ความรู้เกี่ยวกับสแตนเลส...
DESCRIPTION
Knowledge about stainless steelTRANSCRIPT
9/17/13 ความรเก�ยวกบสแตนเลส วธการดแลรกษาสแตนเลส วธทาความสะอาดสแตนเลส
www.sornikhom.com/stainless_knowledge.html 1/4
ความรเก�ยวกบสแตนเลส วธการดแลรกษาสแตนเลส วธทาความสะอาดสแตนเลส
สแตนเลส คออะไร
สแตนเลส หรอ ตามศพทบญญตเรยกวา เหลกกลาไรสนม เปนเหลกท�มปรมาณคารบอนต�า(นอยกวา2%)ของน�าหนก มสวนผสมของโครเมยม อยางนอย 10.5% กาเนดข�นในป พ.ศ.1903 เม�อนกวทยาศาสตรพบวา การเตมนเกล โมบดนม ไททาเนยม ไนโอเนยม หรอโลหะอ�นแตกตางกนไปตามชนด ของคณสมบตเชงกล และการใชลงในเหลกกลาธรรมดา ทาใหเหลกกลามความตานทานการเกดสนมได
ประเภทของสแตนเลส
เกรด ออสเตนตก (Austenitic) แม เหลดดดไมตด นอกจากสวนผสมของโครเมยม 18%แลว ยงมนเกลท�ชวยเพ�มความตานทานการกดกรอนอกดวย ชนดออสเตนตกเปนท�นยมใชอยางกวางขวางมากท�สด ในบรรดาสแตนเลสดวยกน สวนออสเตนตกท�มโครเมยมผสมอยสง 20% ถง 25% และนกเกล1%ถง 20% จะสามารถทนการเกดออกซไดซไดท�อณหภมสง ซ�งใชในสวนประกอบของเตาหลอมทอนาความรอน และแผนกนความารอนในเคร�องยนต จะเรยกวา เหลกกลาไรสนม ชนดทนความรอน(Heat Resisting Steel)เกรดเฟอรรตก (Ferritic) แมเหลกดดตด มสวนผสมของคารบอนต�า และมโครเมยมเปนสวนผสมหลกคอประมาณ 13% หรอ 17%เกรดมารเทนซตก (Martensitic) แม เหลกดดตด โดยท�วไปจะมโครเมยมผสมอย 12%และมสวนผสมของคารบอนในระดบปานกลาง มกนาไปใชทาสอม มด เคร�องมอตด และเคร�องมอวศวกรอ�นๆซ�งตองการคณสมบตเดนในดาน การตานทานการสกกรอน และ ความแขงแรงทนทานเกรดดเพลกซ (Duplex) แมเหลกดดตด มโครงสรางผสมระหวางเฟอรไรตและออสเตไนต มโครเมยมผสมอยประมาณ 18-28% และนเกล 4.5-8% เหลกชนดน�มกถกนาไปใชงานท�มคลอรนสงเพ�อปองกนมใหเกดการกด กรอนแบบรเขม (Pitting corrosion) และชวยเพ�มความตานทานการกดกรอน ท�เปนรอยราวอนเน�องมาจากแรงกดดน (Stress corrosion cracking resistance) เหลกกลาชบแขงแบบตกผลก (Precipitation Hardening Steel) มโครเมยมผสมอย 17 % และมนเกลทองแดง และไนโอเบยมผสมอยดวย เน�องจากเหลกชนดน�สามารถชบแขงไดในคราวเดยว จงเหมาะสาหรบทาแกน ป�ม หววาลว และสวนประกอบของอากาศยาน สแตนเลส สตล ท�นยมใชท�วไปคอ ออสเตนก และเฟอรรตก ซ�งคดเปน 95%ของเหลกกลาไรสนม ท�ใชงานอยในปจจบน
สแตนเลสสาเรจรป
สแตนเลสเสน (Stainless Bar)สแตนเลสเสนกลม (Stainless Round Bar)สแตนเลสเสนส�เหล�ยม (Stainless Square Bar)สแตนเลสเสนหกเหล�ยม (Stainless Hexagon Bar)สแตนเลสเสนฉาก (Stainless Angle)เสนแบน (Stainless Flat Bar)
