YenilikYenilikPerformans Performans GöstergeleriGöstergeleri

IIIIII

Doç. Dr. Serhat ÇakırODTÜ

2

Ar-Ge ve Yenilik Performans Göstergeleri

İÇERİK:1. Ar-Ge, Yenilik Performansı2. Yenilik Göstergeleri

3

Yaratıcılık, Yenilik ve Rekabet (YYR) B

ireys

el, o

rgan

izas

yone

l, so

syo-

ekon

omik

öğr

eme

Seviye-ölçek ve kapsam

Yenilik Sonrası

Yenilik ÖncesiBuluş Prodüktivite

Yaratıcılık Rekabet

Artı Değer Zinciri

Yaratıcılık

Rekabet

Mikro-seviyeMezo-seviye Makro-seviye

Makro

MezoMikroBirey

TakımOrganizasyonal

FirmaSektörUlusalBölgesel

Rekabet, Prodüktivite, Ar-Ge ve Yenilik Ölçümleri

4

Rekabetçilik Prodüktivite Ar-Ge ve Yenilik

Ulusal •Yaşam Standartı•GSYİH•Harcamalar•Dünya Ekonomik Formu •İşsizlik•Döviz Kurları•Satın alma Gücü Paritesi•Borsa•Tahvil Piyasası•Faiz Oranları•LIBOR , Dow Jones Endeksi

•GSYİH/çalışan sayısı•BW (Business Week) Üretim Endeksi•Maaş/saat•Toplam Faktör Verimliliği•Tornqvist and Fisher Endeksi

•Ar-Ge Yoğunluğu•Ar-Ge•Ulusal Lablar•Nobel Ödülleri

Endüstri •Satış•Pazar Payı•Dow Jones•Mal Stoku•Karlılık Oranı

•Çıktı/işçi•Karlılık•Endüstri Grubu•Maaş/Saat•Tornqvist and Fisher Çıktı göstergesi•İş istatistikleri

•Ar-Ge Yoğunluğu•Patentler•Araştırmacılar•Ar-Ge Harcamaları•Ar-Ge Personeli•Kara göre Ar-Ge yüzdesi

Firma •Satış•Pazar Payı•Öz Sermaye•Karlılık Oranı

•Çıktı/işçi•Karlılık Oranı•Çıktı/ saat•Standart Masraflar

•Satışa göre Ar-Ge yüzdesi•Ar-Ge Harcamaları•Patentler•Araştırmacılar•Ar-Ge Personeli•Ulusal Lablar ile ilişki

Yenilik Performansını Etkileyen Faktörler

5

Yenilikçilik Performansı

FirmaAraçlar

StratejiSüreç

Göre

vler

Çevr

e

Liderlik

Tekn

oloj

i

Çalışanlar

Teda

rikçi

ler

Rekabet

Pazar

Polit

ik v

e So

syal

Çe

vre

Müşteri

Ekonomi

Teknoloji

Kurallar

6

Yara

tıcılı

k

Yeni

lik

Prod

üktiv

iteHükümetin Rolü

•Dengeli ve öngörülebilir politik ve makroekonomik iklimin oluşturulması

•Saydam politikalar ve yasal mülkiyet haklarının güçlendirilmesi

•Kümelenme gelişmelerini kolaylaştırmak

•Düşük işlem maliyetli bir ekonomik çevrenin oluşturulması

•Yaratılılığın ve yeniliğin teşvik ve desteklenmesi

•Özel sektör, birlikler, ticaret odaları, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasında stratejik ittifakın sağlanması KAMU SEKTÖRÜ

Özel Teşebbüsün Rolü

•Rekabetçi stratejilere dayalı olmak•Verimliliğe ulaşmak için işbirliği ağlarının ve kümelenmelerin geliştirilmesi•Teknolojik çabanın arttırılması (Ar-Ge)•Modern altyapının oluşturulması•Kamu, birlikler, ticaret odaları, üniversiteler ve araştırma merkezleri arasında stratejik ittifakın sağlanması

Fiziksel ve servis girdilerini ve altyapıyı saylayan tedarikçilerin rolü•Uluslar arası standartlarda maliyet, kalite ve dağıtımın sağlanması

ÖZEL SEKTÖR

Üniversiteler ve Araştırma Merkezleri•Müfredatın özel sektörün gereksinimlerine göre hazırlanması•Yeni kapasitelerin ve yeteneklerin geliştirilmesi için kamu özel sektör işbirliğini n sağlama çabası

Sivil Toplum Kuruluşları•Kamu özel sektör işbirliğinde hızlandırıcı, katalizör rolü oynar.

REKABETÇİLİK

Kur

umsa

l Öğr

enm

e (Ü

sten

aşa

ğı)

Giri

şim

ci Ö

ğren

me

(Altt

an ü

ste)

Kurum içi öğrenme

YYR Artı Değer Zinciri

7

Yenilik Sonrası

Yenilik ÖncesiBuluş Prodüktivite

YYR Artı Değer Zinciri

YAR

ATI

CIL

IK

REK

AB

ET

Sosyo-Ekonomik Etki

Sosyo-Ekonomik Etki

Ar-Ge Yatırımı ve Verimlilik• Ar-Ge, verimlilik seviyesine önemli bir katkı

sağlamaktadır.*• Birçok ampirik çalışma bu pozitif ilişkiyi

desteklemektedir.**• Sürdürülebilir verimlilik için de “yenilik” gereklidir. • Verimlilik için tüm düzeylerde (firma düzeyi, sanayi düzeyi,

devlet, vb) BTY ortamını teşvik etmek ön koşuldur.

8

*Cohen and Klepper (1996), Griliches (1998), Sutton (1998)**Klette and Kortum (2004), Janz, Lööf and Peters (2004), Rogers (2006) and Lööf and Heshmati (2006)

Ar-Ge ve Yenilik İlişkisi

9

TicarileştirmeYaratıcı

Fikir

Yaratıcı fikirlerin kaynağı veya yenilik sürecinde bir sorun çözme aracıdır.

