ลูกกตัญญู พึงปฏิบัติต่อบิดามารดา

หนังสือเลมนี้ จัดพิมพขึ้นดวยเงินบริจาค หวังวาคงจะกอเกิดประโยชนสูงสุด สมเจตนารมณของผูรวมบริจาคทุก ๆ ทาน

โครงการหนังสือธรรมะแจกฟรี www.mindcyber.com

พิมพที่ : บุญศิริการพิมพ 02-561-1379, 02-9416650-1

ÅÙ¡¡μÑÞ�Ùพึงปฏิบัติตอมารดาบิดา

พทุธธรรม...มิอาจกระจางไดดวยการไถถามพระสูตรคัมภีร เปนแคเพียง “หนทาง”การ

บำเพ็ญจะตองอาศัยการทุมเทปฏิบัติจริงดวย ตนเองทั้งสิ้น จึงจะเกิดความ “กระจาง” ขึ้นได

พระโอวาททานเจียงจื่อหยา

��.indd 1��.indd 1 8/7/2552 16:04:358/7/2552 16:04:35

คำนำ

กตัญูเปนคุณธรรมอันดับแรก เปนตน กำเนิดของความดีงาม เปนคุณธรรมสำนึกที่ควร ปฏิบัติรักษาเปนสำคัญ ซึ่งคนจะขาดเสียมิได ขาดความกตัญู เหมือนตนไมไมมีราก เหมือน น้ำไมมีตนน้ำ

คนที่เปนลูกจึงควรสำนึกตอบแทนพระคุณ แมนอยากใหลูกกตัญูตอเรา จงเริ่มที่เรา กตัญูตอพอแม เราเปนลูกในวันนี้ ภายหนาเราก็ตองเปนพอแมของลูก

หากวันนี้เราเปนลูกที่ไมกตัญู ผลกรรม นั้นยอมตอบสนองเปนธรรมดา ลูกกตัญูยอม ไดลูกกตัญู ลูกอกตัญูยอมไดลูกอกตัญู เพราะตนเปนแบบอยางใหลูกเรียนตาม

ด่ังเชนตัวอยางของความกตัญู ที่ไดรวบ รวมไวในหนังสือเลมนี้ เพื่อใหทุกทานไดศึกษาไว เปนแบบอยาง

โครงการหนังสือธรรมะแจกฟรีเดือน กรกฎาคม 2552

��.indd 2��.indd 2 8/7/2552 16:04:408/7/2552 16:04:40

สารบัญหนา

พระคุณพอแมยากทดแทน 6พอแม แกเฒา 107ตัวอยางภาพแหงความกตัญู1.กตัญูสะทานฟา 1092.ฮั่นเหวินตี้ชิมโอสถ 1103.กัดนิ้วเรียกบุตร 1114.แมเลี้ยง ลูกเลี้ยง 1125.แบกขาวไกลรอยลี้ 1136.ความกตัญูของคนแก 1147.รีดนมกวาง 1158.ขายตนทำศพพอ 1169.แบกมารดาหนีภัย 11710.พัดที่นอนใหบิดา 11811.ปลาไนจากน้ำพุ 11912.แกะสลักรูปพอแม 12013.ฝงลูกเพื่อแม 12114.สูเสือชวยพอ 12215.เก็บผลหมอนเลี้ยงมารดา 12316.ลักสมไปฝากมารดา 12417.กลัวเสียงฟารอง 12518.หนอไมขึ้นผิดฤดู 12619.จับปลาไนบึงน้ำแข็ง 12720.ลอยุงใหกัดตัวเอง 128

��.indd 3��.indd 3 8/7/2552 16:04:408/7/2552 16:04:40

21.ชิมอุจจาระบิดา 12922.ใหแมผัวกินนมจากเตา 13023.ลาออกราชการเพื่อหามารดา 13124.เทถังอุจจาระมารดา 13225.โจวเหวินออง 13326.เด็กกตัญู 13427.รองไหเพราะแมตีไมเจ็บ 13528.โจรไมปลนลูกกตัญู 13629.สะใภกตัญู 13730.ไมยอมหางบิดา 13831.หลี่มิถวายสาร 13932.พระอรหันตในบาน 14033.เสือไมกินลูกกตัญู 14134.ฝนเห็นมารดา 14235.จดหมายจากเทวดา 14336.ตามกวางไดโสม 14437.ฮัวมูหลัน 14538.ไดดีไมลืมบุญคุณ 14639.ขอใหพอแมอายุยืน 14740.ครูรองไห 14841.ปศาจกลัวสะใภกตัญู 14942.ลูกกตัญูไดเปนเทวดา 15043.รำลึกถึงบิดา 15144.ลูกกตัญูชวยพอ 15245.ทดแทนพระคุณพอแม 15346.กระดูกบิดาเตน 154

��.indd 4��.indd 4 8/7/2552 16:04:418/7/2552 16:04:41

47.ขอทานไดเปนเทวดา 15548.ลูกกตัญูไดทอง 15649.แมหายตาบอดเพราะลูกกตัญู 15750.บิดาหายปวยเพราะลูกกตัญู 15851.สะใภกตัญู 15952.กราบไหวตอนยังมีชีวิต 16053.ฟาผานักตม 16154.ฟาประทานเงินทอง 16255.เสือไมกัดลูกกตัญู 16356.มีเสือเปนเพื่อน 16457.เสือไมกินลูกกตัญู 16558.ปลอยใหหนูกินขาว 16659.ติดคุกแทนบิดา 16760.ขอโทษบิดา 16861.ไดรับจดหมายรีบกลับบาน 16962.บิดาใหที่นาเพิ่มไมยอมรับ 17063.เผาใบกูยืมทิ้ง 17164.นักเขียนแหงยุค 17265.เรือเจอพายุ 17366.เคารพคนแกพระคุมครอง 17467.จากยากจนกลายเปนร่ำรวย 17568.ผูเฒาใหสมุนไพร 17669.สรางอางเก็บน้ำ 17770.พี่นองสามัคคี 178พระโอวาทพระพุทธจี้กง 179

��.indd 5��.indd 5 8/7/2552 16:04:418/7/2552 16:04:41

6 ลูกกตัญู พึงปฏิบัติตอมารดาบิดา

พระคุณพอแมยากทดแทน

��.indd 6��.indd 6 8/7/2552 16:04:428/7/2552 16:04:42

พระคุณพอแมยากทดแทน 7

สมัยหนึ่ง พระผูมีพระภาคเจาทรงประทับ อยู ณ กรุงสาวัตถี พรอมดวยเหลาสงฆสาวก และมหาโพธิสัตว

วันหนึ่ง พระผูมีพระภาคเจาไดเสด็จนำ เหลาสาวกมุงหนาไปทางทิศใต ระหวางทางได ทอดพระเนตรเห็นโครงกระดูกกองหนึ่ง

��.indd 7��.indd 7 8/7/2552 16:04:438/7/2552 16:04:43


พระผูมีพระภาคเจารีบนอมพระวรกาย กมลงกราบโครงกระดูกดวยความเคารพ

พุทธจริยาเชนนี้ ทำใหเหลาสาวกรูสึก แปลกใจ

��.indd 8��.indd 8 8/7/2552 16:04:438/7/2552 16:04:43


พระอานนทจึงไดกราบทูลถามวา ขาแต พระองคผูเจริญ พระองคเปนสัพพัญูทั้งสาม โลก

เหตุไฉน จึงมากราบไหวโครงกระดูกเชนนี้?

��.indd 9��.indd 9 8/7/2552 16:04:448/7/2552 16:04:44


พระพุทธองคตรัสวา ดูกอนอานนท พวก เธอแมไดออกบวชมานาน แตมีบางสิ่งบางอยางที่ยังไมเขาใจ

โครงกระดูกเหลานี้ อาจจะเปนพอแมหรือ บรรพบุรุษในอดีตชาติของเรา เกิดเปนคนไมกราบ ไหวพอแมไดอยางไร?

��.indd 10��.indd 10 8/7/2552 16:04:448/7/2552 16:04:44


ดวยเหตุนี้ เราจึงไดแสดงความเคารพกราบ ไหว

ดูกอนอานนท กระดูกของบุรุษเพศจะมีสี ขาว และมีน้ำหนักมากกวา สวนกระดูกของสตรี เพศจะเปนสีดำ และเบากวา

��.indd 11��.indd 11 8/7/2552 16:04:478/7/2552 16:04:47


พระอานนทกราบทูลวา ขณะมีชีวิตอยูบุรุษ เพศสวมใสอาภรณ รองเทาและหมวกทาทาง องอาจพอเห็นก็รูไดวาเปนบุรุษ

สวนสตรีเพศชอบแตงหนาทาแปงใสเครื่องหอมเมื่อเห็นก็รูวาเปนสตรี

��.indd 12��.indd 12 8/7/2552 16:04:498/7/2552 16:04:49


แตไมวาบุรุษหรือสตรี หลังจากแตกดับ เหลือแตกระดูกไมแตกตางกัน แลวจะแยกแยะ ออกไดอยางไร?

ดูกอนอานนท ผูชายมักเขาวัดฟงธรรม ถือศีลบำเพ็ญกุศล ดังนั้นกระดูกจึงเปนสีขาวและ หนัก

��.indd 13��.indd 13 8/7/2552 16:04:508/7/2552 16:04:50


สวนผูหญิง มักหลงใหลในความรูรักผูกพัน ทั้งยังตองมีภาระในการใหกำเนิด และเลี้ยงดูบุตร ดวยน้ำนมของตน

น้ำนมนั้น กลั่นออกมาจากโลหิตของมารดา เลี้ยงลูกหนึ่งคนจะตองดื่มน้ำนม 1,200 แกลลอน ขึ้นไป แลวรางกายของมารดาจะไมรวงโรยได อยางไร?

��.indd 14��.indd 14 8/7/2552 16:04:528/7/2552 16:04:52


พระอานนทไดฟงดังนั้น รูสึกซาบซึ้งจนกลั้น น้ำตาไวไมอยู แลวกราบทูลถามวาพระคุณของ แมนั้นจักทดแทนไดอยางไร?

ดังนั้น สตรีหลังจากสิ้นชีวิต กระดูกจึงเปนสีดำและมีน้ำหนักเบา

��.indd 15��.indd 15 8/7/2552 16:04:538/7/2552 16:04:53


พระผูมีพระภาคตรัสวา พวกเธอจงตั้งใจฟง เมื่อแมเริ่มตั้งครรภ จนครบกำหนดคลอด ประมาณสิบเดือน แมตองทนทุกขลำบาก

ตั้งครรภเดือนแรก ชีวิตนอยดุจหยาด น้ำคางบนใบหญายามเชากอตัว ตกสายอาจ สลายไปก็ได

��.indd 16��.indd 16 8/7/2552 16:04:548/7/2552 16:04:54


เดือนที่สาม เหมือนการจับตัวของกอน เลือด พอถึงเดือนที่สี่ ตัวออนจึงเริ่มเปนรูปราง ของทารกขึ้นบาง

เดือนที่สอง เหมือนการจับตัวของเนยเหลว

��.indd 17��.indd 17 8/7/2552 16:04:558/7/2552 16:04:55


พอถึงเดือนที่หา อวัยวะสำคัญตางๆ เชน ศีรษะ แขน ขา จึงไดเปนรูปเปนรางขึ้น

พอถึงเดือนที่หก ทวารหกของทารกใน ครรภก็เริ่มปรากฏขึ้น ทวารหกคือ ตา หู จมูก ลิ้น ปาก ใจ

��.indd 18��.indd 18 8/7/2552 16:04:558/7/2552 16:04:55


และแปดหมื่นสี่พันรูขุมขน พอเดือนที่แปด ก็เกือบจะเปนเด็กทารกสมบูรณ มีความรูสึกมี ชีวิตจิตใจ

พอเดือนที่เจ็ด ทารกในครรภก็มีกระดูก ครบ 360 ชิ้น

��.indd 19��.indd 19 8/7/2552 16:04:568/7/2552 16:04:56


ตอมา ทวารทั้งเกาในรางกายก็เปด อาทิ ตา หู จมูก ปาก ทวารขับถาย

พอเดือนที่เกา แขนขาของทารกมักจะขยับ ตัวเตะถีบดั่งขุนเขาเคลื่อนไหว ทำใหมารดารูสึก เจ็บปวดทรมาน

��.indd 20��.indd 20 8/7/2552 16:04:578/7/2552 16:04:57


พอถึงเดือนที่สิบ รางกายครบสมบูรณ พรอมที่จะออกมาชมโลก

ทารกในครรภ นับแตแรกเริ่มจนกระท่ัง คลอดตองดื่มกินโลหิตมารดา เปนเครื่องหลอ เลี้ยงชีวิต

��.indd 21��.indd 21 8/7/2552 16:04:588/7/2552 16:04:58


อุมทองสิบเดือน มารดาตองทนทุกข ทรมานสุดบรรยาย ครั้นถึงเวลาคลอด โลหิตหล่ัง ไหลด่ังสายน้ำ

ทารกลื่นไหลไปตามสายน้ำโลหิต การ คลอดที่ปกติ ทารกจะงอมืองอเขาเขาหาตัว หัว หอยลงลาง คลอดออกมาอยางปลอดภัย

��.indd 22��.indd 22 8/7/2552 16:04:598/7/2552 16:04:59


ดุจดังถูกคมอาวุธทิ่มแทงทะลวงหัวใจ สลบ แลวสลบอีก สุดแสนทรมาน

ในรายคลอดยาก แขนและขานอยๆ จะเตะ ถีบดิ้นรน ทำใหมารดารูสึกเจ็บปวดสุดทน

��.indd 23��.indd 23 8/7/2552 16:05:008/7/2552 16:05:00


ผูเปนบุตรตองกตัญู ทดแทนพระคุณ แม มิเชนนั้น นับวาเลวยิ่งกวาสัตวเดรัจฉาน

พระคุณอันใหญหลวงของแม 10 ประการ คือ

��.indd 24��.indd 24 8/7/2552 16:05:018/7/2552 16:05:01


3.พระคุณที่ทนทุกขทรมานเพื่อลูก และ หลังจากคลอดลูกรักแลว ก็ลืมความเจ็บปวด หมดสิ้น

1.พระคุณที่รักทนุถนอมขณะอยูในครรภ2.พระคุณที่อดทนความเจ็บปวด ในขณะ

คลอด

��.indd 25��.indd 25 8/7/2552 16:05:028/7/2552 16:05:02


4.พระคุณที่เลี้ยงดู โดยสรรหาแตอาหารที่ดีมีประโยชนมาปอน

5.พระคุณที่ทำใหลูกนอยไดนอนหลับสบาย โดยตนเองอดทนกับความเปยกชื้นและหนาวเย็น

��.indd 26��.indd 26 8/7/2552 16:05:028/7/2552 16:05:02


7.พระคุณที่ชักลางผาออมใหลูก โดยไม เกรงมือจะสกปรกหรือผิวจะแตก

6.พระคุณที่เลี้ยงดวยนมจากเตา จนลูก อวนทวน แตตัวเองกลับฝายผอม

��.indd 27��.indd 27 8/7/2552 16:05:038/7/2552 16:05:03


8.พระคุณที่เฝาหวงใยจนหล่ังน้ำตา ยามลูก ตองเดินทางไกล

9.พระคุณที่คอยชวยเหลือ และยอมทน ลำบากเพื่อลูกทุกอยาง

��.indd 28��.indd 28 8/7/2552 16:05:048/7/2552 16:05:04


สรรเสริญ 1 พระคุณที่รักถนอมทารกใน ครรภ การไดเกิดเปนคนนี้แสนยากนัก ตองเวียน วายตายเกิดนับชาติไมถวน กวาจะไดมาเกิดเปนคน

10.พระคุณที่รัก และหวงหาอาทรลูกอยาง ไมมีวันเสื่อมคลาย

��.indd 29��.indd 29 8/7/2552 16:05:058/7/2552 16:05:05


ขณะเดียวกัน ก็ตองมีกรรมสัมพันธกับ พอแมในปจจุบันชาติ ถึงจะไดอาศัยครรภมารดา มาเกิด

ในราวเดือนที่ 5-6 จึงเริ่มมีอวัยวะภายใน และทวารแหงตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

��.indd 30��.indd 30 8/7/2552 16:05:068/7/2552 16:05:06


ทารกในครรภเคลื่อนไหวเตะถีบ ทำให มารดารูสึกดั่งตองลมพายุหรือแผนดินไหว

ทารกในครรภน้ำหนักเพิ่มขึ้นทุกวัน มารดารูสึกเหมือนแบกภูเขาไวทั้งลูก

��.indd 31��.indd 31 8/7/2552 16:05:078/7/2552 16:05:07


หวงกังวลแตลูกในครรภตลอดเวลา ราง กายและจิตใจออนลา จนไมสนใจแตงตัวหรือ สองกระจกหวีผม

สรรเสริญ 2 พระคุณที่ตองทนทุกขทรมาน ขณะคลอดลูกโดยตองตั้งทองถึง 10 เดือน จึงจะ ไดคลอด

��.indd 32��.indd 32 8/7/2552 16:05:088/7/2552 16:05:08


โดยเฉพาะจิตใจหงุดหงิด หวั่นเกรงตางๆ เพราะหวงความปลอดภัยของลูกนอย จนมักน้ำ ตาไหล

ทุกเชามารดาเหมือนคนปวยหนัก แขนขา ไรเรี่ยวแรง สะลึมสะลือตลอดเวลา

��.indd 33��.indd 33 8/7/2552 16:05:098/7/2552 16:05:09


มารดามักกังวลวา พญามัจจุราชจะมา พรากเอาชีวิตลูกรักไป

สรรเสริญ 3 พระคุณที่หลังคลอดแลวลืม ความเจ็บปวด ตอนที่มารดาคลอดลูกโดยเหตุที่ ตองออกแรงมาก อวัยวะภายในตาง ๆ คลายจะ ฉีกขาด

