บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาสภาพปญหาและแนวทางพฒนาหลกสตรหองเรยนวทยาศาสตรแบบ

บรณาการองครวมของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนโรงเรยนบานบงตน อ าเภอดอยเตา จงหวดเชยงใหม ในครงน ผศกษาไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอใชเปนกรอบแนวคดในการวจย ดงน

1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 2. การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ 3. ทฤษฎพนฐานของการเรยนรแบบบรณาการ 4. แนวคดเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ 5. รปแบบการสอนแบบบรณาการ 6. ประโยชนของการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ 7. งานวจยทเกยวของ 8. กรอบแนวคดการวจย

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา ค าน า)

เปนหลกสตรแกนกลางของประเทศ มจดประสงคทจะพฒนาคณภาพของผเรยนให เปน คนดมปญญา มคณภาพชวตทดขน มขดความสามารถในการแขงขน โดยเฉพาะอยางยงการเพมศกยภาพของผเรยนใหสงขน สามารถด ารงชวตอยางมความสขได บนพนฐานของความเปนไทยและความเปนสากล รวมท งมความสามารถในการประกอบอาชพ หรอศกษาตอตามความถนดและความสามารถของแตละบคคล หลกสตรแกนกลางของประเทศเปนกรอบทศทางการจดท าหลกสตรสถานศกษา ตงแตชนประถมศกษาปท 1 จนถงชนมธยมศกษาปท 6 สามารถน าไปใชจดการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย รวมทงส าหรบการจดการศกษาทกกลม เชน จดการศกษาใหผมความสามารถพเศษ โดยมมาตรฐานการเรยนรเปนขอ ก าหนดคณภาพของ

10

ผเรยน สถานศกษาตองน าสาระและมาตรฐานการเรยนรทก าหนดในหลกสตร ไปจดท าหลกสตรสถานศกษาในสวนทเกยวของกบสภาพปญหาในชมชนและสงคม ภมปญญาทองถนและคณลกษณะอนพงประสงค ใหผเรยนเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม ประเทศชาตและพลโลก หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลย ทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทย และเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษาตอการประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ(สชาต วงศสวรรณ ทปรกษา สพฐ.) การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ

ความหมายของการบรณาการ นกการศกษาไดใหความหมายของการบรณาการไวหลายทศนะไวดงน

Hebart (1890) (อางใน เจนจรา ชมชน ,2552) นกปรชญาการศกษา ชาวเยอรมนเปนผรเรม การเรยนการสอบแบบบรณาการขนเมอประมาณหนงศตวรรษทผานมาแลว Dewey (1933) (อางใน เจนจรา ชมชน, 2552) นกการศกษาชาวอเมรกนเปนผน าแนวคดนน น ามาเสนอใหเปนรปธรรมมากขนภายใตปรชญาทเชอวาการศกษาจะตองพฒนาผเรยนในลกษณะเบดเสรจในตว มใชพฒนาเพยงเฉพาะเรองใดเรองหนงหรอดานใดดานหนงเทานน การด าเนนการในการน าเสนอแนวคดของหลกสตรและการเรยนการสอนแบบบรณาการ ซง Dewey (1933) (อางใน เจนจรา ชมชน,2552) เปนผรเรมแนวคดน ไดรบการสนบสนนจาก นกการศกษาทมชอเสยงหลายคน ในระยะเวลาตอมา เชน Bruner(1986) Vygotshy (1978) และ Rogoff (1990) เปนตน (กรมวชาการ 2539 : 3-5 นกการศกษาของไทยหลายคน อาท สมตร คณากร (2518) สงด อทรานนท (2527) และ ธ ารง บวศร ( 2532) ก ไ ด น า ห ล ก ก า ร ใ น เ ร อ ง น ม า เ ผ ย แ พ ร แ ล ะ ท ด ล อ ง ใ ช ม า โ ด ย ล า ด บ (สมวงศ แปลงประสบโชค, 2548 อางในเวบไซด www.ripnmath.com/doc.aa_102.doc.) Tyler (1949) และวชย วงษใหญ (2537: 1) ไดใหความหมายค าวา บรณาการ (Integration) เปนไปในทางเดยวกนไววา ความสมพนธกนในแนวนอนขององคประกอบหลก ของตวหลกสตรจากหวขอหนงไปยงอกหวขอหนง เนอหาหนงของรายวชา หรอจากรายวชาหนงไปยงรายวชาทมความหมายเกยวของกน การจดประสบการณ จงเปนไปในลกษณะทชวยใหผเรยน ไดเพมพนความคดและไดแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบเนอหาทเรยนเปนการเพมความสามารถ ทงหมด

11

ของผเรยน ทจะไดใชประสบการณในสถานการณตาง ๆกน ประสบการณการเรยนร จงเปนแบบแผนของปฏสมพนธ (Integration) ระหวางผเรยนกบสถาการณทแวดลอม ยค ศรอารยะ ไดใหความหมายค าวา บรณาการ คอ หลกคดทเปนหวใจส าคญทสด ของกระบวนการใหม มความหลากหลาย และการประกอบเขาของเครอขาย แหงความหลากหลายทประกอบเขาเปนหนงเดยวกน ชนาธป พรกล (2543 : 1) ไดใหความหมายของบรการวา “การเชอมความรและประสบการณทกชนด ทบรรจอยในแผนของหลกสตร เปนการเชอมโยงแนวนอนระหวางหวขอ และเนอหาตางๆ ทเปนความร ทง 3ดาน ไดแก พทธพสย ทกษะวสย และจตพสย การบรณาการท าใหผเรยนไดรบความรเปนอนหนงอนเดยวกน และรในเรองนนอยางลกซง การบรณาการ ความรเปนสงจ าเปนโดยเฉพาะ ในยคทมความร ขอมลขาวสารมาก จงเกดเปนหลกสตรทเรยกวา หลกสตรบรณาการ (Integrated Curriculum) ซงพยายามสรางหวเรอง (Themes) ในโปรแกรมโดยน าวชาความคดหลก ในวชามาสมพนธกน และสมพนธกบวชาอนดวย”

วรยะ บญยะนวาสน (2543 : 13) กลาววา “ ความหมายของการบรณาการ จะหมายถงการเรยนร ทเชอมโยงศาสตร หรอเนอหาวชาตาง ๆ ทมความสมพนธเกยวของ ผสมผสานเขาดวยกน เพอใหเกดความรทมความหมาย มความหลากหลายและสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได

กรมวชาการกระทรวงศกษาธการ (2544 : 1) ไดใหความหมายค าวา การบรณาการ ไววา เปนการจดการเรยนรโดยใชความรความเขาใจและทกษะในศาสตรหรอวชาตางๆ มากกวาหนงวชาไปรวมเขาดวยกนภายใตเรองราว โครงการหรอกจกรรมเดยวกน เพอแกปญหาหรอแสวงหาความรความเขาใจในเรองใดเรองหนง

Shoemaker (อางใน ส าล รกสทธ, 2544: 1 ) ใหความหมายของการบรณาการหมายถง การจดกระบวนการศกษาทผนวกเนอหาวชาหลายๆ สวน ของหลกสตรเขาดวยกนใหมความเชอมกนอยางมความหมายสอดคลองกบแนวคดของ รจร ภสาระ ทไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการวา “ เปนการรวมประสบการณในการเรยนซงจะชวยให ผเรยนไดรบประสบการณทตอเนองมคณคา ตอการด าเนนชวต และตอพฒนาการของผเรยน เชนเดยวกบแนวคดของ Jacobs ( อางใน ธ ารง ชทพ, 2546 : 1) ใหความหมายของ การบรณาการ วาหมายถง การสอนทประยกต วธการ และสาระความรมากวา 1 วชา เพอเรยนรหวเรอง ประเดนปญหาหรอประสบการณหนงรวมกน

สวทย มลค า และ อรทย มลค า ไดใหความหมายวา บรณาการ หมายถง การเรยนรทเชอมโยงศาสตร หรอเนอสาขาวชาตางๆ ทมความสมพนธเกยวของกนมาผสมผสานเขาดวยกน เพอใหเกดความร ทมความหมายมความหลากหลาย และสามารถน าไปใช ประโยชนไดจรงในชวตประจ าวน

12

กญนกา พราหมณพทกษ และคณะ กลาวไววา “ การสอนแบบบรณาการ เปนการจดกจกรรม ทมงใหผเรยนเชอมโยงความร ความคด ทกษะ และประสบการณทมความหลากหลาย และสมพนธกน เปนองครวม เพอใหผเรยน เกดการรแจง รจรง ในสงทศกษา สามารถน าไปประยกตใชในชวตจรงได ” จากความหมาย ของการสอนแบบบรณาการ ดงทกลาวมาแลวขางตน พอจะสรปไดวาการสอนแบบบรณาการ หมายถง การจดการเรยนการสอนใหผเรยนโดยมการเชอมโยงสาขาวชาตางๆทมความหลากหลาย และสามารถน าไปใชประโยชนไดจรงในชวตประจ าวนไดอยางเหมาะสม

ทฤษฎพนฐานของการเรยนรแบบบรณาการ

การเรยนรแบบบรณาการ มนกการศกษา ไดกลาวถง ทฤษฎพนฐานของการเรยนรแบบบรณาการไวดงน

สรพชร เจษฎาวโรจน (2546: 17-22) ไดกลาวถงทฤษฎพนฐานตาง ๆ ทเกยวของกบการ บรณาการไวดงน

1. ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท จอง เพยรเจท (Jean Piaget) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551: 65-68 ) นกจตวทยาชาวสวส

ผสรางทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา เพยเจท เชอวาคนเราทกคนตงแตเกดมามความพรอมทจะปฏสมพนธกบสงแวดลอมและโดยธรรมชาตแลวมนษยเปนผพรอมทจะมกรยา กรรม หรอเรมกระท ากอน นอกจากน เพยเจท ถอวา มนษยเรามแนวโนมพนฐานทตดตวมาแตก าเนด 2 ชนด คอการจดและรวบรวม (Organization) และการปรบตว(Adaptation) เพยรเจท ถอวาการพฒนาสตปญญาของมนษยจะเปนไปตามล าดบขน เปลยนแปลงขามขนไมได โดยแบงพฒนาการทางสตปญญาออกเปน 4 ขน ดงน

ขนท 1 Sensory motor (แรกเกด ถง 2 ขวบ) เปนขนของพฒนาการทางสตปญญาความคด กอนระยะเวลาทเดกออนจะพดและใชภาษาได สตปญญาความคดของเดกในวยนแสดงออกโดยทางการกระท า (Action) เดกสามารถแกปญหาไดแมวาจะไมสามารถทจะอธบายได

ขนท 2 Preoperational (18 เดอน ถง 7 ขวบ) เดกวยนมโครงสรางทางสตปญญา(Structure) ทจะใชสญลกษณแทนวตถสงของทอยรอบ ๆ ตวได หรอมพฒนาการทางดานภาษาเดกในวยนจะเรมพดเปนประโยคและเรยนรค าตาง ๆ เพมขน เดกจะรจกคดในใจ ความคดของเดกวยนยงขนอยกบการรบรเปนสวนใหญ ไมสามารถทจะใชเหตผลอยางลกซง แตเปนขนทเดกเรมใชภาษา สามารถทจะบอกชอสงตาง ๆ ทอยรอบตวและเกยวของกบชวตประจ าวน สามารถทจะเรยนรสญลกษณและใชสญลกษณได เดกในวยนมกจะชอบเลนสมมต จะเปนชวงวยทมความตงใจทละ

13

อยาง ยดตวเองเปนศนยกลาง ไมสามารถทจะเขาใจความคดของผอน และจะชอบเลยนแบบผใหญในเวลาเลน เดกในวยนจะยงไมสามารถแกปญหาการเรยงล าดบได

ขนท 3 Concrete Operations (อาย 7-11 ป) เดกในวยนสามารถทจะสรางกฎเกณฑและตงเกณฑในการแบงสงแวดลอมออกเปนหมวดหมได เพยรเจท สรปความแตกตางของสตปญญาของเดกในวยนวา เปนชวงวยทจะสามารถมการสรางภาพในใจ บอกหรออธบายหรอเขยนแผนทได คดเปรยบเทยบเปน คดแยกแยะออก สามารถทจะจดเรยงล าดบและแยกหมวดหมของสงทอยรอบตวได นอกจากนยงสามารถคดแบบยอนกลบไดดวย

ขนท 4 Formal Operations (12 ป – วยผใหญ) ในขนนพฒนาการทางสตปญญาและความคดของเดกเปนขนสดยอดคอ เดกวยนจะเรมคดเปนผใหญ ความคดแบบเดกจะสนสดลง เดกสามารถทจะหาเหตผลทนอกเหนอจากขอมลทมอย สามารถทจะคดแบบนกวทยาศาสตร สามารถทจะคดตงสมมตฐานและทฤษฎ และเหนวาความเปนจรงทเหนดวยกบการรบรไมส าคญเทากบความคดถงสงทอาจเปนไปได (Possibility) เดกในวยนเปนผทคดเหนอไปกวาสงทเปนปจจบน สนใจทจะสรางทฤษฎเกยวกบสงตาง ๆ และมความพอใจทจะคดพจารณาเกยวกบสงทไมมตวตน หรอสงทเปนนามธรรม

2. ทฤษฎเกยวกบการสอนของ เจอรโรม บรเนอร (Jerome Bruner) นกจตวทยาแนวพทธปญญาทเนนการพฒนาเกยวกบความสามารถในการรบรและเขาใจของผเรยนประกอบกบการจดโครงสรางของเนอหาทจะเรยนรใหสอดคลองกน บรเนอร กลาววา การจดกจกรรมการเรยนการสอนแกผเรยนนน ครสามารถจดเตรยมประสบการณเพอกระตนใหนกเรยนไดเกดความพรอมได โดยไมตองรอใหพรอมเองตามธรรมชาต ถาการน าเสนอตรงกบเงอนไขการรบรของนกเรยนและใชวธการทเหมาะสม และไดเสนอทฤษฎของการเรยนการสอนซงสอดคลองกบการเรยนรทมลกษณะส าคญ 4 ประการ

1) ก าหนดประสบการณทจะใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ 2) ก าหนดวธการใหผเรยนหาความรใหเหมาะสมทสด 3) ก าหนดล าดบขนตอนในการเสนอสงทเรยนรอยางมประสทธภาพ 4) ใชแรงจงใจผเรยนทงแรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอก ในกระบวนการ

สอนนน ๆ 3. ทฤษฎเกยวกบการเรยนรของ Rogers นกจตบ าบด ซงไดน าเทคโนโลยวธการให

ค าปรกษาแกคนไขมาใชในการจดการเรยนการสอนแกผเรยนในลกษณะยดผเรยนเปนส าคญ โดยมเปาหมายเพอชวยใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเอง มความสามารถในหลาย ๆ ดาน มความเปนตวของตวเอง สามารถกระท าทกสงทกอยางดวยตนเอง สามารถวเคราะห มความรในการ

14

แกปญหา ปรบตว ยดหยน มสตปญญาพรอมทจะเผชญกบปญหาใหม ๆ และท างานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ โดยมครเปนผแนะน าชวยเหลอซงครจะตองเขาใจปฏกรยาตาง ๆ ทเกดขนในตวผเรยน

4. แนวคดดานการศกษาของ Dewey นกปรชญาการศกษาแบบ Progressivism ซงมแนวคดวา เชอวา คนเราสามารถเชอมโยงความคดรวบยอดของวชาตาง ๆ ทมในหลกสตรไดอยางนอย 2 วชาขนไป และวธการเชอมโยงนจะสงผลใหผเรยนสามารถน าประสบการณตาง ๆ ทไดรบไปประยกตใชในสถานการณใหผเรยนเกดการเรยนรจากการปฏบต เนนการมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ครเปนเพยงผกระตน สงเสรมและแนะน าใหผเรยนเกดการเรยนร เขาเชอวา คนเราจะเขาใจความหมายสงใดหรอสถานการณใดได กตอเมอเขามองเหนความสมพนธของสงนน เหตการณนนหรอสถานการณนน กบสงอน วาสงเหลานนเกดขนไดอยางไร อะไรเปนสาเหต ผลลพธทตามมาคออะไร จะมประโยชนหรอโทษอยางไร

ภาพ 1 แสดงความสมพนธของกระบวนการเรยนรแบบบรณาการสอดคลองกบปรชญา การศกษา แบบ Progressivism ทฤษฎ การเรยนรอยางมความหมายของ Ausubel และการถายโยงการเรยนร (Transfer of Learning) (กรมสามญการศกษา กระทรวงศกษาธการ 2543)

ปรชญาการศกษา

Progressivism

John Dewey

- การศกษาคอชวต

- เนนผเรยนเปนศนยกลาง

- การเรยนโดยการแกปญหา

- สงเสรมรวมมอ ชวยเหลอ

ซงกนและกน

- สรางเสรมการอยรวมกน

ในวถประชาธปไตย

สาระการเรยนร

แบบบรณาการ

ทฤษฎการเรยนร

- Cognitive ทใชConstructivism

- เนนผเรยนเปนผสรางความรเอง

- การเรยนรอยางมความหมาย

ของ Ausubel

- การถายโยงการเรยนร

(Transfer of Learning)

15

จากภาพดงกลาว Dewey (อางใน ชยอนนท สมทวณช, 2545: 30) ไดใหความเหนไววา การศกษากบสงคมมความสมพนธกนทมลกษณะพเศษในแงทวา การศกษาทใชวธการทางวทยาศาสตร เปนหลกนน สามารถชวยผลกดน สงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมได

5. แนวคดและทฤษฎการจดล าดบขนการเรยนรของกาเย (Robert M. Gagne) (อางใน สมย ยอดอนทร, 2551: 65-68 ) แนวคดของกาเย โรเบรต กาเย (Robert M. Gagne) การน าเสนอเนอหาและจดกจกรรมการเรยนรจากการมปฏสมพนธ หลกการสอนทง 9 ประการไดแก

1) เรงเราความสนใจ (Gain Attention) 2) บอกวตถประสงค (Specify Objective) 3) ทบทวนความรเดม ( Activate Prior Knowledge) 4) น าเสนอเนอหาใหม (Present New Information) 5) ชแนะแนวทางการเรยนร (Guide Learning) 6) กระตนการตอบสนองบทเรยน (Elicit Response) 7) ใหขอมลยอนกลบ (Provide Feedback) 8) ทดสอบความรใหม (Assess Performance) 9) สรปและน าไปใช (Review and Transfer)

ทฤษฎการเรยนร 8 ขนของกาเย (Gagne) 1) การจงใจ (Motivation Phase) การคาดหวงของผเรยนเปนแรงจงใจในการเรยนร 2) การรบรตามเปาหมายทตงไว (Apprehending Phase) ผเรยนจะรบรสงท

สอดคลองกบความตงใจ 3) การปรงแตงสงทรบรไวเปนความจ า (Acquisition Phase) เพอใหเกดความจ า

ระยะสนและระยะยาว 4) ความสามารถในการจ า (Retention Phase) 5) ความสามารถในการระลกถงสงทเรยนรไปแลว(Recall Phase) 6) การน าไปประยกตใชกบสงทเรยนรไปแลว (Generalization Phase) 7) การแสดงออกพฤตกรรมทเรยนร(Performance Phase) 8) การแสดงผลการเรยนรกลบไปยงผเรยน (Feedback Phase) ผเรยนไดรบทราบ

