altinci bÖlÜm

72
Slayt 1 ALTINCI BÖLÜM FİNANSAL ANALİZ

Upload: kennan-parker

Post on 02-Jan-2016

36 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

ALTINCI BÖLÜM. FİNANSAL ANALİZ. FİNANSAL ANALİZ. Finansal analiz, işletmenin iç ve dış kaynaklarından sağladığı veya sağlamayı düşündüğü fonları, kullanım alanlarına göre değerlendirmek; ve gelecekteki koşullara göre durum saptaması yapmak biçiminde tanımlanır. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 1

ALTINCI BÖLÜM

FİNANSAL ANALİZ

Page 2: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 2

FİNANSAL ANALİZ

■ Finansal analiz, işletmenin iç ve dış kaynaklarından sağladığı veya sağlamayı düşündüğü fonları, kullanım alanlarına göre değerlendirmek; ve gelecekteki koşullara göre durum saptaması yapmak biçiminde tanımlanır.

■ Finansal analiz, finansal tablolarda yer alan çeşitli kalemler arasında yüzdeler, oranlar ya da devir hızları kullanılarak ilişkiler kurulmasını, bu ilişkilerin ölçülmesini ve yorumlanmasını kapsar.

■ Elde edilen sonuçlar, işletmenin geçmiş dönemdeki uygulamalarını gösterdiğinden, bunlar temel alınarak işletmenin bugünkü durumu saptanır ve finansal planlar da bu sonuçlardan yararlanılarak yapılır.

Page 3: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 3

Finansal Analizin Başlıca Amaçları

■ İşletme faaliyetlerindeki başarı derecesinin ölçülmesi,■ İşletmenin belirlenen hedeflere hangi oranda ulaştığının

incelenmesi,■ Hedeflere ulaşılmamış ise nedenlerinin araştırılması,■ Rakip işletmeler ile karşılaştırma yapılmasının sağlanması,■ İşletmenin fonksiyonlarını yerine getirmedeki gücünün

ölçülmesi,■ İşletme faaliyetlerinin sürekli denetimi,■ Her aşamada doğru ve düzeltici finansal kararlar alınması,■ Finansal planlama yapılması ve geleceğe yönelik kararlar

alınması.

Page 4: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 4

FİNANSAL ANALİZ

AMAÇ

NİTELİK VE NİCELİK YÖNÜNDEN

FİNANSAL ANALİZ

ZAMAN

KISA VE UZUN SÜRELİ FİNANSAL ANALİZ

KAPSAM

STATİK VE DİNAMİK

FİNANSAL ANALİZ

Page 5: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 5

NİTELİK YÖNÜNDEN FİNANSAL ANALİZ

İşletmenin kurulan, gelişen ve belli bir süre

sonunda şekil değiştiren veya tamamen piyasadan

kaybolan bir örgüt olduğu düşünülürse, bu yaşam

çizgisinin işletmenin yönetici ve sahipleri ile ilgili

olduğu görülür.

Page 6: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 6

NİTELİK YÖNÜNDEN FİNANSAL ANALİZ

Finansal analiz yapmak, bir bakıma o işletmenin sahip yada yöneticilerinin finansal yeteneklerinin incelenmesi anlamına gelmektedir.

-5K ANALİZİ-

Page 7: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 7

NİTELİK YÖNÜNDEN FİNANSAL ANALİZ

■ Bu analizde işletmenin sahipleri ya da yöneticilerinin nitelikleri üzerinde durulur.

5KKarakterKapasite Kefalet KarşılıkKapital

Page 8: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 8

1.KARAKTER

İşletmenin ortaklarının karakter yönünden

incelenmesi, onların işletmecilik yeteneklerinden,

özel hayatlarına kadar geniş bir analizi kapsar.

-Borçlarını zamanında ödeyen bir işletme sahibi.

-Sürekli işletmesini geliştiren bir işletme sahibi.

Page 9: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 9

2.KAPASİTE

Kapasite; işletmeye uygunluk bakımından

değerlendirilmeli ve analiz buna göre yapılmalıdır.