Ar-Ge ve Yenilik ile Katma Değer

10

TicarileştirmeYaratıcı

Fikir

Yaratıcı fikirlerin kaynağı veya yenilik sürecinde bir sorun çözme aracıdır.

Güneş enerjisinden elektrik üreten kumaşlar?

> 8,400 TL/m2

Nanoteknoloji

Ar-Ge ve Yenilik ile Katma Değer

11

Tekstil Hammaddesi

Çekirdekli pamuk alım fiyatı ≈0,95 TL/kg

Bitki Atıklarından Biyogaz Üretimi Yeni Tekstil

Ürünleri ve Üretim Yöntemleri

Petrol yerine

+3,6 TL/lt ≈ 8,400 TL/m2

Buruşmayan kumaşlar, vb.

.

.

Çok İşlevli Akıllı Tekstiller

Pamuk Üretimi

Enerji ta

sarru

fu

sağlay

an te

rbiye

yöntem

leri

12

Bilim, teknoloji ve yenilik,günümüzde

ekonomik, sosyal ve çevresel

sorunların çözümü ve

sürdürülebilir gelişim için

anahtar niteliğindedir.

Ar-Ge Harcaması GSYİH İlişkisi

13

TZE Ar-Ge Personeli GSYİH İlişkisi

14

Ulusal Bilim ve Teknoloji Sistemi

15

Somut Hedefler (2013)

TARAL Hedefleri

Ortak Ulusal Vizyon ve Mutabakat

16

17

Dev

lete

Bağ

lı B

TY

Pol

itika

Yap

ıcı

Org

anla

r

Düz

enle

yici

Tek

nolo

ji K

olay

laşt

ırıcı

İşle

vi

Gör

en K

urum

lar

BTY

A

raşt

ırmal

arı

Yap

an

Kur

umla

r

Mal

i Org

anla

r

BTYKTÜBİTAK

DPT DTM HM

MBMEB BSTB

YÖK TÜBA TAEK

TSE TPE

BBDK

EPDK

KIK

SPK

TÜBİTAK Enstitüleri

Üniversiteler

Kamu Arş. Merkezleri

TeknoparklarÖzel Sektör Araştırmaları

TÜBİTAK TEYDEB TTGV KOSGEB

Bankacılık Sistemi Uluslar arası Fonlar

KGF

MSB

CuhurbaşkanıBaşbakan

Teknoloji Platformları

Ulusal Yenilik Sistemi

TUBITAK UME

RK

Merkez Bankası

TURKAK

TUİK TUBITAK ULAKBIM

MPM

Diğ

er Ö

zel S

ektö

r Org

anla

rı

TOBB

Şirketler

Birlikler

Yenilik Göstergeleri

18

Avrupa Yenilik Sıralaması (European Innovation Scoreboard-EIS)

19

Endekste Yer Alan Göstergeler

Alt Bileşenler

İnsan Kaynağı (5)

Finans ve Destek (4)

Firma Yatırımı (3)

Bağlantılar ve Girişimcilik (4)

Üretilen İş (4)

Yenilikçiler (3)

Ekonomik Etkiler (6)

20

Çıktılar

Kolaylaştırıcılar

Firma Aktiviteleri

EIS 2009

21

Gösterge İsimleri Kaynak

KOLAYLAŞTIRICILAR - İnsan Kaynağı  

1.1.1 Bilim, mühendislik, sosyal ve beşeri bilimler mezunlarının 20-29 yaş aralığındaki nüfusa oranı

Eurostat (2007)

1.1.2 25-34 yaş aralığındaki 1000 kişi başına düşen bilim, mühendislik ve sosyal ve beşeri bilimler doktora mezunu

Eurostat (2007)

1.1.3 25-64 yaş aralığındaki 100 kişi başına düşen en az lisans mezunu Eurostat (2008)

1.1.4 25-64 yaş aralığındaki 100 kişi başına düşen yaşam boyu öğrenmeye katılanlarEurostat (2008)

1.1.5 Gençlik eğitim erişim seviyesi (20-24 yaş aralığındaki lise mezunu oranı)Eurostat (2008)

KOLAYLAŞTIRICILAR - Finans ve Destek  

1.2.1 Kamu Ar-Ge harcamalarının ( üniversite ve kamu Ar-Ge harcamaları) GSYİH'ye oranı

Eurostat (2008)

1.2.2 Risk sermayesinin GSYİH'ye oranı EVCA/Eurostat (2008)

1.2.3 Özel sektörün ticari bankalardan ya da diğer finansal kuruluşlardan aldığı kredinin GSYİH'ye oranı

IMF (2008)

1.2.4 Genişbanta erişimi olan firmaların toplam firma sayısına oranı Eurostat (2008)

EIS 2009

22

FİRMA AKTİVİTELERİ - Firma Yatırımı  Kaynak2.1.1 Özel sektör Ar-Ge harcamalarının GSYİH'ye oranı Eurostat (2008)

2.1.2 Bilgi teknolojisi harcamalarının GSYİH'ye oranı EITO/ Eurostat (2006)

2.1.3 Ar-Ge faaliyeti içermeyen yenilik harcamalarının toplam ciroya oranı (CIS)Eurostat (2006)

FİRMA AKTİVİTELERİ - Bağlantılar ve Girişimcilik  

2.2.1 Kendi bünyesinde yenilik faaliyeti sürdüren KOBİ'lerin toplam KOBİ'lere oranı (CIS)

Eurostat (2006)

2.2.2 Yenilik faaliyeti için işbirliğinde bulunan KOBİ'lerin toplam KOBİ'lere oranı (CIS)

Eurostat (2006)

2.2.3 Açılıp kapanan KOBİ'lerin sayısının tüm KOBİ'lere oranı Eurostat (2005)

2.2.4 Milyon kişi başına düşen kamu ve özel sektör ortaklığında çıkarılan araştırma yayınları sayısı

Thomson Reuters /

CWTS (2007)

