รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผล

โรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานA Linear Structural Relationship Model of Quality Teams Affecting Primary School Effectiveness in the Northeast under the

Office of the Basic Educational Commissionวราภรณ ชาเรองเดช 1 ศกดไทย สรกจบวร 2 ทนงศกด คมไขนำ!า 3 และ วลนกา

ฉลากบาง 4Waraporn Charuaendet1, Sakthai Surakitbowon2, Tanongsak

Koomkhainam3 and Wannika Chalagbang 4

1 นกศกษาปรญญาเอก สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

2 Ed.D. (Education Administration) รองศาสตราจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

3 Ed.D. (Education Administration) รองศาสตราจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

4 วท.ด. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต) ผชวยศาสตราจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

บทคดยอ

การวจยคร!งน!มวตถประสงคเพอ 1) สรางและตรวจสอบรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพ ทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐานกบขอมล เชงประจกษ และ 2) เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพลรวม ของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข !นพ!นฐาน ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสานวธ (Mixed Methods Research) แบงการวจยออกเปน 2 ระยะ ไดแก ระยะท 1 การสรางกรอบแนวคดการวจย และระยะท 2 การตรวจสอบ

สมมตฐานการวจย ประชากรในการวจย คอ โรงเรยนประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปการศกษา 2557 จำานวน 12,524 โรงเรยน กลมตวอยาง คอ โรงเรยนประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปการศกษา 2557 จำานวน 330 โรงเรยน ไดมาโดยการสมแบบหลายข !นตอน ผใหขอมลคอ ผบรหารสถานศกษา หวหนากลมสาระการเรยนร และครผสอน โรงเรยนละ 3 คน รวม 990 คน

ผลการวจยพบวา 1) รปแบบทสรางข!น ประกอบดวย บรบทขององคการ ลกษณะของงาน คณลกษณะของทม กระบวนการทำางานของทม และประสทธผลโรงเรยน 2) ผลการตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบทสรางข!นกบขอมลเชงประจกษ พบวา มความสอดคลองกลมกลน (Chi-square = 38.34, P-value = 1, df = 141, RMSEA = 0.00, GFI = 0.99, AGFI = 0.97, Largest Standardized Residual = 1.66) อทธพลทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษามากทสด เปนดงน! อทธพลทางตรง ไดแก กระบวนการทำางานของทม อทธพลทางออม ไดแก บรบทขององคการ และอทธพลรวม ไดแก คณลกษณะของทม และลกษณะของงาน โดยองคประกอบท !ง 4 องคประกอบดงกลาวขางตน สามารถอธบายทมคณภาพ ทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา ไดรอยละ 88คำาสำาคญ : รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสน / ทมคณภาพ / ประสทธผลโรงเรยน

ABSTRACTThis study aimed: 1) to create a linear structural

relationship model of quality teams affecting primary school effectiveness in the northeast under the office of the basic education commission, and 2) to investigate goodness of fit of the created model and the empirical data. The study was conducted in two phases : Phase I – determining a research conceptual framework and Phase II – testing the research hypotheses. Population in the study was 12,524 primary school administrators in the Northeast under the office of the Basic Education Commission . The sample were 330 schools in 2014 academic in the northeast under the office of the basic education commission, which were selected by multi-stage random sampling. The subjects were 990 persons who were the director, master teacher and teacher in the school. The findings were as follows : 1) The linear structural relationship model comprised of five components; organizational context,

task characteristics, team characteristics, team process and school’s effectiveness. 2) The goodness of fit between the created model and the empirical data showed that they were a good fit (Chi-square = 38.34, P-value = 1, df = 141, RMSEA = 0.00, GFI = 0.99, AGFI = 0.97, Largest Standardized Residual = 1.66). The factors most impacting on the schools effectiveness ; direct influencers was team process, indirect factors was organizational context and factors which created total effects was team characteristic and task characteristic. When considering the prediction power, the four causal factors could explain the variance of with the value of school effectiveness 88 percent.Keyword : Linear structural relationship model/ quality teams/ school effectiveness