-Ortakların yada yöneticilerin iş görme kapasiteleri.

Page 10: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 10

3.KEFALET

Bir işletmenin kredi kuruluşları ve diğer işletmeler

tarafından güvenilme derecesini ifade etmektedir.

Bu nedenle, kefil gösterebilen işletmenin, kefil

gösteremeyenlere göre kredi değerinin daha

yüksek olacağı kabul edilir.

Page 11: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 11

4.KARŞILIK

Karşılık, işletmenin istediği kredi miktarı

karşılığında taşınır yada taşınmaz mallarını karşılık

olarak gösterebilme derecesini ifade etmektedir.

Page 12: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 12

5.KAPİTAL

Kapital, işletmenin nitelik analizinde aranan

önemli bir özelliktir. Orta ve uzun süreli

finansmanda kapital üzerinde durulmalıdır.

-Entellektüel sermaye.

Page 13: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 13

NİCELİK YÖNÜNDEN FİNANSAL ANALIZ

■ Rakamlarla ifade edilen analize niceliksel analiz denir.

■ Finansal analizin niteliksel yönünde, mümkün olduğu ölçüde objektif olunmaya çalışılsa da, varılan sonuçlarda subjektif davranılmış olabilir.

■ Niteliksel ve niceliksel analiz bir arada birbirini

tamamlayacak şekilde yürütülmektedir.

Page 14: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 14

KISA SÜRELİ FİNANSAL ANALİZ

■ Kısa süre bir endüstri dalında mevcut işletmelerin yeni veya ek yatırımlara giremeyecekleri bir zaman dilimini kapsamaktadır. Genellikle 1 yıl olarak kabul edilir.

■ Bu süre içinde sabit değerlerde bir değişiklik meydana

gelmez.

■ Kısa süre içinde işletmenin finansal faaliyetleri, daha çok günlük alacak ve borç durumlarının değerlendirilmesi esasına dayanmaktadır. Yani kısa süreli finansal analizde likidite ön plandadır.

Page 15: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 15

UZUN SÜRELİ FİNANSAL ANALİZ

■ Uzun süre kavramı, genel olarak 5 yıldan daha yukarı olan zaman aralığındaki finansal hareketlerin incelenmesini ifade eder.

■ 5 yıla kadar olan orta süreli finansal hareketler de uzun süreli finansal hareketler olarak değerlendirilir.

■ Uzun süreli finansal analizde genellikle yatırım değerlendirilmesi, teçhizat satın alınması gibi değişiklikler üzerinde durulur.

■ Analizin ağırlık noktası karlılıktır.

Page 16: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 16

STATİK ANALİZ ■ Belirli bir tarihe veya belirli bir döneme ilişkin mali

tablolardaki kalemler arasında mevcut ilişkilerin miktar yönünden incelenmesi statik analizdir.

■ Statik Analiz = Dikey Analiz

■ Statik analiz rasyolar ve yüzdeler yöntemi kullanılabilir.■ Statik analizde hesaplanan rasyolar, işletmenin cari

dönemdeki likidite, karlılık, faaliyet ve finansal yapısı hakkında bilgi verir.

Page 17: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 17

DİNAMİK ANALİZ ■ Dinamik analiz işletmenin birden fazla döneme ilişkin mali

tablolarındaki değerlerin kolayca karşılaştırılabilir şekilde incelenmesidir.

■ Bu analiz karşılaştırmalı tablolar, trendler gibi analitik tekniklerle yapılır.

■ Dinamik Analiz = Yatay Analiz

■ Dinamik analiz işletme hakkında önemli eğilimleri gösterdiği için geleceğe ilişkin öngörümlemelerde sıkça kullanılır.