FİRMA AKTİVİTELERİ - Üretilen iş  

2.3.1 Milyon kişi başına düşen Avrupa Patent Ofisi'ne yapılan patent başvurusu sayısı

Eurostat (2006)

2.3.2 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk markası sayısı OHIM / Eurostat (2008)

2.3.3 Milyon kişi başına düşen yeni topluluk tasarımı sayısı OHIM / Eurostat (2008)

2.3.4 Teknoloji ödemeler dengesinin GSYİH'ye oranı Dünya Bankası (2008)

EIS 2009

23

ÇIKTILAR - Yenilikçiler  Kaynak3.1.1 Ürün ya da süreç yeniliği yapan KOBİ'lerin tüm KOBİ'lere oranı Eurostat (2006)

3.1.2 Teknolojik olmayan yenilik faaliyetinde bulunan KOBİ'lerin tüm KOBİ'lere oranıEurostat (2006)

3.1.3 Kaynakların verimliliğinde:

Gerçekleştirdikleri teknolojik yeniliğin işgücü maliyetini düşürdüğünü belirten firmaların toplam yenilikçi firmalar içerisindeki oranı

Gerçekleştirdikleri teknolojik yeniliğin malzeme ve enerji kullanımını azalttığını belirten firmaların toplam yenilikçi firmalar içerisindeki oranı

Eurostat (2006)

ÇIKTILAR - Ekonomik Etkiler  

3.2.1 Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında istihdam (toplam işgücü içindeki oranı %)

Eurostat (2008)

3.2.2 Bilgi yoğun hizmet sektörlerinde istihdam (toplam işgücü içindeki oranı)Eurostat (2008)

3.2.3 Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında ihracatının toplam ihracattaki payıBM (2008)

3.2.4 Bilgi yoğun hizmetlerdeki ihracatının toplam ihracattaki payı BM / Eurostat (2007)

3.2.5 Pazara yeni ürünlerin satışlarından elde edilen gelirlerin tüm girişimlerin cirosuna oranı (CIS)

Eurostat (2006)

3.2.6 Firma için yeni ürünlerin satışlarında elde edilen gelirlerin tüm girişimlerin cirosuna oranı

Eurostat (2006)

1000 kişi başına düşen 20-29 yaş arası bilim ve mühendislik mezunuPay:Bilim ve mühendislik mezunu sayısı. Bilim ve mühendislik mezunları

yaşam bilimleri (ISC42), fizik (ISC44), matematik ve istatistik (ISC46), bilgisayar bilimleri (ISC48), mühendislik bilimleri (ISC52), imalat ve işleme (ISC54) ve mimarlık ve inşaat (ISC58) bölümlerini kapsayan lise sonrası eğitim mezunları olarak tanımlanmaktadır.

Payda:20-29 yaş arası nüfus (20-29 yaşlar dahil)

24

25-64 yaş arası 100 kişi başına düşen üniversite eğitimi gören kişi sayısı

Pay:Belirtilen yaş aralığında lise üstü eğitim (ISCED 5 ve 6) görmüş olan

kişi sayısı

Payda:25-64 yaş arası nüfus (25-64 yaşlar dahil)

25

Genişbant yaygınlık oranı (100 kişi başına düşen genişbant hat sayısı)Pay:Kapasitesi 144 Kbit/s’ye eşit ya da daha yüksek olan genişbant hat

sayısı

Payda:Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

26

100 kişi başına düşen 25-64 yaş aralığındaki yaşam boyu öğrenmeye katılımPay:Yaşam boyu öğrenime katılan kişi sayısı. Yaşam boyu öğrenim

anketten 4 hafta önce herhangi bir eğitime katılım olarak tanımlanmaktadır. Eğitim kursiyerin işiyle ilgili ya da dil ve sanat alanında ilgi alanlarıyla ilgili devam ettikleri kursları kapsamaktadır . Bunların içine kurumda verilen kurslar, staj, iş eğitimi, seminerler, uzaktan öğrenme ve akşam okulları da dahildir.

Payda:25-64 (64 yaş dahil) yaş aralığındaki popülasyon.

27

Gençlik eğitim erişim seviyesi ( En az lise eğitimini tamamlamış olan 20-24 yaş arası nüfus yüzdesi)Pay:Asgari lise eğitimini tamamlamış (en azından ISCED 3-4 seviyesi) 20-

24 yaş arası kişi sayısı

Payda:20-24 yaş arası nüfus (20-24 yaşlar dahil)

28

Kamu Ar-Ge Harcamaları (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki Oranı -%)Pay:Gayri Safi Yurt İçi Ar-Ge Hasılası (GERD) ile Özel Sektör Tarafından

Gerçekleştirilen Ar-Ge Harcamaları (BERD) arasındaki farktır.

Payda:Avrupa Muhasebe Sistemi’nde (ESA 1995) tanımlandığı şekliyle

GSYİH (ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden)

29

Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji Ürünleri Ar-Ge Payı (İmalat Ar-Ge harcamaları içindeki yüzdesi)Pay:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden orta-yüksek ve yüksek teknoloji

Ar-Ge harcamaları. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji kalemleri: Kimyasallar(NACE 24), Makine (NACE 29), ofis teçhizatı (NACE 30), elektrikli eşyalar (NACE 31), Telekomünikasyon ve ilgili teçhizatlar (NACE 32), hassas aletler (NACE 33), otomobil (NACE 34), havacılık ve diğer taşıma araçları (NACE 35).

