ระบบส่งก าลัง -...

เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชา งานจกรยานยนต (2101-2104)

หนวยท 7 ระบบสงก าลง

217

เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8

หนวยท 7 ระบบสงก าลง เวลา 18 ชวโมง

สาระส าคญ

ระบบสงก าลงรถจกรยานยนต ก าลงจากเครองยนตออกจากเพลาขอเหวยงสงไปยงลอหลงไดนนมล าดบการสงก าลงงานดงน เครองยนต ชดคลตช ชดเกยรและการขบขนสดทาย ซงการขบขนสดทายมอย 3 แบบคอ แบบโซ แบบเพลาและแบบสายพาน สาระการเรยนร

1. หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง 2. ประเภทของคลตช 3. หลกการท างานของคลตช 4. ประเภทของเกยร 5. โครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท 6. หลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงท 7. โครงสรางของเกยรอตโนมต 8. หลกการท างานของเกยรอตโนมต

หลกการท างาน

ของเกยรแบบอตโนมต

ระบบสงก าลง

ประเภท

ของคลตช

ประเภท

ของเกยร

หนาทและสวนประกอบ

ของระบบสงก าลง

หลกการท างาน ของคลตช

หลกการท างานของ

เกยรแบบเฟองขบกนคงท

โครงสรางของเกยร แบบเฟองขบกนคงท

โครงสรางชองเกยร แบบอตโนมต

218

จดประสงคการเรยนร 1. บอกหนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลงได 2. บอกประเภทของคลตช 3. อธบายหลกการท างานของคลตชได 4. บอกประเภทของเกยรได 5. บอกโครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงทได 6. อธบายหลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงทได 7. บอกโครงสรางของเกยรอตโนมตได 8. อธบายหลกการท างานของเกยรอตโนมตได 9. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตชได 10. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการเกยรแบบเฟองขบกนคงทและ

เพลาขอเหวยงได 11. ปฏบตงานถอดประกอบและตรวจเชคบรการเกยรอตโนมตได 12. เสรมสรางและปลกฝงกจนสยของการปฏบตงานจกรยานยนตดวยความรบผดชอบ

ความสะอาด ความเรยบรอย ความรอบคอบ ความปลอดภย และอนรกษสงแวดลอมสอดคลองแนวทางเศรษฐกจพอเพยง

219

แบบทดสอบกอนเรยน วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง

ค าสง ใหท าเครองหมาย (x) หนาขอความทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (20 คะแนน)

1. คลตชแรงเหวยงแบงออกได 2 แบบคอขอใด ก. แบบแผนและแบบอตโนมต ข. แบบแผนและแบบฝก ค. แบบแหงและแบบเปยก ง. แบบฝกและแบบอตโนมต

2. คลตชแบบใดทสามารถเปลยนเกยรไดอยางรวดเรว ก. แบบธรรมดา ข. แบบกดรงภายใน ค. แบบกดรงภายนอก ง. แบบอตโนมต

3. คลตชแบบใดใหความปลอดภยแกผขบข เมอเกดปญหาลกสบตด ก. คลตชมอแบบแผน ข. คลตชแรงเหวยง ค. คลตชแบบผสมใชคลตช 2 ชด ง. คลตชแบบธรรมดา

4. คลตชรถจกรยานยนตท าหนาทอะไร ก. ตดตอก าลงงานระหวางเครองยนตกบเกยร ข. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ ค. เพมแรงบดของเครองยนต ง. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง

5. ระบบสงก าลงของรถจกรยานยนตมหนาทขอใด ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมแรงบดของเครองยนต ค. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง ง. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ

220

6. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนถง ก. 1,500 รอบ/นาท ข. 2,000 รอบ/นาท ค. 2,500 รอบ/นาท ง. 3,000 รอบ/นาท

7. คลตชแบบอตโนมตท างานโดยอาศยแรงอะไร ก. แรงเหวยง ข. แรงขบ ค. แรงเฉอย ง. แรงดงดดของโลก

8. คเฟองทเพลาขบเลกสดกบทเพลาตามใหญสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4

9. เกยรทใชในรถจกรยานยนตโดยทวไปเปนเกยรประเภทใด ก. เฟองฟนตรงขบกนไมคงท ข. เฟองฟนตรงขบกนคงท ค. เฟองเฉยงขบกนคงท ง. เฟองเฉยงขบกบไมคงท

10. คลตชทใหการสงก าลงทนมนวลคอ คลตชแบบใด ก. คลตช 2 ชด ข. คลตชชดเดยว ค. คลตชสาย ง. คลตชธรรมดา

11. ชดเกยรท าหนาทอะไร ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมความเรวของรถ ค. เพมแรงบดโดยการเปลยนแปลงอตราทด ง. เพมความเรวของรถ

221

12. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 20 ฟน เฟองเกยรตวตามมจ านวน 30 ฟน จะมอตราทดเทาไร ก. 1 : 1 ข. 1.5 : 1 ค. 2 : 1 ง. 2.5 : 1

13. เกยรอตโนมตพลเลยขบตดตงอยทใด ก. เพลาขอเหวยง ข. เพลาคลตช ค. เพลาขบเฟองทดก าลง ง. เพลาเกยร

14. เกยรอตโนมตการเปลยนเกยรจะขนอยกบขอใด ก. น าหนกผขบขและแรงเสยดทาน ข. ความเรวและความรอน ค. ภาระของรถและน าหนกบรรทก ง. ความเรวและภาระของรถ

15. ตมน าหนกเกยรอตโนมตมกตว ก. 3 ตว ข. 4 ตว ค. 6 ตว ง. 7 ตว

16. เกยรอตโนมตทความเรวรอบสง พลเลยขบเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดใหญสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดเลกสด ง. พลเลยขนาดคงท

17. คเฟองทเพลาขบใหญสดกบทเพลาตามเลกสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4

222

18. ควรเปลยนน ามนเกยรรถจกรยานยนตเมอใด ก. 500 กม. แรกและทก 4,000 กม. ข. 500 กม. แรกและทก 8,000 กม. ค. 1,000 กม. แรกและทก 4,000 กม. ง. 1,000 กม. แรกและทก 8,000 กม.

19. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 40 ฟน เฟองเกยรตวตมมจ านวน 10 ฟน ถาเฟองตวขบหมน 10 รอบ เฟองตวตามจะหมนกรอบ ก. 10 รอบ ข. 20 รอบ ค. 30 รอบ ง. 40 รอบ

20. เกยรอตโนมตทความเรวรอบชา พลเลยตามเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดเลกสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดใหญสด ง. พลเลยขนาดคงท

223

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนหนวยท 7

1. ข

2. ง

3. ค

4. ก

5. ค

6. ข

7. ก

8. ค

9. ข

10. ค

11. ค

12. ข

13. ก

14. ง

15. ค

16. ก

17. ง

18. ค

19. ง

20. ค

224

ใบความรท 7.1 หนวยท 7

วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8

หนวยท 7 ระบบสงก าลง ครงท 1

ชอเรอง คลตช จ านวน 2 ชวโมง

7.1 หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง ระบบสงก าลงมหนาทสงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลง โดยผานสวนประกอบของ

ระบบสงก าลงคอ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายมอย 3 แบบ คอ 1. แบบโซ 2. แบบเพลา 3. แบบสายพาน

รปท 7-1 แสดงระบบสงก าลงทใชกบรถจกรยานยนตทวไป ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 111