��.indd 34��.indd 34 8/7/2552 16:05:098/7/2552 16:05:09


มารดาที่รอดตายจากมหาภัยครั้งนี้ พอฟน สติขึ้นมา สิ่งแรกคือ ถามหาลูกรักของตน

สุดแสนเจ็บปวด สลบแลวสลบอีก โลหิต หลั่งไหลทะลักออกมาดุจน้ำพุ ดังเชน ที่สัตวถูก เชือดคอ

��.indd 35��.indd 35 8/7/2552 16:05:108/7/2552 16:05:10


พอรูวาลูกรักปลอดภัย สุดแสนดีใจ อุมลูก ไวแนบอก ยิ้มแยมแจมใส

ดีใจไดสักพัก ความเจ็บปวดก็ประดังมาอีก

��.indd 36��.indd 36 8/7/2552 16:05:118/7/2552 16:05:11


ไมเคยบึ้งตึง ความรักที่พอแมมีตอลูกลึกซึ้งยากหาอื่นใดไหนปาน

สรรเสริญ 4 พระคุณพอแมดุจฟามหา สมุทร รักและเอาใจใสบุตรธิดาทุกวันคืน

��.indd 37��.indd 37 8/7/2552 16:05:128/7/2552 16:05:12


แมตนเองจะลำบากเพียงใด ขอเพียงใหลูก อยูดีมีสุข พอแมก็พอใจแลว

สรรเสริญ 5 พระคุณที่อยูกับความเปยก ชื้น ดึกดื่นลูกปสสาวะรดที่นอนจนเปยกแฉะ

��.indd 38��.indd 38 8/7/2552 16:05:138/7/2552 16:05:13


ขอเพียงใหลูกไดนอนหลับสบาย แมตนเองจะหนาวเย็นเพียงใดก็ไมใสใจ

แมรีบอุมลูกไปอยูในที่แหง สวนตนแมจะ อยูในที่ชื้น และเย็นก็ไมเคยปริปากบน

��.indd 39��.indd 39 8/7/2552 16:05:148/7/2552 16:05:14


นมสองเตาของมารดาคือ ตำหนักของลูก ซึ่งใหความอบอุนและปลอดภัย

เพื่อปกปองลูกนอย มารดามักจะใชแขนทั้งสองชวยบังลมหนาว

��.indd 40��.indd 40 8/7/2552 16:05:158/7/2552 16:05:15


สรรเสริญ 6 พระคุณที่เลี้ยงดูดวยนมของตนพระคุณของมารดาดุจแผนดินที่รองรับและใหกำเนิดสรรพสิ่ง

พอแมมักหาวิธีทำใหลูกสนุกสนาน เพื่อ จะไดโตเร็ว ๆ มารดามักจะกินไมได นอนไมหลับ

��.indd 41��.indd 41 8/7/2552 16:05:168/7/2552 16:05:16


พระคุณของบิดา ดุจแผนฟาที่ใหความชุม ชื้นแกสัตวโลก พอและแมลวนแตรักลูก

พระคุณของพอแมเหมือนกัน ขอเพียงเปน ลูกไมวาเกิดมาจะอัปลักษณปานใด พอแมไมมี วันรังเกียจ

��.indd 42��.indd 42 8/7/2552 16:05:168/7/2552 16:05:16


ตรงกันขาม พอแมกลับยิ่งเพิ่มความรัก ความสงสารและเอาใจใสยิ่งขึ้น พระคุณของพอ แมยิ่งใหญหาใดไหนปาน

และไมเคยโกรธเกลียด แมลูกแขนขาจะ พิการพอแมก็ไมรังเกียจเดียดฉันท

��.indd 43��.indd 43 8/7/2552 16:05:178/7/2552 16:05:17


สรรเสริญ 7 พระคุณที่คอยทำความสะอาด เดิมทีแมมีรางกายที่สะอาดหมดจด ใบหนางดงาม ดังดอกบัวบาน

เปนหญิงงามที่มีสุขภาพแข็งแรง

��.indd 44��.indd 44 8/7/2552 16:05:188/7/2552 16:05:18


แตไมทันเทาไร เพื่อลูกจึงตองตรำงานหนัก ใบหนาที่เคยงดงาม กลับกลายเปนรวงโรยแก เกินวัย

ใบหนาแดงระเรื่อ บงบอกถึงดรุณีวัยแรกรุน

��.indd 45��.indd 45 8/7/2552 16:05:218/7/2552 16:05:21


มือที่เคยเรียวงาม เมื่อตองทำความสะอาด ใหลูกทุกวัน กลับกลายเปนหยาบกรานเปนริ้ว เปนรอย

มารดาผูนาสงสารและเคารพบูชา ทานยอม เสียสละชวงชีวิตอนัมีคาของตนเพือ่ลกู โดยไมหวงั สิ่งตอบแทน

��.indd 46��.indd 46 8/7/2552 16:05:238/7/2552 16:05:23


เมื่อลูกรักไปตางถิ่น ทำใหพอแมเสียใจ ลูกจากไปไกลบาน คงพบกับความลำบากนานา

สรรเสริญ 8 พระคุณที่หวงหาอาลัย เศรา โศกเสียใจ ยามพรากจากกัน

��.indd 47��.indd 47 8/7/2552 16:05:258/7/2552 16:05:25


พอแมเปนหวงทุกเวลา มักอธิษฐานขอให พระคุมครอง ขอใหกลับมาโดยเร็ววันอยางปลอด ภัย

ลูกบางคนจากบานไปหลายป ไรขาวคราว พอแมอายุมาก เฝารอคอยทุกวันคืนดวยน้ำตา นองหนา

��.indd 48��.indd 48 8/7/2552 16:05:268/7/2552 16:05:26


สรรเสริญ 9 พระคุณที่ชวยเหลือเอื้อ อาทรบุญคุณของพอแมใหญหลวงนัก ผูเปนลูก สุดที่จะทดแทนได

ดุจพอแมวานรในปา ที่ลูกรักหายไป สงเสียงรองโหยหวนปานจะขาดใจ นาสงสาร เวทนายิ่งนัก

��.indd 49��.indd 49 8/7/2552 16:05:278/7/2552 16:05:27


ยามลูกตกทุกขไดยาก แมมักอธิฐานขอรับ กรรมแทนลูก

โดยหวังจะรับทุกขแทนลูกทุกอยาง โอ... ความรักของแมยิ่งใหญกระไรปานนี้

��.indd 50��.indd 50 8/7/2552 16:05:288/7/2552 16:05:28


เกรงวาลูกจะไดรับความทุกขยาก ทำใหแม เปนหวงนอนไมหลับ

เมื่อลูกไปอยูที่อื่น ใจแมติดตามไปดวยเสมอ โดยหวงวาลูกจะหนาวเย็น

��.indd 51��.indd 51 8/7/2552 16:05:298/7/2552 16:05:29


ความรักของพอแม ที่มีตอลูกดุจแสงเดือน แสงตะวันที่สาดสองพื้นปฐพี

พอแมคิดถึง และหวงใยลูกอยูเสมอ

��.indd 52��.indd 52 8/7/2552 16:05:308/7/2552 16:05:30


ความรักของพอแมที่มีตอลูก จะสิ้นสุดตอ เมื่อความตายมาพรากเทานั้น

ไมวาอยูบานหรืออยูที่อื่น ใจแมติดตามไป ดวย แมอายุ 100 ป ก็ยังรักและคิดถึงลูกที่อายุ 8 ปเสมอ

��.indd 53��.indd 53 8/7/2552 16:05:318/7/2552 16:05:31


พระบรมศาสดา ตรัสเรื่องมหาบุญคุณของพอแมจบลง ก็ตรัสตอวา เราเห็นสัตวโลก...

บางคนจิตใจถูกอวิชชาครอบงำ ไมเคยนึก ถึงพระคุณอันใหญหลวงของพอแม...

��.indd 54��.indd 54 8/7/2552 16:05:328/7/2552 16:05:32


พวกเธอก็รูวา มารดาตั้งครรภสิบเดือนใน ทองเสมือแบกของหนัก เดินลุกน่ังทรมาน ไมเปน สุข

ไมเคารพและกตัญูตอพอแม เนรคุณ พอแมนาสลดใจยิ่งนัก

��.indd 55��.indd 55 8/7/2552 16:05:338/7/2552 16:05:33


ดังวาคนปวยเรื้อรัง ครั้นครบกำหนดตอง ทนรับความเจ็บปวด เลือดตนเองหล่ังไหล

เดี๋ยวสลบเดี๋ยวฟน ตองเผชิญกับความ ทรมานตาง ๆ ถึงจะไดคลอดลูก

��.indd 56��.indd 56 8/7/2552 16:05:348/7/2552 16:05:34


เลี้ยงลูกดวยนมของตน แมจะออนลาเพียง ใดก็ยินดี และยังตองชักลางผาออมของลูก

เมื่อรูวาลูกปลอดภัย แมจึงจะสบายใจ อุม ลูกไวแนบอกไมยอกหางกาย

��.indd 57��.indd 57 8/7/2552 16:05:358/7/2552 16:05:35


ลูกปสสาวะรดที่นอน แมยอมนอนในที่เปยก ชื้นขอใหลูกไดนอนสบายก็พอ

สามปในออมอกแม นมที่ลูกดื่มกิน ลวนมา จากเลือดมารดา

��.indd 58��.indd 58 8/7/2552 16:05:358/7/2552 16:05:35


เมื่อลูกเติบใหญ พอแมยังตองลำบากกับ การเตรียมใหลูกมีครอบครัว และมีอาชีพ

จากทารกแรกเกิดจนเติบใหญ ไมรูวาตอง สิ้นเปลืองเงินทองแรงกายแรงใจไปเทาไร

��.indd 59��.indd 59 8/7/2552 16:05:368/7/2552 16:05:36


พอแมหวังใหลูก สรางฐานะไดโดยเร็ว ความรักความเอาใจใสตอลูก หาไดไหนปาน

พอแมไมเคยปริปากทวงบุญคุณ และก็ไม หวังใหลูกตอบแทน

��.indd 60��.indd 60 8/7/2552 16:05:378/7/2552 16:05:37


พอแมไดแตรอใหลูกหายเปนปกติ ความ ทุกขจนไมสบายจึงจะหายไป

ยามลูกปวยไข พอแมพลอยทุกขกังวลจน ไมสบายไปดวย

��.indd 61��.indd 61 8/7/2552 16:05:388/7/2552 16:05:38


พอแมเลี้ยงลูกดวยความยากลำบาก ลูก บางคนพอโตขึ้นกลับอกตัญู ไมเลี้ยงดูพอแม

ไมเชื่อฟงพอแม โตเถียงหรือกลาวคำกาว ราว โดยเฉพาะมองดวยสายตาไมเปนมิตร

��.indd 62��.indd 62 8/7/2552 16:05:398/7/2552 16:05:39


แมจะไดรับการศึกษา แตไมเชื่อฟงพอแม ครูบาอาจารย

ไมยอมลดราวาศอก ทะเลาะเบาะแวงกับพี่นองไมสนใจพอแม สลดใจยิ่งนัก

��.indd 63��.indd 63 8/7/2552 16:05:408/7/2552 16:05:40


เวลาเขาบานหรือออกจากบาน ไมบอก กลาวพอแม กิริยายโสโอหัง ไรมารยาท

เอาแตใจตัว ไมสนใจพอแม ผูใหญสงสาร ลูกหลานวายังเด็ก ปลอยปละละเลย

��.indd 64��.indd 64 8/7/2552 16:05:418/7/2552 16:05:41


ที่สุด ปลีกตัวไปจากญาติพี่นอง ไปคบเพื่อน เกเร นับวันยิ่งตกต่ำ โงเขลายิ่งนัก

ตอมานิสัยยิ่งเปลี่ยนยิ่งกาวราว ไมเพียง ไมเชื่อฟง กลับมีความโกรธแคน

��.indd 65��.indd 65 8/7/2552 16:05:428/7/2552 16:05:42


วันใดไปหลงเชื่อเพื่อนชั่ว หนีออกจากบาน ทอดทิ้งพอแม ระเหเรรอนไปถิ่นอื่น

...หรือไปทำมาหากินที่ตางถิ่น จนกระท่ัง แกเฒาเศราหมอง

��.indd 66��.indd 66 8/7/2552 16:05:438/7/2552 16:05:43


บางคนโชคราย ระเหเรรอนไปตางถิ่น หลง คาบเพื่อนชั่ว จนถูกลวงไปทำราย

บางคนไปแตงงาน มีครอบครัวที่ตางแดน กระทั่งแกตาย ไมเคยคิดวารางกายตนนี้มาจาก ไหน

��.indd 67��.indd 67 8/7/2552 16:05:448/7/2552 16:05:44


...หรือสมคบกันทำช่ัว ประกอบมิจฉาชีพ ในที่สุดกรรมชั่วตามสนอง

...ถกูลงโทษหนกั แกตายในคกุ หรือปวยดวย โรคราย ทุกขทรมานแสนสาหัส

��.indd 68��.indd 68 8/7/2552 16:05:448/7/2552 16:05:44


...ตากแดดตากฝน วิญญาณเรรอนพเนจร เปนลูกอกตัญูยิ่งนัก

...สารรูปดูไมได ไรคนเหลียวแล กระท่ัง ปวยตาย ศพถูกทิ้งจนเนาเปอย

��.indd 69��.indd 69 8/7/2552 16:05:468/7/2552 16:05:46


...หารูไมวาหลังจากลูกจากบานไป พอแม เฝาแตคิดถึงเปนหวงตลอดเวลา

...เพราะความคิดถึงลูก รองไหมากเกินจน ตาบอด

��.indd 70��.indd 70 8/7/2552 16:05:468/7/2552 16:05:46


...หรือตรอมใจตาย แมตายเปนวิญญาณ ผีก็ยังไมลืมลูก นี้คือความรักอันยิ่งใหญของพอ แม

พอแมบางคนหวงกังวลเรื่องลูก จนไมมี กะจิตกะใจทำมาหากิน

��.indd 71��.indd 71 8/7/2552 16:05:488/7/2552 16:05:48


ลูกบางคนนอกจากไมขยันเลาเรียน ยังชอบ ไปมั่วสุมกับเพื่อนเกเร ถูกชักนำไปทางอบายมุข

...หรือเปนนักเลงหัวไม เกะกะระรานชาว บานลักเล็กขโมยนอย

��.indd 72��.indd 72 8/7/2552 16:05:488/7/2552 16:05:48


ลูกบางคนออกจากบานไปเที่ยวแตเชา จน ดึกดื่นกลับบาน ทำใหพอแมเศราเสียใจ

...หรือกินเหลาเลนการพนัน กระทำแต ความชั่ว ทำใหเสื่อมเสียวงศตระกูล

��.indd 73��.indd 73 8/7/2552 16:05:498/7/2552 16:05:49


ไมทักหรือสนใจพอแม ทำใหพอแมรูสึก วาเหวใจ

...ไมไดปรนนิบัติดูแลพอแม พอแมอายุ มากรางกายออนแอ ยังตองมาเปนภาระกับลูก อกตัญู

��.indd 74��.indd 74 8/7/2552 16:05:508/7/2552 16:05:50


...ไมสนใจใยดี ทำใหพอแมเสียใจน้ำตาตก ไดแตถอนใจรำพันวา ตนชางโชครายที่มีลูก อกตัญู

ลูกบางคนมีแตพอหรือแม ตามหลักควร ตองกตัญูเปนพิเศษ แตหาเปนเชนนั้นไมกลับ ปลอยใหทานตองลำบาก

��.indd 75��.indd 75 8/7/2552 16:05:518/7/2552 16:05:51


ผูเปนบุตร ตามหลักมีหนาที่ตองเลี้ยงดูพอ แม หากเปนลูกอกตัญูก็เปนอีกเรื่อง

ลูกบางคนไมเกี่ยงตอความเหนื่อยยาก ใน การหาเลี้ยงลูกเมีย

��.indd 76��.indd 76 8/7/2552 16:05:528/7/2552 16:05:52


พอแมอบรมส่ังสอน ทำเปนหูทวนลมหรือ โตเถียง ไรความเคารพยำเกรง

เห็นพอแมยังกับคนนอก แตกับภรรยายอม เชื่อฟงทุกอยาง

��.indd 77��.indd 77 8/7/2552 16:05:558/7/2552 16:05:55


ลูกสาวบางคน พอออกเรือนไปแลว กลับ กลายเปนคนอกตัญูไมเหมือนกอน

...พอแมวาไมกี่คำก็พาลโกรธ

��.indd 78��.indd 78 8/7/2552 16:05:568/7/2552 16:05:56


ลูกสาวอกตัญูบางคน พอแตงงานไปแลวไมเคยคิดถึงพอแมอีกเลย

กับลูกผัวนั้นรักและเอาใจใสสารพัด แตกับ พอแมนับวันยิ่งเหินหาง

��.indd 79��.indd 79 8/7/2552 16:05:598/7/2552 16:05:59


...ไรขาวคราวเหมือนวา ตัดขาดจากพอแมทำใหพอแมสุดแสนหดหูใจ

ความรักและหวงใยของพอแม ไมมีวัน เสื่อมคลาย พระคุณพอแมยิ่งใหญไพศาล

��.indd 80��.indd 80 8/7/2552 16:05:598/7/2552 16:05:59


เมื่อพระบรมศาสดา แสดงธรรมเรื่องพระคุณของพอแมจบลง ทุกคนตางรูสึกปวดราวใจ บางกมลงกราบ

ผูเปนลูกหากอกตัญู บาปกรรมนั้น แมจะขมากรรมตอหนาพระ ก็ยากที่จะลบลางได

��.indd 81��.indd 81 8/7/2552 16:06:008/7/2552 16:06:00


...บางสำนึกผิด ตีอกชกหัว โดยเฉพาะที่ เสียใจเกินขนาด โลหิตซึมออกจากรูขุมขนถึงกับสลบไป

ครั้นฟนขึ้นมาตางรองขึ้นวา ลูกอกตัญู ทำเกินไปแลว

��.indd 82��.indd 82 8/7/2552 16:06:018/7/2552 16:06:01


ลุมหลงมัวเมาไปวัน ๆ ไมเคยคิดวาตนเอง ไดสรางบาปกรรมเทาไหร

ยอนนึกถึงตัวเอง บาปหนักจริงแท

��.indd 83��.indd 83 8/7/2552 16:06:028/7/2552 16:06:02


บัดนี้ ไดฟงพระโอวาทจากพระพุทธองค เหมือนตื่นจากฝน เมื่อคิดถึงความอกตัญูของ ตนสุดแสนปวดราวใจ

ขอพระองค โปรดใหโอกาสแกตัวไถบาป ตองทำประการใด ถึงจะตอบแทนพระคุณของ พอแมได?

