จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ...

25
1 จากอนุรักษ์นิยมแบบดั ้งเดิมมาเป็นอนุรักษ์นิยมแบบปัก กึนเฮ : กรณีศึกษาประเทศเกาหลีใต้ รองศาสตราจารย์ ดร. ดํารงค์ ฐานดี ผู้อํานวยการศูนย์เกาหลีศึกษา มหาวิทยาลัยรามคําแหง เมื่อปัก กึนเฮสาบานตนเข้ารับตําแหน่งประธานาธิบดีของประเทศสาธารณรัฐเกาหลีในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2013 เธอได้ประกาศเจตนารมณ์ต่อหน้าฝูงชนที่เข้าร ่วมรัฐพิธีอันทรงเกียรติว่า จะนํา เกาหลีไปสู่ระบบเศรษฐกิจแบบสร้างสรรค์และเศรษฐกิจแบบประชาธิปไตย นั ่นหมายความถึงการ เปลี่ยนนโยบายทางเศรษฐกิจจากอนุรักษ์นิยมแบบดั ้งเดิมของผู ้นํารุ่นก่อน มาเป็นอนุรักษ์นิยมในมิติ ใหม่ที่จะพาประเทศไปสู มหัศจรรย์บนฝั ่งแม่นํ าฮั่นเป็นครั ้งที่สอง” ดังนั ้น บทความนี ้จะอธิบายถึง รูปลักษณ์ของระบบเศรษฐกิจอนุรักษ์นิยมตามแบบฉบับของปัก กึนเฮเมื่อเปรียบเทียบกับระบบ เศรษฐกิจอนุรักษ์นิยมแบบดั ้งเดิมถึงความเหมือนและความแตกต่าง ซึ ่งเธอเชื่อว่า ระบบเศรษฐกิจแบบ ใหม่นี ้จะสามารถทําให้เกาหลีเจริญรุ่งเรืองอย่างยั ่งยืนและเป็นชาติชั ้นแนวหน้าในหมู่ประชาคมโลก ระบบทุนนิยมแบบดั ้งเดิม 1. ยุคที่ 1: รัฐทุนนิยม อดีตประธานาธิบดีปัก จุงฮี (ดํารงตําแหน่งระหว่างปี ค.ศ. 1961-1979)ได้นําระบบเศรษฐกิจทุน นิยมมาใช้ในการพัฒนาประเทศสาธารณรัฐเกาหลีภายหลังที่ได้ประกาศใช้แผนพัฒนาประเทศฉบับทีหนึ ่ง (ค.ศ. 1962-1966) สิ่งแรกที่ปัก จุงฮี ผู้นําเกาหลีใต้ในขณะนั ้นกระทําเพื่อให้เจตนารมณ์ของตน บรรลุเป้าหมายก็คือ ตั ้งกระทรวงคณะกรรมการวางแผนเศรษฐกิจ (Ministry of Economic Planning Board EPB) ในวันที่ 22 กรกฎาคม ค.ศ. 1961 หรือเพียง 67 วันหลังจากที่นายพลปัก จุงฮี ทําการยึด อํานาจจากประธานาธิบดีแชง เหมียน (ค.ศ. 1961) การตั ้งกระทรวงใหม่ก็เพื่อระดม ผู้รู้” ทั่วประเทศมา ทําการร่างแผนพัฒนาประเทศฉบับที่หนึ ่ง (ค.ศ. 1962 1966) และประกาศใช้ทันทีในปีต่อมา กระบวนการในการจัดตั ้งกระทรวงใหม่ (ต่อไปจะเรียกว่า กระทรวงวางแผน”) นี ้เป็นไปอย่าง รีบร้อนด้วยการยุบกระทรวงฟื ้ นฟูบูรณประเทศ ซึ ่งมีหน่วยงาน (กรม) การวางแผนภูมิภาคอยู่แล้ว และ ดึงเอาสํานักงานสถิติแห่งชาติจากกระทรวงมหาดไทยและสํานักงบประมาณจากกระทรวงการคลังมา

Upload: others

Post on 26-Jan-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

1

จากอนรกษนยมแบบดงเดมมาเปนอนรกษนยมแบบปก กนเฮ :