Page 18: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 18

FİNANSAL ANALİZ TEKNİKLERİ

■ Rasyo (oran) analizi■ Karşılaştırmalı analiz■ Eğilim (trend) yüzdeleri yöntemi■ Yüzde yöntemi ile analiz

■ Karlılık analizi■ Fon akım analizi

Page 19: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 19

KARLILIK ANALİZİ

■ Kar = Gelirler – Giderler > 0

■ işletmenin sattığı ve ürettiği ürün miktarı■ ürünün satış fiyatı■ ürün maliyeti

■ Finansal analizin tekniklerinden biri olan Karlılık Analizi, işletmelerin kar ve karlılığı üzerinde durur.

■ İşletme açısından önemli olan karı en büyüklemektir.

Page 20: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 20

KARLILIK ANALİZİ■ Yönetim uygulamalarında kar planlaması ve karlılık analizi alanında

kullanılan önemli araçlardan biri; literatürde “başabaş analizi, ölü nokta analizi, kara geçiş analizi veya sıfır kar analizi” adları verilen tekniktir.

■ Karlılık analizi kapsamında;

başabaş analizi

güvenlik marjı ve net marj,

faaliyet (çalışma) kaldıracı,

finansal kaldıraç ve

bileşik kaldıraç derecelerine yer verilecektir.

Page 21: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 21

1 - Başabaş Analizi

■ Kara geçiş analizi, kısaca “maliyet - satış hacmi - kar” analizidir.

■ Buradaki amaç, işletmenin başa baş olduğu faaliyet noktasını saptamaktır.

■ Başabaş noktası işletmenin ne kar, ne de zarar ettiği bir faaliyet noktasıdır.

■ Bu noktada, toplam satış gelirleri toplam maliyetlere eşittir.

■ Böylece başabaş analizinin, işletmenin sabit ve değişken maliyetleri ile gelir-karları arasındaki ilişkinin belirlenmesi anlamını taşıdığı görülmektedir.

Page 22: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 22

■ Kara geçiş analizi, geçmiş dönemlere ait finansal tablolara dayandığından, statik analiz yöntemi olarak nitelendirilebilir.

■ Ancak bu analiz ile gelecek dönemlerde ne gibi değişikliklerin ortaya çıkabileceği konusunda tahminler yapmak mümkün olduğundan, başabaş analizinin dinamik bir yöntem olma niteliği de taşıdığını belirtmek gerekir.

Page 23: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 23

Kara Geçiş Analizinin Varsayımları

■ Toplam sabit giderler ve Toplam değişken giderler olmak üzere iki tür gider vardır.

■ Sabit giderler çeşitli üretim düzeylerinde aynı kalmaktadır. Değişken giderler, üretim miktarı ile aynı oranda değişmekte, azalmakta veya artmaktadır. Değişken giderler belirli bir süre üretim miktarı ile orantılı olarak değişir. Yani birim başına değişen gider sabit kalmaktadır. Buna karşılık birim başına sabit gider ise değişkendir.

■ Birim satış fiyatı değişmemektedir. ■ Genel fiyat düzeyi kararlıdır. ■ Üretilen miktarın tamamının satıldığı kabul edilmektedir. ■ İşletmenin izlediği politikalarda değişiklik yoktur. ■ Üretim faktörlerinin verimliliği sabit kalmaktadır.

Page 24: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 24

KARA GEÇİŞ ANALİZİ

GRAFİK YÖNTEMİ İLE KARA GEÇİŞ ANALİZİ

MATEMATİK YÖNTEMİ İLE KARA

GEÇİŞ ANALİZİ

Page 25: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 25

MATEMATİKSEL GÖSTERİM■ Kara geçiş noktasında toplam gelirler toplam giderlere(maliyetlere)

eşit olur.(Kar=0)

■ Buradan hareketle; Kar = TG –TM, karın sıfır olması durumunda TG=TM olur.

