Υπομαγνησιαιμία

Υπομαγνησιαιμία

Ορισμός, Αιτιολογία, Κλινικές εκδηλώσεις

Σαμπάνης ΝικόλαοςΝεφρολόγοςΕπιμελητής Β, Γ.Ν.Ν. Έδεσσας

ΜΑΓΝΗΣΙΟ

• 2o σε αφθονία ενδοκυττάριο κατιόν μετά το κάλιο.

• Τα επίπεδά του στο πλάσμα:

Σταθερά

Κυμαίνονται σε στενό εύρος

1,4 – 1,7 mEq/L (1,7 – 2,1 mg/dL ή 0,70 – 0,85 mmol/L)

1mmol/L = 2mEq/L = 2,4 mg/dL

Κατανομή μαγνησίου

ΟΛΙΚΟ ΜΑΓΝΗΣΙΟ = 25 gr (1000 mmol)

ECF <1%

ΤΡΕΙΣ ΤΥΠΟΙFree = 65%Complexed = 15%Protein-bound = 20%

ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ

Μείωση νεφρικής αποβολής σε <0,5% του διηθούμενου φορτίου

Η κινητοποίηση των αποθηκών των οστών είναι αργή!!!

60%ΟΣΤΑ

20%ΗΠΑΡ,

ΕΡΥΘΡΑ

20%ΜΥΕΣ

Ο ρόλος του μαγνησίου

• Κεντρικός ρόλος στον ενεργειακό μεταβολισμό του κυττάρου

• Συμπαράγοντας σε >300 ενζυμικές αντιδράσεις (κυκλάσες, κινάσες Β, Κ+/Να+ ATPase κλπ.)

• Συμμετοχή στον μεταβολισμό των νουκλεϊνικών οξέων & τη μετάφραση του mRNA

• Σταθεροποίηση κυτταρικών μεμβρανών

• Ρύθμιση κυτταρικής απάντησης, νευρομυικής αγωγιμότητας & καρδιακής ηλεκτρικής δραστηριότητας

• Φυσικός ανταγωνιστής του Ασβεστίου

Πηγή: Touyz R.M., Am J Physiol, 2008

Ομοιοστασία μαγνησίου

Η ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ

Το 30% του διαιτητικού μαγνησίου απορροφάται στον εντερικό σωλήνα:

• Παρακυττάρια – ΛΕΠΤΟ

• Διακυτταρικά – ΚΟΛΟΝ

Επί διαιτητικής ένδειας η απορρόφηση ανέρχεται στο 80%

ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΚΚΡΙΣΗ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥ = 3-5% (100 mg):

• Παρακυττάρια: TALH

• Διακυτταρικά: DCT (TRPM-6/7 complex)

Νεφρική διαχείριση μαγνησίου

• Η κύρια θέση επαναρρόφησης του μαγνησίου δεν είναι το ΕΕΣ vs άλλα ιόντα

• Κύριος ρυθμιστικός παράγοντας είναι η συγκέντρωσή του στον ορό

• Το 60% του διηθούμενου μαγνησίου επαναρροφάται παθητικά στο TALH με οδηγό δύναμη το θετικό δυναμικό του αυλού

• Το 5-10% του διηθούμενου μαγνησίου επαναρροφάται διακυτταρικά στο DCT

• Οι δίαυλοι TRPM6/7 αποτελούν εκλεκτικό κανάλι για το μαγνήσιο & χαρακτηρίζονται ως οι φύλακες πυλών (GATEKEEPERS) της ομοιοστασίας του

Πηγή: Alexander T. et.all, JASN, 2008

Επαναρρόφηση μαγνησίου στο DCT

Οι δίαυλοι TRPM6 & TRPM7 υπόκεινται στο ρυθμιστικό έλεγχο τοπικών & συστηματικών παραγόντων.

