การใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขาย

อนเตอรเนตอนเตอรเนต เพองานวางแผนจดการทรพยากรนาเพองานวางแผนจดการทรพยากรนา

โดยโดย

นายสทธนนท ทองใบ และนายศกย สกลไทยนายสทธนนท ทองใบ และนายศกย สกลไทย

หนวยปฏบตการวจยระบบการจดการแหลงนาหนวยปฏบตการวจยระบบการจดการแหลงนา

คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอ

โ การกาวกระโดดจาก ระบบสารสนเทศ สระบบสารสนเทศ

ปรภม (Information System to Geo-Spatial Information ปรภม (Information System to Geo Spatial Information

System)

ปจจยทตองพจารณาในการจดทา ระบบปรภมสารสนเทศปจจยทตองพจารณาในการจดทา ระบบปรภมสารสนเทศ

การเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมล

การแบงแยกขอมลตามลกษณะ

ตวอยางการนาขอมลไปประยกตใช

11. . การกาวกระโดดจากการกาวกระโดดจาก ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศ สระบบปรภมสระบบปรภม

สารสนเทศสารสนเทศ

จากเดมทระบบสารสนเทศจากเดมทระบบสารสนเทศ ทกประเภทบรษทและซอฟตแวรทกประเภทบรษทและซอฟตแวร มงเนนมงเนน

ทการใหขอมลเพอการจดการในเชงสถตทการใหขอมลเพอการจดการในเชงสถต สะทอนออกมาเปนขอมลสะทอนออกมาเปนขอมล

เชงปรมาณในแกนของเวลาเชงปรมาณในแกนของเวลา

ไ ส ส ส ใ ไ ส ส ส ใ ซงขอมลดงกลาวไมสามารถสะทอนสภาพพนทในลกษณะกายภาพซงขอมลดงกลาวไมสามารถสะทอนสภาพพนทในลกษณะกายภาพ

เชนเชน ตาแหนงตาแหนง ทศทางทศทาง และขนาดและขนาด

จากปญหาของระบบเดมจากปญหาของระบบเดม แนวโนมไดกอใหเกดการพฒนาโดยการแนวโนมไดกอใหเกดการพฒนาโดยการ

ประสานขอมลทางกายภาพประสานขอมลทางกายภาพ เขากบระบบสารสนเทศเดมเขากบระบบสารสนเทศเดม ซงนาไปสซงนาไปสประสานขอมลทางกายภาพประสานขอมลทางกายภาพ เขากบระบบสารสนเทศเดมเขากบระบบสารสนเทศเดม ซงนาไปสซงนาไปส

ระบบปรภมสารสนเทศระบบปรภมสารสนเทศ ทพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจทพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจ ทถกทถก

เลอกใชในระบบเลอกใชในระบบ

ระบบทนาไปสความเขาใจพนทอยางแทจรง

โ โ ไ ไ การกาวกระโดดทแทจรงการกาวกระโดดทแทจรง คอการทสอสารขอมลจากระบบทไดผานทางคอการทสอสารขอมลจากระบบทไดผานทาง

เครอขายเครอขาย Internet Internet ซงชวยเชอมซงชวยเชอม และประสานขอมลบนฐานของและประสานขอมลบนฐานของ ฐ ฐ

การรบรขอมลปรภมสารสนเทศการรบรขอมลปรภมสารสนเทศ ในระดบพนทอยางแทจรงในระดบพนทอยางแทจรง อนนาไปสอนนาไปส

การสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนในการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนใน ระดบพนทระดบพนท ระดบจงหวดระดบจงหวดการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนในการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนใน ระดบพนทระดบพนท ระดบจงหวดระดบจงหวด

และระดบประเทศและระดบประเทศ

22. . ปจจยทตองพจารณาในการจดทาระบบสารสนเทศปจจยทตองพจารณาในการจดทาระบบสารสนเทศปรภมปรภม

I. ความคมคา และ ประโยชนทไดรบ

- มการจดการขอมลเชงพนท ? มการจดการขอมลเชงพนท ?

- ขดความสามารถในการจดการขอมลของระบบ GIS ?

- การนาเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการทางานเพอเพมประสทธภาพ ?

II องคประกอบของระบบสารสนเทศปรภม

- ความตองการของระบบสารสนเทศปรภม ?