7.2 ประเภทของคลตช คลตช(Clutch)มหนาทตดตอการสงก าลงระหวางเครองยนตกบเกยร เพอความสะดวก

สบายและปลอดภยในการเปลยนเกยรไดตามตองการ อกทงยงท าใหสามารถออกรถหรอหยดรถไดอยางนมนวล คลตชทใชในรถจกรยานยนต แบงออกเปนแบบธรรมดาและแบบอตโนมต ถาแบงตามลกษณะโครงสรางแบงได 3 ประเภท คอ

7.2.1 คลตชมอแบบแผน (Mancal Disc Clutch) จดเปนแบบคลตชธรรมดา 7.2.2 คลตชแรงเหวยง (Centrifugal Clutch) จดเปนแบบคลตชอตโนมต 7.2.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch ) จดเปนแบบคลตชอตโนมตท

พฒนาการท างานใหสมบรณยงขน

เฟองไพรมาร คลตช

เพลาตาม ลอยาง

สเตอรหลง โซ สเตอรหนา

เพลาขบ เพลาขอเหวยง ลกสบ

225

7.3 หลกการท างานของคลตช คลตชแตละประเภทยงสามารถแบงออกเปนแบบตางๆตามลกษณะการท างานไดดงน 7.3.1 คลตชมอแบบแผนแบงออกเปน 2 แบบคอ

7.3.1.1 คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน มสวนประกอบทส าคญคอ

รปท 7-2 แสดงสวนประกอบคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน ทมา : อ าพล ซอตรง 2546 : 45

1.เสอคลตช 2.ดมคลตช 3.แผนรอง 4.แผนเหลก 5.แผนผาคลตช 6.แผนกดคลตช 7.ลกปน 8.สปรงคลตช

226

1) เสอคลตช (Clutch Housing) ซงประกอบเปนชนเดยวกบเฟองคลตช รบการสงก าลง มาจากเฟองไพรมาร เสอคลตชยงเปนทตดตงแผนผาคลตชอกดวย เสอคลตชเปนอสระกบเพลาเกยรขบ

รปท 7-3 แสดงเสอคลตช (Clutch Housing) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

2) ดมคลตช (Clutch Hub) จะสวมตดกบเพลาขบของเกยร ภายนอกของดมคลตชจะท ารองเพอตดตงแผนเหลก ดมคลตชจะตดตงภายในเสอคลตชเปนอสระตอกน

รปท 7-4 แสดงดมคลตช (Clutch Hub) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

227

3) แผนผาคลตช (Clutch Plate) ตดตงกบเสอคลตช จะมหนาสมผสสองดานเปนผาคลตช เพอสมผสกบแผนเหลกทตดตงกบดมคลตช

รปท 7-5 แสดงแผนผาคลตช (Clutch Plate)

ทมา : ประจกษ ศรวงษราช 4) แผนเหลก (Matal Plate) ตดตงกบดมคลตช หนาสมผสสองดานจะ

สมผสกบแผนผาคลตช เพอตดตอก าลงงาน

รปท 7-6 แสดงแผนเหลก (Matal Plate) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

228

5) แผนกดคลตช (Pressure Plate) เปนทตดตงสปรงคลตชเพอกดแผนผาคลตชและแผนเหลกใหตดกน

รปท 7-7 แสดงแผนกดคลตช (Pressure Plate)

ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

6) ชดกลไกกดรงภายใน จะอยทางดานฝาครอบจานไฟ ถาบบมอกดคลตชจะตดก าลงงาน ถาปลอยมอบบคลตชจะตอก าลงงาน

รปท 7-8 แสดงชดกลไกกดรงภายใน ทมา : ศกดา ตงตระกล 2547 : 134

229

การท างานของคลตชแบบมอหลายแผนกดรงภายใน มหลการท างานดงน ต าแหนงคลตชตอก าลงงาน ถายงไมบบมอบบคลตช สปรงคลตชจะกดแผนกดคลตชใหแผนผาคลตชตดกบแผนเหลก เกดความฝด ก าลงงานจะสงตามล าดบดงน

ต าแหนงคลตชตดก าลงงาน เมอบบมอบบคลตช กลไกกดรงคลตชจะดนใหแผนกดคลตชเคลอนทออก ท าใหแผนคลตชกบแผนเหลกแยกออกจากกนก าลงจะถกตดดงน ก าลงงานจะถกตดชวงน 7.3.1.2 คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก มชนสวนประกอบและการท างานเหมอนกบคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน แตจะตางกนทกลไกกดรงคลตชจะอยดานฝาครอบคลตชเทานน

รปท 7-9 แสดงคลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 116

เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช

แผนผาคลตช แผนเหลก เพลาขบเกยร


แผนผาคลตช

ดมคลตช

230

7.3.2 คลตชแรงเหวยง ซงแบงออกเปน 2 แบบคอ 7.3.2.1 คลตชแรงเหวยงแบบแผน (Centrifugal Disc Cluctch)

1 2 4 3 5

1. เสอคลตช 2. ลกปนเหวยง 3. ดมคลตช 4. แผนเหลก 5. แผนผาคลตช

รปท 7-10 แสดงคลตชแรงเหวยงแบบแผน ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

การท างานของคลตชแรงเหวยงแบบแผน มหลกการท างานดงน ต าแหนงตดก าลง ขณะเครองยนตเดนเบา ลกปนยงมแรงเหวยงไมมากพอทจะกดแผน

เหลกใหตดกบแผนคลตช ก าลงงานกจะสงตามล าดบดงน

ต าแหนงตอก าลง ขณะเครองยนตมความเรวสงกวา 2,000 รอบ/นาท ลกปนจะเกดแรงเหวยงมากขนจะดนแผนเหลกใหตดกบแผนคลตช ก าลงงานกจะสงตามล าดบ

เฟองไพรมาร เสอคลตช

แผนเหลก


ดมคลตช

เพลาขอเหวยง เฟองเสอคลตช

แผนผาคลตช เพลาขบเกยร แผนเหลก

231

7.3.2.2 คลตชแรงเหวยงแบบฝก (Centrifugal Shoe Clutch)

รปท 7-11 แสดงคลตชแรงเหวยงแบบฝก

ทมา : ประจกษ ศรวงษราช การท างานของคลตชแรงเหวยงแบบฝก มหลกการดงน ต าแหนงตดก าลงงาน ขณะเครองยนตเดนเบา เพลาขอเหวยงกบเรอนฝกผาคลตชจะหมนไปพรอมกน แตแรงเหวยงมนอย ฝกผาคลตชกบจานคลตชจะมชองวางไมมการสงก าลงงาน ต าแหนงตอก าลงงาน เมอเครองยนตมความเรวสงขน ฝกคลตชจะเกดแรงเหวยงมากขน ฝกผาคลตชกบจานคลตชจะสมผสกนเกดความฝด สงก าลงงานตามล าดบ

เพลาขอเหวยง ฝกผาคลตช จานคลตช เฟองไพรมาร

232

7.3.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch)

รปท 7-12 แสดงคลตชแบบผสมท างานรวมกน (Mutual Clutch) ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

