var, kimselere demedim. Krk gn evvel ben sizin Resulnz ryamda grmtm, yannda krk serveri vard. Hepsi birbirinden gzeldi, yalvardm: Beni bu krk yiitten birine ver, dedim. Resulnz dedi ki: Krk gece bekle, babann sarayndaki odann merdiveninden her kim inerse o benim sevdiklerimdendir, seni ben ona verdim. Eer Resulnz Hak Peygamberi ise, bu gece krknc gecedir. Babamn sarayna birini gndere, Resuln sevgilisi ola ve beni ala!.. Kayser'in kz szn noktalar noktalamaz Battal Gazi kapy at, merdivenleri ar usul indi, iki kadn Seyyid'e kar geldiler Yzlerini yere koydular. Sonra Zeynep Hatun: Kayser kz! dedi, bu gelen efendim, sultanm, Seyyid Battal Gzi'dir... Daha sonra saray iersinde bir velvele koptu. Bu muharebede kayser'in bir olu daha mslman oldu. Seyyid-i Battal gazi yannda Zeyneb banu ve kayser kz olduu halde birka gn sonra Malatya'ya ulat ve orada dn dernek kuruldu, resmen mslmanl kabul eden kayser kzn Battal, ikinci hanm olarak ald.

AKEMSEDDN'N RYASIAkemseddin'in grd ryas btn hayatn deitirmi, istikbalinin olmutu. Ryasnda bir gece, boynunda bir zincir vard, bu zincirin bir ucu uzaya taa... Ankara'ya varmt ve Hac Bayram'n elindeydi!.. Bu ryay gren Hac Bayram Veli nce am'a daha sonra dne, dolana Ankara'ya geldi ve Hac Bayram Vel'nin en sekin, en gzide mritleri arasnda yer ald. Ak-emseddin, mridi tarafndan, bilhassa, bir byk vazifenin (Sultan Mehmet Han'n hocas ve stanbul'un fethi) ifs iin hazrlanp yetitirilmitir.

EYH EMSEDDN MARDN'NN RYASIemseddin Mardin Mevln hakknda sylemediini brakmazd. Bir gece ryasnda Hz. Peygamber (S.A.V)'i grd. Yksek bir yerde oturmutu. Mardin, huzuruna varp, selm verdi. Peygamber (S.A.V), yzn ondan evirdi. Bu sefer, Mardin onun yzn evirdii tarafa dnd.28

emseddin Mardin, bu sefer niyaza balad: Ey Hak elisi! Senin rahmet ve inayetine nail olmak iin ben bu kadar altm, zahmetler ektim, hadslerini rendim, snnetlerini if ettim... imdi bu mahrumiyete sebep nedir?.. Hz. Peygamber (S.A.V) cevab verdi: Dediklerin dorudur. Fakat senin yaptn, bizim houmuza gitmiyor. Bu gnhn, btn gnhlarndan ardr, nki sen, Mevln'ya inkr gzyle bakyorsun... Bu rya emseddin Mardin'nin kurtuluuna sebeb olmu, emseddin, ertesi sabah erkenden Mevln' ya gelerek btn gnhlarn itiraf edip mritlie kabul iin niyaz etmitir.

29

AALLH- TEL Mevln Hazretlerinden; "Allah ile olduktan sonra, mrde hotur, lmde" Allh- Tel (C.C) Hazretlerini ryada grmek; eitli ekilde tbir olunur. Benzersiz, misilsiz bir ekilde Allh- Tel'y (C.C) adet grdn hissederek gren kimsenin ryas; hayra yorulur. Bu kimse Kur'n- Kerm okumasn bilmiyorsa renir. Allh- Tel (C.C) sevdiklerinin arasna karr. Sevilen saylan hem dnyasn hem de hiretini kazanan bir kimse olur. Allh- Tel (C.C) bir yaratklarna benzer olarak gren kimsenin; ryas yalanc bir ryadr, nk Allh- Tel (C.C) hibir eye benzemez, o tek yaratcdr, hibir yaratt varla benzemez. Domam ve dourmamtr. Byle ryalar sahibinin bana felket getirir. Allh- Tel (C.C) ile konutuunu gren kimse; bol Kur'n- Kerm okur, hayr iler, Kur'n cemyetlerine katlr. Evld bir din limi olur. ayet Kur'n- Kerm okumasn bilmiyorsa renir. Allh- Tel (C.C) kendisine gazab ettiini gren kimse; ana ve babasna as olur, byk gnh iler, tevbekr olup ana ve babasnn rzsn almas gerekir. Allh- Tel (C.C) sndn gren kimsenin; dmanlar rezil30

olur, rzk oalr, hell mal ile zengin olur. Evldlar Allh- Tel (C.C) yolunda hayrl olur. Allh- Tel (C.C) zikretmek; evldnn vaiz olmasna, tevbekr olmaya, hireti kazanmaya Allh- Tel (C.C) rzsn kazanmaya rya dellet eder. Bir kimse Allh- Tel (C.C) kendisine hitab ettiini ryasnda grrse; o kimseye Allh- Tel (C.C) mafiret eder, cennetle mjdelenir ve o kimse Allh- Tel (C.C) korkusundan gnh istememeye zen gsterir. Ryasnda Allh- Tel (C.C) katn gren kimse; eer dindar bir kimse ise; ibdetlerini oaltr ve hiret hayatnda Allh- Tel (C.C) gazabndan emin olur. Bir kimse ryasnda Allh- Tel (C.C) ile arasnda perde olduunu grrse; gnahkr olacak davranlar yapar ve cennette Allh- Tel (C.C) gremez. Cenb- Hakk'n (C.C) kendisine kyafet gibi baz eyalar verdiini gren kimseye; baz bellar gelir ve rya sahibi bu bellara sabr ederek hiret hayatnda cennete girmeye hak kazanr. Bir kimse ryasnda eytann errinden Allh- Tel (C.C) sndn grrse; hayatnda ok fayda salayaca ilim renir, hidyete erer ve Allh- Tel (C.C) izniyle arzu ettii btn muradlarna kavuur. Ryasnda bir kimse Allh- Tel (C.C) ismini zikrettiini grrse; rya sahibi zhd ve takva sahibi olur ve Kur'n- Kerm'i ok okuyup zellikle bu tip gzel hareketlerin yapld toplantlara katlr veya bu toplantlara katlan Cenb- Hakk'n (C.C) dostlaryla birlikte olur. Ryada Allh- Tel (C.C) doru gitmek; doru yola gitmeye, saliha kullarn arasna katlmaya dellet eder. Ryada Allh- Tel (C.C) zikretmek; dmann errinden emin olmaya, skntlardan, zntlerden kurtulmaya rya dellet eder. Ayrca bu rya ksmetin, rzkn grlemesine de yorumlanabilir. Ryasnda Allh- Tel (C.C) yardm istemek; dmann errinden Cenb- Hakk'a (C.C) snmaya ve o dmann cezasnn Allh- Tel (C.C) tarafndan verilmesine rya dellet eder. Bu tip ryalar kt arkadalardan ayrlp iyi dostlar edinmeye de yorumlanr. Ryasnda Allh- Tel (C.C) kendisini ardn gren kimse; kutsal topraklara gidip hacc farizasn yerine getirir ve bu ibdeti de Allh- Tel (C.C) katnda kabul olunur. ABDEST ALMAK Ryada abdest almak; gnln nrlanmasna delildir. Temiz su ile abdest aldn gren kimse; maksatlarna tam olarak kavuur, hayrl bir ie girmesine ryas delildir. Pis bir su ile abdest almak; gnha ve borlanmaya iaret eder. Ryasnda abdest alp namaza durduunu31