TG = PxQ(Toplam Gelirler) TM = F+(VxQ) => (Toplam Giderler)

P = Birim Satış FiyatıF = Toplam Sabit GiderlerV = Birim Değişken GiderQ = Miktar (Üretim ya da Satış Miktarı)

Page 26: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 26

Matematik Yöntem ile Kara Geçiş Analizi

Başabaş Noktası =(Satış Hacmi-TL)

Toplam Sabit Giderler (F)

Toplam Değişen Giderler (V x Q)

Toplam Satış Gelirleri (P x Q)

1 -

BBN(br) x P = BBN(TL)

Başabaş Noktası = (Birim)

Toplam Sabit Giderler (F)

Birim Fiyat – Birim Değişken Giderler (p-v)

Page 27: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 27

ÖRN – 1 = BBN

Tek tip saat üretimi yapan bir firmaya ait bazı bilgiler

aşağıdaki gibidir;

Sabit Giderler(F): 2000000 TLBirim Değişken Gider(V): 150 TLBirim Fiyat(P): 250 TL

İşletmeye ait BBN’nı birim ve tutar olarak hesaplayınız, bulunandeğerleri grafik üzerinde gösteriniz.

Page 28: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 28

Cevap - 1

Başabaş Noktası = (Birim)

2.000.000

250 - 150= 20.000 br

Başabaş Noktası = (Tutar)

20.000 x 250 = 5.000.000 TL

Page 29: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 29

Satış Gelirleri ve Maliyet (TL)

Üretim-Satış Miktarı (Birim)

F

B.B.N. miktarı

vQ (Toplam Değişken Giderler

F + vQ (Toplam Giderler)

PQ (Toplam Gelirler)

Kar

Zarar

F: Toplam Sabit Giderler

P: Birim Satış Fiyatı

V: Birim Değişken Gider

Q: Üretim/Satış Miktarı

Grafik Yöntemi İle Kara Geçiş Analizi

B.B.N. Tutarı

A

0

F (Sabit Giderler)

Page 30: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 30

ÖRN – 2 = BBN

■ Satışlar (50000 br x 2 TL) 100000 TL■ Değişen Giderler (50000 br x 1 TL) 50000 TL■ Sabit Giderler 20000 TL■ Faiz ve Vergiden Önceki Kar (EBIT) 30000 TL

Başabaş Noktası =(Satış Hacmi TL)

20000

50000

100000

1 -

= 40000 TL

Başabaş Noktası = (Birim)

20000 2 - 1

= 20000 br

Page 31: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 31

KAR HEDEFİ KONULMUŞ İSE;

F + KAR BBN(TL) = -------------------- V 1 - ------ P

F + KAR BBN(br) = -------------------- p - v

Page 32: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 32

■ Söz konusu işletmenin yöneticilerinin faaliyetlerinde belirli bir kar hedefini esas almaları durumunda hedeflenen kar, sabit gider şeklinde düşünülerek hareket edilir.

■ Örnek olarak, 45.000 TL’lik bir karın arzu edildiği kabul edilirse; bu durumda başabaş noktasını sağlayan satış miktarı;

Başabaş Noktası =(Satış Hacmi TL)

20000 + 45000

50000

100000

1 -

= 130000 TL

BBN(br) x P = BBN(TL) BBN(br) = 130000/2 = 65000 br.

ÖRN – 2 = BBN (DEVAM)

Page 33: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 33

2. Güvenlik Marjı ve Net Marj

■ Güvenlik marjı, satış gelirleri ile başabaş noktasındaki satış hacmi arasındaki farktır ve satışların yüzdesi şeklinde ifade edilir.

G. M. O. = Toplam satış gelirleri – BBN (TL)

Toplam satış gelirleri

Örneğimizde güvenlik marjı, 100000 – 40000 = 60000 TL olarak bulunur. Güvenlik marjı yüzdesi de;

100000 – 40000

100000= 0.60

Page 34: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 34

Net marj (katkı payı) ise, satış gelirlerinden, değişen giderler toplamı çıkarıldıktan sonra kalan miktardır.

Net marj, (marjinal gelir), toplam sabit giderlerin net karın ne kadarlık kısmını karşılayabileceğini göstermesi bakımından önem taşır.

Örneğimizde net marjın; 100000 – 50000 = 50000 TL olduğu görülmektedir.