Πηγή: Alexander R.et all, JASN, 2008

Ορισμός υπομαγνησιαιμίας

• ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΟΛΙΚΟΥ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥ ΟΡΟΥ <1,7 mg/dL

• Συχνά αδιάγνωστη αν και αποτελεί κοινή ηλεκτρολυτική διαταραχή

• Τα επίπεδα μαγνησίου ορού παρουσιάζουν φτωχή συσχέτιση με τα ολικά αποθέματα του οργανισμού

• ΝΟΡΜΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΚΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΕΝΔΕΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΟΥ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ομάδες υψηλού κινδύνου• Διαβήτης, Αλκοολισμός, Σ. Δυσαπορρόφησης, Φάρμακα• Ανθεκτική υποκαλιαιμία, Δυσεξήγητη υπασβεστιαιμία, Ανθεκτικές κοιλιακές

αρρυθμίες

Κλασματική απέκκριση μαγνησίου

Διαγνωστική προσέγγιση

Κλασματική απέκκριση μαγνησίου (FEMg++)

1,4% (0,5-2,7%)

Υπομαγνησιαιμία εξωνεφρικής αιτιολογίας

Μειωμένη διαιτητική πρόσληψη

Εντερικές απώλειες

Ανακατανομή

15% (4-48%)

Υπομαγνησιαιμία λόγω μαγνησιουρίας

Ενδοκρινικές διαταραχές Φάρμακα

Νεφρικά νοσήματα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ

Μειωμένη πρόσληψη

• Πρωτεϊνο-θερμιδικός υποσιτισμός

• Νευρογενής ανορεξία• Ολική παρεντερική διατροφή

Μειωμένη εντερική απορρόφηση

• Σ. δυσαπορρόφησης• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου• Σ. βραχέως εντέρου• Βαριατρικές επεμβάσεις• Εντερικά – χολικά συρίγγια• PPIs• Πρωτοπαθής διαταραχή

Αυξημένες νεφρικές απώλειες

• Νεφρικά νοσήματα (Μεταποφρακτική πολυουρία, πολυουρική φάση ΟΝΑ)

• Φάρμακα (κυκλοσπορίνη, διουρητικά, ΑΜΓ κλπ.)• Αλκοολισμός• Σακχαρώδης διαβήτης• Ενδοκρινικά αίτια (υπεραλδοστερονισμός,

υπερασβεστιαιμία, υπερθυρεοειδισμός)• Γενετικά αίτια Σπάνια αλλά η μελέτη τους συνέβαλε

στην κατανόηση των εμπλεκόμενων μοριακών μηχανισμών

Ανακατανομή

• Σ. απόσυρσης, • Αναπνευστική αλκάλωση, • Οξεία παγκρεατίτιδα• Θεραπεία διαβητικής κετοξέωσης• Σ. πεινούντος οστού• Σ. επανασίτισης• Χορήγηση θεοφυλλίνης• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

και άλλες καταστάσεις συμπαθητικοτονίας

Γενετικά αίτια υπομαγνησιαιμίας

Πηγή: Naderi A.S. et all, Nature Clinical Practice Nephrology, 2008

• FHHNC: Familial Hypomagnesemia with Hypercalciuria and Nephrocalcinosis

• Υπολειπόμενος αυτοσωμικός χαρακτήρας

• Υποτροπιάζουσα νεφρολιθίαση και ουρολοιμώξεις

• Αμφοτερόπλευρη μυελική νεφρασβέστωση

• Υπερασβεστιουρία, υπομαγνησιαιμία, ΑΠΩ ΝΣΟ, υποκιτρικουρία, ΔΥΠΘ

• ESRD

ΑIΤΙΟΛΟΓΙΑ: Σημειακές μεταλλάξεις του γονιδίου CLDN16 που κωδικοποιεί την paracellin-1

FHHNC

• ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ CLDN-16 Αναστολή παρακυττάριας μεταφοράς μαγνησίου στις tight junctions του TALH:

Έκφραση Απώλεια λειτουργικότητας Παραμονή στο ΕΔ-Golgi

• ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ• ΟΦΘΑΛΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ• ESRD συχνότερα & πρώιμα

