tiÊu chuẨn an toÀn ĐÊ biỂn- ƯỚc lƯỢng t n th t v ng i · những hàm số dưới...

7
www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn 1 TIÊU CHUN AN TOÀN ĐÊ BIN- ƯỚC LƯỢNG TN THT VNGƯỜI Nguyn Bá Qùy Phm Thu Hương (Đại hc Thy li) 1. Gii thiu Xác định tiêu chun an toàn đối vi đê bin Vit nam, ngoài vic xem xét chn ti ưu vkinh tế thì vic đánh giá, ước lượng tn tht vcon người khi có scvđê cũng đặc bit quan trng và phi được kết hp vào tiêu chun kinh tế để người ra quyết định có thla chn nâng cao hay hthp tiêu chun an toàn. 2. Phương pháp ước lượng mt mát vcon người Nói chung, lũ lt có thdn ti nhiu hu quthm khc. Nhng thit hi ca cuc sng con người là mt trong nhng hu ququan trng. Kinh nghim ca các trn lũ lch sven bin cho thy rng nhng mt mát ca cuc sng có thđáng k. Mt sví dvcác trn lũ thê thm được hin thtrong bng 1 như sau: Bng 1: Tng quan vmt scác trn lũ lch sven bin Ngày tháng Vùng chu nh hưởng Thit hi vngười 1-2-1953 Vùng Tây Nam ca Hà Lan 1835 1-2-1953 Anh quc, Bbiên phía Đông 315 26-9-1959 Vnh Ise, Nht Bn 5101 30-4-1991 Bangladesh 139000 29-8-2005 New Orleans, M1118 Phương pháp tng hp để đánh giá mc độ thit hi con người do lũ lt ca các khu vc trũng do các trn lũ bao gm các bước sau: a. Dđoán ca các vùng ngp lũ đặc đim lũ (chiu sâu, vn tc, v.v…) b. Dđoán vslượng các cư dân sng trong vùng ngp (N PAR ) và nhng nh hưởng ca di tán và tm trú % (F E ). Trong bi cnh này di tán được định nghĩa là sdi chuyn ca người dân đến mt địa đim bên ngoài khu vc ngp c. Dđoán ca sngười tvong trong khu vc ngp (F D ) ( tltvong đề cp đến phn nhhoc tlphn trăm dân ssng trong khu vc nguy him mà không thsng sót sau thiên tai)

Upload: others

Post on 27-Dec-2019

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

1

TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN-

ƯỚC LƯỢNG TỔN THẤT VỀ NGƯỜI Nguyễn Bá Qùy

Phạm Thu Hương (Đại học Thủy lợi)

1. Giới thiệu Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt

nam, ngoài việc xem xét chọn tối ưu về kinh tế thì việc đánh giá, ước lượng tổn thất về con người khi có sự cố về đê cũng đặc biệt quan trọng và phải được kết hợp vào tiêu chuẩn kinh tế để người ra quyết định có thể lựa chọn nâng cao hay hạ thấp tiêu chuẩn an toàn.

2. Phương pháp ước lượng mất mát về con người

Nói chung, lũ lụt có thể dẫn tới nhiều hậu quả thảm khốc. Những thiệt hại của cuộc sống con người là một trong những hậu quả quan trọng. Kinh nghiệm của các trận lũ lịch sử ven biển cho thấy rằng những mất mát của cuộc sống có thể là đáng kể. Một số ví dụ về các trận lũ thê thảm được hiển thị trong bảng 1 như sau:

Bảng 1: Tổng quan về một số các trận lũ lịch sử ven biển

Ngày tháng Vùng chịu ảnh hưởng Thiệt hại về người

1-2-1953 Vùng Tây Nam của Hà Lan 1835

1-2-1953 Anh quốc, Bờ biên phía Đông 315

26-9-1959 Vịnh Ise, Nhật Bản 5101

30-4-1991 Bangladesh 139000

29-8-2005 New Orleans, Mỹ 1118

Phương pháp tổng hợp để đánh giá mức độ thiệt hại con người do lũ lụt của các khu vực trũng do các trận lũ bao gồm các bước sau:

