บทท 10

การพฒนาการเกษตรของประเทศไทย และการพฒนาการเกษตรบนพนทสง

วตถประสงคของการเรยนบทท 10

เพอใหนกศกษาไดทราบเกยวกบปญหาของการเกษตรของประเทศไทย แผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1-10 ทเกยวของกบการพฒนาการเกษตร แผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 ทเกยวของกบการพฒนาการเกษตร การพฒนาการเกษตร

บนพนทสง และการศกษากรณตวอยางการพฒนาบนพนทสง

ปญหาพนฐานและโครงสรางการเกษตรของประเทศไทย

1.เกษตรกรสวนใหญยงมฐานะยากจนเมอเปรยบเทยบกบอาชพอนๆ

2. เกษตรกรสวนใหญขาดแคลนปจจยการผลตทสำาคญ เชนทดนทำากน เงนทน ความรทาง

วชาการแผนใหม

3. ผลผลตขนอยกบสภาพดนฟาอากาศ ภยธรรมชาต โรคพช และ โรคสตว

4. การวจยการเกษตรทงในดานการผลต การเกบรกษาและการแปรรป ยงมอตราตำามากเมอ

เปรยบเทยบกบประเทศเกษตรกรรมทมความกาวหนา

5. ตนทนการผลต และการขนสงสนคาเกษตรหลายชนดยงสงกวาประเทศคแขง

6. ราคาสนคาเกษตรไมคอยมเสถยรภาพ เนองจากเกษตรกรไมมความรและ เครองมอในการ

ควบคมความตองการสนคา เปนเหตใหราคาสนคาตกตำาในชวง ตนฤดการผลต

7. กลไกการทำางานของสหกรณการเกษตร และกลมเกษตรกร รวมถงสมาคม การเกษตรตางๆ

ยงไมสามารถชวยเหลอเกษตรกรไดเทาทควร

8. รฐบาลตองใชงบประมาณจำานวนมากในการรกษาเสถยรภาพราคาสนคาเกษตรในแตละป แต

เกษตรกรกยงคงมปญหาเรองราคาสนคาเกษตรตกตำาอยเปนประจำา

จดเดนของภาคการเกษตรของไทย• สภาพทางภมศาสตรเหมาะสม• มแหลงเงนทนทงภาครฐและสถาบน การเงน

• มความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานทางกายภาพ ดานแปรรปและ ตลาดทรฐลงทนแลวมมาก

• ประชากรวยแรงงานมาก• มความรจากภมปญญาทองถนหลากหลาย

จดดอยของภาคการเกษตรของไทย• การใชประโยชนทดนและแหลงนำาไมมประสทธภาพ• เกษตรกรสวนใหญมทดนขนาดเลก• รอยละ 76 ของพนทเกษตรอยนอกเขตชลประทาน (100

ลานไร จากพนทเกษตรทงหมด 132 ลานไร)

• แหลงเงนทนสวนใหญเปนแหลงเงนทนระยะสน ( ระยะสน 70% ปานกลาง 14%

ระยะยาว 16%)• เกษตรกรขาดทกษะในการบรหารจดการเงนทน ใหเกด

ผลผลตและมลคาเพม• การใชประโยชนโครงสรางพนฐานไมเตมศกยภาพ• การผสมผสานระหวางวทยาการสมยใหมกบภมปญญาทอง

ถนเพอสรางรายได

ใหครอบครวและชมชนยงตำา

แผนพฒนาฯ ฉบบท 11 (2555-2559) ใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนำาทาง และคำานงถงบรบท

การเปลยนแปลงทจะ

เปนทงโอกาสและขอจำากดของการพฒนาในแนวทางดงกลาว1.พฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกระดบ

2.ยดคนเปนศนยกลางของการพฒนา ใหความสำาคญกบการสรางกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม และการมสวนรวมในการตดสนใจของประชาชน3.พฒนาประเทศสความสมดลในทกมต อยางบรณาการ และเปนองครวม4.ยดวสยทศนป พ.ศ. 2570 เปนเปาหมาย

