หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน

จดพมพและจ�ำหนำยโดย

พมพครงท ๑สงวนลขสทธตามพระราชบญญตISBN : 978-616-7768-20-5ปทพมพ ๒๕๖๒

สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.)๑๕๑๘/๗ ถนนประชาราษฎร ๑ แขวงวงศสวาง เขตบางซอ กรงเทพฯ ๑๐๘๐๐โทรศพท : ๐-๒๕๘๗-๗๙๗๒, ๐-๒๕๘๖-๐๙๔๘, ๐-๒๕๘๗-๙๓๒๒-๒๖โทรสาร : ๐-๒๐๔๔-๔๔๗๒E-mail : ssr1081009@yahoo.com

บรรณาธการ

ผศ.อารย ชชวาลวรรณ ผศ. ดร.ณฏฐกรณ ปะพาน

ผตรวจ

ธญวรรธณ ชาญอาวธ สทศา ลมสกล ดร.ณชพล กาฬภกด

ผเรยบเรยง

ดร.กรองทอง เขยนทอง ถวล สขวงษ

การงานอาชพและเทคโนโลยกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑ ๖

ชนประถมศกษาปท

ค�าชแจงการใชสอการเรยนรองคประกอบตางๆ ในแตละหนวยการเรยนร

งานเกษตรนาร๑

เกษตรกรรม เปนอาชพหลกของคนไทยทท�ามาตงแตอดตจนถงปจจบน เปนอาชพทใชทดนเพาะปลกพชตางๆ รวมทงการเลยงสตว การประมง และ การปาไม อาชพเกษตรกรรมจงมความส�าคญตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ เนองจากรายไดสวนใหญของประเทศมาจากผลผลต หรอสนคาทางการเกษตรเปนหลก เชน การปลกพช การเลยงสตว ส�าหรบรบประทานในครวเรอน หรอการจ�าหนาย เพอสรางรายได

กจกรรมนนำสบทเรยน

เราจะท�าอยางไร เพอใหตนไมทเราปลกเจรญเตบโต

และสงใหญ

บทท65การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.6

๔. ประโยชนจากการเลยงปลาสวยงาม

http://elibonline.fisheries.go.th/elib/cgi-bin/opacexe.exe

เรอง ปลาสวยงาม

http://www.baanlaesuan.com/106302/dontmiss/optimum-

fish-tank/ เรอง ไอเดยจดสวนในตปลาใหสวยไดนาน

https://sites.google.com/site/pornkamonthamfish/new

เรองหลกการจดตปลา

แหลงสบคนเพมเตม

ปลาสวยงามใชเปน

เครองตกแตงสถานทเชน

น�าตปลาไปวางตกเเตงตาม

หองรบแขกรานคา

หรอหางสรรพสนคา

การเลยง

ปลาสวยงามกอใหเกด

ความเพลดเพลนและชวย

คลายความเครยด

ไดเปนอยางด

ปลาสวยงาม

มสวนชวยในการ

ก�าจดแมลง

๑

6

๒

5

๓

๔

การเลยง

ปลาสวยงามท�าให

มความเขาใจเกยวกบ

ธรรมชาตมากขน

การเลยงปลาสวยงาม

มประโยชนตอการศกษา

เนองจากปลาสวยงามสวนใหญ

มลกษณะทนาสนใจ

เหมาะแกการศกษา

การเลยง

ปลาสวยงามกอใหเกด

รายไดสามารถท�าเปน

อาชพเสรมได

การเลอกปลาสวยงามมาเลยง ควรเลอกปลาทมอวยวะตาง ๆ สมบรณและแขงแรง และการปลอยปลาสวยงามลงในตปลา ควรน�าปลาทอยในถงลอยน�าในตปลา เพอปรบสมดลใหตวปลากอนปลอยปลาลงในตปลา

เกรดความรเพมเตม

ชอหนวยการเรยนร

ภาพประกอบหนวยการเรยนร สาระส�าคญ

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

แผนผงการเรยนร

กจกรรมน�าสบทเรยน

หนาน�าเขาสบทเรยน

เปนใจความส�าคญของเนอหาทท�าใหผเรยนเขาใจงาย

เปนการแบงเนอหาออกเปนเรองๆ

เปนภาพประกอบทเชอมโยงหนวยการเรยนร

เปนกรอบมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทก�าหนดใหสอดคลอง

ในแตละหนวยการเรยนร

เปนการก�าหนดหวขอใหกบผเรยน

กระตนผเรยนใหเกดความสนใจกอนการเรยนดวยเนอหาและภาพทนาสนใจ

เพอน�าเขาสบทเรยนและกระตนความสนใจแกผเรยน

ภาพประกอบเนอหา

เกรดความรเพมเตม

เพมความนาสนใจและกระตนใหเกดการเรยนร

เปนเกรดเสรมความรทเกยวของกบเนอหาใน

หนวยการเรยนร

เนอหาครบตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑

๑. อภปรายแนวทางในการทำางาน และปรบปรงการทำางานแตละ ขนตอน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๑)

๒. ใชทกษะการจดการในการ ทำางานและมทกษะการทำางาน รวมกน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๒)๓. ปฏบตตนอยางมมารยาทในการ ทำางานกบครอบครวและผอน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๓)

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

สาระส�าคญ

ชวตความเปนอยในบาน

หนวยการเรยนรท

๑

๑. การดแลรกษาสมบตภายในบาน คอ การดแลรกษาสงของเครองใชภายในบานอยางถกตอง เพอประโยชนใชสอย

ทำาใหเกดความประหยดและคมคา การทำางานรวมกบผอนอยางมความสข ควรสรางความสมพนธทด มความ

เออเฟอเผอแผ ชวยเหลอเกอกลซงกนและกน

๒. การเตรยมอาหารเปนปจจยสำาคญในการปรงอาหาร จะชวยใหประหยดเวลาและทรพยากร

งานบาน งานอาหารคครว

ชวตความเปนอย

ในบานบทท๑

บทท๒

แหลงสบคนเพมเตม

เปนแหลงคนควาหาขอมลเรองใดเรองหนงนอกเหนอจากแหลง

ขอมลความรทมอย

69การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.6

บทสรปแผนผงความคด

หนวยการเรยนรท ๒ งานเกษตรคบาน

บทท ๑ งานเกษตรนาร

พนธพชตางๆ พชเปนสงมชวตทเจรญเตบโตขนโดยการปลก และดแลรกษาจนเจรญเตบโตเปน ต นพนธ ทสมบรณ พชสามารถแบ งออกได ๓ ประเภท คอ ไมดอก ไมประดบ และพชผกสวนครว

การคดเลอกพนธ เปนการคดเลอกสายพนธทมลกษณะตรงตามความตองการจากสายพนธ ในธรรมชาต หรอจากแหลงพนธกรรม