Net marjın, toplam satış gelirlerine oranlanmasıyla net marj yüzdesi elde edilir.

Bu yüzde sayesinde, satışlarda oluşacak bir değişikliğin, karda nasıl bir değişiklik yaratacağı kolaylıkla görülebilir.

Başabaş örneğindeki rakamlar esas alındığında net marj yüzdesinin %50 olduğu görülür.

ÖRN – 2 = BBN (DEVAM)

Page 35: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 35

KAR = (Satış Geliri x Net Marj Yüzdesi) – Sabit Gid.

KAR = (100000 x 0.5) – 20000 = 30000 TL

KARLILIK = Güvenlik Marjı x Net Marj Yüzdesi

KARLILIK = 0.6 x 0.5 = 0.3 = %30

ÖRN – 2 = BBN (DEVAM)

Page 36: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 36

ÖRNEK – 3 = BBN

Sabit maliyetleri 2000 TL, birim satış fiyatı 200

TL, birim değişken gideri 100TL ve toplam satış

geliri 6000 TL olan X A.Ş’nin güvenlik marjı oranını

hesaplayınız.

Page 37: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 37

Cevap - 3Başabaş Noktası =

(Birim)

2.000

200 - 100= 20 br

Başabaş Noktası = (Tutar)

20 x 200 = 4.000 TL

G. M O. = 6.000 – 4.000

6.000= %33.3

Page 38: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 38

ÖRNEK – 4 = BBN

Bir şirketin sattığı tek bir ürün ile ilgili veriler şöyledir; şirketin özsermayesi 400.000 TL, toplam sabit maliyet 220.000 TL, birim satış fiyatı 120 TL, birim değişken gider 40 TL’dir. Şirket özsermayesi üzerinden % 20 kar hedefi koyduğuna göre;

■ Şirketin kara geçiş noktasındaki satış miktarı ve satış tutarını (TL) hesaplayınız.■ Yukarıdaki verilere göre “Başabaş Noktası’nın” grafiğini çiziniz.■ Satış miktarının 6250 adet olması durumunda şirketin güvenlik marjı oranı ne kadardır? Sonucu yorumlayınız.

Page 39: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 39

Cevap - 4Başabaş Noktası =

(Birim)

220.000 + 80.000

120 - 40= 3.750 br

Başabaş Noktası = (Tutar)

3.750 x 120 = 450.000 TL

G. M O. = (6.250*120) – 450.000

(6.250*120)= % 40

Page 40: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 40

KALDIRAÇLAR

ÇALIŞMA KALDIRACI (FAALİYET KALDIRACI)

FİNANSAL KALDIRAÇ

BİLEŞİK KALDIRAÇ

Page 41: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 41

3. Çalışma Kaldıracı ve Finansal Kaldıraç

1-Çalışma Kaldıraç Derecesi

Çalışma kaldıraç derecesi sabit giderlerin, işletme faaliyetlerinde nereye kadar kabul edilebileceğini gösteren bir araçtır.

Satışlardaki yüzde bir değişmenin FVÖK’da meydana getireceği değişmeyi ifade eder.

Eğer herhangi bir firmanın çalışma kaldıraç derecesi yüksekse; bunun anlamı, satışlardaki küçük bir değişimin FVÖK’da daha büyük bir miktarda değişmeye sebep olacağıdır.

Page 42: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 42

Çalışma Kaldıraç Derecesi

Ç.K.D. =

∆ EBIT

EBİT

∆ S

S

EBIT = Vergi ve Faizden Önceki Kar

S = Satışlar

Satış HacmindeYüzde Olarak Değişiklik

Ç.K.D. = KardaYüzde Olarak Değişiklik

Ç.K.D. = Q (P – V)

Q (P – V) - F

Page 43: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 43

Q = 50.000 birim (x 2 TL)

P = 2 TL

V = 1 TL

F = 20.000 TL

Ç.K.D. = 50.000 (2 – 1)

50.000 (2 – 1 ) – 20.000= 1.66

Q (P – V)

Q (P – V) - F=

ÖRN – 2 = BBN (DEVAM)

Page 44: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 44

■ Faaliyet kaldıracı, en açık şekilde sabit giderlerin çok yüksek olduğu faaliyet alanlarında görülmektedir.