บทนำา

การบรหารสถานศกษาในยคของการปฏรปและการกระจายอำานาจทางการศกษา ตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 โดยมความเชอวา โรงเรยนเปนหนวยสำาคญในการเปลยนแปลงและพฒนาการศกษาของเดกและเนนผเรยนเปนสำาคญ การกระจายอำานาจดงกลาว ทำาใหผบรหารสถานศกษาไดรบอำานาจ ในการตดสนใจเพอการบรหารการศกษามากข!น (สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา. 2554) ซงการบรหารจะสำาเรจหรอลมเหลวน!น ข!นอยกบเหตปจจยหลายอยางประกอบกน และหนงในองคประกอบสมรรถนะของผบรหารทพงประสงคคอการทำางานเปนทม (นภสมน นนทมจฉา. 2558 ) ดงน!นผบรหารสถานศกษายคใหมจะตอง

เปลยนรปแบบการทำางานจากแบบเดมทใหความสำาคญกบการเปนผนำาคนเดยว (one man show) มาเปนรปแบบการทำางานในลกษณะการทำางานเปนทม (teamwork) เพราะจะเปนวธเสรมสรางความแขงแกรงใหแกองคการ ทำาใหองคการเพมขดความสามารถในการแขงขนจนสามารถเอาชนะคแขงขน หรอทนตอการเปลยนแปลงตางๆ โดยเฉพาะอยางยงในยคของสงคม แหงการเรยนร (knowledge-based society) (ทองทพภา วรยะพนธ. 2553)

การจดองคการโดยใชทมไดรบความนยม อยางสงในการดำาเนนงานขององคการตางๆในสหรฐอเมรกาและยโรปนบต!งแตศตวรรษ 20 เปนตนมาจนถงปจจบน องคการในยคเดมดำาเนนงาน โดยยดถอการทำางานในลกษณะสวนบคคล การแบงงาน กนทำาตามหนาทรบผดชอบและ

ความเชยวชาญเฉพาะดาน แตแนวคดการทำางานเปนทมเปนการรวมมอแกปญหา

ในการทำางานการสรางสรรคนวตกรรมตลอดจนพฒนาคณภาพผลผลตและบรการจงนบเปนแนวทางใหมทชวยใหองคการเกดความกาวหนา ซงมโนทศนของการทำางานเปนทมน!นอยภายใตความเชอมนในการทจะผสมผสานความร ทกษะและความสามารถของสมาชก คณคาของความรวมมอและพลงรวมทนำาไปสการเสรมสรางและยกระดบองคการใหมประสทธภาพและประสทธผล (Pierce, Gardner & Dunham. 2001)

การทำางานเปนทมจะตองคำานงถงหลกการ ทสำาคญ ดงน! 1) เปาหมายสงสดในการทำางานเปนทม คอ การเปนทมงานคณภาพ ซงจะเกดผลลพธ คอ มกระบวนการทำางานทมประสทธภาพ และ 2) สมาชกของทมงานเปนผมคณภาพ พรอมท!งสงผลใหงานบรรลผล และ 3) สมาชกของทมงานมความสข (ปรญญา ตนสกล.2547)

อยางไรกตามการทำางานเปนทมใหประสบผลสำาเรจเปนทมทมประสทธผล หรอมคณภาพน!น มองคประกอบ ทสำาคญอยท !งในตวผนำาทม สมาชกของทม และแบบแผนหรอการจดทมน !น มคณลกษณะทแสดงใหเหนถงการเปนทมงานทมประสทธผลไว 12 ประการ ไดแก ความชดเจนของวตถประสงค บรรยากาศการทำางานทปราศจากพธรตอง การมสวนรวม การรบฟง ซงกนและกน ความ ไมเหนดวยในทางบวก ความเหนพองกน การสอสาร ทเปดเผย บทบาทและการมอบหมายงานทชดเจน ภาวะผนำารวมความสมพนธกบภายนอก รปแบบการทำางานทหลากหลาย และการประเมนผลตนเอง ซงทมทมประสทธผลสงเชนน! จะกาวไปสการเปนทมผนำา (Leadership team) ได ซงผลศกษาทสรปไววาสมาชก ทกคนในทมตองมแนวความคดทวาผอาวโสทกคนตางมสวนสำาคญตอระบบโรงเรยน พรอมท!งมความรบผดชอบอยางเสมอภาคกน นบต!งแตครใหญ (Principal) ลงไปถงภารโรง (Lovett . 2001)

เมอพจารณาถงความสำาคญดงกลาวประกอบกบผลการศกษาจากแหลงความรตางๆ พบวา โรงเรยนประถมศกษาสวนใหญมการบรหารงานแบบ top down คอ ผบรหารเปนผสงการเพยงฝายเดยว การทำางานเปนทมยงไมปรากฏเดนชดเนองมาจาก