กรณศกษาประเทศเกาหลใต

รองศาสตราจารย ดร. ดารงค ฐานด

ผอานวยการศนยเกาหลศกษา มหาวทยาลยรามคาแหง

เมอปก กนเฮสาบานตนเขารบตาแหนงประธานาธบดของประเทศสาธารณรฐเกาหลในวนท 25

กมภาพนธ ค.ศ. 2013 เธอไดประกาศเจตนารมณตอหนาฝงชนทเขารวมรฐพธอนทรงเกยรตวา จะนา

เกาหลไปสระบบเศรษฐกจแบบสรางสรรคและเศรษฐกจแบบประชาธปไตย นนหมายความถงการ

เปลยนนโยบายทางเศรษฐกจจากอนรกษนยมแบบดงเดมของผนารนกอน มาเปนอนรกษนยมในมต

ใหมทจะพาประเทศไปส “มหศจรรยบนฝงแมน าฮนเปนครงทสอง” ดงนน บทความนจะอธบายถง

รปลกษณของระบบเศรษฐกจอนรกษนยมตามแบบฉบบของปก กนเฮเมอเปรยบเทยบกบระบบ

เศรษฐกจอนรกษนยมแบบดงเดมถงความเหมอนและความแตกตาง ซงเธอเชอวา ระบบเศรษฐกจแบบ

ใหมนจะสามารถทาใหเกาหลเจรญรงเรองอยางย งยนและเปนชาตชนแนวหนาในหมประชาคมโลก

ระบบทนนยมแบบดงเดม

1. ยคท 1: รฐทนนยม

อดตประธานาธบดปก จงฮ (ดารงตาแหนงระหวางป ค.ศ. 1961-1979)ไดนาระบบเศรษฐกจทน

นยมมาใชในการพฒนาประเทศสาธารณรฐเกาหลภายหลงทไดประกาศใชแผนพฒนาประเทศฉบบท

หนง (ค.ศ. 1962-1966) สงแรกทปก จงฮ ผนาเกาหลใตในขณะนนกระทาเพอใหเจตนารมณของตน

บรรลเปาหมายกคอ ตงกระทรวงคณะกรรมการวางแผนเศรษฐกจ (Ministry of Economic Planning

Board – EPB) ในวนท 22 กรกฎาคม ค.ศ. 1961 หรอเพยง 67 วนหลงจากทนายพลปก จงฮ ทาการยด

อานาจจากประธานาธบดแชง เหมยน (ค.ศ. 1961) การตงกระทรวงใหมกเพอระดม “ผร” ทวประเทศมา

ทาการรางแผนพฒนาประเทศฉบบทหนง (ค.ศ. 1962 – 1966) และประกาศใชทนทในปตอมา

กระบวนการในการจดตงกระทรวงใหม (ตอไปจะเรยกวา “กระทรวงวางแผน”) นเปนไปอยาง

รบรอนดวยการยบกระทรวงฟนฟบรณประเทศ ซงมหนวยงาน (กรม) การวางแผนภมภาคอยแลว และ

ดงเอาสานกงานสถตแหงชาตจากกระทรวงมหาดไทยและสานกงบประมาณจากกระทรวงการคลงมา

Page 2: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

2

รวมกนไวในองคกรใหมเพอใหทาหนาทสนบสนนการวางแผนและมอานาจในการควบคมกระทรวง

อนใหปฏบตตาม เพราะทาหนาทในการควบคมการใชจายงบประมาณดวย อนง เหตผลในการตงเปน

รป “คณะกรรมการ” กเพอจะยกฐานะใหอยเหนอกระทรวงทบวงกรมอนๆ และใหรองนายกรฐมนตร

เปนรฐมนตรวาการกระทรวงวางแผนอกตาแหนงหนง รองนายกรฐมนตรเปนตาแหนงสงทางการเมอง

ตอจากนายกรฐมนตร และประธานาธบดเทาน น และเปนตาแหนงทจะกาวไปแทนทตาแหนง

นายกรฐมนตรในกรณทตวนายกฯ ไมอาจปฏบตหนาทได

ภาระหนาทของกระทรวงวางแผนขยายออกไป เมอมการจดตงกรมทเกยวของกบการนาเขา

เงนทนจากตางประเทศ อกทงไดเปลยนชอกรมวางแผนตวสนคามาเปนกรมจดการดานเทคโนโลยเพอ

ทาหนาทในการวางแผนดานแรงงานทมฝมอและสงเสรมเทคโนโลย และจดการนโยบายทาง

วทยาศาสตร หนวยงานทเพงกลาวถงนจดตงขนภายในปแรกของการจดตงกระทรวง

ในดานการวางแผนนน ไดขยายกองวางแผนรวมเปนกรมอตสาหกรรมทหนง ทสอง และทสาม

ตอมา กรมเหลานกไดรบการวพากษวจารณวา ไมมงานเพยงพอ และไมเหมาะสม จงมการยบและจดตง

หนวยงานใหมอกหลายครง จนกระทงมการเลอกตงทวไปในเดอนธนวาคม ค.ศ. 1962 โดยนายพลปก

จงฮ ลาออกจากการเปนทหารและสมครเขารบเลอกตงเปนประธานาธบด ซงเขาไดรบคะแนนเสยง

เลอกตงอยางทวมทน ในทสดกระทรวงวางแผนแบงหนวยงานออกเปน 5 กรม คอ กรมวางแผน

เศรษฐกจ กรมงบประมาณ กรมความรวมมอทางเศรษฐกจ (เนองจากในยคนนเกาหลใตขาดเงนทจะใช

ในการลงทนทงในภาครฐและเอกชน จงตองอาศยการกยมเงนจากตางประเทศเปนหลก หนาทของกรม

นกคอการหาแหลงเงนกใหแกภาครฐบาลและเอกชนโดยเปนผค าประกนเงนกในนามรฐบาล) และกรม

จดการทางเทคโนโลย สวนสานกงานสถตเปนหนวยงานอสระ แตอยภายใตกระทรวงวางแผน อนง

เพอใหมการประสานงานกบหนวยงานของรฐและเอกชนอนๆ จงไดมการตงสานกงานความรวมมอใน

การวางแผนและการจดการขนในเวลาตอมา

คณะผบรหารประเทศเกาหลใตยคนน ไดใชกระทรวงวางแผนเปนหวหอกในการ “นา” การ

พฒนาระบบทนนยมโดยรฐควบคมกากบใหภาครฐและเอกชนดาเนนงานตามทศทางทไดกาหนดไวใน

แผนเพอใหบรรลเปาหมายทจะใหเกาหลกลายเปนสงคมอตสาหกรรมภายในระยะเวลาอนส น ดงนน

กระทรวงวางแผนจงมความสาคญ ดงน

(1) มอานาจอยางเพยงพอตงแตเรมแรกทจดตงขน เพราะเปนกระทรวงทมอานาจเหนอ

กระทรวงอน ๆ ในระบบราชการ ผมอานาจลาดบทสามของประเทศทาหนาทเปนหวหนางานหลกน

กอใหเกดการยอมรบนบถอและความยาเกรง ท งในดานกฎหมายและดานสวนตว เพราะรอง

Page 3: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

3

นายกรฐมนตรมศกดและสทธสงกวารฐมนตรของกระทรวงตาง ๆ ในคณะรฐมนตร ทาใหรฐมนตร

กระทรวงวางแผนมอทธพลและอานาจเหนอองคกรอน ๆ ในภาครฐบาล

(2) สามารถบบบงคบใหหนวยงานของรฐและเอกชนรบผดชอบในการดาเนนงานตาม

แผนทวางไวและยอมรบแผนงานทไดรบการปรบปรงแกไขจากกระทรวงวางแผนทไดกระทาขน

(3) อานาจหนาทของกระทรวงวางแผนไดรบการยอมรบและปฏบตตามอยางตอเนอง

เพราะเปนองคกรทมทงกรมงบประมาณและกรมความรวมมอทางเศรษฐกจซงทาหนาทในการหาและ

บรหารแหลงเงนทน จากภายในและภายนอกประเทศใหแกโครงการของรฐและโครงการการลงทนของ

ธรกจเอกชน

จะเหนไดวา ระบบการจดองคการของกระทรวงวางแผนทรวมเอาหนวยงานวางแผนและหนวย

งบประมาณการบรหารการเงนมาไวในกระทรวงเดยวกนนน กอใหเกดประสทธภาพตอการพฒนา

ประเทศมาก เพราะองคกรเชนนมหนาทดานสงเสรมและคอยกากบไปพรอมๆ กน ทาใหการวางแผน

สามารถกระทาอยางไดผล เนองจากกรมงบประมาณทาหนาทแบงสรรเงนใหเปนไปตามแผน/โครงการ

ทไดกาหนดไว อนง สานกงานสถตกท าหนาทปอนขอมลเพอการวางแผนและการจดสรรเงน

งบประมาณ จงไดรบความเชอถอและเกดประสทธภาพยงขน เพราะสามารถบรการดานขอมลตามท

ตองการ

ในสวนทเกยวของกบการจดการทางดานเทคโนโลยนน มกรมกาหนดแผนระยะสนและระยะ

ยาวในดานอปสงคและอปทานดานแรงงานฝมอ กาหนดแผนการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยให

สอดคลองกบแผนการพฒนาประเทศ และใหคาแนะนาแกสถานศกษาฝกอบรมนกเรยนนกศกษาใน

ดานวทยาศาสตร วศวกรรม ชางฝมอ และการถายทอดเทคโนโลย สวนทางดานสงคมศาสตรนนไดเนน

การศกษาทเกยวของกบวชาการหาตลาดตางประเทศ ซงถอวามความสาคญยงตอการผลตและ

เทคโนโลยในการผลตใหเปนทตองการของผบรโภคโดยตรง

นอกจากนการปฏวตในป ค.ศ. 1961 ยงผลใหมการใชอานาจโดยกลมนายทหารในการปกครอง

ประเทศแบบเผดจการเบดเสรจและปราศจากการคานอานาจจากรฐสภาเพราะถกยบไป การผกขาด

อานาจของนายพลปก จงฮ ผสมกบวฒนธรรมการยดถออานาจนยม ทาใหผนาประเทศสามารถกระทา

การใดๆ โดยปราศจากการตอตานอยางเปดเผยจากคนในชาต อนง เพอปกปองการครอบครองอานาจ

ทางการเมองและการทหารของคนกลมนไวจงมการตงกรมสบราชการลบ ทาหนาทสบเสาะหาขาวสาร

Page 4: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

4

ของผประสงครายกบรฐบาลและสามารถใชอานาจมดจดการกบคนเหลาน นไดโดยไมตองผาน

กระบวนการยตธรรมตามกฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงในยคของสาธารณรฐท 4 ค.ศ. 1972 – 1979

การรวบอานาจเชนน กอใหเกดการกระจกตวของการใชอานาจอยางเหลอเฟอของผนา สานก

เลขาธการทาเนยบประธานาธบด รวมทงกระทรวงวางแผนทนายพลปก จงฮสงใหกอตงขน นอกจากน

หนวยงานทงสองนไดกลายเปนทรวมของบคลากรทมความร ความสามารถและมชอเสยงของประเทศ

เพราะไดรบการขอรองจากนายพลปก จงฮใหมารวมกนทางานเพอชาต ซงเปนทแนนอนวา พวกเขาจะ

ไดรบผลตอบแทนและความกาวหนาในหนาทการงานอยางเตมท ปรากฏการณดงนกอใหเกดระบบการ

ทางานทมประสทธภาพ รวดเรว และปราศจากการโตแยงจากฝายใด ๆ นอกจากน ขารฐการในระดบ

ตาลงมาจะตองปฏบตตามคาสงของหวหนาอนเปนการสรางระบบราชการททกคนตองมวนย และ

เสยสละ เพอความสาเรจของงานทไดรบมอบหมายประดจดงระบบของทหาร

กลมผปกครองของเกาหลใตในยคนน ประกอบดวยนายทน-ทหารและขาราชการชนสง-

นายทนตางชาต โดยเฉพาะอยางยงคอสหรฐอเมรกาไดรวมกนยดอานาจของรฐและกาหนดแผนพฒนา

ใหเปนไปตามเปาหมายทกลมตนตองการ นนคอ การทาใหประเทศเกาหลใตกลายเปนสงคม

อตสาหกรรมในระบบทนนยม

กลมผประกอบการหรอนายทนทาการสะสมทนในยคทอเมรกนคอยอมชประเทศและไดรวม

หนกบบรษทของสหรฐสรางธรกจอตสาหกรรมตามยทธศาสตรการผลตเพอการสงออกตงแตทศวรรษ

ท 1960 เรอยมา รวมทงไดรบการสนบสนนจากรฐบาลในดานการใหสทธพเศษมากมายเพอใหธรกจ

อตสาหกรรมเจรญเตบโตอยางรวดเรว จนกระทงกลายเปนแชโบล (chaebol) หรอกลมทมอทธพลทาง

เศรษฐกจของประเทศมาก อาทเชน กลมแซมซง กลมฮนได กลมเดว และกลมลคก โกลสตาร (แอลจ)

เปนตน กลมแชโบลขนาดใหญในยคนนมจานวนทงสนราว 30 กลมไดควบคมทรพยสนทางเศรษฐกจ

ของประเทศไวไมนอยกวารอยละ 70 ทเดยว

รฐบาลเกาหลใตไดเนนการพฒนาอตสาหกรรมเพอการสงออกดวยการใหความชวยเหลอและ

สนบสนนทกทางตามแผนพฒนาเศรษฐกจฉบบท 1 ในขณะเดยวกน ไดลงทนในอตสาหกรรมทดแทน

การนาเขาทสาคญ ไดแก อตสาหกรรมการผลตถานหน ซเมนต ปย เหลกกลา และโรงกลนน ามน เปน

ตน ในแผนพฒนาฉบบท 2 (ค.ศ. 1967 –1971) รฐบาลไดขยายฐานของโครงการสรางอตสาหกรรม

สงออกใหใหญยงขนเพอเพมศกยภาพการแขงขนสนคาอตสาหกรรมในตลาดโลกดวยการเรงระดม

เงนทนและการลงทนจากตางประเทศ

Page 5: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

5

รฐบาลเกาหลใตไดปรบใชแนวความคดของนกทฤษฎความทนสมย (Modernization Theory)

ตงแตแรกเรมในการพฒนาประเทศ ดงจะเหนไดจากเนอหาของแผนพฒนาฉบบท 1 ย าถงบทบาทของ

รฐทจะเขาไปทาหนาทกาหนดมาตรการจงใจเพอขยายการสงออก อนง ปจจยสาคญททาใหบทบาทของ

รฐสามารถดาเนนการใหบรรลผลตามเปาหมายกคอ เจตนารมณของผนาประเทศและกลมนกธรกจท

เหนพองตองกนกบนโยบายสงเสรมการสงออกในสนคาประเภทอตสาหกรรมเพอสรางความ

เจรญกาวหนาของประเทศ อยางไรกตาม จะขอกลาวในทนวา มาตรการสงเสรมการสงออกในระยะ

แรกเรมจะมลกษณะเปนแบบลองผดลองถกและมการเพมมาตรการชนดตางๆ มากขนเรอย ๆ แตในบาง

ชวงเวลา กยกเลกมาตรการบางอยางทใชไมไดผล ทงนเพอตองการย าวาสตรสาเรจของนโยบายดานน

มไดเปนสงทแนนอนตายตว มกจะแปรเปลยนไปตามสถานการณของตลาดและการเมองของโลกอย

เสมอ

รฐบาลเกาหลใตมบทบาทสาคญในการแทรกแซงการดาเนนงานตามนโยบายสงเสรมการ

สงออก ทงในสวนทกาหนดมาตรการจงใจ ใหการชวยเหลอและสนบสนนรวมทงตงสถาบนเพอทา

หนาทในดานนโดยตรงตงแตตนทศวรรษท 1960 เรอยมา

ตอมา แผนพฒนาประเทศฉบบท 3 (ค.ศ. 1972 – 1976) เนนการพฒนาอตสาหกรรมหนกและ

เคมภณฑ ทงนเพราะเลงเหนวา การแขงขนราคาสนคาอตสาหกรรมทใชแรงงานมากจะเกดขนอยาง

รนแรงกบสนคาประเภทเดยวกนจากประเทศกาลงพฒนาทวโลกทเรงรดการพฒนาอตสาหกรรม

ประเภทน ทาใหรฐบาลเกาหลใตหนไปพฒนาการผลตสนคาประเภททน เชน เรอเดนสมทร เครองจกร

รถยนตและรถบรรทก ตเยน เครองใชไฟฟาตางๆ และเคมภณฑ เปนตน เมอรฐบาลกาหนดกลยทธใน

การพฒนาไวแบบน บรษทเอกชนจงขานรบและทมเทการลงทนเพอผลตสนคาดงกลาว โดยไดรบการ

สนบสนนทกทางจากภาคราชการ(1)

นบตงแตตนทศวรรษ 1990 กลมบรษทซมซง และแอลจซงเปนผนาในการผลตสนคาประเภท

อเลกทรอนกสไดเรงพฒนาการผลตสนคาประเภทคอมพวเตอรและเครองมอสอสารคมนาคม ใน

ขณะเดยวกน บรษทขนาดกลางและขนาดใหญอนๆ ตางเรงลงทนในอตสาหกรรมประเภทนเชนกน ทา

ใหมการพฒนาสนคาประเภทแผงวงจรไฟฟา (integrated circuit) เซม-คอนดคเตอร (semi-conductor)

และอปกรณดานเทคโนโลยทางดานการสอสาร (information technology) ของเกาหลใตเจรญกาวหนา

ไปอยางรวดเรว สนคาทไดกลาวถงขางตนไดกลายเปนตวจกรสาคญในวงการธรกจอตสาหกรรมของ

เกาหลใตในยคใหม โดยมอตราความเจรญเตบโตมากถงรอยละ 18.8 ตอป ในป ค.ศ. 1997 มลคาการ

สงออกสนคาประเภทไอทและผลตภณฑทเกยวเนองมราว 31.3 พนลานเหรยญสหรฐฯ และเพมเปน

Page 6: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

6

51.7 เปน 61.1 และ เปน 74.7 พนลานเหรยญสหรฐฯ ในป ค.ศ. 2001 ป 2002 และป 2003 ตามลาดบ ทา