a. Dự đoán của các vùng ngập lũ và đặc điểm lũ (chiều sâu, vận tốc, v.v…) b. Dự đoán về số lượng các cư dân sống trong vùng ngập (NPAR) và những ảnh hưởng

của di tán và tạm trú % (FE). Trong bối cảnh này di tán được định nghĩa là sự di chuyển của người dân đến một địa điểm bên ngoài khu vực ngập

c. Dự đoán của số người tử vong trong khu vực ngập (FD) ( tỷ lệ tử vong đề cập đến phần nhỏ hoặc tỷ lệ phần trăm dân số sống trong khu vực nguy hiểm mà không thể sống sót sau thiên tai)

Page 2: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

2

Ước tính về thiệt hại về người sau một trận lũ có thể được cung cấp bằng cách kết hợp các ước tính cho người dân trong vùng ngập và số dân di tán và tỷ lệ tử vong trong các cách sau đây:

N=FD(1-FE)NPAR Các hàm khác như vậy đã được phát triển dựa trên các dữ liệu cho các trận lũ, ví dụ như

cho lũ năm 1953 ở Hà Lan. Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả như sau:

00,220,5

)ln()(

==

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ −Φ=

NN

N

NND

hhF

σμσ

μ

trong đó:

FD(h) – phần tử vong được coi là một hàm số của độ sâu của nước h [m]; h – độ sâu của nước [m]; μN, σN – độ lệch quân phương và độ lệch chuẩn đối với sự phân phối đường đồ thị

hàm log [m]; ΦN – phân phối tích lũy bình thường

Hình 1: Ví dụ về một hàm số tỉ lệ tử vong đã được bắt nguồn từ các dữ liệu lũ lụt của New

Orleans sau cơn bão Katrina

3. Đánh giá các thiệt hại về con người và việc di dân khi có bão lớn ở Việt Nam Một trong những mục tiêu của các nhiệm vụ là áp dụng phương pháp đánh giá các thiệt

hại về người cho các khu vực ven biển ở Việt Nam. Mức độ chính xác của con số thiệt hại có mối liên quan nhiều tới tài liệu thu thập thông tin về những hậu quả của lũ lụt ở vùng duyên hải Việt Nam nói chung và thiệt hại về người và các vấn đề di dân nói riêng.

Page 3: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

3

Nói chung, để hiểu biết sâu sắc hơn về tổn thất về người, khả năng của các trận lũ lụt ở Việt Nam là cần thiết để thu thập thêm thông tin về thiệt hại này cho các trận lũ lịch sử. Ứng dụng của các phương pháp dự đoán thiệt hại về người trong các vùng thí điểm dọc theo bờ biển Việt Nam Dữ liệu đầu vào và giả định các phương pháp tiếp cận tổng hợp cho việc đánh giá thiệt hại về con người ,chúng tôi chọn 2 khu vực nghiên cứu : Hải Phòng và Nam Định. Dưới đây, các đầu vào dữ liệu và giả định được đưa ra cho các kịch bản tính toán. Thiết lập các bản đồ ngập lụt ở 2 tỉnh Hải phòng và Nam định trên cơ sở giả thiết mực nước triều ở tần suất 5% và bão cấp 12 đổ bộ vào khu vực 2 tỉnh trên, các vùng bị ngập ở các độ sâu khác nhau được thể hiện trên bản đồ.

