คำ�นำ� ร�ยง�นฉบบนสวนหนงของวช�คว�มรพนฐ�นเกยวกบก�รวจยโดยร�ยง�นฉบบนจะกล�วถง เครอง

มอทใชในก�รวจยและวธห�คณภ�พของเครองมอ พรอมทงยกตวอย�งของวทย�นพนธ และเครองมอทใชใน ก�รทำ�วทย�นพนธ ทงนเพอเปนแนวท�งในก�รศกษ�ก�รทำ�วจยในครงตอไป

ผจดทำ�ขอขอบพระคณอ�จ�รยประจำ�วช�ทใหคำ�ปรกษ�ตลอดจนอ�จ�รยและเจ�หน�ทหอสมดสถ�บนร�ชภฎเชยงร�ยทไดใหคว�มอนเคร�ะหด�นเอกส�รตำ�ร�เพอร�ยง�นฉบบนสำ�เรจลงไดดวยด

ผจดทำ�น.ส. สภ�พร อดกลน 19 ธนว�คม 2543

เครองมอทใชในก�รคนคว� บำ�รง บญยงค (2539 : 105) กล�ว เครองมอทใชวตคณลกษณะต�ง ๆ ท�งพฤตกรรม

ศ�สตรและสงคมศ�สตร แตกต�งจ�กเครองมอทใชท�งธรรมช�ตวทย�เพร�ะเครองทวดคณลกษณะต�งกน คอ ก�รวดท�งพฤตกรรมศ�สตรสวนใหญเกยวของกบเรองทเปนน�มธรรม จงทำ�ใหตองใชกระบวนก�รทซบ

ซอน ดงนนนกวจยท�งพฤตกรรมศ�สตรจงตองมคว�มรในเรองของเครองมอวดเหล�นอย�งลกซง เครองมอวดท�งพฤตกรรมศ�สตรทสำ�คญ ๆ มดงน

1. ก�รสงเกต2. ก�รสมภ�ษณ

3. แบบสอบถ�มและแบบสำ�รวจต�ง ๆ4. แบบทดสอบ5. ก�รจดอนดบคณภ�พ6. ก�รบนทกยอย7. สงคมมต8. ก�รใหปฏบตก�รสถ�นก�รณ9. ก�รใชจตน�ก�ร

จะอธบ�ยอย�งละเอยดเฉพ�ะเครองมอทส�ม�รถสร�งไดเองและนำ�ไปใชในระดบปรญญ�ตรเท�นน ดงตอไปน

ก�รสงเกต ก�รสงเกตเปนเครองมอทใชประส�ทต�และหม�วดในสงทตองก�รศกษ� ดงนนขอมลทไดรบจะม

คณภ�พม�กหรอนอยขนอยกบผสงเกตเปนอนดบแรก ร�ยละเอยดมดงตอไปน1. ลกษณะของผสงเกต ก�รสงเกตเปนวธพนฐ�นทจะไดรบขอมลต�มตองก�รถ�จะใหขอมลจ�กก�รสงเหต

เปนทเชอถอไดตองมลกษณะดงน1.1 คว�มตงใจของผสงเกต ในก�รสงเกตพฤตกรรมใดกต�ม ผสงเกตจะตองมสม�ธอย�งแนวแน1.2 ประส�ทสมผสของผสงเกตจะตองมประส�ทสมผสปกต1.3 ก�รรบร ผสกเกตจะตองมคว�มส�ม�รถในก�รรบรและแปลคว�มหม�ยของสงทรบรไดอย�งถกตอง2. หลกก�รสงเกต ก�รสงเกตทดจะตองยดหลกก�รตอไปน2.1 กำ�หนดสงทจะสงเกตอย�งเฉพ�ะเจ�ะจง หม�ยคว�มว� ในก�รสงเกตแตละครงตองกำ�หนดลงไปให

แนจดว� จะสงเกตอะไร โดยไมสนใจเรองอน ๆ2.2 สงเกตอย�งพนจพเคร�ะหใหไดร�ยละเอยดของเรองนนทงหมดอย�งลกซง2.3 จดบนทกผลก�รสงเกตทนทเพอปองกนก�รหลงลม2.4 เพอใหไดขอมลครบถวน ถกตอง ผสงเกตอ�จใชเครองมออย�งอนชวยกได เชน แบบตรวจร�ยก�ร

หรอเครองอดเสยง3. ประเภทของก�รสงเกต ก�รสงเกตม 2 ประเภทคอ3.1 ก�รสงเกตท�งตรง หม�ยถง ผสงเกตเฝ�พฤตกรรมของกลมตวอย�งโดยตรง3.2 ก�รสงเกตท�งออม หม�ยถง ก�รใหคนอนเล�พฤตกรรมของกลมตวอย�งใหผสงเกตฟงก�รสงเกต

บ�งเรอง ผสงเกตจะบอกใหผถกสงเกตรตวลวงหน� หรอรตวทนทหรอไมบอกใหรตวเลยกไดแลวแตคว�มมงหม�ย

4. ปญห�และอปสรรคในก�รสงเกตปญห�และอปสรรคในก�รสงเกตมหล�ยประก�รดงน

4.1 ขอมลทไดรบไมตรงกน ไมสมบรณ เพร�ะผสงเกตข�ดรอบรในเรองทสงเกต ทำ�ใหขอมลข�ดคว�ม ลกซง ดงนนกอนจะลงมอสงเกตเรองใดผสงเกตตองศกษ�ห�คว�มรเรองนน ๆ เสยกอน

4.2 ก�รแปลคว�มหม�ยของสงทสงเกตได ตองกระทำ�อย�งระมดระวงรอบคอบเพร�ะมนษยมกจะบดเบอนก�รรบรใหสอดคลองกบภมหลงของคน

4.3 ก�รสงเกตอ�จไดผลแตกต�งไปจ�กคว�มเปนจรงเนองจ�กผสงเกตมสภ�วะต�ง ๆ ผดปกต จงควร ทำ�ใหสภ�วะด�นต�ง ๆ ของผสงเกตอยในสภ�พปกต

5. ก�รบนทกก�รสงเกต เนองจ�กตองก�รใหไดขอมลครบถวน ผสงเกตจงตองบนทกผลก�รสงเกตในขณะท ยงสงเกตอย วธก�รสงเกตม 2 วธดงน

5.1 ระบบเครองหม�ย เปนระบบทกำ�หนดเครองหม�ยต�ง ๆ ขนม�ใชแทนลกษณะหรอพฤตกรรมต�ง ๆ ท จะสงเกตจะตองศกษ� และฝกฝนก�รใชเครองหม�ยเหล�นเสยกอนจนมทกษะและเข�ใจเปนอย�งด

5.2 ระบบจำ�แนกเปนกลมยอย เปนระบบก�รบนทกผลก�รสงเกตโดยแบงพฤตกรรมทจะสงเกตออกเปน พฤตกรรมยอย ๆ หล�ยกลมแลวนำ�พฤตกรรมกลมยอยม�จดทำ�เปนแบบบนทกก�รสงเกต ผสงเกตเพยงแต

เขยนเครองหม�ยลงใหตรงกบพฤตกรรมทจะสงเกตพบเท�นนก�รสมภ�ษณ

ก�รสมภ�ษณ คอ วธก�รเกบรวบรวมขอมลโดยก�รสนทน�ระหว�งผสมภ�ษณกบผถกสมภ�ษณ อย�งมจดมงหม�ย และจดมงหม�ยนกำ�หนดโดยผสมภ�ษณ วธนเปนวธเกบรวบรวมขอมลทดกว� ก�รสงเกต

เพร�ะใชประส�ทสมผสเพมอกอย�งคอ นอกจะใชต�ด หฟงแลวยงใชป�กใจสงทยงของใจได ในขณะทสงเกต ทำ�มได เมอสนสดก�รสมภ�ษณจะตองแนใจว� ผใหสมภ�ษณพดใหขอมลม�กทสด และตองทำ�ใหเข�รว� เข�ม

คว�มสำ�คญและประโยชนตอก�รสมภ�ษณม�ก ร�ยละเอยดมดงน1. ประเภทของก�รสมภ�ษณ

ก�รสมภ�ษณม 3 แบบ คอ1. ก�รสมภ�ษณเปนร�ยบคคลหรอกลม วธนจะใชก�รสนทน�อย�งมจดมงหม�ย ระหว�งผสมภ�ษณ

กบผถกสมภ�ษณ ซงผถกสมภ�ษณอ�จจะเปนคนเดยวหรอเปนกลมกได2. – ก�รสมภ�ษณแบบกำ�หนดโครงสร�ง เปนก�รสมภ�ษณต�มแบบทกำ�หนดไว คำ�ตอบจะอยในรป ใช

ไมใช เหนดวย- ไมเหนดวย เปนตนตวอย�งเชน

ขอ 1 คณมพนองหรอไม ( ) ม ( ) ไมม ขอ 2 พนองของคณมกคน ( ) 1 ค ( ) 3 คน

3. ก�รสมภ�ษณแบบไมกำ�หนดโครงสร�ง เปนก�รสมภ�ษณทไมมแบบกำ�หนดต�ยตว หรอเปนก�ร สมภ�ษณแบบปล�ยเปดนนเอง วธนผสมภ�ษณจะตงค�ถ�มทเปดโอก�สใหผถกสมภ�ษณ ตอบได

อย�งอสระ ตวอย�งเชน ขอ 1 คณมคว�มรสกอย�งไรตอก�รทำ�ง�นของเพอนรวมง�น

1…………………………………………………………………………2…………………………………………………………………………

ขอ 2 ถ�คณเปนผบรห�รคณจะปรบปรงระบบง�นอย�งไร1…………………………………………………………………………2…………………………………………………………………………2. หลกก�รสมภ�ษณ

ก�รสมภ�ษณทจะใหไดขอมลต�มคว�มเปนจรง หรอใกลเคยงกบคว�มเปนจรงม�กทสดควรจะมลกษณะตอไปน1. ระหว�งก�รตดตอขอสมภ�ษณ ผสมภ�ษณควรไปตดตอดวยตนเอง เพอสร�งคว�มสนทสนมคนเคย

และศกษ�บคลกภ�พของผถกสมภ�ษณลวงหน� นอกจ�กนควรห�โอก�สทจะทำ�คว�มคนเคยเปน กนเองใหม�กทสดเพอใหผถกสมภ�ษณเกดคว�มไวว�งใจ และยนดใหสมภ�ษณ

2. กอนเรมสมภ�ษณควรพดคยกนกอนถงจดมงหม�ยและประโยชนของก�รสมภ�ษณครงน3. ก�รสมภ�ษณตองเปนอย�งยวย หรอกระตนใหผสมภ�ษณอย�กตอบคำ�ถ�ม และใหคำ�ตอบทแนนอน

ทงนขนอยกบเทคนคก�รถ�มของผสมภ�ษณ4. ผสมภ�ษณตองใชคำ�ถ�มทแจมชดถ�มตรงประเดนทอย�กร และส�ม�รถใหผถกสมภ�ษณพงคว�ม

คดตรงไปทเรองนนไดทนทไมควรใชคำ�ถ�มแบบกว�ง ๆ5. คำ�ถ�มควรมคว�มเชอมนสง คอแมจะใชคำ�ถ�มเดมถ�มซำ�กไดคำ�ตอบเหมอนเดมจะทำ�ใหคำ�ตอบทได

มคว�มเชอถอไดดวย6. คำ�ถ�มทใชสมภ�ษณ ควรจะไดคำ�ตอบทส�ม�รถขย�ยไปสสถ�นก�รณใหมทคล�ยคลงได7. ก�รบนทกขอมลในก�รสมภ�ษณ ตองกระทำ�โดยมใหผถกสมภ�ษณเกดคว�มรสกระมดระวงตวใน

ก�รตอบคำ�ถ�ม ควรขออนญ�ตกอน และไมควรกระทำ�ในลกษณะแอบหรอปดบงวธก�รบนทกขอมล3. ขอดของก�รสมภ�ษณ

วธก�รสมภ�ษณชวยใหไดขอมลถกตอง เพร�ะผถกสมภ�ษณมโอก�สซกถ�มเมอไมเข�ใจ4. ขอเสยของก�รสมภ�ษณ

1. ขอมลทไดรบเปนผลม�จ�กผสมภ�ษณโดยตรง ไดแก คณสมบตของผสมภ�ษณ เชน บคลกภ�พ มนษยสมพนธ ไหวพรบ ก�รตดสนใจ คว�มส�มรถในก�รสอส�ร เปนตน

