การประเมิน สงต่อ การพยาบาล sepsis 30 มิย 59...
TRANSCRIPT
Sepsis การคดกรอง การสงตอ
และการรกษาพยาบาลเบองตน
ปารชาต ตนสวรรณ๓๐ มถนายน ๒๕๕๙
เลย หนองบวลาภ
รพ.อดรธาน
นครพนม
บงกาฬ
หนองคาย
ความรบผดชอบดานสขภาพ (เขตสขภาพท8)
• ดแลประชากร ภาคะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 5.47
ลานคน
• ดแลประชากร จงหวดอดรธาน 1,563,964 คน
• ดแลประชากรอาเภอเมองอดรธาน
21 ตาบล 2 เทศบาลเมอง
และ 1 เทศบาลนครฯ
ประชากร 398,774 คน
เซกา
สกลนคร
UC ประกนสงคมขาราชการ ตางดาว&อนๆ
ผปวยเขาถงบรการไดรวดเรว
บรการทมคณภาพ ผปวยปลอดภย ใช
ทรพยากรดานสขภาพอยางคมคา
การพฒนาศกยภาพและขดความสามารถของสถานบรการ
แตละระดบ
การจดบรการและ พฒนาบคลากร
การจดบรหารจดการระบบขอมลสารสนเทศการสงตอ
กรอบและแนวคดการพฒนาเขตสขภาพท8
Referral System
การพฒนาระบบบรการสขภาพทกระดบ
ตงแต P-F3-F2-F1-M2-M1-S-A มการรกษาเชอมตอกนดวย
ระบบสงตอสมานฉนทเอออาทรและไรรอยตอ :
REFER OUT นอกเขตลดลง
A-Q-E-S
AS
M1M2F2F3P
พฒนาการเขาถงบรการและระบบสงตอ
SPHInX Seamless Provincial healthcare innovation and Excellent
รพช.
รพ อดรธาน
Refer link
COC
Referral system
Septicemia, unspecified• 1 ใน 10 อนดบโรคผปวยในทพบบอย• 1 ใน 10 อนดบโรคผปวยในทรบ Refer จากตางอำเภอ และตางจงหวด
• เปนโรคทมอตราตายสงลำดบตน ๆ
Free Powerpoint Templates
เปาหมาย
ผปวยเขาถงบรการ ไดรบการรกษาตามมาตรฐาน
A-Q-E-S
Goal Setting ป 2559-2564
- อตราตายจาก Sepsis ลดลง 20 % - อตราการเกด Severe sepsis/Septic shock ลดลง 50 %
- ลดความแออดในรพ.ตตยภม (Refer-in ไปรพศ./รพท.ลดลง 30%) - ลดการสงตอนอกเขต และเพมการสงกลบ(Refer back)ในผปวยทพนระยะวกฤต
รายงานผปวย Sepsis โรงพยาบาลอดรธาน ปงบประมาณ 2556 - 2559
SEPSISปงบประมาณ
2556 2557 25582559 (ตค58-มค59)
จานวนผปวยในท Pงหมด 69626 71081 75126 39128
จานวนผปวย SEPSIS รพ.อดร 1905 2,108 2369 2161จานวนผปวยSepsis รบสงตอจากรพช.(Refer in)
809 1,087 1,260 863
จานวนผปวย Sepsis ท Pงหมด 2,714 3,195 3,629 1,402
SEPSIS / 100,000 ประชากร181 213 242 187
วนนอนรวม ผปวย SEPSIS 24239 27,136 27784 20926วนนอนเฉลRยผปวย SEPSIS ตอราย 12.72 12.87 11.73 9.68
COST ผปวย SEPSIS ทPงหมด 129804271 151311207 159124673 180,277,374
COST ผปวย SEPSIS ตอราย
68,138.72 71,779.51 67,169.55 83,423.13
ผปวย SEPSIS ทRเสยชวต 370 418 428 522อตราการเสยชวตของผปวย SEPSIS 19.42 19.83 18.07 24.16
Access
Entry
Assessment Investigation
Diagnosis
Plan of Care Discharge Plan
Care of PatientReassess Communication Information & Empowerment
Discharge
Continuity of Care
Ac. Appendicitis Ectopic Preg Ac MI Head Injury UGIB
DM HT Asthma Stroke Back pain
Drug abuse CA breast CRF Sepsis
CVA Head Injury COPD
TB Spinal Inj
UGIB DHF Sepsis Alc wirhdraw
DHF Stroke Sepsis
Multiple Trauma
Multiple trauma Stroke/STEMI Sepsis
จากกลมผปวยสภาพรวมของการดแลผปวย
16
9 June,2011 8
Entry
Investigation
Diagnosis
Plan of care
Discharge
reassess
Inform & empowerCare of Pt
communication
Continuty of care
D/C plan
Risk Prevention KPI CQI Research
•Fluid
Resuscitatio
n ภายใน
30 นาท •Septic WU
กอนไดรบ
ATBDelayed/missed
diagnosis Undetected
change
Care Process
Clinical Tracer: Sepsis
การเขาถง
กลมเสยง
Critical care
Source control
•Implement
CPG
•ลดการปน เปอนจาก การเจาะH /C
•Priority set OR
CPG /care
map
MRRT
การตดเชอใน
ประชากร
กลมเสยง
•HPH
พฤตกรรม
สขภาพHHC
/Discharge
plan
Access
Assessment
Treatment
goals
Septic work up Prior ATB
contamination
Fast track
ระบบ EMS
การพฒนาดแล
รกษาSepsis”U
donthani
Model”
•Empirical
ATB ภายใน
1 ชวโมง
• อตราการ เสยชวต
โครงการ
พฒนา •จดอบรม
ใหความร
•เชอมโยง
รวมกบ
PCU
และงาน
สขศกษา
สรปประเดนปญหา/โอกาสพฒนา• ความลาชาในการเขาถงบรการ(Delay/missed
diagnosis)Fluid resuscitationEmpirical ATBSource controlผปวยมอาการซบซอนรนแรงและมโรครวม
• ศกยภาพบคลากร• ดานยา เวชภณฑ เครองมออปกรณสนบสนน• ระบบการสงตอ การสอสาร
Pathogenesis of sepsis
Systemic inflammatory response syndrome (SIRS)
• ผปวยทสงสยวามการตดเชอ• 2 ใน 4 ขอ
– Body Temperature > 38° C or < 36° C– Heart rate > 90 beats/min– Respiratory rate > 20 /min or Paco2 < 32
mmHg– WBC > 12,000 cells/mm3 or
< 4,000 cells/mm3, or > 10% band forms
Suspected sepsis• BT >38 or <36°C plus one of
– RR >20/min or hyperpnea– Conscious change– BP < 90/60 mmHg, MAP<65 mmHg
• Unexplained shock.• Unexplained metabolic acidosis.• Unexplained DIC.