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden imalat içindeki Ar-Ge harcamaları

30

Yenilik için kamu fonlarından destek alan işletmelerin oranıPay:Kamu fonlarından destek alan yenilikçi işletme sayısı. Kamu destekleri

düşük faizli kredi ve kredi teminatını da içeren kredi ve hibe şeklindeki finansal destekleri içerir. Kamu müşterilerinin siparişleri için olan olağan ödemeleri kapsamaz. (Community Innovation Survey*)

Payda:Toplam işletme sayısı (yenilikçi ve yenilikçi olmayan) (Community

Innovation Survey*)

31

Kendi içerisinde yenilik yapan KOBİ’ler (Tüm KOBİ’ler içindeki oranı)Pay:Kendi içinde yenilik yapan KOBİ’lerin toplamı. Yenilikçi firmalar: 1)

kendi içinde ya da 2) diğer firmalarla birlikte yeni ürün veya süreç geliştiren firmalar olarak tanımlanmaktadır. Bu gösterge diğer firmalar tarafından geliştirilen yeni ürün ve süreçleri içermemektedir. (Community Innovation Survey*)

Payda:Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*)

32

İşbirliği içinde yenilik yapan KOBİ’ler ( Tüm KOBİ’ler içindeki oranı)Pay:Diğer firmalarla işbirliği içinde yenilik yapan KOBİ’lerin toplamı. İşbirliği

içinde yenilik yapan firmalar üç yıllık anket dönemi içerisinde yenilik amacıyla diğer işletme veya kurumlarla işbirliği anlaşması imzalamış olan işletmelerdir. (Community Innovation Survey*)

Payda:Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*)

33

Yenilik Harcamaları (Toplam ciroya oranı)Pay:İşletmelerin toplam yenilik harcamaları (ulusal para ve cari fiyatlar

cinsinden). Yenilik harcamaları yenilik faaliyetlerinin tamamını içermektedir. Bunlar:Kendi içinde Ar-Ge, girişim dışı Ar-GE, ürün ve süreç yeniliğine bağlı makine ve teçhizat, patent ve lisans alımı için harcamalar, endüstri tasarımı, eğitim ve yenilik pazarıdır. (Community Innovation Survey*)

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu

(Community Innovation Survey*)

34

Erken aşama risk sermayesi (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki Oranı -%)Pay:Risk sermayesi yatırımı, şirketlerin yatırım için aldığı özvarlık olarak

tanımlanmaktadır. Erken aşama risk sermayesi yatırımı çekirdek (seed) ve başlangıç (start-up) sermayelerini içermektedir. Çekirdek sermaye, firmanın başlangıç seviyesine ulaşmadan önceki araştırma, değerlendirme ve başlangıç kavramı geliştirme finansmanını içermektedir. Başlangıç sermayesi ise ürün geliştirme, ön pazarlama, imalat ve satışlar için gerekli finansmandır. Firmalar kurulma sürecinde ya da kısa süredir faaliyet gösteriyor olup henüz hiçbir ticari ürün satmamış olabilirler.

Payda:Avrupa Muhasebe Sistemi’nde (ESA 1995) tanımlandığı şekliyle

GSYİH (ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden)

35

Bilgi ve iletişim teknolojileri harcamaları (Gayri Safi Yurt İçi Hasıladaki oranı %) (ICT)Pay:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bilgi ve iletişim teknolojilerinde

(ICT) yapılan toplam harcama. Bilgi ve iletişim teknolojileri büro makinelerini, veri işlem ve iletişim cihazlarını, ilgili yazılım ve telekomünikasyon hizmetlerini içermektedir.

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden Avrupa Muhasebe Sisteminde

(ESA) tanımlanan şekliyle Gayri Safi Yurt İçi Hasıla.

36

Organizasyonel yenilik yapan KOBİ’ler ( Tüm KOBİ’ler içindeki oranı)Pay:Yeni veya önemli bir şekilde geliştirilen bilgi işletim sistemleri, işletme

içinde iş organizasyonunda ki büyük bir değişim ya da diğer firmalar ve kamu kurumlarıyla yeni ilişkiler veya ilişkilerinde önemli değişiklikler sunan KOBİ’lerin sayısı. Bu sorulardan en az birisine olumlu cevap veren KOBİ organizasyonel yenilik yapmış kabul edilecektir. (Community Innovation Survey*)

Payda:Toplam KOBİ sayısı (Community Innovation Survey*)

37

Yüksek teknoloji hizmetlerinde istihdam (toplam işgücü içindeki oranı % )Pay:Yüksek teknoloji hizmetlerinde istihdam edilen kişi sayısı. Yüksek

teknoloji hizmetleri içerisine Posta ve telekomünikasyon (NACE64), yazılım geliştirmeyi de içeren bilgi teknolojileri (NACE72) ve Ar-Ge hizmetleri (NACE73) girmektedir.

Payda:İmalat ve hizmet sektöründeki toplam işgücü

38

Yüksek teknoloji ürünleri ihracatının toplam ihracattaki payıPay:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden yüksek teknoloji ihracatının

değeri. Yüksek teknoloji ihracatını şu kalemleri içermektedir: havacılık, bilgisayar ve büro makineleri, elektronik ve telekomünikasyon, ilaç, bilimsel aygıt ve cihazlar, elektrikli makineler, kimya, elektriksiz makineler ve donanım.

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden toplam ihracat değeri

39

Pazar için yeni ürünlerin satışı (Toplam ciroya oranı)Pay:Bütün işletmeler için yeni olan ya da önemli bir değişiklik yapılan

ürünlerin cirolarının toplamı. (Community Innovation Survey*)

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu.

(Community Innovation Survey*)

40

Firma için yeni ürünlerin satışı (Toplam ciroya oranı)

Pay:Pazar içinde ki bütün işletmelere yeni olmasa da firma için yeni olan ya

da önemli bir değişiklik yapılan ürünlerin cirolarının toplamı. (Community Innovation Survey*)

Payda:Ulusal para ve cari fiyatlar cinsinden bütün işletmelerin toplam cirosu.

(Community Innovation Survey*)

41

Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalatında istihdam (toplam işgücü içindeki oranı %)Pay:Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalat sektöründe istihdam edilen kişi

sayısı. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji imalar sektörü kimya (NACE 24), makine (NACE 29), büro malzemeleri (NACE 30), elektrikli eşyalar (NACE 31), telekomünikasyon ve ilgili teçhizat (NACE 32), hassas cihazlar (NACE 33), otomobil (NACE 34) ve havacılık ve diğer taşıma araçlarını (NACE 35) kapsamaktadır.