การขยายพนธ เปนการเพมปรมาณของตนพช โดยการขยายพนธพชม ๗ วธ ดงน

๑. การเพาะเมลด ๒. การตอนกง๓. การตดตา ๔. การทาบกง๕. การปกช�า ๖. การเสยบยอด๗. การแยกหวหรอแยกหนอ

การปลกพช เปนการเพาะปลกพนธ พชให เจรญเตบโตและไดผลผลตตามตองการ

บทท ๒ การเลยงปลาสวยงาม

วสด อปกรณในการเลยงปลาสวยงาม การเลยงปลาไวเพอความเพลดเพลน มวสด อปกรณ การเลยงหลกๆ ไดแก ตปลา ระบบกรองน�า ปมลม อปกรณควบคมอณหภม โคมไฟหลอด และวสด อปกรณตกแตงตปลา

ชนดของปลาสวยงาม แบงไดตามทอยอาศยของปลาได ๓ ประเภท คอ ปลาน�าจด ปลาน�ากรอยหรอปลาสองน�า และปลาน�าเคมหรอปลาทะเล

ปลาสวยงามทนยมเลยงไวประดบบาน ปจจบนคนไทยนยมเลยงปลาสวยงาม ซงมหลายสายพนธ เชน ปลากด ปลาหางนกยง ปลาหมอส ปลาคารปหรอปลาแฟนซคารป ปลาหมอแคระ ปลาตะพดหรอปลาอะโรวานา ปลาทองหรอ ปลาเงนปลาทอง

การเลยงปลาทองและปลาหางนกยง การจด ตปลาส�าหรบเลยงปลาทองและปลาหางนกยงตามกระบวนการท�างาน ใช ตกแต งห องรบแขก หรออาคารบานเรอน เพอความสวยงามและ ความเพลดเพลน

ประโยชนจากการเลยงปลาสวยงาม ๑. เกดความเพลดเพลนเเละชวยคลายความ

เครยดไดเปนอยางด๒. ปลาสวยงามใชเปนเครองตกแตงสถานท เชน

น�าตปลาไปวางตกเเตงตามหองรบแขก รานคา หรอหางสรรพสนคา

๓. ปลาสวยงามมสวนชวยในการก�าจดแมลง๔. การเลยงปลาสวยงามกอใหเกดรายไดสามารถ

ท�าเปนอาชพเสรมได๕. การเลยงปลาสวยงามมประโยชนตอการศกษา

เนองจากปลาสวยงามสวนใหญ มลกษณะท นาสนใจเหมาะแกการศกษา

๖. การเลยงปลาสวยงาม ท�าใหมความเขาใจ เกยวกบธรรมชาตมากขน

104 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

เรองใกลตวควรร

การท�างานในสงคมปจจบนตองยดหลกคณธรรมในการประกอบอาชพ เพอใหท�างานรวมกบผอนไดอยางมความสข

๔. ประโยชนของการเลอกอาชพ

ในการประกอบอาชพทกอาชพควรมสต ในการประกอบอาชพ เช น ชางกอสรางหากขาดสตในการท�างานอาจท�าใหเกดอนตรายได

ขอควรระวง

๒

4

มความสามารถในการท�างานรวมกบผอนและการท�างานใหส�าเรจลลวง โดยอาศยทรพยากรในการท�างาน ไดแก วสด อปกรณ เครองมอ เงนงบประมาณ และระยะเวลา

น�าไปประยกตใชในการประกอบอาชพของตนเองในอนาคตได

1

๓

ชวยใหรจกอาชพเเละเขาใจขอบขายของงานอาชพตางๆ

เกดทกษะในการท�างาน เชน ทกษะการสอสาร ทกษะการแกปญหา ทกษะการใชเทคโนโลย ซงทกษะเหลานจ�าเปนตองน�ามาใชในการประกอบอาชพทกอาชพ

120 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๑. นกเรยนน�ำควำมรเรอง ระบบเทคโนโลย ไปใชในชวตประจ�ำวนไดอยำงไร๒. ระบบเทคโนโลยมควำมส�ำคญตอชวตประจ�ำวนของนกเรยนอยำงไร๓. ระบบเทคโนโลยจะสมบรณไดตองประกอบดวยอะไรบำง ๔. นกเรยนคดวำ สวนประกอบใดในระบบเทคโนโลยทท�ำใหไดสงของ เครองใชทมคณภำพ๕. นกเรยนมควำมคดเหนอยำงไรกบกำรออกแบบภำพรำง ๓ มต หรอแผนท

ควำมคดมำใชในกำรท�ำงำนประดษฐ

ค�ำถำมสรำงสรรคควำมคด

กจกรรม Active Learning

๑. ใหนกเรยนเขยนสรปเกยวกบสวนประกอบของระบบเทคโนโลย และ บอกควำมสมพนธของกำรออกแบบกบระบบเทคโนโลยลงในสมด๒. ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ ๔-๕ คน รวมกนแสดงควำมคดเหนในกำร แกปญหำเกยวกบกำรลดขยะ โดยกำรออกแบบชนงำนมำ ๑ ชน แลว เขยนอธบำยเปนแผนทควำมคดตำมระบบเทคโนโลยลงในสมดบนทก๓. ใหนกเรยนรำงภำพ ๓ มต พรอมระบำยสผลลพธของเทคโนโลยทเปน สงของเครองใชภำยในโรงเรยนมำ ๑ ชนด เเละอธบำยใตภำพ ดงน

๑) เทคโนโลย คออะไร ๒) เทคโนโลยชนดนมประโยชนอยำงไร ๓) สำมำรถปรบปรงเทคโนโลยชนดนใหมประโยชนมำกขนได

ใหนกเรยนบนทกลงในสมด

131การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

การใชเครอขายอนเทอรเนตในการคนหาขอมล ขณะท ใชงานอยถามขอความเตอนวา เวบไซตทคณจะเขาชมอาจหลอกลอใหคณตดตงโปรแกรม ทกอใหเกดปญหาในการทองเวบออนไลน ไมควรคลกเขาไปด เพราะจะท�าใหเครองคอมพวเตอรตดไวรสจากการตดตงโปรแกรมอน ๆ เขามา ท�าใหท�างาน ผดปกตหรอเครองหยดการท�างานได

