amintiki_vivlos2010

2 E Λ Λ Α ∆ Α / Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α

ςςς

2 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

∆ Ε Ξ Α Μ Ε Ν Η Σ Κ Ε Ψ Η Σ

4 ΟΙ ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ∆ΑΠΑΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ

Γράφει ο Ευάγγελος Bενιζέλος,Υπουργός Εθνικής Άµυνας

6 ΑΙΓΑΙΟ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Η ΑΡΓΗ ΚΑΙ ΑΚΑΙΡΗ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΗ ΚΟΣΤΙΖΕΙ

ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Γράφει ο Α/ΓΕΕΘΑ πτέραρχος Ιωάννης Γιάγκος

10 ΟΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ AΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

Γράφει ο πρεσβευτής της Γαλλίας Christophe Farnaud

14 H EΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ Γράφει ο Αναστάσιος Β. Γκουριώτης

16 ΝΟΜΟΣ ΕΒΡΟΥ ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ∆ΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ Γράφει ο Φάνης Μαλκίδης

Α Ρ Θ Ρ Α – Α Ν Α Λ Υ Σ Ε Ι Σ

24 ΜΗ ΕΠΑΝ∆ΡΩΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ ΠΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ Η ΝΕΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΤΟΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟ ∆ΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ; Γράφει ο Mιχάλης Εφραιµίδης

30 5 ΟΠΛΑ ΜΕ «ΕΙ∆ΙΚΟ ΒΑΡΟΣ» ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Γράφουν οι Πάνος Σπαγόπουλος & Αλέξης Μαντζώρος

40 Ι∆ΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΚΕΜΑΛΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ∆ΥΝΑΜΕΙΣ ∆ΕΝ ΤΡΕΦΟΥΜΕ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙ∆ΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ Γράφει ο Α/ΓΕΣ αντιστράτηγος Φράγκος Φραγκούλης

90 ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ... ΑΥΤΟΝΟΗΤΗ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝ

ΣΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΑ ΖΩΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ Γράφει ο Α/ΓΕΝ αντιναύαρχος ∆ηµήτριος Ελευσινιώτης

128 ΑΙΓΑΙΟ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Η ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΙΝΑΙ Α∆ΙΕΞΟ∆Η Γράφει ο Α/ΓΕΑ αντιπτέραρχος (Ι) Βασίλειος Κλόκοζας

170 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ AΝΑΓΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΜΕ ΚΑΘΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΥΣΙΑ Γράφει o Πάνος Σπαγόπουλος

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Σ Υ Σ Χ Ε Τ Ι Σ Μ Ο Υ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ω Ν

40-171 ΕΛΛΑ∆Α-ΤΟΥΡΚΙΑ

172-176 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-∆ΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

ΕΚ∆ΟΣΗ: DEFENCE NET MEDIAΕΚ∆ΟΤΗΣ: Γεώργιος Ν. Φραγκούλης∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Πάνος ΣπαγόπουλοςΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Γεώργιος Τσιµπούκης---ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΚ∆ΟΣΗΣ: Αναστάσιος Β. Γκουριώτης

Πάρις Καρβουνόπουλος---

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ & ∆ΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Εύη Τσέκου ΑΤΕΛΙΕ: ∆ηµήτρης Γκιβίσης

ΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ: Θανάσης Παυλόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Σταµατία ΒαρεταίουΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: ∆έσποινα ∆ηµητριάδου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ∆ΙΑΝΟΜΗΣ: Παντελής Κουζέλης∆ΙΑΘΕΣΗ-∆ΙΑΝΟΜΗ:Άργος Α.Ε., Πρακτορείο ∆ιανοµής Τύπου20ό χλµ. Λ. Μαρκοπούλου, Παιανία

Σε περίπτωση που δεν βρίσκετε κάποιο τεύχος µας,καλέστε στο: 210-7489941 (κ. Π. Κουζέλης)

ΕΚ∆Ι∆ΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ:ΕΚ∆Ι∆ΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ:

Ετήσια έκδοση «Αµυντική Βίβλος»Μεσογείων 2, Πύργος Αθηνών - Κτίριο Β΄115 27 ΑθήναΤηλ.: 210-7488366, 210-7489941,

210-7489922 Fax: 210-7488367e-mail: [email protected], [email protected]

YΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ: Γεώργιος Ν. Φραγκούλης

Απαγορεύεται σε οποιονδήποτε η αναδηµοσίευση, εξ ολοκλήρου ή τµηµατικά, κειµένων και εικόνων που περιλαµβάνονται σε αυτό το έντυπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Χειρόγραφα και φωτογραφίες που αποστέλλονται προς δηµοσίευση δεν επιστρέφονται, ανεξάρτητα από το εάν θα δηµοσιευθούν ή όχι.

2 0 1 0 – 2 0 1 1

Α πό το τέλος του Εµφυλίου έως σήµερα, η Ελλάδα, από µία µικρή, φτωχή χώρα, εξελίχθηκε σε ένα κράτος στα-θερό, οικονοµικά και πολιτικά. Με ισχυρό δηµοκρατικό

πολίτευµα και µία οικονοµία, η οποία παρά τα σηµερινά σοβαρά προβλήµατα που αντιµετωπίζει, δεν έχει παύσει να διαθέτει µία δυναµική που είναι ακόµα ζητούµενο για πολλές χώρες της ευρύ-τερης Ευρώπης. Αν υπολογίσουµε τον όγκο της παραοικονοµίας –και πρέπει να τον υπολογίσουµε γιατί είναι υπαρκτό τεράστιο µέγεθος–, τότε µπορούµε να µιλάµε και για την ύπαρξη ενός «µαξιλαριού» απορρόφησης κραδασµών, το οποίο όµως κάποτε πρέπει να πάψει να υπάρχει, γιατί τα αρνητικά του στοιχεία είναι περισσότερα από τα θετικά.

Όταν µιλάµε για την Ελλάδα, µιλάµε για µία χώρα που, παρά το µεσαίο µέγεθός της των 11 εκατοµµυρίων κατοίκων, είναι στην παγκόσµια κατάταξη η υπ’ αριθµόν 30 χώρα από πλευράς όγκου οικονοµίας. Μια χώρα που είναι πάντα µέσα στις 20-25 πρώτες θέσεις της παγκόσµιας λίστας του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών από πλευράς κοινωνικής ανάπτυξης. Μια χώρα που µε βάση το κριτήριο της εθνικής αποταµίευσης και των εθνικών επενδύσεων, ιδιωτικών και δηµόσιων, καταλαµβάνει στη διεθνή κατάταξη την 15η θέση, δηλαδή µια αξιοζήλευτη θέση. Μια χώρα που έχει την ικανότητα να ξεπεράσει τα προβλήµατά της, που δικαιούται να ξεπεράσει τα προβλήµατά της.

Κανείς δεν δικαιούται να ταπεινώνει τη χώρα και να στερεί την υπερηφάνεια και την αισιοδοξία από τον ελληνικό λαό, γιατί η οικονοµική ψυχολογία είναι πραγµατική διάσταση. Παράγει πραγµατικό οικονοµικό και αναπτυξιακό αποτέλεσµα. Άρα, χρει-αζόµαστε πάνω απ’ όλα καλή ψυχολογία στην οικονοµία. Έχει πάρα πολύ µεγάλη σηµασία από την άποψη αυτή να δούµε πώς τοποθετείται µια µεσαία χώρα όπως η Ελλάδα, µια χώρα όµως που συντηρεί µεγάλες Ένοπλες Δυνάµεις, ασύγκριτα µεγαλύ-τερες σε σχέση µε ό,τι συµβαίνει µε όλες τις άλλες χώρες της περιοχής, µε βάση τα πληθυσµιακά της δεδοµένα, γιατί µιλάµε

για µία χώρα των 11, 12, το πολύ, εκατοµµυρίων και όχι για µία χώρα των 75 εκατοµµυρίων κατοίκων.

Όπως και αν υπολογίσει κανείς τις ελληνικές αµυντικές δαπά-νες, αυτές εξακολουθούν να είναι, παρά την εκλογίκευση και τους περιορισµούς, ένα πολύ σηµαντικό ποσοστό του ΑΕΠ. Ο συνολι-κός προϋπολογισµός του Υπουργείου Εθνικής Άµυνας για το 2010 είναι λίγο παραπάνω από 6 δισεκατοµµύρια ευρώ. Είναι δηλαδή περίπου το 2,8% του ΑΕΠ.

Οι δαπάνες για αµιγώς εξοπλιστικά προγράµµατα εκτιµώµενα µε βάση το κριτήριο των ετήσιων πληρωµών, υπολογίζουµε ότι θα είναι περίπου 1 δισεκατοµµύριο 800 εκατοµµύρια ευρώ το 2010. Βέβαια, σύµφωνα µε τους κανόνες που διέπουν το Σύµφωνο Σταθερότητας, σηµασία για τον υπολογισµό του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος έχουν οι ετήσιες παραλαβές οπλικών συστηµάτων που ενσωµατώνονται στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις και η αξία των φετινών παραλαβών υπολογίζουµε ότι θα πλησιάσει τα 2 δισεκατοµµύρια 200 περίπου εκατοµµύρια ευρώ. Δηλαδή, από την άποψη αυτή θα είναι περίπου το 1,05% του ΑΕΠ και είναι η τελευταία χρονιά βάσει των υποχρεώσεων που υπάρχουν, που θα ανέλθει σε αυτά τα επίπεδα.

Αντιλαµβάνεστε ότι όταν ο στόχος µας είναι να πετύχουµε µεί-ωση του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος φέτος κατά 5 ποσοστιαίες µονάδες του ΑΕΠ, το µέγεθος των αµυντικών δαπανών είναι πολύ σηµαντικό. Το Υπουργείο Εθνικής Άµυνας από τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009 έχει –µε διάφορες αποφάσεις και µε διάφορους διακανονισµούς– συνεισφέρει προς το Υπουργείο Οικονοµικών περισσότερο από το 1,2% του ΑΕΠ.

Αυτό δεν σηµαίνει ότι θα προχωρήσουµε σε περικοπές οι οποί-ες θα βλάψουν την ασφάλεια της χώρας. Οι δαπάνες είναι ανά-λογες µε την έκταση της απειλής κατά της ασφάλειας της χώρας. Στην έννοια της ασφάλειας εδράζονται όλες οι δραστηριότητες ενός κράτους.

Είµαστε σε µία περιοχή που ατυχώς, όπως είδαµε και από τα

ΚΟΣΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Οι αµυντικές δαπάνες είναι ανάλογες µε την έκταση της απειλής

του ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Υπουργού Εθνικής Άµυνας

4 ∆ Ε Ξ Α Μ Ε Ν Η Σ Κ Ε Ψ Η Σ

πρόσφατα γεγονότα στην Ανατολική Μεσόγειο, εξακολουθεί να γεννά εντάσεις και συγκρούσεις. Επίσης, δυστυχώς εξακολουθού-µε να έχουµε, κάθε εργάσιµη ηµέρα, από την Αεροπορία της γεί-τονος χώρας Τουρκίας, παραβάσεις των κανόνων της εναέριας κυ-κλοφορίας που δηµιουργούν πρόβληµα ασφάλειας στις πτήσεις, παραβιάσεις του εθνικού εναερίου χώρου στο διάστηµα µεταξύ των 6 και των 10 µιλίων, αλλά πολλές φορές και στο τµήµα µέχρι τα 6 ναυτικά µίλια. Έχουµε αρκετά συχνά, συχνότερα δυστυχώς απ’ ό,τι στο παρελθόν, υπερπτήσεις τουρκικών οπλισµένων πο-λεµικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά, όπως το Φαρ-µακονήσι και το Αγαθονήσι.

Σεβόµαστε απολύτως την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και θέ-λουµε να σεβόµαστε και να διασφαλίζουµε το δικαίωµα αβλαβούς διέλευσης, πολλές φορές όµως βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε ορι-ακές περιπτώσεις. Δεν θέλουµε να δεσµεύουµε µεγάλες περιοχές στο Αιγαίο για τη διεξαγωγή ασκήσεων, αλλά βεβαίως θέλουµε πάντα να γίνονται σεβαστές οι ανακοινώσεις µας και από τη µία και από την άλλη πλευρά.

Γενικά, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θέλω να είµαι αισιόδο-ξος, δεν είµαι όµως, ιστορικά, γεωγραφικά και διεθνοπολιτικά, αφελής.

Εύχοµαι η Τουρκία να διαµορφωθεί σε ένα σύγχρονο, δηµο-κρατικό κράτος δικαίου, στο οποίο η πολιτική εξουσία να ασκεί τον πλήρη έλεγχο των Ενόπλων Δυνάµεων και τον πλήρη έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής. Αυτό θα µας επιτρέψει να συζητήσου-µε χωρίς όλες εκείνες τις εντάσεις που είναι ίσως απόρροια της σηµερινής έλλειψης απόλυτου πολιτικού ελέγχου.

Για εµάς ζητήµατα όπως η κατάσταση στην Κύπρο, η κατάστα-ση στο Αιγαίο, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, η διασφά-λιση δηλαδή του αναγκαίου επιπέδου ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή, έχει κορυφαία σηµασία.

Είµαστε πάντα καλόπιστοι, πάντα δηµιουργικοί, είµαστε εξοπλι-σµένοι µε στρατηγική ψυχραιµία, θέλουµε να έχουµε αξιόπιστους, δηµοκρατικά νοµιµοποιηµένους εταίρους και συνοµιλητές, για να µπορούµε να πάρουµε µεγάλες πολιτικές πρωτοβουλίες, αλλά αυτό όλο πρέπει να γίνεται µέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, µε σεβασµό στη διεθνή νοµιµότητα, µε σεβασµό στους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του ΝΑΤΟ, µε σεβασµό στους κανόνες που περιλαµβάνονται στην ίδια τη Συνθήκη της Ουάσιγκτον.

Και θέλουµε όλα αυτά να έχουν πραγµατικό αποτέλεσµα στη Μεσόγειο, στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, στην ευρύτερη περιοχή. Μόνο έτσι διασφαλίζουµε τη σταθερότητα, µόνο έτσι δίνουµε απάντηση στους επιπόλαιους αναθεωρητισµούς.

Παρακολουθούµε τις διακυµάνσεις των διµερών σχέσεων της Τουρκίας µε το Ισραήλ, µε τη Ρωσική Οµοσπονδία, µε τις Ηνωµέ-νες Πολιτείες. Και είµαστε βέβαιοι πως και οι Τούρκοι φίλοι µας µας παρακολουθούν µε την ίδια προσοχή και αντιλαµβάνονται ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα και οι βασικές στρατηγικές επιλογές µιας χώρας όπως η Ελλάδα, που είναι µέλος της Ευρω-παϊκής Ένωσης, µέλος της ζώνης του ευρώ και είναι µαζί µε την Τουρκία το παλαιότερο ιστορικό µέλος του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.

Συνυπάρχουµε στους κόλπους της Συµµαχίας από το 1952, όµως αυτή η συνύπαρξή µας δεν βοήθησε στην επίλυση κανενός προβλήµατος. Αντίθετα, θα έλεγα ότι µπορεί προβλήµατα σχετιζό-µενα µε τη δοµή και τη λειτουργία της Συµµαχίας να τροφοδοτούν συχνά την ένταση στις σχέσεις µεταξύ των δύο χωρών. Και αναφέ-ροµαι σε προβλήµατα που σχετίζονται µε τον επιχειρησιακό έλεγ-

χο του Αιγαίου, σε προβλήµατα που σχετίζονται µε τη λεγόµενη νέα δοµή διοίκησης του ΝΑΤΟ, σε προβλήµατα που σχετίζονται µε την κατανοµή των θέσεων των ανώτατων αξιωµατικών µεταξύ των δύο χωρών σε διάφορες ΝΑΤΟϊκές οντότητες.

Ζητήµατα που, σε πολύ µεγάλο βαθµό, έχουν πραγµατικό πε-ριεχόµενο, συνιστούν επίδειξη σηµαίας, επηρεάζουν τον πραγµα-τικό συσχετισµό δυνάµεων, αλλά από την άλλη πλευρά υπάρχουν φορές στις οποίες έχει κανείς την εντύπωση ότι είµαστε αγκυ-λωµένοι σε δοµές ΝΑΤΟϊκές, ψυχροπολεµικού χαρακτήρα, που βρίσκονται πια έξω από τον σηµερινό περιφερειακό και διεθνή συσχετισµό δυνάµεων και δεν σχετίζονται µε την αναζήτηση ενός νέου στρατηγικού δόγµατος του ΝΑΤΟ. Και είναι πολύ χρήσιµο, από την άποψη αυτή, να σκεφτούµε ότι µια πιο ριζοσπαστική προ-σέγγιση και σε σχέση µε το στρατηγικό δόγµα του ΝΑΤΟ και σε σχέση µε την πραγµατικά νέα, όχι «τη νέα», αλλά µια νεότερη δοµή Διοίκησης του ΝΑΤΟ, θα µπορούσε να µας απαλλάξει από πηγές έντασης και επίσης να µας επιτρέψει να λύσουµε προβλήµατα τα οποία επί χρόνια µας ταλανίζουν και δεν βοηθούν στη δηµιουργία µιας άλλης ατµόσφαιρας στις διµερείς µας σχέσεις.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω τούτο: η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν και δεν διεκδικεί τίποτα από κανέναν, πέρα από τον σε-βασµό των υφιστάµενων συνόρων και του διεθνούς δικαίου. Αλλά και δεν δέχεται να απειλείται, ούτε δέχεται την άσκηση αναθεω-ρητικών πολιτικών σε βάρος της.

Οι ηγέτες των γειτόνων µας θα πρέπει να θυµούνται ότι κοινό καθήκον έναντι των λαών µας είναι να αναζητούµε ενέργειες και πολιτικές που µας ενώνουν, που παράγουν ειρήνη και ευηµερία, όχι εντάσεις και ανασφάλεια. Εµείς τείνουµε το χέρι και αναµέ-νουµε το ίδιο και από τον γείτονα. Όχι µε βερµπαλισµούς, αλλά µε πράξεις ουσίας...

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 5

Πυραυλάκατοι Super-Vita του ΠΝ κατά τη διάρκεια

άσκησης στο Αιγαίο.


Με την είσοδο στον 21ο αιώνα και την ανάδυση του πο-λυπολικού παγκόσµιου συστήµατος, δηµιουργήθηκε µια σειρά από νέα δεδοµένα, µε κυρίαρχο στοιχείο

το ασταθές περιβάλλον ασφαλείας. Το νέο ασταθές περιβάλλον προσφέρει γόνιµο έδαφος για την ανάπτυξη νέων κινδύνων και προκλήσεων ασφαλείας, όπως η λαθροµετανάστευση, η διάδοση των όπλων µαζικής καταστροφής, η πειρατεία, ο κυβερνοπόλε-µος, οι εθνικιστικές διαµάχες και η τροµοκρατία. Επιπλέον, οι κλι-µατικές αλλαγές και η καταστροφή του περιβάλλοντος επιδρούν αρνητικά στο περιβάλλον ασφαλείας. Ταυτόχρονα, η έλλειψη κε-ντρικών πόλων στο διεθνές σύστηµα δίνει την ευκαιρία σε αναπτυσσόµενες ισχυρές δυνάµεις µε φιλοδοξίες να αναζητήσουν ρόλο περιφερειακής δύναµης, επιδεινώνοντας ακόµα περισσότερο την αστάθεια και αυξάνοντας την ανάγκη χρησιµοποίησης των στρατιωτικών δοµών για την αντιµετώπισή της.

Μέσα στο γενικότερα ρευστό διεθνές περιβάλ-λον, ο γεωπολιτικός χώρος της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου, στον οποίο εντάσσεται και η Ελλάδα, παρουσιάζει σηµαντικές προκλήσεις για την ελληνική ασφάλεια και κατά συνέπεια για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις και παράλληλα σηµαντικές δυνατότητες για τη χώρα.

Οι δυνατότητες που προσφέρονται στην Ελλάδα συνδέονται µε την κεντρική γεωπολιτική θέση που κατέχει, αλλά και µε το γεγονός ότι το επίκεντρο του γεωπολιτικού ενδιαφέροντος έχει µεταφερθεί από το κέντρο στην περιφέρεια, δηλαδή από την Κεντρική Ευρώπη προς τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Ασία. Η ιδιαίτερη θέση της Ελλάδας ως συνδετικού κρίκου µεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής, της εξασφαλίζει µια κυρίαρχη θέση στον έλεγχο των γραµµών επικοινωνίας στον άξονα Κεντρική Ευ-ρώπη – ΝΑ Ευρώπη – Μέση Ανατολή ή Βόρεια Αφρική, καθώς και στον άξονα Μαύρη Θάλασσα – Αιγαίο Πέλαγος – Ανατολική Μεσόγειος. Επιπλέον, το γεγονός ότι µέσω των αξόνων αυτών δι-ακινείται ένα σηµαντικό ποσοστό των παγκόσµιων ενεργειακών

αναγκών, προσδίδει µία νέα διάσταση στη γεωστρατηγική της αξία. Ταυτόχρονα, η ενεργή παρουσία της Ελλάδας στις διεργα-σίες για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης και η συµµετοχή της στην περιφερειακή ασφάλεια ως µέλος του ΝΑΤΟ, δίνουν στη χώρα µας έναν σηµαντικό γεωπολιτικό ρόλο, που δύναται να επη-ρεάσει σε κάποιο βαθµό τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.

Στον αντίποδα, παρά το γεγονός ότι έχει επέλθει σηµαντική βελτίωση στα Βαλκάνια, καθώς η πλειοψηφία των βαλκανικών κρατών είναι µέλη του ΝΑΤΟ και φιλοδοξούν να γίνουν µέλη της

Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι προκλήσεις ασφαλείας πηγά-ζουν από τις υποβόσκουσες εθνικιστικές εξάρσεις που –σε συνδυασµό µε το οργανωµένο έγκληµα που ανθεί– έχουν τη δυνατότητα αποσταθερο-ποίησης της περιοχής. Επιπλέον, η συνεχιζόµενη κρίση και αστάθεια στη Μέση Ανατολή αποτελεί ενδεχοµένως πρόκληση για την εµπλοκή νέων δυνάµεων µε φιλοδοξίες ρυθµιστικού περιφε-

ρειακού παράγοντα, µε συνέπεια την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της Ανατολικής Μεσογείου και

της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.Ενώ κατά τον 21ο αιώνα το ΝΑΤΟ και οι άλλοι Οργανι-

σµοί Ασφαλείας εκτιµούν ως απίθανη µια στρατιωτική σύγκρου-ση µε την κλασική έννοια του όρου, εν τούτοις η Ελλάδα έχει την ιδιαιτερότητα να αντιµετωπίζει αφενός τις προκλήσεις ασφαλείας που οφείλονται στο ευµετάβλητο διεθνές περιβάλλον και αφετέ-ρου τις υφιστάµενες στην εγγύς περιοχή.

Παράλληλα, όµως, εντός του υφιστάµενου γεωστρατηγικού και γεωπολιτικού περιβάλλοντος, η Ελλάδα παρουσιάζεται να διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήµατα που της προσδίδουν έναν σηµαντικό ρόλο στην περιοχή και ταυτόχρονα µπορεί να θεω-ρηθεί ως εµπόδιο για κάθε φιλόδοξη περιφερειακή δύναµη. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα εµφανίζεται ως ο παράγων που έχει τη δυνατότητα όχι µόνο να συζητά, να συνδιαλέγεται και να δι-απραγµατεύεται, αλλά και να µπορεί να είναι αξιόπιστος αγωγός

ΑΙΓΑΙΟ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Η αργή και άκαιρη αντίδραση κοστίζει στην ασφάλεια

του πτέραρχου ΙΩΑΝΝΟΥ ΓΙΑΓΚΟΥ

Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άµυνας

µεταφοράς πολιτικής τόσο από την Ευρώπη στην περιφέρεια, όσο και από την περιφέρεια στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, εφαρµόζοντας µια πολιτική αρχών βασισµένων στο διεθνές δίκαιο, εκπέµπει την αυτοπεποίθηση και την αποφασιστικότητα που επιβάλλεται για την υπεράσπιση αυτών που θεωρεί αδιαπραγµάτευτα.

Τα παραπάνω µας οδηγούν στη διαπίστωση ότι οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις καλούνται να στέλνουν ένα µήνυµα αποφα-σιστικότητας και αποτροπής απέναντι στις ορατές απειλές, να υποστηρίζουν την εξωτερική πολιτική και ταυτόχρονα να είναι ένας παράγοντας ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας και συµµετοχής στις συλλογικές και διεθνείς προσπάθειες για την αντιµετώπιση των κοινών κίνδυνων και των σύγχρονων προ-κλήσεων ασφαλείας.

Γίνεται φανερό ότι οι σηµερινές απαιτήσεις επιβάλλουν γρήγο-ρες, ευέλικτες, αποφασιστικές αντιδράσεις και αποτελεσµατική διεθνή συµµετοχή. Οι απαιτήσεις αυτές είναι δυνατόν να ικανο-ποιηθούν από µικρού όγκου δυνάµεις που διακρίνονται για τον υψηλό βαθµό ευελιξίας, την εστιασµένη εκπαίδευση και από το µοντέρνο, έξυπνα προσαρµοσµένο εξοπλισµό. Σε γενικές γραµ-µές, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις για να ανταποκριθούν στην εθνική τους αποστολή για αντιµετώπιση της απειλής και στις διε-θνείς υποχρεώσεις τους, πρέπει να διακρίνονται από την αποτελε-σµατική διοίκηση, την υψηλή κινητικότητα, τη δυνατότητα συγκέ-ντρωσης ισχυρού πυρός σε τόπο και χρόνο και την ικανότητα να διεξάγουν αποτελεσµατικά διακλαδικές επιχειρήσεις καλύπτοντας ένα ευρύ φάσµα επιχειρησιακών απαιτήσεων, που επιβάλλεται για την αντιµετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας.

Απαιτείται εποµένως οι ελληνικές ΕΔ να έχουν τις απαραίτητες δοµές ώστε να παρακολουθούν συνεχώς το σύγχρονο παγκό-σµιο και ιδιαίτερα το περιφερειακό περιβάλλον ασφαλείας και να διαµορφώνονται/µετεξελίσσονται αναλόγως. Υπό το ανωτέρω

πρίσµα, οι προσπάθειές µας είναι πάντοτε εστιασµένες στον τοµέα της µετεξέλιξης και αναπροσαρµογής, µε γνώµονα το σύνολο των επιχειρησιακών απαιτήσεων και λαµβάνοντας υπόψη τους υφιστά-µενους πάσης φύσεως πόρους, ώστε να σχεδιάζονται δυνάµεις που να δύνανται να επιχειρούν µε τον κάλλιστο δείκτη κόστους προς αποτελεσµατικότητα. Η απαίτηση αυτή είναι θεµελιώδης, ιδιαίτερα υπό τις υφιστάµενες δηµοσιονοµικές συνθήκες.

Στο σηµείο αυτό πρέπει να σταθούµε στη διακλαδικότητα. Οι πρόσφατες συγκρούσεις έχουν δείξει πως η αποτελεσµατική χρη-σιµοποίηση διακλαδικών µονάδων στις επιχειρήσεις αύξησε τη «στρατηγική αποτελεσµατικότητα» και έδινε στη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία ένα πλήρες εύρος στρατιωτικών επιλογών για την επίτευξη των εθνικών αντικειµενικών σκοπών και την προστασία των εθνικών συµφερόντων, µε άµεσο ή έµµεσο τρόπο. Η εµπέδω-ση της διακλαδικότητας απαιτεί τη µεταβολή της δοµής διοίκησης των Ενόπλων Δυνάµεων. Μια µεταβολή που για να πραγµατοποι-ηθεί απαιτείται να εκλείψουν παγιωµένες κλαδικές νοοτροπίες και ιδέες, οι οποίες µερικές φορές –µε την επίκληση της ιστορικής παράδοσης– εµποδίζουν το άλµα προς το µέλλον.

Συνοψίζοντας, η παγκόσµια οικονοµική κρίση που επηρεάζει σηµαντικά και τη χώρα µας, καθώς και οι αλλαγές στο γεωπο-λιτικό περιβάλλον της ΝΑ Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου, απαιτούν όχι µόνο τη στενή παρακολούθηση των εξελίξεων που συνδέονται µε την ασφάλεια, αλλά και επιβάλλουν ένα νέο τρό-πο σκέψης. Η αργή όσο και η άκαιρη αντίδραση κοστίζουν. Στο πλαίσιο της εθνικής άµυνας και ασφάλειας, το κόστος σηµαίνει απώλεια ζωτικών συµφερόντων. Η προσπάθειά µας πρέπει να εστιάζεται στην ανίχνευση των επερχόµενων εξελίξεων και στην προσχεδιασµένη δράση που θα µας δίνει την πρωτοβουλία των ενεργειών και κατά συνέπεια την επιτυχία, που σε στρατιωτικούς όρους µεταφράζεται σε «νίκη».

Μαχητικά αεροσκάφη της ΠΑ τύπου F-16 C/D Block 52+ σε άσκηση πάνω από το Αιγαίο.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 7


MILITARY APPLICATIONS

Kampakas S.A. has manufactured a great number of spare parts and products for the Hellenic Armed Forces.

Our production line has delivered track shoes, conversion kits for tanks, turret stowage sets, armor steel

castings, top deck grills, engine blocks, break drums etc.

QUALITY ASSURANCE

With main concern to maintain the high quality level of our products, our quality assurance system is based

on ISO 9001 and ADAP 120 standards, throughout all production phases, supported by high technology test

equipment. Atomic emission and absorption spectrographs, ultrasonic and magnetic particles, inspection

machines, mechanical and metallografy testing machines are some indicative instruments used for quality control.

Les nouveaux défis à fin dela Défense et de la Sécurité

dans la Mer Egée et la Méditerranée Orientale

Aires de civilisations brillantes, d’échanges mais aussi de conflitstout au long de leur histoire, la Mer Egée et la Méditerranée Orientale sont au carrefour de l’Europe, de l’Orient et de l’Afrique, dans un monde globalisé où la circulation des personnes, des biens et des informations ne connaît pas de limite.

La période actuelle de crise économique exacerbent les déséquilibres, ravivent les tensions et génèrent de nouvelles menaces. Il en résulte pour les pays riverains un certain nombre de nouveaux défis à surmonter dont l’immigration, la maîtrise del’énergie et la sécurité des personnes constituent sans doute les plus importants.

L’Europe, qui dispose d’instruments d’intervention et de gestion des crises, s’affirme progressivement comme un acteur depremier plan et entend œuvrer dans cette région, comme ailleurs dans le monde, en faveur de la paix et de la sécurité. C’est cette conception du rôle de l’Europe que nous défendons et que nous partageons, notamment avec la Grèce.

>>

Οι νέες προκλήσεις για την Άµυνα και την Aσφάλεια

στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο

Το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος –περιοχές όπου γεννή-θηκαν λαµπροί πολιτισµοί και έλαβαν χώρα ποικίλες ανταλλαγές και συγκρούσεις– βρίσκονται στο σταυροδρόµι της Ευρώπης, της Ανατολής και της Αφρικής, σε µια παγκοσµιοποιηµένη κοινότητα στην οποία η κυκλοφορία ανθρώπων, αγαθών και πληροφοριών επιτυγχάνεται πλέον δίχως περιορισµούς.

Στη σηµερινή εποχή της οικονοµικής κρίσης παρατηρείται όξυνση των ανισορροπιών, αναθέρµανση των εντάσεων και εµφά-νιση νέων απειλών. Έτσι έχουν ανακύψει για τις παράκτιες χώρες πολλά καινούργια προβλήµατα, που πρέπει σαφώς να επιλυθούν. Τα πιο σοβαρά από αυτά είναι η µετανάστευση, η διαχείριση της ενέργειας και η ασφάλεια των ανθρώπων.

Η Ευρώπη, καθώς διαθέτει µηχανισµούς παρέµβασης και δια-χείρισης κρίσεων, επιβεβαιώνεται προοδευτικά ως πρωταρχικός παράγων επιχειρησιακών δράσεων στη συγκεκριµένη περιοχή –όπως εξάλλου και σε όλον τον κόσµο– υπέρ της ειρήνης και της ασφάλειας. Είναι ακριβώς αυτός ο ρόλος της γηραιάς ηπείρου που αντιλαµβανόµαστε και υπερασπιζόµαστε από κοινού µε την Ελλάδα.

Όσο κι αν έχει πληγεί η Ευρώπη από την οικονοµική κρίση, φαίνεται πως εξακολουθεί να αποτελεί πόλο πλούτου για αρκε-τές χώρες, οι οικονοµίες των οποίων έχουν χάσει τις θεµελιώδεις ισορροπίες τους. Το σύστηµα κοινωνικής πρόνοιας, η πρόβλεψη κατώτερου εισοδήµατος και η δωρεάν υγεία συνιστούν πλεονε-κτήµατα ιδιαιτέρως ελκυστικά.

>>

Christophe FarnaudAmbassadeur de France en Grèce

Christophe FarnaudΠρεσβευτής της Γαλλίας στην Ελλάδα


>>Même malmenée par la crise économique, l’Europe apparaît

comme un pôle de richesse pour nombre de pays dont les fondamentaux économiques sont déséquilibrés. Les systèmes de protection sociale, les revenus minimums et la couverture de santé gratuite sont autant d’avantages particulièrement attractifs.

Si l’Europe doit maintenir une politique d’immigration ouverte à l’égard des immigrés légaux, elle doit être ferme vis-à-vis des étrangers en situation irrégulière. Ainsi, le Pacte européen sur l’immigration et sur l’asile, adopté sous présidence française de l’Union européenne, réaffirmela volonté de lutter collectivement contre l’immigration irrégulière par une approche globale, qui va de la coopération avec les pays d’origine à la protection des frontières et aux mesures de retour. De même, l’intensification des opérationsde l’agence européenne FRONTEX en mer Egée et à la frontière gréco turque met en pratique cette nécessaire solidarité de l’UE, les frontières de la Grèce étant celles de l’espace de libre circulation instauré par les accords de Schengen.

C’est dans le même esprit de solidarité que la France a proposé la mise en place de l’Union pour la Méditerranée, lancée par le Président Sarkozy en juillet 2008 sous présidence française de l’Union européenne. Cet ensemble, qui réunit les 27 Etats membres de l’Union Européenne et les 16 pays du pourtour méditerranéen, vise à instituer un partenariat pour le développement de l’ensemble de la région.

La définition d’une vision commune de l’espace méditerranéen,englobe différents projets concrets, tels que la dépollution de laMéditerranée, les autoroutes de la mer et les autoroutes terrestres, la protection civile, le plan solaire méditerranéen, l’université euro-méditerranéenne, la gestion partagée de l’eau, etc. A cet égard, il faut souligner l’engagement résolu des autorités grecques depuis l’origine, en faveur de cette Union qui témoigne d’une approche à la fois innovante et solidaire de l’Europe.

Enfin, l’énergie constitue un autre enjeu crucial pour les paysindustrialisés qui ont toujours dû diversifier et protéger leurssources d’approvisionnement. La Mer Egée et la Méditerranée Orientale demeurent des lieux de passages stratégiques pour acheminer l’énergie du Moyen-Orient, de la Russie ou du Caucase vers les pays utilisateurs. Les différents projets de gazoducs etd’oléoducs qui doivent relier l’Orient et l’Occident, à la hauteur des enjeux posés par la maîtrise de l’énergie en témoignent.

La Grèce occupe dans ce cadre une position géographique stratégique. Elle est également un pays qui dispose d’une forte expérience dans les Balkans dont elle peut faire profiterl’Europe.

Aux conflits armés qu’a connus l’Europe se substituentmaintenant des missions plus complexes de surveillance et de recherches étendues aux infrastructures, aux moyens de transport et de communication. La France et la Grèce sont des acteurs au sein de l’Europe sensibles à ces enjeux et travaillent ensemble pour lutter contre toutes les nouvelles formes d’insécurité.

>>Εάν η Ευρώπη οφείλει να διατηρήσει µια ανοιχτή µεταναστευ-

τική πολιτική αναφορικά µε τους νόµιµους µετανάστες, οφείλει ταυτόχρονα να είναι αυστηρή µε τους παράνοµους αλλοδαπούς. Με αυτόν τον τρόπο, το ευρωπαϊκό Σύµφωνο για τη µετανάστευ-ση και το άσυλο, το οποίο υιοθετήθηκε επί προεδρίας της Γαλλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επισφραγίζει την καθολική βούληση για την καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης σε παγκόσµια κλίµακα και µάλιστα σε συνεργασία µε τις χώρες προέλευσης, µε στόχο την προάσπιση των συνόρων και την επιστροφή των µετα-ναστών σε αυτές. Οµοίως, η ενίσχυση των δραστηριοτήτων της ευρωπαϊκής επιχείρησης «FRONTEX» στο Αιγαίο και στα ελληνο-τουρκικά σύνορα θέτει σε εφαρµογή το καθεστώς αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι σαφώς απαραίτητη, καθώς τα σύνορα της Ελλάδας έχουν καθοριστεί από τις συµφωνίες του Σένγκεν ως χώρος ελεύθερης κυκλοφορίας.

Σε ανάλογο πνεύµα αλληλεγγύης η Γαλλία πρότεινε την εφαρµογή στην πράξη της «Ένωσης για τη Μεσόγειο», την οποία πρώτος παρουσίασε ο Πρόεδρος Σαρκοζί τον Ιούλιο του 2008, επί γαλλικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η οµά-δα που κατάφερε να ενώσει τα 27 κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις 16 χώρες της Μεσογείου, στοχεύει στη θέσπιση µιας σύµπραξης για την ανάπτυξη της ενότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Η διαµόρφωση ενός κοινού οράµατος για τις χώρες της λε-κάνης της Μεσογείου περιλαµβάνει µεγάλα σχέδια όπως είναι η απορρύπανση της θάλασσας, οι θαλάσσιες και επίγειες οδοί, η πολιτική προστασία, ο σχεδιασµός για την ηλιακή ενέργεια, το

ευρω-µεσογειακό πανεπιστήµιο, η κοινή διαχείριση του νερού κ.ά. Αξίζει να υπογραµµιστεί ότι για όλα αυτά τα ζητήµατα οι ελληνικές αρχές δεσµεύτηκαν εξαρχής υπέρ της Ένωσης, πράγµα που υπο-δηλώνει ότι η Ελλάδα προσεγγίζει την Ευρώπη µε πρωτοποριακή διάθεση και µε αίσθηµα αλληλεγγύης.

Ας επισηµανθεί, τέλος, ότι η ενέργεια συνιστά ένα ακόµη κρί-σιµο στοίχηµα για τις βιοµηχανικές χώρες, οι οποίες οφείλουν να τροποποιούν διαρκώς και να προστατεύουν τις πηγές προµηθειών τους. Το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος εξακολουθούν να απο-τελούν στρατηγικά περάσµατα για την προώθηση της ενέργειας της Μέσης Ανατολής, της Ρωσίας και του Καυκάσου διαµέσου των χωρών-χρηστριών. Τα έργα που γίνονται για τους αγωγούς φυσι-κού αερίου και πετρελαίου και που θα συνδέσουν την Ανατολή µε τη Δύση, αυτό ακριβώς φανερώνουν: την σπουδαιότητα των στοιχηµάτων που τίθενται στον τοµέα της ενέργειας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η γεωγραφική θέση της Ελλάδας είναι στρατηγικής σηµασίας. Πρόκειται ασφαλώς για µία χώρα που διαθέτει σηµαντική εµπειρία στα Βαλκάνια, από την οποία όλη η Ευρώπη θα µπορούσε να επωφεληθεί.

Οι ένοπλες συγκρούσεις που γνώρισε η Ευρώπη στο παρελθόν δίνουν πλέον τη θέση τους σε πιο πολύπλοκες επιχειρήσεις επιτή-ρησης και έρευνας, που επεκτείνονται σε όλες τις υποδοµές, στα µέσα µεταφοράς και επικοινωνίας. Η Γαλλία και η Ελλάδα διαδρα-µατίζουν τον δικό τους ρόλο εντός του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι µε ευαισθησία απέναντι σε όλες αυτές τις προκλήσεις και σε αγαστή συνεργασία µεταξύ τους για την αντιµετώπιση της ανασφάλειας, σε όλες τις σύγχρονες µορφές της.


ΟΥΔΕΝ ΚΡΥΠΤΟΝ... Sperwer Mk II

Η έκταση της απειλής που συνιστά ένα κράτος για ένα άλλο, από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα, έχει να κάνει µε δύο βασικές παραµέτρους: Η πρώτη είναι η εκδήλωση της βούλησης προς αλλαγή των υφιστάµενων συνόρων ή προς υφαρπαγή οικονοµι-κών πόρων, η απόκτηση ελέγχου σε ζωτικές περιοχές που ελέγχει ο αντίπαλος κλπ. Η δεύτερη παράµετρος έχει να κάνει µε τα µέσα που δύνανται να χρησιµοποιηθούν για την υλοποίηση της πρώτης παραµέτρου. Αν δεν υπάρχει διατύπωση της πρώτης παραµέτρου, δεν υπάρχει το θεωρητικό περίβληµα, ο «σκελετός» για να πατήσει η δεύτερη παράµετρος και να οικοδοµηθεί απειλή.

Αν δεν υπάρχει η δεύτερη παράµετρος, δηλαδή δεν υπάρχουν τα µέσα για την υλοποίηση επεκτατικών πολιτικών, δεν υπάρχει βάση στην όποια θεωρητική πολιτική. Η τελευταία περίπτωση, ας πούµε, είναι τα Σκόπια. Έχουν διατυπώσει µε διάφορους τρόπους πολιτική που δυνητικά συνιστά επεκτατικές προθέσεις, κυρίως µε την έκ-φραση πολιτικής αλυτρωτισµού, αλλά δεν έχουν τα µέσα για την υλοποίηση αυτής της απειλής.

Στην περίπτωση της Τουρκίας και οι δύο παράµετροι, δηλαδή το θεωρητικό υπό-βαθρο, η διατύπωση προθέσεων αναθεώρησης συνόρων, συνθηκών κλπ., αλλά και τα µέσα για την υλοποίηση των προθέσεων, όχι απλώς υπάρχουν, αλλά συντονίζονται και συνδυάζονται µε έναν τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο για τις τελικές προθέσεις της Άγκυρας. Οι οποίες προθέσεις ξεκινούν από την εξουδετέρωση της Ελλάδας ως γεωπολιτικού παίκτη στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, την στρατηγική «κατοχή» της Κύπρου και την ανάληψη του ελέγχου του στρατηγικού «διαδρόµου» που εκτείνεται από την έξοδο του Ελλησπόντου έως τη Μεσόγειο, και φτάνουν µέχρι την απόκτηση νέων εδαφών. Η απόκτηση νέων εδαφών περιλαµβά-νεται στην παραπάνω στρατηγική από τη στιγµή που διευκολύνουν την υλοποίηση των θεµελιωδών αρχικών στόχων.

Η Τουρκία σήµερα αντιπροσωπεύει για την Ελλάδα µία απειλή πολύ πιο ισχυρή και συγκεκριµένη από αυτή που αντιπροσώπευε πριν από είκοσι χρόνια. Διότι τα χα-ρακτηριστικά της απειλής έχουν µεταλλαχθεί.

Η step by step κλιµάκωση των διεκδικήσεών της από το 1974 µέχρι σήµερα έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη φοβικού συνδρόµου στην ελληνική πολιτική ελίτ, η οποία τρέµει στην ιδέα της ήττας σε µία ένοπλη σύγκρουση που θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε ευρείες πολιτικές ανακατατάξεις. Η απώλεια του πολέµου το 1974, έστω και αν αυτός διεξήχθη σε ένα περιφερειακό µέτωπο, όπως αυτό της Κύπρου, είχε σεισµικά αποτελέσµατα στην εγχώρια πολιτική σκηνή και άλλαξε τις ισορροπίες που είχαν διαµορφωθεί από το 1944 και µετά.

Αυτό το φοβικό σύνδροµο, το οποίο οφείλεται εν µέρει και στη δυσπιστία µετα-ξύ πολιτικών και στρατιωτικών που αναπτύχθηκε λόγω της περιόδου 1967-1974, χρειάζεται πολλή προσπάθεια και αλλαγή φιλοσοφίας και τρόπου προσέγγισης των γεωστρατηγικών προβληµάτων της περιοχής από την πλευρά των πολιτικών, για να θεραπευτεί. Ενόσω όµως η Ελλάδα παλεύει µε τα σύνδροµά της, η γειτονική Τουρ-κία εξελίσσεται και ως κράτος και ως απειλή για την Ελλάδα, αφού η πρώτη εξέλιξη µεγεθύνει τη δεύτερη.

Και αν τα µέσα και η στρατιωτική ισχύς της Τουρκίας εξακολουθούν να είναι συ-γκρίσιµα µε αυτά της Ελλάδας σε επίπεδο συστηµάτων, αυτό δεν συµβαίνει µε την πολεµική βιοµηχανία της και µε τις δαπάνες που γίνονται για την Έρευνα και την Ανάπτυξη εγχώριων οπλικών συστηµάτων. Διότι αν από το 1974 µέχρι σήµερα έχει καταφέρει να αναχαιτιστεί η εκδήλωση µείζονος επιθετικής προσπάθειας από την πλευρά της Τουρκίας, αυτό οφείλεται σε πολύ µεγάλο βαθµό στην απροθυµία του ξένου παράγοντα να επιτρέψει µία τέτοια προσπάθεια. Και η στρατιωτική ισχύς της

Τουρκίας εδραζόταν µέχρι πολύ πρόσφατα, σχεδόν στο σύνολό της, στα συστήµατα που προµηθευόταν από το εξωτερικό. Η αυτονόµησή της από τις πηγές του εξωτε-ρικού σηµαίνει και αυτονόµηση σε επίπεδο λήψης αποφάσεων κρίσιµων, όπως είναι µία «θερµή» κρίση µε την Ελλάδα.

Συνολικά η Τουρκία δαπανά το 0,7% του ΑΕΠ της για Έρευνα και Ανάπτυξη, δη-λαδή όσο ως ποσοστό του ΑΕΠ δαπανά η Ελλάδα για την αγορά οπλικών συστηµάτων ετησίως! Σύµφωνα µε τον Μurat Bayar, Γενικό Γραµµατέα της Υπογραµµατείας Πολε-µικής Βιοµηχανίας της Τουρκίας, στόχος της τουρκικής κυβέρνησης είναι η αξιοποίηση των Τούρκων επιστηµόνων στα πανεπιστήµια για την εγχώρια ανάπτυξη οπλικών συστηµάτων.

Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δηµοσιότητα ο Σύνδεσµος Πολεµικών Βιοµη-χανιών της Τουρκίας (SaSaD), ο οποίος εκπροσωπεί 100 εταιρείες του συγκεκριµένου κλάδου, τα χρήµατα που δαπάνησαν οι πολεµικές βιοµηχανίες της χώρας για Έρευνα και Ανάπτυξη το 2008 έφτασαν τα 228 εκατ. δολάρια (168 εκατ. ευρώ), ενώ µαζί µε τα χρήµατα που δαπάνησε η Υπογραµµατεία Πολεµικής Βιοµηχανίας (ΥΠΒ), το συνολικό ποσό ξεπέρασε το 2008 τα 500 εκατ. δολάρια (256,4 εκατ. ευρώ). Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 2007 τα ποσά που είχε δαπανήσει µόνο η πολεµική βιοµηχανία της χώρας (όχι η ΥΠΒ) ήταν 120 εκατ. ευρώ (88 εκατ. ευρώ) και το 2004 µόλις... 64 εκατ. δολάρια (47 εκατ. ευρώ).

Με λίγα λόγια, τα χρήµατα που δαπάνησαν οι πολεµικές βιοµηχανίες της χώρας για Έρευνα και Ανάπτυξη το 2008 ήταν αυξηµένα κατά 781% σε σχέση µε τα κονδύλια που διατέθηκαν από αυτές 4 µόλις χρόνια νωρίτερα.

Το µεγαλύτερο µέρος των χρηµάτων αυτών δαπανήθηκε για την ανάπτυξη εγ-χώριων οπλικών συστηµάτων όπως η φρεγάτα Milgem, το εθνικό άρµα Altay, το επιθετικό ελικόπτερο σε συνεργασία µε την εταιρεία AgustaWestland, καθώς και άλλα προγράµµατα.

Τα συνολικά έσοδα της τουρκικής πολεµικής βιοµηχανίας για το 2008 µε βάση τα στοιχεία του SaSaD ήταν 2,32 δισ. δολάρια (1,7 δισ. ευρώ). Οι τουρκικές εξαγωγές οπλικών συστηµάτων για το έτος 2008 ήταν 576 εκατ. δολάρια (422 εκατ. ευρώ) και το 2007 420 εκατ. δολάρια (307,5 εκατ. ευρώ) σηµειώνοντας αύξηση κατά 37%. Όσον αφορά τη σύνθεση των εξαγωγών του έτους 2008, το 33% της αξίας αυτών αφορούσε το διάστηµα και την αεροναυπηγική βιοµηχανία, το 29% χερσαία συστήµατα, 13% ηλεκτρονικά συστήµατα, το 9% όπλα πυροµαχικά ρουκέτες πύραυλοι, 9% λογισµικό και συστήµατα πληροφορικής και τέλος το 7% λοιπούς τοµείς.

Η Τουρκία, όπως δήλωσε ο M. Bayar, µπορεί να κατασκευάζει ολοκληρωµένα οπλικά συστήµατα σε όλους τους τοµείς, ενώ επεσήµανε τα ακόλουθα εκπληκτικά στοιχεία. Με βάση τα στοιχεία της τουρκικής Γραµµατείας Πολεµικής Βιοµηχανί-ας, το 60% των ακαδηµαϊκών επιστηµόνων του Πανεπιστηµίου METU στο τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών ασχολείται µε την πολεµική βιοµηχανία, ενώ άνω του 50% των εταιρειών του πανεπιστηµίου συνεργάζονται µε την πολεµική βιοµηχανία της χώρας.

Τι σηµαίνουν όλα αυτά: Η εξέλιξη της απειλής δείχνει ότι το πρόβληµα ασφάλει-ας που θα κληθεί να αντιµετωπίσει η Ελλάδα τα επόµενα χρόνια, δεν θα έχει καµία σχέση µε αυτό που αντιµετωπίζει σήµερα. Η επιστροφή στην πολιτική ανάπτυξης της εγχώριας αµυντικής βιοµηχανίας, όπως αυτή που ακολουθήθηκε το 1974-1981, είναι µονόδροµος. Για να επιβιώσουµε, για να επιβιώσει η χώρα ως σηµαντικός «παί-κτης» στο συνολικό γεωπολιτικό παίγνιο, πρέπει να πράξουµε αυτό που επιτάσσει η φύση για την επιβίωση των ειδών: Να προσαρµοστούµε. Αν δεν προσαρµοστούµε, θα εκλείψουµε...


Η εξέλιξη της απειλήςτου ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Β. ΓΚΟΥΡΙΩΤΗ


Ορισµένες παρατηρήσεις σχετικά µε τον πλανήτη και την Ευρώπη

Η ραγδαία αύξηση πληθυσµού που άρχισε από τον 17ο αιώνα και µετά, είχε ως αποτέλεσµα στις αρχές του 20ού αιώνα ο πλη-θυσµός της Γης να τριπλασιαστεί, στα µέσα του ίδιου αιώνα να οκταπλασιαστεί και το 2000 ο πληθυσµός να φτάσει τα 6 δισεκα-τοµµύρια. Ουσιαστικά όµως το δηµογραφικό του πλανήτη έχει δύο όψεις. Η µία αφορά τον νεανικό πληθυσµό της Αφρικής και η άλλη τον γηρασµένο της Ευρώπης. Ως το 2045 στην Αφρική θα ζει το 20% του παγκόσµιου πληθυσµού έναντι του 9% το 1960, ενώ στην Ευρώπη την ίδια περίοδο θα κατοικεί το 7% του παγκόσµιου πληθυσµού, έναντι του 20% το 1960. Σε άλλες περιοχές του πλανή-τη υπάρχουν αντικρουόµενα στοιχεία. Για παράδειγµα, ο δείκτης γεννητικότητας στις ΗΠΑ είναι 2,07, στην Κίνα 1,8, στην Ινδία 3,24, στο Ισραήλ 2,9 και στη Γάζα 7,9. Στην Ε.Ε. ο µέσος αριθµός παιδιών ανά γυναίκα είναι µόλις 1,53, µε το όριο για την αναπλήρωση των γενεών να είναι 2,1 παιδιά και µόνο την Ιρλανδία να προσεγγίζει το συγκεκριµένο όριο.

Στη χερσόνησο του Αίµου, το 2025 ο συνολικός αλβανικός πληθυσµός αναµένεται να φτάσει τα 12 εκατ. κατοίκους και της Τουρκίας τα 98,7 εκατ. κατοίκους. Ωστόσο, επειδή ο δείκτης γεν-νήσεων των Κούρδων είναι µεγαλύτερος σε σχέση µε εκείνον των Τούρκων, το 2025 εκτιµάται ότι το 44,4% του πληθυσµού της Τουρκίας θα είναι Κούρδοι.