gren kimse; znt ve kederden kurtulur Allh- Tel'ya (C.C) hamd eder. Bir i adam abdestsiz namaz kldn grrse; sermayesiz bir ie girer ve bu i kendisine bol para getirir, ancak aile huzurunu gtrr. Ryasnda yatanda abdest aldn gren kimsenin; mr ksa olur, yakn bir arkadann lm haberini alr. Ryasnda yarm abdest aldn gren kimse; hastalanr, din zayflar, ok arzu etmekte olduu bir ii yarm kalr. Abdestinin ryasnda bozulduunu gren kimse; malnn zektn verir. ayet bu kimse yola kacaksa; bu yola gitmekten vazgeip kmamaldr, nk bana kt bir olay geleceinin ryas habercisidir. Ryada abdest ald suyu kullandn gren kimse; namaz klmaya balar, parasal skntdan kurtuiur, fakir akrabalarna yardm eder. Teyemmm ederek abdest aldn gren kimse; parasal skntya der ve hi ummad bir akrabasndan yardm grr. Ryada abdest almak; hidyet nuruyla nurlanmaya, daima Allh- Tel (C.C) rzsn kazanacak iler yapmaya yorumlanr. Ryada pis bir yerde abdest almak; kt huylardan arnmaya, doru yola gitmeye dellet eder. Ryada scak su ile abdest alp, o sudan imek; zntye, ar kederlenmeye dince btl olan eyleri yapmaya dellet eder. Ryasnda kk abdestini yaparak abdestini bozduunu gren kimseye; hastalk isabet eder ve rya sahibi hastalklarndan kurtulmak iin maln ve biriktirmi olduu parasn sarf eder. Ryasnda byk abdestini yaparak abdestini bozduunu gren kimse; malnn zektn verip malnn oalmasna sebeb olur. Ryasnda abdestini bozacak eyler yaptn gren kimse; dinine ait olmayan hkmleri uygular veya bu hkmlerle ilgili sz syleyip gnahkr olur. AB - ABLA - KARDE Kendi akrabalarndan olan bu ahslar grmek; yle tbir olunur. Abi uurlu habere, karde hayrl evlda, abla tez habere iaret eder. Birde rya sahibinin bann skacana ve akrabalarndan yardm greceine rya dellet eder. ABA Bir kimse ryasnda aba (obanlarn giydii keeden yaplm giysi) giydiini grrse; mesleinde ok muvaffak olur. Bir kimse abay srtndan kardn ryada grrse; borca girer. Aba diktiini gren kimsenin evld terzilikle ilgili bir meslek dalnda urar. Hmile bir kadn byle bir rya grrse; hayrl bir kz evld sahibi olur.

32

ACELECLK Ryada acele etmek; bir iten piman olmaya dellet eder. Acele eden birisini grmekte; ayn ekilde tbir olunur. Ryasnda evlenmek iin acele ettiini gren kimse; hayrla sonulanacak bir ie balar. Ryasnda bir kimse acele etmeyip, ar hareket ettiini grrse; rya sahibi istedii, arzu ettii maksadna selmetle erer ve hatasz hareket eder.

ACI ARI Ryasnda bir kimse manev ekilde andn (zldn) grrse; ok dikkatli olmas gerekir, nk kendi hatasndan dolay bana bir iftira gelir hatta yuvas dalabilir. Bu rya, sahibine uyarc nitelik tar. Ryasnda bir uzvunun iddetli bir ekilde ardn gren kimse; iyi bir haber alr fakat dininde eksiklik meydana gelir. Ayrca yakn akrabalarndan birisi ani olarak rahatszlanr, hatta vefat eder diyebiliriz. ACIKMAK Ryada ackmak; renilen bilgilerin yetersizliine dellet eder. Ayrca bu rya sahibinin cahil bir kimse olduuna rya iaret eder. Ryada kamn ok ackmas; gnahkr olunacak iler yapmaya dellet eder. Ryasnda bir kimse ok acktn ve karnn doyurmak iin acele ettiini grrse; mal hrsna kaplp bakalarnn hakkn zerine geirmekte bir mahzur grmez. ALIK Ryada hissedilen alk; einden boanmaya dellet eder. Baz tbirciler, ryasnda alk eken bir kimsenin ryasn yle tbir ederler: "Bu kii hayr, hasenat hi sevmemektedir. Fakir akrabalarna ve evresindekilere yardm etmemektedir. Hatta evresinde cimri olarak tannmaktadr. Bu kt huyundan vaz geip Allh- Tel (C.C) rzs iin evresine yardm etmesi gerekir" demilerdir. lim bir adamn byle bir rya grmesi; onun dininin zayflna iaret eder. K aynda alk eken kimsenin ryas o kimsenin oru borcunun olduuna dellet eder. AMAK Ryasnda kapal bir eyi atn gren kimse; dininde bilmedii eyleri renir. Ayrca yakn bir akrabasnn gizli srlarndan haberi olur. Bu rya bazen degizli srlar renip aa karan ona buna syleyen kadna da yorumlanabilir. Ryada kapal olan kutular, kitaplar amaya almak; gizli ilimler renmeye de yorumlanr.

33

ADAAYI Ryasnda adaay topladn veya itiini gren kimse; mide hastalndan kurtulur. Rya sahibi uzak bir akrabasna madd ve manev yardm eder. ok byk sevab kazanr. Ryada adaay; tedavisi mmkn olmayan hastaln tehis edilip, tedavi edilmesine. Hi umulmadk zamanda ele geecek parann rya sahibini feraha karacana rya iaret eder. ADA SOANI Ryada grlen ada soan; kt bir dosta, kt bir akrabaya dellet eder. Ryada ada soan grmek ve onu yemek; romatizmal hastalklarn tedavisine iaret eder. Baz tbirciler, bu ryay yukardaki tbirin tam aksi olarak grmeyi; romatizmal hastala tutulup ar ekmeye yorumlamlardr. Ryada ada soan grmek; erkek ocuk yznden ekilecek zntye, skntya, kt duruma dmeye de yorumlanmtr. AFFETMEK Ryada bakalarnn kusurlarn affetmek; hayr ilemeye, ho grl olmaya ve Cenb- Hakk'n (C.C) rzsna nail olmaya dellet eder. Ayrca bu rya, hidyete ermeye, Allh- Tel (C.C) dostlaryla bir arada olmaya da yorumlanabilir. Ryasnda bir kimsenin kusurunu affettiini gren kimsenin; Allh- Tel (C.C) gnhlarn affeder. Bir bakasnn kendi kusurunu affettiini gren kimsenin; mr uzar, hreti ve arkadalar arasnda itibr artar. Bir kimse ryasnda kusurlarn bir bakasna sylediini ve affedildiini grrse; o kimse tvbekar olup hidyete erer. Ryada affedilmek; kusurlarn balanmasna, hayrl evlda sahip olmaya ve rya sahibinin kardelerinin rya sahibine iyi davranp onun gnln almalarna rya dellet eder. Bu rya bazan da, hediye almaya yorumlanabilir. AFSUN (Okuyup - flemek) Ryada bir kimse kendisini afsunladn grrse; arlarndan, hastalklarndan kurtulmaya rya dellet eder. Ryasnda zerine Kur'n- Kerm okunduunu gren kimseye; yaplm olan by bozulur ve rya sahibi huzursuzluklarndan kurtulup feraha kar. Ryada bir kimse Kur'n- Kerm'den baka bir eyle afsunlandn grse; dinine batl itikatlar kartrmasna, yalan sze maruz kalmasna, iftiraya uramasna rya dellet eder.34