>

>

ªm

Yªn Thä

Thanh Nguyªn

Thanh T©m

Thanh H−¬ng

Thanh L−u

Thanh Liªm

Yªn Thμnh

Yªn Ph−¬ng

Yªn Phó

Yªn ChÝnh

Yªn NghÜa

Yªn T©n

Mü Thä

Yªn Trung

Liªm S¬nTiªu §éng

La S¬n

Liªm Tóc

Yªn Quang

Yªn Phong

Yªn H−ng Yªn Kh nh

NghÜa Hïng

NghÜa L©m

NghÜa Thμnh

NghÜa Hoμ

NghÜa H¶i

NghÜa §iÒn

Trùc Khang

Trùc H−ng

NghÜa S¬n

NghÜa H−ngTrùc ThuËn

Trùc H−ng Trùc Néi

Hoμng Nam

NghÜa Minh

n g h Ü a h − n g

NghÜa Phong

NghÜa Th¾ng

NghÜa T©n

NghÜa B×nh

NghÜa Hång

NghÜa L¹c

H¶i Giang

H¶i An

Nam Lîi

Nam Th i

§ång S¬n

Nam D−¬ng

Nam Hïng

Nam TiÕnNam H¶i

Trùc §¹i

H¶i §−êng

Trùc Th ngTrùc Th i

Trùc C−êng

Trùc Mü

Trùc Thμnh

H¶i C−êng

H¶i ThÞnh

H¶i Ninh

H¶i Ch©u

H¶i Hoμ

H¶i Xu©n

H¶i TriÒu

h ¶ i h Ë u

H¶i T©n

H¶i S¬n

H¶i Phó

H¶i Phong

H¶i Lý

H¶i Toμn

nam ninh

Trùc §¹o

Trùc TuÊn

ViÖt Hïng

C t Thμnh

Trùc ChÝnh

H¶i B¾c

h¶i hËu

yªn ®Þnh

H¶i AnhH¶i Minh

H¶i Long

H¶i T©y

H¶i Trung

Xu©n Thñy

Liªn Hai

Xu©n Ch©u

Xu©n Th−¬ng

Xu©n Hïng

Xu©n TiÕn

Xu©n KiªnXu©n Hoμ

Xu©n Ninh

H¶i Hμ

H¶i Quang

H¶i §«ng

H¶i PhócH¶i H−ng

H¶i L«c

Giao L©m

Thä NghiÖp

Xu©n B¾c

Xu©n Vinh

Giao T©n

Giao ThÞnh

H¶i Nam

Xu©n Thμnh

Xu©n PhongXu©n §μi

Xu©n T©n

Xu©n Ph−¬ng Xu©n Phó

Giao YÕn

Giao TiÕn

Giao Ch©u

Giao Phong

B¹ch Long

Giao H¶i

X U ¢ N T H ñ Y

xu©n thñy

Giao Hμ

B×nh Hoμ

Giao Xu©nGiao Long

Giao Thanh

Giao H−¬ng

Giao ThiÖn

Giao An

Giao L¹c

Yªn Bμng

Yªn TrÞ

Yªn Hång

Yªn X

Yªn Ninh

Yªn TiÕn

An §«

Yªn Mü

Yªn B×nh

ý y ª n

ý Y£N

Yªn D−¬ng

Yªn Minh

Yªn Lîi

Minh T©n

An L·oT©n Kh nh

Mü ThuËn

C«ng Hoμ

Hîp H−ng

Hiªn Kh nh

Minh ThuËn

Mü Tiªn

Vò B¶n

Liªn Minh