Πηγή: Naderi A.S et all, Nature Clinical Practice Nephrology, 2008

Gordon A.,JASN, 2012

Σύνδρομο BARTTER


• Κληρονομικές σωληναριοπάθειες με απώλεια άλατος

• Υποκαλιαιμική μεταβολική αλκάλωση

• Δευτεροπαθής υπεραλδοστερονισμός

• Ήπια υπομαγνησιαιμία στο 30% των ασθενών

• Υπερασβεστιουρία

• Τύπος IV – Επικάλυψη κλασσικού συνδρόμου BARTTER & GITELMAN

Σύνδρομο GITELMAN

• Σπάνια κληρονομική σωληναριοπάθεια του DCT

• Αυτοσωμικός υπολειπόμενος χαρακτήρας

• Παροδικά επεισόδια μυϊκής αδυναμίας & τετανίας

• Μακρά μεσοδιαστήματα ελεύθερα συμπτωμάτων

• Διάγνωση: >5ετών ή στην ενήλικη ζωή

• Χαρακτηρίζεται: Υποκαλιαιμία, μεταβολική αλκάλωση, υπομαγνησιαιμία, ΥΠΟΑΣΒΕΣΤΙΟΥΡΙΑ

NCCT X

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Μετάλλαξη του SLC12A3 που κωδικοποιεί το συμμεταφορέα NCCT


Παθογένεια σ. GITELMAN

IDH: Isolated Dominant Hypomagnesemia


• Αυτοσωμικός επικρατής χαρακτήρας

• Χαρακτηρίζεται από υπομαγνησιαιμία & υποασβεστιουρία

• Κλινικά: γενικευμένοι σπασμοί στη βρεφική ηλικία

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Μεταλλάξεις του FXYD2 γονιδίου που κωδικοποιεί την γ-υπομονάδα της Na+/K+ ATPase στο DCT.

HSH: Hypomagnesemia with secondary hypocalcemia


• Χαρακτηρίζεται από βαριά υπομαγνησιαιμία & δευτεροπαθή υπασβεστιαιμία

• Κλινικά: γενικευμένοι τονικοκλονικοί σπασμοί και τετανία στη νεογνική ηλικία

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ:

Μεταλλάξεις του 9q22 που κωδικοποιούν τον TRPM6 δίαυλο μαγνησίου στο DCT.

X

Πηγή: Naderi A.S et all, Nature Clinical Practice Nephrology, 2008Dimke H et all, J Physiol, 2011

HSH: Hypomagnesemia with secondary hypocalcemia

Οι TRPM-6 μεταλλάξεις προκαλούν σύγκλιση των θέσεων σύνδεσης του ATP. Η βαριά υπομαγνησιαιμία προκαλεί λειτουργικό υποπαραθυρεοειδισμό και αντίσταση των οργάνων στόχων στην δράση της PTH.

Υπασβεστιαιμία - Τετανία

Μεμονωμένη υπομαγνησιαιμία με νορμοασβεστιουρία

Πηγή: Dimke H et all, Clinical Science, 2010


• Μετάλλαξη γονιδίου PRO-EGF

• Μείωση διακυτταρικής επαναρρόφησης μαγνησίου στο DCT

ΧΧΧ

EGF: Yπόκειται στη ρυθμιστική επίδραση των οιστρογόνων και αποτελεί τον σημαντικότερο τοπικό παράγοντα ρύθμισης του δίαυλου TRPM-6

ADH: Autosomal – Dominant Hypoparathyroidism

Πηγή: Dimke H et all, Clinical Science, 2010

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ:Ενεργοποιητικές μεταλλάξεις MgSR Αναστολή έκκρισης PTH & Δυσλειτουργία διαύλου ROMK