Η ΕλλάδαΗ δηµογραφική κατάσταση για την Ελλάδα είναι εφιαλτική εδώ

και πολλά χρόνια. Οι παρατηρήσεις που µπορούν να γίνουν είναι οι εξής:

– Το 1940 υπήρξαν 179.510 γεννήσεις και 93.830 θάνατοι. – Το 1950,151.134 γεννήσεις και 53.755 θάνατοι. – Το 1960, η σχέση ήταν 157.239 προς 60.563. – Το 1970,144.928 γεννήσεις και 74.009 θάνατοι. – Το 1980,148.134 γεννήσεις και 87.282 θάνατοι. – Το 1990,102.229 γεννήσεις και 94.152 θάνατοι.

– Το 1996, η σχέση ήταν 100.718 προς 100.740. Δηλαδή οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις, όπως συνέβη

και το 1998 και το 1999. Το 2000 η Ελλάδα ήταν µία από τις 4 χώρες της Ε.Ε. στις οποίες σηµειώθηκε φυσική µείωση, ενώ στις υπόλοιπες σηµειώθηκε φυσική αύξηση. Από το 1998 έως το 2003, οι θάνατοι στην Ελλάδα ξεπέρασαν τις γεννήσεις. Η δραµατική µείωση των γεννήσεων είχε ως συνέπεια, οι νέοι και οι νέες ηλικίας µέχρι 19 ετών, από 2.910.000 (33,4% του πληθυσµού) το 1967, να µειωθούν το 1997 σε 2.420.000 (23,1% του πληθυσµού).

Στο διάστηµα 2004-2025 ο πληθυσµός της Ελλάδας θα γηρά-σκει συνεχώς. Έτσι, ενώ το 2004 οι νέοι ηλικίας 0-14 ετών ήταν 1.601.000 και οι ηλικιωµένοι άνω των 65 ετών ήταν 1.965.000, το 2025 οι νέοι θα είναι 1.515.000 και οι ηλικιωµένοι 2.598.000. Ενώ δηλαδή το 2001 οι ηλικιωµένοι ξεπερνούσαν τους νέους κατά 364.000, το 2025 θα τους ξεπερνούν κατά 1.082.000, δηλαδή τρι-πλάσιο εκείνου του 2004.

Στις δεκαετίες του 1990 και του 2000, ο πληθυσµός της Ελλάδας αυξήθηκε, ως συνέπεια της µετανάστευσης, κατά πολύ περισσό-τερο απ’ ό,τι η διαφορά των θανάτων από τις γεννήσεις. Σύµφωνα µε την απογραφή του 2001, ο πληθυσµός της Ελλάδας ανέρχεται σε 10.939.771 άτοµα, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 6,6% σε σύ-γκριση µε τον πληθυσµό του 1991. Η εκτίµηση της ΕΣΥΕ για το 2008 είναι 11.700.000, λόγω της εισροής µεταναστών.

Έτσι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η φυσική αύξηση του πληθυσµού, δηλαδή γεννήσεις µείον θάνατοι, κατά τις περιόδους 1981-2001 και 2001-2008, ήταν θετική λόγω της καθαρής εισροής προσφύγων, οµογενών, µεταναστών και λαθροµεταναστών.

Πιο συγκεκριµένα, για την περίοδο που διαθέτουµε στοιχεία λόγω της απογραφής, η κατάσταση είχε ως εξής:

– Τη δεκαετία 1981-1990, η φυσική αύξηση ήταν 272.000 και η καθαρή εισροή µεταναστών 132.000 (ποσοστό 33% της συνο-λικής αύξησης του πληθυσµού).

– Τη δεκαετία, όµως,1991-2000, η φυσική αύξηση ήταν µόνο 22.000 και η καθαρή εισροή µεταναστών 404.000 (ποσοστό 95% της συνολικής αύξησης του πληθυσµού).

ΝΟΜΟΣ ΕΒΡΟΥ

Το κρίσιµο δηµογραφικό ζήτηµατου ΦΑΝΗ ΜΑΛΚΙΔΗ*

Η δηµογραφική κατάρρευση της ακριτικής Ελλάδας. Η περίπτωση του νοµού Έβρου Το 1952, µε την ένταξη της Ελλάδας και την ταυτόχρονη έντα-

ξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, η περιοχή της Θράκης και ειδικότερα του νοµού Έβρου αποτέλεσε, στο πλαίσιο του σχεδιασµού της βορειοατλαντικής συµµαχίας, τον χώρο ανάπτυξης στρατιωτικών σχηµατισµών. Ταυτόχρονα, η άµεση γειτνίαση µε µια χώρα-µέλος του Συµφώνου της Βαρσοβίας, είχε ως αποτέλεσµα να αποδοθεί στη Θράκη ο ρόλος του αναχώµατος. Τα µόνα απαραίτητα έργα ήταν τα στρατόπεδα, και αυτά, χωρίς να έχουν την πρώτη γραµ-µή άµυνας τον ποταµό Έβρο. Αυτό έγινε µόλις το 1974! Από την άλλη, η περιοχή αφέθηκε στην υπανάπτυξη, άλλωστε κανείς δεν ενδιαφερόταν, κράτος ή ιδιώτης να επενδύσει στα σύνορα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το σχέδιο Μάρσαλ «περί αναστήλωσης της κατεστραµµένης Ευρώπης και αποτροπής του κοµµουνιστι-κού κινδύνου» ύψους 13 δισ. δολαρίων για 16 χώρες, η Θράκη έλαβε 9.623.219 δολάρια που αντιστοιχούν στο 0.5%!

Σύµφωνα µε τα ψυχροπολεµικά δόγµατα ασφάλειας, η υπα-νάπτυξη της περιοχής ήταν προϋπόθεση για την υπεράσπισή της σε περίπτωση σύρραξης των δύο συνασπισµών. Έτσι οι δρόµοι, οι σιδηρόδροµοι, οι επικοινωνίες, οι παραγωγικοί τοµείς ή είναι ανύπαρκτα ή θυµίζουν άλλες εποχές. Ο νοµός Έβρου κρατά εδώ πρωταγω-νιστική θέση λόγω της άµεσης επαφής µε τον αντίπαλο. Για παράδειγµα, ο σι-δηρόδροµος στη Θράκη θα θυµίζει την εποχή εκείνη και µέχρι πρόσφατα την εποχή του τελευταίου σουλτάνου Αβδούλ Χαµίτ, µια και η χάραξή του έγινε επί περιόδου του, µε το κωµικο-τραγικό αποτέλεσµα, όσοι χρησιµο-ποιούσαν το τρένο για τη µεταφορά τους στο βόρειο κοµµάτι του νοµού να διέρχονται από τουρκικό έδαφος για κάποια χιλιόµετρα. Αυτή η κατά-σταση ανακόπηκε αναγκαστικά µόλις το 1977 και µετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Εκτός βέβαια από τις ανύπαρκτες πολιτικές που στέρησαν τη Θράκη από την ανάπτυξη, υπήρξαν ενέργειες που εντάσσονται στο γενικότερο κλίµα της εποχής και είχαν ως αποτέλεσµα την αποσταθεροποίηση του χώρου και της συνέχισης µιας κατάστασης αβεβαιό-

τητας. Το 1955 η Ελλάδα θέλει τους Ποµάκους, Τούρκους, µία συνι-σταµένη των µουσουλµανικών µειονοτήτων, αλλά µε την όξυνση των σχέσεων µε την Τουρκία, τους θέλει Βούλγαρους.

Από τα µέσα της δεκαετίας του 1950 θα αρχίσει να δηµιουργεί-ται ένα µεγάλο µεταναστευτικό ρεύµα από το νοµό Έβρου προς τη Γερµανία κυρίως και κατά δεύτερο λόγο προς το Βέλγιο και την Ολλανδία. Η µετανάστευση προς την Ο.Δ. της Γερµανίας και τις άλ-λες χώρες της δυτικής Ευρώπης, που ξεκίνησε µια γενιά µετά την εγκατάσταση του πελώριου κύµατος των προσφύγων, απειλούσε τα θεµέλια της θρακικής και ιδιαίτερα της εβρίτικης κοινωνίας. Η µετανάστευση ήταν το πρώτο χτύπηµα για τη δηµογραφία της περιοχής. Υπολογίζεται ότι πάνω από 80.000 Θρακιώτες ηλικίας 15-44 χρονών γίνονται µετανάστες την περίοδο 1950-1960.

Από το 1958 αρχίζει η µαζική µετανάστευση των κατοίκων του µοναδικού νησιού του Έβρου, της Σαµοθράκης, στη Γερµα-νία και ειδικότερα στην αστική περιφέρεια της Στουτγάρδης. Στα τέλη του 1975 και µε τη βοήθεια στατιστικών στοιχείων, δόθηκε η ευκαιρία να διαπιστωθεί ότι στην πρωτεύουσα της Βάδης-Βυ-τερµβέργης η Σαµοθράκη βρισκόταν επικεφαλής των ελληνικών κοινοτήτων που τροφοδοτούσαν την πόλη της Στουτγάρδης µε στρατιές µεταναστών. Το 1961, πάνω από το ένα τρίτο του πληθυ-σµού του νησιού ήταν κάτω των 15 χρόνων και το 1976 σε αυτή

την οµάδα ηλικιών ανήκε λιγότερο από το ένα πέµπτο. Η δηµογραφική εξάντληση που θα ήταν µακροπρόθεσµη προοπτική, έχει σήµερα µετατραπεί σε πραγµατικότη-τα, εδώ και µια πενταετία: ο αριθµός των θανάτων ξεπερνάει τις επιτόπιες γεννή-σεις. Ένα τέταρτο του αιώνα µε εντατική µετανάστευση, κατάφερε να καταβάλλει ένα από τα τελευταία προπύργια του ζω-ντανού και γόνιµου κόσµου των νησιών του Β. Αιγαίου.

Μετά τις εξελίξεις στην ανατολική Ευ-ρώπη, η Θράκη και ο Έβρος δέχονται χι-λιάδες πρόσφυγες και µετανάστες από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Αυτό όµως δεν αποτρέπει να σηµειωθεί µία νέα µετανά-στευση. Ο νοµός Έβρου αντιµετωπίζει µια νέα δηµογραφική αποψίλωση (-3%) στα χρόνια 1991-2001 και (-4%) 2001-2010.

Στις περιόδους αυτές, το δηµογραφικό πρόβληµα εξελίσσεται σε αρνητικό παρά-γοντα και αποτελεί τον κύριο ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της περιο-χής. Ο ποσοτικά ανεπαρκής πληθυσµός

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 / Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1941-2001

1941 1951 1961 1971 1981 1991 2001

Πληθυσµός 7.132.801 7.632.801 8.388.553 8.768.640 9.739.586 9.895.801 10.964.020

Γεννήσεις 198.200 156.000 150.000 140.000 140.000 113.000 104.420

Γεννητικότητα έναντι τοις χιλίοις 24,9 20,4 17,8 15,98 14,5 11,1 9.43

Δείκτης γονιµότητας 2,80 2,484 2,40 2,29 2,07 1,58 1,05

Δείκτης γήρανσης 10.0 23.4 30.6 44.8 53.7 71.0 85.0

Βάσει των στοιχείων της ΕΣΥΕ, ο πληθυσµός το 2003 ήταν 11.028.532 και το 2008 11.700.000.

Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας (ΕΣΥΕ)


Τα τελευταία χρόνια έχει αυ-ξηθεί ο ρυθµός

κατασκευής τζαµιών στη

Θράκη, ακόµη και σε κοινότητες

µε πολύ µικρό µουσουλµανικό

πληθυσµό.

της περιοχής και οι δραστηριότητές του δεν συγκροτούν επαρκές δυναµικό οικονοµικό σύστηµα για ανάπτυξη αντίστοιχη των πό-ρων που έχουν επενδυθεί και των προσδοκιών που έχουν καλλι-εργηθεί για την επόµενη δεκαετία.

Εξήντα χιλιάδες άτοµα, µόνο από τον Έβρο, ζουν στη Γερµανία και άλλοι τόσοι στα µεγάλα αστικά κέντρα της χώρας µας, Αθήνα και Θεσσαλονίκη (σύνολο 120.000). Έρευνα των µαθητών του γυµνασίου Ποιµενικού του νοµού Έβρου, η οποία έγινε το 1999, έδειξε ότι η αναλογία εργαζοµένων και συνταξιούχων είναι 2 προς 1, ενώ η µείωση του πληθυσµού του νοµού τα τελευταία χρόνια έχει φθάσει µέχρι και το 11%. Σε σύνολο 16 χωριών του βόρειου µέρους του νοµού Έβρου λειτουργούσαν 7 δηµοτικά σχολεία µε µέσο όρο µαθητών κάτω από 40. Το 2001 τα σχολεία που λειτουρ-γούσαν ήταν µόνο 3. Σύµφωνα µε στοιχεία της νοµαρχίας Έβρου (1998), το φαινόµενο της µείωσης των µαθητών συναντάται σε όλη την περιοχή. Στο δήµο Αλεξανδρούπολης ο αριθµός των µα-θητών µειώθηκε κατά 315 από το 1990 µέχρι σήµερα (ποσοστό -8,83%). Οι µεγαλύτερες απώλειες όµως καταγράφτηκαν στους δήµους Μεταξάδων, Νέας Βύσσας και Τριγώνου όπου οι µαθητές µειώθηκαν κατά 52,83%, 46,17% και 42,65% αντίστοιχα. Σε σηµα-ντικό βαθµό έχει µειωθεί ο αριθµός των µαθητών του δηµοτικού και σε άλλους δήµους του νοµού, όπως στις Φέρες, τη Νέα Ορε-στιάδα, το Διδυµότειχο, τη Σαµοθράκη, τον Κυπρίνο.

Η Θράκη καταλαµβάνει το 6,5% της συνολικής έκτασης της χώρας, ωστόσο ο πληθυσµός της δεν ξεπερνά το 3,3% της χώρας. Με µόλις 39 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόµετρο, η Θράκη εµ-φανίζεται ως η πλέον αραιοκατοικηµένη περιφέρεια της Ελλάδας.

Στη δεκαετία 1960-1970 γεννήθηκαν στη Θράκη 40.112 παιδιά. Στη δεκαετία 1970-1980 γεννήθηκαν 23.330 παιδιά. Στη δεκαετία 1980-1990 γεννήθηκαν µόνο12.000. Το 1991 η απογραφή έδει-ξε µόνο 11.000 παιδιά. Οι µαθητές του δηµοτικού σχολείου στη Θράκη στη δεκαετία 1960-1970 ήταν 22.000, στη δεκαετία 1970-1980 ήταν 11.000, στη δεκαετία 1980-1990 ήταν µόλις 5.500 και το 1995 ήταν µόλις 4.000. Ταυτόχρονα οι Έλληνες από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης οι οποίοι θα ενίσχυαν την περι-οχή, δεν παραµένουν δυστυχώς σ’ αυτή. Σύµφωνα µε στοιχεία του Υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης (1999), µόνο το 15% των προσφύγων που έχουν έρθει από τη Σοβιετική Ένωση διαµένουν στη Θράκη (από τους 200.000 που απογράφησαν, µόνο οι 18.000 ζουν στη Θράκη).

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 19

Ο ποταµός Έβρος αποτελεί το φυσικό σύνορο µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Στο παράρτηµα παρουσιάζονται οι µεταβολές του πραγµα-τικού πληθυσµού του νοµού Έβρου σε µια προσπάθεια να δια-πιστώσουµε τις µειώσεις που υπέστη ο χώρος κατά τις κρίσιµες δεκαετίες της µετανάστευσης αλλά και τις σηµερινές, παρά τα αντίθετα λεχθέντα και εξαγγελθέντα για την αναβάθµιση του χώρου. Παρουσιάζονται οι πληθυσµοί των δήµων του νοµού και των επαρχιών του, καθώς και οι µεταβολές του πληθυσµού στις περιοχές «Τρίγωνο» στο βόρειο Έβρο και της Σαµοθράκης, όπου εµφανίστηκε η µεγαλύτερη τάση φυγής.

Στους πίνακες παρουσιάζεται η εξέλιξη του πληθυσµού του νοµού Έβρου από το 1951 έως το 2001 και η εκτίµηση που υπάρ-χει για το 2008, αναµένοντας την απογραφή του 2011 και τα αποτελέσµατά της.

Έχει ενδιαφέρον να δούµε την εξέλιξη του πληθυσµού του νοµού µετά το 1951. Το 1951 ο πληθυσµός ήταν 141.340 κάτοι-κοι και δέκα χρόνια αργότερα ήταν 157.760 λόγω της αύξησης των γεννήσεων. Στην επόµενη απογραφή (1971) ο πληθυσµός µειώνεται λόγω της µεγάλης µετανάστευσης και µειώνεται στις 138.988. Η παλιννόστηση της δεκαετίας του 1970 έχει αποτέ-λεσµα, αφού το 1981 απογράφονται 148.486. Ωστόσο και στη δεκαετία του 1980-1990 ο πληθυσµός ξαναµειώνεται, αφού το 1991 είναι 143.752. Η έλευση των Ελλήνων από την πρώην Σοβιετική Ένωση προβλήθηκε ως µία λύση στο δηµογραφικό, ωστόσο ο νοµός είχε µικρή αύξηση και έφτασε στις 149.354. Η τελευταία εκτίµηση (2008) για τον πληθυσµό δείχνει και πάλι µείωση, αφού οι κάτοικοι στο νοµό είναι 148.716.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7 / Απογραφή πληθυσµού νοµού Έβρου το 2001

Δήµος Αλεξανδρούπολης 52.720

Δήµος Διδυµοτείχου 18.998

Δήµος Μεταξάδων 4.486

Δήµος Νέας Ορεστιάδας 21.730

Δήµος Βύσσας 8.184

Δήµος Κυπρίνου 2.915

Δήµος Ορφέα 6.146

Δήµος Τραïανούπολης 3.335 –

Δήµος Τριγώνου 6.656

Δήµος Σαµοθράκης 2.723

Δήµος Σουφλίου 7.519

Δήµος Φερών 9.839

Σύνολο νοµού Έβρου 149.354

Σηµείωση: Η απογραφή του 2001περιλαµβάνει τους δήµους που δηµιουργή-θηκαν µε βάση το νοµοσχέδιο για την αυτοδιοίκηση «Καποδίστριας», δηλαδή τους δήµους Μεταξάδων, Βύσσας, Κυπρίνου, Τριγώνου, Ορφέα. Η εκτίµηση της ΕΣΥΕ για τον πληθυσµό του νοµού Έβρου το 2008 είναι 148.716 κάτοικοι. Η επόµενη απογραφή (2011) θα περιλαµβάνει τους δήµους που δηµιουργή-θηκαν µε βάση το νοµοσχέδιο για την αυτοδιοίκηση «Καλλικράτης», δηλαδή τους δήµους Αλεξανδρούπολης, Νέας Ορεστιάδας, Διδυµοτείχου, Σουφλίου, Αλεξανδρούπολης και Σαµοθράκης.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Δηµογραφικές µεταβολές στο νοµό Έβρο από το 1951 έως σήµερα




Δήµος Νέας Ορεστιάδας 14.783-

Δήµος Σαµοθράκης 3.083



Πηγή: ΕΣΥΕ





Κοινότητα Σαµοθράκης 2.871

Δήµος Σουφλίου 5.587-



Δήµος Αλεξανδρούπολης 25.136-










Κοινότητα Σαµοθράκης* 4.258

Δήµος Σουφλίου 7.435-

Επαρχία Σουφλίου 20.885


* Η κοινότητα Σαµοθράκης εµφανίζεται ως δήµος (για ιστορικούς σκοπούς) από την απογραφή του 1991.



Δήµος Διδυµοτείχου 7.894-





Σε περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος, στρατηγικού, στρατιωτι-κού, γεωπολιτικού, κοινωνικού και οικονοµικού ενδιαφέροντος, όπως είναι το βόρειο κοµµάτι του νοµού, όπου είναι και η άµεση συνοριακή χερσαία επαφή της Ελλάδας µε την Τουρκία και τη Βουλγαρία καθώς και στο νησί της Σαµοθράκης, οι δηµογραφικές εξελίξεις είναι πιο δραµατικές.

Ειδικότερα, σύµφωνα µε τον Πίνακα 8, οι οικισµοί της περιοχής του βορείου Έβρου παρουσιάζουν την εξής εικόνα:

Στην περιοχή του Τριγώνου οι µειώσεις του πληθυσµού στην περίοδο 1961-2001 είναι µεγάλες έως τεράστιες, χωρίς προοπτι-κές αναπλήρωσης, λόγω του γεγονότος ότι σχεδόν όλοι κάτοικοι είναι ηλικιωµένοι.

Ενδεικτικά αναφέρουµε την έδρα του δήµου Τριγώνου, τον οικισµό Δίκαια, ο οποίος απώλεσε στο παραπάνω χρονικό δι-άστηµα 32,5% του πληθυσµού, τον οικισµό Κόµαρα µε µείωση 30,8%, τον οικισµό Σπήλαιο µε µείωση 56%, τον οικισµό Μαρά-σια µε µείωση 69,7% (!), τον οικισµό Πετρωτά µε µείωση 79,3% (!), τον οικισµό Κριός µε µείωση 79,6% (!), τον οικισµό Δίλοφος µε µείωση 80% (!).

Στις περιοχές του βόρειου Έβρου, εκτός από το άµεσο, µεγάλο και σοβαρό δηµογραφικό πρόβληµα, το οποίο σύµφωνα µε την εκτίµηση του 2008 συνεχίζει να οξύνεται –θα το δείξει εκτιµούµε και η απογραφή του 2010–, υπάρχει και η συνεχής έλευση µου-σουλµάνων τουρκογενών από τη γειτονική Βουλγαρία, πληθυ-σµός εκεί περίπου 800.000 µε 1.000.000, µε ηµιµόνιµη και µόνιµη εγκατάσταση.

ΠΙΝΑΚΑΣ 8 / Η εξέλιξη του πληθυσµού της περιοχής του «Τριγώνου»* του νοµού Έβρου, 1961-2001

Έτος 1961 1971 1981 1991 2001

Ορµένιο 1.347 815 846 967 807

Πτελέα 867 546 660 967 569

Πάλλη 480 385 345 285 275

Δίκαια 1.181 1.222 1.082 1.058 797

Δίλοφος 407 320 149 148 81

Μαράσια 654 450 357 323 198

Κριός 261 180 117 113 53

Καναδάς 373 340 304 309 224

Άρζος 488 380 300 217 209

Πλάτη 592 562 599 603 601

Ελαία 845 754 669 611 532

Κόµαρα 1.119 900 892 921 774

Κυπρίνος 1.125 1.071 1.103 1.320 1.157

Θεραπειόν 430 329 251 203 133

Μηλέα 462 319 275 200 104

Πεντάλοφος 1.615 1.091 931 885 665

Πετρωτά 1.510 880 617 608 312

Σπήλαιο 1.009 605 603 590 443

Γαλήνη 86 59 40 9 -

ΠΙΝΑΚΑΣ 8: * Ως περιοχή «Τρίγωνο» στο βόρειο Έβρο ορίζεται το κοµµάτι του νοµού µε πλευρές τις συνοριακές γραµµές της χώρας µε Βουλγαρία και Τουρκία και βάση τον ποταµό Άρδα, παραπόταµο του

Έβρου τον οποίο τέµνει κάθετα.

Πηγή στοιχείων απογραφών: ΕΣΥΕ

Γράφηµα δεξιά: 1/ Δήµος Αλεξανδρούπολης, 2/ Δήµος Βύσσας, 3/ Δήµος Διδυµοτεί-

χου, 4/ Δήµος Κυπρίνου, 5/ Δήµος Μεταξάδων, 6/ Δήµος Ορεστιάδας, 7/ Δήµος Ορφέα, 8/ Δήµος Σαµοθράκης, 9/ Δήµος Σουφλίου,10/ Δήµος

Τραϊανούπολης,11/ Δήµος Τριγώνου,12/ Δήµος Τυχερού,13/ Δήµος Φερών (Ο δήµος Φερών προήλθε από τη συνένωση των κοινοτήτων

Φερών, Δορίσκου, Μοναστηρακίου, Αρδάνιου, Καβησσού και Πόρου και παρουσιάζεται ως δήµος από την απογραφή του 1991).

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 21

Για µία πολιτική στήριξης του νοµού Έβρου

Είναι πλέον σαφές ότι η συζήτηση για το δηµογραφικό στην πατρίδα µας και ιδιαίτερα σε περιοχές ειδικής σηµασίας και σπου-δαιότητας όπως η Θράκη και ο Έβρος άργησε, και µάλιστα έρχε-ται σήµερα να γίνει µε όρους πιεστικούς. Τόσο εθνικούς, όσο και οικονοµικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς.

Το πρώτο ζήτηµα που προκύπτει για το θέµα είναι το µέγεθος του προβλήµατος. Δηλαδή, πώς θα αναστραφεί η σηµερινή κατά-σταση µε ποσοτικούς όρους. Εάν µπορεί ο Έβρος και κατ’ επέκταση η Θράκη, να αντιστρέψει την παρούσα δυσµενή συγκυρία. Το ζήτη-µα των αριθµών που είναι απογοητευτικοί φανερώνει το µέγεθος του προβλήµατος και µάλιστα οι πολιτικές θα πρέπει να είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Στήριξη των Ελλήνων που επέλεξαν να ζουν εκεί, αυτοί και οι οικογένειές τους και προσέλκυση νέων κατοίκων. Με συγκεκριµένα µέτρα και πράξεις. Να µπορούν δηλαδή οι κάτοι-κοι του νοµού Έβρου να αισθάνονται ότι ζουν σε χώρο ασφαλή και όχι υπό διαπραγµάτευση και υπό αµφισβήτηση.

Το δεύτερο µέρος του προβλήµατος αφορά στο ζήτηµα της

εθνικής ασφάλειας, µε δεδοµένη την έλευση χιλιάδων ξένων πολι-τών κυρίως από τις τουρκόφωνες περιοχές της Βουλγαρίας, µε την ταυτόχρονη δραστηριοποίηση µηχανισµών της Τουρκίας (τουρ-κικό προξενείο Κοµοτηνής, κρατικών και παρακρατικών φορέων) στον νοµό Έβρου, όπου µέχρι πρότινος απουσίαζαν.

Είναι γνωστό ότι έναν από τους κύριους µοχλούς πίεσης της τουρκικής πολιτικής προς την Ελλάδα αποτελεί η Θράκη, όπου επιχειρείται η χειραγώγηση των µουσουλµανικών µειονοτήτων, εκπέµποντας µηνύµατα «συµβολικής και ουσιαστικής συνδιοίκη-σης» στην περιοχή και βεβαίως η παρουσία σε περιοχές όπως ο Έβρος. Παράλληλα, εκτός από την προφανή εξωτερική απειλή και την αµφισβήτηση της κυριαρχίας της Ελλάδας στη Θράκη, υπάρ-χει και µία εσωτερική πτυχή, αφού η κοινωνική και πολιτική συ-γκρότηση στην περιοχή έχει µεγάλη τουρκική δραστηριότητα:

α) Οικονοµική. ‘Ηδη έχει δοθεί στη δηµοσιότητα η πρόθεση τουρκικών εταιρειών να αγοράσουν τα «κουφάρια» των βιοµη-χανιών στην περιοχή, β) ολιτική, µε τη διαχείριση της µειονοτικής ψήφου και γ) κοινωνική-θρησκευτική, µε την εκλογή των µουφτή-δων και του µη διορισµού των ιµάµηδων από το ελληνικό κράτος,


Χάρτης µε την πληθυσµιακή σύνθεση της Βουλγαρίας και τους µουσουλµανικούς πληθυσµούς. Με µαύρο χρώµα οι περιοχές όπου ο µουσουλµανικός πληθυσµός ξεπερνά το 50%, µε γκρι χρώµα οι περιοχές όπου αυτός κυµαίνεται µεταξύ 25-50%, µε σκούρο κίτρινο χρώµα οι περιοχές όπου κυµαίνεται µεταξύ 10-15% και τέλος µε ανοιχτό κίτρινο χρώµα οι περιοχές στις οποίες αντιπροσωπεύει ποσοστό κάτω από το 10% του πληθυσµού.

Χάρτης της Βουλγαρίας µε τα εκλογικά αποτελέσµατα των εθνικών βουλευτικών εκλογών του 2005, όπου φαίνεται η µεγάλη ισχύς του κόµµατος DSP (MFR, Κίνηµα για τα Δικαιώµατα και την Ελευθερία) που αντιπροσωπεύει την τουρκική µειονότητα στη γειτονική χώρα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι στο βουλγαρικό νοµό που γειτονεύει µε το νοµό Έβρου, το ποσοστό του DSP αγγίζει το 20% και στους βουλγαρικούς νοµούς που συνορεύουν µε τους νοµούς Ροδόπης και Ξάνθης, το ποσοστό του DSP ξεπερνά το 67% και το 15% αντίστοιχα.


διαιωνίζοντας την εξάρτηση των θρησκευτικών λειτουργών από την Τουρκία.

Το τουρκικό σχέδιο οµογενοποίησης και επαφής των πληθυ-σµών τουρκόφωνων και τουρκογενών στην περιοχή δεν εφαρ-µόζεται µέχρι σήµερα λόγω της ύπαρξης της «νησίδας», του «θύ-λακα» του νοµού Έβρου που παρεµβάλλεται. Ο νοµός Έβρου αποτελούσε ένα σηµαντικό εµπόδιο στα επεκτατικά σχέδια της Τουρκίας, λόγω ακριβώς της δηµογραφικής του σύνθεσης, σε αντίθεση µε τους γειτονικούς νοµούς της Ροδόπης και της Ξάν-θης. Αυτή η σηµαντικότατη διαφοροποίηση πλέον δεν υπάρχει στον κοινωνικό χώρο, λόγω των πληθυσµιακών αλλαγών και του οξύτατου δηµογραφικού προβλήµατος.

Συνεπώς, γίνονται πιο εύκολα τα σχέδια για οµογενοποίηση της περιοχής. Άρα και το ζήτηµα της εθνικής ασφάλειας και κυ-ριαρχίας συνδέεται άµεσα µε την πληθυσµιακή ενίσχυση της περιοχής και την αρωγή των κατοίκων του νοµού Έβρου, µε άµεσα µέτρα στήριξης.

Η πιθανότητα γεωγραφικής ενοποίησης των µουσουλµανικών πληθυσµών της Ξάνθης, της Ροδόπης και της νότιας Βουλγαρίας όπου κατοικούν τουλάχιστον 800.000 µουσουλµάνοι µε έντονη αυτόνοµη πολιτική δράση υπό την καθοδήγηση των κύκλων της Άγκυρας, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί στο µέλλον. Οι µουσουλµά-νοι κάτοικοι της Βουλγαρίας ως Ευρωπαίοι πολίτες δικαιούνται να κινούνται ελεύθερα, να εργάζονται και να ζουν χωρίς περιορισµούς σε ολόκληρη την Ε.Ε. Εποµένως, κανείς δεν θα µπορούσε να απο-κλείσει το ενδεχόµενο µέρος των πληθυσµών αυτών να καλύψουν στο µέλλον το κενό που αφήνει πίσω της η υπογεννητικότητα των χριστιανικών πληθυσµών του Έβρου, αφού πάντοτε θα υπάρχει ανάγκη για εργατικά χέρια. Με το πέρασµα του χρόνου και µε το δικαίωµα που έχουν αυτοί οι άνθρωποι στη µόνιµη παραµονή τους στην Ελλάδα, θα µπορούσαν να δηµιουργηθούν συµπαγείς µουσουλµανικοί πληθυσµοί, ακόµη και επί της ελληνοτουρκικής µεθορίου. Έτσι σε βάθος δεκαετίας και µε δεδοµένες τις διοικητικές αλλαγές που επιφέρει το σχέδιο «Καλλικράτης», δεν θα έπρεπε να µας προκαλέσει έκπληξη η διαµόρφωση ενός πολιτικού σκηνικού άκρως αρνητικού για την ασφάλεια της περιοχής, που θα βασίζεται στα δηµογραφικά δεδοµένα. Καθότι αυτό που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ευρώπη, δηλαδή η ανάµειξη µίας γειτονικής χώρας στα εσωτερικά µίας άλλης, στην περίπτωση της Ελλάδας δυστυχώς αποτελεί πραγµατικότητα όσον αφορά τη Θράκη.

Σε βάθος χρόνου και αν συνεχιστεί η παρούσα στρουθοκαµηλι-στική πολιτική των Αρχών, το χριστιανικό πληθυσµιακό ανάχωµα του Έβρου θα καταρρεύσει και µαζί του θα καταρρεύσει οποια-δήποτε άλλη φωνή αντίδρασης, ακόµα και του τµήµατος της µουσουλµανικής µειονότητας που αντιτίθεται στην ανάµειξη του τουρκικού αναθεωρητικού δακτύλου στη Θράκη. Η ήπιας µορφής αλλαγή της πληθυσµιακής σύνθεσης της περιοχής του Έβρου δεν θα γίνει πρωτίστως λόγω των κινήσεων της Άγκυρας, αλλά λόγω της αδιαφορίας της Αθήνας και της περαιτέρω αποκέντρωσης της εξουσίας, που θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο (νέοι κάτοικοι-ψηφοφόροι, µουσουλµάνοι από τη Βουλγαρία) από τις ψήφους των χειραγωγούµενων από την Άγκυρα µουσουλµάνων Ελλήνων/Βούλγαρων Ευρωπαίων πολιτών. Η προαναφερθείσα οµογενοποίηση των µουσουλµανικών πληθυσµών έχει ήδη ξε-κινήσει µέσω του ανοίγµατος διόδων στην ελληνοβουλγαρική συνοριακή περιοχή που διευκολύνει την επαφή των δύο πληθυ-σµών, συµβάλλοντας στην ενοποίηση της πολιτικής καθοδήγησης αυτών από τα όργανα της Άγκυρας. Η διαµόρφωση µίας ενιαίας

ταυτότητας στο σύνολο του µουσουλµανικού πληθυσµού των δύο κρατών θα είναι το επόµενο βήµα, µε τελική κατάληξη το συντονισµό των πολιτικών δράσεων, πάντα υπό την αιγίδα της Άγκυρας. Στο πλαίσιο ενός τέτοιου ενδεχοµένου δεν θα πρέπει να µας προκαλεί εντύπωση η εµµονή τουρκικής κρατικής τράπεζας να ανοίξει και νέα υποκαταστήµατα στην περιοχή της Θράκης, ούτε η προσπάθεια των εµπορικών επιµελητηρίων των γειτονικών προς τον Έβρο τουρκικών περιφερειών για στενότερη οικονοµική συνεργασία µε τα αντίστοιχα γειτονικά ελληνικά. Η πληθυσµιακή δηµογραφική ανάπτυξη των µουσουλµάνων στην περιοχή δεν θα οδηγήσει στην γκετοποίηση αυτών, όπως αρκετοί υποστηρίζουν, αλλά στη σταδιακή αποµόνωση των χριστιανών και µουσουλ-µάνων Ελλήνων πολιτών που αντιδρούν σε αυτή την κατάσταση (όσοι αντέξουν), κατά το πρότυπο του Κοσσόβου.

Η συζήτηση για το µείζον αυτό θέµα, που θα επηρεάσει την ελ-ληνική κοινωνία τα επόµενα χρόνια, δεν σταµατά εδώ. Συνεχίζεται µέχρις ότου αυτοί που δηµιούργησαν και εξέθρεψαν το ζήτηµα, δηµιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες στις πόλεις, ερηµώνοντας περιοχές όπως ο Έβρος, αναλάβουν τελικά τις ευθύνες τους απέ-ναντι στο έθνος. Η πραγµατική δηµογραφική κατάσταση στο νοµό Έβρου σήµερα δεν συµβαδίζει µε την παράθεση ευχολογί-ων που βρίσκονται σε µελέτες και σχέδια, αλλά δίνει διαφορετικά οικονοµικά και κοινωνικά κυρίως µηνύµατα και αναδεικνύει το υπαρκτό ζήτηµα της νέας µετανάστευσης-καινούργιας προσφυ-γιάς, σε λιγότερο από µισό αιώνα. Η λήψη άµεσων µέτρων ανα-στροφής αυτού του υπαρκτού προβλήµατος στην περιοχή µε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, νοµίζουµε ότι θα πρέπει να αποτελέσει την προτεραιότητα στο πεδίο της πολιτικής. Εκεί όπου ο χρόνος δεν είναι ουδέτερος.

Συµπερασµατικά σχόλιαΗ Ελλάδα γνωρίζει και θα συνεχίσει να γνωρίζει το 2050 τον

τρίτο υψηλότερο βαθµό ηλικιακής εξάρτησης µετά την Ισπανία και την Ιταλία: θα αντιστοιχούν 58,7 υπερήλικες σε κάθε 100 κατοί-κους κάτω των 64 ετών. Την ίδια στιγµή, οι προβλέψεις του Οργα-νισµού Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης αναφέρουν ότι το 2025 ο πληθυσµός της Ελλάδας θα ανέλθει στα 14,5 εκατ. µε τους µετανάστες να ξεπερνούν τα 3,5 εκατ. Οι σηµερινές δηµο-γραφικές τάσεις στην Ελλάδα, συνεπώς, θα οδηγήσουν στη ριζική γήρανση του πληθυσµού, ο αριθµός των παιδιών θα µειώνεται, µε παράλληλη την εκπληκτική αύξηση των ηλικιωµένων.

Στη Θράκη η κατάσταση, µε εξαίρεση τις περιοχές µε µουσουλ-µανικό πληθυσµό, ακολουθεί τη γενική ελλαδική. Ειδικότερα όµως σε µία περιοχή της Θράκης, στο νοµό Έβρου, το δηµογραφικό είναι έντονο. Στο νοµό Έβρου η δηµογραφική κατάρρευση είναι προ των πυλών, όπως και οι ασκήσεις γεφύρωσης του ποταµού του νοµού και οι κινήσεις προβοκάτσιας τύπου «Βαριοπούλα». Παράλληλα, η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έφερε χιλιάδες τουρκόφωνους πληθυσµούς από τις όµορες πε-ριοχές της βαλκανικής χώρας.

Η δηµογραφική παράµετρος στο νοµό Έβρου αποτελεί ζήτηµα εθνικής ασφάλειας και κυριαρχίας, το οποίο πρέπει να εξετασθεί µε σοβαρότητα και ειλικρίνεια. Μάλιστα, λόγω του επείγοντος του ζητήµατος, κάθε καθυστέρηση θα δυσχεραίνει και άλλο την κατάσταση, συνεπώς οι αποφάσεις για την αντιστροφή της κατά-στασης πρέπει να ληφθούν άµεσα.

*Λέκτορας στο Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 23

24 Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Μ Α Χ Η Σ

Αποτελούν καθηµερινές πλέον ειδήσεις στον Τύπο και το διαδίκτυο τα περί εξολόθρευσης «τροµοκρατών», «ηγε-τών των Ταλιµπάν», «στελεχών της Αλ Κάιντα» από αµε-

ρικανικά UCAV, από «αναλυτές» της CIA άνετα καθισµένους στις κονσόλες των UAV, σε χιλιάδες χιλιόµετρα απόσταση από το πεδίο της µάχης, επιτυγχάνοντας τους αντικειµενικούς στόχους τους βασισµένοι στις αµερικανικές έµµονες ιδέες για εξ αποστάσεως πλήγµατα µε «χειρουργική ακρίβεια».

Παρ’ όλο που όλα αυτά θυµίζουν εκείνα τα περίφηµα ανακοι-νωθέντα των αµερικανικών στρατιωτικών δυνάµεων στο Βιετνάµ, περί «εξοντώσεως» Βιετκόνγκ, τόσων που εάν αθροίζονταν... θα ξεπερνούσαν το σύνολο του βιετναµέζικου πληθυσµού, η νέα αυτή µέθοδος πολέµου έχει για τα καλά εγκατασταθεί στη σκηνή των διεθνών συγκρούσεων.

Για µεν τους Αµερικανούς, είναι η φυσική κατάληξη µετά την ήττα τους στο Βιετνάµ, µετά τις χιλιάδες νεκρούς και σακατεµέ-νους Αµερικανούς στρατιώτες στο έδαφος αυτής της χώρας, τους διαλυµένους ψυχολογικά τοξικοµανείς βετεράνους που ευσχήµως το Χόλιγουντ µεταµόρφωσε σε τηλεοπτικούς σταρ! Οι Αµερικανοί στρατιωτικοί αναλυτές πίστεψαν πως µε τη χρήση των UAV και των UCAV ανακάλυψαν επιτέλους τον τρόπο να µάχονται µακράν του εχθρού, από ψηλά, εξοντώνοντας χωρίς έκθεση σε κίνδυνο τους απανταχού «τροµοκράτες».

Και εδώ τίθεται ένα απλό ερώτηµα. Τις τελευταίες δύο δεκα-ετίες η τουρκική στρατιωτική µηχανή προσπαθεί να µετασχη-µατιστεί και να γυρίσει σελίδα στον τρόπο µε τον οποίο είχε σχεδιαστεί να πολεµήσει, υιοθετώντας σχεδόν ευλαβικά τα αµε-ρικανικά πρότυπα διεξαγωγής πολέµου. Στο πλαίσιο αυτής της µεταστροφής τίθεται το ζήτηµα εάν τελικά ο τουρκικός Στρατός θα υιοθετήσει και αυτός τη χρήση των UAV και των UCAV κατά τα αµερικανικά πρότυπα, στις επιχειρήσεις του εναντίον των Κούρδων ανταρτών και σε περίπτωση πολεµικής σύγκρουσης µε τακτικό Στρατό.

Μια προσέγγιση στο θέµα δίδεται από τον Αµερικανό πτέραρχο Charles Horner, επικεφαλής των αεροπορικών δυνάµεων της συµ-µαχίας στον πρώτο πόλεµο του Κόλπου: «Οι νόµοι της ενόπλου συρράξεως είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζει κάθε στρατιωτικός. Υπήρχαν στόχοι που θα θέλαµε να πλήξουµε. Όµως, δεσµευόµα-στε από κάποιο είδος ηθικής».

Πράγµατι, οι νόµοι της ενόπλου συρράξεως ή ακόµη οι νόµοι που διέπουν την κλιµάκωση της «πολιτικής µε άλλα µέσα» που είναι ο πόλεµος, έχουν µια δική τους, άτεγκτη εσωτερική λογική. Λογική που καθιστά απαγορευτικές, ενέργειες που στρατιωτικά είναι αυτονόητες ή απλές στην εκτέλεσή τους, γιατί η εξέλιξη στο πολιτικό και διπλωµατικό πεδίο θα «ξεφύγει» γεωµετρικά και θα προκαλέσει ανεπιθύµητες περιπλοκές.

Εάν εξαιρέσουµε τον παράγοντα της υψηλής τεχνολογίας και το κύρος που προσδίδει η διακήρυξη ότι «έστιν Αµερικής οφθαλ-µός ος τα πανθ’ ορά και τιµωρεί», τι θα κόστιζε στους SOF, JSOF, Marines, δυνάµεις «ΔΕΛΤΑ», «ΑΛΦΑ» κλπ. των Αµερικανών να µε-ριµνήσουν για την εξάλειψη των στόχων των UAV ή ακόµη στην αµερικανική Αεροπορία να το πράξει µε όλο το hi-tech οπλοστά-σιο «χειρουργικών πληγµάτων» που διαθέτει; Απλώς, θα κόστιζε τη δυσανάλογη µε τα αποτελέσµατα εµπλοκή στον πακιστανικό κυκεώνα φυλών, διεφθαρµένων κυβερνητικών αξιωµατούχων, υπηρεσιών ασφαλείας που χρηµατοδοτούν τροµοκράτες και όλα αυτά για µερικούς –πιθανώς– ηγέτες τροµοκρατών ή συνηθέστε-ρα για αµάχους, εξαθλιωµένους χωριάτες.

Η ανατροπή στο «δίκαιο του πολέµου» είναι πλήρης: εκτός από τους ψυχοπαθείς µισθοφόρους-δολοφόνους αµάχων της «Blackwaters», στις επιχειρήσεις συµµετέχουν πλέον «αναλυ-τές» χωρίς στολές, χωρίς επαφή µε τον αντίπαλο, πολεµιστές «από κονσόλα». Επίσηµα δεν πρόκειται για πόλεµο, κανείς δεν µπορεί να κατηγορήσει την υπερδύναµη για χρήση υπερβολι-κής ισχύος µε µαζικούς βοµβαρδισµούς, χερσαίες επιχειρήσεις, εισβολές κ.ά.

ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ

Πόσο µπορεί να αλλάξει η νέα τεχνολογία τον συσχετισµό δυνάµεων στο Αιγαίο; του MIXAΛΗ ΕΦΡΑΙΜΙΔΗ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 25

Η περίπτωση της ΤουρκίαςΑκριβώς αυτό είχε στο νου του το «βαθύ κράτος» της γείτονος

όταν αποφάσισε να επενδύσει στην αναδυόµενη αυτή τεχνολογία. Με ανατολίτικη κουτοπονηριά, η Τουρκία οδηγήθηκε στη µαζική αγορά από το Ισραήλ κατά τον «µήνα του µέλιτος» συστηµάτων UAV, την τοπική ανάπτυξη και κατασκευή στη συνέχεια ηλεκτρο-οπτικών συστηµάτων και τον τσαµπουκά στο Ισραήλ, γιατί τα παραγγελθέντα «Heron» αδυνατούν να «σηκώσουν» τις κάµερες FLIR της ASELSAN!

Η Τουρκία, έχουσα ανακηρύξει επίσηµο δόγµα την «γκριζο-ποίηση» του Αιγαίου, είναι πλέον πεπεισµένη ότι η τακτική της διολισθήσεως («ανεπαισθήτως») εκ µέρους της χώρας µας σε παραχωρήσεις κατόπιν «θερµών» ή «χλιαρών» επεισοδίων δεν θα µπορούσε να βρει καλύτερο εργαλείο από τη χρήση Μη Επαν-δρωµένων εναέριων (ή θαλάσσιων/υποθαλάσσιων) Οχηµάτων. Επισήµως, «δεν θα γίνει πόλεµος» όπως ανησυχούν οι πολιτικοί µας και η ελίτ της χώρας. Δεν θα συγκεντρώσει η Τουρκία πλοία, αεροσκάφη και δυνάµεις στρατού για τη µεγάλη εισβολή. Αντ’ αυτού θα στοχοποιήσει µε ακρίβεια τους ελληνικούς κρίσιµους στόχους χρησιµοποιώντας τα UAV, θα πλήξει την έγκαιρη προει-δοποίηση, θα προβεί σε κορεσµό της αεράµυνας και της παρά-κτιας επιτηρήσεως και θα επιτύχει τους αντικειµενικούς της σκο-πούς µε τις ειδικές δυνάµεις, όπως ακριβώς έκαναν και στα Ίµια. Εµείς θα περιµένουµε σαν τους Αµερικανούς στο Pearl Harbour να δούµε... σχηµατισµούς επιτιθεµένων αεροσκαφών, στόλους και αποβατικά να διασχίζουν τα νερά του Αιγαίου από τις ακτές της Μ. Ασίας και όταν τα Harpy θα έχουν εξουδετερώσει τα ραντάρ των νησιών του Αν. Αιγαίου, όταν τα UCAV θα σπέρνουν πανικό και θάνατο στις µονάδες αµέσου επεµβάσεως που θα κατευθυνθούν στα νησιά-στόχους, τότε... κάποιος ναύαρχος θα γράψει βιβλίο περί ανεπάρκειας των πολιτικών.

Ας δούµε όµως εµπεριστατωµένα τη νεότευκτη αυτή απειλή.

Τα UAV (Unmanned Aerial Vehicle/RPV Remote Piloted vehicle) εµφανίζονται µαζικά στα τελευταία στάδια του πολέµου στο Βιετνάµ. Πρόκειται για εκδοχές του τηλεχειριζόµενου στόχου Teledyne Ryan ΒQM-34 Firebee σε δύο ρόλους: οπλισµένα ΒQM-34Β χρησιµοποιούνται για την άφεση της πρώτης γενεάς «precise guided munitions», όπως καθοδηγούµενες µε δέσµη λέιζερ βόµ-βες Paveway I, καθοδηγούµενες µε τηλεοπτική κάµερα βόµβες GBU-8 HOBOS, βλήµατα µε τηλεοπτική καθοδήγηση AGM-65 Maverick TV και απλές βόµβες Mk.81/Mk.82, ενώ σε ρόλο αναγνω-ρίσεως/στοχοποιήσεως χρησιµοποιήθηκαν τα ίδια ΒQM-34Β µε πυργίσκο Philco-Ford που έφερε κάµερα TV χαµηλού φωτισµού και αποστασιόµετρο-καταυγαστήρα λέιζερ.

Τα ΒQM-34Β µεταφέρονταν στο πεδίο από ειδικά µετασκευα-σµένα µεταγωγικά DC–130 Hercules και το αναγνωριστικό µοντέ-λο είχε σηµαντικές επιτυχίες στον εντοπισµό και τη φωτογράφιση συστοιχιών αντιαεροπορικών βληµάτων.

Το πρόγραµµα ατόνησε τα επόµενα χρόνια λόγω περιορισµού των σχετικών πιστώσεων και η πρώτη µαζική επανεµφάνιση, αυτή τη φορά και από Γάλλους και Γερµανούς, είναι στο Κόσσοβο το 1999, κατά την «απελευθερωτική» επέµβαση του ΝΑΤΟ.

Μεταξύ 1973 και 1999 οι εξελίξεις ήταν αλµατώδεις. Ο περιβό-ητος «νόµος του Moore» (η γεωµετρική αύξηση του αριθµού των τρανζίστορ που µπορούν να τοποθετηθούν σε ένα τσιπ) οδήγησε σε αδιανόητη τη δεκαετία του 1970 επεξεργαστική ισχύ επί του αεροχήµατος, ενώ οι ίδιες εξελίξεις επέτρεψαν την υλοποίηση πραγµατικών τεχνικών stealth που έως τότε υπήρχαν µόνο σε θεωρητικό επίπεδο, λόγω αδυναµίας διερευνήσεως των παρα-µέτρων που υπεισέρχονται σε µια τέτοια σχεδίαση.

Την περίοδο αυτή υπάρχει ένα πραγµατικό «boom» στον τοµέα των UAV και εκτός των Αµερικανών δραστηριοποιούνται γαλλικές και ισραηλινές εταιρείες µε τα πολύ πετυχηµένα Crecerelle σε ρό-λους αναγνωρίσεως και ELINT – Ηλεκτρονικού Πολέµου, καθώς και τα Harpy από την ΙΑΙ σε ρόλο φονέων-ραντάρ. Αν και αυτά

Η πρώτη ουσιαστικά σοβαρή προσπάθεια των Τούρκων για την κατασκευή ενός UAV MALE ξεκίνησε το 2005 µε το TIHA-A, του οποίου

όµως οι δυνατότητες υπολείπονται του ισραηλινού HERON.


είναι τα πιο γνωστά, υπάρχει µια πληθώρα µικρών UAV για κάθε χρήση, από επιτήρηση πυρασφάλειας έως και «επίγνωση κατα-στάσεως» για την Αστυνοµία και τη Χωροφυλακή στα ταραγµένα προάστια των Παρισίων του 2005-2006.

Η επιχείρηση Enduring Freedom του 2001 σηµάδεψε την εί-σοδο σε «µάχιµη» υπηρεσία των UAV 2ας γενεάς: χειριστές της CIA (κατά παράβαση όλων των νόµων του πολέµου) επιχειρούν µε UAV General Atomics «Gnat», οπλισµένα µε αντιαρµατικούς πυραύλους Hellfire, µε καθοδήγηση LASER. Το «Gnat» χρησιµο-ποιεί τον πυργίσκο FLIR για τον εντοπισµό και την ιχνηλάτηση στόχων υψηλής αξίας, τους καταυγάζει και τους προσβάλλει µε τα βλήµατα Hellfire. Ένα χρόνο αργότερα εµφανίζονται τα γνωστάQ-1A Predator, των οποίων η δράση εγκαινιάζεται στην Υεµένη µε την καταστροφή ενός τζιπ στο οποίο επέβαιναν «σηµαίνοντα στελέχη της Αλ Κάιντα».