Yªn Th¾ng Yªn C−¬ng

Yªn L−¬ng

Tam Thanh

§¹i Th¾ng

Yªn LécYªn Phóc

NghÜa §«ng

VÜnh Hμo

v ô b ¶ n

Kim Thai

Vò B¶n

Mü Thμnh

Mü ThÞnhMü H−ng

§¹i An

Mü X

Hoμ HËu

Mü Th¾ng

Mü Phóc

Hång Quang

nam ®Þnh

Nam Toμn

T©n ThÞnh

Nam Th¾ng

Nam C−¬ng

Nam Hång

Nam Giang

Trung §«ng

Nam Phong

Tû lÖ: 1/100.000

b¶n ®å ngËp lôt khu vùc ven biÓntØnh Nam §Þnh

−−

2

1

cèng Gia LiªnCèng

§ª cÊp IV

Vïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3mVïng ngËp >3m

§ª bao, ®ª bèi

Vïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3mVïng ngËp 2-3m

Vïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2mVïng ngËp 1-2m

Vïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1mVïng ngËp 0-1m

1. KÌ l t mi

2. KÌ má hμn

§ª cÊp III trë lªn

Vïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËpVïng kh«ng bÞ ngËp

Thμnh phè

gi¶i thÝch

HuyÖn lþ

654 §iÓm ®é cao

.−311

32

Ranh giíi huyÖn

Nói ®ÊtRanh giíi x·

TØnh lþ

§−êng s¾t

§−êng quèc lé

§−êng tØnh lé vμ cÇu

§−êng ®Êt

Ranh giíi quèc gia

Ranh giíi tØnh

F=1.911km2h=0-1m

F=2.787km2h=0-1m

F=4.041km2h=2-3m

F=6.626km2h=2-3m

F=0.8162km2h>3m

2 0 °4 0 ′

2 1 °0 0 ′

2 0 °5 5 ′

2 0 °5 0 ′

2 0 °4 5 ′

1 0 6 °2 5 ′ 1 0 6 °3 0 ′

1 0 6 °2 5 ′ 1 0 6 °3 0 ′ 1 0 6 °3 5 ′ 1 0 6 °4 0 ′

2 0 °4 0 ′

> 3m

Vïng kh«ng bÞ ngËp

NgËp tõ 0 - 1 m

NgËp tõ 1 - 2 m

NgËp 2 - 3 m

NgËp

C4

654

1 0 6 °4 5 ′ 1 0 6 °5 0 ′

1 0 6 °4 5 ′ 1 0 6 °5 0 ′ 1 0 6 °5 5 ′

2 0 °4 5 ′

§−êng tØnh lé vμ cÇu

1 0 6 °5 5 ′

2 0 °5 0 ′

2 0 °5 5 ′

2 1 °0 0 ′

.−311

32

:Cèng

2

1

gi¶i thÝch

§ª cÊp III trë lªn

§ª cÊp IV

§ª bao, ®ª bèi

1. KÌ l¸t m i

Thμnh phè

Nói ®Êt

§iÓm ®é cao

!