��.indd 84��.indd 84 8/7/2552 16:06:038/7/2552 16:06:03


แมวาบุคคลใด บาซายแบกพอ บาขวา แบกแม วนรอบเขาพระสุเมรุจนเนื้อหนัง บา ทั้งสองขางถูกเสียดสีจนแตก

พระผูมีพระภาคเจา ตรัสวาพวกเธอยาก จะทดแทนพระคุณของพอแม ก็จงตั้งใจฟง

��.indd 85��.indd 85 8/7/2552 16:06:048/7/2552 16:06:04


...ทะลุถึงกระดูก โลหิตไหลอาบทวมถึงขอ เทาก็มิอาจทดแทนพระคุณอันยิ่งใหญของพอแม ได

แมนบุคคลใด กำลังประสพภัยแลว เพื่อ ชวยไมใหหิวโหย จึงเฉือนเนื้อของตนทั้งหมดหั่น เปนชิ้นๆ

��.indd 86��.indd 86 8/7/2552 16:06:048/7/2552 16:06:04


แมนบุคคลใด เพื่อตอบแทนพระคุณพอแมจึงใชมีดควักเอาหัวใจออกมา จนโลหิตไหลนอง พื้นโดยไมหว่ันตอความเจ็บปวด

...ใหพอแมกินแกหิว แมจะมีใจกตัญูถึง ปานนี้ เปนรอย พัน หมื่นกัป ก็ยังยากที่จะทดแทน พระคุณของพอแมได

��.indd 87��.indd 87 8/7/2552 16:06:068/7/2552 16:06:06


...ทำอยูเชนนี้เปนเวลารอย พัน หมื่นกัป ก็ ยังยากที่จะทดแทนพระคุณของพอแมได

แมนบุคคลใด ยอดอดทนใหคมหอกคม ดาบมากมายทิ่มแทงเสียบทั่วกายาของตน นับ หมื่นกัป ก็ยังมิอาจทดแทนพระคุณของพอแมได

��.indd 88��.indd 88 8/7/2552 16:06:068/7/2552 16:06:06


แมนบุคคลใด เพื่อตอบแทนความเหนื่อย ยากของพอแม จึงฝาน้ำรอนลุยไฟจนรางแตก ละเอียดเปนผุยผง ก็ยังมิอาจทดแทนพระคุณ ของพอแมได

แมนบุคคลใด บนบานใหพอแมสุขสบาย และอายุยืน โดยใชไขมันในรางกายของตนเปน เชื้อเพลิงจุดตะเกียงหนาพระ เปนเวลาหมื่นกัป ก็ยังมิอาจทดแทนพระคุณของพอแมได

��.indd 89��.indd 89 8/7/2552 16:06:088/7/2552 16:06:08


แมบุคคลใด เพื่อทำหนาที่ของบุตรให สมบูรณยอมรับโทษแทนพอแม กลืนกินลูกเหล็ก ไฟ เจ็บปวดแสนสาหัส

...เปนเชนนี้นับหมื่นกัป ก็ยังมิอาจทดแทน พระคุณของพอแมได

��.indd 90��.indd 90 8/7/2552 16:06:088/7/2552 16:06:08


จึงกราบทูลถามวา พวกขาพระองครูตัววาชางบาปหนักหนา ไมทราบวาทำอยางไรหนอ จึงจะทดแทนพระคุณอันยิ่งใหญของพอแมได

ชนทั้งหลาย ไดสดับฟงพระธรรมเทศนาของ พระบรมศาสดา ตางหล่ังน้ำตาดวยความปวดราว ใจคิดไมออกวาจะทดแทนพระคุณของพอแมดวยวิธีใด

��.indd 91��.indd 91 8/7/2552 16:06:098/7/2552 16:06:09


พระผูมีพระภาคตรัสตอบวา การทดแทน พระคุณของพอแมนั้น

1.ใหคัดลอก (หรือพิมพ) พระสูตรนี้2.สวดทองพระสูตรนี้3.ขมากรรม (สารภาพบาปที่ทำมาทั้งหมด

หนาพระพุทธรูป)4.ทำนุบำรุงพระรัตนตรัย

��.indd 92��.indd 92 8/7/2552 16:06:108/7/2552 16:06:10


พระพุทธองคตรัสอีกวา ที่อกตัญูตอพอ แมตายแลวจักตองตกมหานรกอเวจี

5.ถือศีล (หา) กินเจ6.หมั่นสรางกุศลหกขอนี้หากปฏิบัติไดหมด ก็คือลูกกตัญู

มิเชนนั้นก็คือ นักโทษในนรก

��.indd 93��.indd 93 8/7/2552 16:06:118/7/2552 16:06:11


...นรกขุมนี้กวางยาวแปดหมื่นโยชน ลอม รอบไปดวยกำแพงเหล็ก และตาขายเหล็ก พวก นักโทษไมมีทางหลบหนีได

...ทุกแหงหน เต็มไปดวยเปลวเพลิงลุกโชติ ชวงมีน้ำโลหะหลอมละลายกรอก และราดบนตัว นักโทษมีสุนัข และงูเหล็กคอยไลขบกัด

��.indd 94��.indd 94 8/7/2552 16:06:128/7/2552 16:06:12


...สวนบนพื้น ก็เต็มไปดวยคมขวานปลาย หอก ปลายดาบ

...สัตวนรกจะถูกไฟเผา จนเนื้อหนังไหม เกรียมกลางอากาศก็มีตะขอเหล็ก และหอกดาบ มากมาย

��.indd 95��.indd 95 8/7/2552 16:06:138/7/2552 16:06:13


...ซึ่งสามารถประหารนักโทษ ไดทุกเมื่อ สัตวนรกตองทนทุกขทรมานอยูเชนนี้ตลอดกาล

เมื่อรับโทษทัณฑจากนรกขุมนี้เสร็จแลว ยังตองถูกสงไปที่นรกรถเหล็กบดทับ

��.indd 96��.indd 96 8/7/2552 16:06:148/7/2552 16:06:14


นักโทษเหลานี้ ลวนแตตอนมีชีวิตไดสราง บาปหนักขออกตัญูตอพอแม

...รถเหล็กบดทับไปมา จนรางกายแหลก เหลวไมมีชิ้นดี เจ็บปวดทรมานแสนสาหัส

��.indd 97��.indd 97 8/7/2552 16:06:158/7/2552 16:06:15


เมื่อทุกคนฟงพระโอวาทจบลง ไดทูลถาม พระพุทธองคทั้งน้ำตาวา แลวตองทำฉันใด จึง สามารถทดแทนพระคุณพอแมได

พระผูมีพระภาคตรัสวา วิธีดีที่สุดคือพิมพ พระสูตรนี้แลวเผยแผไปอยางกวางขวาง สามารถ พิมพแจก 1 เลม จะไดพบพระพุทธ 1 องค

��.indd 98��.indd 98 8/7/2552 16:06:168/7/2552 16:06:16


ผูที่พิมพหนังสือนี้ แจกแกคนท่ัวไปพระ พุทธเจาทั้งหลายจักคุมครองผูนั้น อยูเสมอโดย ใชพุทธานุภาพ ทำใหเขาและพอแมเขาไดจุติแดนสวรรค ไมตกนรกเสวยทุกขทรมาน

พิมพแจก 10 เลม จะไดพบพระพุทธ 10 องค พิมพรอยเลม พันเลม หมื่นเลม ก็จะพบ พานพระพุทธรอยองค พันองค หมื่นองค

��.indd 99��.indd 99 8/7/2552 16:06:178/7/2552 16:06:17


ทุกคน เมื่อไดสดับรับฟงพระโอวาทจาก พระพุทธองค ตางรูสึกละอายใจยิ่ง

ทุกคนตางขมากรรม ตอพระพุทธองค ตั้งแตนี้เปนตนไป

��.indd 100��.indd 100 8/7/2552 16:06:178/7/2552 16:06:17


...แมจะถูกตะขอเหล็กแหลมคมเกี่ยวเอา ลิ้นออกมา หรือเอาคันไถ ๆ บนตัวไปมา

...แมขาพระองคทั้งหลาย รางกายจะแหลก ละเอียดเปนผุยผง ก็จะยึดมั่นตอพระโอวาทของพระองค

��.indd 101��.indd 101 8/7/2552 16:06:198/7/2552 16:06:19


...ก็จะไมฝาฝนตอพระโอวาทของพระองคหรือแมจะอยูทามกลางวงลอมของคมดาบก็ตาม

...หรือแมรางกาย จะถูกหอหุมดวยตาขาย เหล็กสุดแสนเจ็บปวด ก็จะไมผิดตอคำสอนแหง องคพระศาสดา

��.indd 102��.indd 102 8/7/2552 16:06:198/7/2552 16:06:19


...ก็จะไมฝาฝนพระโอวาทอีกตลอดไป

...หรือแมจะถูกมีดสับรางเปนชิ้น ๆ เปน เวลาหมื่นกัป

��.indd 103��.indd 103 8/7/2552 16:06:208/7/2552 16:06:20


พระอานนทกราบทูลถามวา ขาแตพระองค ผูเจริญ พระสูตรนี้มีชื่อเรียกวาอะไร?

พระพุทธองคตรัสวา พระสูตรนี้ชื่อวา “พระคุณพอแมยากทดแทน” ขอใหทุกทานนำ ไปปฏิบัติใหจงดี

��.indd 104��.indd 104 8/7/2552 16:06:218/7/2552 16:06:21


ทุกคนตางตัดสินใจแนวแน วาจะปฏิบัติตน เปนลูกกตัญูอยางถึงที่สุด จากนั้นตางกราบ ลาจากไป

พระอานนท และเหลาสาวกทั้งหลาย เมื่อ ไดฟงพระโอวาทของพระพุทธองค ตางบังเกิด ความรูแจง ปติยินดีเปนลนพน

��.indd 105��.indd 105 8/7/2552 16:06:228/7/2552 16:06:22


คำอุทิศเอวี้ยนอี่ ฉือกงเตอ จวงเอวี๋ยนฝอจิ้งถู ซั่งเปา ซื่อฉงเอิน เซี่ยจี่ ซันถูขู ยั่วโหยว เจี้ยนเหวินเจอ สีฟาผูถีซิน จิ้นฉื่อ อี๊เปาเซิน ฉงเซิง จี๊เลอกั๋ว

��.indd 106��.indd 106 8/7/2552 16:06:238/7/2552 16:06:23


พอแม แกเฒา

พอแมก็แกเฒา จำจากเจาไมอยูนานจะพบจะพองพาน เพียงเสี้ยววารของวันวานใจจริงไมอยากพราก เพราะยังอยากเห็นลูกหลานแตชีพมิทนนาน ยอมราวรานสลายไปขอเถิดถาสงสาร อยากลาวขานใหซ้ำใจคนแกชะแรวัย ผิดเผลอไผลเปนแนนอนไมรักก็ไมวา เพียงเมตตาชวยอาทรใหกินและใหนอน คลายทุกขผอนพอสุขใจเมื่อยามเจาโกรธขึ้ง ใหนึกถึงเมื่อเยาววัยรองไหยามปวยไข ไดใครเลาเฝาปลอบปรนเฝาเลี้ยงจนเติบใหญ แมเหนื่อยกายก็ยอมทนหวังเพียงจะไดยล เติบโตจนสงางามขอโทษถาทำผิด ขอใหคิดทุกทุกยามใจแทมีแตความ หวังติดตามชวยอวยชัยตนไมที่ใกลฝง มีหรือหวังอยูนานไดวันหนึ่งคงลมไป ทิ้งฝงไวใหวังเวง

อ.สุนทรเกตุ

��.indd 107��.indd 107 8/7/2552 16:06:248/7/2552 16:06:24


ภาพแหงความกตัญู

��.indd 108��.indd 108 8/7/2552 16:06:248/7/2552 16:06:24

ภาพแหงความกตัญู 109

1.กตัญูสะทานฟาหยีซุน แซเหยา กำพราแมแตเด็ก บิดาชื่อ

กูโสว แมเลี้ยงกับลูกมีจิตใจคับแคบหยาบชาเห็น แกตัว แมวาซุนจะถูกแมเลี้ยงกับลูกวางแผนเผา ทั้งเปนและกลบฝงในบอน้ำแตก็รอดมาไดทั้งสอง ครั้ง โดยซุนมิไดถือโทษโกรธเคืองแมแตนอย

ซุนทำนาอยูที่เชิงเขาลิซัน มีชางมาชวยไถนา และมีฝูงนกมาชวยกำจัดวัชพืชอยางนาอัศจรรย ความกตัญูกตเวทีของซุน เมื่อพระเจาตี้เหยา ทรงทราบ จึงสงพระโอรสเกาองค ไปชวยซุนทำนา และยกพระธิดาสององคใหเปนภริยาของซุน

เมื่อพระเจาตี้เหยาทรงชรามากแลว ไดมอบ ราชบัลลังกแกซุน ทรงพระนามวา พระเจาซุนตี้

��.indd 109��.indd 109 8/7/2552 16:06:348/7/2552 16:06:34


2.ฮั่นเหวินตี้ชิมโอสถสมัยราชวงศฮ่ัน ฮั่นเหวินตี้ไดขึ้นครองราชย

สืบตอจากพระเจาฮ่ันโกโจ ปฐมกษัตริยแหง ราชวงศฮ่ัน พระเจาเหวินตี้ เปนผูมีความกตัญู เปนเลิศ ทุกเชาค่ำพระองคจะตองเสด็จไปเยี่ยม ถามทุกขสุขของพระมารดา

ครั้งหนึ่งพระมารดาเกิดลมปวยลง พระเจา เหวินตี้กระวนกระวายพระทัยมาก ทุกวันนอก จากการบริหารราชการแผนดินแลว พระองคไม กลาหางกายพระมารดาแมแตกาวเดียว นอกจาก นี้โอสถที่พระมารดาเสวยทุกชาม พระเจาเหวินตี้ จะตองลองชิมดูดวยพระองคเองกอนทุกครั้ง วา จะรอนไป ขมไป หรือยาแรงไปหรือไม แลวพระ องคจึงคอยปอนพระมารดา พระมารดาปวยอยู 3 ป ที่สุดก็คอย ๆ หายเปนปกติ

��.indd 110��.indd 110 8/7/2552 16:06:398/7/2552 16:06:39


3.กัดนิ้วเรียกบุตรสมัยราชวงศโจว เจิงเซินเปนศิษยในสำนัก

ขงจื๊อเปนผูมีความกตัญูตอผูบังเกิดเกลายิ่ง วันหนึ่งขณะที่เขากำลังตัดฟนอยูในปา มี

แขกคนหนึ่งมาเยือนที่บาน เนื่องจากเจิงเซิน ไมอยู อีกทั้งไมมีเงินจะซื้ออาหารมาตอนรับแขกตามธรรมเนียม มารดารอนใจที่รอแลวรอเลา บุตรก็ยังไมกลับมา ที่สุดนางเกิดความคิดขึ้นวา สายเลือดของแมกับลูกนั้น มีความสัมพันธตอกัน จึงใชฟนกัดนิ้วของตนเองจนแตก ในบัดดลนั้นเอง เจิงเซินกำลังตัดฟนอยูในปา ก็รูสึกเจ็บเสียวใน อก เขาสังหรณใจวา ทางบานคงเกิดเหตุอะไรขึ้น จึงรีบแบกฟนกลับบานทันที

��.indd 111��.indd 111 8/7/2552 16:06:438/7/2552 16:06:43


4.แมเลี้ยง ลูกเลี้ยงสมัยราชวงศโจว จื่อเชียนกำพรามารดาแต

เด็กบิดามีภรรยาใหม มีบุตรดวยกัน 2 คน แมเลี้ยง เกลียดชังจื่อเชียนมาก มักหาเรื่องดุดาเฆี่ยนตีอยู เสมอ

วันหนึ่งในฤดูหนาว บิดาใชใหจื่อเชียนเข็นรถ มาออกไปขางนอกเพื่อจะไปธุระ ขณะที่จื่อเชียน กำลังเข็นรถมา เชือกบังเหียนที่บังคับมาหลุดจาก มือ เมื่อบิดาตรวจดูเสื้อผาของจื่อเชียน ก็รูวาเสื้อ กันหนาวของบุตรภายในบุดวยนุนเทียม ครั้นไป ตรวจดูเสื้อผาของลูกอีกสอง คนปรากฎวาภายใน บุดวยนุนอยางดี บิดาโมโหสุดขีด คิดจะขับไลนาง ไปจากบาน จื่อเชียนรีบคุกเขาพูดวา “พออยาไล แมไปนะครับ ถาแมอยูผมหนาวคนเดียวเทานั้น ถาแมไปเราสามคนตองลำบากไรคนดูแล” นาง ไดฟงคำของลูกเลี้ยง รูสึกตื้นตันใจมาก ไดสำนึก ผิดตั้งแตนั้นมา นางก็รักเอ็นดูจื่อเชียนเสมอบุตร ของตน

