Silangang Silangang AsyaAsya

ChinaChina

I.I. Mga RebelyonMga Rebelyon

A. Taiping RebelyonA. Taiping Rebelyon Naghimagsik noong 1850 laban sa mga Manchu Naghimagsik noong 1850 laban sa mga Manchu

dahil hangad niya itong pabagsakin.dahil hangad niya itong pabagsakin. Pinamunuan ni Hong XiuquanPinamunuan ni Hong Xiuquan Hangad ni Hong Xiuquan na iluklok ang sarili Hangad ni Hong Xiuquan na iluklok ang sarili

bilang emperador.bilang emperador. Gusto niya ng bagong dinastiya at tatawagin niya Gusto niya ng bagong dinastiya at tatawagin niya

itong Great Peace.itong Great Peace.

B. Boxer RebellionB. Boxer Rebellion Naghimagsik noong 1900, kabaligtaran sila ng Naghimagsik noong 1900, kabaligtaran sila ng

Taiping Rebellion dahil sila naman ang sumuporta sa Taiping Rebellion dahil sila naman ang sumuporta sa mga manchu at bumatikos sa mga Kanlutanin.mga manchu at bumatikos sa mga Kanlutanin.

Layunin nila na palayasin ang mga mapanghimasok Layunin nila na palayasin ang mga mapanghimasok at mapagsamantalang kanluranin sa Chinaat mapagsamantalang kanluranin sa China

Tinawag itong boxer rebellion dahil ang mga kasapi Tinawag itong boxer rebellion dahil ang mga kasapi ng boxer harmony fists ang bumubuo sa rebelyong ng boxer harmony fists ang bumubuo sa rebelyong ito.ito.

Nagsma-sama ang mga bansang kanluraning upang Nagsma-sama ang mga bansang kanluraning upang supiin ang rebelyong ito.supiin ang rebelyong ito.

II. Pakakahati-hati sa Dalawang IdeolihiyaII. Pakakahati-hati sa Dalawang Ideolihiya

A. DemokrasyaA. Demokrasya

- si Sun Yat Sen ang pangunahing nagsulong ng - si Sun Yat Sen ang pangunahing nagsulong ng demokrasya sa China.demokrasya sa China.

1. Nag-aral sa Unibersidad ng Hawaii.1. Nag-aral sa Unibersidad ng Hawaii.2. Nagtapos ng medisina sa Hong Kong Medical High School.2. Nagtapos ng medisina sa Hong Kong Medical High School.3. “Ama ng Republikang Chinese” ang taguri sa kanya.3. “Ama ng Republikang Chinese” ang taguri sa kanya.4. Mga ambag niya:4. Mga ambag niya: -pinalakas at pinag-isa ang mga Tsino sa kabila ng -pinalakas at pinag-isa ang mga Tsino sa kabila ng

suliraning kanilang hinarap.suliraning kanilang hinarap. -ipinaliwanag ang kahalagahan ng pagkakaisa upang -ipinaliwanag ang kahalagahan ng pagkakaisa upang

labanan ang imperyalismo sa pamamagitan ng kanyang labanan ang imperyalismo sa pamamagitan ng kanyang tatlong prinsipyo – nasyonlaismo, demokrasya, at tatlong prinsipyo – nasyonlaismo, demokrasya, at kabuhayang pantao.kabuhayang pantao.

5. Mahalaga kay Sun Yat Sen ang mga 5. Mahalaga kay Sun Yat Sen ang mga sumusunod:sumusunod:

- pantay-pantay na pag-ani ng lupa.- pantay-pantay na pag-ani ng lupa. - regulasyon sa puhunan.- regulasyon sa puhunan. - ang hindi pagtutunggalian ng mga uri - ang hindi pagtutunggalian ng mga uri

upang makamit ang kaunlaran.upang makamit ang kaunlaran. - Konsiliasyon.- Konsiliasyon.6. Naitatag ni Sun Yat Sen ang Republika ng Tsina 6. Naitatag ni Sun Yat Sen ang Republika ng Tsina

noong Oktubre 10, 1911 at itinatag naman niya noong Oktubre 10, 1911 at itinatag naman niya ang Kuomintang o Nationalist Party.ang Kuomintang o Nationalist Party.