วฒนธรรมองคการทไมใหความสำาคญกบการทำางานเปนทม ท!งๆ ทการทำางาน เปนทมเปนเรองทมความสำาคญมาก เนองจากงานบางชนดไมสามารถทำางานใหสำาเรจไดเพยงคนเดยวตองอาศยกำาลงคนกำาลงความสามารถและประสบการณจาก

หลายๆ คน ตองการความคดสรางสรรคใหมๆ บางคร!งตองแกปญหาของหนวยงานรวมกน เปนการสรางบรรยากาศการทำางานทมเอกภาพของหนวยงาน และสงผลถงประสทธผลของโรงเรยน ซงวดไดจากบรรยากาศของโรงเรยน การบรรเปาหมายขององคการ การเปนองคการแหงการเรยนร และความสามารถของโรงเรยนทสามารถพฒนาสตปญญาของนกเรยนใหสงข!นไดภายใตทรพยากรทจำากด โดยเฉพาะคณภาพของผเรยนทเปนตวบงช!สำาคญอยางหนงของความมประสทธผลของโรงเรยน ท!งน!เนองจากโรงเรยนเปนองคการใหบรการทผกพนกบเรองของการสอน และการเรยนรเปนหลก เปาหมายสดทายของสถานศกษากคอการเรยนรของผเรยน (Hackman : 1987)

จากทมาและความสำาคญของปญหาดงกลาวขางตน ผวจยสรปไดวา การทำางานเปนทมจนเกดเปนทมคณภาพน!น มความสำาคญตอการบรหารงานสถานศกษาในยคปจจบน ผวจยจงไดศกษารปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ผลจาก การวจยน!จะเปนสวนหนงของแนวทางในการพฒนา ทมคณภาพทสงผล

ตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในบรบทของการบรหารสถานศกษาในยคปจจบน

วตถประสงคการวจย1. เพอสรางและตรวจสอบรป

แบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออก เฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษา ข !นพ!นฐานกบขอมลเชงประจกษ

2. เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพลรวมของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน

สมมตฐานการวจย1. รปแบบความสมพนธ

โครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ทผวจยไดสรางข!น มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

2. ตวแปรของทมคณภาพทนำามาศกษา มอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพลรวม ตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออก เฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษา

ข!นพ!นฐาน ตามรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสน ทสรางข!น

กรอบแนวคดการวจยการวจยเรองรปแบบความ

สมพนธโครงสราง เชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ผวจย ไดศกษาแนวคดทฤษฎตลอดจนเอกสารและงานวจยตางๆ ทเกยวของจากนกวชาการหลายทาน ไดแก Cohen (1994), Hackman (1987), Pearce & Ravlin (1987), Levi (2001), Robbins & Coulter (2005), ปรญญา ตนสกล (2549), กญญา โพธวฒน (2548) และ ภญโญ มนศลป (2551) สามารถจดกลมตวแปรแฝงททำาการ ศกษา ดงน!

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย

1. ตวแปรสาเหต จำาแนกเปน 2 ลกษณะ คอ

1.1 ตวแปรแฝงภายนอก จำานวน 1 ตว ไดแก บรบทขององคการ ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได จำานวน 4 ตวแปร คอ 1) รางวล 2) การฝกอบรม 3) ทรพยากรในการทำางาน และ 4) วฒนธรรมองคการ

1.2 ตวแปรแฝงภายใน จำานวน 3 ตว ไดแก

1.2.1 ตวแปรแฝงดานลกษณะของงาน สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได จำานวน 5 ตว คอ 1) ความหลากหลายของทกษะการทำางาน 2) เอกลกษณ ของงาน 3) ความสำาคญของงาน 4) ความเปนอสระในการทำางาน และ 5) การสะทอนผลงาน

1.2.2 ตวแปรแฝงดานคณลกษณะ ของทม สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได จำานวน 5 ตวแปร ไดแก 1) องคประกอบของทม 2) เปาหมายของทม 3) บทบาทของทม 4) ปทสถานของทม และ 5) ระบบสารสนเทศของทม

1.2.3 ตวแปรแฝงดานกระบวนการทำางานของทม สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได จำานวน 6 ตวแปร ไดแก 1) ภาวะผนำาทม 2) การมสวนรวม 3) การตดตอสอสาร 4) ความเหนยวแนนในทม 5)

การประสานงาน และ 6) การจดการความขดแยงในทม

2. ตวแปรผล ไดแก ประสทธผลของโรงเรยน สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได จำานวน 3 ตวแปร ไดแก 1) การบรรลเปาหมายขององคการ 2) การเปนองคการแหงการเรยนร และ 3) บรรยากาศของโรงเรยน

วธดำาเนนการวจย

การวจยน!ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสานวธในสวนการวจยเชงคณภาพใชวธสมภาษณ ในสวนการวจย เชงปรมาณใชแบบสอบถาม วธดำาเนนการวจยมข !นตอนดงน!

1. การสรางและตรวจสอบรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพ

การสรางกรอบแนวคดการวจย ประกอบดวย 1) วเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของ (documentary analysis) กบทมคณภาพ และประสทธผลของโรงเรยน เพอกำาหนดรปแบบสมการโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา และนำาขอมลดงกลาวมากำาหนดกรอบแนวคดเบ!องตนของการวจย 2) สมภาษณผทรงคณวฒ จำานวน 7 คน (in-depth interview) เพอใหไดประเดนตวแปรทเกยวกบทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ใน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ในการวจยคร !งน!ผวจยไดจำาแนกผทรงคณวฒออกเปน 3 กลม ไดแก อาจารยในสถาบนอดมศกษา จำานวน 2 คน ผบรหารสถานศกษา จำานวน 3 คน และครผสอน จำานวน 2 คน ไดมาโดยวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) (บญชม ศรสะอาด. 2553) และ 3) การศกษาโรงเรยนประถมศกษาดเดน จำานวน 3 แหง (best practice) โดยการสมภาษณผบรหารสถานศกษา และครผสอนในโรงเรยนดเดน จำานวน 3 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนพระราชทานระดบประถมศกษาขนาดเลก คอ โรงเรยนบานหนองหญาปลอง อำาเภอลำาปลายมาศ จงหวดบรรมย โรงเรยนพระราชทานระดบประถมศกษาขนาดกลาง คอ โรงเรยนสงเนนวทยาคม อำาเภอคำามวง จงหวดกาฬสนธ และโรงเรยนพระราชทานระดบประถมศกษาขนาดใหญ คอ โรงเรยนบานงอนหนองพะเนาวมตรภาพท 126 อำาเภอสวางแดนดน จงหวดสกลนคร กลมผใหขอมลประกอบดวย ผอำานวยการสถานศกษาโรงเรยนละ 1 คน ครผสอนทเปนหวหนากลมงานโรงเรยนละ 4 คน และครผสอนกลมสาระการเรยนรตางๆ โรงเรยนละ 2 คน รวมท!งส!น 21 คน มวตถประสงคเพอนำาขอมลทไดจากการสมภาษณเกยวกบทมคณภาพและประสทธผลโรงเรยน

ประถมศกษา มาวเคราะหเชงเน!อหาและนำาไปเปนกรอบแนวคดการวจย

2. การตรวจสอบสมมตฐานการวจย เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพลรวม

ผวจยสรางแบบสอบถามชนดประมาณคา 5 ระดบ จากกรอบแนวคดในการวจยและนยามศพท เพอใชเกบรวบรวมขอมล แบงเปน

กลมตวอยาง เปนโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ปการศกษา 2557 จำานวน 330 โรงเรยน และกลมผใหขอมลจำานวน 990 คน จำาแนกเปนผบรหารโรงเรยน 330 คน หวหนางาน 330 คน และครผสอน 330 คนไดมาโดยใชวธการสมแบบหลายข!นตอน โดยการกำาหนดเกณฑโรงเรยนประถมศกษากลมตวอยางและเลอกแบบเจาะจงตามเกณฑทกำาหนด แลวจงสมเลอกโรงเรยนประถมศกษากลมตวอยางตามสดสวนจนไดกลมตวอยางครบตามจำานวน (บญชม ศรสะอาด. 2553)

เครองมอเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบสอบถาม มาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ แบงเปน 3 ตอน ขอคำาถาม 103 ขอ ประกอบดวย

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list) โดยสอบถามเกยวกบ

เพศ อาย ระดบการศกษา ระดบสถานศกษาและประสบการณการทำางานจำานวน 5 ขอ

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบองคประกอบของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) จำานวน 88 ขอ ใหผตอบเลอกตอบเพยงระดบเดยว โดยแบบสอบถามมเน!อหาครอบคลมองคประกอบของทมคณภาพ จำานวน 4 องคประกอบ ไดแก