ใหสดสวนของสนคาประเภทนมมากกวารอยละ 34 ของสนคาสงออกของประเทศทงหมด และยงผลให

เกาหลใตไดเปรยบดลการคากบตางประเทศเปนจานวนมาก

2. ยคท 2: ระบบทนนยมตามแบบอนรกษนยม

นายล เมยงบกเขารบตาแหนงเปนประธานาธบดระหวางป ค.ศ. 2007-2012 เขาไดนานโยบาย

เศรษฐกจอนรกษนยมแบบดงเดมมาใชอกครง แตเนองจากยคเผดจการทหารไดผานพนไปและรฐไม

อาจบบบงคบใหทศทางการพฒนาดวยกลไกเหนอกฎหมายดงเชนในกรณของอดตประธานาธบดปก จง

ฮได เขาจงใชนโยบายการคาเสรผลกดนใหผประกอบการทาธรกจอตสาหกรรมไปตามระบบทนนยม

ดงเดม โดยรฐจดบรรยากาศการลงทนทเออตอการพฒนาระบบทนนยมดวยมาตรการดงน

รฐบาลย านโยบายทไดหาเสยงโดยยดแนวอนรกษนยมทตงชอวา Global Korea โดยไดกาหนด

เปาหมายวา จะใหบรรลผล 747 กลาวคอ หากไดรบเลอก เขาจะทาใหประเทศมอตราความเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจรอยละ 7 ตอป เพมรายไดตอหวเปน 40,000 เหรยญตอป และจะยกระดบเกาหลใตใหเปน

ประเทศทมขนาดเศรษฐกจใหญเปนลาดบท 7 ของโลก อนง นายล เมยงบกไดเสนอโครงการขนาดใหญ

ดวยการขดคลองเพอการสญจรทางน าระหวางเมองปซาน – กรงโซล อนจะกอใหเกดการฟนตวทาง

เศรษฐกจ ดงนน เพอใหบรรลเปาหมายทางเศรษฐกจดงกลาว นายลจะนาเอาสปรต “เราทาได” (Can-do

spirit) มาเนนใชอยางจรงจงภายหลงทไดรบความสาเรจในการพฒนาเศรษฐกจในชวงทศวรรษท 1960 –

1970 – 1980 มาแลว อยางไรกตาม เขากยงคงเนนเปาหมายทางเศรษฐกจทควบคกนระหวางความ

เจรญเตบโตกบการลดชองวางของรายไดทแยกคนในสงคมเปนกลมคนรวยและกลมคนยากจน (growth

and reducing social polarization)

นอกจากน นโยบายหลกมดงตอไปน

(1) ลดภาษนตบคคล (corporate tax) จากรอยละ 25 เปน 10

(2) สรางเมองวทยาศาสตรทางการคา

(3) ลดขนาดของรฐบาลกลาง โดยจะตดจานวนขาราชการลง 60,000 ตาแหนง แต

เพมประสทธภาพการทางานของภาครฐบาลเพอสงเสรมและใหบรการภาคเอกชนและประชาชนอยาง

ทวถง

(4) จะขยายชนชนกลางดวยการเนนใหคนสรางธรกจสวนตว และสงเสรมธรกจ

ขนาดเลกและขนาดกลางใหมากขน

Page 7: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

7

(5) จะเรงรดการพฒนาเศรษฐกจใหเกาหลใตโตตามทนญปนภายใน 10 ป เปนตน

ดงนน การทจะใหเปาหมายเหลานบรรลผล รฐบาลของเขาจะสรางบรรยากาศทเปน

มตรกบภาคธรกจเอกชน (business – friendly environment) นนเอง

สวนนโยบายตางประเทศนน ผนาประเทศเนนความสมพนธทด โดยเฉพาะอยางยง กบจน

ญปน และสหรฐฯ รวมทงมตรประเทศทวโลก และเขาเหนวา จะยตการเรยกรองใหญปนขอโทษตอการ

กระทาในอดตของประเทศนตอเกาหลใตเสย ทงนเพราะสถานการณของโลกและคาบสมทรเกาหลได

เปลยนแปลงไปมากแลว สาหรบกรณของเกาหลเหนอนน เขาจะตรวจสอบขอตกลงทกอยางทไดทาไว

กบเกาหลเหนอ แมวาประธานาธบดโรห มเฮยนและประธานาธบดคม เดจงไดทาขอตกลงไวเมอมการ

ประชมสดยอด 2 ครง คอในป ค.ศ. 2000 และ ค.ศ. 2007 แลวกตาม โดยเขาจะเนนการพจารณาขอเสนอ

แตละขอตามหลกตนทน-กาไร หรอตอผลทจะไดรบ (cost – benefit analysis) อนง เขาจะรวมมอกบ

เกาหลเหนออยางจรงจงในการยกเลกโครงการนวเคลยรทงหมดของเกาหลเหนอเพอใหคาบสมทร

เกาหลปลอดจากโครงการนวเคลยรทงมวล อนจะเปนการแผวถางทางไปสการรวมชาตดวยสนตวธใน

อนาคต

นายลย าวา เกาหลเหนอจะตองยอมรบและปฏบตตามหลกสทธมนษยชนตอประชากรของ

ตนเอง การจะไดรบความชวยเหลอจากเกาหลใตกตอเมอหลกมนษยชนไดรบการปฏบตตามเกณฑของ

องคการสหประชาชาตทไดกาหนดไว เขากลาวตอไปวา เกาหลใตเองกเคยไดรบการกดดนจาก

นานาชาตในเรองนในยคเผดจการปก จงฮและชน ดฮวน (ทศวรรษท 1970 – 1980) และเกาหลใตได

ยอมกระทาตามมาแลว จงนาจะเปนตวอยางทดแกเกาหลเหนอทจะทาตามดวยวธการเดยวกน กลาวโดย

สรป นโยบายตอเกาหลเหนอ เปนนโยบายทแขงกราว ไมยอมใหเกาหลเหนอไดรบประโยชนใดๆ หาก

ไมกระทาตามเงอนไขทเกาหลใตวางไว และจะตอบโตทกทางหากความมนคงของประเทศไดรบการ

คกคาม

ภายหลงทนายล เมยงบกไดนานโยบายอนรกษนยมแบบดงเดมมาดาเนนการในชวง 5 ปทดารง

ตาแหนงเปนผนาประเทศ แตอาจเปนเพราะความโชครายทเศรษฐกจของโลกตะวนตกเขาสสภาวะตกตา

เรมตงแตปญหาวกฤตสนเชอดอยคณภาพ (subprime crisis) ในสหรฐอเมรการะหวางป ค.ศ. 2008-2009

ตดตามมาดวยวกฤตหนสาธารณะยโรป (Eurozone crisis) ตงแต ค.ศ. 2010 มาจนถงปสดทายของการ

ดารงตาแหนงผนาประเทศของเขา ทาใหนโยบายเศรษฐกจไมบรรลผล กลาวคอ อตราความเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจของเกาหลใตต ากวารอยละ 7 ตอป โดยมอตราเฉลยเพยงปละ 3-5 เปอรเซนต และรายได

เฉลยตอหวไมถง 40,000 โดยมเพยง 22,000 เหรยญตอปเทานน นอกจากน หนครวเรอน (household

debt) ไดพงพรวดสงขนเปน 937.5 ลานลานวอน (เทากบ 882.7 พนลานเหรยญสหรฐ) คดเปนกวารอย

Page 8: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

8

ละ 70 ของผลตภณฑมวลรวมแหงชาตในป ค.ศ. 2011 ทเดยว ทงนเปนผลมาจากนโยบายทมงสงเสรม

ใหผประกอบการไดรบสทธพเศษ (business-friendly principles) ในการเขาถงแหลงเงนทนและจายภาษ

ในอตราตา ทาใหชองวางของรายไดระหวางคนรวยกบคนจนหางกนมากอยางเหนไดชด ประชาชน

ทวไปตางประสบกบความทกขยากในการดารงชวต ดงทนายมน เจอนผสมครรบเลอกตงประธานาธบด

แหงพรรคฝายคาน (Democratic United Party) ทกลาวไวเมอครงหาเสยงในการเลอกตงประธานาธบด

ในตอนปลายป 2012 วา...

ทกปกลมบรษทขนาดใหญหรอแชโบลมกาไรไมตากวาบรษทละ 18.5 พนลานเหรยญ ในขณะ

ทธรกจขนาดกลางและขนาดเลก เจาของธรกจสวนตว ครอบครวคนงานและกรรมกรตาง

ประสบกบความเดอดรอนเพราะรายไดมไมพอกบรายจาย...

อนง การบรหารประเทศของนายล ยงถกวพากษวจารณจากผคนทวไปวา ไมไดสงผลดตอ

ประเทศชาตเลย ทงๆ ทเขาไดรบการสนบสนนและความเชอมนในระดบสงยงทงกอนและหลงการ

ไดรบเลอกตงเปนประธานาธบดในตอนปลายป 2007

อยางไรกด เมอพจารณาผลลพธทเกดขนตลอดชวงหาปแหงการดารงตาแหนง เขาไดนา

เศรษฐกจเกาหลฝาวกฤตทางการเงนของโลกครงยงใหญในชวงปลายทศวรรษ 2000 มาไดอยางรวดเรว

อกทงทาใหขนาดเศรษฐกจของชาตขยายตวขนมาอยในระดบหนงลานลานเหรยญเปนครงแรกในป

2011 ซงถอเปนชาตลาดบท 9 ของโลกหรอลาดบท 4 ของเอเชยทเดยว นอกจากน เกาหลใตบรรลการทา

สญญาการสรางโรงงานไฟฟานวเคลยร 4 โรงใหกบประเทศสาธารณรฐอาหรบอมเรสเปนจานวนเงนถง

18.6 พนลานเหรยญ ซงกาหนดกอสรางใหเสรจสนภายในป 2020 (3)

นโยบายอนรกษนยมแบบดงเดม กอใหเกดคณลกษณะทโดดเดน ดงน

- นสยการทางานของคนเกาหล: จตวญญาณเราทาได เปนทเลองลอกนวาจรยธรรมใน

การทางาน (work ethics) ของคนเกาหลเนนการทางานหนก เอาจรงเอาจงและอดออมเพออนาคตท

สดใส จากปรชญานเองทาใหคนเกาหลสวนใหญนยมสงเสรมการทางานหนก หนกเอาเบาส ดงนนไม

วากจการใดทยากเยนแสนเขญเพยงใดกตาม หากคนเกาหลไดลงมอทาแลว กจะไดรบความสาเรจเสมอ

และบอยครงเปนความสาเรจททาไดเกนเปาหมายทตงไวแตแรกเสยอก จงมการเรยกจรยธรรมในการ

ทางานแบบนวา “จตวญญาณเราทาได” (Can-do spirit) ซงนกวชาการเกาหลตางอางวา ปจจยดาน

จรยธรรมในการทางานหนกนเองทเปนผลใหประเทศเกาหลไดรบความสาเรจในการพฒนาเศรษฐกจ

ภายในระยะเวลาอนสน

Page 9: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

9

คาถามกคอ คนเกาหลมนสยการทางานหนกแบบนมาตงแตเมอไหร หากเราตงสมมตฐานวา

มการทางานแบบนมาตงแตบพกาลแลว ประเทศเกาหลยอมจะไดรบความสาเรจกลายเปนมหาอานาจ

มาแลวตงแตอดตกาล แตขอเทจจรงมไดเปนเชนนน ประเทศนเพงไดรบความสาเรจภายหลงจากท

เรมตนการพฒนาเมอสามสทศวรรษทผานมานเอง

คาตอบทนาจะใหความกระจางชดทสดในคาถามขอนกคอ ขอเขยนของนกจตวทยาแหง

มหาวทยาลยอวา ชอ ศาสตราจารยโช นมกกทวเคราะหวา

...วฒนธรรมเกาหลในอดตเนนการยอมตาม/ยอมรบ (passive) ยดถอโชคชะตาชวตหรอ

ฟาลขต (fatalism) เปนสาคญ ตอมาแนวความคดนคอย ๆ เปลยนไปเปนเชงรก (aggressive)