ΧΧ

ΚΛΙΝΙΚΑ: Συμπτώματα υπασβεστιαιμίας από την παιδική ηλικία

EAST Syndrome

XX

XE pilepsy

A taxia

S ensorineural Deafness

T ubulopathy = Φαινότυπος Gitelman

Αυτοσωμική επικρατής υπομαγνησιαιμία

ΜΜείωση οδηγού δύναμης

ΑίμαΠρόουρο

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Μεταλλάξεις του KCNA1 γονιδίου που κωδικοποιεί τον

δίαυλο καλίου KV1.1 στο DCT

Φάρμακα και υπομαγνησιαιμία

• Θειαζιδικά διουρητικά & διουρητικά αγκύλης

• Αντιβιοτικά (αμινογλυκοσίδες, αμφοτερικίνη Β, πενταμιδίνη, Foscarnet, βιομυκίνη)

• Cisplatin• Κυκλοσπορίνη, Tacrolimus• Cetuximab

• Καρδιοτονωτικές γλυκοσίδες• Αναστολείς αντλιών

πρωτονίων• Θεοφυλλίνη• Διφωσφονικά • Υπακτικά του φωσφόρου

Πηγή: Swaminathan R, Clin Biochem Rev, 2003

Αμινογλυκοσιδικά αντιβιοτικά & υπομαγνησιαιμία

Συχνή επιπλοκή (>30%)

Παράγοντες κινδύνου: ηλικία, συγχορήγηση διουρητικών, σοβαρές διαταραχές θρέψης, βαρέως πάσχοντες

Παθογενετικοί μηχανισμοί:

• Εγγύς σωληναριακή βλάβη

• Ενεργοποίηση Mg2+ sensing receptor

• Υπερπλασία παρασπειραματικής συσκευής

ΥποκαλιαιμίαΥπομαγνησιαιμία Επίταση νεφροτοξικότητας ΑΜΓ

CNIs & Υπομαγνησιαιμία

• Οι CNIs προκαλούν συνήθως ήπια- ασυμπτωματική υπομαγνησιαιμία. Βραχεία χορήγηση Αναδιανομή προς τον ενδοκυττάριο χώρο Μακροχρόνία χορήγηση Υπερασβεστιουρία, μαγνησιουρία

• Οι CNIs TRPV-5, Calbidin – D28K, TRPM – 6 Μείωση σωληναριακής επαναρρόφησης μαγνησίου στο DCT.

• Συχνότερα σε διαβητικούς.

• Η υπομαγνησιαιμία επιτείνει την νεφροτοξικότητα των CΝIs και τις χρόνιες ινωτικές βλάβες της κυκλοσπορίνης.

Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία ΝΟ-ΕΤ1Αng II

Νεφροτοξικότητα

Πηγή: Nijenhuis T et all, JASN, 2004

CNIs Υπομαγνησιαιμία

CNIs & Υπομαγνησιαιμία

X

Cetuximab & υπομαγνησιαιμία

• Χιμαιρικό μονοκλωνικό αντίσωμα (στοχευμένη αντινεοπλασματική θεραπεία)

• Cetuximab + EGFR διαφοροποίηση, αγγειογένεση, διηθητική ικανότητα

• Cetuximab + EGFR

TRPM-6 στο DCT

Μαγνησιουρία

Πηγή: Jejpar S et all, Lancet Oncol, 2007

ΣΥΣΤΑΣΗ: Έλεγχος επιπέδων Mg2+

πλάσματος ανά δεκαπενθήμερο.

Cetuximab

X

PPIs & Υπομαγνησιαιμία

• Άγνωστη επίπτωση • Δυνητικό αίτιο σοβαρής συμπτωματικής

υπομαγνησιαιμίας• Συχνότερα γυναίκες• Ηλικία προσβολής: 70 έτη• Συχνότερα: μεγάλες δόσεις για >5 έτη

Πηγή: Cundy et all, Curr Opinion Gastroenterol, 2011

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ:• Αδιευκρίνιστη• Νεφρική διαχείριση = κ.φ.• Διαταραχή εντερικής απορρόφησης μαγνησίου λόγω υποχλωρυδρίας, διαρροϊκού συνδρόμου,

δυσλειτουργίας των στενών συνάψεων και υπορρύθμισης του TRPM-6/7 complex • Συχνότερα σε ετεροζυγώτες μεταλλάξεων του TRPM-6 γονιδίου.