บรบทขององคการ จ ำา น ว น 15 ขอ

ลกษณะของงาน จ ำา น ว น 23 ขอ

กระบวนการทำางานของทมจำานวน 22 ขอ

คณลกษณะของทม จำานวน 28 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความมประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) จำานวน 15 ขอ ใหผตอบเลอกตอบเพยงระดบเดยว โดยแบบสอบถามมเน!อหาครอบคลมความมประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา จำานวน 3 องคประกอบ ไดแก

การบรรลเปาหมายขององคการ จำานวน 4 ขอ

การเปนองคการแหงการเรยนร จำานวน 5 ขอ

บรรยากาศของโรงเรยนจำานวน 6 ขอ

โดยผานการตรวจสอบความตรงเชงเน!อหาดวยเทคนค IOC จากผเชยวชาญ 5 คน แลวจงนำาไป Try out หาคาอำานาจจำาแนกมคาระหวาง 0.50-0.78 คาความเชอมนของแบบสอบถามท!งฉบบมคาเทากบ 0.98

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดสงแบบสอบถามดวยวธการนำาสงดวยตนเองและทางไปรษณย นำามาตรวจสอบความสมบรณครบถวนของคำาตอบ ของแบบสอบถามในแตละชด โดยใชขอมลของกลมตวอยางทมความสมบรณมาดำาเนนการวเคราะห ในการน!ผวจยไดสงแบบสอบถามไปจำานวน 330 ชด (ชดละ 3 ฉบบ) และไดรบคนจำานวน 330 ชด เมอนำามาตรวจสอบพบวา แบบสอบถามทมความสมบรณใชไดจำานวน 321 ชด (963 ฉบบ) คดเปนรอยละ 97.27 จากแบบสอบถาม ทไดรบกลบคน เมอนำามาพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑการกำาหนดขนาดกลมตวอยาง พบวา ยงเปนไปตามเกณฑทกำาหนดไว ดงน!นผวจยจงใชจำานวนกลมตวอยางจากแบบสอบถามทมความสมบรณครบถวน จำานวน 321 ชด นำาไปดำาเนนการในข!นตอนตอไป

การวเคราะหขอมล 1) เพอศกษาคณลกษณะ ของกลมตวอยาง หาคาความถ (frequency) คารอยละ (percentage) คาเฉลย (X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) และคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (pearson’s product moment correlation coefficient) เพออธบายสภาพทวไปของ ตวแปร (บญชม ศรสะอาด. 2553) 2) เพอตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงสาเหต จากทฤษฎทไดศกษากบขอมลเชงประจกษ โดยใชโปรแกรมสำาเรจรป LISREL for Windows ในการประมาณคาพารามเตอรโดยวธไลคลฮดสงสด (maximum likelihood estimate) ตามโมเดลทใชเปนกรอบแนวคดการวจย (นงลกษณ วรชชย. 2542)

สรปผลการวจย

1. ผลการพฒนาและตรวจสอบรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน พบวา รปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถม

ศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน มองคประกอบเปนตวแปรแฝงภายนอก 1 ตวแปร ตวแปรแฝงภายใน 3 ตวแปร และตวแปรผล 1 ตวแปร มตวแปรสงเกตไดรวมท!งส!น 23 ตวแปร รปแบบมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษตามสมมตฐานทต !งไว (Chi-square) = 38.34, P-value = 1.00, df = 100, RMSEA = 0.00, GFI = 0.99, AGFI = 0.97 และคา Largest Standardized Residual = 1.66) องคประกอบทมอทธพลทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษามากทสด เปนดงน! อทธพลทางตรง ไดแก กระบวนการทำางานของทม อทธพลทางออม ไดแก บรบทขององคการ และอทธพลรวม ไดแก คณลกษณะของทมคณภาพ และลกษณะของงาน โดยองคประกอบท!ง 4 องคประกอบดงกลาวขางตน สามารถอธบายทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาไดรอยละ 8 ดงภาพท 2 และตารางท 1

ภาพท 2 รปแบบสมมตฐานการวจยทสอดคลอง กบขอมลเชงประจกษ

ตารางท 1 คาสถตความสอดคลองของรปแบบกบขอมล เชงประจกษหลงปรบรปแบบ

สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล

1. ตวแปรแฝงภายนอก (Exogenous latent variables) ไดแก

ORGANIZE แทนบรบทองคการ

2. ตวแปรแฝงภายใน (Endogenous latent variables) ไดแก

TEAMTASK แทนลกษณะของงาน

TEAMCHARแทนคณลกษณะของทม

TEAMPRO แทน กระบวนการทำางาน ของทม

SCHOOLEF แทนประสทธผลของ

โรงเรยน

3. ตวแปรสงเกตได (Observed variables)