9/17/13 ความรเก�ยวกบสแตนเลส วธการดแลรกษาสแตนเลส วธทาความสะอาดสแตนเลส
www.sornikhom.com/stainless_knowledge.html 2/4
แผน (Stainless Sheet) No. 304, 316L, 430สแตนเลสแผนเรยบ (Stainless steal sheet)สแตนเลสแผนลายกนล�น Checker plate stainless steelสแตนเลสแผนเจาะรแปปสแตนเลส (Stainless Pipe) No. 304, 316L, 420แปปสแตนเลสเงา (Stainless steal solid pipe)แปปสแตนเลสดาน (Stainless steel pipe ASTM)แปปสแตนเลสดานมตะเขบแปปสแตนเลสดานไมมตะเขบ (Seamless stainless pipe)แปปสแตนเลสกลม (Round stainless pipe)แปปสแตนเลสส�เหล�ยม (Square stainless steal pipe)
คณสมบตทางกายภาพของสแตนเลส
คณสมบตทางกายภาพของ สแตนเลส เม�อเปรยบเทยบกบวสดประเภทอ�น คาท�แสดงในตารางท�1 เปนเพยงคาประมาณ เน�องจากการเปรยบเทยบทาไดยาก คาความหนาแนนสงของสแตนเลสแตกตางจากวสดท�ใชในการกอสรางอ�นๆ อยางเหนไดชด ในสวนของคณสมบตเก�ยวกบความรอนความสามารถ ทนความรอนของสแตนเลส มขอสงเกต 3 ประการคอ
การท�มจดหลอมเหลวสง ทาใหมอตราความคบด เม�อเทยบกบเซรามก ท�อณหภม ต�ากวา 1000 องศาC°การท�มคานาความรอนระดบปานกลาง ทาใหสแตนเลสเหมาะท�จะใชในงานท�ตองทนความรอน(คอนเทนเนอร) หรอตองการคณสมบตนาความรอนไดด (เคร�องถายความรอน)การมคาสมประสทธ�การขยายตวระดบปานกลาง จงสามารถใชความยาวมากๆได โดยใชตวเช�อมนอย(เชน ในการทาหลงคา)
คณสมบตเชงกลของสแตนเลส
สแตนเลสโดยท�วไปจะ มสวนผสมของเหลกประมาณ 70-80% จงทาใหมคณสมบตของเหลกท�สาคญ 2ประการคอ ความแขงและความแกรง ในตารางท� 2น� เปนการเปรยบเทยบคณสมบตเชงกลกบวสดชนดอ�นจะเหนไดวาพลาสตกซ�งเปนวสดท�นยมใชกนอยางกวางขวางมความแขงแรง และโมดลส ความยดหยนต�าสวนเซรามกมความแขงแรงและความเหนยวสงแตมความแกรงหรอความสามารถรบ แรงกระแทกโดยไมแตกหกต�า สแตนเลสใหคา ท�เปนกลางของท�งความแขง ความแกรง และความเหนยว เรน�องจากมสวนผสมของธาตเหลกอยมาก และจะมเพ�มข�นอกในชนดออสเตนตก และตารางท� 3 จะแสดงใหเหนคาความแขงแรงสงสด (Ultimate Tensile Strength) ของสแตนเลส ไมวาจะชนดท�ออนตวงาย ซ�งสามารถทาใหข�นรปเยนไดด เชน การข�นรปลก (Deep Drawing) จนถงชนดความแขงแรงสงสด ซ�งไดจากการข�นรปเยนหรอการทาใหเยนตวโดยเรว (Quenching) หรอชนดชบแขง แบบตกผลก (Preciptation Hardening) ซ�งเหมาะใช
ทาสปรง
ประโยชนของการใชงานสแตนเลส