Παράγοντες κινδύνου:

• Συγχορήγηση διουρητικών

• Συνύπαρξη συνδρόμου δυσαπορρόφησης.

Χρόνια λήψη Σωληναριακή δυσλειτουργία Μαγνησιουρία

Οξεία λήψη Παροδικό υποπαραθυρεοειδισμό & Μαγνησιουρία

Αλκοολισμός & υπομαγνησιαιμία

• Η συχνότερη ηλεκτρολυτική διαταραχή αλκοολικών ασθενών (30%).

• Σε ασθενείς με delirium tremens εμφανίζεται στο 85%.

• Αποτελεί δείκτη παρουσίας και άλλων αλληλοσχετιζόμενων ηλεκτρολυτικών διαταραχών (υποφωσφαταιμίας, υποκαλιαιμίας & υπασβεστιαιμίας).

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Πολυπαραγοντική

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Άμεση τοξική επίδραση στον ενεργειακό μεταβολισμό του ΕΓΓΥΣ ΕΣΠΕΙΡΑΜΕΝΟΥ ΣΩΛΗΝΑΡΙΟΥ

Αλκοολισμός & υπομαγνησιαιμία


Πρόσληψη

Εντερική απορρόφηση

Εντερικές απώλειες (Διάρροιες, έμετοι)

Μεταβολική οξέωση (Γ.Ο., Α.Κ.Ο, διάρροιες)

Μαγνησιουρία

Ανακατανομή (σ. απόσυρσης, αναπνευστική αλκάλωση, οξεία παγκρεατίτιδα) + Υποκαλιαιμία

+ Υποφωσφαταιμία

Κιρρωτικοί ασθενείς & υπομαγνησιαιμία

• Διουρητικά • Λήψη αλκοόλης• Εντερικές απώλειες

(λακτουλόζη)• RAS• Αναπνευστική αλκάλωση• Γαλακτική οξέωση


ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ

ΗΠΑΤΙΚΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΠΑΘΕΙΑ

• ΚΙΡΣΟΡΡΑΓΙΑ • Τx ήπατος

Μαζικές μεταγγίσεις ΚΙΤΡΙΚΑ

Μείωση ιονισμένου Mg2+ - Αιφνίδιος θάνατος

Υπομαγνησιαιμία σε βαρέως πάσχοντες

• Η συχνότερη ηλεκτρολυτική διαταραχή σε νοσηλευόμενους σε ΜΕΘ και ογκολογικά τμήματα (20-65%)

• Δείκτης συνύπαρξης ηλεκτρολυτικών & μεταβολικών διαταραχών, υπολευκωματιναιμίας

• Συσχετίζεται με σ. ανεπάρκειας πολλαπλών οργάνων, παρατεταμένη νοσηλεία και αυξημένη θνητότητα


ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ (ολική παρεντερική διατροφή)

ΝΕΦΡΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ• Μαννιτόλη• Διουρητικά,• ΑΜΓ• Πολουουρική ΟΝΑ• Λυσοζυμουρία (ΟΜΛ)

ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΕΝΤΕΡΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ• Ρινογαστρική

αναρρόφηση• Εντερικά ή χολικά

συρίγγια• Κολίτιδα από αντιβιοτικά

ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ• Ινσουλίνη• Αδρενεργικά φάρμακα• GM-CSF• Ταχεία μετακίνηση

μαγνησίου εντός των βλαστικών κυττάρων

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Πολυπαραγοντική

Πηγή: Tong GM et all, J Intensive Care Med, 2005

Διαβήτης και υπομαγνησιαιμία

• Μεταφορά γλυκόζης εντός του κυττάρου

• Καταλύτης ενζύμων που συμμετέχουν στο μεταβολισμό της

• Αντίδραση απελευθέρωσης ινσουλίνης στο ομόλογο ερέθισμα (ρύθμιση ενδοκυτταρίου Κ+ & Ca++)