Ryada okunup flenmi suyu imek veya baka birisine iirmek; mrn uzamasna, ktlklerin, bellarn rya sahibine bir zarar vermeyeceine rya dellet eder. San'at sahibi olan bir kimsenin ryasnda bir eyi afsunladn grmesi; o kimsenin san'atnn zirvesine kp baka kimselere san'atn retmesine rya iaret eder. Ryasnda hoca olan bir kimse bir bardak suyu afsun ettiini (okuyup flediini) ve onu bir bakasna iirdiini grrse; ilmini bakalarna retip, halk arasnda hretli bir kimse olur ve rya sahibi toplum iinde aranlan, sayg duyulan bir kimse haline gelir diyebiliriz. ayet bu tip grlen ryada Besmele-i erf (Bismi'llhi'r-Rahmni'r-Rahm) okunursa, o ryann hayra yorumlanmasna, Besmele-i erf okunmaz ise, ryann erre yorumlanmasna sebeb tekil eder. AA Ryada aa grmek; eitli ekilde tbir olunur. a) Aa dikmek; Bekr bir kimse iin evlenmeye. Evli bir kimse iin bir hayr ilemeye, fakir birisini evlendirmeye dellet eder. b) Aa skmek; Bir yaknn kalbini krmaya gnha girmeye dellet eder. Ayrca ryada aa skmek; boanmaya veya verilmi szden dnmeye de yorumlanr. c) Aatan meyve koparmak; Hayrl bir evld sahibi olmaya, yeni bir i kurmaya dellet eder. d) ok yaprakl aa grmek; Rya sahibinin ibdetini arttracana ve Allh- Tel (C.C) sevdii kullar arasna girmeye rya dellet eder. Ayrca bu rya, hayr ileyip du almaya da yorumlanabilir. e) Yapraksz kuru aa grmek; Rya sahibinin cinsel gcnn noksanlna ve einin, ocuunun olmayacana ryas dellet eder. f) Aacn yakldn grmek; Yakn akrabalardan birisinin mrnn tkendiine son suyunu rya sahibinin elinden ieceine rya dellet eder. Bu rya ayn zamanda, rya sahibinin bana gelecek kt bir olaya da iaret edebilir. g) Aatan dmek; Rya sahibinin mevkisinin ykseleceine, rya sahibinin ortakl ii varsa o kii ortandan gzellikle ayrlp kendine ait iyi bir iyeri amasna iaret eder. Ve kurduu bu i ylesine kkl bir messese haline gelir ki; o messeseden btn aile efrad fayda salayp, geimlerini gzelletirirler. Baz tbirciler ise bu ryay, tam ters olarakta yorumlamlardr. yleki, rya itibr kayb etmeye, iten ayrlp skntya dmeye dellet eder demilerdir. Ryada aa zerine yatmak; ocuklardan veya yeenlerden faydalanp onlardan menfaat salamaya yorumlanr. Ryada daha evvel dikilmi aalarn kuruduunu grmek; ksmetin kapanmasna, huzursuzlua yorumlanr.35

Ryada cinsi bilinmeyen aa grmek; rya sahibinin endieye kaplmasna, iddetli kinlenip avaz kt kadar barmasna dellet eder. Bu rya bazan da, kavga etmeye yorumlanabilir. Ryada aa glgesinde oturmak; mal mlk ok olan zengin bir kimsenin rya sahibine yardmc olmasna, onun korumas altna girmeye rya dellet eder. ayet bu rya sahibi, dini ibdetlerini, grevlerini yerine getirmeye pek zen gstermiyorsa, o takdirde bu kimsenin kt hareketlerine piman olarak doru yola dneceine rya iaret eder. Kfir olan bir kimse bu ryay grrse; o takdirde bu rya sahibi derhal tvbekar olup islm dini ile ereflenip mslman olur diyebiliriz. Bir kimse ryasnda bir aac nce yaprakl yeil bir halde grp, daha sonrada yapraksz plak bir halde kaldn grrse; nce zengin olup daha sonra fakir olacana rya dellet eder. ayet bu rya tam ters olarak, yani grlen aa nce plak daha sonra yaprakl grlrse o takdirde rya sahibinin nce fakir ve daha sonra ok zengin olacana rya dellet eder. Bir erkein bahesine veya evinin nne aa diktiini grmesi; o kimsenin erkek evldnn ok olacana rya iaret eder. Ryada bir aacn kabuunu soyup daha sonra o kabuu azna alp inediini gren kimsenin; malnn bereketi artar ve o kimsenin azndan halkn ders alaca szler kar. Ryasnda bekr bir erkek bir bakasnn bahesine aa diktiini grse; rya sahibi ksa bir sre iersinde iyi bir ailenin kzyla evlenip o aileye igveysi olarak girer. Ryada aa kesmek; pek hayra yorumlanmaz, aa kesmek; evin reisinin lmesine, yuvann dalmasna, mrn ksalmasna, ailede herkesin szn dinledikleri muhterem bir byn lmesine rya dellet eder. Ryada cinsi bilinen aa grmek; o aacn cinsine gre ryann yorumlanmasna sebeb tekil eder. Turun, limon, portakal, mandalina aalarn ryada grp onlarn meyvelerinden toplamak; insann karakterinin gzellemesine, kt duygularndan arnmasna ve gerek anlamda rya sahibinin insan- kmil olmasna rya dellet eder. Selvi, am gibi yapraklarn dkmeyen aac ryada grmek; eli sk olmaya veya mrn uzamasna, gelen rzkn, ksmetin devamna ve din grevleri eksiksiz yerine getirerek imnn kuvvetlenmesine rya dellet eder. Ceviz, fndk aalarn ryada grmek; zahmet ekip arzu edilen maln ele geirilmesine ve faydal durumlarda bulunmaya veya rya sahibinin kendisinden dostlarnn faydalanmasna rya dellet eder. Ryada tba aacn grp, onun altnda oturmak; ibdet etmeye zen gstermeye, takva sahibi olmaya, ilim sahibi kimselerden ilim renmeye rya dellet eder. St aacn grmek; dostlarn terk edip, dost sand aslnda dman olan kimselerle gren kimseye rya iaret eder.36

Nar aac grmek; gnhlardan men olunmaya ve ders alnacak szler dinlemeye rya yorumlanr. Ayva aac grmek; ok akll olup akln iyi yolda kullanmayan kimseye, evlda, kardee dellet eder. Zeytin aacn grmek; lime, va'z dinlemeye, selmetle dnlecek yolculua kmaya veya akrabadan olan bir yaknn doktor olup evresinde bulunan hasta kimselere ifa datmasna rya dellet eder. Fstk aacn grp, onun meyvesini toplayp yemek; zengin fakat hafif mereb birisiyle dost olmaya ve onun zenginliine, imknlarna zen duymaya rya dellet eder. Ryada kays aac grmek; mal mlk ok olan zengin kadna yorumlanr. Baz tbirciler, bu ryay, dtan dost gibi grnen aslnda mnafk olan kimseye ryay yorumlamlardr. Ryada kiraz aacn grmek; takva sahibi olup zikr ekmeye, Allh- Tel (C.C) rzsn kazanmaya rya dellet eder. Ryada eftali aacn grmek; bekr kimse iin yiit, doru szl, gzel ahlkl kimseyle evlenmeye dellet eder. Elma aacn grp onun meyvesini toplamak; hizmet etmeyi seven adama, ihtiya iinde olanlarn yardmna komay seven hayrsever kimseye rya yorumlanr. Hurma aac dikmek; ilim renip lim olmaya veya ok bilgili olacak hretli evld sahibi olmaya dellet eder. Ryada hurma aacn kesmek ise; ok sevilen erkek evldn vefatna iaret eder. Baz tbirciler ryada hurma aacn; baba tarafndan olan kadn akrabaya (hala, babaanne) ve onlardan gelecek iyilie yorumlamlardr. Bir kimse ryasnda kendi diktii aata, aaca ait olmayan bir meyve olduunu grrse; o kimsenin akrabasndan bir kadn, baka birisinden hmile kalp gayr- meru bir ocuk dourur. ayet bir erkek bakasnn diktii aaca meyve astn grrse; nikhl bir kadnla cinsi mnasebette bulunur ve o nikhl kadn kendisinden hmile kalr. Ryasnda bir kimse bir aaca kp aatan derek ayaklarn krdn grrse; bann bir derde gireceine ve bu dertten kurtulmak iin elindeki btn malnn ve parasnn gidebileceine rya dellet eder. AATAN YAPILMI EYA Ryada aatan yaplm eya grmek; hastalkl ee, kk olaylar bytp nemli problemler haline getirmeye ve ruh skntlara dmeye rya dellet eder. AA KMR Ryada aa kmr grp yakmak; devlet hizmetlerine girip rvet gibi haram paray yemeye rya yorumlanr. Bakasna aa kmr alp verdiini gren kimse; elinde bulunan haram yolla37