7. Siya ay namatay noong 1925.7. Siya ay namatay noong 1925.

B. KomunistaB. KomunistaA.A. Isang estudyanteng nagpasimula ng Isang estudyanteng nagpasimula ng

Marxism si Mao Zedong.Marxism si Mao Zedong.B.B. Nang dumating ang mga Russian sa Nang dumating ang mga Russian sa

Canton, lalong lumakas ang partido ni Canton, lalong lumakas ang partido ni mao Zedong.mao Zedong.

C.C. Dahil nga dito, ipinagbawal ni Chiang Kai Dahil nga dito, ipinagbawal ni Chiang Kai Shek (humalili kay Sun yat ng siya ay Shek (humalili kay Sun yat ng siya ay namatya) ito upang manatili ang namatya) ito upang manatili ang pinamumunuan niyang pamahalaang pinamumunuan niyang pamahalaang nasyonalistanasyonalista

D.D. Naglunsad ng kampanya si Chiang Naglunsad ng kampanya si Chiang Kai Shek, dahil doon, marami ang Kai Shek, dahil doon, marami ang napatay at nadakip, nakatakas si Mao napatay at nadakip, nakatakas si Mao Zedong mula sa pagkakahuli at Zedong mula sa pagkakahuli at tumungo sa Kiangsi.tumungo sa Kiangsi.

E.E. Sumailalim ang grupo ni mao Zedong Sumailalim ang grupo ni mao Zedong sa tinatawag na Long March dahil sa sa tinatawag na Long March dahil sa layo ng kanilang nilakad na umabot layo ng kanilang nilakad na umabot ng isang taon.ng isang taon.

C. ANG UNITED FRONTC. ANG UNITED FRONT

► Sumailalaim ang dalawang partido sa Sumailalaim ang dalawang partido sa tinatawag na United Front kung saan ay tinatawag na United Front kung saan ay isinantabi muna nila ang kanilang away isinantabi muna nila ang kanilang away upang magtulungan para palayasin ang upang magtulungan para palayasin ang mga Hapones sa Tsina. Ngunit hindi ito mga Hapones sa Tsina. Ngunit hindi ito nagtagl kaya naghiwalay na lamang ang nagtagl kaya naghiwalay na lamang ang mga ito na supilin ang mga Hapones, mga ito na supilin ang mga Hapones, nawala lamang ang mga Hapones noong nawala lamang ang mga Hapones noong World War II.World War II.

D. NATULOY NA AWAY SA PAGITAN NG D. NATULOY NA AWAY SA PAGITAN NG DALAWANG PARTIDO.DALAWANG PARTIDO.

► Natuloy ang away sa pagitan ng dalawang partido Natuloy ang away sa pagitan ng dalawang partido sa isang digmaang sibil. Ang U.S. ay tumulong sa sa isang digmaang sibil. Ang U.S. ay tumulong sa nasyonalista at ang Russia ang tumulong sa nasyonalista at ang Russia ang tumulong sa komunista. Nanalo si Mao Zedong dahil kumampi komunista. Nanalo si Mao Zedong dahil kumampi ang masang Tsino sa kanyang partido. Itinatag ni ang masang Tsino sa kanyang partido. Itinatag ni Mao Zedong ang People’s Republic of China sa Mao Zedong ang People’s Republic of China sa Peking samantala ang grupo ni Chiang Kai Shek ang Peking samantala ang grupo ni Chiang Kai Shek ang nagtatag ng Republic of China sa Taiwan. Dahil sa nagtatag ng Republic of China sa Taiwan. Dahil sa dalawang republikang naitatag, nakamtan muli ng dalawang republikang naitatag, nakamtan muli ng mga Tsino ang ganap na kalayaan mula sa mga Tsino ang ganap na kalayaan mula sa Kanluranin.Kanluranin.