วสยทศน สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาค เปน

ธรรม และม

ภมคมกนตอการเปลยนแปลง พนธกจ 1.สรางความเปนธรรมในการกระจายรายได ควบคกบการ

สรางสงคมคณธรรม

2.พฒนาฐานการผลตและบรการใหเขมแขงและมเสถยรภาพบน ฐานความรและการสรางสรรค

ของคนไทย 3.สรางภมคมกนใหเขมแขงสามารถปองกนและรองรบผลกระ

ทบและความเสยงจากวกฤต

เศรษฐกจทจะเกดขนในอนาคต พฒนาทรพยากร มนษยใหมความร และทกษะสามารถรเทา

ทนการเปลยนแปลงอยางมเหตผลวตถประสงค 1.คนในสงคมอยรวมกนอยางสนต ดำารงชวตไดอยางปกตสข

และสงคมมธรรมาภบาล

2.คน ชมชน และสงคมมความพรอมเผชญการเปลยนแปลงและ อยกบการเปลยนแปลงไดอยาง

เปนสข

3.เศรษฐกจ สงคม และการเมองมความมนคง ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมความอดม

สมบรณ ประเทศมการพฒนาอยางยงยน

ยทธศาสตรการพฒนา

1.ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม

2.ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน

3.ยทธศาสตรการสรางความสมดลและมนคงของอาหารและพลงงาน

4.ยทธศาสตรการสรางเศรษฐกจฐานความรและการสรางปจจยแวดลอม

5.ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบเศรษฐกจในภมภาค

6.ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน

ปรชญา: ผผลตตองอยได ผบรโภคตองไดรบการคมครอง

ทศทางพฒนาการเกษตร 3 ดาน

• เปนฐานการผลตจากองคความร ( Knowledge Base )

• ผลตมากผลตอบแทนมาก ( More for More )• ควบคมคณภาพจากไรนาถงโรงอาหาร( From Farm

to Table )

ยทธศาสตร 5 ดาน

• การผลตทมประสทธภาพและเพมขดความสามารถการแขงขน

• การสรางมลคาเพมจากโซการผลต

• การสรางความเขมแขงใหเศรษฐกจรากหญา

• การวจยและพฒนา การพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ การพฒนาทรพยากรมนษย

• การกระจายอำานาจและธรรมาภบาล

•แนวโนมตลาดสนคาเกษตรของไทย

1.มลกษณะเชนเดยวกบตลาดตางประเทศ

2.สนคาทผลตทงสงออกและใชในประเทศจะเผชญการแขงขนจากประเทศผผลตอน

รนแรงยงขน

3.ความกดดนจากมาตรการและกฎหมายคมครองผบรโภครนแรงขน

4. มาตรการคมครองชวยเหลอการเกษตรของรฐบาลจะมขอจำากดมากขน

การปรบตวของประเทศไทย

ภาครฐ

1.กำาหนดยทธศาสตรการพฒนาในระดบชาตทชดเจนตอเนอง (สนคา แหลงผลตตลาด แผนการ

ปฏบต)2. สงเสรมบทบาทและอำานาจการเจรจาตอรองระหวางประเทศใน

ทกระดบ

3. พฒนาปจจยพนฐานเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน (นำา ดน พนธพชและ สตว

การแปรรป บรรจภณฑ การขนสง การตลาด การวจยตางๆ เงนทน)

4. บรณาการขนนโยบาย วางแผนปฏบตในระดบกระทรวงทเกยวของทงโดย ทางตรงและ

ทางออมโดยใหเชอมโยงถงขนปฏบตการในระดบกลมจงหวด และ จงหวดใหชดเจน

ภาคเอกชน

1.เพมขดความสามารถในการแขงขน เชน มงผลตสนคาปลอดภย และสราง มลคาเพม อาท

การสราง Brand name ใหเปนทยอมรบในระดบสากล

2. เพมความหลากหลายของสนคา

- กลมสนคา (Product Line) - ประเภทในกลมสนคา (Product Type) - รปแบบสนคาในแตละประเภท(Product Item)3.ดำาเนนกลยทธการตลาดเชงรกโดยเจาะถงตลาดผซอในตาง

ประเทศ และศกษาความตองการ

ของผซอและพฒนาสนคาใหเปนไปตามความตองการของผซอ

4.ศกษากฎระเบยบในการนำาเขาและสงออก รวมทงมาตรฐานตางๆ และหากพบปญหาเกยวกบ

มาตรการกดกนทางการคาทมใชภาษ ตองรบแจงใหภาครฐทราบโดยเรว

แนวทางการพฒนาการเกษตร

การจดทำาแผนพฒนาการเกษตร ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ไดดำาเนนงานควบคไปกบแผนระดบชาต  โดยใหความสำาคญกบ

