11

مصرف آبزیان و سالمتیمصرف آبزیان و سالمتی

دکتر حسن صالحی1393اردیبهشت ماه

22

مصرف آبزیان – تغذیه مصرف آبزیان – تغذیه مناسبمناسب

پروتئین با کیفیت •3مقدار زیاد امگا•پائین بودن اسیدهای چرب اشباع •سالمت قلب •رشد و سالمتی کودکان •منبع ویتامین ها و مواد معدنی •

33

پروتئین با کیفیت پروتئین با کیفیت ه????ای • پروت????ئین

ض?روری ب?رای رش?د و بازس??ازی و ت??رم?یم

بافتهاتم??????امی • دارای

آمین???ه اس???یدهای ضروری

هض??م • ب??ا پروت??ئین پذیری باال

ح?اوی • 16-27ماهی گرم ?پروتئین? است.

44

33اسیدهای چرب امگااسیدهای چرب امگا

سه نوع اصلی : Eicosapentaenoic acid (EPA)

آبزیانDocosahexaenoic acid (DHA)

آبزیانAlpha-linolenic acid (ALA)

کتان ، جوانه گندم ، برگهای سبز گیاهی

55

اثرات سودمند اسیدهای اثرات سودمند اسیدهای 33چرب امگاچرب امگا

قلبقلب

66

سایر اثرات سودمند سایر اثرات سودمند 33اسیدهای چرب امگااسیدهای چرب امگا

مفاصل •کاهش سفتی و شکنندگی مفاصل –

وضع روانی • باعث جلوگیری از DHA و EPAمقادیر باالی –

بروز افسردگی است ذهن•

جلوگیری از بروز التهابات مغزی–ریه ها •

می تواند از شدت آسم بکاهد. –

77

مقدار کلسترولمقدار کلسترول

بیشتر آبزیان حاوی مقدار • میلی گرم 100کمتر از

اونس در هر 3کلسترول در وعده پخته هستند.

این مقدار در بسیاری از گونه •های کم چرب نصف است

88

مقدار سدیممقدار سدیم

پائین بودن میزان •سدیم

میلی 110کمتر از • اونس 3گرم در هر

گوشت پخته

99

رشد مناسب کودکانرشد مناسب کودکان

و بارداری 3امگا•در سه ماه پایان بارداری–

سنتز سریع بافتهای مغزی• و نوزادان زودرس3آمگا •

کاهش خطر زایمان پیش از موعد و وزن کم در –هنگام زایمان

و نوزادان 3امگا•–DHA.تحت اثر مستقیم رژیم غذایی مادر است

1010

مواد معدنیمواد معدنی

منبعی عالی برای :•Calcium, Iron

Zinc, Copper, Potassium,

Iodine, Phosphorus, Selenium,Magnesium

1111

انجمن قلب ایاالت متحدهانجمن قلب ایاالت متحده

مص??رف • ب??ه توص??یه

چ?رب( )ب?و?یژه م?ا?هی

مرت?ب?ه ?در ? د?و ح?داق?ل

هفت?ه ب?رای بزرگساالن

1212

آیا مصرف ماهی در سالمتی آیا مصرف ماهی در سالمتی نقش دارد؟؟نقش دارد؟؟

تمام مراجع معتبر زیر •– Institute of Medicine– The World Health Organization– Dietary Guidelines for

Americans– NHLBI and NCEP– Countries around the world

توصیه به افزایش مصرف آبزیان نموده ا ند.