kazanlm parayla hayr yapp bu parann bakalarnn boazna gitmesine sebeb olacana rya iaret eder. AIZ Bir kimse ryasnda bir kii azna birey atarsa; o kiinin gelirinin artacana rya dellet eder. ayet azn ok kt bir ekilde kokar grrse; o kimsenin ok kfr ettiine, bu huyundan dolay ok gnha girdiine rya dellet eder. Ryasnda aznn gzel bir ekilde koktuunu grmek; gzel sz sylemeye, zikir ekmeye, du okumaya, Kur'n- Kerm renmeye veya dostlarnn gnln kazanacak szler sylemeye rya dellet eder. Aznn bir bantla kapatldn gren kimse; kendisine kt sz syleyenlere kar sabreder ve ilerde sabrnn mkfatn Allh- Tel (C.C) verir. Ve o kimselerin cezas da Cenb- Hakk (C.C) tarafndan verilir. Evldnn aznn bantlandn grmek; rya sahibinin ocuunun dilsiz veya kekeme olacana dellet eder. Azna gem vurulduunu gren kimse; nafile orucu tutup Allh- Tel (C.C) yarar ekilde kulluk edeceine rya yorumlanr. Cfer-i Sdk (R.A) ryada az grmeyi; lisan gzelliine, zikir ekmeye rya dellet eder demitir. Bu rya bazen deyukardaki bahsin tam tersi olarak tbir edilmitir. Ryada azdan pis, kt sv eylerin aktn grmek; evresinde bulunan insanlar kt lisanla krmaya dine uygun olmayan sz sylemeye, dellet eder. Ryada azn normalinden byk olarak grlmesi; rzkn genilemesine, ksmetin grlemesine dellet eder. ayet ryada grlen azn normalinden kk olduu grlrse; bu kez tam tersine yani ksmetin kesilmesine, rzkn azalmasna rya yorumlanr. ALAMAK Bir kii ryasnda kendisinin aladn grrse; ok yaknda sevinli bir haber alacana ve bu habere sevineceine rya dellet eder. Ryada alamak; znt ve kederli gnlerin gitmesine ve yerine huzurlu gnlerin gelmesine yorumlanr. Ryada Allh- Tel (C.C) korkusundan veya bir evliyann kabrinde alamak; hiret hayatn gzelletirecek iler (sevablar) yapmaya ve birok insann hayr duasn almaya yorumlanr. Ryada alamak; genelde hayra, sevince, gz aydnlna, mutlu olmaya, bell dmann errinden emin olmaya rya tbir edilmitir.

38

ARI Ryada ar duymak; ar ekilen uzvun cinsine gre ryann tbir edilmesine sebeb olur. yleki: Ryada omuz kreinin ardn grmek; kt yoldan para kazanmaya, emnete ihanet etmeye yorumlanr. Ryada gbek veya karn arsn ekmek; rya sahibinin maln lzumsuz yere sarf edip sonra ok piman olmasna veya rya sahibinin eine kt ekilde muamele etmesine rya dellet eder. Ryada srt, boyun, di ars ekmek; akrabadan olan bir erkein lm ile sonulanacak bir kaza geirmesine veya lm tehlikesi atlatmasna rya dellet eder. Ryada di ars ekmek; gnhlardan dolay Allh- Tel (C.C) azabna uramaya veya rya sahibinin akrabalarna kar kt muamele etmekte olduuna rya dellet eder. Ryada el veya ayak ars ekmek; gnh ilemeye devam etmeye ve gnh ilenilen yerlere gitmeye rya dellet eder. HRET Bir kimsenin ryasnda kendisini hirette grmesi; uzun bir yolculua kacana iarettir. Baz tbircilere gre bu rya, kiinin hiretteki hayatna dellet eder. Ryasnda bir kimse hiretten kovulduunu grrse; ilemi olduu gnhlarndan dolay Cenb- Hakk'n (C.C) huzurundan kovulur. nk gnh ilemeye devam eden insann kalbi kararr, tvbekar olana kadar kalbi mhrlenir. HR ZAMAN Ryasnda kendisini hir zamanda gren kimse; bir suundan dolay mahkemeye gideceine ryas delildir. Bir kimse ayet sulu ise; cezasn bu dnyada ekeceine rya iaret eder. ALE Ryasnda ailesiyle beraber kendini gzel bir yerde hep beraber olarak gren kimse; bir dn haberi alr ve bu sevinli toplant nedeniyle rya sahibi uzun zamandr birlikte olamad, gremedii akrabalarna kavuur Bu rya bazen de; anne veya babann gnln kazanacak hareketler yapp onlarn dualarn almaya da yorumlanabilir. HZ. AE (R. Anha) Ryada Hz. ie (R. Anha)'yi grmek; o ryann hayra yorumlanmasna sebeb tekil eder. zellikle ryay gren, saliha bir mslman hanmsa. Bir hanmn ryasnda Hz. Aie (R. Anha)'yi grmesi; o hanmn einin ve ailesinin yannda itibar kazanacak iler39

yapmasna rya delalet eder. Ayrca bu ryay bir erkek grrse; o rya sahibinin kz evladnn iyi bir tahsil yapp mevkisinin ykselmesine, isminin hret olmasna ve o evladn anne ve babasn mutlu etmesine dnya ve ahiret hayatn kazanacak iler yapmasna rya delalet eder. AKBABA Ryada akbaba gren kimsenin; ok yakn akrabasndan hasta olan kiinin vefat edeceine rya delalet eder. Bir kimse ryasnda akbaba grrse; akbaba le yiyen bir ku olduu iin, o kimsenin bir yaknnn hakk olmayan miras haram yolla ele geirip yiyeceine rya delalet eder. Baz tabircilere gre ryada akbaba grmek, tutmak; iddetli ekilde rya sahibini sarsacak bir hastalga yakalanmasna veya ok zntl skntl gnler geirmesine rya delalet eder. Ryada akbaba kularnn toplu bir halde biryerden baka yere utuklarn grmek; o ehir halknn bana gelebilecek felaketlere, o ehirde artacak hrszlklara, l soyuculara, harm kazancn helal kazantan fazla olmasna veya o ehrin bana gelecek memur kimselerin rvet yiyici, halk soyucu kimseler olacana rya delalet eder. Ryada akbabann srtna binmek; fakru zarret iine dslebilecek bir i teebbsnde bulunmaya, ailedeki yaknlardan ayrlp gurbete gitmeye ve o gidilecek yerde uzun sre kalmaya rya delalet eder. Bekar bir erkek ryasnda akbaba kuunu tuttuunu grrse; maddi durumu iyi olmayan fakat ilerde eline miras kalacak mal bulunan bir kzla hayatn birletireceine ryas delalet eder. AKCER Ryada akcier grmek; kiinin ruh durumuna delalet eder. yleki: Bir kimse ryasnda kendi akcierlerinin ok kt durumda olduunu grse; rya o kimsenin ruh durumunun bozuk, sknt ve znt iersinde olduuna delalet eder. Bazen de bir kimse kendi akcierinin ok gzel bir durumda olduunu grse; o takdirde o kimsenin zerindeki znt ve skntlarn atp, ruh huzura kavuacana ve mrnn uzamasna ryas delalet eder. Ryada eti yenen hayvann akcierini grp yemek; helal yoldan gelecek bol kazanca, eti yenmeyen hayvann akcierini grp yemek; haram karm mal yemeye veya byk bir olaydan dolay ar znt ekmeye rya delalet eder. AKIL HASTANES Bir kimse ryasnda kendisini akl hastanesinde grrse; dnyalk bir suundan dolay hapise gireceine ayet bakasn grrse; ok40

byk bir gnaha girdiine ryas delildir. Ryada akl hastanesine ziyaret maksad iin gitmek; ok byk bir tehlike atlatmaya, bir yakn dostun bana gelmi olan zc bir haberi alp onu ziyaret etmeye, mal skntya dmeye rya iaret eder. Ryada bir kimse akl hastanesine kapatldn grse; oluk ocuun bana bir felaket geleceine, mal mlk ziyanlna uramasna veya rya sahibinin evladlrnn, akrabalarnn hayrsz olup rya sahibine kt sz syleyip onu ok zmelerine rya iaret eder. Baz tabircilere gre bu rya; ehit olarak lmeye, fakir iin feraha kmaya, erli akrabalarn erlerinden emin olmaya rya delalet eder demilerdir. Ryada daha evvel lm olan veya air hasta olan birisini akil hastanesine kapatlm grmek; hasta kimsenin veya lm olan kimsenin ahiret hayatnda yerinin cehennem olduuna rya iaret eder. Bu ryay gren rya sahibi Allah-u Teala (C.C) du etmeli ve onlarn affedilmelerini Cenab-i Hakk'tan (C.C) istemelidir. AKIL - AKILSIZLIK Danyl (A.S) demitir ki; "Bir kimse ryasnda kendi akln bir ekle girmi olarak grrse; o kimse anne ve babasnn dualarn alacak hayrl iler yapar." Ryada akl bir ekle, bir bedene brnm grmek ve konumak; doru bilinen yoldan amamaya, kt insanlara alet olmamaya, rya sahibinin nefsiyle mcadele etmesine rya delalet eder. Bu tip rya gren kimse; dmanlarn kendi oyunlarna drerek dmann yener. AK SAC Bir kimse ryasnda kendisini ak sal grrse; rya sahibinin birok kimsenin yannda sevilip saylacana ryas delalet eder. Ryasnda tand bir yaknnn birden bire salarnn beyazlam olduunu grmesi; o kiinin ok znt ekecei bir olayla karslaacana, lm haberi almasna rya delalet eder. Bazen de ryada kendi salarnn birden bire aklatn grmek; rya sahibinin yapm olduu bir hayr dolaysyla mrnn uzamasna rya delalet eder. AKK TAI Ryasnda akik tandan bir mcevher takan bir kimsenin; rzknn artacana ryas iaret eder. Ryada akik ta; shhate, Salih, erefli evlda, fakirliin gitmesine, din grevleri yerine getirip Saliha bir41