2. คว�มเทยงตรงของขอมล ขนอยกบอ�รมณของผสมภ�ษณและผถกสมภ�ษณดงนนถ�ผถก สมภ�ษณเกดอ�รมณเสยในระหว�งสมภ�ษณ ควรหยดพกก�รสมภ�ษณไวกอน

3. ก�รสมภ�ษณตองใชเวล�ม�ก4. ขอมลทไดขนอยกบอทธพลของสงแวดลอม เชน สภ�พ อ�ก�ศ แสง เสยงรบกวน เปนตน

แบบสอบถ�มและแบบสำ�รวจ เครองมอประเภทนประกอบดวย แบบตรวจสอบร�ยก�ร แบบสอบถ�ม และแบบสำ�รวจ แตละประเภท

ต�งนยมใชเปนเครองมอในก�รวจยดงจะอธบ�ยแตละแบบดงน1. แบบตรวจสอบร�ยก�ร

เครองมอประเภทนใชสำ�หรบถ�มเรองร�วต�ง ๆ โดยใหผตอบก�กบ�ทเครองหม�ยเพอแสดงว� ม - ไมม – – เหนดวย ไมเหนดวย หรอ ชอบ ไมชอบ เปนตน

ตวอย�ง คำ�ชแจง ใหท�นก�เครองหม�ย ในขอทเปนจรงเกยวกบท�น

ขอ ( ) ท�นตองอดทนม�กกว�จะเรยนจบ ( ) ใช ( ) ไมใช ขอ ( ) ท�นเรยนและทำ�ง�นไปดวย ( ) ใช ( ) ไมใช ขอ ( ) ท�นเคยคดทอใจจะไมเรยนตอ ( ) เคย ( ) ไมเคย

คว�มเทยงตรงของแบบตรวจสอบร�ยก�รนขนอยกบ 3 ประก�ร คอ1. คว�มรวมมอในก�รตอบของผตอบ ถ�ใหคว�มรวมมอดกจะไดขอมลทเปนจรงทำ�ใหแบบตรวจสอบ

ร�ยก�รมคว�มเทยงตรงสง2. ผตอบส�ม�รถวนจฉยตนเองไดอย�งถกตอง ม�กนอยเพยงใด3. ร�งก�รทถ�มครอบคลมเรองทตองก�รทร�บทงหมดหรอไม

2. แบบสอบถ�ม เครองมอประเภทนกคอ คำ�ถ�มต�ง ๆ ทตองก�รใหผตอบกรอก เตม หรอเขยนตอบ อ�จ เปนแบบใหกรอกคำ�เดยว หรอ ตอบย�ว ๆ กได จะเหนว�แบบตรวจสอบร�ยก�รเปนแบบสอบถ�มแบบ

หนงนนเอง แบบสอบถ�มจะใชคว�มคดเหนของผตอบเกยวกบเรองหนงหรอหล�ยเรองแลวแตว� ตองก�รรเรองใด ขอมลทไดจะชวยใหผวจยเหนภ�พของผตอบชดเจนว�มคว�มคดเหนในเรองนนอย�งไร

2.1 รปแบบของแบบสอบถ�ม แบบสอบถ�มม 3 แบบ คอ1. แบบสอบถ�มประเภทปล�ยเปด แบบสอบถ�มแบบนจะมคำ�ถ�มและคำ�ตอบใหเลอก ตวเลอกอ�จม 2 ตว

3 ตว หรอม�กกว� ตวอย�งของแบบสอบถ�มประเภทน เปนแบบสอบถ�มทใชในก�รศกษ�คว�มคดเหนของครใหญในก�ร

ปฏบตง�นรวมกบนกศกษ�ฝกสอนในโครงก�รฝกหดคร ขอ ( ) ท�นมประสบก�รณในก�รเปนครพเลยงม�กป( ) ตำ�กว� 1 ป ( ) 1-4 ป( ) 5-8 ป ( ) 9-12 ป( ) 12 ปขนไป

ขอ ( ) ท�นไดรบคว�มรเกยวกบโครงก�รฝกหดครชนบท ท�งใดบ�ง( ) เอกส�รของกรมฝกหดคร ( ) อ�จ�รยนเทศก( ) อ�จ�รยวทย�ลยคร ( ) นกศกษ�ฝกสอน( ) หนงสอพมพ ว�รส�ร

2. แบบสอบถ�มประเภทปล�ยเปด แบบสอบถ�มแบบนจะไมกำ�หนดคำ�ตอบแตจะเหดโอก�สใหผตอบแสดง คว�มคดเหนอย�งอสระ ตวอย�ง เชน

ขอ ( ) ถ�จดใหมก�รอบรมสมมน�เกยวกบก�รฝกสอนโครงก�รฝกหดครชนบทท�นตองก�รใหอบรม สมมน�เรองใดบ�ง (โปรดระบ)

1. …………………………………………………………………………………………………………..

2. …………………………………………………………………………………………………………..

3. …………………………………………………………………………………………………………..

ขอ ( ) ท�นคดว�ควรมก�รจดอบรมสมมน�เกยวกบโครงก�รฝกหดครชนบทหรอไม1.

…………………………………………………………………………………………………………..

2. …………………………………………………………………………………………………………..

3. …………………………………………………………………………………………………………..

ขอ ( ) ท�นคดว�ควรมก�รจดอบรมสมมน�รวมกบหนวยง�นพฒน�ชนบทหรอไม1. ………………………………………………………………………

…………………………………..2. ………………………………………………………………………

…………………………………..3. ………………………………………………………………………

…………………………………..3. แบบสอบถ�มประเภทรปภ�พ แบบสอบถ�มแบบนจะใชรปภ�พแทนภ�ษ� เหม�ะสำ�หรบผอ�นหนงสอไม

ออกหรอเดก ขอมลจะเชอมนไดหรอไมอยทคว�มชดเจนของรปภ�พ2.2 ลกษณะของแบบสอบถ�ม เนองจ�กตองก�รเกบขอมลทเปนตวแปรตนและตวแปรต�มดงนน

แบบสอบถ�มจงม 2 ตอน คอ1. ถ�มขอมลทเปนร�ยละเอยดสวนตว คอ ถ�มใหตอบเกยวกบเรองร�วต�ง ๆ เชน

ขอ ( ) เพศ ( ) ช�ย ( ) หญง ขอ ( ) สภ�พสมรส ( ) โสด ( ) แตงง�น ขอ ( ) วฒสงสดของท�น

………………………………………………………………………………………………………โปรดระบ .. ขอ ( ) วฒส�มญของท�น

………………………………………………………………………………………………………โปรดระบ .. ก�รถ�มร�ยละเอยดสวนตวเรองอะไร ขนอยกบตวแปรทนำ�ม�ใชในก�รวจย

2. ขอมลทเปนคว�มคดเหน ตอนท 2 นจะถ�มคว�มคดเหนของผตอบในเรองทผวจยตองก�รวด ก�รแสดง คว�มคดเหนของตอนท 2 น จะใชคำ�ถ�มแบบปล�ยเปดหรอปล�ยปดกไดแลวแตจดมงหม�ยของก�ร

วจย2.3 หลกก�รสร�งแบบสอบถ�ม ก�รสร�งแบบสอบถ�มควรพจ�รณ�ในเรองตอไปน1. แตละคำ�ถ�มจะตองมคว�มเชอมน และมประโยชนในก�รวจย2. แตละคำ�ถ�มตองเขยนใหแจมชดและเข�ใจง�ย คำ�หรอขอคว�มทมคว�มหม�ยกำ�กวมไมควรนำ�ม�ใช3. ตวเลอกของแบบสอบถ�มปล�ยปดควรใชภ�ษ�ง�ย ๆ ไมสลบซบซอนม�กนก4. คำ�ถ�มตองสนกระทดรดแตไดคว�มและถกตองต�มหลกไวยกรณ5. คำ�ถ�มตองมลกษณะยวยใหอย�กตอบ

6. ตองถ�มแตเรองสำ�คญ ๆ คำ�ทตองก�รเนนควรขดเสนใต แบบสอบถ�มทนยมใชนอกจ�กประเภทดกกล�วแลว ยงมก�รนำ�ร) แบบของแบบวดเจตคตของลเคอรท ม�ใช

เปนรปแบบหนงของแบบสอบถ�มชนดปล�ยปดซงจะไดกล�วตอไป3. แบบสำ�รวจ

เครองมอประเภทนมลกษณะก�รตอบเหมอนกบแบบตรวจสอบร�ยก�ร แตต�งกนตรงทแบบสำ�รวจจะ ถ�มเพยงเรองเดยวแตหล�ยขอ เพอใหครอบคลมเรองทจะถ�มและยกสถ�นก�รณ หรอสร�งสถ�นก�รณ

ขนม� แบบสำ�รวจสวนใหญจะสนใจเจตคตพฤตกรรมหรอคณธรรม ดงนนจงจะอธบ�ยอย�งละเอยดดงน3.1 แบบวดเจตคตของลเคอรทหรอม�ตร�วดลเคอรท ผสร�งเปนคนแรกชอ เรนส ลเคอรท

ม�ตร�วดเจตคตของลเคอรทประกอบดวย 2 สวน คอ1. – สวนทเปนขอคว�มเจตคต เนองจ�กเจตคตหม�ยถง คว�มรสกของบคคลทมตอสงหนงว� ชอบ ไมชอบ

– – ด เลว สมบรณ บกพรอง เปนตน2. สวนทเปนคำ�ตอบ ใชวธใหผตอบทำ�เครองหม�ยลงตรงขอคว�มแสดงคว�มรสกทแทจรงของผตอบ

ขอคว�มนจะเปนขอคว�มทมระดบเขมขนของคว�มรสก 5 ระดบ คอ เหนดวยอย�งยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอย�งยง

ขนตอนก�รสร�งม�ตร�วดเจตคตของลเคอรท ก�รสร�งม�ตร�วดเจตคตของลเคอรท ขนตอนต�ง ๆดงน

1. กำ�หนดวตถประสงคว� ตองก�รศกษ�เจตคตของใคร ทมตอสงใด2. ใหคว�มหม�ยของเจตคตทตองก�รวดใหแจมชดว� ประกอบดวยคณลกษณะอะไรบ�ง และคณลกษณะ

นนตองอยในรปของพฤตกรรมทส�ม�รถวดไดสงเกตได3. สร�งขอคว�มเจตคตทวเคร�ะหไดจ�กขอ 2 ใหครอบคลมลกษณะต�ง ๆ ควรมประม�ณ 20-30

ขอคว�ม โดยมทงท�งบวกและท�งลบ4. ตรวจสอบขอคว�มเจตคตทสร�ง ก�รตรวจสอบอ�จตรวจสอบดวยตนเอง หรอผเชยวช�ญในเรองนน

ก�รตรวจสอบจะพจ�รณ�ว�ขอคว�มเจตคตเหล�นนมครบถวนทกลกษณะหรอยง ภ�ษ�ทใชเหม�ะสม ไม กำ�กวม อ�นแลวจะพงคว�มคดไปทจดเดยวกนไดหรอไม

5. ทดลองกอนนำ�ไปใชจรง ไดแกก�รนำ�ม�ตร�วดเจตคตทสร�งแลวทงฉบบไปทดลองใชกบกลมตวอย�งอก กลมหนงทไมนำ�ม�กศกษ�วจยนำ�ผลทไดม�วเคร�ะหห�ค�คว�มเทยงตรง ค�อำ�น�จจำ�แนกและค�คว�ม

เชอมน6. นำ�ไปใชจรง

ตวอย�งม�ตร�วดเจตคตของลเคอรท เชน ม�ตร�วดเจตคตทมตอสตร คำ�ชแจง แบบสอบถ�มฉบบนม 2 ตอน ตอนท 1 จะถ�มเกยวกบขอมลสวนตวของผตอบ สวนตอนท

2 ถ�มคว�มรสกทมตอสตร โปรดพจ�รณ�คำ�ถ�มแตละขอว�ท�นมคว�มรสกอย�งไร แลวเขยน เครองหม�ย ลงในชองว�งทตรงกบคว�มรสกทแทจรงของท�นคำ�ตอบจะม 3 ตวเลอก

ถ�ท�นตอบว�เหนดวยอย�งยง หม�ยคว�มว� ท�นมคว�มเหนดวยกบเรองนม�กทสด ถ�ท�นตอบว�เหนดวย หม�ยคว�มว� ท�นมคว�มเหนดวยกบเรองนม�กพอสมควร

ถ�ท�นตอบว�ไมแนใจ หม�ยคว�มว� ท�นไมเหนดวยกบเรองนพอสมควร ถ�ท�นตอบว�ไมเหนดวยอย�งยง หม�ยคว�มว� ท�นไมเหนดวยกบเรองนม�กทสด

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบ ใหเขยน ตรงขอทเปนจรงของตวท�นเพศ ( ) ช�ย ( ) หญงก�รศกษ� ( ) ตำ�กว�ปรญญ�ตร ( ) เท�กบหรอสงกว�ปรญญ�ตรอ�ย ( ) ตำ�กว� 25 ป ( ) เท�กบหรอสงกว� 25 ป

ตอนทสอง คว�มรสกของท�นทมตอสตรในด�นต�ง ๆ ดงน

ขอท ขอคว�ม เหนดวยอย�งยง

เหนดวย

ไมแนใจ

ไมเหนดวย ไมเหนดวยอย�งยง

1.2.3.4.