ขอควรระวง

๓. การเกบรกษาขอมลในรปแบบตางๆ

ขอมล คอ ขอเทจจรงส�ำหรบใชคนหำควำมจรงของสงตำงๆ เพอน�ำมำใช

ในชวตประจ�ำวน ขอมลท�ำใหเรำมควำมร และน�ำไปคดวเครำะหเพอหำแนวทำง

แกไข แลวน�ำไปปฏบตอยำงถกตองเหมำะสม ซงขอมลมวธกำรเกบรกษำหลำยรป

แบบแตกตำงกนไป

3.1 ชนดของขอมล สำมำรถแบงออกเปน ๕ ชนด ดงน

1. ตวอกษร คอ ขอมลทประกอบดวยตวอกษรและตวเลขทไมสำมำรถ

น�ำไปค�ำนวณได แตสำมำรถเรยงล�ำดบหรอแจกแจงได มทงภำษำไทยและภำษำ

ตำงประเทศ เชน ตวอกษร A-Z ตวอกษร ก-ฮ ชอ-นำมสกล หมำยเลขโทรศพท

บำนเลขท ๒. ตวเลข คอ ขอมลทประกอบดวยตวเลข ๐ ถง ๙ ใชแทนจ�ำนวน

สำมำรถน�ำไปค�ำนวณได เชน ค�ำนวณคะแนน อำย รำคำสนคำ จ�ำนวนเงน วนท 3. ภาพ คอ ขอมลทเปนรปภำพในลกษณะตำงๆ มทงภำพนง เชน

ภำพวำด ภำพถำย แผนท สญลกษณ และภำพเคลอนไหวทเรำสำมำรถมองเหนได

เชน ภำพในโทรทศน ภำพในซดรอม หรอภำพในดวด

ค�าถามสรางสรรคความคด

เปนค�าถามพฒนาผเรยนเพอวดและประเมน

ความเขาใจของผเรยนใหสอดคลองกบหนวยการเรยนร

เรองใกลตว

คอ เกรดความรทใชในชวตประจ�าวน

กจกรรม Active Learning

กจกรรม Active Learningเนนทกษะและกระบวนการ

เพอใหผเรยนไดคด วเคราะห และน�าไปใชในชวตประจ�าวนได

บทสรปแผนผงความคด

การสรปเนอหาของแตละหนวยการเรยนรเพอใหผเรยนไดทบทวนความรกอนท�า

กจกรรมและตอบค�าถาม

ขอควรระวง

คอ ขอควรระมดระวงโดยตองคอยดคอยเอาใจใสโดยไม

ประมาทและขอแนะน�าอนๆ

หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน การงานอาชพเเละเทคโนโลย ชนประถมศกษา ปท ๖ กลมสาระการเรยนรการงานอาชพเเละเทคโนโลย จดท�าขนตรงตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทกประการ โดยมเนอหาทชวยสงเสรมใหผเรยนมการปฏบตตนใหเปนขนตอนในการท�างานตามล�าดบความเหมาะสม และปฏบตอยางถกตอง การปฏบตตนอยางมมารยาทในการท�างานและการใชชวตอยรวมกบคนในสงคมได การตดสนใจ การน�าไปประยกตใชในชวตประจ�าวน มจตส�านกในการอนรกษสงแวดลอมและมความรความเขาใจเกยวกบความส�าคญของอาชพและงานธรกจทวไป

เพอใหเกดประโยชนสงสดแกครและผเรยน หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน การงานอาชพเเละเทคโนโลยเลมน สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.) ไดศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทงดานมาตรฐานการเรยนรเเละตวชวด สาระแกนกลาง แนวทางการจดการเรยนร แลวจงน�า องคความรทไดมาออกแบบหนวยการเรยนรและน�าเสนอเนอหาททนสมย แตละหนวยการเรยนรประกอบดวยมาตรฐานการเรยนรเเละตวชวด สาระส�าคญ แผนผง การเรยนร กจกรรมน�าสบทเรยน เนอหาเรองตาง ๆ ทครบถวนตามตวชวด นอกจากนยงไดสอดแทรกเกรดความร เพมเตม ขอควรระวง เรองใกลตว แหลงสบคนเพมเตม นอกเหนอจากเนอหาในหนงสอเรยน บทสรปแผนผงความคด ค�าถามสรางสรรคความคด และกจกรรมพฒนาทกษะการเรยนรทเนนใหผเรยน ไดเรยนรดวยการปฏบต (Active Learning) ซงองคประกอบของหนงสอเรยนเลมนจะชวยสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรอยางครบถวนตามหลกสตร

สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.) หวงวา หนงสอเรยนรายวชา พนฐาน การงานอาชพเเละเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท ๖ เลมนจะเปนประโยชนสงสดตอครและผเรยน ในการน�าไปใชเปนสอในการจดการเรยนร เพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทกประการ

สถาบนสรางสรรคสอเพอการเรยนร (สสร.)

ค�าน�า

หนวยการเรยนรท

๑. ชวตความเปนอยในบาน๒. งานเกษตรคบาน

มฐ. ง ๑.๑มาตรฐานการเรยนร

และตวชวดตวชวด๑

ตวชวด๑

ตวชวด๒

ตวชวด๒

ตวชวด๓

✓

✓

✓

✓

๓. งานชางและงานประดษฐ๔. งานอาชพ

สาระท ๑

ตวชวด๓

๕. เทคโนโลยกบการสรางสรรคงานประดษฐ๖. ขอมลสารสนเทศกบคอมพวเตอร

ตวชวด๑

ตวชวด๒

ตวชวด๓

ตวชวด๔

ตวชวด๕

ตวชวด๑

ตวชวด๒

มฐ. ง ๒.๑สาระท ๒

มฐ. ง ๓.๑สาระท ๓

มฐ. ง ๔.๑สาระท ๔

✓✓

✓

✓

✓✓

✓✓

✓✓✓ ✓

มาตรฐานทง ๑.๑ :

ตวชวด :

มาตรฐานท ง ๒.๑ :

มาตรฐานท ง ๓.๑ :

มาตรฐานท ง ๔.๑ :

ตวชวด :

ตวชวด :

ตวชวด :

สาระการเรยนร

สาระท ๑ การด�ารงชวตและครอบครว

สาระท ๒ การออกแบบเเละเทคโนโลย

สาระท ๓ เทคโนโลยสารสนเทศเเละการสอสาร

สาระท ๔ การอาชพ

เขาใจการท�างาน มความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการท�างาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการท�างานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรม และลกษณะนสยในการท�างาน มจตส�านกในการใชพลงงาน ทรพยากรและสงแวดลอม เพอการด�ารงชวตและครอบครว๑. อภปรายเเนวทางในการท�างานเเละปรบปรงการท�างานเเตละขนตอน๒. ใชทกษะการจดการในการท�างานและมทกษะการท�างานรวมกน๓. ปฏบตตนอยางมมารยาทในการท�างานกบครอบครวเเละผอน

เขาใจเทคโนโลยและกระบวนการเทคโนโลย ออกแบบและสรางสงของเครองใช หรอวธการตามกระบวนการเทคโนโลยอยางมความคดสรางสรรค เลอกใชเทคโนโลยในทางสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม และ มสวนรวมในการจดการเทคโนโลยทยงยน

เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคนขอมล การเรยนร การสอสาร การแกปญหา การท�างาน และอาชพอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม

เขาใจ มทกษะทจ�าเปน มประสบการณ เหนแนวทางในงานอาชพ ใชเทคโนโลยเพอพฒนาอาชพ มคณธรรม และมเจตคตทดตออาชพ