Mslman olmaya, insanlar tarafndan aranlp, sorulmaya ve oluk ocua iyi bir istikbl kazanlacak i yeri amaya rya dellet eder. AKASYA E Ryada bekr bir kimsenin bana akasya iei takmas; evlenip yuva kuracana, rya sahibi evli ise, yaknlarndan birinin evleneceine grm olduu rya delildir. Ryada akasya aacnn ieklerini grmek, toplamak; akrabalarda sevilen kimselerle birlikte olmaya, temiz gz aydnl olacak haberler almaya yorumlanr. Bekr bir yakn olup onun evlenmesini ok arzu eden bir kimse ryasnda akasya ieklerini o yaknnn elinde grrse; o takdirde rya o kimsenin evleneceine dellet eder. AKREP Ryada akrep tarafndan sokulduunu grmek; mnafk bir kimse tarafndan manev skntya gireceine dellet eder. ayet evin iinde akrep grlrse; evin dirliinin bozulacana rya dellet eder. Ayrca ryada akrep ldrmek; bir dost kazanlacana ve bu dostun istikblde hem malndan hemde manev yardmlarndan rya sahibinin menfaatleneceine rya dellet eder. Bir kimse ryasnda akrebin kendisini soktuunu grse; rya sahibinin eline srekli faydalanamyaca bir mal geer. Ryada akrep; dost gibi grnp saa sola laf tayan, dedikoducu gizli dmana yorumlanr. Evli bir erkek ryasnda, hanmnn zerine akrep atp onu korkuttuunu grrse; o kimse hanmnn namusuna dil uzatr ve bu davran einin kendisinden soumasna sebeb olur. Evli bir kadn arkasndan kendisini bir akrebin sokduunu grrse; einin ona ters iliki kurma teklifinde bulunacana yorumlanr. Ryada akrebe vurmak, ldrmeye almak; fenala dmeye, dman yenmeye ve o dmann maln ondan zorla almasna rya dellet eder. Bir kimse ryasnda evinin iinde veya yatanda akrep bulunduunu grrse; o kiinin evresinde bulunan kimseler iersinde dostundan ok dman bulunduuna ryas iaret eder. Ayrca grlen akrep says da dmann saysna dellet eder diyebiliriz. Bir kimse ryasnda elbisesinin veya amarnn iersinde akrep bulunduunu grrse; o kimsenin bir dman olduuna ve bu dmannn kendi ailesinden birisi olduuna rya dellet eder. Bazen de bu rya, evldn ana ve babasna ktlk yapmasna yorumlanabilir. AKARSU Bir kimse ryasnda akarsu, ay veya nehirde ykandn grrse;42

gnhlarnn Allh- Tel (C.C) katnda affolunduuna ve tvbelerin yerini bulduuna rya dellet eder. Ryada akarsunun geniliini, suyunun bolluunu grmek; kiinin ilemi olduu sevablarn, hayr ve hasenat ilerinin okluuna yorumlanr. Ryada akarsu zerinde hi bir eyin yardm olmadan yrmek; gizli srlar renmeye, ilim tahsil etmeye, manev ynden ruh olgunlua kavuup insan- kmil olmaya rya dellet eder. Ryada akan akarsuyun suyunun temizlii; kiinin dnya ve hiret gzelliine, imnn grlne yorumlanr. Akarsuyun suyunun pislii ise; ayn ekilde bu kez o kimsenin dnya ve hiretinin irkinliine ktlne yorumlanr. Ryada akursuyun suyunun kan olmas; ok byk bir belya dmeye, katil olmaya iaret eder. Ryada grlen akursuyun suyunun st, bal veya benzeri ey olmas; bereketin, rzkn, geimin genilemesine, ferahla rya dellet eder. AKSAMAK Ryasnda bir kimse yolculua ktn ve yolculuk esnasnda ayann aksadn grmesi; o yolculukta bana kt eyler geleceine rya dellet eder. San'atkr olan bir kimse ryasnda ayann aksadn grmesi; gcnn yetiemeyecei bir borca girmesine veya san'atn ktye kullanp ilerinin kt gitmesine rya iaret eder. Ryada sa ayak, olan ocuuna sol ayak, kz ocuuna yorumlanr. Bu nedenle sa ayann ardn ve bu yzden aksadn gren kimse; olan ocuu yznden ok znt eker. Sol ayann ardn grmesi ise; kz ocuu yznden sknt ekmesine rya dellet eder. Ryada ayan numaradan aksatarak yrmek; kusurlar saklayp olduundan baka trl davranmaya, malnn, parasnn yarsn saklayp yarsyla i evirmeye almasna rya dellet eder. Ryasnda aksamad halde ayaklarn topal olduunu gren kimseye; bir belnn isabet edeceine mal veya mlknn elinden gidip, mal gcnn ar bir ekilde zayflayacana rya dellet eder. Ryada aksak adam grmek; hilekr bir adamla ortak i yapp, znt ekmeye yorumlanr. Ryada aksamak veya aksak gibi grnmek; Allh- Tel (C.C) nimetlerini inkr etmeye, gizli iler yapp onlarn meydana kmasyla rya sahibinin zor duruma dmesine, ei veya rya sahibinin kendisini sevenleri zmesine rya dellet eder. AKSIRMAK Ryada aks irip arkasndan "Elhamdlillah" demek Allh- Tel (C.C) kr etmek; sabrl olup Cenb- Hakk (C.C) katnda muteber olan insanlarn arasna katlmaya rya yorumlanr. Ryasnda bir kimse43

aksrdn grrse; o kiinin phe ettii eyin doruluuna rya dellet eder. Ryada aksrmak; borlu olan kimse iin borcunu para para demesine, fakir olan kimse iin, eline azar azar para gemesine, sevinli insann znt ekecek eyler duymasna rya dellet eder. Ryada defalarca arka arkaya aksrmak; mrnn uzamasna, rahat bir mr srmeye rya yorumlanr. AKTR Ryada aktr olan kiiyi grmek; yakn akrabadan olan birisinin eline aba harcamadan geecek paraya, mala rya iaret eder. ALACA KARGA Ryada karga grmek; pek hayra yorumlanmaz. Bu nedenledir ki, ryada alaca karga grlmesi; cimri, yalanc, hilekr, dolandrc adamn ktlne uramaya rya iaret eder. Ryada alaca karga tutmak; dostlarn arasn amak iin akla gelebilecek en kt ileri yapmakta mahzur grmeyen, ii d bir olmayan kimseye rya yorumlanr. Evin bacas zerinde alaca karga grmek; o hane hakknda ktlk yapmaya uraan aile bireylerinin arasn amaya alan kt yrekli eytann oyunca olmu Allh- Tel (C.C) korkmayan kiiye rya dellet eder. Ryada alaca kargann sesini duymak; dedikodulu haberin rya sahibinin kulana gelip onun huzursuzlanmasna rya yorumlanr. Bu rya bazen de kiinin eiyle arasn amak iin einin namusu hakknda kt sz karan bir kimseye de yorumlanabilir. HZ. L (R.A) Ryada Hz. li (R.A)' grmek; dmanlara galip gelmeye dellet eder. Hz. li (R.A) ile bir yerde olduunu ve halkn da ona secde ettiklerini yahut onun iilik iddia etmelerine ve fitne zerine toplanmalarna dellet eder. lim olan bir kimse ryasnda grse; rya sahibinin fazla bir ilme, ibdete vakar ve mnazarada kuvvete nail olmasna rya dellet eder. Hz. li (R.A)' ryasnda gren kimsenin; esir olmasndan ve yz st bir yerden dier bir yere sevkedilmesinden korkulacana rya dellet eder. Ryada drt halifeyi gren kimsenin; ehid olarak lmesine rya dellet eder. Hz. li (R.A)' ryada grmek; evlda, torunlara ve iyi bir nesle, ilme, bol rzka ve takva sahibi olmaya dellet eder. Ryada Hz. li (R.A)' lmemi olarak gren kimseye; halk arasnda hased edilir. Ryasnda Hz. li (R.A)' otuz yan gemi bir halde grmek; rya sahibi genlik zamannda ii ok iyi olur. Hz. Ali (R.A)'n ba ve sakalnn beyaz olduunu gren kimse; adaletle uraan bir kimse ise44

