مدیریت )در هزاره سوم(

فصل دوم: سیر تطور اندیشه های مدیریت

اهم مطالب این فصل

مکاتب کالسیک مدیریت

نگرش های رفتاری در مدیریت

مبانی مدیریت نوین

تغییر پارادایم مدیریت

شاخه های عمده مکاتیب کالسیک مدیریت

کسی

ال ک

شگر

نمدیریت علمی/ فردریک تیلور و فرانک و لیلیان

گیلبرت

اصول مدیریت/ هانری فایول

بوروکراسی/ ماکس وبر

مکاتیب کالسیک مدیریت )مدیریت علمی )تیلور

شغل علم

توانایی حرکتی، روشهای انجام کار استاندارد و شرایط کاری درست

کارکنان انتخاب

استعدادها و توانایی

های شان برای انجام کار

کارکنان آموزش

انگیزه های کاملی را

برای همکاری در انجام کار به طریق علمی

کارکنان برنامه ریزی

حمایت کارکنان برای انجام

مشاغل

اصول مدیریت علمی

هدف اصلی مدیریت

علمی باید تضمین

حداکثر کامیابی برای

کارفرما و همچنین

کارکنان باشد

مکاتیب کالسیک مدیریت )اصول مدیریت )فایولبه منظور کامل کردن یک طرح عملی برای آیندهبرنامه ریزی :

برای فراهم ساختن و به حرکت در آوردن منابعی برای سازماندهی :

اجرای طرح ها

برای رهبری، انتخاب و ارزیابی کارکنان به منظور دستیابی فرماندهی :

به بهترین شیوه

در جهت تحقق هدف ها

برای همسو ساختن تالش ها و حصول اطمینان از سهیم هماهنگی:

شدن در اطالعات و حل مشکالت

:به منظور حصول اطمینان از اجرای کارها بر طبق نقشه و کنترل

طرح و برداشتن گام های ضروری برای تداوم اقدام اصالحی

اداره امور عمومی و

صنعتی

مکاتیب کالسیک مدیریت )بوروکراسی )ماکس وبر

تخصصی شدن کار

قوانین و مقررات رسمی

:قوانین و مقررات و تنبیهات صرف نظر از شخصیت غیر شخصی بودن

فرد و مالحظات شخصی اعمال می شوند.

:اختیار و مسئولیت به خوبی تعریف شده اند و سلسله مراتب روشن

شاغل هر پستی به متصدی سمت باالتر گزارش می دهد.

کار راهه شغلی بر اساس شایستگی

نگرش های رفتاری در مدیریتفالت

سازمان به عنوان اجتماعی است که مدیران و کارکنان، بدون

اینکه کسی بر دیگری غلبه کند، باید با هماهنگی کار کنند و با

گفتگوی آزادانه به طور واقعی تعارض ها و اختالفات را حل

نمایند

مدیران مسئولیت دارند تا به افراد سازمان ها در همکاری با

یکدیگر کمک نمایند و به منافع مطلوب دست یابند

نگرش های رفتاری در مدیریت

هورتن

.رفتار و طرز تلقی انسان با یکدیگر ارتباط نزدیک دارند

عوامل گروهی بر رفتار فردی موثر است و استاندارهای گروه تعیین

کننده عملکرد فردی است.

پول در مقایسه با استانداردهای گروهی، طرز تلقی گروهی، و احساس

امنیت داشتن از سوی اعضای گروه، بر عملکرد تاثیر کمتری دارد.

نگرش های رفتاری در مدیریت

هورتن

:این نهضت عمدتا بر اساس این نظر بود که مدیرانی که نهضت روابط انسانی

روابط انسانی خوبی در محیط کارشان دارند ،به میزان بهره وری موثرتر دست پیدا

می کنند

داخل هر سازمان رسمی،یک سازمان غیر رسمی نیز وجود دارد که رفتار کارکنان را

عمیقا زیر نفوذ قرار می دهد.

اهداف نهضت روابط انسانی، راهی را به سوی آنچه که اکنون رفتار سازمانی نامیده

می شود، گشود.

هرم نیازهای مازلونگرش های رفتاری در مدیریت

نگرش های رفتاری در مدیریت

تئوریXمک گری گور

. بشر معمولی ذاتا از کار متنفر است

افراد را باید در بیشتر موارد یا با اعمال قدرت و یا با اعمال

مجازات و تنبیه ، وادار کرد تا در جهت دستیابی به هدف

های سازمانی، فعالیت کنند.