สตรเปนเพศทฉล�ดง�นบ�นเหม�ะกบสตรม�กทสดทว�สตรเปนช�งเท�

หลง เปนคว�มคดทล� สมย ฯลฯ

…………………………

ม�ตร�จดอนดบคณภ�พ ก�รจดอนดบคณภ�พเปนเครองมอทใชสำ�หรบประเมนค�ของคณลกษณะต�ง ๆ ท�งพฤตกรรมของ

มนษยหรอสถ�นก�รณต�ง ๆ ทไมส�ม�รถวดออกม�เปนตวเลขทมค�ทแทจรงไดจงใชวธก�รวดโดยก�รให ลำ�ดบทแกคณลกษณะทวดลำ�ดบทจะอยในรปของระดบของคณลกษณะนน ๆ โดยปกตจะแบงเปน 5 ระดบ

คอ ดม�ก ด ป�นกล�ง ยงไมด ไมด หรอบ�งครงจะใชตวเลขแทนระดบ เชน ดม�ก 5 ด 4 ป�น กล�ง 3

ยงไมด 2 ไมด 1 เปนตน1. ประเภทของม�ตร�จดอนดบคณภ�พ

ไดแบงก�รจดอนดบคณภ�พออกเปน 5 ประเภท คอ1. ม�ตร�จดอนดบคณภ�พแบบบรรย�ย เปนวธก�รจดอนดบคณภ�พโดยใชภ�ษ�ทมคว�มหม�ยชดเจน

ในตวเองเปนตวกำ�หนดในแตละระดบเหมอนกบแบบสอบถ�มต�มวะของลเคอรท ต�มปกตจะแบงระดบ ออกเปน 3 ถง 7 ระดบแลวแตจดมงหม�ยของก�รวดตวอย�งของระดบทใชภ�ษ� ไดแก เปนประจำ�

คอนข�งบอย พอประม�ณ น�น ๆ ครง ไมเคยเลยหรอม�กทสด ม�ก ป�นกล�ง นอย นอยทสด เปนตน จะใชแบบใดขนอยกบคำ�ถ�ม

ขอ ( ) นกศกษ�มสวนรวมในกจกรรมของวทย�ลย บอยเพยงไร

เปนประจำ� คอนข�งบอย พอประม�ณ น�น ๆ ครง ไมเคยเลย2. ม�ตร�จดอนดบคณภ�พแบบตวเลข เปนแบบทใชกนทวไปโดยเฉพ�ะในวงก�รศกษ� เปนก�รนำ�เอ�ตวเลข

ม�กำ�หนดเปนระดบต�ง ๆ ทนยมกนใชเลข 5 แทน ดม�ก 4 แทน ด 3 แทน ป�นกล�ง 2 แทน ไมด1 แทน ไมดเลย

ตวอย�งเชน ขอ ( ) นกศกษ�มสวนรวมในกจกรรมของวทย�ลยบอยครงเพยงไร

5 4 3 2 1

3. ม�ตร�จดอนดบคณภ�พบนกร�ฟ เปนแบบทใชแบบ 1 แบบ 2 รวมกน4. ม�ตร�จดอนดบคณภ�พแบบเปรยบเทยบ เปนก�รจดระดบคณภ�พโดยก�รเปรยบเทยบกบเกณฑท

กำ�หนด ตองก�รทร�บว�สงทจะวดมคณภ�พแตกต�งจ�กเกณฑม�กนอยเพยงใด ถ�แตกต�งกบเกณฑ นอยม�กกจะไดคะแนนม�ก และในทำ�นองเดยวกน ถ�แตกต�งจ�กเกณฑม�กกจะไดคะแนนนอย

5. ม�ตร�จดอนดบคณภ�พแบบใหลำ�ดบท เปนวธก�รจดอนดบคณภ�พโดยก�รนำ�เอ�คณลกษณะต�ง ๆ ท จะวดทงหมดม�พจ�รณ�ใหลำ�ดบทเปน 1 , 2 , 3 …. ฯลฯ คณลกษณะทดทสดของกลมตวอย�งก

จะไดลำ�ดบท 1 รองม�จะไดท 2 ,3 , 4 … ต�มลำ�ดบ วธ ก�รจดอนดบคณภ�พแบบนควรนำ� คณลกษณะทจะวดม�แบงเปนกลมใหญ ๆ เพยง 2-3 กลมเสยกอนแลวจงใหลำ�ดบทในแตละกลมจน

ครบหลงจ�กนนจงนำ�ม�เชอมกนเปนกลมเดยง ก�รใหลำ�ดบทในแตละกลมนยมใหโดยวธเรยงลำ�ดบจ�กดทสดในกลมไปจนถงดอยทสดในกลม

2. ขอบกพรองของเครองมอวดม�ตร�จดอนดบคณภ�พ ขอบกพรองของเครองมอชนดนอยทวธก�รใช และคณลกษณะสวนตวของผประเมนเปนสวนใหญ

ขอบกพรองทจะทำ�ใหก�รจดอนดบคณภ�พผดพล�ดไปจ�กคว�มเปนจรง มดบตอไปน1. ประสบก�รณของผจดอนดบและเวล�ทใช ผจดทมประสบก�รณในเรองทจดและคนเคยกบวธก�รนอ�จใช

เวล�ไมม�กนก2. อคตของผจดมผลตอก�รจดอนดบม�กเชน คว�มรสกทไมดตอเรองนนของผจดหรออทธพลจ�ก

ภ�ยนอกม�บบบงคบผจดเชน ผเปนเจ�ของสงทนำ�ม�จดอนดบมอทธพลตอผจด เปนตน3. ก�รตคว�มหม�ยของผจดผดพล�ด เพร�ะผจดแตละคนมคว�มรสกตอสงทนำ�ม�จดไมเหมอนกน

เกษม ส�หร�ยทพย (2540 : 160) ไดกล�วว� เครองมอทใชในก�รเกบรวบรวมขอมลในก�รวจย ท�งก�รศกษ�หรอก�รวจยท�งพฤตกรรมศ�สตรและสงคมศ�สตรมหล�ยชนด เครองมอแตละชนดกม

คณสมบตหรอคณลกษณะทใชเปนดชนแสดงถงคณภ�พของเครองมอในประเดนต�ง ๆ ทแตกต�งกน ดงนน ในทนจงขอเสนอวธก�รห�คณภ�พของเครองมอแตละชนด ดงตอไปน

1. ก�รห�คณภ�พของแบบทดสอบองกลม แบบทดสอบองกลม หม�ยถง แบบทดสอบหรอเครองมอก�รวดทมงนำ�คะแนนหรอผลจ�กก�รสอบของผ

เข�สอบแตละคนม�เปรยบเทยบกบคะแนนหรอผลจ�กก�รสอบของผเข�สอบคนอน ๆ ภ�ยในกลม เดยวกน กล�วคอแบบทดสอบองกลมเปนแบบทดสอบทมงเปรยบเทยบระหว�งผลจ�กก�รทดสอบของผ

เข�สอบแตละคนเพอใชเปรยบเทยบคว�มส�ม�รถของผเข�สอบแตละคนภ�ยในกลมเดยวกน แบบทดสอบแบบองกลมทใชเปนเครองมอสำ�หรบก�รวจยนน ส�ม�รถห�คณภ�พในด�นต�ง ๆ ไดดงตอ

ไปน1. ค�คว�มย�กและค�อำ�น�จจำ�แนก เปนดชนประจำ�ขอสอบแตละขอทใชแสดงถงคณสมบตทสำ�คญ

ของขอสอบ ค�คว�มย�กและค�อำ�น�จจำ�แนกมบทบ�ทสำ�คญในก�รกำ�หนดคณภ�พของแบบ ทดสอบ จะมคณภ�พดกตอเมอแบบทดสอบฉบบนนประกอบขนดวยขอสอบทมคณภ�พด คำ�ว�

ขอสอบทมคณภ�พดในทนกหม�ยถง ขอสอบทมค�คว�มย�กและค�อำ�น�จจำ�แนกทเหม�ะสมนนเอง2. ก�รประม�ณค�คว�มย�กและค�อำ�น�จจำ�แนก

เนองจ�กก�รห�ดชนเพอใชเปนตวชหรอระบถงคณภ�พของขอสอบ เปนสงทมคว�มย�กโดยเฉพ�ะ อย�งยงก�รห�ค�อำ�น�จจำ�แนกดวยก�รห�ค�สมประสทธ สหสมพนธระหว�งคะแนนร�ยขอกบ

คะแนนรวมทไดหกเอ�คะแนนของขอสอบขอนนออกไปแลว สธรรม จนทรหอม ( สตเวน ไปแซค เขยน สธรรม จนทรหอม แปล 2527 : 68) ได

กล�วถงเครองวดผล ชนดของเครองมอ ลกษณะของเครองมอวดทด เครองมอชนดต�ง ๆ ดงนคอ ก�รวดผลคอก�รกำ�หนดค�ปรม�ณ ตวเลขหรอสญลกษณใหกบตวแปรหรอสงทตองก�รวด

กระบวนก�รวดผลมองคประกอบ 3 อย�ง เพอใหก�รวดไดม�ตรฐ�น องคประกอบทงส�มนจะตอง สมบรณคอ

1. ผวดจะตองไดรบก�รฝกวธใชเครองมอม�อย�งด2. เครองมอวดจะตองสร�งอย�งไดม�ตรฐ�น3. วธก�รวดตองปฏบตอย�งมระบบต�มทกำ�หนดไว

ชนดของเครองมอวด เครองมอทใชในก�รเกบขอมล แบงต�มลกษณะของก�รตอบและสมรรถภ�พ ทตองก�รวดม 3 ชนดคอ

.א ก�รทดสอบ ไดแกแบบทดสอบและขอสอบประเภทต�ง ๆ ทใชวดสมรรถภ�พ เชน สมรรถภ�พ ท�งสมอง สมรรถภ�พท�งร�งก�ย และผลสมฤทธท�งก�รเรยน

.ב ก�รสงเกต ไดแกก�รสงเกตดวยส�ยต� และแบบทใชประกอบก�รสงเกต เชน ก�รสมภ�ษณ ก�รตรวจสอบร�ยก�ร ก�รจดอนดบ

.ג ก�รใหร�ยง�น คอก�รใหผถกวดเปนผร�ยง�นตวเองว�เปนอย�งไร ดวยก�รสงแบบสอบถ�ม หรอขอคำ�ถ�มไปให เชน ก�รตอบแบบสำ�รวจต�ง ๆ เปนตน

ลกษณะของเครองมอวดผลทด เกณฑทจะใชประเมนว�เครองมอทใชวดผลหรอเกบขอมลนนดหรอ ไม ตองประเมนในเรองตอไปน

1. คว�มเทยงตรง คอคว�มถกตองตรงต�มเป�หม�ยทตองก�รจะจด2. คว�มเชอมน คอระดบคว�มเชอถอไดของเครองมอว�ถ�มก�รตรวจสอบหรอวดผลเพอพสจน

อกครงกจะไดผลเชนเดม ขอสอบทเชอถอไดจะปนขอสอบทมคว�มคงเสนคงว�ในก�รร�ยง�นผลคะแนนคอไมว�จะใชวดกครงกไดผลเชนเดม

3. คว�มเปนปรนย คอคว�มเข�ใจตรงกนหรอก�รแปลคว�มหม�ยตรงกนของทกฝ�ย คอทงผถก วด ผดำ�เนนก�รวดและผอนทอ�นร�ยง�น