ชดคลตชแบบผสมน จะมคลตชชดท 1 เปนคลตชแรงเหวยงแบฝกตดอยกบเพลาขอเหวยง และมคลตชชดท 2 เปนแบบคลตชกลไกกดรงภายนอกหรกลไกกดรงภายใน ท างานรวมกบคนเขาเกยร ซงคลตชชดท 2 จะตดตงอยทเพลาขบของเกยร ชดคลตชแบบผสมน จะเขาเกยรไดนมนวล เพราะขณะกดคนเขาเกยรจะมกลไกกดรงภายนอกหรกลไกกดรงภายใน กดคลตชชดท 2 ตดก าลงงานท าใหเขาเกยรงายไมมอาการกระตก ขอดของคลตชแบบผสมอกประการคอ ก าลงงานทสงจากเพลาขอเหวยงไปยงเพลาขบเกยร โดยผานคลตชชดท 1 เพลาขอเหวยงจะตองมความเรวรอบทก าหนด คลตชชดท 1 จงจะตอก าลงงาน กรณทเกดปญหาลกสบตด ขณะทขบขรถจกรยานยนตทความเรวสงเพลาขอเหวยงจะหยดหมน คลตชจะตดก าลงงานซงไมเกดอนตรายตอผขบข

คลตชชดท 1 คลตชชดท 2

233

ใบงานท 7.1 วชา งานจกรยานยนต รหสวชา 2101-2104 สปดาหท 8


ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช เวลา 4 ชวโมง

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. ใชเครองมอทวไป เครองมอพเศษและเครองมอวดไดถกตอง

2. ถอด-ประกอบคลตชไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนคลตชไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณตรอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด ปลอดภย

และรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต 4 จงหวะ 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ

234

ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. เปดจกรเตมน ามนหลอลน

2. ถายน ามนหลอลนใสถาดรอง ทเตรยมไว

3. ถอดโบลทและคนสตารทออก 4. ถอดโบลทยดฝาครอบเครองยนตดานขวา

5. ถอดปะเกนและปลอกสลก

6. ถอดขาเบรกคลตช ชดขากดคลตชและแผนลกเบยวกดคลตช

ต าแหนงคนสตารท

ขาเบรกคลตช

ปลอกสลก

235

7.ถอดสกรและฝาครอบกรองน ามนหลอลน แรงเหวยง

8. ดดเดอยของแหวนลอกออกจากนตลอก คลตช

9. ถอดนตลอกโดยใชเครองมอพเศษ เครองมอ :

- ตวจบคลตชแรงเหวยง - ประแจขนนตลอก


ฝาครอบกรองน ามนหลอลนแบบแรงเหวยง

เดอยแหวนลอก

236

10.ถอดแหวนลอก และจานขบตนก าลงตวนอก/ชดผาคลตชแรงเหวยง

11. ถอดลกปนยกคลตชกลไกและถอดผาคลตชแรงเหวยง

12. ยดจานขบตนก าลงตวนอกและเฟองขบดวยตวจบเกยรหรอผาคลายนตลอกคลตชกลไก โดยใชเครองมอพเศษ

ชดผาคลตชแรงเหวยง

ต าแหนงลกปนยกคลตช

237

13. ถอดนตลอก แหวนลอกและแหวนรอง

14. ถอดเรอนคลตชแรงเหวยงตวนอกและคลตชกลไกออกพรอมกนทงชด

15. ประกอบชดคลตชแรงเหวยงเขากบเรอนคลตชตวนอกชวคราวหมนตนก าลงขบตวนอกและตรวจเชคการท างานของคลตชทางเดยว พรอมทงตรวจเชคใหแนใจวาตนก าลงขบตวนอกหมนตามเขมนาฬกาเทานนและไมหมนทวนเขมนาฬกา

ผลการตรวจเชค ใชได ใชไมได

238

16. ถอดแหวนลอกและแหวนรองออกจากเรอนคลตชทางเดยว เครองมอ : - คมถางแหวน

17. ถอดลกปนคลตชและสปรงรงทางเดยวออก

18. ตรวจเชคการสกหรอหรอเสยหายของลกปนและสปรงเปลยนใหมถาจ าเปนวดเสนผานศนยกลางภายนอกของลกปน คาไมนอยกวา : 4.97 มม.

แหวนลอกและแหวนรอง


ลกปนคลตช

239

19. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหายของเรอนลกปนคลตชทางเดยวตวใน

20. ตรวจเชคผวสมผสของเรอนลกปนคลตชทางเดยวตวนอกและตวใน วาเกดความเสยหายหรอสกหรอหรอไมวดเสนผานศนยกลางภายในจานลกปนคลตชทางเดยว คาไมเกน : 42.04 มม.

21. ยกชดคลตชแรงเหวยงออกมา จากนน ถอดแผนคลตชแรงเหวยงและสปรง

- การเปลยนแผนคลตชแรงเหวยงใหเปลยนทงชด

ลกปนคลตช



240

ชดผาคลตชแรงเหวยง 22. ตรวจเชคความเสยหายของผาคลตชแรงเหวยง วดความหนาของผาคลตชแรงเหวยง คาไมนอยกวา : 1.0 มม.

23. ถอด E-คลปทงสามตวออก

24. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหาย ของเดอยทจานขบตนก าลงตวนอก



241

คลตชกลไก การแยกชนสวน 25. ยดเรอนคลตชตวนอกโดยใชตวจบลอแมเหลกแลวถอดโบลทแผนยกคลตชออก

26.ถอดแผนยกคลตชและสปรงคลตชถอด เรอนคลตชตวกลางผาคลตชและแผนเหลกคลตชถอดแผนกดคลตช

การตรวจเชค ลกปนยกคลตช/แผนยกคลตช 27. หมนรางลกปนยกคลตชดวยนวมอลกปนจะตองหมนไดเรยบและคลอง ถาหมนไมเรยบและไมคลองใหเปลยนใหม


ผาคลตช แผนกดคลตช

เรอนคลตชตวกลาง แผนเหลกคลตช

242

สปรงคลตช 28. ตรวจเชคความลาและความเสยหายของสปรง วดความยาวอสระของสปรงคลตช คาไมนอยกวา : 26.8 มม.

ดมคลตช 29. ตรวจเชคความสกหรอหรอความเสยหายของรองเรอนคลตชดวยสายตา ซงเกดจากการเสยดสของแผนเหลกคลตชหากมการช ารดใหเปลยนใหม

ผาคลตช 30. ตรวจเชครอยขดขวน/เสยหาย หรอเปลยนส วดความหนาของผาคลตชแตละแผน คาไมนอยกวา : 2.2 มม.




243

แผนเหลกคลตช 31. ตรวจเชคความโกงงอของแผนเหลกคลตชแตละแผน โดยใชฟลเลอรเกจวดทผว คาไมเกน : 0.20 มม.

เสอคลตช/บชเสอคลตช 39. ตรวจเชคความสกหรอหรอเสยหายของรองทเสอคลตชดวยสายตาซงเกดจากการเสยดสของผาคลตช - วดเสนผานศนยกลางภายนอกของบชเสอคลตช คาไมนอยกวา : 23.07 มม. - วดเสนผานศนยกลางภายในของบชเสอคลตช คาไมเกน : 20.91 มม.



244

33. ท าการตงคลตชโดยคลายนตลอกเบอร 14 แลวใชไขควงปากแบนขนแกนตงคลตชใหมชองวาง 1/8-1/4 รอบ

34. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมออปกรณ

35. นกเรยนชวยกนท าความสะอาด พนทปฏบตงาน

245

แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช

ใบงานท...................กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................