انسان معمولی هدایت شدن را بر قائم بودن به ذات خویش

ترجیح می دهد.

نگرش های رفتاری در مدیریت

تئوریYمک گری گور

.انسان ها از کار اجتناب نمی کنند

انسان ها برای دستیابی به هدفهایی که متعهد می شوند، می توانند

خودشان را کنترل و هدایت کنند.

تعهد فرد برای دستیابی به هدفهای سازمانی، تابع پاداشهایی است که

نیازهای قدر و منزلت و درک شخصیت و تحقق آمال و مقاصد عالی آدمی

را ارضا کند.

نگرش های رفتاری در مدیریت

تئوریYمک گری گور

انسان معمولی، می آموزد که نه تنها از قبول مسئولیت امتناع نکند، بلکه در

جستجوی آن باشد.

انسان ها ظرفیت به کار گیری درجه باالیی از خالقیت ، نبوغ و نوآوری در

حل و فصل مسایل سازمان دارند.

تحت شرایط نوین زندگی صنعتی، فقط جزئی از ظرفیت های بالقوه انسان

ها مورد استفاده قرار می گیرد.

نگرش های رفتاری در مدیریت

تئوری شخصیت بزرگسال ارجریس

.افراد در یک روند پیوسته از سطح رشد نیافتگی به سطح رشد یافتگی می رسند

هر چه که افراد به سمت بلوغ پیش می روند، سطح استقالل، عمق عالیق و

دیدگاه هایشان هم گسترده تر می شود.

توصیه آرجریس: مسئولیت های شغلی هرچه بیشتر توسعه یابد، تنوع شغل زیاد

شود و سبکهای سرپرستی تعدیل گردد تا مشارکت بیشتر و روابط انسانی بهتر را

نتیجه دهد.

نگرش های رفتاری در مدیریت

تئوری شخصیت بزرگسال ارجریس

اعتقاد آرجریس: مشکالت متداول غیبت کارکنان، چرخش

کادر، بی عالقگی نسبت به کار، از خود بیگانگی، و روحیه

پایین ممکن است نشانه عدم انطباق بین شخصیت بالغ

کارکنان و اقدامات از مد افتاده مدیریت باشد.

مبانی مدیریت نوین

مشکلی که پیش آمده است به طور کامال سیستماتیک

مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد، مدل های ریاضی و

محاسبات مناسب به کار می روند، و راه حل بهینه ارایه

می شود.

روشهای مورد استفاده عبارتند از:

پیش بینی های ریاضی•

مدل سازی موجودی•

برنامه ریزی خطی•

تئوری صف•

مدل های شبکه ای•

شبیه سازی ها•

مبانی مدیریت نوینتفکر اقتضایی

نگرش اقتضایی می تواند به عنوان »اگر- آنگاه« توصیف

شود. اگر ...... آنگاه ......

چهارمتغییر اقتضایی مدیریت عبارتند از:

اندازه سازمان

تکنولوژی

عدم اطمینان محیطی

فعالیت های فردی

مبانی مدیریت نوینسازمان با عملکرد بهتر

هشت ویژگی مشترک که موجب شهرت شرکتها می شود:

تمایل بر شروع یک فعالیت1.

ارتباط نزدیکتر با مشتری2.

خود مختاری و کارآفرینی3.

بهره وری از طریق کارکنان4.

تجربه عملی، ارزش مداری5.

پای بندی به کار اصلی6.

شکل ساده و داشتن کارکنان اندک7.

تمرکز و غیر متمرکز به طور 8.

همزمان

مبانی مدیریت نوینسازمان با عملکرد بهتر

سازمان های با عملکرد بهتر اغلب چنین توصیف می شنود:

:انسان گرا

تیم گرا

ارزشمندی

سرمایه

انسانی

احترام به تنوع

نیرو ها

توانمندی اعضا

کارکنان به طور کامل از استعدادها استفاده می کنند و

از لحاظ درگیری ذهنی و عاطفی در سطح باال قرار دارند

هم افزایی از طریق

کار تیمی

تاکید بر همکاری و

تصمیم گیری گروهی

سازمان ها به تیم ها اجازه می دهند که خود هدایت باشند

مبانی مدیریت نوینسازمان با عملکرد بهتر

سازمان های با عملکرد بهتر اغلب چنین توصیف می

شنود:

اطالعات محور: آخرین تکنولوژی های اطالعاتی را برای

ارتباط دادن انسان ها و اطالعات به منظور حل خالقانه

مشکل به کار می گیرند.