4. คว�มย�กง�ย หรอคว�มสลบซบซอนของเครองมอ ถ�เปนขอสอบย�กเกนไปเดกจะเกดอ�ก�รทอแทหรอเด�โดยไมคดและถ�ง�ยเกนไปเดกกจะทำ�ถกกนหมดและแยกไมออกว�ใครเกงกว�

ใคร ถ�เปนแบบวด เชน แบบสอบถ�มใชวธถ�มทผตอบไมคนหรอตองใชคว�มส�ม�รถสงจงจะ ตอบได มเงอนไขม�ก กจะไมไดรบคว�มรวมมอหรอไดผลทไมตรงกบคว�มเปนจรง

5. คว�มเหม�ะสม คอ คว�มถกตองกบสภ�พทเปนจรง เชน ในเรองเศรษฐกจค�ใชจ�ย เรองเวล�ท ตองใช เรองก�รขนสงหรอนำ�สง รวมทงก�รรจกเลอกใชเครองมอวดใหเหม�ะสมกบสมรรถภ�พ

ทตองก�รวดเมอใคควรสงเกต เมอใดควรสมภ�ษณเปนตน คว�มเทยงตรง คอคณค�หรอดชนของเครองมอวดทแสดงว�เครองมอนส�ม�รถวดไดต�มจดประสงคของ

ก�รวดผลเพยงใด จดประสงคของก�รวดผลมกจะอยในขอบข�ยตอไปน.א ตองก�รจะรสมรรถภ�พหรอคณลกษณะเฉพ�ะของร�ยบคคลว�มอยเท�ไรหรอเปนอย�งไร.ב ตองก�รจะทำ�น�ยผลว�ในอน�คตจะมสมรรถภ�พหรอคณลกษณะเฉพ�ะเปนอย�งไร.ג ตองก�รจะรองคประกอบของสมรรถภ�พหรอคณลกษณะบ�งประก�รว�ผถกวดมอยอย�งไรสมรรถภ�พทจะถกวดนนมหล�ยประเภทแตเมอรวมกบจดมงหม�ยของก�รวดดงกล�วข�งตนจงทำ�ใหชนดของคว�มเทยงตรงมหล�ยประเภทดงน1. คว�มเทยงตรงโดยเนอห� คอก�รพจ�รณ�ประเมนค�ว�เนอห�ของขอสอบมคว�มสอดคลองกบเนอห�

ของสมรรถภ�พทวดหรอทใชสอบเพยงใด2. เทยงตรงโดยเกณฑ คอก�รพจ�รณ�ขอสอบหรอเครองมอส�ม�รถวดไดต�มเกณฑทตงไวหรอไม3. เทยงตรงโดยโครงสร�ง คอ พจ�รณ�ว�เครองมอวดผลหรอแบบทดสอบส�ม�รถวดไดต�มโครงสร�ง

ของคณลกษณะทตองก�รวดไดเพยงใดมกใชกบองคประกอบท�งจตวทย� คว�มเชอมน คอคว�มสมำ�เสมอหรอคว�มคงเสนคงว�ของผลก�รวดทเกดผลก�รใชเครองมออนหนงวดหล�ย

ครง ห�กก�รร�ยง�นผลคะแนนทไดทกครงตรงกนกแสดงว�เชอถอไดชนดของคว�มเชอมน1. สมประสทธของคว�มคงท คอ คว�มเชอมนทไดจ�กก�รคำ�นวณค�สหสมพนธของก�รทดสอบสองครง

โดยใชขอสอบฉบบเดยวกน ผลของก�รทดสอบทงสองครงยงสอดคลองกนเท�ไรคว�มเชอมนยงสงเท�นน

2. สมประสทธของคว�มเหมอน คอ คว�มเชอมนทไดจ�กก�รคำ�นวณค�สหสมพนธของคะแนนจ�กก�รทดสอบสองครงโดยแบบทดสอบทงสองฉบบทมลกษณะเปนคขน�นกนคอมคว�มย�กง�ยและคว�ม

กระจ�ยของคะแนนป�น ๆ กนและวดเครองมอเดยวกน วธวดคล�ยกนและเท�กนดวย3. สมประสทธของคว�มสมำ�เสมอภ�ยในหรอแบบแบงครงขอสอบ คอแทนทจะใชขอสอบหนงฉบบสอบสอง

ครงหรอขอสอบสองฉบบทคล�ยกนสอบสองครงแลวเอ�คะแนนม�สมพนธกน แบบนใชขอสอบฉบบ เดยวกนสองครง แตสอบครงเดยวแตสอบเสรจแลวแบงขอสอบออกเปนสองตอนแลวตรวจใหคะแนน

สองครงแตกต�งกนเปนคะแนนสองชด สำ�หรบผสอบคนเดยวแลวเอ�คะแนนสองชดนม�คำ�นวณห�ค�สหสมพนธแบบผลครสองตวแปร

4. – แบบองหลกก�รท�งสถต ไดแกสตรคำ�นวณค�คว�มเชอมน แบบคดเตอร รช�รด คะแนนยงห�งจ�ก กงกล�งคว�มเชอมนยงสง จำ�นวนขอสอบยงม�กคว�มเชอมนยงสงและคว�มกระจ�ยของคะแนนยงม�ก

คว�มเชอมนยงสง ชนดของเครองมอวดแบบต�ง ๆ

1. แบบสอบถ�มเปนเครองมอวดผลประเภทใหผตอบร�ยง�นต�มคว�มเปนจรง เปนเครองมออนหนงทถก ใชอย�งกว�งขว�งในวงก�รวจยเพร�ะมคว�มสะดวกหล�ยประก�ร วธสร�งดงน

1.1 กำ�หนดจดมงหม�ยว�ตองก�รขอมลอะไรบ�ง1.2 เลอกแบบของคำ�ถ�มใหเหม�ะสมเพอทจะไดขอมลม�กทสดและตรงทสดชนดของคำ�ถ�มไดแก

.א แบบปล�ยเปด ไดแกแบบต�มใหเตมคำ�เปนคำ�ตอบ.ב แบบขอเลอก คอมคำ�ตอบใหเลอกตอบหล�ยขอ.ג แบบม�ตร� เชน ดม�ก ด ป�นกล�ง ออน และออนม�กเปนตน1.3 ลงมอสร�งแบบสอบต�มสวนประกอบของแบบสอบถ�มซงมทงจดมงค. แบบม�ตร� เชน ดม�ก ด ป�นกล�ง ออน และออนม�ก เปนตน2. ลงมอสร�งแบบสอบถ�มต�มสวนประกอบของแบบสอบถ�มซงมทงจดมงหม�ย วธตอบแบบสอบถ�ม

ขอคำ�ถ�มและคำ�ขอบคณและวธสงกลบถ�ม3. ลกษณะของแบบสอบถ�มจะตองมลกษณะดงน.א ตอบไดง�ยไมยงย�กและซบซอน.ב ไมสร�งคว�มกงวลใจใหกบผตอบ.ג ไมถ�มนำ�.ד ไมถ�มอย�งลำ�เอยง4. ทดลองใชแบบสอบถ�มกอนนำ�ออกไปใชจรง5. ควรมจดหม�ยนำ�จดหม�ยทวงถ�มและจดหม�ยขอบคณผทใหคว�มรวมมอในก�รเกบขอมลทกครง

ก�รสมภ�ษณ เปนเครองมอชนดหนงในประเภทก�รสงเกต แตไมเพยงไดสงเกตเท�นนยงส�ม�รถถ�มตอบ กน ไดดวยระหว�งผสงเกตกบผถกสงเกตทำ�ใหไดขอมลแมนยำ�แตอ�จเสยเวล�และค�ใชจ�ยสง ก�รสงเกตม

3 แบบ คอ.א แบบไมมโครงสร�งหรอมโครงสร�งอย�งกว�ง ๆ ผสมภ�ษณจะถ�มปญห�ใหตอบกว�ง ๆ ใหผตอบได

แสดงคว�มรสกและคว�มเหนออกม�อย�งเสร มโอก�สทจะเปนอตนยและลำ�เอยงง�ยห�กไมระมดระวง.ב แบบกงโครงสร�ง ผสมภ�ษณมคำ�ถ�มจำ�นวนหนงไวในใจทจะเลยบเคยงถ�มใหไดแตยงเปดโอก�สได

แสดงออกอยงเสรเกยวกบคว�มรสกและคว�มเหน ผสมภ�ษณจะตองมเทคนคทจะตงคำ�ถ�มประกอบใหไดคว�มจรงจ�กผถกสมภ�ษณ

.ג แบบมโครงสร�ง เปนแบบทว�งแผนไวอย�งดมคำ�ถ�มทกประเดนทตองก�รเกบขอมลจงมกมคำ�ถ�ม พมพเตรยมไวหล�ยขอรวมทงวธก�รจดบนทกขอมลไวดวย ม�ตร�วดทศนคต ก�รวดผลคอก�รกำ�หนด

สญลกษณใหกบตวแปรทถกวดถ�ห�กมก�รกำ�หนดหลกเกณฑทแนนอนในก�รทจะใหสญลกษณใด ๆ แก ตวแปรแลว ก�รวดผลกจะเปนปรนย และมคว�มแมนยำ�ยงขน ม�ตร�วดทศนคตมก�รกำ�หนดหลกเกณฑ

ทคอนข�งจะแนนอน ว�ควรกำ�หนดสญลกษณอะไรใหกบตวแปรใดองคประกอบททำ�ใหคะแนนแปรปรวน.א ลกษณะคงททวไปของแตละคน.ב ลกษณะคงทเฉพ�ะอย�งของแตละคน.ג ลกษณะชวคร�วทวไปของแตละคน.ד ลกษณะชวคร�วเฉพ�ะของแตละคน

อนนต ศรโสภ� (2521 : 197 ) ไดกล�วในก�รเลอกเครองมอก�รวจยนกวจยควรตองศกษ�ถง คณลกษณะเฉพ�ะของเครองมอขอดและขอบเขตจำ�กดของก�รใชเครองมอ นอกจ�กนยงกล�วถงชนด

ของเครองมอดงนคอ1. แบบสอบถ�ม

ประกอบไปดวยคำ�ถ�มหรอขอคว�มทเปนคำ�ถ�มชดหนงเพอใหผทถกถ�มตอบคำ�ถ�มสวนม�กเกยว กบขอเทจจรง คว�มคดเหน ทศนคตหรอคว�มรสกของผตอบ นกวจยนยมใชแบบสอบถ�มกนอย�ง

กว�งขว�งเพร�ะว�ถ�มไดม�กไดสะดวกนอกจ�กนยงประหยดเวล�ในก�รใชเมอเปรยบเทยบกบก�รสมภ�ษณ.א ชนดของแบบสอบถ�ม แบบสอบถ�มทนยมใชกนทวไปม 2 ชนดคอ แบบสอบถ�มปด และ

แบบสอบถ�มเปด แตละชนดกมทงขอดและขอเสย แบบสอบถ�มปด เปนแบบสอบถ�มทจำ�กดใหผถกสอบถ�มตอบโดยอ�จจะใหตอบเพยง ใช หรอไมใช

หรอเขยนสญลกษณสน ๆ ตวอย�งเชน

ทำ�ไมท�นเลอกเรยนทมห�วทย�ลยน กรณ�ระบคว�มสำ�คญของเหตผล 3 ระดบคอ1. สำ�คญม�ก2. สำ�คญป�นกล�ง3. สำ�คญนอย

แบบสอบถ�มเปด เปนแบบสอบถ�มทผตอบใหอสระในก�รตอบและใชคำ�พดของตนเองตวอย�งเชนทำ�ไมท�นถงเลอกเรยนทหม�วทย�ลยน

แบบสอบถ�มโดยทวไปมกจะประกอบทงแบบปดและแบบเปด ซงแตละแบบกมทงขอดและขอเสย นกวจยจะตองตดสนใจว�จะใชแบบไหนทส�ม�รถใหขอมลต�มทตองก�รได.ב ก�รปรบปรงแบบสอบถ�ม ในก�รปรบปรงนนมขอสงเกตในก�รสร�งแบบสอบถ�มดงน1. ก�รใชคำ�ทเปนคณภ�พอ�จจะทำ�ใหเกดคว�มเข�ใจผดไดง�ย2. ควรระวงก�รใชคำ�ถ�มแบบปฏเสธซอนปฏเสธ ควรขดเสนใตคำ�ทเปนปฏเสธดวย3. ควรระวงก�รตวเลอกไมพอเพยง เชน สถ�นภ�พสมรส โสด แตงง�น ถ�มคนทหย�แลวกจะตอบ