1313

مصرف آبزیان و سالمتیمصرف آبزیان و سالمتی

“Do Your Health a Favor – Eat Seafood”

مصرف آبزیانمصرف آبزیان

مقدار مصرف در سال )کیلوگرم(

موقعیت

18/5 متوسط جهانی

23/5 کشورهای توسعه یافته

27/6 کشورهای صنعتی

18/3 کشورهای درحال توسعه

11/1کشورهای کمتر توسعه

یافته

8/4 ایران

1414

مصرف )گذشته و حال(مصرف )گذشته و حال(

مصرف در گذشته اندک و محدود به مناطق مصرف در گذشته اندک و محدود به مناطق •

ساحلی ساحلی

در حال حاضر ؛ افزایش مصرف در سراسر کشور در حال حاضر ؛ افزایش مصرف در سراسر کشور •

توسعه روزافزون آبزی پروری

توسعه امکانات حمل و نقل ، نگهداری ، فرآوری و عرضه

توسعه شیو های نوین آبزی پروری : پرورش در مناطق

کویری )استان یزد ، شهرستان بافق ، شهرستان طبس (

1515

روند افزایشی تولیدروند افزایشی تولید

1616

مالحظاتی در افزایش مصرفمالحظاتی در افزایش مصرف

1717

توسعه مصرف در مناطق روستایی از طریق توسعه آبزی پروری خرد در مناطق روستایی:

درصد آبزیان پرورش یافته در استخرهای دو منظوره و ذخیره آب 89بطور تقریبی بیش از

کشاورزی بصورت خود مصرفی و مصرف در منطقه تولید )محدوده شهرستان مبداء تولید(،

مورد استفاده قرار میگیرند.

29 تعداد محصوالت عرضه شده بصورت محصوالت آماده مصرف در دو سال اخیر به بیش از

محصول غیر کنسروی است. 17 محصول کنسروی و 12محصول رسیده است. از این تعداد

محصول رسیده است.7 تعداد محصوالت فرآوری شده میگو در دوسال اخیر از دو محصول به

ارتقاء کیفیت بسته بندی در محصوالت شیالتی )استفاده از وکیوم بجای بسته بندی در ظروف

درصد شده است. در عین حال به 7یکبار مصرف( سبب کاهش میزان افت کیفیت به میزان

21علت شکیل تر شدن شیوه عرضه محصول، میزان فروش در سطح فروشگاه ها بیش از

..درصد افزایش یافته است

1818

36 با توجه به فرهنگ سازی انجام شده، گرایش مصرف از ترکیب

31 کنسرو و فرآوری شده، به 22 درصد منجمد خام و 42درصد تازه،

درصد کنسرو و فرآوری شده 46 درصد منجمد خام و 23درصد تازه،

تغییر یافته است. بر این مبنا عالوه بر تمرکز بیشتر در مدیریت ضایعات،

دور ریزهای آشپزخانه ای کاهش یافته و تنوع بخشی به محصوالت،

عالوه بر قابلیت مصرف بیشتر در منازل و توجه به تمایالت مصرف

کننده، ارزش افزوده باالتری در بخش صنعت رابه همراه داشته اند.

36 با توجه به فرهنگ سازی انجام شده، گرایش مصرف از ترکیب

31 کنسرو و فرآوری شده، به 22 درصد منجمد خام و 42درصد تازه،

درصد کنسرو و فرآوری شده 46 درصد منجمد خام و 23درصد تازه،

تغییر یافته است. بر این مبنا عالوه بر تمرکز بیشتر در مدیریت ضایعات،

دور ریزهای آشپزخانه ای کاهش یافته و تنوع بخشی به محصوالت،

عالوه بر قابلیت مصرف بیشتر در منازل و توجه به تمایالت مصرف

کننده، ارزش افزوده باالتری در بخش صنعت رابه همراه داشته اند.