hukuk bilgisinin zayflayacana ryas iaret eder. ALABALIK Ryada alabalk grmek; kymetli hediye almaya, ar sevinmeye, gz aydnlna, mevkii ykselmesine sebeb olacak iyi bir i teklifi almaya rya dellet eder. Ryada alabalk tutmak; ok byk bir talih kuunun rya sahibinin bana konacana yorumlanr. ALACA HASTALII Ryada cildinin alaca hastalna tutulup yer yer beyazladn grmek; rya sahibine znt ve kederin isabet edeceine, gnahkr olup Allh- Tel (C.C) katnda itibr kayb etmekte olduuna, yanl yolda yryp yanl hareketler yapmasna da rya yorumlanr. Ryada alaca hastal; aile arasnda kacak mnkaalara, erkek kardeten gelecek kt szlere de iaret edebilir. Ryada hasta olan bir kimsenin alaca hastalna tutulduunu grmesi; o kimsenin tedavisinin yanl bir ekilde yrtlmekte olduuna ve yanl ilalar kullanmasna rya iaret etmektedir diyebiliriz. Baz tbircilere gre, ryada alaca illetini grmek; eksik sz sylemeye veya sylenen szde yalan olmasna rya dellet eder. ALACA KARANLIK Ryada alaca karanlk bir havada darya kmak; gzel temiz kalbli bir insana gnl vermeye fakat o gnl verilen kimseden karlk grmeyip ruh sarsnt geirip mutsuz olmaya rya dellet eder. Ryada alaca karanlk iinde bulunmak; bir mddet daha devam edecek skntlara fakat bu skntlarn sonucunda byk bir huzura, rahatla kavumaya rya iaret eder. ALAY EDLMEK Ryada alay edilmek; aldanmaya, doru bilinen kimsenin hilesine maruz kalmaya yorumlanr. Ryasnda baka bir kimse ile alay ettiini gren kiiye; ylesine kt bir oyun oynanr ki o oyunun yznden halk arasnda isminin kt anlmasna rya iaret eder. Ryada alay edilmek; halkn ayplayaca i yapmaya ve kimsenin yzne bakamayacak duruma gelmeye de rya yorumlanabilir. ALI Ryada al grp, kullanmak; yaplmas g olan ii baaryla45

bitirmeye, sonulandrmaya rya dellet eder. Aldan mamul bir eyann renginin temiz ve berrak olarak grlmesi; aile fertlerinin huzursuzluklarnn ortadan kalkp mutlu olmalarna veya herkesin faydalanaca bir eyann alnmasna rya dellet eder. ALDANMAK - ALDATMAK Ryada birisi tarafndan bilerek aldanmak; dmann kendi oyununa kendisinin dmesine ve rya sahibi iin dilemi olduu ktlklerin kendi bana gelmesine ve rya sahibinin Cenb- Hakk (C.C) tarafndan rzknn bollap, geiminin dzelmesine rya dellet eder. Ryada baka birisini bilerek aldatmak; kul hakk yemeye, bakasna iftira atp o kimse aleyhinde kt sz syleyip gnahkr olmaya rya dellet eder. Rya sahibi hareketlerine dikkat etmeli ve hibir kimsenin hakknda kt dnmemelidir. Bu rya bazan da, gizli srlar renmeye ve bu srlar yznden kederlenip, yataa decek kadar zlmeye de yorumlanabilir. ALIN Ryada aln grmek; kiinin hareketlerine, davranlarna yorumlanr. Ryasnda alnnn ak ve gzel bir ekilde grlmesi; rya sahibinin rtbesinin ykselip halka emir veren kimse olmasna dellet eder. Ryada alnn daralmas; o kimsenin namusuna dil uzatlp kt sze muhatap olmasna iaret eder. Hmile kadnn veya ei hmile olan bir kimsenin alnnda genilik gzellik grmesi; o kadnn erkek ocuk dourmasna ve o ocuun ilerde ok byk mevkiilere gelmesine rya dellet eder. Cfer-i Sdk (R.A) ryada aln grmeyi; namaz klp borcu olan namazlarn zerinden atmaya, dnya ve hiret hayatnn gzellemesine, halk arasnda iyi szle anlacak iler yapp, halkn iyilii iin almaya yorumlamtr. Ryada alnnda Besmele-i erfin yazl olduunu gren kimse; ehit sevab kazanacak iler yapar ve lrken de ruhunu imnla Allh- Tel (C.C) teslim eder. Alnda grlen irkinlik; dince gnahkr olup lnetlenmeye de yorumlanmtr. ALTIN Ryada altn ziynet takan kimse, ayet hmile bir kadn ise; kz ocuk douracana, bekr bir kzsa, yaknda kendisine iyi bir ksmet kacana, eer bir erkek ryasnda altn grrse; zleceine rya dellet eder. Ryada altn lira bulmak; byk keder ve zntye yorumlanr. Bu rya bazan, kiinin iini kayb edip isiz kalmasna veya46

devletten bir olay nedeniyle ceza yiyip haksz yere para demesine de yorumlanabilir. Bir erkek ryasnda altnda bir ubuu veya liray yuttuunu grse; einin yapm olduu bir i dolay tsyla elindeki parayrsarf eder. Evin iinde veya iyerinde kimin olduu belli olmayan altn lira grmek; o yerde yangn kacana iaret edebilir. Ryada altn vermek; znt ve kederden kurtulmaya yorumlanr. Ryada altn bulup, o altn saklamak; emanete ihanet etmeye, mslman kimsenin dinden kacak davranlar yapmasna rya iaret eder. Ryada altn bozdurmak; kiinin ok yaknda byk bir znt geireceine dellet eder. Ryada altn bozdurmak baz tbircilere gre, kederden ve gamdan kurtulmaya da yorumlanmtr. Bekr bir kimse altn ipliklerle ilenmi bir kyafet giydiini grse; o kii kendi dengi olmayan birisiyle evlenir ve mrnn byk bir ksmn znt iersinde geirir. Ryada altn eritip, onu kle haline getirmek; hrszla, erre, ktle uramaya iaret eder. Ryasnda ellerinin altn olduunu gren kii; altn gibi geerli olacak bir san'at sahibi olur ve bu san'attan istikblde ok menfaatlenir. Cfer-i Sdk (R.A) ryada altn grmei; saliha amele, hidyete, znt ve kederin gitmesine yorumlamtr. Ryada boyna altn gerdanlk takmak; bir vilayete ba olup oradaki halkn haklarn korumaya ve adil bir hkm iersinde bulunmaya rya dellet eder. Ryada altn eya yapan adam grmek; nasihat edip halk doru yola aran adamn meclisinde bulunmaya yorumlanr. Ryada be adet altn grmek; be vakit namaza yorumlanr. Ryada be adet altn bakasna verdiini gren kii; hem kendisi namazn klmaya balar hem de namaz klmayan kiilerin namazlarn klmalarna sebeb olur. ALKI Ryasnda ok alklandn gren kimse; yaknda mehur olacak diye tbir olunur. Ryada alklanmak; bakalarn sevindirmeye veya dargn olan kiileri bartrmaya da yorumlanabilir. ALI VER Ryada alveri etmek; yeni mal sahibi olup eve yeni eyalar almaya yorumlanr. ALET Ryada alet grmek; san'atkr ocua, genilie, bollua veya baz tbircilere gre; ie yarayan bir eyann bozulup byk masraflar47