Payda:İmalat ve hizmet sektöründeki toplam işgücü

42

Milyon kişi başına düşen Avrupa Patent Ofisi (EPO) patentleriPay:Avrupa Patent Ofisi’ne yapılan patent başvurusu sayıları (dosyalama

yılına göre). Patent başvurularının ülkelere göre dağılımı buluşu yapan kişinin adresine göre atanmaktadır

Payda:Toplan Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

43

Milyon kişi başına düşen ABD Patent ve Marka Ofisi (USPTO) patentleriPay:ABD Patent ve Marka Ofisi tarafından verilen patent sayısı (patent

veriliş yılına göre). Buluşu yapan kişilerin farklı ülkelerden olması durumunda patentler kesirli hesap yöntemiyle buluşu yapan kişilerin adreslerine göre bölünmektedir.

Payda:Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

44

Milyon kişi başına düşen üçlü patent aileleriPay:Üçlü patent sayıları. Üçlü patentler, Avrupa Patent Ofisi, ABD Patent ve

Marka Ofisi ve Japonya Patent Ofislerinin üçünden birden alınmış patentlerdir.

Payda:Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

45

Milyon kişi başına düşen yeni topluluk markası sayısıPay:Yeni topluluk markası sayısı. Ticari marka, belli hizmet ve ürünlerin

belirli kişi ve işletmeler tarafından üretildiğini ve sağlandığını gösteren ayırt edici bir işarettir. Topluluk Markası, Office for Harmonization’a yapılan tek bir tescil başvurusu ile tüm AB ülkelerinde eşit koruma avantajı sağlamaktadır.

Payda:Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

46

Milyon kişi başına düşen yeni topluluk tasarımı sayısıPay:Yeni topluluk tasarımı sayısı. Tescil edilmiş topluluk tasarımı, bir

ürünün veya ürünün bir parçasının dış görünümü, özellikleri, çizgileri, renkleri, dokusu ve/veya malzemesi ile ilgili özel bir haktır.

Payda:Toplam Nüfus (Avrupa Muhasebe Sistemi –ESA 1995’te tanımlandığı

gibi)

47

SII birleşik endeksi

48

i

itict

ic sxxI

)# ülke (M M1,...,c )# gösterge (Q ,...,1

# 1/gösterge

10 q1

Qq

ICISII

q

qc

Q

qqc

)(min)(max)(min

tic

tic

tic

tict

ic xxxxI

SII

49

50

 Ülke SII-18.09.2007 SII-31.05.2007

1 ABD 3,4240 3,33172 Almanya 1,8634 1,86183 İngiltere 1,2070 1,20114 Japonya 1,1634 1,09105 İtalya 0,7169 0,83236 Fransa 0,6644 0,62687 İspanya 0,3726 0,36818 Türkiye -0,0495 -0,05319 Hollanda -0,1214 -0,072310 Polonya -0,1301 -0,250311 İsveç -0,2081 -0,239412 Slovenya -0,2725 -0,492013 Belçika -0,2834 -0,285714 İsviçre -0,3228 -0,307715 Avusturya -0,3413 -0,344616 Romanya -0,3627 -0,364817 Çek Cumhuriyeti -0,3798 -0,382518 Danimarka -0,3818 -0,384219 Portekiz -0,3824 -0,384920 Macaristan -0,3990 -0,4351

Problemler:• Teorik yapıdaki eksiklikten dolayı

göstergelerdeki yetersizlik, • Göstergelerin ölçülmek istenen amaca

hizmet etmemesi,• Göstergelerin ülke karşılaştırması için

uygun olmaması ve • Büyüklüğe bağlı faktörlerden arındırma

aşamasındaki sorundur.

51

Küresel Yenilik Endeksi Global Innovation Index

(GII)

52

GII-Genel BilgiKüresel Yenilik Endeksi, INSEAD Ticaret Okulu ve Hindistan Sanayi Birliği tarafından hazırlanmaktadır. 2009-2010 dönemi için üçüncüsü yayınlanan Endekste 132 ülke incelenmekte, böylece Endeks dünyadaki toplam GSYİH’nin %96’sı ve nüfusun %91’ini kapsamaktadır.

53

GII-YöntemKüresel Yenilik Endeksi’nde kullanılan yöntem yıllar içinde bazı değişiklikler göstermiştir. 2009-2010 döneminde “Yaratıcı Çıktılar ve Sosyal Fayda” (Creative Outputs and Social Benefits) adında yeni bir grup değişken eklenmiştir.

Değişkenlere ilişkin veriler 1 ila 7 arasında normalize edilerek kullanılmıştır. Endeks değerleri hesaplanırken önce alt gruplar altındaki değişkenlerin ortalamaları alınarak alt grup değerleri elde edilmiş, daha sonra alt grupların ortalamaları alınarak grup değerleri belirlenmiş, bunların ortalamalarının alınması ile de girdiler ve çıktıların değerleri elde edilmiştir. Girdi ve çıktıların ortalaması da Küresel Yenilik Endeksi değerini oluşturmuştur.