๑. อธบายสวนประกอบของระบบเทคโนโลย๒. สรางสงของเครองใชตามความสนใจอยางปลอดภย โดยก�าหนดปญหาหรอความตองการรวบรวมขอมล เลอกวธการ ออกแบบโดยถายทอดความคดเปนภาพราง ๓ มต หรอแผนทความคด ลงมอสรางและประเมนผล๓. น�าความรและทกษะการสรางชนงานไปประยกตในการสรางสงของเครองใช

๑. บอกหลกการเบองตนของการแกปญหา๒. ใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมล ๓. เกบรกษาขอมลทเปนประโยชนในรปแบบตาง ๆ ๔. น�าเสนอขอมลในรปแบบทเหมาะสม โดยเลอกใชซอฟตแวรประยกต๕. ใชคอมพวเตอรชวยสรางชนงานจากจนตนาการ หรองานทท�าในชวตประจ�าวนอยางมจตส�านก และความรบผดชอบ

๑. ส�ารวจตนเองเพอวางแผนในการเลอกอาชพ๒. ระบความร ความสามารถ และคณธรรมทสมพนธกบอาชพทสนใจตารางวเคราะหหนวยการเรยนรทสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท ๖

ตารางแสดงมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพเเละเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท ๖

หนา

๑. งานบาน๒. งานอาหารคครว

๑. งานเกษตรนาร๒. การเลยงปลาสวยงาม

๑. หลากหลายอาชพนาร

๑. งานชางนาคด

๒. งานประดษฐสรางสรรค ๗๙

๒๒๑

๔๐๔๙

๙๘

๗๒

๑

๓๙

๙๗

๑๖๒

๗๑

ชวตความเปนอยในบาน

งานเกษตรคบาน

งานอาชพ

งานชางและงานประดษฐ

หนวยการเรยนรท ๑

หนวยการเรยนรท ๒

หนวยการเรยนรท ๔

หนวยการเรยนรท ๓

บรรณานกรม

สารบญ

๑. เทคโนโลยสารสนเทศ

๒. คอมพวเตอร

๑. ระบบเทคโนโลยเเละการสรางสรรคชนงาน

๑๒๒๑๓๖

๑๐๘

๑๒๑

๑๐๗

ขอมลสารสนเทศกบคอมพวเตอร

เทคโนโลยกบการสรางสรรคงานประดษฐ

หนวยการเรยนรท ๖

หนวยการเรยนรท ๕

๑. อภปรายแนวทางในการทำางาน และปรบปรงการทำางานแตละ ขนตอน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๑)

๒. ใชทกษะการจดการในการ ทำางานและมทกษะการทำางาน รวมกน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๒)๓. ปฏบตตนอยางมมารยาทในการ ทำางานกบครอบครวและผอน (มฐ. ง ๑.๑ ป. ๖/๓)

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

สาระส�าคญ

ชวตความเปนอยในบาน

หนวยการเรยนรท

๑

๑. การดแลรกษาสมบตภายในบาน คอ การดแลรกษาสงของเครองใชภายในบานอยางถกตอง เพอประโยชนใชสอย

ทำาใหเกดความประหยดและคมคา การทำางานรวมกบผอนอยางมความสข ควรสรางความสมพนธทด มความ

เออเฟอเผอแผ ชวยเหลอเกอกลซงกนและกน

๒. การเตรยมอาหารเปนปจจยสำาคญในการปรงอาหาร จะชวยใหประหยดเวลาและทรพยากร

งานบาน งานอาหารคครว

ชวตความเปนอย

ในบานบทท๑

บทท๒

งานบาน๑

การท�างานรวมกนของสมาชกเเตละคนในครอบครวจะตองเขาใจ

กระบวนการท�างานบทบาทหนาทในการท�างานของตนเองเเละคนอนๆตลอดจน

มารยาทเเละการปฏบตตนในการท�างานรวมกบผอน จงจะท�าใหการท�างานเปนไป

อยางมประสทธภาพเเละส�าเรจลลวงตามเปาหมาย

กจกรรมนนำสบทเรยน

เพอน ๆ มวธดแลสงของเครองใชภายในบานอยางไรบางครบ

บทท

3การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๑. การดแลรกษาสมบตภายในบานการดแลรกษาสมบตภายในบาน คอ การดแลรกษาสงของเครองใช

ภายในบานใหอย ในสภาพสมบรณ จะท�าใหใชงานสงของเครองใชไดอยาง

เตมประสทธภาพเเละชวยยดอายการใชงานทงเครองเรอนและเครองใชไฟฟา

๑.๑ หลกการดแลรกษาสมบตภายในบาน มขนตอนดงน

๒

๔

หากพบวาอปกรณเครองใชตาง ๆ ช�ารดควรซอมแซมใหถกวธดวยความระมดระวง

หากช�ารดเสยหายมากควรแจงใหชางไฟฟามาซอมแซมเพอความปลอดภย

ส�ารวจอปกรณท�าความสะอาดใหพรอมใชงานอยเสมอ และเลอกใชอปกรณ

ใหตรงกบลกษณะงาน

3 ควรท�าความสะอาดอปกรณเครองใชตาง ๆ ภายในบานอยางนอยสปดาหละ๑ครง

เพอความสะอาด

๕ น�าทกษะกระบวนการมาใชในการปฏบตงานอยางละเอยดตามล�าดบขนตอน

เพอใหปฏบตงานไดอยางถกตองและไมกอใหเกดอนตราย

เมอท�าความสะอาดแลวใหจดเกบเครองเรอนและเครองใชไฟฟาใหเปนสดสวน

เเละสามารถมองเหนไดอยางชดเจนเพอสะดวกในการหยบใชงานครงตอไป๖

๑ ใชเครองใชไฟฟาอยางทะนถนอมใชอยางถกวธตามหลกการใชงานดวย

ความรอบคอบและไมประมาท

๔ การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

การดแลรกษาสมบตในบาน ควรมทกษะการจดการและทกษะการท�างาน

รวมกนดงน

๒. ทกษะการจดการและทกษะการท�างานรวมกน

๒.๑ ทกษะการจดการในการท�างาน หมายถงความพยายามของบคคลทจะจดระบบงาน (ท�างานเปนรายบคคล) และการจดระบบคน (ท�างานเปนกลม)เพอใหงานส�าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพโดยมขนตอนดงน

๕.ชวยยดอายการใชงานของสงของเครองใชตาง ๆภายใน

บาน๒.สมบตตางๆภายในบานม

ความสะอาดเปน ระเบยบเรยบรอยสวยงามนาหยบ

ใชงาน

ประโยชนในการดแลรกษาสมบตภายในบาน

๓.เปนการสรางนสยใหรจกใชสงของอยาง ประหยดและรคณคา

๔.ประหยดคาใชจายในการซอมแซมสงของตาง ๆ และการซอสงของชนใหม

๑ . ฝกความมวนย มความรบผดชอบและรจกบทบาทหนาทของตนเอง

๑.๒ ประโยชนในการดแลรกษาสมบตภายในบาน มดงน

๕การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

คอ การเเยกเเยะงานออกเปน

สวนๆ เเละลงมอท�าดวยตนเอง

เพอให สามารถท�างานบรรล

ตามเปาหมาย

คอ การประเมนผลหลงจาก

ปฏบตงานเสรจเเลวใหตรงตาม

เปาหมายทก�าหนดไวหากตรวจสอบ

พบขอบกพรองใหคดหาวธปรบปรง

เเกไขใหส�าเรจ

คอ การก�าหนดรายละเอยด

ของงาน และวธการท�างานทจะ

ด�าเนนการตอไปใหส�าเรจตาม

เปาหมาย

คอ การประเมนผลหลงจาก

ปฏบตงานเสรจเเลวใหตรงตาม

เปาหมายทก�าหนดไว

๒.๒ ทกษะในการท�างานรวมกน หมายถงการท�างานทสามารถท�ารวมกบผอนไดอยางมความสขโดยมงเนนใหท�างานอยางมกระบวนการตามขนตอนและรจกบทบาทหนาทภายในกลมมทกษะการฟงพดสรปผลการน�าเสนอผลงานแลกเปลยนอภปรายแสดงความคดเหนและการมคณธรรมในการท�างานรวมกน

๒.3 ตวอยางการท�าความสะอาดเครองเรอนตามทกษะกระบวนการมขนตอนดงน

๑. การวเคราะหงานคอการแยกแยะงานออกเปนสวนๆ และลงมอท�างานดวยตนเองเพอใหสามารถท�างานไดบรรลตามเปาหมายดงน ๑)ผทรบผดชอบคอตวเรา ๒)งานทตองท�าคอการท�าความสะอาดเครองเรอน ๓)สถานทคอในบาน ๔)ระยะเวลาประมาณ๓๐นาทถง๑ชวโมง ๕)วสดอปกรณทใชมดงน

ทกษะกระบวนการท�างาน

การวเคราะหงาน

ขนตอนท ๑

ขนตอนท ๔

ขนตอนท ๒

ขนตอนท 3

การวางเเผนในการท�างาน

การปฏบตงานตามล�าดบขนตอนการประเมนผลการท�างาน

๖ การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๒. การวางแผนในการท�างาน คอ การก�าหนดรายละเอยดของการ

ท�าความสะอาดเครองเรอนมดงน

๑)ก�าหนดเปาหมายในการท�าความสะอาดเครองเรอน คอ เพอ

ท�าใหเครองเรอนสะอาด

๒)ก�าหนดวธการท�าความสะอาดเครองเรอน คอ ขนตอนการ

ท�าความสะอาดเครองเรอนและการประเมนผล

3. การปฏบตงานตามล�าดบขนตอนการท�าความสะอาดเครองเรอน

มขนตอนดงน

๑) ใชไมกวาดขนไกปดฝนละอองทตดกบสงของเครองใชตาง ๆ

เชน โตะ เกาอตเสอผาชนวางของสงของประดบตกแตงทท�ามาจากไม โลหะ

และพลาสตก

๒)น�าผาแหงชบน�าสะอาดบดหมาดแลวเชดถสงของเครองใชตางๆ

ใหเรยบรอย ถาสงของเครองใชทท�ามาจากพลาสตก เซรามกยางหรอกระเบอง

ทสกปรกใหผสมผงซกฟอกลงไปในน�าเพอเพมประสทธภาพในการท�าความสะอาด

๓)สงของเครองใชทเปนโลหะและหนงใหน�าผาแหงมาขดถหรอ

ขดดวยน�ายาท�าความสะอาดใหทวพนผวของสงของเครองใชนนๆ ใหสะอาดเชน

ตเกบเอกสารโตะท�างานโซฟาเบาะรองนงเกาอเพอชวยยดอายการใชงาน

๔. การประเมนผลการท�างาน เปนการตรวจสอบผลงานหลงจากทได

ท�าความสะอาดเครองเรอนเสรจเรยบรอยแลววา ยงมฝนละอองตดอยหรอไม

หากตรวจพบวา ยงมฝนละอองเกาะตดอยทสงของเครองใชใหปรบปรงแกไข

โดยน�าผาชบน�าสะอาดบดหมาด ๆเเลวเชดใหทว

ไมกวำดขนไก

กะละมงผำแหง

7การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๓. การดแลรกษาเครองใชไฟฟา

กอนจะใชงานเครองใชไฟฟาทกชนด ควรศกษาคมอกอนใชงาน เเละสงเกตลกษณะภายนอกของเครองใชไฟฟากอนใชงานวา ช�ารดเสยหายหรอไม

ขอควรระวง

3.๑ ไมโครเวฟ มวธการดแลรกษาดงน

๑. ใสถวยน�าเขาไปในเครองเเลวเปดเตา

ไมโครเวฟดวยความรอนสงเปนเวลาประมาณ๒-๓นาท

๒. เมอละอองน�าจากความรอนสลาย

คราบทฝงเเนนจางลงใหใชผาชบน�าหรอฟองน�าเชด

ท�าความสะอาดไมโครเวฟอกครง ไมโครเวฟไมควรตงตดผนงเกนไป

3.๒ โทรทศน มวธการดแลรกษาดงน

๑. ควรวางโทรทศนในททมอากาศถายเทสะดวกเเละจดตงใหหางจาก

ผนงหองอยางนอย๑๐เซนตเมตรเพอใหตวเครองระบายความรอนไดด

๒. ไมควรปรบจอภาพสวางเกนไปเพราะอาจท�าใหหลอดภาพช�ารดเรว

๓. ปดโทรทศนเมอไมใชงานและดงปลกออกเพอประหยดไฟ

๔. ขณะฝนฟาคะนองไมควรเปดโทรทศนถาฟาผาอาจท�าใหกระแสไฟ

วงเขามายงสายของอปกรณโทรทศนอาจท�าใหโทรทศนเสยได

๕. ไมควรเปลยนชองโทรทศนบอยเพราะอาจท�าใหโทรทศนเสอมสภาพเรว

๖. ถามเสยงหรอภาพผดปกตหรอมกลน

เหมนไหมควรปดโทรทศนทนทแลวสงใหชางตรวจสอบ

๗. ควรมผาคลมโทรทศนปองกนฝนละออง

เขาไปในตวเครองถามฝนสะสมมากอาจท�าใหเครอง

ช�ารดเสยหายไดควรปดโทรทศนกอนท�าความสะอาด

8 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

3.3 ตเยน มวธการดแลรกษาดงน

๑. จดวางตเยนในททมอากาศถายเทสะดวก และไมควรตงตเยนตดกบผนงบาน ๒. ไมเปดตเยนทงไวเพราะท�าใหเปลองไฟ ๓. ไมเปดตเยนบอย ๆ การเปดตเยนบอยท�าใหอากาศภายนอกเขาไปในตเยน เมออณหภมภายในตเยนสงขนตเยนตองปรบอณหภมบอยท�าใหเปลองไฟ ๔. ไมควรน�าอาหารรอนแชในตเยนเพราะท�าใหตเยนเสอมสภาพเรว ๕. ไมควรใสของในตเยนจนแนนเกนไปเพราะ ท�าใหความเยนไหลเวยนไมทวถง อาจท�าใหอาหารเสยไดงาย ๖. ปดประตตเยนใหสนททกครง เมอพบวา ยางตรงขอบประตช�ารดควรใหชางเปลยนใหม