§−êng s¾t

HuyÖn lþ

§éi qu¶n lý ®ª

Kho vËt t− chèng lôt b·o

§−êng quèc lé

§−êng ®Êt

Ranh giíi quèc gia

Ranh giíi tØnh

Ranh giíi huyÖn

Ranh giíi x·

2. KÌ má hμn

TØnh lþ

b¶n ®å ngËp lôt khu vùc ven biÓn thμnh phè h¶i phßng

Thanh L−¬ng

C«ng HiÒn

H−ng Nh©n

§ång Minh

TiÒn Phong

VÜnh Phong

An Hoμ

v Ü n h b ¶ o

HiÖp Hoμ

T©n H−ng

Dòng TiÕn

Trung LËp

Hïng TiÕn

H. VÜnh B¶o

VÜnh Long

Th¾ng Thuû

Quang H−ng

Quèc TuÊn

QuangTrung

Cæ AmTamC−êng

Cao Minh

ViÖt TiÕn

VÜnh An

Giang Biªn

T©n Liªn

Tam §aNh©n Hoμ

Vinh Quang

§¹i Th¾ng

Tù C−îng

TiÕn C−êng

Tiªn TiÕn

B t Trμng

TiÕn Thanh

Khëi NghÜa

CÊp TiÕn

QuyÕt TiÕn

Minh §øc

H. Tiªn L·ng

B¹ch §»ng

Quang Phóc

KiÕn ThiÕt

t i ª n l · n g

ChiÕn Th¾ng

T©n Viªn

An Th¾ng

T©n D©n

An Hång

§¹i B¶n

T©n TiÒn

Nam S¬n

Tr−¬ng Thä

Hång Phong

Tr−¬ng Thμnh

An TiÕn

H An L·o

a n l · o

Nam H−ng

§«ng H−ng

TiÕn Minh

TrÊn D−¬ng

T©yH−ng

Lý Häc

§oμn LËp

Hoμ B×nh

Liªn Am

VÜnhTiÕn

LªThiÖn

An Hoμ

An S¬n

L¹i Xu©n

Phó Ninh

Hîp Thμnh

Quang Thanh

Kú S¬n Liªn Khª

Mü §øc

Th i S¬n

Quèc TuÊn

T−êng S¬n KiÕn An

Nam Hμ

ThuËn ThiÒn

An Th i

An Thä

KiÕn Quèc

An §«ng

B cS¬n

Lª Lîi

H An H¶i

§Æng C−êng

Hång Th i

§«ng Th i

H¶i Phßng

a n h ¶ i

An H−ng

Thiªn H−¬ng

KiÒn B i

Hoμng §«ng

t h ñ y n g u y ª n

Tiªn Th¾ng

Toμn Th¾ng

Ngò Phóc

T©n Trμo

B¾cH−ng

Chinh Mü

Kªnh Giang

Cao Nhμn

Mü §«ng

D−¬ng

H. Thuû Nguyªn

Hoa §«ng

L©m §éng

Thiªn

§«ng S¬n

k i Õ n t h ô y

Hïng Th¾ng

§ai Hîp

§oμn X

Minh T©n

Thanh S¬n

Ngò §oan

§¹i Hμ

Thôy H−¬ng

T©n Phong

Vinh Quang

Hμng

§«ng Hoμ

Vinh Niªm

Kªnh

§«ng Khª

Anh Dòng

Hoμ NghÜa

H¶i Thμnh

§¹i §ång

H. KiÕn Thuþ

H−ng §¹o

§«ng Ph−¬ngB¾c H¶i

§«ngPh−¬ng

H÷u B»ngT©n Thμnh

B»ng La

Hîp §øc

Tó S¬n

Phôc LÔ

Ph¶ LÔ

LùuKiÕm

Minh T©n

D−¬ng

Trung HμHoμ B×nh

Am L−Thuû D−¬ng

Thuû S¬n

D−¬ng Quan

T©n

§¶o Vò YÕn

§ ng Gang

§«ng H¶i

§»ng L©m

§»ng H¶i

Nam H¶i

LËp LÔ

Gia Minh

Gia §øc

Minh §øc

Tam H−ng

Thuû TriÒu

Ngò L·o

Trμng C t

Vông §å S¬n

Mòi §å S¬n

®å s¬n

Gia léc

§¶o §×nh Vò

Hoμng Ch©u

Hßn DÊu

Ph. Ngäc Xuyªn

Ph. Ngäc Hμ

Ph. V¹n S¬n

Ph. V¹n H−¬ng

B n §¶o §å S¬n

§Ønh §Èu Gèi

§ång Bμi

C t H¶i

§¶o C t Bμ

HiÒn Hμo

Xu©n § n

NghÜa L«

V n phong

V n ChÊn

F=1.027km2h=1-2m

F=6.421km2h=1-2m

F=2.187km2h=1-2m

F=1.862km2h=1-2m

F=5.87km2h=1-2m

F=6.467km2h=0-1m

F= 9.029km2h=0-1m

F=9.675km2h=0-1m

F=8.761km2h=1-2m

F=10.22km2h=1-2m

F=3.731km2h= 1-2m

F=1.988km2h=1-2m

F=7.343km2h=0-1m

F=1.93km2h=0-1m

F=4.070km2h>3m

F= 5.81km2h=2-3m F=10.57km2

h=2-3m

F=9.753km2h=1-2m

F=2.931km2h=0-1m

F=2.357km2h=2-3m

F=2.266km2h>3m

F=2.131km2h>3m

F=4.33km2h=2-3m

F=2.067km2h=0-1m

F=6.389km2h=0-1m

F=3.338km2h=0-1m

F=4.18km2h=0-1m

F=6.699km2h=0-1m

F=3.599km2h=0-1m

F=6.394km2h=1-2m

F=2.518km2h>3m

F=2.025km2h>3m

F=8.893km2h=1-2m

F=2.337km2h=0-1m