ใชในส�งแวดลอมท�กดกรอน (Corrosive Environment)งานอณหภมเยนจด ปองกนการแตกเปราะใชงานอณหภมสง (High temperature)ปองกนการเกดคราบออกไซด (scale) และยงคงความแขงแรงมความแขงแรงสงเม�อเทยบกบมวล (High strength vs. mass)งานท�ตองการสขอนามย(Hygienic condition) ตองการความสะอาดสงงานดานสถาปตยกรรม (Aesthetic appearance) ไมเปนสนม ไมตองทาส
ไมปนเป�อน (No contamiation) ปองกนการทา ปฏกรยากบสารเรงปฏกรยาตานทานการขดถแบบเปยก (Wet abrasion resistance)
การเลอกใชหรอซ�อสแตนเลส
ผซ�อหรอผใชควรมความรพ�นฐานสกเลกนอยในเร�องดงตอไปน�
ความรเก�ยวกบวสด - ความรจะชวยการตดสนใจไมเกดปญหาผดพลาดและประหยดราคาความรเร�องเกรดของวสด- เลอกใชเกรดวสด ถกตอง ลดความเส�ยง ชวยลดหรอประหยดจากการใช
วสดราคาแพงได ความรในการออกแบบ- การออกแบบท�ดจะชวยลดคาใชจายในการประกอบความรในการตกแตงผว- การตกแตงผวทาใหด สวยงามและมราคาเพ�มข�นการประยกตใชในงานตกแตงหรองานเคร�องใชภายในบาน- ใชเปนอปกรณเคร�องใชในบานจะชวยลดคาใชจายในการซอมบารงหรอแกไขการใชการวางแผนการผลต - การวางแผนการผลตจะชวย ประหยดคาใชจายและเพ�มคณภาพผลตภณฑ
วธทาความสะอาดสแตนเลส
รอยเป�อน : รอยน�วมอวธทาความสะอาดสแตนเลส : ลางดวยสบ ผงซกฟอก หรอสารทาละลาย เชน แอลกอฮอล หรอ อะซ
โตน ( Acetone) แลวลางออกดวยน�าเยนจนสะอาด จากน�นเชดใหแหงรอยเป�อน : น�ามน คราบน�ามน
9/17/13 ความรเก�ยวกบสแตนเลส วธการดแลรกษาสแตนเลส วธทาความสะอาดสแตนเลส
www.sornikhom.com/stainless_knowledge.html 3/4
วธทาความสะอาด : ลางดวยสารละลายไฮโดรคารบอน / ออรกานก (เชน แอลกอฮอล) แลวลางออกดวยสบ /ผงซกฟอกอยางออน และน�า ลางออกดวยน�าเยน และเชดใหแหง แนะนาใหจมช�นงานใหโชกกอนลางในน�าสบอน ๆรอยเป�อน : ส
วธทาความสะอาดสแตนเลส : ลางออกดวยสารละลายส ใชแปลงไนลอนนม ๆ ขดออก แลวลางออกดวยน�าเยนและเชคใหแหงเปล�ยนสเน�องจากความรอนวธทาความสะอาดสแตนเลส :ทาครม (เชน บรสโซ) ลงบนแผนขดท�ไมไดทาจากเหลก แลวขดคราบท�ตดบนสแตนเลสออก ความรอนขดไปในทศทางเดยวกนกบพ�นผว ลางออกดวยน�าเยน และเชดใหแหงรอยเป�อน : ฉลากและสต�กเกอรวธทาความสะอาดสแตนเลส : แช ในน�าสบรอนๆ กอนจะลอกฉลากและทาความสะอาดกาวท�ตดอยออกดวยเมทลแอลกอฮอล ( Methylated Spirit) หรอน�ามนเบนซน จากน�นลางออกดวยน�าสบหรอน�าผสมผงซกฟอก ลางออกอกทดวยน�ารอน เชดใหแหงดวยผาสะอาดเน�อนมรอยเป�อน :รอยน�า ตะกรนวธทาความสะอาดสแตนเลส : รอยท�เหนชดสามารถลดเลอนไดดวยการแชไวในน�าสมสายช 25%หรอกรดไนตรก 15% จากน�นลางออกดวยน�าสะอาด ตามดวยน�าสบหรอน�าผสมผงซกฟอก และลางออกอกคร�งใหสะอาดดวยน�ารอน เชดใหแหงดวยผาสะอาดเน�อนมรอยเป�อน : สารแทนนน จากชาหรอกาแฟวธทาความสะอาดสแตนเลส : ลาง ดวยน�ารอนผสมโซดาซกผา (โซเดยมไบคารบอเนต) จากน�นลางตามดวยน�าสบหรอน�าผสมผงซกฟอก ลางออกใหสะอาดดวยน�ารอน เชดใหแหงดวยผาสะอาดเน�อนมรอยเป�อน : คราบสนมวธทาความสะอาดสแตนเลส : แชสวนท�ข�นสนมในน�าอนผสมสารละลาดกรดไนตรกในสดสวน 9:1เปนเวลา 1 ช�วโมง จากน�นลางออกดวยน�าสะอาด หรอทาพ�นผวท�ข�นสนมดวยสารละลายกรดออกซาลก ท�งไวประมาณ 20 นาท จากน�นลางออกดวยน�าเยนและเชดใหแหงหรอ ในกรณของคราบสนมท�ตดทนและยากตอการกาจด อาจตองใชเคร�องจกรชวยขดทาความสะอาด
การดแลรกษาสแตนเลส
หากไมไดทาความสะอาดเปนประจา ควรทาความสะอาดทนทท�พบรอยเป�อนและฝนในการทาความสะอาดควรเร�มจากวธและผลตภณฑทาความสะอาดท�ออนท�สดกอน เสมอและทดลองทาความสะอาดเปนบรเวณเลกๆ กอนเพ�อใหม�นใจถงผลลพธท�จะเกดข�นใชน�าอนเพ�อชวยขจดความมนของน�ามนหรอจาระบในข�นตอนสดทายของการทาความสะอาด ใหใชน�าสะอาดลางและเชดใหแหงดวยผาเน�อนมหรอกระดาษชาระแผนใหญทกคร�งเม�อใชกรดทาความสะอาดสแตนเลส ควรใชมาตรการปองกนและระมดระวงอยางเหมาะสมลางเคร�องใชท�ทาจากสแตนเลสทนทท�เตรยมอาหารเสรจเสมอหลกเล�ยงรอยเป�อนท�เกดจากเหลกโดยไมใชอปกรณทาความสะอาดท�ทาจาก โลหะ หรออปกรณท�เคยนาไปทาความสะอาดช�นสวนท�ผลตจากเหลกกลาคารบอน (Carbon Steel) มากอนกรณท�ไมแนใจในวธทาความสะอาดหรอพบรอยเป�อนท�ไมสามารถขจดออกได ใหขอคาแนะนาจากผเช�ยวชาญโดยตรง
ส�งท�ไมควรทากบพ�นผวสแตนเลส
อยาเคลอบสแตนเลสดวยข�ผ�งหรอสารท�มความมน เพราะจะทาใหฝนหรอรอยเป�อนตดบนพ�นผวได งายข�นและทาความสะอาดออกไดยากอยาใชผลตภณฑทาความสะอาดท�มสวนผสมของคลอไรด ( Chlorides) และ เฮไลด ( Helides) เชนโบรไมน ( Bromine) ไอโอดน ( Iodine) และ ฟลออรน (Fluorine)อยาใชน�ายาฆาเช�อโรคทาความสะอาดสแตนเลสอยาใชกรดไฮโดรคลอรค ( HCI) ในการทาความสะอาด เพราะจะทาใหเกดการกดกรอนแบบรเขมและแบบเปนรอยราวได ( Pitting and Stress Corrosion Cracking)อยาใชผลตภณฑท�ไมแนใจอยาใชน�ายาทาความสะอาดเคร�องเงนอยาใชปรมาณสบและผงซกฟอกมากเกนไปในการทาความสะอาด เพราะอาจท�งคราบไวบนพ�นผวได อยาทาความสะอาดสวนท�มคราบฝงแนนในข�นตอนเดยว ควรทาความสะอาดเบ�องตนกอนขจดคราบฝงแนน
9/17/13 ความรเก�ยวกบสแตนเลส วธการดแลรกษาสแตนเลส วธทาความสะอาดสแตนเลส
www.sornikhom.com/stainless_knowledge.html 4/4
บรษท ช.นคมสแตนเลส จากด ออกแบบสแตนเลส ผลตและตดต �ง งานสแตนเลส ทกชนด บรการท�วไทย
ประตสแตนเลส ประตร�วรโมท หนาตางสแตนเลส ราวกนตกสแตนเลส ประตร�วสแตนเลส ราวบนไดสแตนเลส
© www.sornikhom.com. All Rights Reserved. หนาแรก เก�ยวกบ ช.นคม ตดตอ Stainless