ไมได4. ควรหลกเลยงขอคว�มทขดแยง5. ควรขดเสนใตคำ�ทตองก�รเขยน6. ในกรณทถ�มใหเปรยบเทยบจะตองกำ�หนดสงทจะใหเปรยบเทยบลงไปดวย7. ควรหลกเลยงขอตกลงทยงไมยอมรบ8. ควรแบงคำ�ถ�มออกใหสอดคลองและเหม�ะสมกบสภ�พคว�มเปนจรงของผถกถ�มแตละพวก9. จงสร�งคำ�ถ�มทส�ม�รถใหคำ�ตอบทสมบรณ10. ควรจะกำ�หนดนำ�หนกของคำ�ตอบใหชดเจน11. ควรพจ�รณ�ก�รจำ�แนกคำ�ถ�มดวยตวของท�นเองม�กกว�ทจะใหผถกถ�มเลอกตอบเอ�

เอง.ג ลกษณะของแบบสอบถ�มทด แบบสอบถ�มทดควรมลกษณะตอไปน

1. คำ�ถ�มแตละขอควรจะเกยวของกนและเปนประโยชน2. คำ�ถ�มจะตองมคว�มชดเจนไมกำ�กวม3. ควรหลกเลยงก�รใชคำ�ทเกยวกบคณภ�พ อ�ทเชน ด เลว ม�ก นอย เปนตน4. ในกรณทมตวเลอกควรจะทำ�ใหง�ยและสะดวกตอก�รบนทก5. ก�รถ�มไมควรใหผถกถ�มอยในลกษณะปองกนตวเองแตควรใหเข�อยในลกษณะแสดงคว�มรสกอย�ง

แทจรง6. คำ�ถ�มควรเปนขอคว�มทเร�และลวงเอ�คว�มรสกและเปนจรง7. ควรจะมจำ�นวนขอคำ�ถ�มทส�ม�รถครอบคลมเนอห�ทสำ�คญไดอย�งเพยงพอ8. เปนคำ�ถ�มทถกตองต�มหลกไวย�กรณและก�รสะกด9. ควรหลกเลยงก�รใชคำ�ถ�มทไดคำ�ตอบลำ�เอยง10. คำ�สำ�คญในคำ�ถ�มควรขดเสนใต2. แบบตรวจสอบร�ยก�ร

ประกอบดวยร�ยก�รทแสดงขนตอนก�รปฏบตกจกรรมต�ง ๆ หรอพฤตกรรมทผสงเกตบนทกขน เมอเหนว�ร�ยก�รนน เกดขน แบบตรวจสอบร�ยก�รเหม�ะสำ�หรบก�รเกบขอมลเกยวกบกจกรรมก�รเรยนท เกยวกบผลก�รเรยน วธก�รเรยน และก�รปรบตวของนกเรยน แทนทกเนอห�วช� คณค�ทไดจ�กก�รตรวจ

สอบร�ยก�รกขนอยกบทกษะและคว�มระมดระวงของผสร�งเครองมอนจะมม�กนอยเพยงใดขนอยกบว�แบบตรวจสอบร�ยก�นจะทำ�ให1. บงคบใหผสงเกตมงคว�มสนใจไปต�มร�ยก�รทระบไวเท�นน2. เปนก�รเปรยบเทยบก�รกระทำ�ต�ง ๆ ของนกเรยนทครสงเกต ครแตละคนอ�จจะเชคร�ยก�รทนกเรยน

กระทำ�ต�ง ๆ กน

3. เปนวธก�รง�ย ๆ ในบนทกขอสงเกตต�ง ๆ จ�กนกเรยน ตองใชเวล�เปนอนม�ก ซงทำ�ใหเสยค�ใชจ�ย ม�ก ก�รสมภ�ษณจะมประสทธภ�พเพยงใดยอมขนอยกบทกษะของนกสมภ�ษณประกอบดวย

4. Rating scales หรอม�ตร�ประม�ณค� ในก�รวจยบ�งเรองมคว�มจำ�เปนตองใชขอมลทไดจ�กก�รสงเกตพฤตกรรมหรอคณลกษณะต�ง ๆ ของ

แตละบคคล ก�รใชวธ rating scales จะชวยใหไดขอมลต�มทตองก�รได.א ชนดของ rating scales เร�อ�จแบงชนดของ rating scales ออกไดเปน 5

ชนด คอ1. Numerical Rating scales นบว�เปนก�ร rating ทง�ยทสดทผสงเกตเพยงก�เครองหม�ยลงบนตวเลขทแสดงระดบหรอคณภ�พของก�รกระทำ�หรอลกษณะนสยในขณะนนโดยมเส

กลตงแต 1 ถง 5 แตไมควรเกน 1 และควรตองบอกคว�มหม�ยของสเกลก�รวดและค�นนดวย ตวอย�งเชน

5 ดม�ก4 ด3 ป�นกล�ง2 พอใช1 ไมเปนทพอใจ

กจกรรม ก�รรวมกจกรรมต�ง ๆ ของโรงเรยน1. ก�รรวมกจกรรมของนกเรยนในชนนเปนอย�งไร1 2 3 4 52. นกเรยนสนใจกจกรรมเมอเปรยบเทยบกบเพอนรวมหองเปนอย�งไร 1 2 3 4 53. ก�รแสดงคว�มคดเหนในก�รอภปร�ยเปนอย�งไร1 2 3 4 52. Graphic Rating scales ผทำ�ก�รก�เครองหม�ยลงทใดกไดต�มคว�มรสกม�กนอย

หรอต�มระดบคว�มสำ�คญระหว�งจดสองจดทกำ�หนดให ดงตวอย�งคำ�สงชแจง ร�ยก�รตอไปนแสดงลกษณะก�รกระทำ�ของคร โปรดก�เครองหม�ย X ลงระหว�ง 1-5 ทใดกไดทตรงกบคว�มรสกของท�นคว�มเอ�ใจใสในก�รสอนเปนอย�งไร

ไมเอ�ใจใสเลย เอ�ใจใสม�ก

1 2 3 4 5ไมเอ�ใจใส เอ�ใจใส

เนอห�วช�ครอบคลมต�มหลกสตรม�กนอยเพยงใด

1 2 3 4 5

3. Comparative Rating scales ก�รวดนเปนก�รเปรยบเทยบคณภ�พของสงทวดกบ เกณฑม�ตรฐ�นทผวดกำ�หนดขน เพอดคว�มแตกต�งระหว�งตวอย�งทจะวดกบเกณฑ โดยทวไปมกจะใช

เปรยบเทยบกบผลทวดได เชน ก�รใหคะแนนคดล�ยมอของนกเรยน ครอ�จจะใหคะแนนล�ยมอนกเรยนคด แตละบรรทดโดยเปรยบเทยบกบเกณฑซงเปนแบบพมพทอยในบรรทดบนหรอจดไขปล�อยในบรรทดเดยวกน

ถ�คว�มแตกต�ง นอยกจะไดคะแนนม�ก เปนตน4. Ranking ก�รวดโดยวธจดลำ�ดบน แทนทจะกำ�หนดตวเลขแทนค�ของลกษณะนสยผวด จะตองจด

ลำ�ดบของนกเรยนแตละคนทมลกษณะนสยจ�กสงลงม�ตำ�เพอใหก�รจดลำ�ดบมคว�มเทยงตรงขน ควรจด

ลำ�ดบทจ�กสงสดและตำ�สดเข�ห�กงกล�ง ก�รจดทลำ�ดบทกอนเชนน จะชวยใหเหนคว�มแตกต�งของลกษณะนสยระหว�งนกเรยนไดชดเจนขน5. Paired comparisons วธนคล�ยกบก�รวดแบบจดลำ�ดบท แตวธนใชเวล�ม�กกว�เพร�ะว�

จะตองทำ�ก�รเปรยบเทยบนกเรยนแตละคนกบนกเรยนคนอน ๆ ทกคนทละค ถ�ห�กมลกษณะนสยดกว�กทำ� เครองหม�ยไว เมอทำ�ครบทกคนแลว กนบจำ�นวนคว�มถทมลกษณะนสยดกว�ว�มจำ�นวนเท�ใด แลดวยกว�ม

จำ�นวนเท�ใด ก�รวดแบบนจะไดค�คว�มเชอมนสงกว�วธอน ๆ.ב คว�มคล�ดเคลอนในก�รใช Rating scales คว�มคล�ดเคลอนในก�รใช Rating

scales นน อ�จเนองม�จ�กส�เหตต�ง ๆ อ�ท เชน คว�มกำ�กวมในก�รใชภ�ษ�ตวครททำ�ก�รวด หรอผวด ธรรมช�ตของลกษณะนสยทจะวด และระยะเวล�ททำ�ก�รสงเกต นอกจ�กนคว�มคล�ด

เคลอนทสำ�คญอกอย�งหนงกคอคว�มคล�ดเคลอนทเกดจ�กตวครผวดนนเอง5. ก�รสงเกต

โดยทวไปแลวครมกจะสงเกตนกเรยนทตนสอนเปนประจำ�ตอเนองอยแลว แตเปนก�รสงเกตทไม คอยมพธรตองหรอไมมระบบ เปนก�รสงเกตทปร�ศจ�กก�รว�งแผนไวลวงหน� คำ�ว� เครองมอในก�รสงเกต

และเทคนคในก�รสงเกตนนมคว�มหม�ยไมเหมอนกน โดยทวไปเทคนคในก�รสงเกตหม�ยถง วธก�รใชเครอง มอในก�รสงเกต เทคนคของก�รสงเกตจงเปนขบวนก�รสงเกตและก�รบนทกพฤตกรรมต�ง ๆ ของนกเรยน

แตละคน เทคนคในก�รสงเกตมขอบเขตจำ�กด ทงนเพร�ะว�ก�รสงเกตอย�งมระบบตองอ�ศยผสงเกตทมพฤตกรรมแนนอนไมเปลยนแปลง.א ขอดของก�รสงเกต ก�รสงเกตมประโยชนตอครในก�รประเมนผลหล�ยประก�รคอ1. ก�รสงเกตก�รเรยน ก�รทำ�ง�น ตลอดจนนสยก�รทำ�ง�นของนกเรยนบอย ๆ เปนประจำ�จะชวยใหคร

ส�ม�รถประเมนคว�มก�วหน�ของนกเรยนไดอย�งตอเนองกน นอกจ�กนนแลวยงชวยใหครส�ม�รถ สบสวนขอบกพรองหรอปญห�ต�ง ๆ ทเกดขนและแกไขไดอย�งถกตอง และทนทวงท

2. วธในก�รสงเกตต�ง ๆ กใชเวล�ไมม�กนก ไมกนเวล�ม�กเหมอนอย�งก�รทดสอบต�ง ๆ3. ขอมลทไดจ�กก�รสงเกตทคณค�ตอนกวจยอย�งม�กในก�รประเมนผลก�รเรยนก�รสอนของคร และม

ขอมลอกเปนจำ�นวนไมนอยทไมส�ม�รถเกบไดโดยวธอน นอกจ�กนนจะตองเกบโดยอ�ศยเทคนคก�รสงเกตเท�นน

.ב ขอแนะนำ�ทจะชวยใหก�รสงเกตมคว�มเทยงตรงยงขนผสงเกตควรคำ�นงถงองคประกอบทสำ�คญดงน1. ควรว�งแผนว�จะสงเกตอะไรลวงหน�2. ควรจะกำ�หนดเวล�ในก�รสงเกตใหอยในลกษณะแบบสม เพอทจำ�กดคว�มคล�ดเคลอนต�ง ๆ ทจะเกดขน3. พย�ย�มทำ�ใหก�รสงเกตสมพนธกบก�รสอน ครควรตระเตรยมก�รสอนไปพรอมกบก�รตระเตรยมก�ร

สงเกตดวย เพร�ะจะชวยใหก�รสงเกตมประสทธภ�พยงขนและประหยงเวล�ดวย4. ควรจะบนทกผลจ�กก�รสงเกตทนทหลงจ�กก�รสงเกตไดสนสดลง ไมควรทำ�ก�รบนทกขณะทำ�ก�ร

สงเกตเพร�ะจะทำ�ใหนกเรยนรสกว�ถกสงเกต5. ไมควรตคว�มหม�ยหรอสรปขอคดเหนของก�รสงเกตในระยะเวล�สน ๆ ควรจะรจนกว�ก�รสงเกต

ทงหมดจะสนสดลง เพร�ะก�รตคว�มหม�ยจ�กก�รสงเกตบอย ๆ อ�จจะไปขดแยงกบผลจ�กก�รสงเกตม�ตลอดกได