F=2.987km2h=0-1mF=1.3km2

h=2-3m

F=1.989km2h=2-3m

F=1.218km2h=2-3

F=1.282km2h=1-2m

F=2.516km2h=0-1m

F=9.31km2h=0-1m

F=2.189km2h=1-2m

F=2.218km2h=1-2m

F= 9.916km2h=0-1m

F=1.521km2h=0-1m

F=3.234km2h>3m

F=6.18km2h=1-2m

F=4.41km2h=0-1m

F=1.533km2h=0m

F=7.575km2h=1-2m

F=1.341km2h=0-1m

F=3.157km2h=0-1m

F=1.125km2h=0-1m

F=6.43km2h=0-1m

F=5.648h=0-1m

F=7.873km2h=0-1m

F=23.79km2h=0m

F=2.344km2h=0m

F=3.378km2h=0-1m

F=4.087km2h=0-1m

F=9.453km2h=0-1m

F=2.704km2h=0-1m

F=6.425km2h=0-1m

F=8.071km2h=0m

F=1.921km2h=0-1m

F= 4.173km2h=0-1m

F=7.731km2h=0-1m

F=0.884km2h=0-1m

F=11.93km2h=0m

F=1.245km2h>3m

F=4.615km2h=0-1m

F=8.369km2h=0-1m

F=5.134km2h=2-3m

F=5.784km2h=0-1m

F=4.303km2h=0m

F=6.81km2h=0-1m

F=0.065km2h=0m

F=0.16km2h=0m

F=3.112km2h=0m

F=2.31km2h=2-3m

F= 17.9km2h=0m

F=25.84km2h=0m

F=2.678km2h=0-1m

F=0.8162km2h>3m

F=1.621km2h=0-1m

F=2.443km2h=0-1m

F=3.562km2h=0-1m

F=2.744km2h=0m

Hình 5, 6: Bản đồ độ sâu lũ ở Nam Định và Hải phòng

Dân số trong vùng bị ngập và sự di dân

Dữ liệu dân số thu được ở cấp xã, huyện . Số liệu dân cư ở làng xã đã được thu thập trong phạm vi của các cơ quan địa phương thuộc chi đê điều. Bằng cách so sánh với bản đồ lũ với dữ liệu dân số của làng, ước tính rằng ở Nam Định dân số trong vùng được chỉ định trên bản đồ lũ lụt là khoảng 198,000 và 382,000 cho vùng dễ bị anh hưởng của lũ tại Hải Phòng

Ước tính tỷ lệ tử vong

Hai cách ước tính tỷ lệ tử vong đã được sử dụng: Cách1) Dựa trên các số liệu thống kê trên thế giới, khả năng tử vong của những người ở lai nằm trong khoảng từ 0 đến 1% , ở Việt nam chúng tôi ước tính tỷ lệ tử vong nói chung có thẻ lấy là 0,2%. Điều này có nghĩa là 0,2% dân số ở lại nơi xảy ra lũ có thể bị tử vong. Cách2) Để tính toán chi tiết mối quan hệ giữa độ sâu ngập lụt của lũ và tỷ lệ tử vong có thể sử dụng dạng hàm số đã được đề xuất cho New Orleans và đưa ra một mối quan hệ giữa độ sâu ngập lũ và tỷ lệ tử vong. Các hàm số sơ bộ cho Việt Nam có thể được mô tả theo công thức sau:

Page 4: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

4

40.286.6

)ln()(

==

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ −Φ=

NN

N

NND

hhF

σμσ

μ

0

0.005

0.01

0.015

0.02

0.025

0.03

0 1 2 3 4

water depth [m]

mor

tality [-]

New OrleansVietnam (preliminary)

Hình 7: Hàm số tỷ lệ tử vong sơ bộ đã được đề xuất đối với các vùng biểnViệt Nam và New

Orleans- Mỹ

Kết quả trong các giá trị được hiển thị trong bảng 2.

Bảng 2: Ước tính tỉ lệ tử vong theo phân tầng độ sâu nước lũ

Độ sâu nước lũ Tỷ lệ tử vong

0-1 m 0,08%

1-2m 0,36%

2-3m 0,67%

3-4m 0,98%

Kết quả: Ước tính thiệt hại về người trong các vùng nghiên cứu thí điểm

• Kết quả ở Nam Định

Bảng 4: Ước tính thiệt hại về người cho các huyện ven biển trong tỉnh Nam Định

Huyện Dân số

trong vùng ngập

Số dân còn lại trong vùng ngập (bao gồm cả nơi

cư trú)