جهت گیری های اصلی سازمان جهت گیری های اصلی سازمان شیالت ایرانشیالت ایران

در برنامه پنجم توسعهدر برنامه پنجم توسعه تامین امنیت غذایی

بهره گیری بهینه از زیر ساختهای موجود

افزایش بهره وری در فعالیت های آبزی پروری و صید توام با کاهش

ضایعات

بهره برداری پایدار و مسئوالنه از منابع آبزی

باز سازی موثر ذخایر آبزیان

برخورد جدی و موثر بر مدار قانون با متخلفین صیادی

اصالح ساختار بازار و بازار رسانی ، بازار سازی و بازاریابی آبزیان

افزایش مصرف سرانه آبزیان

واگذاری فعالیت های ممکن به بخش غیر دولتی و خروج از تصدی

گری

هزار تن انواع آبزیان در سال پایانی برنامه 25 میلیون و 1افزایش تولید به •

هزار تن انواع آبزیان دریایی595 هزار تن انواع آبزیان پرورشی و 430شامل:

67 درصد و کاهش سهم صید از 42 به 33افزایش سهم آبزیان پرورشی از •

درصد 58درصد به

گرم در روز در سال پایانی برنامه 6افزایش سرانه گرم پروتیین مصرفی به •

پنجم برای هر نفر

کیلوگرم در سال 13افزایش مصرف سرانه به •

میلیون دالر300 هزار تن محصوالت شیالتی به ارزش نسبی 60صادرات •

درصد در 2 درصد در سال پایان برنامه چهارم به 5 کاهش ضایعات مشهود از •

سال پایان برنامه پنجم

درصد در 5درصد در سال پایان برنامه چهارم به 32کاهش ضایعات پنهان از •

سال پایان برنامه پنجم

اهداف کمی در برنامه پنجم اهداف کمی در برنامه پنجم توسعهتوسعه

توسعه سرمایه گذاری های زیر بنایی1.

ارتقاء بهره وری منابع و عوامل تولید2.

بهبود سهم محصوالت شیالت در تامین امنیت غذایی3.

حفاظت ، بازسازی و بهسازی منابع دریایی4.

ساماندهی وضعیت صید ضمنی و دور ریز5.

افزایش حمایت از تولید کننندگان و بهره برداران6.

واگذار ی امور تصدی گری به بخش خصوصی7.

اصالح ساختار سازمانی و قوانین و مقررات مرتبط با 8.

فعالیتهای شیالتی

بهره گیری از ظرفیتهای بین المللی در تولید و بهره برداری از 9.

منابع آبزیان

اهداف کیفی در برنامه پنجم اهداف کیفی در برنامه پنجم توسعهتوسعه

اهداف کیفی شیالت در بخش اهداف کیفی شیالت در بخش امنیت غذاییامنیت غذایی

افزایش سهم آبزیان در امنیت غذایی کشور •بهبود کیفیت و کاهش ضایعات آبزیان •ارتقاء بهره وری از منابع و عوامل تولید •توسعه صنایع تبدیلی شیالتی با تاکید بر ارزش افزوده باال •اصالح ساختار بازار و توسعه صادرات آبزیان •بازار شناسی در ابعاد داخلی و خارجی و تعیین اولویت در راه •

یابی به بازار های هدف بازارسازی برای فرآورده ها و تولیدات شیالتی با تاکید بر بازار •

یابی اجتماعی بازارداری فرآورده ها و محصوالت تولیدی ) از طریق تنوع بخشی •

به تولیدات و بازنگری دائمی در بازار داری و بازارشناسی تربیت نسل جدید صادر کنندگان آبزیان دارای مهارت های صادرات •تدوین برنامه توسعه صنایع شیالتی در سه بخش آب های شمال ، •

جنوب و مناطق غیر ساحلی

در زمینه افزایش مصرف داخلی در زمینه افزایش مصرف داخلی آبزیان، اثر بخشی فعالیت ها به آبزیان، اثر بخشی فعالیت ها به

::ترتیب ذیل خواهد بودترتیب ذیل خواهد بود درصد از طریق بهبود کیفیت و نظام مند نمودن 20•

سامانه توزیع

10 درصد از طریق کاهش ضایعات و تولید محصوالت

جدید

10درصد از طریق تنوع بخشی به فرآورده ها

15درصد از طریق اصالح روش های بسته بندی

درصد از طریق تسهیل دسترسی10•

درصد از طریق فرهنگ سازی مصرف آبزیان35•