Το όλο concept των UAV / UCAV είναι γοητευτικό και υλοποιεί αυτό που κάθε στρατιωτικός ονειρεύεται: ένα «µακρύ χέρι», ένας οφθαλµός «ος τα πανθ’ ορά» και τιµωρεί χωρίς διακινδύνευση των χειριστών. Σε συνδυασµό µε την τάση των κατασκευαστών και των κέντρων ερευνών για καινοτοµίες και προσοδοφόρα συµ-βόλαια, ήταν θέµα χρόνου να αποτελέσουν ένα κεντρικό σηµείο αναφοράς στη στρατιωτική τεχνολογία, όχι πάντα ανάλογο µε τις

επιδόσεις στο πεδίο της µάχης. Ας σκεφθούµε ότι οι Ισραηλινοί, καίτοι πρωτοπόροι στα UAV/UCAV, όταν πρέπει να µεριµνήσουν για την «απόσυρση» στελεχών της Χαµάς αναθέτουν το έργο αυτό σε αεροσκάφη και ελικόπτερα, πάντα µε κατευθυνόµενα βλήµατα, αλλά υπό τον έλεγχο χειριστού στον αέρα.

Λαµβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, θα πρέπει να δούµε και τη µανιώδη ενασχόληση των Τούρκων µε όλη την γκάµα Μη Επαν-δρωµένων Οχηµάτων, εναέριων, θαλάσσιων και ξηράς.

Πρόκειται πραγµατικά για µια κοσµογονία, όπου εκτός από τη γνωστή ASELSAN, απίθανες τουρκικές εταιρείες µικρού και µεσαί-ου µεγέθους κατασκευάζουν «τηλεκατευθυνόµενα οχήµατα» διά πάσαν εφαρµογήν! Ο ενδιαφερόµενος αναγνώστης µπορεί να ανατρέξει στο διαδίκτυο για να δει τους δεκάδες τύπους τουρ-κικών Μη Επανδρωµένων Οχηµάτων. Μπροστά σε αυτή τη νέα πραγµατικότητα, εµείς θα περιορισθούµε σε µια εκτίµηση των πραγµατικών διαστάσεων του θέµατος και τις πιθανές επιπτώσεις του σε µια «θερµή» αναµέτρηση µε τους γείτονες.

Σκεπτόµενοι λογικά, θα παρατηρήσουµε ότι η τεχνολογία των «τηλεκατευθυνόµενων» οχηµάτων έχει ωριµάσει γεωµετρικά. Ακόµη και τα τηλεχειριστήρια των µοντελιστών χρησιµοποιούν παλµοκωδική διαµόρφωση, περιλαµβάνουν αναπήδηση συ-χνοτήτων και για λίγες δεκάδες ευρώ είναι εφικτή η προµήθεια

1. Το υπό ανάπτυξη τακτικό UAB Gozcu σχεδιάστηκε εξαρχής για την υποστήριξη των πυρών του πυροβολικού, µε αποτέλεσµα να έχει

µικρή εµβέλεια, µόλις 50 χλµ.

2. Το υπό ανάπτυξη UAV MALE Caldiran, αν και πολλά υποσχόµενο, υπολείπεται στην αυτονοµία, αφού µπορεί να πετά για 8 ώρες.

Το αντίστοιχο ελληνικό UAV Πήγασος ΙΙ µπορεί να πετά για 15 ώρες µε εµβέλεια όση και το Caldiran.

3., 4., 5. Η εταιρεία Aselsan ανέπτυξε και παρουσίασε για πρώτη φορά πριν από τρία χρόνια τα UGV IZCI, USV DENIZCI, USuV DALGIC

για αποστολές στην ξηρά, στην επιφάνεια της θάλασσας και για υποβρύχιες αποστολές.

1

2

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 27

µίνι-γυροσκοπίων και ελαφρού τύπου καµερών (ακόµη και µε υπέρυθρες!). Με λίγα λόγια, η κατασκευή και ο έλεγχος ενός Μη Επανδρωµένου Οχήµατος είναι πλέον στα µέτρα µιας οµάδας µη-χανικών µε πρόσβαση σε εργαλειοµηχανές CNC και καλό επίπεδο γνώσεων στην πληροφορική και τις τηλεπικοινωνίες.

Ο γράφων συµµετείχε στην κατασκευή µίας ειδικής µικροκυ-µατικής «ευφυούς» κεραίας ανάλογου τύπου µε τις χρησιµοποιού-µενες στο σύστηµα «συνεργατικής εµπλοκής» του Ναυτικού των ΗΠΑ και η οποία θα χρησιµοποιηθεί για ένα Μη Επανδρωµένο θαλάσσιο όχηµα ελληνικής κατασκευής για το ΠΝ.

Σε άλλη περίπτωση, ελληνική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, όταν αποπειράθηκε να κατασκευάσει τηλεκατευθυνόµενο στόχο για το ΠΒΚ, «ξεκίνησε» από τηλεκατεύθυνση µοντελιστικού τύπου, την οποία και µετεξέλιξε στον τοµέα της ασφάλειας και της εµβέλει-ας. Όλα αυτά τα αναφέρουµε διότι ο ορυµαγδός περί τουρκικών UAV/USV/UGV θυµίζει τα λόγια του ευαγγελιστού: «Ιδών ότι ουδέν ωφελεί, αλλά µόνον θόρυβος γίνεται...». Ασφαλώς απέναντι σε µια Ελλάδα που, ενώ υπήρξε το πρώτο δυτικό κράτος που αντιµετώ-πισε και νίκησε τον Στάλιν, περιέργως υιοθέτησε όλη τη φιλολογία των ηττηµένων, ο οργασµός αυτός του τουρκικού επιστηµονικού, τεχνικού και επιχειρηµατικού δυναµικού φαντάζει σαν ένας ακόµη «µπαµπούλας»! Είναι όµως έτσι;

Γιατί, παρά την οργιώδη ανάπτυξη της εγχώριας βιοµηχανί-ας στον τοµέα αυτό, οι Τούρκοι παρακαλούν το Ισραήλ να τους παραδώσει τα UAV Heron; Γιατί η κραταιά ASELSAN αδυνατεί να κατασκευάσει κάµερες FLIR µε λογικό βάρος (το τουρκικό AselFLIR 300T ζυγίζει 117 κιλά και το ισραηλινό FLIR MOSP έχει βάρος 30-35 κιλών, µε τη νεότερη έκδοση του οποίου, το MOSP-300 να φτάνει τα 28-31 κιλά) και καθηλώνει τα ισραηλινά UAV HERON; Γιατί οι Τούρκοι ζητούν εδώ και τρία χρόνια επιµόνως από τους Αµερι-κανούς UCAV Predator;

Γιατί, πολύ απλά, άλλο είναι να επιδεικνύεις σε εκθέσεις και στο διαδίκτυο «µαγικά» ροµπότ, άλλο να δηλώνεις «αποστολές» που «θα µπορούσαν» να αναλάβουν και άλλο να ελέγχεις την τεχνο-λογία stealth στη σχεδίαση των σκαφών, την τεχνολογία κρυπτα-σφαλισµένων ραδιοζεύξεων χειρισµού και µεταφοράς δεδοµένων ή τις προηγµένες τεχνολογίες στα ηλεκτρο-οπτικά.

Όσον αφορά στα επιχειρησιακά δεδοµένα, σαφώς οι γείτονες αντελήφθησαν την πραγµατική αξία του όπλου, την ένταξή του δηλαδή σε ειδικές επιχειρήσεις µε σκοπό την «αποµείωση» του πολιτικού-διπλωµατικού βάρους ή την εξουδετέρωση συγκεκρι-µένων απειλών µε τις λιγότερες δυνατές απώλειες σε µέσα και σε προσωπικό. Ίσως το πιο γνωστό Μη Επανδρωµένο εναέριο όχηµα σε υπηρεσία στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις να είναι το Harpy. Το φονικό αυτό UAV, ισραηλινής κατασκευής, σηµάδεψε το πέρασµα των Τούρκων στη σύγχρονη αντίληψη διεξαγωγής των αεροπορικών επιχειρήσεων, όπου «αρχική συνθήκη» αποτελεί η εξουδετέρωση των συστηµάτων εγκαίρου προειδοποιήσεως και αεράµυνας του αντιπάλου.

Έχουµε αναφερθεί εκτενώς στην τεχνολογική διάσταση των αποστολών SEAD/DEAD σε άλλες παρεµβάσεις µας και εδώ θα υπενθυµίσουµε ότι µια ισχυρή, πυκνή, µε επικαλυπτόµενους σε βάθος και ύψος τοµείς, αποτελεί κρίσιµη παράµετρο αποτροπής. Ακόµη, στη διάρκεια της συρράξεως η βασική επιβολή φθοράς στην εχθρική Αεροπορία θα προέλθει από ένα τέτοιο σύστηµα, του οποίου ο πυρήνας είναι το δίκτυο ραντάρ εγκαίρου προειδο-ποιήσεως, πολλώ δε µάλλον σε µία χώρα µε το δικό µας ανάγλυ-φο και ειδικότερα στο αρχιπελαγικό περιβάλλον του Αιγαίου. Μία

µαζική, αιφνιδιαστική επίθεση µε Harpy, παρά τα διάφορα αφελή που έχουν γραφεί για «εξολοθρευτές UAV – Τ-6 Texan» µε ατρα-κτίδια πολυβόλων, θα προκαλέσει σοβαρό πλήγµα στο σταθερό δίκτυο ΕΠ. Σαφώς το σύστηµα δεν είναι εύκολο να καταρρεύσει, καθώς υπάρχουν και τα ΑΣΕΠΕ και οι εφεδρικοί σταθµοί Radar. Όµως αναµφίβολα η κατάσταση θα γίνει πολύ δύσκολη για το δίκτυο. Ανάλογη κατάσταση είχαµε στη Συρία τη δεκαετία του 1980, όταν ακόµη και οι Σοβιετικοί χειριστές του συστήµατος αε-ράµυνας δεν µπόρεσαν να σώσουν και πολλά πράγµατα µετά τη µαζική ισραηλινή επίθεση στα συριακά ραντάρ.

3

4

5


Δύο φωτογραφίες που απαντούν στο ερώτηµα γιατί τα τουρκικά HERON αντιµετώπιζαν προβλήµατα. Στην πάνω φωτογραφία παρουσιάζεται ένα HERON του καναδικού Στρατού µε ισραηλινό ηλεκτρο-oπτικό εξοπλισµό. Στην κάτω φωτογραφία τουρκικό HERON εξοπλισµένο µε

AselFLIR-300T της Aselsan. Οι διαφορές είναι εµφανείς, ενώ το ισραηλινό FLIR ζυγίζει το 1/3 του τουρκικού.

Τα UAV Heron θα εξακολουθήσουν να περιπολούν στα σύνορα και στις περιοχές του PKK, ενώ σε περίπτωση κρίσεως οι οπωσ-δήποτε σηµαντικές ικανότητες επιτηρήσεως και στοχοποιήσεως που διαθέτουν είναι µεν παράγων ισχύος και ευελιξίας κλιµακώ-σεως για τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις, είναι όµως και µέσα στις ικανότητες επιτυχούς εµπλοκής των ελληνικών Ενόπλων Δυνάµεων.

Τα υποβρύχια, επιφανείας και ξηράς Μη Επανδρωµένα Οχή-µατα των Τούρκων, πιθανόν να περιπλέξουν επιχειρήσεις ανακα-ταλήψεως και να δυσκολέψουν την άµυνα µεµονωµένων φρου-ρών. Εκτιµούµε όµως ότι δεν αποτελούν τον ουσιαστικό κίνδυνο. Στρατοί όπως ο αµερικανικός, µε έντονο πρόβληµα µειώσεως των απωλειών στην ξηρά για πολιτικούς λόγους, δεν χρησιµοποιούν τέτοιου είδους µέσα σε επίγειο αγώνα και δεν πιστεύουµε ότι δεν θέλουν να το πράξουν. Η τεχνολογία αυτή είναι ακόµα ανώριµη για ένταξη στο τακτικό οπλοστάσιο, τουλάχιστον για τα επόµενα πέντε χρόνια.

Το εύρος του αµυντικού προβλήµατος που δηµιουργείται από τη χρήση Μη Επανδρωµένων ΟχηµάτωνΕποµένως τίθεται το ερώτηµα «Άνθρακες ο θησαυρός» της

τουρκικής «επαναστάσεως» των Μη Επανδρωµένων Υποβρύχιων Οχηµάτων και των οχηµάτων επιφανείας και ξηράς; Η απάντηση µπορεί να δοθεί µέσω των γεγονότων που συνέβησαν στα µέσα του Ιουνίου του 2010 στη νοτιοανατολική Τουρκία. Την περίοδο εκείνη πραγµατοποιήθηκε σειρά πολύνεκρων επιθέσεων των µα-χητών του PKK σε στρατιωτικά φυλάκια, µε αποκορύφωµα την επί-θεση του ΡΚΚ στο στρατόπεδο στο Sedimli, µε τελικό απολογισµό για τους Τούρκους, 12 νεκρούς και 16 τραυµατίες. Το αποτέλεσµα αυτής της επίθεσης, όπως αναφέρεται σε αξιόλογα ιστολόγια και σε διεθνή ΜΕΕ, σχετίζεται άµεσα µε τη χρήση των UAV από τον τουρ-κικό Στρατό, αλλά και µε τις πραγµατικές ικανότητες των Τούρκων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε ένα από αυτά τα ιστο-λόγια: «Η αιµατηρή επίθεση στο στρατόπεδο στο Sedimli πραγ-µατοποιήθηκε από µια µεγάλη οµάδα τροµοκρατών. Αυτές οι µεγάλες οµάδες, πρωτύτερα εντοπίζονταν στα σύνορα από τα Heron και λαµβάνονταν µέτρα». Και ενώ διαρκεί η συζήτηση γιατί δεν εντοπίστηκαν νωρίτερα, το γνωστό portal www.defencenet.gr δηµοσίευσε ενδιαφέρουσα είδηση.

Σύµφωνα µε το portal, τα Μη Επανδρωµένα Heron που αγο-ράστηκαν σε εφαρµογή συµφωνίας 180 εκατ. δολαρίων ανάµε-σα στην Τουρκία και το Ισραήλ το 2004, µε σκοπό την εναέρια συλλογή πληροφοριών, δεν έγινε δυνατόν να πετάξουν λόγω της αποχώρησης από την Τουρκία των Ισραηλινών µηχανικών των κατασκευαστικών εταιρειών Israel Aerospace Industries και Elbit Systems, εξαιτίας των τεταµένων σχέσεων µε το Ισραήλ. Ο Λαλέ Κεµάλ της εφηµερίδας Taraf ρωτήθηκε σχετικά και δήλωσε: «Αυτή τη στιγµή έχουµε 6 ισραηλινά UAV Heron. Το τουρκικής κατασκευής Μη Επανδρωµένο εναέριο όχηµα Gözcü δεν είναι καλύτερο από τα Heron. Μάλιστα λένε πως εδώ και 20 χρόνια έχουµε αναπτύξει Μη Επανδρωµένο ιπτάµενο όχηµα. Τότε γιατί οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις ανακοίνωσαν πως έχουν ανάγκη από Μη Επανδρωµένο ιπτάµενο όχηµα;»

Ίσως τελικά οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις να είχαν αντι-ληφθεί αυτή την κατάσταση αρκετά νωρίτερα και γι’ αυτό το λόγο είχαν ξεκινήσει από το 2005 την ανάπτυξη δύο UAV µε δυνατότητες αν όχι συγκρίσιµες µε αυτές του UAV HERON, του-

λάχιστον ικανοποιητικές για τις άµεσες απαιτήσεις του τουρκι-κού Στρατού. Το συγκεκριµένο αναπτυξιακό πρόγραµµα είχε ως αποτέλεσµα την πρόσφατη παρουσίαση του UAV MALE TIHA-A (Ozgun) της κρατικής ΤΑΙ, το οποίο όµως θα είναι διαθέσιµο στα τέλη του 2011, χωρίς εκπλήξεις. Το τουρκικό UAV θα µπορεί να πετά σε ύψος 30.000 ποδιών, για περίπου 24 ώρες, µε ταχύτητα 125 χλµ./ώρα και αυτονοµία 200 χλµ. Παράλληλα µε το TIHA-A, η τουρκική ΤΑΙ αναπτύσσει και την εξοπλισµένη έκδοση του UAV, το TIHA-Β, το οποίο θα φέρει τις υπό ανάπτυξη κατευθυνό-µενες µε δέσµη ηµιενεργού Laser ρουκέτες τύπου Cirit των 70 χλστ., της τουρκικής κρατικής εταιρείας Roketsan. Οι ρουκέτες αυτές µπορούν να επιτύχουν µέγιστη εµβέλεια 8 χλµ. και φέρουν πολεµική κεφαλή 3 κιλών τριπλής διαµόρφωσης (αντιαρµατική, κατά προσωπικού και εµπρηστική). Οι Τούρκοι µηχανικοί εξετά-ζουν επίσης τη δυνατότητα χρήσης από το TIHA-B του εγχώρια ανεπτυγµένου πύραυλου OMTAS µε βεληνεκές 4.000 µέτρα και καθοδήγηση από δέσµη ηµιενεργού Laser. Τέλος, ως εναλλακτική λύση µε σαφώς όµως µικρότερες δυνατότητες από το TIHA-A, η τουρκική εταιρεία Baukar Makina αναπτύσσει αυτή την περίοδο ένα νέο UAV MALE, το οποίο ονοµάζεται Caldiran. Το υπό ανάπτυ-ξη φουτουριστικό UAV θα µπορεί να αναπτύξει ταχύτητα 120-120 χλµ./ώρα, θα έχει αυτονοµία πτήσης 8 ωρών, επιχειρησιακό ύψος 20.000 πόδια και δυνατότητα µετάδοσης εικόνας και πληροφορι-ών από απόσταση 200 χλµ.

Αναµφίβολα, κανένα από τα παραπάνω συστήµατα δεν µπορεί να συγκριθεί µε το αξιόπιστο και δοκιµασµένο UAV HERON, των υπηρεσιών του οποίου, απ’ ό,τι φαίνεται, θα στερούνται οι Τούρκοι για αρκετό καιρό. Όµως το πιο σηµαντικό είναι ότι η τουρκική βιοµηχανία και η τουρκική στρατιωτική ηγεσία έχουν αντιληφθεί την αξία της χρήσης των συστηµάτων αυτών και προχωρούν στη διαµόρφωση ενός δόγµατος αξιοποίησής τους, σε συνδυασµό µε τις ιδιαίτερα αυξηµένες δυνατότητες των ειδικών δυνάµεων της γειτονικής χώρας. Η αποφασιστικότητα αυτή φαίνεται από τα νέα προγράµµατα ανάπτυξης UAV που επικυρώνονται συνεχώς από την Υπογραµµατεία Πολεµικής Βιοµηχανίας (SSM) όπως, µεταξύ άλλων, την εγχώρια ανάπτυξη ενός νέου UCAV κατά το πρότυπο του ισραηλινού Harpy. Η µαζική χρήση ενός συστήµατος όπως αυτό, σε συνδυασµό µε τη χρήση του UCAV TIHA-Β και των τουρ-κικών ειδικών δυνάµεων που θα ακολουθήσουν, αποτελούν ένα όχι και τόσο µακρινό υποθετικό σενάριο µιας κρίσης στο Αιγαίο. Το προαναφερθέν σενάριο για τη χρήση των συστηµάτων αυτών στο Αιγαίο είναι µέσα στις δυνατότητες των τουρκικών Ενόπλων Δυνάµεων.

Η εµπειρία που θα αποκτήσουν οι Τούρκοι από τη νοτιοανατο-λική Τουρκία θα µπορούσε να µεταλαµπαδευτεί και να προσαρ-µοστεί στα δύσκολα και σύνθετα δεδοµένα του Αιγαίου. Αναµφί-βολα, ένα νέο τέτοιο δόγµα θα ήταν δύσκολο να εφαρµοστεί µε απόλυτη επιτυχία. Το ζητούµενο όµως είναι ότι οι Τούρκοι φαίνεται να έχουν πάρει αυτή την πορεία και να είναι πλέον ζήτηµα χρόνου η τεχνολογική ωριµότητα των προσπαθειών τους και η εξοικείωσή τους µε τον νέο αυτό τρόπο πολέµου. Εποµένως, το ερωτηµατικό που τίθεται για την Ελλάδα είναι πώς αντιδρούµε σε κάτι νέο που φαίνεται ότι έχει ξεκινήσει. Θα αξιοποιήσουµε τις δυνατότητες που οµολογουµένως έχουµε, τουλάχιστον σε αυτούς τους τοµείς, θα µπορέσουµε να βρούµε λύσεις οικονοµικές και τεχνολογικά εφι-κτές για τα δικά µας δεδοµένα που ο γράφων γνωρίζει ότι υπάρ-χουν ή θα τρέχουµε πάλι πίσω από τις εξελίξεις όπως κάνουµε τα τελευταία 25 χρόνια;

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 29

Τα όπλα στρατηγικής αποτροπής συνιστούν ένα πλέγµα άµυνας, η αποτελεσµατικότητα του οποίου εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τις δυνατότητες χρήσης των όπλων

αυτών όσο και από τις επιδόσεις τους. Tι νοείται ως «όπλο στρα-τηγικής αποτροπής» για µία χώρα σαν την Ελλάδα; Πρακτικά, ένα οπλικό σύστηµα το οποίο να µπορεί να εξουδετερώνει τα στρα-τηγικά πλεονεκτήµατα του δυνητικού αντιπάλου, όπως το βάθος του µετώπου, την ποικιλία των στόχων και κυρίως την απόκτηση προσβασιµότητας για απευθείας πλήγµα σε όλη την έκταση της επικράτειάς του και την καταστροφή όχι αναγκαστικά στρατιω-τικών, αλλά και στρατηγικών υποδοµών.

Όπλα που η χρήση τους θα καταστήσει µία εχθρική επίθεση «ασύµφορα υψηλού κόστους» γι’ αυτόν που επιτίθεται, και για τον λόγο αυτό θα αποτρέψουν την επίθεσή του. Κρίσιµη σηµασία σε αυτά τα όπλα έχει η ύπαρξη πολιτικής βούλησης σε ό,τι αφορά τη χρήση τους, ειδικά όταν πρόκειται για «επιθετικά» όπλα, µε την έννοια ότι δεν προορίζονται για ανάσχεση, αλλά για προσβολή διαφορετικού κέντρου βάρους του αντιπάλου από αυτό που πραγµατοποιεί την επίθεση. Βέβαια υπάρχουν και όπλα, όπως π.χ. τα S-400, στα οποία η ελληνική πλευρά προ τριετίας είχε δι-ακρίνει ότι µπορεί να χρησιµεύσει και ως... βαλλιστικό βλήµα µε CEP, ιδιαίτερα αξιόλογο και χωρίς να προκληθεί η πολιτική τριβή που αναπόφευκτα θα προκληθεί µε την προµήθεια ενός τακτικού βαλλιστικού βλήµατος, όπως π.χ. ο ISKANDER-E. Tο πιο σηµαντικό σε αυτή την κατηγορία των όπλων είναι η δυνατότητα απόκτησης και υποστήριξής τους. Για µια σειρά λόγων που εκ των πραγµάτων δεν είναι αντικείµενο του παρόντος σηµειώµατος, πρακτικά τέτοια όπλα µπορούν να αποκτηθούν µόνο από τρεις-τέσσερις χώρες, οι οποίες έχουν εκτός από την τεχνολογία και την πολιτική βού-ληση να πουλήσουν και να υποστηρίξουν αυτά τα όπλα: Γαλλία, Ρωσία, ίσως Κίνα. Τα χαρακτηριστικά της «ποιοτικής ανάδειξης» και διαφοροποίησης των όπλων στρατηγικής αποτροπής µπορεί να ποικίλλουν από τη χρησιµοποίηση προηγµένων συστηµάτων πρόωσης, ναυτιλίας, όπως και εντοπισµού και προσβολής των στόχων, ιδίως το τελευταίο σε συσχέτιση µε άλλους φορείς ή ανε-ξάρτητα, έως την ενσωµάτωσή τους σε υπάρχουσες πλατφόρµες ή µπορεί να χρησιµοποιούνται εντελώς αυτόνοµα. Ένα σηµαντικό στοιχείο των όπλων στρατηγικής αποτροπής είναι η δυνατότητά τους να επιφέρουν πλήγµατα στην υποδοµή του αντιπάλου σε µεγάλο βάθος, κάτι που προϋποθέτει την επίτευξη µεγάλης εµ-

βέλειας και που αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα γνω-ρίσµατα της κατηγορίας αυτής των όπλων. Η µεγάλη εµβέλεια συνιστά έναν παράγοντα κρίσιµης σηµασίας, καθώς η επίτευξή της αφενός προφυλάσσει το φίλιο µέσο ή τα φίλια µέσα που θα εξαπολύσουν το όπλο –εάν φέρεται σε πλατφόρµα– και αφετέ-ρου αναγκάζει τον αντίπαλο να συγκεντρώσει προληπτικά στους στόχους υψηλής σηµασίας µεγάλο αριθµό µέσων άµυνας, όπου αυτό είναι δυνατό και όπου είναι επίσης δυνατή η αναχαίτιση των όπλων αυτών, µε τα υπάρχοντα αντιαεροπορικά συστήµατα. Στη συνέχεια του κειµένου παρουσιάζουµε πέντε από αυτά τα όπλα στρατηγικής αποτροπής που η ανάπτυξή τους εκ µέρους των Ενόπλων Δυνάµεων θα προκαλούσε ιδιαίτερο προβληµατισµό στον αντίπαλο. Σε µία εκ των περιπτώσεων αυτών –όπως ο Scalp Naval– ο σχεδιασµός είναι δεδοµένος και το µόνο που αποµέ-νει είναι η οριστικοποίηση της συµφωνίας για τις νέες φρεγάτες FREMM (Fregatte Europeen Multi-Mission) που έχει αποφασίσει να αποκτήσει το ΠΝ. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η απόκτηση των συστηµάτων που παρουσιάζονται έχει απασχολήσει τις ΕΔ, καθώς η πιθανότητα προµήθειάς τους έχει συζητηθεί, χωρίς τη λήψη όµως κάποιας απόφασης. Όπως και να έχει πάντως, το εφι-κτό της απόκτησής τους συνιστά ένα δεδοµένο και βάσει αυτού παρουσιάζονται στο σχετικό άρθρο.

5 ΟΠΛΑ ΜΕ «ΕΙΔΙΚΟ ΒΑΡΟΣ»

Στρατηγική αποτροπή στην πράξη των ΠΑΝΟΥ ΣΠΑΓΟΠΟΥΛΟΥ & ΑΛΕΞΗ ΜΑΝΤΖΩΡΟΥ

30 Σ Τ Ρ Α Τ Η Γ Ι Κ Η Α Π Ο Τ Ρ Ο Π Η

Το όπλο SCALP-Naval σε ειδική κλίνη δοκιµών.

1 SCALP-NavalAκρίβεια εκατοστών σε απόσταση 1.000 χλµ.!

Βασική αποστολή του γαλλικού αυτοπροωθούµενου αντωτικής διάταξης βλήµατος γενικής χρήσης και αυτοκατεύθυνσης, SCALP EG, είναι η προσβολή επίγειων στόχων υψηλής αξίας του αντιπά-λου. Ως στόχοι υψηλής αξίας αναφέρονται στρατηγεία, αεροδρό-µια, ναύσταθµοι και εγκαταστάσεις ελλιµενισµού, συγκροτήµατα αποθηκών πυροµαχικών, καθώς και στόχοι υποδοµής. Αυτό το γεγονός σε συνδυασµό µε το µεγάλο βεληνεκές και την εξαιρετική ακρίβεια που έχει, το κατατάσσει στα στρατηγικά όπλα.

Το πρόγραµµα κατασκευής του βλήµατος ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 µε το πρόγραµµα Apache. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν κατέστη σαφές ότι επιχειρησιακά το ζητούµενο ήταν η δυνατότητα προσβολής επίγειων στόχων από µεγάλες αποστάσεις, το πρόγραµµα Apache σταδιακά διαφορο-ποιήθηκε, προκύπτοντας το SCALP EG.

Οι Γάλλοι, µετά την επιτυχία του προγράµµατος SCALP EG, αποφάσισαν την ανάπτυξη και κατασκευή 250 βληµάτων µακρού πλήγµατος για χρήση από ναυτικές µονάδες. Στη λήψη αυτής της απόφασης συνέβαλε καθοριστικά η άρνηση των Αµερικανών στο γαλλικό αίτηµα για την προµήθεια πυραύλων Tomahawk, αναγκά-ζοντας τους Γάλλους να προχωρήσουν µε µια δική τους εθνική λύση. Όπως είναι φυσικό, το βλήµα SCALP Naval δανείζεται πολλά χαρακτηριστικά από το SCALP EG, όπως το σύστηµα κατεύθυνσης και η κεφαλή µάχης BROACH. Η κύρια διαφορά πηγάζει από την επιχειρησιακή απαίτηση για εµβέλεια µεγαλύτερη των 1.000 χλµ. Αυτό το βεληνεκές υπαγορεύει την κατασκευή ενός βλήµατος,

το οποίο θα είναι κατά πολύ µεγαλύτερο από την έκδοση αέρος-εδάφους και κατατάσσει το SCALP Naval στην κατηγορία των στρατηγικών ναυτικών βληµάτων προσβολής επίγειων στόχων. Το SCALP Naval θα µπορεί να εκτοξευθεί από τον κάθετο εκτοξευτή κατευθυνόµενων βληµάτων (Vertical Missile Launcher) SYLVER Α70 της MBDA. Οι εκτοξευτές γενιάς SYLVER κατασκευάστηκαν για τη βολή των κατευθυνόµενων βληµάτων επιφανείας-αέρος ASTER 15 και ASTER 30 των γαλλικών και ιταλικών φρεγατών HORIZON/ORIZZONTE και FREMM, καθώς και των βρετανικών αντιτορπιλικών Type 45.

Υπάρχουν τρεις τύποι εκτοξευτών: – O SYLVER A43, ο οποίος χρησιµοποιείται για την εκτόξευση

των κατευθυνόµενων βληµάτων µέσης εµβέλειας ASTER 15. – O SYLVER A50, ο οποίος χρησιµοποιείται για την εκτόξευση

των κατευθυνόµενων βληµάτων µέσης εµβέλειας ASTER 15 και αντιαεροπορικής άµυνας περιοχής ASTER 30.

– Ο SYLVER Α70, ο οποίος είναι κατάλληλος τόσο για την εκτό-ξευση των ASTER 15/30, όσο και για την εκτόξευση των βληµάτων SCALP Naval.

Η ύπαρξη τριών διαφορετικών εκτοξευτών προκύπτει από το µέγεθος και το µήκος των βληµάτων που αυτοί µπορούν να εκτο-ξεύσουν. Έτσι ο εκτοξευτής Α43 µπορεί να φέρει βλήµα µήκους έως 4,3 µέτρων, όπως το ASTER-15, ο εκτοξευτής Α50 φέρει βλήµα µήκους έως 5 µέτρων, όπως το ASTER-30 και ο εκτοξευτής A70 φέρει βλήµα µήκους έως 7 µέτρων, όπως είναι το SCALP Naval.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 31

Ψηφιακή απεικόνιση εκτόξευσης βλήµατος SCALP-Naval

από φρεγάτα FREMM.

Το όπλο προορίζεται για τον εξοπλισµό των πυρηνικών υποβρυ-χίων κλάσης Barracuda και των γαλλικών φρεγατών FREMM.

Πέραν των γαλλικών πλοίων, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα το SCALP Naval να εξοπλίσει αριθµό των βρετανικών αντιτορ-πιλικών Type 45, τα οποία προορίζονται για την αντικατάστα-ση των Type 42 που βρίσκονται σε υπηρεσία στο βρετανικό Ναυτικό από το 1978. Το πρόγραµµα αρχικά περιελάµβανε την κατασκευή 12 πλοίων, αλλά για οικονοµικούς λόγους αυτός ο αριθµός µειώθηκε στα 6 (+ 2 option).

Ο αρχικός σχεδιασµός των Type 45 προβλέπει τον εξοπλισµό τους µε το PAAMS και τον εκτοξευτή SYLVER Α50 που δεν είναι σε θέση να φέρει τον SCALP Naval. Δεν αποκλείεται όµως ο εξοπλι-σµός κάποιων βρετανικών αντιτορπιλικών µε τον εκτοξευτή Α70 και τη χρήση του SCALP Naval.

Το SCALP EG και Naval είναι ένα υποηχητικό βλήµα «fire andforget» βάρους περίπου 1.230 κιλών, µέγιστης διαµέτρου 1 µέ-τρου και ανοίγµατος πτερυγίων 3 µέτρων. Η πρόωση του στρο-βιλωθητή Turbomeca Microturbo TRI 60-30 παρέχει στο όπλο ταχύτητα πτήσης 0,8 mach. Ο αεροναυπηγικός σχεδιασµός του Scalp ενσωµατώνει πλήρως την τεχνολογία stealth. Η άτρακτος είναι κατασκευασµένη έτσι ώστε να ανακλά το µεγαλύτερο µέρος της προσπίπτουσας ακτινοβολίας σε διαφορετικές διευθύνσεις από αυτή του φορέα του ραντάρ. Επιπλέον, εκτός από την ειδική γεωµετρική κατασκευή, έχουν χρησιµοποιηθεί υλικά RAM (Radar Absorbing Materials) ώστε να απορροφούν µέρος της προσπί-πτουσας Η/Μ ακτινοβολίας των ραντάρ. Ο συνδυασµός αυτός καθιστά την ανίχνευση και συνεπώς την αναχαίτιση του βλήµατος, ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση.

Μετά την εκτόξευση του όπλου και κατά την καύση του αρχι-κού προωθητή (booster), ακολουθεί πορεία ανάλογη του φορέα στον οποίο βρίσκεται, ώστε να λάβει το προκαθορισµένο ύψος πτήσης. Όταν βρεθεί σε αυτό το ύψος, κινείται πλέον αδρανειακά προς τον στόχο, µε την επιχειρησιακή ταχύτητα πτήσης των 0,8 mach και βάσει των δεδοµένων που έχει λάβει από την πλατφόρ-µα εκτόξευσης. Σε αυτή τη φάση της πτήσης, η κατεύθυνση του βλήµατος υποβοηθείται από το GPS των δορυφόρων Galileo, τον σηµαντικότερο ρόλο όµως παίζει το σύστηµα παρακολού-θησης εδάφους προϋπολογισµένης ναυτιλίας/αποθήκευσης γεωγραφικών δεδοµένων TERPROM (TERain PROfile Matching).To TERPROM είναι ένα σύστηµα ναυτιλίας που χρησιµοποιεί απο-θηκευµένα ψηφιακά στοιχεία υψών εδάφους τα οποία συνδυά-ζονται µε τις εισαγωγές των λοιπών συστηµάτων ναυσιπλοΐας και υψοµετρητών ραντάρ για να υπολογίσουν τη θέση του βλήµατος επάνω από την επιφάνεια της γης.

Στην τελική φάση της πτήσης του το βλήµα αναρριχείται σε ένα µέσο ύψος ώστε να βελτιώσει το οπτικό του πεδίο. Σκοπός του είναι να µπορέσει να αναγνωρίσει θετικά τον στόχο και να προσδιορίσει τα συγκεκριµένα σηµεία στα οποία θα πρέπει να προσκρούσει. Η τερµατική κατεύθυνση προς τον στόχο απαιτεί µία «συγκριτική διαδικασία» ανίχνευσης-αναγνώρισης και από-κτησης. Αυτό επιτυγχάνεται µέσω ενός παθητικού υπέρυθρου αισθητήρα απεικόνισης (passive Imaging Infra-Red seeker – IIR seeker) σε συνδυασµό µε το αυτόνοµο σύστηµα αναγνώρισης στόχων (Autonomous Target Recognition – ATR).

Ο παθητικός υπέρυθρος αισθητήρας ερευνά στο οπτικό του πεδίο συγκρίνοντας την εικόνα που λαµβάνει µε τις πληροφορίες εικόνας στόχου, οι οποίες είναι περασµένες στη µνήµη του αυτό-νοµου συστήµατος αναγνώρισης στόχων. Ακολουθεί η διαδικασία

αναγνώρισης και απόκτησης του στόχου (target identification andacquisition process). Κατά τη διαδικασία αυτή και ενώ το βλήµα προσεγγίζει τον στόχο, η σύγκριση µεταξύ των επαφών του αι-σθητήρα IIR και του συστήµατος ATR επαναλαµβάνεται συνεχώς µε σκοπό τη βελτίωση της διακρίβωσης και τον προσδιορισµό της ακριβούς θέσης του στόχου και του σηµείου πρόσκρουσης (πιθανότητα κυκλικού σφάλµατος µικρότερη του ενός µέτρου). Όταν αυτό επιτευχθεί, το βλήµα λαµβάνει την κατάλληλη πορεία καθόδου ώστε να πλήξει τον στόχο του.

Είναι προφανές ότι για να είναι επιτυχής µία βολή βλήµατος SCΑLP EG, θα πρέπει να έχει προηγηθεί άριστη προετοιµασία εκ των προτέρων από το έδαφος. Και αυτό, γιατί τόσο η επιλογή του στόχου όσο και ο προγραµµατισµός της πορείας πτήσης του βλήµατος λαµβάνουν χώρα πριν από την απογείωση µε βάση τις υπάρχουσες αλλά και τις τελευταίες πληροφορίες.

Για την καταστροφή του στόχου, το SCALP είναι εφοδιασµένο µε την κεφαλή µάχης «Bomb Royal Ordnance Augmented Charge – BROACH». Η κεφαλή µάχης BROACH είναι συνολικού βάρους 450 κιλών και αποτελείται από δύο γοµώσεις. Η πρώτη είναι η µικρότερη και σκοπός της είναι το βλήµα να διατρήσει το έδαφος, το σκυρόδε-µα ή τη θωράκιση του στόχου, ώστε να είναι εφικτή η είσοδός του εντός προστατευµένων στόχων. Η δεύτερη γόµωση είναι η ισχυρό-τερη και στοχεύει στην καταστροφή του στόχου µετά την είσοδο του βλήµατος εντός αυτού. Οι ακριβείς χρόνοι πυροδοτήσεως των δύο γοµώσεων ρυθµίζονται µέσω δύο πυροσωλήνων µεταβλητού χρόνου, έτσι ώστε να εκτελεστούν τις κατάλληλες χρονικές στιγµές αναλόγως των χαρακτηριστικών των στόχων.

Τέλος, το βλήµα είναι επίσης εξοπλισµένο µε έναν µηχανισµό αυτοκαταστροφής, ο οποίος ενεργοποιείται στην περίπτωση που η διαδικασία αναγνώρισης και απόκτησης του στόχου δεν στεφθεί µε επιτυχία. Σε αυτή την περίπτωση, το βλήµα θα λάβει πορεία σε µια προκαθορισµένη περιοχή συντριβής.

ΠΝ και SCALP-NavalΣύντοµα το ΠΝ θα κληθεί να αποφασίσει για την προµήθεια

των φρεγατών αντιαεροπορικής άµυνας περιοχής, µετά το πέ-ρας των διαπραγµατεύσεων που συνεχίζονται. Η αντιαεροπορική άµυνα περιοχής λείπει και είναι ορθά πρώτη προτεραιότητα. Με την αγορά των συγκεκριµένων σκαφών δίδεται για πρώτη φορά η δυνατότητα απόκτησης στρατηγικών βληµάτων προσβολής επίγειων στόχων. Τα υποψήφια βλήµατα αντιαεροπορικής άµυνας είναι τα ASTER 15/30 και τα ESSM/SM-2MR Block IIIA. Αναλόγως της επιλογής των βληµάτων επιφανείας-αέρος υπάρχει η δυνατό-τητα συνδυασµού τους µε το SCALP Naval ή τον Tomahawk.

Μεγάλο κεφάλαιο αποτελούν βέβαια οι περιορισµοί των εξα-γωγών τέτοιων οπλικών συστηµάτων. Στην περίπτωση του SCALP Naval, η Γαλλία έχει αφήσει να εννοηθεί ότι προτίθεται να παρα-χωρήσει το στρατηγικό όπλο εφόσον η Ελλάδα αποφασίσει την προµήθεια των φρεγατών FREMM. Ασχέτως επιλογής πάντως, η απόκτηση ενός τέτοιου βλήµατος θα αλλάξει εντελώς τα επιχει-ρησιακά δεδοµένα και τις ισορροπίες στο Αιγαίο αλλά και στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Το Πολεµικό Ναυτικό θα είναι σε θέση να προσβάλλει στόχους στρατηγικής αξίας στη βαθιά ενδοχώρα του αντιπάλου. Πιο σηµαντική, ίσως, θα είναι η δυνατότητα προσβολής στόχων στην Κύπρο από πλοία που θα δρουν σε περιβάλλον ασφάλειας στο νότιο Αιγαίο. Αυτό και µόνο το γεγονός θα αποτελεί ισχυρή αποτροπή και θα στηρίζει αξιόπι-στα την επιλογή του ενιαίου αµυντικού δόγµατος.


2 BrahΜos «Μηδενίζει» τα αντιπυραυλικά συστήµατα µε ταχύτητα 3Mach

Η κοινοπραξία BrahMos συγκροτήθηκε τον Δεκέµβριο του 1995. Η κατασκευή του βλήµατος ξεκίνησε µετά την υπογραφή της διακυβερνητικής συµφωνίας µεταξύ Ρωσίας και Ινδίας τον Φεβρουάριο του 1998. Σκοπός της συµφωνίας ήταν η σχεδίαση, ανάπτυξη, παραγωγή ενός υπερηχητικού βλήµατος µεγάλης εµ-βέλειας, µε κύρια αποστολή την προσβολή στόχων επιφανείας.

Ανάλογα µε την πλατφόρµα εκτόξευσης (πλοίο, υποβρύχιο, αεροσκάφος ή φορείς ξηράς) υπάρχουν ή αναπτύσσονται έξι δι-αφορετικές εκδόσεις βληµάτων:

– Επιφανείας-επιφανείας. – Αέρος-επιφανείας. – Υποβρυχίου-επιφανείας. – Εδάφους-επιφανείας για παράκτια άµυνα. – Επιφανείας-εδάφους.– Εδάφους-εδάφους. Οι εκδόσεις επιφανείας-επιφανείας, υποβρυχίου-επιφανείας και

εδάφους-επιφανείας έχουν κοινή διαµόρφωση, η έκδοση όµως αέρος-επιφανείας διαθέτει µικρότερο αρχικό επιταχυντή και επι-πλέον πτερύγια για αύξηση της ευστάθειας κατά την εκτόξευση.

Πρώτη αναπτύχθηκε η έκδοση επιφανείας-επιφανείας, η οποία είναι ήδη επιχειρησιακή µε ινδικό Ναυτικό. Οι Ινδοί, µετά την επιτυ-χία της ναυτικής έκδοσης του βλήµατος, εστίασαν στην ανάπτυξη της χερσαίας και της αεροπορικής έκδοσης του βλήµατος.

H χερσαία έκδοση δοκιµάστηκε επιτυχώς στο πεδίο βολής Rajasthan και στις 21 Ιουνίου 2007 και εντάχθηκε στον ινδικό Στρατό.

Από την άλλη, η αεροπορική έκδοση αναµένεται να γίνει επι-χειρησιακή το 2012 από τα µαχητικά Sukhoi Su-30MKI. Καταβάλ-λονται προσπάθειες ώστε τα συγκεκριµένα µαχητικά να έχουν δυ-νατότητα εξοπλισµού µε τρία βλήµατα, ένα κάτω από την άτρακτο και δύο στα πτερύγια µετά από την ενίσχυσή τους. Επιπλέον, το βλήµα προορίζεται για τοποθέτηση στο αεροσκάφος ναυτικής συ-νεργασίας Long Range Maritime Patrol (LRMP) IL-38SD του ινδικού Ναυτικού. Το συγκεκριµένο ινδικό αεροσκάφος εξοπλίστηκε µε το ρωσικό ραντάρ Sea Dragon, το οποίο έχει δυνατότητα εντοπισµού στόχων επιφανείας σε αποστάσεις έως 300 χλµ. και κατά συνέπεια εκµεταλλεύεται πλήρως το µεγάλο βεληνεκές του BrahMos.

Από το έδαφος, το βλήµα µπορεί να εκτοξευθεί από έναν τρι-πλό εκτοξευτή σε κάθετη στάση θυµίζοντας έντονα το σύστηµα S-300 στη διαµόρφωσή του. Από σκάφη επιφανείας το BrahMos µπορεί να εκτοξευθεί είτε από κάθετους εκτοξευτές, εξασφαλίζο-ντας κάλυψη 360 µοιρών στο αζιµούθιο, είτε από ηµικλινή θέση, επιτρέποντας έτσι να τοποθετείται και σε παλαιότερα σκάφη που δεν διαθέτουν κελιά κάθετης εκτόξευσης. Η γενική διαµόρφωση για τους ανωτέρω ρόλους είναι η ίδια, ενώ για την αεροεκτοξευ-όµενη έκδοση το βλήµα διαθέτει ένα µικρότερο κινητήρα και επι-πλέον πτερυγίδια για την αύξηση της σταθερότητας του βλήµατος κατά την πτήση του προς τον στόχο.

Αν και αρχικά το BrahMos εξελίχθηκε για προσβολή ναυτικών στόχων, γρήγορα προστέθηκαν και άλλοι ρόλοι. Έτσι το όπλο, εκτός από την προσβολή σκαφών επιφανείας, µπορεί να χρησι-µοποιηθεί για την προσβολή στόχων εδάφους εκτοξευόµενο είτε

Το βλήµα BrahΜos κατά τη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης IMDS το 2007 στην Αγία Πετρούπολη, στη Ρωσία.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 33


από σκάφος επιφανείας είτε από όχηµα στην ξηρά. Οι εκδόσεις για προσβολή στόχων από σκάφος επιφανείας αλλά και από όχηµα στο έδαφος θεωρούνται ήδη επιχειρησιακές µε τις ινδικές Ένοπλες Δυνάµεις.

Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του BrahMos Το BrahMos είναι ένα υπερηχητικό βλήµα αυτόνοµης κατεύθυν-

σης, µε δυνατότητα πτήσης σε χαµηλό ύψος από την επιφάνεια της θάλασσας. Έχει βάρος περίπου τρεις τόνους, µήκος 6,9 µέτρα και δι-άµετρο 60 εκατοστά. Η αυτόνοµη κατεύθυνση υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ανανέωσης δεδοµένων ναυτιλίας, καθώς και ανάκλησης του βλήµατος µετά την εκτόξευση. Το BrahMos αποθη-κεύεται, µεταφέρεται και εκτοξεύεται από ένα κάνιστρο πολλαπλών χρήσεων (Transport-Launch Canister - TLC).

Το όπλο διαθέτει δύο κινητήρες. Ο πρώτος, ένας πυραυλοκι-νητήρας (Booster), αναλαµβάνει να επιταχύνει αρχικά το βλήµα µέσα από το κάνιστρο εκτόξευσης µέχρι το σηµείο όπου ο κύριος αυλωθητής (πυραυλοκινητήρας που χρησιµοποιεί το οξυγόνο της ατµόσφαιρας για την καύση) θα το φέρει στη µέγιστη ταχύτητά του στα 2,8 mach (3.430 χλµ./ώρα). Ο συνδυασµός αυτός έχει ως αποτέλεσµα µία εµβέλεια 290 χλµ. Η εµβέλεια αυτή θα µπορούσε ευχερώς να υπερβαίνει το όριο των 300 χλµ., καθορίστηκε όµως κάτω από αυτό, προκειµένου να µην παραβιάζεται η διεθνής συµ-φωνία MTCR (Missile Technology Control Regime). Ο υπολογιστής και το σύστηµα καθοδήγησης έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί στην Ινδία.

Το βλήµα, πριν από την εκτόξευση, λαµβάνει τις συντεταγµένες του στόχου από τους αισθητήρες του φορέα εκτόξευσης. Μετά την εκτόξευση κινείται αδρανειακά προς τον στόχο, µέσω αυτό-µατου πιλότου, βάσει των στοιχείων που έχει λάβει. Αυτή η φάση της πτήσης είναι βαλλιστική και το βλήµα µπορεί να φτάσει σε ύψος 15.000 µέτρα. Στη συνέχεια το BrahMos ακολουθεί καθο-δική πορεία και σε προκαθορισµένη από τον στόχο απόσταση ενεργοποιείται ο αισθητήρας του. Σε αυτή η φάση της πτήσης το βλήµα πετά σε χαµηλό ύψος από την επιφάνεια της θάλασσας (sea skimming). O αισθητήρας, µε την ενεργοποίησή του, λειτουργεί σε διαµόρφωση έρευνας και µετά τον εντοπισµό του στόχου µε-ταπίπτει σε διαµόρφωση εγκλωβισµού παρέχοντας στοιχεία για την κατεύθυνση του βλήµατος.

Ο αισθητήραςΟ αισθητήρας του BrahMos είναι ένα ιδιαίτερα προηγµένο ψη-

φιακό µονοπαλµικό ραντάρ εγκλωβισµού που ενσωµατώνει όλες τις σύγχρονες τεχνικές που χρησιµοποιούνται στα ραντάρ των κατευθυνόµενων βληµάτων επιφανείας-επιφανείας. Πέραν όµως αυτών, ενσωµατώνει δύο επιπλέον τεχνικές που αναλύονται στη συνέχεια και οι οποίες το κατατάσσουν στην κορυφή των ραντάρ της κατηγορίας του.

Η πρώτη τεχνική αφορά στη διαµόρφωση και κωδικοποίηση κατά φάση (phase coded) των παλµών πριν από την εκποµπή τους. Αποτέλεσµα της συγκεκριµένης τεχνικής είναι τα ιδιαίτερα χαµηλά επίπεδα ισχύος των εκπεµπόµενων παλµών και συνεπακόλουθα οι πολύ µικρές αποστάσεις ανίχνευσής τους από τα συστήµατα ESM. Αξίζει να τονιστεί ότι η κωδικοποίηση κατά φάση των παλµών είναι η πλέον προηγµένη τεχνική που προσδίδει stealth χαρακτηριστικά σε ένα σύστηµα ραντάρ, στερώντας από τον αντίπαλο τη δυνατό-τητα έγκαιρης προειδοποίησης για την απειλή. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασµό µε την υπερηχητική ταχύτητα, καθιστούν την αναχαίτι-

ση του BrahMos εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση και µεγάλη πρόκλη-ση τόσο για τα υπάρχοντα όσο και για τα µελλοντικά αντιπυραυλικά συστήµατα των πολεµικών πλοίων.

Η δεύτερη τεχνική έχει να κάνει µε τη δυνατότητα αναγνώρισης και απόκτησης του επιθυµητού στόχου επιφανείας. Αυτό επιτυγ-χάνεται µε τη χρησιµοποίηση ειδικών αλγόριθµων, οι οποίοι τα-ξινοµούν τους στόχους βάσει του προφίλ της ανακλαστικής τους επιφάνειας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο ερευνητής του BrahMos έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσει αριθµό στόχων στην περιοχή ενδι-αφέροντος και να αναγνωρίσει αυτόν που πρέπει να προσβάλει. Είναι προφανές ότι, για να είναι επιτυχής αυτή η διαδικασία, θα πρέπει πριν από την εκτόξευση να έχει τοποθετηθεί στη µνήµη του αισθητήρα το προφίλ της ανακλαστικής επιφάνειας του επι-θυµητού στόχου.

Για την καταστροφή του στόχου, το BrahMos είναι εφοδιασµένο µε µία κεφαλή µάχης συνολικού βάρους 300 κιλών, η οποία διαθέ-τει δύο πυροσωλήνες, έναν προσεγγίσεως και έναν προσκρού-σεως. Ο πυροσωλήνας προσεγγίσεως ενεργοποιείται όταν λάβει εντολή µηδενικής απόστασης του στόχου από τον αισθητήρα του βλήµατος. Ο πυροσωλήνας προσκρούσεως ενεργοποιείται µε µία µικρή χρονική καθυστέρηση µετά την είσοδο του βλήµατος στον στόχο, έτσι ώστε να αποφέρει τη µέγιστη δυνατή καταστροφή.

Οι δοκιµαστικές βολές της ναυτικής έκδοσης που έχουν εκτελε-στεί έως σήµερα χαρακτηρίστηκαν ως επιτυχείς. Αυτό όµως που προκάλεσε εξαιρετική εντύπωση ήταν η µεγάλη καταστρεπτική του ικανότητα. Αν και το βάρος της κεφαλής µάχης του BrahMos είναι σχεδόν διπλάσιο των αντίστοιχων κεφαλών µάχης των Exocet και Harpoon, αυτό που εξασφαλίζει την καταστροφή του στόχου είναι η υπερηχητική ταχύτητα και η συνεπαγόµενη τεράστια κι-νητική ενέργεια. Πράγµατι, το αποτέλεσµα της πρόσκρουσης του BrahMos σε παροπλισµένο πλοίο κατά την εκτέλεση δοκιµαστι-κών βολών εν πλω ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακό: το πλοίο κόπηκε στα δύο και βυθίστηκε µέσα σε 4 λεπτά.

