Thaçi e Daçiqi kthehendialogut

Përgjaketmaratona e Bostonit

Ndryshondrejtshkrimi i 5296 fjalëve

�GLOBI

Strasburg, 16 prill - Komisioneri evropi-an për zgjerim Shtefan Fyle të martënpasdite ka publikuar në ParlamentinEvropian në Strasburg, Raportin specialpër Maqedoninë, që KE-ja e ka përgati-tur sipas përfundimeve të Samitit tëdhjetorit të Këshillit Evropian. Pas

krizës politike, reformat për anëtarësimnë BE janë kthyer në binarë, por nukkanë shënuar progresin e nevojshëm, sipasojë e zbatimit të pamjaftueshëm tëmarrëveshjes së 1 marsit. Kështu kadeklaruar mes tjerash komesioneri përZgjerim i BE-së, Shtefan Fyle, në kon-

ferencën për shtyp në ParlamentinEvropian në Strasburg, ku shpalosi as-pekte të caktuara të Raportit Special tëKE-së. Fyle ka thënë qartas se mar-rëveshja ndërpartiake e marsit nuk kasiguruar progres në zbatimin e refor-mave evropiane...

Të përmirësohet dialogu

FAQE 12

Faqe 4

RAJON�

Subvencionepër muzikëpopullore!

Maten shërbimet eoperatorëve

Gjykata Administrative vendosi të ketë rivotim në shtatë vendvotime në Komunën e Strugës, ndërsa për dy vendvotime të tjera

kohë më parë vendim të njëjtë mori edhe KSHZ. Vendimet e gjykatës janë vlerësuar si subjektive nga ekspertët e drejtësisë,

të cilët i kritikojnë gjykatësit se kanë vendosur nën ndikim të politikës dhe pa argumente gjyqësore

Gjykatësit votuan sipasqejfit të VMRO-së

Tre persona janë vrarëdhe dhjetëra të tjerë janëplagosur nga dy sh-përthime që kanë goditurtë hënën vijën e finishitnë Maratonën e Bostonit.Mediat amerikane rapor-tojnë për së paku 144 tëplagosur, 25 nga të cilëtnë gjendje kritike përjetën...

Shkup, 16 prill - Në komunat kushqiptarët janë pakicë, ose tëpaktën udhëhiqen prej maqe-donasve, siç është rasti i Butelitnë Shkup, në të shumtën eraste jo vetëm që nuk vlejnëparimet e Marrëveshjes sëOhrit, por as edhe statutet eshkollave dhe ligjeve në fuqi.Kështu, vetëm nëpër komuna

të këtilla, të cilat nuk drejtohenprej shqiptarëve, ndodhë qëshkollat të dominohen nganxënësit shqiptarë ndërsa tëudhëhiqen nga maqedonasit.Nga drejtori deri te administra-tori i fundit, në shkollat fillore"Panajot Ginovski" dhe "BrajkoZhivkovski" në Komunën eButelit, që të gjithë janë maqe-

donas. Edhe pse numri inxënësve shqiptarë është duk-shëm më i madh se numri inxënësve maqedonas, prapë seprapë përfaqësimi i shqiptarëvenë administratë është krejt i pa-përfillshim. Ligjërisht, e paktaqë u takon shqiptarëve nëshkollat ku mësimi zhvillohetnë gjuhën e tyre...

Nxënësit shqiptarë, udhëheqësit maqedonas

� FAQE 5

Publicitet

FAQE 17

Australia dhe misteret e "qoshes së botës"

SPECIALE�

FAQE

14

FAQE

4

Gjykata Administrative përsërit votimin në Strugë

FAQE

7

FAQE 3

FAQE 13

ww

w.k

oha.

mk

E p ë r d i t s h m e i n f o r m a t i v e

Koha� FAQE 15

15 DEN

Sela parala-jmëron padi

për gjykatësit

FAQE

4

FAQE

3

Pushteti i shkaktondëm vetes

Viti VII • Numri 1890 • E mërkurë 17 prill 2013

A po "tallet"Kim Jong

Uni?

2KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Koha jonë

Shkëlzen HALIMI

Pushteti absolut pos që të jep fuqitë padiskutueshme, ndodh edhetë të verbojë nga lakmia. Për tamanifestuar epërsinë dhe grushtine fortë, nuk të pyet fare se "nga ike dajtë" dhe me një lehtësi të pa-parë i urdhëron Gjykatës adminis-trative që t'i miratojë ankesat (paasnjë koment) për përsëritjen ezgjedhjeve në Strugë, sepse i"gjithëpushtetshmi" assesi nukmund të pajtohet me faktin ehumbjes së Kërçovës, e aq mëtepër të Strugës, prandaj për këtëqyteti do të duhet të votohet edhenjë herë, duke shpresuar se "etreta do të jetë e vërteta". Me qëllim që të tregohet kjo fuqiabsolute, para kësaj ndodhi pritjamadhështore e të dënuarit përkrime lufte, para të të cilit u përkuledhe kreu më i lartë i shtetit. Idënuari u bë hero kombëtar,mbase figura më e popullarizuarnë Maqedoni. Ishte ky njëmesazh i qartë, i cili, siç do tëvërejë edhe profesoresha BiljanaVankovksa, do t'u tregojë të rinjvemaqedonas për "moralin vertikal"dhe për atë se si "mbrohet atd-heu". Pastaj po ky pushtet aktivizoi dy-tre gazetarët më të dëgjueshëmtë tij, të cilët ditë e natë marrin in-struksione për ta madhëruarpushtetin dhe për t'i devalvuarkundërshtarët. Gazetarët edëgjueshëm sulmojnë bashkësinëndërkombëtare, sulmojnë partner-in shqiptar në pushtet, ish UÇK-në e Kosovës që "sulmoi" Maqe-doninë në vitin 2001, sulmojnëUE-në e SHBA-të, sulmojnë AliAhmetin e Menduh Thaçin, am-basadorët e shteteve perëndi-more, të cilët kinse i janë kër-cënuar shtetit që të mos i dënojëvrasësit, përkatësisht t'i lirojnë, sinë rastin e Sopotit, aksionit nëBrodec dhe vrasjes makabre qëndodhi në afërsi të LiqenitSmilkovcë. Insinuatat e këtilla sepër gjithçka janë fajtorë shqiptarëtpa patur asgjë konkrete që do tatregon fajin e tyre, tregon për ke-qpërdorimin e fuqisë së koncen-truar të pushtetit vetëm në njëqendër. Duke e patur parasyshkëtë fuqi, atëherë nuk duhet tëhabitemi se si fuqizohet edheimagjinata perfide e gazetarit, qëprapa i qëndron pushteti absolut. Dhe ja se ç'shkruan ky soj i gaze-tarit: "Si bre nuk turpërohen parandërgjegjes së tyre kur kritikojnëpërfaqësimin adekuat, të cilën memuskuj e zgjasin (si llastik)OSBE, Këshilli Evropës, UE dheNATO në krye me Stejt Departa-mentin. Me urdhrat e tyrekanosëse e mbushëm adminis-tratën shtetërore me analfabetë, e

gjithë kjo nën supervizionin euro-atlantik të përqindjes, të cilën atavetë, pa regjistrim, në cilësinë elehtësuesve në bisedat për Mar-rëveshjen e Ohri, e shtuan në mbi20 për qind dhe pastaj para çdoregjistrimi na e tërheqin vërejtjenqë të mos guxojmë ta shpallimnumrin real, i cili do t'ua shembtetëre paqetën kornizë". Kështu shkruan ky soj i gazetaritme dorën e pushtetit, i cili di tëkrijojë një armatë të tërë tëarmiqve të brendshëm dhe tëjashtëm, duke sajuar konstatimese Maqedonia na qenka errezikuar në çdo anë, vetëm evetëm për ta fuqizuar edhe mëshumë pushtetin absolut, i cili tanie ka luksin të bëjë çfarë të dojëdhe kur të dojë. Kur kaq ashpër ivërsulen ndërkombëtarëve këtapushtet-gazetarë, të cilët janë mëshumë se marioneta, atëherëështë e qartë se ata janë të për-gatitur që të njollosin gjithçka qëështë në kundërshtim me "vizion-in" e padronëve që ua tërheqinpenjtë e gjymtyrëve të tyre saherë që e do nevoja dhe gjithë kjonë emër të një demokracie sipaskutit të tyre, që në fakt është njëanarki me ambalazh demokracie.Kurse ndërkombëtarët, çuditërishtkanë marrë rolin e rixhaxhiut përzgjidhje të problemeve në mënyrëdemokratike, pavarësisht dhunim-it të kësaj demokracie dhepavarësisht insinuatave të njëpas-njëshme që i paraqesin në opin-ion ata dy-tre gazetarët që shkru-ajnë me dorën e pushtetit, flasinme gojën e pushteti dhe mendo-jnë me trurin e qendrës sëpushtetit. Me ofensivën e tyre, atanuk zgjedhin asgjë dhe zbatojnëtashmë maksimën e njohur: "ataqë nuk janë me ne, janë trad-htarë, kurse tradhtarët dihet se kue kanë vendin".Rivotimi i sërishëm në Strugëështë edhe një dëshmi sepushteti do t'i revoltojë shqiptarëtpër t'i ç'ekuilibruar në realizimin etë drejtave të tyre. Çështjet janëserioze dhe si të tilla seriozishtduhet trajtuar, por edhe analizuar.Ndërkaq shqiptarët në Strugëedhe një herë do të dëshmojnë segjasat për të fituar kundërshtarinuk janë as teorike dhe fitorja dotë jetë edhe më e thellë. Kupto-het, do të jenë evidente përpjekjetqë të demonstrohet pushteti ab-solut pas verbimit nga lakmia...

Në gusht të vitit 1909, Nevrezi,vajza e Naim Frashërit, martohetme Shahin Kolonjën, me të cilinnjihej qysh kur ajo ishte jo mëshumë se dhjetë vjeç, më 1896.Kur u martua ajo ishte 26 vjeç,ndërsa Shahini 44. Dasma u bënë lulishten "Çuçuk Moda", nëKadi Qoj, - shkruan studiuesi PiroTako. Morën pjesë ndër të tjerëedhe kunati i saj, Murat Toptani,i shoqi i Asijes, si dhebashkëluftëtarët e ngushtë tëShahinit, Bajo e Çerçiz Topulli sidhe Mihal Gramenua. Nevrezi, eshoqja e Shahinit lindi një vajzë tëbukur e të shëndetshme, që ivunë emrin e Naimit, e quajtënNaime. Shahini u nda nga jetamë 1919 dhe Nevrezi e rritiNaimene, duke patur edhe ndih-mën e xhaxhait, Mehmetit, si dhetë vëllait të Shahinit, Zylfos, tëcilit ia la si amanet në momentine fundit të jetës Shahini. Naime-ja u martua me Xhelal Rusin, far-macistin e njohur, i cili kishtestudiuar dhe ish diplomuar nëFrancë. "Ishte djali i Rahmi Rusitnga Leskoviku, i cili ishte patriot,bashkëpunëtor i At Stath Melan-it, si dhe vëllai i Skënderit dhe iMynever Rusit dhe, të tre fëmijëte Rahmiut, i cili vetë u nda ngajeta në Përmet më 1915. Naimejadhe Xhelali kishin tre fëmijë, njëvajzë, që mbante emrin e gjyshes,të Nevrezit, e cila u vra gjatë bom-bardimeve më 1944 në Tiranë,kur ishte 12 vjeçe, dhe dy djem,Asllanin dhe Rahmiun, që edheky i dyti mbante emrin e gjyshit,të Rahmiut.

Asllani, lindur më 1945 dhendarë nga jeta më 1977, ishte njësupervolejbollist, mjeshtër i Mer-ituar i Sportit. Ka luajtur volejbollme KS "17 Nëntori" dhe KS "Di-namo". Ka fituar 7 herë Kupën eRepublikës dhe ka zhvilluar 80takime ndërkombëtare, nga tëcilët 35 me skuadrën kombëtare,në vitet 1963-1975. Ka fituarmedalje ari në spartakiadën kom-bëtare të vitit 1969. Ishte një leg-jendë e volejbollit. "Asllani ishteshoku im i skuadrës në ekipin eDinamos. Ishte një nga viganët e

volejbollit shqiptar", -thotëmjeshtri i Merituar i Sportit,Kreshnik Tartari. Më 1997, stadi-umit të lojërave me dorë nëTiranë, iu dha emri Pallati "AsllanRusi". Samiu mësimet e para imori në Teqen bektashiane tëFrashërit. Më 1865 vendoset nëJaninë, ku kreu gjimnazin grek"Zosimea". Punoi për pak kohë nësekretarinë e Vilajetit të Janinësdhe, kur ishte 21 vjeç, më 1871,u vendos në Stamboll dhe filloipunë në Zyrën e Shtypit, - shkru-an Sami Frashëri në "Serveti Fu-nun", 1896. Ishte një ndër organi-zatorët kryesorë të formimit tëKomitetit Shqiptar të Stambollitmë 18 dhjetor 1877, ndërsa më12 tetor 1879, në moshën 29vjeçare, zgjidhet kryetar i"Shoqërisë së të Shtypuri Shkro-nja Shqipe".

Në vitet 1884-1885 drejtoi re-vistat "Drita" e pastaj "Dituria".Hartoi për nevojat e shkollësshqipe libra, ndërsa më 1899botoi "Shqipëria ç'ka qenë, ç'ështëe ç'do të bëhetë", vepër që u përk-thye në greqisht nga Fan Noli.Është autori i 57 veprave nëgjuhën shqipe, turke e arabe,përfshirë këtu edhe revistat egazetat qe ai drejtoi në Turqi,midis të cilave në gjuhën shqipe"Shqipëria ç'ka qënë, ç'është dheç'do të bëhetë", ndërsa në gjuhëtturke e arabe, "Kamus ul Alam",në 6 vëllime, për të cilën ai punoi12 vjet. Është autori i fjalorit nor-mativ të gjuhës turke "KamusiTurki" me 40000 fjalë e shprehjesi dhe autori i disa fjalorëvedygjuhësh frëngjisht-turqisht(1882) dhe "turqisht-frëngjisht(1885), arabisht-turqisht (Kamus-i Arabi). Shkroi në gjuhën turkedrama e romane, ndër të cilatveprën "Besa", botuar më 1875.Disa libra e broshura i përmblod-hi te "Biblioteka e Xhepit" dhe,ndërkohë, ai drejtoi revistat egazetat "Hadika", "Tarabullus","Sabah", "Aile", "Hafta" dhe Terx-humani Shark", që u bë organi le-gal i Lidhjes Shqiptare të Prizren-it. Përktheu edhe shumë vepra,sidomos nga frëngjishtja. Studi-ues të veçantë e kanë quajturSamiun "një përmendore pune"."Një njeri - një akademi", - shkru-an studjuesi turk ShexhaattinTural. Të tre vëllezërit, Abdyli,Naimi dhe Samiu, janë simbole

të atdhedashurisë dhe emblematë kulturës e diturisë në Shqipëri.

Guri Kr. Sevo, në kujtimet etija të botuara më 1936, ndër tëtjera shkruan: Një ditë e pyetamësuesin tim, Petro Luarasi, "secili është më i zoti, Naimi apoSamiu?". Petro Luarasi iu përgjigj:"Nga cili sy sheh ti më mirë, nga idjathti apo i majti?".

Samiu, në Stamboll u njohdhe u martua me Emine Veliye,vajzën e Kazasker SadedinEfendiut, një familje që ishte ngaparia e Stambollit. U martua kurishte 34 vjeç, më 1884. Me Emi-nenë bashkëjetoi 10 vjet dhe patikatër fëmije: Samijen, Sadiun,Sadijen dhe Ali Samiun. Me vdek-jen e Eminesë, më 1894, pas njëviti, më 1895, u martua për sëdyti me Ballkëze Frashërin, va-jzën e Ibrahim Pashës nga Laçen-jtë e Frashërit, që në atë kohë je-tonte në Stamboll, me të cilën patinjë djalë, Skënderin. Samija, va-jza e madhe, u martua me RashidMansur Ererin, i cili për një peri-udhë ishte ministër i Financave tëTurqisë. La dy djem: Mehmetindhe Eminin. Sadiu u nda ngajeta i ri. Sadija u martua me SubiNeshetin, Ali Samiu me Fahrijendhe Skënderi me një vajzë që ekishte emrin Sabiha. Ali Samiu,1886-1951, studioi në shkollën eGallatasarajit në Stamboll. Më1905 krijoi klubin e futbollit, që uregjistrua zyrtarisht më 1912. AliSamiu, apo si quhet nga viti1934, Ali Sami Yen, ishte presi-denti i parë i Klubit sportiv të Gal-latasarajt, prandaj edhe stadiumittë futbollit të Gallatasarajt, ndër-tuar më 1964 në qendër të Stam-bollit, iu dha emri "Ali Sami Yen".

"Samiu ishte i dhënë shumëpas fëmijëve. Në çështjen eedukimit të tyre ai nuk ndalej për-para asnjë sakrifice", - shkruanstudiuesi turk A.S.Levend. "Derinë vitin 1899 në shtëpinë tonëkishte gjithmonë mysafirë. Midistyre kishte priftërinj, hoxhallarë,shehlerë, dervishë, orientalistë, tëhuaj, të rinj e të vjetër. Respek-tonte mendimin e tjetrit dhe dintetë sillej me secilin. Me fëmijët sillejsi fëmijë", - shkruan Ali Sami,djali i Samiut. "Samiu … ka pasështatin e gjatë dhe …me bel tëhollë, me ball të gjanë dhe pak tëdalun përjashta. Ngjyrën e syve eka pasë të zezë dhe shumë tëshkëlqyeshme …Si në shtëpi ash-tu edhe në shoqëri gjithmonë se-rioz dhe në të folun i ambël dhebuzagaz …me secilin person kangjallë respekt e dashuni të thel-lë", - shkruan Niazi Sulçe.

(vijon)

Pashku nukështë njëautor "ithjeshtë",

veprës së tij duhet t'i rikthe-hesh vazhdimisht, cila është "efshehta" apo "misteri" i krijim-tarisë së Pashkut?

Për mua është autori më ivështirë, krahasuar me të gjithëshkrimtarët me të cilët jam marrëkësaj ndërkohje, për shkak seështë nga të paktët shkrimtarë tëletërsisë shqipe që nuk ka gjasa tëgjesh në përgjumje dhe shërbesëjoletrare… Po kaq, vepra letrare ePashkut nuk të jep dorë për talexuar sipas optikave ideologjike,sociologjike apo monografike, të

ndërthurjes jetëshkrimore dhe le-trare, të rrafsheve mendjembyllu-ra të akademizmit shqiptar, sido-mos të këndej kufirit, pra duhetlexuar dhe shqyrtuar si tekst dhevetëm si hapësirë tesktologjike,gjithnjë pa harruar porosinë eUmberto Eco-s, mbi "hapësirat eshprazta", që duhen mbushur ngabashkëpunimi i lexuesit. Dukeqenë i vështirë, mbase prandajështë edhe kaq tërheqës… Katregime të ndryshme, si dhe dytekstet e tragjedive që janë lexuardisa herë, kohë pas kohe… Nëfakt, krijimtaria letrare e Pashkut,në vetvete dhe më përtej saj, bartjo pak mister dhe enigma, qëduhen zbuluar ngadalë dhe meshumë përqendrim. Do të ndale-

sha në dy prej tyre, të cilat muamë duken edhe më thelbësoret,por edhe sa për të krijuar një idefillestare mbi këtë dukuri uniketë letrave shqipe. Së pari, dra-matikën e ka emërtuar tragjedimoderne, si një rimarrje dhe rifor-mulim, që sugjeron kodin, poredhe e ndërlikon shkrimin e lex-imin e saj. Po kaq, së dyti, prozëne shkurtër, e cila jo rastësishtështë përcaktuar nga vetë shkrim-tari si tregime fantastike. Ka edhetë tjera, por vetëm zbërthimi i kë-tyre dy hallkave është një realitetqë, sa herë lexohen tekstet e au-torit, aq herë zbulohet si magjishkrimi, aq herë do të duhet të ri-hysh në marrëdhënie me kodetdhe dekodimin e tyre. (panorama)

VËLLEZËRIT FRASHËRI, MREKULLIA E HISTORISË SONË (6)

Familja e Samiut

THEKSE: BEHAR GOKA, STUDIUES I LETËRSISË

Mes për mes (ndonjëherë edhe anash)

Anarki me ambalazhdemokracie

Ndërkombëtarët, çuditërishtkanë marrë rolin e rixhaxhiut përzgjidhje të problemeve në mënyrëdemokratike, pavarësishtdhunimit të kësaj demokraciedhe pavarësisht insinuatave tënjëpasnjëshme që i paraqesin nëopinion nja dy-tre gazetarët qëshkruajnë me dorën e pushtetit,flasin me gojën e pushteti dhemendojnë me trurin e qendrës sëpushtetit

Anton Pashku, pse është tërheqës!

Samiu u martua kur ishte 34 vjeç, më1884. Me Eminenë bashkëjetoi 10 vjetdhe pati katër fëmije: Samijen,Sadiun, Sadijen dhe Ali Samiun

KohaE MËRKURË

17 PRILL|2013|

Nuk kam marrë vendim "ad hoc", por e kam menduar mirë. Qëllimi kryesor idorëheqjes time është për shkak të vendimeve kontradiktore dhe kute të ndryshmendaj subjekteve të ndryshëm politik 3Aktuale

Arben ZEQIRI

Shkup, 16 prill - GjykataAdministrative ka shpallurtë pavlefshëm votimin nështatë vendvotime në Ko-munën e Strugës, edhe atëkryesisht në vendbanimeshqiptare. Kështu, bashkëme dy ankesat, të cilatparaprakisht i kishte pran-uar edhe KomisioniShtetëror Zgjedhor, për-fundimisht në Strugë do tëketë përsëritje të rrethit tëdytë zgjedhor në 9 vendvo-time. Duke komentuarvendimet e fundit dhe ar-syetimet ligjore të GjykatësAdministrative, ekspertët edrejtësisë thonë se kjogjykatë ka dëshmuar qar-tazi se punon në mënyrësubjektive dhe është nënndikimin politik të partisëmë të madhe në pushtet -VMRO-DPMNE, duke mar-rë vendime gjyqësore kon-form nevojës së politikësditore të kësaj partie. Këtëkonstatim, thotë eksperti idrejtësisë Bajram Pol-lozhani, Gjykata Adminis-trative e ka dëshmuar qënë fillim të këtyre zgjed-hjeve lokale, kur detyroiKomisionet Komunale Zg-jedhore në Strugë dheKërçovë të pranojnë listat epërbashkëta për këshill-tarë komunal të VMRO-sëdhe LSDM-së. Sipas tij,gjithçka kulmoi me këtovendime të fundit përpërsëritjen e votimit nëStrugë. "Gjykata Adminis-trative qysh kur i pranoi li-stat për këshilltarë nëKërçovë dhe Strugë, sollivendim politik dhe i detyroiKomisionet Komunale t'ipranojë listat e përbashkë-ta. Edhe në rastin e fundit,gjykatësit votuan nëmënyrë subjektive dhe nënndikimin e partisë më tëmadhe në pushtet me ar-gumente juridike të paqën-drueshme. Në këshillatgjyqësor janë mbivotuarshqiptarët dhe si pasojë ekësaj, janë anuluar votimetnë numër aq të madh nëKomunën e Strugës dhe nëQendër", shprehet Pol-lozhani. Rastet më skan-daloze kanë qenë kur anë-tarët e trupave gjykueskanë vendosur përsëritjennë disa vendvotime vetëmduke u mbështetur nëankesa për agjitim ose pre-sion mbi votuesit. Por, përasnjë nga këto rastegjykatësit nuk kanë pasurpara vetes asnjë dëshmi,procesverbal ose argumentnga forcat e rendit që kanëqenë në qendrat e votimit.Agjitimi dhe presioni mbivotuesit, si dhe arsyetimetë tjera të ngjashme, thotëprofesori universitar Ba-

jram Pollozhani, kanë qenëtë paargumentuara dhe sitë tilla anëtarët e trupitgjykues nuk është dashurt'i pranojnë. Mbivotimiskandaloz në Gjykatën Ad-ministrative në bazë etnikedhe nën ndikim të subjek-tit politik në Qeveri, sipasPollozhanit, ka devalvuarpunën e kësaj gjykate,ndërsa ka humbur bes-imin e qytetarëve nëgjyqësinë në vend. "Agjitimiështë veprim që duhet tëdëshmohet, kurse nuk kapasur fakte. Janë banaledhe të paqëndrueshme nëkuptimin juridik, ar-syetimet dhe shkaqet përvendimet e tilla të GjykatësAdministrative", thotë Ba-jram Pollozhani, ekspert idrejtësisë.

Të krijohet mekanizëm mbrojtësnga vendimet e politizuara

Në lidhje me vendimetligjërisht diskutabile tëGjykatës Administrative,eksperti i drejtësisë, Ba-jram Pollozhani, sqaron separtitë politike shqiptarenuk kanë menduar mirëpër mekanizëm mbrojtësqysh në kohën endryshimeve të Kodit zg-jedhor që u bë në Parla-ment, para mbajtjes së zg-

jedhjeve lokale. Atëherë,thotë Pollozhani, ështëdashur që si mekanizëmmbrojtës të fusin edheGjykatën Administrative tëshkallës së dytë, ku do tëmund të ankoheshin përvendimet e kësaj gjykatënë shkallë të parë. "Partitëpolitike shqiptare, por edheata të opozitës maqe-donase, është dashur tëmendojnë që në Kodin zg-jedhor, të ketë mekanizmatë tjerë që të mbrohet votadhe të bëhen kolegje tjetërfare lidhur me procesetgjyqësore. Fillimisht, ështëdashur të caktohet qëkolegjet zgjedhore të for-mohen ashtu që të mosmund të mbivotohen gjyq-tarët. Meqë ekziston edheGjykata Administrative eshkallës së dytë, atëherëështë dashur të përfshihetedhe mbrojtja në shkallëne dytë. Tanimë kjo duhet të

rishikohet. Ky mekanizëmnga KSHZ dhe Gjykata Ad-ministrative doli se është ipasuksesshëm. Prandaj,duhet të formohen kolegjespeciale dhe të sigurohetmbrojtja në shkallën edytë", thotë Pollozhani. Mevlerësime të ngjashme kadalë edhe ish-kryetari iGjykatës Administrative,Isamedin Limani, i cili përkëto shkaqe ka dhënë edhedorëheqje nga posti i tij,menjëherë pas përfundim-it të seancës ditën e martë.

"Nuk kam marrëvendim 'ad hoc', por e kammenduar mirë. Qëllimikryesor i dorëheqjes timeështë për shkak tëvendimeve kontradiktoredhe kute të ndryshme ndajsubjekteve të ndryshëmpolitik", thotë Limani. Ipyetur përse nuk kakërkuar përgjegjësi ngaKëshilli Gjyqësor përpunën e gjykatësve të cilët,siç thotë edhe vetë ai, kanëmarrë vendime në kundër-shtim me proceduratligjore, Limani thotë se këtëduhet ta bëjë vet KëshilliGjyqësor. "Ajo është kom-petencë e Këshillit Gjyqë-sor. Vlerësimi i vendimevetë Këshillave Gjyqësor nëGjykatën Administrativëështë kompetencë eKëshillit Gjyqësor dhe ataduhet të vlerësojnë se sikanë punuar", thotë Li-mani. Por, përkundërdeklaratës së tij, në Ligjin

për punën e gjykatave,neni 73 - pika 4, thuhet senjë gjykatës mund tëshkarkohet nëse "nëmënyrë jo të rregullt dhetë pabazë e kryen detyrën etij gjykatës porotë". Nëparagrafin e dytë të po tënjëjtit nen, thuhet se "pro-cedura për shkarkimin egjykatësit porotë ngritet mepropozim të kryetarit tëgjykatës".

Vendimet e Gjykatës Administrative janë skandaloze

Ndryshe, burimezyrtare të gazetës "Koha"në Gjykatën Administrativemësohet se vendimet ekëtij organi gjyqësor përpranimin e shtatë anke-save të VMRO-LSDM-sënga tetë të parashtruarapër Strugën, nuk kanëbazë ligjore, sepse janëmarrë në mënyrë të përsh-pejtuar dhe pa u respektu-ar procedurat e ekspertizësdhe verifikimit të fakteve tëpretenduesve për shkeljetë procesit ligjor. Në fakt,siç precizon ky burim,vendimi për prishjen eshtatë vendvotimeve përStrugën janë skandalozedhe politikisht të mo-tivuara dhe për këtë kanëqenë të vetëdijshëm edhevet gjykatësit, sepsemungonte mbështetja ju-ridike për vendimet që atai kanë marrë të hënën nëmbrëmje. Enkas për këtozgjedhje, Gjykata Admin-istrative ka ngritur pesëKëshilla gjyqësor të përbërënga pesë gjykatës, ku nëkatër të tilla ka pasurvetëm nga një shqiptar,ndërsa në njërën prej tyreka pasur dy shqiptarë dhenjë boshnjake. Pikërisht nëkëtë të fundit, nuk kakaluar padia e tetë eVMRO-LSDM-së, ndërsanë të gjitha të tjeratgjykatësit shqiptarë janëmbivotuar.

Sela parala-jmëron padi për

gjykatësitKandidati shqiptarë

për Komunën eStrugës, Ziadin Sela, kaftuar qytetarët që të vo-tojnë qetësisht nërrethin e tretë, ndërsapër gjykatësit eGjykatës Administra-tive që vendosën rivo-timin në Strugë, kaparalajmëruar padi pe-nale. "Ftojë në votim tëqetë, siç parashihet meligj. Gjithashtu, ju sig-uroj se pa marrëparasysh nëse është elejuar me ligj ose jo,unë si qytetarë dhe sikryetarë komune, do tipadis të gjithëgjykatësit për keqpër-dorim të funksionit, siedhe ministrat dhe de-putetët që keqpërdorënfunksionin e tyre", thaSela. Ai tha sevendimet e mara ngaanëtarët e Gjykatës Ad-ministrative, kanë qenëtë pabaza dhe të mo-tivuara politikisht. Nëvendvotimet ku do tëpërsëritet votimi, Selamohoi të ketë paturparregullsi, ndërsaakuzoi vëzhguesin eV M R O - D P M N E - s ë ,zëvendëskryeministrinVlladimir Peshevski,për të cilin tha se ditëne zgjedhjeve ka hyrë nëvendvotim me trupro-jat e tij, si dhe de-putetin Gjorçev se kaftuar policinë në vend-votime si dhe njësitetspeciale "Alfa", veprimekëto për të cilat tha sejanë në kundërshtimme ligjet dhe rregullatdemokratike. "Në qen-drat e votimit të kthy-era 1852, 1857 dhe1860 nuk ka pasur as-një vërejtje në pro-cesverbal, as nga komi-sionarët dhe as ngavëzhguesit dhe është eçuditshme se si emorën këtë vendimkëto, bazuar në çka.Kur jemi te 1860 kemimateriale te dokumen-tuara te inspektoreveqe ndanin letërnjoftimedhe e kemi lajmëruarne stacionin policor neStruge dhe nuk u ndër-mor asgjë", deklaroiSela. Ai apeloi qytetarëtqë të mos bien në pro-vokime eventuale nëditën kur do të zhvillo-het rrethi i dytë i zgjed-hjeve, ndërsa përfaqë-suesit ndërkombëtarë iftoi të vëzhgojnë ngaafër procesin zgjedhorë.