ผลเรวจะท าใหมผลดและประสทธภาพสง ล าดบการเรยนร

กาเย (Gagne) ไดเสนอหลกการทส าคญเกยวกบการเรยนรไววา ไมมทฤษฎใด ทฤษฎหนง ทสามารถอธบายการเรยนรของบคคลไดสมบรณ ดงนน กาเยจงไดน าทฤษฎการเรยนร

16

แบบสงเราและการตอบสนอง (S-R Theory) กบทฤษฎความร (Cognitive-Field Theory) มาผสมกนในลกษณะของการจดล าดบดงน

1) การเรยนรแบบสญญาณ (Signal Learning) คอการเรยนรทผเรยนไมอาจบงคบ พฤตกรรมไมใหเกดขนได (มความรสกและอารมณ) เปนการเรยนแบบวางเงอนไขดงเดม(Classical Conditioning) ทเกดจากความใกลชดของสงเราและการกระท าซ า (Pavlov’s Classical Conditioning)

2) การเรยนรแบบสงเราและการตอบสนอง (Stimulus-Response learning) คอ การเรยนทผเรยนสามารถควบคมพฤตกรรมได การตอบสนองเปนผลจากการเสรมแรงกบโอกาสกระท าซ า

3) การเรยนรแบบลกโซ (Chaining Learning) คอ การเรยนรทเนองมาจากการ เชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนองตดตอกนเปนกจกรรมตอเนอง โดยเปนพฤตกรรมทเกยวกบการกระท าการเคลอนไหว (Motor Skills) เชนการขบรถ การใชเครองมอเปนตน

4) การเรยนรแบบภาษาสมพนธ (Verbal Association Learning) ไดแกการเรยนร ทตอเนองมาจากการเชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนองทเปนกจกรรมตอเนองเชนเดยวกบแบบลกโซ หากใชภาษาแทนสงตาง ๆ

5) การเรยนรแบบภาษาสมพนธ (Verbal Association Learning) ไดแก การเรยนร ทผเรยนสามารถมองเหนความแตกตางในสงพวกเดยวกน และสามารถเลอกตอบสนองดวยวธ ตาง ๆ กน

6) การเรยนรมโนทศน (Concept Learning) ไดแกการเรยนรอนเนองมาจาก ความสามารถการตอบสนองตอสงตาง ๆ ในลกษณะเปนสวนรวมของสงนนประกอบกน

7) การเรยนรกฎ (Principle or Rule learning) ไดแกการเรยนรทเกดจาก ความสามารถเชอมโยงมโนทศนตาง ๆ เขาดวยกนแลวสามารถ น าไปใชตงกฎเกณฑได

8) การเรยนรแบบแกปญหา (Problem solving) ไดแกการเรยนรซงอยในระยะท ผเรยนสามารถรวมกฎเกณฑ (Applying Ruke) รจกกลวธหาความร (Cognitive Strategy) และสามารถสรางสรรค เพอน าไปแกปญหาในสถานการณตาง ๆ (Cognitive Theory)

จากล าดบแบบการเรยนรของกาเยดงกลาว แสดงใหเหนวา การเรยนรแบบตน ๆ จะเปนพนฐานของการเรยนรระดบสง และการเรยนรภาษาสมพนธจะชวยใหเกดความร ความคดทด ทสามารถเขาใจมโนทศน กฎเกณฑและการแกปญหา

6. รปแบบการเรยนร ( learning Styles) เพราะนกเรยนแตละคนมความแตกตางกนตามธรรมชาตในทกดาน เมอมาอยรวมในหองเดยวกน ความแตกตางท งหลายจะเหนไดชดขน

17

โดยเฉพาะดานการเรยนรและรปแบบการเรยน สงผลใหผเรยนมเกดการเรยนรทแตกตางกนซงครควรค านงถงสงเหลานใหมากทสด โดยเฉพาะความถนดของนกเรยนแตละคน แลวจงสงเสรมการเรยนรดวยรปแบบอนใหเตมท รปแบบการเรยนรแบงออกเปน 3 ประเภทคอ ผเรยนทชอบเรยนรโดยการฟง ผเรยนทชอบการเรยนรโดยการมอง และผเรยนทชอบการเคลอนไหวหรอสมผส โดยสวนใหญมกจะมทง 3 รปแบบในคนเดยวกน แตจะเปนรปแบบไหนมากหรอนอยแตกตางกนไป ตามแตละคน

7. ทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligences Theory) Gardner (1983) (อางใน จนทนา สงหแกว, 2551) เปนผเสนอแนวคดเกยวกบความสามารถทางสตปญญาดานตาง ๆ เรยกวา ทฤษฎพหปญญา โดยไดสรปไววา คนทกคนมความสามารถทางสตปญญาหลายดาน และแตกตางกน สามารถน าสตปญญาไปใชในทางสรางสรรค และแกปญหาตาง ๆ สตปญญาแตละดานเปนอสระตอกนและทกคนสามารถพฒนาสตปญญาเหลานได ดงนนครผสอนควรจดกจกรรมทสงเสรมสตปญญาทหลากหลายเหลาน ดวยวธการสอนทหลากหลาย

กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ (2543 : 66-68) ไดกลาวถงการบรณาการไว โดยสรปไดวา เปนการผสมผสาน ประสบการณการเรยนรซงอาจเปนการผสมผสานเนอหาวชาตางๆ ในหมวดเดยวกน หรอตางหมาดวชาใหมความสมพนธตอเนองเพอใหผเรยน เกดการเรยนรอยางมความหมาย ตลอดจนสามารถ น าประสบการณตางๆทไดรบ ไปประยกตใชในชวตประจ าวนได และระบถงพนฐานของทฤษฎการเรยนร แบบบรณาการไววา การบรณาการ เปนการผสมผสานประสบการณการเรยนร ซงอาจเปนการผสมผสานเนอหาวชาตางๆ ในหมวดวชาเดยวกนหรอตางหมวดวชาใหมความสมพนธตอเนอง เพอใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมาย สามารถน าไปประยกตใชในชวตจรงได

การเรยนรจากหลกสตรทมการบรณาการ คอการท าใหนกเรยนมกจกรรมรวมกน การสอนแบบประสบการณตรงและกระบวนการแกปญหาเพอพฒนาผเรยน การสรางสถานการณทเราความสนใจตลอดจนการใหผเรยนหาทางสนองความสนใจของตนเอง รวมถงการมวสดอปกรณตาง ๆอยางหลากหลาย และเปดโอกาสใหผเรยนไดรเรมและแสดงออก โดยนกเรยนเปนผคดและกระท าตามธรรมชาตของตนเอง

กรมวชาการกระทรวงศกษาธการ(2544 :17) ไดเสนอหลกการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการวา การก าหนดจดมงหมาย สาระกจกรรม แหลงการเรยนร สอการเรยนการสอน และการวดผลประเมนผล ทมงมนพฒนาคน และชวต ใหเกดประสบการณเรยนร เตมตามความสามารถ สอดคลองกบความถนด ความสนใจ และความตองการของผอนดงน

18

1. ก าหนดเรองทจะสอน โดยการศกษาหลกสตรและวเคราะห ความสมพนธของเนอหาทมความเกยวของเพอน ามาก าหนดเปนหวเรองความคดรวบยอดหรอปญหา

2. ก าหนดจดประสงคการเรยนรโดยการศกษาจดประสงคของวชาหลกและวชารอง ทจะน ามาบรณาการและก าหนดจดประสงคการเรยนการสอน ในการสอนส าหรบหวขอเรองนนๆ เพอการวดผลและประเมนผลการเรยนร

3. ก าหนดเนอหายอย เปนการก าหนดเนอหายอยๆ ส าหรบการเรยนร ใหสนองจดประสงคการเรยนรทก าหนดไว

4. วางแผนการสอน เปนการก าหนดรายละเอยดของการสอน ตงแตตนจนจบโดยการเขยนแผนการสอน ซงประกอบดวยองคประกอบส าคญเชนเดยวกบแผนการสอนทวไปคอ สาระส าคญ จดประสงค เนอหา กจกรรมการเรยนร การวดผลประเมนผล

5. ปฏบตการสอน เปนการจดการเรยนการสอน ทก าหนดไว ในแผนการสอน รวมทงมการสงเกตพฤตกรรม การเรยนรของผเรยน ความสอดคลอกนของการจดการเรยนร ผลส าเรจของการเรยนการสอน ตามจดประสงค ฯลฯ โดยมการบนทกจดเดนจดดอยไวส าหรบการปรบปรง และพฒนา

6. การประเมน ปรบปรง และพฒนา เปนการน า ผลทไดจากการบนทก รวบรวมไวขณะ ปฏบตการสอน มาวเคราะหเพอปรบปรงพฒนาแผนการสอนแบบบรณาการใหม ความสมบรณ ยงขน

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545:21-22) ไดใหแนวทางการจดการเรยนการสอน แบบบรณาการไวดงน 1. ก าหนดหวเรอง (Theme) 2. วเคราะหหวเรองใหไดสาระ ลงในแผนผงความคด 3. ผสอนและผเรยนรวมกนออกแบบการเรยนร 4. ผเรยนลงมอปฏบตตามความสนใจของผเรยนเปนกลมหรอรายบคคล 5. ผเรยนสรปความรดวยตนเองตามแบบทตนเองถนด 6. ผเรยนน าเสนอความรในรปแบบทหลากหลาย ประเมนผลการเรยนรดวยตนเองโดยเพอน และผสอน โดยพจารณาประเดนจากการเรยนร กระบวนการทไดความร และวธการทน าเสนอ แนวคดเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการนบไดวามประโยชน และสงผลโดยตรงกบผเรยน เนองจากการจดการเรยนรแบบบรณาการเปนการเชอมโยงความคดรวบยอด ของศาสตรตาง ๆ เขาดวยกน ท าใหผเรยนเรยนรสงตาง ๆ อยางมความหมายตอเนอง และสอดคลองกบชวตจรง โดยผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมความสข สามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนไดอยางเหมาะสม

19

ลดดา ภเกยรต ไดกลาวถงแนวคดเกยวกบการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการไววา “ กจกรรมโครงงานเปนกจกรรมทเนนการสรางความรดวยตนเองของผเรยน โดยบรณาการสาระความรตาง ๆ ทอยากรใหเออตอกน หรอรวมกนสรางเสรมความคด ความเขาใจ ความตระหนกทงดานสาระ และคณคาตาง ๆ ใหกบผเรยนโดยอาศยทกษะทางปญญาหลาย ๆ ดาน ”

วโรจน ศรโภคา และคณะ ไดเสนอวา การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการเปนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบความเปนอยในชวตประจ าวน ท าใหผเรยนเหนความส าคญของการเรยนมากขน เพราะสามารถน าความร และประสบการณไปใชไดจรง ผเรยนจะมโอกาสปฏบตกจกรรมทหลากหลายตามความสนใจ ไดเรยนรและพฒนาสตปญญาของผเรยนอยางหลากหลาย

อรญญา สธาสโนบล (2545: 20-21) ไดกลาวถง การสอนแบบบรณาการเปนการสอนทสามารถเชอมโยงวชาหนงเขากบวชาอน ๆ ในการสอนใหเหมาะสมกบธรรมชาตในการเรยนร ของมนษย ดงนนจงนาจะมเหตผลในการสนบสนนการเชอมโยงวชาตาง ๆ เขาดวยกน ดงน

1. ลดความซ าซอนของเนอหาวชาตาง ๆ จงสรปไดวา การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ ตองเปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสได

เลอกเรยนตามความสนใจอยางหลากหลาย ใหผเรยนไดเรยนรสงตาง ๆ อยางสมพนธกน ตามความเปนจรง การก าหนดหวเรองตองค านงถงความสนใจของผเรยน เรองทผเรยนจะไดเรยนรเปนสงส าคญ ครประจ าวชาจะตองมความเชอมน และเขาใจในการบรณาการทตรงกน คดวางแผนการเรยนร และประเมนผลรวมกน การใชเวลาตองยดหยน และปรบใหเหมาะสมกบความสามารถของผสอน ศกยภาพของผเรยน ลกษณะของกจกรรม มการเชอมโยงเนอหาในวชาเดยวกนหรอขามวชา เรองราวทเรยนเกยวของกบชวตจรงของผเรยน มการเชอมโยงสาระส าคญ(Concept) อยางมความหมาย มการเชอมโยงการเรยนรสทองถน เพอการเรยนร เขาใจและเหนคณคาของทองถน จากการศกษาขอมลเกยวกบการจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนวทยาศาสตรแบบ บรณาการองครวมผวจยจะท าการศกษาวจยโดยใชการศกษาและนเทศการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการทเนนกระบวนการทางวทยาศาสตรในการสบคนขอมลและสรปผลการศกษาตามเนอหาขององคความรทองถนและแหลงเรยนรตาง ๆ ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 และมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานบงตน ต าบลบงตน อ าเภอดอยเตา จงหวดเชยงใหม รปแบบการสอนแบบบรณาการ การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ เปนการสอนทผสอนจะตองวางแผนการจดกจกรรมในการเรยนการสอนเพอใหบรรลตามวตถประสงคของการจดการเรยนการสอน ดงนน

20

รปแบบการสอนแบบบรณาการ จงมหลายรปแบบทแตกตางกน ตามทมนกวชาการไดเสนอแนวทางและรปแบบการจดไวดงน Omstein and Hunkins (1988) (อางใน จนทนา สงหแกว, 2551) ไดกลาวถงการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ (Integrated) ไววา การสอนแบบบรณาการ คอ การจดหลกสตรโดดยเชอมโยงความรและประสบการณทกประเภท เขาดวยกนในแผนการจดหลกสตร โดยเนนการเชอมโยงประเดน และหมวดหมจากเนอหาตาง ๆ ทงหมดเขาดวยกน เพอใหผเรยนไดเหนภาพรวมของความร และไดเรยนรความหมายทลกซงของสาระวชาทเรยน ซงจะตองมการจดประสบการณการเรยนรทเนนความสมพนธของแตละองคประกอบ ในลกษณะเปนหนวยเดยวกน ไมแยกเปนสวน ๆ และแตละรายวชาตองเชอมโยงเขากบวชาอน ๆ ในลกษณะทมปฏสมพนธตอกนและกน Haden (200:551-557) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551)ไดเสนอแนะขนตอนการบรณาการทเกยวของกบการวางแผนและการประเมนผลหลกสตรเพอประโยชนในการวจยและการสอน เปน 11 ขนตอน โดย 4 ขนตอนแรกเกยวของกบศาสตรวชาตาง ๆ ขนตอนท 5-10 เกยวของกบสภาพการบรณาการระหวางศาสตรของวชาตาง ๆ เขาดวยกน และขนสดทาย คอผเรยนมสวนรบรในการบรณาการการเรยนการสอนของศาสตรตาง ๆ เหลานน แตละขนจงเปรยบเหมอนกบ การเดนขนบนไดจากขนท 1 ถงขนท 11 ดงรายละเอยดโดยยอตอไปน

1. ความเปนอสระของศาสตร (Isolation) การเรยนการสอนแตละรายวชาด าเนนการ จดการเรยนการสอนตามก าหนดของครผสอนโดยไมเกยวของกนกบรายวชาอน

2. การเรมตระหนกในความสมพนธ (Awareness) การเรมท าใหรสกตระหนกใน ความสมพนธเกยวของกนของแตละรายวชา โดยอาจก าหนดใหเปนเปาหมายหรอวตถประสงค ของหลกสตรรวมกน

3. การประสานสมพนธ (Harmonization) เรมเกดกระบวนการแลกเปลยนเรยนร วธการ และความคดกนระหวางผสอน ผสอนเรมมสวนรบผดชอบในการสอนในรายวชาอน เนอหาหรอหนวยการเรยนรอนทเชอมโยงกน กอใหเกดกระบวนการกลมขนอยางไมเปนทางการ

4. การผนกเขาดวยกน (Nesting) เปนการบรณาการของวตถประสงคและเปาหมายของ ครผสอนคนหนงใหไปเชอมโยงสมพนธกบทกษะทคาดวาจะเกดขนกบอกรายวชาหนง เปนความสมพนธในลกษณะเปนวงกวาง แตสภาพการสอน และสาระยงคงเปนรายวชานน ๆ อย

5. การรวมมอซงกนและกน (Temporal Co-Ordination) ขนตอนนผสอนแตละรายวชา ยงคงมการจดการเรยนการสอนตามความรบผดชอบของตนเองโดยตรงแต มการแลกเปลยนความคดเหนกบรายวชาอน ๆ มการอภปรายผลการเรยนรรวมกน

21

6. การแบงปน (Sharing) วชา 2 วชา อาจมการตกลงกนในการวางแผนและไดประโยชน รวมกนในการวางแผนการจดการเรยนการสอน เปนการย าถงแนวคดรวมกนทมตอทกษะ และทศนคตทไดจากการเรยนรและการแลกเปลยนเรยนรรวมกน

7. การเกยวโยงซงกนและกน (Correlation) การมโอกาสสอนรวมกนขยายผลเปนการสอนใน รายวชาเดยวกนรวมกนด าเนนการในลกษณะนกอใหเกดความสนใจในรายวชาอน ๆ ตามมา

8. การสอนใหสมบรณ (Complementary) การสอนเสรมใหสมบรณ เปนการผสมผสาน ระหวางสาระในรายวชาและการบรณาการการสอนรวมกน การมสวนรวมในการบรณาการเปนลกษณะส าคญของหลกสตร เปนการเชอมโยงการใชทรพยากรรวมกน และประเมนคารวมกนในตวหลกสตรการเรยนการสอน

9. การจดแบบคาบสาขาวชา (Multi-Disciplinary) เปนขนตอนของการน าสาระของการ จดการเรยนการสอนรวมกนอยางหลากหลายภายใตการจดหลกสตรทเปนแนวทางเดยวกนทงเรองของแนวคด ปญหาของสาระ หวขอสาระทศกษา ซงมวธการจดทหลากหลายรปแบบ ผเรยนเกด การเรยนรแตละสาระทเกดขนเกยวของกบความเปนเอกลกษณของตวผเรยนวาสามารถเขาใจ สภาพปญหา ทเกดขนจากการเรยนรไดอยางไร

10. การจดแบบสหวชา (Inter-Disciplinary) ไดแกการจดโปรแกรมการเรยนการสอน เพอเชอมโยงสาระของสองสาขาวชาขนไปไวดวยกน

11. การจดขามสาขาวชา (Trans- Disciplinary) เปนขนตอนสดทายของการบรณาการ หลกสตร เปนการจดกลมทฤษฎทมความเหมอนในแกนกลมหนง ซงไมไดมความสมพนธกนมากอน หรอจดกลมทมความสมพนธกนบางสวนเทานน การเรยนขามสาขาวชาเปนกระบวนการ ของแตละบคคลทเกดการรบรสารสนเทศและประสบการณ และสามารถกลนกรองไดจาก มโนทศน ความคดและความรสกของผเรยนโดยตรง