II. องคประกอบของระบบสารสนเทศปรภม

บคลากร

ขอมลเชงพนท

ขนตอนการทางาน

เครองคอมพวเตอรและอปกรณตางๆ โปรแกรม

Stand Alone GISInternet GIS

III. ระบบการใหบรการสารสนเทศปรภมผานระบบเครอขาย

ขอมลเชงพนท (Geo-Spatial Data)

ขอมลเวกเตอร (Vector Data)

ขอมลราสเตอร (Raster Data)

ใ ป OGC St d d มาตรฐานการใหบรการขอมลปรภม OGC Standards

การเขาถงขอมลสารสนเทศปรภม การเขาถงขอมลสารสนเทศปรภม

การใชเครอขายอนเตอรเนตเปนหลก

(computer networks or http protocol)

แนวทางการเรยกใชขอมลปรภมจากแมขาย

แนวทางการเรยกใชขอมลปรภมจากแมขายทนยมใชในปจจบน

ระบบ Web Base Application หรอ Web GIS

ป ( f G C )เปนระบบการทางานผาน Web Browser (IE7, Firefox, Google Chrome)

ไดแก p.mapper , GeoExt, Openlayer, CartoWeb, Chameleon, Mapfish

ระบบ Desktop GIS

เปนระบบการทางานบนเครองคอมพวเตอร (Client) ทมการตดตงซอฟตแวร

GIS เพอเชอมตอเครองแมขาย (Server) ของผใหบรการตามมาตรฐาน OGCGIS เพอเชอมตอเครองแมขาย (Server) ของผใหบรการตามมาตรฐาน OGC

ไดแก Quantum GIS, Udig, ArcMap, ArcExplorer

ระบบ Broadband GIS ระบบ Broadband GIS

เปนระบบการเชอมตอขอมลจากเครองคอมพวเตอร (Client) ไปยงเครอง

แมขาย (Server) เพอรบสงขอมลแผนท (Bitmap) รองรบขอมลขนาดใหญ

โดยใชเทคโนโลยการสงขอมลความเรวสง มการตดตงซอฟตแวรเพอแสดงผล

ไดแก Google Earth, NASA worldwind (ชยภทร เนองคามา, 2549)

ระบบ Mobile GIS และอนๆ

III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Web GIS

ประเมนพนทกกเกบนาจากขอมลภาพถายดาวเทยม

แหลงทของขอมลปรภม รวบรวมขอมลและเปดใหบรการโดย www.thaiwaterplan.org

III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Web GIS

ขอมลภาพถายดาวเทยมขอมลภาพถายดาวเทยม

Google Map API

ขอมลโครงขายถนน (กระทรวงคมนาคม)

http://gis.mot.go.th:8399/arcgis/services/WMSroute/MapServer/WMSServerp g g g p

III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Desktop GIS

ขอมลแบบจาลองความสงของภมประเทศ

http://www.thaiwaterplan.org/cgi-bin/ns_mapserv.exe

ขอมลขอบเขตการปกครอง (Shapfile *.shp)

III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Desktop GIS

ขอมลพนทกกเกบนาขอมลพนทกกเกบนา

http://www.thaiwaterplan.org/cgi-bin/ns_mapserv.exe

ขอมลชดภาพถายดาวเทยม NASA (JPL)

http://wms jpl nasa gov/wms cgihttp://wms.jpl.nasa.gov/wms.cgi

IV. ระบบการจดการขอมลเชงพนท

เทคนคเทคนค เพอชวยใหการทางานงายและสะดวกเพอชวยใหการทางานงายและสะดวก ระบบไดเตรยมเทคนคดานระบบไดเตรยมเทคนคดาน

IV. ร บบการจดการขอมลเชงพนท

เทคโนโลยและขอมลทยดหยนเทคโนโลยและขอมลทยดหยน โดยเทคโนโลยระบบสามารถทางานบนโดยเทคโนโลยระบบสามารถทางานบน

คอมพวเตอรคอมพวเตอร หรอหรอ ทางานแบบเครองแมขายกไดทางานแบบเครองแมขายกได การจดเกบขอมลสามารถทางานการจดเกบขอมลสามารถทางาน

ดวยดวย แบบฟอรมกระดาษแบบฟอรมกระดาษ//ไฟลไฟล หรอหรอ ทางานบนฐานขอมลทางานบนฐานขอมล กไดกได

เครองมอเครองมอ เปนของทจดหาและทาการฝกอบรมการใชไดไมยากเปนของทจดหาและทาการฝกอบรมการใชไดไมยาก เชนเชน แบบฟอรมแบบฟอรม