Gjykata Administrative për ushtrues detyre në këtë institucion kaemëruar Violeta Bogoevskën, zëvendëskryetare e deritanishme eGjykatës. Ndryshimi në kreun e këtij gjyqi erdhi pasi kryetari ideridjeshëm Isamedin Limani të hënën në mbrëmje dhadorëheqje të parevokueshme. Dorëheqja e tij lidhet me vendimete gjykatësve të Gjykatës Administrative të cilët pothuajse ipranuan të gjitha ankesat e VMRO-DPMNE për rrethin e dytëzgjedhor në komunat Qendër dhe Strugë.

BOGOEVSKA NË VEND TË LIMANIT

Gjykata Administrative përsërit votimin në Strugë

Gjykatësit votuan sipasqejfit të VMRO-së

Gjykata Administrativevendosi të ketë rivotim nështatë vendvotime nëKomunën e Strugës, ndërsapër dy vendvotime të tjerakohë më parë vendim të njëjtëmori edhe KSHZ. Vendimet egjykatës janë vlerësuar sisubjektive nga ekspertët edrejtësisë, të cilët i kritikojnëgjykatësit se kanë vendosurnën ndikim të politikës dhe paargumente gjyqësore

Në gjithsej nëntë vendvotimet ku do të zhvillohet rrethi i ashtuquajtur "i tretë i zgjedhjeve" përKomunën e Strugës, kandidati i PDSH-së, Ziadin Sela, në rrethin e dytë kishte fituar gjithsej 3.186 vota.Në të gjitha vendvotimet, ai ka qenë në epërsi ndaj kundërkandidatit të tij, Vlladimir Koçovski, i cili nënëntë vendvotimet ka fituar gjithsej 1.319 vota. Dallimi më i madh ka qenë në vendvotimin 1877, kuSela ka fituar 414 vota, ndërsa Koçovski vetëm 2. Dallimi në rrethin e dytë zgjedhor mes dy kandidatëveka qenë mbi 5.500 vota në favor të Selës. Tani për të bërë kthimin e nevojshëm për të fituar këtëKomunë, kandidati i përbashkët i VMRO-së dhe LSDM-së, Vlladimir Koçovski, duhet që patjetër të ruajënumrin e votave të siguruara në rrethin e dytë zgjedhor, si dhe të "përvetësojë" nga votat e Selës mbi2.751 për të shënuar diferencë minimale prej 2 votash, ndërsa të lë Selën me vetëm 435 vota nga numrii përgjithshëm sa fitoi më 7 prill.

KOÇOVSKIN E SHPËTON VETËM "MREKULLIA"

BAJRAM POLLOZHANI

GjykataAdministrative

qysh kur i pranoi listat përkëshilltarënë Kërçovëdhe Strugë,solli vendimpolitik dhe idetyroiKomisionet Komunale t'ipranojë listat epërbashkëta. Edhe nërastin e fundit, gjykatësitvotuan në mënyrësubjektive dhe nënndikimin e partisë më tëmadhe në pushtet meargumente juridike tëpaqëndrueshme

Koha

4KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Aktuale

Shkup,, 16 prill - Nga viti2014 dhe në pesë vitet eardhshme prodhimi imuzikës popullore tëMaqedonisë - zbavitëse,popullore dhe muzika përfëmijë, do të stimulohet metë holla nga shteti, nëpër-mjet konkurseve që do t'irealizojë Radiotelevizioni iMaqedonisë. Ministria eKulturës përgatiti projekt-

ligj për stimulimin e këtijlloji të krijimtarisë dhe sote prezantoi në debat publiknë të cilin autorët e Maqe-donisë dhe interpretuesit epërshëndetën iniciativën.Me këtë rast, ministrja e

Kulturës, ElizabetaKançeska-Milevska tha sepër herë të parë me ligj tëposaçëm do të rregullohetstimulimi i muzikës pop-ullore, siç ka ligje përzhanre të tjera muzikore.

Arsye për sjelljen e tij,theksoi ajo, është rënia ev-idente e produksionit tëkëtij lloji të muzikës nëdekadën e fundit. Qëllimi iligjit është t'i stimulojë in-terpretuesit financiarisht,

ndërsa rezultati për-fundimtar do të jetë më imadh në vëllim dhe cilësi.RTVM-ja do të publikojëkatër konkurse në vit.Drejtori i përgjithshëm uRTVM-së, Marijan

Cvetksovski theksoi sesjellja e ligjit është momenthistorik për këto veprim-tari dhe se RTVM-ja siservis publik ka obligimligjor dhe moral ato t'i pop-ullarizojë. Pas pranimit ngaQeveria, Ligji i propozuardo të vijojë në Kuvendin eRM-së dhe pas miratimitdo të fillojë të zbatohet ngafillimi i viti të ardhshëm.

Xhaferi pritiambasadorin

e Spanjës

Shkup, 16 prill - Bashkëpunimi mes Maqe-donisë dhe Mbretërisë së Spanjës është ishkëlqyeshëm, potencoi ministri i Mbrojtjes sëRepublikës së Maqedonisë, Talat Xhaferi nëtakimin e së martës me ambasadorin eMbretërisë së Spanjës, Fernando de Galaine-na. Lidhur me perspektivën e deritanishme, sidhe perspektivat e bashkëpunimit tëardhshëm bilateral në sferën e mbrojtjes,kumtoi sot MM-ja, ministri Xhaferi u falën-derua për ftesat e parashtruara për shkollimegjuhësore të pjesëtarëve të ARM-së në qendratushtarake edukative. Ai potencoi se Republika e Maqedonisë si kon-tribut të vetin në bashkëpunimin mund t'iofrojë kapacitetet e PA "Krivollak", Trajnim-qendrën rajonale për komunikime, pastajbashkëpunimin dhe këmbimin e përvojavemes akademive ushtarake, këmbim të profe-sorëve dhe pjesëmarrje në shkollat e verës, sidhe këmbim të përvojave në menaxhimin mefatkeqësi elementare, më saktë bashkëpunimimes QMK dhe DSHS të të dy vendeve. Xhaferie theksoi edhe mundësinë për vendosjen ebashkëpunimit me firmën spanjolle në sferëne komunikimeve "IMRA", e cila bashkëpunonme projektin rajonal "BRAAD", ku do të mar-rë pjesë edhe Republika e Maqedonisë. Ai dërgoi falënderim të madh deri te Ambasa-da e Spanjës për dhënie të përkrahjes në sfer-ën e të drejtave të njeriut në Republikën eMaqedonisë, më saktë për çmimin e ndarënga Mbreti i Spanjës "Ancomienda del meritaCivil" për Avokatin e Popullit të Republikës sëMaqedonisë, Ixhet Memeti.

Politikanëtngushëllojnë për

BostoninShkup, 16 prill - Presidenti Gjorge Ivanov,kryeparlamentari Trajko Vejljanovski, kreui BDI-së dhe PDSH-së, Ali Ahmeti dhe Men-duh Thaçi, i kanë shprehur ngushëllimepresidentit amerikan Barak Obama dheambasadorit Poll Uollers për tragjedinë nëBoston. Në letrat e veçanta ngushëlluese ishprehet përkrahje popullit amerikan dhetheksohet se këto akte ndaj qytetarëve mer-itojnë çdo dënim dhe janë të papranueshmenga e gjithë bota e mbarë. Sulmi ndaj qyte-tarëve të pafajshëm dhe përdorimi i dhunësnga kushdo qoftë dhe për çfarëdo motiveqofshin janë të papranueshme dhe tëdënueshme, thuhet mes tjerash nëngushëllime.

Shkup, 16 prill - Kandidatipër kryetarë të Qendrës,Andrej Zhernovski, fitorja etë cilit dy herë radhazi pokontestohet, e ka ftuarkundërkandidatin Vl-ladimir Todoroviq ngaVMRO-DPMNE të tregojë sesa herë duhet të votohet nëkëtë komunë që ta ketë tëqartë se qytetarët dëshiro-jnë që ai të largohet. Ai tha se Gjykata Adminis-trative i ka anuluar vetëmato vendvotime ku Todor-oviq ka humbur. "Dje opin-ion maqedonas ishte dësh-mitar i një inxhineringukriminal, ku brutalisht uarrit qëllimi që të shkelet

vullneti dhe dinjiteti ivotuesve të KomunësQendër. Që te jetë deri nëfund I qartë ky skenarkriminal, dua që të zbardhse janë anuluar ato vendvo-

time ku kam fituar unë, re-spektivisht qytetarët e Ko-munës Qendër. Kjo ështëdëshmi e kësaj farse zgjed-hore që po ndodh në Maqe-doni, e cila nuk mund të

ndodhë as në ato vendeafrikane ku shndrit dik-tatura", sqaroi Zhernovski.Sipas tij, pushteti ka përqëllim që ti dekurajojë qyte-tarët e Komunës Qendër.Ndërkohë, Gjykata admin-istrative të martën deri nëora 21.30 i ka shqyrtuarankesat nga LSDM-ja përrrethin e dytë nga zgjedhjetlokale në vendvotime në 15komuna. LSDM-ja parashtroi 60ankesa për votim në 15 ko-muna, por pjesa më e mad-he nga vërejtjet kanë tëbëjnë me komunat Shkup,Butel, Berovë, Karbinci, Ve-les dhe Gjorçe Petrov.

Strasburg, 16 prill - Komi-sioneri evropian për zgjerimShtefan Fyle të martën pas-dite ka publikuar në Parla-mentin Evropian në Stras-burg, Raportin special përMaqedoninë, që KE-ja e kapërgatitur sipas për-fundimeve të Samitit të dhje-torit të Këshillit Evropian.Pas krizës politike, reformatpër anëtarësim në BE janëkthyer në binarë, por nukkanë shënuar progresin enevojshëm, si pasojë e zba-timit të pamjaftueshëm tëmarrëveshjes së 1 marsit.Kështu ka deklaruar mestjerash komesioneri për Zg-jerim i BE-së, Shtefan Fyle,në konferencën për shtyp nëParlamentin Evropian nëStrasburg, ku shpalosi as-pekte të caktuara të RaportitSpecial të KE-së. Fyle kathënë qartas se marrëveshjandërpartiake e marsit nukka siguruar progres në zba-timin e reformave evropiane."Unë sqarova javën e kaluar,gjatë qëndrimit në Shkup,rëndësinë e zbatimit të kësajmarrëveshjeje, veçanërishtnë pjesën për komisionin an-ketues dhe për vazhdimin edialogut me gazetarët përligjin e mediave", ka deklaru-ar Fyle. Duke folur për kon-testin e emrit, komesionerika thënë se propozimi i ri indërmjetësit Metju Nimic,përbën moment të ri në ra-portin e KE-së, ndërsa është

shprehur optimist se "zgjidh-ja mund të çojë drejt zgjid-hjes". Komisioni ka konstat-uar se vendi "ka bërë progresnë të gjitha sferat të cilat imbulon ky raport". I prezen-tuar si raport i përgatitur nëlidhje me konstatimet eSamitit të Këshillit Evropiannë dhjetor të vitit 2012, përprogresin e vendit të arriturpër periudhë prej gjashtëmuajve, dokumenti ështëndarë në dy pjesë: zbatimin ereformave në kuadër të Dia-logut inkuadrues të nivelit tëlartë (HLAD) dhe hapave të

ndërmarra për promovimine marrëdhënieve të mirafqinje me të gjitha vendetfqinje, me theks të veçantënë marrëdhëniet me vendet-anëtare të BE-së. "Ish Re-publika Jugosllave e Maqe-donisë ka arritur progres nëtë gjitha sferat të cilat i mbu-lon ky raport edhe krahaskrizës politike e cila ndodhimë 24 dhjetor të vitit 2012.Shumë është e rëndësishmemarrëveshja politike e 1 mar-sit të implementohet pa pro-longime, veçanërisht formi-mi i Komisionit anketues për

pastrimin e këtyre ngjarjeve.Zbatimi i reformave ngaHLAD lidhur me BE-në vazh-don. Relatat me fqinjëtmbeten të mira dhe janëndërmarrë hapa për për-mirësimin e marrëdhënievebilaterale me Bullgarinë dheGreqinë. Bisedat formale për"kontestin me emrin" sollënmoment të ri gjatë kësaj peri-udhe njoftuese", theksohetnë konstatimin e këtij rapor-ti ku është prezantuar edhekriza politike, por se e njetathuhet se është tejkaluar.Ndërkohë, deputeti gjermannë Parlamentin EvropianBernd Poselt, disa minutapara takimit të tij me komi-sionarin për zgjerim ShtefanFyle deklaroi se Maqedoniado të marrë raport pozitivnga Komisioni Evropian,ndërsa Këshilli Evropian nëSamitin në qershor ose më sëvoni në dhjetor, do të cakto-jë datë për fillimin e negoci-atave për anëtarësim nëBashkimin Evropian. Sipaseuro-deputetit gjermanPoselt, i cili është edhe pjesëe grupit "Miqtë e Maqe-donisë", edhe raporti për tëcilin Parlamenti Evropian dotë votojë muajin e ardhshëm,do të jetë gjithashtu pozitivpër Maqedoninë.

Të martën pasdite në Shkupka arritur përfaqësuesja elartë për politikë të jashtme të Bashkimit Evropian -baronesha Kethrin Eshton.Pas arritjes, ajo fillimisht kapasur të takohet mekryeministrin e vendit, NikollaGruevski dhe presidentinGjogje Ivanov ndërsa nëaxhendën e saj janë paraparë edhe takimet me liderin e LSDM-së, Branko Crvenkovski dhe të BDI-së, Ali Ahmeti. Zyrtarisht,qëllimi i vizitës ka të bëjë me intensifikimin e procesit tëevrointegrimeve për vendet aspiruese nga rajoni ynë drejt BE-së, thuhet në faqen zyrtare te Komisionit Evropian.

ESHTON ARRITI NË SHKUP

Subvencione edhe për muzikë popullore!

Pushteti i shkakton dëm vetes me Qendrën

KE-ja e publikoi raportin për Maqedoninë

Të përmirësohet dialoguKimisioneri për zgjerim kathënë se marrëveshjandërpartiake e marsit nuk kasiguruar progres në zbatimin ereformave për integriminevropian, duke rikujtuar nëformimin e komisionit anketuesdhe vazhdimin e dialogut megazetarët

Godet moshatarin me thikë në gjoks

Një 17-vjeçar me banim në kryeqytetështë shtruar në gjendje të rëndë në Qen-drën spitalore emergjente pas një inci-denti që është regjistruar të hënën pas-dite, njofton policia e Shkupit. Bëhet fjalëpër adoleshentin me inicialet F.F., i ciliështë goditur me thikë në kraharor pasnjë grindjeje me bashkëmoshatarin dhebashkëqytetarin e tij me inicialet F.Q.Dy të rinjtë mësohet të jenë grindur nënjë nga parqet afër bulevardit "BrigadaMaqedonase-Kosovare", ndërsa F.Q. nëpamundësi për të kontrolluar veten kanxjerrë një thikë dhe ka goditur rivalin nëkraharor, duke rrezikuar jetën e tij. Men-jëherë pas incidentit viktima është dër-guar dhe shtruar në spital, ku mjekët ikanë dhënë ndihmën e nevojshmemjekësore, ndërsa rasti është denoncuarnë polici. Ekipet policore të njëjtën pas-dite kanë bërë arrestimin e 17-vjeçarit, icili sipas paralajmërimeve do të përgjig-jet për vrasje të mbetur në tentativë.

Humb paratë, i vë flakën kazinosë

Humbja e një shume të madhe parash nëlojërat e fatit ka detyruar një banorin eShkupit t'i vë zjarrin kazinosë "Senator"ku ka humbur të hollat. Të dhënat epolicisë bëjnë të ditur se personi me ini-cialet I.J., i moshës 45 vjeçe, pas mes-natës së hënë është revoltuar me humb-jen e parave, ndërsa ka dashur tërevanshohet ndaj pronarit të kazinosëme ndihmën e një shishe benzine dhezjarrit. Ai rreth 15 minuta pas mesnatëssë hënë, pasi ka humbur paratë në lo-jërat e fatit, është kthyer në kazinonë,duke spërkatur derën e saj me benzinëdhe duke i vënë asaj flakën. Megjithatë,reagimi i shpejtë i punonjësve ka pen-guar përhapjen e flakëve të zjarrit.Ndërkohë, ka intervenuar edhe policia, ecila ka arrestuar 45-vjeçarin, kundër tëcilit ditëve në vijim pritet të ngrihet njëpadi penale.

Vidhet pompa e benzinës "Evropa 92"

Një person i maskuar të dielën në mëng-jes rreth orës 02.15 e kanë grabitur pom-pën e benzinës "Evropa 92", që ndodhetnë rrugën magjistrale Tetovë-Jazhincë nëafërsi të hyrjes në fshatin Leshkë. SipasMPB-së, në pompën e benzinës ka hyrënjë person i maskuar dhe nën kërcënimine armës ia ka marrë çantën me qarkul-limin ditor 33 vjeçarit me inicialet S.Mnga fshati Zhilcë. Në çantë ka patur 23mijë denarë, të cilat pasi i ka marr vjed-hësi ka ikur në drejtim të panjohur. Poli-cia ka kryer hetim në vendin e ngjarjesdhe është në kërkim të vjedhësit, ndërsapompa e benzinës disa herë vitet e kalu-ara ka qenë në shënjestër të hajnave.

I thyen hundën në lokal

Një i ri ka mbetur me hundë të thyer gjatënjë incidenti që ka ndodhur në lokalin"Anadol", që gjendet në fshatin Polçishtëiposhtëm, bën të ditur policia e Tetovës. In-cidenti mësohet të ketë ndodhur nga fun-di i muajit të kaluar, gjatë një mosmar-rëveshjeje midis 24-vjeçarit me inicialetB.I. dhe dy vjet më të moshuarit me ini-cialet N.A. Dy të rinjtë kanë filluar grind-jen në ambientet e lokalit, ku 24-vjeçari kasulmuar rivalin tij me grushte dhe shkel-ma, duke i shkaktuar atij një frakturë nëhundë. Pak kohë pas incidentit N.A. ështëdërguar në spital, ku i është bërë interven-imi i nevojshëm, ndërsa paraqitja e rastitnë polici ka rezultuar me një padi penalekundër 24-vjeçarit. (I.I)

Kronikë

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Ende më i thellë, për 100 nxënës më shumë është dallimi mes numrit tënxënësve shqiptarë dhe maqedonas në SHF "Zhivko Brajkovski", por kugjithashtu nuk ka as drejtor dhe as zëvendësdrejtor shqiptar 5Aktuale

Laura PAPRANIKU

Shkup, 16 prill - Në komunatku shqiptarët janë pakicë,ose të paktën udhëhiqen prejmaqedonasve, siç është rastii Butelit në Shkup, në tëshumtën e raste jo vetëm qënuk vlejnë parimet e Mar-rëveshjes së Ohrit, por asedhe statutet e shkollave dheligjeve në fuqi. Kështu, vetëmnëpër komuna të këtilla, tëcilat nuk drejtohen prejshqiptarëve, ndodhë qëshkollat të dominohen nganxënësit shqiptarë ndërsa tëudhëhiqen nga maqedonasit.Nga drejtori deri te adminis-tratori i fundit, në shkollatfillore "Panajot Ginovski" dhe"Brajko Zhivkovski" në Ko-munën e Butelit, që të gjithëjanë maqedonas. Edhe psenumri i nxënësve shqiptarëështë dukshëm më i madhse numri i nxënësve maqe-donas, prapë se prapë për-faqësimi i shqiptarëve në ad-ministratë është krejt ipapërfillshim. Ligjërisht, epakta që u takon shqiptarëvenë shkollat ku mësimi zhvil-lohet në gjuhën e tyre ështëtë kenë nga një zëvendësdrej-tor, si dhe të udhëheqinnjërën pjesë të shërbimitpedagogj ik-psikologj ik.Mirëpo, situata në terren flettë kundërtën.

"Jo vetëm në udhëheqës-inë e shkollës, por as nëshërbimet pedagogjike dheadministratë nuk ka asnjëshqiptar. Të gjithë janëmaqedonas", tregon arsim-tari Salajdin Hamidi, i cilipara një viti është caktuarpërgjegjës për paralelet memësim në gjuhën shqipe, por

"përgjegjës vetëm sa për tëthënë", sikurse shprehet ai.Pasi, detyra me të cilën ështëngarkuar Hamidi, nuk ka as-një kompetencë.

"Të gjitha vendimet i merrdrejtori. Mua më kanë caktu-ari përgjegjës vetëm sa përtë thënë, pasi nuk kam asnjëingerencë", tregon Hamidi,ndërsa thotë se me gjithëpërpjekjet e vazhdueshëmpër të punësuar të paktënndonjë pedagog apo psikologshqiptar, nuk është bërë as-gjë gjatë këtyre tetë viteve."Ka tetë vite që vazhdimishtpërsërisim kërkesat për tëpunësuar ndonjë shqiptar nëadministratë, mirëpo nukështë bërë asgjë. Punësimibllokohet në trekëndëshinKomunë-Ministri e Arsimit-Ministri e Financave", shpre-het ai, duke treguar se herënuk behët kërkesa në kohënga ana e komunës, e herëpropozimet nuk mbështetennga MASH, ndërsa shumëshpesh faji hidhet te Minis-tria e Financave. "Arsyeto-hen se financat nuk lejojnëvende të reja pune, mirëpoështë shumë e qartë se nukekziston vullnet as ngaMASH dhe as nga Komuna".

Para gjashtë muajve, në këtëshkollë u emërua një maqe-donase drejtoreshë e shkol-lës, e cila ka mandat katërvjeçar për të qëndruar nëkrye të SHF "Panajot Ginovs-ki". Aktualisht, shkollanumëron 345 nxënës shqip-tarë dhe 330 maqedonas dhesipas parimeve "fer play",drejtori duhej të ishte ipërkatësisë shqiptare. Shqip-tarët jo që nuk e kanë drej-torin në këtë shkollë, por aszëvendësdrejtori, i cili utakon me Ligj. "Ligji për ar-sim fillor e definon shumëqartë se në shkollat epërziera, në rastet kur drej-tori është maqedonas,zëvendësi i tij duhet të jetëshqiptar dhe anasjelltas, kurdrejtori është shqiptar -zëvendësi i tij duhet të jetëmaqedonas", pohon Hamidi.Ende më i thellë, për 100nxënës më shumë është dal-limi mes numrit të nxënësveshqiptarë dhe maqedonas nëSHF "Zhivko Brajkovski", porku gjithashtu nuk ka asdrejtor dhe as zëvendësdrej-tor shqiptar. Në të dyja këtoshkolla, madje nuk ka aspedagog dhe as psikologshqiptarë dhe që është jashtë

çdo logjike normale të funk-sionimit të një institucioniarsimor.

Dihet mirëfilli se pran-imin e nxënësve në shkollë ebëjnë pedagogët dhepsikologët, por problemi qën-dron se në këto dy shkolla -puna e tyre bëhet qorrazi,pasi as ata nuk e kuptojnëgjuhën e nxënësve dhe asnxënësit nuk janë në gjend-je të komunikojnë me ta.

SALAJDIN HAMIDI

Të gjitha vendimet imerr drejtori. Mua

më kanë caktuari përgjegjësvetëm sa për të thënë, pasinuk kam asnjë ingerencë. Katetë vite që vazhdimishtpërsërisim kërkesat për tëpunësuar ndonjë shqiptar nëadministratë, mirëpo nukështë bërë asgjë. Punësimibllokohet në trekëndëshinKomunë-Ministri e Arsimit-Ministri e Financave

Tetovë, 16 prill - Drejtori iNdërmarrjes Publike Ko-munale Tetova-Tetovë,Ajet Murati, të martënpublikisht ka dhënëdorëheqje të pare-vokueshme. Në ar-syetimin e dorëheqjes,Murati ka thënë se i ështëmarrë vetura zyrtare ecila do të jetë në shërbimtë komunës. "Pasndryshimit të udhëheqë-sisë së komunës, nukkam ndonjë arsye për tëqëndruar në këtë post",

ka deklaruar Murati. Aigjatë një pres konferenceme gazetarë është shpre-hur se gjatë kohës sa kaqenë drejtor ka punuarqë të ketë qytet të pastër,ndërsa tha se kundër tijka pasur një kampanjënegative si nga ana e me-diave dhe nga ana e par-tisë shqiptare në pushtet.Ndërkaq, nga Komuna eTetovës nuk kanë komen-tuar dorëheqjen e tij, pasiqë siç theksuan, arsyet edorëheqjes së Muratit,janë personale. "Nëdorëheqjen e tij drejtorika shkruar se jep dorëhe-qje për arsye personaledhe këtu nuk kemi se çkatë komentojmë", kanëthënë nga kabineti ikryetares së Tetovës Teu-ta Arifi, ndërsa kanëtheksuar se së shpejti dotë emërohet drejtor i ri.Ajet Murati në këtë posterdhi si kuadër i PDSH, ecila humbi në zgjedhjetlokale në Tetovë. (U.H)

Shkup, 16 prill - Qeveria e Maqe-donisë, lidhur me shkrimin epublikuar në gazetën "Dnevnik",me titull "Në klinikën përgjinekologji, rrobat e vjetra tëfoshnjave i zemëruan nënat ereja-lehona", me kumtesëreagon që të mos diskreditohetdhe sulmohet ISHP Klinika përgjinekologji dhe akusheri -Shkup. "Shprehim kënaqësi qënë shkrimin e publikuar tëgazetës 'Dnevnik', përndryshepjesë e kompanisë MPM, gjëja evetme që është gjetur si mangësipër ISHP Klinika për gjinekologjidhe akusheri-Shkup është vesh-ja e zbardhuar e foshnjave përshkak të larjes së shpeshtë dhemirëmbajtjes së higjienës", thek-sohet në kumtesë. Nga Qeveriapërkujtojnë se pronar i kom-panisë MPM e cila e botongazetën "Dnevnik" është OrceKamçev, i cili njëherësh ështëpronar i spitalit privat "Sistina",i cili siç theksohet në komu-nikatën e Qeverisë, bën përpjek-

je maksimale që të tërheq mëshumë pacientë nga klinikashtetërore gjinekologjike nëShkup, me qëllimin e vetëm përtë fituar më shumë para nga pa-cientët. "Duke e marrë parasyshse gazetat nën pronësi të MPMasnjëherë nuk shkruajnë diçkanegative për spitalin 'Sistina' dheasgjë pozitive për klinikatshtetërore, dëshirojmë të pyesimgazetat se pse reparti igjinekologjisë në 'Stistina' çdoherë kur kanë rast të ndërlikuar,pacientet i përcjellin në Klinikënshtetërore të gjinekologjisë, atyku veshja e foshnjave është ezbardhur dhe joadekuate? Përseshumë raste, të cilët pas trajtimipër një kohë në 'Sistina' dhe pasmungesës së suksesit terapik,pacientët përcillen në klinikatshtetërore? A nuk janë tëmjaftueshme veshjet e spitalit'Sistina' për të kryer interven-ime të rënda dhe të ndërlikuaratek pacientët?", thuhet në ko-munikatën e Qeverisë.

Dorëhiqet Ajet Murati "Sistina" po diskreditonKlinikën për gjinekologji

Trekëndëshi që diskriminon shkollat e shqiptarëve

Nxënësit shqiptarë, udhëheqësit maqedonas

Numri i nxënësve në SHF"Panajot Ginovski" është 345 me330 në favor të shqiptarëve.Mirëpo, shkolla nuk ka asnjëshqiptar në udhëheqësi, nëshërbimin pedagogjik-psikologjikdhe as në administratë. Situatë enjëjtë edhe në shkollën "ZhivkoBrajkovski", ku numri i nxënësveshqiptarë është për 100 më ilartë se numri i maqedonase

Koha

6KohaE MËRKURË17 PRILL |2013|

Në të shumtën e rasteve biznesmenët shqiptar që vendosin të investojnë nëKosovë apo Shqipëri shumë pak ballafaqohen me problemet burokratike për tëfilluar biznes të ri, për dallim me problemet që i hasin në Maqedoni Ekonomi

Shkup, 16 prill - Ministri iEkonomisë, Valon Saraqi-ni ka realizuar takim puneme hotelierët, agjencitëturistike dhe operatorëtturistik nga rajoni iStrugës.

Ashtu sikurse e bëri tëditur ai, kjo paraqet njëiniciativë të re të Ministrisë

së Ekonomisë për mbajt-jen e takimeve të punësme përfaqësuesit e mëshumë qyteteve, me qëllimtë tërheqjes së numrit mëtë madh të turistëve.

"Masat të cilat i kandërmarrë Qeveria, tanimë kanë filluar të japinrezultate dhe presim që kjo

të vazhdojë edhe më tej.Kjo ka të bëj para së gji-thash me subvencionimine fluturimeve ajrore drejtMaqedonisë, masë e cilado të zbatohet çdo vit, sidhe përkrahja e opera-torëve turistik të cilëtsjellin turistë të huaj ngaHolanda, vendet e Bene-

luksit, por edhe ngavendet skandinave", thek-soi ministri Saraqini, dukeshtuar se numri i turistëvenë muajin shkurt të këtijviti në krahasim me tënjëjtën periudhë të vitit tëkaluar, është rritur për 8.7për qind, ndërsa numri ifjetjeve për 10.3 për qind.

Shkup, 16 prill - Nga viti2014 dhe në pesë vitet eardhshme prodhimi imuzikës popullore tëMaqedonisë - zbavitëse,popullore dhe muzika përfëmijë, do të stimulohetme të holla nga shteti,nëpërmjet konkurseve qëdo t'i realizojë Radiotele-vizioni i Maqedonisë. Min-istria e Kulturës përgatitiprojekt-ligj për stimulimine këtij lloji të krijimtarisëdhe sot e prezantoi në de-bat publik në të cilin au-torët e Maqedonisë dhe in-terpretuesit epërshëndetën iniciativën.Me këtë rast, ministrja eKulturës, ElizabetaKançeska-Milevska tha sepër herë të parë me ligj tëposaçëm do të rregullohet

stimulimi i muzikës pop-ullore, siç ka ligje përzhanre të tjera muzikore.Arsye për sjelljen e tij,theksoi ajo, është rëniaevidente e produksionit tëkëtij lloji të muzikës nëdekadën e fundit. Qëllimii ligjit është t'i stimulojëinterpretuesit financiar-isht, ndërsa rezultati për-fundimtar do të jetë më imadh në vëllim dhe cilësi.RTVM-ja do të publikojëkatër konkurse në vit.Drejtori i përgjithshëm uRTVM-së, MarijanCvetksovski theksoi sesjellja e ligjit është mo-ment historik për këtoveprimtari dhe se RTVM-ja si servis publik kaobligim ligjor dhe moralato t'i popullarizojë.