UNESCO-UNEP (อางใน อรทย มลค า และคณะ, 2542: 13) จ าแนกประเภทของการ บรณาการหลกสตร และการจดการเรยนการสอนไว 2 แบบ ดงน

1. แบบสหวทยาการ ( Interdisciplinary) ไดแก การสรางหวเรอง (Theme) ขนมาและ น าความรจากวชาตาง ๆ มาเชอมโยงสมพนธกบเรองนน ซงอาจเรยกวาเปนวธบรณาการ แบบ สหวทยาการแบบมหวขอ (Thematic Interdisciplinary Studies) หรอ บรณาการแบบทเนน การน าไปใชเปนหลก (Application-First Approach)

2. แบบพหวทยาการ (Multidisciplinary) ไดแก การน าเรองทตองการจะจดใหเกดบรณาการ ไปสอดแทรก (Infusion) ไวในวชาตาง ๆ ซงบางครงเรยกการบรณาการแบบนวา การบรณาการ ทเนนเนอหารายวชาเปนหลก (Discipline -First Approach)

22

Thalabai Aiyasi Lukhan (2534: 99-103) (อางใน สมย ยอดอนทร, 2551)ไดเสนอวา การ บรณาการสามารถด าเนนการได 3 วธ ไดแก

1. การบรณาการดวยหวขอหรอสาระของเนอหา (Theme) หวขอทก าหนดขนจะเปนฐาน ในการใสเนอหาในแตละคาบ แตละบทเรยนรายวชา โดยครจะเลอกเนอหาทสอดคลองกบหวขอและตดเนอหาทไมเกยวของออกไป เลอกใชสอการสอนหลากหลายรปแบบ แมวาบทเรยนจะประกอบไปดวยความคดรวบยอด และขอสรปจากสาขาวชาตาง ๆ จดเนนของบทเรยน คอ “ หวขอ” ทสอนไมใชวชาทเปนแหลงเนอหา

2. การบรณาการดวยค าถามพนฐาน ค าถามพนฐาน คอ ค าถามทเปนค าถามตลอดไป และเปนขอสงสย ของใจของคนทวโลก ค าถามเหลานหาค าตอบตรงไปตรงมา และหาขอยตไมได นกเรยนเชอวาการศกษามจดมงหมายหลกประการหนง คอ การพยายามตอบค าถามเหลานอยางนอย 4 มต ทครตองชวยใหนกเรยนเขาใจตนเอง กลาวคอ ในฐานะทเปนตวเขาเองซงเปนสมาชกของสงคม เปนมนษย และเปนพลเมองโลก

3. การบรณาการดวยปญหา ครบางคนเชอวาจดมงหมายส าคญประการหนงของ การศกษาคอ การชวยใหนกเรยนเขาใจถงปญหาสงคมทมอย ในการศกษาปญหานกเรยนตองใชความคดรวบยอด แนวคด และทศนะจากหลาย ๆ วชา นกเรยนอาจสมมตตวเองเปนผก าหนดนโยบาย ซงตองตดสนใจในการด าเนนการแกไขปญหาเหลานน การพจารณาเลอกปญหา มาสอนในวชาตาง ๆ มกฎทตองยดถอคอ ปญหาตองเปนจรงตอนกเรยน กลาวคอ ครตองหาวธ ใหเดกมองเหนปญหาดวยการใหตระหนกถงปญหาทมผลกระทบตอชวตของตนเอง ปญหาจะตองสามารถน ามาวเคราะหไดในชนเรยน กลาวคอ เปนปญหาทมใชเปนสงทตองหาม ในสงคมปญหาควรมความส าคญตอสงคมสวนรวม ประโยชนของการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการมประโยชนตอการจดการเรยนการสอนใหแกผเรยนเพอ ใหบรรลตามวตถประสงคการเรยนการสอน ดงนนจงมผกลาวถงประโยชน และความจ าเปนในการจดการเรยนรแบบบรณาการไวหลายทาน ดงน

Naughton, Browne and Cooper (1999) (อางใน สมย ยอดอนทร, 2551: 65-68) ไดกลาวถงลกษณะของการบรณาการเนอหาวชาตาง ๆ วา จะท าใหสงทธรรมดาสามญถกน ามาเสนอใหโดดเดนขน เนองจากโลกของนกเรยนเปนโลกทมการบรณาการอยแลวโดยธรรมชาต และมโนทศนของการบรณาการสามารถท าใหนกเรยนเขารวมเปนสวนหนงของกจกรรมการเรยนการสอนได

23

นวลจตต เชาวกรตพงศ (2545:38) ไดกลาวไววา “ การบรณาการเขากบชวตจรงโดยการเรยนรในสงทใกลตวแลวขยายกวางออกไป ผเรยนจะเรยนรไดดขน และเรยนรอยางมความหมาย เนอหาวชาตาง ๆ ทใกลเคยงกนหรอเกยวของกน ควรน ามาเชอมโยงกนเพอใหเรยนร อยางมความหมาย ลดความซ าซอนเชงเนอหาวชา ลดเวลา แบงเบาภาระของคร เปดโอกาสใหผเรยนไดใชความร ความคด ความสามารถและทกษะทหลากหลาย”

เพราพรรณ โกมลมาลย (2541: 66) เสนอประโยชนของการบรณาการสรปไดวา เปนการน าความคดรวบยอดของวชาตาง ๆ มาหลอมรวมกนนน กอใหเกดคณคาในการน าความร และทกษะไปใช ขอผดพลาดของการไมน าสงทเรยนหรอวชาการตาง ๆ ทเรยนมาสมพนธกน กคอ นกเรยนจะเขาใจเรองใดเรองหนงเฉพาะสถานการณหนงเทานน แตเมอประสบกบสถานการณใหมจะไมเขาใจหรอไมสามารถน าความรทกษะทมไปประยกตใชได ดงนนการบรณาการหรอการสรางความเชอมโยงระหวางวชาตาง ๆ ในหลกสตร จะชวยใหนกเรยนตระหนกวาสงทไดจากโรงเรยนมประโยชน และสามารถน าไปประยกตใชไดจรงในชวตประจ าวน

เสรมศร ไชยศร (2541: 66) กลาวถงความจ าเปนในเรองของการบรณาการวา “ ความเจรญกาวหนาทางวทยาการตาง ๆ ท าใหเกดความสมพนธของขอมลตาง ๆ มากมาย ทเกยวของกบชวต และสงคม การวเคราะหปญหาเรองหนงนน ตองใชขอมลหลาย ๆ ดาน จงจะเกดความรและวธการจากสาขาตาง ๆ จงมมากขนทกท ”

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2543: 3) ไดอธบายไวสรปไดวา การน าความคด รวบยอดของวชาการตางๆ มาหลอมรวม มประโยชนหลายประการ ทส าคญทสดคอ คณคาใน การน าความรและทกษะไปใช ขอผดพลาด ของการไมน าสงทไดเรยน หรอวชาการตางๆ ทเรยนมา สมพนธกคอ ผเรยนจะเขาใจเรองใดเรองหนง เฉพาะในสถานการณหนงเทานน แตเมอพบกบสถานการณใหมจะไมเขาใจ หรอไมสามารถน าความร ทกษะทมไปประยกตใชได ดงน น การบรณาการหรอการสรางความเชอมโยงระหวางวชาตางๆ ในหลกสตรจะชวยใหผเรยนตระหนกวา สงทไดจากสถานศกษามประโยชนและสามารถน าไปใชไดในชวตจรง

นงเยาว เอยดตรง (2543 : 14) กะไววา “ การสอนแบบบรณาการมจดเดน กอใหเกดประโยชนคอ นกเรยนมความสข ในการเรยน การเรยนมบรรยากาศไมเปนทางการ เปนธรรมชาต นกเรยนไดมโอกาสประยกตใชความคดประสบการณความสามารถ ทกษะตางๆ หลายดานในเวลาเดยวกน ซงสอดคลองกบการด าเนนชวต

ชาตร ส าราญ (2545: 103) ไดกลาวเกยวกบประโยชนของการบรณาการไวโดยสรปไดวา ถามการน าสาระการเรยนรทเปนเรองทเชอมโยงกนหรอบรณาการกนเปนกอน ๆ ไดหลาย ๆ เรอง จะไดเรองสอนทสนกสนานมากมาย

24

อรญญา สธาสโนบล (2545: 25) ไดกลาวถงการสอนแบบบรณาการโดยสรปไดวา การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการมประโยชนคอ ท าใหผเรยนสามารถเชอมโยงการเรยนรระหวางความรเดมกบความรใหม ท าใหสามารถเรยนรไดเรวขน และเกดความเขาใจอยางลกซงไดรบความสนกสนานในการเรยนเพราะ ไดเรยนรอยางรอบดาน นกเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมายจากการเชอมโยงอยางคดรวบยอดจากศาสตรตาง ๆ และไดรบความรทสอดคลองกบความสนใจ และสมพนธกบชวตจรง ท าใหสามารถนความรไปใชใหเกดประโยชนแกชวตอยางลกซง สามารถฝกทกษะตาง ๆ ควบคกนไป สงเสรมการเรยนรกนระหวางครกบนกเรยน และท าใหนกเรยนเกดความภาคภมใจในการเปนสวนหนงของการเรยนสงเสรมความคดสรางสรรคในดานตาง ๆ

ทศนา แขมมณ (2546: 53) ไดกลาวถงประโยชนของการบรณาการไววา “ การเรยน การสอนแบบบรณาการเปนไปตามล าดบขนตอนตรงไปตรงมา ผเรยนเกดการเรยนรทงทางดานพทธพสย และทกษะพสยไดเรว และไดมากในเวลาทจ ากด ไมสบสน ผเรยนไดฝกปฏบตตามความสามารถของตนจนสามารถบรรลวตถประสงค ท าใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยน และมความรสกทดตอตนเอง”