ไมควรตงตเยนตดกบผนงบาน

3.๔ พดลม มวธการดแลรกษาดงน

๑. ไมควรเสยบปลกพดลมทงไวเมอใชเสรจเเลวควรปดและดงปลกไฟออกทนท ๒. หากสงเกตวาพดลมมกลนเหมนไหมหรอมเสยงดงผดปกตควรใหชางตรวจสอบเเละซอมแซม ๓. ควรมผาคลมไมใหฝนจบ เพราะอาจท�าใหเครองเสยได ๔. ไมเปดพดลมตลอดวนตลอดคนอาจท�าใหมอเตอรไหมไดควรสลบใชเครองอนบาง ๕. อยาบดหรอหมนบงคบพดลมดวยมอ อาจท�าใหพดลมช�ารดได

ควรตงความเรวของพดลมใหพอเหมาะ

9การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

3.๕ เตารด มวธการดแลรกษาดงน

๑. การใชเตารดควรปรบอณหภมใหเหมาะสมกบผา หากรอนเกนไป อาจท�าใหผาไหมตดพนเตารด กอนรดควรทดลองรดทขอบชายกระโปรงหรอกางเกงดานในกอน ๒. หลงจากใชงานเสรจเเลวควรปดปมความรอนของเตารดกอนทกครง แลวจงถอดปลกไฟโดยดงทหวปลก ไมควรดงทสายเตารด เพราะอาจท�าให สายไฟหลดหรอขาดได ๓. เมอถอดปลกแลวควรรอใหเตารดเยนจงมวนเกบสายไฟไวทหจบเตารดเเละเกบใสกลอง ๔. อยาฉดน�าใสผามากเกนไป เพราะ ท�าใหเตารดท�างานหนกควรฉดน�าพอประมาณ ๕. ควรรดผาครงละหลายชน เเละไมควร รดบอยเพราะท�าใหเปลองคาไฟฟา ถอดปลกทกครง

หลงใชงานเตารดเสรจ

3.๖ เครองซกผา มวธการดแลรกษาดงน

๑. ควรศกษาคมอการใชเครองซกผา

กอนใชงาน

๒. ไมควรใสจ�านวนผามากเกนกวา

น�าหนกทระบไว

๓. ไมควรซกผาครงละนอยชน เพราะ

ท�าใหสนเปลองน�าและไฟฟา

๔. ถามแสงแดดจดไมควรใชวธการ

อบแหง ควรน�ามาผงแดดจะชวยใหประหยด

ไฟฟา

ไมควรตงเครองซกผาในทมความชนสง

๑0 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

3.7 เครองปรบอากาศ มวธการดแลรกษาดงน

๑. ศกษาคมอการใชงานและปฏบตตามคมออยางถกตอง

๒. ปรบอณหภมไมต�ากวา๒๕องศาเซลเซยสจะชวยใหประหยดไฟฟาได

๓. ตดตงเครองปรบอากาศในหองทประตเเละหนาตางปดสนท ไมให

มรอยรวหรอชองวางทท�าใหความเยนภายในหองระเหยออก ถาหองทมแสงแดด

สองผานควรมผามานกนเพอลดความรอนของหอง

๔. ควรหมนใหชางมาท�าความสะอาดเครองปรบอากาศ เพอเพม

ประสทธภาพในการท�างาน

ควรปดเครองปรบอากาศทกครงหลงใชงาน

3.8 หมอหงขาวไฟฟา มวธการดแลรกษาดงน

๑. กอนหงขาวควรส�ารวจหมอชนนอก

อยาใหมขาวหรอสงอนตดอยในหมอกอนหงเพราะ

จะท�าใหหมอไหมและเสยหายได

๒. ใชผาเชดหมอหงขาวใหเเหงสนท

กอนน�าลงไปยงเเทนหง

๓. อยาใสขาวเกนขนาดความจของหมอ

เพราะจะท�าใหขาวไมสกหรอหมออาจเสยได

ถอดปลกหมอหงขาวไฟฟาทกครงหลงใชงาน

๑๑การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๑. ควรปรบเตาแกสใหความรอนพอดกบอาหาร ไมควรประกอบอาหาร ทตองใชเวลานานเพราะจะท�าใหเปลองไฟ ๒. กอนประกอบอาหาร ควรเตรยมอาหารไวใหพรอม เพอประหยดเวลาประหยดไฟหรอแกสหงตม ๓. การรดผาควรรดครงละมาก ๆ จะท�าใหไมเปลองไฟ โดยน�าผาทมความหนารดกอนและน�าผาบางมารดหลงจากถอดปลกเตารดออกชวยใหประหยดไฟได ๔. น�าน�าทเหลอจากการซกผามาซกผาขรว เพอประหยดผงซกฟอกและประหยดน�า ๕. เมอเลกใชอปกรณไฟฟาควรปดสวตชและดงปลกออกทนท

๔. การใชพลงงานเเละทรพยากรอยางประหยดเเละคมคา

ประโยชนของการดแลรกษาสมบตภายในบาน

๑.ยดอายการใชงานของสมบตภายในบาน ๒.สรางนสยทดในการใชสงของอยางทะนถนอม

๓.ประหยดคาใชจายในการซอมแซมหรอซอใหม

๔.สมบตภายในบานสวยงามเเละสะอาด

ปดไฟเมอเลกใชงาน

๕. มารยาทในการท�างานรวมกบสมาชกในครอบครวเเละ

ผอน มารยาทในการท�างานรวมกบสมาชกในครอบครวและผอน เปนสงทควรปฏบต ท�าไดโดยสรางความสมพนธทด มความเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอเกอกลกนจะชวยใหการท�างานรวมกบผอนอยางมความสขมารยาทในการท�างานรวมกบสมาชกในครอบครวเเละผอนทควรปฏบตมดงน

๑๒ การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๕.7 การบ�าเพญประโยชนตอสวนรวมชวยเหลอกนในสงคมชวยกนท�างานอยางเตมท ตามก�าลงเเละความสามารถทตนเองพอจะท�าได ไมสราง ความขดแยงกบผอน ท�างานใหส�าเรจลลวงตามเปาหมาย โดยมงเนนเพอใหครอบครวและสงคมอยรวมกนอยางมความสข