��.indd 112��.indd 112 8/7/2552 16:06:468/7/2552 16:06:46


5.แบกขาวไกลรอยลี้สมัยราชวงศโจว จื่อลูเปนศิษยคนหนึ่งในสำ

นกัขงจื๊อ ครอบครัวของเขายากจนมาก ตองไปเกบ็ผักปามากินประทังชีวิต เพื่อเลี้ยงดูผูบังเกิดเกลา เขาตองไปรับจางทำงานไกลบาน ครั้นไดเงินมาก็ จะซื้อขาวสาร แลวแบกกลับบานเปนระยะทาง ไกลนับรอยลี้เปนประจำ

เมื่อบิดามารดาเสียชีวิตแลว จือ่ลูเดินทางลง ใตไปรับราชการที่แควนฉู จนไดเปนขุนนางผูใหญ แมวาบัดนี้ ชีวิตความเปนอยูของเขาจะสมบูรณ พูนสุข แตจิตใจเขาก็ยังคงรำลึกถึงพอแมอยูเสมอ เขามักจะรำพึงรำพันวา “แมวาบัดนี้เราจะม่ังมี ศรีสุข แตเมื่อพอแมไมอยูแลว การอยูดีกินดีจะมี ความหมายอะไร ยังคิดอยากจะเหมือนเชนแต กอนที่กินผักปา และแบกขาวไกลรอยลี้เพื่อเลี้ยง ดูพอแม เสียดายที่วันเวลาเหลานี้ไมสามารถหวน กลับมาอีกแลว”

��.indd 113��.indd 113 8/7/2552 16:06:498/7/2552 16:06:49


6.ความกตัญูของคนแกสมัยราชวงศโจว เหลาไหลจื่อเปนคน

กตัญูตอผูบังเกิดเกลาอยางยิ่ง เขาอายุ 70 ป แลว พอแมยังแข็งแรงดี เขารูวาพอแมอายุมาก แลว ดังนั้นจึงเลือกสรรแตอาหารดี ๆ ที่ทาน ชอบมาเลี้ยงดู

และเพื่อใหพอแมสำราญบันเทิงใจ บาง ครั้งเขาจะสวมเสื้อผาหลากสี แลวรองรำทำ เพลงดังเชนเด็ก ๆ หรือทำเปนเด็ก เลนหาบน้ำ แสรงลื่นหกลม แลวทำเสียงรองไหเหมือนเด็ก นอย หรือออดออนออเซาะเหมือนครั้งยังเด็ก ทำใหพอแมเกิดอารมณขำขันสำราญใจ

��.indd 114��.indd 114 8/7/2552 16:06:518/7/2552 16:06:51


7.รีดนมกวางสมยัราชวงศโจว ถนัจื่อเปนผูมีความกตญั ู

เปนเลิศบิดามารดามีอายุมากแลว และเปนโรค ตาทั้งคู มีคนบอกวาน้ำนมกวางสามารถรักษาได จึงอยากจะกินน้ำนมกวาง ถันจื่อจึงไปหาซื้อหนัง กวางมาคลุมตัว แลวบุกเขาไปในปา แทรกตัว ปะปนอยูในฝูงกวางโดยกวางไมสงสัย เขาจึงรีด น้ำนมใสกา

ขณะที่เขากำลังนำนมกวางกลับบาน มีนาย พรานมาพบเขา เขาเกือบจะถูกนายพรานยิงตาย ดวยลูกธนู เพราะเขาใจผิดคิดวาเปนกวาง เมื่อถัน จื่อเลาสาเหตุที่ตองปลอมเปนกวางใหทราบ นาย พรานยกยองชมเชย ในความกตัญูของเขามาก เมื่อบิดามารดาไดดื่มน้ำนมกวาง โรคตาก็หาย วันหายคืนจนเปนปกติ

��.indd 115��.indd 115 8/7/2552 16:06:558/7/2552 16:06:55


8.ขายตนทำศพพอสมัยราชวงศฮ่ัน ตงหยงเปนลูกกตัญูที่

ยากจนเข็ญใจ เมื่อบิดาถึงแกกรรม เขาไมมีเงินซื้อ โลงทำศพพอ จึงไปขายตนใหเถาแกคนหนึ่ง โดย อาสาทำงานใชหนี้ ครั้นไดเงินมาและจัดการฝง ศพบิดาเรียบรอยแลว จึงไปบานเถาแกเพือ่ ทำงาน ระหวางทาง ณ ใตตนจามจุรี ไดพบหญิงสาว กิริยาทาทางสงางามคนหนึ่ง เธอบอกวายินดีแตง เปนสามีภรรยากับเขา ซึ่งตงหยงก็ยินดีรับเธอไว แลวทั้งสองก็ไปที่บานเถาแกเพื่อทำงานใชหนี้

เถาแกสั่งเขาวา “เธอตองทอผาแพรใหครบ 300 พับ เปนคาไถตัวถึงจะอนุญาตใหกลับบาน ได” ตงหยงไดภรรยาชวยเพียงแคหนึ่งเดือน ผา แพร 300 พับ กท็อเสร็จอยางนาอัศจรรย เมื่อ ทำงานใชหนี้ไถตัวแลว ทั้งคูก็อำลากลับบาน ครั้นถึงตนจามจุรีที่ทั้งสองพบกันครั้งแรก ภรรยา ของตงหยงก็อำลาแลวหายลับไป กลาวกันวาเธอเปนนางฟาที่มาชวยลูกกตัญูทำงานไถตัว

��.indd 116��.indd 116 8/7/2552 16:06:588/7/2552 16:06:58


9.แบกมารดาหนีภัยสมัยราชวงศฮ่ัน เจียงเกอเปนลูกกตัญูที่

กำพราพอแตเด็ก อยูกับมารดาผูชราเพียงสองคน ตอนนั้นบานเมืองเกิดความไมสงบ โจรผูราย ชุกชุม เขาจึงแบกมารดาไวบนหลังหนีภัยไปอยู ตำบลอื่น ระหวางทางเกิดเจอกับพวกโจร ๆ จะ จับเขาไปเปนพวก เจียงเกอออนวอนหัวหนาโจร วา “ไดโปรดเถิดผมยังมีแมที่ตองเลี้ยงดู หากผม ไปกับพวกทาน แมผมก็จะไมมีใครดูแล”

หัวหนาโจรเห็นเขามีความกตัญูเชนนี้ เกิดความประทับใจ จึงปลอยแมลูกไป เขาหนีภัย ไปอยูในตำบลหนึ่ง ยากจนเข็ญใจมากไมมีเสื้อ ไมมีรองเทา ทุกวันตองไปรับจางเขาทำงาน เมื่อ ไดเงินก็นำมาบำรุงเลี้ยงมารดา แมวาตนเองจะ ไมมีเสื้อและรองเทาใส แตสิ่งของที่มารดาจำเปน ตองกินตองใชทุกวัน เขาจะซื้อหามาไมใหขาด จะเห็นไดวาคนจนก็สามารถแสดงความกตัญูได

��.indd 117��.indd 117 8/7/2552 16:07:058/7/2552 16:07:05


10.พัดที่นอนใหบิดาสมัยราชวงศฮ่ัน หวงเซียงเปนชื่อของลูก

กตัญูคนหนึ่ง ขณะนั้นมีอายุ 9 ขวบ ตั้งแต มารดาเสียชีวิต เขาเฝาแตคร่ำครวญคิดถึงอาลัย อยูทุกวันคืน หวงเซียงตั้งอกตั้งใจทำงานดวย ความขยันขันแข็ง คอยปรนนิบัติรับใชบิดาอยางดีที่สุดตามหนาที่ของลูกที่ดี

ในหนารอนยามอากาศรอนอบอาว กอนที่ บิดาจะเขานอน เขาจะใชพัดโบกวีที่นอนของบิดา ใหเย็นเสียกอน แลวจึงเชิญบิดาขึ้นนอน เขาปฏิบัติ เชนนี้เรื่อยมาอยางไมเคยเบื่อหนาย

กิตติศัพทความกตัญูของเขา เลื่องลือไป ไกลจนทราบถึงเจาเมืองหลิวหู ทานจึงขอใหทางราชสำนักประกาศเกียรติคุณ ในความกตัญูกต เวทีของหวงเซียง จนเปนที่ทราบกันตราบทุกวันนี้

��.indd 118��.indd 118 8/7/2552 16:07:108/7/2552 16:07:10


11.ปลาไนจากน้ำพุสมัยราชวงศฮ่ัน เจียงซือเปนผูกตัญูตอ

มารดายิ่งภรรยาชื่อนางผัง มีความกตัญูตอ แมผัวยิ่งกวาเจียงซือเสียอีก มารดาชอบดื่มน้ำ ที่มาจากแมน้ำ นางผังไมกลัวตอความยากลำ บาก อุตสาหไปหาบน้ำจากแมน้ำซึ่งอยูไกลบานมาใหแมสามีดื่มและใชทุกวัน มารดาชอบกินเนื้อปลาที่หั่นเปนชิ้น ๆ สองสามีภรรยาก็ไปหาปลา มาปรุงใหมารดากินทุกวัน ทั้งยังไปเชิญแมเฒา บานใกลเคียงมารวมกินเปนเพื่อนมารดา เพื่อเปน การเจริญอาหารอีกดวย

อยูมาวันหนึ่ง ที่ขางบานไดเกิดมีแองน้ำพุ ซึ่ง มีกลิ่นและรสเหมือนน้ำจากแมน้ำ และมีปลาไน คูหนึ่งปรากฎขึ้นมาทุกวัน จากนั้นเปนตนมา สอง สามีภรรยาก็ใชน้ำ และปลาจากแองน้ำพุ มาปรุง อาหารใหมารดาบริโภคเปนประจำ

��.indd 119��.indd 119 8/7/2552 16:07:138/7/2552 16:07:13


12.แกะสลักรูปพอแมสมัยราชวงศฮ่ัน ชายหนุมคนหนึ่งชื่อติงหลัน

พอแมตายตั้งแตเขายังเด็ก จึงไมมีโอกาสปรน นิบัติเลี้ยงดูทดแทนพระคุณ เขาเฝาแตระลึกถึง พระคุณของทานทุกวันคืน จึงแกะสลักรูปบิดา มารดา ขึ้นประดิษฐานบนแทนบูชาไวกราบไหว แทนตัว ทุกเชาค่ำจะจัดอาหารเซนไหวปรนนิบัติ ดูแลเสมือนทานทั้งสองยังมีชีวิตอยู เมื่อนานวัน เขาภรรยาของเขาเกิดรำคาญ และเบื่อหนาย จึง เอาเข็มแทงเลนที่นิ้วของรูปสลัก ทันใดนั้นก็มี เลือดไหลออกมา เมื่อติงหลันกลับมาเห็นรูป สลักมีน้ำตาไหล เกิดความสงสัย จึงสอบถาม สาเหตุ ครั้นทราบวาภรรยาใชเข็มแทงนิ้วรูปพอ แมจึงหยาขาดจากภรรยา

��.indd 120��.indd 120 8/7/2552 16:07:168/7/2552 16:07:16


13.ฝงลูกเพื่อแมสมัยราชวงศฮ่ัน ชายคนหนึ่งมีนามวากัวจี้

เปนคนยากจน มีลูกชายอายุเพียง 3 ขวบ มารดา ของกัวจี้รักเอ็นดูหลานชายคนนี้มาก จึงมักจะเอา อาหารที่นางกินแบงใหหลานชายกินเสมอ กัวจี้ เห็นแลวเกิดความละอายใจ จึงบอกภรรยาวา บานเรายากจนอยางนี้ อาหารที่บำรุงเลี้ยงมารดา ความจริงก็ไมคอยพออยูแลว ยังถูกแบงสวนหนึ่งใหลูกของเราทุกวัน เราควรเอาลูกไปฝงเสียเถิด แมจะไดกินอาหารอิ่มทอง ลูกนั้นอาจมีใหมได แตแมไมอาจมีใหมไดอีก

เมียเขาแมจะรักลูกมาก แตก็เห็นความ กตัญูสำคัญกวาจึงยอมตกลงดวย ขณะที่กัวจี้ ใชจอบขุดพื้นดินลึก 3 ฟุต ก็พบทองแทงจำนวน มาก มีอักขระจารึกไววา “ฟาประทานแกลูก กตัญูหามหลวงยึด หามราษฎรชิง”

��.indd 121��.indd 121 8/7/2552 16:07:208/7/2552 16:07:20


14.สูเสือชวยพอสมัยราชวงศจิ้น มีเด็กหญิงอายุ 14 ขวบ คน

หนึ่งชื่อหยางเซียง วันหนึ่งขณะที่นางติดตามบิดา ไปที่ไร ทันใดนั้นมีเสือตัวหนึ่งกระโจนออกมา คาบบิดาของนางไป ตอนนั้นในมือของหยางเซียง ไมมีอาวุธอะไร แตดวยแรงกตัญูบวกกับความกลาหาญ นางจึงกระโดดขึ้นขี่บนหลังเสืออยาง ไมคำนึงถึงชีวิตของตนเอง โดยใชมือนอยทั้งสอง บีบรัดคอเสือไวแนนแลวใชกำปนตอยไปที่หัวเสือ อยางสุดแรง เสือตกใจก็ปลอยบิดาแลววิ่งหนี หายไป บิดาของหยางเซียงจึงรอดจากถูกเสือกินอยางหวุดหวิด

��.indd 122��.indd 122 8/7/2552 16:07:248/7/2552 16:07:24


15.เก็บผลหมอนเลี้ยงมารดาสมัยราชวงศฮ่ัน ไชซุนกำพราพอแตเด็ก เขา

ปรนนิบัติดูแลมารดาดวยความกตัญูยิ่ง ตอนนั้นบานเมืองเกิดจลาจลทั้งเกิดภัยแลง ขาวยาก หมากแพง ไดแตไปเก็บผลหมอนมากิน ประทัง ชีวิต เวลาที่ไชซุนไปเก็บผลหมอน จะตองนำตะ กราสองใบไปดวย ใบหนึ่งใสผลหมอนสีดำ ใบ หนึ่งใสผลหมอนสีแดง

บังเอิญพวกโจรคิ้วแดงมาพบเขา หัวหนา โจรเห็นแปลกนักจึงถามวา “ทำไมผลหมอนเหลา นี้จึงตองแยกตะกรา” เด็กหนุมตอบวา “ผลหมอน สีดำมีรสหวานจะเอาไปใหแมกิน ผลหมอนสีแดง มีรสเปรี้ยวจะเอาไวกินเอง” หัวหนาโจรไดฟงเกิด ความสงสารที่ยากจนเชนนี้ ยังมีความกตัญูจึง สั่งลูกนองใหนำขาวสาร 3 กระสอบกับเนื้อโค 1 ขามามอบใหไปเลี้ยงมารดา

��.indd 123��.indd 123 8/7/2552 16:07:278/7/2552 16:07:27


16.ลักสมไปฝากมารดาสมัยราชวงศฮ่ัน ลกเจกอายุเพียง 6 ขวบ

ไดไปเยี่ยมคำนับอวนสุด เจาเมืองจิ่วเจียง เจาบาน จัดสมจำนวนมากมาเลี้ยงรับรองแขกตามธรรม เนียม เมื่อลกเจกกินแลวก็คิดถึงมารดา จึงหยิบ สมสองผลใสไวในแขนเสื้อ

ครั้นไดเวลากลบับาน ขณะทีท่ำคารวะอำลา บังเอิญสมที่ซอนไวหลนลงพื้นอวนสุดเห็นแลวก็พูดสัพยอกวา “ลกเจกเอย เจามาเปนแขกผูเยาว ไฉนจึงแอบซุกสมของเจาบาน ไมกลัวคนเขาจะ หัวเราะเยาะวาลักสมหรือ” เด็กนอยคุกเขาคำนับ แลวกลาววา “แมผมชอบทานสมที่สุด จึงตั้งใจจะ เอาไปฝาก เมื่อแมไดทานก็นับวาทานไดเลี้ยงแขกเพิ่มขึ้นอีกคนหนึ่ง” อวนสุดไดฟงดังนั้นก็ชมเชยวา เด็กอายุเพียงเทานี้ ยังรูจักกตัญูตอมารดาหา ยากยิ่งนัก แลวก็สั่งใหคนรับใชเอาสมกระเชา หนึ่งเดินตามไปสงเด็กตัวนอย แตมีความกตัญู เปนเลิศผูนี้

��.indd 124��.indd 124 8/7/2552 16:07:318/7/2552 16:07:31


17.กลัวเสียงฟารองสมัยสามกก หวังเปาเปนผูมีความกตัญญ

ยิ่ง มารดาของเขาขณะยังมีชีวิตอยูเปนคนกลัว เสียงฟารองฟาผา หวังเปาจะรีบไปอยูขางกาย มารดาเพื่อใหนางคลายความหวาดกลัว

เมื่อมารดาถึงแกกรรมแลว ศพไดฝงอยู ในปาชาอันเงียบสงัด ยามใดฝนฟาคะนองมีเสียง ฟารองฟาผา เขาจะวิ่งฝาลมฝนไปยังฮวงซุยที่ฝง ศพมารดา แลวร่ำรองวา “ลูกมาอยูเปนเพื่อน แมแลว แมอยากลัวเลย” แมมารดาของเขาจะ จากโลกนี้ไปแลว แตความกตัญูของเขาก็มิได เสื่อมคลาย