karmasna rya yorumlanr. ANNE Bir kimsenin ryasnda annesini grmesi; ayet annesi sa ise, annesinin kalbini kazanp, gnln almas gerektiine, eer vefat etmi ise, hiret hayat iin evldndan hayr ve du beklediine rya dellet eder. Ryada anneye barmak, kt hareket etmek; byk gnh ileyip onun bedduasn almaya ve bu yzden de rya sahibinin tm ilerinin ters gitmesine rya iaret eder. Ryada annenin gler yzl grlmesi; onun duasn almaya ve ihtiyarlkta ona yardmc olmaya dellet eder. Ryada annenin rya sahibinin elinden tutmas; rya sahibinin byklerinden menfaatlenmesine, faydalanmasna yorumlanr. Bir kimse ryasnda annesinin ask bir yzle kendisine baktn veya kt sz sylediini grmek; rya sahibinin annesine asi olacana ve onu zecek eyler yapmasna, annesini ziyaretini ihml ettiine ve bu yzden rya sahibine annesinin krgn olduuna rya iaret eder. ANAHTAR Ryasnda anahtar gren kimsenin; yeni bir eve tanacana rya dellet eder. Ayrca eline cennet anahtar verildiini gren kimse; cennetle mjdelenir. Ryada anahtar grmek; bekr kimse iin evlenmeye yorumlanr. Ryada bilinmeyen kaplarn anahtarlarn ele almak; dnya ilerinin yoluna girmesi iin Allh- Tel (C.C) du etmeye yorumlanr. Ryada altn anahtar bulmak; mirasa konmaya veya allmadan, emeksiz kazanlacak paraya yorumlanr. Bir kimse ryasnda kilitli bir kapy anahtarla atn grse; byk bir ilme Cenb- Hakk (C.C) tarafndan nail olup o ilimden hem dnyevi hemde uhrev fayda salar. Baz tbirciler anahtar, hacca gitmemi kii iin hacca gitmeye yorumlamlardr. Kilitli kaplar anahtarla amak; isteklere, arzulara kavumaya, anne ve babann duasn almaya, dmana galip gelip onu yenmeye de rya yorumlanr. Ryada eldeki anahtarn krlmas; ilerin yarm kalmasna, felketlere yani yle diyebiliriz ki: anahtarn krlmas pek hayra yorumlanmaz. Ryasnda anahtar gren kiinin ryas, Cfer-i Sdk (R.A)'a gre; g ilerin haline, zntden kurtulmaya, ibdete devam etmeye, yeni i yerine ve ev sahibi olmaya yorumlamtr.

48

ANARSTLERLE KARILAMAK - MCADELE ETMEK Ryada anarist grmek; dine bid't sokan kimseye, ana ve babaya asi olmaya, etrafn huzurunu karan fesat adama rya dellet eder. Ryada anaristlerle mcadele etmek; onlarn ktlklerine mani olmaya, kt insanlarla mcadele etmeye ve dmann kendi kendisini kahretmesini grmeye rya iaret eder. Ryada anarist olmaktan korkmak; Allh- Tel'dan (C.C) korkup gnahkr olmamaya almaya ve kt hareketlerden uzak kalmaya rya dellet eder. ANA VEYA BABAYA AS OLMAK Ryada ana veya babaya asi olmak; byk gnh ilemeye, Allh- Tel'ya (C.C) e komaya, katil olacak bir su ilemeye, baka bir mslmann malna el uzatmaya, namusuna sz syleyip gnahkr olmaya rya dellet eder. ANTLAMA YAPMAK Ryada dman olan kimseyle antlama yapmak; onun Allh- Tel (C.C) tarafndan cezasnn verilmesine ve onun helak olmasna rya dellet eder. Bu rya bazan da, ktlk yaplmasna fakat bu ktlklerden ve serden rya sahibinin ok az zarar, ziyan grmesine rya yorumlanr. APARTMAN Ryada apartman sahibi olmak; iyi bir teklif alp o tekliften faydalanmaya yorumlanr. Ryada tannmayan daha evvel gidilmemi bir apartmanda bulunmak; yeni bir gayri menkul sahibi olmaya rya iaret eder. ayet bu ryay kirac olan bir kimse grrse; tez vakitte hi mit edilmeyen bir yerden gelecek bir parayla veya imknla ev sahibi olacana rya dellet eder. Ryada apartman batan baa temizlemek; iftiradan kurtulmaya, ev halknn huzuruna ve kt anlan isimin temizlenmesine rya yorumlanr. ARABA VAPURU Ryada araba vapuruna binmek veya araba vapuru grmek; skntl gnlerin ardndan ne'eli gnlerin geleceine yorumlanr. Ayrca bu tip grlen bir rya ard arda gelecek hayrl, sevinli haberlere veya deniz ar yoldan gelecek ksmetli misafire, akrabaya da yorumlanabilir.

49

ARABA Ryada eski bir arabaya bindiini grmek; fakirlik ekeceine, son model bir arabaya bindiini grmek; o kimsenin dnya hayatna fazla daldna ryas dellet eder. Ryada bir arabaya eya yklemek; baka bir semte tanmaya, ev deitirmeye yorumlanr. ayet ryada ykn yklendii araba gzel ise, o takdirde gidilecek evde iyi mr srmeye, mutlu olmaya rya dellet eder. Ryada at arabas grmek; meakkatli yoldan geimi salamaya, gzel grlen yk arabas ayet dolu grlrse, rzkn bollap geimin gzelleeceine yorumlanr. Bir kadn iin arabann yklenmesi; bekr ise iyi ksmete, evli ise hmile kalp ksmetli bir kz ocuk sahibi olmasna rya yorumlanr. Ryada arabaya kitap yklemek; rya sahibinin iyi bir tahsil yapp ana ve babasna yardmc olacak bir kii olmasna rya dellet eder. Ryada kitap ykl arabadan saa sola kitap vermek; ilim retip, halka retici, hoca olmaya rya yorumlanr. ARAP Ryada arap grmek; tez gelecek zc habere yorumlanr. Ryada arap olup sonra beyaz olmak; nce zlp sonra ok sevinmeye, gz aydnl almaya rya dellet eder. Ryada evinin iinde arap olan insanlarn dolatn grmek; hacca gitmemi kii iin hacc farizasn yerine getirmesine veya bir yaknn hacc yolculuuna uurlamaya rya tbir olunur. ARAFAT DAINA IKMAK Ryasnda Arafat Dana ktn gren kimsenin; kendisinin veya yakn birisinin en yakn hacc mevsiminde hacc'a gideceine rya dellet eder. Ryada Arafat Dana kmak; yaplm olan dualarn Cenb- Hakk (C.C) tarafndan kabul olunmasna, feraha kmaya, rya sahibinin borlarn hi anlamadan demesine, ana ve babadan veya yakn akrabadan hayr dualar almaya rya iaret eder. Arafat Dana kmak; saliha bir mslman olmaya, islmiyete uygun yaamaya, Allh- Tel (C.C) katnda gnhlardan arnmaya rya dellet eder. Ryada Arafat Dana kmak; mevknin yava yava ama emin admlarla ykselmesine ve madd durumun gzellemesine yorumlanr. Baz tbircilere gre, ryada Arafat Dana kmak; o ryann hayra yorumlanmasna sebeb tekil eder demilerdir. ARDI KUU Ryada ard kuu grmek; akrabadan fenalk grmeye, o50