มากขนนบตงแตรฐบาลทาหนาทเปนตวนาในการพฒนาในตนทศวรรษ 1960 ทาใหประชาชน

เรมตระหนกวา ความรวมมอรวมใจกนและการทางานหนกสามารถนาไปสความสาเรจได ตอมา

เมอผลลพธทเกดขนเปนทประจกษตามทคาดหวง ทาใหผคนตางดอกดใจและแปลกใจในพลง

อานาจของตนและผลสมฤทธทไดรบ อกทงในชวงทศวรรษท 1970 ผลแหงการพฒนาทาง

เศรษฐกจสามารถแกไขปญหาความยากจนทมมาชานานตงแตอดตได กยงทาใหคนเกาหลตางม

ความเชอมน ภาคภมใจ มความหวงและความฝนมากขน จงมการยดคาขวญทวา การทางาน

หนกจะกอใหเกดผลสาเรจเปนขอเตอนใจและเปนแบบแผนการดาเนนชวต...

การเปนเจาภาพในการจดการแขงขนกฬาโอลมปกฤดรอน ในป ค.ศ. 1988 ถอเปน

ประกาศนยบตรทชใหเหนวา เกาหลไดผงาดขนเปนชาตทมการพฒนาจนบรรลผลสาเรจเปนท

ยอมรบจากนานาชาต ยงทาใหคนเกาหลพงพอใจทพวกเขามสทธมเสยงในระดบโลกเคยงบา

เคยงไหลกบประเทศทเจรญแลวทงหลาย...

- มหศจรรยบนฝงแมน าฮน โฉมหนาทางการเมองไดพลกผนเมอนายพลปก จงฮเขายดอานาจ

การปกครองในป ค.ศ. 1961 นายพลกระดกเหลกไดสรางความชอบธรรมของการปฏวตของเขาดวย

ประกาศแถลงการณถงเหตผลของการทารฐประหารในครงนน และพมพเปนหนงสอชอ เกาหลใต : การ

ปฏวตและขาพเจา. (The Country: The Revolution and I) พมพครงแรกในป 1962 ตอมาพมพตดตอกน

อกหลายครงและแปลเปนภาษาตาง ๆ อกหลายภาษา

หนงสอเลมนมใชเปนเพยงการแสดงถงความเชอและความมงมนของผเขยนเทานน แตเปน

เสมอนพมพเขยวทใชในการดาเนนงานการพฒนาประเทศเกาหล เนอความของหนงสอทงเลม (ความยาว

191 หนา) บรรจงเขยนเพอปลกใจ โดยเกรนไวในคานาวา สงคมเกาหลมอายมากกวา 5,000 ป และได

ผานการปฏวตมานบครงไมถวน แตทกครงมไดทาใหสงใดเปลยนแปลงไปในทางทดขนเลย ดงนน

Page 10: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

10

เกาหลจงอยในสภาพออนแอและถกรกรานจากตางชาตทตงอยโดยรอบเสมอมา ผเขยนจงไดยงคาถาม

ตรง ๆ วา “เหตใดจงทาใหเราเปนเชนน...” และไดใหคาตอบวา “...ทเราเปนเชนนกเพราะจตวญญาณ

ของคนในชาตตา นยมลอกเลยนแบบขนบธรรมเนยมประเพณของตางชาต มการคอรรปชนกนอยาง

กวางขวาง ประชาชนนยมความฟงเฟอ สารวย และเกยจครานในการทางาน” ดงนน

การปฏวตครงนจงเปนโอกาสสดทายทจะปฏรปชาตบานเมอง อนไดแก

ในแงของจตใจ - การปฏวตครงนจะสรางความเชอมนความเคารพนบถอตนเอง

ในดานสงคม - การปฏวตครงนจะทาใหสงคมทนสมย (modernization)

ในดานเศรษฐกจ - เราจะทาใหประเทศเปนสงคมอตสาหกรรม (industrialization)

นนหมายความวา เราจะตองยกระดบความเชอมนของคนในชาตใหสงขนและสรางชาตของ

เราขนมาใหมดวยการปฏรปสงคมใหบรรลเปาหมายทถาวร อนจะสงผลใหประชาชนมชวตความเปนอย

ทดขนในอนาคต...

หนงสอเลมนม 12 บท แตละบทไดวพากษวจารณสงคมเกาหลในแตละแง พรอมทงนาขอมล

ไปเปรยบเทยบกบของประเทศในยโรปและอเมรกาเพอเปนอทาหรณ จากนนกเสนอนโยบายและแนว

ปฏบตทเปนรปธรรมแกสงคมเกาหล สงทผนาประเทศไดเนนซ าแลวซ าเลากคอ ความเชอมนในชาต

ของตนเอง การจงใจใหคนทางานหนกและรวดเรว การมองเหนการณไกล การตดสนใจเฉยบขาดและ

ทนควน และการรวมมอรวมใจกนฟนฝาอปสรรคสรางความเจรญรงเรองใหแกตนเอง วงศตระกลและ

ประเทศชาต หากสามารถกระทาไดเชนนแลวกจะสามารถขจดความอดอยากยากไร ทกคนมกนมใชอน

เปนเปาหมายพนฐาน สวนเปาหมายสงสดไดแก การมงมนพฒนาใหชาตมความเจรญรงเรองเฉกเชน

ประเทศในแถบยโรปและอเมรกาทมความแขงแกรงไมเปนรองชาตใดในโลก

จะเหนไดวา ประธานาธบดปก จงฮ ไดใชขอมลทางประวตศาสตรสราง “ลทธชาตนยม”

ปลกจตสานกเพอระดมพลงของคนในชาตใหลกขนมาตอสดวยสองมอสองเทา (ดงเชนทกระทามาใน

เหตการณการลกฮอตอตานการยดครองของญปนในวนท 1 มนาคม ค.ศ. 1919) แทนทจะมานงกราบ

ไหวบชาขอใหสงศกดสทธชวยดลบรรดาลใหความมงมศรสขเกดขนโดยไมไดทาอะไรเลย หรอนงจบ

เจาราสรายาเมาเพอใหลมความทกขยาก สงทปก จงฮชใหคนในชาตเหนกคอ การตระหนกถงการใชชวต

ในโลกปจจบนทเตมไปดวยการแขงขนและการตอสใหบรรลเปาหมายทางวตถนยม สงนเองทเปนหวใจท

สาคญทสดในการเรงรดพฒนาเศรษฐกจของประเทศสาธารณรฐเกาหล

เมอวเคราะหพนฐานทางสงคมของผนาเกาหลยคใหมคอ ดร.ซงมน ร แหงสาธารณรฐทหนง

(ค.ศ. 1948-1960) นายยน โปซานและ ดร.แชง เหมยน แหงสาธารณรฐทสอง (ค.ศ. 1961) และนายพล

Page 11: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

11

ปก จงฮแหงสาธารณรฐทสามและส พบวา นายซงมน ร และนายแชง เหมยน จบการศกษาระดบปรญญา

เอกจากสหรฐอเมรกา สวนนายยน โปซานจบการศกษาจากมหาวทยาลยเอดนเบอรก ประเทศองกฤษ

คนทงสามตางมาจากครอบครวฐานะดทนบถอครสตศาสนา แมพวกเขาจะเรมตนชวตในวยหนมตอตาน

ญปนในบานเกดกตาม แตกไดออกจากสงคมเกาหลไปอาศยอยในประเทศทมความเจรญรงเรองเพอศกษา

ตอเปนระยะเวลานาน ชวตจงพบแตความสะดวกสบายและไมตองเผชญกบการอดมอกนมอและการ

ทารณกรรมจากญปน ดงนน คนทงสามจงไมหาวหาญทาการผลกดนชาตใหหลดพนจากความยากจน

นอกจากน ยงยดนโยบายการพฒนาประเทศทลอกเลยนแบบการพฒนาตามระบบทนนยมทใหทกอยาง

เปนไปตามกลไกของตลาดโดยไมไดคานงถงบรบทของสงคมเกาหลในยคนน ทาใหประเทศตองพงพา

สนคาทมคณภาพจากตางประเทศแทนทจะผลตขนเอง อนง ผคนพากนนยมยกยองวฒนธรรมตะวนตก

วาดกวาเดนกวาวฒนธรรมของเกาหลเองตามผนาประเทศ

ดร. ซงมน ร ดร. แชง เหมยน นายพลปก จง

(ค.ศ. 1948-1960) (ค.ศ. 1961-1961) (ค.ศ. 1962-1979)

ในทางตรงกนขาม ปก จงฮเกดในชนบทและศกษาเลาเรยนในโรงเรยนบานนอกจนเรยนจบ

ในวทยาลยฝกหดคร จากนนไดเปนครในโรงเรยนประถมศกษาในชนบทชวงเวลาหนง ทาใหเขาเขาใจ

บรบทของสงคมบานเกดอยางด ตอมา เมอโอนไปรบราชการทหาร เขาไดตดตอกบคนและสงคม

ภายนอก เชน ไปฝกวชาทหารทสหรฐอเมรกา และรวมรบกบกองทหารตางชาตในสงครามเกาหล จง

เปรยบเทยบระหวางสงคมทยากจนอยางแทจรงกบสงคมอตสาหกรรมทเจรญสงสดไดด ทาใหสามารถ

สรางนโยบายพฒนาชาตใหเขากบบรบทของสภาพแวดลอมทางสงคมวฒนธรรมและประวตศาสตรของ

Page 12: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

12

เกาหลไดอยางสมเหตสมผล อาจกลาวไดวา เขาสามารถจบจดเดน-จดดอยทมอยในสงคมของตนเองมา

ใชใหเกดเปนพลงเพอขบเคลอนการพฒนาอยางไดผล

ขอย าอกครงหนงวา ในหนงสอของเขานน ปก จงฮไดนาขอมลของเกาหลเปรยบเทยบกบขอมล

ของประเทศหลายประเทศในดานจานวนผลตภณฑมวลรวมประชาชาต โครงสราง อตสาหกรรมและ

เกษตรกรรม รายไดตอหว มลคาและปรมาณการสงออกและนาเขา รวมทงการผลต การใชพลงงาน ฯลฯ

ประเทศทนามาเปรยบเทยบสวนใหญเปนประเทศทพฒนาแลว ทาใหมองเหนถงความลาหลงในทก ๆ

ดานของเกาหลเมอเทยบกบประเทศเหลานน อนง เขาไดกลาวถงประวตศาสตรการพฒนาของจน อยปต

ญปน และเยอรมน โดยย าวาประเทศดงกลาวไดกระทาการอยางไรจงสามารถไดรบความสาเรจในการ

พฒนาในระดบหนง สงทนาสนใจยงกคอ การยกตวอยางของความพยายามของการพฒนาของชาว

เยอรมนทสราง “มหศจรรยบนฝงแมน าไรน” (Miracle of the Rhine) ขน ปกไดอธบายวาคนเยอรมนได