6. ควรตระเตรยมร�ยก�รหรอแบบฟอรมทจะทำ�ก�รสงเกตใหชดเจน ซงจะทำ�ใหก�รสงเกตมระบบและเปนปรนยม�กขน

.ג เครองมอในก�รสงเกต ก�รเกบขอมลในก�รสงเกต อ�จใชเครองมอชนดต�ง ๆ ได ทงนยอมขนอยกบจดมงหม�ยและ สถ�นก�รณก�รสงเกตดวย เครองมอทใชในก�รสงเกตอ�จแบงออกเปนหล�ยชนด อ�ทเชน ต�ร�งแสดง

ก�รมสวนรวม6. แบบสอบถ�มทศนคต

แบบสอบถ�มนใชวดคว�มคดเหน คว�มเชอ หรอทศนคตของแตละบคคล เรยกว� แบบสอบถ�ม ทศนคต หรอแบบสอบถ�มคว�มคดเหน ซงแบบสอบถ�มนมสเกลในก�รวดคว�มรสกและทศนคตดงน

.א วธของ Thurstone เปนวธของก�รวดคว�มรสกและทศนคตของแตละคนโดยเรมสร�งขอคว�ม ขนม�จำ�นวนหนง ประม�ณ 50 ขอคว�ม หรอม�กกว�ทแสดงทศนคตตอกลม นโยบ�ย สถ�นก�รณ

หรอสถ�บนต�ง ๆ แตกต�งกน ขอคว�มทสร�งขนนควรสนไมกำ�กวม และเปนขอคว�มทจำ�แนกว� ชอบไมชอบ

.ב วธของ Likert เปนวธทไมจำ�เปนตองนำ�ไปใหคนกลมหนงตดสนกอน จงทำ�ใหก�รสร�งใชเวล�นอย กว�วธของ Thurstone กอนอนจะตองสร�งขอคว�มทเกยวของกบสงใดสงหนงม�จำ�นวนหนง

คว�มถกตองของขอคว�มนนไมใชเปนเรองสำ�คญแตควรจะใหคนทถกถ�มแสดงว�เหนดวยหรอไม เหน ดวยอย�งชดเจน จำ�นวนทเหนดวยและไมเหนดวยควรจะมจำ�นวนพอ ๆ กน

กรณทกำ�หนดใหแตละขอม 5 คำ�ตอบ หรอ 5 สเกล และเปนขอคว�มทวดคว�มรสกในท�งทชอบกอ�จ กำ�หนดเปน

สเกลก. เหนดวยอย�งยง 5ข. เหนดวย 4ค. ไมแนใจ 3ง. ไมเหนดวย 2จ. ไมเหนดวยอย�งยง 1

สำ�หรบขอทวดคว�มรสกในท�งตรงกนข�ม กกำ�หนดเปนสเกล

ก. เหนดวยอย�งยง 1ข. เหนดวย 2ค. ไมแนใจ 3ง. ไมเหนดวย 4จ. ไมเหนดวยอย�งยง 5

7. วธสงคมมต สงคมมตเปนก�รวดคว�มสมพนธท�งสงคมระหว�งสม�ชกภ�ยในหม ซงนบว�มประโยชนในก�รนำ�ม�ใช

แกไขปญห�ต�ง ๆ ในก�รเรยนก�รสอน อ�ท ปญห�เกยวกบก�รปรบตวท�งสงคม ก�รเข�หมคณะ ก�ร เรยน แรงจงใจ ระเบยบวนย คร นกแนะแนว และนกจตวทย� ใชสงคมมตในก�รศกษ�คว�มสมพนธท�ง

สงคมระหว�งนกเรยนต�ง ๆ ในชนเรยนเพอชวยแกปญห�ก�รเข�สงคมของนกเรยน.א “ก�รสร�งสงคมมต ในก�รสร�งสงคมมต นกวจยหรอครมกจะเรมขนดวยคำ�ถ�มว� ถ�แบงกลม

ปฏบตก�รแลว ท�นจะเลอกทำ�ง�นกบใคร โปรดระบม� 3 ชอ เรยงต�มลำ�ดบก�รเลอกกอนและ” หลง แบบฟอรมท�งสงคมมตนใชไดเพยงคำ�ถ�มเดยงเฉพ�ะกลมเท�นน ตำ�แหนงของสม�ชกใน

สถ�นก�รณหนงยอมแตกต�งจ�กอกสถ�นก�รณหนง.ב ก�รเขยนแผนภ�พสงคมมต ในก�รเขยนแผนภ�พนนมวธดำ�เนนก�รดงนคอ1. เขยนชอหรอเลขทของนกเรยนทไดรบเลอกม�กทสด หรอเปนด�วประจำ�ชนไวตรงกล�ง โดยใช

สเหลยมแทนนกเรยนช�ย วงกลมแทนนกเรยนหญง2. เขยนชอนกเรยนทไดรบก�รเลอกนอยครงลงม�ใหอยรอบนอกห�งออกไปโดยใชเสนล�กโยงระหว�ง

วงกลมและสเหลยมเหล�นน3. สวนนกเรยนทไมไดรบก�รเลอกเลยกเขยนไวนอกสดของแผนภ�พ4. ใชเสนระบก�รเลอกและหวลกศรแทนทศท�งก�รเลอก โดยใชเสนทบแทนก�รเลอกครงแรก เสนข�ด

แทนก�รเลอกครงทสอง และเสนจดไขปล� แทนก�รเลอกครงทส�ม ใชล�กสแดง นำ�เงน และเหลอง แทนกได และควรจะระวงอย�ใหเสนต�ง ๆ ตดกนม�กนก เพร�ะจะทำ�ใหยงย�กในก�รดภ�พ

ค. ก�รตคว�มหม�ยแผนภ�พสงคมมต หลงจ�กไดแผนภ�พแลวถ�ปร�กฎว�เสนทล�กเชอมโยงระหว�งคน ต�ง ๆ ในกลมเพยง 2-3 เสน แสดงว�สม�ชกในสงคมนนมก�รตดตอและสงคมกนนอยม�กไมมคว�มรวม

มอกนซงกนและกน แตถ�ปร�กฎว�เสนเชอมโยงระหว�งสม�ชกเปนกลม ๆ และข�ดเปนตอน ๆ แสดงว� สม�ชกในสงคมนน ๆ แบงกนเปนพวก ๆ แตละพวกกมก�รตดตอกนนอยม�ก ถ�มเสนเชอมโยงกนม�กซง

หม�ยถงสม�ชกแตละคนเลอกซงกน และกน แสดงว�โครงสร�งท�งสงคมอยในลกษณะทด มผนำ�ทด มก�รตดตอและประส�นง�นกนดง. ขอบเขตจำ�กดของวธท�งสงคมมต

แมว�วธท�งสงคมมตจะมประโยชนแกก�รวจยบ�งชนดกต�ม แตวธนกมขอบเขตจำ�กดอยบ�งบ�ง ประก�รคอ ขอเทจจรงทไดมเขตจำ�กดอยทก�รถ�มท�งสงคมมต เกณฑ และจำ�นวนตวเลอกทใช และนอกจ�ก

นผลทไดกมไดระบว�ทำ�ไมคนนจงไดรบเลอกม�ก สวนอกคนหนงทำ�ไมจงไมไดรบเลอกเลยเปนตน8. แบบทดสอบ

แบบทดสอบทเปนม�ตรฐ�น หม�ยถง แบบทดสอบทมคำ�สงชแจงและก�รใหคะแนนเปนม�ตรฐ�น ซงนบ ว�สำ�คญม�ในก�รทนำ�คะแนนผลก�รทดสอบม�เปรยบเทยบกน แบบทดสอบทจำ�แนกต�มลกษณะก�รใช

และจดมงหม�ยกอ�จจำ�แนกเปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธท�งก�รเรยน แบบทดสอบวดสมรรถภ�พท�ง สมอง แบบทดสอบวดคว�มถนด และแบบทดสอบวดคว�มสนใจ เปนตน

.א แบบทดสอบวดผลสมฤทธท�งก�รเรยน เปนแบบทดสอบทใชวดระดบคว�มส�ม�รถของนกเรยนในขณะ ททำ�ก�รทดสอบว�มคว�มรคว�มส�ม�รถ และทกษะในเนอห�วช�ทเรยนไปแลวม�กนอยเพยงใด

.ב แบบทดสอบวดสมรรถภ�พท�งสมอง เปนแบบทดสอบทใชวดเช�ว หรอวดคว�มถนด บ�งครงก�รวดต�ง ๆ ของเช�วหรอคว�มส�ม�รถท�งสมองไมส�ม�รถจะวดโดยตรง ดงนนก�รตคว�มหม�ยของคะแนนทได

จะตองกระทำ�ดวยคว�มระมดระวง.ג แบบทดสอบวดคว�มถนด แบบทดสอบวดคว�มถนดแตกต�ง จ�กแบบทดสอบวดผลสมฤทธท�งก�ร

เรยนตรงทแบบทดสอบวดคว�มถนดนนวดในสงทบคคลมคว�มส�ม�รถเหม�ะสมในก�รสอน ก�รฝก หรอก�รมประสบก�รณเกยวกบเรองนน ๆ ม�กนอยเพยงใด แบบทดสอบวดคว�มถนดจะสร�งย�กม�ก

จงทำ�ใหคว�มเทยงตรงเชงพย�กรณมค�คอนข�งตำ�และเปนทสงสยอยเสมอ.ד แบบทอสอบวดคว�มสนใจ แมว�จะเปนไปไดทเร�ส�ม�รถสมภ�ษณคว�มสนใจของแตละบคคล หรอใหเข�

บอกร�ยก�รทเข�สนใจม�กทสดไปจนถงนอยทสดไดแตนกวจยสวนม�กนยมใช ค�คว�มเทยงตรงของคว�มสนใจม�ใชในก�รวดคว�มสนใจซงจะไดขอมลทมคว�มเทยงตรง

.ה แบบทดสอบวดบคลกภ�พ แบบทดสอบวดบคลกภ�พใชสำ�หรบวดลกษณะนสยหรอระดบของก�รปรบตวโดยทวไปแบบทดสอบประเภทนจะประกอบดวยคำ�ถ�มทเกยวกบคว�มรสกทเกยวกบคว�มรสกและ

พฤตกรรมต�ง ๆ จำ�นวนม�กขอในก�รตอบขอสอบประเภทน ผตอบจะระบคว�มรสกทเกยวกบบคลกภ�พ ของตนเองออกม�ดวย ขอบเขตจำ�กดของขอสอบแบบนคอ ไมส�ม�รถวดบคลกภ�พของผตอบออกม�

ไดหมด นโลบล นมกงรตน (2529 : 134) ไดกล�วถงคว�มหม�ยของเครองมอทใชในก�รวจยว� เครองใน ก�รวด หม�ยถง ระบบกฎเกณฑในก�รกำ�หนดตวเลขหรอสญลกษณใหแกสงทตองก�รจะวดหรอคณลกษณะ

ทตองก�รวด โดยทระบบกฎเกณฑดงกล�วจะเปนเครองใชไฟฟ� แบบทดสอบ แบบสอบถ�มหรออะไรกไดททำ� ต�มคำ�สงของผสร�งได ซงคว�มมงหม�ยของก�รใชเครองมอมดงน

1. เพออำ�นวยคว�มสะดวกในก�รวด2. เพอลดคว�มแปรปรวนของตวเลขทใหต�มลกษณะเพร�ะเครองมอไมมคว�มลำ�เอยงในตวมนเอง3. เพอเพม Isomorphism ระหว�งคณลกษณะและตวเลขทใชในก�รวดเพร�ะเครองมอมคว�มเปน

ปรนยม�กกว�ก�รตดสนใจของมนษย4. เพอสร�งสถ�นก�รณทเปนม�ตรฐ�นในก�รวด

นอกจ�กน นโลบล นมกงรตน (2529 : 135) ยงไดกล�วถงลกษณะของเครองมอทมดงน1. มคว�มเทยงตรง (Validity) คอคว�มส�ม�รถวดในสงทตองก�รจะวดได2. ถกตอง หรอกล�วอกในหนงคอ เครองมอนนส�ม�รถวดออกแลวใหค�ตวเลขหรอค�ดชนของ

คณลกษณะทม Isomorphism กบคณลกษณะทตองก�รวด คว�มเทยงตรงของเครองมอแบงไดดงน1.1 คว�มเทยงตรงต�มเนอห� (Content Validity) คอส�ม�รถวดไดครอบคลม