การท�างานหรอกจกรรมรวมกบผอนชวยสรางความสามคค

๕.๑ ความรบผดชอบ การเอาใจใส มงมนตงใจตองานในครอบครว

ตามหนาทของเเตละคนดวยความขยน มความรบผดชอบ ท�างานดวยความ

พากเพยรเพอใหงานส�าเรจตามเปาหมายทก�าหนดไว

๕.๒ ความเออเฟอเผอแผ มน�าใจ มความเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอ

และชวยแกปญหาตางๆทเกดขนในการท�างานแกครอบครวและผอนมจตอาสา

ชวยเหลอในการท�างานหรอจดการปญหาตางๆทเกดขนรวมกน

๕.3 ความขยน ความอดทนมความเพยรพยายามในการท�างานหรอ

หนาทของตนเองอยางเตมก�าลงและความสามารถดวยความมงมน เอาใจใสตอ

งานทไดรบมอบหมายตงใจท�าจนกวางานจะส�าเรจตามเปาหมาย

๕.๔ การพดจาไพเราะ ควรพดดวยถอยค�าทสภาพนมนวล มหางเสยงกลาวค�าทกทายวา “สวสด ขอบคณ ขอโทษ ไมเปนไร” ชนชมเพอสรางก�าลงใจ

ในการท�างานรวมกนสงเสรมและสนบสนนผทประสบความส�าเรจ

๕.๕ การวางตนใหถกตองเหมาะสม ควรส�ารวมกรยาเมออยตอหนา ผอน ควรแสดงกรยาทสงบเสงยม เคารพสถานท รกษาบคลกภาพทดตอผอน

ไมทะเลาะหรอโตเถยงกนควรใชวธอธบายเหตผลใหเขาใจ

๕.๖ ความสามคคมความสามคคในการท�างานซงจะชวยใหเกดประสทธภาพ

ในการท�างานรวมกนจงจ�าเปนตองอาศย

ความรวมมอ ความสามคค ความรกใคร

ปรองดองการใหอภยซงกนและกนมความ

ประนประนอมเพออยรวมกบผอนไดอยาง

มความสข

๑3การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๖. เอกสารการเงน๖.๑ ประเภทของเอกสารการเงน เอกสารทางการเงนโดยทวไปทควรร

มดงน

๑ ๒ ๓

๕๔

สมดเงนฝำกธนำคำร เอกสำรทำงธรกจ ใบสนำเนำตำง ๆ

สมดบนทกหลกฐานการฝากเงนหรอถอนเงนจากธนาคารซงม๓ประเภทคอเงนฝากประจ�าเงนฝากออมทรพยเเละ เงนฝากกระแสรายวน

เอกสารทท�าขนเปนลายลกษณอกษรเกยวกบการประกอบธรกจ มแบบฟอรมเขยนขนถกตองตามกฎหมายเพอใชเปนหลกฐานยนยนหรออางองเชน เชค ตวสญญาใชเงน เอกสารเครดต

เอกสารทท�าซ�าจากตนฉบบ เช น ส�าเนาการจ ายเชค ส�าเนาการฝากเงน

หลกฐานการช�าระเงนจากการซอสนคาเเละบรการ

หลกฐานแจงปรมาณการใชน�าใชไฟฟา และหลกฐานการช�าระเงนคาน�าประปาคาไฟฟา

ใบเสรจรบเงน ใบแจงหนและใบเสรจคำสำธำรณปโภค

๑๔ การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๖.๒ การจดเกบเอกสารการเงน เปนการจ�าแนกและจดเกบเอกสาร การเงนใหเปนระเบยบเพอใหเอกสารเปนหมวดหมหยบใชงานสะดวกการจดเกบ

เอกสารการเงนตามทกษะกระบวนการท�างานมขนตอนดงน

๑. การวเคราะหงาน คอ การเเยกเเยะงานออกเปนสวนๆ เเละ

ลงมอท�างานดวยตนเองเพอใหสามารถท�างานไดบรรลตามเปาหมายดงน

๑)ผทรบผดชอบคอตวเรา

๒)งานบานทตองท�าคอการจดเกบเอกสารการเงน

๓)สถานทคอภายในบาน

๔)ระยะเวลาประมาณ๓๐นาท

๕)วสดอปกรณทใชมดงน

๒. การวางแผนในการท�างานคอการก�าหนดรายละเอยดของการ

จดเกบเอกสารการเงนมดงน

๑)ก�าหนดเปาหมายในการจดเกบเอกสารการเงนคอเพอความ

เปนระเบยบเรยบรอยและเพอใหเกดความสะดวกในการหยบใชงาน

ชนวำงเเฟมเอกสำร

เเฟมเอกสำร

๒)ก�าหนดวธการจดเกบเอกสารการเงน คอ ขนตอนการจดเกบ

เอกสารการเงนและการประเมนผล

๑๕การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

ส�ารวจเอกสารการเงนเเตละประเภท

3. การปฏบตงานตามล�าดบขนตอน การจดเกบเอกสารการเงน

มขนตอนดงน

๑)ส�ารวจและคดแยกเอกสารการเงนแตละประเภทใหเปนหมวดหม

๒)จดเรยงเอกสารการเงนทไดส�ารวจและคดแยกแลวใสในแฟม

ตามประเภทของเอกสารการเงน

๓)เขยนระบชอประเภทของเอกสารการเงนลงบนแฟมทไดจดเกบแลว

๔. การประเมนผลการท�างาน เปนการตรวจสอบผลงานหลงจาก

จดเกบเอกสารการเงนเสรจเรยบรอยแลววา เอกสารการเงนมความเปนระเบยบ

เรยบรอยหรอไม แยกประเภทและเกบเอกสารการเงนถกประเภทหรอไม ถาตรวจ

พบวา เอกสารการเงนนนๆ ถกเกบไวในแฟมผดประเภท ใหปรบปรงแกไข

โดยน�าเอกสารการเงนออกมาจากแฟมเดมและน�าไปเกบในแฟมใหมใหถกประเภท

คดเเยกเอกสารการเงนตามประเภทเเฟม

๑๖ การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

๒. รายจาย คอขอมลรายจายทงหมดในการประกอบกจการนนๆเชน

คาอปกรณการเรยนคาของใชคาขนสงคาวตถดบคาจางแรงงาน

3. เงนคงเหลอคอผลตางระหวางรายรบกบรายจายทงหมด

๑. รายรบคอขอมลทงหมดทไดรบเงนเขามาเชนรายรบจากผปกครอง

เงนกเงนทไดจากการขายสนคาหรอผลผลต

๗. การบนทกรายรบ -รายจาย การบนทกรายรบ-รายจาย คอ การจดบนทกขอมลทางดานการเงน

ทไดรบมา และเงนทตองจายไปในแตละวนเปนจ�านวนเทาไร ใชจายอะไรบาง

เพอเปนแนวทางเบองตนในการรจกวางแผนทางการเงนการควบคมในการจบจาย

ใชสอย และเปนแนวทางการเกบออมเงนในชวตประจ�าวนไดอยางถกตอง

การบนทกรายรบ-รายจายยงสงผลใหเกดพฤตกรรมการใชจายอยางรอบคอบ

ไมใชจายเกนตว และมเงนเหลอเกบออมในยามขาดแคลนหรอไวใชประโยชน

ในคราวจ�าเปน

หลกการจดท�าบญชรายรบ-รายจาย หลกการท�าบญชรายรบ-รายจายมดงน

สวนประกอบของการท�าบญชรายรบ-รายจาย

๑ 3

๔

๕

๒

รายการ

รายรบ

รายจาย

คงเหลอวน/เดอน/ป

๑7การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

การสรปบญชรายรบ-รายจาย

ตวอยางแบบบนทกบญชรายรบ-รายจาย

วน/เดอน/ป รายการรายรบ(บาท)