ทาการพฒนาโดยปราศจากการปฏวต แตใชวธการปฏรปสงคมท งหมด มงมนสรางความเจรญทาง

อตสาหกรรมและความมนคงใหแกประเทศ จรงอยทเยอรมนจะเขาสสงครามโลกถงสองครงและพายแพ

อยางยบเยน แตกสามารถเนรมตรใหกลายเปนประเทศชนแนวหนาของยโรปได ปก จงฮสรปวา ปจจยท

ทาใหคนเยอรมนทาไดเชนนน กคอ (1) การผนกกาลงกนอยางเหนยวแนนของคนทกกลม ไมวาจะเปน

นกการเมอง อาจารยมหาวทยาลย ปญญาชน กรรมกรและนกศกษา ทางานรวมกนเพอกาวไปสเปาหมาย

ของประเทศอยางเปนเอกภาพ (2) นกการเมองมจตวญญาณวเคราะหแบบวทยาศาสตรในการสราง

นโยบายและดาเนนการพฒนาประเทศตามแบบนกการทต นกเศรษฐศาสตรไดชวยสงเสรมเปาประสงค

ของรฐ ครอาจารยสอนเยาวชนใหเหนถงปรชญาของการนาความยงใหญของชาตกลบคนมา คนงาน

กรรมกรใชวนเวลาทางานกบเครองจกรหามรงหามคา ประชาชนยดถอคตวา ความขเกยจเปนสงผด

ศลธรรม ดงนน จงตองทางานใหมากทสดเทาทจะกระทาได และประการสดทาย จะตองยกระดบความ

เปนชาตเยอรมนใหสงเดนเหนอชาตอนใด (3) ผประกอบการไดทางานอยางขยนขนแขงและมความคด

รเรมสรางสรรค ปจจยเหลานเองทเปนกญแจสาคญนาไปส “มหศจรรย” ดงกลาว

จากขอสรปขางตน ปก จงฮจงเรยกรองใหคนเกาหลยดเอาแบบอยางของชาวเยอรมนไมวาจะ

เปนเรองกน ดม สวมใสเสอผาและการจบจายสงของ ตลอดจนการอดออมทประชากรถวนหนาจะตอง

ปฏบตตาม หลงจากนนตอมาเมอเกาหลใตประสบผลสาเรจในการพฒนาเศรษฐกจในตอนปลายทศวรรษ

ท 1980 รฐบาลและประชาชนชาวเกาหลจงขนานนามวา “มหศจรรยบนฝงแมนาฮนดวยฝมอมนษย” (Man-

made Miracle on the Han river) เพอแซซองถงผลลพธดงกลาว

การตดภาพในสวนของการเปลยนแปลงพฤตกรรมของคนเกาหลจากกอนและหลงการขน

ดารงตาแหนงผนาประเทศของปก จงฮนน อาจทาใหผอานมองเหนภาพบรบทของเกาหลใตไมคอย

Page 13: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

13

ชดเจนนก ดงนน ผเขยนขอยอนกลบไปกลาวถงสภาพของสงคมเกาหลภายหลงทสงครามเกาหลเพง

สนสดลงในป ค.ศ. 1953 อยางละเอยดอกครงวา ในชวงเวลานน สงปลกสรางแทบทกชนด ยกเวน

พระราชวงเคยงบก ถกทาลายอยางยอยยบ มผคนไรทอยอาศยนบไมถวน บวกกบมผอพยพลภยมาจาก

เกาหลเหนออกจานวนนบลานคนทเดนทางมายงเกาหลใต ความอดอยากหวโหยมปรากฏอยางดาษดน

ผคนเปนจานวนมากทตองรบประทานอาหารเพยงมอเดยวตอวน และตองดนรนทกทางเพอใหตนและ

ครอบครวมชวตรอด เกาหลใตในยคนนไดรบความชวยเหลอดานอาหาร เวชภณฑและเครองอปโภค

บรโภคจากมตรประเทศ โดยเฉพาะอยางยงจากสหรฐอเมรกา และองคการสหประชาชาตเปนเวลานาน

หลายป จนกระทงทดนไดรบการปรบปรงใหสามารถทาการเพาะปลกและไดสรางอตสาหกรรมผลต

เครองอปโภคบรโภคขนมาทดแทนการนาเขาไดในตอนปลายทศวรรษท 1950

ลถงตนทศวรรษท 1960 เมอนายพลปก จงฮยดอานาจการปกครอง ประชาชนยงคงตกอยใน

ภาวะยากลาบากและยากจนยงแมวาสงครามจะสนสดลงกวา 7 ปแลวกตาม สวนนกการเมองกมวแต

ทะเลาะเบาะแวงกนอยเนองนจ ไมอาจรวมมอกนแกไขปญหาของชาตบานเมองได ดงนน ผนาทาง

ทหารคนใหมไดเรงเราใหคนเกาหลลกขนมาตอสกบความทกขยากดวยการใหกาลงใจ สนบสนน และ

เปดโอกาสใหคนทเอาจรงเอาจงไดเจรญกาวหนาทางสงคม โดยรฐบาลใหสญญาวา ทกคนจะไดรบทกสง

ทกอยางดงทตองการหากรวมมอกนทางานอยางขยนขนแขง จดนเองถอเปนจดแปรผนครงสาคญของ

เกาหลใตทผนาการปฏวตไดเรยกรองใหผคนหนหลงใหกบความเศราโศกเสยใจกบเหตการณในอดต และ

ไดจดประกายความหวงใหมใหกบประชาชนในการสรางและทาธรกจอตสาหกรรมใหเจรญกาวหนา

โดยเนนการผลตเพอการสงออกเปนหลก เมอหนทางชวตเปดกวางออก ประชาชนชาวเกาหลจงได

ประสานความรวมมอระหวางรฐ-ราษฎรทมเทกาลงกายกาลงใจจนสดชวตจนกลายเปนจรยธรรมในการ

ทางานทขยนขนแขง หนกเอาเบาสกบการทางานอยางหนกวนละ 13-15 ชวโมง ดงทองคการกรรมกร

สากลไดกลาววา คนเกาหลโดยเฉลยทางานหนกทสดในโลก* นอกจากนยงเนนการมองไปขางหนา

(Forward-Looking policy) และโนมเอยงไปในการพฒนาอตสาหกรรมเปนหลก

* ความมงมนและความตงใจในการทางานอาจกอใหเกดปญหาในดานความเครยดหากไมบรรลผลตามเปาหมาย อาจ

นาไปสการฆาตวตายของคนในทกระดบ จากสถต คนเกาหลใตมอตราการฆาตวตายสงทสดประเทศหนงของโลก

Page 14: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

14

นายพลชน ดฮวาน นายพลโรห เตว นายคม ยงแซม

(ค.ศ. 1981-1987) (ค.ศ. 1988-1992) (ค.ศ. 1993-1997)

นายคม เดจง (ค.ศ. 1998-2002) นายโรห มเฮยน (ค.ศ. 2003-2007)

ในยคนเองทศาสตราจารยลนซ คม แหงมหาวทยาลยเกาหล (Korea University) ไดชวา คน

เกาหลมทศนคตตอการทางานคอ “ทางานหนกและอดออม” (work hard and save) เพอนาเงนไปใชใน

การลงทนในการพฒนากจการใหกาวหนาตอไป

นบตงแตบดนนหรอภายหลงการประกาศใชแผนพฒนาเศรษฐกจฉบบทหนงในป ค.ศ. 1962

เปนตนมา คณลกษณะของคนเกาหลใตไดพลกผนจากหนามอเปนหลงมอ คอจากการเปนคนทอแท หน

หนาเขาหาสราและไวนเปนเครองยอมใจใหมชวตอยรอดไปวนหนง ๆ อนเปนการระบายความคบแคน

ใจและอยอยางไรอนาคต มาเปนคนสชวตอยางจรงจงดงทกลาวแลวขางตน ทงนสวนหนงอาจเปน

ทางเลอกสดทายทผนาทางทหารมอบให คนเกาหลจงยอมรบและปฏบตตามโดยไมรรอ

ตลอดทศวรรษท 1960 1970 และ 1980 คนเกาหลอาบเหงอสทนกบการทางานหนกเพอสราง

อนาคตใหกบตนเอง ครอบครวและประเทศชาต ในขณะทรฐบาลเปนตวนาการพฒนา (government-led

growth) เรงเราใหภาคเอกชน โดยเฉพาะอยางยงกลมธรกจขนาดใหญ (chaebol) ขยายธรกจ

อตสาหกรรมครอบคลมไปทวประเทศและทวโลก พนกงานและคนงานตางไดรบการเลอนชนทาง

สงคมอยางรวดเรว ลาภยศตางหลงไหลเขามาสตนเองและครอบครวอนเปนผลมาจากการทางานหนก

Page 15: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

15

และการทมเท สวนธรกจขนาดกลางและขนาดเลกไดรบการสนบสนนทงเงนทนและการตลาดทง

ภายในและตางประเทศ ในขณะทขารฐการกทางานหามรงหามคาเพอนาและตอบสนองความตองการ

ของภาคเอกชนและประชาชนอยางแขงขน จงอาจกลาวไดวา ยคนเปนยคแหงการไขวควา โดยคนทา

มากไดรบผลตอบแทนมาก นนคอ ยงทายงได นนเอง

ศาสตราจารยคม เคยงดอง นกสงคมวทยาแหงมหาวทยาลยโซลแหงชาต ไดศกษาพฤตกรรม

ของคนเกาหลในชวงปลายทศวรรษท 1960-ตนทศวรรษท 1970 และพบวา คนเกาหลสวนใหญตางม

ความกระตอรอรนในการทางาน คนสวนใหญเหนวางานเปนสงสาคญในชวต อกทงคนรอบขางทงท

เปนพอแมพนอง คร เพอนฝง สอมวลชน และคนทวไปตางกเนนถงความสาคญของการทางาน ดงเชน

คาพดในวงสนทนาระหวางกน “หมนทางานหนกไหม ดแลวททางานหนก ขอใหไดรบความสาเรจดงท

คาดหวง ขอเพยงแตรกษาสขภาพใหดดวยนะ” นเปนเสมอนการยอมรบและเปนแรงกระตนทางสงคม

ทาใหคนสวนใหญพากนทางานอยางไมรจกเหนดเหนอย

การบาทางานตองควบคไปกบปจจยอน ๆ ดวย จงจะเปนแรงผลกนาเกาหลกาวไปสความ

เจรญรงเรอง ไดแก การมความรและทกษะในการทางาน (skill) ความรวมมอ (cooperation) ความมทะล

ใหเกดผล (aggressive) ความเชอมน (trust) และความใฝฝนทะเยอทะยาน (ambition) นอกจากนยงม