Επιχειρησιακοί «προβληµατισµοί» Το βλήµα BrahMos, αναµφισβήτητα, βρίσκεται τεχνολογικά ένα

βήµα εµπρός, αφού είναι το µοναδικό βλήµα antiship το οποίο τα-ξιδεύει µε υπερηχητική ταχύτητα και έχει εµβέλεια της τάξης των 290 χλµ. Αυτή η ταχύτητα, σε συνδυασµό µε την stealth εκποµπή του αισθητήρα του, καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο τον εντοπισµό και την αναχαίτιση του βλήµατος.

Από την άλλη, η εµβέλεια των 290 χλµ. εξασφαλίζει ότι η άφεση του όπλου θα εκτελεστεί σε αποστάσεις πολύ µεγαλύτερες από την εµβέλεια των εν ενεργεία βληµάτων αντιαεροπορικής άµυ-νας περιοχής, ανατρέποντας τα έως τώρα δεδοµένα στον ναυτικό αντιαεροπορικό πόλεµο.

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά τοποθετούν το BrahMos στην κατηγορία των οπλικών συστηµάτων που δρουν ως πολλαπλα-σιαστές ισχύος.

Το ερώτηµα όµως είναι κατά πόσο το BrahΜos θα µπορούσε να θεωρηθεί κατάλληλο για τις ιδιαίτερες επιχειρησιακές συνθήκες του Αιγαίου.

Η κυρίαρχη άποψη είναι πως αναµφίβολα η αγορά ενός τέτοιου βλήµατος θα αλλάξει εντελώς τα επιχειρησιακά δεδοµένα και τις ισορροπίες όχι µόνο στο Αιγαίο, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της νότιας και ανατολικής Μεσογείου. Όπως και στην περίπτωση του SCALP-EG/ Naval, η ΠΑ ή το ΠΝ θα είναι σε θέση να προσβάλουν στόχους επιφανείας αυτή τη φορά, στην Κύπρο ή στην τουρκική

ενδοχώρα, από πλοία ή αεροσκάφη που θα δρουν σε περιβάλλον ασφάλειας στο νότιο Αιγαίο. Αυτό και µόνο το γεγονός θα αποτε-λεί ισχυρή αποτροπή. Μεγάλη πρόκληση, αναµφίβολα, αποτελεί η τοποθέτηση του βλήµατος σε πλοία ή αεροσκάφη Δυτικών κατασκευαστών. Γιατί τα θέµατα συµβατότητας και ολοκλήρω-σης, κυρίως σε επίπεδο συνεργασίας και ανταλλαγής στοιχείων µε ΝΑΤΟϊκά ραντάρ, τακτικά συστήµατα και πρωτόκολλα επικοι-νωνιών, συνεπάγονται µεγάλο ρίσκο, κόστος και συναίνεση των διαφορετικών κατασκευαστών. Η τοποθέτηση εποµένως τέτοιων βληµάτων σε υπάρχουσες πλατφόρµες, προϋποθέτει αυξηµένο επιχειρησιακό και εµπορικό κόστος. Αντίθετα, η υιοθέτηση της

ολοκλήρωσης σε νέες πλατφόρµες ανεξαρτήτως της προέλευ-σης του κατασκευαστή, µπορεί να µειώσει το επιχειρησιακό ρίσκο όπως και το εµπορικό κόστος ολοκλήρωσης, καθώς θα πρόκειται για µια κίνηση που θα µπορούσε να ενσωµατωθεί στις προδιαγρα-φές του σκάφους ή και του αεροσκάφους. Όπως κι αν εξεταστεί πάντως το ζήτηµα, η προµήθεια ενός τέτοιου βλήµατος από τις Ένοπλες Δυνάµεις της χώρας, σίγουρα, εκτός του ότι θα δηµιουρ-γούσε αντιδράσεις –από εχθρούς και «φίλους»–, θα ανέτρεπε σχεδιασµούς και θα δηµιουργούσε προβλήµατα «εξαιρετικής» φύσεως στον αντίπαλο, µην έχοντας τρόπο να αναπτύξει σε σύ-ντοµο χρόνο ένα σύστηµα για να την αναχαίτισή του.

Το βλήµα ISKANDER-E σε θέση εκτόξευσης.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 35

3 ISKANDER-E Βαλλιστικός «πονοκέφαλος»

Πρόκειται για την εξαγωγική έκδοση του βλήµατος ISKANDER-M (κωδικός ΝΑΤΟ SS-26 Tender) που αναπτύχθηκε από την εται-ρεία KBM-KB ως ο αντικαταστάτης της οικογένειας βληµάτων ΟΚΑ 9K714 (SS-23). Το ΟΚΑ, µε τη σειρά του, αναπτύχθηκε για να αντικαταστήσει τα συστήµατα 9K72 SS-1C Scud B. Ωστόσο σε σχέση µε τα βλήµατα αυτά, το SS-23 παρείχε CEP της τάξεως των 100 µέτρων και χρόνο προετοιµασίας µικρότερο των 30 λεπτών. Έτσι η αρχική κωδική ονοµασία του ISKANDER ήταν OKA-U και η ανάπτυξή του ξεκίνησε γύρω στο 1984, αλλά η µορφή του οριστι-κοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990.

Η πρώτη δοκιµαστική εκτόξευση του βλήµατος έγινε τον Οκτώβριο του 1995 και αναµενόταν η έναρξη παραγωγής το διάστηµα 1998-99, αλλά λόγω περιορισµών χρηµατοδότησης, τελικά ο ISKANDER-M εισήλθε σε υπηρεσία στις ρωσικές Ένο-πλες Δυνάµεις µόλις το 2006. Σύµφωνα µε τον προγραµµα-τισµό εξοπλισµών των ρωσικών Ενόπλων Δυνάµεων έως το 2015, θα αποκτηθούν συνολικά 60 εκτοξευτές ISKANDER-M για τον εξοπλισµό πέντε ταξιαρχιών. Η πρώτη επίσηµη εµφάνιση του ISKANDER-E (Export) έγινε κατά τη διάρκεια της έκθεσης MAKS το 1999.

Η εξάλειψη των πυρηνικών γοµώσεων από τα βλήµατα SRBM είχε ως αποτέλεσµα την τροποποίηση των απαιτήσεων σχεδίασης και ανάπτυξης ως ακολούθως:

– Τα νέα όπλα θα πρέπει να παρέχουν αυξηµένη ακρίβεια. – Δυνατότητα ελέγχου σε όλη τη διάρκεια της πτήσης.– Δυνατότητα µεταφοράς ποικιλίας γοµώσεων ανάλογα µε τον

στόχο και κυρίως δυνατότητα προσβολής «σκληρών» στόχων µε διατρητική γόµωση.

– Ενσωµάτωση προηγµένων συστηµάτων αδρανειακής πλο-ήγησης σε συνεργασία µε συστήµατα δορυφορικής ναυτιλίας (GSNS Global Satellite Navigation Systems), όπως το GLONASS ή το NAVSTAR.

Το ISKANDER-E είναι ένα βλήµα µε κινητήρα στερεών καυσί-µων ενός σταδίου που επιτυγχάνει εµβέλεια µεταξύ 50 και 280 χλµ., εντός δηλαδή των ορίων της συνθήκης MTCR. Έχει µήκος 7,1 µέτρα, διάµετρο 0,92 µέτρα και συνολικό βάρος 3.800 κιλά, εκ των οποίων η γόµωση φθάνει τα 480 κιλά και περιέχει 54 βοµβίδια. Υπάρχει η δυνατότητα ενσωµάτωσης γόµωσης εκτόνωσης θραυ-σµάτων, διασποράς και διατρητική, ενώ στην έκδοση ISLANDER-M εκτιµάται ότι υπάρχει η δυνατότητα ενσωµάτωσης και γόµωσης αερίου-καυσίµου (fuel-air). Στην περίπτωση της γόµωσης δια-σποράς, τα βοµβίδια διασπείρονται σε ύψος 0,9-1,4 χλµ. από τον στόχο και πυροδοτούνται σε ύψος 6-10 µέτρα.

Σχετικά µε την παρεχόµενη ακρίβεια, το CEP στην έκδοση Ε φθάνει τα 30-70 µέτρα µε τον συνδυασµό INS/GLONASS, ενώ στην περίπτωση χρήσης Ε/Ο αισθητήρα (Imaging Infra Red) για την τερµατική φάση, περιορίζεται στα 5-7 µέτρα. Η ενσωµάτωση του IIR είναι option για τα εξαγωγικά βλήµατα, καθώς προορίζεται


κυρίως για την έκδοση ISKANDER-M και προφανώς θα αποδε-σµεύεται κατά περίπτωση.

Στην έκδοση ISKANDER-M µπορούν να υιοθετηθούν και άλλοι συνδυασµοί καθοδήγησης, όπως το σύστηµα GSNS και διπλός ερευνητής που εκτός της συσκευής IIR περιλαµβάνει και συσκευή ραντάρ µικρού βάρους (10 κιλών). Η τελευταία χρησιµοποιείται για την «ταυτοποίηση της εικόνας του στόχου» (digital scene matching) που εκτελείται παράλληλα και από τη συσκευή IIR. Ο Η/Υ «συγκρίνει» τα αποτελέσµατα των δύο αισθητήρων και εκτελεί την τελική πρόσκτηση του στόχου. Στην αρχική βάση της πτήσης χρησιµοποιεί σύστηµα INS µε διορθώσεις από το σύστηµα GLONASS. Εκτιµάται ότι το CEP αυξάνεται σε 200 µέτρα µε χρήση µόνο του συστήµατος INS. Ιδιαίτερη έµφαση έχει δοθεί στη χαµη-λή «ηχώ ραντάρ» και για τον λόγο αυτό, πέραν της σχεδίασης του βλήµατος, έχουν χρησιµοποιηθεί εκτενώς υλικά RAM που έχουν προφανώς εξαιρεθεί από την εξαγωγική έκδοση.

Το ISKANDER-E έχει σχεδιαστεί ειδικά ώστε να αποφεύγει συ-στήµατα SAM όπως το PATRIOT και για τον λόγο αυτό έχει εφοδι-αστεί µε έναν ενεργό παρεµβολέα µικρού βάρους για την παρα-πλάνηση των εχθρικών ραντάρ, ενώ σύµφωνα µε άλλες πηγές, στην τερµατική φάση εκτοξεύει και αερόφυλλα. Εκτιµάται ότι η εξαγωγική έκδοση φέρει υποβαθµισµένη έκδοση της συσκευής ECM. Η έκδοση ISKANDER-M παρέχει µέγιστη εµβέλεια που επε-κτείνεται στα 400 χλµ. και το βάρος της γόµωσης φθάνει τα 700 κιλά µε δυνατότητα µεταφοράς 72 βοµβιδίων.

Ο κάθε εκτοξευτής SPU-9P78 βάρους 40 τόνων είναι ένα όχη-µα 8x8 και φέρει δύο βλήµατα έτοιµα για βολή που µπορούν να βληθούν εντός χρόνου ενός λεπτού. Το όχηµα µπορεί να κινηθεί µε ταχύτητα 70 χλµ. ανά ώρα σε απόσταση 1.100 χλµ.

Μετά την εκτόξευση το βλήµα –όπως και το ATACMS– δεν εκτε-λεί «αµιγώς» βαλλιστική τροχιά, αλλά ανέρχεται σε ύψος 50 χλµ., στα χαµηλά δηλαδή επίπεδα της ιονόσφαιρας και κινείται προς τον στόχο µέσω ενδιάµεσων σηµείων (waypoints). Το προφίλ αυτό της πτήσης έχει ως αποτέλεσµα να προκύπτει σηµαντική δυσκο-

λία στον εντοπισµό τους. Στη συνέχεια κατέρχεται προς τον στόχο εκτελώντας ελιγµούς φόρτισης 20-30g και όχι απευθείας βύθιση, προκειµένου να περιπλέξει περαιτέρω τη δυνατότητα αντίδρα-σης του αµυνόµενου. Η τεχνική της διαδοχικής εκτόξευσης δύο βληµάτων σε κοινό στόχο µε µικρή χρονική υστέρηση έχει ως στόχο την επίτευξη υψηλότερης αποτελεσµατικότητας αλλά και µείωσης της δυνατότητας του αµυνοµένου για την αναχαίτιση δύο εισερχοµένων βληµάτων ταυτόχρονα. Εκτιµάται ότι σε περί-πτωση εκτόξευσης δύο βληµάτων, η πιθανότητα καταστροφής του στόχου φθάνει στο 70%.

Ο χρόνος προετοιµασίας βολής σε συνθήκες υψηλής ετοιµότη-τας φθάνει τα 4 λεπτά και από την κατάσταση κίνησης τα 16 λεπτά. Οι πυροβολαρχίες των ISKANDER-M αναπτύσσονται συνήθως σε βάθος 50 χλµ. πίσω από την πρώτη γραµµή, ώστε να αποφύγουν τα πυρά του βαρέος πυροβολικού. Το πλήρωµα της µονάδας βο-λής είναι τρεις άνδρες. Το ISKANDER-E µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε ακραίες θερµοκρασιακές συνθήκες +/-50 βαθµών Κελσίου.

Η ποικιλία γοµώσεων του ISKANDER-E αλλά και η ακρίβειά του έχει ως αποτέλεσµα τον «αποχαρακτηρισµό» του από «όπλο τρό-µου» σε ένα όπλο υψηλής ακρίβειας που µπορεί να βληθεί από ασφαλή απόσταση σε µικρό χρόνο εναντίον στόχων όπως:

– Κέντρα Διοίκησης και Ελέγχου. – Μονάδες πυροβολικού ή συστοιχίες βληµάτων εδάφους-

εδάφους.– Αεροδρόµια. – Λιµάνια. – Συστοιχίες αντιαεροπορικής άµυνας. – Μηχανοκίνητοι σχηµατισµοί. – Ραντάρ και γενικά αποστολές SEAD. Πρόκειται λοιπόν κυρίως για «σκληρούς τακτικούς στόχους»

(fixed hard) και όχι για στρατηγικούς στόχους, ενώ µπορεί ναχρησιµοποιηθεί και εναντίον κινούµενων στόχων. Το 2008 ο ISKANDER-M χρησιµοποιήθηκε από τις ρωσικές δυνάµεις µε επι-τυχία το 2008, στον πόλεµο της Οσετίας.

Ο διπλός εκτοξευτής SPU-9P78 του συστήµατος ISKANDER-E.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 37

4 S-400 Κάνοντας το S-300 καλύτερο

H διαµόρφωση των S-400 ήταν πολύ κοντά σε αυτή του προ-κατόχου του, S-300, καθώς αποδείχθηκε από την επιχειρησιακή αξιοποίηση του δεύτερου πως, σε ό,τι αφορά την εργονοµία και τη δοµή, ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά. Παροµοίως και τα κύρια χαρακτηριστικά των S-300 διατηρήθηκαν, όπως τα πολλαπλά κάνιστρα κάθετης εκτόξευσης και η µέθοδος καθο-δήγησης µέσω του βλήµατος (track-via-missile-TVM), καθώς και το πολυκαναλικό ραντάρ πρόσκτησης στόχων διάταξης φάσης. Τόσο όµως οι πύραυλοι όσο και το ραντάρ χρειάζονταν σηµαντι-κές βελτιώσεις. Προκειµένου να αντιµετωπιστούν διαφορετικές απειλές, υιοθετήθηκε η µέθοδος «δύο σε ένα» σε ό,τι αφορά τους πυραύλους. Το σύστηµα θα επιχειρούσε µε δύο διαφορετικούς τύπους πυραύλων: µία µεγαλύτερη έκδοση για την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων και αεροσκαφών σε µεγάλες εµβέλειες και µία µικρότερη βελτιστοποιηµένη, για χρήση ενάντια σε «έξυπνα» όπλα αέρος-εδάφους και χαµηλά ιπτάµενους στόχους. Η µέγιστη εµβέλεια των µεγάλων πυραύλων θα ήταν τέτοια που θα «έφερ-νε» τα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης (AWACS) και ηλε-κτρονικού πολέµου (EW) εντός της ακτίνας εµπλοκής τους, ενώ η προσπάθεια ήταν η εµβέλειά τους να φτάνει τα 400 χιλιόµετρα, δηλαδή πάνω από το διπλάσιο της εµβέλειας των πυραύλων του συστήµατος S-300. Παρά τις αναβαθµίσεις αυτές, υπήρχε η απαί-τηση για χρήση κοινών κάνιστρων εκτόξευσης µεταξύ των δύο συστηµάτων, µε αποτέλεσµα οι νέοι πύραυλοι να σχεδιαστούν σύµφωνα µε τους αντίστοιχους περιορισµούς σε ό,τι αφορά το µέ-γεθος και το βάρος. Οι περιορισµοί αυτοί ίσχυαν και για τους δύο τύπους πυραύλων που θα αξιοποιούσε το σύστηµα, δεδοµένου ότι µέσα σε κάθε κάνιστρο θα φέρονταν 3 τέτοιοι πύραυλοι.

Προκειµένου να είναι δυνατός ο εντοπισµός στόχων εισερχο-µένων από διαφορετικές κατευθύνσεις, αναπτύχθηκε παράλληλα και ένα πρωτοποριακό ραντάρ.

Η κεραία διάταξης φάσης του συστήµατος θα έπρεπε να έχει το σχήµα ενός θόλου, έχοντας έτσι τη δυνατότητα να καλύπτει απρό-σκοπτα ένα ολόκληρο ηµισφαίριο χωρίς περιστρεφόµενα µέρη. Ένα ακόµη πρόβληµα που έπρεπε να επιλυθεί ήταν η έγκαιρη αποκάλυψη του στόχου ώστε να ξεκινήσει άµεσα η «τροφοδοσία» µε δεδοµένα στο ραντάρ ιχνηλάτησης του στόχου. Η ευρεία γκά-µα των πιθανών στόχων και της απόστασής τους οδήγησε στην απόφαση για τη χρήση τριών διαφορετικών τύπων ραντάρ. Ένα ραντάρ µεγάλης εµβέλειας για αποκάλυψη στόχων σε όλο το βά-θος του ορίζοντα, ένα ιδιαίτερα µεγάλης ακρίβειας αλλά µικρό-τερης εµβέλειας και εξαιρετικά γρήγορης «αντίδρασης» ραντάρ, µε καθαρά αντιβαλλιστικές ιδιότητες. Μια παρόµοια λύση, αλλά χωρίς το ραντάρ µεγάλης εµβέλειας, είχε ήδη υιοθετηθεί στο πα-ράγωγο –V του συστήµατος S-300.

Η σχεδίαση των δύο τύπων πυραύλων (9M96 και 9M96-2) ολο-κληρώθηκε το 1998 και την ίδια χρονιά παρουσιάστηκαν στο κοι-νό, όταν είχαν ξεκινήσει ήδη οι πρώτες δοκιµαστικές εκτοξεύσεις. Και οι δύο τύποι ήταν σχεδόν όµοιοι και διέφεραν µόνο στο µήκος του κύριου τµήµατος του κινητήρα τους. Οι συγκεκριµένοι πύραυ-λοι εκτελούσαν «ψυχρή» εκτόξευση και σε ύψος περίπου 30 µέτρα πάνω από τον εκτοξευτήρα, όπου στη συνέχεια αναλάµβαναν την προώθησή τους οι βοηθητικοί πυραυλοκινητήρες. Κατόπιν πυρο-δοτούνταν ο κύριος κινητήρας και ο πύραυλος καθοδηγούνταν µε µια αδρανειακή συσκευή λαµβάνοντας σήµατα ραδιο-διόρθωσης. Στην τελική φάση της τροχιάς, το βλήµα κατευθυνόταν προς τον στόχο του µέσω της ενεργούς καθοδήγησης ραντάρ αλλά και οι βοηθητικοί κινητήρες ενεργοποιούνταν εκ νέου, προκειµένου να διορθωθούν τυχόν παρεκκλίσεις από την αρχική πορεία.

Η «ενδιάµεση» λύση Ωστόσο, η ανάπτυξη του πύραυλου µεγάλης εµβέλειας αλλά

Το σύστηµα S-400, έτσι όπως επιδείχθηκε στην αεροπορική

έκθεση MAKS το 2009.


και του ραντάρ ευρείας εµβέλειας, παρέµειναν στάσιµα για αρκετά χρόνια. Στη συνέχεια, όµως, η ανάλυση των αποτελεσµάτων της επιχείρησης Desert Storm, καθώς και των επιχειρήσεων πάνω από την πρώην Γιουγκοσλαβία κατέδειξαν την ορθότητα της αρχικής απόφασης για ένα διάδοχο σύστηµα του S-300 µε τα χαρακτη-ριστικά του S-400. Έτσι αποφασίσθηκε η αναγέννηση του προ-γράµµατος. Ωστόσο τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια αλλά και η οικονοµική στενότητα οδήγησαν τελικά στην έγκριση ανάπτυξης µια ενδιάµεσης λύσης. Έτσι το πρώτο σύστηµα S-400 αποτελείται από το παλιό ραντάρ πρόσκτησης στόχου του συστήµατος S-300, που όµως φέρει βελτιωµένο λογισµικό, το νεότερο ραντάρ 96L6 (σχεδιασµένο αρχικά για το σύστηµα S-300), καθώς και τους τυ-πικούς τετραπλούς εκτοξευτήρες µε τα κάνιστρα εκτόξευσης των S-300. Αρχικά το σύστηµα θα εξοπλιζόταν µε τον παλαιότερο πύ-ραυλο 48N6D περιορισµένων αντιβαλλιστικών δυνατοτήτων και εµβέλειας 200 χιλιοµέτρων του συστήµατος S-300, καθώς και µε τον µικρής εµβέλειας πύραυλο 9M96. Οι τελευταίοι τοποθετήθη-καν σε νέα µικρότερα κάνιστρα, 4 από τα οποία καταλαµβάνουν τη θέση ενός τυπικού κάνιστρου στον τετραπλό εκτοξευτήρα, εποµένως συνολικά το σύστηµα διαθέτει 16 πυραύλους έτοιµους για εκτόξευση σε κάθε όχηµα (TEL).

Ωστόσο η ανώτατη στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας επέµενε για την πιστοποίηση στο σύστηµα του µεγαλύτερης εµβέλειας πύραυλου 40Ν6 και έτσι η ανάπτυξή του επιταχύνθηκε, παρά την έλλειψη ενός αντίστοιχου και αξιόπιστου ραντάρ πρόσκτησης/ιχνηλάτησης που θα του επέτρεπε την αναχαίτιση στόχων στη µέγιστη εµβέλεια των 400 χιλιοµέτρων.

Οι δοκιµαστικές εκτοξεύσεις Οι πρώτες δοκιµαστικές εκτοξεύσεις πραγµατοποιήθηκαν στο

πεδίο βολής Σάρυ Σαγκάν την περίοδο 1998-1999, ενώ οι δοκιµές αποδοχής του νέου συστήµατος µε τον νέο πύραυλο θα ξεκινού-σαν µέσα στο 2000. Τελικά το πρόγραµµα δοκιµών ξεκίνησε το 2004. Στο µεσοδιάστηµα, το γραφείο Αlmaz είχε παρουσιάσει µια πρόταση προκειµένου να θέσει το σύστηµα S-400 σε επιχειρησια-κή κατάσταση άµεσα, αλλά µόνο µε το παλαιότερο βλήµα 48Ν6. Οι δοκιµές ενός τέτοιου συστήµατος υποτίθεται ότι θα ξεκινούσαν το 1999, ωστόσο πρακτικά κράτησαν µέχρι το 2003, χωρίς όµως εντυπωσιακά αποτελέσµατα. Ωστόσο µια σειρά δοκιµών του πύ-ραυλου 40Ν6 πραγµατοποιήθηκε τελικά στα µέσα του 2006 και δόθηκε η αρχική έγκριση για τη συνέχιση της εξέλιξής του.

Τα αποτελέσµατα αυτών των πρόωρων δοκιµών επιβεβαιώ-θηκαν τον Ιούλιο του 2007, όταν και η πρώτη µονάδα αεράµυ-νας, εξοπλισµένη µε το σύστηµα S-400, πραγµατοποίησε δοκιµές στο πεδίο βολής Σάρυ Σαγκάν όπου απέδειξε την ικανότητα του συστήµατος να εµπλέκει µια ευρεία γκάµα στόχων εξαιρετικά γρήγορων, µε ταχύτητες της τάξης των 2.800 µέτρων ανά δευ-τερόλεπτο. Μια άλλη απαίτηση ήταν η αντικατάσταση όλων των ξένων υποσυστηµάτων µε υποσυστήµατα αποκλειστικά ρωσι-κής προέλευσης. Έτσι τα συγκροτήµατα των τµηµάτων διοίκη-σης φέρονται πλέον επί φορτηγών KamAZ, ενώ οι εκτοξευτήρες φέρονται σε φορτηγά BAZ-6402 και τα βαρύτερα τµήµατα του συστήµατος (ραντάρ 96L6 και 30N6) φέρονται σε κιλλίβαντες τροχοφόρα πλαίσια MZKT-7930 ASTROLOG που κατασκευάζο-νται στη Λευκορωσία.

Το νέο σύστηµα επρόκειτο να µπει σε επιχειρησιακή χρήση στις αρχές της δεκαετίας και πραγµατικά οι ανώτατοι αξιωµα-τικοί της Διοίκησης Αεράµυνας έσπευσαν να ανακοινώσουν

την «επικείµενη» εισαγωγή του σε υπηρεσία, σε αρκετές περι-στάσεις από το 2002. Τελικά το πρώτο σύνταγµα πέτυχε Αρχική Επιχειρησιακή Ετοιµότητα (Initial Operational Capability) στις 6 Αυγούστου 2009 στην πόλη Ελεκτροστάλ κοντά στη Μόσχα. Το συγκεκριµένο σύστηµα υπάγεται στη Διοίκηση Ειδικών Κα-θηκόντων, όπως ονοµάζεται πλέον το Τµήµα Αεράµυνας Μό-σχας. Υπάρχουν σχέδια για την προµήθεια «µερικών δεκάδων» συνταγµάτων µέχρι το 2015, µε αρχικό σκοπό τη βελτίωση της άµυνας της ευρύτερης περιοχής της Μόσχας και στο άµεσο µέλ-λον τη δηµιουργία µιας ασφυκτικής αντιαεροπορικής ζώνης σε όλη τη συνοριογραµµή της Ρωσίας.

Οι πρώτες εικόνες των υποσυστηµάτων του S-400 δόθηκαν στη δηµοσιότητα στις 27 Φεβρουαρίου 2007, όταν τα µέλη της Στρατιωτικής-Βιοµηχανικής Επιτροπής επισκέφθηκαν την έδρα του γραφείου Almaz-Antey. Είναι προφανές ότι το σύστηµα S-400 θα υποστεί µια ευρεία σειρά αναβαθµίσεων στο εγγύς µέλλον, µε την πιο σηµαντική να είναι η εισαγωγή ενός νέου ραντάρ πρό-σκτησης-ιχνηλάτησης.

Είναι πολύ πιθανό να ενσωµατωθούν και νέες τεχνολογίες αποκάλυψης στόχων. Σε αυτή την περίπτωση, το πολύ αποτε-λεσµατικό ραντάρ 96L6 «παντός υψοµέτρου» µε εµβέλεια 300 χιλιοµέτρων θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί ως συσκευή ακρι-βούς αποκάλυψης στόχων. Επιπλέον, εν όψει της ανάπτυξης των αµερικανικών αντιβαλλιστικών δυνατοτήτων, πρέπει να θεωρείται δεδοµένο ότι θα αυξηθούν οι αντιβαλλιστικές ικανότητες του S-400. H Ρωσία άλλωστε έχει τη µεγαλύτερη εµπειρία παγκοσµίως στην κατασκευή κινητών αντιβαλλιστικών συστηµάτων, εφόσον είναι επιχειρησιακός χρήστης του πρώτου τέτοιου αντιβαλλιστι-κού συστήµατος θεάτρου µάχης, δηλαδή του S-300V, καθώς και του ακόµα παλαιότερου συστήµατος S-225 που µπορούσε να αναχαιτίσει ακόµη και διηπειρωτικούς πυραύλους.

Ωστόσο, σύµφωνα µε κάποιες µη επιβεβαιωµένες πληροφορί-ες, η πλέον βραχυπρόθεσµη λύση σε αυτόν τον τοµέα θα ήταν η ολοκλήρωση του πύραυλου 9M822M2 του συστήµατος S-300VM στο σύστηµα S-400. Κάτι τέτοιο θα ήταν ιδιαίτερα εύκολο, εφόσον οι κατασκευαστές των δύο συστηµάτων έχουν ενωθεί στο κοινό εταιρικό σχήµα Almaz-Αntey holding.

Ένας τέτοιος υβριδικός συνδυασµός µε την ονοµασία Samodyerzhets (Αυτοκράτορας) φάνηκε πιο πιθανός από ποτέ το 2004, όταν το µέλλον του νέου πύραυλου 40Ν6 φαινόταν εξαι-ρετικά δυσοίωνο. Πάντως, σύµφωνα και µε τις πιο πρόσφατες πληροφορίες, το σύστηµα πρόκειται να τεθεί σε επιχειρησιακή χρήση το 2012.

Επιχειρησιακές επιδόσεις Το σύστηµα S-400 είναι εξοπλισµένο µε τους πυραύλους 48N6E,

48N6E2, 48N6E3, 9M96M, 9M96E2 και τον πύραυλο 40N6E. Με την επιχειρησιακή τους αξιοποίηση, µπορεί να αντιµετωπίσει ευρεία γκάµα απειλών, όπως για παράδειγµα βαλλιστικούς πυραύλους πολλαπλών κεφαλών (MIRV).

Η µικρότερη απόσταση αναχαίτισης είναι το ένα χιλιόµετρο, ενώ το µικρότερο ύψος αναχαίτισης τα 5 χιλιόµετρα για βαλλιστι-κά βλήµατα. Στο αντίποδα, όπως έχει προαναφερθεί, το «µακρύ χέρι» του συστήµατος φτάνει τα 400 χιλιόµετρα σε εµβέλεια. Το ύψος αναχαίτισης φτάνει τα 50 χιλιόµετρα, αλλά αυτό αναµέ-νεται να αυξηθεί στα 150 χιλιόµετρα προκειµένου το σύστηµα να µπορεί να εµπλέξει και στόχους στη λεγόµενη ζώνη «πριν το διάστηµα».

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 39

5 CLUB-KΕπίθεση «από το πουθενά»

Η νέα έκδοση –Κ του ρωσικού πύραυλου πλεύσης Club-Μ προκάλεσε αίσθηση στα διεθνή µέσα µαζικής ενηµέρωσης και όχι άδικα, αν αναλογιστεί κανείς τις µοναδικές δυνατότητες ανορθόδοξων επιχειρήσεων που προσδίδει στον χρήστη του. Η συγκε-κριµένη έκδοση του πύραυλου παρουσιά-στηκε για πρώτη φορά στη διεθνή έκθεση Defence Services Asia στη Μαλαισία, τον Απρίλιο του 2010, ως µια νέα πρόταση για την προσβολή στόχων υψηλής αξίας.

Το συγκεκριµένο σύστηµα σχεδιάστη-κε, εξελίχθηκε και παράγεται από τη ρω-σική εταιρεία Novator. Η εταιρεία πάντως διευκρίνισε ότι ουδέποτε θα µπορούσε να προσφέρει ένα τέτοιο σύστηµα στις διεθνείς αγορές χωρίς την προηγούµενη έγκριση της ρωσικής κυβέρνησης. Η τιµή του κάθε συστήµατος σε πρώτη φάση εκτιµάται περίπου στα 13-15 εκατ. ευρώ, ενώ ο κάθε εκτοξευτής περιλαµβάνει συ-νολικά τέσσερις πυραύλους, µε ικανότητα προσβολής στόχων τόσο στην επιφάνεια της θάλασσας όσο και στη στεριά, ώστε το σύστηµα να χαρακτηρίζεται, όχι άδικα, ως ένα προσιτό «όπλο στρατηγικού επιπέ-δου». Το Club-K χρησιµοποιεί τα βλήµατα 3M-54TE, 3M-54TE1 και 3M-14TE, τα οποία αποτελούν εξέλιξη των υπαρχόντων βλη-µάτων 3M-54E, 3M-54E1, 3M-14E που χρησιµοποιούνται από το σύστηµα παράκτιας άµυνας Club-M. Το µήκος του βλήµατος 3Μ-54Ε είναι 8,22 µέτρα, η διάµετρος του 533 χλστ., το βάρος του 2.300 κιλά και το µέγιστο βεληνεκές του φτάνει τα 220 χλµ. Η ταχύτητα πλεύσης του 3M-54E αρχικά είναι υψηλή υποηχη-τική (0,8 mach) και στο τελικό στάδιο της πτήσης υπερηχητική φτάνοντας τα 2,9 mach. Το βάρος της πολεµικής κεφαλής του βλήµατος είναι 200 κιλά και η καθοδήγησή του προς τον στόχο γίνεται αρχικά από το σύστηµα INS, το δορυφορικό σύστηµα GLONASS, ενώ στο τελικό στάδιο αναλαµβάνει το Radar ARGS-54. Τα δύο άλλα βλήµατα που µπορούν να χρησιµοποιηθούν από το σύστηµα (3M-54E1, 3M-14E) έχουν µικρότερο µήκος, 6,2 µέτρα, διάµετρο 533 χλστ., βάρος 1.780 κιλά και εµβέλεια 300 χλµ. Το βάρος της πολεµικής τους κεφαλής είναι 400 κιλά, σα-φώς µεγαλύτερο από το αντίστοιχο του βλήµατος 3M-54E, ενώ η τεχνική καθοδήγησης προς τον στόχο είναι ίδια µε αυτή του προαναφερθέντος βλήµατος. Αυτό που διαφοροποιεί τα βλήµα-τα αυτά από το 3M-54E είναι η τελική ταχύτητα πρόσκρουσης στον στόχο που είναι υψηλή υποηχητική (0.8 mach). Το προφίλ της πτήσης και για τα τρία βλήµατα είναι 15 πόδια πάνω από την επιφάνεια µε δυνατότητα πραγµατοποίησης ελιγµών. Το χαρα-κτηριστικό εκείνο που κάνει το Club-K να ξεχωρίζει, είναι η πρόβλε-ψη στη σχεδίασή του να ταιριάζει στις διαστάσεις τυποποιηµένων εµπορευµατοκιβωτίων – κοντέινερ– των 13 µέτρων, έτσι ώστε

να µπορεί να µεταφέρεται µέσα σε αυτά χωρίς να αποσπά την προσοχή. Πρακτικά, µε αυτόν τον τρόπο µπορεί να µεταφερθεί µε κάθε µέσο, σε στεριά και θάλασσα, από απλές νταλίκες και τραίνα µέχρι φορτηγά πλοία ανοιχτού τύπου. Το εντυπωσιακό όµως ήταν ότι η κατασκευάστρια εταιρεία έδωσε στη δηµοσιότητα ένα αποκαλυπτικό βίντεο µε τις δυνατότητες και εναλλακτικές επιλογές απόκρυψης του συστήµατος, πα-ρουσιάζοντας ουσιαστικά στην κοινή γνώ-µη για πρώτη φορά µια προσιτή ικανότητα απόλυτου στρατηγικού αιφνιδιασµού και αποφασιστικής προσβολής κρίσιµων στό-χων, σε σηµεία που ο αντίπαλος µέχρι πρότι-νος θεωρούσε απροσπέλαστα από εχθρικές δυνάµεις. Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε και προσφέρθηκε στις διεθνείς αγορές ένα πυραυλικό σύστηµα που θα µπορούσε να µεταφερθεί απολύτως αθέατο, µε µια σειρά συνηθισµένων συµβατικών µέσων εµπορι-κών προδιαγραφών µέχρι το επιθυµητό ση-µείο εκτόξευσης, απ’ όπου πλέον θα υπήρχε ελάχιστος έως µηδενικός χρόνος προειδο-ποίησης των εχθρικών δυνάµεων και, ως εκ τούτου, ελάχιστα περιθώρια λήψης αποτελε-

σµατικών αντιµέτρων. Έτσι, ένα άκρως αποτελεσµατικό προληπτικό χτύπηµα καθίσταται µια προσιτή δυνατότητα ακόµη και για µικρές χώρες χωρίς ισχυρές Ένοπλες Δυνάµεις, αφού πρακτικά, δεκάδες χιλιάδες φορτηγά οχήµατα, τραίνα και φορτηγά πλοία καθίστανται δυνητικές πλατφόρµες εκτόξευσης. Αξίζει πάντως να σηµειωθεί ότι στο βίντεο που έδωσε στη δηµοσιότητα η εταιρεία, παρου-σιάζεται µια ξένη χώρα που ετοιµάζεται να εισβάλλει µε ισχυρές δυνάµεις και εξοπλισµό –τι άλλο– αµερικανικής σχεδίασης σε µια µικρότερη χώρα, που όµως έχει προµηθευτεί πυραύλους Club-K και τους έχει κρύψει διάσπαρτους σε κοντέινερ. Το αποτέλεσµα είναι ότι οι εχθρικές και ανυποψίαστες δυνάµεις δέχονται καίρια αιφνιδιαστικά χτυπήµατα, µε αποτέλεσµα ο θύτης να µετατρέπε-ται µέσα σε δευτερόλεπτα σε θύµα...

Ωστόσο, ο θόρυβος γύρω από αυτό το σύστηµα δεν οφείλεται τόσο στις µοναδικές του δυνατότητες απόκρυψης, όσο στο γεγο-νός ότι αν ένα µόνο τέτοιο σύστηµα, αφού πωλούνταν στη διεθνή αγορά, έπεφτε σε «λάθος» χέρια, θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί για αποφασιστικά τροµοκρατικά χτυπήµατα χωρίς δυνατότητα αντίδρασης και χωρίς πιθανότητα απονοµής ευθύνης σε συγκε-κριµένη χώρα. Η ίδια η εταιρεία, πάντως, προχώρησε και στην έκδοση δελτίου Τύπου όπου, προσπαθώντας να καταρρίψει τις αιτιάσεις περί πιθανής τροµοκρατικής χρήσης του συστήµατος, χαρακτήρισε την αντίστοιχη φηµολογία ως «υστερική προπαγάν-δα». Υποστήριξε δε ότι το σύστηµα Club-K είναι προορισµένο πρωτίστως για εγκατάσταση σε πλοία που θα επιστρατευθούν για στρατιωτική χρήση σε καιρό πολέµου...

Φωτογραφίες: Τρεις διαφορετικές επιλογές

χρήσης του πυραυλικού συστήµατος Club-K.

ΙΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΚΕΜΑΛΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Δεν τρέφουµε αυταπάτες για τις επιδιώξεις της Τουρκίας

του αντιστράτηγου ΦΡΑΓΚΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ

Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Στρατού

40 E Λ Λ Α ∆ Α – Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Χ Ε Ρ Σ Α Ι Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

Μια αποτελεσµατική Εθνική Στρατηγική προϋποθέτει τη σε βάθος ανά-λυση του στρατηγικού περιβάλλοντος, εντός του οποίου θα υλοποιηθεί. Το γεωπολιτικό περιβάλλον της Ελλάδας είναι στενά συνδεδεµένο µε τη

Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Ελέγχοντας µεγάλο µέρος των χερσαίων γραµµών των συγκοινωνιών στα Βαλκάνια και µε δυνατότητα ελέγχου των θαλάσσιων γραµµών που διέρχονται από τη Μεσόγειο, η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες υψηλής γεωστρατηγικής αξίας. Πολλά από τα προβλήµατα της περιοχής έχουν ως αιτία αυτή τη γεωστρατηγική αξία.

Το µεταψυχροπολεµικό διεθνές σύστηµα χαρακτηρίζεται από µία ρευστότητα, η οποία δηµιούργησε συνθήκες εµφάνισης νέου είδους συγκρούσεων και κινδύνων ασφαλείας. Η αποτελεσµατική τους αντιµετώπιση απαιτεί µία νέα προσέγγιση.

Επιπλέον, στο σύγχρονο διεθνές σύστηµα, το ενδιαφέρον της ευρωπαϊκής πολιτι-κής και ειδικότερα το ενδιαφέρον για την ασφάλεια, έχει µεταφερθεί από το «κέντρο» στην «περιφέρεια», δηλαδή από την Κεντρική Ευρώπη προς τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Ασία γενικότερα, έως και την Αφρική ή τον Αρκτικό κύκλο.

Γενικότερα, οι κύριες ορατές προκλήσεις παγκοσµίως µπορούν να προσδιοριστούν σε ένα ή σε συνδυασµό περισσότερων από τα παρακάτω ζητήµατα:

– Ασύµµετρες απειλές.– Όπλα µαζικής καταστροφής.– Πυραυλικές απειλές.– Μαζική µετανάστευση.– Αποτυχηµένα κράτη.– Κλιµατικές αλλαγές. – Ενεργειακή έλλειψη.Τελευταία, προστίθεται και η περιφερειακή ή παγκόσµια οικονοµική αστάθεια και

το οικονοµικό έγκληµα σε όλες του τις µορφές.

Μέση ΑνατολήΗ Μέση Ανατολή, µε την ευρεία σηµασία του όρου, χαρακτηρίζεται από τη µακρο-

χρόνια οικονοµική ύφεση, την αναγέννηση του θρησκευτικού φονταµενταλισµού και τις µακροχρόνιες ένοπλες συγκρούσεις, µε κυριότερες την ισραηλινο-παλαιστινιακή

διένεξη και την κατάσταση στο Ιράκ. Ειδικά η αντιπαράθεση Ισραηλινών-Παλαιστινίων αποτελεί την αιτία του φαινοµένου της «αλυσιδωτής αντίδρασης» για ανάλογες θετικές ή αρνητικές εξελίξεις, σε µία πολύ ευρύτερη περιοχή της Ευρασίας, η οποία εκτείνεται ως το Πακιστάν και την Ινδονησία.

Αποτέλεσµα της διένεξης µεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων είναι η ύπαρξη κυ-βερνήσεων ή πολιτικών δυνάµεων µε «ακραίες θέσεις» και αναφορές σε «εκµηδενισµό του αντιπάλου» ως πολιτικο-στρατιωτικό στόχο, αν και πρόσφατη απόφαση της ισρα-ηλινής κυβέρνησης ήταν να επιτραπεί ο ανεφοδιασµός της Λωρίδας της Γάζας πλην όπλων, πυροµαχικών και επικίνδυνων υλικών. Σε κάποιες περιπτώσεις η προµήθεια ή η κατασκευή «όπλων µαζικής καταστροφής» τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων αυτών. Η γεωοικονοµική αξία της περιοχής πηγάζει από την ύπαρξη πλούσιων ενεργειακών κοιτασµάτων.

Συγχρόνως, η γεωστρατηγική της αξία προέρχεται από τη δυνατότητα ελέγχου των γραµµών των συγκοινωνιών προς την Ευρώπη. Έτσι, η Μέση Ανατολή καθίσταται ένας χώρος ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, καθώς οι εξελίξεις επηρεάζουν άµεσα τις επιδιώξεις των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ρωσίας και άλλων. Επηρεάζουν βεβαίως και το ευρωπαϊκό περιβάλλον ασφαλείας και κατ’ επέκταση την Ελλάδα.

ΤουρκίαΗ Τουρκία συνεχίζει να ακολουθεί σταθερά µια αναθεωρητική, δηλαδή επιθετική

πολιτική, αµφισβητώντας ελληνικά κυριαρχικά δικαιώµατα στο Αιγαίο και στην Ανα-τολική Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, οι εξελίξεις της πρόσφατης χρονικής περιόδου µέχρι σήµερα δείχνουν εντονότερα τη µονιµότητα της τουρκικής πολιτικής στη γνωστή εθνικιστική γραµµή, ενώ δεν υπάρχουν διαφορές µεταξύ των Κεµαλικών και των λοιπών δυνάµεων.

Παράλληλα, η Τουρκία δεν παραλείπει να εκµεταλλεύεται τα όποια ερείσµατα προκύπτουν σε αραβικές ή άλλες µουσουλµανικές χώρες, µε γνωστό παράδειγµα την προσπάθεια εκµετάλλευσης της ισραηλινο-παλαιστινιακής διένεξης κάνοντας αντι-ισραηλινές δηλώσεις.

Ωστόσο, δεν τρέφουµε αυταπάτες ως προς την παραµικρή αλλαγή των γενικό-τερων επιδιώξεών της.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 41

Παρά τη µειωµένη πιθανότητα, είναι πάντα ορατός ο κίνδυνος για απώλεια ελέγ-χου της κατάστασης µε συνέπεια τη σύγκρουση, «σηµειακή» ή όχι. Το συµπέρασµα είναι ότι αυτή η συµπεριφορά της Τουρκίας ουδόλως συνεπάγεται ή σηµαίνει ισχύ ή πλεονέκτηµά της.

Η απουσία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η αποµάκρυνσή της από τη Δύση την οδηγεί –στο πλαίσιο της πολιτικής Νταβούτογλου– σε διπλωµατικές κινήσεις στην ευρύτερη περιοχή, µε κύρια επιδίωξη το «στρατηγικό βάθος».

Ιδιαίτερα στο επίκαιρο οικονοµικό επίπεδο, παρά τον όγκο της οικονοµίας της Τουρκίας που συµµετέχει και στο G-20 και παρά τα µικρότερα µεγέθη και προβλήµατα της ελληνικής, εν τούτοις το τουρκικό κατά κεφαλήν εισόδηµα είναι το ένα έκτο (1/6) του ελληνικού, µε ίδια αφετηρία πριν από κάποια χρόνια.

Το ενδεχόµενο σύγκρουσης ή θερµού επεισοδίου, ποτέ δεν σταµατάµε να το εξε-τάζουµε ή να το υποτιµούµε. Κάθε άλλο. Το ίδιο και τις ενέργειες αµφισβήτησης του νοµικού καθεστώτος στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

ΚύπροςΣτο πλαίσιο του «Δόγµατος Ενιαίου Αµυντικού Χώρου», είµαστε σε θέση να υπο-

στηρίξουµε την Επιθυµητή Τελική Κατάσταση που θα µας ζητηθεί από τις πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών.

Η έννοια όµως του «Δόγµατος» του «Ενιαίου Αµυντικού Χώρου» τόσο σε στρατηγι-κό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, παρ’ όλες τις γνωστές επιχειρησιακές δυσχέρειες λόγω απόστασης και ανισορροπίας δυνάµεων στο νησί, είναι επίσης ότι, οποιαδήποτε κρίση προκληθεί στο νησί λόγω επιθετικής κίνησης, η Ελλάδα µπορεί, αν θέλει, να τη µεταφέρει αυτόµατα και αλλού, σε άλλο γεωγραφικό χώρο και µε άλλο τρόπο. Και αυτή η έννοια του «Δόγµατος» είναι ένα µέσο αποτροπής.

Γενική προσφορά του Στρατού ΞηράςΗ χώρα µας, παρά την κρίση, παραµένει ο κυριότερος παράγοντας σταθερότητας

και ευηµερίας. Παρά την οικονοµική µας υστέρηση σε σχέση µε τις προηγµένες χώρες της Ευρώπης, έχουµε στο παρελθόν επιλέξει συνειδητά να είµαστε «παρέχων» και όχι «λαµβάνων» παράγοντας ασφάλειας και σταθερότητας, ειδικά στην περιοχή αυτή,

αλλά και παγκοσµίως. Αυτό είναι ένα γεγονός που θα πρέπει να προβληθεί.Η Ελλάδα πιστεύει και τηρεί όλα τα κείµενα του διεθνούς δικαίου και τις διεθνείς

συµβάσεις. Ωστόσο, είναι ταυτόχρονα πανέτοιµη να τα υποστηρίξει εµπράκτως εάν, κατά παράβασή τους, απειληθούν τα συµφέροντά της.

Εποµένως, στην πολιτική αυτή αντίληψη και στρατηγική φιλοσοφία της χώρας, όπως εκφράζεται από τις πολιτικές ηγεσίες των Υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Άµυνας σε κάθε ευκαιρία, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις δεν συνεργούν ή απλά επικουρούν, αλλά αποτελούν έναν από τους κυριότερους και αποτελεσµατικότερους δρώντες µε ταχύτατα αντανακλαστικά. Πράγµατι, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάµεις και πιο συγκεκριµένα ο Στρα-τός Ξηράς, µπορεί να συνεισφέρει πρωταγωνιστικά σε τοµείς, όπως είναι:

– Η προβολή της χώρας διεθνώς – µέσω της αµυντικής διπλωµατίας, που επιτε-λείται και από την προαναφερθείσα παρουσία Ελλήνων στρατιωτικών παγκοσµίως.

– Η κοινωνική συνοχή – µε τη διευρυµένη κοινωνική προσφορά των ελληνικών Ενόπλων Δυνάµεων, µε ένα ελάχιστο πρόσφατο παράδειγµα τη συµβολή των ΕΔ στην πολιτική προστασία µε το Σχέδιο ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ.

– Η ασφάλεια και η σταθερότητα – µε τη διατήρηση υψηλής επιχειρησιακής ικανότητας και αποτρεπτικής ισχύος.

Νέοι στόχοι και επιδιώξειςΔιαρκής στόχος είναι µία δύναµη λειτουργική, αποτελεσµατική, ευέλικτη, ικανή για

προσαρµογή ή για ανάληψη νέου είδους αποστολών. Μία αξιόπιστη, για τις προκλήσεις της εποχής, δύναµη.

Ταυτόχρονα όµως, ο Στρατός Ξηράς θα πρέπει να έχει λογικό και εφικτό λειτουρ-γικό κόστος. Να αφοµοιώνει τις σύγχρονες τεχνολογίες και να συµµετέχει µε άλλους κρατικούς φορείς στην έρευνα και την ανάπτυξη, έτσι ώστε µακροπρόθεσµα να επι-τρέπει την απελευθέρωση δεσµευµένων πόρων της εθνικής οικονοµίας για άλλους σκοπούς.

Επισηµαίνεται η αξία του παράγοντα «άριστα εκπαιδευµένο στρατιωτικό προ-σωπικό», όπου στηρίζεται κάθε προσπάθεια για µεταρρύθµιση, δεδοµένου ότι ο άν-θρωπος είναι ο κρίσιµος παράγοντας που καθορίζει την αξιοπιστία ενός οργανισµού. Ειδικά όταν αυτός έχει την ευθύνη της Άµυνας.

Επιθετικό ελικόπτερο AH-64A+ Apache εκτελεί βολή ρουκετών Hydra-70 των 2,75 ιντσών, κατά τη διάρκεια άσκησης.


ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ (ΓΕΣ) Αθήνα

1η Στρατιά Λάρισα

Β΄ Σώµα Στρατού (Β΄ΣΣ) Βέροια

ΑΣΔΕΝ (Ανωτάτη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού Νήσων) Αθήνα

ΑΣΔΥΣ (Ανωτάτη Στρατιωτική Διοίκηση Υποστήριξης Στρατού) Αθήνα

Β΄ Σώµα Στρατού (Β΄ ΣΣ) Βέροια

Ι Μεραρχία Πεζικού (ΜΠ) (Επιχειρησιακό Στρατηγείο) Βέροια

ΙΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού (Μ/Κ ΜΠ) Έδεσσα

33η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Πολύκαστρο

34η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Γιαννιτσά

ΔΠΒ/ ΙΙ Μ/Κ ΜΠ Έδεσσα

2ο Λόχος Διαβιβάσεων (ΛΔΒ)

162 Αυτοκινούµενη Μοίρα Βαρέος Πυροβολικού (Α/Κ ΜΒΠ)

71η Αεροµεταφερόµενη Ταξιαρχία (Α/Μ ΤΑΞ) Νέα Σάντα Κιλκίς

1η Ταξιαρχία Καταδροµών-Αλεξιπτωτιστών (ΤΑΞ ΚΔ-ΑΛ) Ρεντίνα

32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών (ΤΑΞ ΠΝ) Βόλος

1η Ταξιαρχία Αεροπορίας Στρατού (ΤΑΞ ΑΣ) Στεφανοβίκειο Μαγνησίας

13η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΕΕ) Αθήνα

NDC-GR (Γ’ ΣΣ) Θεσσαλονίκη

1H ΣΤΡΑΤΙΑ Λάρισα

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/1η Στρατιά Λάρισα

485 Τάγµα Διαβιβάσεων (ΤΔΒ) Λάρισα

730 Τάγµα Μηχανικού Γεφυροποιίας (ΤΜΧ-Γ/Φ) Αµπελώνας

181 Μοίρα Κατευθυνόµενων Βληµάτων (Μ/ΚΒ) Ασβεστοχώρι Θεσ/νίκης

182 Μοίρα Κατευθυνόµενων Βληµάτων (Μ/ΚΒ) Καβάλα

Α΄ Σώµα Στρατού (Α΄ ΣΣ) Κοζάνη

Α΄ Επιλαρχία Αναγνώρισης (ΕΑΝ) Αµύνταιο

488 Τάγµα Διαβιβάσεων (ΤΔΒ) Κοζάνη

VIII Μεραρχία Πεζικού (ΜΠ) Ιωάννινα

15ο Σύνταγµα Πεζικού

583 Τάγµα Πεζικού (ΤΠ)

625 Τάγµα Πεζικού-Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΤΠ-ΚΕΝ)

8η Επιλαρχία Αναγνώρισης (ΕΑΝ)

708 Τάγµα Μηχανικού (ΤΜΧ)

9η Ταξιαρχία Πεζικού Φλώρινα

10η Ταξιαρχία Πεζικού Σέρρες

15η Ταξιαρχία Πεζικού Καστοριά

XXIV Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Λιτόχωρο

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 43

Δ΄ Σώµα Στρατού (Δ΄ ΣΣ) Ξάνθη

1ο Σύνταγµα Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικού Πολέµου και Επιτήρησης (ΣΕΗΠΠΕΠ) Ξάνθη

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/Δ΄ ΣΣ Ξάνθη

1ο Σύνταγµα Πυροβολικού MLRS Δράµα

724 Τάγµα Μηχανικού (ΤΜΧ) Τοξότες Ξάνθης

744 Λόχος Μηχανικού Γεφυροποιίας (ΛΜΧ-Γ/Φ) Ξάνθη

50η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Σουφλί

29η Ταξιαρχία Πεζικού (ΤΑΞ ΠΖ) Κοµοτηνή

ΧΧ Τεθωρακισµένη Μεραρχία (ΤΘΜ) Καβάλα

ΧΧI Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Κοµοτηνή

XXIII Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Αλεξανδρούπολη

XXV Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Ξάνθη

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/ΧΧ ΤΘΜ Καβάλα

20ο Λόχος Διαβιβάσεων (ΛΔΒ)

ΧΙΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού (Μ/Κ ΜΠ) (Επιχειρησιακό Στρατηγείο) Αλεξανδρούπολη

7η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Προβατώνας

31η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Φέρρες

Τακτική Διοίκηση/41ο Σύνταγµα Πεζικού Σαµοθράκη

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/ΧΙΙ Μ/Κ ΜΠ Αλεξανδρούπολη

Γ’ Επιλαρχία Αναγνώρισης (ΕΑΝ) Αλεξανδρούπολη

ΧVΙ Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού (Μ/Κ ΜΠ) (Επιχειρησιακό Στρατηγείο) Διδυµότειχο

3η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Καβύλη

30ή Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού (Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ) Λαγός Ορεστιάδας

Τακτική Διοίκηση/21ο Σύνταγµα Πεζικού Πλατύ

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/XVI Μ/Κ ΜΠ Διδυµότειχο

Δ’ Επιλαρχία Αναγνώρισης (ΕΑΝ) Καρωτή Έβρου

ΑΣΔΕΝ Αθήνα

Διοίκηση Πυροβολικού (ΔΠΒ)/ΑΣΔΕΝ Αθήνα

2ο Σύνταγµα Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικού Πολέµου και Επιτήρησης (ΣΕΗΠΠΕΠ) Αθήνα

736 Διεύθυνση Στρατιωτικών Έργων (ΔΣΕ) Αθήνα

88η Στρατιωτική Διοίκηση (ΣΔΙ) Λήµνος

79η Ανωτέρα Διοίκηση Ταγµάτων Εθνοφυλακής (ΑΔΤΕ) Σάµος

80η Ανωτέρα Διοίκηση Ταγµάτων Εθνοφυλακής (ΑΔΤΕ) Κως

96η Ανωτέρα Διοίκηση Ταγµάτων Εθνοφυλακής (ΑΔΤΕ) Χίος

95η Ανωτέρα Διοίκηση Ταγµάτων Εθνοφυλακής (ΑΔΤΕ) Ρόδος

98η Ανωτέρα Διοίκηση Ταγµάτων Εθνοφυλακής (ΑΔΤΕ) Λέσβος

5η Ταξιαρχία Πεζικού Χανιά


ΑΣΔΥΣ

ΜΕΡΥΠ (Μεραρχία Υποστηρίξεως) Λαµία

ΔΥΒ (Διοίκηση Υποστηρίξεως Βάσης) (επιπέδου Μεραρχίας) Αθήνα

1η Ταξιαρχία Υποστηρίξεως (ΤΑΞΥΠ) Βόλος

2η Ταξιαρχία Υποστηρίξεως (ΤΑΞΥΠ) Κοζάνη

3η Ταξιαρχία Υποστηρίξεως (ΤΑΞΥΠ) Θεσσαλονίκη

Συγκρότηµα Στρατηγικών Μεταφορών (786, 781, 787 ΤΜΕ) Άσσηρος

4η Ταξιαρχία Υποστηρίξεως (ΤΑΞΥΠ) Ξάνθη

651 Αποθήκη Βάσης Υλικού Πολέµου (ΑΒΥΠ) Μπογιάτι Αττικής

ΔΙΣΕ (Διοίκηση Στρατιωτικών Εργοστασίων) (επιπέδου Ταξιαρχίας) Αθήνα

301 Εργοστάσιο Βάσης (ΕΒ) Άγιοι Ανάργυροι

303 Προκεχωρηµένο Εργοστάσιο Βάσης (ΠΕΒ) Λάρισα

304 Προκεχωρηµένο Εργοστάσιο Βάσης (ΠΕΒ) Βελεστίνο Μαγνησίας

308 Προκεχωρηµένο Εργοστάσιο Βάσης (ΠΕΒ) Θεσσαλονίκη

306 Εργοστάσιο Βάσης Τηλεπικοινωνιών (ΕΒΤΗΛ)

691 Βιοµηχανικό Εργοστάσιο Βάσης (ΒΕΒ) Αυλώνας, Αττικής

700 Στρατιωτικό Εργοστάσιο (ΣΕ) Αθήνα

IV Μεραρχία Πεζικού (ΜΠ) Τρίπολη

2/39ο Σύνταγµα Πεζικού Μεσολόγγι

6ο Σύνταγµα Πεζικού Κόρινθος

11ο Σύνταγµα Πεζικού Τρίπολη

Leopard 2HEL

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 45

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (TKK: TURK KARA KUVVETLERI) Άγκυρα

1η Στρατιά Κωνσταντινούπολη

3η Στρατιά Ερζινκάν

Στρατιά Αιγαίου (Επιχειρησιακός Διακλαδικός Σχηµατισµός Ειδικών Αποστολών) Σµύρνη

2η Στρατιά Μαλάτεια (εκτός ζώνης CFE)

Διοίκηση Διοικητικής Μέριµνας Άγκυρα

4ο Σώµα Στρατού Μαµάκ, Άγκυρα (εφεδρεία TKK)

Διοίκηση Δόγµατος και Εκπαίδευσης Άγκυρα

11ο Σώµα Στρατού Κατεχόµενη Βόρεια Κύπρος

1Η ΣΤΡΑΤΙΑ Σελιµίγιε, Κωνσταντινούπολη

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 1ης Στρατιάς Σελιµίγιε, Κωνσταντινούπολη

Μοίρα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού 1ης Στρατιάς Χασντάλ, Κωνσταντινούπολη

Τάγµα Μηχανικού Μάχης 1ης Στρατιάς Μπαµπαέσκι, Κωνσταντινούπολη

546 Τάγµα Μηχανικού Κατασκευών Χαλκάλι, Κωνσταντινούπολη

Σύνταγµα Διαβιβάσεων 1ης Στρατιάς Χαλκάλι, Κωνσταντινούπολη

Σύνταγµα Μεταφορών 1ης Στρατιάς Μετρίς, Κωνσταντινούπολη

Τάγµα Στρατιωτικών Πληροφοριών 1ης Στρατιάς Σελιµίγιε, Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Λογιστικής Υποστήριξης 1ης Στρατιάς Κατάλκα, Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης 1ης Στρατιάς Ζαϊτινµπουρνού, Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 1ης Στρατιάς Ορχανίγιε, Κωνσταντινούπολη

2ο Σώµα Στρατού (2ο ΣΣ) Γκελίµπολου, Τσανάκαλε

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 2ου ΣΣ Γκελίµπολου, Τσανάκαλε

Τάγµα Διαβιβάσεων 2ου ΣΣ Γκελίµπολου, Τσανάκαλε

Τάγµα Μηχανικού 2ου ΣΣ Ορτακιόι, Τσανάκαλε

Τάγµα Πλωτών Γεφυρών 2ου ΣΣ Ορτακιόι, Τσανάκαλε

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 2ου ΣΣ Γκελίµπολου, Τσανάκαλε

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης 2ου ΣΣ Γκελίµπολου, Τσανάκαλε

5ο Σύνταγµα Καταδροµών Γκοκτσεαντά, Τσανάκαλε

102ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Κεσάν, Εντιρνέ

95η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Μάλκαρα, Τεκιρντάγκ

4η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Κεσάν, Εντιρνέ

8η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Τεκιρντάγκ

18η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ορτακιόι, Τσανάκαλε

65η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Λουλεµπουργκάζ, Κιρκλαρελί

3ο Σώµα Στρατού (3ο ΣΣ) / NATO Rapid Deployment Corps-Turkey (NRDC-TU) Σισλί, Κωνσταντινούπολη

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 3ου ΣΣ Σισλί, Κωνσταντινούπολη

Σύνταγµα Διαβιβάσεων 3ου ΣΣ Χασντάλ, Κωνσταντινούπολη

52η Τεθωρακισµένη Μεραρχία Χαντιµκόι, Κωνσταντινούπολη

1η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Χαντιµκόι, Κωνσταντινούπολη

52η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Καρτάλ, Κωνσταντινούπολη

66η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Χασντάλ, Κωνσταντινούπολη


5ο Σώµα Στρατού (5ο ΣΣ) Τσορλού, Τεκιρντάγκ

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 5ου ΣΣ Τσορλού, Τεκιρντάγκ

Τάγµα Μηχανικού 5ου ΣΣ Τσορλού, Τεκιρντάγκ

Τάγµα Πλωτών Γεφυρών 5ου ΣΣ Κιρκλαρελί

Διοίκηση Λογιστικής Υποστήριξης 5ου ΣΣ Τσορλού, Τεκιρντάγκ

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης 5ου ΣΣ Τσορλού, Τεκιρντάγκ

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 5ου ΣΣ Τσορλού, Τεκιρντάγκ

105ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Τσορλού, Τεκιρντάγκ

3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού

3η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Τσερκετσκόι, Τεκιρντάγκ

10η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Μπαµπάεσκι

65η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Λουλεµπουργκάζ, Κιρκλαρελί

61η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού

54η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Κιγίκ, Εντιρνέ

55η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Σούλογλου, Εντιρνέ

33η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού

3Η ΣΤΡΑΤΙΑ Ερζινκάν

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Μοίρα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Τάγµα Μηχανικού Μάχης 3ης Στρατιάς Ερζουρούµ

Τάγµα Μηχανικού Κατασκευών 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Διοίκηση Ηλεκτρονικών-Πληροφοριακών Συστηµάτων 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Σύνταγµα Διαβιβάσεων 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Τάγµα Βαρέων Μεταφορών 3ης Στρατιάς Ερζουρούµ

Διοίκηση Λογιστικής Υποστήριξης 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 3ης Στρατιάς Ερζινκάν

2η Ταξιαρχία Καταδροµών Μπολού

4η Ταξιαρχία Καταδροµών Τουντσελί

Σύνταγµα Ειδικών Δυνάµεων Γκοκτσεάντα

4ο Σώµα Στρατού (4ο ΣΣ) Μαµάκ, Άγκυρα

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 4ου ΣΣ Μαµάκ, Άγκυρα

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 4ου ΣΣ Ετιλέρ, Άγκυρα

1η Ταξιαρχία Πεζικού Σακάρυα

58η Ταξιαρχία Πυροβολικού Πολατλί, Άγκυρα

Μεραρχία Εκπαίδευσης/Κέντρο & Σχολή Τεθωρακισµένων Ετιµεσγκούτ, Άγκυρα

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 47

9ο Σώµα Στρατού (9ο ΣΣ) Ερζουρούµ

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 9ου ΣΣ Ερζουρούµ

Τάγµα Μηχανικού Μάχης 9ου ΣΣ Ερζουρούµ

Τάγµα Διαβιβάσεων 9ου ΣΣ Ερζουρούµ

Τάγµα Αντιαεροπορικής Άµυνας 9ου ΣΣ Σουσουζαρµανλάρ, Ερζουρούµ

Διοίκηση Λογιστικής Υποστήριξης 9ου ΣΣ Ερζουρούµ

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης 9ου ΣΣ Νταντασκόι, Ερζουρούµ

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας 9ου ΣΣ Ερζουρούµ

109ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Σουσουζαρµανλάρ, Ερζουρούµ

4η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Παλαντοκέν, Ερζουρούµ

1η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ντογκουβεγιαζίτ, Αγκρί

2η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ριζ

9η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ερζουρούµ

12η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Αγκρί

14η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Καρς

25η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Αρνταχάν

34η Ταξιαρχία Περιφερειακής Ασφάλειας Πάτνος, Αγκρί

48η Ταξιαρχία Περιφερειακής Ασφάλειας Τραπεζούντα

49η Ταξιαρχία Περιφερειακής Ασφάλειας Μπιγκόλ

51η Ταξιαρχία Περιφερειακής Ασφάλειας Χοζάτ, Τουντσελί

59η Εκπαιδευτική Ταξιαρχία Πυροβολικού Ερζινκάν

ΣΤΡΑΤΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ) Σµύρνη

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

Τάγµα Διαβιβάσεων Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

Τάγµα Μηχανικού Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

Διοίκηση Λογιστικής Υποστήριξης Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

Διοίκηση Κέντρου Συντήρησης Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

Διοίκηση Στρατιωτικής Αστυνοµίας Στρατιάς Αιγαίου Σµύρνη

57η Ταξιαρχία Πεδινού Πυροβολικού Μπορνόβα, Σµύρνη

11η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ντενιζλί

19η Ταξιαρχία Πεζικού Ερντεµίτ, Μπαλικεσίρ

1η Εκπαιδευτική Ταξιαρχία Πεζικού Μανίσα

3η Εκπαιδευτική Ταξιαρχία Πεζικού Αντάλια

40ό Εκπαιδευτικό Σύνταγµα Πεζικού Ισπάρτα

58ο Εκπαιδευτικό Σύνταγµα Πεζικού Μπουρντούρ

57η Ταξιαρχία Πυροβολικού Σµύρνη

Ταξιαρχία Αµφίβιων Επιχειρήσεων Φόκα, Σµύρνη

2Η ΣΤΡΑΤΙΑ Μαλάτεια

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 2ης Στρατιάς Μαλάτεια

2ο Σύνταγµα Αεροπορίας Στρατού Μαλάτεια


6ο Σώµα Στρατού (6ο ΣΣ) Άδανα

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 6ου ΣΣ Άδανα

106ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Άδανα

5η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Γκαζιάντεπε

39η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Ισκεντερούν, Χατάι

7ο Σώµα Στρατού (7ο ΣΣ) Ντιγιάρµπακιρ

Στρατηγείο και Διοίκηση Συγκροτήµατος Στρατηγείου 7ου ΣΣ Ντιγιάρµπακιρ

107ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Ντιγιάρµπακιρ

2ο Σύνταγµα Ειδικών Δυνάµεων Μαρντίν

3η Μεραρχία Πεζικού (Επιχειρησιακό Στρατηγείο) Γιακσέκοβα, Χάκαρι

6η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Τατβάν, Μπιτλίς

16η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Μπιλγεκίσλα, Ντιγιάρµπακιρ

70ή Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού Κιζίλτεπε, Μαρντίν

6η Ταξιαρχία Πεζικού Ακτσάι, Σιρνάκ

23η Ταξιαρχία Περιφερειακής Ασφάλειας Σιλόπη, Σιρνάκ

8ο Σώµα Στρατού (8ο ΣΣ) Ελατζίγκ

108ο Σύνταγµα Πεδινού Πυροβολικού Ελατζίγκ

172η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Καραµανµαράς

20η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία Σανλιούρφα

Σώµα Στρατοχωροφυλακής Βαν

Σώµα Στρατοχωροφυλακής Ντιγιάρµπακιρ

Αεροδρόµιο: Diyarbakir (LTCC) Διάδροµοι: 16/34, γεωγραφικές συντεταγµένες: N37 54 E040 12, υψόµετρο: 2.254 πόδια

Μονάδα Υποµονάδα Ελικόπτερα – Αεροσκάφη

7nci Hava Grup Komutanligi (7η Διοίκηση Συγκροτήµατος Αεροπορίας Στρατού)

HT (Helikopter Taburu: Τάγµα Ελικοπτέρων)

1nci Bölük 7 x AS-532UL / 8 x S-70A

2nci Bölük 7 x AB-205

THT (Taaruz Helikopter Taburu: Τάγµα Επιθετικών Ελικοπτέρων)

Taar.HLKp 5 x AH-1P

Αεροδρόµιο: Erzincan (LTCD) Διάδροµος: 13/31, γεωγραφικές συντεταγµένες: N39 43 E039 31, υψόµετρο: 3.400 πόδια


3nci Kara Havacilik Alay (3ο Σύνταγµα Αεροπορίας Στρατού)

Karagah ve Kh.Bölüĝü 8 x UH-1H / 6 x U-17B

1. HT (Helikopter Taburu: Τάγµα Ελικοπτέρων)

1nci Bölük 10 x UH-1H



1nci Bölük 10 x S-70A


Özel Hava Grup Komutanligi S-70A

Αεροδρόµιο: Instabul/Samandira (LTBX) Διάδροµος: 18/36, γεωγραφικές συντεταγµένες: N41 00 E029 13, υψόµετρο: 400 πόδια










AEΡΟΠΟΡΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (ΤΗΟΚ)

1

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 49

Αεροδρόµιο: Ankara/Güvercinlik (LTAB) Διάδροµοι: 06/24 και 09/27, γεωγραφικές συντεταγµένες: N39 56 E032 45, υψόµετρο: 2.694 πόδια

Μονάδα Υποµονάδα Ελικόπτερα - Αεροσκάφη

Genel Kurmay Baskanliği (Μονάδες υπαγόµενες στο Αρχηγείο Χερσαίων Δυνάµεων)

Genel Kurmay Özel Hava Grup Komutanligi 12 x S-70A / 2 x CN-235M-100

GES Hava Grup Komutanligi (Διοίκηση Συγκροτήµατος Ηλεκτρονικών Συστηµάτων)

CN-235M-100ΑΒ-205Bell 206L

Harita Genel Komutanligi (HRT)

Harita Hava Grup Komutanligi

2 x Super King Air 200

Inzaniz Hava Aracleri (IHA)Merkezi Komutanligi

Εδρεύει στην αεροπορική βάση Batman, και επιχειρεί µη επανδρωµένα αεροχή-µατα (I-Gnat, Heron)

Κ.K.Egitim ve Doktrin Komutanligi-EDOK

Kara Havacilik Okulu Komutanligi-KR.HVCL.OK.Kom. (Güvercinlik/Ankara)

Kurslar Taburu Temel Uçus Haraketli (Βασική Εκπαίδευση)

26 x ΤH-300C 39 x Bell 206L

Aletli Uçus Egitim (Πτήση Δια Οργάνων)

T-41D T-42A Cochise

Taktik Uçus, Atis ve Egitim Bölümleri (Τακτική Εκπαίδευση)

AB-204B UH-1H3 x OH-58B U-17B

5nci Ana Bakim Merkezi (5η Διοίκηση Κέντρου Κύριας Συντήρησης)

Εργοστάσιο βάσης αεροπορικών µέσων. Εκτελεί την εργοστασιακού επιπέδου συντήρηση και επισκευή όλων των µέσων της THOK.


Karagah ve Kh.Bölüĝü UH-60 / U-17B

Hava Ulaştirma Grup 2 x UH-1H 4 x Super King Air 2003 x Cessna 421C4 x AS-532UL (τα 2 VIP)

THT (Taaruz Helikopter Taburu: Τάγµα Επιθετικών Ελικοπτέρων)

1nci Filo 11 x AH-1W

2nci Filo AH-1P/TAH-1P

HT (Helikopter Taburu: Τάγµα Ελικοπτέρων)

1nci Bölük UH-1H /AB-205

2nci Bölük S-70A

Αεροδρόµιο: Izmir/Gaziemir (LTBK) Διάδροµος: 17/35, γεωγραφικές συντεταγµένες: N38 19 E027 10, υψόµετρο: 133 πόδια



Karagah ve Kh.Bölüü 4 x UH-1H / 4 x AB-205 / 6 x U-17B


1nci Bölük 14 x AS-532UL

2nci Bölük 10 x S-70A-28D

Arama ve Kurtama Kol S-70

Αεροδρόµιο: Kesan


2nci Kolordu

2nci KHT (Kolordu Hava Taburu: Τάγµα Αεροπορίας Στρατού)

1nci Bölük UH-1H

2nci Bölük U-17B

Αεροδρόµιο: Malatya/Erhaç (LTAT) Διάδροµος: 03/21, γεωγραφικές συντεταγµένες: N38 26 E038 06, υψόµετρο: 2.828 πόδια

Μονάδα Υποµονάδα Ελικόπτερα – αεροσκάφη





2nci Bölük 10 x AB-205




Αεροδρόµιο: Pinarbaşi, Κατεχόµενη Κύπρος

Μονάδα Υποµονάδα Ελικόπτερα – Α εροσκάφη

KTBK Havacilik Birlik Komutanligi

8 x UH-1H / 6 x U-17B

1. Ελικόπτερο του τουρκικού Στρατού AS-532UL Cougar.

2. Το πρωτότυπο του υπό ανάπτυξη τουρκικού επιθετικού ελικοπτέρου Τ-129 ATAK.

3. Εκσυγχρονισµένο ελικόπτερο UH-1H 2020 ASAM του τουρκικού Στρατού.

2

3


Αεροδρόµιο: Ankara/Güvercinlik (LTAB) Διάδροµοι: 06/24 και 09/27, γεωγραφικές συντεταγµένες: N39 56 E032 45, υψόµετρο: 2.694 πόδια


Ankara Jandarma Hava Grup Komutanligi

Karargah Kitaati 1 x Cessna 182P / S-70A-17

1. Helikopter Filo AB-205 / S-70A-17

2. Helikopter Filo Mi-17-1V

Αεροδρόµιο: Aydin - Çildir (LTBD)Διάδροµος: 09/27, γεωγραφικές συντεταγµένες: N37 49 E027 54, υψόµετρο: 104 πόδια


Aydin Jandarma Hava Grup Komutanligi

Helikopter Filo 1 x AB-205 / 1 x S-70A

Αεροδρόµιο: Diyarbakir (LTCC)Διάδροµος: 16/34, γεωγραφικές συντεταγµένες: N37 54 E040 12, υψόµετρο: 2.254 πόδια


Diyarbakir Jandarma Hava Grup Komutanligi

1. Helikopter Filo AB-205

2. Helikopter Filo S-70A-28

Αεροδρόµιο: Van (LTCI) Διάδροµος: 03/21, γεωγραφικές συντεταγµένες: N38 28 E043 20, υψόµετρο: 5.474 πόδια


Van Jandarma Hava Grup Komutanligi

Helikopter Filo AB205

ΣΤΡΑΤΟΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ (TÜRK JANDARMA TESKILATI)

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ

ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟI 17.400

ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ – ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 14.700

ΕΠΟΠ/ΕΜΘ/ΟΒΑ 18.110

ΣΤΡΑΤΕΥΣΙΜΟΙ 38.500

ΕΦΥΕΣ 140

ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 88.850

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 8.000

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 96.850

ΕΦΕΔΡΕΙΕΣ 201.150

ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ 290.000

TURK KARA KUVVETLERI

ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 25.000

ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 50.000

ΟΠΛΙΤΕΣ 325.000



ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 440.000


ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ 699.000

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΤΟΜΠ Μ113Α2 κατά τη διάρκεια άσκησης.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 51

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ

ΣΤΡΑΤΙΑ 1

ΜΕΙΖΟΝΕΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ 6

ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΕΣ ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 3

ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ (ή ισοδύναµα ΑΔΤΕ) 4

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 1

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΗ ΜΕΡΑΡΧΙΑ 1

ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (ή ισοδύναµα) 2

ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΕΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 7

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΕΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ 4

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ (ή ισοδύναµα: ΣΔΙ/ΑΔΤΕ) 8

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (ή ισοδύναµα) 5

ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΠΕΖΟΝΑΥΤΩΝ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ-ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ 1

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1

TURK KARA KUVVETLERI

ΣΤΡΑΤΙΕΣ 4

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΣΤΡΑΤΙΑΣ) 1

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΣΤΡΑΤΙΑΣ) 1

ΣΩΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΟΥ 10

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΑ Μ/Κ ΜΕPAΡΧΙΩΝ ΠΕΖΙΚΟΥ 2

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΑ Τ/Θ ΜΕΡAΡΧΙΩΝ 1

Μ/Κ ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ-ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 2/1

ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΕΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 18


ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 9

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ 3

ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΩΝ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΠΕΖΟΝΑΥΤΩΝ 1

ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 7

ΣΤΡΑΤΟΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ 210.000

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 80.000

ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ 1

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ 2

ΔΟΜΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Οχήµατα Hummer M114GR µε αντιαρµατικά βλήµατα Kornet-E παραταγµένα δίπλα από το L-181«Ιθάκη».

Στις 17 Μαΐου ο υπουργός Εθνικής Άµυνας Ευάγγελος Βενιζέλος αποφάσισε τη λύση του χρονίζοντος προβλήµατος των πυροµα-χικών των αρµάτων µάχης Leo 2HEL και 2A4. Έτσι αποφασίστηκε η προµήθεια 15.000 βληµάτων µάχης των 120 χλστ. από τη γερ-µανική εταιρεία Rheinmetall WM και την αµερικανική εταιρεία ΑΤΚ. Τα βλήµατα θα προέλθουν σε ποσότητες 9.000 διατρητικών (APFSDS-T) DM63 από τους Γερµανούς, 3.000 χηµικής ενέργειας M830A από τους Αµερικανούς και 3.000 παλαιών βληµάτων DM12 που προφανώς δίνονται δωρεάν. Σε αυτή την πρώτη παραγγε-λία δεν υπάρχουν εκπαιδευτικά διατρητικά DM38. Το οικονοµικό ύψος της προµήθειας ανέρχεται στα 63 εκατ. ευρώ.

Βέβαια η προµήθεια αφορά µόνο στο 20% των συνολικών αναγκών σε πυροµαχικά για τα άρµατα µάχης, αλλά η υπόλοιπη επιχειρησιακή ανάγκη θα καλυφθεί µε νέο διεθνή διαγωνισµό. Στον φάκελο που έφτασε στο γραφείο του υπουργού Εθνικής Άµυνας Ευάγγελου Βενιζέλου από το ΓΕΣ, περιλαµβανόταν και η πρόβλεψη για τον σχετικό διαγωνισµό.

Το πρόβληµα µε τη συγκεκριµένη προµήθεια είναι πως εκτός του ότι αποτελεί άλλη µια «λύση» ανάγκης, ουσιαστικά επιχειρεί τη «σαλαµοποίηση» της συνολικής προµήθειας, καταργώντας κάθε πιθανότητα ανάληψης Επιστρεφόµενου Βιοµηχανικού Έργου (ΕΒΕ) στη χώρα από ελληνικές εταιρείες. Ο καταµερισµός των συνολικών αναγκών σε επαναλαµβανόµενες προµήθειες χωρίς την παραµικρή ελληνική συµµετοχή, µε τη δικαιολογία του επείγοντος, συνιστά ένα έργο που έχει παιχτεί πολλές φορές στο παρελθόν και δυστυχώς είµαστε αναγκασµένοι να δούµε ξανά µια επανάληψή του.

Πρόβληµα µειωµένης αντοχής αντιµετωπίζει το ΓΕΣ µε τις ερπύστριες των νέων Leopard-2HEL σε σηµείο που να έχει συ-

ΟΡΟΦΗ CFE: 1.735

Leopard 2HEL 170 Έχει παραδοθεί το σύνολο των αρµάτων.

Leopard 2A4 183 Το σύνολο των αρµάτων βρίσκεται σε µονάδες πρώτης γραµµής.

Leopard 1A5 501

Leopard 1GR 19 Αποµένουν από 103. Τα 8 µετατράπηκαν σε γεφυροφόρα Leguan και τα δύο είναι στατικά εκθέµατα. Όλα τα υπόλοιπα έχουν καταστραφεί στο 304 ΠΕΒ.

Leopard 1V 0 Έχουν διαλυθεί όλα (από το σύνολο των 170 που αποκτήθη-καν) στο 304 ΠΕΒ. Τα 10 έχουν εφοδιαστεί µε άροτρα εκκα-θάρισης ναρκοπεδίων της Pearson Engineering FWMP (Full Width Mine Plough) και 30 ακόµη µε κυλίνδρους διάσπασης ναρκοπεδίων (rollers). Και στα 40 άρµατα έχουν αφαιρεθεί τα πυροβόλα, ώστε να µην προσµετρώνται στη συνθήκη CFE.

M60A3TTS 0 Από 312 αρχικά υπό απόσυρση και καταστροφή στο πλαίσιο της συνθήκης CFE. Πέντε σε στατική έκθεση.

M60A1RISE/RISE Passive

<20 Από 357 αρχικά. Έχει αρχίσει η απόσυρση και καταστροφή τους στο πλαίσιο της συνθήκης CFE.

M48A5 MOLF 390 Θα παραµείνουν σε υπηρεσία µέχρι τις αρχές της επόµενης δεκαετίας.

M48A3 MOLF 2 Χρησιµοποιούνται στην εκπαίδευση.

ΑΡΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ


Άρµα µάχης Leopard 2A4 του ΕΣ.

Ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των 298 αρµάτων µάχης Leopard 2A4 τα οποία έχουν ήδη προωθηθεί στις µονάδες της Ζώνης Ευθύνης της 1ης Στρατιάς στην Ανατολική Θράκη, µε δύο επιλαρχίες να εξοπλίζουν την 4η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού η οποία εδρεύει στις πόλεις Edirne (Ανδριανούπολη) και Kesan (Κεσάνη). Επιπρόσθετα, το υπουργείο Άµυνας της Τουρκίας ολο-κλήρωσε τις διαπραγµατεύσεις µε το αντίστοιχο γερµανικό για την αγορά 56 αρµάτων µάχης Leopard 2A4 από τα γερµανικά αποθέµατα έναντι 1 εκατ. ευρώ έκαστο. Πρόκειται ουσιαστικά για τη γνωστή υπόθεση αγοράς 41 αρµάτων µάχης του ιδίου τύπου που είχε ανακοινωθεί το 2009, η οποία όµως τελικά επεκτάθηκε κατά 15 ακόµα άρµατα ανεβάζοντας τον συνολικό αριθµό αρµά-των µάχης αυτού του τύπου στα 354 από τα 298 που είναι σήµερα διαθέσιµα. Επισηµαίνεται ότι ο τουρκικός Στρατός προτίθεται να εκσυγχρονίσει τα συγκεκριµένα άρµατα, µε απόφαση που ελήφθη στις 10 Απριλίου 2009. Το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού, η ανά-πτυξη του οποίου ξεκίνησε στις αρχές του 2007, περιελάµβανε αρχικά την εγκατάσταση των υποσυστηµάτων του πακέτου εκ-συγχρονισµού των Leopard 1 και του Συστήµατος Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ) Volkan 2. Τελικά υιοθετήθηκε η εγκατάσταση των υποσυ-στηµάτων που αναπτύσσονται για το άρµα µάχης Altay σε ένα Leopard 2A4, το οποίο θα χρησιµοποιηθεί ως όχηµα δοκιµής. Αν τελικά η πορεία του προγράµµατος είναι επιτυχής, τότε απροσ-διόριστος αριθµός Leopard 2A4 θα εξοπλιστεί µε αυτό το πακέτο αναβάθµισης των δυνατοτήτων του. Πιο συγκεκριµένα, το πακέτο αναβάθµισης των Leopard 2A4 περιλαµβάνει την εγκατάσταση πανοραµικού περισκοπίου για τον αρχηγό του πληρώµατος το-ποθετηµένο στην αριστερή πλευρά του πύργου, αντιδιαµετρικά απέναντι από το σηµείο στο οποίο βρίσκεται σήµερα, γεγονός που σηµαίνει ότι θα πρέπει να διατρηθεί εκ νέου η οροφή στο συγκεκριµένο σηµείο. Παράλληλα, διατηρείται στην ίδια θέση που βρισκόταν το σκοπευτικό του πυροβολητή, ενώ και για τα δύο σκοπευτικά η τεχνολογία που θα ενσωµατώνουν θα προέρχεται από τη θερµική κάµερα EagleEye της Aselsan. Παράλληλα, τόσο το σκοπευτικό του αρχηγού του πληρώµατος όσο και του πυρο-βολητή περιλαµβάνει τηλέµετρο Laser και CCD TV. Επιπρόσθετα, το πακέτο αναβάθµισης περιλαµβάνει αυτόµατο σύστηµα πα-ρακολούθησης και εγκλωβισµού στόχου, σύστηµα GPS/INS, νέες οθόνες και χειριστήρια για τον αρχηγό και τον πυροβολητή, βαλ-λιστικό υπολογιστή, ΣΕΠ Volkan 2 της εταιρείας Aselsan, Σύστηµα Διαχείρισης Μάχης TCCIS κατά πάσα πιθανότητα της εταιρείας STM, σύστηµα προειδοποίησης δέσµης Laser και ολοκλήρωση αυτού µε τους εκτοξευτές καπνογόνων για τη δηµιουργία παρα-πετάσµατος, τηλεχειριζόµενο πυργίσκο MiniSTAMP εξοπλισµένο µε πολυβόλο των 12,7 χλστ. στην οροφή του οχήµατος. Τέλος, από τις µέχρι τώρα πληροφορίες, εκτιµάται ότι και η θωράκιση του άρµατος θα αναβαθµιστεί ιδιαίτερα στο εµπρόσθιο τόξο.

Ολοκληρώθηκε µετά από 12 χρόνια σχεδιασµού, ανάπτυξης και υλοποίησης το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των 171 αρµά-των Leopard 1 Α1 συνολικής αξίας 163 εκατ. δολαρίων, µε την παράδοση του τελευταίου στις 12 Νοεµβρίου 2009 στο 1ο Κέντρο Συντήρησης/Επισκευών του τουρκικού Στρατού στο Arifiye. Κατάτη διάρκεια τελετής παρευρέθη και ο υπουργός Άµυνας της χώ-ρας. Το αναβαθµισµένο άρµα ονοµάζεται πλέον Leopard 1Τ και το πακέτο αναβάθµισης περιλαµβάνει θερµική κάµερα EagleEye, δυνατότητα βολής εν κινήσει ηµέρα και νύκτα, αυτόµατο σύστηµα

ΟΡΟΦΗ CFE: 3.306 (στην περιοχή εφαρµογής)

ALTAY 250 Mili Imkanlara Modern Tank Uretimi. Το αποκαλούµενο «Εθνικό Νέο Άρµα Μάχης». Η σχετική σύµβαση για την ανάπτυξη και προ-παραγωγή υπογράφτηκε στις 29 Ιουλίου 2008. Μπορεί να αποκτηθούν µέχρι 1.000 άρµατα του τύπου (σε πρώτη φάση 250).

Leopard 2A4 298 Από 298 συνολικά που έχει προµηθευτεί µέχρι σήµερα. Άλλα 56 υπό παραγγελία από τα γερµανικά αποθέµατα θα µετατραπούν σε οχήµατα διάσπασης ναρκοπεδίων.

Leopard 1A5 1

Leopard 1A3T1 227

Leopard 1A1T1 171 Ολοκλήρωση αναβάθµισης 171 µε Σύστηµα Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ) Volkan των Aselsan και Zeiss.

Μ60Τ 170 Προέρχονται από αναβάθµιση 170 M60A3 στην ισραηλινής σχεδίασης έκδοση Sabra Mk III. Παραδόθηκαν και τα 170 (το τελευταίο παραδόθηκε στις αρχές Απριλίου του 2010).

M60A3TTS 488

M60A1 RISE/RISE Passive

274

M48Α5T5 183 Υπό απόσυρση. Θα µετατραπούν σε περισυλλογής και οχήµατα µηχανικού µάχης.

M48A5T2 751 Μεταξύ 1987-1991 αναβαθµίστηκαν 760 στο επίπεδο του M60A3.

M48A5T1 <1100 Αποµένουν από 1.550 περίπου. Ο αριθµός τους συνεχώς µειώνεται.


Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 53

Γράφηµα τριών διαστάσεων του υπό ανάπτυξη άρµατος ALTAY.

Τελετή παράδοσης του τελευταίου εκσυγχρονισµένου άρµατος Μ60Τ Sabra.


σταθεί στις µονάδες που είναι εξοπλισµένες µε τα LEO-2HELνα αποφεύγουν τις µετακινήσεις του άρµατος εκτός από τις περι-πτώσεις που αυτό είναι απόλυτα απαραίτητο. Όπως έγινε γνω-στό από έγκυρες πηγές της Διεύθυνσης Τεθωρακισµένων, οι ερπύστριες σε πολλά άρµατα έχουν παρουσιάσει προβλήµατα είτε στα ελαστικά µέρη τους είτε στους µεταλλικούς συνδέσµους ακόµα και όταν τα άρµατα είχαν διανύσει λιγότερα από 100 χλµ., έναντι των 2.000 χλµ. (ή δύο ετών εγγύησης) που προβλέπει η σχετική σύµβαση.

Η κατασκευάστρια εταιρεία Krauss-Maffei Wegmann, η οποίαδεν ευθύνεται για το πρόβληµα, αφού είχε επιλεγεί για την κα-τασκευή των ερπυστριών η γερµανική εταιρεία Diehl σε βάρος ελληνικών εταιρειών, ως κύριος κατασκευαστής ανέλαβε τυπικά την ευθύνη, παραδέχθηκε το πρόβληµα και πρότεινε στο ΓΕΣ να δοθούν 60.000 πέδιλα ερπυστριών για να αντικατασταθούν οι ερπύστριες στα 170 άρµατα του τύπου που αντιµετωπίζουν πρόβληµα.

Το ζήτηµα δεν είναι απλό, διότι υπάρχει και µία άλλη πτυχή που αφορά το αν αυτές οι ερπύστριες κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα, όπως κανονικά θα έπρεπε βάσει της σύµβασης (Diehl Hellas) ή έχουν κατασκευαστεί εκτός Ελλάδος και απλώς έχουν συναρµολογηθεί (στην καλύτερη περίπτωση) στην Ελλάδα. Αυτό, πέραν του ζητήµατος του µειωµένου ΕΒΕ, ενέχει και το ζήτηµα του που έχουν κατασκευαστεί αυτές οι ερπύστριες και διαλύονται µε την ελάχιστη χρήση.

Ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των 170 αρµάτων Leopard 2HEL µετά την αναστολή τους λόγω προβληµάτων ρωγµών που παρουσιάστηκαν στο έλασµα οροφής του πύργου, λόγω µειωµένης ποιότητας χάλυβα. Υπενθυµίζεται πως από τα 170 άρµατα του τύπου τα 30 προήλθαν από γερµανική γραµµή πα-ραγωγής, ενώ τα υπόλοιπα από αντίστοιχη γραµµή στην ΕΛΒΟ. Αναφορικά µε τις δυνάµεις των υπολοίπων αρµάτων, το σύνολο των 183 Leo 2A4 βρίσκεται σε µονάδες πρώτης γραµµής, κα-θώς ολοκληρώθηκε η εργοστασιακή αξιοποίηση από το 304 ΠΕΒ των τελευταίων από τα 53 άρµατα που προέρχονται από το πλαίσιο της συµφωνίας για τα Leo 2Hel ως ενδιάµεση λύση. Το ίδιο έχει συµβεί και µε τα 150+82 Leo 1A5. Τα 82 αποτελούν τα ΑΩ των Leo 2HEL, ενώ τα υπόλοιπα την υλοποίηση επίσης της ενδιάµεσης λύσης.

Στα µέσα του περασµένου Οκτωβρίου η γερµανική κυβέρ-νηση ενηµέρωσε την αντίστοιχη ελληνική για τη διαθεσιµότητα 140 µε 160 αρµάτων Leo 2A4 σε άριστη, όπως γνωστοποίησε, κατάσταση και χαµηλή τιµή. Παράλληλα και την ίδια χρονικά πε-ρίοδο, οµάδα στρατιωτικών εµπειρογνωµόνων της Διεύθυνσης Τεθωρακισµένων µετέβη στις ΗΠΑ για την επιθεώρηση 600 αρ-µάτων µάχης τύπου M1A1 που βρίσκονταν σε αποθήκευση και ήταν διαθέσιµα. Και οι δύο κινήσεις αφορούσαν το άρµα που θα πρέπει να αντικαταστήσει τα 390 M-48 A5 MOLF. Καµία από τις δύο προαναφερόµενες λύσεις δεν προχώρησε τελικά, τουλάχι-στον µέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού του 2010.

170 Leopard 2HEL υπηρετούν συνολικά στον Στρατό Ξηράς.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 55

παρακολούθησης και εγκλωβισµού στόχου, σταθεροποίηση του πυροβόλου στους δύο άξονες, σύστηµα GPS/INS, νέες οθόνες και χειριστήρια για τον αρχηγό και τον πυροβολητή, βαλλιστικό υπολογιστή, ΣΕΠ Volkan της εταιρείας Aselsan. Το πρόγραµµα αναβάθµισης στο Arifiye ξεκίνησε το 2006 µε την παράδοση 28αρµάτων. Aκολούθως το 2007 παραδόθηκαν 48 άρµατα, το 2008 52 και το 2009 παραδόθηκαν 43, οπότε και ολοκληρώθηκε. Το πρόγραµµα αυτό αποτέλεσε το δεύτερο στάδιο εµπλοκής της τουρκικής πολεµικής βιοµηχανίας µετά το πρόγραµµα εκσυγχρο-νισµού των Μ-48 στη δεκαετία του 1990 και την προετοιµασία για το τρίτο στάδιο που ήταν το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού µε ξένη βοήθεια (Ισραήλ) των Μ-60.

Ολοκληρώθηκε στις αρχές Απριλίου, σε ειδική τελετή, στο 2ο Κέντρο Συντήρησης/Επισκευών του τουρκικού Στρατού στην Καισάρεια, το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των αρµάτων µάχης Μ-60, παρουσία του υπουργού Αµύνης της χώρας. Την ηµέρα της εκδήλωσης παραδόθηκαν τα τελευταία 16 άρµατα από το σύνολο των 170 που περιελάµβανε το πρόγραµµα. Το αναβαθµισµένο άρµα µάχης ονοµάζεται M-60T Sabra και είναι το αποτέλεσµα µιας πολυτάραχης συνεργασίας µεταξύ ισραη-λινών και τουρκικών εταιρειών, για περισσότερα από 8 χρόνια. Το M-60T Sabra αποτελεί την τουρκική έκδοση της ισραηλινής πρότασης αναβάθµισης των Μ-60 στο επίπεδο Sabra Mk II, το οποίο περιλαµβάνει τον κινητήρα MTU 881 KA-501των 1000 ίπ-πων της γερµανικής MTU (κατασκευάζεται στην Τουρκία κατόπιν άδειας από την MTU Turk A.S), κιβώτιο ταχυτήτων Renk 304S της οµώνυµης γερµανικής εταιρείας, πυροβόλο MG-253 των 120 χλστ., ΣΕΠ Knight III Elbit, θερµική κάµερα για τον αρχηγό του πληρώµατος, συνδυασµός σπονδυλωτής σύνθετης και ενεργη-τικής θωράκισης. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος άγγιξε τα 700 εκατ. δολάρια και το πρωτότυπο παρουσιάστηκε στον τουρκικό Στρατό το 2005, τρία χρόνια µετά την υπογραφή της συµφωνίας και οι δοκιµές του ολοκληρώθηκαν τον Μάιο του 2006. Διάφορα προβλήµατα καθυστέρησαν το πρόγραµµα, µε το πρώτο άρµα να παραδίνεται και να γίνεται αποδεκτό από τον τουρκικό Στρατό στις αρχές του 2007. Η αναβάθµιση των αρµά-των πραγµατοποιήθηκε στο τουρκικό εργοστάσιο µε τα κιτ να αποστέλλονται από το Ισραήλ. Ως µέρος του προγράµµατος οι τουρκικές εταιρείες ανέλαβαν την κατασκευή κατόπιν άδειας του ΣΕΠ και του πυροβόλου, χωρίς όµως να εκτελούν τη διαδικασία της επιχρωµίωσης του σωλήνα.

Προχωρά κανονικά η εξέλιξη του τουρκικής σχεδίασης, µε κορεατική βοήθεια όµως, νέου άρµατος µάχης του τουρκικού Στρατού Altay, από την εταιρεία OTOKAR του οµίλου Koc Group, η οποία θα λειτουργήσει ως ο βασικός εργολάβος του προγράµ-µατος, συνολικού αρχικού κόστους ανάπτυξης 500 εκατ. δολαρίων (συµπεριλαµβάνονται και τα χρήµατα που δόθηκαν στην Κορέα για τη µεταφορά τεχνογνωσίας). Πρόσφατα παρουσιάστηκε επί-σηµα ένα σχέδιο τριών διαστάσεων του υπό ανάπτυξη άρµατος, το σασί του οποίου φαίνεται να µοιάζει αρκετά σε αυτό του κορε-ατικού K-2 Black Panther. Το τελευταίο, κατόπιν συµφωνίας των Τούρκων µε τους Κορεάτες συνολικής αξίας 400 εκατ. δολαρίων, θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη του Altay µέσω της µε-ταφοράς τεχνολογίας από την Κορέα προς την τουρκική πολεµική βιοµηχανία. Επιπρόσθετα, ο πύργος του Altay αν και έχει και αυτός βασιστεί στο κορεατικό άρµα, έχει επανασχεδιαστεί από Τούρκους µηχανικούς, µε αποτέλεσµα να είναι µεγαλύτερος σε µήκος και να µοιάζει στο εµπρόσθιο τµήµα του σε µεγάλο βαθµό µε αυτόν

του άρµατος µάχης Leopard 2A6. Το νέο ΣΕΠ του Altay θα είναι το σπονδυλωτής σχεδίασης και κατασκευής TAKS (Volkan-III) της τουρκικής εταιρείας Aselsan. Το Σύστηµα Διαχείρισης Μάχης θα προέρχεται από το TCCIS της STM σε συνεργασία µε την Aselsan, ενώ ορισµένα άλλα χαρακτηριστικά του άρµατος είναι ότι το τουρ-κικό άρµα διαθέτει 7 εδαφιαίους τροχούς σε σχέση µε τους έξι που διαθέτει το κορεατικό K-2 Black Panther. Μία ακόµη προσθήκη είναι η τοποθέτηση τηλεχειριζόµενου βαρέος πολυβόλου Mini STAMP των 12,7/25 χλστ. στο πίσω µέρος της οροφής του πύργου. Τέλος, πληροφορίες αναφέρουν ότι το άρµα πιθανόν να διαθέτει κινητήρα εγχώριας ανάπτυξης και κατασκευής των 1800 ίππων σε σχέση µε τον κινητήρα των 1500 ίππων που διαθέτει το κορεατικό K-2 Black Panther. Χάρη στον πιο ισχυρό κινητήρα, το εκτιµώµενο 60 τόνων βάρους άρµα θα µπορεί να κινείται µε ταχύτητα 70 χλµ./ώρα, ενώ θα µπορεί να διέλθει υδάτινου κωλύµατος βάθους µέχρι και 4,1 µέτρων. Επιπρόσθετα, σε αντίθεση µε το κορεατικό άρµα που δια-θέτει αυτόµατο σύστηµα γέµισης του πυροβόλου των 120 χλστ./55, γεγονός που µειώνει το πλήρωµά του σε τρία άτοµα, το τουρκικό άρµα θα διαθέτει τέσσερα άτοµα πλήρωµα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το άρµα ενσωµατώνει προσθαφαιρούµενα πάνελ θωράκισης σε µεγάλο εύρος της επιφάνειας του πύργου τόσο στο εµπρόσθιο τόξο όσο και στα πλάγιά του. Η αρχική παραγγελία αφορά στην κατασκευή 250 αρµάτων µάχης µε το πρωτότυπο, σύµφωνα µε τον Γραµµατέα της SSM, να είναι έτοιµο για δοκιµές στα µέσα του 2012 και το πρώτο άρµα να παραδίνεται στις αρχές του 2015.

Στον τοµέα των πυροµαχικών, οι Τούρκοι διαθέτουν κατόπιν παραγγελίας που δόθηκε το Δεκέµβριο του 2005, 15.000 διατηρη-τικά βλήµατα γερµανικής κατασκευής των 120 χλστ. τύπου DM63 και 1.200 εκπαιδευτικά DM38 από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού, 10.000 βλήµατα των 120 χλστ. αµερικανικής κατασκευής M830A1 HEAT-MP-T, ενώ έχουν επίσης παραγγελθεί 10.000 βλή-µατα CL3143 APFSDS και CL3105 HEAT-MP-T επίσης των 120 χλστ. από το Ισραήλ.

Εντός του 2010 πρόκειται να λειτουργήσει το νέο κέντρο έρευ-νας, ανάπτυξης και δοκιµών βαλλιστικής προστασίας της εται-ρείας Roketsan. Στο νέο κέντρο θα πραγµατοποιείται έρευνα για την ανάπτυξη νέων ειδών θωράκισης για τα υπάρχοντα και υπό ανάπτυξη συστήµατα (ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ, άρµατα µάχης, οχήµατα) του τουρκικού Στρατού.

Άρµα µάχης Leo 2A4.

Το πρόγραµµα της προµήθειας µε διακρατική συµφωνία από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού απόκτησης 14 οχηµάτων µά-χης µηχανικού (ΤΟΜΜΧ) τύπου Leopard 1 Pioneerpanzer ακόµα τυπικά βρίσκεται σε εκκρεµότητα αναµένοντας την επικύρωσή του από την υποεπιτροπή της Βουλής που ελέγχει τα εξοπλιστι-κά προγράµµατα. Ο λόγος επίσπευσης του προγράµµατος είναι οικονοµικός, καθώς ο γερµανικός Στρατός δεν επιθυµεί άλλο την παραµονή τους σε καθεστώς µακράς αποθήκευσης, λόγω λει-τουργικού κόστους.

Leopard 1 Biber

10 Η προµήθειά τους έγινε στο πλαίσιο της «Ενδιάµεσης Λύσης» (προµήθεια Leopard 2A4).

Leopard 1 Leguan

8 Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν.

M48A5 AVLB 22 Πρώην M48A2C AVLB βενζινοκίνητα.

M60A1 AVLB 12

Leopard 1 Bergepanzer Standard ARV

43

Leopard 2 Buffel

12 Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν.

M88A1 95

BREM-L 30 Θα εξοπλίσουν τα 10 µηχανοκίνητα Τάγµατα Πεζικού που θα εφοδιασθούν µε BMP-3HEL.

M578 113 Άρµα Ελαφράς Περισυλλογής.

Leopard 1 Pioneerpanzer 2 Dachs

14 Τεθωρακισµένο Όχηµα Μάχης Μηχανικού (ΤΟΜΜΧ). Μετά από έξι χρόνια καθυστερήσεων η προµήθειά τους µε κόστος 5 εκατ. ευρώ από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού, ακόµα εκκρεµεί!

Leopard 1V Mine-Plough

10 Διατέθηκαν στο Μηχανικό για µετατροπή σε Οχήµατα Μάχης Μηχανικού από την ΕΛΒΟ µε την εγκατάσταση αρότρων της βρετανικής Pearson Engineering FWMP (Full Width Mine Plough: πλήρους πλάτους άροτρο εκκαθάρισης). Τον Ιανουάριο του 2001 αφαιρέθηκαν τα πυροβόλα τους, ώστε να µην προσµετρώνται στη Συνθήκη CFE.

Leopard 1GR Rollers / Leop-ard 1V Rollers

40 Το πρωτότυπο ολοκληρώθηκε και δοκιµάστηκε µε επιτυχία στο 304 ΠΕΒ. Καθώς ο αριθµός των Leopard 1 σε υπηρεσία αυξάνεται, για λόγους οµοιοτυπίας αφαιρέθηκαν οι κύλινδροι διάσπασης από M48 και τοποθετήθηκαν σε Leopard 1.

ΤΟΜΜΧ 26 Η προµήθεια 26 Τεθωρακισµένων Οχηµάτων Μάχης Μηχανικού (ΤΟΜΜΧ), περιλαµβάνεται ως µελλοντική πρόθεση αγοράς.


ΕΙΔΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ

1. Γεφυροφόρο άρµα Leopard 1 Biber.2. Όχηµα περισυλλογής σε επίδειξη ρυµούλ-

κησης Leopard 2 HEL.

1

2

Ολοκληρώθηκε η συµφωνία για την αγορά 56 αρµάτων µάχης Leopard 2A4 από τα γερµανικά αποθέµατα και πιο συγκεκριµένα από τα άρµατα που είχαν παραχωρηθεί στη Σουηδία πριν από αρκετά χρόνια µέχρι την παράδοση των Strv 122. Τα άρµατα αυτά πρόκειται να µετατραπούν σε οχήµατα διάνοιξης ναρκοπεδίων χρησιµοποιώντας το υπόδειγµα του οχήµατος KEILER. Υπεν-θυµίζεται πως εδώ και αρκετό καιρό η SSM έχει ξεκινήσει ένα πρόγραµµα απόκτησης 50 θωρακισµένων οχηµάτων διάνοιξης ναρκοπεδίων.