หวขอการประเมน มาตรฐานคะแนน

คะแนนทได มาก พอใช นอย

1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ คลตชแบบผสม

3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ คลตชแบบผสม

4. ความสามารถในการปฏบตงาน 5.ปฏบตงานตามหลกความปลอดภย

คะแนนเตม 50 คะแนน คะแนนรวมทได หมายเหต คะแนนเตม 50 คะแนน (ขอละ 10 คะแนน) เกณฑการใหคะแนน มาก = 10 พอใช = 7 นอย = 5 เกณฑการประเมน คะแนนรวม (40-50) = ดมาก (80-100%) (35-39) = ด (70-79%) (30-34) = พอใช (60-69%) (0-29 ) = ปรบปรง (ต ากวา 60%) ผลการประเมน ดมาก ด พอใช ปรบปรง ลงชอ...............................................ผประเมน (...............................................)

246

แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบและตรวจเชคบรการคลตช ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................

หวขอการประเมน คะแนน คะแนนทได

2 1 0

1. การเขาเรยนตรงเวลา 2. การแตงกายถกตองตามระเบยบ 3. การมสมมาคาราวะตอคร 4. การตงใจในการปฏบตงาน 5. ความประณตรอบคอบ 6. ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงงาน 7. ปฏบตงานรวมกบผอนได 8. มจตส านกทดรบผดชอบตอสงคม 9. ใชวสดฝก ไฟฟาและน าประปาอยางประหยด 10. เกบเครองมอ อปกรณและท าความสะอาดพนท

คะแนนเตม 20 คะแนน คะแนนรวม

หมายเหต เกณฑการใหคะแนน 2 = ดมาก 1 = พอใช 0 = ปรบปรง เกณฑการประเมน คะแนนรวม (16-20) = ดมาก (80-100%) (10-15) = พอใช (50-79%) (0-9) = ปรบปรง (ต ากวา 50%) ผลการประเมน ดมาก พอใช ปรบปรง

ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)

247




ชอเรอง เกยรแบบเฟองขบกนคงท จ านวน 2 ชวโมง

7.4 ประเภทของเกยร (Gear) รถจกรยานยนตจ าเปนตองมชดเกยร เพอท าหนาททดรอบเครองยนตใหเหมาะสมกบสภาพการขบข เชนเกยรต ารอบทลอหลงจะหมนชาแตมแรงบดสงใชในการเคลอนทรถออกไปได เกยรทใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปน 2 ประเภทคอ เกยรแบบเฟองขบกนคงท (Constant Mesh Type)และเกยรแบบอตโนมต (Automatic Gear Type) 7.5 โครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท เกยรแบบนเฟองบนเพลาขบและเฟองบนเพลาตามจะหมนขบกนตลอดเวลา

รปท 7-13 แสดงโครงสรางของเกยรแบบเฟองขบกนคงท

ทมา : ประจกษ ศรวงษราช โครงสรางของชดเกยร 4 ความเรว ประกอบดวยเฟองและเพลาดงน - เฟองเพลาขบ ใชค ายอวา “M” เฟอง M1 และเฟองเลอน M2 จะยดตดและหมนไปกลบเพลาขบ เฟอง M3 และเฟอง M4 จะหมนฟรอสระกบเพลาขบ - เฟองทเพลาตาม ใชค ายอวา “C” เฟอง C1 และ เฟอง C2 จะหมนฟรอสระกบเพลาตาม เฟองเลอน C3 และ เฟอง C4 จะยดตดและหมนไปพรอมกบเพลาตาม

เพลาขบ

เพลาตาม

M1

M2

M3 M4

C1 C2

C3 C4

เฟองเลอน 1

เฟองเลอน 2

248

7.6 หลกการท างานของเกยรแบบเฟองขบกนคงท ต าแหนงเกยรวางจะไมมการสงก าลงงาน เพราะเฟองทกคทขบกนจะมตวหนงฟรกบเพลา

จงไมสามารถสงก าลงงานได

รปท 7-14 แสดงต าแหนงเกยรวาง

ทมา : ประจกษ ศรวงษราช ต าแหนงเกยร 1 เฟองเลอน C2 เลอนไปทางซาย ท าใหเฟอง C1 บนเพลาตามถกลอกหมน

ไปกบเพลาตาม ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร

รปท 7-15 แสดงต าแหนงเกยร 1 ทมา : ประจกษ ศรวงษราช

จากเพลาขบ เฟองเลอน M1 เฟองเลอน C2

เพลาตามออกสเตอรหนา

เฟอง C1

249

ต าแหนงเกยร 2 เฟองเลอน M3 เลอนไปทางซายท าใหเฟอง M2 บนเพลาขบถกลอกหมนไปกบเพลาขบ ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร


ต าแหนงเกยร 3 เฟองเลอน C2 เลอนไปทางขวา ท าใหเฟอง C3 บนเพลาถกลอกหมนไปกบเพลาตาม ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร




เฟอง M2



เฟอง C3

250

ต าแหนงเกยร 4 เฟองเลอน M3 เลอนไปทางขวา ท าใหเฟอง M4 บนเพลาถกลอกหมนไปกบเพลาขบ ทศทางการสงก าลงงาน ดงลกศร


กลไกการเปลยนเกยร การเปลยนเกยรรถจกรยานยนต ท าโดยการกดคนเกยรหรองด จะท าใหกลไกการเขาเกยรท างาน ลกเบยวเกยรจะหมนกามปจะเลอนเฟองใหเกดก าลงงานได

รปท 7-19 แสดงกลไกการเปลยนเกยร ทมา : ปรชา สรอยสาย 2553 : 122

จากเพลาขบ เฟองเลอน M3 เฟอง C4


เฟอง M4

251

สตรการหาอตราทดของเกยร ความสมพนธของจ านวนฟนเฟองกบจ านวนรอบของเฟอง จงสรปเปนสตรไดดงน

จ านวนฟนเฟองตาม

จ านวนฟนเฟองขบ =

จ านวนรอบเฟองขบ

จ านวนรอบเฟองตาม

ซงการหาอตราทดเกยร

ถารจ านวนรอบของเฟองใชสตร อตราทด = จ านวนรอบเฟองขบ

จ านวนรอบเฟองตาม

กรณรจ านวนฟนเฟอง ใชสตร อตราทด = จ านวนฟนเฟองตาม

จ านวนฟนเฟองขบ

252



ชองาน ถอดประกอบ ตรวจเชคบรการเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลา ขอเหวยง

เวลา 4 ชวโมง


2. ถอดประกอบเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยงไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนเกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยงไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณต รอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด

ปลอดภยและรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต 4 จงหวะ 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ

253

ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. ถอดขาบงคบเกยรและสปรง 2. ถอดขาเขยเกยรออก 3. ถอดแผนบงคบเกยรออก ขอควรระวง สลกลกเบยวเกยรจะหลน

หาย หาย

4. ถอดคลปลอคสปรงสตารท ถอดสปรงสตารทออก

5. คลายโบลทยดแครงกลางและนตยดลกเบยวเกยรออก


สปรงสตารท

254

6.แยกแครงกลางออก

7. ถอดแกนสตารทออก

8. ถอดชดเกยรออก ขอควรจ า การถอด – ประกอบชดเกยร เพลาขบ – เพลาตามและลกเบยวเกยร ตองยกทงชดพรอมกน

แกนสตารท

255

9. ถอดแยกเฟองเกยรของเพลาขบและเฟองเกยรของเพลาตาม

10. ตรวจเชคเฟองเกยร ดตามความสกหรอและการแตกบนดวยสายตา

การตรวจเชคชนสวน 11.ถอดแยกลกเบยวเกยรและกามปเขาเกยร


เพลาขบ

เพลาตาม

256

12. ตรวจเชค กามปเกยร วดความหนาของปลายกามป คามาตรฐาน ไมนอยกวา 4.5 มม.