สงสย sepsis• SIRS criteria • Hypotension หรอ shock ทไมพบสาเหตอน (เชน
hypovolemic, cardiogenic) ซงอาจไมมไขได• Metabolic acidosis ทหาสาเหตไมได ซงอาจไมมไขได
• Hypoglycemia ในผปวยทไมไดรบยาเบาหวาน ซงอาจไมมไขได
เกณฑการวนจฉยภาวะ Sepsis• ภาวะ Sepsis คอ ผปวยทสงสยหรอยนยนวามการตดเชอในรางกาย รวมกบมลกษณะบงช SIRS ตงแต 2 ขอขนไป
• ภาวะ Severe sepsis คอ ผปวย Sepsis ทเกดภาวะ Tisue hypoperfusion หรอ organ dysfunction โดยอาจทมหรอไมมภาวะ hypotension กได โดยมความผดปกตอยางใดอยางหนง
• ภาวะ Septic shock คอผปวย Sepsis ทยงคงม SBP<90mmHg หรอSBP ลดตำลง>40mmHg หรอ MAP<70mmHg แมวาผปวยไดรบ fluid resuscitation อยางเพยงพอแลว
Sepsis• Non-Severe
Sepsis = SIRS + Infection
• SevereSevere sepsis , Septic shock
Sepsis• Community-acquire
จากบาน ไมเคยมาโรงพยาบาล เชอ community• Hospital -acquire
อยในโรงพยาบาล เชอในโรงพยาบาล เคยมาโรงพยาบาล ,Healthcare Associated Infection(NI)
แนวทาง (Guidelines) – Diagnose & Treat Infection Effectively
• การวนจฉย: มกระบวนการคนหาผปวยตดเชอในกระแสเลอดตงแตระยะเรมแรกทไวและแมนยำ (Early Detection & Accuracy)
– เกณฑการวนจฉยทชดเจน เชน Stages of Sepsis Consensus Conference Definition ของ CDC
• การรกษาผปวยตดเชอในกระแสเลอดตงแตระยะเรมแรกและเหมาะสม
– การใหยาปฏชวนะทเหมาะสม– การเคลอนยายผปวยไปดแลแบบใกลชดทนเวลา
ภาวะตดเชอในกระแสเลอด(Sepsis/septicemia)
แผนผงการดแลรกษาผปวยโรค Sepsis
มขอบงชเขาไดกบ severe sepsis ,SIRS
Treat infection
Septic work up
Initial antibiotic
Assess for surgical
intervention
Supportive care
Organ supportแกไขภาวะ hypotension
และ hypoperfusionMonitor ผปวย
Invasive
Noninvasive
Vasoactive drugs
Fluid therapy
Prophylaxis
- Stress ulcer
- DVT
Blood products
Renal replacement
Nutrition
Mechanical ventilation
การตดเชอในกระแสเลอด Sepsis
จดเนน• การคนหาและประเมน(คดกรอง)• การสงตอผปวย• การดแลรกษาเบองตน
การคนหาและประเมน
(คดกรอง)
การคดกรองผปวย1. SIRS + InfectionSepsis = SIRS + Evidence of Infectionตำแหนงทสงสย Infection [ ] Respiratory [ ] GI [ ] Soft tissue [ ] CNS [ ] Cardiovascular [ ] Tropical infection [ ] Other……….. 2. Vital signs3. SOS score (Conscious+ Urine)
SOS score(Search Out Severity score)Score 3 2 1 0 1 2 3
อณหภม(ไข) ≤ 35 35.1-36 36.1-38 38.1-38.4 ≥ 38.5
ความดนโลหต(คาบน)
≤ 80 81-90 91-100 101-180 181-199 ≥ 200 ใหยากระตนความดนโลหต
ชพจร ≤ 40 41-50 51-100 100-120 121-139 ≥ 140
หายใจ ≤ 8 ใสเครองชวยหายใจ
9-20 21-25 26-35 ≥ 35
ความรสกตว สบสนกระสบกระสาย
ตนดพดคยรเรอง
ซม ซมมาก ไมรสกตว
ปสสาวะ/วนปสสาวะ/8ชม.ปสสาวะ/4ชม.ปสสาวะ/1ชม.