Shkup, 16 prill - Kompa-nia botërorë "Coca-Cola"e radhitur në vendin eparë në botë sipas cilë-sisë së prodhimit "Coca-Cola"-n e prodhuar nga"Birraria e Shkupit".Është hera e dytë që në 5vitet e fundit "Birraria eShkupit" e fiton këtëmirënjohje më të lartënga kompania botërore."Cilësia e lartë e vazh-dueshme e pijes Coca-Cola është diçka që mëbën të ndjehem krenar.Cilësia është prioritetiynë më i lartë, sepse edimë se është shumë erëndësishme për kon-sumatorët e më shumëse 200 shteteve ku ështëprezent prodhimi ynë.Adhuruesit e Coca-Colësnë Maqedonia mund tëjenë krenar se pikërisht'Birraria e Shkupit' prod-hon lëngun më të mirënë botë me cilësi shumëtë lartë", deklaroi ShonLejton, përfaqësues i

kompanisë "Coca-Cola".Vendin e parë për cilësimë të lartë të pijes sëprodhuar "Coca-Cola",sipas drejtorit tëpërgjithshëm të "Bir-rarisë së Shkupit", XhekMikel, e fitoi në konkur-rencën e më shumë se170 shteteve prodhuesetë kësaj pije. "Ky rezultatkaq i lartë është puna efrytshme e investimevenë teknologjinë më mod-erne prodhuese,angazhimit maksimalekipor, por para sëgjithash për qëllimintonë të qartë, se vetëmkonsumatorë të kë-naqshëm vazhdojnë tëblejnë prodhimet e miradhe cilësore. Pra, tanipas marrjes së mirënjo-hjes për vendin e parëpër prodhimin e Coca-Colës më të mirë në botë,besojmë se konsuma-torët edhe më shumë dotë blejnë prodhimettona", tha Mikel. (Z.V)

Shkup, 16 prill - Ministriae Punëve të Jashtme e Re-publikës Federale të Gjer-manisë do të mbështesëme 20 mijë euro projektin"Fol" të organizatës jo-qeveritare "Civil". Projektipërfshijnë aktivitete tëfushës së të drejtave dhelirive të njeriut. "Qëllimi

kryesor i projektit ështëngritja e vetëdijes publikepër të drejtat dhe liritë enjeriut dhe përforcimi ifrymës së solidaritetit mesqytetarëve, nëpërmjet for-mulimit të kërkesave tëpërbashkëta të qytetarëvepër të drejtat e njeriut dhedemokracinë. Më tej, qël-

lim i këtij projekti ështët'i inkurajojë qytetaret dheqytetarët dhe t'i mobilizo-jë resurset kreative nënivel lokal dhe qendrorpër t'i artikuluar deri testrukturat e pushtetitkërkesat e qytetareve dheqytetarëve", thuhet nënjoftimin e Ambasadës

gjermane. Projekti, sipasAmbasadës, paraqetgjithashtu një nismë përt'i ripërtërirë lidhjet mesintelektualëve, artistëvedhe qytetarëve. Projektido të fillojë të realizohetme 20 prill dhe do të zg-jasë deri më 20 dhjetor tëkëtij viti.

Zejnulla VESELI

Shkup, 16 prill - Vitet efundit është rritur numri ikompanive shqiptare qëarrijnë suksese në punëne tyre, madje duke u rad-hitur ne mesin e 40 kom-panive më të suksesshmenë Maqedoni. Mirëpo,edhe përkundër për-fitimeve të larta që arrijnënë Maqedoni, në vend qëtë investojnë këtu në zg-jerimin e rrjetit, shumicaprej tyre janë orientuar nëKosovë dhe Shqipëri. Ar-syet se pse biznesmenëshqiptarë heqin dorë përtë zgjeruar biznesin e tyrenë Maqedoni janë tëndryshme. Sipasekspertëve ekonomik, disanga biznesmenët shqiptartanimë janë etabluar mirënë treg dhe nuk kanënevojë të investojnë në zg-jerimin biznesit këtu, dhee dyta, kërkesa agregatenë Maqedoni është shumëe vogël. Profesori iekonomisë në UEJL,Gadaf Rexhepi, shprehetse para se të analizojmëshkaqet se pse biznes-menët shqiptarë ngaMaqedonia e bartin biz-nesin e tyre në Kosovë dhe

Shqipëri, duhet të bëhetnjë diferencë në mes tëbiznesmenëve shqiptar qeveç më janë etabluarshumë mirë këtu dheatyre që ende nuk e kanëarritur këtë. "Të parëtmendoj se investojnë mjaftedhe në zgjerim të ofertëssë tyre dhe kështu ven-dosin të investojnë edhenë Kosovë, pasi problemikryesor qëndron në faktinse tregu i Maqedonisëështë shumë i vogël dheshumë shpejtë vjen deri tengopja e tij dhe stabilizimii kërkesës", thotë ai. Aithekson se është shumë ilogjikshëm hapi i ndër-marr nga biznesmenëtshqiptarë të Maqedonisëpër të investuar në njëtreg që është shumë më imadh, siç është ai iKosovës dhe Shqipërisë."Arsyeja tjetër është semundësia për të hyrë nëkëto tregje është shumëmë e lehtë, kur kemiparasysh se kemi tëbëjmë me një mentalitet

të ngjashëm me popul-latën e këtyre dy shtetevefqinje, flasin të njëjtëngjuhë, e cila kontribuonqë shumë shpejtë biznesii tyre të etablohet në njëtreg të përbashkët me mëshumë se 5 milionë kon-sumatorë", thotë Rexhepi.

Arsyeja tjetër, sipas tij,është se tregu i Kosovësështë jo shumë i zhvilluardhe jep shumë mundësipër bizneset e ndërmar-rjeve me pronarë shqiptartë Maqedonisë. "Një as-pekt tjetër që duhet tëmerret parasysh ështëdhe pranimi i këtyre pro-dukteve nga blerësitshqiptarë në Kosovë, gjëqë fatkeqësisht shpeshnuk ndodhë në Maqedoninga blerësit maqedonas",thotë Rexhepi. Ndërkaq,nënkryetari i OdësEkonomike të MaqedonisëVeriperëndimore, FatmirBytyqi, thotë se investimete biznesmenëve shqiptarnë Kosovë, ndikon që biz-neset shqiptare nga

Maqedonia të jenë më tëfuqishëm dhe më konkur-rent në tregjet tjera. "Nëparim biznesmenët kurvendosin te investojnëkëtë e bëjnë në ato vendetqë janë më afër kom-panisë së tyre ku atazhvillojnë veprimtarinë etyre bazë. Arsyeja tjetërndërlidhet me lehtësimetqë ata ua ofrojnë kom-panive, qoftë komunatapo pushteti qendror. Nëtë shumtën e rasteve biz-nesmenët shqiptar qëvendosin të investojnë nëKosovë apo Shqipërishumë pak ballafaqohenme problemet burokratikepër të filluar biznes të ri,për dallim me problemetqë i hasin në Maqedoni",thotë Bytyqi. Gjithashtu,sipas tij, rol të rëndë-sishëm luan edhe infra-struktura rrugore mesKosovës dhe Shqipërisë, ecila u mundëson për-parësi afaristëve nështrimin e biznesit nëkëto dy vende dhe më pasedhe me vendet e treta."Infrastruktura e mirërrugorë është nyja kyçe qëbiznesmenët të marrinvendime për zgjerimin ebizneseve të tyre. Nëse njëbiznesmen i suksesshëmnga Maqedoni ka qendërdistribuimi në Kosovë, aiatëherë shumë më shpejtëmallin do ta transportonnë tregun e Tiranës që karreth 1 milion konsuma-torë, se ta transporton përshembull në Strugë, kuka jo më shumë se 40mijë konsumatorë", thotëBytyqi. Ndryshe, "DautiKomerc", "Alma-M","Ecolog", "Renova","Pofix", janë vetëm disanga kompanitë e mëdhashqiptare nga Maqedonia,që me vite ushtrojnëveprimtarinë afariste edhenë Kosovë, por edhe nëShqipëri.

GADAF REXHEPI

Një aspekt tjetër që duhet tëmerret parasysh është dhe pranimi

i këtyre produkteve nga blerësit shqiptarënë Kosovë, gjë që fatkeqësisht shpesh nukndodhë në Maqedoni nga blerësitmaqedonas

Saraqini takon hotelierët e Strugës

20 mijë euro për projektin "Fol"Subvencione edhe përmuzikë popullore!

"Coca Cola" eMaqedonisë, prodhimi

më cilësor në botë

Afaristët shqiptar përparësi i japin investimeve në fqinjësi

Kërkesa e tregut i orientonkah Kosova e Shqipëria

Infrastruktura rrugore më ezhvilluar, lehtësimetburokratike për tëudhëhequr biznes, janëvetëm disa nga arsyet qëshumë biznesmenshqiptarë nga Maqedonia ikanë orientuar tëinvestojnë me të madhe nëKosovë dhe Shqipëri, nëvend se ta zgjerojnëbiznesin e tyre këtu

Koha

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Do të matet rrezatimi i ndërtesave në të cilat janë vendosur stacionet, por edhenë rrethin në radiusin e tyre të drejtpërdrejt pasi që efekti nga rrezatimi jo-jonizues është më i madh në mjedis 7Ekonomi

Shkup, 16 prill - Në Shkup,të martën u mbajt mbledh-ja e dytë e Komitetitdrejtues në të cilin morënpjesë përfaqësues tëBankës Qendrore Evropi-ane dhe Eurosistemit, Del-egacioni i BE-së dhe BankaPopullore e Republikës sëMaqedonisë. Me këtë, ash-tu siç kumtoi BPRM, zyr-tarisht përfundoi faza edytë e zbatimit të projektitpër analizë të nevojave të

Bankës Popullore të Re-publikës së Maqedonisëpër qasje në sisteminevropian të bankave qen-drore dhe eurosistemit, i fi-nancuar nga instrumentipër ndihmë paraqasësenga Bashkimi Evropian, qëfilloi të zbatohet në tetor tëvitit të kaluar. "Gjatë tremuajve të parë të vitit janërealizuar 16 takime bilat-erale mes ekspertëve të eu-rosistemit dhe nga BPRM-

ja në të gjitha 11 fushat qëjanë përfshirë me projektine analizës ekonomike dhehulumtim, politika mon-etare dhe politika nëkursin devizor, sistemepagesore, statistikë,resurse njerëzore,teknologji informatikë, re-vizion i brendshëm, shër-bime juridike, kontabilitet,banëknota dhe veprimtaribotuese dhe bibliotekari.Në zbatimin e fazës së dytë

morën pjesë 24 ekspertënga 11 banka nacionale tëSistemit evropian tëbankave qendrore, të cilëtndaj bazës së hapur dhebashkëpunim të mirë meekspertët e BPRM-së kryenanalizë institucionaliste vi-juese dhe kornizë opera-tive dhe dhanë vlerësimpër ndryshimet e nevo-jshme organizative dhe ju-ridike, si dhe për resursetnjerëzore të nevojshme për

arritjen e standardeveevropiane në fushat e anal-izuara", thuhet nëkumtesën e BPRM-së. Për-fundimi i suksesshëm ikësaj faze, shtohet, ështëbazë për fillimin e fazës sëtretë dhe të fundit,përkatësisht përpunimi iraporteve sintetike nga anae BQE-së për nevojat evlerësuara nga BPRM-jaku do të prezantohen kon-statimet adekuate për

mangësitë ekzistuese dhedo të jepen rekomandimepër tejkalimin e tyre. Kon-statimet e raportit do tëshërbejnë gjatë definimit tëstrategjisë së ardhshme tëBPRM-së në pjesën einkuadrimit drejt Sistemitevropian dhe bankave qen-drore dhe eurosistemi, qëështë në suaza të procesittë inkuadrimit të Repub-likës së Maqedonisë nëBashkimin Evropian.

Shkup, 16 prill - Nuk kadallim mes burrit dhegruas kur bëhet fjalë përsipërmarrësinë. Ekzistonvetëm një vizion i qartë,plan biznesi i mirë, këm-bëngulje dhe profesional-izëm. Kjo garanton suksesdhe me siguri jep rezultat.Ky është mesazhi nga kon-ferenca e sw martës "Bëhugrua - lidere biznesi - gjith-monë hap përpara të tjer-ave dhe dallohuni meshkathtësi inkurajuesesipërmarrëse" që po mba-het në Odën ekonomikeme rastin e 16 Prillit -Ditës së vajzave. Siç ështëpotencuar, në Maqedoninuk ka shumë gra sipër-marrëse, por ato pak kanëlënë vulë në ekonomi parase gjithash përmes projek-teve inovative. "Gjithnjë emë pak janë edhe gratë në

funksionet drejtuese, porsi masë parandaluese, çdokompani që ka krizë nëmenaxhim duhet të ven-dosë një femër në funk-sionin drejtues", deklaroiSnezhana Jovanovska-Trajkovska, pronare e ag-jencisë turistike "Orfej".Pjesëmarrëset në konfer-encë, kryesisht studentepër lidership biznes, kanëpasur mundësi ë të dëgjo-jnë dhe për tezën se pjesë-tarët e komuniteteve tëndryshme etnike, mjedisurban dhe rural, tani më ithyejnë stereotipet përdiskriminim nga cilido lloj,duke përfshirë edhe sipër-marrësinë. "Nëse ndonjëgrua ka shpirt sipërmar-rës, pavarësisht prej kurrjedh dhe nga vjen, nësejeton në fshat ose në qytet,i takon një bashkësie osenjë tjetre, mund të arrijësukses", theksoi GëzimeFejzi, pronare e "Çezarina"nga Gostivari. Në konfer-encë, si të rëndësishmepër sipërmarrësi janëtheksuar edhe arti në tëfolurin, si dhe maniretmultikulturore, që janëshumë të rëndësishme përsuksesin në skenënndërkombëtare.

Shkup, 16 prill - Gjatëmarsit të vitit 2013 ështëvërejtur rritje e numrit tëudhëtarëve në aeroportetnë Republikën e Maqe-donisë nga fillimi i këtijviti. Në dy aeroportet sëbashku me gjithsej71.598 udhëtarë qëparaqet rritje të numrittë udhëtarëve për 24.3për qind në krahasim tëtë njëjtit muaj vitin ekaluar. "Në aeroportin'Aleksandri i Madh' nëShkup gjatë marsit të vi-tit 2013 janë transportu-ar 68.434 udhëtarë, qëparaqet rritje prej 21.9për qind në krahasim tënumrit të udhëtarëve nëperiudhën e njëjtë nëvitin 2012. Gjithashtu,rritje të numrit të udhë-tarëve në muajin e kalu-

ar është vërejtur edhe nëaeroportin 'Shën ApostulPali' në Ohër, ku janëtransportuar 3.164 ud-hëtarë. që është rritje për120 për qind në kra-hasim të periudhës sënjëjtë të vitit të kaluarkur ka pasur 1.148 ud-hëtarë", thuhet nëkumtesën e së martësnga Ministria e Trans-portit dhe Lidhjeve. Në tështohet se pas realizimittë projektit për modern-izimin e sistemit të aero-porteve të Maqedonisë nërrugë të koncesionit,është vënë në dukje rrit-je e vazhdueshme enumrit të udhëtarëvedhe fluturimeve dhenumrit të kompanive tëcilat operojnë në desti-nacione të reja.

Shkup, 16 prill - Maqedo-nia është vend me ekono-mi stabile dhe perfor-manca stabilemakroekonomike nëkushte të rënda tërrethanave. Rritja e para-parë prej dy për qindështë e realizuar edhepse ka rreziqe. Ky ështëvlerësimi i misionit tëFondit MonetarNdërkombëtarë i cili nëdy javët e fundit ka qën-druar në Maqedoni, ndër-sa sot në konferencë tëpërbashkët për shtyp ekumtuan shefi i misionitIvana Vlatkova Holar dhezëvendëskryeministri dheministër i Financave, Zo-ran Stavreski. "Ekonomia

në Maqedoni, si dhe rrit-ja janë mjaftë mirë tëpozicionuara", tha Holarnë konferencë për shtypnë të cilën e përshëndetipastrimin e borxheve tëmbetura në sektorin

publik i cili filloi në shta-tor të vitit 2012 dhe për-fundoi në shkurt të këtijviti. Sipas saj, për ruajt-jen e mëtutjeshme tëmjedisit stabilmakroekonomik, poli-

tikat afatmesme duhet tëorientohen ndajmbështetjes së rimëkëm-bjes së rritjes. SipaszëvendëskryeministritStavreski, vlerësimi iFMN-së është inkura-juese. "Vlerësimi ipërgjithshëm është sepozita jonë në lidhje tëborxhit dhe deficitit bux-hetor është adekuat nëkohën në të cilën puno-jmë dhe se Maqedonia kapamje të mira pasi stabi-lizohen kushtet nëEvropë që të realizojërimëkëmbje të rritjesekonomike dhe të kthe-het në rrugën e normavemë të larta të rritjes", thaStavreski.

Fisnik PASHOLLI

Shkup, 16 prill - Agjenciapër komunikime elektron-ike filloi me matjen e cilë-sisë së shërbimeve që iofrojnë operatorët. Me pa-jisjen e re për matje që efurnizon AKE që tani dotë matet cilësia e rrjetit,ndërsa nëse ajo nukpërkon me parametrat erregullores së sjellë paraca kohësh të AKE-së, op-eratori do të sanksiono-het. Të dhënat për cilësinëdhe performancat e rrjetitqë do ta ofrojë operatorido të publikohen në uebfaqen www. komunici-raj.mk me çka shfrytëzue-si i fundit do të ketë infor-macion të saktë për rrjetine operatorit. "Shfrytëzuesitdo të kenë në çdo kohë in-formacion për cilësinë eperformancave për secilënprej rrjeteve individuale tëcilat i ofrojnë operatorët.Përmes ueb faqes tonëqytetarët do të munden nëçdo kohë të shohin se siështë mbulueshmëria në

çdo qytet dhe nëpër rrugëtnë mbarë vendin, ashtuqë do të kemi fotografi tëplotë për operatorët tanë",theksoi drejtori i AKE-së,Robert Ordanoski në pro-movimin e sotëm të pajis-jeve. Nëse operatori nuk iplotëson parametrat e për-caktuar do të parala-jmërohet që t'i përmirëso-jë performancat e rrjetit,ndërsa nëse nuk e bën

këtë gjë, do të ndëshkohetme gjobë prej 7 deri në 10për qind të të ardhuravevjetore.

Prej të hënës, AKE fil-loi me matjen e rrezatimitjo-jonizues të stacionevebazë, ndërsa të dhënat dotë publikohen në uebfaqen e tyre. Qëllimi ështëtë maten të gjitha sta-cionet bazë në vend tëcilat janë mbi 1.500 dhe

për secilën prej tyre ka tëdhëna se në cilin nivelështë rrezatimi jojonizuesnë etër. Do të matet rreza-timi i ndërtesave në tëcilat janë vendosur sta-cionet, por edhe në rrethinnë radiusin e tyre të drejt-përdrejt pasi që efekti ngarrezatimi jo-jonizues ështëmë i madh në mjedis, sesanë ndërtesën ku ështëvendosur stacioni bazë.

Drejtori i Agjencisë për komunikime elektronike, Robert Ordanovski vlerësoi seprocesi i digjitalizimit të televizionit që duhet të fillojë nga 1 qershori i këtij vitizhvillohet mirë dhe paralajmëroi se nga aspekti teknik gjithçka do të përfundojënë afatin e parashikuar. "Jemi në fazë të mirë dhe presim që për një muaj egjysmë nga ana teknike do të përfundojë tërë projekti dhe më 1 qershor do tëfillojmë shkyçjen e antenave analoge", deklaroi Ordanovski, duke iu përgjigjurpyetjes së gazetarëve pas prezantimit të sotëm të pajisjes së re matëse për AEK. Aisqaroi se për sinjalin e ri digjital nevojitet që qytetarët të kenë televizion digjital ose resiver përkatës icili në rastet sociale, siç paralajmëroi qeveria do t'i jepet falas, ndërsa të tjerët do të mund ta blejnëpër një çmim prej rreth 10 eurosh. Me digjitalizimin qytetarët do të kenë mundësi që të shikojnë 15programe me sinjal cilësor, respektivisht programet e katër televizioneve të reja kombëtare, trekanaleve të servisit kombëtar dhe televizioneve rajonale.

DIGJITALIZIMI DO FILLOJË MË 1 QERSHOR

BPRM në sistemin evropian të bankave qendrore

Vizioni, garanci përsipërmarrësi të

suksesshme

Rritet numri i udhëta-rëve në aeroportet

e Maqedonisë

Ekonomia stabile, rritja e realizueshme

AKE vendos kontrolle të reja

Maten shërbimet e operatorëvePrej të hënës, AKE filloi mematjen e rrezatimit jo-jonizues të stacioneve bazë,ndërsa të dhënat do tëpublikohen në ueb faqen etyre. Qëllimi është të matentë gjitha stacionet bazë nëvend të cilat janë mbi 1.500dhe për secilën prej tyre ka tëdhëna se në cilin nivel ështërrezatimi jojonizues në etër

Koha

8KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Marketing

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Daut Memeti nga Qendra Evropiane SN7, theksoi se në bazë të regjistrimittë vitit 2002, ka 480 mijë të rinj të moshës prej 15 deri në moshën 29vjeçare ose 1 e katërta e popullatës së këtij vendi janë të rinj 9Aktuale

Urim HASIPI

Tetovë, 16 prill - Në Tetovëi ka filluar punimet Ku-vendi për themelimin eKëshillit Rinor Kombëtarku marrin pjesë rreth 40organizata rinore nga tërëvendi. Iniciativa përthemelimin e këtij Këshilliështë ndërmarrë pasi qëkëshilla të këtilla ka nëpërtë gjitha shtetet e Evropës,ndërsa qëllimi është që tërinjtë të jenë më aktiv nëjetën shoqërore, të njëjtittë punësohen dhe të jenëpjesë e vendimmarrjes.Nevoja për themelimin ekëtij Këshilli është që tëjetë ombrellë dhe përfaqë-sues i interesave të organi-zatave dhe të rinjve. DautMemeti nga QendraEvropiane SN7, theksoi senë bazë të regjistrimit tëvitit 2002, ka 480 mijë tërinj të moshës prej 15 derinë moshën 29 vjeçare ose1 e katërta e popullatës sëkëtij vendi janë të rinj."Dokumentet zyrtare tëmiratuara nga organetshtetërore që ju dedikohen

të rinjve, fatkeqësishtkemi shumë pak.Strategjia kombëtare përtë rinjtë dhe strategjitëlokale rinore i kemi vetëmnë dy komuna. Poashtu tëpakta janë edhe institu-cionet apo organetshtetërore që fokus krye-sor e kanë rininë. Është e

tmerrshme që një popul-latë me rreth afër 500 mijëtë rinj të ketë pak institu-cione që përkujdesen përrininë", tha Memeti. Sipastij, duke u bazuar në pub-likimin "të rinjtë në tregune punës", botim i vitit2011, rreth 56 për qind etë rinjve janë joaktiv nuk

punojnë ose nuk kërkojnëpunë. "73 për qind e tyrejanë joaktiv për arsye sestudiojnë, 43 për qind e tërinjve janë aktiv dhe ngakjo përqindje diku rreth41 për qind punojnë. 58për qind nga të rinjtë aktivjanë të papunësuar, kurse45 për qind nga nxënësit e

shkollave të mesme nuk eshohin veten e tyre në tëardhmen në Maqedoni nënjë afat prej 10 vitesh.Ekonomia dhe mungesa evendeve të punës ështëproblemi kryesor inxënësve të shkollave tëmesme", theksoi DautMemeti. Gjatë debatit përnevojën e krijimit të njëkëshilli rinor kombëtar, aipotencoi se rinia është epërjashtuar nga vendim-marrja, nga procesetshoqërore, kurse mungo-jnë politikat për avancimine rinisë në nivel lokal dheqendror. "Mosekzistimi istrukturave për përkrahjerinore, papunësia, dallimisipas etnitetit, religjioni,bindjet politike, kulturadhe dhuna", deklaroi ai.Duke ju referuar studimit"Kapitali social i nxënësvetë shkollave të mesme nëMaqedoni", të botuar nëvitin 2010, Memeti, nënvi-zoi se të rinjtë ballafaqo-hen me përjashtimin etyre nga proceset

shoqërore edhe atë 68 përqind e nxënësve tëshkollave të mesme kanëvlerësim se asgjë oseshumë pak mund tëndikojnë në rrethin ku je-tojnë. "72 për qind e të rin-jve vlerësojnë se atoshumë pak ose aspak nukmund të ndikojnë në poli-tikat qeveritare dhe 54 përqind vlerësojnë se nukkanë përgjegjësi individ-uale për përmirësim tëjetës shoqërore", tha ai.

Këshilli Rinor Kom-bëtare ngërthen shumëorganizata nga vendi tëcilët më pas do të zgjedhinkryetarin dhe anëtarët ekëtij këshilli. "Misioni iKëshillit Rinor Kombëtarështë që t`i përfaqësojë in-teresat dhe nevojat e tërinjve, si një link me tëgjitha palët kontribues sidhe të sigurojë përfshirjendhe pjesëmarrjen aktive tërinjve në çdo nivel tëvendimmarrjes", tha MetinMuharremi, nga Qendrapër Edukim dhe Zhvillim.

Gostivar, 16 prill - Ansam-bli i Këngëve dhe VallevePopullore "Besa" nga Gos-tivari, mori pjesë në Festi-valin folklorik tipologjikkombëtar të instrumen-tistëve dhe rapsodëve pop-ullor që u mbajt nëqytetin e Lezhës prej 13deri 14 prill. Programiartistik me të cilin uprezantua "Besa" ështëpërgatitur nga përgjegjësi igrupit folklorik doajenitdhe mjeshtrit të madh in-strumenteve frymore SallaShabani, i cili në mesin emë se 200 artistëve qëmorën pjesë në këtë festi-val, arriti të merr edhe njëdiplomë për interpretimmë të mirë në instru-mentet me frymë , ndërko-hë që shoqëria fitoi njëmirënjohje të cilat i ndauministria e turizmit, kul-turës, rinisë dhe sporteve.

"Për herë të parë siansambël morëm pjesë nëfestivalin folklorik

tipologjik kombëtar të in-strumentistëve dhe rap-sodëve popullor në Lezhë.Në një garë ku të pran-ishëm ishin ansamble dheshoqatë nga gjitha trojetshqiptare, ansambli Besaarriti të merr çmim dhemirënjohje. Programi iansamblit tonë u mirëprit

mjaftë mirë nga publiku,për çka flasin edhe çmimidhe mirënjohja që erdhipër ne", theksoi Shabani.

Krahas pjesëmarrjesme instrumentet e lartpër-mendura, Besa u prezan-tua edhe me këngë buri-more shqiptare të cilatbegatuan jo vetëm pro-

gramin e kësaj shoqërieartistike por edhe vetë fes-tivalin e Lezhës.Përndryshe ansambli"Besa" synon që të arritu-rat në këtë festival të jenëvetëm një nismë e mbarë etyre sepse ato do të kenënjë program të ngjeshurgjatë gjithë vitit. Ata kon-firmojnë pjesëmarrje edhenë shumë festivale të tjerame karakter garues si nëqytetin e Tuzit dhe festi-valin prestigjioz "Netët ebashçarshisë" që zhvillo-het në Sarajevë të Bosnjëe Hercegovinës, ndërsapritet që të konfirmohenturnetë në Turqi dheZvicër. Aktivitetet e para-para të "Besës" për këtëvit kalendarik do të jenëpe pranishme edhe nëshënimet e përvjetorëve tëndryshme si dhe një kon-cert për shënimin e 42 vje-torit të themelimit dhefunksionimit të ansamblit"Besa". (D.Z)

Dibër, 16 prill - Në gjim-nazin e Dibrës "28 Nën-tori" të martën u mbajtnjë ceremoni në të cilënu nënshkruar protokollipër bashkëpunim megjimnazin "Kapatle ChokProgronle Lisesi" ngaqyteti Tekirdag - R.Turqisë. Aktin e bin-jakëzimit e nënshkruandrejtorët e të dy gjim-nazeve, Qamil Markudhe Sulejman Berg. Kybinjakëzim erdhi sirezultat i bashkëpunim-it mes pushteteve ven-dore të Dibrës dhe qytetitturk, Tekirdag, por edhesi rezultat ibashkëpunimit tëshoqatave joqeveritarenga të dy komunat nëfjalë. Drejtori i gjimnazittë Dibrës, Qamil Marku,theksoi se bashkëpuni-mi me gjimnazin ngaTurqia jep një mundësitë gjerë për shkëmbimine përvojave në sistemindhe metodat e arsimit,por edhe në zgjerimin e

miqësive mes popujvetanë. Ai shtoi se shumëshpejt përfaqësues tëgjimnazit të Dibrës do tëvizitojnë gjimnazin nëfjalë . Drejtoi i gjimnazitnga Turqia, SuljemanBerg tha se ndjen kë-naqësi të madhe që ështënë mes të dibranëve. Aipas nënshkrimit të pro-tokollit përbashkëpunim, shtoi sepërvojat të arsimit tëmesëm në Maqedoniajanë interesante. Unë,bashkëpunëtorët e mi,një grup nxënësish ngagjimnazi kemi ardhurkëtu dhe me një respekttë veçantë do të qëndro-jmë disa ditë, ku në mestjerash do të vizitojmëedhe disa qytete tjera tëvendit tuaj, tha drejtoriBerg. Gjatë qëndrimit nëDibër, nxënësit e të dygjimnazeve do të kenëndeshje sportive, pro-grame kulturore dhevizita monumenteve nëKomunën e Dibrës. (V.S.)

Shkup, 14 prill - Merastin e shënimit tëditëlindjes së Muhamed-it (a. s.) në Tekirdag, nëorganizim të Dijanetit tëRepublikës së Turqisë,nga 14 deri 20 prill, uparaqit edhe kori iBashkësisë Fetare Is-lame, i ftuar nga Djianetidhe myftiu i Myftinisë sëTekirdagut, MahmutGurlen.

Në këtë manifestim nëemër të Reis-ul-Ulemasë

mori pjesë drejtori i SHMImedreseja "Isa Beu",prof. Ibrahim Idrizi, ishoqëruar nga drejtori iSektorit për kulturë nëBFI, dr. Abas Jahja.