■ Havayolu, demiryolu ve denizyolu işletmelerinde sabit giderlerin çok fazla olması, faaliyet kaldıracına iyi bir örnek oluşturmalarına neden olur.

■ İşletmeyi başabaş noktasına ulaştıran gerekli yük ve yolcu miktarı sağlandıktan sonra, her fazla yük ve yolcu miktarı sözkonusu işletmenin karına yapılan net katkıyı ifade eder.

■ Çünkü, değişen giderlerin küçük boyutlarda olması nedeniyle, başabaş noktasına ulaşıldıktan sonraki her ilave yük ve yolcu işletmenin karında doğrudan ve büyük miktarda artış yaratmaktadır.

Page 45: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 45

ÖRNEK – 5

Aynı sektörde faaliyet gösteren X, Y, Z

firmalarının sabit maliyetleri sırasıyla 80.000 TL,

40.000 TL ve 120.000 TL’dir. Ürettikleri ürünün

satış fiyatı 4 TL ve her firma için birim başı

değişken gider sırasıyla, 2.4, 3, ve 2 TL

olmaktadır. 160.000 birimlik satış düzeyinde

firmaların ÇKD’lerini hesaplayınız.

Page 46: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 46

■ ÇKDX = 160000(4-2,4)/(160.000x(4-2.4)-80.000) = 1.45■ ÇKDY = 1.33■ ÇKDZ = 1.6 olur.

Not: Satışlardaki değişme X firmasının karında 1.45, Y

firmasında 1.33, Z firmasında 1.6 katlık bir değişmeye

neden olmaktadır.

Ç.K.D. = Q (P – V)

Q (P – V) - F

ÖRNEK – 5 = ÇÖZÜM

Page 47: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 47

ÖRNEK – 6

A işletmesinin 5.000.000 TL’lik satış düzeyindeki FVÖK’ı 1.000.000 TL’dir. İşletmenin sabit giderleri 1.000.000 TL ve değişken giderler toplamı ise satışların %60’ı kadardır. İşletmenin satışlarında meydana gelecek % 20’lik bir artışın FVÖK’a etkisini gösteriniz.

Page 48: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 48

Ç.K.D = Satışlar – Değişken Gid. Top. / FVÖK

Ç.K.D. = 5000000 – 3000000 / 1000000

Ç.K.D. = 2

ÖRNEK – 6 = ÇÖZÜM

SATIŞLARDA %20

FVÖK %40

Page 49: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 49

ÖRNEK – 6 = ÇÖZÜM

1.DURUM 2.DURUM Değişim

Satışlar 5.000.000 6.000.000 %20

Değişken Giderler

% 60 3.000.000 3.600.000 %20

Sabit Giderler

1.000.000 1.000.000 0

Toplam Maliyet

4.000.000 4.600.000 %15

FVÖK 1.000.000 1.400.000 %40

Page 50: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 50

FİNANSAL KALDIRAÇ;

TOPLAM BORÇLAR / TOPLAM PASİF

Page 51: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 51

Finansal Kaldıraç Derecesi

■ Finansal kaldıraç derecesi, faiz ve vergiden önceki karlardaki belli yüzde değişmenin, özsermaye karlılığındaki belli yüzde değişmeye oranı şeklinde ifade edilir.

Page 52: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 52

Finansal Kaldıraç Derecesi■ Finansal karar alıcı yapacağı yatırımın verimini

hesaplarken kullanacağı fonun maliyetini de hesaplamalıdır. Borç ve Özkaynak arasındaki denge, fonun maliyetini belirler. Kimi zaman borçlanmanın maliyeti daha düşüktür. Bu tür durumlarda borç kullanımı arttıkça sermayenin maliyeti de azalır. Borç kullanılarak sermayenin maliyetinin düşürülmesine ve özsermayenin karının artırılmasına finansal kaldıraç denir. Borç kullanım miktarının hisse başına karı etkilemesi durumuna finansal kaldıraç derecesi denir.