13. ตรวจเชค กระปกเกยร การสกหรอและการแตกราว

14. ตรวจเชคเพลาขอเหวยง วดระยะคลอนตามรศมของปลายกานสบดานใหญ คามาตรฐาน ไมเกน 0.05 มม.




257


15. วดการคดงอของเพลาขอเหวยง ทง 2 ดาน คามาตรฐาน ไมเกน 10 มม.

17. ประกอบฝาครอบแครงกลาง

ประกอบชดเกยรและเพลาขอเหวยง 16. ประกอบชดเกยรและเพลาขอเหวยงเขาแครง

258

19. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมออปกรณ

20. นกเรยนชวยกนท าความสะอาดพนท ปฏบตงาน

18. ประกอบฝาครอบแครงกลางและประกอบกลไกคนเขาเกยร

259

แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรและเพลาขอเหวยง

ใบงานท......7.2...........กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................



1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ เกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยง

3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ เกยรแบบเฟองขบกนคงทและเพลาขอเหวยง



260

แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรและเพลาขอเหวยง ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................


2 1 0




ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)

261




ชอเรอง เกยรแบบอตโนมต จ านวน 2 ชวโมง เกยรแบบอตโนมต (Automotic Gear)

เกยรอตโนมตทใชในรถจกรยานยนต ผขบขไมตองเปลยนเกยรใหยงยาก มระบบสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบเคลอนลอหลงโดยใชสายพานรปตว V โดยใชแรงเสยดทานระหวางสายพานกบพลเลย

รปท 7-20 แสดงกลไกเกยรแบบอตโนมต ทมา : คมอ HONDA CLICK

7.7 โครงสรางของเกยรอตโนมต มสวนประกอบทส าคญ คอ 7.7.1 สายพานสงก าลง สายพานสงก าลง ท าจากวตถดบจากสารประกอบทางเคมของยางและไฟเบอร แกนจะใชโพลเอสเตอร มหนาทสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบลอหลง โดยถายทอดก าลงจากพลเลยขบทตดกบเครอง ผานสายพานสงก าลงไปยงพลเลยตามแลวไปขบลอหลง สายพานสงก าลงมคณสมบตทนตอแรงดง ทนตอแรงอด ยดหยนเลกนอยและยงสามารถโคงงอตามขนาดพลเลยได ลกษณะสายพานทมรองดานในดานเดยวใชกบรถออโตเมตคขนาดเลก สวนรถออโตเมตคขนาดใหญจะใชสายพานทมรองทงดานในและดานนอก

สายพาน พลเลยตาม

พลเลยขบ เพลาขบ เพลาขอเหวยง

262

รปท 7-21 แสดงสายพานสงก าลง ทมา : คมอ HONDA CLICK

7.7.2 พลเลยขบ พลเลยขบตดตงอยทเพลาขอเหวยง มหนาทรบก าลงจากเครองยนต โดยอาศยแรงเหวยงจากการหมนของเพลาขอเหวยง ท าใหเกดการเปลยนแปลงขนาดเสนผานศนยกลางของพลเลยขบ

รปท 7-22 แสดงพลเลยขบ ทมา : คมอ HONDA CLICK

263

สวนประกอบของพลเลยขบ มดงน 7.7.2.1 แผนโคง (Ram Plate) ตดตงอยกบเพลาขอเหวยง ท างานรวมกบตม

เหวยงและหนาสมผสเคลอนท เมอความเรวรอบของเครองเพมขน จะท าใหพลเลยขบมขนาดเสนผาศนยกลางเพมขนมผลท าใหความเรวของรถเพมขน

รปท 7-23 แสดงแผนโคง ทมา : คมอ HONDA CLICK

7.7.2.2 ตมน าหนก (WEIGHT ROLLER) ตดตงอยตรงกลางระหวางแผนโคง

และหนาสมผสเคลอนท มหนาทดนใหหนาสมผสเคลอนทเขาไปหาหนาสมผสทอยกบท โดยอาศยแรงเหวยงหนศนยกลาง ซงเกดจากความเรวรอบของเครองยนต สรป

ถาความเรวรอบต าตมน าหนกจะดนหนาสมผสเคลอนทนอย เสนผานศนยกลางพลเลยจะมขนาดเลก

ถาความเรวรอบสง ตมน าหนกจะดนหนาสมผสเคลอนทมาก เสนผานศนยกลางพลเลยจะมขนาดใหญ

264

รปท 7-24 แสดงตมน าหนก ทมา : คมอ HONDA CLICK

7.7.2.3 หนาสมผสเคลอนท (Movable Drive Face) ตดตงอยกบเพลาขอเหวยง ท างานรวมกบตมน าหนกและแผนโคง ท าหนาท

เปลยนขนาดพลเลยขบใหมความโต-เลก ตามความเรวรอบของเครองยนต

รปท 7-25 แสดงหนาสมผสเคลอนท ทมา : คมอ HONDA CLICK

265

7.7.2.4 หนาสมผสอยกบท (Drive Face) ตดตงอยกบรองสปายของเพลาขอเหวยง จะหมนไปกบเพลาขอเหวยง เปน

สวนหนงของพลเลยขบและตดตงใบพดเพอดดอากาศภายนอกเขาไประบายความรอนใหกบเครองยนต

รปท 7-26 แสดงหนาสมผสอยกบท

ทมา : คมอ HONDA CLICK

266

7.7.3 พลเลยตาม (Driven Pulley) พลเลยตามตดตงอยบนเพลาขบของชดเฟองทดก าลงทลอหลง มหนาทสงถายก าลงงานทสงมาจากสายพาน ผานไปยงฝกคลตชแรงเหวยงและจานคลตชแรงเหวยง แลวสงตอไปยงเพลาขบของชดเฟองทาย ผานไปยงลอยางตอไป

รปท 7-27 แสดงพลเลยตาม ทมา : คมอ HONDA CLICK

สายพาน

หนาสมผสอยกบทท สปรง

ลกกลง

หนาสมผสเคลอนทเคลอนท

ผาเบรคคลตช เพลาขบ เรอนคลตชตวนอก

สลก ซลกนน ามน

โอรง

ปลอกซล

สปรง

แหวนรองสปรง

นอตยดคลตช

เรอนเบรคคลตช

ลกยางกนกระแทก

สปรง ผาเบรคคลตช

คลป

แผนรอง

หนาสมผสเคลอนท

หนาสมผสอยกบทท สมผส

267

สวนประกอบของพลเลยตาม มดงน 7.7.3.1 หนาสมผสอยกบท (Drive Face) ตดตงเปนชดเดยวกบชดพลเลยตาม มใบพดตดตงอยดานใน ท างานรวมกบ

หนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม

รปท 7-28 แสดงหนาสมผสอยกบท ทมา : คมอ HONDA CLICK

7.7.3.2 หนาสมผสเคลอนท (Movable Drive Face) ตดตงเปนชดเดยวกบชดพลเลยตาม ในสภาพเครองยนตดบหรอรอบเดนเบา