Υπογράφτηκε από την Τουρκία η αγορά 36 γεφυρών Leguan από τη γερµανική εταιρεία Rheinmettal, συνολικής αξίας 100

M48A2C AVLB 70 Βενζινοκίνητα. Αποκτήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στο πλαίσιο της Συνθήκης CFE σε δύο παρτίδες των 10 και των 60 αρµάτων από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού. Με βάση τις πιο πρόσφατες πληροφορίες, φαίνεται ότι αναβαθµίστηκαν στο επίπεδο Μ48Α5Τ2 (πετρελαιοκίνηση).

Leopard 1 Leguan

36 Τον Νοέµβριο του 2008 έγινε γνωστή η προµήθειά τους από τη γερµανική Krauss-MaffeiWegmann (KMW).

Leopard 1 Bergepanzer Standard ARV

M47 ARV >80 Το πρωτότυπο αναπτύχθηκε από τη γερµανική εταιρεία MaK (νυν Rheinmetall Landsysteme). Ο εξοπλισµός περισυλλο-γής είναι ο ίδιος µε του άρµατος περισυλλογής Leopard 1 εκτός από το κυρίως βαρούλκο, που είναι νεότερου τύπου. Η Τουρκία προχώρησε σε συµπαραγωγή των αρµάτων στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Asmaz.

M48 ARV

M578 >24

M88A1

ΑΖΜΙΜ 12 Υπό ανάπτυξη από την εταιρεία FNSS.

M18 2 Υπο παραγγελία γέφυρες ξηράς υποστήριξης DSB από την βρετανική εταιρεία WFEL.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 57


1. Τεθωρακισµένο όχηµα διάνοιξης ναρκοπεδίων

KEILER.

2. Αµφίβιος τεθωρακισµένος εκσκαφέας AZMIM

της τουρκικής εταιρείας FNSS.

1 2

εκατ. ευρώ. Οι συγκεκριµένες γέφυρες έχουν δυνατότητα γεφύ-ρωσης ενός κωλύµατος πλάτους 26 µέτρων και τοποθετούνται σε άρµατα Leopard 1. Το όχηµα διαθέτει ηλεκτρονικά ελεγχό-µενη συρόµενου τύπου γέφυρα, κλάσεως 70 τόνων, συνολικού µήκους 26 µέτρων, µε δυνατότητα γεφύρωσης κωλύµατος 25 µέτρων εντός λεπτών, νέο ενισχυµένο σύστηµα πέδησης διπλού κυκλώµατος, θωρακισµένη προστασία εξωτερικών υδραυλικών σωληνώσεων, 12 εκτοξευτές καπνογόνων βοµβίδων 76 χιλ., σύ-στηµα προσδιορισµού θέσης GPS. Έξι από τα Leopard 1 έχουν ήδη σταλεί στη Γερµανία στις εγκαταστάσεις της KMW για τις απαραίτητες τροποποιήσεις, ενώ τα υπόλοιπα 30 θα υποστούν τις µετατροπές στην Τουρκία στο 2ο Εργοστάσιο Επισκευών/Συ-ντήρησης του τουρκικού Στρατού από τους τεχνικούς που ήδη εκπαιδεύονται στη Γερµανία.

Προχωρά η κατασκευή των 12 αµφίβιων τεθωρακισµένων µη-χανηµάτων µηχανικού µάχης AZMIM από την τουρκική εταιρεία FNSS, τα οποία θα έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: βάρος 18 τόνους, βάρος µάχης 25 τόνους, ταχύτητα 40 χλµ./ώρα, άνοδος και κάθοδος σε έδαφος µε κλίση µέχρι 60% αυτονοµία 400 χλµ. Τα οχήµατα αυτά χρησιµοποιούνται για τη διευθέτηση της όχθης ποταµού κατά τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων διαβάσεως υδά-τινων κωλυµάτων.

Υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2009 η συµφωνία για την αγορά από τη βρετανική εταιρεία WFEL δύο γεφυρών ξηράς υποστή-ριξης DSB τύπου M18. Οι νέες γέφυρες θα παραδοθούν το 2010 και πρόκειται για συστήµατα που αναπτύσσονται µε τη βοήθεια µόνο 8 ανδρών εντός 90 λεπτών καλύπτοντας απόσταση 40 µέ-τρων. Οι γέφυρες αυτές µπορούν να υποστηρίξουν βάρος µέχρι και 80 τόνους για ερπυστριοφόρα και 100 τόνους για τροχοφόρα οχήµατα (βαριά οχήµατα ανεφοδιασµού)

Τον Οκτώβριο του 2009 υπογράφηκε η σύµβαση µεταξύ SSM και της εταιρείας HEMA για την κατασκευή 45 αρµατοφορέων και 45 ρυµουλκών µεταφορικής ικανότητας 70 τόνων. Με τα νέα µέσα επιλύεται µερικώς το ζήτηµα µεταφορών των µηχανοκίνητων και τεθωρακισµένων µονάδων σε στρατηγικό επίπεδο.


ΟΡΟΦΗ CFE: 2.498

BMP-1/P OST 401 Αρχικά αποκτήθηκαν 501 από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού. Περί τα 100 παραχωρήθηκαν στο Ιράκ ως δωρεά της ελληνικής κυβέρνησης.

BMP-3HEL 420 Εκκρεµεί η υπογραφή της διακρατικής σύµβασης.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ 2 401 Χρησιµοποιούνται κυρίως από µονάδες της Ζώνης Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ και από την ΕΛΔΥΚ.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ 1 90 Προβλέπεται ανακατασκευή και αναβάθµιση στο επίπεδο ΛΕΩΝΙΔΑΣ 2.

M113A1/A2 1.750

M113A1 Φ/Φ 54 Φορειοφόρα για διακοµιδή τραυµατιών. Δεν υπολογίζονται στη CFE.

M106A1/A2 256 Τεθωρακισµένο Όχηµα Μεταφοράς Όλµου (ΤΟΜΟ) M30 των 107 χλστ. Σε 120 θα εγκατασταθεί όλµος Ε-56 των 120 χλστ.

M125A1/A2 3 ΤΟΜΟ Μ29 των 81 χλστ. Έχει ζητηθεί από τις ΗΠΑ η παραχώ-ρηση επιπλέον µεταχειρισµένων.

M901A1/ A2 ITV

290 Προγραµµατίζεται η προµήθεια 72 επιπλέον οχηµάτων του τύπου.

M113 TOW 12 Προέρχονται από µετασκευή.

M577A1/-A2 68

VBL Panhard 243 Πρόβλεψη για προµήθεια επιπλέον 209 οχηµάτων αναγνώρισης.

Νέο Τροχοφόρο ΤΟΜΑ

84 Η προµήθεια 84 τροχοφόρων ΤΟΜΑ µε προϋπολογισµό 430,6 εκατ. ευρώ. Περιλαµβάνεται στις απαιτήσεις του Στρατού, είναι άγνωστο όµως το πότε και εάν υλοποιηθεί.

BMP-3F 35-50 Η προµήθειά τους περιλαµβάνεται στα Αντισταθµιστικά Ωφελήµατα των BMP-3HEL.

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Η Ρωσία συµφωνεί στην τροποποίηση της διακρατικής σύµ-βασης για τα ΤΟΜΑ ΒΜΡ-3HEL σε ό,τι αφορά τις αρχικές οικονο-µικές προβλέψεις που επιβαρύνουν το αρχικό κόστος, δηλαδή την πλήρη απάλειψη των αντισταθµιστικών, την πρόβλεψη για εγγυητικές επιστολές και ρήτρες. Μαζί µε την προµήθεια αρχικά µειωµένης ποσότητας πυροµαχικών, το κόστος του προγράµµα-τος περιορίζεται στο 1,35 δισ. ευρώ. Επίσης, δέχεται την έναρξη συνοµιλιών για τη σύναψη συµφωνίας-πλαίσιο που θα καθορίζει τις ελληνορωσικές αµυντικές σχέσεις σε όλα τα κοινά αµυντικά προγράµµατα, όπως επίσης και την «κωδικοποίηση» των διαδικα-σιών µεταξύ των δύο πλευρών. Όλα αυτά έγιναν γνωστά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του υπουργού εθνικής Άµυνας Ευάγγελου Βενιζέλου στη Μόσχα στις 30 και 31 Μαρτίου.

Οι Ρώσοι δεν αποκλείουν ακόµα και χαµηλότοκη δανειοδότηση της αγοράς, µε τη δηµιουργία ενός fund «αµυντικών επενδύσεων», στιλ FMS, όπως είχε προτείνει στο ταξίδι του στη Μόσχα ο υπουργός Εθνικής Άµυνας Ευάγγελος Βενιζέλος ή ακόµα και την αποπληρω-µή µέρους της προµήθειας µε γεωργικά προϊόντα. Γενικά, οι Ρώσοι ιθύνοντες δεν φαίνεται να ανησυχούν για την υλοποίηση της δια-κρατικής συµφωνίας, παρά τα οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτικά συµβαίνοντα στην Ελλάδα.

Αναφορικά µε την τελική διαµόρφωση των BMP-3HEL και µε βάση το Επιστρεφόµενο Βιοµηχανικό Έργο (ΕΒΕ) που πρόκειται να αναλάβουν ελληνικές εταιρείες, τα κυριότερα σηµεία που θα συνθέτουν την «ελληνική» διαµόρφωση είναι τα παρακάτω:

– Το κύριο πυροβόλο του ΤΟΜΑ πρόκειται να είναι το 2Α70 των 100 χλστ. το οποίο είναι σταθεροποιούµενο σε δύο άξονες και µπορεί να βάλλει είτε θραυσµατογενή πυροµαχικά 3UOF-HE-FRAG (υψηλής εκρηκτικότητας) είτε αντιαρµατικά βλήµατα µέσα από το σωλήνα του.

– Βελτιωµένο αντιαρµατικό βλήµα 9Μ117Μ1 Arkan των 100 χλστ. µε αυτόµατο σύστηµα επαναγέµισης. Η µέθοδος καθοδή-γησης του βλήµατος είναι η παρακολούθηση του κώνου της ακτι-νοβολίας λέιζερ (laser beam riding) που φωτίζει τον στόχο. Στη συγκεκριµένη περίπτωση χρησιµοποιείται το βλήµα 3UBK23-3 µε βελτιωµένη πολεµική κεφαλή, ικανή για διάτρηση θώρακα 750 χλστ. και αυξηµένη εµβέλεια στα 5.500 µέτρα. Το σύνηθες φορτίο του BMP-3 είναι οκτώ βλήµατα της συγκεκριµένης έκδοσης.

– Συζυγές πυροβόλο των 30 χλστ. τύπου 2A72 µε δυνατότη-τα βολής δύο εκδόσεων πυροµαχικών τα 3UOR-6 και 3UOR-8. Ο ρυθµός βολής ανέρχεται στα 300 β.α.λ., το δραστικό βεληνεκές είναι στα 2.000 µέτρα και το µέγιστο στα 4.000 µέτρα.

– Τρία πολυβόλα των 7,62 χλστ. µε µέγιστο βεληνεκές 2.000 µέτρα και αναχορηγία 6.000 βολίδων.

– Θερµική κάµερα τύπου Catherine-FC, η οποία παρέχει αυξη-µένη ευκρίνεια διάκρισης στόχου κατά τη νύκτα και σε µεγαλύτε-ρη απόσταση και µπορεί να χρησιµοποιηθεί εξίσου τόσο από τον πυροβολητή όσο και από τον αρχηγό πληρώµατος

– Βελτιωµένο περισκόπιο νύκτας οδηγού προερχόµενο από το NX-199A, µε δυνατότητα Gen2 και 3 και µελλοντική αναβάθµιση ψηφιακού υποστρώµατος εικόνας, στο οποίο πρόκειται να προ-µηθεύσει η THEON αισθητήρες.

– Τακτικό σύστηµα διαχείρισης µάχης IBMS (Intelligence Battle Management System) από την Intracom Defense Electronics.

– Τακτικό σύστηµα ανταλλαγής δεδοµένων µάχης σε οριζό-ντιο και κάθετο επίπεδο διοίκησης WISPR (Wideband Intercom &

ΤΟΜΠ Μ113Α2

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 59

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ & ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Εντός του 2010 αναµένεται να ξεκινήσει η παράδοση των πρώ-των από τα 468 οχήµατα της κατηγορίας MRAP που παραγγέλ-θηκαν από τον τουρκικό Στρατό το 2009, στο πλαίσιο της προ-σπάθειας του τελευταίου να περιορίσει τις απώλειές του κατά τη διάρκεια περιπολιών στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Το όχηµα που επιλέχτηκε είναι το Navigator BMC-350 16 Z της τουρκικής εται-ρείας BMC, το οποίο βασίζεται σε σχέδιο της ισραηλινής εταιρείας Hatehof. Το µικτό βάρος του οχήµατος είναι 16 τόνοι, µε το ωφέλι-µο φορτίο να φτάνει τους 3 τόνους. Το µήκος του οχήµατος είναι 7 µέτρα, το πλάτος 2,5 µέτρα και το ύψος του 2,860 χλστ. Το όχηµα µπορεί να µεταφέρει 3 στρατιώτες πλήρωµα και 12 στρατιώτες, οι οποίοι κάθονται ο ένας απέναντι από τον άλλο. Το όχηµα κινείται από ένα κινητήρα Cummins ISLE (350 ίππους), επιτυγχάνοντας αυτονοµία 1.000 χλµ. µε διατηρούµενη ταχύτητα 60 χλµ./ώρα. Το νέο MRAP διαθέτει θωράκιση επιπέδου προστασίας STANAG 4569 Level 3 για το άνω µέρος του οχήµατος και Level 3b-4a για το κάτω µέρος του οχήµατος. Τα τζάµια του Navigator BMC-350 16 Z είναι θωρακισµένα, ενώ µπορεί να αντέξει σε πλήγµα από εκρηκτικό µηχανισµό ισχύος 10 κιλών ΤΝΤ στο σηµείο των τροχών και 8 κιλών ΤΝΤ κάτω από το κυρίως σώµα του οχήµατος. Στην οροφή του οχήµατος υπάρχει ένας πυργίσκος εξοπλισµένος µε πολυβόλο 7,62 χλστ.

Ολοκληρώθηκε η παράδοση των 288 τροχοφόρων θωρακισµέ-νων οχηµάτων Cobra 4x4 στον τουρκικό Στρατό. Τα οχήµατα αυτά παραγγέλθηκαν το 2007 συνολικής αξίας 121 εκατ. ευρώ. Από τα 288 οχήµατα στα 124 έχει εγκατασταθεί πυργίσκος ο οποίος είναι εξοπλισµένος µε αυτόµατο εκτοξευτή βοµβίδων των 40 χλστ. και στα υπόλοιπα 164 οχήµατα έχει τοποθετηθεί τηλεχειριζόµενη εξέδρα οπλισµού Mini Sampson RCWS της ισραηλινής εταιρείας Rafael, ο οποίος µπορεί να εξοπλιστεί µε πολυβόλο των 12,7 χλστ. ή των 7.62 χλστ. ή αυτόµατο εκτοξευτή βοµβίδων των 40 χλστ.

Ένα ακόµη πρόγραµµα που, όπως φαίνεται, θα ξεκινήσει το 2010, είναι και η αγορά 336 τροχοφόρων θωρακισµένων οχηµά-των διαφόρων εκδόσεων για τον τουρκικό Στρατό. Πιο συγκεκρι-µένα, από τα 336 οχήµατα τα 30 θα είναι οχήµατα ΠΒΧ, 40 φορείς συστηµάτων ραντάρ,114 οχήµατα µε αισθητήρα, 39 οχήµατα δι-οίκησης, και 113 οχήµατα ΤΟΜΑ εξοπλισµένα µε πυροβόλο των 20 χλστ. Το πρόγραµµα ονοµάζεται OMTTZA και συµµετέχουν σε αυτό τέσσερις συνολικά τουρκικές εταιρείες. Οι υποψήφιες εται-

Τροχοφόρο τεθωρακισµένο όχηµα Arma.

ΟΡΟΦΗ CFE: 3.120 (Στην περιοχή εφαρµογής)

YPR-765 AIFVX 650 Στα πρώτα 135 έχει τοποθετηθεί πυργίσκος της United Defense µε πυροβόλο 25 χλστ., ενώ στα υπόλοιπα 515 τοποθετήθηκε πυργίσκος Dragar της γαλλικής GIAT µε πυροβόλο των 25 χλστ.

YPR-765 AIFCX 843 Περιλαµβάνονται προηγµένες εκδόσεις ΤΟΜΠ µε πολυβόλο 12,7 χλστ. (538 µονάδες) και αυτόµατο βοµβιδοβόλο 40 χλστ. σε πυργίσκο.

Fennek Συνεργασία για την παραγωγή στην Τουρκία από την FNSS 120 οχηµάτων αναγνώρισης.

M113A1/A2T2/A2T3

>2.813

M1064 179 ΤΟΜΟ των 120 χλστ.

M125A1 >10 Κατά προσέγγιση. ΤΟΜΟ των 81 χλστ.

YPR-765 AMV SMP-81

170 ΤΟΜΟ των 81 χλστ.

YPR-765 ATV >48 Φορέας αντιαρµατικού βλήµατος TOW, µε πυργίσκο της Kvaerner Eureka.

M113 TOW >156 Προέρχονται από µετασκευή ΤΟΜΠ.

BTR-80 65

RN-94 (6Χ6) 5 Οχήµατα προπαραγωγής. Συνολικές απαιτήσεις για 500. Πρόκειται για κοινή ρουµανο-τουρκική σχεδίαση.

Cobra (4Χ4) >388

Akrep 260 Χρησιµοποιούνται επίσης από τη Στρατοχωροφυλακή.

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΟΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ

BTR-80 174

BTR-60PB 340

Akrep (4Χ4) >350 Χρησιµοποιούνται επίσης από τον TKK.

Cobra (4Χ4) >200 Σε παραγωγή. Νέα παραγγελία για 1.075 οχήµατα για τις TKK και τη Στρατοχωροφυλακή.

Condor (4X4) 25 Γερµανική βοήθεια στην Αστυνοµία.

S-55 Shorland 40 Τροχοφόρο τεθωρακισµένο όχηµα 4x4. Σε απόσυρση.

UR-416 M (4Χ4) 34 Γερµανική βοήθεια.

Textron LAV V-150 (4x4)

124

GDLS Dragoon (4Χ4)

140 Παρελήφθησαν το 1998.

Navigator BMC-350 16 Z MRAP

468 Υπό παραγγελία από την τουρκική εταιρεία BMC

OMTTZA 336 Προµήθεια τροχοφόρων θωρακισµένων οχηµάτων, σε εξέλιξη ο διαγωνισµός.

Secure Packet Radio) -WLAN (Wireless Local Area Network) από την Intracom Defense Electronics, για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας πληροφοριών.

– Διαµόρφωση πλαϊνών θυρίδων για βολή µε όπλα G3A3 του ελληνικού οπλοστασίου.

– Ερπύστριες από την ελληνική εταιρεία GMC.– Τα καθίσµατα του οχήµατος πρόκειται να προµηθεύσει η εται-

ρεία «Τεχνικά Πλαστικά», µέλος του οµίλου της MILTECH.– Νέο βελτιωµένο σύστηµα κλιµατισµού της MILTECH.– Σύστηµα καπνογόνων από τα ΕΑΣ.– Δίχτυα παραλλαγής από την VALPAK.– Συναρµολόγηση του συνόλου ελληνικών και ρωσικών υπο-

συστηµάτων για τα BMP-3HEL και εγκατάστασή τους µαζί µε κά-ποιες εργασίες πιστοποίησης, πρόκειται να αναλάβει η ΕΛΒΟ.

Οι καθυστερήσεις στην υπογραφή της σύµβασης έχουν «προ-καλέσει» την κατάθεση εµπορικών προσφορών για γερµανικά µεταχειρισµένα οχήµατα Marder-1A3 και αµερικανικά M2A0 Bradley.

Με µεταχειρισµένα αµερικανικά αµφίβια οχήµατα επιδιώκεται να κλείσει η επιχειρησιακή ανάγκη των Πεζοναυτών για οχήµατα του τύπου, η οποία είναι ιδιαίτερα κρίσιµη και κατεπείγουσα. Η επιθυµία του ΓΕΣ αφορά προµήθεια αµφίβιων ΤΟΜΠ AAV-7 και Μ113Α2, καθώς και αυτοκινούµενων εκτοξευτών Μ901Α1/Α2 ΙTV από τα αµερικανικά αποθέµατα. Τα οχήµατα υπολογίζεται ότι θα καλύψουν, τουλάχιστον εν µέρει, άµεσες και επιτακτικές επιχειρη-σιακές ανάγκες µε πολύ χαµηλό κόστος, βασικά της εργοστασια-κής αξιοποίησης. Και λέµε «εν µέρει» διότι τα µεν αµφίβια ΤΟΜΑ AAV-7 από πλευράς επιβιωσιµότητας κυµαίνονται σε όχι ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και για τον λόγο αυτό αντικαθίστανται στις ΗΠΑ (η παραγωγή τους ξεκίνησε το 1972), τα δε Μ113 είτε θα χρησι-µοποιηθούν ως ανταλλακτικά είτε θα πάρουν τη θέση οχηµάτων

που ήδη υπηρετούν στον ΕΣ, αλλά λόγω έλλειψης ανταλλακτικών έχουν κριθεί πέραν οικονοµικής επισκευής. Πάντως τα Μ901 απο-τελούν σε οποιαδήποτε περίπτωση σηµαντική ενίσχυση.

Το AAV-7A1 έχει ύψος 3,26 µ. και µεγάλη χωρητικότητα: εκτός από το τριµελές πλήρωµα, συνολικά 25 άτοµα. Δηλαδή, µια δι-µοιρία περίπου (µε τα σύγχρονα ελληνικά δεδοµένα επάνδρω-σης µονάδων τα 28 άτοµα ισοδυναµούν µε λόχο, χωρίς να είναι βέβαια). Το όχηµα είναι εξοπλισµένο µε το κλασικό 50άρι (12,7 χλστ.) και ένα βοµβιδοβόλο των 40 χλστ. τύπου Mk-19. Το 1984 η κατασκευάστρια εταιρεία FMC έβγαλε την έκδοση Α1Η µε αρκετές βελτιώσεις στην ανάρτηση, τη διαχείριση καυσίµου την πλευστό-τητα κλπ. Έχει βάρος 22,7 τόνους. Η αρχική επιχειρησιακή απαί-τηση για αµφίβια ΤΟΜΑ που είναι εγγεγραµµένη στο ΕΜΠΑΕ µε αριθµό προτεραιότητας «4» αφορά συνολική δαπάνη 100 εκατ. ευρώ, τα οποία µοιράζονταν στα έτη 2011-12-13 µε 10, 40 και 50 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Το σηµαντικό στοιχείο στην προµήθεια των AAV-7 είναι ότι υπερκαλύπτει τις ανάγκες του ΓΕΣ για το Τάγµα Πεζοναυτών, αφού αφορά συνολικά 100 οχήµατα. Η θωράκιση είναι µεσαίου επιπέδου (45 χλστ. αλουµινίου), η κινητική σχέση είναι 18 ίπποι ανά τόνο και έχει ακτίνα δράσης 480 χλµ. και µέγιστη ταχύτητα 64 χλµ.α.ω.

Η δεύτερη προµήθεια από την οποία εξοικονοµούνται κατά το υπουργείο 78.500.000 ευρώ (18.500.000 το 2011 και από 30.000.000 τα επόµενα δύο χρόνια) είναι η προµήθεια 72 οχηµά-των φορέων και ισάριθµων εκτοξευτών και παρελκοµένων αντι-αρµατικών βληµάτων µεγάλου βεληνεκούς µε την προµήθεια των M901Α1/Α2 ITV.

Το M901Α1/Α2 ITV είναι γνωστό στον Ελληνικό Στρατό, αφού στις τάξεις του υπηρετούν 290 οχήµατα αυτού του τύπου. Το βά-ρος του οχήµατος είναι 12 τόνοι, το µήκος 4,86 µέτρα και το ύψος 2,94 µέτρα. Βασίζεται στο γνωστό και δοκιµασµένο ΤΟΜΠ Μ-113, το οποίο επίσης υπηρετεί στις τάξεις του ΕΣ σε τεράστιο αριθµό. Το όχηµα φέρει έναν διπλό αναδιπλούµενο εκτοξευτή πυραύ-λων TOW 2, τον M220, ο οποίος κατά την ώρα της επαναγέµισης συµπτύσσεται προς τα κάτω, διευκολύνοντας τους χειριστές να ανατροφοδοτήσουν τους εκτοξευτές εκ των έσω, χωρίς οι ίδιοι να εκτίθενται στο εχθρικό πυρ. Αν και το TOW 2 µπορεί να αποτε-

λεί ένα δοκιµασµένο και γνωστό βλήµα στον Ελληνικό Στρατό, υστερεί σε δύο σηµεία: την εµβέλεια που δεν ξεπερνά τα 3.750 µέτρα και την καθοδήγηση που είναι ενσύρµατη, µε τους όποιους περι-ορισµούς ενέχει η τεχνολογία αυτή. Το πλήρωµά του αποτελείται από 4 άτοµα: τον οδηγό, τον φορτωτή, τον πυροβο-λητή και τον αρχηγό του πληρώµατος. Ο τελευταίος διαθέτει το δικό του περι-σκόπιο, το οποίο του επιτρέπει να επι-τηρεί µία περιοχή ακτίνας 270 µοιρών. Ο πυργίσκος διαθέτει δύο σκοπευτικά το AN/TAS-4 ηµέρα και το AN/TAS-4a νύκτας. Στον πυργίσκο επίσης βρίσκε-ται και ο µηχανισµός καθοδήγησης των βληµάτων. Επιπρόσθετα, το όχηµα είναι εξοπλισµένο µε σκοπευτικό αναζήτησης στόχου το οποίο παρέχει µεγέθυνση X 3 και οπτικό πεδίο 25 µοιρών.


ΤΟΜΠ τύπου M901A1/A2 ITV, κατά τη διάρκεια άσκησης διάβασης ποταµού.

ρείες γι’ αυτό τον διαγωνισµό είναι η Otokar, η οποία συµµετέχει µε το όχηµα Arma (αρχικά η εταιρεία συµµετείχε µε το όχηµα Yavuz που αποτελεί έκδοση του οχήµατος Terrex AV81 των εταιρειών Timoney και Singapore Technologies Kinetics), η εταιρεία FNSS Defence Systems µε το όχηµα Pars (βελτιωµένη έκδοση του αµε-ρικανικού οχήµατος Marshall GPV) και τέλος η HEMA Endustri µε το όχηµα Anafarta (έκδοση του γνωστού φινλανδικού οχήµατος 6x6 και 8x8 AMV της φινλανδικής Patria).

Παροµοίως, αποφασίστηκε η επιλογή της υποψηφιότητας της εταιρείας OTOKAR του οµίλου Koc Group για το πρόγραµ-µα αγοράς 1075 τροχοφόρων οχηµάτων µεταφοράς οπλισµού. Με βάση τον σχεδιασµό του τουρκικού Στρατού, από τα 1075 οχήµατα τα 229 θα φέρουν αυτόµατο εκτοξευτή βοµβίδων των 40 χλστ., 344 οχήµατα θα φέρουν εκτοξευτές αντιαρµατικών πυραύλων Milan, 350 οχήµατα θα φέρουν πυραύλους TOW και τέλος 152 τον υπό ανάπτυξη τουρκικό αντιαρµατικό πύραυλο OMTAS. Το πρόγραµµα αυτό µαζί µε το πρόγραµµα αγοράς 468 οχηµάτων MRAP και 1391 οχηµάτων φορτηγών γενικής χρήσης (2,5 τόνων, 5 τόνων και 10 τόνων) της εταιρείας BMC αποτελούν ένα από τα µεγαλύτερα προγράµµατα αγοράς τροχαίου υλικού (σύνολο 2934 οχήµατα) στην Ευρώπη, µε συνολικό κόστος 333 εκατ. ευρώ.

Ένα ακόµη πρόγραµµα που υλοποιήθηκε ήταν και ο εκσυγ-χρονισµός των ρωσικών τροχοφόρων θωρακισµένων οχηµάτων BTR-60/80. Πιο συγκεκριµένα, τα 340 BTR-60PB αναβαθµίστηκαν µε την εγκατάσταση ενός νέου κινητήρα και κιβωτίου ταχυτήτων.

1. Τροχοφόρο όχηµα µεταφοράς οπλισµού Cobra της τουρκικής

εταιρείας OTOKAR.

2.Όχηµα κατηγορίας MRAP, Navigator BMC-350 16 Z

της τουρκικής εταιρείας BMC.

1

2

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 61

Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα του τουρκικού Τύπου, η εταιρεία FNSS ξεκίνησε τη σχεδίαση ενός θωρακισµένου οχήµατος πεζικού µά-χης βάρους 30-35 τόνων, το οποίο θα κινείται από κινητήρα των 450-700 ίππων. Το νέο όχηµα θα είναι έτοιµο στα τέλη του 2012-αρχές του 2013. Επισηµαίνεται ότι δεν υπάρχει κάποια επίσηµη ανακοίνωση ανάπτυξης τέτοιου συστήµατος από την υπεύθυνη αρχή την SSM και δεν αποκλείεται η ανάπτυξη του νέου ΤΟΜΑ να είναι πρωτοβουλία της εταιρείας.

ΟΡΟΦΗ CFE: 1.920 (>100 χλστ.)

ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΕΚΤΟΞΕΥΤΕΣ ΠΥΡΑΥΛΩΝ (ΠΕΠ)-ΠΥΡΑΥΛΟΙ

M270 MLRS 36 12x227 χλστ. Συγκροτούν δύο Μοίρες.

MGM-140 ATACMS Block 1

152 ATACMS (Army Tactical Missile System)

RM-70 (40x122 χλστ.)

116 Μετά την υπογραφή της Συνθήκης CFE αποκτήθηκαν από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού 150 ΠΕΠ τσεχοσλοβακικής προέλευσης RM-70. Αρχικά παρελήφθησαν 150, αξιοποιήθηκαν όµως επιχειρησιακά οι 116.

ΑΥΤΟΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΟΒΙΔΟΒΟΛΑ

M109A3GEA2 229 Από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού. Εξ αυτών τα 54 είναι εκτός ενεργείας και θα χρησιµοποιηθούν ως πηγή ανταλλακτικών.

PzH-2000GR 24 Των 155 χλστ. µε σωλήνα 52 cal. Η προµήθεια 24 συστηµάτων νέας κατασκευής και 12 µεταχειρισµένων από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού, βρίσκεται σε εκκρεµότητα και είναι άγνωστο το πότε και εάν υλοποιηθεί.

M109A5 12 Των 155 χλστ. Εξοπλίζουν την 138 Α/Κ ΜΜΠ της ΧΧΙΙΙ Τεθωρακισµένης Ταξιαρχίας.

Μ109A3GEA1 50 Των 155 χλστ. Από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού.

M109A1B 51 Των 155 χλστ.

M109A2 82 Των 155 χλστ.

Μ110Α2 145 Των 203 χλστ. Αποµένουν από 181.

Υπογράφτηκε η σύµβαση για το πρόγραµµα των 229 αυτοκι-νούµενων πυροβόλων Μ109Α3GE2 από τα αποθέµατα του γερ-µανικού Στρατού και τώρα τα οχήµατα βρίσκονται στη διαδικασία παράδοσης. Τα οχήµατα παραλίγο να χαθούν για τον Ελληνικό Στρατό, αφού η παραχώρησή τους είχε µπλοκαριστεί για πολλά χρόνια από τις ΗΠΑ, οι οποίες αρνούνταν να δώσουν άδεια εξα-γωγής στην Γερµανία, λόγω της διάθεσης αρµάτων µάχης Μ48Α5 και αυτοκινούµενων πυροβόλων Μ107 στην κυπριακή Εθνοφρου-ρά από την Ελλάδα. Αν αργούσαν λίγο ακόµα οι διαδικασίες, θα κατέληγαν στο διαλυτήριο. Η απόφαση του Κυβερνητικού Συµ-βουλίου Εξωτερικών και Άµυνας (ΚΥΣΕΑ) για την προµήθειά τους µέσω διακρατικής συµφωνίας από τη Γερµανία είχε ληφθεί τον περασµένο Ιούνιο. Τα γερµανικά πυροβόλα προσφέρονται µε τιµή µονάδας 80.000 ευρώ και αναβαθµίστηκαν το 200 στο επίπεδο GEA2 από τον γερµανικό Στρατό. Η αναβάθµιση περιλαµβάνει σύστηµα διαχείρισης πυροµαχικών (ΑΗΚ) και αυτόνοµο σύστηµα τάξης και προσανατολισµού (Aurora), το οποίο αυτοµατοποιεί τη διαδικασία τάξης του πυροβόλου και µειώνει τον χρόνο ετοιµό-τητας για βολή.

Από τα 229 οβιδοβόλα M109A3GEA2 τα 169 είναι σε πλήρη λει-τουργική κατάσταση και τα 54 θα αποκτηθούν για ανταλλακτικά µε κόστος 18 εκατ. ευρώ. Με την προσθήκη των 169 M109A3GEA2 ο ΕΣ θα απαλλαγεί διά παντός από τα απαρχαιωµένα ρυµουλκού-µενα πυροβόλα που δεν έχουν καµία τύχη στο σηµερινό πεδίο µάχης.

Από την άλλη πλευρά, σε εκκρεµότητα βρίσκεται ακόµα η προµήθεια 12 µεταχειρισµένων αυτοκινούµενων πυροβόλων PzH-2000 από τα γερµανικά αποθέµατα. Η οικονοµική στενότητα µπορεί να µαταιώσει την προµήθεια, αφού αυτή εν µέρει εξαρτά-ται από την προµήθεια των 24 νέων PzH-2000GR.

Αναµένεται να ξεκινήσουν οι παραλαβές για τον ΕΣ των 130 θωρακισµένων οχηµάτων διοίκησης πυροβολικού Μ577 από τα αποθέµατα του αµερικανικού Στρατού. Τα οχήµατα ελέγχθηκαν από τους αξιωµατικούς του Στρατού στην Καλιφόρνια όπου βρί-σκονταν και αναµένεται να καλύψουν αυξηµένες ανάγκες του ελληνικού Στρατού σε αυτόν τον τοµέα. Πρόκειται για οχήµατα της ίδιας παρτίδας µε τα AAV-7, τα Μ113 και τα Μ901TUA που έχουν προσφερθεί στην Ελλάδα. Ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει 68 οχήµατα M577αυτού του τύπου τα οποία σίγουρα δεν µπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του, δεδοµένου ότι σύντοµα πρόκειται να παραληφθούν και τα 229 Μ-109 A3GEA2.

Ενδιαφέρον, σύµφωνα µε δηµοσιογραφικές πληροφορίες που πρόσφατα είδαν το φως της δηµοσιότητας, εξέφρασαν οι Έλληνες επιτελείς για το ρωσικό τακτικό βαλλιστικό βλήµα Iskander-E. Το ενδιαφέρον εκφράστηκε επίσηµα κατά την επίσκεψη του υπουρ-γού Εθνικής Άµυνας Ευ. Βενιζέλου στη Μόσχα.

Η ακύρωση της LOA του υπουργείου Αµύνης της 29ης Σε-πτεµβρίου 2006, για 299 ρουκέτες τύπου Μ26Α2 µε υποπυρο-µαχικά διασποράς M101 για χρήση από το σύστηµα ΠΕΠ MLRS αξίας 63 εκατ. δολαρίων έχει δηµιουργήσει ένα πρόβληµα για τον µελλοντικό εξοπλισµό των συγκεκριµένων συστηµάτων. Αυτό, γιατί οι ρουκέτες Μ26 υπόκεινται στην απαγόρευση της Διάσκεψης του Δουβλίνου περί του περιορισµού χρήσης υπο-πυροµαχικών διασποράς. Ο αµερικανικός Στρατός επέλεξε στις 15 Οκτωβρίου 2009 την αµερικανική εταιρεία Aerojet, ανάµε-σα σε έναν αριθµό από άλλες εταιρείες, ως τη νικήτρια για το


ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

ΡΥΜΟΥΛΚΟΥΜΕΝΑ ΟΒΙΔΟΒΟΛΑ

M114A1/-A2 266 Των 155 χλστ. Μεγάλος αριθµός σε εφεδρεία-αποθήκευση. Ορισµένα υπό απόσυρση.

M56 Pack 18 Των 105 χλστ. Σε χρήση από την 71η Αεροµεταφερόµενη Ταξιαρχία.

M101A1 445 Των 105 χλστ. Στην πλειοψηφία τους σε αποθήκευση. Σηµαντικός αριθµός αποσύρεται.

Ρ/Κ Ελαφρά Πυροβόλα των 105 χλστ.

18 Πρόβλεψη για προµήθεια 18 συστηµάτων.

ΟΡΟΦΗ CFE: 3.523 (>100 χλστ., στην περιοχή εφαρµογής)

ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΕΚΤΟΞΕΥΤΕΣ ΠΥΡΑΥΛΩΝ-BΛHMATΩΝ

M270 MLRS 12 12x227 χλστ.

MGM-140 ATACMS Block 1

72

J-600T Yildirim I

36 Κατασκευής Roketsan. 97 βλήµατα. Βεληνεκές 150 χλµ.

J-600T Yildirim II

Κατασκευής Roketsan. Βεληνεκές 300 χλµ.

B-611 >200 Το 1998 ανετέθη συµβόλαιο 300 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ στην κινεζική CPMIEC για την εγχώρια παραγωγή µιας πυροβο-λαρχίας και περισσότερων από 200 πυραύλων.

WS-1A (4x320 χλστ.)

20 Γνωστοί και ως Kasirga.

WS-1B/2 5 Γνωστοί και ως Kasirga.

T-122 CNRA (40x122 χλστ.)

180 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής.

TR-107 (12x107 χλστ.)

240 Τουρκικής κατασκευής, σε χρήση µε τη Στρατοχωροφυλακή.

RA-7040 (40x70 χλστ.)

24 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής.

BORA D (40x122 χλστ.)

2-3 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής.

TOROS 230Α/ 260A

Διαµετρήµατος 230/260 χλστ. Topcu Roketi Sistemi. Αναπτύσσεται σε συνεργασία µε την Κίνα.

ΚΟΜΑ 71 Εγχώρια ανάπτυξη οχήµατος αυτόµατης τροφοδοσίας πυροµαχικών για τα πυροβόλα Τ-155 Firtina.

ΑΥΤΟΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΟΒΙΔΟΒΟΛΑ

Firtina Τ-155 >162 Των 155 χλστ./52 διαµετρηµάτων. Συνεχίζεται η παραγωγή µε στόχο την κατασκευή 370 µονάδων.

M44T 168 Των 155 χλστ. Σύµφωνα µε άλλες πηγές, 222.

M52T 365 Των 155 χλστ.


M110/A2 >244 Των 203 χλστ.

Μ55 9 Των 203 χλστ. Χρησιµοποιούνται για εκπαίδευση.

M107 36 Των 175 χλστ. Παρελήφθησαν το 1976.

Συνεχίζεται η παραγωγή του αυτοκινούµενου πυροβόλου T-155 Firtina των 155/52 χλστ. φτάνοντας αισίως τις 162 µονάδες, σύµφωνα µε νεότερες πληροφορίες. Το µεγαλύτερο µέρος των συγκεκριµένων πυροβόλων έχει αναπτυχθεί στην περιοχή του Έβρου, ενώ ορισµένες µονάδες εστάλησαν πέρσι το χειµώνα στη Νοτιοανατολική Τουρκία, στο πλαίσιο των επιχειρήσεων του τουρκικού Στρατού (επιχείρηση «‘Ηλιος» 22/2/2008) στην περιοχή κατά των µαχητών του PKK όπου και δοκιµάστηκαν σε ρεαλιστικές συνθήκες. Οι συνολικές απαιτήσεις του τουρκικού Στρατού περιλαµβάνουν την κατασκευή 370 πυροβόλων αυτού του τύπου. Επισηµαίνεται ότι το T-155 Firtina αποτελεί έκδοση του κορεατικού αυτοκινούµενου πυροβόλου Κ-9 Thunder, την τεχνογνωσία κατασκευής του οποίου απέκτησε η Τουρκία από την Κορέα στις αρχές της δεκαετίας έναντι συνολικού ποσού 1 δισ. δολαρίων. Το πρωτότυπο και τα πρώτα οκτώ πυροβόλα παραδόθηκαν έτοιµα από την Κορέα, ενώ η παραγωγή στην Τουρκία ξεκίνησε το 2002 µε το πρώτο σύστηµα να παραδίνεται στον τουρκικό Στρατό το 2004.

Το 2009 ανατέθηκε στην εταιρεία Aselsan η κατασκευή του συστήµατος αυτόµατης τροφοδοσίας (πρόγραµµα ΚΟΜΑ) που θα εγκατασταθεί σε 71 οχήµατα ανεφοδιασµού πυροµαχικών για τα πυροβόλα T-155 Firtina. Τα οχήµατα που θα φέρουν το νέο

ΡΥΜΟΥΛΚΟΥΜΕΝΑ ΟΒΙΔΟΒΟΛΑ

M114A1/-A2 517 Των 155 χλστ.

M59 171 Των 155 χλστ. Σε αποθήκευση.

M101/Μ102 640 Των 105 χλστ.

M115 162 Των 203 χλστ.

M116 180 Των 75 χλστ.

M-38 Skoda 12 Των 105 χλστ. Σε αποθήκευση.

105R Metalgun 11 Των 105 χλστ. Χρήση για εκπαίδευση.

MTTH Panter >100 Η παραγωγή συνεχίζεται για 138 συνολικά µονάδες.

Νέο ελαφρύ πυροβόλο

106 Υπό ανάπτυξη από την εγχώρια βιοµηχανία.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 63


1. Τεθωρακισµένο όχηµα αυτόµατης τροφοδοσίας πυροµαχικών για τα αυ-τοκινούµενα πυροβόλα Τ-155 Firtina.

2. Αυτοκινούµενα πυροβόλα Τ-155 Firtina.

1

2

πρόγραµµα «Εναλλακτική Πολεµική Κεφαλή για το Πολλαπλό Σύστηµα Εκτοξευτών Πυραύλων MLRS AWP (Alternate Warhead Program)». Το πρόγραµµα ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2008 µετά τη Συνθήκη του Δουβλίνου που είχε πραγµατοποιηθεί τον Μάιο του ίδιου έτους µε απαίτηση του αµερικανικού Στρατού για την αντικατάσταση των υπο-πυροµαχικών που περιέχονται στην κεφαλή των βασικών ρουκετών τύπου M26. Εκτός από τη Συν-θήκη, το πρόγραµµα αντικατάστασης των βοµβιδίων M77/Μ101 ξεκίνησε έπειτα και από σειρά περιστατικών όπου διαπιστώθηκε πως ένας µεγάλος αριθµός από τα υπο-πυροµαχικά βοµβίδια

παρέµεναν στο πεδίο στρώσης-προσβολής χωρίς να έχουν εκραγεί, εγκυµονώντας µεγάλο κίνδυνο για τα φίλια τµήµατα που θα εισέρχονταν αργότερα στη συγκεκριµένη περιοχή. Η όλη εποµένως προσπάθεια επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη ενός νέου τύπου πυροµαχικού που θα περιεχόταν στις βασικές ρου-κέτες του συστήµατος, χωρίς όµως τη χρήση υπο-πυροµαχικών, αντικαθιστώντας τη δοµή του DPICM. Έτσι σύντοµα και ο ΕΣ θα αναγκαστεί να στραφεί σε εναλλακτικό τύπο πυροµαχικού που θα είναι ικανός να εκτοξεύεται από τα MLRS που έχει στη διάθεσή του.


1. Pzh 2000 µε τη γερµανική παραλλαγή.

2. Pzh 2000 GR του ΕΣ.

1

2

µηχανισµό θα κατασκευαστούν στο 1ο Εργοστάσιο Συντήρησης/Επισκευών του τουρκικού Στρατού και το νέο όχηµα θα βασιστεί στο σασί του πυροβόλου Τ-155.

Προχωρά η παραλαβή των πυροµαχικών των 155 χλστ. για τα πυροβόλα Τ-155 από την Κορέα. Υπενθυµίζεται ότι ο τουρκικός Στρατός είχε επιλέξει την κορεατική εταιρεία Poongsan για την αγορά 2.700 εκρηκτικών βληµάτων, 4.200 βοµβιδοφόρων βλη-µάτων και 41.400 σπονδυλωτών προωθητικών γεµισµάτων. Η αγορά αυτή, συνολικού κόστους 40,3 εκατ. ευρώ, αποτέλεσε µία αµφιλεγόµενη επιλογή, διότι παρά το γεγονός ότι η συγκεκριµένη εταιρεία παράγει τα πυροµαχικά για τα κορεατικά πυροβόλα Κ-9 πάνω στα οποία βασίζεται η σχεδίαση του Τ-155, διαπιστώθηκε ότι αυτά παρουσιάζουν υψηλό ποσοστό αφλογιστίας περίπου 2,5%, τη στιγµή που τα ΝΑΤΟϊκά πρότυπα είναι λιγότερο από 1%.

Ξεκίνησε η πρώτη φάση του σχεδιασµού του νέου ελαφρού πυροβόλου των 105 χλστ. για τις αεροµεταφερόµενες και ειδικές δυνάµεις του τουρκικού Στρατού. Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό του τουρκικού Στρατού, θα κατασκευαστούν 106 πυροβόλα. Το νέο πυροβόλο σχεδιάζεται από την κρατική εταιρεία ΜΚΕΚ και η επίσης κρατική εταιρεία ηλεκτρονικών Aselsan έχει αναλά-βει την κατασκευή και ολοκλήρωση του Συστήµατος Ελέγχου Πυρός. Το συµβόλαιο για την ανάπτυξη του νέου πυροβόλου υπογράφτηκε στις 5 Νοεµβρίου 2009 µεταξύ της SSM και της κρατικής MKEK, η οποία θα είναι και ο κύριος εργολάβος του προγράµµατος. Το νέο πυροβόλο θα πρέπει να µπορεί να πετύχει

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 65

εµβέλεια 10 χλµ. και εµβέλεια 30 χλµ. µε τη χρήση πυροµαχικών Base Bleed, ρυθµό βολής 6 βλήµατα/λεπτό, βάρος λιγότερο από 1.550 κιλά, δυνατότητα πλήρους περιστροφής του πυροβόλου, ενώ θα είναι εξοπλισµένο µε GPS, βαλλιστικό υπολογιστή, Radar εξόδου ταχύτητας κάννης, και µετεωρολογικό αισθητήρα. Τέλος, το υπό ανάπτυξη πυροβόλο θα πρέπει να µπορεί να βάλλει όλα τα γνωστά πυροµαχικά του διαµετρήµατος αυτού.

Ο συνολικός αριθµός των πυραυλικών συστηµάτων εδά-φους-εδάφους F-302T Kasigra, WS-1A, WS-1B/2 των 302 χλστ. έφτασε σύµφωνα µε επίσηµη τουρκική ανακοίνωση τους 54 εκτοξευτές. Πρόκειται για σύστηµα κινεζικής κατασκευής, το οποίο αποκτήθηκε στα µέσα της δεκαετίας του 1990 από την Κίνα (19 εκτοξευτές) µε βεληνεκές 80 χλµ. Ακολούθησε η κατα-σκευή στην Τουρκία 35 ακόµα εκτοξευτών, των οποίων οι ρου-κέτες µπορούσαν να επιτύχουν βεληνεκές 100 χλµ. Σύµφωνα µε ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, η Τουρκία κατασκεύασε ακόµη 6 εκτοξευτές και µια νέα ρουκέτα, η οποία µπορεί να πετύχει βεληνεκές 150 χλµ. και ονοµάζεται Jaguar. Τέλος, όσον αφορά στο πρόγραµµα κατασκευής του πύραυλου F-600T Yildirim των 607 χλστ., έχουν κατασκευαστεί συνολικά 36 εκτοξευτές, αν και επισήµως η Τουρκία έχει δηλώσει ότι διαθέτει 6 εκτοξευτές και 97 βλήµατα.

Το συγκεκριµένο βλήµα µπορεί να πετύχει εµβέλεια 150 χλµ., αν και υπάρχουν µη επιβεβαιωµένες πληροφορίες για αναβαθµι-σµένη έκδοση, η οποία µπορεί να πετύχει εµβέλεια 250 χλµ.

Βαλλιστικός πύραυλος F-600T Yildirim.


ΣYΣTHMATA ANTIAEPOΠOPIKΩN BΛHMATΩN

Νέο Οπλικό Σύστηµα Α/Α

Απαίτηση για την προµήθεια νέων συστηµάτων, πιθανότατα SHORADS, για την αντικατάσταση του συστήµατος Improved HAWK µε προϋπολογισµό 649,95 εκατ. ευρώ.

MIM-23B Improved HAWK

42x3 Έχει ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισµός σε επίπεδο PIP III.

TOR-M1 21 Eρπυστριοφόρα τεθωρακισµένα οχήµατα εκτόξευσης CV 9A331-1.

OSA-AK/AKM 39 Έχει εγκατασταθεί σύστηµα αναγνώρισης φίλου ή εχθρού IFF AN/TPX-54 (V) της Hazeltine Corporation στα ραντάρ P-19 και Casta-2E1 των πυροβολαρχιών OSA.

ASRAD HELLAS

54 Με 432 βλήµατα Stinger Block 1. Όλα τα συστήµατα έχουν παραδοθεί και συγκροτούν δύο Μοίρες Ελαφρού Αντιαεροπορικού Πυροβολικού (ΜΕΑ/ΑΠ), της 173 και 174, στη ζώνη ευθύνης (ΖΕ) του Δ΄ ΣΣ και πυροβολαρχίες στη ΖΕ της ΑΣΔΕΝ.

FIM-92B/C Stinger

631 Από 1.172 λόγω λήξης ορίου ζωής. Με 150 σκανδάλες. Πρόσθετες µονάδες στο ΠΝ και την ΠΑ.

ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ

L/60 & M1 227 Των 40 χλστ. Υπό απόσυρση. Μικρός αριθµός συνεχίζει να χρησιµοποιείται σε αντιαβακικό ρόλο.

ΑΡΤΕΜΙΣ 30 17 Δίδυµα των 30 χλστ. Έχει δροµολογηθεί η απόσυρση των µονάδων πυρός.

Zu-23 506 Δίδυµα των 23 χλστ. Σχέδια αναβάθµισης µε σύγχρονο ηλεκτροοπτικό σκοπευτικό.

Mk20 Rh-202 285 Δίδυµα των 20 χλστ. Πρόσθετα συστήµατα στο ΠΝ και την ΠΑ.

ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

Μονάδα πυρός ARTEMIS 30.

Προς πρόωρη απόσυρση, βασικά για λόγους οικονοµίας και δευτερευόντως λόγω έλλειψης προσωπικού, οδεύει µόλις 15 χρόνια από την είσοδό του σε υπηρεσία το βασικότερο προϊόν της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας, το δίδυµο αντιαερoπορικό πυροβόλο A-30, ό,τι απέµεινε δηλαδή από το άλλοτε µεγαλόπνοο πρόγραµµα του αντιαεροπορικού συστήµατος ARTEMIS-30 της ΕΒΟ κατά τη δεκαετία του ’80. Σύµφωνα µε πληροφορίες, ο ΕΣ αποφάσισε ήδη την απόσυρση των 17 δίδυµων ΜΠΠ που λει-τουργούν από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και οι οποίες είχαν αναπτυχθεί σε διάφορες στρατηγικές εγκαταστάσεις (π.χ. µαζί µε πυροβολαρχίες MIM-38 I.HAWK, προκειµένου να εξασφαλιστεί V-SHORAD προστασία στο σύστηµα).