54

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerKolaylaştırıcılar (Enablers) 1.Kurumlar (Institutions )

1. Siyasi Ortam (Political Environment)1. Siyasi İstikrar (Political Stability)2. Hükümetin Etkinliği (Government Effectiveness) 3. Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of Legal Framework)

2. Düzenleyici Ortam (Regulatory Environment)1. Düzenlemelerin Kalitesi (Regulatory Quality)2. Kamu Düzenlemelerinin Getirdiği Yük [Bürokrasi] (Burden of government regulation)3. Denetleme ve Raporlama Standartlarının Etki Derecesi (Strength of auditing and

reporting standards)

3. Kamunun Özel Sektöre Sağladığı İmkanlar (Conditions for Business provided by Public Institutions)1. Şirket Kurma Süresi (gün) [Starting a business - Time (days)]2. Basın Özgürlüğü Endeksi (Press Freedom Index)3. Fikri Mülkiyet Koruması (Intellectual property protection

55

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerKolaylaştırıcılar (Enablers) 2.Beşeri Kapasite (Human Capacity)

1. Eğitim Yatırımı (Investment in Education)1. Eğitim Harcaması (% GSMH) [Education expenditure (% of GNI)]2. Personel Eğitiminin Yaygınlığı (Extent of staff training)

2. Eğitim Kurumlarının Kalitesi (Quality of Education Institutions)

1. Eğitim Sisteminin Kalitesi (Quality of the educational system)2. Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi (Quality of scientific research Institutions)3. Yöneticilik ve İşletme Okullarının Kalitesi (Quality of management schools)

3. Yenilik Potansiyeli (Innovation Potential)1. Milyon Kişi Başına Araştırmacı Sayısı (Researchers in R&D Per Million of

Population)2. Bilim insanlarının ve Mühendislerin Mevcudiyeti (Availability of scientists and

engineers)

3. Yükseköğretime Kayıt (Enrolment in tertiary education)

56

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerKolaylaştırıcılar (Enablers) 3.Bilgi ve İletişim Teknolojileri ve Altyapı (ICT & Uptake of Infrastructure)4.BİT Altyapısı (ICT Infrastructure)

1. 100 Kişi Başına Geniş Bant Kullanıcıları (Broadband subscribers per 100 inhabitants)2. Cep Telefonu Aboneleri (100 kişi başına) [(Mobile phone subscribers (per 100 people) Pre-

paid/post-paid]3. 100 Kişi Başına Ana Telefon Hatları (sabit) [Main telephone lines (fixed lines) per 100

people]

5.Genel Altyapı (General Infrastructure)1. Genel Altyapı Kalitesi (Overall infrastructure quality)2. Kişi başına elektrik üretimi (Per capita Electricity production)

6.Altyapı Edinimi ve Kullanımı (Uptake&Use of Infrastructure)1. İnternet Kullanıcıları (100 kişi başına) [Internet users (per 100 people)]2. Kişisel Bilgisayarlar (100 kişi başına) [Personal computers (per 100 people)]3. BİT ve Kamu Verimliliği (ICT and Government productivity)4. İşletmelerin İnternet Kullanım Yaygınlığı (Extent of business Internet use)

57

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerKolaylaştırıcılar (Enablers) 4.Piyasa Kapsamlılığı (Market Sophistication)5.Yatırımcı ve Kredi Verenlerin Durumları (Investors&Creditors Conditions)

1. Kredi Alma- Yasal Haklar Endeksi (Getting Credit -Legal rights Index)2. Kredi Alma – Kredi Bilgi Endeksi (Getting Credit -Credit Information Index)3. Yatırımcıların Korunması – Yatırımcı Koruma Endeksi (Protecting Investors: Investor

Protection Index)4. Finansal Marketlerin Kapsamlılığı (Financial market sophistication)

6.Özel Kredilere Erişim (Access to Private Credit)1. Risk Sermayesinin Erişilebilirliği (Availability of Venture Capital)2. Mikrofinans Kurumları – Borçlu Başına Ortalama Kredi Bakiyesinin Kişi Başı Milli Gelire

Oranı [Microfinance Institutions (MFIs) -Average loan balance per borrower / GNI per capita]

3. Yerel Sermaye Piyasası aracılığıyla Finansman (Financing through local equity market)4. Özel Sektöre Yurtiçi Kredi (%GSYİH) [Domestic credit to private sector (% of GDP)]5. Doğrudan Yabancı Yatırım, net giriş (ödemeler dengesi, ABD Doları, cari) [Foreign direct

investment, net inflows (BoP, Current US$)]

58

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerKolaylaştırıcılar (Enablers) 5.Özel Sektörün Kapsamlılığı (Business Sophistication6.Firmalardaki Yenilik Ortamı (Innovation Environment in Firms)

1. Firmaların Ar-Ge Harcamaları (Company spending on R&D)2. Kamu Ar-Ge Harcamaları (%GSYİH) [Public R&D Expenditure as % of GDP]3. Doğrudan Yabancı Yatırım ve Teknoloji Transferi (FDI and technology transfer)

7.Yenilik Ekosistemleri (Innovation Ecosystems)1. Kümelenme Faaliyetlerinde Gelişmişlik Durumu (State of cluster development)2. Üniversite-Sanayi İşbirliği (University -Industry collaboration)3. Yenilik Kültürü (Culture to innovate)

8.Yabancı ve Yerli Rekabete Açıklık (Openness to Foreign&Domestic Competition)

1. Ticaretin Önündeki Engellerin Miktarı (Ticaret- Ortalama Gümrük Vergisi Oranı) [Measure of Trade Barriers - “Trade-weighted average tariff rate”]

2. Yerli Piyasadaki Rekabet Yoğunluğu (Intensity of local competition)

59

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerÇıktılar (Outputs)6.Bilimsel Çıktılar (Science Outputs7.Bilgi Üretimi (Knowledge Creation)

1. Patent Sayısı (Number of Patents)2. Yayınlar (Publications)3. Araştırma ve Eğitim Hizmetlerinin Yerel Düzeyde Erişilebilirliği (Local availability of specialized research and

training services)4. Yenilik Kapasitesi (Capacity for innovation)

8.Bilginin Kullanımı (Knowledge Application)1. İşgücü Üretkenliğinin Artış Hızı (Growth rate of Labor Productivity)2. Sanayi Katma Değeri (Industry value added)3. Üretim Süreci Kapsamlılığı (Production process sophistication)4. Bilgi Yoğun Hizmet Sektöründe İstihdam (%Toplam İşgücü) [Employment in knowledge-intensive services

(% of workforce)]