Kori i BFI-së përbëhejnga studentë të Fakul-tetit të Shkencave Islame,nxënës të Medresesë IsaBeu, bashkë meorkestrën e BFI-së.Paraqitja madhështore ekorit të BFI bëri bujë tëmadhe në Tekirdag dhe

gjithandej në mediat dhehapësirat e shtetit turk,të cilët mbetën të impre-sionuar me spektaklin eprezantuar në manifes-timin tradicional kushtu-ar ditëlindjes sëMuhamedit (a. s.).

"Paraqitja e korit tëBFI-së në këtë manifes-tim tradicional nëTekirdag të Turqisë ishtemadhështor dhe si i tillëdo të mbetet gjatë kohënë kujtimet tona. Jemi të

nderuar me paraqitjen ekorit të institucionit fetarislam nga Maqedonia"- ushpreh, ndër të tjera,myftiu Mahmut Gurlen.Vlen të potencojmë semyftiu Mahmut Gurlenndau një dhuratë nëshenjë nderi dhe respek-ti për Reis-ul-Ulemanë eBFI-së, që iu përgjigjftesës duke dërguar nëemër të tij përfaqësuesdhe për pjesëmarrjen ekorit të BFI-së.

Institucionet nuk përkujdesen për rininë

Paperspektiva inicionthemelimin e Këshillit rinor

Dibra zgjeron bashkëpunimin me qytete turke

Binjakëzohen gjimnazete Dibrës dhe Tekirdagut

Paraqitje e suksesshme e korit të BFI-së në Turqi

Besa kthehet nga Lezha me çmim e mirënjohje

Duke u bazuar në publikimin"të rinjtë në tregun epunës", botim i vitit 2011,rreth 56 për qind e të rinjvejanë joaktiv nuk punojnë osenuk kërkojnë punë

Koha

George SOROS

Evropa përfundimishtdo ta kishte më të lehtënëse Gjermania do tëbënte një zgjedhje për-fundimtare ndërmjet eu-robondeve dhe një daljejeprej eurozonës, pavarë-sisht rezultatit; në tëvërtetë, edhe Gjermania dota kishte më mirë. Gjend-ja është shkatërruese, dhenë planin afatgjatë de-tyrimisht do të bëhet epaqëndrueshme. Një dez-integrim i çrregullt që do tërezultonte me akuza ekundërakuza dhe pre-tendimet e padefinuara, dota sillnin Evropën nëderexhe më të keqe sesaqë ishte kur ajo iu përvoleksperimentit të gux-imshëm të bashkimit. S'kafije dyshimi se kjo nukështë në interes të Gjer-manisë

Frankfurt - Kriza e eu-ros tashmë e ka transfor-muar Bashkimin Evropi-an prej një asociacionivullnetar të shteteve tëbarabarta në një marrëd-hënie kreditor-huamarrës,së cilës marrëdhënie nukmund t'i shmangen lehtë.Pozicioni i kreditorëve për

të humbur shuma të mëd-ha do të duhej ta bënte njështet anëtar të dilte prejunionit monetar, e janëhuamarrësit ata që po unënshtrohen politikave qëthellojnë depresionin etyre, rëndojnë barrën eborxhit dhe vihen në pozitëtë sikletshme. Si rezultat ikësaj, tani kriza rrezikonta kërcënojë vetëBashkimin Evropian. Kjodo të ishte një tragjedi mepërmasa historike, të cilënmund ta parandalojëvetëm lidershipigjerman.Shkaqet e krizësnuk mund të kuptohen siduhet pa e njohur mirëkrisjen fatale të euros.Duke krijuar një bankë tëpavarur qendrore, shtetetanëtare janë bërë të varu-ra prej një monedhe të

cilën nuk mund ta kon-trollojnë. Së pari, edhe au-toritetet, edhe pjesëmar-rësit tregtarë i trajtuan tëgjitha bondet e qeverivesikur të ishin të prekshmeprej rrezikut, duke krijuarnjë stimul pervers përbankat për t'u mbështeturnë bonde të ligshta. Kurkriza greke vuri në pahrrezikun e plasaritjes, treg-jet financiare reaguansikur po bëhej fjalë për njëkrisje të ekonomive tëbotës së tretë. Si rezultat,vendet e rrasura në borxhderi në fyt u trajtuan sikurishin vetëm ato përgjegjësepër fatkeqësinë e tyre, dhenuk u korrektua defektistrukturor i euros.

Kur të kuptohet kjo,zgjidhja praktikisht e sug-jeron veten. Kjo mund tëpërmblidhet me një fjalë tëvetme: eurobondet. Po t'ulejohej vendeve që tanijanë lidhur me PaktinFiskal të BE-së të konver-tonin gjithë stokun e borx-hit qeveritar në eurobonde,ndikimi pozitiv do të ishtepothuajse një mrekulli. Dotë zhdukej rreziku ngandarja e pakove stimu-luese. Letrat me vlerë do tëpërjetonin një nxitje tëmenjëhershme, sikur do të

bënin edhe buxhetet evendeve të zhytura nëborxhe. Italia, për shem-bull, do të kursente 4 përqind të GDP-së së saj, bux-heti i saj do të arrinte nëtepricë; dhe stimulimifiskal do ta zëvendësonteshkurtimin buxhetor. Sirezultat i kësaj, do të rritejekonomia italiane, dhe dotë binte shkalla e borxhittë saj. Shumica e proble-meve financiare do të zh-dukeshin si flluska nëajër. Do të ishte si njëzgjim prej një ankthi. Nëpajtim me Paktin Fiskal,shtetet anëtare do të lejo-heshin të lëshonin eu-robonde të reja vetëm sapër t'i zëvendësuar tëpjekurat; me kalimin eviteve, shuma e jashtëza-konshme e borxhit do tëreduktohej gradualisht nëgjashtëdhjetë për qind tëGDP-së. Nëse një shtetanëtar do të kërkonteborxhe shtesë, do të hua-zonte vetëm në emër tëvetin. Duhet ta pranojmëse Pakti Fiskal ka nevojëpër disa modifikime për tësiguruar se ndëshkimetpër moszbatim janë au-tomatike, dhe për të nxiture jo dëmtuar kredibilitetin.Një Pakt Fiskal më i rrep-

të praktikisht do t'i elimi-nonte rreziqet e moszba-timit të zotimeve.

Kështu, eurobondetnuk do ta shkatërronin re-jtingun kreditor të Gjer-manisë. Përkundrazi, do tëkrahasoheshin në favor tëvetin me bondet e Shtetevetë Bashkuara, Mbretërisësë Bashkuar dhe Japon-isë. Që ta kemi të qartë,eurobondet nuk janë ilaçpër të gjitha sëmundjet.Shtytja që do të buronteprej eurobondeve mund tëmos jetë e mjaftueshmepër të siguruar rimëkëmb-je; stimuj shtesë fiskalëdhe/ose monetarë mundtë kërkoheshin. Po sikurtë kishim vetëm këtë prob-lem, do të ishte një luks imadh. Halli është se eu-robondet nuk do të mundtë eliminonin divergjencate konkurrencës. Shtetetindividuale ende do tëduhej të ndërmerrnin re-forma strukturore. BE-sëgjithashtu do t'i duhej njëunion bankar për ta bërëmarrjen e kredisë mekushte të barabarta përsecilin anëtar. (Pakoja eshpëtimit të Qipros e bërikëtë nevojë edhe më akute,sepse e bëri këtë fushëedhe më të pabarabartë.)

Por pranimi prej Gjerman-isë i eurobondeve do tatransformonte atmosferën,dhe do t'i lehtësonte refor-mat e nevojshme.

Fatkeqësisht, Gjerma-nia pa u lëkundur vazh-don t'i kundërshtojë eu-robondet. Qëkurkancelaria Angela Merkelpërdori veton ndaj kësajideje, ajo më nuk ështëmarrë në konsideratë.Publiku gjerman nuk e dise duke dhënë pajtiminpër eurobondet, do tëpakësohej rreziku dhe kos-toja, sesa të bëhet vetëmminimumi për ruajtjen eeuros. Gjermania gëzon tëdrejtën për t'i refuzuar eu-robondet. Por ajo nuk e katë drejtën t'i parandalojëvendet e zhytura thellë nëborxhe prej shmangies sëmjerimit, duke ia zgjaturdorën njëri-tjetrit dheduke nisur lëshimin e eu-robondeve. Është befasi qëlëshimi i eurobondeve prejnjë eurozone më pak gjer-mane, prapëseprapë do tëshkonte në favor të bllokutevropian kundrejt bondevetë SHBA-së, Britanisë dheJaponisë.

Arsyeja është ethjeshtë. Meqë i gjithëborxhi i akumuluar domi-nohet në euro, kjo ndikonqë dallimi të jetë i madhnëse një vend i vetëm do tëdilte prej bllokut. NëseGjermania do të dilte, eu-roja do të zhvlerësohej.Vendet huamarrëse do tarikthenin konkurrencën.

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim DulloviDrejtor: Arben Ratkoceri

Kryeredaktor: Besim Iljazi • Zëvendëskryeredaktor: Vedat Memedaliu • Ndihmëskryeredaktor: Evis Halili Redaktorë: Shkëlzen Halimi • Bekim Ajdini • Ilir Ivanovski • Redaktor teknik: Halil Berisha

E-mail: koha@koha.com.mk • Tel: 02 3179 - 904; Fax: 02 3118 - 060; Adresa: Bul. Goce Delçev nr.11, Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup

MARKETING: Bekim Shaqiri • marketing@koha.com.mk - Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222

E përditshme informativewww.koha.mk

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Num. i Tat. 4030008022772Shtyp: “Grafiçki centar” - Shkup

10KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Forum

Qemal SAKAJEVA

Çfarë sfide megalo-manësh e radikalëve ser-bë - jo nga Beogradi, porm'u në Pallatin e Qelqtëtë OKB, - jo në vitin 1999,por më 10 prill 2012! Ser-bia ishte tharmi, zhvil-luesja dhe organizuesja edebatit me temë "Roli idrejtësisë PenaleNdërkombëtare për Paj-tim", nëpërmjet të dër-guarit të vet Vuk Jeremiç,i zgjedhur president iAsamblesë sëPërgjithshme të Kombevetë Bashkuara. Vuk Jere-miç ftoi në debat presi-dentin Tomisllav Nikoliç,të cilit ia krijoi të gjitharrethanat e duhura, që tëthosh ku desh, çfarë deshe sa desh, kundërGjykatës Ndërkombëtaretë Drejtësisë në Hagë.Aleanca e Atlantikut të

Veriut - NATO, për sul-min ushtarak që ndër-mori kundër Jugosllavisë,dhe Tribunali i Hagës, përvendimet ndaj pavarësisësë Kosovës dhe krim-inelëve serbë të luftës, nëSerbi shihen si dy armiq.Prandaj, Vuk Jeremiç,ish-ministër i jashtëm iSerbisë gjatë presidencëssë Boris Tadiç, njëshëtitës me nam botërorkundër Kosovës dhe for-mulues deklaratash agre-sive kundër pavarësisë, ipëruruar vjeshtën eshkuar president i Asam-blesë së Përgjithshme tëKombeve të Bashkuara,s'duhet të ketë pasur qël-lim më të lartë, gjatëmandatit të tij njëvjeçar,se sa sfida që sapo undërmor, për t'i bërë

Gjykatës Ndërkombëtaretë Drejtësisë një gjyq tëhapur, dhe ku - m'u nëOKB! Duhet kujtuar,gjithashtu, që, pasi Jere-miç pati marrë votat emjaftueshme për të drej-tuar Asamblenë ePërgjithshme, dhe pakpara se të ulej në atë kar-rige, ndaj mundësisë sëshprehur për një nden-jëse për Kosovën në OKB,ai deklaroi si një radikalserb, dhe pa kurrfarë dro-je që, ajo mund të ndod-hte vetëm "duke kaluarmbi trupin tim". Ky poli-tikan serb, të cilit i kanëvënë në pah moshën e re,anglishten e mirë dhekrehjen me xhel, me kaqsa bëri për debatin e or-ganizuar në Pallatin eQelqtë, i ka siguruarvetës rrugë të hapur nëkarrierë në Beograd, paslargimit nga Nju Jorku.Vuk Jeremiç, president iAsamblesë sëPërgjithshme, i rezervoipresidentit serb TomisllavNikoliç një kohë për plotprej 45 minutash, përfjalimin e tij kundër Tri-bunalit të Hagës, dhe qël-lim i përbashkët ishte: e

para, Gjykatën Ndërkom-bëtare të Drejtësisë ta tre-gonin si mace të zezë tëdrejtësisë botërore; edyta, të denigronin çfarëka bërë Tribunali i Hagësdhe trashgiminë e tij; etreta, të vinin nëpikëpyetje vendimet qëGjykata Ndërkombëtare eDrejtësisë ka marrëkundër kriminelëve serbëdhe në mbështetje tëpavarësisë së Kosovës.

Ajo çfarë të habitështë paligjshmëria - siçu cilësua kjo veprimtari -e cila nuk ndodhi diku nëviset e Serbisë apo nërrethina të Beogradit, porm'u në zemër të selisë sëKombeve të Bashkuar.Për të, u tha se, ajo ishtenjë veprimtari e orga-nizuar në fshehtësi (si?!),pa transparencë (si?!), melistë të të ftuarve të padi-tur deri ditën e fundit(si?!), a thua se do të ishtenjë mbledhje e zakon-shme e qeverisë serbe nëBeograd?! Veprimtarë tëorganizatës "Nënat e Sre-brenicës" u shporrën ngasalla prej rojave të OKB-së, sepse mbanin njëtabelë- parrullë, e për ta

lënë të qetë debatin dhevet Tomisllav Nikoliç, tëfliste siç foli - s'ka më zi,madje, në dy seminaret epasdites, sulmi kundërGjykatës së Hagës qe deriedhe entuziast, ndërsazërin e viktimave e ngul-fatën me përjashtimskandaloz nga debati!

Pamja tjetër e debatit,në Asamblenë ePërgjithshme, qe bojkoti ishumë vendeve, që ngaSHBA e fuqishme, qëdeklaroi mospjesëmar-rjen, kurse Philip Reeker,zëvendësi i ndihmësit tësekretarit amerikan tëShtetit, fjalimin e presi-dentit serb TomisllavNikoliç e cilësoi "negativ, içekuilibruar dhe nxitës";dhe deri te Lihtenshtejni ivockël, përfaqësuesi i tëcilit pati kurajë të kri-tikonte Vukun me emër,duke thënë që, "Jeremiçpo shfrytëzon pozitën e tijpër të realizuar objektivatpolitike".

Me bojkotin në dësh-tim të debatit, ishtebashkuar edhe vet presi-denti i Gjykatës sëKrimeve të Luftës në Ish-Jugosllavi, Theodor

Meron, i cili qysh mëherët, deklaroi ngaBrookings Institution nëUashington se, Jeremiç eka thirrur debatin si "njëreagim ndaj disavendimeve gjyqësore tëGjykatës në Hagë" dhe se"me të vihet në pikëpyet-je respekti thelbësor përsundimin e ligjit".

Por, vështirë të beso-het që, spektakli politiko-diplomatik serb, i zhvil-luar në të njëjtën ditë, qënga Nju Jorku deri nëMoskë, ishte një rastësipërkimesh kohore. Njëditë më parë, kryeministriserb Ivica Daçiç, i patibërë sfidë të drejtpërdrejtBrukselit, duke mospranuar të nënshkruantemarrëveshjen meKosovën, për zgjidhjen eçështjes së veriut tëMitrovicës dhe, një ditëmë pas, ose po atë ditë qënë OKB nisi debati meqitje kundër Tribunalit tëHagës, Daçiç shkoi nëMoskë, ku kreu takimeme presidentin VladimirPutin, kryeministrinDmitri Medvedev, dhemori me vete mbështet-jen se, Rusia e di sa i

Zgjedhja e GjermanisëKriza e euros tashmë e katransformuar BashkiminEvropian prej një asociacionivullnetar të shteteve tëbarabarta në një marrëdhëniekreditor-huamarrës, së cilësmarrëdhënie nuk mund t'ishmangen lehtë

I dërguari i radikalëve në Pallatin e QelqtëJanë të njëjtët personazhe -atëherë me tjetërpresident, Millosheviç qënuk nënshkroi në Rambuje,këtë herë me Nikoliç, qënuk nënshkroi në Bruksel

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve. Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013| 11ForumBorxhi i tyre do të shlyhejnë afate reale, dhe nëse dotë lëshoheshin eurobon-det, do të zhdukej kërcën-imi i moszbatimit të zo-timeve. Borxhi i tyremenjëherë do të bëhej iqëndrueshëm. Në tënjëjtën kohë, shumica ebarrës së obligimeve do t'ubinte vendeve që do ta lin-in euron. Eksportet e tyredo të ishte më pakkonkurruese, dhe do tëllogaritnin në konkur-rencën e ashpër që euro-zona ka krijuar në tregjet etyre të brendshme. Do tëhumbnin edhe për shkaktë zotimeve të tyre të pa-matura, sikur do të humb-nin shumë prej inves-timeve të dominuara nëeuro. Përkundrazi, nëseItalia do ta linte euro-zonën, barra e borxhit tësaj e dominuar në euro,do të bëhej e paqën-drueshme dhe do të duhejristrukturuar, duke e zhy-tur në kaos sistemin fi-nanciar global. Pra, nësedikush duhet të dalë, ajoduhet të jetë Gjermania, ejo Italia.

Është rast fort i mirëpër Gjermaninë të vendosënëse dëshiron t'i pranojëeurobondet ose ta lërë eu-rozonën, por është edhemë pak e kristalizuar secila prej dy alternativavedo të ishte më e mirë përvendin. Vetëm elektoratigjerman është i thirrur përta vendosur. Nëse sot do tëmbahej një referendum në

Gjermani, mbështetësit edaljes nga eurozona do tëfitonin. Por një fushatë mëintensive do të mund tandërronte mendjen enjerëzve. Do ta mësonin sekostoja e Gjermanisë përautorizimin e eurobondevesë tepërmi është ekzag-jeruar, dhe do të nënvlerë-sohej kostoja e daljes prejeurozonës. Problemi ështëse Gjermania nuk ështëdetyruar të zgjedhë. Ajomund të bëjë shumë mëshumë sesa minimumi përtë ruajtur euron. S'domend se kjo është zgjedh-ja e preferuar e Merkelit,së paku derisa të kryhenzgjedhjet e ardhshme.

Evropa përfundimishtdo ta kishte më të lehtënëse Gjermania do tëbënte një zgjedhje për-fundimtare ndërmjet eu-robondeve dhe një daljejeprej eurozonës, pavarë-sisht rezultatit; në tëvërtetë, edhe Gjermania dota kishte më mirë. Gjend-ja është shkatërruese dhenë planin afatgjatë, de-tyrimisht do të bëhet epaqëndrueshme. Një dez-integrim i çrregullt që do tërezultonte me akuza ekundërakuza dhe pre-tendimet e padefniuara,do ta sillnin Evropën nëderexhe më të keqe sesaqë ishte kur ajo iu përvoleksperimentit të gux-imshëm të bashkimit. S'kafije dyshimi se kjo nukështë në interes të Gjer-manisë. (koha.net)

rëndësishëm është "prob-lemi i Kosovës përvëllezërit serbë" si dhe500 milionë dollarë nëndihmë të ekonomisëserbe në vështirësi.Megalomaninë e pashoqepolitike në dy ditë, epërmbylli kryeministriDaçiç, pas kthimit ngaMoska, duke thënë përkundërshtimin e mar-rëveshjes dhe ndërpre-rjen e bisedimeve që,"Ashtu siç qëndron situa-ta tani - jo, sepse nukkemi ardhur deri te mo-menti kur duhet të vazh-dojmë bisedimet". Sfida eradikalëve serbë nukështë e panjohur - ajoveçse sa është përsëritur.Janë të njëjtët person-azhe - atëherë me tjetërpresident, Millosheviç qënuk nënshkroi në Ram-buje, këtë herë meNikoliç, që nuk nënshkroinë Bruksel. Radikalët e

sotëm në pushtet, gjithëkëto sfida i bëjnë duke utrimëruar me tre faktorëjo ushtarakë: mbështet-jen e qeverive që Kosovënnuk e kanë njohur ende,bindjen se Perëndimitnuk i bën më zemra tëndërmarrë një ndëshkimtë përsëritur ndaj Serbisëme proceset integruesedhe, në heshtje ata men-dojnë që kanë të bëjnë menjë SHBA të dobësuar,madje fërkojnë duart eluten që kjo të ndodhë.Njerëzit mbetën disi pamend, kur mësuan që,serbi Vuk Jeremiç, dukeqenë në krye të Asam-blesë së Përgjithshme, ar-riti të organizojë si në ile-galitet debatin në OKB,por ata nuk habiten përKosovën, le më për veriune Mitrovicës, pse atje Ser-bia bën shumëçka e nukndalohet ende, qysh prej14 vjetësh.

Dush GASHI

Këtë porosi ua dërgonteudhëheqësve të SerbisëJelko Kacin, raportues iParlamentit Evropian përSerbinë, duke menduarmë shumë në aspektin engushtë, teknik-gjuhësor,derisa, në të vërtetë, këtoditë është vështirë të kup-tohet politika aktuale serbenë konfuzionin e saj edhenë përmbajtjen e saj. De-risa para pak kohe kryem-inistri Daçiq thoshte se"dhjetë vjet na kanë gënjy-er se Kosova është Serbi",tash, kryetari serb, Nikoliq,duke paraqitur "gatish-mërinë" e tij e të vendit tëtij për t'u pajtuar jo vetëmmë fqinjët, me të cilët dikurkanë jetuar në një shtet,por edhe me ata me të cilëtedhe sot jetojnë në njështet, ndër këta të fundit epërmend - "Kosovën eMetohinë"! Dhe këtë ethotë nga foltorja e organi-zatës botërore, të rezervuarnga bashkëkombasi i tij,"kryetari i botës" - siç equajnë me ironi në vendine tij kryesuesin aktual tëAsamblesë së Përgjithshmetë OKB-së - Vuk Jeremiq!

Edhe debati, i orga-nizuar kinse për të identi-fikuar pengesën kryesorepër pajtimin e ballkanasve- e cila, sipas serbëve,s'është kush tjetër por

gjykatës ndërkombëtare tëHagës, e cila e paskavonuar këtë proces, - në tëvërtet ishte tendencë per-fide për të rehabilituar tëkaluarën e Serbisë. Sipaskryetarit Nikoliq, madje"nga pikëpamja shkencoree etike", proceset e Hagëspo mund t'u vëkan "në njërrafsh me proceset të cilati ka udhëhequrinkuizicioni, si dhe me pro-ceset parisiene emoskovite"?!! Dhe, i tërë kykomplot ndërkombëtarështë drejtuar ndaj ser-bëve, veprimet ndaj tëcilëve "janë të motivuarame dënim e hakmarrjeje", ehakmarrja, sipas kryetaritNikoliq, "sidomos në tëdrejtën bashkëkohore,kurrë nuk mund të ar-syetohet si e drejtë dhe epaanshme"!

"Aktgjykimet e Tri-bunalit shkaktojnë

frustrim e depresion tekserbët, kurse tek kroatët eboshnjakët nxisin ekzaltime triumfalizëm", thaNikoliq, në misionin e tij tërivlerësimit të historisë e tëpajtimtarit.

Të ngopura qëmoti mekëtë lloj "shkence", debatinnë OKB e bojkotuan shtetesi ShB-ja, Kandaja e Jor-dania, ndërsa Nikoliq morinjë vlerësim të merituaredhe në vendin e tij:

"Ligjërimi i kryetaritNikoliq i takon kohës e cilaështë prapa nesh. Ai, përfat të keq, përfundimisht edëshmoi se është pengesëe dialogut në territorin eish-Jugosllavisë. Ishte emundimshme të dëgjoshligjëratën e tij. Supozoj semë e mundimshme kaqenë për viktimat. Ajoështë përzierje e gjysmë tëvërtetave dhe e propa-gandës", tha SandraOrloviq, drejtoreshë e Fon-dit për të Drejtën Human-itare, e sigurt se kjo vetëmsa "do t'i shkaktojë dëmshoqërisë serbe" dhe do t'ipengojë përpjekjet e tëtjerëve në Serbi "për daljenga margjinalizimi".

Por, cinizmi i politikëssë udhëheqësve serbë nukpërfundon këtu. Po e shijo-

jmë përditë me qasjen etyre ndaj Kosovës. Në tënjëjtën kohë duan edhe tënisin bisedimet për anë-tarësim në BashkiminEvropian, por edhe të mosheqin dorë nga Kosova,ndërsa brenda saj kërkojnënjë autonomi për serbët ve-riorë. Se nuk e kanë farehallin e tyre, shihet qartë,derisa - siç e tha edheKacin, për raportet Serbi-Kosovë konsultohen madjeedhe me kryetarin e Re-publika Sërpskas, por joedhe me serbët në jug tëIbrit, - por vetëm duan takenë Kosovën temë , sikurpolitika e tyre s'bën pa të.Me gjasë, edhe kësaj po ivjen fundi. Sugjerimi i par-lamentarëve gjermanë qëtë mos fokusohen në datëne nisjes së bisedimeve, port'i përmbushin kriteret,dhe të atyre francezë që "tëmësohen të bashkëjetojnëme Kosovën" si dhe ftesa ediplomatit amerikan, PhilipReeker, drejtuar Beograditqë të pranojë propozimin eBrukselit, janë shenja tëmira se për këtë herë s'dotë ketë lëshim pe dhe seserbëve s'do t'u lejohet qënë pafundësi ta mbajnëpeng Kosovën. (zëri)

Miftar ZIBERI

Kam bindjen e thellëse të gjithë ata që arsyeto-jnë dhe i gëzohen krimit,edhe vet janë kriminel,pasi sipas këtij konstati-mi del se gati të gjithëmaqedonasit bashkë meqeverinë e tyre janë krim-inel. Ata një gjë të këtillëe vërtetuan me pjesëmar-rjen e tyre në pritjen"madhështore" që i bënëkriminelit të luftës së

dënuar me 12 vite burgnga Gjyqi i Hagës, JohanTarçullovskit. Kjo qeveridhe ky popull maqedonasnë vend që t`i dënojëkrimet e Tarçullovskitdhe qeverisë së atëher-shme, ata i himnizuanveprimet kriminele tëtyre, duke shfaq kështunjë dyftyrësi dhe djath-tizëm fashizoid tëmaskuar pas parullaveproperendimore. Pritja qëiu bë Tarçullovskit merastin e kthimit të tij ngaburgu i Gjermanisë (aiishte në burg në një ko-hëzgjatje prej 8 vjetësh,pasi kishte vrarë 10 qyte-tarë të fshatit Luboten)nga populli maqedonasdhe qeveria e tij nuk tre-gon gjë tjetër veçse njëurrejtje ndëretnike, njëkulturë të tërë me plotdhunë dhe egërsi, një de-hje dhe ekzaltim pas sëcilit qëndronte një përp-

jekje për t`i paraqiturveprimet kriminele si njëthesar të kulturës hero-ike. Kjo Qeveri maqe-donase në vend që të ketënjë rëndim për krimin ebërë në Luboten, ajo njol-loset edhe më tepër kurpër turp të saj më 11mars të këtij viti i organi-zon një pritje madhësh-tore kriminelit të luftësTarçullovski, duke ubashkua shpirtërisht metë dhe duke lënduar thel-lë ndjenjat e shqiptarëve.Andaj unë lirshëm pokonstatoj se: në vend qëtë qortohet Tarçullovskipër krimet e bëra, atij ngaana e qeverisë i falet kri-mi i bërë bile bile edhelavdërohet dhe në këtëkuptim kisha thëne se aiqë e fal krimin ështëpjesëmarrës i tij. Ky tri-umfalizëm perverz që udemonstrua në Shkup mepritjen që iu bë Johanit,

me të madhe degradoi vetmaqedonasit pasi të an-ketuarit me këtë rast sh-preheshin në këtëmënyrë: "Johani ështëhero i ynë, hero i kohësmoderne, Johani ështëkrenaria e jonë, ai ështëmbrojtës i shtetit tonë, aiështë patriot i cili rrallëlind". Pikërisht këtodeklarata mua më irito-jnë pa masë, pasi kjo qev-eri dhe këta qytetarëmaqedonas nuk janë farekoshient se edhe ata 10persona të vrarë nga Jo-hani janë nga fshatiLuboten i Shkupit dhe sitë tillë janë dhe qytetarëtë Maqedonisë. Sa keq, saturp, perverzitet i paparë.Këtu në Maqedoni vlenplotësisht e thëna e D.J.Juvenalis: Për arsye sekanë bërë krime njërimeritoi dënim me vdekje,ndërsa tjetri meritoi deko-ratën - Johani.

Të mjerë janë ata që i gëzohen krimit

Kjo qeveri dhe këta qytetarë maqedonas nuk janë fare koshient se edhe ata 10persona të vrarë nga Johani janë nga fshati Luboten i Shkupit dhe si të tillë janë dheqytetarë të Maqedonisë

Cinizëm i pafund i politikës serbe

"Derisa Beogradi nuk do takuptojë se janë të nevojshmeporosi të qarta, të cilat kanëtë njëjtin kuptim në të gjithagjuhët zyrtare të BE-së, pokaq gjatë do të ketë vështirësinë linjën Beograd-Bruksel."

12KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Rajon

Uroj Kryeministrit Thaçi dhe Daçiç guxim dhe mençuri në takimin enesërm në kuadër të dialogut në Bruksel

Dialogu ndërmjet Ser-bisë e Kosovës do të vazh-dojë të mërkurën në Bruk-sel, shkruan një shkrimekskluziv gazeta "Blic" eBeogradit e cila u refero-het burimeve diplomatike,pasi që të tri palët për këtëjanë marrë vesh të hënën.Ky burim diplomatik i kathënë gazetës se forma-cionet e delegacioneve do tëdihen më vonë edhe pseështë e sigurt se në krye tëatij serb do të jetë vetkryeministri Ivica Daçiqpor nuk është e sigurt nësedo t'i bashkohet edhe nën-kryeministri i parë Vuçiq.Se delegacioni i Kosovësdhe ai i Serbisë takohensërish nesër në Bruksel eka konfirmuar edhe VloraÇitaku, Ministre për inte-grime evropiane në Qever-inë e Kosovës. Çitaku nërrjetin social Twitter, kathënë se shpreson se kjo

mundësi nuk do të hum-bet. "Na duhet normalizimidhe reformat", ka thënëministrja për integrimeevropiane. Lajmin e kakonfirmuar për RadioKosovën këshilltari ikryeministrit të Kosovës,Bekim Çollaku, i cili tha sekryeministri Thaçi udhë-ton për në Bruksel. Am-basadorja e SHBA-së nëKosovë, Tracy Ann Jacob-son, gjithashtu përmesrrjetit të saj social Twitteriu ka uruar dy kryeminis-trave, Hashim Thaçi dheIvica Daçiç guxim dhemençuri në takimin e tëmërkurës në Bruksel."Uroj Kryeministrit Thaçi

dhe Daçiç guxim dhemençuri në takimin enesërm në kuadër të dia-logut në Bruksel", kashkruar Jacobson

Edhe në Qeverinë eSerbisë është konfirmuarse të mërkurën në Brukseldo të mbahet rundi i ri i di-alogut ndërmjet Beogradite Prishtinës, raporton ag-jencia Beta. Tash për tashështë e sigurt se në takimdo të jetë kryeministri iSerbisë, Ivica Daçiq, ndër-sa është e paqartë pjesë-marrja e nënkryetarit tëqeverisë, AleksandarVuçiq.