พลเลยขบจะมเสนผานศนยกลางเลก แรงดงของสายพานทกระท าตอพลเลยตามมนอย ท าใหสปรงดนใหหนาสมผสเคลอนท เคลอนทเขาหาหนาสมผสอยกบทมากท าใหเสนผานศนยกลางพลเลยตามมขนาดใหญ ลกษณะนเปนชวงทรถมความเรวต า ในทางกลบถาแรงดงของสายพานมากขน พลเลยตามจะมเสนผานศนยกลางมขนาดเลก ลกษณะนเปนชวงทรถมความเรวสง

รปท 7-29 แสดงหนาสมผสเคลอนท


268

7.7.3.3 สปรง (SPRING) ตดตงระหวางชดฝกคลตชแรงเหวยงกบหนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม มหนาทดนใหหนาสมผสเคลอนทของพลเลยตาม ใหเขาไปหาหนา สมผสอยกบทตลอดเวลา และยบตว เมอมแรงกดทมากกวาจากสายพานขบเคลอน

รปท 7-30 แสดงสปรง


7.7.3.4 คลตชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยกลางแบบแหง (Automatic Centrifugal Clutch) ตดตงเปนชดเดยวกบพลเลยตาม ท าหนาทตด-ตอก าลงงานระหวางสายพานสงก าลงกบเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง

รปท 7-31 แสดงคลทชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยแบบแหง ทมา : คมอ HONDA CLICK

สวนประกอบ

ผาเบรกคลตช

เรอนเบรคคลตช

สปรง

ลกยางกนกระแทก

269

การท างานของคลตชอตโนมตแรงเหวยงหนศนยกลางแบบแหง สามารถอธบายได 2 ชวงการท างาน คอ 1. ในชวงเครองยนตดบหรอรอบเดนเบา คลตชแรงเหวยงยงไมท างานเนองจาก

แรงหนศนยกลางไมเกดหรอเกดนอย ไมมการสงก าลงงานมา ไมเคลอนท 2. ในชวงเครองยนต มความเรวสงขน คลตชแรงเหวยงจะท างานฝกผาคลตชจะ

สมผสกบจานคลตช สงก าลงงานใหเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง รถจะเคลอนท

รปท 7-32 แสดงการท างานของคลตชอตโนมตแรงหนศนยกลางแบบแหง


คลตชแรงเหวยงไมท างาน คลตชแรงเหวยงท างาน

ผาคลตชกบเรอนคลตชตวนอกไมตดกน

ไมมการสงถายก าลงงาน ผาคลตชกบเรอนคลตชตวนอกตดเปนชดเดยวกน

270

7.8 การท างานเกยรอตโนมต 7.8.1 ขณะความเรวต า (Low Speed) เครองยนตอยทรอบเดนเบาแรงหนศนยกลางนอยตมน าหนกทพลเลยขบยงไมเคลอนท ขนาดพลเลยขบเลก สวนพลเลยตามจะมขนาดใหญและคลตชแรงเหวยงทชดพลเลยตามยงไมจบ จงไมมการสงก าลงงานไปขบลอก าลงงานระหวางสายพานสงก าลงกบเพลาขบของเฟองทดก าลงของเพลาลอหลง

รปท 7-32 แสดงการท างานขณะความเรวต า ทมา : คมอ HONDA CLICK

เสนผานศนยกลาง เลก

เสนผานศนยกลางใหญ

271

7.8.2 ขณะเพมความเรว เมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนแรงหนศนยกลางมากขน ท าใหตมน าหนกทพลเลยขบเคลอนท ขนาดพลเลยขบใหญขน สวนพลเลยตามจะมขนาดเลกลง และคลตชแรงเหวยงทชดพลเลยตามจะจบสงก าลงงานไปยงลอ

รปท 7-33 แสดงการท างานขณะเพมความเรว ทมา : คมอ HONDA CLICK

เสนผานศนยกลาง ใหญ

เสนผานศนยกลาง เลก

272

สรปหนวยท 7 ระบบสงก าลง 1. หนาทและสวนประกอบของระบบสงก าลง ระบบสงก าลงมหนาท สงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลง โดยผานสวนประกอบของระบบสงก าลง คอ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายมอย 3 แบบ คอ 1. แบบโซ 2. แบบเพลา 3. แบบสายพาน 2. ประเภทของคลตช คลตช ( Clutch) มหนาทตดตอการสงก าลงระหวางเครองยนตกบเกยร คลตชทใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปนแบบธรรมดาและแบบอตโนมต ถาแบงตามลกษณะโครงสรางแบงได 3 ประเภทคอ 2.1 คลตชมอแบบแผนจดเปนแบบคลตชธรรมดา 2.2 คลตชแรงเหวยง จดเปนแบบคลตชอตโนมต 2.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกนจดเปนแบบคลตชอตโนมตทพฒนาการท างานใหสมบรณยงขน 3. หลกการท างานของคลตช 3.1 คลตชมอแบบแผนแบงตามลกษณะการท างานได 2 แบบ 1) คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายใน 2) คลตชมอแบบหลายแผนกดรงภายนอก การท างานต าแหนงคลตชตอก าลง ถายงไมบบมอบบคลตชสปรงคลตชจะกดคลตชใหผาคลตชตดกบแผนเหลก เกดความฝดก าลงงานจะสงตามล าดบดงน

เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช แผนผาคลตช

แผนเหลก ดมคลตช เพลาขบเกยร

3.2 คลตชแรงเหวยงแบงตามลกษณะการท างานได 2 แบบ 1) คลตชแรงเหวยงแบบแผน มการสงก าลงงานดงน เพลาขอเหวยง เฟองไพรมาร เฟองเสอคลตช เสอคลตช แผนเหลก แผนผาคลตช ดมคลตช เพลาขบเกยร 2) คลตชแรงเหวยงแบบฝก มการสงก าลงงานดงน เพลาขอเหวยง ฝกผาคลตช จานคลตช เฟองไพรมาร 3.3 คลตชแบบผสมท างานรวมกน คลตชแบบนจะมคลตช 2 ชด

คลตชชดท 1 ตดตงอยกบเพลาขอเหวยงเปนคลตชแรงเหวยงแบบฝก คลตชชดท 2 ตดตงอยกบเพลาขบของเกยร คลตชแบบผสมนจะเขาเกยร

273

ไดนมนวล เพราะขณะเขาเกยรจะมกลไกกดคลตช ชดท 2 ท าใหเขาเกยรไดงายไมกระตก 4. ประเภทของเกยร เกยรใชในรถจกรยานยนตแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 4.1 เกยรแบบเฟองขบกนแบบคงท เกยรแบบนเฟองบนเพลาขบและเฟองบนเพลาตามจะหมนขบกนตลอดเวลา ตองการเขาเกยรใดท าใหคเฟองนนตายตดกบเพลาหมนไปดวยกนเพอสงก าลงงาน 4.2 เกยรแบบอตโนมต เกยรแบบนผขบขไมตองเปลยนเกยรใหยงยาก มระบบสงก าลงงานจากเครองยนตไปขบเคลอนลอหลงโดยใชสายพานรปตว v โดยใชแรงเสยดทานระหวางสายพานกบพลเลย

274

แบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง

ค าชแจง แบบฝกหดม 2 ตอน ใหท าลงในกระดาษค าตอบ ตอนท 1 จงตอบค าถามตอไปน (5 คะแนน) 1. หนาทของระบบสงก าลง คอ......................................................................................................... ....................................................................................................................... อปกรณระบบสงก าลง ไดแก.................................................................................................................................................. 2. ประเภทของคลตชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง .......................................................................................................................................................... 3. จงเขยนชอชนสวนล าดบการสงก าลงงานของคลตชมอแบบแผนในชองสเหลยมทวางใหครบ

4. เกยรทใชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ........................................................................................................................................................... 5. จงเขยนทศทางการสงก าลงงานของชดเกยรแบบเฟองขบกนคงทในต าแหนงเขาเกยร 2

เพลาขอเหวยง

เฟองไพรมาร

....................................