≤ 500≤ 160≤ 80≤ 20
501-999161-31981-15921-39
≥ 1000≥ 320≥ 160≥ 40
การรกษาพยาบาลเบองตน
การดแลผปวย Septic shock• A : Airway พจารณาเมอผปวยมระดบความรสกตวลดลง มการสำลก หรอเมอตองการใหออกซเจนในขนาดสง
• B : Breathing อาจใชเครองชวยหายใจ หากผปวยมอาการหายใจลมเหลว
• C : Circulation เพอใหอวยวะสำคญม perfusion ทเพยงพอ
• D : Delivery of oxygen ปรมาณของออกซเจน(tissue oxygenation)ทรางกายไดรบ ขนกบการขนสงออกซเจนของรางกาย
การดแลผปวยในระยะวกฤต
การตดตามและการประเมนผปวย• Clinical signs & symptom• Laboratory investigation• Tissue oxygenation หากไมเพยงพอ อาจพบภาวะ Lactic acidosis, organ dysfunction
เพอจดความเรงดวนในการรกษา
การเฝาตดตาม(monitoring)• Tissue perfusion
การแกไขความผดปกตในระยะแรก ชวยปองกนและลดการเกด multiple organ dysfunction
การประเมนการไหลเวยนของเลอด• ระยะแรกอาจพบมอเทาอนไดจากภาวะ warm shock
(ซงเปนผลจาก vasodilatation ของ septic shock)• ระยะตอมาจะพบมอเทาเยนจาก peripheral
vasoconstriction ซงเปนภาวะ cold shock• ซม หรอกระวนกระวาย ผลจาก CNS perfusion ทลดลง
• Oliguria / anuria ผลจาก renal perfusion ทลดลง
การตดตามและการประเมนผปวยNoninvasive
• อาการและการตรวจพบทางคลนก
• Vital signs &NIBP• Intake/output• Pulse oximetry• CXR• Echocardiogram• Oxygen saturation• Blood chemistry
Invasive• CVP line• PA line• Arterial line • Cardiac output• ABG
Monitoring
Hemodynamic managementsevere sepsis ทม circulatory shock
หมายถงภาวะทม systolic BPตำกวา 90 mmHg หรอ systolic BP ลดลงมากกวา 40 mmHg จากความดนเดมของผปวย โดยไมตอบสนองตอการใหสารนำ ซงอาจเปนจาก• มการสญเสย plasma volume• การทำงานของหวใจลดลง (myocardial dysfunction)
Hemodynamic management
การใหสารนำทดแทน การใหเลอด หรอยาพยงความดน ขนอยกบ volume Status, cardiac status ของผปวยรวมกบความรนแรงของภาวะ shock
Cardiac Output(CO)=SV×HR
Hemodynamic managementจดมงหมาย1.ทำใหเลอดไปเลยงเนอเยอของรางกายไดด จากอาการทางคลนก
• ผปวยรสกตวดขน• ผวหนงอนและมเลอดมาเลยงไดดขน• ปสสาวะออกมากกวา 1 ml/kg/hr.
Hemodynamic management2.ลกษณะทางระบบไหลเวยนเลอด• Pulmonary Capillary Wedge Pressure (PCWP)• Mean Arterial blood Pressure (MAP)3.ออกซเจนไปเลยงเนอเยอไดเพยงพอตอความตองการของรางกาย
• Oxygen saturation > 90%• ความเขมขนของเมดเลอดแดง >7-8 gm/dl(severe
sepsis) 9-10 gm/dl (septic shock)
การใหสารนำ• ชนดของสารนำ colloid หรอ crystalloidสงทสำคญคอตองใหสารนำอยางเพยงพอในผปวย septic shock• ปรมาตรสารนำทให • อตราเรวของการให
ชนด/ขนาดของIV catheter และหลอดเลอดทใหสารนำมความสำคญ เพราะเปนตวกำหนดอตราไหลของสารนำ ผปวยตองไดรบการประเมนเปนระยะระหวางการใหสารนำ
การประเมนการตอบสนองของผปวยการประเมนการตอบสนองของการใหสารนำทดแทนโดย1. ตดตามอาการแสดงทางคลนก 2. การใสสายเพอวด Central Venous
Pressure(CVP)และ PCWP
การประเมนการตอบสนองของผปวย1.การเฝาตดตามอาการแสดงทางคลนก อาการทบงชวามการตอบสนองทดตอการใหสารนำทดแทน
• ความดนเลอดเพมขน pulse pressure กวางขน• ชพจรแรงขน และอตราการเตนทชาลง• ปสสาวะออกมากกวา 30 ml/hr.• ความรสกตวของผปวยดขน
การประเมนการตอบสนองของผปวยอาการทางคลนกทบงชถงการมภาวะ fluid overload
• ฟงปอดเรมมเสยง crepitation• Oxygen saturation ลดลงในกรณทผปวยไมตอบสนองตอการใหสารนำทดแทน หรอในกรณทไมแนใจวาจะไดสารนำทดแทนเพยงพอ หรอในภาวะทผปวยมโรคไต /โรคหวใจรวมดวย ควรพจารณาใสสายสวนหลอดเลอดเพอวด CVPหรอ PCWP
การประเมนการตอบสนองของผปวย2.การเฝาตดตามโดยใช CVPหรอ PCWPไมควรใชคา CVPหรอ PCWP เพยงอยางเดยวในการประเมนวามสารนำในเลอดขาดหรอเกน เนองจากมปจจยหลายอยางททำใหคาทวดเปลยนแปลงได ควรใชอาการแสดงทางคลนกของผปวยมาในการแปลผลดวยเสมอ