Ndërkaq, burimi igazetës beogradase "Blic"

ka deklaruar se delegacioniserb do të vjen në Brukselme propozime konkrete.Sikurse mëson gazeta ngaqeveria e Serbisë, kushti ipalës serbe është që ngamarrëveshja e fundit (tëcilën e ka refuzuar palaserbe) të hiqet pjesa sipastë cilës Mitrovica jugore dot'i bashkohej veriut tëKosovës dhe janë realeshanset që kjo të arrihet.Sepse, sikurse mësohet,edhe në Uashington edhenë Berlin janë të gatshëmtë ushtrojnë trysni mbi Pr-ishtinën lidhur me këtë.(Në Berlin po qëndron min-istri jashtëm i Kosovës dhezëvendësministrja ejashtme e Serbisë e cila katakim me këshilltarin ezonjës Merkel). GjithashtuSerbia do të mbetet në qën-drimin që një gjykatë e

apelit duhet të jetë patjetërnë Mitrovicën veriore, do tëinsistojë në policinë dhe qëështë më e rëndësishme,do të kërkojë kategorikishtqë Forcat e Sigurisë tëKosovës (FSK) nukmunden të jenë në veri tëKosovës. Sipas gazetësështë e sigurt se mar-rëveshja duhet të arrihetderi të dielën duke qenë sepërfaqësuesja e lartë e BE,Ketrin Eshton, më 22 prillduhet ta paraqes shefevetë diplomacive të BE ra-portin mbi dialogun.

Të themi se pengesëkryesore për arritjen emarrëveshjes së ofruar ngaBrukseli ka qenë presiden-ti serb Tomisllav Nikoliq icili u është kërcënuarDaçiqit dhe Vuçiqit se nësee pranojnë atë dokumentdo t'i shpallë fajtor për

"shitjen e Kosovës". Mirëpopas shumë aktivitetevediplomatike gjatë javës sëshkuar, duket se Nikoliq eka zbutur retorikën dhe djenë bisedë me kryetarinParlamentit të Turqisë kadeklaruar se Serbia në di-alog me Prishtinën katreguar gatishmëri të qartëpër hap esencial përparadhe kompromis historik tëdy palëve, ama për këtë ak-tualisht nuk pati vesh tekpjesëmarrësit tjerë në dia-log. Ai ka shtuar se vetëmme vazhdimin e negoci-atave ndërmjet Serbisëdhe, siç shprehet, institu-cioneve të përkohshme nëPrishtinë mund të arrihetzgjidhja që do të ishte epranueshme për të dypalët. Raportuesi i Parla-mentit Evropian përSerbinë Jelko Kacin kadeklaruar se ende kamundësi që Beogradi e Pr-ishtina të merren vesh përkompetencat e komunaveserbe në veri të Kosovës."Kjo marrëveshje do tëishte hap vendimtar drejtnormalizimit të marrëd-hënieve të Beogradit e Pr-ishtinës dhe kjo është in-teresin më të mirë të tëgjithë qytetarëve dhe tëzhvillimit ekonomit të Ser-bisë e Kosovës dhe i tëgjithë rajonit", ka thënë ai.

Shefja e diplomacisëEvropiane, Ketrin Eshtonka vizituar Tiranën, nëkuadër të turit të saj nëBallkanin Perëndimor. Es-hton gjatë një konferencepër shtyp bëri të ditur kon-kluzionet e takimeve qëkreu me presidentin Nis-hani, kryeministrinBerisha dhe kreun e opoz-itës Rama. Në përfundimtë takimeve, baroneshaEshton përcolli mesazhin eBrukselit për Shqipërinë,në këto prag zgjedhjeshparlamentare. Baroneshatheksoi se BE po ndjek mevëmendje çdo zhvillim nëpërgatitjen e procesit zg-jedhor, ndërsa garantoi sendërkombëtarët do moni-torojnë procesin zgjedhor."Jam vërtet e lumtur qëgjendem në Tiranë përkëtë vizitë, sapo jamtakuar me president Bu-jar Nishani, kryeministri

Sali Berisha dhe kreun eopozitës, Edi Rama, me tëcilët pata diskutime tërëndësishme. Vizita ime nëShqipëri ndodh një ditëpas diskutimeve të nxehtanë parlament për përgatit-jen e zgjedhjeve, ju kemindjekur me vëmendje dhesot unë e kam bërë pozitëntime të qartë në të gjithapalët. Për BE është e njërëndësie thelbësore që zg-jedhjet parlamentare tëkëtij viti të jenë në për-puthje me standardetevropiane dhe ndërkom-bëtare. Ky do jetë test përintegrimin e mëtejshëm nëBE. Dje ne shprehëm pub-likisht shqetësimin tonëpër pasojat e votimit nëParlament për procesin zg-jedhor, është detyrë e in-stitucioneve që të krijohetbesim në këtë proces,duhet të ketë besim nëkëtë proces. BE është eangazhuar për të moni-toruar dhe mbështetur njëproces të lirë e të nder-shëm, me standarde

evropiane dhe ndërkom-bëtare", tha ajo. Më pasKatrin Eshton vlerësoi seprogresi është në duart eshqiptarëve, por çelësi përarritjen e progresit ështëvetë kompromisi. Eshtonuroi që shqiptarët të puno-jnë për perspektivënevropiane pasi mbështetjanga Brukseli nuk mungon."Në përgjithësi gjatë vitevetë shkuara, Shqipëria kabërë progres të dukshëm.Shqipëria është sot njëvend anëtar i Kombeve tëBashkuara, i Organizatëspër Siguri në Evropë si dheNATO-s. Poashtu BE ështëvërtet e përkushtuar dheshumë e përkushtuar nëperspektivën evropiane tëShqipërisë dhe BE dëshi-ron që Shqipëria të ecëpërpara në progres. Porprogresi në rrugën drejtBE është në duart tuaja",tha ajo. Eshton më tejtheksoi se elementet kyçepër progres është gjetja ekompromiseve.

"Ne kemi nevojë të

shohim historik të qën-drueshëm veçanërisht nëçështjet që kanë të bëjnëme luftën ndaj korrup-sionit e krimin e orga-nizuar, si është thënë nëkonkluzionet e KE në dhje-tor. Komisionieri Fyle përtë cilin kam respekt ështëtërësisht i angazhuar përt'ju ndihmuar dhe po ash-tu ka mbështetjen e plotënga ana ime", tha ajo.

PD rimerr shumicën nëKQZ me ish-deputetët e PS

Pas 12 orësh debat në Kuvend, maxhoranca liroi ngadetyra anëtarin e KQZ-së, Ilirian Muho dhe emëroi Kle-ment Zgurin. Por, ashtu siç pritej, tre deputetët social-istë, tashmë të pavarur në Kuvend, Kastriot Islami,Asllan Dogjani dhe Gjovalin Kadeli, bashkuan votat meqeverinë duke bërë maxhorancën e duhur për miratim.Edhe deputeti i pavarur Dritan Prifti dha votën e tij pro,siç dhe kishte deklaruar më parë. Sapo kryetarja e Ku-vendit hapi votimin dhe kërkoi prezencën e deputetëvenë Kuvend, opozita braktisi votimin, duke u pozicionuarpara kolegëve të tyre tashmë të pavarur. Ata u përpo-qën që të bllokonin pjesëmarrjen e tyre në votim. Ky kaqenë vendim i Grupit Parlamentar socialist i konfirmuardhe dje në mëngjes para nisjes së seancës gjatë njëmbledhjeje të deputetëve. Gazmir Bizhga, Sajmir Tahiri,Ilir Bejtja, por dhe Fatmir Toçi, Agim Leka e Taulant Bal-la u kanë kërkuar me forcë ish-deputetëve të PS që tëlargoheshin nga salla. Më imunitarë nga ky presion i de-putetëve ishin deputeti i Lezhës, Kadeli dhe ai i KukësitDogjani, të cilët askush nuk guxoi që t'u afrohej për t'ikërcënuar. Ndërsa më të papërmbajtur kolegët social-istë ishin me Kastriot Islamin, ndaj të cilit u deshndërhyrja e Gardës për të shuar konfliktin. Deputetët so-cialistë janë larguar në fund nga salla, ndërsa kolegët etyre vazhduan votimin. "Kjo është PS e dhunës. Zoti Dog-jani, faleminderit që s'pyt fare nga presioni që iu bë dhekëtu tregohen burrat nga ata që janë intrigantë, ashtusiç di me ba vetëm ai, i pabesë, hileqar, kërkon të godasëdhe ikën", tha pas votimit Topalli. Por, kryetarja e Ku-vendit kërkoi pas seancës mbledhjen e Byrosë Parla-mentare dhe marrjen e masave ndaj deputetëve që kër-cënuan. "Në unanimitet, Byroja e Kuvendit, mbështeturnë nenin 65, pika 2 të Rregullores vendosi ndalimin përtë marrë pjesë në punimet e Kuvendit në seancës plenaredhe në komisione të deputetëve Gazmir Bizhga, NdrecDeda dhe Arben Çuko për 21 ditë, dhe për deputetinSajmir Tahiri 14 ditë", thuhet në njoftimin e Kuvendit.Pas votimit, Kryeministri Berisha vlerësoi votën e tre de-putetëve socialistë. "Unë do t'ju jem mirënjohës këtyre treburrave, që me shkallën më të lartë vendosën që tërivendosin maxhorancën në këtë vend, sepse maxhoran-ca nuk ishte. Morën një vendim burrëror dhe tëpërgjegjshëm. Por, kolegët e tyre i kërcënuan ata nëmënyrë të papërgjegjshme. Unë ju garantoj ju se PDështë dhe mbetet për një bashkëpunim afatgjatë meju", tha Berisha pas votimit.

Sot në Bruksel takohen delegacionet e Kosovës dhe Serbisë

Thaçi e Daçiq i kthehen dialogutFillimisht lajmin për takimin eka liferuar gazeta "Blic",kurse më vonë gjatë ditës sëmartë takim është konfirmuaredhe nga Qeveria e Kosovës.Diplomatët në Bruksel thonëse ende ka mundësi që dyjapalët të merren vesh

Komisioni Evropian është i vendosur ta shtyjë publikimin erekomandimeve për gatishmërinë e Serbisë për fillimin ebisedimeve për pranim në Bashkimin Evropian, që pritej tëpublikohej të martën, për të lejuar që Serbia dhe Kosova tëkenë më tepër kohë për vazhdimin e bisedimeve, raportonagjencia Reuters nga Brukseli, duke u mbështetur nëdiplomatë. Një diplomat i Bashkimit Evropian ka thënë seraporti i shumëpritur për perspektivën e Serbisë do tështyhet për pak ditë.

KE SHTYNË RAPORTIN PËR SERBINË?

Baronesha Eshton takon kreun e shtetit Shqiptar

Kujdes zgjedhjet, test për integrimin Në përfundim të takimeve,baronesha Eshton përcollimesazhin e Brukselit përShqipërinë, në këto pragzgjedhjesh parlamentare.Baronesha theksoi se BE pondjek me vëmendje çdozhvillim në përgatitjen eprocesit zgjedhor, ndërsagarantoi se ndërkombëtarëtdo monitorojnë procesinzgjedhor

"Më lejoni të them dhe pakfjalë për rolin e Shqipërisënë rajon, rol që evlerësojmë. Natyrisht që tëruhet ky rol konstruktivduhet të shmangetdiskursioni nacionalist.Lipset që Shqipëria tëvazhdojë rolin e vettradicional konstruktiv nërajon, për stabilizim tërajonit dhe që ky rajon tëecë përpara. Unë kambesim dhe besoj seShqipëria i ka kapacitete qëShqipëria të ecë përpara. Prandaj mesazhi im për jusot është një mesazhmbështetjeje, por edhemesazh pritshmërie të lartëdhe si një vend kandidatpër në BE duhet tëndërmarrë këto sfida dheBE është me ju për t'jundihmuar", tha ajo.

ESHTON: SHMANGNIRETORIKAT NACIONALISTE

KohaE MËRKURË

17 PRILL|2013|

Ne ende nuk e dimë se kush e ka bërë këtë ose përse, andaj njerëzit nuk duhet të bëjnë konstatimepara se t'i kemi të gjitha faktet. Por, ne do të merremi me këtë, do ta gjejmë se kush e ka bërë dhe psee ka bërë. Të gjithë individët përgjegjës, të gjitha grupet përgjegjëse do të ndjejnë peshën e drejtësisë 13Globi

Presidenti i Shteteve tëBashkuara, Barak Obama,është zotuar se përgjegjësit ekrimit do të sillen para drejtë-sisë. "Ne ende nuk e dimë sekush e ka bërë këtë ose përse,andaj njerëzit nuk duhet tëbëjnë konstatime para se t'ikemi të gjitha faktet. Por, ne dotë merremi me këtë, do ta gje-jmë se kush e ka bërë dhe psee ka bërë. Të gjithë individëtpërgjegjës, të gjitha grupetpërgjegjëse do të ndjejnë peshëne drejtësisë", ka thënë presiden-ti Obama, duke u bërë thirrjeqytetarëve të Bostonit "që tëqëndrojnë të bashkuar dhe tëkujdesen për njëri-tjetrin". Sh-përthimet kanë qenë të njëpas-njëshme dhe kanë ndodhurrreth dy orë pasi fituesit kanëarritur në cak, përkatësishtrreth orës 14:50, sipas kohëslokale.

Një shpërthim i tretë ështëraportuar në bibliotekën presi-denciale John F. Kennedy, disakilometra larg maratonës, pornuk është e qartë nëse ai kalidhje me dy të parët. Sh-përthimet kanë shkatërruar at-mosferën e njërës prej ngjarjevemë të mëdha sportive në Shtetete Bashkuara, duke shkaktuarpanik dhe konfuzion. Shërbimete emergjencës janë shfaqur në

vendin e ngjarjes, i cili shpejtështë rrethuar nga forca tëshumta të policisë.

"Isha duke ecur në rrugënBoylston dhe kemi dëgjuar dyshpërthime të mëdha. Kammenduar se kanë qenë diçkapër Ditën e Patriotit… por kurkemi kthyer te këndi, kemi parënjerëzit që vrapojnë majtas dhedjathtas… Së paku dhjetë auto-ambulanca kanë arritur men-jëherë dhe ato kanë mbyllur tëgjitha rrugët", rrëfen atë që kaparë një qytetare me emrin Jes-sica. "Kam mbuluar shumëgjëra dhe kjo është ndoshta gjë-ja më e keqe që kam parë", kathënë në anën tjetër David Abel,reporter pranë "The Boston

Globe". Administrata Federalee Aviacionit ka krijuar zonë tëndalim-fluturimit mbi vendin engjarjes. Komisionari i policisënë Boston, Edward Davis, kathënë se po punohet në stabiliz-imin e situatës, ndërsa ngaqytetarët ka kërkuar që të jenëtë kujdesshëm. "U rekomando-jmë njerëzve që të qëndrojnë nështëpi; nëse janë në hoteletpranë zonës, të kthehen nëdhomat e tyre, të mos shkojnëkudo dhe të mos mblidhen nëturma të mëdha. Duam të sig-urohemi se kemi stabilizuarplotësisht situatën", ka thënëDavis.

Forcimi i sigurisë është bërëedhe përreth vendeve kyçe nëNju Jork dhe Uashington. Deritani nuk dihet se kush qëndronpas këtyre sulmeve, por në me-dia u përmenden organizata tëndryshme terroriste, ndër tëcilat edhe Al Kaida. Mediatbëjnë të ditura se ky është sul-mi më i rëndë në SHBA që nga11 shtatori, ku në këtë vendjanë ndryshuar dukshëmmasat e sigurisë. Në SHBA kandryshuar komunikimi messhërbimeve të ndryshme të sig-urisë. Shërbimet janë të ndër-lidhura më mirë mes vete sesanë shtatorin e vitit 2001.

Megjithatë as këto masa nukishin të mjaftueshme për të evi-tuar këtë sulm në Boston.

Maratona e Bostonit ështënjëra nga gjashtë maratonat mëtë mëdha në botë. Rreth gjysmae 27,000 atletëve të regjistruarkanë pasur të përfunduar garënnë kohën e shpërthimit.

Organizatorët e maratonësnë Londër, e cila është plani-fikuar për këtë javë, kanë thënëse janë "të tronditur dhe tëpikëlluar" me lajmet ngaBostoni.

Në Irak 42 tëvdekur nga

shpërthimetNjë seri shpërthimesh të bom-

bave kanë ndodhur në Irak, gjatësë hënës, duke vrarë të paktën 42persona dhe duke plagosur mbi257 të tjerë, sipas njoftimit të poli-cisë. Sulmet ndodhën në të paktën6 provinca: Baghdad, Anbar, Babel,Kirkuk, Salaheddin Diyala dheNasriya, kanë konfirmuar zyrtarëtë policisë për CNN. Dy prej bom-bave kanë shpërthyer në një pikëkontrolli, pranë aeroportitndërkombëtar të Baghdad-it. Shu-mica e sulmeve në kryeqytet kanëndodhur në zona me popullsi shi-ite, thanë të njëjtat burime përCNN. Al-Qaeda në Irak, e cila për-bëhet kryesisht nga ekstremistësunitë, ka marrë përsipërpërgjegjësitë për shumë sulme gjatëmuajve të fundit. Ndërkohë, sul-met në provincat e tjera kanëprekur pikat e kontrolleve të sig-urisë, sërish nëpër zona shiite, poredhe zyra të politikanëve. Zgjed-hjet provinciale pritet të zhvillohenbrenda 5 ditëve, por sulmet e vazh-dueshme kanë shqetësuar poli-tikanët, të cilët paralajmërojnë sedhuna mund të ndikojë në rezul-tatin e tyre, nëse irakianët do t'ifrikësohen atyre dhe nuk do tëdalin për të votuar në qendrat evotimit, por do të zgjedhin qën-drimin në shtëpi.

Për çdo vit në BashkiminEvropian disa mijëra njerëzshndërrohen në viktima tëtrafikimit të qenieve njerëzore,por shumica e vendeve anëtaretë BE'së ende nuk po i zbatuanligjet e reja më të ashpra, për tëcilat u pajtua BE'ja, me qëllimtë zgjidhjes së këtij problemi,njoftoi Komisioni Europian.Ligjet e reja, që u miratuan nëvitin 2011, parashikojnë dën-ime më të ashpra për kryesit ekëtyre veprave, lehtësojnë nd-jekjen e tyre gjyqësore edhe

përtej kufijve të një vendi anë-tar të Unionit, dhe sigurojnënjë mbrojtje më të mirë të vik-timave të trafikimit. Këto ligjederi më tani kanë filluar të ap-likohen vetëm në 6 nga 27vendet anëtare të BE'së, sqaronKomisioni. Viktima të trafikim-it kryesisht janë femrat, të cilatzakonisht detyrohen të punojnësi 'skllave seksi', por edhe punëtjera të rënda dhe aktivitetekriminal. Disave, madje, u janëmarrë edhe organet. Sipas in-formacioneve që Komisioni Eu-

ropian i publikoi të hënën, ngaviti 2008 deri në vitin 2010numri i viktimave të identi-fikuara të trafikimit është rrit-ur për 18 përqind, respektivishtky numër ka shkuar në afro10,000 - ndonëse kjo shifër sig-urisht që paraqet vetëm njëpjesë të numrit të përgjithshëmtë viktimave. "Nga ajo që dimëdel se, kjo sigurisht ështëvetëm maja e akullnajës", thek-soi Cecilia Malmstrom, komi-sionere e BE për Punët eBrendshme. "Jam shumë e

zhgënjyer me faktin që,përkundër këtyre trendeveshqetësuese, vetëm disa vendekanë nisur aplikimin e ligjevekundër trafikimit të qenievenjerëzore, andaj iu bëjë thirrjeatyre që ende s'e kanë bërë këtëgjë, që t'iu përmbahet de-tyrimeve që kanë", shtoi ajo.

Tërmeti i fuqishëmdridhi Iranin

Vëzhgimi Gjeologjik i Shtetevetë Bashkuara ka raportuar përnjë tërmet në pjesën juglindore tëIranit, afër kufirit me Pakistanin,me intensitet prej 7.8 shkallësh.Nga ana tjetër, Qendra Siz-mologjike e Iranit tha se inten-siteti ishte 7.5 shkallë. Raportohetse epiqendra e tërmetit ishte 86kilometra në juglindje të qytetitiranian, Khash. Tërmeti është het-uar edhe në rajon, ndërsa ka ra-porte se janë dridhur ndërtesatprej Dubait e deri në Nju Delhi.

Kina sugjeron që Shtetet eBashkuara të Amerikës pongritin tensionet përmes alean-cave rajonale në Paqësorin-Azi-atik dhe po zhvillojnë armë tëreja për të mbajtur "superior-itetin strategjik".Kina përballetme "sfida e kërcënime të shumë-fisha dhe të komplikuara" nëprag të shenjave për "hegjemonitë shtuar, politikës së forcës dheneo-intervenimit", thotë një ra-port qeveritar. "Fuqitë e mëdhapo zhvillojnë me shpejtësiteknologji të reja dhe më të

sofistikuara, në mënyrë që tësigurohen se ato mund të mba-jnë superioritetin strategjik nëkonkurrencën ndërkombëtarenë fushat e tilla si hapësira ejashtme dhe ajo kibernetike",thotë raporti pa emëruar Shtetete Bashkuara të Amerikës. Disashtete, siç shkruhet, kanë for-cuar aleancën e tyre në Paqë-sorin Aziatik, kanë zgjeruarpraninë ushtarake rajonale, dheshpesh e tensionojnë situatënnë këtë pjesë. Raporti thotë sealeatja e ShBA-së, Japonia, po

"bënte probleme" rreth ishujvetë kontestuar Senkaku, të cilatnjihen në Kinë si Diaoyu. Kydokument, po ashtu thekson se

Armata Popullore Çlirimtare eKinës që numëron 2.3 milionushtarë, do të shpejtojë mod-ernizimin e saj, dhe fuqizojë af-tësitë e veta për "të fituarluftërat lokale", me përdorimin esistemeve të përparuara qëbazohen në teknologjinë inform-ative. Agjencia shtetërore kinezee lajmeve Xinhua ka lajmëruartë shtunën se "strumbullari ishpeshtë në Azi" i Amerikësmund të "ngjall mosbesim, ke-qkuptim dhe gjykim të gabuarnë rajon". (rel)

Raporti "gjen"torturë në

GuantanamoNjë raport i grupit jopartiak,

që përbëhet nga ish zyrtarë tëShteteve të Bashkuara, kon-kludon se "është e pakon-testueshme se Shtetet eBashkuara ishin të angazhuaranë praktikën e torturës". Këtëgjetje e ka transmetuar e përdit-shmja New York Times, parapublikimit të raportit. Paneliprej 11 anëtarësh, i përbërë ngaish kongresmenët, ambasadorëtdhe zyrtarë të administratës, kazhvilluar kërkime gjatë 16 mua-jve. Ata kanë bërë intervista nëGuantanamo Bej, Afganistan,Irak dhe në kapacitetet e arrestittë agjencisë CIA. Janë intervis-tuar edhe ish të burgosurit. Ra-porti nuk ka gjetur prova semetodat e hetimeve të ashprakanë prodhuar informata të do-bishme, të cilat nuk mund tëmerreshin me mënyra të tjera.Raporti, kryesisht, fokusohet nëperiudhën e ish presidentitGeorge Bush, por kritikohetedhe administrata e presidentitBarack Obama, për atë që cilë-sohet si "fshehtësi e tepruar".

Përgjaket maratona në Amerikë

Tre të vdekur nga shpërthimet në Boston

Tre persona janë vrarë dhe dhjetëratë tjerë janë plagosur nga dyshpërthime që kanë goditur tëhënën vijën e finishit në Maratonëne Bostonit. Mediat amerikaneraportojnë për së paku 144 tëplagosur, 25 nga të cilët në gjendjekritike për jetën

Talebanët pakistanezë, të lidhur meatentatin e kryer me një automjet meeksploziv në Times Square në muajin maj2010, hodhën poshtë çdo përfshirje në dyshpërthimet e ndodhura gjatë maratonëssë Bostonit. "Ne mbështesim sulmetkundër SHBA-së dhe aleatëve të tyre, porne nuk jemi përfshirë në këtë sulm'', deklaroi Ehsanullah Ehsan, zëdhënës iTehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), lëvizja e talebanëve pakistanezë. Ky grup i afërtme Al-Kaedën i vendosur në zonat fisnore në veriperëndim të Pakistanit, pranëkufirit afgan, që prej gjashtë viteve ka kryer shumë atentate kundër forcave lakaletë sigurisë, minoritetit mysliman shiit, të huajve dhe partive laike.

TALEBANËT HEDHIN POSHTË PËRFSHIRJEN

Liderët botërorë po i dënojnësulmet vdekjeprurëse me bombanë Maratonën vjetore në Boston,në shtetin amerikan, Masaçusets.Sekretari i përgjithshëm iKombeve të Bashkuara, Ban Ki-moon, dy eksplodimet në linjën efinishit të maratonës, i ka cilësuarsi të "tmerrshme, që ndodhën nënjë ngjarje të njohur për sjelljen enjerëzve së bashku nga e gjithëbota". Presidenti rus, VladimirPutin, e ka dënuar "kriminbarbar" dhe Shteteve tëBashkuara u ka ofruar ndihmën eRusisë. Presidenti i Afganistanit,Hamid Karzai, tha se vendi i tijndjen "dhembje dhe vuajtje, qëdel nga ky incident". Nga këtoeksplodime u vranë tre njerëz dheu plagosën më se 100 të tjerë.Aktualisht asnjë i dyshuar nukgjendet në arrest dhe askush nuke ka marrë përgjegjësinë përsulmin. Hetuesit amerikanë tëudhëhequr nga agjencia FBI po ianalizojnë video xhirimet e bëranga shikuesit, si pjesë ekërkimeve për ata që i kryen këtosulme me bomba.

LIDERËT BOTËROR DËNOJNËSULMET NË BOSTON

Rritet trafikimi i njerëzve në BE

Kina akuzon SHBA dhe aleatët për tensione

14KohaE MËRKURË17 PRILL |2013|

Kapiteni anglez, James Cook është i pari njeri i bardhë që ka eksploruarbrigjet e Australisë në vitin 1770. Në atë kohë, aborigjenët kanë qenë nënjë numër midis 300 mijë dhe 1 milion individësh. Speciale

Australia. Një prejvendeve më të lashtë tëplanetit. Një vend sa miste-rioz, aq edhe i pasur meburime. Një kontinent që,në periudha të caktuara tëvitit bëhet i frikshëm dheaspak mikpritës. Këtu, nëkëtë tokë të pamatë, mëshumë se 50 mijë vjet mëparë, mbërriti ai që kon-siderohet edhe sot qytetëri-mi më i lashtë që ekziston.Burra dhe gra që duket sekanë kapacitete misteriozëtë shqisave dhe që nëpjesën tjetër të botës janëhumbur tashmë. Një pop-ull që rrëfen histori antiketë asaj që ata e quajnëDremiing - Koha e ëndr-rave, apo më saktë, ajo qëishte, ajo që është, dhe ajoqë gjithmonë do të jetë. Kypopull janë aborigjenët.1770. Kapiteni anglez,James Cook është i parinjeri i bardhë që ka ek-sploruar brigjet e Austral-isë. Në atë kohë, aborig-jenët kanë qenë në njënumër midis 300 mijë dhe1 milion individësh. Ataishin të ndarë në mijëratribu, apo klane, secili prejtë cilëve fliste një gjuhë tëndryshme. Numëroheshinmë shumë se pesëqind, emegjithatë, popullsitë eaborigjenëve ishin të lidhu-ra mes tyre në njëndërthurje territoriale spir-ituale. Po prej sa kohëshjetonin në Australi aborig-jenët? Sitet arkeologjikë mëantikë datojnë që rreth 40mijë vite më parë, por kanjë debat të ndezur mesarkeologëve në lidhje meepokën kur paraardhësit eaborigjenëve mbërritën nëkëtë vend. Kur evropianëtmbërritën në Australi,aborigjenët ishin të sh-përndarë në të gjithë kon-tinentin. Ata flisnin megjuhë dhe me dialekte tëndryshëm. Mes atyre gru-peve që flisnin gjuhë tëndryshme organizoheshinceremoni që sanksiononinmarrëdhëniet mes komu-niteteve dhe me tokën. Tëndodhur në mesin eshkretëtirës, për mijëra vjetme radhë ata jetonin meproduktet e tokës, detit, tëgjuetisë dhe të peshkimit.Nuk dihet me saktësi senga vinin aborigjenët,dikush thotë se origjina etyre ishte nga Azia, por përkëtë nuk ka siguri. Sipaszbulimeve gjeografikë, këtopopullsi kanë jetuar nëkontinent për më shumëse 40 mijë vjet. Gjatë kësajperiudhe ata kanë qenë tëvetmit banorë të Austral-isë, me përjashtim të treg-tarëve makasanë që vininnga Indonezia, të cilët vininherë pas here në zonën ve-riore të Australisë gjatëshekujve të fundit. Aborig-jenët jetonin me gjueti dheme bujqësi. Ata kishin një

teknologji relativisht tëthjeshtë, por tëmjaftueshme për të pros-peruar dhe për t'u rritur.Popujt aborigjenë të Aus-tralisë u kanë mbijetuarme kalimin e shekujve,ndryshimeve të shumtë so-cialë dhe klimaterikë. Nëtë gjithë kontinentin aus-tralian, prania e tyre tash-më nuk ekziston më,përveçse në një vend tëvetëm, në veri të Austral-isë, ku dendësia e tyre ar-rin sa një e katërta e pop-ullsisë së bardhë. Është njëtrashëgimi kulturore nëqiell të hapur, e banuar nëmënyrë të pandërprerë nëpopullsitë aborigjene përmë shumë se 50 mijë vite.Por është një vend kupërqendrohen edhe intere-sa të mëdha ekonomikë.Në fakt, nëntoka ështëshumë e pasur me urani-um. Sipas legjendave,paraardhësit mbërritënkëtu, plazmuan sheshet,

krijuan bimët, kafshët dhenjerëzit këtu futën gjuhë,ceremoni, lidhje gjaku dherregulla jetese, histori tëdokumentuara përmespikturimeve dhe skalitjevenë gurë, që përbëjnë njëprej gjurmëve më të lashtatë ndërveprimit të njeriutme ambientin. Po nga vininata që aborigjenët i quajnëshpirtra. Sipas asaj qërrëfejnë legjendat, ekzisto-jnë qenie që nuk kanë njëtrup të dukshëm prej neshsepse kanë një frekuencëvibratore të ndryshme ngae jona. Këto qenie, zakon-isht quhen shpirtra. Ekzis-tojnë shumë, disa prej tëcilëve posedojnë fuqi tëmëdha, ata mund tëshfaqen, të zhduken, tëudhëtojnë nën tokë, të për-shkojnë malet, të ndrysho-jnë formë dhe dimensiondhe ndonjëherë, të shfaqensi kafshë që flasin megjuhën e qenieve njerëzore.Po cilët janë në të vërtetë?