دستاورد مدار: بر تامین نیازهای مشتریان و ذی نفعان

متمرکز می شوند و به کیفیت عملیات و بهبود مستمر

معتقدند.

،یاد گیری محور: این سازمان ها با فرهنگی که به یادگیری

نوآوری، و تغییرات سازنده ارزش قائل است و آنها را

تسهیل می سازد، کار می کنند.

تغییر پارادایم مدیریت

پارادایم ذهنیت مشترکی است که شیوه اساسی

تفکر را درباره دریافت و درک دنیا منعکس می سازد

پارادایم جدید بر مبنای شناخت تغییر، نظم در بی

نظمی، و اینکه اینها نظم طبیعی امور هستند،

قراردارد.

در پارادایم جدید مسئولیت اساسی مدیران تصمیم

گیری نیست، بلکه ایجاد قابلیت در سراسر سازمان

است.

تغییر پارادایم مدیریتسازمان یادگیرنده

توسعه سازمان یادگیرنده به این معنی است که تغییرات در حوزه های

رهبری ، ساختار، توانمند سازی، ارتباطات، سهیم شدن در اطالعات،

استراتژی مشارکتی و فرهنگ انطباق پذیر به عمل آید.

رهبری رهبری تنها وسیله ای است که یک سازمان از طریق آن به سازمان یادگیرنده تغییر می

یابد.

»در سازمان یادگیرنده مدیران یادمیگیرند بر حسب سهیم شدن »در قدرت با دیگران

به جای اعمل قدرت بر دیگران بیندیشند.

.یکی از مهم ترین وظایف رهبر در سازمان یادگیرنده، ایجاد چشم انداز مشترک است

ساختار مبتنی بر تیم.تیم های خود هدایت کننده واحد اساسی در سازمان یادگیرنده هستند

تغییر پارادایم مدیریتسازمان یادگیرنده

توانمند سازی کارکنان توانمند سازی یعنی واگذاری اختیار تصمیم گیری، اعطای آزادی، دانش، استقالل و

مهارت به کارکنان.

.توانمند سازی اصل محوری سازمان یادگیرنده است

اطالعات باز در سازمان یادگیرنده می دانند که اطالعات همیشه باید در دسترس کارکنان قرار

گیرد.

در این سازمان ها، مدیران از تکنولوژی اطالعات استفاده می کنند تا آنچه را که

»حکومت اطالعات« می نامند)یعنی یک سازمان شفاف که دسترسی آزاد به اطالعات

را برای همه اعضا فراهم می سازد(، خلق کنند.

تغییر پارادایم مدیریتسازمان یادگیرنده

استراتژی مشارکتیدر سازمان یادگیرنده، استراتژی از پایین به باال و همچنین از باال به پایین ظهور می کند

در سازمان یادگیرنده، بسیاری از کارکنان با مشتریان ، عرضه کنندگان و تکنولوژهای

جدید مرتبط هستند، آنها نیازها و راه حل را تبیین می کنند و مستقیما در تدوین

استراتژی مشارکت دارند.

فرهنگ انطباق پذیر قوی فرهنگ مجموعه ای از ارزش های کلیدی ، مفروضات، باورها و هنجارهای مشترک

اعضای سازمان است.

یک فرهنگ سازمانی انطباق پذیر قوی از مبانی سازمان یادگیرنده است

.فرهنگ سازما ن یادگیرندهبه ریسک پذیری، بهبود و تحول ارزش می گذارد

تغییر پارادایم مدیریتسازمان یادگیرنده

به زعم سنگه اجزای سازمان یادگیرنده عبارتند از:

مدل های ذهنی- هر فردی شیوه تفکرات قبلی را کنار می گذارد.1.

سلطه فردی- هر فردی خویشتن را بشناسد و با دیگران به 2.

صورت باز و صریح برخورد کند و در جهت تعالی خود بکوشد.

تفکر سیستمی- هر فردی یاد می گیرد که کل سازمان چگونه کار 3.

می کند.

چشم انداز مشترک- هر فردی طرح عملیاتی را می فهمد و 4.

درباره آن موافقت می کند.

یادگیری تیمی- هر فردی با دیگران همکاری می کند تا هدف ها 5.

محقق شوند.