Số người trực tiếp

bị ảnh hưởng của lũ

Độ sâu ngậplũ trung bình

Số người tử vong

Giao Thủy 97723 62820 6282 2,1 36

Hải Hậu 52846 32320 3232 1,5 11

Nghĩa Hưng 48040 27035 2704 2,5 9

Tổng cộng 198609 12218 56

• Kết quả ở Hải Phòng

Page 5: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

5

Bảng 5: Ước tính thiệt hại về người cho các huyện ven biển trong tỉnh Hải Phòng

Huyện Dân số Số người trực tiếp bị ảnh hưởng của lũ

Độ sâu lũ trung bình

Số người có thể tử vong

Tiên Lãng 106111 5306 0.93 10

Kiến Thuỵ 140795 7040 1.29 21

Đồ Sơn 30959 1114 0.50 1

Hải An 55435 1416 0.50 1

Thuỷ Nguyên 129516 4081 0.50 3

Cát Hải 28199 170 1.17 1

Tổng cộng 491015 37

Kết luận Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt nam là công việc rất quan trọng trong

thiết kế đê biển hiện nay. Ngoài phương pháp lấy tối ưu về kinh tế làm căn cứ, thì phương pháp ước lượng tổn thất về con người là vô cùng cần thiết để điều chỉnh tiêu chuẩn an toàn đê biển cho phù hợp.Bài báo lấy 2 vùng điển hình làm ví dụ, các kết quả cho thấy mất mát lớn nhất về người là ở huyện Kiến Thuỵ. Đây là khu vực phía Nam của thành phố Hải Phòng và nó có đông dân cư và độ sâu lũ tương đối lớn. Huyện Tiên Lãng chịu ảnh hưởng thiệt hại thứ 2.

Để việc đánh giá mức độ tổn thất về con người có độ chín xác cao hơn , nên sử dụng các kết quả từ những bảng biểu để xây dựng các bản đồ một cách sinh động minh họa các kết quả tương tự với những bản đồ lũ lụt. Điều này có thể được thực hiện ví dụ như trong Arcview, argis, mapinfo hay môi trường arcmap.

Như đã trình bày, những ước tính dựa trên thông tin có sẵn, nhưng cũng phải dựa trên các báo cáo chuyên môn. Điều quan trọng là để thu thập thông tin về các trận lũ lịch sử ven biển ở Việt Nam và sử dụng dữ liệu này để cải thiện ước tính mất mát về người cho các khu vực nghiên cứu điển hình.

Từ các kết quả nghiên cứu trên đây cho 2 tỉnh Hải phòng và Nam định, ta có thể phân chia mức độ tổn thất về con người ra làm 3 mức độ :

- Mức độ tổn thất cao :≥ 20 Người/ Huyện/ năm - Mức độ tổn thất trung bình: 10 ÷ 19 Người/ Huyện/năm - Mức độ tổn thất thấp: ≤ 10 Người/ Huyện/năm

Tùy theo mức độ tổn thất về con người cao hay thấp mà có thể tăng hay giảm tiêu chuẩn an toàn đê biển theo phương pháp tối ưu kinh tế để có quyết định cuối cùng về tiêu chuẩn an toàn đê biển cho từng vùng ở Việt nam.

TÓM TẮT

Page 6: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

6

Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt nam là công việc rất quan trọng trong thiết kế đê biển hiện nay. Ngoài phương pháp lấy tối ưu về kinh tế làm căn cứ, thì phương pháp ước lượng tổn thất về con người là vô cùng cần thiết để điều chỉnh tiêu chuẩn an toàn đê biển cho phù hợp Phương pháp tổng hợp để đánh giá mức độ thiệt hại con người do lũ lụt của các khu vực trũng do các trận lũ bao gồm các bước sau: 1. Dự đoán của các vùng ngập lũ và đặc điểm lũ (chiều sâu, vận tốc, v.v…) 2. Dự đoán về số lượng các cư dân sống trong vùng ngập (NPAR) và những ảnh sulthưởng của di tán và tạm trú % (FE). 3. Dự đoán của số người tử vong trong khu vực ngập (FD) . N=FD(1-FE)NPAR Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log