Vendi i shpirtrave të lashta të aborigjenëve

Shpirti nuk është diçkae padukshme, nuk ështëdiçka që nuk mund tëpreket apo shihet. Shpirtiështë tërësisht fizik, porforma shpirtërore varet ngavëzhguesi, varet nga lidhjae vëzhguesit me objektin.Vetëm 470 kilometra largnga Elis Springs, një qytetnë qendër të Australisë,ndodhet një prej vendevemë misteriozë të tokës aus-traliane, Uluru, monolitimë i madh në botë. Aiështë një gur shumë ilashtë, edhe më i lashtë sevetë kontinenti australianku e gjejmë, një vendmagjik, një gur që thuhetse ka cilësi të veçanta qëndoshta vijnë për shkak tëkuarceve që e përbëjnë. Atyzhvillohen ende ceremonitë ndryshme, ka shpellame pikturime shumë an-tike. Aborigjenët që jetojnënë ato anë nuk duan qënjeriu i bardhë t'i afrohetgurit. Ata e konsiderojnëkohën tonë si një ëndërrqë ka lindur dhe ështërrënuar, ndërsa vendi kundodhet guri konsiderohetnjë udhëkryq i kohës sëëndrrës. Bob Randell ështëplakushi më i rëndësishëmi tribusë Jankuni CharaChara. Prej kohësh është iangazhuar në rekuperimine kulturave aborigjene, sidhe për njohjen e të drej-tave civile të popullsive tëdiskriminuara. Është një

prej personaliteteve më au-toritarë dhe të respektuartë të gjithë territoreve tëveriut. "Chukupa është ter-mi që antropologët kanëlidhur me dreaming -ëndërrimin - koha e ëndr-rës", thotë ai. "Për neaborigjenët është koha ekrijimit që përfshin fillimin,të tashmen dhe tëardhmen - të gjitha në njëtë vetme. Në kohën kurndodhi zgjimi nga errësira,në kohën kur u çliruanvibrime të mirë, dhe kur ugjenerua shumë dritë.Shkrepëtimi i dritës ushndërrua në shkrepëtimtë vetëdijes. Nuk ka ndod-hur rastësisht. Të gjithëgjerat gjetën në një farëmënyre rendin e tyre. Diel-li dhe toka ishin në vendine tyre, por hëna dhe plan-etit ishin të shpërndarë.Chukupa i vendosi në rreg-ull, secili në vendin e vetdhe gjërat filluan më pas tëfunksionojnë sipas idesë qëçdo gjë i shërben asaj që dotë vijë.

Por se si ndodhi kjo, kyështë ende një mister". Porgjumët që kanë lënëparaardhësit, janë të duk-shme edhe sot, ato janëpjesë e territorit dhe për-bëjnë një rrjet vendesh tëshenjtë që janë të lidhurme njëri-tjetrin përmes nd-jesive. Është një lidhje enatyrës shpirtërore, e cilarigjen pasqyrim me një lid-hje me një element natyror,që mund të jetë një pemë,mund të jetë një kafshë,apo mund të jetë një ngjar-je. Krijuesit e lashtë kom-pozuan këngë dhe muzikëqë sipas aborigjenëve janëpjesë e tokës dhe për këtëarsye kanë një fuqi të mad-he rigjeneruese ndaj saj.

Muzikat përbëjnë rrugët ekëngëve, rrjeti kompleks ikomunikimit që lidh mestyre shumë tribu. Disastudiues thonë se janë lin-ja force gjeomagnetike, tëcilat një aborigjen është nëgjendje t'i perceptojë falëndjeshmërisë së tij. Disaprej këtyre rrugëvendiqeshin gjatë migrimeve.Po si arrijnë aborigjenët qëtë hyjnë në kontakt meparaardhësit krijues tëtyre? Janë dy lloje rit-ualesh. I pari është ai iinicimit. Zakonisht, këturikrijohen episodë të kohëssë ëndrrave përmes vallëz-imeve, muzikës dhe një va-rietet formash artistike,mes të cilave pikturimi itrupit. Lloji i dytë i ritualitbëhet për të rritur pjellor-inë. Zakonisht zgjidhet njëvend i shenjtë, për shem-bull një vend ku ështëndalur dikur një paraard-hës i lashtë. Këtu pjesë-marrësit mund të ripiktur-ojnë gurin, të derdhin gjakapo të kryejnë kërcime.Qëllimi i këtyre ritualeveështë rigjallërimi i fuqisësë paraardhësit dhetotemit të tij.

Legjenda për jashtëtokësorë dhebazës së sekrete ushtarake

Ellis Springs ndodhetnë qendrën gjeografike tëAustralisë, në territorin everiut, pikërisht në të vet-men arterie që lidh bregunlindor me Darvin. Kurmbërrin në Ellis, e kuptonmenjëherë që nuk ështënjë qytet dosido. Peisazhine dominon ngjyra e kuqe.Kudo përreth kashkretëtirë. Ky rajonbanohet prej 500 mijëvitesh nga Arendët, mbro-jtësit tradicionalë të kësajtoke.Janë të panumërtahistoritë e krijimit qëaborigjenët rrëfejnë prejmijëvjeçarësh. Qendra eAustralisë, e njohurgjithashtu si zero e kuqepër shkak të ngjyrës sëtokës, është një vend i pa-sur me shkretëtirë, e cilafsheh në vetvete mistereende të pazgjidhur, si përshembull format gje-ologjike të disa vendeve, siai që folëm më lart, apo sikatachuta. Gjeologjia ikonsideron format e çudit-shme shkëmbore që mundtë gjenden kudo në Tokë sipasoja të veprimtarisë gër-ryese të agjentëve atmos-ferikë. Por për aborigjenët,bëhet fjalë për dëshmi tëprekshme të kalimit aty tëparaardhësve të tyre. Ajoqë në përgjithësi përcakto-het dhe quhet strukturë enjë territori këtu ështëhapa kur janë shënuar njëherë e përgjithmonë udhë-timet dhe veprimet e krije-save të lashta. 4700 vjetmë parë, disa meteorë ranëpikërisht në këtë zonë,duke prodhuar kraterë tëndryshëm. Më i madhiështë 180 metra i gjatë dheme një thellësi 15 metra.Në brendësi të tij ështëzhvilluar një vegjetacion indryshëm nga ai rrethues.Por sekretet e këtyrevendeve nuk kanë vetëmnjë origjinë natyrore. 20kilometra më në jug të Al-ice Springs ndodhet njëbazë amerikane me 800vartës. Ajo quhet Pine Gap.Çfarë bëjnë këtu këta 800persona. Është një bazësekrete ku asgjë nuk deldhe asgjë nuk depërton.

Australia, një prej vendevemë të lashtë të planetit.Një vend sa misterioz, aqedhe i pasur me burime.Një kontinent që, nëperiudha të caktuara tëvitit bëhet i frikshëm dheaspak mikpritës. Këtu, nëkëtë tokë të pamatë, mëshumë se 50 mijë vjet mëparë, mbërriti ai qëkonsiderohet edhe sotqytetërimi më i lashtë qëekziston. Burra dhe gra qëduket se kanë kapacitetemisteriozë të shqisave dheqë në pjesën tjetër tëbotës janë humbur tashmë

AUSTRALIAMisteret e "qoshes së botës"

Ky është një udhëtimvirtual në një hapësirë qëpër nga klima, gjeologia etradita historike shumë paki ngjason vendeve tjera tëbotës. "Udhëtari virtual"për një çast gjendet në njëdimension sa real, aq edhepërrallor

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Në fillim të javës mediat shtetërore të Koresë së Veriut e sulmuan me fjalë tëashpra qeverinë japoneze, sepse ajo kritikoi "deklaratat dhe veprimet pro-vokuese" të Penianit 15Speciale

Shumëkush ka hedhurhipotezën se të gjithë këtanjerëz punojnë për Echelon,Veshi i madh që është nëgjendje të dëgjojë të gjithë llo-jet e komunikimit të planetit,ndërsa të tjerë thonë se atyjanë duke u studiuarmundësitë për të arritur njëditë që të dëgjojmë diçka meorigjinë jashtëtokësore. Nëfakt, në këtë zonë, gjatë deka-dave të fundit janë regjistruarshumë pretendime për shfaq-je jashtëtokësorësh dhe dis-qesh fluturues. Që nga ko-hërat e Luftës së DytëBotërore, pilotë avionësh,punëtorë të hekurudhës, sidhe aborigjenë kanë dësh-muar se kanë parë drita të çu-ditshme, mjete fluturues dhekrijesa jo të zakonshme.Banorët e këtyre vendeve njo-hin shumë të vërtetë, por nukështë aspak e lehtë të viheshnë dijeni të tyre, si për njerëz-it e bardhë, ashtu edhe përaborigjenët që brenda komu-niteteve të tyre nuk kanë arrit-ur ende një nivel tëmjaftueshëm vetëdije dhe dije.Njerëzit e ditur, ata që rrëfejnëpër historinë e kulturës sëtyre, thonë se mund t'ua rrëfe-jnë sekretet e kulturës së tyrevetëm atyre që janë gati që t'injohin. Dhe ka një seri riteshinicimi për të mbërritur nënjohuri të caktuara. Energjia ekëtyre vendeve konsiderohetkaq e fuqishme, saqë të bjerënë kontrast me ata që nukjanë në gjendje që ta durojnë.Kjo, sepse frekuencat e këtyrepersonave do të vibronin nënjë nivel të ndryshëm nga ai ivendit të shenjtë.

Aftësi të mbinatyrshme të aborigjenëve

Pra, a është e vërtetë qëpopullsitë e lashta australianeduket se kanë aftësi, të cilatracat dhe popujt e tjerë i kanëhumbur me kalimin e kohës?Profesor Elkin, gjatë shekullittë njëzetë ka studiuar për njëkohë të gjatë fuqitë dhe af-tësitë e aborigjenëve. Ai rrëfense antropologët e parë qëmbërritën për të studiuar pop-ujt aborigjenë kishin parënjerëz me fuqi të jashtëzakon-shme, si ajo e ngjitjes duke ukapur në një litar që nuk ështëlidhur asgjëkundi, e fluturim-it, e shfaqjes dhe zhdukjessipas dëshirës, të parit përmestrupave, përshkimit të distan-cave të gjata në një moment tëvetëm apo komunikimit nëmënyrë telepatike. Nga buro-jnë këto aftësi mbinjerëzore?Përse nuk i kanë të gjithë qe-niet njerëzore? Koncepti i lid-hjes së mendimeve nuk ështëdomosdoshmërisht një lidhjetelepatike ku mendimi i for-muar në mënyrë verbale itransmetohet një tjetër indivi-di, më shumë ka të bëjë meperceptimin e gjërave të ng-jashme, e ndjeshmërive të ng-jashme, për shembull dëgjimii erës në mënyrë të njëjtë, sidhe vetëdija e përbashkët seera rrëfen të njëjtën histori.Pra, ndoshta nuk bëhet fjalëpër fuqi njerëzore të paarrit-shme, ndoshta më shumë katë bëjë me ndjesi të zgjeruara,me njerëz që janë të mësuar tëjetojnë në harmoni me botën.Afro një qind kilometra largMelbournit, në shtetin e Victo-rias shfaqet një prej forma-cioneve gjeologjikë dhe vullka-nikë më misteriozë qëekzistojnë sot në botë, Hang-ing Rock. Ndryshe nga Uluru,historia aborigjene alternativee Hanging Rock ka qenë nëpjesën më të madhe të saj eparrëfyer dhe e fshehur.

Pavarësisht asaj që ky vendpërfaqësonte për popullsitë elashta, në asnjë prej shkëm-binjve të tij nuk gjendet asnjëshenjë, asnjë gjurmë, pavarë-sisht të gjithë tentativave qëjanë bërë nga ana e histori-anëve. Tributë që banonin nëzonat përreth nuk kanë rrë-fime të saktë për të dhënë. Sika mundësi? Sipas disastudimeve, Hanging Rock qën-dron pikërisht në kufijtë mesterritoreve të tribuve tëndryshme dhe për këtë arsyeishte një vend takimi shumë irëndësishëm. Nga pikëpamjagjeologjike, ky vend është njëvullkan, i cili ngrihet në njëlartësi 711 metra mbi nivelin edetit. I përbërë nga një lloj iveçantë llave që, në ngrirje kaprodhuar fraktura vertikale,mendohet që ai është 6 mil-ionë vjeçar. Përbërja e tij ështëshumë e rrallë. Një formacioni këtij lloji gjendet në shumëpak vende të botës.

Zhdukjet e mistershme

Hanging rock u bë i njohurpër publikun e madh në vitin1975, falë filmit të Piter Ueir,Piknik në Hanging Rock. Filmifrymëzohej nga një fakt që kandodhur me të vërtetë. Më 14shkurt të vitit 1900, një grupvajzash të Kolegjit Aristokrattë Apple Yard shkuan nëzonën e quajtur HangingRock. Disa prej vajzave dhenjë prej instruktoreve, si përaventurë nisën të sillen vërdal-lë nëpër shkëmbinjtë e malit.Tre prej tyre u zhdukën.Vetëm pas disa ditëvekërkime, një i ri anglez dheshërbëtori i tij gjetën një prejtyre ende të gjallë, por që gjith-sesi nuk ishte në gjendje tëtregonte asgjë për shoqet e saj.Një tjetër vajzë u gjend evdekur pak më vonë. Çfarëndodhi? Cila është e vërteta?Ku u zhdukën vajzat? Ka ngaata që thonë se shkaqet evërtetë ndoshta duhet të gjen-den tek natyra e vërtetë e vetëterrenit, një terren vullkanik,me të çara që krijohen nëmënyrë krejt të papritur dhe tëcilave nuk u shihet fundi. Portë tjerë mendojnë për një tjetërzgjidhje të enigmës. Edhe sot ekësaj dite, gjithçka duket embështjellë nga një tis magjikdhe enigmatik. Sipas njëhipoteze të pabesueshme dhenë të njëjtën kohë magjepsëse,vajzat me sa duket kanë pë-suar një shndërrim, duke ufutur në një dimension ëndrre.Por këta nuk janë të vetmitfakte të pashpjegueshëm qëkanë ndodhur në HangingRock.

Administrata e Parkutmerr edhe sot e kësaj diteshumë pako postare që vijnënga e gjithë bota. Ata përmba-jnë copëza gurësh që i dërgo-jnë ish turistë në këtë vend, tëcilët thonë se janë goditur nganjë seri fatkeqësish pasi kanëmarrë me vete nga një kujtimpasi kanë vizituar këtë vend.Ka nga ata që flasin për ora qëbllokohen krejt papritur, apoqë "çmenden" fare apo edhealterime të kohës. Janëthjeshtë sugjestione? "Mendo-het që të jenë të vërteta, pasidisa prej njerëzve të lashtë ikanë konfirmuar këta zëra",thotë një banor aborigjen izonës. Shkëmbinjtë e Hang-ing Rock të çojnë vetvetiu tekskulpturat humanoide tëIshullit të Pashkëve, si dhemegalitët enigmatikë të stone-henge, figura totemike që kanënjë veprim hipnotik ndajnjerëzve duke i bërë ata që tëhumbasin çdo lloj kontrolli.

(Metropol)

A është serioz kërcënimibërthamor i Koresë së Veriut?Apo ata janë thjesht duke vënënë provë botën? Një raketë merreze të gjerë u bë gati tëlëshohej, duke nxitur alarm tekushtarakët amerikanë, por mëvonë oficerët që po mbikëqyrninsituatën vunë re që raketa ukthye sërish në shtratin e saj.Një zyrtar i qeverisë koreanecitohet të ketë thënë për një me-dia shtetërore se "lufta mund tëshpërthejë nga momenti në mo-ment". Lëvizja e djeshme do tëthotë se sulmi raketor të cilit itremben të gjithë mund të mosndodhë, por mund të tregojëedhe se qeveria e Koresë së Veri-ut po teston pajisjet lëshuese.Një ushtarak i SHBA-së kathënë se ngritja e raketës nëpozicion lëshimi mund të jetënjë provë parapërgatitore përsulmin, por në të njëjtën kohëedhe një "provokim" ndaj SHBA-së dhe aleatëve që i mbajnë nënvëzhgim lëvizjet e Koresë së Veri-ut. Banorët e Koresë së Jugut,më të rrezikuarit nga një sulm itillë, por që janë përballur edhemë herët me të tillë luftë kër-cënimesh nga fqinjët veriorë, poe shohin situatën qetësisht edhepse qeveria dhe ushtria janë nëgatishmëri të plotë. Askush nëfakt nuk dëshiron të rrezikojëdhe të jetë i papërgatitur dheaskush nuk mund të parashiko-jë lëvizjet e udhëheqësit kore-ano-verior, Kim Jong Un, i cilinuk duket se kërkon të tërhiqetprej kërcënimeve. Ushtarakët

amerikanë refuzuan të thoshinse si e mësuan që raketa e njo-hur si 'Musudan' ishte vendo-sur në pozicion lëshimi. Musu-dan është një armë e patestuar,e cila sipas Koresë së Jugut kanjë rreze prej 3500 kilometrash.Ajo mund të arrijë deri nëGuam, një territor që është bazëe marinës së SHBA-së dhe kukëta të fundit kanë vendosur sis-tem mbrojtjeje raketore.

Jeta sidoqoftë vazhdon sinormalisht në rajon, edhe pseVeriu bombardon me kërcënimetë herëpashershme, përfshi edhelajmërimin se nuk garantontejetën e të huajve që mund tëhynin në gadishull. Koreanët eJugut, të mësuar jo vetëm mekërcënimet boshe por edhe mesulme lokale të Veriut, kanë dalënë punë si në një ditë normale.Madje, edhe turistët që vizitojnëKorenë e Veriut kanë vijuar tëkenë të njëjtin fluks. Kina, prejnga edhe zhvillohet ky turizëm,njofton se ka pasur disa ture qëjanë fshirë, por kufijtë vijojnë tëpunojnë normalisht. Nga ana etyre edhe japonezët, të dytët nëlistën e të kërcënuarve, e shiko-jnë sjelljen e regjimit të Kim JongUnit më shumë si zhurmë sesasi kërcënim serioz për sigurinënë rajon.

Nga dritaret e zyrave dhe tëbanesave në lagjen e Tokios,Ichigaya mund të shohëshnjësitë e raketave "Patriot" qëjanë stacionuar në territorin eMinistrisë së Mbrojtjes. "Ato janënë gjendje gatishmërie dhe dotë përdoren nëse Koreja e Veriutkërcënon sigurinë e Japonisëdhe të popullit të saj", u tha nënjë deklaratë qeveritare. Edhepse njerëzit këtu i ndjekin me syvigjilent zhvillimet në gadishullinkorean, ata nuk janë shumë tëshqetësuar në lidhje me kër-cënimet pothuajse të përditshmetë Penianit. Ata e shikojnë sjell-jen e regjimit të Kim Jong Unitmë shumë si zhurmë sesa si kër-cënim serioz për sigurinë në ra-jon. "Qeveria nuk ka si të mos emarrë seriozisht situatën, - thotëHaryuki Yoshida, një biznesmennë Tokio, prandaj ka instaluarsistemim mbrojtës këtu nëTokio. Por unë, vërtet nuk men-doj se Koreja e Veriut do të jetëaq e paarsyeshme dhe do tëshkaktojë konflikt". Sisteme

mbrojtjeje prej raketave janë nëgatishmëri edhe në dy vende tëtjera përreth Tokios, si dhe nëprefekturat Gifu dhe Okinava,ku janë të stacionuara shumicae njësive amerikane. Po ashtumarina japoneze ka dislokuar nëDetin e Japonisë destrojerin"Aegis" për të kundërvepruaredhe nga deti në rast të ndonjësulmi të mundshëm nga Korejae Veriut.

Në fillim të javës mediatshtetërore të Koresë së Veriut esulmuan me fjalë të ashpra qev-erinë japoneze, sepse ajo kritikoi"deklaratat dhe veprimet pro-vokuese" të Penianit. Koreja eVeriut i fajësoi autoritetetjaponeze se këto deklarata janënjë manovër për të mbrojturzotërinjtë e tyre amerikanë dhetha se ata janë përgjegjës përshkallëzimin e tensioneve nëgadishullin korean. Parala-jmërime të tilla japonezët kanëdëgjuar tashmë shumë shpeshnë të kaluarën. "Ata bëjnë zhur-më për t'i treguar pjesës tjetër tëbotës se sa të fortë janë. Por kjoështë një mënyrë shumë e çudit-shme për të fituar respektin efqinjëve", thotë Kanako Ooko, qëbanon rreth 30 km në jug tëTokios, ku gjendet baza detareamerikane Yokosuka. "Unë nukjam i shqetësuar, sepse nukmendoj se ata do të bëjnë vërtetndonjë budallallëk". Rreziku qëvjen nga Koreja e Veriut u disku-tua edhe në Komitetin e Intelig-jencës në SHBA. James R. Clap-per, drejtor i InteligjencësKombëtare në SHBA, thotë sekëta të fundit besojnë që objek-tivat të cilët kërkon të arrijë KimJong Un përmes retorikësluftarake kanë të bëjnë mëshumë me "konfirmimin e fuqisësë tij" dhe për të treguar se ai"kontrollon Korenë e Veriut".

Ai beson se Kim nuk ështëgati për "t'i dhënë fund lojës",por kërkon që të njihet si fuqibërthamore dhe me anë të kësajtë përfitojë "negociata më të fa-vorshme dhe ndoshta edhendihmë.

Sidoqoftë, ai e pranonrrezikun. Që prej dhjetorit, Kore-ja e Veriut ka hedhur një satelitnë orbitë dhe ka bërë një testbërthamor, të tretin që prej2006-ës, dhe pretendon se ështëgati për luftë bërthamore.

A po "tallet" Koreja e Veriut me botën?

Koreanët e Jugut, të mësuar jovetëm me kërcënimet boshe poredhe me sulme lokale të Veriut,kanë dalë në punë si në një ditënormale. Madje, edhe turistët qëvizitojnë Korenë e Veriut kanëvijuar të kenë të njëjtin fluks.Kina, prej nga edhe zhvillohet kyturizëm, njofton se ka pasur disature që janë fshirë, por kufijtëvijojnë të punojnë normalisht

16KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Studime

Aktiviteti i integruar i qarqeve të trurit që përfshijnë njohjen,parashikimin dhe emocionet, na lejojnë ta vlerësojmë muzikën sidukuri intelektuale dhe estetike

Specialistët e shëndetësisë men-dojnë se rreziku i prekjes ngakanceri mund të parandalohetderi në masën 40 për qind, meanë të disa hapave të thjeshta.Për të ulur në minimum gjasat eprekjes nga cilido kancer, ndiqnikëto këshilla që ua prezantojmëkëtë "slideshow".

Larg duhanit. Në 30 për qind tërasteve të vdekjeve nga kanceridhe për 87 për qind të rasteve tëkancerit në mushkëri duhanishihet përgjegjësi kryesor. Kra-has kësaj duhani shkakton edhekancerin e gojës, fytit, ezofagut,stomakut, veshkave dhefshikëzës së urinës.Pak ose aspak alkool. Mos kon-sumoni aspak alkool ose së pakukufizoni sasinë e ti. Alkooli njihetsi një ndër shkaktarët kryesorëtë kancerit të gojës, fytit, zorrëssë trashë, pankreasit dhekancerit të gjirit. Veçanërisht cig-arja e konsumuar bashkë mealkool rrit rrezikun e kancerit.Shmangni rrezatimet. Ekspoz-imi për një kohë të gjatë ndajrrezeve ultravjollcë B mund tëshkaktojë kancerin e lëkurës.Edhe qëndrimi për një kohë tëgjatë në solarium rrit rrezikun ekancerit. Gjatë verës duhet pa-sur kujdes të mos ekspozohenindaj rrezeve të diellit në mes ditë,nga ora 11:00 deri në ora 16:00,dhe gjithmonë të përdoren krem-rat mbrojtëse.Ushqehuni shëndetshëm. Qën-droni larg ushqimeve tëdëmshme dhe të larg mënyravetë gatimit në temperaturë tëlartë. Duhen konsumuar pro-dukte të shëndetshme ushqyesedhe të pihet të paktën 2 litra ujënë ditë. Të mos konsumohenprodukte të përpunuara tëmishit si suxhuk, sallam, salsiçedhe jo më shumë se 2-3 gramkripë në ditë.Më shumë aktivitetet fizik.Personat që bëjnë të paktën 30minuta në ditë ushtrime kanëmë pak gjasa të vuajnë nga llojetë caktuara të kancerit, ai i gjir-it, zorrëve, mitrës dhe prostatës.Ruajtja e peshës normale.Mbipesha lidhet ngushtë merastet e kanceri të gjirit, zorrës sëtrashë, mitrës, ezofagut, veshkës,pankreasit, prostatës dhe ve-zoreve. Bashkë me dobësiminminimizohet dhe rreziku ikancerit.Bëni analiza. Edhe nëse nukvëreni ndonjë nga shenjat emësipërme, pas një moshe tëcaktuar është e mira të bëhendisa analiza në mënyrë që të di-agnostikohet sa më herëtkanceri, veçanërisht nëse per-soni është më i prirë për të zhvil-luar këtë lloj sëmundje.

Shpesh shuarupet përqetësimin e kollës përmbajnëmjaltë, por shumë pyetennëse vetë mjalti mund t'undihmojë në këtë drejtim?Përgjigja është po. Mjalti edhei vetëm mund të jetë efektivnë qetësimin e kollës. Gjatënjë studimi, fëmijëve tëmoshës dyvjeçare e sipër meinfeksione të rrugëve të

frymëmarrjes, u janë dhënënga dy lugë çaji mjaltë (10mililitër) para gjumit. Mjaltika rezultuar se ka reduktuarkollitjen e natës dhe ka për-mirësuar gjumin. Në fakt,studimi ka treguar se mjaltika qenë po aq efektiv nëqetësimin e kollës sa edhedisa barna që merren pa re-cetë. Megjithatë, për shkak të

rrezikut nga botulizmi, kurrëmos i jepni mjaltë një foshn-je që nuk ka mbushur një vit.Edhe një gjë tjetër: kollitjanuk është gjithmonë e keqe.Ajo ndihmon largimin emukusit (gëlbazës) nga rrugëte frymëmarrjes. Andaj është erëndësishme të dalloni seçfarë kolle ka fëmija juaj,para se të filloni ta trajtoni.

Kur dëgjojmë muzikë, në trukrijohet një reaksion kimik, qënë një farë mënyre na shpërblenduke na dhuruar lumturi, zbu-lojnë shkencëtarët. Kërkuesitkanadezë, duke përdorur skan-er të teknologjisë së fundit, zbu-luan se zonat e dëgjimit nëqendër të trurit aktivizoheshinkur njerëzit dëgjonin një këngëpër herë të parë. Sa më shumëtë pëlqehej kënga, aq më e fortëishte lidhja që krijohej. Pjesë-marrësit në studim dëgjuan 60fragmente këngësh, të cilat nuki kishin dëgjuar më parë,ndërkohë që truri i tyre skanohejnga një aparaturë e veçantë. Mëpas ata dhanë ofertat sesa paraishin të gatshëm të paguanin,nëse këngët do të shiteshin nëankand. Kërkuesit përdorën ver-sione të shkurtra të këngëve dhe

çmime të njëjta me ato të tregut.Që studimi të ishte sa më ivërtetë dhe në mënyrë që muzi-ka të vlerësohej objektivisht, in-dividët do ta paguanin ngaparatë e tyre muzikën qëpërzgjidhnin të blinin, për tëvërtetuar se dëshironin realishtta dëgjonin përsëri. Kur pjesë-marrësit dëgjuan një fragmentmuzike, që nuk e kishin dëgjuarmë parë, aktiviteti që ndodhtenë pjesë të caktuara të trurit tëtyre parashikonte nëse muzikado të pëlqehej apo të blihej prejtyre. "Ky proces ka të bëjë mereaksionet që ndodhin në tru,prej të cilave formohen prit-shmëritë për pëlqimin e njëkënge", sqaron dr. ValoriSalimpur nga Instituti Spitalor iNeurologjisë në Montreal, njëko-hësisht edhe drejtues i studim-it. Ndërkohë që dëgjoninmuzikën dhe skanoheshin, përtë kuptuar sa do ta vlerësontetruri i tyre atë këngë, kërkuesitu shprehën se ata zbuluan sak-tësisht arsyen përse këngët ereja i bëjnë mirë trurit. Ajo që ebën muzikën kaq emocionalishttë fuqishme, është krijimi i prit-shmërisë dhe vlerësimi që merr

nga zona përkatëse e trurit. Samë shumë aktivitet të krijohetnë këtë zonë gjatë kohës qëpjesëmarrësit dëgjojnë muzikë,aq më shumë të gatshëm do tëjenë ata të paguajnë për tazotëruar atë. Kur atyre që ekishin bërë blerjen tashmë ujepej të dëgjonin muzikë tjetër,aktiviteti që u krijohej në truishte i njëjtë për të gjithë,pavarësisht rrymës që kishinvendosur të blinin. Rezultatetna ndihmojnë për të kuptuarpërse njerëzit preferojnë muzikëtë ndryshme nga njëri-tjetri. Çdonjeri ka një mënyrë unike tëkësaj pjesëze të trurit, reagimi isë cilës formohet në varësi tëtingujve dhe muzikës që kanëlidhje me jetën tonë. Gjithashtumuzika që blejmë apo dëgjojmë,ka shumë gjasa të ketë lidhjeparaprake me emocionet tona.Kërkuesit shprehen se zbulimi ityre shpjegon reagimin emo-cional që kemi kur dëgjojmë njëkëngë të re dhe nëpërmjet kësajata janë në gjendje të parashiko-jnë nëse do ta blejmë apo jo atë.Gjetja e dytë më e rëndësishmee kërkimit është se, qendra jonëe trurit, përgjegjëse për kënaqës-inë, nuk punon e vetme, por kalidhje edhe me korteksin edëgjimit, një zonë e trurit qëmbledh informacion rreth tin-gujve dhe muzikës ndaj së cilësjemi ekspozuar gjatë gjithë jetës.Sa më shumë ta vlerësojmëpjesën muzikore të dëgjuar, aqmë e fortë është ndërlidhja midiskëtyre zonave të trurit. "Kjoështë interesante, sepse muzikanë vetvete është një vazhdimësitingujsh, të cilat të ndara nukkanë ndonjë vlerë të madhe, porkur organizohen së bashku nx-isin veprimin e vlerësimit tenjeriu", shprehet dr. Robert Za-tore, një kërkues pranë Labora-torit Ndërkombëtar të Trurit,Muzikës dhe Kërkimeve mbiTingujt. Aktiviteti i integruar iqarqeve të trurit që përfshijnënjohjen, parashikimin dhe emo-cionet, na lejojnë ta vlerësojmëmuzikën si dukuri intelektualedhe estetike.