ปจจยรวม ดงเชน ความภกด (loyalty) เกยรตยศ (honor) ความอดทน (tolerance) การเชอฟง (obedience)

การยอมตาม (conformity) ความยดหยน (compression) เปนอาท

- การใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการทางาน การทสงคมเปดโอกาสใหคนสราง

ความเจรญกาวหนาใหแกตนเองและครอบครวนนเปนเพยงปจจยหนง แตจาเปนตองเสรมดวยปจจยตว

อน เชน ระดบการศกษา จตสานกในการทางาน การมองโลกในมตใหม และการเนนความรวทยาการ

สมยใหม ตลอดจนความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหกบสมาชกของสงคมควบคไปดวย จงจะ

ทาใหการพฒนากาวไปสความสาเรจไดอยางรวดเรวและย งยน

การใฝหาและใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหมเปนหวใจสาคญททาให

เกาหลใตไดรบความสาเรจในการพฒนาประเทศเหนอประเทศดอยพฒนาทงหลาย ในอดตนน เกาหลก

มไดมความแตกตางไปจากประเทศกาลงพฒนาอน ๆ ทใชเทคโนโลยพนบานในการผลตและในการ

ดาเนนชวตประจาวน ตอมาเมอมการสรางแผนพฒนาเศรษฐกจขนในตนทศวรรษท 1960 รฐบาลได

กระตนใหผคนหนมาสนใจศกษาคนควาเทคโนโลยสมยใหม เพอนาไปใชในการผลตสนคาและบรการ

คนเกาหลตางนยมยกยองในเรองการศกษาตามความเชอในลทธขงจอเปนทนเดมอยแลว อก

ทงเปนชนชาตทเชอวา หนทางทจะกาวไปสความสาเรจไดนนกคอการขวน ขวายหาความรใสตวใหไดมาก

Page 16: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

16

ทสด ทศนคตดงนทาใหเกาหลมทรพยากรบคคล (human resources) ทมการศกษาสงเปนจานวนมาก

นบตงแตกอนการประกาศใชแผนพฒนาเศรษฐกจฉบบทหนงเสยอก

สวนการสรางจตสานกในการทางานนน รฐบาลไดรณรงคใหชาวเกาหลมการมองโลกในมต

ใหม โดยเฉพาะอยางยงเมอมการสราง “ขบวนการพฒนาหมบานใหม” (Saemaul undong) หรอการ

พฒนาชนบทนบตงแตป ค.ศ.1972 ตอมาไดขยายการพฒนารปแบบเดยวกนไปยงโรงงานอตสาหกรรม

เปนแซมาอลโรงงานดวย

นายล เมยงบก ปก กนเฮ

(ค.ศ. 2008-2012) (ค.ศ. 2013-ปจจบน)

ระบบเศรษฐกจอนรกษนยมแบบปก กนเฮ

เนอหาของคาปราศรยของปก กนเฮ บตรของอดตประธานาธบดปก จงฮ ในวนเขารบตาแหนง

อยางเปนทางการเมองวนท 25 กมภาพนธ ค.ศ. 2013 นนเปนการสงสาสนไปใหคนเกาหลทวประเทศถง

นโยบายและภาระหนาททเธอจะดาเนนการในชวงเวลา 5 ปทเปนรฐบาล นนคอ เธอจะนาพาชาตใหม

ความเจรญรงเรองตามเจตนารมยของประชาชนดวยการ (1) ผลกดนใหเศรษฐกจฟนกลบมายงใหญ (2)

สรางความสขใหแกประชาชนถวนหนา และ (3) เนนใหเกดความเฟองฟของวฒนธรรมเกาหล

ประธานาธบดหญงคนแรกไดย าวา ทเกาหลไตเปนอยในขณะนกเพราะประชาชนในชาตได

สรางความมงมศรสขดวยหยาดเหงอและการทางานหนก และนาการเมองระบอบประชาธปไตยมาบวก

กบการทาใหสงคมเปนอตสาหกรรมภายใตจตวญญาณ “เราทาได” (Can-do spirit) มาหลอมรวมกนเพอ

เขยนเปนประวตศาสตรหนาใหมของประเทศใหสาเรจดงคาราลอวาเปน มหศจรรยบนฝงแมน าฮน ดวย

สองมอสองเทาของคนเกาหลนบตงแตทศวรรษท 1960 ทพลกแผนดนอนไรความอดมสมบรณมาเปน

สงคมอตสาหกรรมทมศกยภาพยง

Page 17: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

17

เธอย าวา ในอดตคนเกาหลบางสวนไดออกไปขดถานหนอยางไมรจกความเหนดเหนอยใน

รสเซย ตรากตราทางานภายใตอากาศอนรอนระอในตะวนออกกลาง และยนหนาวเหนบตามแนว

ชายแดนเพอปองกนประเทศ ในยคน เธอจะยนเคยงขางรวมกบประชาชนนาความหวงทจะสราง

“มหศจรรยบนฝงแมนาฮนครงทสอง” (Second Miracle on the Han River) ใหเกดขน อนจะเปนการ

สรางความแขงแกรงใหกบชาตและแบงปนผลพวงเหลานนใหแกทกคนอยางถวนหนา แนวทางในการ

ปรบแตงแกไขใหเศรษฐกจรงโรจนตอไปน กคอ การนาเศรษฐกจแบบสรางสรรค (creative economy)

และเศรษฐกจแบบประชาธปไตย (economic democratization) มาใช ดงทไดพบเหนในประเทศชนนาท

ตางปรบเปลยนไปสกระบวนทศนทางเศรษฐกจแนวใหมดวยกนแทบทงสนในยคปจจบน

เศรษฐกจแบบสรางสรรคหมายถงการนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนพลงขบเคลอน

อตสาหกรรมและนาคณคาวฒนธรรมของชาตมาผสมผสานเขากบภาคอตสาหกรรม รวมทงสรางสรรค

สงใหมในทกมตเพอใหเปนรากฐานของระบบเศรษฐกจแบบใหมทกาวลานาหนา อนง ตองขยายตลาดท

มอย และสรางตลาดใหมๆ ควบคไปกบการสรางงาน ดงนน หวใจสาคญของเศรษฐกจแบบสรางสรรค

อยทวทยาศาสตร เทคโนโลย และอตสาหกรรมทางดานเทคโนโลยการสอสาร ซงรฐบาลใหความสาคญ

เปนอนดบแรก โดยจะจดตงกระทรวงวางแผนอนาคตและวทยาศาสตร (Ministry of Future Planning

and Science) ขน เพอดาเนนงานใหเกดผลตามเศรษฐกจแนวใหม

ประชาชนจะเปนศนยกลางของระบบเศรษฐกจแบบสรางสรรค ทงนเพราะโลกยคใหมน คน

เพยงหนงคนกสามารถสรางคานยมของชาตขนมาได และสามารถชวยเหลอเศรษฐกจของทงประเทศได

ดวย ดงนน สงคมจะเปดโอกาสใหคนเกาหลทมอจฉรยภาพทาการผลตผลงานเพอสงผลใหเกดความ

เจรญกาวหนาแกประเทศชาตและทาการแพรกระจายไปสทวทกมมโลก อนเปนการสนบสนนใหปจเจก

บคคลเหลานเพมขดความสามารถในการเปนผนาการสรางสรรคงานทางวฒนธรรมทมชอเสยง อนจะ

กลายเปนเสาหลกของอนาคตของประเทศเกาหล

เพอทจะใหเศรษฐกจแบบสรางสรรคเจรญรงเรองและย งยน เราจะยดหลกเศรษฐกจแบบ

ประชาธปไตยควบคกนไปดวย นนคอ ระบบตลาดทเปนธรรมจะตองทาใหเกดความเขมแขงขน จกทา

ใหความหวงความฝนของทกคนไปสอนาคตทดขนและสามารถทางานไดตามศกยภาพ อนง การทจะทา

ใหเปาหมายทางเศรษฐกจบรรลผลน น จะตองใหคนททางานหนกดวยสองมอสองเทาไดรบการ

สนบสนนจากนโยบายของรฐอยางเทาเทยมกน กลาวคอ ตองเพมความแขงแกรงและความมงคงใหกบ

ธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ควบคไปกบธรกจขนาดใหญ

Page 18: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

18

เราจะตองขจดการกระทาทไมเปนธรรมและนสยทผดเพยนดงเชนในอดตทสรางความอดอดใจ

ใหแกเจาของธรกจขนาดเลกและขนาดกลาง โดยรฐจะใหความชวยเหลอสนบสนนพวกเขาใหสามารถ

ดาเนนกจการไดอยางเตมประสทธภาพ อนจกเปนการเพมขดความสามารถในการแขงขนของชาตและ

นาความผาสขมาสประชาชนอยางถวนหนา

ทกลาวมาน ถอเปนรากฐานสาคญทรฐบาลจะใชเปนพลงขบเคลอนแบบใหมในระบบเศรษฐกจ

และจกนาชาตไปสมหศจรรยบนฝงแมนาฮนเปนครงทสองนนเอง

ในดานความผาสขของประชาชนน น เ ปนสงทจ า เปนอยางยง เพราะแมประเทศจะ

เจรญกาวหนามากมายปานใดกตาม หากประชาชนยงมความรสกไมมนคงในการดารงชวต ความเจรญ

เหลานนกไรความหมาย ดงนน เพอใหกาวไปสศกราชใหมแหงความสข จาเปนตองใหความสาคญตอผ

สงวยและตอการเลยงดเดกและเยาวชนของชาต กระบวนทศนของสวสดการทางสงคมแบบใหมจะตอง

นาไปสการปลดเปลองพนธนาการของความกงวลใจทงหลายออกไปเพอใหแตละบคคลดงเอาศกยภาพ

สงสดในอาชพมาใช และนาความอยดกนดมาสพวกเขา อนเปนการรวมกนพฒนาประเทศทงมวล

นนเอง

ผน าประเทศเชอวา การศกษาเปนปจจยสาคญในการเตมเตมความฝนและเปดศกราชของ

ความหวงใหแกประชาชน ดงนน รฐจงใหการสนบสนนอยางแขงขนในการจดระบบการศกษาแบบ

ใหม ซงจะเสรมสรางความรและทกษะทดทสดใหแกเยาวชนและประชาชน เพอใหเปนทรพยากรท

สาคญตอชาตบานเมอง การศกษาในระบบใหมนจะเนนการเพมความพงพอใจในการแสวงหาความร

และความพอใจในสงทเรยนและรกในสงทพวกเขาตองการแสวงหามากกวาการบบบงคบ

อนาคตไมสามารถทาใหกาวหนาไดหากความสามารถของปจเจกบคคลถกปดกนดวยการ

แขงขนทเขมขนในการสอบคดเลอกเขาเรยนในสถานศกษามากจนเกนไป เพราะจะเปนการบดบง

ความคดสรางสรรคของพวกเขา ดงนน ระบบการศกษาของเกาหลตองไดรบการปรบปรงเพอใหเดก

สามารถคนหาพรสวรรคและจดแขงของตน และพฒนาความสามารถพเศษเหลานนนาไปใชใหเกดผล

เลศเมอเขาสสงคม อยางไรกตาม สงคมไมควรใชประกาศนยบตรและปรญญาบตรเปนตวกาหนดคณคา

ของคน แตควรเปลยนมาใชความสามารถ ไหวพรบ และความฝนทมอยในตวของแตละบคคลหรอใช

ระบบคณธรรมมาเปนตวบงชศกยภาพในการคดเลอกเขาทางานและการเลอนตาแหนง

ในดานวฒนธรรมนน เราจะพบวาในครสตศตวรรษท 21 วฒนธรรมคออานาจและเปนศกราช

ใหมทปจเจกบคคลสามารถจนตนาใหเปนเนอหาของวฒนธรรมสรางสรรค ปจจบนจะพบวา ทวโลกได

Page 19: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

19

โอบรบ “กระแสเกาหล” (Korean wave) เปนอยางดยง ปรากฏการณดงนมไดเปนเพยงการมอบความสข

และความสนกสนานไปสมวลมนษยชาตเทานน แตยงเปนสงทกอใหเกดความภาคภมใจใหแกคนเกาหล

อกดวย ทงนเปนเพราะไดมการนามรดกทางวฒนธรรมทบรรพบรษไดสงสมไวกวา 5,000 ปมาใชทง

ทางตรงและทางออม ผสมผสานกบจตวญญาณของปจเจกบคคลในการสรางสรรคผลงานใหเปนของเรา

ชาวเกาหล

รฐบาลจะรวมชวยยกระดบจตวญญาณดงกลาวเพอใหแทรกซมไปในทกอนของสงคม การ

สงเสรมในแงนจะทาใหประชากรทกคนไดใชชวตอยางเปนสขภายใตวฒนธรรมทดและแขงแกรง

ตลอดไป อนง เราสามารถนาคณคาทางวฒนธรรมนไปประสานประโยชน ใหชวยเยยวยาขอขดแยงทาง

สงคม และใชเปนสะพานเชอมตอความแตกตางระหวางภมภาค ชองวางระหวางวย และระหวางชวงชน

ทางสงคมอกดวย

รฐบาลจะสรางชาตดวยการยกระดบความสขใหเพมขนโดยผานทางวฒนธรรม โดยให

วฒนธรรมตกผลกเปนคานยมของการดาเนนชวตประจาวนและของระบบสวสดการสงคม กจกรรมทาง

สรางสรรคทกประเภทจะไดรบการสนบสนน ดงนน จงตองนาเอาวฒนธรรมมาประสานรวมเขากบ

ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยเพอใชเปนพลงขบเคลอนเศรษฐกจและการสรางงานใหแกประชาชน

ชาวเกาหลจะใชการปฏรปทางวฒนธรรมใหเปนตวเชอมโยงใหผคนตางชาต ตางภาษา ตาง

อดมการณและตางขนบธรรมเนยมเขาดวยกน อนจกกอใหเกดเปนการพฒนาสนตสขของพลโลก การ

เชอมโยงระหวางกนนเองจกสามารถแบงปนความสขใหแกกนและกนอยางแทจรง

ความสขทกลาวถงนจะพวยพงขนไดกตอเมอผคนมความรสกสบายใจและปลอดภย ดงนน

รฐบาลนไดตงปณธานวา เราจะไมอดทนตอการกระทาใดๆ ทเปนภยคกคามตอชวตของประชาชนและ

ความสงบมนคงของประเทศชาต เมอเรวๆ น (วนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 2013) การทดลองระเบด

นวเคลยรใตดนของเกาหลเหนอไดทาทายการอยรอดและอนาคตของชาวเกาหลทงมวล ซงผทตอง

ประสบเคราะหกรรมทใหญยงกคงจะเปนชาวเกาหลเหนอนนเอง

รฐบาลนขอเรยกรองใหรฐบาลเกาหลเหนอยกเลกโครงการอาวธนวเคลยรโดยพลน และหนมา

หาหนทางสรางสนตภาพและรวมกนพฒนาชาตบานเมองดกวา ซงรฐบาลคาดหวงอยางจรงใจวา เกาหล

เหนอคงจะกระทาตนเปนสมาชกประชาคมนานาชาตทรบผดชอบ แทนทจะสญเสยทรพยากรไปกบการ

พฒนานวเคลยรและสรางขปนาวธ เพราะการกระทาเชนนนเปนเสมอนการหนหลงใหกบโลกและตอง

เผชญกบการถกโดดเดยวจากนานาประเทศเพราะเปนการกระทาใหกบตนเอง ดงนน เราไมควรทจะ

Page 20: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

20

ปลอยใหปรากฏการณดงนดาเนนตอไป รฐบาลเกาหลใตตองการสรางกระบวนการแหงความไวเนอเชอ

ใจระหวางกนและกนบนคาบสมทรเกาหล จงขอเสนอใหศกราชใหมนเปนศกราชแหงการรวมชาตททง

สองเกาหลเหนพองตองกน อนจกทาใหประชาชนเกาหลทงมวลพบกบความสขสนต มงคง มชวตทเปน

อสระ และสามารถทาความหวงความฝนใหเปนจรงขนมาได

ในศกราชใหมแหงความสขน รฐบาลมองวาจะสามารถปลดเปลองความตงเครยดและขอ

ขดแยงออกไป มงแสวงหาสนตภาพและความรวมมอในเอเชยดวยการเสรมสรางความไววางใจกนกบ

ชาตตางๆ ในภมภาค รวมทงสหรฐอเมรกา จน ญปน รสเซย และประเทศอนๆ โดยเกาหลจะรวมมอกบ

ทกประเทศเพอแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนบนโลก

รฐบาลใหมทเขารบตาแหนงในครงนจะเดนเคยงขางรวมกบประชาชนทไดใหความไววางใจ

มอบภารกจทยงใหญเพอเปดศกราชแหงความหวงอยางแทจรงใหแกประเทศเกาหล ภารกจนเปนสงท

ผนาประเทศตองแบกรบในการนาชาตไปสเปาหมายทประชาชนประสงค ดงนน การสนบสนนและการ

อทศกาลงแรงกายแรงใจจงเปนสงทจาเปนยงเพอพฒนาชาตและสรางความสขรวมกน อยางไรกตาม

ความสาเรจของการบรหารงานจะตงอยบนรากฐานของความเชอมนและเชอใจระหวางรฐบาลและ

ประชาชน และความสามารถในการผลกดนใหเกดเปนหนสวนรวมกน อนง รฐบาลจะสรางความ

เชอมนนดวยการทางานแบบโปรงใส สะอาดและดวยหลกนตธรรม เพอทางานใหเปนไปตามความ

ตองการของทกคน และความสาเรจของสวนรวม

ผนาไดกลาววา เราจะรวมกนสรางสงคมทเตมไปดวยความเอออาทรของเหลาสมาชก แบงปน

ความสขไปยงทกคน ซงสงเหลานเปนความหวงความฝนทไมไกลเกนเออม เราจะนาระบบทนนยม

รปแบบใหมมาใชนาสงคมใหกาวไปสมตใหม รวมทงจะขจดความไมแนนอนของอนาคตทโลกกาลง

เผชญอยออกไป เพอสรางสงคมในฝนแบบใหมทเกรยงไกร นนคอ ศกราชใหมแหงความสข ความหวง

ททกคนเปนหนสวนในมหศจรรยบนฝงแมนาฮน (4)

เปรยบเทยบระบบอนรกษนยมแบบดงเดมกบระบบอนรกษนยมแบบสรางสรรค

ในทนขอกลาวถงนโยบายของอดตประธานาธบดล เมยงบกกบของประธานาธบดปก กนเฮเพอ

ศกษาเปรยบเทยบ และชถงผลกระทบทเกดขนหรอจะเกดขนเมอนานโยบายนไปปฏบต

นโยบายของล เมยงบก (รวมทงของอดตประธานาธบดปก จงฮ) เปนแบบอนรกษนยมดงเดม

โดยใชประวตชวตของตนเองทกาวขนจากความยากจนอยางแสนสาหสไปสนกบรหารมออาชพทรารวย

Page 21: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

21

กอใหเกดทศนคตทเปนแบบกระบวนการเลอกสรรทางธรรมชาตของนกวทยาศาสตรคนสาคญคอ

ชาลส ดารวน ผกลาววา ทกชวตจะตองตอสเพอใหมชวตรอด โดยผทแขงแรงทสดจงจะสามารถ

ดารงชวตอยได แนวคดนกลายเปนพนฐานของชวตทางสงคมทปจเจกบคคลทขยนขนแขง ยนดวยลา

แขง ทางานอยางขยนขนแขงดวยสองมอ รวมทงใชทนเพอสรางผลผลตและผลกาไร ในขณะทรฐทา

หนาทในการสรางบรรยากาศใหภาคเอกชนทาหนาทของตนเองอยงเตมความสามารถ โดยไมเขาไปแยง

ยดหรอสรางกฎเกณฑเพอปดกนมใหคนทางานตามศกยภาพของตน หรอกลาวอกนยหนงกคอ รฐเขาไป

แทรกแซงการพฒนาเศรษฐกจในระบบทนนยมนอยมาก อยางไรกตาม สงคมเกาหลใตไดเรมตนพฒนา

ทหลงประเทศในยโรปและอเมรกา ดงนน รฐจงเขาไปเปนตวนาและกากบการพฒนาในยคเรมแรก (ยค

สาธารณรฐท 3-5 ในชวงการดารงตาแหนงของอดตประธานาธบดปก จงฮและชน ดฮวาน) หรอทเรยก

กนวา รฐพฒนา (developmental state) เพอเปดโอกาสใหผประกอบการใชทนแสวงหากาไร และเพมทน

ตอยอดขยายการลงทนออกไปในวสาหกจทกสาขา จนมการขนานนามการขยายตวแบบนวาเปนเสมอน

ปลาหมก (octopus expansion) ธรกจขนาดใหญหรอแชโบลแตละแหงมบรษทในเครอนบรอยบรษท

ผลตและขาย สนคาครอบคลมกจการแทบทกประเภทท งในประเทศและสงออกไปขายยง

ตางประเทศ

ในทางตรงกนขาม กรรมกรชายหญงนบลานๆ คนตางไดรบคาจางต า ตองทางานใน

สภาพแวดลอมทไมถกสขลกษณะ ทางานอนตรายและตองทางานนานนบสบชวโมงตอวน อกทง

รฐบาลในยคเผดจการไดใชกองกาลงตารวจทหารตอตานการเดนขบวนของกลมคนงานกรรมกรท

เรยกรองสทธอนพงมพงไดจากหยาดเหงอและแรงงานของพวกเขา ดงนน ในยครฐบาลของนายชน ดฮ

วาน (ค.ศ. 1981-1987) จงเกดเหตการณตอสกนระหวางตารวจ (หรอรฐบาลทนนยม) กบคนงาน

กรรมกรอยางดเดอด รนแรงและอยางตอเนอง กอใหเกดแผนดนลกเปนไฟขนทกหยอมหญาบนดนแดน

เกาหลใตในชวงเวลานน

ตอมาเมอรฐบาลพลเรอน (ยคนายคม ยงแซม ค.ศ. 1992-1997) ยตการแทรกโดยตรงตอการ

พฒนา และใหภาคเอกชนแกไขปญหาแรงงานดวยตนเอง กลไกของประชาธปไตยเตมรปแบบกไดรบ

การปรบใช สมาชกของสงคมทกชนชนไดรบผลพวงจากการพฒนาดขนกวาเดม แตระบบทนนยมแบบ

ดงเดมกยงคงเปนรากฐานสาคญของระบบเศรษฐกจเกาหล และนาไปสวกฤตทางการเงนครงรายแรง

ทสดในประวตศาสตรในปลายป ค.ศ. 1997 ทระบบทนนยมเกอบถงจดลมสลาย จงตองอาศยเงนกยม

จากองคกรทางการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund) เขามาชวยเหลอ พรอมทง