REWARD แทนรางวล

TRAIN แทน การฝกอบรม

RESOUR แทนทรพยากรในการทำางาน

ORGCUL แทนวฒนธรรมองคการ

TSKILL แทนความหลากหลาย

ของทกษะ

TIDEN แทนเอกลกษณของงาน

TSIGN แทนความสำาคญของงาน

TAUTO แทน ความเปนอสระ

TFEED แทน การสะทอนผลงาน

TCOM แทน องคประกอบของทม

TGOAL แทน เปาหมายของทม

TROLE แทนบทบาทของทม

TNORM แทน ปทสถานของทม

TINFOR แทน ระบบสารสนเทศ LEADER แทนภาวะผนำาทมPAR แทน การมสวน

รวม COHE แทนความเหนยวแนนในทม

CONFR แทน การจดการความขดแยง

ORGOAL แทน เปาหมายขององคการ

LEARN แทนองคการแหงการเรยนร

CLIMATE แทนบรรยากาศขององคการ

COMMU แทน การตดตอสอสาร

COOR แทน ประสานงาน

2. ผลการตรวจสอบขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา สรปไดดงน!

2.1 อทธพลทางตรง พบวา คาสมประสทธอทธพลทางตรง 3 ตวแปร เรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ กระบวนการทำางานของทม ลกษณะของงาน และคณลกษณะของทม ซงมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.71, 0.47, และ 0.12 ตามลำาดบ

2.2 อทธพลทางออม พบวา มองคประกอบของทมคณภาพ 3 องคประกอบทมอทธพลทางออมตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา คอ 1) บรบทขององคการ ทสงผานกระบวนการทำางานของทม ลกษณะของงาน และคณลกษณะของทม มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 1.14, 0.94 และ 0.90 ตามลำาดบ 2) ลกษณะของงาน ทสงผานกระบวนการทำางานของทม และคณลกษณะของทม มคาสมประสทธอทธพล เทากบ 0.71

และ 0.53 ตามลำาดบ และ 3) คณลกษณะของทม ทสงผานกระบวนการทำางานของทม มคาสมประสทธอทธพล เทากบ 0.53

2.3 อทธพลรวม พบวา ผลการวเคราะหคาสมประสทธอทธพลรวมของตวแปรสาเหตทมอทธพลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาอยางมนยสำาคญทางสถตทกตวแปร โดยเรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ กระบวนการทำางานของทม คณลกษณะของทม บรบทองคการ และลกษณะของงาน ซงมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.71, 0.50, 0.29 และ 0.04 ตามลำาดบ

อภปรายผลการวจย

1. ผลจากการวจยพบวารปแบบของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ประกอบดวย

1.1 ตวแปรแฝงภายนอก 1 ตวแปร คอ 1) บรบทขององคการ ซงมตวแปร สงเกตได จำานวน 4 ตวแปร คอ รางวล การฝกอบรม ทรพยากรในการทำางาน และ วฒนธรรมองคการ

1.2 ตวแปรแฝงภายใน ประกอบดวย 4 ตวแปร ไดแก

1) ดานลกษณะของงาน มตวแปรสงเกตได จำานวน 5 ตวแปร คอ ความหลากหลายของทกษะการ

ทำางาน เอกลกษณของงาน ความสำาคญของงาน ความเปนอสระในการทำางาน และการสะทอนผลงาน

2) ดานคณลกษณะของทม มตวแปรสงเกตได จำานวน 5 ตวแปร คอ องคประกอบของทม เปาหมายของทม บทบาทของทม ปทสถานของทม และระบบสารสนเทศของทม

3) ดานกระบวนการทำางานของทม มตวแปรสงเกตได จำานวน 6 ตวแปร คอ ภาวะผนำาทม การมสวนรวม การตดตอสอสาร ความเหนยวแนนในทม การประสานงาน และการจดการความขดแยงในทม

4) ดานประสทธผลของโรงเรยน มตวแปรสงเกตได จำานวน 3 ตวแปร คอ การบรรล เปาหมายขององคการ การเปนองคการแหงการเรยนร และบรรยากาศของโรงเรยน ซงสอดคลองกบการศกษาของสาคร ทะเยยม (2557) ทศกษาวฒนธรรมองคการ ทสงผลตอประสทธผลของทม ในโรงเรยน สงกดสำานกงานเขตพ!นทการศกษามธยมศกษา เขต 25 ทพบวา ปจจยดานผนำาทม ดานสมาชกทม ดานกระบวนการและประสทธผลของทม มระดบปจจยโดยภาพรวมอยในระดบมากทกดาน