9.İhracat ve İstihdam (Exports&Employment)1. Yüksek Teknoloji ihracatları (ABD Doları, cari - % imalat ihracatları) [High-technology exports (current US$)

as % of manufacturing exports)]2. Girişimcilik: Toplam İşletme Yoğunluğu (Entrepreneurship: Total Business Density)3. Yeni İşletme Sahipliği Oranı (New business ownership rate)

60

GII-Endekste Yer Alan GöstergelerÇıktılar (Outputs)7.Yaratıcı Çıktılar ve Refah (Creative Outputs & Well-Being)8.Yaratıcı Çıktılar (Creative Outputs)

1. Yaratıcı Ürünler ve Hizmetler (Creative products and services)2. Telif Hakları (Royalties)3. Ticaret Markaları (Trademarks)4. Yaratıcı Sanayilerin İhracat Gelirleri (Exports earnings of

creative industries)

9.Sosyal Refaha Yarar (Benefits to Social Welfare)1. Gini Endeksi (Gini Index)2. Kişi başı GSYİH (GDP per capita)

61

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

62Kaynak: (GII 2010-2011: 66-72).

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

63

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

64

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

65

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

66

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

67

GII 2009-2010 Çalışmasında Yer Alan Göstergeler ve Kaynakları

68

Değerlendirme:• Kullanılan 60 göstergenin 24’ü firma yöneticilerinin kişisel görüş ve

izlenimlerine dayanan Yönetici Görüşleri Anketi’nden elde edilmektedir.

• Küresel Yenilik Endeksi’nin beşeri kapasite alt endeksi sıralamasında kullanılan göstergeler için kullanılan veriler güncellik ve nesnellik açısından sorunludur.

• Ülke sıralamaları, söz konusu çalışmada gösterge değerlerinin aritmetik ortalamaları alınarak yapılmaktadır.

• Küresel Yenilik Endeksi’nin yedi ana başlığından biri olan “ Yenilikçi Çıktılar ve Refah” başlığında kullanılan altı göstergeden üçü Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü Yaratıcı Ekonomi Raporu, (2003-2005)’ndan yararlanılarak kullanılmıştır.

69

Küresel Rekabetçilik Endeksi (Global Competitiveness Index-GCI)

70

GCIDünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum-WEF) tarafından yayımlanan Küresel Rekabetçilik Raporu (Global Competitiveness Report) ekonomik büyümeyi belirleyen temel faktörleri ve ülkelerarası gelişmişlik farklılıklarının arkasındaki sebepleri anlamanın yanı sıra politikacılara ve iş adamlarına daha etkin ekonomi politikaları ve kurumsal reformlar tasarlama imkanı sağlamayı hedeflemektedir.

71

GCI

72

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler 1. Kurumlar

•Mülkiyet Hakları (Property rights)•Fikri Mülkiyet Koruması (Intellectual property protection)•Kamu Fonlarının Aktarılması (Diversion of public funds)•Politikacılara Yönelik Kamuoyu Güveni (Public trust of politicians)•Düzenli Olmayan Ödemeler ve Rüşvet (Irregular payments and bribes)•Yargı Bağımsızlığı (Judicial independence) •Kamu Görevlilerinin Karar Alma Süreçlerinde Bazı Kesimlere İltimas Geçmeleri (Favoritism in decisions of government officials)•Kamu Harcamalarının İsrafı (Wastefulness of government spending)•Kamu Düzenlemelerinin Getirdiği Yük [Bürokrasi] (Burden of government regulation)•Anlaşmazlıkları Çözmede Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of legal framework in settling disputes)•Karmaşık Düzenlemeleri Hayata Geçirmede Yasal Sistemin Etkinliği (Efficiency of legal framework in challenging regulations)•Kamu Politikaları Oluşturma Süreçlerinde Şeffaflık (Transparency of government policymaking)•Terörizmin İşletme Maliyeti (Business costs of terrorism)•Suç ve Şiddetin İşletme Maliyeti (Business costs of crime and violence)•Organize Suçlar (Organized crime)•Polis Tarafından Sağlanan Güvenlik Hizmetlerinin Güvenilirliği (Reliability of police services)•Firmaların Etik Davranışları (Ethical behavior of firms)•Denetleme ve Raporlama Standartlarının Etki Derecesi (Strength of auditing and reporting standards)•Kurumsal Yönetişimin Etkinliği (Efficacy of corporate boards) •Azınlık Durumundaki Paydaşların Çıkarlarının Korunması (Protection of minority shareholders’ interests) •Yatırımcıların Korunma Derecesi (Strength of investor protection) 73

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

74

2. Altyapı•Genel Altyapı Kalitesi (Quality of overall infrastructure)•Yolların Kalitesi (Quality of roads) •Demiryolu Altyapısının Kalitesi (Quality of railroad infrastructure)•Liman Altyapılarının Kalitesi (Quality of port infrastructure)•Havayolu Taşımacılığı Altyapısının Kalitesi (Quality of air transport infrastructure) •Uçaklarda mevcut yer sayısı (Available airline seat kilometers) •Elektrik Arzı Kalitesi (Quality of electricity supply) •Sabit Telefon Hatları (Fixed telephone lines)•Cep Telefonu Abonelikleri (Mobile telephone subscriptions)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

75

3. Makroekonomik Ortam•Kamu Bütçe Dengesi (Government budget balance) •Ulusal Tasarruf Oranı (National savings rate) •Enflasyon (Inflation*)•Faiz Oranı Farklılıkları (Interest rate spread)•Kamu Borcu (Government debt) •Ülke Kredi Notu (Country credit rating)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

76

4. Sağlık ve İlköğretim•Sıtmanın İşletme Etkisi (Business impact of malaria)•Sıtma Vakası Görülme Oranı (Malaria incidence)•Veremin İşletme Etkisi (Business impact of tuberculosis)•Verem Vakası Görülme Oranı (Tuberculosis incidence) •HIV/AIDS’in İşletme Etkisi (Business impact of HIV/AIDS)•HIV’in Yaygınlığı (HIV prevalence) •Bebek Ölüm Oranı (Infant mortality) •Yaşam Beklentisi (Life expectancy) •İlköğretimin Kalitesi (Quality of primary education)•İlköğretime Kaydolma Oranı (Primary education enrollment rate)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