การเสรมสรางใหทกภาคสวน ทงภาครฐ เอกชน สถาบนการเงน สถาบนการศกษา โดยเฉพาะ

อยางยง เกษตรกรและสถาบนเกษตรกรตองมสวนรวมในกระบวนการจดทำาแผนอยางเปน

ขนตอน  นอกจากน ไดใหความสำาคญกบกระบวนการขบเคลอนแผนสการปฏบตใหมกลไกใน

การเชอมโยงยทธศาสตรตางๆ ในแผนพฒนาการเกษตร ลงสแผนการบรหารราชการ

แผนดน  แผนปฏบตราชการฯลฯ  โดยพจารณาความสอดคลองของ

ยทธศาสตรพฒนาสนคา (Commodity Based)

ยทธศาสตรพฒนาพนท(Area Based)

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ไดจดทำา

แผนพฒนาการเกษตรฯ โดยประมวลและวเคราะหสถานการณเศรษฐกจ สงคม ทรพยากร

นโยบายการเกษตร  สภาพแวดลอม  รวมทงปจจยเสยงและภมคมกน เพอนำามานำามากำาหนด

วสยทศนทางการเกษตร "เกษตรกรมคณภาพชวตทด ประชาชนมความมนคงทางดานอาหาร

เปนฐานสรางรายไดใหแผนดน”

 ยทธศาสตรการพฒนาการเกษตรระยะเวลา 5 ป 

1.พฒนาคณภาพชวตเกษตรกร

2.พฒนาขดความสามารถในการผลต การจดการสนคาเกษตรและ ความมนคงดานอาหาร 

3.พฒนาทรพยากรการเกษตรอยางมประสทธภาพ

การพฒนาการเกษตรบนทสง

พนทสง นกภมศาสตรไดทำาการศกษาลกษณะภมประเทศ ของประเทศไทย โดยกำาหนด

ไววาทสง (Highland) คอ บรเวณพนททอยสงจากระดบนำาทะเลปานกลาง มากกวา 700 เมตร

จากขอกำาหนดดงกลาว พบวาประเทศไทยมพนทสงจำานวน 35% ของพนทประเทศ ซงมบทบาท

สำาคญในการเปนตนนำาของประเทศ (เกษม, 2539) พนทตนนำา(Watershad, Drainage, Basin, Catchment)หมายถง พนทตอนบนของลมนำา

ซงสวนใหญ จะอยบนพนทสงและมความลาดชนสง มระบบนเวศทเปราะบาง หากถกทำาลาย

หรอเกดความเสอมโทรม จะมผลกระทบทางสงแวดลอมไดงายและรนแรง จะตองใชระยะ

เวลานาน และความพยายามอยางมากในการฟ นฟใหสสภาพเดม

ประเทศไทย แบงพนทลมนำา ออกเปน 5 ชนคณภาพลมนำา

ลมนำา คอ หนวยพนทหนงทประกอบดวยทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ ทรพยากรท