Page 22: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

22

แผนการฟนฟของประธานาธบดคม เดจง (ค.ศ. 1998-2002) ทเรยกรองระดมทกภาคสวนของสงคม

รวมกนกอบกเศรษฐกจของชาตใหกลบคนมา

เมอวกฤตดงกลาวผานพนไป รฐบาลของนายคม เดจงกไดหนมาปรบระบบเศรษฐกจของ

ประเทศดวยการสรางนโยบายกระจายรายได เปนโครงการใหความชวยเหลอประชาชนผดอยโอกาส

และยากไร และการบงคบใหแชโบลกระจายการถอครองหนของบรษทไปสผถอหนคนอนมากขน

แทนทการกระจกตวอยทสมาชกของเจาของเทานน ตอมา รฐบาลของนายโรห มเฮยน (ค.ศ. 2003-2007)

ไดกาวล านาไปสนโยบายประชานยมมากยงขน ในทางตรงขาม ไดสรางนโยบายทไมเปนมตรกบ

ผประกอบการ/นายทน นโยบายดงกลาวกอใหเกดปญหาในดานความเจรญเตบโตของระบบทนนยม

เพราะรฐบาลเนนการใหความเทาเทยมกนทางสงคมเกดขนดวยการออกกฎเกณฑบงคบใหนายทน

เสยสละตองจายภาษในอตราสง และจายเงนเดอนและสวสดการแกคนงานกรรมกรมากขน ระบบทน

นยมของเกาหลจงตองปรบตวขนานใหญ บางสวนกออกไปลงทนตงบรษทลกในตางประเทศ รวมทงนา

แรงงานราคาถกจากตางประเทศเขามาทางานในประเทศเพอเพมการสะสมทนใหมากขน (reproduction

of capitalism)

ในชวงสบปทขาดหายไป (lost decade)หรอในชวงทประธานาธบดคม เดจงและโรห มเฮยน

ดารงตาแหนงเปนผนาประเทศน น ผ ประกอบการตางไดรบผลกระทบอยางรนแรง อตราความ

เจรญเตบโตทางเศรษฐกจลดตาลง มคนไรงานทาเปนจานวนมาก เพราะรฐบาลใชนโยบายตานระบบทน

นยมดงทกลาวแลวขางตน ดงนน นายล เมยงบกจงไดรบการตอนรบจากประชาชนประชาชนเลอกเขา

ใหเปนประธานาธบดคนตอมา เพราะนายลไดประกาศนโยบายทจะสนบสนนระบบทนนยมแบบสดขว

ใหเกดขนในเกาหลอกครง

หาปของการดารงตาแหนง เขาไดดาเนนงานตามนโยบายทเขาไดหาเสยง นายทนขนาดใหญจง

ไดรบผลประโยชนสงสด แชโบลตางไดรบผลกาไรมหาศาลจากการทาธรกจอตสาหกรรม มการขยาย

การลงทนขนานใหญทงในและตางประเทศ ทาใหผลตภณฑมวลรวมแหงชาตพงเปนหนงลานลาน

เหรยญสหรฐฯ (trillion dollars mark) ตอป ในทางตรงขาม ชองวางระหวางคนรวยกบคนจนมมากขน

และหนครวเรอนเพมสงขนจนถงระดบทเปนอนตรายตอระบบเศรษฐกจของประเทศ ผประกอบการ

ขนาดกลางและขนาดเลก คนจน ผดอยโอกาส คนงานกรรมกร ตางไดรบผลกระทบอยางรนแรง

Page 23: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

23

เพอแกไขปญหาระบบทนนยมของนายล เมยงบกทกระทาขนตลอดหาปทผานมา ปก กนเฮจง

เสนอนโยบายเศรษฐกจระบบทนนยมแบบสรางสรรคดวยการดงภาคเอกชนกบภาครฐบาลใหรวมมอ

กนสรางเปาหมาย 5 ประการ ดงน

เปาหมายท 1 สรางงานในแบบเศรษฐกจแบบสรางสรรค (Job-centered creative economy)

เปาหมายท 2 ผสานการจางงานกบสวสดการ (Tailored employment and welfare)

เปาหมายท 3 ระบบการศกษาทสรางสรรคและวฒนธรรมทรงเรอง (Creativity-oriented education

and cultural enrichment)

เปาหมายท 4 สงคมทปลอดภยและสมานฉนท (A safe and united society)

เปาหมายท 5 มาตรการความมนคงทเขมแขง เพอสนตภาพอนถาวรบนคาบสมทรเกาหล (Strong

security measures for sustainable peace on the Korean peninsula) (5)

จะเหนไดวา เปาหมายสงสดของนโยบายเศรษฐกจกยงคงเปนความเจรญเตบโต

(growth) เพอใหบรรลเปาหมายของการเปน “มหศจรรยบนฝงแมนาฮน” แตเธอไดเนนถงกระบวนการท

จะทาใหเปาหมายบรรลผลดวยการผสมผสานระหวางทนนยมกบโครงการสรางความผาสขใหแกทกคน

หรอกลาวอกนยหนงกคอการกระจายรายไดไปสทกภาคสวนของสงคม ดวยการตงกองทนชวยเหลอผ

ออนแอ ผมรายไดนอย และธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ในขณะเดยวกน การประสานพลงการผลต

ใหเขากบวฒนธรรมและวทยาศาสตรและเทคโนโลยททกภาคสวนมสวนรวมในกระบวนการทางการ

พฒนา หรอเปนสงทเธอเรยกวา ระบบเศรษฐกจแบบสรางสรรคทมใชเพยงแตเงนทนและผประกอบการ

เปนตวจกรสาคญทกอใหเกดความเจรญเตบโตเทานน แตตองประกอบดวยปจจยอนดงทกลาวมาแลวซง

กมความสาคญเชนกน ดงนน รฐจะมสวนชวยและคอยกากบใหทศทางของเศรษฐกจเดนหนาไปพรอมๆ

กบการสรางความเปนธรรมใหเกดขนในสงคม อนจกสงผลใหอตราความเจรญเตบโตกาวไปขางหนา

อยางย งยน

อยางไรกตาม เราคงตองจบตาดอยางใกลชดวา เมอไดนานโยบายดงกลาวไปปฏบต จะสงผลใด

เกดขนบาง อนไดแกผลลพธทจะบงเกดขนตอผประกอบการ คนงานกรรมกร และประชาชนทวไป

นอกจากนปจจยทงภายในประเทศและนอกประเทศจะมสงทาใหทศทางของการพฒนาเปนไปตามท

คาดหวงหรอไมเพยงใด เปนอาท ดงนน ในชวง 5 ปของการบรหารทางเศรษฐกจของปก กนเฮจะเปน

งานทยงใหญทาทายความสามารถของผนาประเทศคนนเปนอยางยง

Page 24: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

24

สรป

บทความนตองการชใหเหนถงความเหมอนและความแตกตางของนโยบายเชงเศรษฐกจของ

ผนาสตรของเกาหลใตกบนโยบายของอดตประธานาธบดปก จงฮและของอดตประธานาธบดล เมยงบก

ดงทไดอธบายอยางละเอยดตงแตตนมาแลววา แมเปาหมายสงสดของทงสองกลมจะคลายคลงกน นน

คอ ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ แตกระบวนการนาไปสเปาหมายตางกนอยางเหนไดชด อดตผนา

ประเทศตางนาเกาหลไปสความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจอยางมนยสาคญ อยางไรกตาม กไดกระทา

ภายใตการเสยสละของผดอยโอกาส (at the expense of the disadvantaged) กอใหเกดความยากไร ความ

ทกข และการทางานหนกโดยไดคาแรงเพยงเพอใหสามารถประทงชวตไปวนๆ สญสนศกดศรของความ

เปนมนษย และนาไปสปญหาการตอสทางการเมองระหวางคนรวยและคนจนอยางตอเนอง ปญหา

ดงกลาวไดรบการแกไข และสรางเปนนโยบายเศรษฐกจเชงสรางสรรคเพอใหคนทกกลมในสงคมไดรบ

ผลลพธของการทางานทเทาเทยมกน ซงเปนภาระอนสาคญทปก กนเฮตองแบกรบและนาพา

ประเทศชาตไปสเปาหมายทเธอไดวางไว

เชงอรรถ

1. Suh Sang-mok, “Development Strategies: The Korean Experience,” Trade and Development

Policies. International Development Exchange Program, Korea Development Institute, Seoul,

Korea, 1985. Pp. 1-35.

2. “Total Debt of South Korean Households Equivalent to 70 Percent of the Country’s GDP,”

www.medindia.net/news. 10 February 2013; “Households’ Debt from Stock Investment

Jumps in 2012,” Yonhap News Agency. 12 February 2013.

3. Kim Tae-gyu, “History May Be Kinder to President Lee,” Korea Times. 19 April 2013.

4. Park Guen-hye, “Opening a New Era of Hope,” Korea Times. 25 February 2013.

5. Robert Koehler, “President Park Geun-hye Takes Office: Korea’s First Female President

Pledges to Realize Second Miracle on the Hangang River,” Korea. Vol. 9 No. 3 March 2013,

pp. 34-37.

Page 25: จากอนุรักษ์นิยม แบบดั้งเดิมุ ...รองศาสตราจารย ดร. ด ารงค ฐานด ผ อ านวยการศ

25

บรรณานกรม

-----------------, “South Korea Fosters Start-ups to Boost Economic Shift,” Japan Times, June 1, 2013.

Cho Nam-guk, “The Emergence of Individualism in Korean Organization,” Psychology of Korean

People: Collectivism and Individualism. Edited by Gene Yoon and Sang-chin Choi.

Seoul: Dong-A Publishing and Printing Co., Ltd., 1994.

Chun Taeck-soo, “A Beginner’s Guide to Culture-based Creative Economy,” Korea Times. May 31,

2013.

Kim Kyong-dong, Man and Society in Korea’s Economic Growth: Sociological Studies. Seoul: Seoul

National University Press, 1979.

Kim Lin-su, “Stages of Development of Industrial Technology in a Developing Country: A Model,”

Management Behind Industrialization. Edited by Dong-ki and Linsu Kim. Seoul: Korea

University Press, 1989.

Park Chung-hee, The Country, the Revolution and I. Seoul: Hollym Corporation Publishers, 1962.

ดารงค ฐานด, เกาหลใต: บทบาทของรฐในการพฒนาประเทศ. กรง เทพฯ : โรงพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2530.

ดารงค ฐานด, การบรหารงานแบบเกาหล. กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยรามคาแหง, 2536.

ดารงค ฐานด, สงคมและวฒนธรรมเกาหล. กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยรามคาแหง, 2547.

ศนยเกาหลศกษา www.ru.ac.th/korea

2 มถนายน พ.ศ. 2556.