Resuscitation
goals achieved
If goal not achieved, Re-assess bundle from
Early Goal Directed
Therapy
GOALS • Initiate CVP/ScvO
2 monitoring within 2
hours • Give Appropriate Antibiotic • Achieve hemodynamic goals within 6
hours CVP≥8 mmHg (10-15 cmH2O) MAP≥65 mmHg/SBP≥90 mmHg ScvO
2≥70%, SatO2 >92%
Urine Output > 0.5 ml/kg/hr • Monitor for decrease lactate • Give Steroid if on Vasopressor or
suspected Adrenal Insufficiency
การสงตอ
หลกการการดแลผปวย sepsis1. การคนหาผปวยระยะตน (early recognition)2. การรกษาการตดเชอและการฟนฟระบบไหล
เวยนโลหตอยางรวดเรวรวมกบการประคบประคองการทำงานของอวยวะตางๆ (early infection control, resuscitation and organ support)
3. การรกษาและเฝาตดตามใหไดตามเปาหมาย (maintenance)
Sepsis protocol สำหรบ เขต 81. Hemoculture 2 specimens + lab2. Ceftriaxone 2 gm iv or ceftazidime 2 gm if suspect
mellioidosis หรอ broad spectum กรณสงสยเชอดอยา3. If severe or shock, NSS load 2 เสน (เบอร 18-20) total
fluid 3 litre ยกเวนโรคหวใจ, โรคไต หรออาย > 60 ป load 1.5 litre (ถา lung: clear) ใน 1-3 ชมแรก
4. Levophed or Dopamine if shock5. สวน foley catheter บนทกปรมาณปสสาวะ6. If O2 sat < 92% ขณะได oxygen หรอ RR > 30, หายใจหอบ
ลกหรอแผวเบาหรอ paradox, ความรสกตวลดลง พจารณาใส ET-tube
6 Bundle Protocol Sepsis
สำหรบ รพศ. /รพท. /รพช.
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพสต.
กลยทธในการดแล - วนจฉยไดเรว- สงตอไดไว- ดแลเบองตน
เครองมอทใชในการวนจฉยและประเมนเบองตน
- SIRS Criteria หรอ SOS score
การรกษาเบองตน - Oxygen- IV fluid
การใหสารนำ - IV เบอร 18-22 อยางนอยจำนวน 1 เสน- Load IV fluid free flow(ฟงปอดกอนเรมตนการใหสารนำเสมอ ถา Lungs:clear สามารถเรมการใหสารนำทนท)
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพสต.
การใหยาปฏชวนะและการกำจดแหลงตดเชอ - สงตวเพอรบการรกษาตอโดยเรวทสด
ยาเพมความดนโลหต - สงตวเพอรบการรกษาตอโดยเรวทสด
เปาหมายในการดแลเบองตน - มการดแลเบองตนและสงตออยางมประสทธภาพ
การตดตาม Monitoring - สงตวเพอรบการรกษาตอโดยเรวทสด
Respiratory support - พจารณาให oxygen
Renal support
การควบคมระดบนำตาล
Sedation
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพช.
กลยทธในการดแล - วนจฉยไดเรว- สงตอไดไวเมอมขอบงช- ดแลเบองตนและตดตามไดอยางมประสทธภาพ
เครองมอทใชในการวนจฉยและประเมนเบองตน
- SIRS Criteria หรอ- SOS score- คนหาตำแหนงตดเชอ- ประเมนภาวะ tissue hypoperfusion หรอ
organ dysfunction แบบงายการรกษาเบองตน - Airway care , Oxygen , respiratory support
ตามขอบงช- Hemoculture และเพาะเชอจากแหลงตดเชอท
สงสย
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพช.
การใหสารนำ - IV เบอร 18-22 อยางนอยจำนวน 2 เสน- Load IV fluid free flow อยางนอย 3 ลตร- ฟงปอดทก 10-15 นาท
การใหยาปฏชวนะและการกำจดแหลงตดเชอ
- ใหยาปฏชวนะทออกฤทธกวางสามารถครอบคลมเชอกอโรคอยางนอย 1 ชนดโดยเรวทสด และภายใน 1 ชวโมงแรก
ยาเพมความดนโลหต - ให Dopamine หรอ Norepinephrine
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพช.
เปาหมายในการดแลเบองตน
- MAP ≥ 65mmHg- Urine output > 0.5 ml/kg/hr- SOS score นอยกวา 5
การตดตาม Monitoring - ประเมน MAP , urine output และ SOS score
Respiratory support - พจารณาให oxygen- พจารณาใสทอชวยหายใจตามความเหมาะ
สม
Renal support - สงตอผปวยเมอมภาวะไตวายเฉยบพลนเกดขน
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพช.