Pjesa e bardhë e vezës mund tëndihmojë në uljen e tensionit tëlartë të gjakut.

Studime të realizuara nëbashkëpunim mes shkencëtarëveamerikanë dhe atyre kinezë, kanëtreguar se albuminat, të cilat janëpjesë përbërëse e të bardhës së

vezë, janë në gjendje të ndikojnë nëtension.

Sipas studiuesve, kjo lloj pro-teine arrin të bllokojë veprimin enjë enzime e cila provokon rritjen etensionit. Efekti i saj në uljen e ten-sionit vlerësohet të jenë po aq i lartësa edhe konsumimi i barnave.

Meuthullkundërdiabetit

Uthulla mund tëndihmojë personat qëvuajnë nga diabetiduke ulur nivelet eglukozës në gjak. Edhemë parë uthulla ishtecertifikuar si një për-bërës shumë i rëndë-sishëm për të ngadalë-suar përvetësimin esheqerit në gjak pasvakteve. Tani një recetëe re nxjerr në dritërëndësinë e saj kundërdiabetit të tipit 2. Sipasnjë studimi të univer-sitetit të Seulit, uthullamund të ulë sheqerinte pacientët me diabet.Veçanërisht efikaseështë uthulla e mollës,e cila është shumë emirë për të ngadalësuarglukozën në gjak pasngrënies së një vakti.Megjithatë ekspertëtparalajmërojnë seduhet bërë kujdes dhetë mos ekzagjerohet metë, pasi për shkak tëaciditetit mund të krijo-jë probleme me gas-tritin.

Mjalti qetëson kollën

Shtatëmënyra përtë qëndruar

largkancerit

Veza lufton hipertensionin

Zbulohen lidhjet mesmuzikës dhe trurit

Shkencëtarët zbulojnë misterete dëgjimit të muzikës,reaksionin që shkakton në trudhe arsyen e preferencave tëndryshme te çdo njeri

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Nuk do të shkruhet Ë-ja në 3786 fjalë, për një pjesë të të cilave është vendosur nërregullat e miratuara në qershor 2012 dhe një pjesë janë propozuar për miratim nëmbledhjet e kësaj jave 17Kulturë

Këshilli Ndërakademik iGjuhës ka në përbërjen e tij22 anëtarë, akademikë ngafusha e gjuhësisë, profesion-istë me karrierë të gjatë. Nëkryesinë e tij janë profesorJani Thomai dhe profesorRexhep Smajli. Burimepranë tij bëjnë me dije se jotë gjithë do të jenë të pran-ishëm në mbledhjen e sëmartës. Disa për shkak tëangazhimeve të tjera e disapër arsye shëndetësore, sipër shembull prof. ShabanDemiraj apo prof. Idriz Ajeti.Tematikën e mbledhjes qëbëhet të martën e ka konfir-muar edhe profesor EthemLikaj. "Në mbledhjen e sëmartës do të diskutohençështje që kanë të bëjnë medrejtshkrimin e zanores ë tëpatheksuar dhe togjet zan-ore", - deklaroi ai. Ndërkaq,kërkesës sonë për të nadhënë shembuj konkretë tëfjalëve që i përmbajnë këtoshkronja, ai iu përgjigj nega-tivisht. "Në fund ne do të dal-im me përfundime që do tëjenë publike për të gjithë.Çdo gjë që ne mund të themitani, mund të çojë në ke-qkuptime të paarsyeshme",- e përfundoi bisedën, Prof.Likaj. Nga ana tjetër, "Gaze-ta Shqiptare" ka mundur tësigurojë një listë fjalësh,drejtshkrimi i të cilave do tërishihet dhe mbase do tëndryshohet, si edhe një listëtë çështjeve që do debatohen.Deri më tani, mund të thuhetse kjo listë iu është dorëzuarmë herët anëtarëve të këtij

këshilli dhe tëmartën do tëdiskutohet e ar-dhmja e formëssë tyre të sh-kruar. Në mble-dhje do të rishi-hen këto çësh-tje, së paku sip-as asaj që ështëp a r a s h i k u a rvitin e kaluar.

1. Heqja aporuajtja e zanores-ë- në fjalët e përbëra qëpërmbajnë si element të parëpëremrin vetvetor vetë(vetvendosje, vetvrasje,vetveprim etj.), për të cilinvitin që shkoi nuk është ar-ritur në një përfundim tëpërgjithshëm.

2. Drejtshkrimi i zanores-ë- në rastet e padiskutuaranë mbledhjen e muajit qer-shor 2012.

3. Zanoret e tjera dhebashkëtingëlloret: a) Togjetzanore -ua- / -ue- dhe -ye-;

b) Zanorja -i-dhe sonantja -j-; c) Sonantet -nj-, -j-; d) So-nantet -r-, -rr-,-n-, -l-, -ll-; e)Bashkëtingëllo-re të shurdhëtae të zëshmedhe ë) Bashkë-tingëlloret dy-she (dh, th, sh,xh, zh, nj, gj).

4. Drejtshkrimi i topon-imeve: shqiptare, të huajadhe etnikat. Nga 42.205 fjalëqë ka "Fjalori i gjuhës shqipe"(2006), ndryshon drejtshkri-mi i 5296 fjalëve, ose i12,55% të fjalëve. Kështu,tronditen shprehitë drejtshk-rimore në 1844 fjalë, ose në4,37% të fjalësit, pasi karaste fjalësh në shkrimin e tëcilave folësi e ka të vështirë tëbëjë dallimin midis një pra-pashtese dhe një teme tëshkurtër, si p.sh. anëtarështë vendosur të shkruhet

antar, por folësi fare lehtëedhe kompozitën anëdetmund ta shkruajë andet etj.

Në takimet t+h, d+h etj.,këto janë rastet ku do ketëndryshime: shtathedhur -shtat'hedhur; Ethem,Mithat-Et'hem, Mit'hat;meshollë- mes'hollë; gazhed-hëse bëhet gaz'hedhëse.

Shkrimi i mbaresës sëshumësit nj-së j, i rr-së r,lëvizja e ë-së në prapasht-esën -ët dhe -të, duke ishkruar të gjitha fjalët oseme -ët, ose me -të, i:Shkruhen me nj, do tëshkruhen me j, 392 fjalë, sirasti barinj, ullinj, që do tëshkruhen barij dhe ullij.Fjalët me -ët (i, e) (i cekët)ndryshojnë 169 të tilla, dukeu bërë me -të sipas shem-bullit i cekët në i cektë.

Do shkruhen jo me i sideri tani, po me j, fjalët megrupet ia, ie, io, iu, me pre-jardhje kryesisht nga gjuhëtneolatine, si: ia/iá, 520 fjalë,sipas modelit nga amiant,italian në amjant, italjan; meie/ié, 177 fjalë, sipas modelit,janë materie, stallier bëhenmaterje, stalljer; me io/ió,493 fjalë, janë dioqezë, ak-sion bëhen djoqezë, aksjondhe me iu/iú, 53 fjalë, ngaspiunazh, akuarium bëhenspjunazh, akuarjum. Nuk dotë shkruhet Ë-ja në 3786fjalë, për një pjesë të të cilaveështë vendosur në rregullat emiratuara në qershor 2012dhe një pjesë janë propozuarpër miratim në mbledhjet ekësaj jave.

Ndërkohë që është pre-tendent kryesor përçmimin letrar të dhënënga 'The Independent'është botuar në Britanilibri "Ismail Kadare -Shkrimtari dhe Diktatura1957-1990" më autor Pe-ter Morgan me mbështet-jen e "Legenda"-s, "Mod-ern HumanitiesAssociation" dhe "ManeyPublishing". Është hera eparë që një studim i tillëmbi jetën e shkrimtarit nëdiktaturë botohet në Bri-taninë e Madhe me inisia-tivën e Bejtulla Destanit."Legenda" e cila uthemelua në 1995 nga"Europian Humanities Re-search Center" ( QëndraEvropiane e StudimeveShoqërore) të Universitetittë Oksfordit, është tani njëbotues i përbashkët i"Modern Research Associ-ation" dhe "Maney Pub-lishing". Titujt e botuarshtrihen nga tekstet mes-jetare deri tek filmi i sotëm

duke formuar një pamjetë gjerë krahasuese tëshoqërisë moderne, dukepërfshirë vepra në ara-bisht, në gjuhën katalane,anglisht, frëngjisht, gjer-manisht, greqisht, italisht,portugalisht, rusisht dhespanjisht.

Një bord editorial i për-bërë nga specialistëakademikë të shquarpunojnë sëbashku dukedrejtuar organizma dije-tarësh si "Society forFrench Studies" (Shoqata

e Studimeve Franceze) dhe"British Comparative Lit-erature Association"(Shoqëria Britanike eLetërsisë Krahasuese)."Modern Humanities As-sociation" (MHRA) inkura-jon dhe promovonstudime të avancuara nefushën e zhvillimeve tëshoqërisë moderne,veçanërisht mbi gjuhëtdhe letërsinë evropiane,duke përfshirë anglishtensi edhe filmin. Ajo po ash-tu synon të heqë pengesat

midis dijetarëve që puno-jne në disiplina tëndryshme dhe të ruajëunitetin e dijeve shoqërorepërballë specializimit tëthellë. Shoqëria e përm-bush këtë qëllim së paripërmes publikimit të gaze-tave, bibliografive, mono-grafive dhe pjesë të tjerandihmëse të studimeve.Ndërsa "Maney Publish-ing" është nga të paktatshtëpi botuese akademikebritanike indipendente. Ethemeluar në 1900 kjoshoqëri ka zyra në Britan-inë e Madhe, në Lids dheLondër, si dhe nëAmerikën e Veriut, nëBoston. Qysh prej vitit1945 "Maney Publishing"ka punuar nga afër meshoqata, botues, autorë,dhe pjestarët e saj për tëbotuar libra akadamikedhe të përditshme mestandard të lartë materi-alesh dhe produktesh.

"Në disa qarqe të cak-tuara të Evropës Lindoretë pasluftës, pas rënies sëkomunizmit, ndihet nos-talgji për stabilitetin eperiudhës së Luftës sëFtohtë dhe për momentete lumtura personale në"foletë shoqërore" të këtyrevendeve. Një vështrim pastregon se survejimi, frika,hidhërimi dhe jeta e

mjeruar nën diktaturën esocializmit janë zbehur nëkujtesën e njerëzve. IsmailKadare nuk na lejon tëharrojmë lehtësisht.Veprat e tij ruajnë kuj-timet e jetës së zymtë nëShqipërinë e vogël stalin-istë. Ndoshta vetë ky ab-surd, ndjesia e një ankthitë llahtarshëm në shtëpinëe kukullës, i bën këtovepra të jenë një deklarimpërfundimtar i përshtat-shëm për shekullin, fil-limet letrare të të cilit dal-lohen për tmerrin rreth tëcilit shkroi Kafka. Për tëtjerat më pas, si "Nachge-borene" e Brehtit, mundtë ngrihen dyshime përvlerat e tyre, si vepra tëshkruara nën trysninë enjë ideologjie të dështuar.Pyetja mund të shtrohet:A janë këto vepra letërsi evjetëruar me njëfarë vlerehistorike në pasqyrimin ejetës nën regjimin e kalu-ar, në një shtet të izoluarstalinist në periferi tëEvropës apo ato vazhdo-jnë të na tregojnë diçka tërëndësishme rreth vetessonë? Një dekadë më parëzbulova romanin eKadaresë, "Pallati i Ëndr-rave". Kjo vepër më rikuj-toi se stalinizmi ka mbije-tuar në Evropë deri parapak kohësh. Unë pashë

tek Kadareja një shkrim-tar të madh, i cili ashtu siedhe shkrimtarë të tjerënga kombe të vegjël dhegjuhë pak të njohura,duket se nuk kishte arrit-ur njohjen që meritonte.

Një projekt kërkimishkencor që vijoi më pas,më 2003-shin, më dhamundësi të njihem meveprat e tjera të Kadaresëdhe më çoi drejt një udhë-timi në Shqipëri si edhetek vetë shkrimtari nëParis e Tiranë. Gjatëshkrimit të këtij libri ekam njohur Kadarenë sinjë njeri, eksperienca e tëcilit në shkrime, politikëdhe etnicitet ishte ejashtëzakonshme edhepër Evropën socialiste tëshekullit të njëzetë. Kon-teksti i diktaturësshqiptare, arsimimi ishkrimtarit në Moskë, njo-hja e hershme e komplek-sitetit të veprave të shkru-ara në shoqëritë e rejakomuniste të pasluftës, siedhe refuzimi i tij gjatëviteve 1970-të dhe 1980-tëpër t'u larguar nga atdheuapo për të bërë kompro-mis me shkrimet e tij, ebëjnë Kadarenë njëshkrimtar unikal në ambi-entin socialist." - shkruannë librin e tij studimor Pe-ter Morgan.

Premierë

Tetari Tetovësshfaq komedinë

"Morri"Tetovë, 16 prill - Teatri i Tetovës të enjten ehap sezonin me premierën e komedisë "Mor-ri". Autor i tekstit dramatik është dramatur-gu kroat Ivo Breshan, regjinë e ka bërë Sule-jman Rushiti, skenografinë Argjend Karai,kostumet Marija Pupuçevska, kurse muzikaështë përgatitur nga Teuta Halimi. Në këtëshfaqje luajnë gjithsej 14 aktorë: MuzaferEtemi, Naime Azi, Zarije Jonuzi, ArgjendHasani, Linda Shabani, Burhan Amiti, AidaElezi, Petrit Neziri, Hasim Memishi, ElmirSejfullai, Sami Mustafa, Berat Saliu, BlerimIsmani dhe Ermal Çanga. "'Morri është njëkomedi situatash që trajton aspektin epërditshmërisë shoqërore dhe teksti më kasugjeruar që ta ndërtoj në baza të 'comme-dia dell'arte'-s, respektivisht një ndërthurjemidis "commedia dell'arte" dhe përdit-shmërisë ose realizmit. Pra, bëhet fjalë përnjë komedi situatash që trajton ndikimin errethanave ekonomiko-politiko-shoqërore teindividët, pra është një qasje komike ndajrealitetit tonë politik. Meqë edhe autori vjennga një hapësirë post socialiste që ka ng-jashmëri edhe me realitetin tonë, ne pak ashumë jemi përpjekur që të ndërtojmë njëshfaqje që do të rezonojë me spektatorin, qëdo të jetë e kapshme dhe e afërt me re-alitetin tone", ka deklaruar regjisori i shfaq-jes Sulejman Rushiti. (U.H)

Edhe një sukses i Kadaresë

"Shkrimtari dhe diktatura" në BritaniKonteksti i diktaturësshqiptare, arsimimi ishkrimtarit në Moskë,njohja e hershme ekompleksitetit të vepravetë shkruara në shoqëritë ereja komuniste të pasluftëse bëjnë Kadarenë njëshkrimtar unikal

Gjuhësi

Ndryshon drejtshkrimi i 5296 fjalëve

18KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Fotoreportazh

Fotografi David Rochkind ka bërë një seri fotosh për librin e tij 'Dora e rëndë, shpirti i fundosur' duke hedhur dritë mbi luftën vicioze të drogës në Meksikë, mbi të cilën shteti ndjehet fare ipafuqishëm. Rochkind, i cili u diplomua në Universitetin e Miçigamit, udhëtoi deri në Meksikë në vitin 2007 për të fotografuar, të vrarët, të burgosurit, si dhe komunitetin e mbytur nga

varfëria dhe lufta me drogën. Këto pamje janë vetëm një pjesë e vogël nga reportazhi i fotove që ai bëri për librin e tij.

Irina Shayk tregon trupin e saj tënxirë nga dielli në setinfotografik më të fundit mebikini. Supermodelja ruse kapozuar për markën "BeachBunny". Nga këto foto ekuptojmë më së miri pseCristiano Ronaldo është itërhequr prej saj.

Aktivistët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! organizuanaksionin simbolik "Këtu banon një hajn", dukevendosur tabela treguese që tregojnë drejtimin senga gjendet banesa e hajnit. Këto tabela uvendosën në shtëpitë e Hashim Thaçit dhe ministrittë Zhvillimit Ekonomik, Besim Beqaj. Arsyet e këtijaksioni simbolik i paraqiti para mediave, FrashërKrasniqi, drejtues i sekretariatit të aktiviteteve nëLëvizjen Vetëvendosje. Ai tha se përderisapatundshmëria e tij dhe "dostave" të tij po rritet,patundshmëria e shqiptarëve në veri po shitet.

Një gruan demaskon burrin e saj në publik pas njëtradhtie. "Burri im i pabesë është ulur në rreshtin128, vendi 31, 7-8 së bashku me familje prishësen etij". Ky është shkrimi që kjo gruan ka treguar për të

gjithë në stadiumin "MetLife Stadium" në NewJersey. Por ajo nuk është mjaftua me kaq, sepsembante veshur edhe një bluzë po me atë shkrim.

Në kryeqytetin e Tajlandës, Bangkok, pozhvillohet këto ditë festa e ujit, që përsëritet çdo

vit si një ritual purifikimi. E njohur ndryshe siSongkran, festa mbahet edhe në vende të tjera tëAzisë jug-lindore. Të shumtë janë edhe qytetarëtperëndimorë që zgjedhin të marrin pjesë në të,

për t'u argëtuar bashkë me vendasit. Bëhet fjalëpër një traditë antike të lidhur me Vitin e Ribudist, që kërkon që njerëzit të lagin njëri-

tjetrin. Me këtë rast lagen edhe shtëpitë dhestatujat budiste.

Festën e parë në New York për mbërritjen e pranverës e kanë bërë ato, vajzat eklubit letrarë topless të qytetit. Tani, që temperaturat kanë filluar të ngrihen,

vajzat që bëjnë pjesë në "Outdoor Co-Ed Topless Appreciation Society PulpFiction" janë kthyer në Central Park për të kaluar një pasdite seksi leximi. 'Përfat të mirë në New York lejohet të lëvizësh topless shpjegojnë ato në blogun e

tyre. Ne i duam librat dhe ditët me diell dhe në këtë mënyrë shijojmë momentettona të leximit'.

Një prift hindu, shtyn shpatën mbi barkun e nxënësit të tij gjatë festivalit fetar vjetorShiva Gajan në Pratapgarh, në periferi të qytetit verilindor të Indisë, Agartala. Qindrabesimtarë të devotshëm ofrojnë sakrifica dhe performojmë akte të devocionit gjatë

festivalit, me shpresë se do të fitojnë pëlqimin e perëndisë Hindu, Shiva.

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013|

Juventusi meriton ta fitojë titullin. Ne do të luajmë ndaj ekipit më të mirënë ligë. Përfundimisht do të jetë një ndeshje e vështirë për ne 19Sport

Fisnik NUHIU

Shkup, 16 prill - Shkëndi-ja dhe Vardari do të për-ballen në ndeshjen më in-teresante në kuadër tëtakimeve të para të gjys-mëfinales së Kupës sëMaqedonisë në futboll. Dykampionët e fundit tëMaqedonisë, dy skuadratme numër më të madh tëtifozërive dhe dy ekipet qëpër momentin përballenme probleme të mëdha in-terne, do të kenë përplas-jen e tyre të parë në Kupë,në kërkim të rezultatitpozitiv para ndeshjes sëkthimit. Shkëndija këtësezon ka përjetuar "1 mil-ion" probleme, por futbol-listët aktual refuzojnë tëdorëzohen para kohe dheparalajmërojnë luftë mak-simale në këtë duel.Mungesat e shumta nëformacion janë hendikep,por në takimin e fundit meRenovën, u pa se trajneriShaqiri ka në përbërje fut-bollistë të rinj të cilët janëtë gatshëm që të japin nëçdo kohë maksimumin etyre. "Kjo për ne është

ndeshja e vitit dhe jemi tëgatshëm për të dhënëmaksimumin e forcavetona. Problemet interne doi lëmë pas, pasi para veteskemi mundësinë më tëmirë për të tentuar të dal-im në Evropë. E dimë sedo jetë e vështirë, por memaksimumin e të gjithëve,me ndihmën e madhe tëpublikut, besoj në rezultat

të favorshëm. Fitore pa goltë pranuar do të ishte ide-ale", është shprehur mes-fushori anësor i Shkëndi-jës, Bunjamin Shabani, icili si rezultat ideal do tëdëshironte fitore 2:0. "Nor-mal që do të doja të fitojmëme pesë gola diferencë,mirëpo një janë dëshirat,ndërsa diçka tjetër re-aliteti. Thash se çdo fitore

pa gol të pranuar do tëishte mirë, ndërsa një tri-umf 2:0 do të ishte ideal",thotë kumanovari Sha-bani, i cili në disa ndesh-jet e fundit rregullishtështë në mesin e futbol-listëve më të mirë në ta-borin 'kuqezi'. Humbja 6:1nga Vardari javë më parënë kampionat, nuk pritettë ketë ndikim në këtë për-

ballje, pasi sipas Shaban-it, ajo ishte vetëm një ditëe keqe për skuadrën teto-vare. "Mendoj se bëhetfjalë vetëm për një ditë tëkeqe, që s'do të përsëritetmë. Mundësi për të dësh-muar kemi tani, ku duhettë konfirmojmë se ajo për-ballje ishte moment i keq iyni. Shpresoj dhe besoj nënjë rikthim të gjërave nëfavorin tonë", përfundoiShabani. Trajneri Shaqiripër shkak të lëndimit nukdo të mund të llogarisë nëshërbimet e Artim Pol-lozhanit, ndërsa nga epremtja prej ekipi janëlarguar Berisha, Demiri,Ejupi, Nikov dhe Aliu.Gjithsesi kundër Renovësu pa se të rinjtë janë tëgatshëm për lojë dhe nga

tabori 'kuqezi' shpresojnënë rezultat pozitiv. Ndesh-ja Shkëndija - Vardarizhvillohet të mërkurën nëstadiumin e qytetit nëTetovë, me fillim në orën16:00. Ndërkohë duelitjetër gjysmëfinal do tëzhvillohet në Kratovë, kuSileksi pret Teteksin. Dyekipet e fundit në rendit-jen tabelore në Ligën eParë, kanë rast të mirë qëpërmes Kupës të siguro-jnë finale, ku më pas do tëkërkohet dalja në arenënndërkombëtare. Të dyjaekipet paralajmërojnëmaksimumin e tyre, ndër-sa bazuar në kualitetin qëposedojnë, përparësi tëvogël pritet të ketë Tetek-si. Edhe kjo përballje fillonnë orën 16:00.

Shkup, 16 prill - Renova taniorientohet kah përballja eardhshme dhe kundërshtari iardhshëm Napredokun, me tëcilin do të përballet gjatë fund-javës në kuadër të javës së 26.Vendasit presin që të ndër-prenë serinë e keqe prej njëdisfate dhe barazimi, të cilën eshënuan pas startit të mirë tësezonit, me të cilin parala-jmëruan se do të kërkojnë dal-jen në skenën evropiane. "Taniështë lënë anësh kjo disfatëdhe tani do të koncentroheminë përballjet e ardhshme.kundër Napredokut nuk kaobcion tjetër veçse të shënojmëfitore dhe asgjë tjetër. Tri pikëtnga kjo përballje janë më se tënevojshme në këtë moment

për ekipin tonë që të ruajmëoptimizmin dhe të vazhdojmënë tempon e njëjti si edhe nëstart të sezonit pranveror", thanë fillim portieri Suad Zendeli.Sipas tij edhe Napredoku ështënë një krizë të madhe të rezul-tateve, ndërsa një pikë e fituarnë përballjen me Teteksin

është fituar në saje të fatitsportive. "Sipas asaj që më in-formuan kolegët, Napredokuështë në rënie të formës dhendaj Teteksit ishin tëbarabartë në terren vetëm në20 minutat e para, ndërsa nëvazhdim ka dominuar Teteksiqë ka krijuar më shumë raste,por nuk ka arritur që tikonkretizojë ato. Ne do të kemiqasjen maksimale në këtë sfidëdhe do të respektojmë kundër-shtarin, por pikët them se dotë mbeten në Tetovë", sqaronZendeli. Paraqitja e fundit eRenovës në derbin lokal ndajShkëndijës nuk ishte në niveldhe të njëjtin mendim e ndanedhe trajneri Qatip Osmani."Qasja ndaj lojës së ekipit tonë

nuk ishte në nivelin e duhur,kështu që pas rasteve që patiShkëndija në fund duhet edheme një pikë të jemi të kënaqur.Shkëndija luajti mirë, luftoi,tregoi më shumë agresivitetdhe mendoj se kjo ishtendoshta arsyeja kryesore qëndeshja përfundoi ashtu sipërfundoi", tha trajneri Os-mani. Renova do të duhet tëpërmirësojë shumë shpejtëpjesën e lojës, asaj ofenzivedhe të kërkojë më shumë golinnë përballjet me kundërshtarëte ardhshëm, pasi nuk kanëmbetur edhe shumë javë derinë fund të sezonit, andaj çdopikë do të ishte e mirëseard-hur për skuadrën nga Xhep-çishti. (F.N)

Shkup, 16 prill - Vazhdojnë nx-itjet në Superligën e basket-bollit vendor me zhvillimin ejavës së 5. Klubi i BasketbollitLiria do të jetë sërish në ter-renin vendas dhe do të për-ballet me skuadrën e Kozhu-vit. Optimizmi është kthyer nëradhët e shkupjanëve, pas fi-tores ndaj Kumanovës (85-78)në fundjavë dhe tani me një fi-tore eventuale ndaj skuadrësnga Gjervgjelia, mund të rik-thejnë shpresat për kualifikimnë mesin e katër ekipeve më tëmira në fund të sezonit, të cilëtdo të zhvillojnë sfidat e plej-of-fit. Ajo që brengos më shumëtrajnerin Marjan Ilievskin,është fillimi i ndeshjes, pasiedhe ndaj Kumanovës kishinstartin më të keq dhe duhejvazhdimisht të ulej epërsia emysafirëve. Ndërkohë çereku i

tretë ishte storje në vete, pasiLiria e mbylli me 32 -13 dhevulosi fatin e ndeshjes, edhepse kishte tentime nga Ku-manovë që të arrihet deri tebarazimi në çerekun e fundit.Lajm i mirë për Ilievskin ështëaktivizimi dhe realizimi iTasovskit, i cili ishte protago-nist kryesor në këtë përballje.Nga ana tjetër para tyre është

Kozhuvi, i cili në fundjavëshënoi fitore të ngushtë me87-86, ndërsa më i spikaturishte amerikani Mekintosh me21 pikë. Andaj rreziku krye-sore do të duhet të jetëamerikani, i cili do të jetë indihmuar nga basketbollistime eksperiencë Pero Blazhevs-ki, i cili ishte autor i pikëve tëfundit, ose të fitores ndaj Feni

Industri. Se do të jetë njëndeshje e fortë, tregoi edhepërballja e fundit në kuadër tësezonit të rregullt, ku Liriashënoi fitore 79-78 dhe sfida uvendos në sekondat e fundit tëndeshjes. Mirëpo tani Lirianuk ka obcion tjetër vetëm setë shënojë fitore dhe të kthehetnë shtegun e fitoreve me tëcilat mund të marshon drejtplej-offit. Kjo përballje do tëzhvillohet në palestrën esporteve në Saraj, në orën18:30, ndërsa 30 minuta mëvonë, zhvillohen edhe përball-jet e tjera.

Në palestrën "Boris Tra-jkovski", kampioni aktual dhefituesi i Kupës së Maqedonisë,MZT Skopje do të përballet meFeni Industri, ndërsa në Ku-manovë, mysafirë do të jetëskuadra e Rabotniçkit. (F.N)

Bajrami rezervënë fitoren e

GomelitShkup, 16 prill - Mesfushori shkup-jan Muharem Bajrami ka qëndruarpër 90 minuta në pankinë, në fi-toren 1:0 të Gomelit në transfertënme Shaktjorin në kuadër të xhirossë 3 të kampionatit elitar bjellorus.Pasi një javë më parë kompletoidokumentacionin dhe fitoi tëdrejtën për të luajtur, Bajrami këtëfundjavë ishte në kombinim përduelin e kësaj xhiroje. Mirëpo tra-jneri Merkulov vendosi të lë nëpankinë për 90 minuta Bajramin,deri sa skuadra në fund të ndesh-jes kishte nevojë më shumë për fut-bollistë defanzivë, pas epërsisë megolin e Kontsevoyt në minutën e54. Gomeli arriti të marrë fitoren eparë sezonale, pas humbjes në xh-iron e parë dhe barazimit në tëdytën, duke paralajmëruar sengadalë kthehet në formën eduhur. Qëndrimi i Bajramit nëpankinë ndërlidhet me një lëndimparaprak të tij dhe pritet që së sh-pejti 'Muki' të ketë debutimin e tijnë një ndeshje zyrtare të Gomelit.(F.N)

Sot zhvillohen gjysmëfinalet e Kupës

Shkëndija e gatshme për ndeshjen e vitit"Kjo për ne është ndeshja evitit dhe jemi të gatshëm përtë dhënë maksimumin eforcave tona. Problemetinterne do i lëmë pas, pasipara vetes kemi mundësinë mëtë mirë për të tentuar të dalimnë Evropë", është shprehurmesfushori anësor i Shkë-ndijës, Bunjamin Shabani

Njëjtë si në takimin me Renovën edhe kësaj radhe ngatabori i Shkëndijës paralajmërojnë se mjetet egrumbulluara nga biletat e shitura do të shkojnë në adresëtë futbollistëve. Situata e vështirë finansiare, ka detyruartetovarët që të marrin këtë hap për të zbutur situatën. Nëtakimin me Renovës kishte vetëm 2000 shikues, mirëpo tanipritet të jetë ndryshe dhe pritet që ndeshja me Vardarin tëtërheqë numër më të madh të tifozëve. Kjo është edhekërkesë nga futbollistët 'kuqezi' që publiku tetovar nënumër sa më të madh të vizitojë këtë takim, për të qenëpërkrahje për një rezultat pozitiv, ndërsa njëkohësisht çdobiletë e paguar do të jetë ndihmë për zbutjen e situatësfinansiare të futbollistëve.