��.indd 125��.indd 125 8/7/2552 16:07:348/7/2552 16:07:34


18.หนอไมขึ้นผิดฤดูสมัยสามกก เมิ่งจงกำพราบิดาตั้งแตเด็ก

อยูกับมารดาผูชรา และกำลังปวยหนัก วันหนึ่ง มารดากระหาย ใครจะกินหนอไม เมิ่งจงรีบ ไปเสาะหาในปาไผ แตพยายามหาเทาไหร ก็หา ไมไดเพราะเปนฤดูหนาว เมื่อจนปญญาก็โผเขา กอดกอไผร่ำไหอยางนาเวทนา ดวยอานุภาพแหง ความกตัญูของเขา ฟาดินดลบันดาลใหหนอไม ผุดขึ้นเหนือพื้นมากมายอยางนาอัศจรรย เขา ดีใจมาก ขอบคุณฟาดิน แลวรีบขุดเอาไปปรุงอาหารใหมารดากิน จากนั้นมาอาการปวยของนางก็หายวันหายคืนจนเปนปกติ

��.indd 126��.indd 126 8/7/2552 16:07:418/7/2552 16:07:41


19.จับปลาในบึงน้ำแข็งสมัยราชวงศจิ้น หวังเสียงกำพรามารดา

แตเด็ก นางจูมารดาเลี้ยงเกลียดชังลูกเลี้ยงมาก มักหาเรื่องฟองสามีวาบุตรเลี้ยงอกตัญูตาง ๆ ทำใหบิดาพลอยเกลียดหวังเสียงไปดวย แตหวัง เสียงยังคงกตัญูตอพอแมไมเสื่อมคลาย มารดา เลี้ยงชอบกินปลาสดที่สุด แตตอนนั้นเปนฤดู หนาวหิมะตกหนัก น้ำในแมน้ำคลองบึงจับตัวเปน น้ำแข็งไมอาจจะหาปลาสดได

หวังเสียงไดความคิดอยางหนึ่ง จึงไปที่บึง น้ำแข็งแลวเปลื้องเสื้อผาออก นอนนาบกายลงบน พื้นใหไออุนในรางเผาลนน้ำแข็ง ครูตอมาน้ำแข็งก็แตกแยกออกเปนรอง มีปลาไนสองตัวกระโดด ขึ้นมา เขาดีใจมาก รีบนำปลาไปปรุงอาหารให มารดาเลี้ยงกิน

��.indd 127��.indd 127 8/7/2552 16:07:468/7/2552 16:07:46


20.ลอยุงใหกัดตัวเองสมัยราชวงศจิ้น อูเมิ่งอายุเพียง 8 ขวบก็รู

จักกตัญูตอผูบังเกิดเกลา เนื่องจากทางบาน ยากจนมาก จึงไมมีเงินซื้อมุงมากางที่นอน ใน ฤดูรอนยุงชุมมาก ตอนกลางคืนอูเมิ่งจะนอน เปลือยกาย ลอใหยุงกัดไมยอมปดไล ปลอยใหมันกัดกินเลือดของเขาจนอิ่ม เพื่อจะไดไมไปกัดบิดา อูเมิ่งอายุเพียงแคนี้ ก็ยังรูจักรักผูบังเกิดเกลาถึง ปานนี้ นับวาเปนยอดแหงลูกกตัญูโดยแท

��.indd 128��.indd 128 8/7/2552 16:07:498/7/2552 16:07:49


21.ชิมอุจจาระบิดาสมัยราชวงศฉี เกิงเฉียนโหลวสอบเขารับ

ราชการไดที่อำเภอแหงหนึ่ง เขาทำงานไดไมถึง 10 วัน จู ๆ ก็รูสึกใจส่ันเหงื่อไหลโทรมกายโดยไรสาเหตุ สังหรณใจวาทางบานคงเกิดเหตุอะไรขึ้น จึงลาราชการกลับบานเกิด

เมื่อถึงบานก็พบวาบิดาเพิ่งจะปวยได 2 วัน หมอที่มารักษาบอกเขาวา ถาอยากรูวาอาการ ปวยหนักหรือเบา เพียงแคชิมอุจจาระของคน ไขก็จะทราบ หากอุจจาระมีรสขมก็รักษาไมยาก แตถามีรสหวานก็หมดหนทางรักษา เฉียนโหลวมิรอชาเอาอุจจาระของบิดาขึ้นชิมทันที ปรากฎวามี รสหวานทำใหเขาทุกขใจมาก พอตกค่ำเขา อธิษฐานตอเทพเจาเบื้องบน ขอใหบิดาจงหาย ปวย สวนตนเองจะขอตายแทน ดวยอานุภาพแหง ความกตัญูของเขา ไมชาบิดาก็หายเปนปกติ

��.indd 129��.indd 129 8/7/2552 16:07:538/7/2552 16:07:53


22.ใหแมผัวกินนมจากเตาสมัยราชวงศถัง นางจ่ังซุนฮูหยินชรามาก

แลว ฟนรวงหลุดหมดปาก ไมสามารถขบเคี้ยว อาหารได นางถังฮูหยินผูเปนบุตรสะใภตองสละ น้ำนมของนางใหกินทุกวัน กอนใหน้ำนมแมผัว นางจะอาบน้ำชำระรางกายจนสะอาด แตงตัว เรียบรอยเขาไปในหองโถง เลิกเสื้อใหแมผัวดูดกิน น้ำนมจากเตาของนาง

นางจั่งซุนฮูหยินแมจะไมไดกินขาว แตไดกิน น้ำนมทุกวัน เวลาผานไปหลายปนางก็ยังแข็งแรงดี วันหนึ่งนางเกิดปวยหนัก ไดเรียกบุตรหลานทุก คนมาพรอมหนาแลวกลาววา “ยาไมมีอะไรจะ ตอบแทนบุญคุณของลูกสะใภ ขอเพียงใหลูกสะใภ ของลูกหลานทุกคน จงไดมีความกตัญูตอแม ผัวดงัเชนลูกสะใภของยาคนนี้ ยาก็พอใจแลว”

��.indd 130��.indd 130 8/7/2552 16:07:568/7/2552 16:07:56


23.ลาออกราชการเพื่อหามารดาสมัยราชวงศซอง จูโซวชาง ตอนอายุเพียง

7 ขวบ มารดาของเขาชื่อนางหลิว เปนภรรยานอย ของบิดา ภรรยาหลวงริษยานางหลิวมาก จึงขาย นางใหเปนภรรยาชายอื่นไป นับแตนั้นมาแมลูก ตองพรากจากกันเปนเวลาถึง 50 ป กระท่ังถึง รัชกาลของเสินจงฮองเต จูโซวชางแมจะเปนขุน นางชั้นสูงแตในใจเขาหามีความสุขไม ระลึกถึง พระคุณของมารดาที่ใหกำเนิดอยูเสมอ จึงตัดสิน ใจลาออกจากราชการ เพื่อจะไดติดตามสืบหา มารดา

กอนออกเดินทางเขาบอกกับคนในบานวา “เราไปครั้งนี้ หากหามารดาไมพบ ขอสาบานวา จะไมกลับบานอีกจนช่ัวชีวิต” จากนั้นก็ออกเดิน ทางรอนแรมไปถึงเขตถงโจว ก็ไดพบกับแมบัง เกิดเกลาที่จากกัน 50 ป ดวยความบังเอิญ ตอน นั้นนางมีอายุ 70 กวาปแลว

��.indd 131��.indd 131 8/7/2552 16:08:008/7/2552 16:08:00


24.เทถังอุจจาระมารดาสมัยราชวงศซอง หวงถิงเจียนเปนขุนนางผู

ใหญที่มีความกตัญูตอผูบังเกิดเกลายิ่ง แมเขา จะมียศศักดิ์สูงสง เปนที่เคารพนับถือของคน ทั่วไป ก็ไมเคยละเลยการปรนนิบัติดูแลตามหนาที่ของลูกที่ดี โดยปฏิบัติตามโอวาทหรือคำสั่ง ของมารดาอยางเครงครัด ทุกวันเขาจะเทลางถัง อุจจาระของมารดาดวยตนเอง ไมยอมใชบาว ไพรใหทำงานนี้ เพราะถือวาเปนหนาที่ของบุตร ที่พึงปฏิบัติ ไมควรไปใหคนอื่นทำแทน ดังนั้น แมวาเขาจะเปนถึงขุนนางผูใหญ ก็หาไดละเลย หรือขาดตกบกพรองในหนาที่ของบุตร แมแตวัน เดียว

��.indd 132��.indd 132 8/7/2552 16:08:038/7/2552 16:08:03


25.โจวเหวินอองพระเจาโจวเหวินออง ปฐมกษัตริยแหงราช

วงศโจวเดิมชื่อจีชาง ตอนที่ยังไมไดขึ้นครองราชย จีชางเปนผูมีคุณธรรมสูงยิ่ง ทุกวันเขาจะเอาใจใส ดูแลอาหารการกิน และความเปนอยูของบิดามารดาอยางใกลชิด อาหารทุกมื้อของผูบังเกิด เกลา เขาจะตองตรวจดูวาเย็นไปรอนไปหรือเปลา หรือกินมากนอยเทาไร ไมเคยละเลย แมแตวัน เดียว ความกตัญูกตเวทีของเขาปานนี้ ราชวงศ โจวจึงดำรงคงอยูไดยาวนานถึง 800 กวาป (ในภาพจีชางถามคนรับใชวา บิดาของตนซึ่งยังไมตื่นนอนสบายดีหรือเปลา)

��.indd 133��.indd 133 8/7/2552 16:08:068/7/2552 16:08:06


26.เด็กกตัญูสมัยราชวงศฮ่ัน ขณะที่เด็กชายเจาจื้อกำลัง

เรียนหนังสืออยู ไดยินเสียงตอนควายของบิดา ก็ปดหนังสือแลวรองไหสะอึกสะอื้น ครูถามวา รองไหทำไม? เด็กชายตอบวาเมื่อครูนี้คนที่จูงควายผานไปเปนพอผมเองครับ ผมเสียใจที่ยัง เปนเด็กไมสามารถชวยพอทำนา ทำใหทานซึ่งมี อายุมากแลวตองทำงานหนักทุกวัน จึงรองไหดวย ความสงสารครับ ครูไดฟงรูสึกสะทานใจมาก รำพึงรำพันวา เด็กคนนี้มีความกตัญูยิ่งนัก อนาคตตองเจริญแน

จากนั้นจึงเพิ่มความเอาใจใสพร่ำสอนวิชา ความรูโดยไมคิดคาเลาเรียน เมือ่เจาจื้อโตขึ้นสอบ เขารับราชการ เปนนายอำเภอเมืองเหลียวตง ปฏิบัติหนาท่ีดวยความซ่ือสัตยสุจริต และยุติธรรมเปนที่รักใครนับถือของคนท่ัวไป

��.indd 134��.indd 134 8/7/2552 16:08:138/7/2552 16:08:13


27.รองไหเพราะแมตีไมเจ็บสมัยราชวงศฮ่ัน หันโปยีเปนลูกที่กตัญู

มาก วันหนึ่งไดทำความผิด จึงถูกมารดาเฆี่ยน สั่งสอน เขารองไหสะอึกสะอื้น มารดาเห็นดังนั้น ก็ถามวา แตกอนแมเฆี่ยนเจาไมเคยรองไห ทำไม วันนี้จึงรองไห? โปยีตอบวาที่ผมรองไหเพราะ แตกอนแมเฆี่ยนผมรูสึกเจ็บมาก ผมกลับดีใจ เพราะแสดงวาแมมีสุขภาพแข็งแรง แตวันนี้แม เฆี่ยนผมไมคอยเจ็บ แสดงวาแมแกแลว เริ่มจะ หมดกำลังวังชา ผมจึงรองไหดวยความเสียใจ

��.indd 135��.indd 135 8/7/2552 16:08:178/7/2552 16:08:17


28.โจรไมปลนลูกกตัญูสมัยราชวงศฮ่ัน เจาจือมีความกตัญูเปน

เลิศ คืนวันหนึ่งมีโจรมาปลนบาน เจาจือเกรงวา มารดาจะตกใจกลัว จึงเปดประตูออกมาขอรอง พวกโจรวา “แมผมแกแลว ทั้งกำลังปวยอยู ได โปรดอยาทำใหทานตกใจเลย พวกทานตองการ ทรัพยสินสิ่งใด ก็เชิญขนเอาไปตามสบายเถิด”

หัวหนาโจรประทับใจในความกตัญูของ เขา จึงบอกกับพวกลูกนองวา “เจาบานคนนี้เปน ลูกกตัญูเปนคนดี พวกเราอยาไปทำอะไรเขา เลย มิเชนนั้นฟาดินตองลงโทษเราแน” วาแลว พวกโจรก็พากันหนีไป ตั้งแตนั้นมาผูคนในละแวกนั้นก็อยูกันอยางสงบสุข ทุกคนตางนิยมชมชื่นในความกตัญูของเจาจือ

��.indd 136��.indd 136 8/7/2552 16:08:218/7/2552 16:08:21


29.สะใภกตัญูสมัยราชวงศฮ่ัน หลี่เสี้ยวฟูแตงงานเมื่ออายุ

16 ป ยังไมมีลูก สามีไปคาขายยังตางแดน กอน ออกเดินทางไดกลาวกับนางวา ครอบครัวเรา ยากจนจึงจำตองไปคาขายยังแดนไกล ภายหนา ถาร่ำรวยกลับมาก็ดี หากไมไดกลับมาเจาจะยอม รับภาระเลี้ยงดูแมขามั้ย? นางรับปากโดยไมลัง เลสามีนางดีใจมาก ไดถามย้ำแลวย้ำอีกจนแนใจ แลวจึงอำลาจากไป

ตั้งแตนั้นมา สามีนางก็ไมไดกลับมาอีกเลย ทุกวันนางตองทอผาจนมืดค่ำ เพื่อหาเงินมาเลี้ยง ดแูมสาม ีพอแมของนาง เหน็วา ลกูสาวอายยุงันอย จะใหนางแตงงานใหม นางกลาววา กอนสามีจะ ไปไดส่ังใหเลี้ยงดูแมเขา ซึ่งก็ไดรับปากแลว หาก ฉันเสียสัจจะจะสูหนาฟาดิน และสามีไดอยางไร นางร่ำไหจะฆาตัวตาย พอแมนางจึงเลิกราไมกลา บังคับอีก เมื่อทางราชสำนักทราบเรื่องนี้ไดพระ ราชทานทอง 200 ตำลึง และปายสะใภกตัญู แกนาง

��.indd 137��.indd 137 8/7/2552 16:08:258/7/2552 16:08:25


30.ไมยอมหางบิดาสมัยราชวงศฮ่ัน ซิเปาเปนเด็กซื่อสัตย

กตัญู บิดาไดภรรยาใหม เลยเกลียดซังซิเปา จะขับไลออกจากบาน เด็กชายไดแตรองไหสะอึก สะอื้น ไมยอมทอดทิ้งบิดา เมื่อถูกเฆี่ยนตีหนักเขา จึงจำตองไปปลูกกระทอมที่นอกบาน เปนที่อยู อาศัย แตทุกวันยังคงเขาไปในบานปดกวาดทำ ความสะอาด บิดาโมโหมากขับไลไมใหเขาบาน อีก จึงไมกลาเขาไปในบาน แตไมไปไหนไกล หนึ่ง ปตอมาบิดาและมารดาเลี้ยงสำนึกได เกิดความ ละอายใจแกตน จึงใหซิเปากลับมาอยูในบานดัง เดิม

เมื่อบิดาและมารดาเลี้ยงสิ้นชีวิตแลว นองๆ ตองการแบงสมบัติ และแยกกันอยู ซิเปาไมอาจ หามปรามจึงตองทำตาม ไมวาไรนาหรือทรัพย สินแลวแตนอง ๆ จะเอา ชีวิตบั้นปลายนอง ๆ และลูกหลานตางลำบากยากจน มีแตซิเปาและ ลูกหลานที่เจริญรุงเรือง

��.indd 138��.indd 138 8/7/2552 16:08:288/7/2552 16:08:28


31.หลี่มิถวายสารสมัยราชวงศจิ้น หลี่มิรับราชการมีหนาที่ดู

แลมาทรงขององคชาย ยาของเขาชรามากแลว เจ็บปวยออด ๆ แอด ๆ เขาจึงถวายสารถึงฮองเต มีใจความสำคัญวา “หมอมฉันกำพราพอแมตั้ง แตอายุ 4 ขวบ ทานยาหลิวสงสารหลานกำพราจึง เมตตา ชุบเลี้ยงตั้งแตอายุ 4 ขวบ ทานยาหลิวสงสารหลานกำพราจึงเมตตาชุบเลี้ยงตั้งแตนั้นมา

บัดนี้ทานยาแกเฒาเจ็บปวยออด ๆ แอด ๆ เหมือนไมใกลฝง ถาหมอมฉันไมมีทานยาก็ไมมีวันนี้ หากทานยาไมมีหมอมฉันก็อยูตอไปไมได ปนี้หมอมฉันอายุ 44 ป ทานยาอายุ 96 ป หมอม ฉันยังมีเวลาสนองพระเดชพระคุณฝาบาทอีกยาว นาน แตวันเวลาที่จะทดแทนพระคุณของทานยา เหลือนอยแลว จึงขอลาราชการกลับบานเกิด เพื่อ ดูแลทานยา ควรมิควรแลวแตจะทรงโปรดเถิด พระเจาคะ” ฮองเตชื่นชมความกตัญูของเขา มาก จึงทรงพระราชทานคนรับใช 2 คนติดตามไป ชวยดูแลยาของเขา