การควบคมระดบนำตาล - ควบคมระดบนำตาลในเลอดใหอยตำกวา 200 mg/dl โดยระวงไมใหระดบนำตาลในเลอดตำกวา 80 mg/dl
Sedation - ควรพจารณายาทมผลตอ hemodynamic นอยทสด
- สำหรบผปวยทตองใสทอชวยหายใจควรใหยา Sedation
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การวนจฉย อาการของการตดเชอทงเฉพาะทและอาการในระบบตางๆอาการและอาการแสดงของ SIRS อาการของsystemic inflammation และการลดลงของ perfusion ² อาการและอาการแสดงของอวยวะทมการตดเชอ การตรวจคน (X rays, ultrasounds และอนๆ)
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การวนจฉย อาการของการตดเชอทงเฉพาะทและอาการในระบบตางๆอาการและอาการแสดงของ SIRS อาการของsystemic inflammation และการลดลงของ perfusion ² อาการและอาการแสดงของอวยวะทมการตดเชอ การตรวจคน (X rays, ultrasounds และอนๆ)
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การใหการรกษาเบองตนเพอชวยชวต
Airway care, oxygen,respiratory support as indicated Hemoculture and culture from infectious sourcesการรกษาภาวะชอกเปาหมายการรกษา-Mean arterial pressure≥65mmHg-Urine output>0.5 ml/kg/hr- Reversal of tissue hypoxia
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การใหการรกษาเบองตนเพอชวยชวต
วธการ-ใหNSS 500-1,000 ml ในครงชวโมงและใหซำจนแนใจวาผปวยมขาดสารนำในเลอด³-ให norepinepinephrine เพม MAP ใหสเปาหมายเมอปรมาณนำในหลอดเลอดเพยงพอ-ตรวจวด lactate clearance หรอ ScvO2
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การใหการรกษาเบองตนเพอชวยชวต
ในกรณทยงม tissue hypoxia -ให Packed red cell เมอ hematocrit <30% -เมอ hematocrit <30% dobutamine
สรปแนวทางเวชปฏบตในการดแลรกษาผปวย Sepsis สำหรบ รพศ./โรงเรยนแพทย
การใหยาปฏชวนะและการกำจดแหลงตดเชอ
-ยาปฏชวนะออกฤทธกวางทครอบคลมเชอทเปนไปไดและปรบลด(de-escalation) เมอทราบผลเพาะเชอ-ระบายเชอหรอกำจดแหลงตดเชออยางเรวทสดเมอสภาพผปวยพรอม
การสงตอ เมอจำเปนตองทำหตถการหรอการใหการรกษาประคบประคองเพมเตม เชน การฟอกเลอดทดแทนไต การชวยหายใจดวยวธพเศษ ฯลฯ
แนวทางการสงตอผปวย severe sepsis, septic shock
สำหรบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบล(รพสต.)จงหวดอดรธาน
ชอ…………………………………….…สกล…………………………………….…วนท/เวลา………………………………….……
รพสต………………………………………………………………………………………………………………………………………….. SIRS (Systemic Inflammatory Response Syndrome) หมายถง การมสงตอไปน 2 ขอขนไป
[ ] 1.Temperature >38°C หรอ < 36°C [ ] 2.Heart rate > 90 beats/min
[ ] 3.Respiratory rate >20/min หรอ PaCO2<32 mmHg
[ ] 4.WBC>12,000/mm3,4000/mm3 หรอม band form neutrophil > 10%
Hypotension หมายถง [ ] SBP < 90 หรอ MAP < 65 mmHg ในคนทไมม HT อยเดม
[ ] SBP ตำกวา baseline เดม >40 mmHg ในคนทม HT อยเดม
Severe sepsis ผปวยมอาการดงตอไปน โดยไมมสาเหตอน
[ ] สมอง ซมลง หรอกระวนกระวาย [ ] ไต ปสสาวะออกนอยลง [ ] มภาวะ metabolic acidosis หรอ lactate > 4
[ ] ผวหนง ผวลาย มอเทาเยน และ capillary refilling time นานกวา 2 วนาท Supportive treatment [ ] เปด IV เบอร 18-22 อยางนอยจำนวน 1 เสน Load IV นำสงโรงพยาบาลทใกลทสดโดยเรวทสด
เรม load IV เวลา…………………………………… ………ไดรบIV ทงหมด……………………………………………….ml.เมอถงรพช/รพศ. Monitor and Record
Sepsis = SIRS + Evidence of Infection
ตำแหนงทสงสย Infection [ ] Respiratory [ ] GI [ ] Soft tissue [ ] CNS [ ] Cardiovascular
[ ] Tropical infection [ ] Other………..
Protocol Sepsis สำหรบ รพสต.
64
แนวทางการสงตอผปวย severe sepsis, septic shock
สำหรบโรงพยาบาลชมชน(รพช.)จงหวดอดรธาน
ชอ…………………………………….…สกล…………………………………….…วนท/เวลา………………………………….……
รพช…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
SIRS (Systemic Inflammatory Response Syndrome) หมายถง การมสงตอไปน 2 ขอขนไป
[ ] 1.Temperature >38°C หรอ < 36°C [ ] 2.Heart rate > 90 beats/min
[ ] 3.Respiratory rate >20/min หรอ PaCO2<32 mmHg
[ ] 4.WBC>12,000/mm3,4000/mm3 หรอม band form neutrophil > 10%
Hypotension หมายถง
[ ] SBP < 90 หรอ MAP < 65 mmHg ในคนทไมม HT อยเดม
[ ] SBP ตำกวา baseline เดม >40 mmHg ในคนทม HT อยเดม
Severe sepsis ผปวยมอาการดงตอไปน โดยไมมสาเหตอน
[ ] สมอง ซมลง หรอกระวนกระวาย [ ] ไต ปสสาวะออกนอยลง [ ] มภาวะ metabolic acidosis หรอ lactate > 4
[ ] ผวหนง ผวลาย มอเทาเยน และ capillary refilling time นานกวา 2 วนาท
Sepsis = SIRS + Evidence of Infection
ตำแหนงทสงสย Infection [ ] Respiratory [ ] GI [ ] Soft tissue [ ] CNS
[ ] Cardiovascular [ ] Tropical infection [ ] Other………………………….