00,220,5

)ln()(

==

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ −Φ=

NN

N

NND

hhF

σμσ

μ

trong đó: FD(h) – phần tử vong được coi là một hàm số của độ sâu của nước h [m]; h – độ sâu của nước [m]; μN, σN – độ lệch quân phương và độ lệch chuẩn đối với sự phân phối đường đồ

thị hàm log [m]; ΦN – phân phối tích lũy bình thường

Từ các kết quả nghiên cứu trên đây cho 2 tỉnh Hải phòng và Nam định, ta có thể phân chia mức độ tổn thất về con người ra làm 3 mức độ :

- Mức độ tổn thất cao :≥ 20 Người/ Huyện/ năm - Mức độ tổn thất trung bình: 10 ÷ 19 Người/ Huyện/năm - Mức độ tổn thất thấp: ≤ 10 Người/ Huyện/năm

Tùy theo mức độ tổn thất về con người cao hay thấp mà có thể tăng hay giảm tiêu chuẩn an toàn đê biển theo phương pháp tối ưu kinh tế để có quyết định cuối cùng về tiêu chuẩn an toàn đê biển cho từng vùng ở Việt nam.

Abstract

To determine the safety standards of VN sea-dike, beside the economic optimization method, estimation the loss of life is very necessary to adjust Safety standards of Vietnamese sea-dike. The method to estimate loss of life by flooding includes the following steps:

1. Estimation of the flooded area and flood characteristics (depth, velocity, etc.) 2. Estimation of the number of inhabitants in the flooded area (NPAR) and the effects of

evacuation and shelter % (FE). In this context, evacuation is defined as movement of people to a location outside the flooded area, while shelter refers to the fact that people can find a safe location (e.g. an elevated part of the terrain or a higher building) inside the flooded area.

3. Estimation of mortality in flooded area (FD) (mortality refers to the fraction or percentage of the exposed population that does not survive the disaster)

An estimate the loss of life for an event can be given by combining the estimates for the population in the flooded area and the evacuation and mortality percentages in the following way:

N=FD(1-FE)NPAR

Page 7: TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG T N TH T V NG I · Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và có thể được mô tả

www.vncold.vn www.vncold.vn www.vncold.vn

7

00,220,5

)ln()(

==

⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ −Φ=

NN

N

NND

hhF

σμσ

μ

Where: FD(h) – mortality fraction as a function of water depth h [-]; h – water depth [m]; μN, σN – average and standard deviation for the lognormal distribution [m]; ΦN – cumulative normal distribution. It is noted that an additional criterion can be used to model the potentially destructive effects of high flow velocities near a breach. From the canculation result in 2 areas, we divide the loss of life in to 3 classiffying

- The high loss of life : ≥ 20 persons/ district/ year - The average loss of life : 10 ÷ 19 persons/ district/ year

- The low loss of life : ≤10 persons/ district/ year Base on the loss of life level, we can adjust safety standards of Vietnamese sea-dike. TAÌ LIỆU THAM KHẢO 1. Tổng cục thống kê Niên giám thống kê các tỉnh có biển 2005; 2007; 2008 2. Dự án điều tra cơ bản hình thái bờ biển 19 tỉnh thành ven biển miền Trung, Viện KHTL - 2000 - 2004 3. Hướng dẫn thiết kế đê biển 130 – 2002 4. Hướng dẫn phân cấp đê biển Trung Quốc- năm 2008 5. Hỗ trợ kỹ thuật đê biển - chương trình phát triển liên hợp Quốc - Việt Nam - Dự án UNDPVIE/92/023.

TS. Luciano Minetti 6. Coastal Engineering - Tu Delft - 2000 7. Coastal Protection K.W. PilarcZyk - 1990 8. Jonkman, S.N., 2007. Loss of Life estimation in flood risk assessment: Theory and applications. Phd-

thesis, Delft University of Technology, 2007, ISBN: 978-90-9021950-9. 9. Hillen, M., 2008. Safety Standards. Internship project report. Delft University of Technology, 2008. 10. Mai Van, C., van Gelder, P.H.A.J.M. and Vrijling, J. K. 2006. Safety of coastal defences and flood risk

analysis. Safety and Reliability for Managing Risk, ISBN 13: 978-0-415-41620-7, Taylor & Francis/Balkema, Leiden, The Netherlands, Vol. 2, pp: 1355-1366.