เนอห�ส�ระในสงทจะวดหรอจะกล�วอกนยหนงคอ เครองมอนนส�ม�รถกำ�หนดตวเลขหรอ สญลกษณไดหมดทก ๆ สวนของคณลกษณะทตองก�รวดคว�มเทยงตรงชนดนมคว�มสำ�คญตอ

ก�รวดผลสมฤทธท�งก�รเรยนม�ก1.2 คว�มเทยงตรงต�มโครงสร�ง (Construct Validity) คอคว�มส�ม�รถวดได

ตรงกบสมมตฐ�นหรอโครงสร�งของสงนน ๆ

1.3 คว�มเทยงตรงต�มเกณฑทเกยวของ (Criterion Related Validity) หม�ยถง เครองมอทใหผลก�รวดส�ม�รถค�ดคะเนผลก�รวดคณลกษณะอน ๆ ทสอดคลองหรอ

คณลกษณะเดยวกนไดซงม 2 ลกษณะ คอ.א คว�มเทยงตรงต�มสภ�พ (Concurrent Validity) หม�ยถง เครองมอนนส�ม�รถวด

แลวใหผลสอดคลองกบสภ�พคว�มเปนจรง หรอก�รปฏบตจรงของลกษณะสงนน ๆ ในขณะนนดวย.ב คว�มเทยงตรงเชงพย�กรณ (Predictive Validity) หม�ยถง เครองมอนนส�ม�รถ

วด แลวใหผลสอดคลองกบคณลกษณะทจะเกดในโอก�สตอไปน กล�วคอส�ม�รถทจะพย�กรณอน�คตกลมตวอย�งไดถกตอง

2. คว�มเชอมน (Reliability) คอเครองมอนนส�ม�รถวดไดคงเสนคงว�ไมว�จะวดในสงนนกครง มวธในก�รห�ไดหล�ยวธคอ2.1 วธก�รสอบซำ� (Test - Retest) ซงนยมใชกบขอสอบทไมใชวดคว�มจำ� วดคว�มแขงแกรง

ของร�งก�ย หลงจ�กนนนำ�ผลทไดม�ห�ค�สหสมพนธกนโดยใชสตรของ Pearson product – Moment coefficient correlation และสตรของ Speatman ‘s Rand Correlation ในกรณทขอมลเปนคะแนน และขอมลแบบจดอนดบต�มลำ�ดบ ถ�ค�สหสมพนธกนสงแสดงว�มคว�มเชอมนสง2.1 วธใชเครองมอคขน�น (Parallet - forms) โดยก�รนำ�เครองมอทคล�ยคลงกนหรอค

ขน�นกนไปทำ�ก�รวดในสงเดยวกน แลวนำ�ผลทไดจ�กเครองมอทงสองม�ห�ค�สหสมพนธกน โดยใชสตร เดยวกนกบวธ Test – Retest

2.2 วธวดคว�มคงทภ�ยใน (Internal Consistency) โดยก�รนำ�เครองมอวดในหล�ย ๆ สวนของคณลกษณะหนง แลวตวเลขทไดจ�กก�รวดแตละสวนตรวจสอบว�มก�รแปรผนสงตำ�ขนลงต�ม

กนเพยงใด ถ�มก�รแปรผนขนลงต�มกนสง กแสดงว�เครองมอนนมคว�มเชอมนทเปนก�รคงทภ�ยในซงมวธห�ดงน

.א วธก�รแบงครงของเครองมอ (Split-halt) โดยก�รนำ�เครองมอไปทำ�ก�รวด แลวนำ�ผลก�รวดม� แบงออกเปนสองชด จ�กนนนำ�ม�ห�ค�สหสมพนธโดยใชสตร Pearson Product-

Moment Correlation ค�คว�มเชอมนทไดจะเปนคว�มเชอมนเพยงครงหนง จ�กนนจงนำ� ไปห�ค�คว�มเชอมนใหเตม โดยใชสตรของ Spearman Brown ปรบขย�ย

.ב – วธของคเตอร รช�ดนสน (Huder - Richardson) นำ�เครองมอไปทำ�ก�รวด แลวนำ�ผลท ไดจ�กก�รวดม�ใชสตร K.R. – 20 หรอ K.R. – 21

3. คว�มเปนปรนย (Objectivity) หม�ยถงเครองมอนนทำ�ใหคว�มเปลยนแปลงของตวเลขทไดขน อยกบคว�มแตกต�งหรอคว�มเปลยนแปลงของคณลกษณะนนเท�นน โดยไมขนอยกบอทธพลจ�กสงอน

กล�วคอเครองมอนนมคว�มแจมชดในก�รทจะวด แจมชดในก�รกำ�หนดตวเลขหรอใหคะแนน แจมชดในก�รแปรคว�มหม�ยของผลทวดไดตรงนน

4. คว�มมอำ�น�จจำ�แนก (Discriminability) หรอ Precision หรอ Sensitivity หม�ยถง เครองมอนนส�ม�รถแจงใหคว�มแตกต�ง ในค�ของคณลกษณะ ถ�เครองมอทมอำ�น�จจำ�แนก

จะส�ม�รถบอกถงคว�มแตกต�งระหว�งสองคณลกษณะเหนไดชดแจงถ�นำ�ม�วดนกเรยนสองคนกส�ม�รถบอกไดว�ใครเกงกว�ใคร

5. คว�มไมมปฏกรย� (Non - Reactivity) หม�ยถง เครองมอไมมอทธพลอนสงผลใหเกด ปฏกรย�ในคณลกษณะทกำ�ลงวด

6. คว�มมประสทธภ�พ (Efficiency ) หม�ยถง คว�มส�ม�รถใชเครองมอนนไดคมค� คมเวล� คม แรงง�น และอนๆ ทไดลงทนไปเพอสร�งเครองมอนน

นอกจ�กน นโลบล นมกงรตน (2529 - 137) ยงไดกล�วถงประเภทของเครองมอไวว� เครองมอในก�รวดมหล�ยประเภทดงนคอ1. ก�รสงเกต (Obseravation)2. ก�รสมภ�ษณ (Interview)3. แบบสอบถ�ม (Ouestionnaire)

4. ม�ตร�วดทศนคต (Techiques of Attitude Scale Construction)5. สงคมมต (Sociometry)6. กลวธระบ�ยคว�มในใจ (Projective Technique)7. เครองมอทใชไฟฟ�และเครองกล (Mechanical and Electrical

Instruments)8. แบบทดสอบ (Test)ตวอย�งวทย�นพนธเรองเครองมอของก�รวจย

ตวอย�งท 1 ชอเรอง พฤตกรรมก�รบรห�รของศกษ�ธก�รอำ�เภอในง�นบรห�รทเกยวกบโรงเรยน ประเภทส�มญศกษ�

ต�มทศนะของผบรห�รและครโรงเรยนเอกชนในจงหวดนนทบร ผศกษ� สวเชยร วรรณรนทร

เครองมอในก�รรวบรวมขอมล เครองมอทใชในก�รเกบรวบรวมขอมลครงนเปนแบบทดสอบทผวจยสร�งขนโดยแบงออกเปน 2

ตอนคอ ตอนท 1 เปนแบบทดสอบถ�มขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถ�ม ตอนท 2 เปนแบบทดสอบถ�มแสดงทศนะของผบรห�รและครโรงเรยนเอกชนประเภทส�มญศกษ�ในจงหวด นนทบร เกยวกบพฤตกรรมก�รบรห�รของศกษ�ธก�รอำ�เภอในง�น 6 ด�น คอ ง�นวช�ก�ร ง�นบคคล ง�น

ธรก�ร และก�รเงน ง�นกจก�รเรยน ง�นอ�ค�รสถ�นท และง�นสมพนธกบชมชน แบบสอบถ�มเปนชนด ม�ตร�สวนประม�ณค� (Rating Scalc) ของลเคอรท (Likert) มระดบ คอ ม�กทสด ม�ก ป�น

กล�ง นอย นอยทสด โดยกำ�หนดคว�มหม�ยของคะแนนดงน5. หม�ยถง มก�รปฏบตอยในระดบม�กทสด4. หม�ยถง มก�รปฏบตอยในระดบม�ก3. หม�ยถง มก�รปฏบตอยในระดบป�นกล�ง2. หม�ยถง มก�รปฏบตอยในระดบนอย1. หม�ยถง มก�รปฏบตอยในระดบนอยทสดตวอย�งทใชในก�รวจย

คำ�ชแจง โปรดพจ�รณ�ขอคว�มต�ง ๆ ทละขอและแสดงทศนะของท�นทมตอก�รปฏบตง�นของศกษ�ธก�ร อำ�เภอว�ไดปฏบตง�นแตด�นม�กนอยเพยงใดแลวเขยนเครองหม�ย ถกลงในชองขว�มอดงน

ม�กทสด หม�ยถง ท�นมคว�มคดเหนว�ศกษ�ธก�รอำ�เภอมก�รปฏบตในระดบม�กทสด ม�ก หม�ยถง ท�นมคว�มคดเหนว�ศกษ�ธก�รอำ�เภอมก�รปฏบตในระดบม�ก

ป�นกล�ง หม�ยถง ท�นมคว�มคดเหนว�ศกษ�ธก�รอำ�เภอมก�รปฏบตในระดบป�นกล�ง นอย หม�ยถง ท�นมคว�มคดเหนว�ศกษ�ธก�รอำ�เภอมก�รปฏบตในระดบนอย

นอยทสด หม�ยถง ท�นมคว�มคดเหนว�ศกษ�ธก�รอำ�เภอมก�รปฏบตในระดบนอยทสดคะแนนสอบถ�มตอไปนพฤตกรรมก�รบรห�รง�นศกษ�ธก�รอำ�เภอต�มร�ยก�รปฏบต

ม�กทสด ม�ก ป�นกล�ง นอย นอยทสด

ก�รบรห�รวช�ก�ร1. ควบคมดแลก�รจดก�ร

เรยนก�รสอนใหสอดคลองกบหลกสตรของกระทรวงศกษ�ธก�ร

2. ควบคมใหโรงเรยนจดใหม เอกส�ร หลกสตร คมอ คร

แผนก�รสอน สอก�รเรยน ก�รสอน ฯลฯ ใหครบถวน

ต�มทกระทรวงศกษ�ธก�ร

กำ�หนด ตวอย�งท 2

เรอง คว�มมวนยในตนเองของเดกปฐมวยทไดรบก�รจดประสบก�รณกจกรรมในวงกลมแบบกลมยอย จตร� ชนะกล

ตวอย�งเครองมอทใชในก�รวจยเครองมอทใชในก�รทดลองประกอบดวย1. แผนก�รจดประสบก�รณ 2 แบบคอ1.1 แผนก�รจดประสบก�รณกจกรรมในวงกลมแบบกลมยอย1.2 แผนก�รจดประสบก�รณกจกรรมในวงกลม แบบกลมใหญ2. แบบสงเกตพฤตกรรมคว�มมวนยในตนเองของเดกปฐมวยตวอย�งเครองมอในก�รวจย

แบบสงเกตพฤตกรรมคว�มมวนยในตนเองของเดกปฐมวย อ�ย 5-6 ป……………………………………………ชอ .. …………………ชน . ……………………………ผทำ�ก�รบนทก

……………………………วนท . ………………………เวล� . …………………………………………สถ�นท คำ�สง สงเกตพฤตกรรมคว�มมวนยในตนเองของเดกปฐมวย ต�มร�ยละเอยดต�มขอต�งๆ แลวขด

เครองหม�ยลงในชองคว�มถ ก�รใหคะแนน 1 ครงเท�กบ 1 คะแนนลำ�ดบท พฤตกรรมคว�มม

วนยในตนเอง สปด�หท 1 สปด�หท 2 สปด�หท 3

1 คว�มรบผดชอบ- ตงใจทำ�กจกรรมทรบมอบหม�ยไมทำ�ล�ยสงของเครองใชในหองเรยนเสยห�ยเกบสงของและอปกรณเข�ทใหเรยบรอยปฏบตต�มกฎระเบยบของหองเรยนทงขยะในถงขยะ

2 ก�รรจดเวล�- ทำ�กจกรรมให

เสรจต�มเวล�ทครกำ�หนด

- รเวล�เรมและกจกรรมโดยฟงสญญ�ณจ�กครและครไมตองเตอนซำ�

- ไมนำ�ของเลนขนม�เลนในขณะทครสอน

ตวอย�งท 3 ชอเรอง คว�มสมพนธระหว�งทศนะคตของม�รด�ตอก�รเลยงดบตรดวยนมม�รด�กบชนดของนมทใชเลยง

บตร ผศกษ� ภ�รด เตมเจรญ

เครองมอใชในก�รวจย

เครองมอทใชในก�รวจยครงน คอแบบสอบถ�มทผวจยสร�งขนเองลกษณะของแบบสอบถ�มแบง ออกเปน 3 ตอน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถ�มขอมลทวไป ตอนท 2 เปนแบบสอบถ�มเกยวกบชนดของนมทใชเลยงบตร ตอนท 3 เปนม�ตรประเมนค�ทศนะคตของม�รด�ตอก�รเลยงดบตร

ต�มแบบวดทศนะคตของลเคอรท ทงหมด 39 ขอเครองมอทใชในก�รวจย

คำ�ชแจง โปรดตอบคำ�ถ�มต�มคว�มเปนจรง โดยก�รเตมลงในชองว�งหรอทำ�เครองหม�ย ถกลงในชองว�ง1. …………………อ�ย ป2. ภมลำ�เน� ( ) กรงเทพฯ

( ) ต�งจงหวด ( โปรดระบชอจงหวด)………………………..3. ก�รศกษ� ( ) ป. 4-ป. 7

( ) มศ.1-มศ. 3( ) มศ.4-มศ. 5( ) ประก�ศนยบตร อนปรญญ�บตรหรอเทยบเท�( ) สงกว�ปรญญ�ตร

4. อ�ชพ ( ) ไมไดประกอบอ�ชพ( ) ลกจ�งใชแรงง�น( ) ลกจ�งบรษท( ) รบร�ชก�รหรอรฐวส�หกจ( ) ค�ข�ย( ) อน ๆ (โปรดระบ)……………………………….