Monitor and Record
Protocol Sepsis สำหรบ รพช.
• ตระหนก วนจฉยเรว
• ATB อยางรวดเรว
• Adequate resuscitation
Sepsis management
SIRS : ER, ทก PCT, ทกรพสต./รพช.
Stat ATB, ATB at ER
CPG, subclavian insertion
Highlight
ทมดแลรกษา Sepsisบทบาท&หนาท
ศนย refer & รพช• ถามใหรพช.ดวาเขา criteria sepsis
หรอไม• ปฏบตตาม guideline (6 Bundle) • รพช. ทมอายรแพทยควร consult กอน
refer
ER• รบตอ case refer : เนนเกบขอมลวาทำครบ?, fluid ท
ไดรบ, urine ทออก , การทำตาม guideline ของรพช. แพทย เพอ feedback
• New case : – Diagnosis– h/c, stat antibiotics– Fluid resuscitate สงตอขอมลไป ward– Admit Sx if skin soft tissue infection หรอถาจะ
admit med ให consult Sx ท ER• Consult Staff ER for central line • Transfer plan???
Ward/ICU• รบ case จาก ER : เนน fluid ทไดรบ, การทำ
fluid challenge test• New sepsis in ward– Diagnosis– h/c, stat antibiotics– Fluid challenge test : เครอง monitor
CVP ??– Mixed venous blood gas
Lab• Culture หลงเทยงคน• Lab bed side• Emergency lab if sepsis : ควรไดใน 1 hour• Notify hemoculture if alarm• CLBSI dx• Hemoculture system : Vitek better??• CSF ตามมาตรฐานควรไดผลใน 1ชวโมง • Printer for lab at ward
Pharmacy
• Stat antibiotics @ ER• Stat antibiotics @ ward• No skin test need except penicillin• More Antibiotics item & access• Generic antibiotics quality
OR
Source of Infection• Necrotizing Fasciitis• Appendecitis• Artritis
ทำไงถงจะไดผาเรว
การลดอตราเสยชวตในผปวยเซพสส
• วนจฉยโดยเรว• ไดรบการรกษาอยางรวดเรว
• ยาปฏชวนะ• Source control • Resuscitation
http://www.survivingsepsis.org
ตองตดไฟแตตนลม
ตองทำทรพ.แหงแรกทผปวยไปถง
การเกบสงสงตรวจเพอการวนจฉย
Septic work up การเกบสงสงตรวจกอนไดรบ Antibiotic • Gram stain • Hemoculture • Urine culture • Pus/swab culture • CFS,Body fluid
Septic work up
การเกบสงสงตรวจทมประสทธภาพ • ลดการแปลผลทผดพลาด • ลดคาใชจายของโรงพยาบาล
(Utilization)
หลกการเกบสงตรวจ1. เกบเฉพาะสงสงตรวจทจำเปนตอการวนจฉย
เพอรกษาผปวย
2. เกบใหไดสงสงตรวจทแทจรง หลกเลยงการปนเปอน และเกบใหพอสำหรบการทดสอบ
3. เกบกอนทผปวยจะไดรบยาตานจลชพ
(ศ.ดร.มาลย วรจตร , 2546)
การเจาะเลอดเพอเพาะเชอ (Hemoculture)
• ผลการเพาะเชอจากเลอดชวยยนยนการวนจฉยโรคแลวยงเปนขอมลสำหรบการรกษาโดยการใชยาปฏชวนะ นำไปสการใชยาทเหมาะสมและไดผลการรกษาทด
•สามารถชวยวนจฉยโรคไดหลายโรค ไดแก Sepsis,Pneumonia,Artritis,Endocarditis,Meningitis,Pyelonephritis
•การแปลผล เชอทพบจะมเพยงชนดเดยวหากไมมการปนเปอน ซงมความสำคญและจะสบสนหากมการปนเปอน
การปนเปอนจากการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
สาเหตของการปนเปอนเชอจากการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
• เชอบนผวหนง • เชอปนเปอนทเขม กระบอกฉดยา ขวดอาหารเพาะเชอ
• การปนเปอนขณะเจาะเลอด การถายเลอดจากกระบอกฉดยาสขวดเพาะเชอ
การปนเปอนจากการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
• เชอประจำถนบรเวณผวหนง เชน Staphylococcus coagulase
negative S. epidermidis Diphtheroid. Corynebacteria Bacillus spp.
แนวปฏบตในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอและลดการปนเปอนจากการเพาะเชอจากเลอด (กรมวทยาศาสตรการแพทย & ชมรมควบคมโรค
ตดเชอแหงประเทศไทย,ม.ค.2553)
• Universal Precaution
• Aseptic techniques
1. ขอบงชในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
2. เวลาทเหมาะสมในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
3. จำนวนขวดของการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
4. ปรมาณเลอดทเหมาะสม 5. ตำแหนงทเหมาะสมในการ
เจาะเลอดเพอเพาะเชอ 6. บคลากรทมความเหมาะ
สมในการเจาะเลอด 7. ระบชอผปวย วน เวลาทถก
ตอง 8. ขนตอนการเจาะเลอด
แนวทางปฏบตในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอและ กจกรรมการใสสายสวนหลอดเลอดดำสวนกลาง(Central Line)
1. เจาะเลอดกอนใหยาหรอเปลยนยาปฏชวนะเสมอ เวนเหตสดวสยจรงๆ เชนเจาะไมได และผปวยมอาการ severe sepsis/shock 2. เจาะอยางนอย 2 ขวด ใ หเจาะในเวลาเดยวกนหรอใกลเคยงกน ไ มจำเปนตองรอระยะหาง แตตองเจาะ คนละตำแหนง (หามเจาะครงเดยวแลวฉดลง 2 ขวด) ขวดละ 8-10 cc ในผใหญ (ใชขวดฝาสเขยว) และ 3-5 cc ในเดก (ใชขวดฝาสเหลอง ยกเวนแพทยสงใหเจาะแบบอนเปนรายๆ (เชน สงสยการตดเชอทลนหวใจ จะมการเจาะเวนระยะหาง) 3. ถาม central หรอ arterial line ทใสมานานมากกวา 48 ชวโมง ใ หดดเลอด 1 ตวอยางผาน line 8-10cc ใ นผใหญ โ ดยระบทใบสงตรวจและแตละขวดวาเปน central (ดดจาก line)หรอ peripheral(เจาะจาก เสนเลอด) 4.ลางมอดวย Antiseptic (4%Chlorhexidine) หรอAlcohol Hand rub กอนเจาะเลอดเพอเพาะเชอหรอทำหตถการใสสายสวนหลอดเลอดดำสวนกลาง (Cut down,Internal jugular,Double Lumen Catheter) 85
แนวทางปฏบตในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอและ กจกรรมการใสสายสวนหลอดเลอดดำสวนกลาง(Central Line)
5.สวมถงมอสะอาด (Clean glove) ในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ 6.ทำความสะอาดผวหนงตำแหนงทจะทำการเจาะเลอดหรอบรเวณทำห ตถการใส ส ายสวนหลอด เล อดดำส วนกลางด วยนำยาฆ า เช อ 2%Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol เชดวนจากดานในออกดานนอกเปนวงกวาง อยางนอย 5 ซม. รอใหนำยาแหงและไมนอยกวา 30 วนาท ในเดกแรกเกด – 2 เดอน ใหใช 70% Alcohol 7.ทำความสะอาดบรเวณจกยางขวดเพาะเชอดวย 70% alcohol หรอ 2% Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol ไมควรเชดจกยางดวยสารทม iodine เปนสวนประกอบ เนองจากจกยางอาจเปลยนสภาพหลงจากเขาเครอง automated ทำใหมโอกาสปนเปอนของเชอโรคได
86
แนวทางปฏบตในการเจาะเลอดเพอเพาะเชอและ กจกรรมการใสสายสวนหลอดเลอดดำสวนกลาง(Central Line)
8. ไ มจำเปนตองเปลยนเขมใหมกอนใสเลอดลงในขวดเพาะเชอ ใ สเลอดแลวหมนขวดเบาๆเปนวงกลม เพอใหเลอดผสมกบนำยาเลยงเชอ(ยกเวนมเหตการณทเสยงตอการปนเปอนจงเปลยนเขม) 9. นำสงหองปฏบตการทนทหลงเจาะเลอดเสรจหรอไมเกน 6 ชวโมง ใ นระหวางรอนำสงใหเกบทอณหภมหอง หามนำเขาตเยน
ขอควรระวง 2% Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol หามใชกบเนอเยอออนๆ เชน ตา โพรงจมก ห ผวหนงทมแผลแยก
อายการใชงาน 2% Chlorhexidine gluconate in 70% alcohol หลงเปดใชแลวมอาย 1 เดอน
87
ขอปฏบตในการสงตรวจเพาะเชอในเลอด
ขวดฝาสเหลอง : BacT/AerT PF สำหรบเดก ผปวยสงอาย ผทเจาะเลอดไดนอย ยาก 2-3 ml
ขวดฝาสเขยว : BacT/AerT FA สำหรบผใหญ 3-5 ml
ขวดฝาสดำ : BacT/AerT MB สำหรบหาเชอ Mycobacterium ,MAC 3-5 ml
ขอควรระวง• Blood culture ทอยในอาหารเลยงเชอแลว หามใสตเยนเพราะเชอจะตาย ใหวางไวทอณหภมหอง
• การเจาะ ทผานสายสวน อาจไดเชอทอยในสายไมใชเชอทอยทผปวยจรง ตองเจาะเลอดจากผปวยโดยตรง
การท Hemoculture ไมขน ไมไดแสดงวาไมตดเชอ เนองจากBacteremia
อาจเปน ลกษณะ Intermittent
แสดงความสมพนธระหวางSIRSและภาวะSepsis
Bacteremia
• Transient bacteremia • Intermittent bacteremia • Continuous bacteremia
Transient bacteremia