77

5. Yükseköğretim ve Eğitim•Ortaöğretime Kaydolma Oranı (Secondary education enrollment rate) •Yükseköğretime Kaydolma Oranı (Tertiary education enrollment rate)•Eğitim Siteminin Kalitesi (Quality of the educational system)•Matematik ve Fen Bilimleri Eğitiminin Kalitesi (Quality of math and science education)•Yöneticilik ve İşletme Okullarının Kalitesi (Quality of management schools) •Okullardaki İnternet Erişimi (Internet access in schools)•Araştırma ve Eğitim Hizmetlerinin Yerel Düzeyde Erişilebilirliği (Local availability of research and training services)•Personel Eğitiminin Yaygınlığı (Extent of staff training)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

78

6. Mal Piyasası Etkinliği•Yerli Piyasadaki Rekabet Yoğunluğu (Intensity of local competition)•[Firmaların] Piyasa Hakimiyet Düzeyi (Extent of market dominance)•Tekelleşme Karşıtı Politikaların Etkinliği (Effectiveness of anti-monopoly policy)•Vergilendirme Yaygınlığı ve Etkisi (Extent and effect of taxation)•Toplam Vergi Oranı (Total tax rate*)•Şirket Kurmak için Gerekli Prosedür Sayısı (Number of procedures required to start a business*) •Şirket Kurmak için Gereken Süre (Time required to start a business)•Tarım Politikası Maliyetleri (Agricultural policy costs)•Ticaretin Önündeki Engellerin Yaygınlığı (Prevalence of trade barriers) •Ticari Tarife Oranları (Trade tariffs)•Yabancı Mülkiyetin Yaygınlığı (Prevalence of foreign ownership) •Doğrudan Yabancı Yatırımları Düzenleyen Kuralların [İşletme] Etkisi (Business impact of rules on FDI) •Gümrük Prosedürlerinin Getirdiği Yük (Burden of customs procedures)•Tüketici Odaklılılık Düzeyi (Degree of customer orientation)•Tüketicinin Bilgi ve Farkındalık Düzeyi [Buyer sophistication]

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

79

7. Emek Piyasası Etkinliği•İşçi-İşveren İlişkilerinde İşbirliği (Cooperation in labor-employer relations)•Ücret Belirlenmesinde Esneklik (Flexibility of wage determination) •İstihdamın Katılığı (Rigidity of employment)•İşe Alma ve İşten Çıkarma Uygulamaları (Hiring and firing practices)•İşten Çıkarma Maliyetleri (Redundancy costs)•Ücret ve Verimlilik (Pay and productivity)•Profesyonel Yönetime Duyulan Güven (Reliance on professional management)•Beyin Göçü (Brain drain) •Kadınların İşgücüne Katılımı (Female participation in labor force)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

80

8. Finansal Piyasanın Gelişmişliği•Finansal Hizmetlerin Erişilebilirliği (Availability of financial services) •Finansal Hizmetlerin Karşılanabilirliği (Affordability of financial services)•Yerel Sermaye Piyasası aracılığıyla Finansman (Financing through local equity market) •Banka Kredilerine Ulaşımın Kolaylığı (Ease of access to loans) •Risk Sermayesinin Erişilebilirliği (Venture capital availability)•Sermaye Akışındaki Kısıtlamalar (Restriction on capital flows) •Bankaların Saygınlığı (Soundness of banks)•Menkul Kıymetler Borsasının Düzenlenmesi (Regulation of securities exchanges)•Yasal Haklar Endeksi (Legal rights index)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

81

9. Teknolojik Hazırlık•En Son Teknolojilerin Mevcudiyeti (Availability of latest Technologies) •Firma Düzeyinde Teknoloji Özümseme Kapasitesi (Firm-level technology absorption) •Doğrudan Yabancı Sermaye ve Teknoloji Transferi (FDI and technology transfer)•İnternet Kullanıcıları (Internet users) •Geniş Bant İnternet Kullanıcıları (Broadband Internet subscriptions) •Internet Bant Genişliği (Internet bandwidth)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

82

10. Piyasa Büyüklüğü•İç Piyasa Büyüklüğü Endeksi (Domestic market size index)•Dış Piyasa Büyüklüğü Endeksi (Foreign market size index)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

83

11. İşletme Kapsamlılığı•Yerel Tedarikçi Sayısı (Local supplier quantity)•Yerel Tedarikçi Kalitesi (Local supplier quality) •Kümelenme Faaliyetlerinde Gelişmişlik Durumu (State of cluster development)•Rekabet Üstünlüğünün Niteliği (Nature of competitive advantage) •Değer Zinciri Arzı (Value chain breadth) •Uluslar arası Dağılımın Kontrolü (Control of international distribution) •Üretim Süreci Kapsamlılığı (Production process sophistication)•Piyasalaşmaya yönelik Faaliyetlerin Yaygınlığı (Extent of marketing)•Yetki Verme ve Aktarma Konusunda İsteklilik (Willingness to delegate authority)

GCI-Endekste Yer Alan Göstergeler

84

12. Yenilik•Yenilik Kapasitesi (Capacity for innovation) •Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi (Quality of scientific research institutions) •Firmaların Ar-Ge Harcamaları (Company spending on R&D)•Ar-Ge Faaliyetlerinde Üniversite-Sanayi İşbirliği (University-industry collaboration in R&D)•İleri Teknoloji Ürünlerine yönelik Kamu Tedariki (Gov’t procurement of advanced tech products)•Bilim insanlarının ve Mühendislerin Mevcudiyeti (Availability of scientists and engineers) •Milyon Kişi Başına Kullanım Patentleri (Utility patents per million population)