....................................

....................................

...............................

เพลาขบเกยร

275

ตอนท 2 จงเขยนเครองหมาย หนาขอความทถกตองและเครองหมาย X หนาขอความทผด (5 คะแนน) ………… 1. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวของเครองยนตเพมขนเปน 1,400 รอบ/นาท ………… 2. รถจกรยานยนตครอบครว ปจจบนใชคลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด ………… 3. คลตชแบบแผนหลายแผนทสลบกบแผนเหลก ถาลนหนงแผนกยงสงก าลงงานได ………… 4. คลตชของรถจกรยานยนตฮอนดา รนโซนค 125 เปนแบบคลตชมอหลายแผน ………… 5. คลตชแรงเหวยงแบบแผนใชในรถจกรยานยนตครอบครวรนเกา ………… 6. เฟองเกยรในรถจกรยานยนตเปนเฟองเฉยงขบกนตลอดเวลา ………… 7. เฟอง M1 หมายถง เฟองเกยรหนงของเพลาสเตอร (เพลาขบ) ………… 8. เฟอง C2 หมายถง เฟองเกยรสองของเพลาสเตอร (เพลาตาม) ………… 9. รถจกรยานยนตทใชเกยรอตโนมตโดยทวไปไมใชโซขบทลอหลง ………… 10. เกยรอตโนมตทความเรวของรถต าพลเลยขบทเพลาขอเหวยงจะมขนาดเลก

276

เฉลยแบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง

ตอนท 1 จงตอบค าถามตอไปน (5 คะแนน) 1. หนาทของระบบสงก าลง คอ ตอบ สงก าลงขบจากเครองยนตไปยงลอหลงโดยผานอปกรณระบบสงก าลง ไดแก ตอบ คลตช เกยรและอปกรณขบขนสดทายโซสเตอร 2. ประเภทของคลตชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ตอบ คลตช ม 3 ประเภท คอ 1. คลตชมอ 2. คลตชแรงเหวยง 3. คลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด 3. จงเขยนชอชนสวนล าดบการสงก าลงงานของคลตชมอแบบแผนในชองสเหลยมทวางใหครบ 4. เกยรทใชในรถจกรยานยนตมกประเภท อะไรบาง ตอบ ม 2 ประเภท ไดแก 1. เกยรแบบเฟองขบกนคงท 2. เกยรแบบอตโนมต 5. จงเขยนทศทางการสงก าลงงานของชดเกยรแบบเฟองขบกนคงท ตอบ

เพลาขอเหวยง

เฟองไพรมาร

เฟองเสอคลตช

แผนผาคลตช

แผนเหลก

ดมคลตช

เพลาขบเกยร

277

เฉลยแบบฝกหดหนวยท 7 วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง

ตอนท 2 จงเขยนเครองหมาย หนาขอความทถกตองและเครองหมาย X หนาขอความทผด (5 คะแนน)

……X……. 1. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวของเครองยนตเพมขนเปน 1,400 รอบ/นาท

………… 2. รถจกรยานยนตครอบครว ปจจบนใชคลตชแบบผสมมคลตช 2 ชด

……X……. 3. คลตชแบบแผนหลายแผนทสลบกบแผนเหลก ถาลนหนงแผนกยงสงก าลงงานได ………… 4. คลตชของรถจกรยานยนตฮอนดา รนโซนค 125 เปนแบบคลตชมอหลายแผน ………… 5. คลตชแรงเหวยงแบบแผนใชในรถจกรยานยนตครอบครวรนเกา

……X……. 6. เฟองเกยรในรถจกรยานยนตเปนเฟองเฉยงขบกนตลอดเวลา …………. 7. เฟอง M1 หมายถง เฟองเกยรหนงของเพลาสเตอร (เพลาขบ) ………… 8. เฟอง C2 หมายถง เฟองเกยรสองของเพลาสเตอร (เพลาตาม)

…… X …… 9. รถจกรยานยนตทใชเกยรอตโนมตโดยทวไปไมใชโซขบทลอหลง

…………. 10. เกยรอตโนมตทความเรวของรถต าพลเลยขบทเพลาขอเหวยงจะมขนาดเลก

278



ชองาน ถอดประกอบ ตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต เวลา 4 ชวโมง


2. ถอดประกอบเกยรอตโนมตไดถกตอง 3. ตรวจเชคชนสวนเกยรอตโนมตไดถกตอง 4. มกจนสยทดในการท างาน รบผดชอบ ประณตรอบคอบ ตรงตอเวลา สะอาด ปลอดภย

และรกษาสงแวดลอม 5. ใชวสดฝก ไฟฟา น าประปาอยางประหยดและคมคาตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เครองมอและวสดอปกรณ 1. เครองยนตรถจกรยานยนต เกยรอตโนมต 1 คน 5. ถาดใสชนสวน 2. แผงเครองมอทวไปโตะเหลกพบ 6. โตะปฏบตงาน 3. เครองมอพเศษ 7. ผงซกฟอก 4. เครองมอวด 8. ผาเชดมอ

279

ล าดบขนตอนในการปฏบตงาน 1. ถอดฝาครอบสายพานออก 2. ถอดฝาครอบและเฟองทดก าลงมอเตอรสตารทออก

3. ถอดนตพลเลยขบ นตเบอร 22 โดยใชเครองพเศษ

280

4. ถอดนตพลเลยตาม นตเบอร 19 โดยใช

เครองมอพเศษจบ

5. ถอดพลเลยขบออกดวยมอ

6. ถอดพลเลยตามออกดวยมอ

281

7. ถอดตมน าหนกออกดวยมอ

8. รปแสดงหลงจากถอดพลเลยขบและ พลเลยตามออกแลว

การตรวจเชคชนสวน 9. วความสกหรอของสายพานดวยเวอรเนยคาลเปอร คาก าหนดความกวางไมนอยกวา 18 มม.


282

10. วดความสกหรอของตมน าหนก คาก าหนดความโตไมนอยกวา 17.5 มม.

11. ประกอบตมน าหนกเขากบชดพลเลยขบ ขอแนะน า ตมน าหนกมสองดานคอดานเหลกและดานพลาสตก การประกอบตองหนไปทางเดยวกน โดยหนทางดานพลาสตกสวนทศทางการหมนของพลเลยขบ เพอรบแรงกระแทก

การประกอบชดเกยรอตโนมต 12. ประกอบพลเลยตาม โดยใชมอบบใหรองพลเลยขยายออก ประกอบสายพานพยายามใหสายพานเขาลกทสด


283

13. ประกอบพลเลยขบเขากบเพลาขอเหวยงและพลเลยตามเขากบเพลาขบลอ

14. ขนนตยดพลเลยขบและพลเลยตาม

15. ประกอบฝาครอบสายพาน

284

16. หลงปฏบตงานเสรจแลว นกเรยนชวยกนเกบเครองมอและอปกรณ

17. นกเรยนชวยกนท าความสะอาดพนท ปฏบตงาน

285

แบบทดสอบหลงเรยน วชา งานจกรยานยนต หนวยท 7 ระบบสงก าลง

ค าสง ใหท าเครองหมาย (x) หนาขอความทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (20 คะแนน)