มนษยสรางขน (คณคาการใชประโยชนของมนษย) และทรพยากรคณภาพชวต (สงคม

สงแวดลอม) ระบบลมนำาประกอบดวยทรพยากรเหลานอยรวมกนคละกนอยางกลมกลนจนม

เอกลกษณและพฤตกรรมรวมกน เปนลมนำาทมลกษณะและแสดงบทบาทเฉพาะ จงมกเรยกลม

นำาเปนทรพยากรลมนำา หรอระบบทรพยากร

พนทลมนำา หมายถง หนวยของพนทซงลอมรอบดวยสนปนนำา (Boundary) เปนพนทรบ

นำาฝนของแมนำาสายหลกในลมนำานน ๆ เมอฝนตกลงมาในพนทลมนำาจะไหลออกสลำาธารสาย

ยอย ๆ (Sub-order) แลวรวมกนออกสลำาธารสายใหญ (Order) และรวมกนออกสแมนำาสายหลก

(Mainstream) จนไหลออกปากนำา (ฯ utlet) ในทสด

ตนนำาลำาธาร หมายถง พนทตอนบนของลมนำาซงเปนพนททมความลาดชนไปจนถงสนปน

นำา เชน ลมนำาเจาพระยา ซงมแมนำาสายหลกคอ แมนำาเจาพระยา ตนนำาเจาพระยากคอ พนท

ตอนบน เชน บรเวณจงหวดเชยงใหม ลำาปาง แพร นาน ฯลฯ ซงพนทเหลาน ประกอบไปดวยลม

นำายอยขนาดเลก ซงเปนพนทตนนำาลำาธารทรองรบนำาฝนและปลดปลอยนำาทาไหลรวมลงส

แมนำาเจาพระยา

ตนนำาลำาธาร ในดานทตงของพนท พบวา มตคณะรฐมนตร เรองการกำาหนดชนคณภาพลม

นำาและขอเสนอแนะมาตรการการใชทดนในเขตชนคณภาพลมนำาตาง ๆ กำาหนดใหสงวน รกษา

และ ฟ นฟสภาพ พนทชนคณภาพลมนำาชนท 1 ของทกลมนำาสำาคญไวเปนแหลงตนนำา ลำาธาร

ของประเทศ และกำาหนดให พนทชนคณภาพลมนำาชนท 2 ของทกลมนำาสำาคญเปนแหลงตนนำา

ลำาธารลำาดบรองของประเทศ

ตนนำาลำาธาร ในดานอำานาจหนาทตามกฎหมาย พบวา กรมปาไมมอำานาจหนาททจะบรหาร

จดการ และอนรกษพนทตนนำาลำาธารเฉพาะในพนทปาไมตามทบญญตไวในพระราชบญญตปา

ไม พทธศกราช 2484 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 พระราชบญญตอทยาน

แหงชาต พ.ศ. 2504 และพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535

ตนนำาลำาธาร ในทนจงหมายถง พนททกำาหนดไวเปนพนทลมนำาชนท 1 และพนทลมนำาชนท

2 ทอยในเขตพนทปาไมตามบทบญญตของกฎหมายทเกยวของ

การจดการลมนำา หมายถง "การจดการพนทหนงพนทใดทมขอบเขตทแนชด โดยม

วตถประสงค เพอใหไดนำาทมปรมาณเหมาะสม (Quantity) คณภาพด (Quality) และมระยะเวลา

การไหล (Timing) ตลอดทงปอยางสมำาเสมอ รวมทงสามารถควบคมเสถยรภาพของดนและการ

ใชทรพยากรอนๆ ในพนทนนดวย"

การจดการตนนำาลำาธาร หมายถง "การจดการพนทลมนำายอยซงอยตอนบนของลมนำา

เปาหมาย"

การจดการตนนำาลำาธาร สำาหรบประเทศไทยซงมชมชนตงถนฐานและอาศยทำากนอยจำานวนมาก

ดงนน วตถประสงคในการจดการพนทตนนำาลำาธาร ควรจะไดครอบคลมองคประกอบท

เกยวของ กลาวคอ "เพอดำาเนนการจดการตนนำาลำาธารของประเทศ ใหสามารถเอออำานวย

ผลผลตของนำาไดอยางยงยน โดยใหมปรมาณนำาทพอเพยง มคณภาพทด และมระยะเวลาการ

ไหลทสมำาเสมอ ตลอดจนสามารถควบคมเสถยรภาพของดน และการใชทรพยากรอนควบคไป

กบการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ของชมชนทอาศยอยในพนทตนนำาลำาธาร ใหสามารถยงชพ

อยไดอยางพอเพยงบนพนฐานของการอนรกษดนและนำา และมสวน รวมในการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม"

ชนคณภาพลมนำา หมายถง การแบงเขตพนทลมนำาตาม ลกษณะกายภาพและศกยภาพทาง

อทกวทยาและทรพยากรธรรมชาต เพอประโยชนในการจดการทรพยากรและสงแวดลอมอยางม

ประสทธภาพในลมนำานน ๆ

การกำาหนดชนคณภาพลมนำาจำาแนกตามมตคณะรฐมนตร แบงเปน 5 ระดบ คอ

พนทลมนำาชนท 1 เปนพนทลมนำาทควรสงวนไวเปนพนทตนนำาลำาธารโดยเฉพาะ

เนองจากวาอาจมผลกระทบตอสงแวดลอมจากการเปลยนแปลงการใชทดนไดงายและรนแรง

โดยมการแบงออกเปน 2 ระดบชนยอย คอ พนทลมนำาชนท 1A, ไดแก พนทตนนำาลำาธารทยงม

สภาพปาสมบรณ ในป พ.ศ. 2525 สำาหรบลมนำาปง วง ยม นาน ช มล และลมนำาภาคใต ป พ.ศ.