JAPANJAPAN► Dalawang yugto rin ang pagpasok ng mga kanluranin sa Dalawang yugto rin ang pagpasok ng mga kanluranin sa

Japan.Japan.► Ang una ay sa panahon ng Shogunatong Tokugawa nang Ang una ay sa panahon ng Shogunatong Tokugawa nang

dumating ang mga dayuhang misyonero sa China.dumating ang mga dayuhang misyonero sa China.► Bagama;t nagustuhan ng hapon ang kalakalan sa Kanluranin Bagama;t nagustuhan ng hapon ang kalakalan sa Kanluranin

ay hindi pa rin sila sumang-ayon dahil sa epekto ng ay hindi pa rin sila sumang-ayon dahil sa epekto ng Kristiyanismo sa kanilang kultura at paniniwala.Kristiyanismo sa kanilang kultura at paniniwala.

► Shogun Ieyasu – ang nagbigay ng kautusan na patayin ang Shogun Ieyasu – ang nagbigay ng kautusan na patayin ang mga misyonerong Kristiyano, nag-utos na isara ang japan a mga misyonerong Kristiyano, nag-utos na isara ang japan a mga kanluranin at tinawag nila itong SAKOKU.mga kanluranin at tinawag nila itong SAKOKU.

► Hiindi nagtagal at bumagsak ang pamahalaan ng Shogunato Hiindi nagtagal at bumagsak ang pamahalaan ng Shogunato at muling naluklok si Mutsushito bilang emperador ng Japan.at muling naluklok si Mutsushito bilang emperador ng Japan.

► Ang kanyang pagkakaluklok ay tinawag na Meiji Restoration, Ang kanyang pagkakaluklok ay tinawag na Meiji Restoration, dahil dito, niyakap ng mga Hapon ang imoluwensyang dahil dito, niyakap ng mga Hapon ang imoluwensyang Kanluranin at sumailalim ito sa modernisasyon. Kanluranin at sumailalim ito sa modernisasyon.

Mga pagbabago sa JapanMga pagbabago sa Japan► Reorganisasyon ng pamahalaan batay sa Saligang Batas ng Reorganisasyon ng pamahalaan batay sa Saligang Batas ng

Germany.Germany.► Hukbong militar at hukbong pandagat ay pinalakas ng mga Hukbong militar at hukbong pandagat ay pinalakas ng mga

Kanluranin.Kanluranin.► Tinuruan ang mga bata ng mga dalubhasa’t iskolar ng mga Tinuruan ang mga bata ng mga dalubhasa’t iskolar ng mga

Kanluranin.Kanluranin.► Maraming Hapon ang tumungo sa Europa para doon mag-aral.Maraming Hapon ang tumungo sa Europa para doon mag-aral.► Ang edukasyon ay ginaya sa sistema ng Estados Unidos.Ang edukasyon ay ginaya sa sistema ng Estados Unidos.► Pinahihintulutan ang Kristiyanismo.Pinahihintulutan ang Kristiyanismo.► Iniangkop nila ang lahat sa mga Kanluranin upang mapalakas at Iniangkop nila ang lahat sa mga Kanluranin upang mapalakas at

maisulong ang kanilang bansa.maisulong ang kanilang bansa.

*Dahil sa pakikiangkop ng Japan sa modernisasyon ay madali nilang *Dahil sa pakikiangkop ng Japan sa modernisasyon ay madali nilang naipamukha sa mga kanluranin na sila ay katapat nila.naipamukha sa mga kanluranin na sila ay katapat nila.

*Napatunayan nila ito dahil sa kanilang mga pagkapanalo sa digmaan.*Napatunayan nila ito dahil sa kanilang mga pagkapanalo sa digmaan.