1. ระบบสงก าลงของรถจกรยานยนตมหนาทขอใด

ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมแรงบดของเครองยนต ค. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง ง. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ

2. คลตชรถจกรยานยนตท าหนาทอะไร ก. ตดตอก าลงงานระหวางเครองยนตกบเกยร ข. สงก าลงงานจากเกยรไปขบทโซ ค. เพมแรงบดของเครองยนต ง. สงก าลงงานจากเครองยนตไปยงลอหลง

3. คลตชแรงเหวยงแบงออกได 2 แบบคอขอใด ก. แบบแผนและแบบอตโนมต ข. แบบแผนและแบบฝก ค. แบบแหงและแบบเปยก ง. แบบฝกและแบบอตโนมต

4. คลตชอตโนมตจะท างานเมอความเรวรอบของเครองยนตเพมขนถง ก. 1,500 รอบ/นาท ข. 2,000 รอบ/นาท ค. 2,500 รอบ/นาท ง. 3,000 รอบ/นาท

5. คลตชแบบใดทสามารถเปลยนเกยรไดอยางรวดเรว ก. แบบธรรมดา ข. แบบกดรงภายใน ค. แบบกดรงภายนอก ง. แบบอตโนมต

286

6. คลตชแบบใดใหความปลอดภยแกผขบข เมอเกดปญหาลกสบตด ก. คลตชมอแบบแผน ข. คลตชแรงเหวยง ค. คลตชแบบผสมใชคลตช 2 ชด ง. คลตชแบบธรรมดา

7. คลตชแบบอตโนมตท างานโดยอาศยแรงอะไร ก. แรงเหวยง ข. แรงขบ ค. แรงเฉอย ง. แรงดงดดของโลก

8. คลตชทใหการสงก าลงทนมนวลคอ คลตชแบบใด ก. คลตช 2 ชด ข. คลตชชดเดยว ค. คลตชสาย ง. คลตชธรรมดา

9. เกยรทใชในรถจกรยานยนตโดยทวไปเปนเกยรแบบใด ก. เฟองฟนตรงขบกนไมคงท ข. เฟองฟนตรงขบกนคงท ค. เฟองเฉยงขบกนคงท ง. เฟองเฉยงขบกบไมคงท

10. คเฟองทเพลาขบเลกสดกบทเพลาตามใหญสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4

11. คเฟองทเพลาขบใหญสดกบทเพลาตามเลกสดคอเกยรใด ก. เกยร 1 ข. เกยร 2 ค. เกยร 3 ง. เกยร 4

287

12. ชดเกยรท าหนาทอะไร ก. เปลยนทศทางการเคลอนท ข. เพมความเรวของรถ ค. เพมแรงบดโดยการเปลยนแปลงอตราทด ง. เพมความเรวของรถ

13. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 40 ฟน เฟองเกยรตวตมมจ านวน 10 ฟน ถาเฟองตวขบหมน 10 รอบ เฟองตวตามจะหมนกรอบ ก. 10 รอบ ข. 20 รอบ ค. 30 รอบ ง. 40 รอบ

14. เฟองเกยรตวขบมจ านวน 20 ฟน เฟองเกยรตวตามมจ านวน 30 ฟน จะมอตราทดเทาไร ก. 1 : 1 ข. 1.5 : 1 ค. 2 : 1 ง. 2.5 : 1

15. ควรเปลยนน ามนเกยรรถจกรยานยนตเมอใด ก. 500 กม. แรกและทก 4,000 กม. ข. 500 กม. แรกและทก 8,000 กม. ค. 1,000 กม. แรกและทก 4,000 กม. ง. 1,000 กม. แรกและทก 8,000 กม.

16. เกยรอตโนมตการเปลยนเกยรจะขนอยกบขอใด ก. น าหนกผขบขและแรงเสยดทาน ข. ความเรวและความรอน ค. ภาระของรถและน าหนกบรรทก ง. ความเรวและภาระของรถ

288

17. เกยรอตโนมตพลเลยขบตดตงอยทใด ก. เพลาขอเหวยง ข. เพลาคลตช ค. เพลาขบเฟองทดก าลง ง. เพลาเกยร

18. ตมน าหนกเกยรอตโนมตมกตว ก. 3 ตว ข. 4 ตว ค. 6 ตว ง. 7 ตว

19. เกยรอตโนมตทความเรวรอบชา พลเลยตามตามเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดเลกสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดใหญสด ง. พลเลยขนาดคงท

20. เกยรอตโนมตทความเรวรอบสง พลเลยขบเปนอยางไร ก. พลเลยขนาดใหญสด ข. พลเลยขนาดปานกลาง ค. พลเลยขนาดเลกสด ง. พลเลยขนาดคงท

289

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนหนวยท 7

1. ค

2. ก

3. ข

4. ข

5. ง

6. ค

7. ก

8. ค

9. ข

10. ค

11. ง

12. ค

13. ง

14. ข

15. ค

16. ง

17. ก

18. ค

19. ค

20. ก

290

แบบประเมนผลการปฏบตงาน วชางานจกรยานยนต ชองาน ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต

ใบงานท.........7.3........กลมท.....................รายชอผรวมงาน 1.......................................................... 2.......................................................... 3.......................................................... 4.......................................................... 5..........................................................



1.ความถกตองในการใชเครองมอ 2. ขนตอนถกตองในการถอด-ประกอบ เกยรอตโนมต

3. ความถกตองในการตรวจเชคบรการ เกยรอตโนมต



291

แบบประเมนกจนสย วชา งานจกรยานยนต ชองาน. ถอดประกอบตรวจเชคบรการเกยรอตโนมต ชอ – สกล.................................................. ชน .................. เลขท .............. ว/ด/ป .......................


2 1 0




ลงชอ ............................................................. ผประเมน (.............................................................)

292

การเรยนร : เรองระบบสงก าลง ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

พอประมาณ 1. ก าหนดเนอหาสาระและจดประสงค การเรยนรใหครอบคลมเหมาะสม 2.จดแผนการเรยนการสอนใหบรรล จดประสงคเกดผลสมฤทธทง 3 ดาน

มเหตผล 3. ความรความเขาใจหลกการ ท างานของระบบสงก าลง 4. ความสามารถปฏบตงาน ตรวจเชคบรการระบบสง ก าลง

มภมคมกน 5. เสรมสรางกจนสยทดมความ รบผดชอบ รอบคอบ ค านงถง ความปลอดภยในการปฏบตงาน 6. ปลกฝงจตส านกทดรบผดชอบ ตอสงคมและรกษาสงแวดลอม

ความร + ทกษะ - ประเภทของระบบสงก าลงทใชใน รถจกรยานยนต - ปฏบตงานถอด – ประกอบระบบสงก าลงรถจกรยานยนต - ตรวจสภาพและการบ ารงรกษาระบบสง ก าลงรถจกรยานยนต

3 หวง ระบบสงก าลง

ส เศรษฐกจพอเพยง

2 เงอนไข

คณธรรม

- การตรงตอเวลาในการเขาเรยน - ความขยนและความซอสตย - การรกษาความสะอาดเรยบรอย - การใชวสดฝกไฟฟา น าประปาอยาง ประหยดคมคา - ความกตญญตอผมพระคณ

เศรษฐกจ/สงคม/วฒนธรรม/สงแวดลอม/สมดล/พรอมรบตอการเปลยนแปลง

ระบบส่งก าลัง -...

Documents