■ Kullanılan borç miktarı değiştikçe FVÖK da değişiklik gösterir.

Page 53: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 53

F.K.D. =

Finansal Kaldıraç Derecesi

Hisse Başına Kardaki Yüzde Olarak Değişiklik (EPS)

Faiz ve Vergiden Önceki Karda Yüzde Olarak Değişiklik (EBIT)

F.K.D. =

∆EPS

EPS

∆EBIT

EBIT

Page 54: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 54

ÖRNEK – 7

■ 3000000 TL özsermaye ve %40 faizle sağlanan 750000 TL borçlanma sermayesi (dış kaynak) kullanan bir şirketin, F.V.Ö.K.’ı 1500000 TL’dir. Bu şirketin yabancı kaynak kullanması sonucu F.V.Ö.K.’nın 800000 TL

arttığını varsayarak, finansal kaldıraç derecesini hesaplayınız. Vergi oranı %30’dur.

I.Durum II.DurumF.V.Ö.K. 1500000 TL 2300000 TLFaiz (%40) --------- 300000 TLV.Ö.K. 1500000 TL 2000000 TLVergi (%30) 450000 TL 600000 TLNet kar 1050000 TL 1400000 TLÖzsermaye 3000000 TL 3000000 TLNet Kar / Özsermaye % 35 % 46

Page 55: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 55

F.K.D. = (0,46 - 0,35) / 0.35

(2.300.000 – 1.500.000) / 1.500.000= 0.59

F.K.D. =

∆EPS

EPS

∆EBIT

EBIT

■ FVÖK %10 artması durumunda hisse başına kar % 5.9 artmaktadır.

Page 56: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 56

ÖRNEK – 8

X A.Ş’nin sattığı Q malı 50.000br, satış fiyatı 45

TL, değişken giderler 16 TL ve sabit giderler

280.000 TL’dir. X A.Ş’nin yıllık faiz ödemesi

120.000 TL ise firmanın finansal kaldıraç derecesi

nedir?

Page 57: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 57

CEVAP – 8

Q(P-V) - F FKD = -------------------- Q(P-V) - F - I

50.000(45-16) - 280.000FKD = ----------------------------------------------- = 1.114 50.000(45-16) - 280.000 - 120.000

*** Şirketin FVÖK’sı %10 değişirse, hisse başına karlar %11,14 oranında değişmektedir.

Page 58: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 58

Bileşik Kaldıraç Derecesi

Çalışma ve finansal kaldıraç derecelerinin bir arada etkisi olup, iki kaldıraç derecesinin çarpımına eşittir.

Böylece, satış miktarındaki değişmenin, özsermaye karlılığı (yani hisse başına kar) üzerindeki etkisi belirlenmiş olur.

Page 59: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 59

■ BKD = ÇKD x FKD

Bileşik Kaldıraç Derecesi

∆EBIT

EBIT

∆S

S

x

∆EBIT

EBIT

∆EPS

EPSBKD =

Page 60: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 60

Bileşik Kaldıraç Derecesi

Page 61: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 61

BKD = ÇKD x FKD

BKD = 1,66 x 0,59

BKD = 0,9794

Page 62: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 62

C – KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ■ Finansal analizde kullanılan tekniklerin en yalın ve en yaygın

kullanım alanı bulanı karşılaştırmalı analiz tekniğidir.

■ Bu teknik ile bir işletmenin değişik tarihlerde düzenlediği mali tablolardaki kalemlerin değişiklikleri incelenir ve değerlendirilir. Karşılaştırmalı analiz, dinamik bir analizdir.

■ Karşılaştırmalı analizde, belirli bir tarihte düzenlenmiş mali tablolarda yer alan kalemler arasındaki ilişki değil, bu kalemlerin zaman içinde göstermiş olduğu artış ve azalışlar incelenmektedir.