• Εξάντληση β-νησιδιακών κυττάρων

• Δυσλειτουργία μαγνησιοεξαρτώμενης Κ+ / Νa+ATPase Μείωση ενδοκυτταρίου Κ+ Ελάττωση έκκρισης ινσουλίνης

• Υπερινσουλιναιμία – μεταβολικό σύνδρομο

Διαβήτης και υπομαγνησιαιμία

• Συχνότητα υπομαγνησιαιμίας σε διαβητικούς ασθενείς κυμαίνεται από 25-38%

• Εξαρτάται από τη διάρκεια της νόσου και τον επαρκή μεταβολικό έλεγχο

• Συχνότερα σε ασθενείς με προχωρημένη αμφιβληστροειδοπάθεια

ΧΧ

Η υπομαγνησιαιμία υποδιπλασιάζει το ρυθμό μεταφοράς της ινοσιτόλης & σχετίζεται με τις απώτερες μεταβολικές επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη.

Διαβήτης & υπομαγνησιαιμία


ΝΕΦΡΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ

• Ωσμωτική διούρηση

• Υπερινσουλιναιμία 1-α-υδροξυλάση υπερασβεστιουρία

ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΕΝΤΕΡΙΚΗ

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ

ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ

Θεραπεία διαβητικής κετοξέωσης (εξωγενής χορήγηση ινσουλίνης)

Υπομαγνησιαιμία από ανακατανομή

ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ

Φάρμακα• Θεοφυλλίνη• Αδρεναλίνη• Νοραδρεναλίνη• Ντοπαμίνη

Θεραπεία διαβητικής κετοξέωσης

Διγοξίνη

Σύνδρομο επανασίτισης

Σύνδρομο πεινούντος οστού (Τx νεφρού)

Διάχυτες οστεοβλαστικές μεταστάσεις

Αναπνευστική αλκάλωση (κίρρωση)

Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκειαΚαρδιοχειρουργικές επεμβάσεις

Κλινικές εκδηλώσεις

• Μη ειδικές

• Συγκαλύπτονται από εκδηλώσεις της πρωτοπαθούς διαταραχής

• Επιπλέκονται λόγω συνύπαρξης και άλλων ηλεκρολυτικών διαταραχών

• Εμφανείς σε σοβαρή υπομαγνησιαιμία (<1mEq/L ή 0,5 mmol/L)

• Οι συχνότερες επιπλοκές της σοβαρής υπομαγνησιαιμίας είναι η υπασβεστιαιμία & η υποκαλιαιμία


Υποκαλιαιμία

• Δυσλειτουργία Κ+/Νa+ ΑΤPase

• Απρόσφορη καλιούρηση λόγω διάνοιξης διαύλων Κ+ στο TALH & πιθανόν στα φλοιώδη αθροιστικά

Υπασβεστιαιμία

• Λειτουργικός υποπαραθυρεοειδισμός

• Αντίσταση στη δράση της PTH

• Δ. μεταβολισμού βιταμίνης D

Πηγή: Huang et all, JASN, 2007

Κλινικές εκδηλώσεις

ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ(Αύξηση ταχύτητας αγωγής ερεθίσματος, αύξηση ενδοκυτταρίου ασβεστίου, αύξηση απελευθέρωσης νευροδιαβιβαστών στη συναπτική σχισμή)

• Μυική αδυναμία, τρόμος• Αιμωδίες, παραισθησίες• Τετανία• Θετικά Chvostek & Trousseau• Λαρυγγόσπασμος, βρογχόσπασμος

ΝΕΥΡΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ(Αύξηση Αch & σεροτονίνης, μείωση GABA)

• Ευερεθιστότητα, δ. μνήμης• Χορειοαθέτωση• Αταξία, ίλιγγος• Παρανοϊκός ιδεασμός, ψύχωση• Απάθεια, καταστολή, λήθαργος, κώμα

Καρδιαγγειακές εκδηλώσεις

• Δ. ηλεκτρικής καρδιακής δραστηριότητας

Κολπικές & κοιλιακές αρρυθμίες ανθεκτικές στη συμβατική θεραπεία

Διεύρυνση QRS, παράταση PR, αναστροφή Τ, κύμα U.