……………………………ร�ยไดของครอบครวเฉลย ..บ�ทตอเดอน ตวอย�งท 4

ชอเรอง ก�รทำ�น�ยพฤตกรรมก�รทจรตของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 6 ต�มทฤษฏก�รกระทำ�ดวยเหตผล ผศกษ� ร�ชนย บญธม�

เครองมอในก�รทำ�วจย เครองมอในก�รทำ�วจยครงนคอ แบบวดพฤตกรรมก�รทจรตในก�รเข�สอบของนกเรยนชนมธยม

ศกษ�ปท 6 ซงสร�งต�มทฤษฏก�รกระทำ�ดวยเหตผลของไอเซและฟช ใบช (1980) แบบสอบถ�มคว�มเชอมนเกยวกบก�รสอบของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 6

ตวอย�งเครองมอทใชในก�รวจย แบบสอบถ�มคว�มเชอเกยวกบก�รสอบของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 6

คำ�ชแจง โปรดอ�นและพจ�รณ�ขอคำ�ถ�มแตละขอกอนเตมลงในชองว�งและกรณ�ตอบทกขอ1. ในก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คของภ�คเรยนท 1-2536 ก�รทำ�ทกวถท�งเพอใหได

คะแนนม�ก ๆ แมจะทำ�ผดกตก�สอบไปบ�งนกเรยนคดว�มผลตอนกเรยนอย�งไร1.1 ผลทเกดด�นด1.1.1………………………………..1.1.2………………………………..1.1.3………………………………..1.1.4………………………………..1.1.5………………………………..1.2 ผลทเกดด�นด1.2.1………………………………..

1.2.2………………………………..1.2.3………………………………..1.2.4………………………………..1.2.5………………………………..1.3 ผลทเกดขนด�นอนๆ1.3.1………………………………..1.3.2………………………………..1.3.3………………………………..1.3.4………………………………..1.3.5………………………………..2. ในก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คของภ�คเรยนท 1/2536 ก�รทำ�ทกวถท�งเพอใหได

คะแนนม�กๆ แมจะทำ�ผดกตก�สอบไปบ�งนกเรยนจะนกถงบคลหรอกลมบคคลใด เมอนกเรยนคดจะทำ�เชนนน2.1.1………………………………..2.1.2………………………………..2.1.3………………………………..2.1.4………………………………..2.1.5………………………………..2.2 กลมบคคล2.2.1………………………………..2.2.2………………………………..2.2.3………………………………..2.2.4………………………………..2.2.5………………………………..3. ในก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คของภ�คเรยนท 1/2536 ก�รทำ�ทกวธท�งเพอใหได

คะแนนม�กๆ แมจะทำ�ผดกตก�สอบไปก�รกระทำ�เชนนบคคลหรอกลมบคคลใดทสนบสนนหรอเหนดวย3.1 กลมบคคล3.1.1………………………………..3.1.2………………………………..3.1.3………………………………..3.1.4………………………………..3.1.5………………………………..3.2 กลมบคคล3.2.1………………………………..3.2.2………………………………..3.2.3………………………………..3.2.4………………………………..3.2.5………………………………..4. ก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คของภ�คเรยนท 1/2536 ก�รทำ�ทกวถท�งเพอใหได

คะแนนม�ก ๆ แมจะทำ�ผดกตก�สอบไปก�รกระทำ�เชนนบคคลหรอกลมบคคลใดทสนบสนนหรอไมเหนดวย

4.1 บคคล4.1.1………………………………..

4.1.2………………………………..4.1.3………………………………..4.1.4………………………………..4.1.5………………………………..4.2 กลมบคคล4.2.1………………………………..4.2.2………………………………..4.2.3………………………………..4.2.4………………………………..4.2.5………………………………..5. ในก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คเรยนท 1/2536 ก�รทำ�ทกวถท�งเพอใหไดคะแนนม�ก

ๆ แมจะทำ�ผดกตก�รสอบบ�ง5.1………………………………..5.2………………………………..5.3………………………………..5.4………………………………..5.5………………………………..6. ในก�รสอบทกครงรวมทงก�รสอบปล�ยภ�คเรยนท 1/2536 ก�รทำ�ทกวถท�งเพอใหไดคะแนนม�ก

ๆ ถ�เพอน ๆ หรอคนอน ๆ ทำ�อย�งไง6.1 ถ�นกเรยนกระทำ�เองจะทำ�อย�งไร6.1.1………………………………..6.1.2………………………………..6.1.3………………………………..6.1.4………………………………..6.1.5………………………………..

ตวอย�งท 5 ชอเรอง ก�รเปรยบเทยบผลของก�รใชเทคนคแมแบบและสถ�นก�รณจำ�ลองเพอพฒน�คว�มเปนผนำ�แบบ

ประช�ธปไตยของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 3 โรงเรยนเปรมฤดศกษ�กรงเทพ ผศกษ� ดวงเนตร ไพบรณ

เครองมอทใชในก�รคนคว�เครองมอทใชในก�รคนคว�ประกอบดวย1. แบบสอบถ�มคว�มเปนผนำ�2. โปรแกรมก�รพฒน�คว�มเปนผนำ�แบบประช�ธปไตยโดยใชเทคนคแมแบบ3. โปรแกรมพฒน�คว�มเปนผนำ�แบบประช�ธปไตยโดยใชสถ�นก�รณจำ�ลองตวอย�งทใชในก�รศกษ�คำ�ชแจงในก�รทำ�แบบสอบถ�ม

แบบสอบถ�มฉบบนมวตถประสงคทจะสำ�รวจก�รตดสนใจของนกเรยนในสถ�นก�รณต�ง ๆ ทอ�จเกดขนในชวตประจำ�วนถ�นกเรยนประสบกบประสบก�รณเหล�นนนกเรยนจะตดสนใจอย�งไรโดยใหนกเรยน

พจ�รณ�คำ�ตอบเปนขอ ๆ วงในคำ�ตอบแตละขอมคำ�ตอบแตละขอมคำ�ตอบคอ ก. ข. และ ค. เมอเลอกไดขอใดใหนำ�ไปเขยนลงในกระด�ษคำ�ตอบทแจกใหต�งห�กดงนนในก�รตอบแบบสอบถ�มจงควรปฏบตดงน1. กอนตอบคำ�ถ�มแตละขอโปรดอ�นขอคว�มทกำ�หนดใหเสยกอน2. เมอเข�ใจขอคว�มทกำ�หนดใหแลวจงพจ�รณ�ตดสนใจเลอกคำ�ตอบโดยทำ�เครองหม�ย X ลงในชอง

กระด�ษทตรงกบก�รตดสนใจของนกเรยนม�กทสด3. คำ�ตอบของนกเรยนไมมคำ�ตอบใดผด เพร�ะแตละคนยอมมคว�มรคว�มคดทแตกต�งกน

4. โปรดตอบคำ�ถ�มทกขอ เพร�ะถ�ข�ดขอใดไปแบบสอบถ�มนจะใชไมได5. ก�รตอบแบบสอบถ�มครงนไมมผลตอคะแนนหรอผลตอก�รเรยนวช�ใด ๆ ทงสนตวอย�งคำ�ถ�ม1. วภ�กบสำ�ลเปนนกเรยนหองเดยวกน สำ�ลมฐ�นะย�กจนและวนนไมมอ�ห�รกล�งวนรบประท�นถ�นกเรยนเปนวภ�นกเรยนจะทำ�อย�งไร.א ใหยมเงน.ב บอกครประจำ�ชนใหทร�บ.ג ชวนสำ�ลไปรบประท�นอ�ห�รกล�งวนตวอย�งก�รตอบคำ�ถ�มขอ ก ข ค1

บรรณ�นกรม เกษม ส�หร�ยทพย 2540 , ระเบยบวธวจย , นครสวรรค : นวเสรนคร จตร� ชนะกล , 2537 , คว�มมวนยในตนเองของเดกปฐมวนทไดรบก�รจดประสบก�รณ

กจกรรมในวงกลมแบบกลมยอย ,วทย�นพนธปรญญ�ก�รศกษ�มห�บณฑต(ก�รศกษ�ปฐมวย) . กรงเทพหม�นคร : มห�วทย�ลยศรนครนทรวโรฒ.

ดวงเนตร ไพบรณ . 2540 .ก�รเปรยบเทยบผลก�รใชเทคนคแมแบบและสถ�นก�รณจำ�ลองเพอพฒน�คว�มเปนผนำ�แบบประช�ธปไตยของนกเรยนชนมธยมศกษ�

ปท 3 โรงเรยนเปรมฤดศกษ�กรงเทพ : วทย�นพนธก�รศกษ�มห�บณฑต (ก�รประถมศกษ�) . กรงเทพมห�นคร : มห�วทย�ลยศรนครนทรวโรฒ

นโลบล นมกงรตน . 2529 . วจยก�รศกษ� , เชยงใหม. บำ�รง บญยงค . 2529 . คว�มรพนฐ�นเกยวกบก�รวจย , เชยงร�ย : สถ�บนร�ชภฎเชยงร�ย. ภ�รด เตมเจรญ . 2519 คว�มสมพนธระหว�งทศนะคตของม�รด�ตอก�รเลยงดบตร

ดวยนมม�รด�กบชนดของนมทใชเลยงดบตร. วทย�นพนธปรญญ�นพนธวทย�ศ�สตรมห�บณฑต (ก�รส�ธ�รณสขศ�สตร) กรงเทพมห�นคร : มห�วทย�ลยมหดล

ร�ชนย บญธม� . 2536 ก�รทำ�น�ยพฤตกรรมก�รทจรตของนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 6 ต�มทฤษฎ ก�รกระทำ�ดวยเหตผล , วทย�นพนธก�รศกษ�มห�บณฑต

(ก�รประถมศกษ�) . กรงเทพมห�นคร : มห�วทย�ลยศรนครนทรวโรฒ สธรรม จนทรหอม (แปล) . 2527 . คมอก�รวจยและประเมนผลก�รศกษ� . เชยงใหม : มห�วทย�ลย

เชยงใหม สวเชยร วรรณรนทร . 2538 . พฤตกรรมก�รบรห�รของศกษ�ธก�รอำ�เภอในง�นบรห�รทเกยวกบ

โรงเรยนเอกชนประเภทส�มญศกษ�ต�มทศนะของผบรห�รและครโรงเรยนเอกชนในจงหวดนนทบร . วทย�นพนธก�รศกษ�มห�บณฑต

กรงเทพมห�นคร : มห�วทย�ลยศรนครนทรวโรฒ ประส�นมตร อนนต ศรโสภ� . 2521 หลกก�รวจยเบองตน . พมครงท 2 . กรงเทพมห�นคร : วฒน�พ�นช