ส านกงานวชาการ และมาตรฐานการศกษา ส านกคระกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ (2549: 1) ทอธบายไวสรปไดวา การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการชวยแกปญหาเกยวกบหลกสตรทมเนอหาของแตละสาระการเรยนรแนนเกนไปผสอนทกระดบมกจะบนวาเหตใดจงถกคาดหวงใหเพมเรองใหม ๆ ลงไปในกลมสาระการเรยนรตาง ๆ เขาดวยกน วธการจดการเรยนรแบบบรณาการจงเปนแนวทางหนงทท าใหครผสอนสามารถจดหวขอทกษะ และแนวคดหลายอยางพรอมกนแทนทจะแยกสอนเปนสาระการเรยนรเดยว ๆ ไดเปนอยางด

สรปไดวา ประโยชนของการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการคอ เปนการเพมประสบการณใหกบผเรยน โดยเนนกระบวนการเรยนการสอน อยางมความสข และนกเรยนทกคน มสวนรวม ในการจดกระบวนการเรยนรอกทง ยงเปนการเสรมสราง ใหผเรยน เกดการเรยนรรอบดานและสามารถน าความร และทกษะกระบวนการ ในดานตางๆ ไปใชไดในชวตประจ าวน งานวจยทเกยวของ

งานวจยทเกยวกบการจดการสอนแบบบรณาการ สนตธวช ศรค าแท (2537) ไดศกษาความสมพนธระหวางความคดวจารณญาณ กบการน าความรทางวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบานทามะปรางวทยา จงหวดสระบร พบวา นกเรยนมความสามารถในการน าความรวทยาศาสตรไปใชใน

25

ชวตประจ าวนอยในระดบปานกลาง ความคดวจารณญาณของนกเรยนไมมความสมพนธกบการน าความรวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวน อยางมนยของสถตท 0.5 สายฝน ลรตนวล (2540) ไดท าการวจยเรอง การออกแบบหนวยการเรยนการสอนแบบบรณาการเพอการตอบ สอนเปนคณะ และการเรยนรปญหาสงแวดลอม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษา ผลการวจยพบวาในดานหนวยการสอนแบบบรณาการ เรอง น ากบชวตของชาวเชยงใหม โดยครผสอนเปนคณะนน ครผสอนเหนวา เนอหามความสมพนธกนและสอดคลองกบจดประสงคการเรยนทก าหนดในหนวยทกหนวย ผสอนรวมมอกนสอน นกเรยนเหนวาหนวยการสอนแบบบรณาการนาสนใจ ตนเตน และสนกสนาน เพราะครหลายคนชวยกนสอน โดยมสอประกอบการสอนทนาสนใจ ผเรยนไดท ากจกรรมทหลากหลาย มสวนรวมในกจกรรมการเรยนท าใหพฒนาความเชอมนในตนเอง รวมทงเปนการสงเสรมปฏสมพนธระหวางครผสอนกบผเรยนในดานปญหาการสอนแบบบรณาการ สรปไดวาคณะครยงมความสบสนในบทบาทในระยะแรก ๆ ไมมความชดเจนในการรบชวงของบทบาทในแตละแผนยอย ครผสอนมปญหาในเรองเวลาทจะมาพบปะ ประชมเตรยมการสอนอยางเสมอตนเสมอปลาย เนองจากครมภาระงานพเศษตาง ๆ ททางโรงเรยนมอบหมาย นอกจากนยงมปญหาในเรอง ของการประสานงานในการวางแผนการด าเนนการสอนในดานเนอหาของหนวยการสอน ครรวมคณะในการสอนมองเหนความจ าเปนในการยดหยนเรองเวลากบเนอหา เมอมการก าหนดบทบาทครในการสอนเนอหาตาง ๆ โดยใชกจกรรมหลากหลาย มขอจ ากด ในเรองเวลา ไมสามารถขยายเวลาเพมขนจากทก าหนดไวได ภพงศ ภอาภรณ (2541) ไดท าการวจยเ รอง กาบรณาการกจกรรมการศกษาในระบบการศกษานอกระบบโรงเรยน และการศกษาตามอธยาศย ในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ผลการวจยพบวา ขอจ ากดในเรองเวลาในหองเรยนไมเพยงพอทจะท าใหเดกเกดทกษะการเรยนรตามหลกสตรทก าหนดไว คณะครไมมความรความสามารถทดในบางกระบวนวชา จงจ าเปนตองอาศย ผทมความรจากภมปญญาทองถน ศกยภาพของผเรยนทสามารถศกษาไดดวยตนเองมความจ ากดไมเทาเทยมกนทกคน สอตาง ๆ ทผเรยนจะไดเรยนรนอกจากหองสมดแลว โทรทศน วทย หนงสอพมพ ภมปญญาทองถน เดกสามารถหาความรเหลานไมเทาเทยมกน เนองจากฐานะของผปกครอง และความสนใจของผปกครองทมตอการศกษาของบตรของตนเองอกทงภมปญญาทองถนทเขามา มสวนรวมในการจดการศกษาบางครงโอกาสไมเอออ านวย เนองจกตดภารกจท ประกอบอาชพของตนเอง เพญพรรณ สวรรณประภา (2541) ไดศกษาแบบการคดความชอบในการใชแบบการคดในวชาวทยาศาสตร และความสามารถในการน าความรทางวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ในจงหวดราชบร ผลการวจยสรปไดดงน

26

1. แบบการคดแบบวเคราะหเชงบรรยาย แบบจ าแนกประเภทอางอง และแบบโยง ความสมพนธ มความสมพนธทางลบ ทางบวก และไมมความสมพนธกบความสามารถในการน า ความรทางวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนตามล าดบ อยางมนยส าคญทระดบ .05

2. ความชอบในการใชแบบการคดในวชาวทยาศาสตรดานความรความจ า ดานการ น าไปใช และดานการคดคนตอไป มความสมพนธทางบวก ไมมความสมพนธและมความสมพนธ ทางลบกบความสามารถในการน าความรทางวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนอยางมนยส าคญ ทระดบ .05

3. นกเรยนมแบบการคด แบบวเคราะหเชงบรรยาย แบบจ าแนกประเภทเชงอางองและ แบบโยงความสมพนธ มความสามารถในการน าความรวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทระดบ .05

4. นกเรยนทมความชอบในการใชแบบการคดในวชาวทยาศาสตร ดานความรความจ า มความสามารถในการน าความรทางวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนสงกวาดานการคดคนตอไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ชาญชต ทพหม (2541) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาแผนการสอนแบบบรณาการเรอง มนษยกบสงแวดลอม ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 รงเรยนบานหวยผา อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน โดยท าการพฒนาแผนการสอนทงสน 13 แผน ใชเวลา 44 คาบ จากนนมการวดผลสมฤทธทางการเรยน และสอบถามความคดเหนของนกเรยนเกยวกบการใชแผนการสอนแบบบรณาการ พบวาประสทธภาพการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอนอยในเกณฑด และนกเรยนสวนมากมความคดเหนทดตอกจกรรมการเรยนการสอน

รชณย ธนะวด (2544) ไดท าการคนควาอสระ เรอง การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการโดยใชสงแวดลอมรอบตว ส าหรบนกเรยนโรงเรยนวดสวนดอก ผลการศกษาพบวาการสราง และใชแผนการเรยนการสอนแบบบรณาการ โดยใชสงแวดลอมรอบตวเปนแกน จ านวน 6 หนวยการเรยน ลกษณะของแผนการสอนแบบบรณาการเปนการก าหนดเนอหากลมสรางเสรมประสบการณชวต กลมสรางเสรมลกษณะนสย (ยกเวนพลศกษา) ทมความสมพนธกน โดยใชกลมสรางเสรมประสบการณชวตเปนแกนกลางมาเชอมโยงกบประสบการณผเรยน เพอใหผเรยนมความรความเขาใจ และสามารถแกปญหาเรองสงแวดลอม มการจดการเรยนการสอน ทผสมผสานกนระหวางการเรยนในหองเรยนกบการปฏบตจรงโดยในการท ากจกรรมผเรยนจะโอกาสไดใชทกษะกระบวนการ หรอทกษะจากกลมประสบการณตาง ๆ ทเกยวของกบการเรยน เรอง สงแวดลอมรอบตว ทกหนวยการเรยน ในดานความคดเหนของผเรยนทมตอการจดกจกรรมแบบบรณาการ พบวา ผเรยนทกคนมความเหนตรงกนวา ในการจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการ

27

เกยวกบสงแวดลอม ท าใหมความกระตอรอรน อยากจะเรยน ผเรยนมสวนรวมในกจกรรม เนอหาทเรยนสามารถน าไปใชในชวตประจ าวน และเนอหาทเรยนเขาใจงาย ผเรยนทกคนชอบเนอหาจากการท ากจกรรม เรองสงแวดลอมรอบตว และแสดงความคดเหนวาสามารถน ากจกรรมทไดเรนรไปแกปญหาในชมชนได ในเรองน าเสย การเลยงสตว การปลกพช และการท าใหอากาศบรสทธในชมชน

อาทตย ทนนชย (2544) ไดท าการวจยเรองการพฒนาแผนการสอนแบบบรณาการโดยใชภาษาไทยเปนแกน ส าหรบนกเรยนชาวเขา ชนประถมศกษาปท 1 โดยท าการพฒนาแผนการเรยนรแบบบรณาการโดยใชภาษาไทยเปนแกน 5 หนวยการเรยนร ใชเวลาหนวยละ 60 คาบ คาบละ 1 นาท รวมทงสน 300 คาบ จากนนวดผลสมฤทธกลมทกษะภาษาไทยกลมสรางเสรมประสบการณชวต กลมสรางเสรมลกษณะนสย และกลมการงานอาชพ ผลการวจย พบวา หลงจากใชแผนการสอนแบบบรณาการแลว ท าใหนกเรยนจ านวนมากกวารอยละ 60 ผานเกณฑผลสมฤทธทางการเรยนทก าหนดไวรอยละ 60 ทง 4 กลมประสบการณ