เปนอาการทเกดขนในระยะสนๆถกกระตน(produce)เชอไดจาก
• ชวงทำการถอนฟน…จาก Instrument • การเคยว…เชอ translocate จากปากเขาไปใน vessel • การทำ scope เขาไปใน hollow organ เชน
endoscope,cystoscope การเจาะเลอดเพอเพาะเชอควรรบเจาะภายในเวลา
30 นาท
Intermittent bacteremia
เกดขนชวงเวลา 1-2 hrs. อาการอาจหายไปเองโดยไมไดรกษา
อาการจะกลบมาใหมเมอมปจจยบางอยางทสงเสรมใหเกด Infection เชน Biliary stone,cancer, การม obstructionวนจฉยยากตองสงเกตอาการแสดง(clinical) ไดแก ไขขนเปนพกๆปวดหลง ปวดเอว หนาวสน(chill)/อาจ
ไม Chill หากสงสย…ตองการเจาะเลอดเพอเพาะเชอ
ควรเจาะเวลาทเรมมไขขน
Continuous bacteremia
Pathogenesis Intravascular เชอเขาไปตามกระแสเลอด Extravascular • เขาทางเดนนำเหลอง • Translocate…normal flora ยายจากทหนงไปอกท เชน จากชองทอง..สระบบนำเหลอง..เขาสกระแสเลอด
สรปการเจาะ Hemoculture
1. มขอบงช SIRS
2. เจาะเมอไขเรมขน
3. เพอความ Effective ในการทำ Hemoculture ควรเจาะเมอแพทยสงหรอสงสยวามการตดเชอ
เครองชวด
สะทอนผลลพธของบรการ
เครองชวดบงบอกถงผลการปฏบตงาน หรอผลการ
ดำเนนงาน(performance) ในดานตาง เชน• ประสทธภาพ (efficiency)• การเขาถงบรการ (access to care)• ความเหมาะสมของการดแล
(appropriateness of care)
ประเภทของเครองชวดคณภาพ1. เครองชวดคณภาพโครงสราง(Structural
Indicators)2. เครองชวดกระบวนการ(Process
Indicators)3. เครองชวดผลลพธ(Outcome Indicators)
Bernstein & Hilborne (1993)
การตดตามและประเมนผลลพธตามตวชวด
1. จำนวนผปวย Severe sepsis และ Septic shock1.1จำนวนผปวย Severe sepsis และ Septic shock
ทงหมด………. (ราย)1.2 จำนวนผปวย Severe sepsis และ Septic shock ทรอดชวต
………. (ราย)1.3 จำนวนผปวย Severe sepsis และ Septic shock ทสงตอ
(Refer)………. (ราย)2. ระยะเวลาทผปวยไดรบการประเมนและการรกษาเบองตนภายใน 1 ชวโมง - Fluid Resuscitation ภายใน 30 นาท - Empirical Antibiotic ภายใน 1 ชวโมง - Hemoculture กอนไดรบยา ATB3. อตราผปวย Severe sepsis และ Septic shock เขารบการ รกษาใน ICU (M1ขนไป)4. อตราการเสยชวต
Referral KPI ตาม 6 Bundle• ATB ภายในเวลา 1 hr.(เวลาทให) • Fluid resuscitation(จำนวนIVท loadกอน
refer..........ml)• ประสทธภาพการสงตอ - ขอมลเวชระเบยนคนไข - Septic Work Up :CBC,H/C,CXR
รพช./รพท.•จดชองทางดวน (Fast track Sepsis) ER ; ATB ท ER•ใหการรกษาเบองตน Empirical ATB Fluid resuscitation• Lab investigation•Source control ; Appendicitis,NF,I&D•ประสานการสงตอ•สมรรถนะ Critical care
รพศ.• ศนยรบสงตอ• จดชองทางดวน (Fast track Sepsis) ER ; ATB ท ER• Facility ICU OR EP/Critical care Lab investigation• ระบบTechnology Data centre• ระบบ Consult (2 Way) (Telemedicine)
รพสต : HPHปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ•ประเมนอาการตดเชอในประชากรกลมเสยง(Early warning signs)
ประสทธภาพการดแลรกษา- Access- Quality- Efficiency- Seamless
Feedback
นโยบาย Service plan
กรอบแนวคดการพฒนาระบบบรการ Sepsis โรงพยาบาลเครอขายเขตสขภาพท 8 แบบไรรอยตอ
แผนพฒนา
Warfari
n Clinic
Heart Failure Clinic
- ขยาย/เพ,มเตยง intensive Care Unit ในการ monitoring ผปวย Severe sepsis/ Sepsis shock
- ขยาย Node M1 M2 ในการรกษา Sepsis
ป 2560 ป 2561 ป 2562 ป 2563 ป 2564
อดรธาน
กมภวาป
หนองหาน
เพญบานผอ
M2
M1
M2
F2
F2
F2
F2
F2
F2
F2
อ.นายง
อ.นาโสม
อ.บานผออ.บานดง
อ.ทงฝน
อ.หนองหาน
อ.ประจกษศลปาคม
อ.กแกวอ.ไชยวาน
อ.วงสามหมออ.ศรธาต
อ.กมภวาป
อ.โนนสะอาด
อ.หนองแสง
AF2
F2
F2
F2
อ.กดจบ
อ.หนองววซอ
อ.เมองอดรธาน
อ.เพญ
อ.สรางคอม
อ.พบลยรกษ
F2
F3
F3
M2M2
ICU 2 เตยง ป 60
ไมครบทกสาขา
??????
เปดแลว 4 เตยง
ครบทกสาขา ป 62
แผนขยายเตยง ICU Node Sepsis จงหวดอดรธาน ปงบประมาณ 60-64
8 เตยง ครบทกสาขา ป 62
4 เตยง (ป 60) ครบทกสาขา ป
62
74 เตยง เพ,ม 120 เตยง
105