กระดาษกระดาษ//แบบฟอรมไฟลคอมพวเตอรแบบฟอรมไฟลคอมพวเตอร เครองเกบพกดเครองเกบพกด และคอมพวเตอรและคอมพวเตอร หรอหรอ

เครองแมขายเครองแมขาย

บคลากรบคลากร อาจเปนผมความรพนฐานการใชแบบฟอรกระดาษหรอการใชอาจเปนผมความรพนฐานการใชแบบฟอรกระดาษหรอการใช

คอมพวเตอรเบองตนคอมพวเตอรเบองตน หรอหรอ ผทสามารถดแลระบบบนเครอขายไดผทสามารถดแลระบบบนเครอขายได ตามความตามความคอมพวเตอรเบองตนคอมพวเตอรเบองตน หรอหรอ ผทสามารถดแลระบบบนเครอขายไดผทสามารถดแลระบบบนเครอขายได ตามความตามความ

สะดวกในการจดหาบคลากรใหเหมาะสมกบพนทสะดวกในการจดหาบคลากรใหเหมาะสมกบพนท

แบบฟอรมแบบฟอรม//ไฟลคอมพวเตอรไฟลคอมพวเตอร

แบบฟอรมกระดาษแบบฟอรมกระดาษ หนาจอบนแมขายหนาจอบนแมขาย InternetInternet

33 การเรมตนการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลดวยการรวบรวมขอมล33. . การเรมตนการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลดวยการรวบรวมขอมล

ใ ป ใ ป ป ใ ป ใ หวใจของระบบปรสารสนเทศหวใจของระบบปรสารสนเทศ คอคอ ขอมลขอมล หากปราศจากขอมลเรองราวในระบบกหากปราศจากขอมลเรองราวในระบบก

จะถกลดความนาเชอถอลงจะถกลดความนาเชอถอลง

ดงนนขอมลและการรวบรวมขอมลดงนนขอมลและการรวบรวมขอมล จงจาเปนตอระบบทงในดานจงจาเปนตอระบบทงในดานความครบถวนความครบถวน

รอบดานรอบดาน และและทนสมยทนสมย ซงไมตางกบระบบหมนเวยนโลหตในระบบซงไมตางกบระบบหมนเวยนโลหตในระบบ

ความถกตองอาจมความสาคญความถกตองอาจมความสาคญ แตในการเรมตนพฒนาระบบการไดเหนขอมลแตในการเรมตนพฒนาระบบการไดเหนขอมล

รอบดานมสาคญในลาดบแรกรอบดานมสาคญในลาดบแรก เพราะจะชวยใหผรวบรวมและพฒนาขอมลไดเพราะจะชวยใหผรวบรวมและพฒนาขอมลไดญญ

ศกษาและหาสาระจากขอมลศกษาและหาสาระจากขอมล ทงในเชงนามาเปรยบเทยบทงในเชงนามาเปรยบเทยบ หรอคดสรรหรอคดสรร นอกจากนนนอกจากนน

จงควรใหความสาคญทความทนสมยเปนอนดบตอมาจงควรใหความสาคญทความทนสมยเปนอนดบตอมา

History PresentTrend

ป 10 เดอน10 วน

10 ชวโมง10 นาท

10 ป 10 เดอน

ปญหาของขอมล ขอมลปจจบนแมนผดกยงสามารถทวนถามขอมลญ

จากแหลงอนได แตขอมลยอนหลงหากบกพรอง จะหาขอมลมาตรวจทาน

ความถกตองไดยาก แตกยงสามารถใชเปนฐานในการพจารณาขอมลใหมความถกตองไดยาก แตกยงสามารถใชเปนฐานในการพจารณาขอมลใหม

ในลกษณะแนวโนมทางสถตได

ขอจากด ขอมลสามารถ ลงรายละเอยดระดบพนทไดเทาไหร ยงเปน

ประโยชนแต กจะมขอจากดในการไดมา ทงในดานขนาดของไฟล และ

กรรมวธในการนามาใชงาน ดงนนการกาหนดกรอบของขอมลให

เพยงพอตอระดบการใชงาน กเปนอกเรองหนงทตองคานงถง

44. . การแบงแยกขอมลตามลกษณะการแบงแยกขอมลตามลกษณะ

ไ ใ โ ไ ใ โ ขอมลทจดเตรยมไวในโครงสรางของระบบมขอมลทจดเตรยมไวในโครงสรางของระบบม 3 3 ลกษณะลกษณะ