ศภวรรณ จนตะยอด (2545) ไดวจยการพฒนาหนวยบรณาการการเรยนการสอนเรอง บอเกลอนาอย ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 อ าเภอบอเกลอ จงหวดนาน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาหนวยบรณาการการเรยนการสอนเรอง บอเกลอนาอย ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา ปท 5 ใหสอดคลองกบสภาพทองถนอ าเภอบอเกลอ จงหวดนาน เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานสบมาง สงกดส านกงานการประถมศกษา อ าเภอบอเกลอ จงหวดนาน จ านวน 24 คน เครองมอทใช คอ หนวยบรณาการการเรยนการสอน เรอง บอเกลอนาอย จ านวน 5 หนวย ประกอบดวย 14 แผนการสอนใชเวลา 75 คาบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยน แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน ผลการวจย สรปวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชหนวยการบรณาการการเรยนการสอน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนมความคดทดตอหนวยบรณาการการเรยนการสอน

โกสมภ ค าถวาย (2546) ไดท าการวจยเรองการสนทนากลมเพอการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ พบวา สามารถจดท าไดอยางนอยปละ 1 ครง ขณะทบางโรงเรยนยงไมไดมการรเรมในรปแบบสหวทยาการ แตมรปแบบอน ๆ เชน แบบสอดแทรกในวชาสงคมศกษา สอดแทรก การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม ในดานบคลากรนน ครผสอนบางคนยงไมพรอมในการสอนแบบบรณาการ ขาดความเขาใจ และความรวมมอในกระบวนการบรณาการ ปญหาเกยวกบผเรยน เชน ผเรยนบางคนไมใหความรวมมอเพราะไมเขาใจแนวการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ

28

พดชา เพมพพฒน (2546) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการน าความรวทยาศาสตรไปใชในชวตประจ าวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนตามแนววทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคม ผลการวจยสรปไดวา

1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรองอาหาร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนตามแนววทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม หลงการสอนขนสงกวาการสอนอยางมนยส าคญทระดบ .01

2. ความสามารถในการน าความรวชาวทยาศาสตร เรองอาหาร ไปใชในชวตประจ าวน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนตามแนววทยาศาสตร เทคโนโลยและสงคม พบวานกเรยนมความสามารถในการน าความรวชาวทยาศาสตร เรอง อาหาร ไปใชในชวตประจ าวน จากการท าแบบทดสอบอยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยรอยละเทากบ 68.10 และจากการน าความรวชาวทยาศาสตร เรอง อาหาร ไปปฏบตจรงในชวตประจ าวนอยในระดบดมาก โดยดานเนอหาของผลงาน มคาเฉลยเทากบ 2.75 ดานรปแบบผลงานมคาเฉลยเทากบ 2.79 และมคาเฉลยรวมเทากบ 2.77

ภาวณ เตยนธนา (2550) ไดศกษาผลการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการการเรยน การสอนเนอหาภาษาองกฤษกบวทยาศาสตร ของนกเรยนระดบเรมเรยนชนประถมศกษาปท 4 จ านวน 15 คน ปการศกษา 2548 ของโรงเรยนมงฟอรตวทยาลย แผนกประถม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม พบวาการจดการเรยนการสอนวชาภาษาองกฤษโดยบรณาการเนอหาวชาเขากบกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรมาบรณาการการจดการเรยนการสอน สงผลให ผ เรยนไดเรยนรในสงทตนเองถนดหรอสนใจ เนอหาทเรยนมความเกยวของกบชวตประจ าวนของตนเอง ท าใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย ผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนและใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ เปนอยางด การจดการเรยนการสอนแบบ บรณาการน สงเสรมใหผเรยนเกดปฏสมพนธทดซงกนและกนในกลม ทงระหวางผเรยนเองและระหวางผสอนกบผเรยนดวย นอกจากนยงพบวาผเรยนมความกลาแสดงออกและกลาแสดงความคดเหนของตนเองตอกลม มความสามารถในการสอสาร การอธบายเหตผล รจกรบฟงความคดเหนของผอน มการวางแผนการท างานอยางเปนกระบวนการขนตอน และมระบบการคดทด สามารถคดแยกแยะ คดสงเคราะห คดวเคราะหสงตาง ๆ ไดดขน จนทรฉาย อนตะผด (2550) ไดศกษาเกยวกบการสรางแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชวงชนท 1 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนโดยใชแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชวงชนท 1 ไดคาเฉลยรอยละ 88.33 ซงสงกวาทโรงเรยนตงไวคอ

29

รอยละ 60.00 ผเรยนไดปฏบตกจกรรมทหลากหลาย เชน กระบวนการกลมเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนรกบผอน ท างานเปนขนตอน ฝกการปรบตวในการอยและท างานรวมกบผอน มความเอออาทรซงกนและกน ตลอดจนมความรบผดชอบ เคารพมต และกฎกตกา สามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได มการจดการเรยนรใหผเรยนโดยเนนการจดการเรยนการสอนตามสภาพจรง การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรรวมกน การเรยนรจากธรรมชาต การเรยนรจากการปฏบตจรง และการเรยนรแบบบรณาการ การใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร การเรยนรคคณธรรม ดวยการน ากระบวนการทางวทยาศาสตรไปสอดแทรกในการเรยนการสอนทกกลมสาระการเรยนร เนอหาและกระบวนการตางๆขามกลมสาระการเรยนร ซงการเรยนรในลกษณะองครวม การบรณาการเปนการก าหนดเปาหมายการเรยนรวมกน ยดผเรยนเปนส าคญ โดยน ากระบวนการเรยนรจากกลมสาระเดยวกนหรอตางกลมสาระการเรยนรมาบรณาการใน การจดการเรยนการสอนขณะเดยวกนการจดการเรยนรยงเนนการเรยนรจากแหลงเรยนรในชมชนและภมปญญาทองถนเพอใหนกเรยนไดเรยนรจากสงทใกลตว เหนคณคาของชมชนของตนเอง และภมปญญาทองถนทไดถายทอดความรและประสบการณทมคายงส าหรบนกเรยน ท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนและเรยนรดวยความสนกสนาน นกเรยนเปนผคด ลงมอปฏบต ศกษาคนควาอยางมระบบดวยกจกรรม หลากหลาย ทงการท ากจกรรมภาคสนาม การสงเกต การส ารวจตรวจสอบ การทดลองในหองปฏบตการ การศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน โดยค านงถงวฒภาวะ ประสบการณเดมสงแวดลอม และวฒนธรรมตางกนท นกเรยนไดรบรมาแลวกอนเขาสหองเรยน การเรยนรจะเกดขนระหวางทนกเรยนมสวนรวมโดยตรงในการท ากจกรรม การเรยน ท าใหมความสามารถในการสบเสาะหาความร และแกปญหาดวยวธการทางวทยาศาสตร มเจตคตและคานยมทเหมาะสมตอวทยาศาสตร รวมทงสามารถสอสารและท างานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ

จนทนา สงหแกว (2551) ไดศกษาผลการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการทเนนเนอหาวทยาศาสตรของนกเรยนชวงชนท 2 นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ปการศกษา 2550 โรงเรยนบานอรโณทย จงหวดเชยงใหม จ านวน 38 คน ผลปรากฏวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสงขน รจกกระบวนการขนตอนในการคด แยกแยะและมทกษะการคดอยางมระบบมากขน สามารถเรยนรและเขาใจการเรยนรเนอหาวชาในกลมสาระตาง ๆ ไดเปนอยางด ผาสก วงศฝน (2551)ไดศกษาเกยวกบการจดการหลกสตรและการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3โรงเรยนอนบาลล าพน จงหวดล าพน ผลการศกษาสรปไดวาการจดหลกสตรและการเรยนการสอนแบบบรณาการส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนอนบาลล าพน มการบรณาการหลายรปแบบ แตใชการบรณาการ