รายจาย(บาท)

คงเหลอ

ระบวนท

รวม

ระบรายละเอยด ระบจ�านวนเงนทรบมา

ระบจ�านวนเงนทจายไป

ระบจ�านวนเงนคงเหลอ

การจดท�าบญชรายรบ-รายจายใหบนทกวารายการใดเปนรายรบรายการใด

เปนรายจายและมยอดเงนคงเหลอทงหมดเทาไรจากนนสรปวามรายรบทงหมด

มากกวาหรอนอยกวารายจาย

การจดท�าบญชรายรบ-รายจายตองมการสรปบญชเปนขนตอนสดทายดงน

๒. รายรบนอยกวารายจายซงหกเงนคาหน เงนกทใชในการลงทนแลว

คอขาดทน

ขาดทน คอ ราคาสนคาหรอบรการทขายไดเงนนอยกวาทซอมาหรอ

นอยกวาตนทนทลงไวขาดทน=ตนทน - ราคาขาย

๑.รายรบมากกวารายจายซงหกเงนคาหนหรอเงนกทใชในการลงทนแลว

คอก�าไร

ก�าไร คอ ราคาสนคาหรอบรการทขายไดเงนมากกวาทซอมาหรอ

มากกวาตนทนทลงไวก�าไร=ราคาขาย - ตนทน

๑8 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

การบนทกรายรบ-รายจายของเดกหญงสมโอ ประจ�าวนท ๒0-๒๔ สงหาคม ๒๕๖๑

วน/เดอน/ป รายการรายรบ(บาท)

รายจาย(บาท)

คงเหลอ

๒๐สงหาคม๒๕๖๑

๒๑สงหาคม๒๕๖๑

๒๐๐

-

๒๐๐

๑๘๐

๑๕๕

-รบเงนจากพอเเม

-ซออาหารกลางวน

-ซอขนม

-ซออาหารกลางวน

-ซอสมด

๒๐

๑๐

๒๐

๑๕

๒๐

๒๕-

-๑๓๕

๑๒๕

รวม ๒00 ๑7๕ ๒๕

๒๒สงหาคม๒๕๖๑ -ซออาหารกลางวน

-ซอไอศกรม

-

-๑๐๕

๙๐

๒๓สงหาคม๒๕๖๑ -ซออาหารกลางวน

-ซอขนม

-

-

๗๐

๕๕

๒๔สงหาคม๒๕๖๑ -ซออาหารกลางวน

-ซอขนม

-

-๓๕

๒๕

๒๐

๑๕

๒๐

๑๐

ประโยชนของการท�าบญชรายรบ-รายจาย

จากบนทกรายรบ-รายจายของเดกหญงสมโอมรายรบทงหมด๒๐๐บาท

มรายจายทงหมด๑๗๕บาทมยอดเงนคงเหลอจ�านวน๒๕บาทแสดงวาเดกหญง

สมโอมรายรบมากกวารายจาย

๑.ท�าใหทราบรายรบ-รายจายของตนเองและสวนรวม

๒.ใชในการวางแผนการท�างานหรอในการใชจายเงน

๓.ใชในการรายงานผลการด�าเนนงาน

๔.ใชเปนขอมลรายจายปรบลดคาใชจาย เพอใหมเงนเหลอไวเกบออมหรอ

ไดก�าไรเพมขน

๑9การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

http://oknation.nationtv.tv/blog/leafmusic/2008/07/31/entry-3

เรองวธการท�างานรวมกบผอนอยางเปนสข

แหลงสบคนเพมเตม

๑.ถานกเรยนไมดแลรกษาสมบตภายในบานจะมผลอยางไร

๒. ตเยนคอมพวเตอรเเละเครองปรบอากาศมวธการดแลรกษาอยางไร

และหากดแลรกษาไมถกวธจะเกดผลเสยอยางไร

๓. จงอธบายวธการท�าความสะอาดหองรบเเขกโดยละเอยด

๔.ใหนกเรยนยกตวอยางเครองใชไฟฟามา ๕ ชนด พรอมทงอธบาย

วธการใชเครองใชไฟฟาอยางไรใหประหยดพลงงาน

๕.เอกสารทางการเงนทใชในปจจบนมอะไรบางยกตวอยางมา๑๐ชนด

๖.นกเรยนคดวาเอกสารส�าคญควรถายเอกสารไวหรอไมเพราะเหตใด

๗.นกเรยนคดวาการบนทกรายรบ-รายจายของตนเองทกวนมประโยชน

อยางไรบาง

ค�าถามสรางสรรคความคด

เรองใกลตวควรร

การบนทกรายรบ-รายจาย เพอวางเเผนทางการเงนท งของตนเอง เเละของครอบครว

๒0 การงานอาชพเเละเทคโนโลย • ป.๖

กจกรรม Active Learning

๑.ใหนกเรยนท�าบนทกรายรบ-รายจายจากขอความทก�าหนดใหลงใน สมดบนทกดงน•เเมใหเงนไปโรงเรยน •คารถประจ�าทางมาโรงเรยน•ซอสมดปกเเขง๒เลม •คาอาหารกลางวน•คาวสดอปกรณงานประดษฐ •ปาใหเงนคาขนม

๒.ใหนกเรยนวาดภาพเครองใชไฟฟา ๓ ชนด เเละระบายสใหสวยงาม เเลวเขยนอธบายวธการดแลรกษาเครองใชไฟฟาใตภาพ๓.ใหนกเรยนเขยนขนตอนการท�างานทนกเรยนเคยปฏบต โดยบอกการ วเคราะหงานการวางเเผนในการท�างานการปฏบตงานตามล�าดบขนตอน เเละการประเมนผลการท�างานลงในสมดบนทก

ตวอยางแบบบนทกรายรบ-รายจาย

วน/เดอน/ป รายการรายรบ(บาท)

รายจาย(บาท)

คงเหลอ

รวม

ใหนกเรยนบนทกลงในสมด