2. การศกษาอทธพลของตวแปรท!ง 4 ตว พบวา กระบวนการทำางานของทมมอทธพลทางตรงตอ

ประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออก เฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษา ข !นพ!นฐานมากทสด โดยมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.71 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 บรบทขององคการ มอทธพลทางออมทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษามากทสด โดยมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 1.14 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 และกระบวนการทำางานของทม มอทธพลรวมทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษามากทสด โดยมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.71 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 โดยองคประกอบท!ง 4 ตว ดงกลาวขางตน สามารถอธบายประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาได รอยละ 88 สรปไดวา ผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวม ของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ดงกลาวขางตนเปนไปตามสมมตฐานการวจยทกำาหนดไว ซงสอดคลองกบผลการวจยของ ธวชชย ต!งอทยเรอง (2557) ทไดศกษาโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของประสทธผลโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐานในภาคกลางของประเทศไทย ท

พบวา ภาวะผนำาซงเปนองคประกอบหนงของกระบวนการทำางานของทมมอทธพลทางออมตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก โดยผานสมรรถนะองคการ การมสวนรวมของชมชนและองคการแหงการเรยนร

ดงน!นจงสรปไดวารปแบบสมการโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอทไดจากการวจยเปนรปแบบทสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษและเปนรปแบบทสามารถนำาไปใชไดจรงอยางมนยสำาคญทางสถต

ขอเสนอแนะเพอการวจย

ขอเสนอแนะเพอการนำาผลการวจยไปใช

1. ผบรหารสถานศกษาควรนำาผลการวจย ดานกระบวนการทำางานของทม ซงเปนปจจยทมอทธพลทางตรงมากทสดตอความมประสทธผลของโรงเรยน ไปเปนแนวทางในการวางแผนบรหารสถานศกษา เพอนำาไปสความมประสทธผลของโรงเรยน

2. ผบรหารสถานศกษาควรนำาผลการวจย ดานลกษณะของงานซงเปนปจจยทมอทธพลทางตรง ตอประสทธผลของโรงเรยนนอยทสด

ไปเปนแนวทาง ในการอออกแบบลกษณะของงานใหเหมาะสมกบความรความสามารถของครและบคลากรทางการศกษาในโรงเรยน และเปดโอกาสใหทกคนรวมกนออกแบบหรอกำาหนดลกษณะการทำางานของทม ซงจะนำาไปสการสรางแรงจงใจ ในการทำางานและความพงพอใจของสมาชก นำาไปสความมประสทธผลของโรงเรยนได

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

1. ควรทำาการวจยพฒนารปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของทมคณภาพทสงผลตอประสทธผลโรงเรยนประถมศกษา สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน ในภมภาคอน หรอในระดบประเทศ เพอนำาขอคนพบทไดมาศกษาเปรยบเทยบกน หากพบขอแตกตางกจะไดพจารณาตอไปถงสาเหตททำาใหเกด ความแตกตาง แตหากผลการวจยเปนไปในทศทางเดยวกนกจะเปนเครองยนยนขอคนพบในการวจยในคร!งน!

2. ควรทำาการวจยเชงคณภาพเพอการศกษา ในเชงลก โดยอาศยรปแบบการวจยทไดพฒนาข!น เพอยนยนขอคนพบวา ตรงกนหรอไม และมอะไรทแตกตางกน หลงจากน!นนำาขอคนพบจากการวจยท!ง 2 วธ คอ วธวจยเชงปรมาณและวธวจยเชงคณภาพมาสรางเปนขอสรปงานวจยในภาพรวม

3. ควรศกษาอทธพลของปจจยดานอนๆ ทสามารถสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนทเกดจากทมคณภาพ เชน ปจจยดานคณลกษณะของทมในสวนของบคคล ทเปนสมาชกในทม เชน ความตองการ คานยม เจตคต ตอการทำางานเปนทม ซงการศกษาถงปจจยเหลาน!จะสามารถสรางองคความรทมความลมลกมากยงข!น

เอกสารอางองCohen, S.G. (1994).

Designing effective self-managing work teams. In M.M. Beyerlein & D.A. Johnson (Eds.). Advances in Interdisciplinary Study of Work Teams :Theory of Self-Managed Work Teams, 67-102.