akrabalar grmek istememeye rya yorumlanr. Ryada ard kuu; geveze insana, ok ar yemek yiyip imanlamaya, msrife harcamalar yapp madd skntya dmeye rya dellet eder. Ryada ard kuunun sesini duymak; yalan sylenmi szleri dinleyip onlardan etkilenmeye ve lzumsuz yere znt ekmeye yorumlanr. ARAFATTA VAKFEYE DURMAK Ryasnda Arafat Danda vakfede durduunu gren kiinin; dualarnn kabul olunup, gnhlarnn af edildiine ve rya sahibinin evldlarndan yana olduka ksmetli olacana rya dellet eder. Ryada Arafat'ta Vakfeye durmak; serlerin define, hayrlarn devamna, ayr olan dostlarn birbirlerine kavumalarna, hacca gitmemi kimsenin hacca gitmesine veya hacc sevab kazanlacak hayrl ilerin yaplmasna rya dellet eder. Borlu olup sknt eken bir kimse Arafat danda vakfede durduunu ryasnda grrse; rya sahibi Cenb- Hakk'n (C.C) izniyle borlarndan tez zamanda kurtulup feraha kacana dellet eder. Ayrca bu rya kiinin dininin gzelliine ve halisane ibdet edeceine veya etmekte olduuna da rya yorumlanr. ARABSTAN Ryasnda kendisini Arabistan'da gren kimse; ok ksa bir zaman sonra hayrl bir yolculuk yapacana rya dellet eder ve bu yolculuun sonunda rya sahibi o kadar byk mala, mlke kavuur ki, bu mal, mlk hem kendisinin hemde, ailesinin ferahlamasna sebeb tekil eder. Ryada Arabistan'a gitmek ve orada arapa konuan insanlarla birlikte olmak; "Bu (Kur'n dili) ise apak arapa dildir" (Nahl sresi/yet: 103) mealindeki yet-i Celle gereince meakkatli, zm g olan ilerin kendiliinden zmlenmesine ve rya sahibinin madd ve manev ynden ferahlamasna rya iaret eder. ARAMAK Ryada kayb olan eyay, mal aramak; kayb olan o eyay tez zaman iersinde bulmaya iaret eder. Ryada bir dostu aramak; dmann errinden emin olmaya ve o dmana kar gl olmaya yorumlanr. Ryada aramak ve aranlan eyi bulmak; arzu edilen ilerin yerine gelmesine, murad edilen eylere kavumaya dellet eder. ARAZ Ryada bo araziye tohum ekmek; gebe kalan kadna yorumlanr.51

Ryasnda arazi satn alp o araziyi ekip bitiini gren kii; mrnde sknt grmez, baz kiilerin tbirince tuttuu altn olur. Bekr bir erkein arazi satn aldn grmesi; dourgan kadnla evlenmesine yorumlanr. Ryada arazi satn alp, oraya bireyler ektiini fakat ekilen eylerin kmamas; ksr kadna veya iktidarsz erkee yorumlanr. Ryada tannmadk usuz bucaksz bir arazide bulunduunu gren kimse; ok uzun srecek olan bir yolculua kar. Arazisini elinden sattn gren bir erkek; einden boanr. Satt araziyi tekrar aldn gren kii; tekrar eski eine dner veya i sahibi olan kimse eski iini tekrar yapmaya balar. Alnan araziden toprak yemek; mal yemeye, lzumsuz yere para harcayp skntya dmeye yorumlanr. AREFE GN Ryasnda bir kimse bayramdan bir gn nce arefe gnnde bulunduunu grse; ok sevinecei, mutlu olaca bir haber alacana rya dellet eder. Ryada arefe gnnde du ettiini ve Cenb- Hakk'tan (C.C) af dilediini gren kimse; Allh- Tel'nn (C.C) katnda dualarnn kabul olunduuna ve salih kullarn adlarnn yazl olduu deftere adnn yazlm olduuna ve cennetle mjdelendiine rya dellet e'der. ARI - ARICI Ryada ar grmek; ar gibi alkan olmaya, geimini hell yoldan kazanmaya ve bu kazantan rya sahibinin hem kendisinin, hemde akrabalarnn fayda salamalarna rya dellet eder. Ryasnda arlarn, evinin etrafnda olduunu gren hasta bir kimse; kendi kazancn shhatini kazanmak iin sarf eder. Ryada arnn yapm olduu bal toplamak; hell kazantan fayda salamaya, miras maldan yemeye ve bahtn aklna dellet eder. Ryada ar st yemek; ksr kadnn gebe kalmasna, erkein neslinin temizliine veya bekr kimsenin asil soydan gelen ok gzel karakterli dzgn ahlkl kimseyle evlenmesine rya dellet eder. Ryada ar tarafndan sokulduunu gren kimse; lzumsuz yere bir dostunun kalbini kracana ryas iaret eder. Ryada ar kovanlaryla uraan arcy grmek; meakkatli yoldan kazancn salanmasna, etin bir sr iten sonra mal almaya, dmana kar muzaffer olmaya rya dellet eder. Ryada bir kimsenin kendisinin arc olduunu grmesi; kovan kurmak misli bir yere yerleip orada kk salmasna ve rya sahibinin ilerde ok alkan hayrl evldlar sahibi olmasna rya iaret eder.

52

ARI KOVANI Ryada ar kovan; yuva kurmak, evlenmek anlamna gelir. Ryasnda yetikin evldlar olan bir adamn ar kovan kurduunu grmesi; rya sahibinin evldlarnn evlenmelerini salnda salar ve onlarn mutlu olduklarn salnda grr. Ryada ar kovannn bal dolu olmas; ibdet fazlalna, sevablarn okluuna da yorumlanabilir. Ryasnda hasta bir adam ar kovanndan bal alp yediini grrse; Cenb- Hakk'n (C.C) takdiriyle ksa sre zarfnda shhatine salna kavuur. Bazan ryada ar kovan kiinin evine yorumlanr. Ar kovannn doluluu; alkan aile fertlerine ve onlarn bteye katkda bulunmasna, bo ar kovan ise; aile fertlerinin tembel olup sadece rya sahibinin srtndan geinmelerine rya yorumlanr. ARMUT Ryasnda bir kimse armut yediini grse; o kimsenin ok byk bir mirasa konacana dellet eder. Ryada hasta olan bir kimse iin armut yemek; uzunca bir tedaviden sonra iyilemeye yorumlanr. Armutu mevsiminde ryada yemek; sevince, mala, hayra yorumlanr. Armutu mevsimsiz ryada yemek; haram paraya, zntye, kederlenmeye ve elden para para para kmasna dellet eder. ARPA Ryasnda tarladan arpa toplayan kimse; eer ifti ise mahsulnn bol olacana, ayet esnaf ise zektn tam vermediine rya dellet eder. Ryasnda pazara gidip oradan arpa satn aldn gren kii; glkle stnden kalkabilecei meakkatli bir ie girer fakat rya sahibi bu iin sonucunda ok byk baarlar elde eder. Ryasnda kendisine buday verildiini, fakat kendisinin arpay tercih ettiini gren kimse; dnya hayatn hiret hayatna tercih edecek iler yapar ve dnya geimi iin hareketlerin her trlsn mbh grp, gnahkr olmaya veya Allh- Tel'nn (C.C) emirlerini dinlememeye balar. Arpa tarlasn grmek; zekt verilen mala, arpa ekmek; krl bir ticarete atlmaya yorumlanr. ARMONKA Ryada armonika almak; uzun zamandr dostunuzdan alacanz gzel habere rya tbir edilir.

gremediiniz

ARSLAN Bir kimse ryasnda arslan grse; hasta olan bir kimsenin53

leceine veya bana bir msbet olayn geleceine ryas dellet eder. Ryada arslan grp onun srtna binmek; mrn uzamasna, girilen iten baar kazanmaya rya dellet eder. Ayrca bu rya; kiinin dmannn rya sahibinin emrine girmesine de yorumlanabilir. Bir arslana hkmetmek; ok huysuz kimselere ba olmaya iaret eder. Ryada arslanla dvmek; dmanla mnkaa etmeye dellet eder. Evinin iinde arslan bulunduunu grmek; bir hayra, mrn uzamasna duar olur veya ok byk makamlara gelecei bir ie girer. Ryada arslan genellikle dmana yorumlanr. Arslan srt st yatrmak; dmann ktlklerinden emin olmaya yorumlanr. Ryada arslan yavrusu grmek; kiinin kendi evldnn kendisine dman olmasna rya dellet eder. ARZUYA KAVUMAK Ryada arzu edilen eye sahip olmak; murad edilen eye nail olmaya dellet eder. Bu ryay bekr bir kimse grse; kendi istedii kimseyle evlenip ok mutlu olur. Ryada arzu edilen eylerin yerine gelmesi; baz tbirilere gre, zorluklarla, meakkatlerle muradlarn yerine gelmesine yorumlanr. Bazen de bu rya kardelerden birisinin nemli iler baarp ailesine ve rya sahibine faydal olmasna rya iaret eder. ASMAK (amar sermek) Ryasnda bir ey astn, amar serdiini gren kimsenin evinin tamir g