��.indd 139��.indd 139 8/7/2552 16:08:308/7/2552 16:08:30


32.พระอรหันตในบานมีชายคนหนึ่งชื่อหยางผู วันหนึ่งขณะที่เขา

กำลังเดินทางไปเมืองเสฉวน เพื่อหาพระอาจารย อูจี้ ซึ่งเปนพระชื่อดังในสมัยนั้น ระหวางทางได พบหลวงจีนชรารูปหนึ่ง หลวงจีนถามวา “โยม จะไปไหน?” หยางผูตอบวา “ผมจะไปหาพระ อาจารยอูจี้” หลวงจีนบอกวา “ไปหาพระอรหันต ไมดีกวาหรือ” หยางผูถามวา “พระอรหันตอยูที่ ไหน?” หลวงจีนบอกวา “เมื่อโยมกลับถึงบาน ถาเห็นคนคลุมผาหม และใสรองเทากลับขาง นั่น แหละคือ พระอรหันต”

หยางผูไดฟงดังนั้นจึงรีบกลับบาน ตอนที่ เขามาถึงบานเปนเวลามืดค่ำ มารดาของเขาเขา นอนแลว เมื่อไดยินเสียงบุตรรองเรียก นางดีใจ จนใสเสื้อไมทัน ดวยความรีบรอนจึงใชผาหมคลุม ตัว แมแตรองเทาก็ยังใสกลับขาง ออกมาเปด ประตูรับบุตร หยางผูเห็นมารดา ในสภาพเชนนั้น พลันก็รูแจงวาผูบังเกิดเกลาก็คือ พระอรหันตใน บานนั่นเอง

��.indd 140��.indd 140 8/7/2552 16:08:338/7/2552 16:08:33


33.เสือไมกินลูกกตัญูสมัยราชวงศซอง จูไทกำพราบิดาแตเด็ก

เขากตัญูตอมารดาอยางยิ่ง แตครอบครัวยาก จนมาก จึงมักจะไปหาของปามาขาย ไดเงินเล็กๆ นอย ๆ มาบำรุงเลี้ยงมารดา เชาวันหนึ่งจูไทได เขาปาตัดฟน ขณะที่เขากำลังนอนพักเหนื่อยอยู ไดถูกเสือคาบไป เขาตกใจตื่นและรองดวยเสียง อันดังวา “ถาเสือกินผมแลว มารดาไรที่พึ่งจะอยูตอไปไดอยางไร” เสือไดยินเชนนั้นจึงปลอยเขาลงกับพื้น แลววิ่งเขาปาไป คลายกับวามีคนมาขับไล กลาวกันวา ที่เปนเชนนี้เพราะความกตัญูของ เขานั่นเอง

��.indd 141��.indd 141 8/7/2552 16:08:368/7/2552 16:08:36


34.ฝนเห็นมารดาจงสือเคิงกำพราแมตั้งแตอายุสองขวบ เมื่อ

โตขึ้นมักจะถามหามารดา บิดาบอกวาแมเจา ตายไปนานแลว เด็กนอยเสียใจที่ไมเคยเห็นหนา ตามารดาวาเปนอยางไร จึงจุดธูปอธิษฐานขอให ไดฝนเห็นมารดาสักครั้ง

คืนนั้นเขาไดฝนวา มีหญิงคนหนึ่งมาบอกวา สวรรคเบื้องบนเห็นใจในความกตัญูของลูก จึง อนุญาตใหเราสองแมลูกไดพบหนากัน เด็กนอย สือเคิงบอกวา ลูกยินดีอยูที่นี่เพื่อปรนนิบัติแมตลอดไป มารดากลาววาสวรรคไมทอดทิ้งคน กตัญู เมื่อเจามีความกตัญู ก็จงหมั่นทำ ความดีสรางกุศล ภายหนาจะไดอยูดวยกันที่ สวรรค กลาวจบมารดาก็หายไป เมื่อสือเคิงตื่นขึ้นไดเลาใหบิดาฟงถึงหนาตาและเสื้อผาของมารดา ตั้งแตนั้นมา สือเคิงก็ปฏิบัติตามโอวาทของมารดา กตัญูตอบิดา ทำความดีสรางกุศลอยูเสมอ เขาจึงมีอายุยั่งยืน บุตรหลานเจริญรุงเรือง

��.indd 142��.indd 142 8/7/2552 16:08:408/7/2552 16:08:40


35.จดหมายจากเทวดาสมัยราชวงศเหลียง มารดาของเซียวยุย

หมิงปวยเปนอัมพาตอยูหลายป ทุกวันยุยหมิง จะจุดธูปอธิษฐานขอใหมารดาหายปวยเร็ว ๆ โดย ตนเองยินดีขอปวยแทน ขณะนั้นเปนฤดูหนาว อาการปวยของมารดายิ่งทรุดหนัก เขาบนบาน ศาลกลาวดวยน้ำตานองหนา และโขกศีรษะกับ พื้นจนหนาผากแตก

วันหนึ่ง ขณะที่ยุยหมิงออกจากบานไปเสาะ หาหมอ ทันใดก็มีชายคนหนึ่งยื่นจดหมายให พรอมกับบอกวา ภายในมีตำรับยาวิเศษมอบ ใหแกลูกกตัญูไปรักษาแม ยุยหมิงนอมรับจด หมายนั้นเอากลับไปบาน เมื่อเปดออกดูพบผา แพรยาวสามนิ้ว ฮูมีขอความวา “สุริยา จันทรา” จึงเอาฮูนั้นไปเผาเปนขี้เถา แลวเอาน้ำชงใหมารดา ดื่ม อาการปวยของมารดาก็หายเปนปกติ นี้เปน เพราะความกตัญูกตเวที เทพยดา ฟาดินจึงมา ชวยรักษา

��.indd 143��.indd 143 8/7/2552 16:08:448/7/2552 16:08:44


36.ตามกวางไดโสมสมัยราชวงศเหลียง หยวนเซียวซีเปนลูก

กตัญู เขาชอบนั่งฌานสมาธิอยูเสมอ วันหนึ่ง ขณะที่เซียวซีไปฟงธรรมนอกบาน มารดาเกิด ปวยอยางกะทันหัน พวกพี่นองจะไปตาม มารดา บอกวา “เซียวซีมีญาณรูเดี๋ยวเขาก็มาเอง” ขณะ นั้นเซียวซีพลันรูสึกไมสบายใจ จึงรีบกลับบาน อาการปวยของมารดา หมอบอกวาจะตองกิน โสมสดจึงจะหาย เซียวซีขึ้นเขาไปหาทั้งวัน ก็ยัง หาโสมไมได ทันใดเขาเห็นกวางตัวหนึ่ง เดินอยู ขางหนาจึงติดตามไป กวางเดินไปหยุดอยูที่ตน โสมเซียวซี จึงขุดเอาโสมกลับบาน ครั้นมารดา ไดกินโสม แลวก็หายเปนปกติ เมือ่มารดาสิ้นบุญ แลว เซียวซีไดขึ้นเขาบำเพ็ญเพียรจนสำเร็จเปน เซียน

��.indd 144��.indd 144 8/7/2552 16:08:508/7/2552 16:08:50


37.ฮัวมูหลันสมัยราชวงศสุย ฮัวหูมีบุตรสาวคนหนึ่งชื่อ

ฮัวมูหลัน ขณะนั้นมีชนเผาคนเถื่อนมารุกราน ประเทศจีน ทางราชสำนักจึงมีคำส่ังระดมพล ครั้งใหญ โดยใหทุกครอบครัวตองสงผูชายหนึ่ง คนไปเปนทหาร บิดาของมูหลันกำลังปวยอยูไม สามารถไปออกรบได แตก็เกรงวาจะมีความผิด

ขณะที่กำลังคิดไมตกอยูนั้น มูหลันก็แตงตัว เปนผูชาย บอกวายินดีอาสาไปเปนทหารแทน บิดา และไดออกเดินทางไปรวมตอตานขาศึก ศัตรู แตวันนั้นผลปรากฏวาไดรับชัยชนะ สามารถ ขบัไลขาศึกออกไปจากเขตแดน มูหลนัตองอยูชาย แดนปองกนัประเทศเปนเวลา 12 ป มีความดี ความชอบมาก ฮองเตมีรับสั่งใหเขาเฝา พระองค ทรงถามวา ตองการสิ่งใดขอใหบอก จะประทาน ใหทุกอยาง มูหลันไมตองการเปนขุนนางหรือ ยศศักดิ์ใด ๆ ขอเพียงไดกลับบานเกิดก็พอใจแลว ตอนนั้นทางราชการยังไมมีผูใดทราบวา มูหลัน เปนผูหญิงเลย

��.indd 145��.indd 145 8/7/2552 16:08:538/7/2552 16:08:53


38.ไดดีไมลืมบุญคุณสมัยราชวงศซอง ลือหมงเจิ้งสอบไดจอ

หงวน ไดรับพระราชทานตำแหนงขุนนางฝายบุน สมัยที่เขายังตกยากตองอาศัยวัดอยู มีความ มานะพากเพียรทองบนหนังสือ ยามวางก็จะ สวดมนตไหวพระ เพื่อฉุดชวยบิดามารดา ให หลุดพนจากทุคติภูมิ ทางวัดเห็นเขาเปนคนมี ความกตัญูจึงใหที่อยูที่กิน เมื่อเขาไดเปน ขุนนางแลว มักจะแบงเงินเดือนสวนหนึ่งบำรุง วัด เพื่อเปนการตอบแทนบุญคุณ และไดตั้งหอง พระในบาน โดยสวดมนตไหวพระทุกเชาค่ำ บุตรหลานหลายรุนไดเปนขุนนางเชนกัน

��.indd 146��.indd 146 8/7/2552 16:08:568/7/2552 16:08:56


39.ขอใหพอแมอายุยืนสมัยราชวงศหมิง กูติ่งเฉินเปนคนกตัญู

ตั้งแตเด็ก เมื่อโตขึ้นไดเขียนฎีกาแลวเผาแจงให สวรรคเบื้องบนทราบวา ยินดีที่จะลดอายุขัยของ ตนเพื่อใหพอแมมีอายุยืน จะไดทันเห็นตนประสบ ความสำเร็จในชีวิต วันหนึ่งเขาไดฝนวามีนกกระ เรียนบินมาจากทองฟา เมื่อเขาเขาไปใกลก็เห็น ฎีกาของตนมีขอความตอนหนึ่งวา “กูติ่งเฉินขอ ลดอายุขัยของตนเพื่อใหพอแมมีอายุยืน” ตอมา ติ่งเฉินสอบไดจอหงวน ไดเปนขุนนางชั้นสูง พอแม อายุยืนทันเห็นบุตรประสบความสำเร็จในชีวิตสมดังปรารถนา

��.indd 147��.indd 147 8/7/2552 16:09:018/7/2552 16:09:01


40.ครูรองไหสมัยราชวงศหมิง เซียนจือเปนลูกกตัญู

รักการศึกษาเลาเรียน ครอบครัวยากจนทั้งพอ แมก็แกเฒา เขาใชเวลาวางปลูกผักที่ขางบาน เมื่อขายไดเงินก็นำมาบำรุงเลี้ยงบิดามารดา มีเงินเหลือก็นำไปบริจาคแกคนยากไร

ตอมาเขาไดไปเปนครูที่ตางตำบล ซึ่งอยูไกล จากบานสิบลี้ ทุกวันเขาจะตองกลับบานมาดูแล พอแม พอรุงเชาเขาจึงไปสอนหนังสือ พอสอนถึง บทวาดวยพระคุณของพอแม เขาก็จะรองไหสะ อึกสะอื้น ทำใหนักเรียนพลอยน้ำตาซึมไปดวย บุตรชายของเขาชื่อเหวินซีสอบไดจอหงวน บุตร หลานทุกคนลวนแตเจริญกาวหนา

��.indd 148��.indd 148 8/7/2552 16:09:058/7/2552 16:09:05


41.ปศาจกลัวสะใภกตัญูสมัยราชวงศจิ้น หลิงกูเฉินแตงนางเฉียน

เปนภรรยา ครั้งหนึ่งไดเกิดโรคระบาดครั้งใหญ ครอบครัวกูเฉินในบานหกคน ลวนแตติดโรค มีอาการหนัก นอนรอความตายญาติมิตรไมมี ใครกลามาเยี่ยม ตอนนั้นนางเฉียนอยูบานแมซึ่ง อยูไกลมาก เมื่อนางทราบขาวจะรีบกลับบาน แตถูกพอแมหามไว นางเฉียนบอกวา การที่สามี แตงกับลูก ก็เพื่อหวังจะใหดูแลพอแมเขา บัดนี้ พอแมสามีปวยหนัก หากไมกลับไปดูแลก็ไมตาง อะไรกับสัตว ลูกไปครั้งนี้แมจะตองตายก็ยอม แลวนางก็ออกเดินทาง

ขณะที่เดินทางจวนจะถึงบาน ไดยินพวก ปศาจโรคระบาดคุยกันวา สะใภกตัญูคนนี้มี เทวดาคุมครองอยู พวกเราหนีกันเถอะ แลวพวกปศาจก็พากันหนีไปดวยความหวาดกลัว เมื่อสะใภ กตัญูเขาบาน คนที่ปวยก็หายเปนปกติ

��.indd 149��.indd 149 8/7/2552 16:09:098/7/2552 16:09:09


42.ลูกกตัญูไดเปนเทวดาสมัยราชวงศชิง เซียหนิงอันและญาติพี่นอง

ไดทำพิธีประทับทรงลิขิตอัญเชิญเทวดา ในทรง ลิขิตแจงวา “ขาเซียฉงมาแลว” ทุกคนคุกเขา ถามวา ทานเปนปูทวดของพวกเราใชหรือเปลา ในทรงลิขิตตอบวา “ใช” ถามวาเดี๋ยวนี้อยูที่ไหน ตอบวา “เปนเทวดา” เมื่อถามถึงโชคชะตา ทาน ตอบอยางละเอียด สรุปวาการหม่ันทำความดีมีความกตัญูครอบครัวจะเจริญรุงเรือง กอน จากไป ทานไดเขียนบทกลอนมีใจความวา

“จากไปสองรอยป ในบัดนี้กลับมาใหมคนเกาหายหนาไป ไรนาไซรยังเหมือนเดิม” เมื่อคนดูในทำเนียบบรรพบุรุษ จึงทราบวา

ทานเปนคนในสมัยราชวงศหมิง เปนคนใจดีมี ความกตัญู อยูอยางสมถะ ฝกใฝธรรมะ เมื่อ ละสังขารจึงไดเปนเทวดา

��.indd 150��.indd 150 8/7/2552 16:09:128/7/2552 16:09:12


43.รำลึกถึงบิดาเซาซูเฉิน กำพราบิดาตั้งแตอายุ 2 ขวบ

ตอนอายุ 4 ขวบ ขณะกำลังเลนอยูในกลุมเด็ก จูๆ ก็วิ่งกลับบานถามมารดาวา “คนอื่นตาง ก็มีพอ ซื้อขนมใหกิน ทำไมผมจึงไมมีพอซื้อขนมใหกิน บาง?” มารดารองไหตอบวา “พอเจาตายไปนาน แลว จะหาพอที่ไหนเลา”

ซูเฉินเปนลูกกตัญู อยูในโอวาทของแมไม เคยขัดใจมารดาเลย เมื่อโตขึ้นดำรงชีพเปน เกษตรกร สรางฐานะจากความขยันหมั่นเพียร และประหยัดมัธยัสถ มารดาจึงมีความผาสุก ในชีวิต บั้นปลายซูเฉินเปนคนใจดี ถาญาติมิตร หรือเพื่อนบานเดือดรอน เขามักจะสงเคราะห ชวยเหลือ เขาตายเมื่ออายุ 89 ป บุตรหลานลวน แตเจริญรุงเรือง

��.indd 151��.indd 151 8/7/2552 16:09:158/7/2552 16:09:15


44.ลูกกตัญูชวยพอลุหยว ตอนอายุเกาขวบ บานเมืองเกิดกลียุค

บิดาถูกขุนพลหมาจับไดจะนำไปฆา ลุหยวออน วอนใหปลอย โดยตนเองยินดีตายแทนบิดา ขุนพล ชื่นชมที่เด็กอายุเพียงแคนี้ยังรูจักกตัญู จึงยื่นพัดใหอันหนึ่งพรอมกับกลาววา “ถาเจาสามารถอานบทกลอนบนพัดนี้ได ขาก็จะปลอยพอเจา” ลุหยวรับพัดมาแลวอาน มีความวา

“ขอทานออง ถอนทหาร อยาลอมเมืองลูกกตัญู สอบผานจะเขาจวน” นี่เปนกลอน ที่ชาวเมืองซองเขียนถึงทาน

ออง ถาทานขุนพลปลอยพอผมก็คือทานอองแหง ยุค ขุนพลหมารักเอ็นดูเด็กนอยมาก และขอรับ เปนบุตรบุญธรรม สองพอลูกจึงกลับบานโดย ปลอดภัย ลุหยวขยันศึกษาเลาเรียนจนมีความ รูแตกฉาน ตอมาสอบไดจอหงวน ไดเปนขุนนาง ชั้นสูง

��.indd 152��.indd 152 8/7/2552 16:09:218/7/2552 16:09:21


45.ทดแทนพระคุณพอแมหลินเฉิงเมยกำพราพอแมแตเด็ก เขาคิดถึง

พระคุณอันลนฟาของพอแม แตไมทราบจะตอบ แทนอยางไร ไดแตรองไหทุกวัน มีพระกรรม ฐานรูปหนึ่งมาพบเขาไดกลาววา “ลูกกตัญู คิดถึงพอแม รองไหไปก็ไรประโยชน ควรหาวิธี ทดแทนพระคุณถึงจะถูก การทำความดีสงผล ดีตอพอแม เจาควรปลอยสัตว งดฆาสัตว หมั่นทำความดีสรางกุศลอยูเสมอ พอแมเจาจะได สูสุคติภูมิ”