Hackman, J.R. (1987). The design of work team. In J.w. Lorsch (Eds.) Handbook of Organization Behavior. MA : Addinson-Wesley.

Levi, D. (2001). Group Dynamics for Team. California : Sage Publication, Inc.

Lovett, J.M. (2001). A Comparison of the Leadership Teams in Two Urban Elementary Schools. Ph.D. Dissertation, Graduate School, Fordham University.

Manoosilp, Pinyo. (2008). A Structural Equation Modeling of Factors Affecting Team Effectiveness in the Schools under the Office of the Basic Education Commission. Doctoral Thesis, Khon Kaen : Khon Kaen University.

ภญโญ มนศลป. (2551). การพฒนาตวแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยทสงผลตอความมประสทธผลของทมในโรงเรยนสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน. ศกษาศาสตรดษฏนพนธ. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.

Nanthamatcha, Naphasamon. (2015, Januray- April). The Causal Relationship Model of Administrators’ Desirable Competency Affecting Secondary Education Administration as Confined to the ASEAN Declaration among the Schools under Office of the Basic Education Commission. Nakhon Phanom University Journal. 5(1) : 53-62.

นภสมน นนทมจฉา. (2558, มกรคม - เมษายน). รปแบบความสมพนธเชงสาเหตของสมรรถนะทพงประสงคของผบรหารทสง

ผลตอการบรหารจดการการศกษาระดบมธยมศกษา ภายใตกรอบปฏญญาอาเซยนของสถานศกษา สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐาน. วารสารมหาวทยาลยนครพน. 5(1) : 53-62.

Office of the Education Council. (2011). Education Reform Proposals in the Second Decade (2009-2018). Bangkok : Prickwhan Graphics.

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2554). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561). กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค.

Pearce, J.A. & Ravlin, E.C. (1987). The Design and Activation of Self-Regulating Work Group. Human Relations. 140(11) : 751-782.

Pierce, J.L., Gardner, D.G. & Dunham, R.B. (2001). Management and Organizational Behavior an Integrated Perspective. Ohio : South-West Thomson Learning.

Pothiwat, Ganya. (2005). Leadership change : a study to establish the theoretical foundations. Doctoral Thesis, Khon Kaen : Khon Kaen University.

กญญา โพธวฒน. (2548). ทมผนำาการเปลยนแปลงในโรงเรยนประถมศกษา : การศกษาเพอสรางทฤษฎฐานราก. วทยานพนธ ศษ.ด. ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.

Robbins, S.P. & Coulter, M. (2005). Management. New Jersey : Pearson Prentice Hall.

Seesaard, Boonchom. (2010). Preliminary Research (New edition). 8th. Bangkok : Suweeriyasan.

บญชม ศรสะอาด. (2553). การวจยเบ!องตน ฉบบปรบปรงใหม. พมพคร!งท 8. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

Tangutairuang, Twatchai. (2014). A causal model Of the effectiveness of small-sized primary schools under the office of basic education commission in the central region of Thailand. Doctoral Thesis. Bangkok : Christian University.

ธวชชย ต!งอทยเรอง. (2557). โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของประสทธผลโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข!นพ!นฐานในภาคกลางของประเทศไทย. ดษฏนพนธ.

กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ครสเตยน.

Tayiam, Sakorn. (2014). Organizational culture affecting effectiveness of team under the office of secondary educational service area 25. Master Of Education Thesis, Khon Kaen : Khon Kaen University.

สาคร ทะเยยม. (2557). วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลของทมในโรงเรยน สงกดสำานกงานเขตพ!นทการศกษามธยมศกษา เขต 25. วทยานพนธ. ขอนแกน : มหาวทยาลย ขอนแกน.

Tonsakul, Parinya. (2004). Why not Work in Team. Bangkok : Jitjakkrawan.

ปรญญา ตนสกล. (2547). ทำาไม Team ไมเวรค. กรงเทพ ฯ : จตจกรวาล.

Wiriyapan, Thongtippa. (2010). Team management and problem solving. 4th. Bangkok : Sahathammig.

ทองทพภา วรยพนธ. (2553). การบรหารทมงานและการแกปญหา. พมพคร!งท 4. กรงเทพฯ : สหธรรมก.

Wiratchai, Nonglak. (1999). Model LISREL Statistical Analysis for Research. Bangkok :

Chulalongkorn University.

นงลกษณ วรชชย. (2542). โมเดลลสเรล สถตวเคราะหสำาหรบการวจย. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.