Ήδη έχει ενηµερωθεί και η Πολεµική Αεροπορία που είναι και ο µεγαλύτερος χρήστης του συστήµατος (38 ΜΠΠ και 5 το ΠΝ), εάν ενδιαφέρεται να παραλάβει η Αεροπορία τις 17 µονάδες που αποσύρει, αλλά µάλλον η απάντηση θα είναι αρνητική, αφού και η ΠΑ λόγω της έλλειψης διασύνδεσης των πυροβόλων µε τα λοιπά αντιαεροπορικά της µέσα δεν βλέπει κάποια ουσιαστική χρησι-

Το A/A σύστηµα ASRAD.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 67

Οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις, στο πλαίσιο της προώθησης της διακλαδικότητας ξεκίνησαν πριν από 3 χρόνια ένα πρόγραµ-µα απόκτησης αντιαεροπορικών συστηµάτων που θα κάλυπταν ένα ευρύ φάσµα αναγκών και για τα τρία όπλα. Το πρώτο πρό-γραµµα ήταν το T-LALADMIS και αφορούσε στην προµήθεια 45 αντιαεροπορικών συστηµάτων χαµηλού ύψους για τον τουρκικό Στρατό µε δικαίωµα προαίρεσης για 45 ακόµη συστήµατα και 12 επιπλέον συστήµατα για το Ναυτικό. Το δεύτερο πρόγραµµα, το T-MALADMIS, αφορούσε στην προµήθεια 3 συστηµάτων µέσου ύψους. Αν και τα προγράµµατα αυτά ξεκίνησαν αρκετά χρόνια πριν, η δυσκολία του εγχειρήµατος και η τάση της SSM να συµ-βάλλει µε κάθε µέσο στην ανάπτυξη της εγχώριας βιοµηχανίας, οδήγησε την τελευταία σε πλήρη αναθεώρηση του αρχικού προγραµµατισµού, µε συνέπεια την ανάθεση του έργου της ανά-πτυξης µέρους του προγράµµατος στις εταιρείες Roketsan και Aselsan. Πιο συγκεκριµένα, τα δύο προγράµµατα διασπάστηκαν σε τρία, µε τον διαχωρισµό του προγράµµατος T-LALADMIS σε δύο κατηγορίες: την ρυµουλκούµενη έκδοση του αντιαεροπορι-κού συστήµατος όπου θα κατασκευαστούν 27 συστήµατα και την αυτοκινούµενη όπου θα κατασκευαστούν 18 συστήµατα. Και στις δύο περιπτώσεις το βλήµα θα εκτοξεύεται κάθετα, παρέχοντας έτσι δυνατότητα αντιαεροπορικής κάλυψης 360 µοιρών. Σύµφωνα µε την απόφαση που ελήφθη τον Απρίλιο του 2009, η εταιρεία Roketsan ανέλαβε την ανάπτυξη και εξέλιξη του προγράµµατος του ρυµουλκούµενου αντιαεροπορικού συστήµατος αεράµυνας σε συνεργασία µε την εταιρεία Aselsan. Η τελευταία θα κατασκευ-άσει το αυτοκινούµενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός (ΚΕΠ), τα ηλεκτρο-οπτικά και τον αισθητήρα υπερύθρων του πύραυλου. Η Roketsan θα κατασκευάσει τον κινητήρα, θα σχεδιάσει τον πυραύλο, την κεφαλή και το σύστηµα ελέγχου της ώσης του βλήµατος.

Στην πρώτη έκδοση του προγράµµατος όπου θα κατασκευ-αστούν 27 πυροβολαρχίες, το ρυµουλκούµενο αντιαεροπορικό σύστηµα θα διαθέτει 4 εκτοξευτές, µέσα στους οποίους θα βρί-σκονται προστατευµένοι οι πύραυλοι. Οι 4 αυτοί εκτοξευτές θα εί-ναι εγκατεστηµένοι πάνω σε µία ρυµουλκούµενη πλατφόρµα. Επί της πλατφόρµας θα υπάρχει ένας µηχανισµός που θα αναπτύσσει κάθετα προς τον άξονα αυτής, τους εκτοξευτές, όταν πρόκειται οι


MIM-23B Im-proved HAWK

48x3 Αξιοποιούν 8 ραντάρ AN/MPQ-64 Sentinel.

Atilgan KMS(1x8 Stinger)

70 Σε φορέα M113A2.

Zipkin KMS(1x4 Stinger)

35 Σε φορέα Land Rover Defender 130 (4x4).

FIM-92B/C Stinger POST/RPM

>800

9M39 Igla (SA-18 Grouse)

42 Με 8 σκανδάλες.

T-LALADMIS 27/18 Διαχωρισµός προγράµµατος σε ρυµουλκούµενη και αυτοκινούµενη έκδοση.

T-MALADMIS 3 Υπό ανάπτυξη.

ADR Kalkan 8 ? Υπό παραγγελία από την εταιρεία Aselsan.


M42 A1 110 Δίδυµα των 40 χλστ.

L/70 & L/70T 312 Bofors των 40 χλστ.

L/60 & M1A1 >600 Των 40 χλστ.

GDF-003 20 Δίδυµα των 35 χλστ. Υπό εκσυγχρονισµό στο επίπεδο AHEAD.

GDF-001 100 Δίδυµα των 35 χλστ. Υπό εκσυγχρονισµό στο επίπεδο AHEAD.

GAI-D01 50 Δίδυµα των 20 χλστ.

Mk20 Rh-202 >300 Δίδυµα των 20 χλστ.

M55 900 Τετράδυµα των 12,7 χλστ.

SPAAG 14 Εγχώρια ανάπτυξη αυτοκινούµενων πυροβολαρχιών µε 3 πυροβόλα έκαστη.

ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

πύραυλοι να εκτοξευτούν. Μετά την ολοκλήρωση των εκτοξεύ-σεων, οι 4 εκτοξευτές θα συµπτύσσονταν επί της πλατφόρµας. Η κάθε πυροβολαρχία θα αποτελείται από τρεις ρυµουλκούµε-νους εκτοξευτές και ένα ΚΕΠ το οποίο περιλαµβάνει τον Radar ιχνηλάτησης και τον ηλεκτρο-οπτικό αισθητήρα, όλα κατασκευής της Aselsan. Το χρονοδιάγραµµα ανάπτυξης αυτής της έκδοσης περιλαµβάνει 3 χρόνια για τον σχεδιασµό του συστήµατος και 4 χρόνια για την ανάπτυξή του. Το βλήµα, όπως έχει αναφερθεί, θα εκτοξεύεται κάθετα, θα διαθέτει αισθητήρα υπερύθρων και σύστηµα ελέγχου της ώσης του κινητήρα.

Όσον αφορά στη δεύτερη έκδοση του προγράµµατος T-LALADMIS από την οποία θα κατασκευαστούν 18 πυροβολαρχίες, σύµφωνα µε τις µέχρι τώρα πληροφορίες θα επιδιωχθεί η αγορά του συστήµατος από το εξωτερικό µε την τουρκική πολεµική βι-οµηχανία να αναπτύσσει το βλήµα. Προφανώς θα αξιοποιηθεί το βλήµα που αναπτύσσεται για την πρώτη έκδοση του προγράµµα-τος T-LALADMIS. Το αυτοκινούµενο ΚΕΠ της διαµόρφωσης αυτής του προγράµµατος θα κατασκευαστεί επίσης από την Aselsan.

Για το δεύτερο πρόγραµµα, το T-MALADMIS οι δύο τουρ-κικές εταιρείες έχουν προτείνει στην SSM την ανάπτυξη ενός

Ραντάρ αεράµυνας ADR Kalkan της τουρκικής

εταιρείας Aselsan.


µότητα στο όπλο. Και όµως, θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί σε µια µεγάλη ποικιλία ρόλων, ακόµη και ως ανταποβατικό.

Οπωσδήποτε εντυπωσιάζει η τόσο σύντοµη απόσυρσή του (πρόκειται για ένα σύστηµα ολοκαίνουργιο, αφού οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν µόλις πριν από 13 χρόνια), ενός όπλου που σί-γουρα έχει ακόµα πολλά να προσφέρει. Διαθέτει ένα στοιχειώδες σκοπευτικό σύστηµα της FERRANTI, ενώ έχει ταχυβολία ανά κάννη 720-850 βλήµατα/λεπτό και δραστικό βεληνεκές 3,5 χλµ. Δηλαδή οι επιδόσεις του είναι πολύ ανώτερες από τα Rheinmetall RH202 των 20 χλστ. ή το ZU-23. Το σύστηµα παραγγέλθηκε στην τότε ΕΒΟ τον Αύγουστο του 1993 και η παραγγελία αφορούσε 60 ΜΠΠ µε option για άλλες 30. Φυσικά, ούτε λόγος για υλοποίηση της option. Το ARTEMIS-30 ήταν το µεγάλο πρόγραµµα της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας και αυτό που θα µπορούσε να αλλάξει την ροή των πραγµάτων σε αυτήν. Οι υπεύθυνοι της ΕΒΟ είχαν αντι-ληφθεί ότι µε τη χρήση διάφορων υποσυστηµάτων από εταιρείες όπως η Siemens, η Philips κλπ. θα µπορούσαν να δηµιουργήσουν ένα οπλικό σύστηµα ανάλογο µε το Skyguard («Βέλος») που είχε προµηθευτεί η ΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Το µόνο που κα-τάφερε ήταν να φτάσουµε στη σύµβαση του 1993. Αλλά και τότε θα µπορούσε το σύστηµα να αποτελέσει κρίσιµο όπλο, αν οι ΕΔ και ειδικά η ΠΑ κατάφερναν να το διασυνδέσουν µε τα υπάρχοντα συστήµατα. Υπήρξε πρόταση για διασύνδεση του A-30 µε το «Βέ-λος», έγινε η σχετική δοκιµή, πέτυχε απόλυτα, η κατασκευάστρια εταιρεία του «Βέλος», η ελβετική Oerliκon, πρότεινε να αναλάβει

το έργο και ως αντιστάθµισµα έδινε την ανάπτυξη πυροµαχικών AHEAD των 30 χλστ. ανάλογα µε αυτά των 35 xλστ. που έχει ήδη συµφωνήσει µε τα ΕΑΣ και παράγει στο πλαίσιο του εκσυγχρονι-σµού του «Βέλος», αλλά η πρόταση δεν προχώρησε ποτέ.

Σηµαντική προτεραιότητα φαίνεται πως έχει το πρόγραµµα για την αντικατάσταση των συστηµάτων OSA AK/KM (SA-8b Gecko) του ΕΣ που, παρά την απόκτηση των συστηµάτων TOR M1, εξακο-λουθούν να αποτελούν τον κορµό της αντιαεροπορικής άµυνας, ιδιαίτερα στις ευαίσθητες µονάδες του ανατολικού Αιγαίου. Το ενδι-αφέρον όµως στην υπόθεση αυτή είναι πως τόσο το ΓΕΕΘΑ όσο και το ΓΕΣ έχουν διαµορφώσει την άποψη πως δεν πρέπει να αναζητη-θεί διάδοχος µέσου βεληνεκούς για το σύστηµα ΜΙΜ-23 Improved Hawk, αλλά αντίθετα η αντιαεροπορική προστασία στόχων στρα-τηγικής σηµασίας να µεταβιβαστεί εξ ολοκλήρου στην ΠΑ µέσω του συστήµατος Patriot PAC-3. Έτσι το κονδύλι που υπάρχει για την αγορά µέσου βεληνεκούς συστηµάτων Α/Α θα διατεθεί για την αγο-ρά συστηµάτων SHORADS και τα οποία θα αντικαταστήσουν τα SA-8b για τα οποία δεν υπάρχει κάποιο πρόγραµµα αναβάθµισης, καθώς κάτι τέτοιο δεν είναι στις προτεραιότητες του Στρατού. Στο προηγούµενο ΕΜΠΑΕ 2006-2010 υπήρχε κονδύλι της τάξης των 650 εκατ. ευρώ για την αντικατάσταση των Hawk, αλλά µάλλον στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 –που πρακτικά αποτελεί επικαιροποίηση του προηγούµενου– αυτό θα διοχετευθεί στην αγορά SHORADS. Έτσι οι σηµαντικότερες υποψηφιότητες για το πρόγραµµα είναι το Crotale Mk3 και το TOR-M2E.

Το σύστηµα TOR-M1.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 69

εγχώριου συστήµατος εντός 5 ετών από την ανάθεση του συµβολαίου. Ισχυρό σηµείο της πρότασης των δύο τουρκι-κών εταιρειών είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας που θα έχει αποκοµισθεί κατά τη διάρκεια ανάπτυξης της ρυµουλκούµενης έκδοσης του προγράµµατος T-LALADMIS, µε µόνο πρόσθετο έργο την ανάπτυξη ισχυρότερου κινητήρα για την επίτευξη µε-γαλύτερης εµβέλειας. Μέχρι και σήµερα δεν υπάρχει απόφαση για το συγκεκριµένο θέµα.

Αντιθέτως, υπογράφτηκε στις 18 Μαρτίου 2010 η σύµβαση για τη σχεδίαση και ανάπτυξη από την Aselsan του αυτοκινού-µενου συστήµατος αντιαεροπορικών πυροβόλων (SPAAG). Η σύνθεση του νέου συστήµατος θα περιλαµβάνει τρία οχήµατα που θα είναι εξοπλισµένα µε τα αντιαεροπορικά πυροβόλα και ένα θωρακισµένο όχηµα επί του οποίου θα βρίσκεται στο ΚΕΠ της πυροβολαρχίας. Το όχηµα που θα φέρει τον οπλισµό θα διαθέτει έναν πυργίσκο επί του οποίου θα είναι τοποθετηµένα δύο πυροβόλα των 35 χλστ., το ραντάρ εγκλωβισµού και ένα ηλεκτρο-οπτικό σύστηµα. Η τουρκική εταιρεία ΜΚΕΚ Cansas θα κατασκευάσει τα πυροβόλα των 35 χλστ. λόγω της εµπειρίας που διαθέτει από την εγχώρια κατασκευή, κατόπιν άδειας από την ελβετική εταιρεία Oerlikon, 120 περίπου πυροβόλων των εκδόσεων GDF-001και GDF-003 στο παρελθόν. Τα οχήµατα θα κατασκευαστούν από την τουρκική εταιρεία FNSS. Συνολικά θα κατασκευαστούν 42 αυτοκινούµενα συστήµατα πυροβόλων και 14 αυτοκινούµενα ΚΕΠ, µε κάθε Κέντρο να ελέγχει 3 αυτο-κινούµενα πυροβόλα. Η αρχική έγκριση του προγράµµατος είχε δοθεί πριν από δύο χρόνια, τον Απρίλιο του 2008. Το νέο σύστηµα θα αποτελέσει µέρος του ολοκληρωµένου συστήµα-τος Έγκαιρης Προειδοποίησης Διοίκησης και Ελέγχου για Αερά-µυνα κατά χαµηλά ιπτάµενων στόχων HERIKKS (Skywatcher) της Aselsan, το οποίο βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία. Στο πλαίσιο του συγκεκριµένου προγράµµατος είναι και η σχεδίαση και ανάπτυξη του κοινού αυτοκινούµενου θωρακισµένου ΚΕΠ για το πρόγραµµα SPAAG και την ρυµουλκούµενη έκδοση του αντιαεροπορικού προγράµµατος T-LALADMIS, καθώς και τη σχεδίαση και ανάπτυξη του ρυµουλκούµενου ΚΕΠ για τα υπό εκσυγχρονισµό αντιαεροπορικά πυροβόλα των 35 χλστ. της Oerlikon. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος σχεδίασης και ανάπτυξης θα φτάσει τα 120,3 εκατ. ευρώ. Νωρίτερα, τον ίδιο µήνα, η Aselsan υπέγραψε µία ακόµη συµφωνία, αυτή τη φορά για τον εκσυγχρονισµό 118 αντιαεροπορικών πυροβό-λων Oerlikon GDF-003 των 35 χλστ., ενώ η εταιρεία MKEK σε συνεργασία µε το ερευνητικό ίδρυµα TUBITAK θα αναπτύξει βλήµατα τύπου AHEAD, που θα µπορούν να βάλλονται από τα εκσυγχρονισµένα αντιαεροπορικά πυροβόλα. Σύµφωνα µε τους τουρκικούς σχεδιασµούς, η Aselsan θα κατασκευάσει στο µέλλον 57 ΚΕΠ που θα αντικαταστήσουν τον ίδιο αριθµό ΚΈΠ τύπου D-9 Super Fledermaus, τα οποία χρησιµοποιούνται µέχρι σήµερα από τις αντιαεροπορικές πυροβολαρχίες των Oerlikon GDF-003. Συνολικά, µέσω των προγραµµάτων T-LALADMIS, η τουρκική πολεµική βιοµηχανία θα κατασκευάσει 45 αυτοκινού-µενα ΚΕΠ. Για το πρόγραµµα των SPAAG θα κατασκευαστούν 14 αυτοκινούµενα ΚΕΠ και 57 κατά εκτίµηση ρυµουλκούµενα ΚΕΠ για τα 118 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 35 χλστ.

Ξεκίνησε η παραγωγή απροσδιόριστου αριθµού του εγχώ-ρια ανεπτυγµένου Radar ADR Kalkan Aselsan στις εγκαταστά-σεις της τελευταίας. Πρόκειται ουσιαστικά για µία βελτιωµένη έκδοση του αµερικανικού συστήµατος AN/MPQ-64 Sentinel.

Το τουρκικό σύστηµα είναι ένα ρυµουλκούµενο Διάταξης Φά-σης (Phased Array) Radar 3D µικρής-µεσαίας εµβέλειας, που λειτουργεί στη συχνότητα Χ, µε δυνατότητα εντοπισµού του στόχου µεγέθους µαχητικού σε απόσταση 40 χλµ., ενώ µπορεί να εντοπίσει ίχνη σε ύψος 10 χλµ. Η κεραία του Radar περι-στρέφεται κατά 360 µοίρες και ερευνά κατά ανύψωση από -10 µέχρι και +55 µοίρες. Το ADR Kalkan µπορεί να εντοπίσει εκτός από αεροπλάνα, ελικόπτερα σε αιώρηση UAV και πυραύλους τύπου Cruise, ενώ µπορεί να λειτουργεί σε θερµοκρασίες από -40 µέχρι και +60 βαθµούς Κελσίου. Το ADR Kalkan αποτελεί τον βασικό αισθητήρα του συστήµατος Έγκαιρης Προειδοποίησης Διοίκησης και Ελέγχου για Αεράµυνα κατά χαµηλά ιπτάµενων στόχων HERIKKS (Skywatcher).

1. Αυτοκινούµενο αντιαεροπορικό

πυροβολικό σύστηµα της εταιρείας ASELSAN.

2. Αυτοκινούµενο θωρακισµένο κέντρο

ελέγχου πυρός.

1

2


ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ ΑΝΕΥ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣHΣ

Μ40Α1 1.291 Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρόµησης (ΠΑΟ) των 106 χλστ. Σε χρήση από την Εθνοφυλακή και επιστρατευόµενες µονάδες.

M67 1.346 Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρόµησης (ΠΑΟ) των 90 χλστ. Πρόκειται να αντικατασταθούν.

Carl Gustaf M2

1.988 Των 84 χλστ. Εξ αυτών τα 1.500 θα εφοδιαστούν µε παθητικές διόπτρες νυχτερινής όρασης.

ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ BΛHMATA & ΡΟΥΚΕΤΕΣ

Αντιαρµατικά Όπλα Μεγάλου Βεληνεκούς

72 Πρόβλεψη για προµήθεια 72 θερµικών διοπτρών σκόπευσης, 20 εξοµοιωτών, 72 οχηµάτων-φορέων και πυροµαχικών.

TOW II 366 Τα 159 αναβαθµίστηκαν σε TOW II µε την τοποθέτηση, µεταξύ άλλων, ισάριθµων θερµικών διοπτρών AN/TAS-4A από τη «Θέων Αισθητήρες».

Kornet-E 196 Φέρονται επί τεθωρακισµένων οχηµάτων Hummer M1114GR µε θωράκιση της ισραηλινής Plasan Sasa.

MILAN 400 Εξ αυτών, 280 MILAN και 120 MILAN 2. Εξ αυτών τα 180 διαθέτουν σκοπευτικά MIRA (MILAN Infra-Red Attachments). Σε άλλα 147 τοποθετούνται οι προηγµένες θερµικές διόπτρες MILIS (Milan Lightweight Infrared System) που κατασκευάζονται στην Ελλάδα από τη «Θέων Αισθητήρες» κατόπιν αδείας της γαλλικής Sagem.

Fagot (AT-4) 262 Διατίθενται τρεις εκδόσεις: 9P-135, 9P-135M και 9P-135M1. Φέρονται επί ειδικά τροποποιηµένων οχηµάτων γενικής χρήσης 4x4 MB-240GD.

Αντιαρµατικά Όπλα Μικρού Βεληνεκούς

180 Απαίτηση για την προµήθεια 180 νέων Α/Τ όπλων πολλαπλής χρήσης µικρού βεληνεκούς.

RPG-18 18.706 Των 64 χλστ. Σχέδια σταδιακής αντικατάστασης.

M72A2 LAW 10.841 Των 66 χλστ. Σχέδια σταδιακής αντικατάστασης.

ACL-89 STRIM 135 Χρησιµοποιούνται αποκλειστικά από τις Ειδικές Δυνάµεις.

ΠΟΛΥΒΟΛΑ ΒΟΜΒΙΔΩΝ

H&K GMG 633 Των 40x53 χλστ. Παράγονται από την ΕΑΣ Α.Ε. κατόπιν αδείας της Heckler und Koch.

Mk19 Mod 3 Μικρός αριθµός σε χρήση από τις Ειδικές Δυνάµεις.

ΟΛΜΟΙ

Ε-56 ΕΒΟ 240 Των 120 χλστ. Υπό παραγγελία. Οι 120 σε δίτροχο κιλλίβαντα και οι 120 θα τοποθετηθούν σε ΤΟΜΟ Μ106Α1/Α2.

Όλµοι 120 χλστ.

288 Προγραµµατίζεται προµήθεια 288 όλµων 120 χλστ. µε σύγχρονο σύστηµα ελέγχου πυρός (ΣΕΠ), συσκευή υποδι-αµετρήµατος 60 χλστ., σύγχρονο σκοπευτικό µηχάνηµα και σύστηµα τάξης-ευθυγράµµισης µε προϋπολογισµό 126,70 εκατ. ευρώ. Ενδιαφερόµενες εταιρείες: η ελβετική RUAG και η ισραηλινή SOLTAM. Η πρώτη συνεργάζεται εγχωρίως µε τα ΕΑΣ και η δεύτερη µε την ΕΛΒΟ.

M2/ M30 624 Των 4,2 in. (107 χιλ.). Οι 256 εγκατεστηµένοι σε ΤΟΜΟ M106A1/A2.

Ε-44E1 ΕΒΟ 690 Των 81 χλστ. Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν. Η προµήθεια επιπλέον 220 όλµων Ε-44Ε1 µε αντίστοιχο αριθµό ηλεκτρονικών υπολογιστών και ψηφιακών γωνιοµέτρων µε αποστασιόµετρο, µε κόστος 7,5 εκατ. ευρώ, υλοποιήθηκε µε την υπ’ αριθµ. 002Α/2008 σύµβαση της 13ης Φεβρουαρίου 2008 που ανατέθηκε στα Ελληνικά Αµυντικά Συστήµατα (ΕΑΣ). Η ολοκλήρωση των παραδόσεων θα επιτρέψει την ολική απόσυρση του αµερικανικού υλικού.

Μ1/Μ29 και MO-81-61

2.750 Των 81 χλστ. Σηµαντικός αριθµός σε αποθήκευση.

M19 <150 Των 60 χλστ. Αποσύρονται.

Commando HirtenbergM6C-210

125 Των 60 χλστ. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας από την ΕΑΣ Α.Ε. Αυστριακής σχεδίασης. Αντικατέστησαν τους M19 που χρησιµοποιούνταν από τις Ειδικές Δυνάµεις.

ΒΑΡΕΑ ΟΠΛΑ ΠΕΖΙΚΟΥ

Mercedes ΜΒ240GD.KORNET-E επί HUMMER M114G.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 71

ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ ΑΝΕΥ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣHΣ

M40A1 2.137 Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρόµησης (ΠΑΟ) των 106 χλστ. Πρόθεση εκσυγχρονισµού.

M20 617 Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρόµησης (ΠΑΟ) των 75 χλστ. Σε αποθήκευση.

M18 923 Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρόµησης (ΠΑΟ) των 57 χλστ. Σε αποθήκευση. Περιορισµένος αριθµός σε χρήση µε την Ταξιαρχία Πεζοναυτών.


Kornet-E 80 Η προµήθεια αφορά 80 εκτοξευτές και 800 βλήµατα και το κόστος της ανέρχεται σε 865 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εκτοξευτών παραδόθηκε το 2010.

Koncurs-M 72 Με 420 βλήµατα 9M113Μ (AT-5 Spandrel). Αποκτήθηκαν το 1998 από τη Σλοβακία για τις δυνάµεις κατοχής στην Κύπρο.

TOW I/II 365 Ακόµη 48 συστήµατα σε οχήµατα YPR-765 ATV.

MILAN >392 Με διόπτρες νυχτερινής σκόπευσης MIRA.

OMTAS 108 Υπό παραγγελία.

ERYX <400 Η παραγγελία 1.600 εκτοξευτών και 10.000 βληµάτων ακυρώθηκε. Έχουν παραδοθεί από την τουρκική γραµµή παραγωγής 3.500 βλήµατα περίπου.

RPG-7 (40 χλστ.)

4.996 Από ανατολικογερµανικά αποθέµατα.

M72A2 LAW (66 χλστ.)

40.000 Κατασκευάζεται στην Τουρκία από τη ΜΚΕΚ.


H&K GMG 1.500 Των 40x53 χλστ. Σε παραγωγή από τη Roketsan/ΜΚΕΚ κατόπιν αδείας της Heckler und Koch.

Mk19 Mod 3 Των 40x53 χλστ. Περιορισµένος αριθµός σε χρήση.

ΟΛΜΟΙ

HY-12DI 645+ Των 120 χλστ. Κατασκευάζεται από τη ΜΚΕΚ.

M30 1.265 Των 4,2 ιντσών (107 χιλ).

ΝT-1 Των 81 χλστ. Αδιευκρίνιστος αριθµός. Κατασκευάζεται από τη ΜΚΕΚ.

UT-1 Των 81 χλστ. Αδιευκρίνιστος αριθµός. Κατασκευάζεται από τη ΜΚΕΚ.

M1/M29 3.175 Των 81 χλστ.

M19 Των 60 χλστ.

Commando Mortar with Trigger

Κατασκευής της τουρκικής MKEK Ağir Silah ve Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş.


Ολοκληρώθηκε η παραλαβή των 80 ρωσικών αντιαρµατικών συστηµάτων Kornet-E, καθώς και των 800 βληµάτων που είχαν παραγγελθεί, συνολικού κόστους 65,5 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εκτοξευτών και των βληµάτων έχουν ήδη προωθηθεί στις µονά-δες της 1ης Στρατιάς στην Ανατολική Θράκη.

Δόθηκε η εντολή στην κρατική εταιρεία Roketsan για την ανά-πτυξη µίας φορητής έκδοσης Fire and Forget του εγχώρια ανε-πτυγµένου αντιαρµατικού πυραύλου µεσαίας εµβέλειας OMTAS. Το νέο σύστηµα θα είναι ελαφρύ και θα µπορεί να µεταφέρεται από τους στρατιώτες. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σύστηµα που θα ανήκει στην κατηγορία των αντιαρµατικών πυραυλικών συστη-µάτων µικρής εµβέλειας, όπως το αµερικανικό σύστηµα Javelin.

Προχωρά κανονικά η ανάπτυξη των αντιαρµατικών πυραύλων µεσαίας εµβέλειας OMTAS και µεγάλης εµβέλειας UMTAS από την εταιρεία Roketsan. Αναφορικά µε το πρώτο πρόγραµµα (OMTAS), η εταιρεία ολοκλήρωσε τον Μάρτιο του 2010 τη φάση της ανά-πτυξης του βλήµατος, ενώ πρόκειται να κατασκευαστούν 108 εκτοξευτές και 1.080 πύραυλοι. Όσον αφορά στο δεύτερο αντι-αρµατικό πύραυλο τον UMTAS, η Roketsan βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξής του από τον Αύγουστο του 2008. Τον Οκτώβριο του 2009 η εταιρεία κατέθεσε στην SSM την πρόταση ανάπτυξης του βλήµατος. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η φάση της ανάπτυξης και των δοκιµών θα διαρκέσει µέχρι το 2011-2012. Ο πύραυλος µεσαίας εµβέλειας OMTAS θα µπορεί να πλήξει τον στόχο στα 4 χλµ. και καθοδηγείται από αισθητήρα IIR, ενώ ο πύραυλος UMTAS µπορεί να πλήξει τον στόχο στα 8 χλµ. και καθοδηγείται όπως

και ο OMTAS από αισθητήρα IIR µε δυνατότητα Lock on Before Launch/Lock on After Launch. Το βλήµα UMTAS µήκους 1,75 µέτρων, διαµέτρου 16 χλστ. και βάρους 35 κιλών, σχεδιάστηκε και αναπτύσσεται για να χρησιµοποιηθεί πρωτίστως από το υπό ανάπτυξη επιθετικό ελικόπτερο Τ-129. Στόχος όµως της εταιρείας είναι και η ανάπτυξη έκδοσης του UMTAS που να µπορεί να χρη-σιµοποιηθεί από χερσαίες και αεροπορικές πλατφόρµες. Για το µέλλον η εταιρεία προγραµµατίζει την ανάπτυξη µίας έκδοσης του βλήµατος που θα καθοδηγείται από το υπό ανάπτυξη από την τουρκική εταιρεία METEKSAN µιλιµετρικό Radar, MILDAR, που θα εξοπλίσει το επιθετικό ελικόπτερο Τ-129.

Πριν από τη διακοπή του προγράµµατος συµπαραγωγής του αντιαρµατικού συστήµατος Eryx ολοκληρώθηκε η παραλαβή 623 εκτοξευτών µε 3920 πυραύλους 152 συσκευές νυκτερινής σκό-πευσης 37 εξοµοιωτές και 31 συστήµατα δοκιµών. Οι δύο πλευ-ρές κατέληξαν στο Διεθνές Εµπορικό Επιµελητήριο της Γενεύης λόγω της καταγγελίας του τουρκικού Στρατού ότι το σύστηµα παρουσιάζει υψηλά ποσοστά αστοχίας στις δοκιµές (72%), παρά τις αντιδράσεις των Γάλλων, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι οι αρχικές δοκιµές ήταν επιτυχείς και ότι η Άγκυρα προσπάθησε να ακυρώ-σει την παραγγελία διότι δεν υπήρχε πια η επιχειρησιακή απαί-τηση γι’ αυτή την προµήθεια. Το Επιµελητήριο επιδίκασε τελικά πρόστιµο112 εκατ. ευρώ στη γαλλική εταιρεία, η οποία θα πρέπει να το καταβάλει στην τουρκική πλευρά. Η συνολική παραγγελία, πριν ακυρωθεί, αφορούσε στην παραγωγή 1600 εκτοξευτών και 10.000 βληµάτων.


EΠIΘETIKA ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

ΑΗ-64A Apache 19 Ένα κατέπεσε σε ατύχηµα. Συγκροτούν το 1ο ΤΕΕΠ (Τάγµα Επιθετικών Ελικοπτέρων) της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού (1η ΤΑΞΑΣ). Προβλέπεται ο εξοπλισµός τους µε σύστηµα αυτοπροστασίας.

AH-64D Long-bow Apache

12 (9+3) Το σύνολο των ελικοπτέρων είναι επιχειρησιακό µε το 2ο ΤΕΕΠ.

Αναµφισβήτητα τη σηµαντικότερη εξέλιξη στη χρονιά που διανύουµε αποτέλεσε η ένταξη σε υπηρεσία των 12 νέων επιθε-τικών ελικοπτέρων AH-64DHA Apache Block II. Η επίσηµη ένταξη πραγµατοποιήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου.

Τα ελικόπτερα εντάχθηκαν στη δύναµη του 2ου ΤΕΕΠ της 1ης ΤΑΞΑΣ στη βάση της Αεροπορίας Στρατού στην Πάχη Με-γάρων. Από τα 12 ελικόπτερα τα τρία είναι της έκδοσης AH-64 DHA Longbow, καθώς φέρουν το ραντάρ AN/APG-78 αλλά και τη συσκευή AN/APR-48A.

Ταυτόχρονα, το θέµα του εκσυγχρονισµού των 19 επιθετικών ελικοπτέρων AH-64A+ βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσε-ων που είχε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άµυνας Πάνος Μπεγλίτης και αντιπροσωπεία της κατασκευάστριας εταιρείας Boeing στις 12 Φεβρουαρίου. Το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού στο επίπεδο «D» των πρώτων Apache που παρελήφθησαν το 1995 χαρακτηρίζεται ως «υψηλής προτεραιότητας» από το ΓΕΣ. Η αναβάθµιση, εκτός από τους προφανείς λόγους, κρίνεται επίσης επιβεβληµένη για λόγους επιµελητείας, η οποία ήδη µπορεί να θεωρηθεί προβληµατική καθώς το ΑΗ-64Α αποσύρεται από τον Στρατό των ΗΠΑ, ενώ και οι υπόλοιποι διεθνείς χρήστες ακολου-θούν αναβαθµίζοντας τα ελικόπτερα σε AH-64D. Παράλληλα, µε την ανακατασκευή των ελικοπτέρων, θα καταργηθεί η απαίτηση εκπαίδευσης χειριστών και προσωπικού εδάφους για δύο διαφο-ρετικούς τύπους ελικοπτέρων. Zήτηµα προς διαπραγµάτευση θα αποτελέσει ο αριθµός των ελικοπτέρων στα οποία θα εγκαταστα-θούν Ραντάρ Ελέγχου Πυρός (FCR) APG-78 Longbow και Συµβο-λόµετρο Ραδιοσυχνοτήτων (RFI) APR-48A. Κεντρικά χαρακτηρι-στικά της αναβάθµισης είναι η αντικατάσταση των υπολογιστών αποστολής, του εξοπλισµού ναυτιλίας και επικοινωνιών, καθώς και των παραδοσιακών ηλεκτρονικών και ηλεκτροµηχανικών οργά-νων του ΑΗ-64Α από δύο έγχρωµες οθόνες πολλαπλής χρήσης υγρών κρυστάλλων (LCD) για κάθε µέλος του πληρώµατος, µε δυνατότητα προβολής κινούµενου χάρτη.

Σηµαντικό προς διαπραγµάτευση ζήτηµα είναι η προσθήκη του Βελτιωµένου Μόντεµ Δεδοµένων (IDM). Η αναβάθµιση του Σκοπευτικού Πρόσκτησης και Σήµανσης Στόχου και του Αισθη-τήρα Νυχτερινής Όρασης Χειριστή (TADS/PNVS) Arrowhead σε Εκσυγχρονισµένο (MTADS/MPNVS) δεν αποτελεί τυπικά τµήµα της αναβάθµισης σε AH-64D, αλλά το αρχικό συγκρότηµα ηλε-κτροπτικών δεν υποστηρίζεται πλέον και υπονοµεύει καίρια την πλήρη αξιοποίηση των ελικοπτέρων. Ανάλογα ισχύουν για τον εξοπλισµό αυτοπροστασίας, ο οποίος αναµένεται να αντικατα-σταθεί από το Σύστηµα Ολοκληρωµένων Αµυντικών Βοηθηµά-των Ελικοπτέρου (HIDAS) των AH-64DHΑ. Η αναβάθµιση πάντως σε επίπεδο «-DHA Block ΙΙ» θα πρέπει να αποφασιστεί εντός του έτους, καθώς µε τυχόν µετακύλιση του προγράµµατος πέρα από αυτό το χρόνο, το πρόγραµµα θα αφορά το επίπεδο «Block III», µε αποτέλεσµα τη διαφοροποίηση σε σχέση µε τα υπάρχοντα 12 DHA, αλλά και υψηλότερο κόστος. Σηµειώνεται πως η παραγωγή του AH-64 Block II θα τερµατιστεί το 2013 και στον αµερικανικό Στρατό από το 2011 θα ξεκινήσουν οι εργασίες ανακατασκευής και κατασκευής των ΑΗ-64 Block III.

Τυπικά η αναβάθµιση των 19 (την περίοδο εκείνη 20) AH-64A+ είχε αποφασιστεί στις 26 Αυγούστου του 2008, όταν το Ανώτατο Στρατιωτικό Συµβούλιο αποφάσισε την αναβάθµισή τους µε-ταξύ των ετών 2010 και 2012. Η αρχική οικονοµική προσφορά

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

C-12R/AP 2 Χρησιµοποιούνται για µεταφορά επισήµων (VIP) και από τη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ) σε αποστολές αεροφωτογράφισης.

C-12C 1 Χρησιµοποιείται για µεταφορά VIP.

U-17A/BSkywagon

<14 Την περίοδο 1965-1976 παρελήφθησαν 50 αεροσκάφη U-17A/-B, εκ των οποίων τα 30 αποσύρθηκαν το 1982 λόγω παλαιότητας. Τα υπόλοιπα σταδιακά αποσύρονται.

METAΦOPΙΚΑ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

CH-47DG/ SD Chinook

9/6 Εκκρεµεί ο εξοπλισµός των 9 CH-47DG µε σύστηµα αυτοπροστασίας.

NH-90 16+4 Σύµφωνα µε πληροφορίες, το πρώτο δίµηνο του 2011 προβλέπεται η άφιξη των 2 πρώτων ελικοπτέρων του τύπου.

Μεταφορικά Ελικόπτερα Νέας Γενιάς

20 Απαίτηση για προµήθεια 20 µεταφορικών ελικοπτέρων νέας γενιάς µε προϋπολογισµό 807,5 εκατ. ευρώ.

Ελικόπτερα Ειδικών Αποστολών

2 Προβλέπεται η προµήθεια δύο ελικοπτέρων ειδικών απο-στολών νέας γενιάς, µε προϋπολογισµό 88,2 εκατ. ευρώ .

UH-1H Iroquois 26 Παρελήφθησαν 30 ανακατασκευασµένα από τις ΗΠΑ.

AB-205A/A1 & Bell 205A

73 Κατά προσέγγιση. Ακυρώθηκε ο εκσυγχρονισµός 30 µονάδων.

AB-206B Jet Ranger

14 Χρησιµοποιούνται σε αποστολές παρατήρησης και συνδέσµου.

AB-212 1 Σε καθήκοντα VIP. Πρόθεση απόκτησης και δεύτερου.

NH-300C 17 Εκπαιδευτικά.

OH-13H Sioux 4-9 Κατά προσέγγιση, αποµένουν από 40.

ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΣΤΡΑΤΟΥ

Επιθετικά ελικόπτερα AH-64DHA και AH-64DLongbow.

EΠIΘETIKA ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

T-129 ΑΤΑΚ 51 Εκ των οποίων ένα πρωτότυπο. Η εγχώρια παραγωγή ετοι-µάζεται µε σκοπό την παράδοση του πρώτου ελικοπτέρου στον πελάτη το 2013. Επιπλέον, 40 ελικόπτερα ως δικαίωµα προαίρεσης.

AH-1W Super Cobra

11 Παρελήφθησαν 5 από τα αµερικανικά αποθέµατα.

AH-1P/S Cobra 22

TAH-1S Cobra 3 Εκπαιδευτικά.

Η πλέον πρόσφατη εξέλιξη στον τοµέα των επιθετικών ελικο-πτέρων ήταν, σύµφωνα µε κουρδικές, τουρκικές και αµερικανικές πηγές (ο Αµερικανός πρέσβης στην Άγκυρα), η παραλαβή 5 ελικο-πτέρων AH-1W, από τα αποθέµατα των Αµερικανών πεζοναυτών. Η συνεχής χρήση των µόνων ουσιαστικά αξιόµαχων επιθετικών ελικοπτέρων που διαθέτει ο τουρκικός Στρατός και των µόνων που µπορούν να επιχειρήσουν κατά τη διάρκεια της νύκτας, έχει οδηγήσει στη µείωση της αρχικής δύναµης κατά το ήµισυ. Έτσι, από τα 12 ελικόπτερα που υπήρχαν πριν από µερικά χρόνια, ζήτη-µα ήταν να είχαν αποµείνει σε πτητική κατάσταση 6, το καλοκαίρι του 2009. Μετά από πιεστικά αιτήµατα από την τουρκική κυβέρ-νηση, τελικά φαίνεται ότι ευρέθησαν 5 ελικόπτερα AH-1W από τα αποθέµατα των πεζοναυτών, τα οποία τον περασµένο Οκτώβριο µεταφέρθηκαν επειγόντως στην Τουρκία από τις ΗΠΑ και σύµ-φωνα µε κουρδικές πηγές αναπτύχθηκαν σε στρατιωτική βάση στην περιοχή του Βαν όπου εθεάθησαν 11 συνολικά ελικόπτερα AH-1W.

Μία ακόµη εξέλιξη ήταν η υπογραφή της συµφωνίας µε τη ρω-σική εταιρεία Oboronprom για την επαναφορά σε πτητική κατά-σταση µετά από αρκετά χρόνια εγκατάλειψης, των 18 ρωσικών ελικοπτέρων Mi-17-IV/A της Στρατοχωροφυλακής. Τα 4 από τα 18 ελικόπτερα θα επισκευαστούν στην Ρωσία και θα παραδοθούν το πρώτο τετράµηνο του 2011, για να ακολουθήσουν αργότερα και τα υπόλοιπα. Τέλος, στη συµφωνία προβλέπεται επίσης η ίδρυση στην Τουρκία ενός κέντρου συντήρησης και υλικοτεχνικής υπο-στήριξης των ελικοπτέρων.

Μετά την πρώτη επιτυχηµένη πτήση του πρωτοτύπου Τ-129 P1 (registration number: CSX81723) στις 28 Σεπτεµβρίου 2009, ακο-λούθησε το ατύχηµα του συγκεκριµένου ελικοπτέρου έξι µήνες αργότερα, στις 19 Μαρτίου 2010, λόγω απώλειας στηρίξεως του ουραίου στροφείου. Εκτιµάται ότι το πρόγραµµα ανάπτυξης του τουρκικού επιθετικού ελικοπτέρου το οποίο περιελάµβανε την εκτέλεση πυρών µε το πυροβόλο των 20 χλστ. από το πρωτότυπο P1, θα καθυστερήσει κατά έξι περίπου µήνες, αφού τα άλλα δύο πρωτότυπα ελικόπτερα P2 και P3 θα κατασκευαστούν εντός του 2010, µε την κατασκευή του P2 να ξεκινά τον Ιούλιο του 2010 και του P3 τον Μάρτιο του 2010.

Σύµφωνα µε πληροφορίες, το πρωτότυπο P2 πρόκειται να κατασκευαστεί στην Ιταλία και θα φέρει ιταλικά συστήµατα. Αρ-γότερα, το συγκεκριµένο ελικόπτερο θα σταλεί στην Τουρκία στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ όπου και θα τοποθετηθούν το τουρκικό

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

T-42A Beech 4 Παρελήφθησαν 5 µονάδες συνολικά.

U-17BSkywagon

>40 Κατά προσέγγιση. Συνολικά παραδόθηκαν 80.

Do-28D 1/2 15 Ορισµένα σε ρόλο ELINT- SIGINT. Πιθανόν έχουν αποσυρθεί.

Super King Air B-200

4 Αποκτήθηκαν 5.

T-41D Mescalero

24

Cessna 421B/C Golden Eagle

4 Αντίστοιχα 3 και 1, αποµένουν από 5.

METAΦOPΙΚΑ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

CH-47F Chinook

14 Η προµήθειά τους πρόκειται να γίνει στο πλαίσιο σύµβασης ύψους 1 δισ. δολαρίων ΗΠΑ.

AS-532UL/AS-332L1Cougar Mk2

214

Τα 21 γενικής χρήσης και τα 4 SAR, από τα 30 που είχαν παραληφθεί.

S-70Α/A-28 Black Hawk

41 Από τα συνολικά 102 ελικόπτερα που αγοράστηκαν, σε υπηρεσία βρίσκονται 41 S-70A, και S-70A-28 µε τον τουρκικό Στρατό.

S-70A17/19/28 Black Hawk

21 Τα 13 ανήκουν στον Στρατό και τα 8 στη Διοίκηση Ειδικών Δυνάµεων.

UH-1D Iroquois UH-1Η IroquoisUH-1H 2020-ASAMAB-205AAB-205AT/2020

3852

3623

Στο Στρατό ανήκουν 59 ΑΒ-205, 90 UH-1H/D.

AB-204B 13 Ανήκουν στον Στρατό.

AB-206B/III Jet Ranger

32 Σε ρόλο αναγνώρισης και εκπαίδευσης.

AB-212 2 Σε καθήκοντα VIP.

TH-300C 26 (Hughes 269). Εκπαιδευτικά.

OH-58B 3 Σε ρόλο αναγνώρισης-συνδέσµου.

Cesna 182 Turbo Skylane

46 Μονοκινητήρια εκπαιδευτικά 26 έχουν παραληφθεί. Ένα κατέπεσε τον Μάιο, τα υπόλοιπα είναι υπό παραλαβή.

METAΦOPΙΚΑ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ ΣΤΡΑΤΟΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ

S-70A17/-28 Black Hawk

25

Mil Mi-17 IV/IVA Hip-H

18

AB-204B 2

AB-205Α 13

AB-212 1 Σε καθήκοντα VIP.

Cessna 182F 1


Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 73


της κατασκευάστριας εταιρείας κρίθηκε ως «ιδιαίτερα υψηλή» (προσέγγιζε την αξία αγοράς ενός νέου ελικοπτέρου ανά µονάδα εκσυγχρονισµένου) και δεν έγινε δεκτή από το ΓΕΣ.

Eίχε προηγηθεί συνάντηση µεταξύ ανώτατων αξιωµατικών του Γενικού Επιτελείου Στρατού και αξιωµατούχων της αµερικανικής εταιρείας, την Τρίτη 6 Απριλίου 2010. Πάντως η συζήτηση µεταξύ του υπουργού και των ανθρώπων της αµερικανικής εταιρείας έγι-νε µέσα σε καλό κλίµα και, απ’ ό,τι φαίνεται, σύντοµα αναµένεται να κατατεθεί µια νέα, πιο ρεαλιστική προσφορά.

Παράλληλα ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εθνικής Άµυνας η υπογραφή σύµβασης ύψους 12,7 εκατ. ευρώ για την παραγωγή στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Ελληνικά Αµυντικά Συστήµατα (ΕΑΣ) των πυροµαχικών των 30 χλστ. του πυροβόλου M230 που φέρουν σε ποσότητα 130.000 συνολικά βληµάτων.

Σε συµφωνία ήρθε τελικά το υπουργείο Άµυνας και η ΓΔΑΕΕ µε την κατασκευάστρια κοινοπραξία EADS International για την παραλαβή των 16+4 ελικοπτέρων µεταφορικών ελικοπτέρων NH-90. Βάσει της συµφωνίας προβλέπεται οι παραλαβές να ξεκι-νήσουν το αργότερο το Μάρτιο του 2011 και να ολοκληρωθούν στις 31 Δεκεµβρίου του ίδιου χρόνου. Το κρίσιµο σηµείο της δι-αφωνίας µεταξύ ΓΔΑΕΕ και κοινοπραξίας ήταν οι ρήτρες από την καθυστέρηση της παράδοσης, όπως και ο χρόνος παράδοσης των ελικοπτέρων.

Η διαφορά ήταν αρκετά µεγάλη, µε την κατασκευάστρια κοινο-πραξία EADS International (ΝΗ Industries) να δέχεται να καταβάλει περί τα 80 εκατ. ευρώ ως ρήτρες και την ΓΔΑΕΕ να ζητά 160 εκατ. ευρώ. Τελικά φαίνεται πως το θέµα έκλεισε «κάπου στη µέση», µε την εταιρεία NHI να αποδέχεται έκπτωση 17% επί της αρχικής τιµής, δηλαδή 111,77 εκατ. ευρώ.

Η αρχική αξία σύµβασης ήταν 657,5 εκατ. ευρώ και τελικό ποσό αποπληρωµής έφτασε τα 704 εκατ. ευρώ µαζί µε τα έξοδα του δα-νείου που συνήφθη ταυτοχρόνως µε την υπογραφή της σύµβασης και το χρηµατοοικονοµικό κόστος.

Η λήψη του δανείου επέτρεψε την καταβολή στην κατασκευ-άστρια εταιρεία µέσα σε εξαιρετικά σύντοµο χρονικό διάστηµα, τον Οκτώβριο του 2003, την καταβολή του 40% του συνόλου της αξίας του προγράµµατος. Οι καθυστερήσεις οφείλονταν κατά κύ-ριο λόγο σε τεχνικές ατέλειες και προβλήµατα πιστοποιήσεων και όταν ξεκινήσουν να παραδίδονται τα ελικόπτερα θα έχουν σηµει-

ώσει συνολική καθυστέρηση πέντε ετών, αφού οι παραδόσεις θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει µε αρχική επιχειρησιακή ικανότητα για τα πρώτα εφτά NH-90 το 2006.

Συνολικά βρίσκονται στην τελική φάση (ΙΟC) συνολικά 12 ελι-κόπτερα από τα 20 της αρχικής παραγγελίας. Τέσσερα ελικόπτερα είναι σε κατάσταση IOC, άλλα τέσσερα σε IOC+ και τα υπόλοιπα σε αρχικό στάδιο κατασκευής. Έτσι σχεδόν όλες οι χώρες που προχώρησαν στην παραγγελία του ΝΗ-90 το παρέλαβαν σε κα-τάσταση IOC+ όπου θεωρείται ότι ήρθη η µεγάλη πλειοψηφία των κατασκευαστικών αποκλίσεων.

Κάποιες φήµες που είχαν κυκλοφορήσει ότι κάποια ΝΗ-90 από την «ελληνική» γραµµή παραγωγής δόθηκαν σε τρίτη χώρα, τε-λικά δεν ευσταθούσαν.

Το ιστορικό της παραγγελίας των ΝΗ-90 ξεκινά ουσιαστικά στις 25 Νοεµβρίου 2002 όταν αποφασίζεται η προµήθεια 42 ελικοπτέ-ρων NH-90 που θα µοιράζονταν σε 32 µεταφορικά µε προαίρεση για 4 ακόµη, 4 υγειονοµικού (MEDEVAC) και 6 ειδικών επιχειρή-σεων. Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα και πιο συγκεκριµένα στις 29 Αυγούστου 2003, υπογράφεται η σύµβαση για την αγορά των ελι-κοπτέρων, µόνο που η προµήθεια αυτή τη φορά αφορούσε σχε-δόν το µισό αριθµό των ελικοπτέρων, µειώνοντας την ικανότητα αεροκίνησης που είχε ζητήσει αρχικά ο Στρατός. Έτσι η σύµβαση περιείχε 16 µεταφορικά και 4 ειδικών επιχειρήσεων. Το αρχικά συ-νολικό κόστος του προγράµµατος ανήλθε στα 657.523.069 ευρώ µε τις παραδόσεις να επρόκειτο να αρχίσουν µε επτά ελικόπτερα το 2006, πέντε το 2007, έξι το 2008 και τα τελευταία δύο το πρώτο εξάµηνο του 2009.

Οι τεχνικές παρατηρήσεις που έφερναν τα ελικόπτερα στά-θηκαν η αιτία να κριθούν ως µη αποδεκτά από την ΑΣ – παρατη-ρήσεις που έφτασαν τις 200 σύµφωνα µε το ΓΕΣ, µεταξύ αυτών και η ενσωµάτωση φιλτροδιαχωριστών άµµου, την τοποθέτηση όµως των οποίων σύµφωνα µε την κατασκευάστρια εταιρεία θα επιβαρυνόταν ο ΕΣ. Μετά από σειρά διαπραγµατεύσεων, η κατα-σκευάστρια υποσχέθηκε την επίλυση των τεχνικών παρατηρήσε-ων και προβληµάτων, η καθυστέρηση όµως της παράδοσης ενείχε ποινικές ρήτρες, οι οποίες περιλαµβάνονταν ως όρος στο αρχικό συµβόλαιο. Αυτές έφτασαν, όπως και αναφέρθηκε, στο ποσό των 160 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η εταιρεία NH Industries πρότεινε τον γνωστό συµψηφισµό των 80 εκατ. ευρώ.

Το πρόβληµα όµως του Στρατού σε ό,τι αφορά τα εναέρια µέσα µεταφοράς είναι ιδιαίτερα σοβαρό και δεν µπορεί να αντι-µετωπισθεί µόνο από τα 20 ΝΗ-90 που, αν και θα δώσουν κάποια «ανάσα» στις αεροµεταφορές του Στρατού, ο αριθµός τους δεν δικαιολογεί την συνολική αντικατάσταση των UH-1, δεδοµένου και του υψηλού τους κόστους αλλά και των διαφορετικών επιχει-ρησιακών χαρακτηριστικών τους.

Η αναζήτηση χαµηλού κόστους µέσου µεταφορικού ελι-κοπτέρου φαίνεται να ικανοποιείται µόνο µε το µαταιωθέν το 2004 πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των 30 UH-1H, το οποίο δεν ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ και µπορεί να υλοποιηθεί στο σύ-νολό του στην ΕΑΒ (υπάρχουν ήδη δύο αγορασµένες συλλογές στα υπόστεγα της ΕΑΒ).