2528 สำาหรบลมนำาภาคตะวนออก และป พ.ศ. 2531 สำาหรบลมนำาตะวนตก ภาคกลาง ลมนำาปา

สก ลมนำาภาคเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอ และสวนอนๆ (ลมนำาชายแดน) พนทลมนำาชนท

1B, เปนพนททสภาพปาสวนใหญไดถกทำาลาย ดดแปลง หรอเปลยนแปลงเพอการพฒนาหรอ

การใชทดนรปแบบอนกอน พ.ศ.2525

พนทลมนำาชนท 2 เปนพนททมคาดชนชนคณภาพลมนำาตามทการศกษาเพอจำาแนก

ชนคณภาพลมนำาของแตละลมนำาไดกำาหนดไว พนทดงกลาวเหมาะตอการเปนตนนำาลำาธารใน

ระดบรองจากลมนำาชนท 1 สามารถนำาพนทลมนำาชนนไปใชเพอประโยชนทสำาคญอยางอนได

เชน การทำาเหมองแร เปนตน

พนทลมนำาชนท 3 เปนพนททสามารถใชประโยชนไดทงการทำาไม เหมองแร และการ

ปลกพชกสกรรมประเภทไมยนตน

พนทลมนำาชนท 4 โดยสภาพปาของลมนำาชนนไดถกบกรกแผวถางเปนทใช

ประโยชน เพอกจการพชไรเปนสวนใหญ

พนทลมนำาชนท 5 พนทนโดยทวไปเปนทราบหรอทลมหรอเนนลาดเอยงเลกนอย และ

สวนใหญปาไมไดถกแผวถางเพอประโยชนดานเกษตรกรรม โดยเฉพาะการทำานาและ กจการ

อนไปแลว

มาตรการการใชทดนในเขตลมนำา สรปไดดงน

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 1A, มตคณะรฐมนตรกำาหนดหามมใหมการเปลยนแปลง

ลกษณะพนทปาไมเปนรปแบบอนอยางเดดขาดทกกรณ ทงนเพอรกษาไวเปนพนทตนนำา

มตคณะรฐมนตร เมอวนท 12 ธนวาคม 2532 เรอง ขอผอนผนใชพนทลมนำาชนท 1A, เพอ

กอสรางทางเพอความมนคง คณะรฐมนตรมมตอนมตผอนผนใหกระทรวงคมนาคม (กรมทาง

หลวง) ใชพนทลมนำาชนท 1A, กอสรางทางเพอความมนคงในพนทกองทพภาคท 3 จำานวน 3

เสนทาง โดยยกเวนไมปฏบตตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 12 ตลาคม 2519 เปนกรณพเศษ

เฉพาะราย ตอไปจะไมอนมตใหสวนราชการหรอหนวยงานใชพนทลมนำาชนท 1A, อกไมวา

กรณใด

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 1B, มตคณะรฐมนตรกำาหนดใหในกรณทตองมการกอสราง

ถนนผาน หรอการทำาเหมองแร หนวยงานรบผดชอบจะตองควบคมการชะลางพงทลายของดน

และกรณสวนราชการใดมความจำาเปนทตองใชทดนอยางหลกเลยงไมได ตองจดทำารายงานการ

เคราะหผลกระทบสงแวดลอมของโครงการเสนอตอคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตเพอ

พจารณาตอไป

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 2 มตคณะรฐมนตรกำาหนดใหใชพนทในกจกรรมปาไม

เหมองแร แตตองควบคมวธการปฏบตในการใชทดนอยางเขมงวดกวดขน และการใชทดนเพอ

กจกรรมทางดานการเกษตรกรรม ควรหลกเลยงอยางเดดขาด

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 3 มตคณะรฐมนตรกำาหนดใหใชพนทในกจกรรมปาไม

เหมองแร กสกรรม หรอกจการอน ๆ แตตองมการควบคมวธการปฏบตอยางเขมงวดใหเปนไป

ตามหลกอนรกษดนและนำา

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 4 มตคณะรฐมนตรกำาหนดใหใชพนททกกจกรรม แตหากใช