Torsades de pointes

Τοξικός δακτυλιδισμός

• Δ. συσταλτικότητας μυοκαρδίου-επιδείνωση Σ.Κ.Ανεπ.

• Δ. αγγειακού τόνου – ΑΥ

• Επέκταση ΟΕΜ

• Αθηρωματική καρδιαγγειακή νόσος & μεταβολικό σύνδρομο


• Μείωση ενδοκυτταρίου καλίου

• Αύξηση ενδοκυτταρίου νατρίου & ασβεστίου

Πηγή: Τouyz, AJP, 2008

Maier, Clinical Science, 2012

Κλινικές εκδηλώσεις υπομαγνησιαιμίας


Δ. μεταβολισμού λιπιδίων

• Υπερτριγλυκεριδαιμία• Αύξηση LDL, VLDL, apo-B• Μείωση HDL

Δ. μεταβολισμού γλυκόζης - υπερινσουλιναιμία

Νεφρολιθίαση

• Επίταση κρυσταλλικής ανάπτυξης

• Υπερκορεσμός σε δυσδιάλυτα άλατα CaOx

Βρογχικό άσθμα

• Υπεραντιδραστικότητα των βρόγχων

Οστεοπόρωση

• Δυσλειτουργία μαγνησιοεξαρτώμενης Η+/Κ+ ΑΤPase

Ανοσολογικές διαταραχές

• Μειωμένη παραγωγή αντιφλεγμονωδών κυτοκινών

• Αυξημένα επίπεδα IL-1, TNF-α, INF-γ

• Δυσλειτουργία κοκκιοκυττάρων

Αθηροσκλήρωση

• Χρόνια φλεγμονή • Oxidative stress• Συγκολλητικότητα

αιμοπεταλίων• Ενδοθηλιακή

δυσλειτουργία

Μεταλλάξεις μιτοχονδριακού DNA & μεταβολικό σύνδρομο

Οι μιτοχονδριακές μεταλλάξεις του tRNA προκαλούν υπομαγνησιαιμία, αρτηριακή υπέρταση & υπερχοληστερολαιμία

Πηγή: Wilson et all, Science, 2004

Συμπεράσματα

• Η ΥΠΟΜΑΓΝΗΣΙΑΙΜΙΑ αποτελεί κοινή ηλεκτρολυτική διαταραχή που συχνά παραμένει αδιάγνωστη.

• Αφορά στο 10% των νοσηλευομένων ασθενών και στο 20-65% των νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ.

• Αποτελεί επίκτητη διαταραχή αλλά η μελέτη των κληρονομικών αιτιών έχει συμβάλλει καθοριστικά στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών διατήρησης της ομοιοστασίας του.

Συμπεράσματα

• Στην κλινική πράξη τα κυριότερα αίτια υπομαγνησιαιμίας είναι ο αλκοολισμός, ο Σ.Δ. και η λήψη φαρμάκων.

• Οι κυριότερες εκδηλώσεις αφορούν στο Νευρομυικό & Καρδιαγγειακό σύστημα.

• Η υπομαγνησιαιμία φαίνεται ότι συσχετίζεται με συνηθισμένες διαταραχές όπως η Αρτηριακή Υπέρταση, ο Σακχαρώδης Διαβήτης, η Αθηρωσκλήρωση, η Νεφρολιθίαση, το Βρογχικό άσθμα & η Οστεοπόρωση.

Πηγή: Τouyz RM, Am J Physiol 2008

Υπομαγνησιαιμία

Documents