BILETAT PËRSËRI PËR LOJTARËT

Stop bojkotit të ekipit shkruan në faqen e facebook të 'Ballistëve', të cilët paralajmërojnëmbështetje për ekipin e tyre. Për shkak të disa qëndrimeve të ndryshme me kryesinë e klubit,tifozët 'kuqezi' tani më një kohë bojkotojnë ndeshjet e Shkëndijës, mirëpo përballja me Vardarindhe situata në klub, mobilizon maksimalisht 'Ballistët' të cilët paralajmërojnë rikthim tëfuqishëm në tribunë. Pritet që "lojtari i 12" i Shkëndijës të jetë në element dhe të jetë ndihmesë emadhe për futbollistët në tentimin për të nxjerrë rezultat pozitiv në takimin me Vardarin.

"Ballistët" kthehen në tribunë

Koha

Napredoku mbetet pa pikë në Tetovë

Liria me optimizëm ndaj Kozhuvit

20KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Sport

Kemi respekt, por jo frikë. I dimë kualitetet tona dhe mund të mposhtim çdo kundërshtar.Objektivi ynë është që ta fitojmë Ligën e Kampionëve. Kemi punuar në atë drejtim për një vit tëplotë. Prandaj do të bëjmë gjithçka që ta mposhtim Dortmundin në të dyja përballjet

Lajmi i përhapur nëmediat italiane se kompa-nia braziliane e fondit tëinvestimeve, "DIS", pokërkon të dërgojë sul-muesin shqiptar Arman-do Sadiku në radhët e Ko-rinthians, ka bërë mjaftbujë. Rreth kësaj teme kafolur edhe menaxheri ifutbollistit, Sokol Haxhia,i cili ka konfirmuar se përsulmuesin e Luganos kainteres nga shumë klubetë njohura, ndërsa nuk do

t'i thuhej jo një oferte tëmundshme nga Brazili. "Ekam lexuar edhe unë ditëte fundit këtë histori rrethnjë kontakti mes presi-dentit të Luganos dhe për-faqësuesve të kompanisë.Por të shohim se çfarë dotë ndodhë, pasi për mo-mentin me ne nuk ka pa-sur kontakte të drejtpër-drejta", tha Haxhia."Korinthians është njëskuadër e madhe. Ngaana jonë dyert janë të ha-

pura për një marrëveshjetë mundshme, pasi kyështë një klub shumë irëndësishëm. Por epërsëris se për momentinnuk ka pasur kontakte tëreja", shpjegoi Haxhia.Sipas tij, lojtari ka tërhe-qur vëmendjen e klubevetë Serisë A, edhe atyreshumë të rëndësishme."Në janar e kërkoi Siena?Siena dhe jo vetëm ajo! Mepërjashtim të Milan, Ju-ventus, Inter dhe Roma,

të gjithë klubet e tjera ekanë monitoruar nëvazhdimësi lojtarin. Porblerja e tij është e lidhurme pasaportën e ekstrako-munitarit që ka, pasiështë futbollist shqiptar.Do të shohim se çfarëmund të ndodhë në ditëtnë vazhdim, pasi për mo-mentin diskutimet nukkanë shkuar më shumë seinteresimi për një trans-ferim të mundshëm gjatëverës", shpjegoi Haxhiapër sulmuesin shqiptar qëka shkëlqyer në dy vitet efundit në kampionatinzviceran.

Haxhi Krasniqi popunon intensivisht përsfidën jetësore që do taketë ndaj britanikutNathan Cleverly. Javën qëshkoi, boksieri kosovar kaushtruar së bashku mesfiduesin e Wladimit Kl-itschkos, Francesco Pi-aneta në një kamp ek-skluziv ushtrimesh"Strandhotel Fischland"në Detin Baltik. Krasniqido ta sfidojë Cleverlyn nëbetejën për kampion të

botës në peshat gjysmë tërënda, versioni WBO tështunën në Londër, ndër-sa Pianeta do të ketëpunë me Klitschkon më 4maj në SAP Arena tëMannheim. Pasi i komple-toi ushtrimet emundimshme, që zgjatënnga e enjtja deri të dielën,Krasniqi bashkë me tra-jnerin Dirk Dzemskishkuan për t'u mbushurme ajër të pastër dhe përvrapime në plazh.

Seria negative e Inter-it në kampionat dhegabimet e vazhdueshme

të gjyqtarëve që po penal-izojnë zikaltërit, janëkthyer në shqetësimin

kryesor të MasimoMoratit, i cili ka treguarse një solidaritet të tillë eka ndjerë që në kohën kurskuadrën e drejtonteZhoze Murinjo. "Me Kal-jarin shpresonim te njërezultat pozitiv, ndoshtaedhe një barazim për tëndalur serinë e humbjeve.Gjyqtarët? Edhe Murinjomë thoshte: "Si ia bën qëvazhdon këtu? Nuk ështee mundur, ke të gjithëkundër, është shumë evështirë". Unë i thashë sepikërisht kjo është e

bukura e Interit dhe ai ekuptoi një gjë të tillë.Gabimi i gjyqtarit ndajKaljarit mu duk se ishtenjë gabim i mirëfilltë, pakeqdashje, pasi ishte Pini-ja që bëri të dukej si itillë". "Por Interi duhet tëketë një krenari superiorenëse ia del mbanë, pasi aiishte goli i parë. Nëse nukka mundësi, ndodh përshkak të dëmtimeve tëshumta, si ai i Garganosqë nuk të lejon tëparaqitesh në maksimu-min e forcës". Pikërisht

dëmtimet e shumta kuato të fundit të Nagatomoe Gargano i shtohen atyretë Kasano, Milito e Pala-cio, kanë bërë që të hid-hen dyshime mbi punën estafit mjekësor tëskuadrës, pasi pjesa më emadhe e tyre janë dëm-time muskulore. "Stafimjekësor? Janë shumëgjëra që duhen vëzhguarnga e para", ishte komen-ti i Moratit rreth kësajteme, ndërsa ka deklaru-ar edhe një herëmbështetjen e tij për Stra-

maçionin. "Po zhvillojmënjë kampionat të vështirëdhe dramatik përsa i për-ket dëmtimeve. Ndaj nukmund të bëj gjë tjetërveçse të mbështet trajner-in duke shpresuar që tëshpikë diçka për të dalënga kjo situatë. Kupambetet objektivi i fundit,pasi në kampionat nuk kashumë për t'u bërë", pra-noi ai, i dorëzuar për fak-tin se skuadra e tij nukdot marrë përsëri pjesë nëLigën e Kampioneve as nësezonin e ardhshëm.

Barcelona vazhdon tëmahnitë me rekordet ejashtëzakonshme që ven-dos herë pas here. Këtëradhë, katalanasit kanëdhuruar një rekord paprecedent, duke regjistru-ar ndeshjen e 300-tëzyrtare radhazi në të cilënata arrijnë të sigurojnëmbajtjen më të lartë tëtopit gjatë 90 minutave.Tiki-taka e famshme ekatalanasve është bërëobjekt diskutimi prejshumë vitesh në botën efutbollit, por pakkushkishte menduar se sakohë ka që kjo mënyrë lojeështë treguar efikase përt'i dhënë avantazhin kësajskuadre. Sipas statis-tikave të ofruara nga vetëklubi spanjoll, hera e fun-dit që nuk kanë pasur

mbajtjen e topit në njëndeshje ka qenë në 7 ma-jin e vitit 2008, kur RealMadrid i mori zotërimin etopit me 50.5% përballë49.5% të katalanasve. Nëtotal bëhet fjalë për 185ndeshje kampionati span-joll, 62 në Ligën e Kampi-oneve, 39 në Kupën eMbretit, 8 në Superkupëne Spanjës, 4 në Botërorinpër Klube dhe 2 në Su-perkupën e Evropës.Duke pasur parasysh sefilozofia e tiki-taka vazh-don të mbizotërojë në klu-bin katalanas dhe përdisa vite të tjera protago-nistët do të jenë të njëjtët,atëherë është e imagjin-ueshme që shifra 400ndeshje radhazi mezotërimin e topit, mund tëvijë shumë shpejt.

Kupa e Serbisë në hendboll,

luhet në Kosovë

Federata e Hendbollit të Serbisë e kamarrë një vendim sa të çuditshëm, ash-tu dhe provokues. Në fakt, shtëpia ehendbollit serb ka vendosur që faza fi-nale e Kupës së Serbisë të mbahet nëKosovë, respektivisht në Zubin Potok,në veri të vendit. Lajmin e kanë bërë tëditur mediat serbe, sipas së cilave, finalete këtij evenimenti në konkurrencën emeshkujve do të zhvillohen më 18 e 19maj në Kosovë. Në gjysmëfinale të Kupëssë Serbisë do të luajnë Crvenka - Parti-zan dhe Vojvodina - Zajeçar.

Futbollisti më i mirë i RealMadridit, Cristiano Ronaldo epranon se së fundmi ka kërkuarinformata të shpeshta për Is-lamin. Ylli portugez i përket fesëkatolike, por së fundmi ka kalu-ar shumë kohë me shokët eskuadrës, Mesut Ozil e SamiKhedira, të cilët i kanë treguarshumëçka për fenë e tyre. "Fejanuk duhet t'i prish shoqëritëdhe të shkaktojë luftëra. Zoti ikrijoi njerëzit që të jenë së

bashku, në një komunitet. Unëjam katolik, por do të thosha sefeja e Ozilit është e bukur. Nuke dija se myslimanët janë aq tëdrejt dhe të ndershëm, siç ështëMesut. Dua që Zoti të më ndih-mojë që të shkoj në rrugën dhebesimin e duhur. Për momentinnuk e di, por ndoshta në tëardhmen mund të bëhem vëllamysliman me Ozilin", ka thënëportugezi, transmetojnë mediate huaja.

Murinjo çuditet si i rezistoj gabimeve të gjyqtarëve

Sulmuesi shqiptar me plotë oferta

Gjysma e Serisë A ndjek Sadikun"Në janar e kërkoi Siena?Siena dhe jo vetëm ajo! Mepërjashtim të Milan,Juventus, Inter dhe Roma, tëgjithë klubet e tjera e kanëmonitoruar në vazhdimësilojtarin. Por blerja e tij ështëe lidhur me pasaportën eekstrakomunitarit që ka, pasiështë futbollist shqiptar",deklaroi Haxhia

Ronaldo do të bëhet musliman

Krasniqi bëhet gati për sfidën jetësore

Barceona 300 ndeshjekontrollon topin

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013| 21Sport Do të jetë kënaqësi që të luaj përsëri me Napolin në Ligën e Kampionëve. Mund tëthem se do të jap gjithçka deri në sekondën e fundit me këtë fanellë

"Devid është njëprofesionist i vërtetë dhe aiështë i zhgënjyer sa tëgjithë të tjerët përeliminimin nga Liga eKampioneve. Por ai besonnë këtë projekt që ka nisurklubi dhe kjo është arsyejapse ai do të vendosë tëqëndrojë këtu", thaIbrahimoviç

Zlatan Ibrahimovicështë i sigurt se PSZH dotë fitojë Ligën e Kampion-eve në sezonin eardhshëm nëse DevidBekam do të vazhdojë tëjetë pjesë e kësaj skuadre.Kontrata e mesfushoritanglez përfundon në qer-shor, por sulmuesi suedezështë i bindur se ai do tënënshkruaje një mar-rëveshje të re dhe do tëndihmojë klubin drejtsukseseve ndërkom-bëtare. "Ne do të fitojmë

Ligën e Kampioneve dheDevid do të jetë pjesë e atijsuksesi", ishte deklaratae guximshme e sulmuesitsuedez për "Sky Sports"."Pronarët duan që ai të

qëndrojë, trajneri dëshi-ron që ai të qëndrojë, loj-tarët duan që ai të qën-drojë dhe kjo është arsyejapse unë jam i sigurt se aido të firmosë edhe për një

sezon tjetër gjatë kësajvere", tha Ibrahimovic, icili më tej ka shtuar: "De-vid është një profesionist ivërtetë dhe ai është izhgënjyer sa të gjithë tëtjerët për eliminimin ngaLiga e Kampioneve.

Por ai beson në këtëprojekt që ka nisur klubidhe kjo është arsyeja pseai do të vendosë të qën-drojë këtu", tha Ibrahi-moviç që më pas komentoiedhe eliminimin përballëBarcelonës vetëm falërregullit të golit në fushënkundërshtare, pasi dyndeshjet kundër kata-lanasve përfunduan nëbarazime. "Sigurisht qëishte zhgënjyese që ueliminuam nga Barcelonapasi në të dy ndeshjetmenduam se kishim bërëmjaftueshëm për t'imundur. Ana pozitiveështë se Evropa e parë seçfarë jemi ne, se nuk jemivetëm një klub i pasur qëmerr pjesë në turne, porse mund të konkurrojmëme çdo skuadër nëEvropë", përfundoi Ibra.

Uejn Runi dhe RobinVan Persi janë vënë në nd-jekje të një rekordi mjafttë veçantë, pasi duan tëfestojnë titullin e 20-tëkampion për MançesterJunajtid duke arritur njëobjektiv të rëndësishëm.Kryesuesve të kampionatitanglez u mjaftojnë 7 pikënë 6 ndeshjet e fundit përt'u shpallur matematik-isht kampionë, por atamund të kalojnë shifrënrekord të 95 pikëve të ven-dosur nga Çelsi në se-zonin 2004-2005, nëse fi-tojnë të gjitha ndeshjet embetura. "Jemi në njëpozicion të shkëlqyer. Porduhet të sigurohemi që dotë arrijmë të kalojmë atëvijë ndarëse. Trajneri natha para fitores me Stoukse sezoni ynë fillonte sotdhe se na kanë mbeturedhe 6 ndeshje për t'u lu-ajtur, të cilat duhet t'i fito-jmë të gjitha. Nëse i fito-

jmë të gjitha, atëherë do tësigurojmë një rekord, ndajdo të jetë një objektivshumë i rëndësishëm përtë gjithë ne", shpjegoiRuni për "The Guardian".Të njëjtin mendim kaedhe Van Persi, i cili ash-tu si partneri i tij sulmit,ka lënë në plan të dytë ob-jektivat personal në këtësezon. "Ne nuk po mundo-hemi që thjesht të fitojmëkampionatin me pikët qëna nevojiten, por duam tëmarrim maksimumin epikëve nga ndeshjet qëmbeten.

Është e rëndësishmeqë të vazhdojmë të fitojmëdhe kjo është ajo që ne dotë kërkojmë të bëjmë",deklaroi holandezi, i cilivazhdon të jetë në garëpër titullin e golashënue-sit më të mirë në kampi-onat me 20 gola, vetëm 2pas Luis Suarez që krye-son renditjen.

Pyetjet rreth PepGuardiolës vazhdojnë tëshqetësojnë Jup Heinkes,që nga momenti kur

shorti i vuri para Bajernittë tij emrin e skuadrës sëBarcelonës në gjysmëfi-nalet e Ligës së Kampion-eve. Ndaj trajneri gjermanka vendosur tashmë tëpërdorë ironinë e tij përt'iu përgjigjur pyetjeve tëgazetarëve nëse do të pra-nojë këshilla nga ish-tra-jneri i katalanasve, i cilisezonin e ardhshëm do tëzërë vendin e tij në stoline Bajernit. "Pep nukmund të zbulojë detajerreth Barcelonës përshkak të respektit ndajish-klubit të tij. Por muanuk më shqetëson një gjëe tillë. E njoh mirë fut-bollin spanjoll dhe

Barcelonën. Nëse do tëishte e nevojshme t'i tele-fonoja ndokujt, atëherëdo të zgjidhja Krujf, pasiai e shpiku sistemin e lo-jës së Barçës", ishtepërgjigja ironike e trajner-it gjerman. Ai ka kri-tikuar ashpër edhe pres-identin e nderit të klubitbavarez, Franc Beken-bauer, i cili në ditët e fun-dit i kishte bërë thirrje qëtë kontaktonte meGuardiolën për t'i marrëkëshilla. "Nuk e kuptojsesi një ish-lojtar dhe ish-trajner mund ta thotë njëgjë të tillë", ishte reagimii Heinkes ndaj fjalëve të"Kaizerit".

Majemi ka arritur të fi-tojë në Kliveland vetëm melojtarët rezervë, duke lënëpushim të gjithë lojtarëttitullarë, për t'i pasur samë të çlodhur para fillim-it të playoff. LeBron Xhe-jms, Kris Bosh dhe MarioÇallmers qëndruan në stolpa u aktivizuar gjatë tëgjithë ndeshjes, ndërsaDuejn Uejd, Shein Batierdhe Udonis Haslem, as qëkishin udhëtuar për këtësfidë që Majemi e fitoi merezultatin 96-95. Gjithçkau vendos në minutën efundit nga organizatori ikampionëve në fuqi, Nor-ris Kol, i cili i vodhi topinyllit të Kliveland, Kairi Irv-ing, për të mos i dhënë

mundësinë këtij të fundittë tentonte një gjuajtje përfitoren. Kol e mbyllindeshjen me 16 pikë, 11

topa në tabelë dhe 9pasime. Në Konferencën ePerëndimit, Oklahomasiguroi përfundimishtvendin e parë dhe avan-tazhin e fushës në playoffpas fitores 104-95 ndajSakramentos. Kevin Du-rant ishte protagonisti imbrëmjes duke shënuar29 pikë në këtë sfidë që idha skuadrës këtë arritjeshuam të rëndësishme nëhistorinë e saj. Tashmë evetmja gjë që ka mbeturpër t'u përcaktuar në dyditët e fundit të sezonit tërregullt në NBA, ështënëse në playoff si skuadrae 8-të në Konferencën ePerëndimit do të shkojëLA Leikërs apo Utah.

Me Bekamin e fitojmëLigën e Kampioneve

I vënë syrin rekordit të pikëve

Guardiola se jep Barcelonën

NBA

Majemi fiton edhe pa titullarët

Teteks SH A - Tetovë për prodhimet e veta ofron shitje të përbashkët me firma dhe shitore për tekstil

në Maqedoni.Për informata më të detajuara paraqituni në

tel. 044/355 053, 070 672 941

SH.P.K " SHPENDI" f. Xhepçisht-Tetovë publikon këtë:SHPALLJE

Për themelimin e marrëdhënies së punës ne kohë të caktuar, ngadata 01.05.2013 deri me datë 31.10.2013.

I. SH.P.K "Shpendi" f. Xhepçisht-Tetovë, për nevojat e veta bënë punësimine dy (2) punëtorëve në këto vende pune:1. Gdhendës metalik……...…………………………………..1 punëtor.2. Ndihmës punëtor…………………………………………...1 punëtor..II. Përveç kushteve të përgjithshme të parapara me ligj, kandidatët duhet t'iplotësojnë edhe këto kushte:

- Duhet të kenë të kryer arsim të mesëm.

III. Kandidatët e interesuar duhet të dorëzojnë fletëparaqitje në adresën: -SH.P.K " Shpendi" Xhepçcisht p.n.

VI. Shpallja zgjat 5 ditë nga dita e shpalljes në shtypin ditor.

Publicitet

22KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Marketing

Ministria e Punës dhe Politikës Sociale i informon punë-dhënësit në Republikën e Maqedonisë se aplikon edhe mundës-inë për parashtrimin elektronik të fletëparaqitjeve nëInspektoratin Shtetëror të Punës, në bazë të:- zbatimit të punës jashtë orarit;- zbatimit të punës gjatë kohës së festës shtetërore;- angazhimit të punëtorëve gjatë punës së natës;- shkaktimit të fatkeqësisë në punë;- fillimit të kryerjes së punëve ndërtimore;- fillimit të kryerjes së veprimtarisë.

Fletëparaqitjet mund të sigurohen përmes ueb faqeve zyrtare tëMinistrisë së Punës dhe Politikës Sociale mtsp.gov.mk dhe tëInspektoratit Shtetëror të Punës dit.gov.mkPunëdhënësit janë të obliguar që në afatin e caktuar ligjor taplotësojnë fletëparaqitjen me të dhënat e nevojshme dhe mevulën dhe nënshkrimin e subjektit juridik të skanuar taparashtrojnë në e-mail adresën: prijava@mtsp.gov.mk

Pas parashtrimit elektronik të fletëparaqitjes, pason një porosiautomatike, që konfirmon se paraqitja është kryer me sukses.

The Ministry of Labour and Social Policy hereby informs theemployers in the Republic of Macedonia of the introduction ofthe possibility to electronically submit applications to the StateLabour Inspectorate, on the grounds of: - introduction of overtime work; - introduction of work during public holidays; - hiring workers for night work;- accident occurred at work;- commencement of performing construction work; - starting to perform a business activity

The Application Forms can be obtained via the official internetpages of the Ministry of Labour and Social Policy, namely,mtsp.gov.mk, and of the State Labour Inspectorate, namely,dit.gov.mkThe employers are obliged to fill out the Application Form with-in the legally prescribed deadline, with all required data and thesignature and stamp of the legal entity, and to send the scanneddocument to the following e-mail address:prijava@mtsp.gov.mkAfter submitting the Application Form electronically, the sendershall receive an automatic message, which shall serve as confir-mation that the application has been submitted successfully.

KohaE MËRKURË

17 PRILL |2013| 23Mozaik

858 - Benedikti III për-fundon sundimin e tij siPapë Katolik 1492 - Kristofor Kolom-bo nënshkruan mar-rëveshje me Spanjënpër gjetjen e rrugës përIndi1704 - Gazeta e parë esuksesshme në SHBAbotohet në Boston ngaXhon Kambell1711 - Karli VI i Habs-burgëve shpallet mbret iAustrisë1793 - Beteja e Var-shavës1865 - Arrestohet MariSurrat si konspirator nëatentatin ndaj AbrahamLinkolnit 1907 - 11,745 imigrantarrijnë në Ellis Island,NY1920 - Formohet NFL(Liga profesionale e fut-bollit amerikan)1924 - Metro Pictures,Goldwyn Pictures dheLouis B Mayer Co shkri-hen dhe formojnë MGM1939 - Stalini nën-shkruan paktin anti-nazist mes Britanisë,Francës dhe Rusisë 1941 - Lufta e IIBotërore: Mbretëria eJugosllavisë i dorëzohetGjermanisë 1946 - Siria shpallpavarsinë nga Adminis-trata franceze 1971 - Formohet feder-ata mes Egjiptit, Libisëdhe Sirisë (FAR)1982 - Kanada miratonkushtetutën e saj.

KALENDARIHISTORIK17 PRILL

24KohaE MËRKURË17 PRILL |2013| Mozaik

I kthyer në fenomen, "Facebook" kanxitur shumë studiues të thellojnëkërkimet e tyre për efektet pozitive qërrjeti sjell në jetën tonë. Por, krahas tyreka dhe disavantazhe, si për shembull -lehtësia e keqkuptimeve. Në krah tëeksperiencës së përditshme dalin edhestudimet të shumta që theksojnë anët edëmshme të ndikimit të "Facebook"-utnë jetën tonë. Sipas një studim i Univer-sitetit të Utah Valley në Orem, ky rrjet so-cial frenon ndjenjën e lumturisë dhe rritdëshirën për të flirtuar. Ndërkohë ad-ministratoret e divorci-online.com kanëzbuluar se shumica e njerëzve suprizo-hen duke gjetur gjëra për partnerët në"Facebook" dhe sipas tyre, ky është nderfaktorët kryesore për prishjen e marte-save prej rrjetit social. Vitet e fundit, njëpërqindje e lartë e kërkesave për divorckanë pasur si "reference" dhe shkaktar"Facebook"-un. Emëruesi i përbashkët ikëtyre personave sipas partnereve ështëkomunikimi papërshtatshëm nëpërmjet"chatit" me personat e gabuar.

Të gjithë e kanë të vështirë të prano-jnë se dikush është duke komplimentu-ar të dashurin apo të dashurën. Kjo gjëshkakton xhelozi dhe nuk e ndihmon as-pak marrëdhënien. Sa here shtypni bu-tonin 'like' në "Facebook", aq më shumëtregoni për veten tuaj. "Nga linqet e pos-tuara dhe pëlqimet, pakuptuar ju zbulonisekretet personale mbi pikëpamjet fetare,politike dhe prirjet seksuale", ky ështëpërfundimi i një studimi të fundit i cili kangritur shumë shqetësime mbi privatës-inë. Sipas aktivistëve të privatësisë, rezul-tatet e studimit janë një "sirenë alarmi"për përdoruesit. Ky studim i AkademisëKombëtare të Shkencave në SHBA kaekzaminuar 58.000 vullnetarë përdoruestë "Facebook" në SHBA. Rezultatet ishinsurprizuese edhe për vetë kërkuesit. Vull-netaret ofruan krahas aktivitetit të tyrenë "Facebook" dhe informacion de-mografik, edhe rezultatet e testevepsikometrie të dizajnuara për të zbuluartiparet e personalitetit. Pëlqimet e shën-juara në "Facebook" u futën në algoritmedhe u krahasuan me informacionet embledhura nga testet e personalitetit. Al-goritmet rezultuan 88 për qind të saktapër përcaktimin e seksualitetit mashkul-lor, 95 për qind të sakta për të dalluarafro-amerikanët nga kaukazo-amerikanëtdhe 85 për qind për të dalluarmbështetësit e republikanëve nga ata tëdemokratëve. Kristianët dhe myslimanëtu klasifikuan në mënyrë korrekte në 82për qind të rasteve, ndërsa statusi civildhe abuzimi me drogën u identifikuanme saktësi mes 65 dhe 73 për qind. Algo-ritmet mblodhën një sasi të stërmadhepëlqimesh mbi muzikën apo spektaklettelevizive për të krijuar profilet e person-alitetit. Preferencat e muzikës dhe emi-sioneve televizive ishin më demaskuesenga sa mund të keni imagjinuar. Studi-mi kishte si qellim të parashikonte edhekoeficientein e inteligjencës te përdorue-sit. Çdokush i trajnuar në analizën e tëdhënave mund të jetë në gjendje të për-punoje një informacion të tillë madjeedhe në rastet kur përdoruesit nuk ekanë klasifikuar në mënyrë të qartë.

Gjashtëvjeçarja Isabel-la Barrett është njëra ngamilioneret më të vogla nëbotë. Suksesin e ka arrit-ur falë spektaklit "Tod-dlers and Tiaras", ndërsatash ka edhe linjën e sajkozmetike të makijazhitdhe stolive. Ajo sillet si njëvajze e rritur, ka stilin esaj, ndërsa shumicën eparave i shpenzon duke

blerë tesha dhe këpucë."Pse nuk do të mëpëlqente që jam milionere?Unë jam yll, kam kolek-sionin tim të stolive dhemakijazhit dhe më pëlqentë jem shefe. Unë as-njëherë nuk humb, fitoj nësecilën garë që marrpjesë", ka thënë vajza.Nëna e saj, Susanna, kadeklaruar se ajo thjesht i

ndihmon vajzës që t'i real-izojë ëndrrat. "Të gjithë poshohim se çfarë u ndodhyjeve të reja, si për shem-bull Britney Spears dheunë nuk dua që ajo t'indodhë vajzës sime.Mirëpo, asaj i pëlqejnëgjërat e bukura dhe nukduam t'ia kufizojmë ato",ka treguar nëna e mil-ioneres së vogël.

Humbi 107 kg, i shokoi të gjithëBritanikja Emma Bur-

ton për shkak të peshëssë saj (170 kilogramë) kaqenë objekt talljeje nganjerëzit të cilët eofendonin dheposhtëronin vazhdimisht.Periudhën më të vështirë eka pasur kur shkonte nëshkollë, sepse kolegëtishin të pamëshirshëm mefjalët e tyre kundrejt saj.Mirëpo, Emma ka arriturqë të lë gjithçka pas vetesdhe ta fitojë luftën membipeshën. 22-vjeçarja kahumbur 107 kilogramëdhe ka fituar një trup melinja të mira. "Që ngamosha 10-vjeçare jam ke-qtrajtuar. Pastaj ka zg-jatur gjatë gjithë shkollës

së mesme. Të gjithë mëpërqeshnin, madje kishinedhe një nofkë të përsh-tatshme për mua, mëthërrisnin 'The Burtona-tor', sepse mendonin sejam e ndërtuar si Termi-natori". "Kur i takoj sotdisa nga vajzat që makanë bërë jetën ferr,thjeshtë kalojnë panëmeje, sepse nuk më njo-hin. Mirëpo, ndjenja më emirë në botë është kur iuafrohem dhe i përshëndes.Më jep kënaqësi shokudhe mosbesimi në fytyrëne tyre", ka treguar ajo. Mo-menti kthyes për Emmanka qenë kur u bë nënë dheatëherë vendosi të dobë-sohej për fëmijët e saj.

Ish-presidenti i Shtetevetë Bashkuara të Amerikës,

George W.Bush, përjetoi tëhënë një prej ditëve më

emocionuese të jetës,pasivajza e tij e dytë e bërigjysh.

Jenna Bush Hager lindinjë vajzë të shëndetshme nëfundjavë,në një maternitetnë Neë York dhe fotografitëe Bush e ish-Zonjës sëParë,Laura,tregonin qartëgëzimin e tyre të lexueshëmqë në portret,transmetonTCH.

Nga martesa me LauraBush,ish-presidenti ka dyvajza binjake Jenna dheBarbara,e lindur disa min-uta përpara të motrës.

Aktorja Tami Erin, e njo-hur për rolin e Pippit në"Aventurat e Pippi çorapeg-jatës" ("The Adventures ofPippi Longstocking"), ështëarrestuar, pasi e ka sulmuarnjë bashkëbanues të saj. Yllii dashur i fëmijëve, e cila tashështë 38 vjeçare, ishte la-jmëruar në polici nga një fqinji saj që kishte dëgjuar zënkënmes saj dhe një mashkulli.Tami ka qëndruar vetëm njënatë në burg dhe më pasështë liruar. Akoma nuk di-het nëse aktorja do të

paraqitet në gjykatë, pasi qëviktima e saj nuk ka pësuarlëndime. Tami e filloi karri-erën si modele reklamash nëmoshën tetëvjeçare. Kur imbushi 11 vjet ajo fitoi roline Pippit duke 'mposhtur'8.000 aktore të reja ngambarë bota. Mirëpo, që passuksesit në fëmijëri me roline Pippit, ajo nuk ka arritur tëbëjë më bujë në botën e artit.Roli i saj më i freskët ishte nëfilmin e vitit 2010, "Tim &Eric's Awesome ChristmasSpecial", me Zach Galifi-

anakis dhe John C. Reilly nërolet kryesore.

"Facebook" të bën të palumtur

Milionerja gjashtëvjeçare

Bushi bëhet gjysh

Berry dhe Martinez do të martohen?Halle Berry dhe Olivier

Martinez kanë vendosurtë martohen tash, qëpresin fëmijën e parë sëbashku. "Halle do të bëjënjë martesë 'të detyruar'nga shtatzënia. Olivierkurrë nuk ka qenë tradi-cional në të kaluarën, porfakti se do të bëhet baba e

ka ndryshuar atë". "Qëkur është bërë nënë, Halletash e di se çfarë ka nevo-jë dhe dëshiron te njëmashkull. Olivier i plotë-son të gjitha kërkesat esaj, dhe ajo mezi pret tëecë drejt altarit mebarkun e fryrë", ka thënëburimi.

Arrestohet "Pippi Çorapegjata"