1.1. ขอมลเพอการจดการขอมลเพอการจดการ (Management Information System(MIS)) (Management Information System(MIS)) เปนเปน

ขอมลเชงสถตขอมลเชงสถต ตางๆตางๆ เชนเชน ปรมาณนาฝนเฉลยปรมาณนาฝนเฉลย จานวนแหลงนาจานวนแหลงนา ขอมลการการใชขอมลการการใช

นาของการประปานาของการประปา ขอมลสถตของชลประทานขอมลสถตของชลประทาน เปนตนเปนตน

2.2. ขอมลสารสนเทศขอมลสารสนเทศปรภมภม ((Geographic Information System (GIS)) Geographic Information System (GIS)) เปนเปน

ขอมลเชงพนทขอมลเชงพนท ใหขอมลใหขอมล เปนตาแหนงเปนตาแหนง ขนาดขนาด ทศทางทศทาง รวมถงรวมถง ขอมลรายละเอยดขอมลรายละเอยด

ประกอบประกอบ

3.3. ขอมลงคความรขอมลงคความร (Knowledge Based)(Knowledge Based) เปนขอมลประเภทเอกสารเปนขอมลประเภทเอกสาร กฎหมายกฎหมาย3.3. ขอมลงคความรขอมลงคความร (Knowledge Based) (Knowledge Based) เปนขอมลประเภทเอกสารเปนขอมลประเภทเอกสาร กฎหมายกฎหมาย

ระเบยบระเบยบ คมอการทางานคมอการทางาน เปนตนเปนตน

55. . ตวอยางการนาขอมลไปประยกตใชตวอยางการนาขอมลไปประยกตใช

สามารถแสดงออกไดสามารถแสดงออกได 3 3 ลกษณะลกษณะ คอคอ

1.1. แสดงสภาพสถานะการณแสดงสภาพสถานะการณ ((Status) Status) ในสวนนขนอยกบความเปนปจจบนของในสวนนขนอยกบความเปนปจจบนของ

ขอมลขอมล ในบางกรณอาจหาขอมลทเปนปจจบนไดในบางกรณอาจหาขอมลทเปนปจจบนได อาจนาคาเฉลยในรอบอาจนาคาเฉลยในรอบ 10 10 ปมาปมา

ใชเปนฐานแลวประเมนเปนกรอบทเปนไปไดของสถานการณใชเปนฐานแลวประเมนเปนกรอบทเปนไปไดของสถานการณ

2.2. แสดงภาพการจดการแสดงภาพการจดการ ((Manage) Manage) เมอไดภาพทนาจะเปนของสถานการณอาจเมอไดภาพทนาจะเปนของสถานการณอาจ

นาภาพการจดการเผชญภยนาภาพการจดการเผชญภย มาซอนทบกบขอมลสถานการณเพอประเมนผลของมาซอนทบกบขอมลสถานการณเพอประเมนผลของ

การจดการวาเพยงพอทจะรบมอสถานการณไดหรอไมการจดการวาเพยงพอทจะรบมอสถานการณไดหรอไม ((เชนเชน การปองกนกอนการปองกนกอน

สถานการณสถานการณ, , การรบมอในสถานการณการรบมอในสถานการณ และการบรรเทาภยและการบรรเทาภย))

3.3. แสดงภาพแนวโนมในอนาคตแสดงภาพแนวโนมในอนาคต (Simulate)(Simulate) เมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอมเมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอม3.3. แสดงภาพแนวโนมในอนาคตแสดงภาพแนวโนมในอนาคต (Simulate) (Simulate) เมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอมเมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอม

สถานการณเราสามารถตงสมมตฐานภายใตเงอนไขแวดลอมดงกลาวสถานการณเราสามารถตงสมมตฐานภายใตเงอนไขแวดลอมดงกลาว และและ

ประเมนความเปนไปไดในอนาคตประเมนความเปนไปไดในอนาคต ในหลายๆในหลายๆ สมมตฐานสมมตฐาน เพอเตรยมแผนในการเพอเตรยมแผนในการประเมนความเปนไปไดในอนาคตประเมนความเปนไปไดในอนาคต ในหลายๆในหลายๆ สมมตฐานสมมตฐาน เพอเตรยมแผนในการเพอเตรยมแผนในการ

จดการในอนาคตจดการในอนาคต

อภปรายอภปราย ถามถาม ตอบตอบ

Thank youThank youyy