■ Karşılaştırmalı analiz tekniği ile, işletmenin mali durumunda ve faaliyet sonuçlarında oluşan değişiklikler, kısaca işletmeye ilişkin gelişme trendleri elde edilir.

Page 63: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 63

D – YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZ

Dikey analiz olarak da adlandırılan bu analiz tekniğinde finansal tablolarda yer alan her bir kalemin toplam içindeki yüzde oranı gösterilir. Bu analiz yönteminin, diğerlerine göre iki üstünlüğü

bulunmaktadır.

■ a - Bu yöntem her bir kalemin toplam içindeki yüzde oranını ortaya koyar.

■ b - Yüzde yöntemi ile analiz tekniği, aynı endüstri dalında çeşitli işletmeler arasında karşılaştırma yapılmasına ve her endüstri dalına ilişkin ortalama oranların hesaplanmasına olanak vermesi yönünden de yararlıdır.

Page 64: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 64

E - EĞİLİM YÜZDELERİ YÖNTEMİ İLE ANALİZ

■ Bu analiz tekniğinde, finansal tablolarda yer alan kalemlerin zaman içinde göstermiş olduğu eğilimlerin incelenmesi sözkonusudur.

■ Bu yöntemde dikkat edilecek noktalar, analiz için normal sayılabilecek olan bir yılın temel (baz) olarak alınması, trend yüzdelerine dayanarak elde edilen sonuçların açıklanmasında kalemlere ilişkin mutlak rakamların göz önünde tutulması ve fiyat düzeylerindeki değişiklerin dikkate alınmasıdır.

Page 65: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 65

F – FON AKIM ANALİZİ■ Fon akım tablosu yardımı ile işletmenin iki dönem arasındaki

faaliyetinin sonucunda yaratılan kaynak ve bunların kullanımının etkili bir şekilde incelenmesi olanağı doğmaktadır.

■ Fon akım tablosu, işletmenin aktif ve pasifindeki hareketleri gösteren tablodur.

■ İşletme faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için gereksinme duyulan fonların tedarik kaynaklarını ve nerede kullanıldığını gösterir.

■ Fon akım tablosu, işletmenin faaliyetleri sonucunda elde edilen kaynakların neler olduğunu ve bu kaynakların nerede kullanıldığını gösterdiğinden Kaynak ve Kullanım Tablosu olarak da ifade edilmektedir.

Page 66: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 66

1 – Fon Kaynakları

■ Fon akım tablosundaki kaynaklar, çok basit ifade ile her çeşit aktif azalışları ve pasif artışlarıdır. Gerçekten, fon akım tablosu düzenlenirken yapılan ilk hesaplamada, aktif ve pasif hesaplarda meydana gelen değişiklikler belirlenmektedir. Bundan anlaşılıyor ki fon kaynakları;

Aktif kalemlerdeki azalış,Pasif kalemlerdeki artış’tır.

Page 67: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 67

Fon kaynakları beş grupta toplanabilir:

a – Aktif Değerlerde Azalışlar

b – İşletmenin Ödenmiş Sermayesinde Artış

c – İşletmenin Borçlarında Artışlar

d – Net İşletme Sermayesinde Azalış

e –Net Gelir (Kar)

Page 68: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 68

2 – Fon Kullanımı

Fon kaynaklarına karşılık, fon kullanma yerleri de aktif hesaplardaki artışlar veya pasif hesaplardaki azalışlar şeklinde belirlenir.

Page 69: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 69

Fon kullanım yerleri altı grupta toplanabilir:

■ a – Özsermaye Azalışları■ b – Kar Azaltıcı Ödemeler■ c – İşletme Borçlarında Azalmalar ■ d – Net İşletme Sermayesinde Artış■ e – Aktif Değerlerde Artış■ f – Zarar

Page 70: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 70

Page 71: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 71

Page 72: ALTINCI BÖLÜM

Slayt 72