30

แบบคขนานซงเปนการบรณาการทมผสอนตงแต 2 คนขนไปรวมกนวางแผนการเรยนการสอนเปนหลก แตตางจดการเรยนรในสาระของตนไปพรอมๆ กน มการจดกจกรรมทมงใหผเรยนเชอมโยงความร ทกษะ ความคด และประสบการณทมความหมายหลากหลายและสมพนธกน เพอใหผเรยนเกดการเรยนรสามารถน าไปใชในชวตประจ าวน กจกรรมทพบมาก ไดแก การสบคน การทดลอง การอภปราย การปฏบตจรง และการท าโครงงาน เนนใหผเรยนมสวนรวมและมบทบาทรบผดชอบตอตนเองและกลม สงผลใหนกเรยนมความสามารถในการน าความรทได ไปใชในชวตจรง รวมทง มทกษะในการเชอมโยงความร และมความสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง ผเรยนไดเรยนรอยางมความสข เหนคณคาของตน งาน หนาท มความรบผดชอบตอตนเองผอน สวนดาน ปญหาการบรณาการหลกสตรและการเรยนการสอน มปญหาเพยงเลกนอยทเปนปญหามากทสดกคอ ปญหาเกยวกบอาคารเรยน หองเรยนประกอบ สอและสงอ านวยความสะดวกในการจดการเรยน การสอน อยในสภาพขาดแคลนและไมเพยงพอตอนกเรยน งานวจยตางประเทศทเกยวกบการจดการสอนแบบบรณาการ จนทนา สงหแกว (2551)ไดศกษางานเกยวกบการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการของนกวจยและนกวชาการของตางประเทศ ไดแก Hom(1990), Spencer(2000), Gregory(2002), Wu(2002), Woodbridge(2003)ซง Hom(1990) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551)พบวา ผลของหลกสตรการสอนสงคมศกษาแบบบรณาการตอทศนคตของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน และผลสมฤทธทางการเรยนในวชาสงคมศกษาจากนกเรยนเกรด 8 ซงลงทะเบยนเรยนวชาประวตศาสตรอเมรกา จ านวน 111 คน แบงเปนกลมทดลอง 55 คน และกลมควบคม 56 คน หลกสตรบรณาการในการศกษาน เนนกจกรรมทสรางความสมดลระหวางพทธพสย และจตพสย โดยบรณาการดนตร ศลปะ วรรณกรรมและการแสดงเขาไวดวยกน ใชระยะเวลาในการศกษา 6 สปดาห ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน โดย The Survey of School Attitudes และ Unit Test เกบรวบรวมขอมล เชงคณภาพ โดยสมภาษณนกเรยน และคร และจากผลงานนกเรยน ผลการศกษาพบวา ไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตระหวางกลมทดลอง และกลมควบคม ในเรองทศนคตของนกเรยนตอวชาสงคมศกษาหรอระหวางเพศชายเพศหญง แตมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตในเรองคะแนนผลสมฤทธโดยในกลมทดลองโดยเฉพาะเพศหญง ไดคะแนนสงกวา Spercer (2000) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551) ไดศกษาวจยใชระยะเวลา 6 ป โดยมจดมงหมายเบองตนของการศกษาเพอเปนการพจารณาถงผลของระบบการเรนรแบบบรณาการแบบ Jostens (ILS) ตอผลสมฤทธของนกเรยนในระดบประถมศกษา ผลของการใชระบบการเรยนรแบบบรณาการ โดยเนนทเพศ เชอชาต และสถานะทางสงคม (SES) โดยไดท าการศกษากบโรงเรยนใน

31

เขตเมองทตงอยทางทศตะวนออกเฉยงใตของเมองมชแกน กลมประชากรเปนนกเรยนเกรด 2 และ เกรด 3 โดยไดเลอกมาทงหมดจ านวน 408 คน ผวจยไดจบคในกลมทดลอง และกลมควบคม โดยยด เพศ เชอชาต และระดบคะแนนในวชาคณตศาสตร จากแบบทดลองแบบ CAT (แบบทดสอบวดผลสมฤทธของรฐแคลฟอรเนย) ผลจากการศกษาพบวาไมมความแตกตางกนระหวางนกเรยน ทใชการเรยนรแบบ ILS และนกเรยนทไดรบการสอนแบบเดม และยงพบวาเพศหญงทงกลมทดลองและกลมควบคมมระดบคะแนนสงอยางมนยส าคญมากกวาเพศชายทงสองกลม นกเรยนในระดบเกรด 3 ทงสองกลมเปนคนผวขาวมระดบคะแนนสงกวานกเรยน ทเปนชนกลมนอยอยางมนยส าคญ Gregory (2002) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551) ไดท าการวจยเพอส ารวจการใชระบบการเรยนรแบบบรณาการในปจจบนโดยคร กลมตวอยางทใชคอ ครเพศหญงจ านวน 5 คน ทท าการจดการเรยนรแบบบรณาการในหองเรยน โดยใชเครองมอ คอ แบบประเมนตนเองถงพนฐานในการใชคอมพวเตอรของคร การสงเกตการใชระบบการเรยนรแบบบรณาการ และการสมภาษณการใชรปแบบการเรยนรแบบบรณาการ ผลการวจยพบวา การเรยนรแบบบรณาการไมไดถกน ามาใชตลอดระยะเวลา 2 ปทผานมาในชวงกอนทจะท าการวจยในครงน และครทมทกษะพนฐานทางคอมพวเตอรในระดบสง มความเกยวพนกบการใชการเรยนรแบบบรณาการมากกวาครทมพนฐานทางคอมพวเตอรอยในระดบต า Wu (2002) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551) ไดท าการวจยเกยวกบ การส ารวจการเรยนรแบบบรณาการในวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร และวชาเทคโนโลย ตามทฤษฎการสรางองคความรของเพยเจต และตามรปแบบการเรยนแบบโครงการ โดยศกษากบกลมตวอยางเปนนกเรยนในระดบ เกรด 5 ใชเวลาในการศกษาเปนเวลา 2 เดอน โดยการออกแบบและสราง LEGO/Logo ทควบคมโดยคอมพวเตอร การออกแบบการศกษาในครงนเนนไปทการเรยนรแบบบรณาการ 3 สวน คอ การบรณาการในการสรางสอ และใชสอ การบรณาการของนกเรยน และการบรณาการในความรสกทางดานจตวทยา ผลการวจยปรากฏวา LEGO/Logo ชวยสนบสนนการเรยนรแบบบรณาการ และท าใหนกเรยนเกดการเชอมตอแนวคดจากวชาคณตศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย และจดจ าโครงสรางทเกยวกบการตดสนใจ และความสมพนธในการคดคนโครงการของพวกเขา และท าใหนกเรยนสามารถเรยนรจากการท างานในโครงการของนกเรยนเอง

Woodbridge (2003) (อางใน สมย ยอดอนทร , 2551) ไดท าการวจยเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยในหองเรยนโดยใชเครองมอเปนแบบสงเกต 42 ชด ในหองเรยน 16 หอง แบบสมภาษณ 20 ชด แบบส ารวจการตอบสนองทางออนไลน 27 ชด กลมตวอยางคอ ครทคดเลอกโดยการสอบถามประวตวาเปนผทมความรในวธการสอนแบบบรณาการ และมความรเกยวกบเทคโนโลย

32

จากมหาวทยาลยแจคสนวลล ในระดบปรญญาโทดานศลปศาสตร ผลการวจยพบวา การบรณาการมการเปลยนแปลงไปตามความสามารถในดานการจดการเรยนการสอนของแตละบคคล และครสามารถคดคนนวตกรรมทางดานเทคโนโลยไปใชในการจดการเรยนการสอนในหองเรยนไดเปนอยางด

จากการศกษาทฤษฎและแนวคดตาง ๆ รวมถงงานวจยและเอกสารทเกยวของดงกลาวแลว สรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยค านงถงพฒนาการทางสตปญญาและความสามารถตลอดจนความสนใจของผเรยน ถอเปนสงส าคญยงและครผสอนควรค านงถงทสด เพอใหเกดประโยชนสงสดตอผเรยน ซงในการจดกจกรรมการเรยนการสอนในสถานศกษานนควรมการจดกจกรรมทหลากหลายและนาสนใจและเหมาะสมตอผเรยน เพอกระตนความสนใจแกผเรยน ครควรสงเสรมใหผเรยนมความสามารถในการเรยนร การคดแบบรอบดาน สามารถวเคราะหขอมล สอสาร มความคดตามแบบกระบวนการทางวทยาศาสตร แสดงความคดเหนโตแยงแบบใชเหตและผล มการท างานเปนทม และพฒนาทกษะอน ๆ ตามทตนเองตองการได โดยครเปนผใหโอกาสและเปนผแนะน า การเรยนดวยกจกรรมและวธการทหลากหลายหรอแบบบรณาการนนควรเนนการฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เชอมโยงกบการเรยนรในเนอหาวชาของกลมสาระอน ๆ เพอฝกการคดพจารณา การตงสมตฐาน การทดสอบ การทดลอง การใชเหตและผล การคดวเคราะห คดสงเคราะหและคดแยกแยะ รวมถงการสรปผลและการน าเสนอผลงานตาง ๆ ตามกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยเนอหาของหลกสตรหรอกจกรรมทจดใหควรเปนไปตามความสนใจและความถนดของผ เรยน สอดคลองและเชอมโยงกบมาตรฐานสาระของหลกสตรแกนกลางตามทกระทรวงศกษาธการไดก าหนดไว ในการศกษาเรยนรหากผเรยนไดเรยนรจากการสมผสดวยประสบการณตรงและเกบรวบรวมขอมลหรอเรยนรสงตาง ๆ ทงจากเหตการณจรง สถานทจรงและวทยากรผร ผเชยวชาญ ดานตาง ๆ ทใหขอมลและความรประสบการณแกผเรยนโดยตรง กจะท าใหผเรยนเกดความกลาแสดงออก กลาซกถามเมอเกดความสงสยและกลาคดแสดงเหตผล ของตนเอง และสามารถน าความรทไดไปประยกตใชในชวตประจ าวนของตนเองได นบเปนประสบการณในการเรยนรทดและมประโยชนตอผเรยนอยางยง สงผลใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

33

กรอบแนวคดการวจย

สรปกรอบแนวคดการวจย แสดงความสมพนธระหวางตวแปรภายใตทฤษฎและแนวคด

ภาพ 2 กรอบแนวคดการศกษา

ความตองการ

ประสทธผลการบรหารหลกสตร

แบบบรณาการ

องครวมใหเปนไป

ตามเงอนไขของ กระทรวงศกษาธการ

ประสทธภาพของ

กระบวนการจดการเรยน

การสอน

การนเทศการบรหาร

หลกสตร

สภาพทคาดหวง

ปจจยภายนอก

- สอ , อปกรณ

- สถานท

- งบประมาณ

- การวดและการ

ประเมนผล

สภาพปจจบน

ปจจยภายใน

- หลกสตร

- โครงสราง

หลกสตร

- คมอการใช

หลกสตร

- ผบรหาร

- คร

- นกเรยน

ขอเสนอแนะ