พนทเพอการเกษตรกรรม ตองเปนบรเวณทมความลาดชนไมเกน 28 เปอรเซนต และตองมการ

วางแผนใชทดนตามมาตรการการอนรกษดนและนำา

พนทชนคณภาพลมนำา ชนท 5 มตคณะรฐมนตรกำาหนดใหใชพนทไดทกกจกรรม

ความหมายอนทควรรเกยวกบชนคณภาพลมนำา ลกษณะพเศษตาง ๆ ในการกำาหนดชนคณภาพ

ลมนำาทกลมนำา

พนทชนลมนำาท 1A, และ 1B, หากมพนทใดทมศกยภาพ แรหนปน และหนประดบ ชนด

หนออน และหนแกรนต ทรฐมขอผกพนเปนประทานบตรแลว รวมทงพนทบรเวณทไดรบ

ความเหนชอบกบรายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมของโครงการแลว กอนมต

คณะรฐมนตรทมมตเหนชอบเรองการกำาหนดชนคณภาพลมนำาดงกลาว ใหใชสญลกษณ เปน

1A,M และ 1B,M ตามลำาดบ

ในการกำาหนดชนคณภาพลมนำาภาคใตเพมเตม

พนทชนลมนำา 1A,R หมายถง พนทชนลมนำา 1A, ซงมสวนยางปรากฎอยในแผนทสวนยางป

2529 ของสถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร

พนทชนลมนำา 1B,R หมายถง พนทชนลมนำา 1B, ซงมสวนยางปรากฎอยในแผนทสวนยางป

2529 ของสถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร

ในการกำาหนดชนคณภาพลมนำา ชและมล เพมเตม

ในพนทลมนำาแตละชนคณภาพจะแบงเปนชน 1A, 1B, 2A, 2B, 3A, 3B, 4A, 4B, 5A, 5B ชน

คณภาพลมนำาทมสญลกษณ A หมายถง พนททมสภาพปาปรากฏอยในป 2525 สญลกษณ B

หมายถง พนททไมมสภาพปาปรากฎอยในป 2525

การกำาหนดสภาพปาเสอมโทรม

มตคณะรฐมนตร เมอวนท 2 มถนายน 2530 เรอง หลกเกณฑและเงอนไขในการกำาหนด

สภาพปาเสอมโทรม และมตคณะรฐมนตร เมอวนท 9 พฤษภาคม 2532 เรอง ขอทบทวนมต

คณะรฐมนตร เรอง หลกเกณฑและเงอนไขในการกำาหนดสภาพปาเสอมโทรม

ปาเสอมโทรม หมายความวา ปาทมสภาพเปนปาไมราง หรอทงหญา หรอเปนปาทไมมไมมคา

ขนอยเลย หรอมไมมคาลกษณะสมบรณเหลออยเปนสวนนอยและปานนยากทจะฟ นคนดตาม

ธรรมชาตได หลกเกณฑและเงอนไขในการกำาหนดสภาพปาเสอมโทรมตามมตคณะรฐมนตร

เมอวนท 2 มถนายน 2530 แกไขเพมเตมโดยมตคณะรฐมนตร เมอวนท 9 พฤษภาคม 2532 คอ

เปนปาไมทมไมมคาทมลกษณะสมบรณเหลออยเปนสวนนอย และปานนยากทจะกลบฟ นคนด

ไดตามธรรมชาต โดยมไมขนาดความโตวดโดยรอบลำาตนตรงทสง 130 เซนตเมตร ตงแต 50 –

100 เซนตเมตรขนไป ขนกระจายอยทวพนทไมเกนไรละ 8 ตน หรอมไมขนาดความเกน 100

เซนตเมตรขนไป ขนกระจายอยทวพนทไมเกนไรละ 2 ตน

ในกรณทปานนอยในพนทตนนำาลำาธารชนท 1A, ชนท 1B, และชนท 2 แมจะมตนไมนอย

เพยงใดกตาม กมใหกำาหนดเปนปาเสอมโทรม

ผลเสยหายจากการทำาลายปาไม ในพนทตนนำา (พนทสง)1.ทำาลายความหลากหลายทางชวภาพ

2. อทกภยและภยแลง 3. การพงทลายของดน

4. ความเสยหายทางเศรษฐกจและสงคมโดยรวม

การอนรกษและบรหารจดการพนทตนนำา (พนทสง)

1.การอนรกษและฟ นฟพนทตนนำา

2.การพฒนาชมชนบนพนทสง

3.การศกษาวจย

กรณตวอยางโครงการพฒนาบนพนทสงการพฒนา

ศนยพฒนาโครงการหลวงหวยสมปอย(พ.ศ. 2542-2556)

ผอำานวยการศนยฯ รศ.ดร.วรทศน อนทรคคมพร

หวหนาศนยฯ นายสมชย ไครโทง