เฉิงเมยไดฟงก็เกิดความรูแจง จึงพยายาม ทำความดีสรางกุศล เวลาทำบุญก็ใสชื่อของ พอแมทุกครั้ง ปฏิบัติเชนนี้อยูหลายป พอแมไดมา เขาฝนบอกวา “สวรรคเบื้องบนชื่นชมในความ กตัญูของลูก ที่พยายามทำความดี บัดนี้พอกับ แมไดขึ้นสวรรคแลว และลูกก็จะมีอายุยืนดวย ลูกจงหมั่นทำความดี ตอไปภายหนาจะไดพบกันที่แดนสุขาวดี” เฉิงเมยสิ้นอายุขัยเมื่ออายุ 96 ป

��.indd 153��.indd 153 8/7/2552 16:09:268/7/2552 16:09:26


46.กระดูกบิดาเตนเตาพีออกบวชตั้งแตอายุเจ็ดขวบ เมื่ออายุ

19 ไดกลับบานเยี่ยมมารดา มารดากลาววา “พอของลูกพลีชีพเพื่อชาติ ไดตายในสมรภูมิ หัวซัน กระดูกตากแดดตากฝน ลูกไปนำกลับ มาฝงไดไหม?” เตาพีไปที่หัวซัน พบโครงกระดูก จำนวนมาก จึงจัดเรียงเปนกอง ๆ แลวสวดมนต ทั้งวัน ทั้งคืน เพื่ออุทิศกุศลใหบิดา และอธิษฐานวา หากในกองกระดูกมีของบิดารวมอยูดวย ก็ขอให กระดูกของพอเคลื่อนไหวใหเห็น สวดมนตอยู สองวัน ทันใดก็เห็นโครงกระดูกกองหนึ่งเคลื่อน ไหว 2-3 ครั้ง เตาพีกราบแลวนำกระดูกบิดากลับ บานไปฝงตามประเพณี

ทุกวันพระเตาพีจะออกบิณฑบาตรมาเลี้ยงดูมารดาจนทานสิ้นอายุขัย จึงขึ้นเขาบำเพ็ญเพียร กระทั่งบรรลุมรรคผล

��.indd 154��.indd 154 8/7/2552 16:09:298/7/2552 16:09:29


47.ขอทานไดเปนเทวดาหยางซันเปนลูกกตัญู เขากับแมอาศัย

อยูในศาลเจาราง เนื่องจากยากจนจึงตองยังชีพดวยการขอทาน ครั้นไดอาหารมาก็จะใหมารดา กินกอน มารดากินเหลือแลวตนถึงจะกลากิน เมื่อมารดาสิ้นบุญ เศรษฐีซุนไดบริจาคโลงและ ชวยจัดการงานศพให

ปตอมาหยางซันไดละสังขารโดยไมไดเจ็บปวยแตอยางใด เศรษฐีซุนก็ตายในวันเดียวกัน โดยยมฑูตนำจิตวิญญาณไปที่ยมโลก เห็นมีคน หามเกี้ยวและมีผูคนคอยตอนรับ คนในเกี้ยว ก็คือหยางซันนั่นเอง โดยมียมบาลมาตอนรับ เศรษฐีซุนไดรองขอใหชวย ลูกกตัญูทำคารวะ แลวกลาวกับยมบาลวา ทานซุนผูนี้เปนผูมี พระคุณของขาพเจา เขาไดบริจาคโลงศพและ ใหความชวยเหลือตาง ๆ ยมบาลกลาววา ความ จริงเขาหมดอายุขัยแลว แตดวยกุศลนี้สามารถ ยืดอายุไดอีก 5 ป สวนทานจะไดเปนเทวดา ทันใด เศรษฐีซุนก็ฟนขึ้นมา จึงไดทราบวา ลูกกตัญู หยางซันตายแลวไดเปนเทวดา สวนตนใหความชวยเหลือลูกกตัญูก็ไดเพิ่มอายุขัย

��.indd 155��.indd 155 8/7/2552 16:09:328/7/2552 16:09:32


48.ลูกกตัญูไดทองหยางอี่เปนขอทาน ที่ปรนนิบัติดูแลมารดา

ดวยความกตัญูยิ่ง ทุกครั้งที่ไดอาหารมา แม จะหิวปานใด ก็จะตองใหมารดากินกอนแลวตน เองถึงจะกิน ยามมารดามีทุกขเขาก็จะรองรำ ทำเพลง เพื่อใหมารดาเกิดความสำราญบันเทิง ใจ ชาวบานรานถิ่นชื่นชมในความกตัญูของเขา ยินดีที่จะรับเขาทำงานดวยเงินเดือนแพง แตเขา ปฏิเสธโดยกลาววา “แมผมยังอยู จะหางไกลแม สักวันไดอยางไร” เมื่อมารดาถึงแกกรรม ชาว บานไดรวมกันบริจาคเงินชวยคาโลงศพ โดย ฝงไวที่ปาชา หยางอี่ไดปลูกกระทอมอยูขาง ๆ เพื่อเปนเพื่อนแม และหมั่นเซนไหวทุกวัน เขาได พบทองคำหนึ่งไห ซึ่งฝงอยูขางหลังหลุมฝงศพ มีอักขระจารึกไววา “ฟาประทานแกลูกกตัญู” นี่คือผลลัพธแหงความกตัญู

��.indd 156��.indd 156 8/7/2552 16:09:358/7/2552 16:09:35


49.แมหายตาบอดเพราะลูกกตัญูมีเด็กหญิงกตัญูคนหนึ่งอายุ 14 ขวบ

มารดาของเธอตาบอด เที่ยวหาหมอรักษาจนท่ัว ก็ยังไมหาย วันหนึ่งเพื่อนบานมีการประทับทรง อัญเชิญเทวดา เธอไปจุดธูปคุกเขาออนวอนขอให ชวยรักษาตาของมารดา เทวดาลงทรงเขียนใน ถาดทรายวา “แมเจาตาบอด จะตองใชนิ้วของลูกเผาจนเปนขี้เถาแลวชงดื่ม ตาถึงจะหาย”

เมื่อเธอกลับถึงบาน ก็จุดตะเกียงแลวเอา นิ้วลนไฟ เธอรองวาเจ็บแลวหดนิ้วกลับ แตเมื่อมา คิดอีกทีวา หากไมยอมอดทนตอความเจ็บปวด แลวมารดาจะหายไดอยางไร เธอจึงพยายามกัด ฟนยื่นนิ้วลนเผาอีกครั้ง และรองสุดเสียงดวย ความเจบ็ปวด มารดาของเธอไดยินเสียงรองอยาง เจ็บปวดของลูกสาว ก็ลืมความตาบอดเบิกตา อยางเต็มที่ พลันก็ลืมตาทั้งสองขางได

��.indd 157��.indd 157 8/7/2552 16:09:378/7/2552 16:09:37


50.บิดาหายปวยเพราะลูกกตัญูซีเมย สาวนอยผูมีความกตัญูเปนเลิศ

บิดาของเธอตองทนทุกขทรมานจากความเจ็บ ปวยมานาน เธอเสียใจที่ไมสามารถแบกรับแทน ได วันหนึ่งมีเพื่อนบานกลุมหนึ่งไดเดินทางไปไหว เจาที่อาจีซัน เธอถามพวกเขาวา “การไหวเจา สามารถรักษาพอไหม?” ตอบวา “มีความจริง ใจยอมมีสนองตอบ” เธอถามวาที่นี่หางจากอา จีซันกี่ลี้ ตอบวา “รอยลี้” ถามวา “1 ลี้ ไกลแคไหน” ตอบวา “ราว 250 กาว” ซึ่งเธอก็จดจำไว

ทุกคืนเมื่อบิดานอนหลับแลว เธอจะตั้งโตะ บูชาแลวถือธูปเดินวนรอบโตะบูชา พรอมกับนับ จำนวนกาวไปดวยเมื่อเดินจนไดหลายลี้ เธอก็กม ลงกราบพรอมกับอธิษฐานวา เธอเปนผูหญิงทั้ง ตองคอยดูแลบิดา ไมสามารถไปอาจีซันไดได โปรดคุมครองใหบิดาหายจากความเจ็บปวยเถิด เธอปฏิบัติเชนนี้อยูหลายวัน บิดาก็หายเปนปกติ นี้ก็ดวยพลังแหงความกตัญู นั่นเอง

��.indd 158��.indd 158 8/7/2552 16:09:408/7/2552 16:09:40


51.สะใภกตัญูนางหลิวเปนลูกคนรวย ไดรับการศึกษา

อยางดี เมื่อโตเปนสาวไดแตงงานกับคนตระกูล หลี สามีทำนาดวยความขยันขันแข็งและปรนนิบัติ ดูแลพอแมเปนอยางดี นางกลาววาผูชายทำงาน นอกบานผูหญิงทำงานในบาน เปนหลักการที่ถูก ตอง ถาเกียจครานเอาแตหาความสุขสบายจะเปนแมศรีเรือนไดอยางไร วาแลวนางก็เปลี่ยน เสื้อผาเปนชุดทำงาน จัดการงานบานงานครัว คอยปรนนิบัติดูแลพอแมของสามี อยางไมขาด ตกบกพรอง ตอมาเมื่อสะสมเงินทองมีเหลือใชก็สงเคราะหคนยากไร กอนนางจะสิ้นใจไดส่ังให ใชจายงานศพอยางประหยัด ลูกของนางเปนคนดี ไดสืบทอดเจตนารมณของบิดามารดา บุตรหลานทุกคนลวนแตเจริญรุงเรือง

��.indd 159��.indd 159 8/7/2552 16:09:448/7/2552 16:09:44


52.กราบไหวตอนยังมีชีวิตกงจือกำพราพอตั้งแต ยังอยู ในทองแม

นางเยผูเปนมารดาครองหมาย เลี้ยงดูบุตรชาย ที่ขี้โรคดวยความยากลำบาก เมื่อกงจือโตขึ้น ทราบวา มารดาเลี้ยงดูตนดวยความยากลำบาก ก็คิดทดแทนพระคุณโดยการขยันศึกษาเลาเรียน เมื่อวัยโตพอสมควรก็ไดแตงภรรยา ทุกวันทั้งสองสามีภรรยาจะเอาอาหารดี ๆ ใหมารดารับประทาน ทั้งสองจะรอจนกวามารดากินเสร็จ จากนั้นตน ถึงจะกิน

ทุกครั้งที่ยกอาหาร กงจือจะคุกเขาสงให มารดา มารดาถามวาทำไมตองทำเชนนี้ กงจือ กลาววา “พระคุณของพอแมยิ่งใหญนัก ผูคน กราบไหวพอแมเมื่อทานสิ้นไปแลว ซึ่งทานไม อาจมารูเห็นได สูมากราบไหวยามทานยังมีชีวิต อยูไมดีกวาหรือ” ตอมาภรรยาของกงจือไดให กำเนิดบุตรชายหญิงอยางละคน สวนกงจือสอบ เขารับราชการ ไดเปนนายอำเภอเมืองหนึ่งและ กาวหนาขึ้นเรื่อย ๆ จนไดเปนอธิบดีกรมการ ศึกษา

��.indd 160��.indd 160 8/7/2552 16:09:488/7/2552 16:09:48


53.ฟาผานักตมหวังอิ่นเฉิงเปนลูกกตัญูคนหนึ่ง เขาและ

ภรรยามักจะเอาอาหารดี ๆ ใหมารดารับประทาน วันหนึ่งอาหารเกิดหมดลง ภรรยาเอาปนเงินมอบ ใหสามีไปจำนำ ครั้นอิ่นเฉิงเอาปนไปจำนำไดเงิน มา ระหวางทางถูกนักตมตุนหลอกเอาเงินไป ภรรยาเอาเสื้อผาใหสามีนำไปจำนำอีก เมื่อไดเงิน มา ก็ไปซื้อขาวสารและกับขาวมาปรุงอาหารให มารดารับประทาน มารดาเรียกหลานมากินดวย

อิ่นเฉิงเกรงมารดาจะกินไมอิ่ม ก็พาลูกไป ที่อื่น ลูกน่ังรองไหเกิดพลัดตกกระไดตาย มารดาโมโหมาก ไปฟองรองที่อำเภอวาลูกชายอกตัญู อิ่นเฉิงใหการถึงเรื่องราวความเปนมา นายอำเภอถอนใจดวยความเวทนาวา “โอสวรรค ไฉนผัวเมียกตัญูคูนี้ ถึงไดโชครายถูกคนหลอก ตมและลูกตาย” กลาวไมทันขาดคำพลันก็เกิดฟา ผาลงมาถูกนักตมตุน ที่มาฟงการพิจารณาคดี ครูตอมามีเพื่อนบานมาแจงวาลูกชายฟนแลว นี้ แลผลแหงความกตัญู

��.indd 161��.indd 161 8/7/2552 16:09:548/7/2552 16:09:54


54.ฟาประทานเงินทองครอบครวันางหลีย่ากจนมาก สามีไปทำงาน

ตางตำบล นางหลี่อยูบานทอผาปนดาย นาง ปรนนิบัติดูแลพอแมสามี ดวยความกตัญูยิ่ง วันหนึ่งพอแมสามีเกิดลมปวยลง นางไมมีเงิน หาหมอมารักษา ไดแตจุดธูปอธิษฐานวา นาง ยินดีปวยแทน เมื่อเทพเจาแหงโชคลาภ ทราบเขา ก็ทรงประทานเงินทอง รุงเชายังไมทันเปดประตู บาน พลันก็พบเงินทองเต็มบาน นับจำนวนไดสิบ หมื่นพอดี

นางฉินคนขางบานอายุ 20 ป เปนคนปากจัด ชอบดาวาพอผัวแมผัว นางหลี่พยายามตักเตือน ดวยความหวังดีหลายครั้ง แตนางฉินหาเชื่อฟงไม นางฉินถูกฟาผาตาย ในวันเดียวกับที่นางหลี่ได รับเงินทอง นี้แลผลแหงกรรมดีและกรรมช่ัวทัน ตาเห็น

��.indd 162��.indd 162 8/7/2552 16:10:008/7/2552 16:10:00


55.เสือไมกัดลูกกตัญูนางจางเปนหมายแตยังสาว อยูกับแมสามี

และบุตรชายชื่อเฮยเออ นางปรนนิบัติดูแลแมผัว ดวยความกตัญูยิ่ง และเฮยเออก็กตัญูตอ มารดาเชนกัน

วันหนึ่ง เฮยเออกับเพื่อน ๆ ชวนกันไปหาฟน ในปาระหวางทางไดพบเสือสองตัว เฮยเออเปน เด็กฉลาดแกลงทำเปนนอนหลับ เสือวิ่งมาดูแลวกระดิกหางเดินผานไป สวนเพื่อนที่มาดวยกันสอง คนไดรับบาดเจ็บ ตั้งแตนั้นมาชาวบานตางกลัว เสือไมกลาเขาปาหาฟนอีก มีแตเฮยเออเทานั้น ที่เขาปาไปหาฟนตามปกติ นี้แลผลแหงความ กตัญู

��.indd 163��.indd 163 8/7/2552 16:10:048/7/2552 16:10:04


56.มีเสือเปนเพื่อนเหออีซินกำพราพอแมแตเด็ก เขาปรนนิบัติ

ดูแลมารดาดวยความกตัญูยิ่ง เมื่อมารดาถึง แกกรรม เขาไดจัดการนำศพมารดาไปฝง แลว ปลูกกระทอมอยูขางหลุมฝงศพ เซนไหวทุกเชาค่ำ ตอนกลางคืน มีเสือมาหมอบอยูหนากระทอม เสือสองตัวนี้เชื่องมาก พอรุงเชาจะจากไป ครั้น ตกค่ำก็จะกลับมาอีก เปนอยูเชนนี้เสมอ

วันหนึ่งอีซินเกิดปวยไขจะกลับบาน เสือก็ จะเดินตามไปดวย บานของอีซินอยูในเมือง เกรงวาผูคนจะแตกตื่น จึงสั่งใหเสือไปเสีย เมื่อ อีซินหายไขแลวก็กลับมาที่กระทอม เสือสองตัว นั้นก็มาอยูเปนเพื่อนอีก กลาวขานกันวาที่เปน เชนนี้เปนเพราะความกตัญูของเขานั่นเอง

��.indd 164��.indd 164 8/7/2552 16:10:088/7/2552 16:10:08


57.เสือไมกินลูกกตัญูหวงจีอายุ 18 ป กตัญูตอพอแมยิ่ง ยาม

พอแมอารมณเสีย เขาจะคุกเขาขอใหทานหาย โมโหถึงจะลุกขึ้น เมื่อไดอาหารดี ๆ มาจะตองใหพอแมกินกอนตนถึงจะกิน ตอมาพอแมไดถึงแก กรรม เมื่อฝงศพพอแมเสร็จแลว เขารองหมรอง ไหดวยความอาลัยจนสลบไป ทันใดก็ปรากฎเสือตัวหนึ่งมาดมที่รางกายเขา แลวก็จากไปโดยไมไดทำอันตรายแตอยางใด ตอมาหวงจีสอบไดเปนขุนนางมีชีวิตที่เจริญรุงเรือง

��.indd 165��.indd 165 8/7/2552 16:10:118/7/2552 16:10:11


58.ปลอยใหหนูกินขาวเวินซิงอันเปนคนซื่อสัตยและกตัญู ทุกมื้อ

เขาจะจัดหาอาหารดี ๆ ใหพอแมรับประทาน ยาม พอแมปวยไขก็จะคอยเฝาดูแลไมยอมหาง กระ โถนอุจจาระปสสาวะ เขาและภรรยาจะชวยกัน คอยเทให

เขาซื้อขาวสารใสไวในโอง แลวปดดวย หมวกกอยลอย ตกดึกบิดาไดยินเสียงหนูแทะกัด หมวกก็ลุกขึ้นมาขับไล หนูหนีไปสักพักก็กลับ มาอีก เปนอยูเชนนี้ทุกครั้ง จนบิดาไมสามารถ นอนหลับ ซิงอันคิดวาขาวสารขาดหาย เรื่องเล็ก ใหบิดานอนหลับสำคัญกวา จึงเอาหมวกกอย ลอยออก ปลอยใหหนูกินขาวสารตามสบาย บิดา จึงไดนอนหลับสนิท วันรุงขึ้นจึงไปซื้อฝากระเบื้อง ดินเผามาปดโอง จากกรณีนี้จะเห็นถึงความ กตัญูของเขามีเพียงใด ตอมาเขาสอบไดเปนขุนนางชั้นสูง

��.indd 166��.indd 166 8/7/2552 16:10:158/7/2552 16:10:15


59.ติดคุกแทนบิดาเฝงเวยเปนลูกกตัญู ในรัชกาลเตากวงปที่

29 บิดาของเขาเปนผูใหญบาน เนื่องจากคนใน ตระกูลกระทำความผิดแลวหลบหนีไป พอของ เขาถูกนำตัวไปสอบสวน ทางการส่ังใหนำตัว คนผิดมามอบตัวใหได เฝงเวยรีบรุดไปที่วาการ อำเภอ โดยยินดีถูกขังแทนบิดา ซึ่งทางการก็ อนุญาต เขาอยูในคุกไดรับความลำบากมากแตก็ ไมเคยปริปาก เวลาผานไปนานจึงรับการปลอย ตัว ตอมาเขาเขาสอบไดเปนขาราชการ บุตรชาย ของเขาเปนลูกกตัญูเชนกัน สามารถสืบทอด เจตนารมณของบิดา

��.indd 167��.indd 167 8/7/2552 16:10:188/7/2552 16:10:18


60.ขอโทษบิดาซั่นฮัวเปนลูกกตัญู ไดเปดรานขายของ

อยูที่ฝอซัน ทุกปในวันเกิดของบิดา เขาจะตอง กลับไปรวมฉลองวันเกิดของบิดา ในวันเกิดครั้ง หนึ่ง เนื่องจากติดงานจึงซื้ออาหารแหงส่ังให ภรรยาสงไปใหบิดากอน บิดาไมพอใจคิดวาไม ควรใหภรรยามาแทน

ภรรยากลับไปบอกกับซั่นฮัววา บิดาโมโห มาก ซั่นฮัวจึงไปที่หองหนังสือกราบบิดา บิดา ไมพูดไมจา ซั่นฮัวก็คุกเขาอยูตรงนั้นไมไปไหน บิดาเขาไปนอนในหองอยู 2-3 ชั่วโมง จึงตื่น ก็เห็น บุตรยังคงคุกเขาอยูที่พื้นจึงถอนใจวา “เจาทำ อะไรอยูนะ เหลวไหลใหญแลว ลุกขึ้น! ลุกขึ้น!” ซั่นฮัวโขกศีรษะกับพื้นกลาววา “ลูกมาขอรับผิด จนกวาทานพอจะหายโกรธ” จากกรณีนี้ไดแสดงถึงความกตัญูของเขาเปนอยางดี

��.indd 168��.indd 168 8/7/2552 16:10:218/7/2552 16:10:21


61.ไดรับจดหมายรีบกลับบานหงเฮาไปอยูในเมืองนานสิบป ไมไดกลับ

บาน บิดามารดาไดแตรอคอยทุกวัน จึงสงจด หมายเรียกบุตรใหกลับบานในดูใบไมผลินี้

เมื่อหงเฮาไดรับจดหมาย รูสึกตำหนิตัวเอง แลวรีบเดินทางทั้งวันทั้งคืน กลับบานขอขมาบิดา มารดา

��.indd 169��.indd 169 8/7/2552 16:10:278/7/2552 16:10:27


62.บิดาใหที่นาเพิ่มไมยอมรับเติ้งกงชิ่นกำพราแมแตเด็ก พอโตขึ้นบิดา

ชราและเจ็บปวย ทุกวันคอยเฝาปรนนิบัติดูแล ไมยอมหาง บิดาสงสารในความเหน็ดเหนื่อย ของเขา เวลาแบงมรดกจึงใหที่นาเพิ่มอีก 3 ไร เปนรางวัล กงชิ่นคุกเขาร่ำไหกลาววา “พระคุณ ของผูบังเกิดเกลา แมจนตัวตาย ก็ยากจะตอบ แทน ยามบิดาปวยบุตรเฝาดูแลเปนเรื่องธรรมดา หากคิดวาเหน็ดเหนื่อยแลวใหรางวัล แลวพระ คุณอันยิ่งใหญของพอแม จะทดแทนไดอยางไร เพราะฉะนั้นจึงไมขอรับที่นาสวนนี้” ครั้นพี่ชาย และพี่สะใภตายกอนเวลา เขาจึงเลี้ยงดูลูกของพี่ ชายเสมือนบุตรของตน

��.indd 170��.indd 170 8/7/2552 16:10:338/7/2552 16:10:33


63.เผาใบกูยืมทิ้งซิงมูเสีย ครอบครัวมีฐานะปานกลาง เปน

คนใจกวางและกตัญู มารดาถึงแกกรรม เขา เศราโศกเสียใจมาก ครั้นบิดามีภรรยาใหม เขา ก็ปรนนิบัติมารดาเลี้ยงเสมือนมารดาตน ถาพบ วาญาติมิตรคนใดมีคางหนี้ หากเปนคนยากจน ไมสามารถชำระ เขาก็จะเผาใบสัญญากูยืมทิ้ง หากพอแมคางหนี้ใคร เขาก็จะจายแทนทุกราย เพื่อใหทานหายกังวล ครั้งหนึ่งไดเกิดภัยแลง การ เก็บเกี่ยวไมไดผล เขาก็เอาขาวสารในยุงฉางออกมาแจกจายแกผูอดอยากหิวโหย เขามีบุตรหาคน ซึ่งลวนแตเปนคนดี

��.indd 171��.indd 171 8/7/2552 16:10:378/7/2552 16:10:37


64.นักเขียนแหงยุคเจาหยวนอิง มักจะเขียนหนังสือเกี่ยวกับ

คุณธรรมความซื่อสัตยกตัญู แลวพิมพออก เผยแพรไปทั่ว ซึ่งเปนเรื่องราวความซื่อสัตย และกตัญูของบุคคลในสมัยโบราณ โดยทุก เรื่องจะเขียนเปนบทสั้น ๆ และมีคำอธิบายดวย คนทั่วไปถือเปนหนังสือพื้นฐาน ในการดำรงชีวิต ที่ดี ตอมาภรรยาเขาใหกำเนิดบุตรชาย 3 คน ทุกคนลวนแตเจริญรุงเรือง

��.indd 172��.indd 172 8/7/2552 16:10:408/7/2552 16:10:40


65.เรือเจอพายุผังหยูกำพราแมแตเด็ก เขามักเสียใจวา

ไมมีโอกาสปรนนิบัติเลี้ยงดูมารดา เขาปรนนิบัติบิดาดวยความกตัญูยิ่ง เวลาบิดาอารมณเสีย เขาจะคุกเขาขอรับโทษ จนกวาบิดาจะส่ังใหลุกขึ้น นองคนรองตายตั้งแตเด็ก สวนนองคนเล็กยังเด็ก เขาก็รับภาระเลี้ยงดูจนเติบใหญ แลวแตงภรรยา ให

วันหนึ่งเขานั่งเรืออยูกลางทะเล ทันใดก็เกิด ลมพายุมีคลื่นลูกใหญซัดกระหน่ำนากลัวมากผูโดยสารทุกคนตระหนกตกใจ ทำอะไรไมถูก ผังหยูคุกเขาที่หัวเรือ แลวอธิษฐานตอฟา พลัน ยอดเสากระโดงเรือก็ปรากฏแสงสีแดง มีกลิ่นธูป หอมอบอวลไปท่ัวอยางนาอัศจรรย เรือลำอื่นอับ ปางหมด เหลือแตเรือของผังหยูพรอมผูโดยสาร 15 คนที่ปลอดภัย กลาวกันวาที่เปนเชนนี้ก็ดวย อานุภาพแหงความกตัญูนั่นเอง

��.indd 173��.indd 173 8/7/2552 16:10:448/7/2552 16:10:44


66.เคารพคนแกพระคุมครองโจวซือ เปนคนเคารพนับถือคนเฒาคนแก

เสมือนบิดามารดา วันหนึ่งเขาไดน่ังเรือขามฟาก ทันใดไดเกิดลมพายุ เรือเกือบจะพลิกคว่ำหลาย ครั้ง กระทั่งถึงฝงมีชาวประมงคนหนึ่งกลาววา เมื่อคืนที่ริมฝงมีคนบอกวา พรุงนี้จะมีเรือจม หนึ่งลำมีคนจนน้ำตาย 20 คน แตถามีคนแซโจว อยูดวยก็จะปลอดภัย เพราะเขาเปนคนเคารพ ผูเฒาผูแกฟายอมคุมครอง วันนี้เรือของพวก ทานปลอดภัย หรือวามีคนแซโจวรวมโดยสาร อยูในเรือดวย ครั้นถามคนในเรือ จนทั่วปรากฏวามีคนแซโจวเพียงคนเดียวคือ โจวซือ นั่นเอง

��.indd 174��.indd 174 8/7/2552 16:10:478/7/2552 16:10:47


67.จากยากจนกลายเปนร่ำรวยหวังเฉิงเสี้ยวมีฐานะยากจน ภรรยาให

กำเนิดบุตรชายคนหนึ่ง เขารักลูกมาก เฝาถนอม กลอมเลี้ยงอยางดี ยามหิวคอยปอนขาวปอนน้ำ ยามหนาวหาเสื้อผามาใสใหอบอุน ยามปวยไข ไมสบายหาหมอ หาเจารักษา อยางไมกลัว สิ้นเปลือง ตองอดหลับอดนอนคอยเฝาดูแล จนตนเองลืมกินขาวก็มี แมแสนลำบากเหนื่อยลา เพียงใด ก็ไมเคยบน พลันคิดในใจวา วันนี้เรา ปฏิบัติตอบุตรเชนนี้ หวนคิดถึงแตกอนพอแม ก็คงตองปฏิบัติตอเราแบบนี้เชนกัน พระคุณ อันนี้จะตอบแทนไดอยางไร ตั้งแตนั้นมาจึง กตัญูตอพอแมยิ่งขึ้น ไมกลาเกียจคราน แม แตนอย ครั้งหนึ่งเกิดภัยแลงขาวยากหมากแพง ตัวเองกินแตรำขาว แตใหพอแมกินขาวตมหรือ ขาวสวย เวลาพอแมปวยไขก็คอยดูแลปอนยา ปอนขาวปอนน้ำไมหางกาย

คืนวันหนึ่ง มีเทพยดามาเขาฝนกลาววา “เดิมอายุขัยของเจาไมยืนยาว และชะตาชีวิตของ เจาก็ยากจน บัดนี้สวรรคเบื้องบนชื่นชมในความ กตัญูของเจา จึงเพิ่มอายุขัย และประทานเงิน แกเจา” ตั้งแตนั้นมาการคาก็ราบรื่นจนกลายเปนเศรษฐี และมีอายุยืนยาว

��.indd 175��.indd 175 8/7/2552 16:10:518/7/2552 16:10:51


68.ผูเฒาใหสมุนไพรเมิ่งซุนเนียนเปนลูกกตัญู มีอาชีพคาขาย

ดวยเกรงจะรบกวนการนอนหลับของมารดา จึง ออกจากบานเงียบ ๆ แตเชามืด โดยสั่งใหภรรยา คอยดูแลมารดา เขาจะกลับบานโดยเร็วดวยหวง วามารดาจะหิว พอถึงบานก็จะเรียกมารดาแลว เอาของใหกิน ทุกครั้งเขาจะซื้อของกินที่มารดา ชอบมาฝาก ที่หนาของซุนเนียนเปนรอยกลาก แดงคลายโรคเรื้อน

วันหนึ่งระหวางทาง มีชายชราคนหนึ่งมอบ ตนสมุนไพรแกเขา โดยบอกวาใหนำไปตมแลวทาที่หนา เมื่อทาแลวก็หายทันที นี่เปนเพราะความ กตัญูของเขานั่นเอง ตั้งแตนั้นมาการคาของเขาก็เจริญกาวหนาจนร่ำรวย

��.indd 176��.indd 176 8/7/2552 16:10:558/7/2552 16:10:55


69.สรางอางเก็บน้ำพันจิงกำพราบิดาแตเด็ก เขากตัญูตอ

มารดายิ่ง นางอูผูมารดาเปนคนใจดี ชอบบำเพ็ญ ประโยชนตอสังคม เวลาเกิดภัยแลงนางจะส่ังให บุตรชายนำขาวสารบริจาคแกผูยากไร ซึ่งพันจิงก็ ปฏิบัติตามคำสั่งอยางแข็งขัน

ไรนาในหมูบาน มักจะประสบความแหง แลงไมสามารถเก็บเกี่ยว พันจิงเรียกประชุม ชาวบานใหรวมกันบริจาคที่ดิน สวนหนึ่งเพื่อ สรางอางกักเก็บน้ำ โดยมีเขาเปนแมงานคอย กำกับดู และตรวจตราความเรียบรอย โดยไม ยอทอตอความยากลำบาก จนสรางสำเร็จ เรียบรอยในไมกี่เดือน ทำใหไรนาใกลไกลไดรับการชลประทานเปนที่นาอุดมสมบูรณ แมหนา แลงกไ็ดเก็บเกี่ยว พันจิงมักกลาววา ทั้งหลายทั้งปวงตนลวนแตทำตามคำส่ังของมารดา

��.indd 177��.indd 177 8/7/2552 16:11:018/7/2552 16:11:01


70.พี่นองสามัคคีหวงเจิ้งเซอกำพราพอตั้งแตเด็ก เขากตัญู

ตอมารดายิ่ง เมื่อวางจากการเรียนหนังสือ เขา มักกลับบาน มาลอมวงสังสรรคกับพี่สาว และ นองสาว เพื่อใหมารดาดีใจที่เห็นลูก ๆ มีความ สามัคคี เมื่อโตขึ้นเขาดูแลงานในบาน ไมให มารดาตองทำงานหนัก เขารักพี่รักนอง แมบาง คนจะแตงงานไปแลว ก็ยังคงปฏิบัติเหมือนเดิม ตอมาบุตรชายของเขา 3 คนตางก็สอบไดเปน ขาราชการ

��.indd 178��.indd 178 8/7/2552 16:11:068/7/2552 16:11:06


1.ชีวิตยอมเปนไปตามลิขิต(ละชั่วทำดี) วอนขออะไร2.วันนี้ไมรูเหตุการณในวันพรุงนี้ กลุมเรื่องอะไร3.ไมเคารพพอแมแตเคารพพระพุทธองค เคารพทำไม4.พี่นองคือผูที่เกิดตามกันมา ทะเลาะกันทำไม5.ลูกหลานทุกคนลวนมีบุญตามลิขิต หวงใยทำไม6.ทุกคนก็มีโอกาสประสบผลสำเร็จ รอนใจทำไม7.ชีวิตใชจะพบเห็นรอยยิ้มกันไดงาย ทุกขใจทำไม8.ผาขาดปะแลวกันหนาวได อวดโกทำไม9.อาหารผานลิ้นแลวกลายเปนอะไร อรอยไปใย10.ตายแลวบาทเดียวก็เอาไปไมได ขี้เหนียวทำไม11.ที่ดินคือสิ่งที่สืบทอดแกคนรุนหลัง โกงกันทำไม12.โอกาสจะไดกลายเปนเสีย โลภมากทำไม13.สิ่งศักดิ์สิทธิ์อยูเหนือศีรษะเพียง 3 ฟตุ ขมเหงกันทำไม14.ลาภยศเหมือนดอกไมที่บานอยูไมนาน หยิ่งผยองทำไม

พระโอวาทพระพุทธจี้กง

��.indd 179��.indd 179 8/7/2552 16:11:098/7/2552 16:11:09


15.ทุกคนยอมมีลาภยศตามวาสนาที่ลิขิต อิจฉากันทำไม16.ชีวิตลำเค็ญเพราะชาติกอนไมบำเพ็ญ แคนใจทำไม17.นักเลนการพนันลวนตกต่ำ เลนการพนันทำไม18.ครองเรือนดวยความขยันประหยัดดีกวาไปขอพึ่งผูอื่น สุรุยสุรายทำไม19.จองเวรจองกรรมเมื่อไรจะจบสิ้น อาฆาตทำไม20.ชีวิตเหมือนเกมหมากรุก คิดลึกทำไม21.ฉลาดมากเกินจึงเสียรู รูมากทำไม22.พูดเท็จทอนบุญจนบุญหมด โกหกทำไม23.ดีชั่วยอมรูกันทั่วในที่สุด โตเถียงกันทำไม24.ใครจะปองกันมิใหมีเรื่องเกิดขึ้นไดตลอด หัวเราะเยาะกันทำไม25.ฮวงซุยที่ดีอยูในจิตมิใชอยูที่ภูเขา แสวงหาทำไม26.ขมเหงผูอื่นคือทุกข รูใหอภัยคือบุญ ถามโหรทำไม27.ทุกสิ่งจบสิ้นดวยความตาย วุนวายทำไม

��.indd 180��.indd 180 8/7/2552 16:11:108/7/2552 16:11:10

ลูกกตัญญู พึงปฏิบัติต่อบิดามารดา

Documents