Πάντως ένα πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των UH-1 θα κό-στιζε περί τα 3 εκατ. ευρώ ανά ελικόπτερο και µε χρόνο παρά-δοσης τους 12 µήνες. Μέσα δηλαδή σε µια διετία θα ήταν δυνα-τή η διαθεσιµότητα 15 ελικοπτέρων UH-1 µε αναβαθµισµένες δυνατότητες και κόστος 45 εκατ. ευρώ και τα οποία θα συ-µπλήρωναν τα 20 NH-90 διαµορφώνοντας έναν στόλο από 35

Μεταφορικό ελικόπτερο NH-90.

σύστηµα FLIR Aselsan AselFLIR 300T, καθώς και εκτοξευτήρες της Roketsan στους οποίους θα έχουν τοποθετηθεί οµοιώµατα της κατευθυνόµενης µε δέσµη Laser ρουκέτας Cirit και των αντιαρ-µατικών πυραύλων UMTAS. Μετά τις τροποποιήσεις αυτές στην ΤΑΙ, το ελικόπτερο θα σταλεί πίσω στην Ιταλία. Το συγκεκριµένο ελικόπτερο T-129 BCH θα αποτελέσει το ελικόπτερο/σύστηµα επί του οποίου θα γίνουν οι δοκιµές και οι πιστοποιήσεις. Με το T-129 BCH οι κατασκευαστές του στην Ιταλία θα εξετάσουν τις αληθινές πτητικές παραµέτρους και τα αποτελέσµατα των πτη-τικών δοκιµών. Το P2 θα αποτελέσει το ελικόπτερο δοκιµών της AW στην Ιταλία.

Το επόµενο πρωτότυπο, το P3, θα κατασκευαστεί επίσης στην Ιταλία, θα εξοπλιστεί αρχικά µε ιταλικά συστήµατα αλλά θα σταλεί στην Τουρκία όπου θα τοποθετηθούν τουρκικά υποσυστήµατα και θα αποτελέσει το ελικόπτερο δοκιµών της ΤΑΙ.

Το επόµενο πρωτότυπο, το P4, θα εξοπλιστεί µε τον τουρκικό υπολογιστή αποστολής, οθόνες πολλαπλών χρήσεων της Aselsan, ασυρµάτους, σύστηµα ναυτιλίας, ηλεκτρονικού πολέµου (σύστη-µα HEWS της Aselsan), σκοπευτικό επί κράνους Avci της Aselsan, καθώς και άλλα υποσυστήµατα, τα οποία θα ολοκληρωθούν στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ. Το συγκεκριµένο ελικόπτερο θα µπορεί να µεταφέρει και να εκτοξεύει ρουκέτες Cirit, πυραύλους UMTAS και Stinger. Το P4 θα δοκιµαστεί για δύο χρόνια στην Τουρκία όπου και θα πραγµατοποιήσει πτητικές δοκιµές και δοκιµές εξα-πόλυσης των όπλων που πρόκειται να φέρει. Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό της ΤΑΙ, το συγκεκριµένο ελικόπτερο θα αποτελέσει το πρώτο επιχειρησιακό ελικόπτερο T-129 του τουρκικού Στρα-τού τον Ιούλιο του 2013. Θα ακολουθήσει το πρωτότυπο P5, το οποίο θα κατασκευαστεί στην Τουρκία, θα εξοπλιστεί µε τουρ-κικής κατασκευής υποσυστήµατα και θα αποτελέσει το δεύτε-ρο επιχειρησιακό ελικόπτερο του τουρκικού Στρατού. Συνολικά πρόκειται να αγοραστούν 51 ελικόπτερα µε δικαίωµα προαίρεσης για 40 ακόµα µονάδες. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος, χωρίς την ανάπτυξη των όπλων και µέρους των ηλεκτρο-οπτι-κών υποσυστηµάτων υπολογίζεται να φτάσει τα 2,2 δισ. ευρώ σε τιµές του 2007, διαµορφώνοντας το κόστος Fly way ανά µονάδα στα 44 εκατ. ευρώ. Μελλοντικά το ελικόπτερο θα εξοπλιστεί µε το µιλιµετρικό Radar MILDAR τουρκικής κατασκευής της εταιρείας METEKSAN, καθώς και σύστηµα LADAR, επίσης της ίδιας εταιρεί-ας. Το πρώτο σύστηµα θα χρησιµοποιηθεί για την καθοδήγηση αντιαρµατικών βληµάτων τουρκικής κατασκευής (κατά το πρό-τυπο των βληµάτων AGM-114L Longbow Hellfire) της εταιρείαςRoketsan (βρίσκεται υπό µελέτη) και το δεύτερο στον εντοπισµό εµποδίων, όπως καλωδίων υψηλής τάσης κατά τη διάρκεια νυκτε-ρινών χαµηλών πτήσεων. Τα πρώτα 30 ελικόπτερα θα εξοπλιστούν µε αντιαρµατικούς πυραύλους Hellfire ή Spike και τα υπόλοιπα20 µε τον τουρκικής κατασκευής UMTAS, ενώ µεταξύ άλλων το ελικόπτερο θα µπορεί να φέρει και ρουκέτες των 80 χλστ.

Τέλος, ολοκληρώθηκαν µε επιτυχία οι δοκιµές της τουρκικής κατευθυνόµενης µε δέσµη Laser ρουκέτας Cirit. Οι δοκιµές πραγ-µατοποιήθηκαν έναντι θωρακισµένων και κινούµενων στόχων. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε την κατασκευάστρια εταιρεία Roketsan να περάσει στη φάση της πρώιµης παραγωγής του βλήµατος, το οποίο θα εξοπλίσει τα νέα επιθετικά ελικόπτερα.

Το µεγαλύτερο διακλαδικό πρόγραµµα αγοράς ελικοπτέρων ουσιαστικά µπήκε σε πορεία λήψης αποφάσεων το 2010. Μέχρι και τον Ιανουάριο του 2010 υπήρχε η εκτίµηση ότι θα ληφθεί η πολυαναµενόµενη απόφαση για την επιλογή του τύπου που θα

καλύψει τις ανάγκες 9 διαφορετικών υπηρεσιών και φορέων του τουρκικού κράτους. Πιο συγκεκριµένα, το πρόγραµµα απόκτησης Νέου Ελικοπτέρου Γενικής Χρήσης (TUHP), περιλαµβάνει την αγο-ρά 123 συνολικά ελικοπτέρων, µε δικαίωµα προαίρεσης για ακόµη 92 ελικόπτερα, τα οποία θα διατεθούν στις ακόλουθες υπηρεσίες και όπλα των τουρκικών Ενόπλων Δυνάµεων:

– 30 ελικόπτερα για την Στρατοχωροφυλακή,– 20 ελικόπτερα για τον τουρκικό Στρατό,– 20 ελικόπτερα για την Αστυνοµία,– 20 ελικόπτερα για τη Δασική Υπηρεσία,– 11 ελικόπτερα για τις ειδικές δυνάµεις

του τουρκικού Στρατού,– 6 ελικόπτερα για το τουρκικό Ναυτικό,– 6 ελικόπτερα για την τουρκική Αεροπορία,– 6 ελικόπτερα για την τουρκική Ακτοφυλακή,– 2 ελικόπτερα ηλεκτρονικού πολέµου και – 2 ελικόπτερα για το γραφείο του Πρωθυπουργού.Υποψήφια για τον διαγωνισµό είναι το αµερικανικό Blackhawk

T-70i Sikorsky (ειδική έκδοση για την Τουρκία) και το ιταλικό AW-149 Agusta Westland. Τόσο η ιταλική εταιρεία όσο και η αµερικα-νική διαθέτουν σηµαντική παρουσία στην Τουρκία, η πρώτη µε το πρόγραµµα ανάπτυξης του νέου επιθετικού ελικοπτέρου και την άδεια παραγωγής 250 ατράκτων του ελικοπτέρου AW 139 από την τουρκική ΤΑΙ και η δεύτερη µε τις διαδοχικές πωλήσεις 105 τουλάχιστον ελικοπτέρων S-70 στον τουρκικό Στρατό και την Στρατοχωροφυλακή. Το συγκεκριµένο πρόγραµµα αγοράς ελικοπτέρων γενικής χρήσης είναι ένα από τα µεγαλύτερα στην Ευρώπη και το µόνο βέβαιο είναι ότι η Τουρκία θα προσπαθή-σει να αποκοµίσει τεράστια τεχνολογικά και βιοµηχανικά οφέλη, αφού οι Ιταλοί προτείνουν την παραγωγή του ελικοπτέρου στην ειδική για την Τουρκία διαµόρφωση από την εγχώρια πολεµική βιοµηχανία. Η πρόταση της AgustaWestland είναι ένα δικινητήριο ελικόπτερο στην κατηγορία των 8 τόνων, ωφέλιµου φορτίου 3 τόνων, µε διµελές πλήρωµα και µεταφορική ικανότητα 18 εξο-πλισµένων στρατιωτών. Η µέγιστη ταχύτητά του φτάνει τους 165 κόµβους, ήτοι 295 χ.α.ώ., η επιχειρησιακή του οροφή τα 1.830 µέτρα, το µήκος της ατράκτου τα 17,84 µέτρα, το συνολικό ύψος τα 5,1 µέτρα και η διάµετρος του κύριου στροφείου τα 14,6 µέτρα.

Το υπό ανάπτυξη επιθετικό ελικόπτερο Τ-129.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 75

συνολικά ελικόπτερα, επιτρέποντας την ανάληψη αποστολών αεροµεταφοράς µε ταχύτητα και προπάντων ασφάλεια. Από εκεί και πέρα οι ΗΠΑ, λόγω της τεράστιας ανάγκης σε εναέρια µέσα σε Ιράκ και Αφγανιστάν, δεν απελευθερώνουν µεταχειρι-σµένα UH-60 της Σικόρσκι, τα οποία θα αποτελούσαν µία άλλη οικονοµική λύση για την εναέρια κίνηση του ΕΣ. Μοναδικές επιλογές για χαµηλού κόστους µέσα µεταφορικά ελικόπτερα είναι µόνο η Ρωσία ή και η Κίνα, η τελευταία µε κατασκευή


όµοια µε του Cougar σε κόστος 1⁄4 του γαλλικού. Στις 07:45 της 14ης Οκτωβρίου 2009 ένα ελικόπτερο AH-64A+

της ΑΣ, σε πτήση από Στεφανοβίκειο προς Σκύρο, στο πλαίσιο άσκησης και κατόπιν προειδοποιητικής ένδειξης στον πίνακα οργάνων, πραγµατοποίησε προσγείωση σε ελεγχόµενη ζώνη στη Σκύρο. Δεν σηµειώθηκαν υλικές ζηµιές ή τραυµατισµοί του πληρώµατος. Το ελικόπτερο επισκευάστηκε, ανεφοδιάστηκε και αναχώρησε.

Επιθετικό ελικόπτερο AH-64D Longbow κατά την τελετή ένταξής του στην Αεροπορία Στρατού.

Το ελικόπτερο προωθείται από δύο κινητήρες Turboshaft GE CT7-2E1 των 2.000 shp µε σύστηµα FADEC. Σύµφωνα µε την εταιρεία, το ελικόπτερο µπορεί να διαµορφωθεί ώστε να αναλάβει µια ευ-ρεία γκάµα αποστολών, σε όλες τις καιρικές συνθήκες, ηµέρα και νύχτα. Προβλέπεται η τοποθέτηση συστήµατος ηλεκτρονικού πολέµου για αυτοπροστασία, συστήµατος FLIR τοποθετηµένο κάτω από το ρύγχος του ελικοπτέρου για νυχτερινές αποστολές, ενώ το πιλοτήριο είναι διαµόρφωσης Glass Cockpit και είναι συµ-βατό µε διόπτρες NVG. Το ελικόπτερο προσφέρει µεγάλη ευελιξία αποστολών και µπορεί να εξοπλιστεί µε µεγάλη ποικιλία οπλισµού, από κάλαθους ρουκετών µέχρι κατευθυνόµενους πυραύλους και πολυβόλα, καθώς και εξωτερικές δεξαµενές καυσίµων για την αύ-ξηση της εµβέλειάς του. Ταυτόχρονα, περιλαµβάνονται δοµικές προβλέψεις για την προσθήκη µηχανισµού µεταφοράς εξωτερι-κού φορτίου, βίντσι βαρέος τύπου αλλά και άλλου εξοπλισµού αποστολής. Η προσφορά του TUHP 149 περιλαµβάνει συµµετο-χή των τουρκικών εταιρειών Aselsan, Havelsan, Roketsan, Tusas Aerospace Industries και Tusas Engine Industries.

Από την πλευρά της η Sikorsky προτείνει το Blackhawk T-70i, µία εξειδικευµένη έκδοση του S-70i για την Τουρκία. Το S-70i είναι για ένα ελικόπτερο γενικής χρήσης, κατηγορίας 10 τόνων, συνολι-κού µήκους 19,76 µέτρων, εύρος καµπίνας 2,3 µέτρων, ύψους 3,76 µέτρων, βάρους κενό 5.347 κιλών και µέγιστου βάρους απογείω-σης 10.658 κιλών. Η µέγιστη ταχύτητα του ελικοπτέρου φτάνει τα 361 χλµ./ώρα και η µέγιστη ταχύτητα πλεύσης τα 277 χλµ./ώρα. Η αυτονοµία του φτάνει τα 459 χλµ. και η επιχειρησιακή του οροφή τα 1311 µέτρα. Το ελικόπτερο προωθείται από δύο κινητήρες T700 GE 701D των 1940 shp. Το πιλοτήριό του S-70i είναι διαµόρφωσης Glass Cockpit µε 4 οθόνες πολλαπλών χρήσεων και είναι συµβα-τό µε διόπτρες NVG. Όπως οι Ιταλοί ανταγωνιστές τους, έτσι και οι Αµερικανοί της Sikorsky προσφέρουν σοβαρά ανταλλάγµατα στην τεχνογνωσία όσον αφορά στην κατασκευή του ελικοπτέ-ρου στην Τουρκία, που είναι και από τις βασικές προαπαιτήσεις της τουρκικής πλευράς. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος εκτιµάται ότι πρόκειται να φτάσει τα 2 δισ. ευρώ.

Το τελευταίο αλλά ιδιαίτερα σηµαντικό για την Ελλάδα πρό-γραµµα είναι αυτό της απόκτησης 14 βαρέων ελικοπτέρων CH-47F Chinook. Πιο συγκεκριµένα, η αµερικανική υπηρεσία Defense Security Cooperation Agency (DSCA) ενηµέρωσε το αµερικανικό Κογκρέσο στις 7 Δεκεµβρίου 2009 για την πιθα-νή πώληση στην Τουρκία, 14 ελι-κοπτέρων CH-47F Chinook µαζί µε πλήρες πακέτο ανταλλακτικών εκ-παίδευσης, υποστήριξης και λοιπών υλικών, συνολικής αξίας 1,2 δισ. δο-λαρίων. Στο πακέτο της συµφωνίας συµπεριλαµβάνονται 32 κινητήρες T55-GA-714A, 28 ασύρµατοι AN/ARC-201E (SINCGARS), 14 ανιχνευτές εκποµπών Radar AN/APR-39A(V)1, υλικό υποστήριξης, βιβλιογραφία, εργαλεία επισκευών. Τα ελικόπτερα αυτά, σε συνδυασµό µε το τεράστιο πρόγραµµα συµπαραγωγής 123 ελι-κοπτέρων µέσου µεταφορικού φορτί-ου, αποδεικνύουν τη µεγάλη έµφαση που αποδίδουν οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις στον τοµέα της αεροκίνη-

σης. Σύµφωνα µε πληροφορίες, από τα 14 ελικόπτερα τα 4 θα είναι για την εκτέλεση ειδικών αποστολών και κατά πάσα πιθανό-τητα θα αξιοποιηθούν από την οµάδα ειδικών επιχειρήσεων του τουρκικού ΓΕΕΘΑ, τους Bordo Bereli. Τον περασµένο Αύγουστο αξιωµατικοί του τουρκικού Στρατού επισκέφτηκαν τις εγκατα-στάσεις της εταιρείας Boeing στη Φιλαδέλφεια, µε αντικείµενο την αξιολόγηση του ελικοπτέρου. Ειδικότερα, η αγορά των 14 Chinook, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, θα επιτρέψει στον τουρκικό Στρατό τη δυνατότητα µεταφοράς µεγάλων ποσοτήτων βαρέος υλικού (µεταφορική ικανότητα 9.526 κιλών) σε περιοχές όπου θα έχει εξασφαλιστεί το απαραίτητο προγεφύρωµα πίσω από τις γραµµές του εχθρού. Η αγορά αυτή συµπληρώνει ουσιαστικά τις δυνατότητες διεξαγωγής αεροκίνητων επιχειρήσεων από τον τουρκικό Στρατό, µε τη συµµετοχή µονάδων µεγάλου µεγέθους µε βαρύ οπλισµό, ικανές να προκαλέσουν σηµαντικά χτυπήµατα στα µετόπισθεν του εχθρού.

Υπογράφτηκε το καλοκαίρι του 2009 η σύµβαση για την αγορά 46 µονοκινητήριων εκπαιδευτικών αεροσκαφών τύπου Cesna Model 182 Turbo Skylane για τον τουρκικό Στρατό. Τα συγκεκριµένα αεροπλάνα θα αντικαταστήσουν τα παλαιά Τ-41 και οι παραδόσεις τους έχουν ήδη αρχίσει. Πρόκειται για ένα υψηλοπτέρυγο µονοµεταλλικό αεροπλάνο εµβολοφόρου κι-νητήρα, το οποίο µπορεί να µεταφέρει 2 άτοµα εκτός από το διµελές πλήρωµα του.

Ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των 4 ελικοπτέρων ειδικών αποστολών S-70A28Y Blackhawk/YARASA. Τα ελικόπτερα αυτά έχουν αναβαθµιστεί για νυχτερινές ειδικές επιχειρήσεις, στο πλαίσιο ενός προγράµµατος που άρχισε τον Μάιο του 2003 από την ΤΑΙ, σε συνεργασία µε την ισραηλινή ΙΑΙ/Elbit. Το πακέτο του εκσυγχρονισµού περιελάµβανε 3 επιπρόσθετες δεξαµενές καυσί-µου (2 των 185 γαλονιών και 1 των 200 γαλονιών), σύστηµα FLIR, Radar, Night/Day Vision Goggles, αυτόµατο πιλότο, νέο λογισµικό, glass cockpit, σύστηµα επικοινωνίας και ναυσιπλοΐας και υπολο-γιστή αποστολής. Το πρώτο ελικόπτερο παραδόθηκε το 2008 και τα υπόλοιπα τρία είχαν προγραµµατιστεί να παραδοθούν το 2009. Τελικά, το τέταρτο και τελευταίο ελικόπτερο παραδόθηκε το 2010. Έτσι οι ειδικές δυνάµεις του τουρκικού Στρατού θα διαθέ-τουν τουλάχιστον 4 ελικόπτερα διαµορφωµένα για την εκτέλεση απαιτητικών νυκτερινών αποστολών σε µεγάλες αποστάσεις πίσω από τις γραµµές του εχθρού.

Δοκιµή κατευθυνόµενης µε δέσµη Laser ρουκέτας Cirit απο

επιθετικό ελικόπτερο ΑH-1W.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 77


AN/TPQ-36 10 Κατασκευής Raytheon, Weapon Locating Radar (ραντάρ εντοπισµού στόχων).

AN/TPQ-37(V)3 8 Κατασκευής Raytheon, Weapon Locating Radar (ραντάρ εντοπισµού στόχων).

ARTHUR 3 Κατασκευής Ericsson, Weapon Locating Radar. Τα τρία ραντάρ που προορίζονταν για την Εθνική Φρουρά της Κύπρου. Το 2009 έγινε και η πρώτη επιχειρησιακή χρησιµοποίησή τους.

Stentor 10 Ραντάρ επιτήρησης του πεδίου της µάχης.

Decca D-110 Ραντάρ επιτήρησης του πεδίου της µάχης.

BOR A-550 20 Ραντάρ επιτήρησης του πεδίου της µάχης επί οχήµατος Hummer M1118GR.

MARGOT XΧL 10 Ηλεκτρο-οπτικός αισθητήρας για την επιτήρηση του πεδίου επί θωρακισµένου οχήµατος Hummer M1118-2 GR.

CASTA-2E1 3 Φέρονται επί δύο τροχοφόρων KAMAZ. Το συγκρότηµα συµπληρώνει ρυµουλκούµενο ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος. Εντάχθηκαν στην 183 ΜΚΒ αντικαθιστώντας τα παλαιότερα P-19. Έχει εγκατασταθεί σύστηµα IFF AN/TPX-54 (V) της Hazeltine Corporation.

ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΠΕΔΙΟΥ ΜΑΧΗΣ

P-19 5 Ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης του αντιαεροπορικού συστήµατος εγγύς βεληνεκούς OSA. Χρησιµοποιείται ως ραντάρ πυροβολαρχίας και ως ραντάρ Μοίρας. Φέρεται επί δύο τροχοφόρων οχηµάτων ZIL-131 (ένα όχηµα φέρει τον κλωβό και το άλλο την κεραία του ραντάρ). Παραλήφθηκε το 1992 από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού και έχει εγκατασταθεί σύστηµα IFF AN/TPX-54 (V) της Hazeltine Corporation.

Vaisala Μετεωρολογικό Σύστηµα φινλανδικής προέλευσης που χρησιµοποιείται από τις Πυροβολαρχίες Παρατήρησης (ΠΠΑΡ) του ελληνικού Πυροβολικού Μάχης.

Σύστηµα Εντοπισµού Στόχου µε Ήχο

2 Απαίτηση για την προµήθεια δύο νέων συστηµάτων προϋπολογισµού 7 εκατ. ευρώ.

Tο ραντάρ εύρεσης θέσεων πυρών πυροβολικού TPQ-36.

Τον Φεβρουάριο του 2009 έγινε σε πεδίο βολής πλησίον της Αλεξανδρούπολης δοκιµή του συστήµατος ραντάρ αντι-πυρο-βολικού ARTHUR. Η επιχειρησιακή δοκιµή έγινε από τη Διοίκηση Πυροβολικού της ΧΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού. Ο ΕΣ είχε προµηθευτεί από την Ericsson Microwaves 3 ραντάρ ευρέ-σεως θέσεων πυροβολικού βάση σύµβασης του 2002 ύψους 50 εκατ. ευρώ. Τα συστήµατα επρόκειτο να αναπτυχθούν στην Κύπρο, αλλά και έπειτα από πρόβληµα στην άδεια χρήσης συστηµάτων GPS από την Κύπρο, τελικά κατέληξαν στον ΕΣ. Τα συστήµατα έχουν ήδη γίνει αποδεκτά από τον ΕΣ µε επιδόσεις σαφώς ανώ-τερες των αµερικανικών TPQ-36 (βασικά ανίχνευση βολής όλµων στα 18 χλµ. και 24 χλµ. για ρουκέτες) και TPQ-37.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 79


Το τουρκικό πρόγραµµα TUSAGA AKTIF αποτελεί τη νεότερη προ-σθήκη στο οπλοστάσιο των τουρκικών Ενόπλων Δυνάµεων στον τοµέα των αισθητήρων εδάφους, αν και το σύστηµα δεν είναι αµι-γώς στρατιωτικό. Πρόκειται για ένα σύστηµα DGPS, το οποίο υλο-ποιήθηκε µακριά από τα φώτα της δηµοσιότητας και ουσιαστικά η ύπαρξή του ανακοινώθηκε µόλις αυτό είχε ολοκληρωθεί. Το σύ-στηµα πρωτίστως εξυπηρετεί τις δραστηριότητες της κυβέρνησης, των υπηρεσιών της και των πολιτών της Τουρκίας. Δευτερευόντως µπορεί να χρησιµοποιηθεί από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις. Το DGPS ανήκει στα συστήµατα «βελτιώσεως» του Παγκοσµίου Συστήµατος Δορυφορικής Τοποθετήσεως (GPS). Το σύστηµα GPS, παρά την παύση της SA, Selective Availability, Επιλεκτικής Διαθεσι-µότητας, µε εντολή του Προέδρου Clinton το 2000, εξακολουθεί να παρέχει περιορισµένη ακρίβεια στους µη στρατιωτικούς χρήστες που ορίζει ένα µέσο κυκλικό σφάλµα 20µ. Αυτό, διότι οι «πολιτικοί» δέκτες αξιοποιούν µόνο το ένα από τα δύο κανάλια πληροφοριών GPS, ενώ οι διαπιστευµένοι στρατιωτικοί δέκτες και τα δύο. Συ-γκεκριµένα, οι «πολιτικοί», οι εν γένει µη διαπιστευµένοι δέκτες, αξιοποιούν µόνο τον κώδικα C/A ως πληροφορία πλοηγήσεως, ενώ αδυνατούν να εκµεταλλευτούν τον στρατιωτικό κώδικα P(Y) που µεταφέρεται και από τα δύο κανάλια L1 και L2 του συστήµα-τος. Ο κώδικας αυτός, µεταξύ άλλων, επιτρέπει τη διόρθωση του ιονοσφαιρικού σφάλµατος (που ενυπάρχει σε κάθε σήµα µετα-διδόµενο από το διάστηµα) και µε τη χρήση διαφορικής λήψεως (λαµβάνονται δύο σήµατα από την ίδια πηγή, τον δορυφόρο) ο στρατιωτικός δέκτης «διορθώνει» πολλά από τα σφάλµατα λόγω ηλεκτροµαγνητικής διαδόσεως, όπως οι ανακλάσεις. Η αξιοποίηση του κώδικα Ρ(Υ) απαιτεί ένα ειδικό διαβαθµισµένο chip που παρέ-χεται κατόπιν εγκρίσεως NSA στις δυνάµεις των ΗΠΑ και σε καλούς Συµµάχους. Τότε οµιλούµε για υπηρεσία PPS, Precise Positioning Service ή Ακριβούς τοποθετήσεως, εν αντιθέσει µε την «free» Standard Positioning Service ή Τυπική τοποθέτηση, διαθέσιµη σε οποιονδήποτε δέκτη GPS. Ακόµη όµως και η PPS, που εξασφαλίζε-ται σε εγκεκριµένους χρήστες (π.χ. πελάτες των JDAM), υπόκειται στον έλεγχο της αµερικανικής κυβέρνησης. Ακόµη και οι δέκτες των βληµάτων (αέρος-εδάφους/επιφανείας) προελεύσεως ΗΠΑ ή Γαλλίας θεωρητικά αξιοποιούν πλήρως το σύστηµα, όµως υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα να εισαχθεί σφάλµα κατόπιν εντολής της αµερικανικής κυβέρνησης (SA, βλ. παραπάνω) σε συγκεκριµένη περιοχή της καλύψεως GPS. Εάν λοιπόν κριθεί «µη επιθυµητή» η

προσβολή κάποιου στόχου µε ένα βλήµα όπως το SCALP EG, το κατά τ’ άλλα στρατιωτικό GPS του βλήµατος θα έχει σφάλµα και γι’ αυτό δεν θα φταίνε οι κατασκευαστές του βλήµατος. Η αυξανό-µενη εξάρτηση από το GPS σχεδόν κάθε µορφής πλοηγήσεως σε στεριά, αέρα και θάλασσα, οδήγησε ακόµη και αµερικανικές µη στρατιωτικές Υπηρεσίες στην αναζήτηση «βελτιώσεων» που να περιορίζουν την υστέρηση λόγω κωδικού P(Y). Έτσι η αµερικανι-κή Ακτοφυλακή και η FAA (αµερικανική ΥΠΑ) ανέπτυξαν δίκτυα «βελτιωµένου» GPS ή Differential GPS (DGPS) που, παρά την πολυ-πλοκότητα, κοστίζουν λιγότερο από τη συντήρηση του κλασικού δικτύου αεροναυτικών και ναυτικών βοηθηµάτων όπως τα NDB, DME, VOR κλπ. Το αυτό έπραξαν και άλλες χώρες (Σουηδία), καθώς και οργανισµοί όπως το Eurocontrol, πάντα µε σκοπό την επίτευξη ακριβείας της τάξεως κάτω των 5 µέτρων έναντι των 20 - 30 µ. του GPS. H τεχνική DGPS συνίσταται στην επεξεργασία των σηµάτων GPS, τη συσχέτισή τους µε γνωστά σηµεία αναφοράς (τοπογραφι-κώς ορισµένα µε ακρίβεια εκατοστών) και τη «διόρθωση» µε τον τρόπο αυτό των εσφαλµένων πληροφοριών του GPS εξαιτίας των προαναφερόµενων αιτίων. Το αποτέλεσµα, η διόρθωση δηλαδή, εκ-πέµπεται από ένα επίγειο δίκτυο UHF, HF ή άλλο (π.χ. µέσω σταθµών βάσεως GSM) και επιτρέπει αύξηση της ακρίβειας των δεκτών κάτω από 1 µέτρο. Όλοι οι σύγχρονοι σοβαροί δέκτες GPS διαθέτουν «είσοδο» για τη λήψη σηµάτων DGPS και την επεξεργασία τους.

AN/TPQ-37 4 Ραντάρ εντοπισµού πυροβόλων.

AN/TPQ-36 (V)8 7 Ραντάρ εντοπισµού πυροβόλων.

COBRA 2 Ραντάρ εντοπισµού πυροβόλων.

TOMES Τουρκικής σχεδίασης και ανάπτυξης Μετεωρολογικό Σύστηµα Πυροβολικού.

HKBS Τουρκικής σχεδίασης και παραγωγής σύστηµα εντοπισµού στόχων.

ASELSAN 7941 Muzzle Velocity Radar System

Ραντάρ Doppler για τη µέτρηση της ταχύτητας εξόδου από την κάννη πυροβόλων διαµετρήµατος µεγαλύτερου των 20 χλστ.

7910 Askarad Παλµικό ντόπλερ ραντάρ επιτήρησης.

ARS-2000 Ραντάρ επιτήρησης.

DGPS Επίγειο διαφορεικό GPS.

Χάρτης που απεικονίζει την κάλυψη του

συστήµατος επίγειου διαφορικού GPS. Όπως φαίνεται, καλύπτει τον

Έβρο, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και

ολόκληρη την Κύπρο.

Ξεκίνησαν από την ΕΑΒ οι παραδόσεις, έπειτα από πολυετή καθυστέρηση, των πρώτων στοιχείων του ενιαίου συστήµατος επικοινωνιών ζώνης µάχης ΕΡΜΗΣ ΙΙ. Το σύστηµα το Νοέµβριο του 2008 είχε ολοκληρώσει µε επιτυχία τις δοκιµές αποδοχής που είχαν πραγµατοποιηθεί παρούσας αρµόδιας επιτροπής της ΓΔΑΕΕ. Η αρχική σύµβαση ύψους 338 εκατ. ευρώ χρονολογείται από το 1999 και προέβλεπε την παράδοση και αποδοχή του συστήµατος τον Μάρτιο του 2006.

Από τότε όµως το πρόγραµµα αντιµετώπισε πολλαπλά προβλή-µατα, µε αποτέλεσµα η καθυστέρηση να υπερβεί τα 4 χρόνια.

Το ΣΕΖΜ ΕΡΜΗΣ ΙΙ αποτελείται στη συνολική ανάπτυξη από 28 οχήµατα 6x6 µε κλωβό, 111οχήµατα 4x4 µε µικρότερου µε-γέθους κλωβό και τέλος 225 οχήµατα µε τερµατικές συσκευές επικοινωνιών.


ΗΝΙΟΧΟΣ Σύστηµα Διοίκησης και Ελέγχου (ΣΔΕ) που έχει αναπτυχθεί από τη Rheinmetall Defence Electronics (RDE) εγκαθίσταται στα νέα άρµατα µάχης Leopard 2HEL, καθώς και στα οχήµα-τα µάχης, υποστήριξης και διοίκησης των επιλαρχιών.

ΔΙΑΣ Σύστηµα Τακτικού και Τεχνικού Ελέγχου Πυρός (ΣΤΤΕΠ) που έχει αναπτυχθεί από το ΓΕΣ/ΔΠΒ, την Ελληνική Αεροπορική Βιοµηχανία και τη SONAK. Χρησιµοποιείται από το ελληνικό Πυροβολικό, έχοντας αντικαταστήσει το παλαιότερο σύστη-µα ARIS. Παραδόθηκε το πρώτο όχηµα.

ΑΣΠΥΣ Αυτοµατοποιηµένο Σύστηµα Πυροµαχικών Στρατού. Αναπτύχθηκε από την ελληνική εταιρεία ISI HELLAS (Interoperability Systems International Hellas SA).

ΕΡΜΗΣ ΙΙ Ξεκίνησαν οι παραδόσεις των πρώτων συστηµάτων.

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ

Το ραντάρ Α/Α ARTHUR.

Υπογράφτηκε η σύµβαση µεταξύ της SSM και της Aselsan για την υλοποίηση του Προγράµµατος Αυτοµατισµού Πυρών Υποστήριξης ADOP-2000 συνολικής αξίας 122 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριµένο σύστη-µα αποτελείται από τρία υποσυστήµατα και εξασφαλίζει την ενοποί-ηση των τεχνικών και τακτικών δεδοµένων τόσο των συστηµάτων εντοπισµού και αναγνώρισης των στόχων όσο και των συστηµάτων που παρέχουν πυρά υποστήριξης. Τα υποσυστήµατα αυτά είναι το TAIKS (Σύστηµα Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Διεύθυνσης Τακτικών Πυρών), το οποίο αποτελεί το σύστηµα C3 των τακτικών πυρών σε επίπεδο από Σώµα Στρατού µέχρι Τάγµα. Το υποσύστηµα BAIKS (Σύ-στηµα Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Διεύθυνσης Πυρών Πυροβολαρχί-ας), το οποίο αναπτύσσεται σε επίπεδο πυροβολαρχίας και τέλος το υποσύστηµα HAIKS (Σύστηµα Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Διεύθυνσης Πυρών Όλµου), το οποίο αναπτύσσεται σε επίπεδο τάγµατος λόχου.

Fire Support Automation Project (ADOP-2000)

Πρόγραµµα Αυτοµατισµού Πυρών Υποστήριξης (Fire Support Automation System: ADOP-2000).

HERIKKS Σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης, διοίκησης και ελέγχου για την αεράµυνα κατά χαµηλά ιπτάµενων αεροσκαφών.

MSYS Σύστηµα Διαχείρισης Πεδίου Μάχης.

LBS Σύστηµα Δεδοµένων Λογιστικής Υποστήριξης.

PYBS Σύστηµα Διαχείρισης Δεδοµένων Προσωπικού.

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ

Ένα τέτοιο σύστηµα περιορισµένης καλύψεως χρησιµοποιήθηκε στα εργοτάξια του αεροδροµίου των Σπάτων, λόγω της αυξηµέ-νης απαιτήσεως ακριβείας των χωµατουργικών εργασιών (2-3 cm για τους διαδρόµους του αεροδροµίου). Το τουρκικό σύστηµα TUSAGA AKTIF είναι ακριβώς αυτό που περιγράφτηκε παραπάνω. Οι σταθµοί µεταδόσεως των «διορθώσεων» καλύπτουν όλο τον τουρκικό χώρο και τα νησιά του ανατ. Αιγαίου λόγω εγγύτητας και επιτρέπουν πέραν της βελτιώσεως του GPS και λεπτοµερή κατα-γραφή των ιονοσφαιρικών συνθηκών (χρήση στη µετεωρολογία και τις επικοινωνίες HF, κρίσιµες στην Τουρκία λόγω αποστάσεων), ενώ διευκολύνονται σε µεγάλο βαθµό οι χαρτογραφικές εργασίες. Προφανώς, στις «χαρτογραφικές εργασίες» κάθε εχέφρων εντάσσει και τη Διεύθυνση Βολής Πυροβολικού. Συνολικά εγκαταστάθηκαν 147 DGPS σταθµοί σε ολόκληρη την Τουρκία, εκ των οποίων οι 5 βρίσκονται απέναντι από τα νησιά του ανατ. Αιγαίου και καλύπτουν µε την εµβέλειά τους µεγάλο µέρος από την έκταση αυτών (Λέσβος, Χίος, Κως, Κάλυµνος, Οινούσσες, Λέρος, Πάτµος, Φούρνοι, Λειψοί, Αρκοί, Αγαθονήσι, Φαρµακονήσι, Νίσυρος, Τήλος, Σύµη, Καστελό-ριζο), δύο σταθµοί βρίσκονται στην περιοχή του Έβρου και καλύ-πτουν σχεδόν ολόκληρο τον νοµό Έβρου, ενώ τρεις (από σύνολο τεσσάρων) ακόµα σταθµοί βρίσκονται στην Κύπρο καλύπτοντας σχεδόν ολόκληρο το νησί. Όσον αφορά στην Ελλάδα, εταιρεία κι-νητής τηλεφωνίας πρότεινε στο ελληνικό κράτος, πριν από αρκετά χρόνια, την υλοποίηση ενός δικτύου DGPS στον ελληνικό χώρο, µε τη βοήθεια των σταθµών βάσης κινητής τηλεφωνίας που η εταιρεία είχε εγκαταστήσει σε ολόκληρη τη χώρα.

Η πρόταση απερρίφθη από το ΓΕΣ για λόγους ασφαλείας! Οι Τούρκοι µε τη σειρά τους ολοκλήρωσαν το δίκτυό τους το 2009, γεγονός που τους επιτρέπει την απεξάρτησή τους από τον αµερι-κανικό έλεγχο της ακρίβειας του GPS. Σε περίπτωση κρίσεως, τα GPS των Τούρκων καταδροµέων θα λαµβάνουν τα διορθωτικά σήµατα του δικτύου (κινητή τηλεφωνία, ad hoc δίκτυο UHF κλπ.), όπως εξάλλου και τα κατευθυνόµενα µε GPS βλήµατα (αεροπορίας και γιατί όχι YILDIRIM µε αδρανειακό + GPS σύστηµα καθοδηγήσε-ως), καθώς οι αποστάσεις από τα νησιά µας επιτρέπουν τη χρήση οποιουδήποτε δικτύου για τη µετάδοση των διορθώσεων. Οι ίδιοι οι Αµερικανοί, λόγω των προβληµατισµών τους για τις δυνατότητες των κρατών που θεωρούνται «παρίες» να παρεµβάλλουν το GPS

των βληµάτων JDAM, JSAW κλπ. επένδυσαν στην τεχνική «Wide Area» DGPS, ώστε να βελτιώσουν την ακρίβεια των βληµάτων τους στα 1 – 3 µ. και να τα απεξαρτήσουν, κατά το δυνατόν, από την απλή λήψη των σηµάτων L1 – L2 του συστήµατος, µέσω «διορ-θώσεων» από το επίγειο ή δορυφορικό «διορθωτικό δίκτυο». Έτσι προέκυψε το πρόγραµµα EDGE, Exploitation of DGPS for Guidance Enhancement η εκµετάλλευση του DGPS για βελτίωση της καθοδη-γήσεως (βληµάτων), µε ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσµατα. Τα δορυφορικά συστήµατα DGPS Wide Area Augmentation System (WAAS) και EGNOS (Ευρωπαϊκό) αρχίζουν να είναι διαθέσιµα και έτσι η τεχνολογία αυτή καθίσταται προσιτή. Για την εκµετάλλευση ενός τέτοιου δικτύου για στρατιωτικούς σκοπούς (π.χ. βελτίωση της στοχοποιήσεως µε JDAM) αρκεί ο εφοδιασµός ενός αεροσκάφους µε τον κατάλληλο δέκτη για το επίγειο δίκτυο DGPS που να διαθέτει διεπαφή Mil-Std-1553B και η κατάλληλη επέµβαση στο λογισµικό του υπολογιστού αποστολής. Με δεδοµένο ότι οι Τούρκοι απαιτούν τον πηγαίο κώδικα για ό,τι αγοράζουν και ότι τα ερευνητικά τους ιδρύµατα και η βιοµηχανία έχουν υψηλό επίπεδο, εκτιµάται ότι πολύ σύντοµα το δίκτυο DGPS της γείτονος θα ενταχθεί κανονικότατα στις επιχειρησιακές δυνατότητες των ΤΕΔ.

Ραντάρ αντιπυροβολικού COBRA επί τροχοφόρου οχήµατος.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 81


Oskhosh MTVR Mk. 28 6x6

33 Περισυλλογής.

Oskhosh MTVR Mk. 27 6x6

40 Μεταφοράς πυροµαχικών για τις Επιλαρχίες των Leopard 2HEL.

Steyr 14M22 4x4. Περισυλλογής.

Steyr 33M97 6x6. Περισυλλογής.

Steyr/ELBO 33M41

6x6. Περισυλλογής.

HMMWV 695 High Mobility Multi-Purpose Vehicle: υψηλής κινητικότητας όχηµα πολλαπλών χρήσεων. Αµερικανικής προέλευσης. Κατασκευάζεται κατόπιν αδείας από την Ελληνική Βιοµηχανία Οχηµάτων (ΕΛΒΟ) ΑΕ. Ελαφρύ όχηµα γενικής χρήσης 4x4. Υπηρετεί σε διάφορες εκδόσεις: Μ998 (14), M1114GR (φορέας Kornet-E: 196), Μ1118-1 GR (φορέας BOR-A550: 40), Μ1118-2 GR (φορέας Margot XXL: 20), M1025A2 (φορέας MILAN: 42), M1097A2 (φορέας πολυβόλου: 8), M1097A2 (ρυ-µουλκό οβιδοβόλου M56 Pack: 20), M1097A2 (ASRAD Hellas: 54), Μ1116GR (Ασθενοφόρο): 70, Κινητή Οµάδα Επισκευών (ΚΟΕ): 60, Ειδικών Επιχειρήσεων: 6, Φορέας Πολυβόλου Βοµβίδων 40 χλστ.: 65.

LuAZ-967M 3 Ελαφρύ όχηµα 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 420 κιλών. Από τα αποθέ-µατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού.

Mercedes-Benz/ ELBO G-Class MB240GD

>4.500 Ελαφρύ όχηµα γενικής χρήσης 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 750 κιλών.

Mercedes-Benz/ELBO MB250GD Model 9 11/4 t.

4.480

M1008 CUCV Αµερικανικής προέλευσης. Ελαφρύ όχηµα 4x4. Αριθµός παραλήφθηκε από τα αµερικανικά αποθέµατα, πιθανότατα έχουν όλα αποσυρθεί από την ενεργό χρήση.

ΟΧΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

΄Οχηµα γενικής χρήσης Steyr/ΕΛΒΟ 1491.

M151 Mutt 36 Αµερικανικής προέλευσης. Ελαφρύ όχηµα γενικής χρήσης 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 362 κιλών.

M37B1 Αµερικανικής προέλευσης. Ελαφρύ όχηµα 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 680 κιλών. Πιθανότατα έχουν αποσυρθεί.

M38/M38A1 Αµερικανικής προέλευσης. Ελαφρύ όχηµα γενικής χρήσης 4x4.

GAZ-66 Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 2.000 κιλών. Από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού.

IFA Robur LO2002A

57 Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 2.000 κιλών. Από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού.

IFA W50 Φορτηγό 4x4. Από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµα-νικού Στρατού.

Kamaz 43101

Φορτηγό 6x6. Χρησιµοποιείται µε το αντιαεροπορικό σύστηµα TOR-M1.

MAN SX 24 Φορτηγό 8x8. Ωφέλιµο φορτίο 15.000 κιλών. Εξοπλισµένο µε το σύστηµα διαχείρισης φορτίου ATLAS LHS.

MAN Cat 1 24 Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 7.000 κιλών. Χρησιµοποιούνται από τις µοίρες των αυτοκινούµενων οβιδοβόλων PzH-2000GR. Από τα αποθέµατα του γερµανικού Στρατού.

M34 Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 2.268 κιλών. Αµερικανικής προέλευσης, πιθανότατα έχουν όλα αποσυρθεί.

M35 Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 2.268 κιλών. Αµερικανικής προέλευσης, πιθανότατα έχουν όλα αποσυρθεί.

Oshkosh M911 HET 6x6

71 Αρµατοφορέας 6x6. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 το ΓΕΣ προχώρησε σε µια προµήθεια 71 αρµατοφορέων τύπου Μ911 της αµερικανικής Oshkosh διαµόρφωσης 6x6.

Oshkosh M911 HET 8x6

16 Τα τέλη της δεκαετίας του 1990 παρελήφθησαν από τα αµερικανικά αποθέµατα.

Oshkosh M985 HEMTT

52 Φορτηγό 8x8. Χρησιµοποιείται από τις Μοίρες MLRS.

Oshkosh M984A1

8 Διατίθενται ανά 4 ως περισυλλογής ανά Μοίρα MLRS.

Stewart & Stevenson FMTV

12 Μικρός αριθµός οχηµάτων ως ρυµουλκά των ραντάρ ANTPQ-37(V)3.

Steyr/ELVO 1491

Χρησιµοποιούνται κυρίως από µονάδες Μηχανικού.

MAN-Steyr 40M60 HET

66 Αρµατοφορέας 6x6. Επιπλέον πέντε οχήµατα του τύπου έχουν προωθηθεί στην Κύπρο για χρήση από την Εθνική Φρουρά.

Scania P113HK

87 Φορτηγό 6x6. Φορέας κλωβών του Συστήµατος Επικοινωνιών Ζώνης Μάχης (ΣΕΖΜ) ΕΡΜΗΣ.

M38/M38A1 Ελαφρύ όχηµα γενικής χρήσης 4x4.

AG-AL 1600 VW Ελαφρύ όχηµα 4x4 γενικής χρήσης.

Tuzla GTD 4x4 Ελαφρύ όχηµα 4x4 γενικής χρήσης.

CJ-3B 12.631 Ελαφρύ όχηµα 4x4 γενικής χρήσης.

HMMWV 2 Ελαφρύ όχηµα 4x4. Προφανώς για δοκιµές.

Land Rover 90 Ελαφρύ όχηµα 4x4 φορέας αντιαρµατικών όπλων.

Land Rover Defender 110

>4.000 Ελαφρύ όχηµα 4x4.

Land Rover Defender 130

Ελαφρύ όχηµα 4x4.

M151 Mutt Ελαφρύ όχηµα 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 362 κιλών.

M37 Ελαφρύ όχηµα 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 680 κιλών.

Bedford MK 300 Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 4.000 κιλών.

BMC 215-09 >180 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Οι παραδόσεις συνεχίζονται.

BMC 235-16 >500 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 5.000 κιλών. Οι παραδόσεις συνεχίζονται.

BMC 380-26 Τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 10.000 κιλών. Μικρός αριθµός.

BMC Faith 270-26

6x4 βυτιοφόρο καυσίµων 20.000 λίτρων για ανεφοδιασµό αεροσκαφών και ελικοπτέρων.

M34 Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 2.268 κιλών.



Iveco-Magi-rus 160-23 ANWM/232D 16 AL (6x6)

Αποκτήθηκαν τη δεκαετία του 1980. Ωφέλιµο φορτίο 7.000 κιλών.

Mercedes-Benz Actros

104 Φορτηγό 6x6. Με σύστηµα διαχείρισης φορτίου (LHS). Παραλήφθησαν τη διετία 2001-2002.

Mercedes-Benz Atego (4x4)

50 Παρελήφθησαν το 2006 και έχουν διατεθεί στις κατοχικές δυνάµεις στην Κύπρο.

Mercedes-Benz HET

100 Πιθανώς Actros ή ο προγενέστερος τύπος SK.

MAN 26.270 DFK/DFTM

60 Παρελήφθησαν το 2003.

MAN 26.372 DFAEX

627 Φορτηγό 6x6. Παρελήφθησαν 443 το 2002, 84 το 2003 και 100 το 2006.

MANAS 16.210 FAE

Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο φορτίο 7.500 κιλών.

MANAS 16.220 FAEX

660 Παρελήφθησαν 381 το 2002 και 279 το 2003.

MANAS 16.230 FAEX

Φορτηγό 4x4.

MANAS 26.281 DFAE

Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο φορτίο 13.800 κιλών.

MANAS 40.403 DFAXS Çekici

Αρµατοφορέας 6x6.

MB Unimog 4x4 U1300L

>5.000 Βαρέα οχήµατα παντοδαπού εδάφους κατασκευής της MERCEDES-BENZ TÜRK A.

MB Unimog 4x4 U1700L

>5.000

MB Unimog 4x4 U5000

>40 Παρελήφθησαν το 2006 και έχουν διατεθεί στις κατοχικές δυνάµεις στην Κύπρο. Επιπλέον παραδόσεις επίκεινται.

FAUN HZ 40.45/45 (6x6)

40 Αρµατοφορέας (ΗΕΤ). Αποκτήθηκαν τη δεκαετία του 1980.

FAUN HZ (6x6) Τράκτορες µε ρυµουλκούµενα µεταφοράς καυσίµων. Αποκτήθηκαν τη δεκαετία του 1980.

MZKT-79092 (8x8)

120 Μεταφοράς καυσίµων.

MZKT-79092 (8x8)

50 Μεταφοράς καυσίµων.

MZKT-79091 (8x8)

130 Αρµατοφορείς. Παρελήφθησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Oshkosh HEMTT (8x8)

78 Παρελήφθησαν τη διετία 2005-2006 και ανήκουν σε δύο εκδόσεις (Μ977 και Μ984Α2).


Εντός του 2010 ξεκινά η παράδοση των 706 φορτηγών τύπου BMC 185-09B των 2,5 τόνων, οι παραδόσεις των 282 φορτηγών BMC 235-16 των 5 τόνων και των 403 φορτηγών BMC 380-26 των 10 τόνων.

BMC 185-09B

BMC 380-26

BMC 235-16

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 83


ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ (ΕΛΛΑΔΑ)

Sperwer 6 Τα 2 τελευταία συστήµατα παρελήφθησαν τον Απρίλιο του ‘10.

Στις αρχές Απριλίου πραγµατοποιήθηκε η παραλαβή του πέµπτου και του έκτου συστήµατος UAV τύπου Sperwer για τον ΕΣ. Η αρχική σύµβαση που είχε υπογραφεί ήταν ύψους 27 εκατ. ευρώ για δύο συ-στήµατα, ενώ στη συνέχεια (Ιούλιος 2006) ασκήθηκε η προαίρεση για ακόµη δύο. Κάθε «σύστηµα» Sperwer αποτελείται από τέσσερα µη επανδρωµένα αεροχήµατα, ένα ειδικά εξοπλισµένο όχηµα εδά-φους –το οποίο χρησιµοποιείται ως πλατφόρµα εκτόξευσης– έναν

Μη επανδρωµένο αερόχηµα SPERWER.

κλωβό επικοινωνιών, έναν κλωβό ελέγχου εδάφους, έναν κλωβό συντήρησης και τέλος οχήµατα περισυλλογής.

Το πρώτο σύστηµα παραλήφθηκε από τον ΕΣ το Σεπτέµβριο του 2004 και µαζί µε αυτό ξεκίνησε η διαδικασία εκπαίδευσης του προσωπικού των 472 και 473 Ταγµάτων Ηλεκτρονικής Επιτή-ρησης και Πληροφορικής τα οποία έχουν αναλάβει την ευθύνη της επιχειρησιακής αξιοποίησης των συστηµάτων. Τα Τάγµατα διαθέτουν Λόχους ΜΕΑ (Μη Επανδρωµένων Αεροσκαφών) και υπάγονται στη Διεύθυνση Διαβιβάσεων. Κάθε Τάγµα διαθέτει από δύο αεροχήµατα Sperwer.

Ένας από τους τοµείς όπου η Τουρκία έχει δώσει ιδιαίτερη έµ-φαση τα τελευταία χρόνια είναι αυτός της αγοράς, αλλά κυρίως της ανάπτυξης UAV. Πιο συγκεκριµένα, οι πολεµικές επιχειρήσεις στη νοτιοανατολική Τουρκία αλλά και η αποτελεσµατικότητα της χρήσης των συστηµάτων UAV οδήγησαν τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις στην ανάπτυξη πληθώρας διαφορετικών συστηµάτων UAV και στην απόκτηση ακόµη και συστηµάτων UCAV.

Το πλέον γνωστό πρόγραµµα είναι αυτό της απόκτησης 3 ολο-κληρωµένων συστηµάτων UAV HERON από το Ισραήλ, µε 10 αερο-χήµατα συνολικής αξίας άνω των 130 εκατ. ευρώ. Τα συστήµατα αυτά θα διατεθούν και στα τρία όπλα, µε τον Στρατό να παραλαµβάνει 4 αεροχήµατα και ένα κέντρο ελέγχου, το Ναυτικό 2 αεροχήµατα και ένα κέντρο ελέγχου και την Αεροπορία 4 αεροχήµατα και ένα κέντρο ελέγχου. Μετά από σειρά προβληµάτων που οφείλονταν κυρίως στην επιµονή των Τούρκων να τοποθετήσουν δικά τους ηλεκτρο-oπτικά συστήµατα αντί αυτών που πρότεινε η κατασκευάστρια εταιρεία και αφού προκλήθηκαν σηµαντικές τριβές στις τουρκοϊσραηλινές σχέ-σεις, τα συστήµατα ξεκίνησαν να παραδίνονται στην Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2010 µε την παράδοση των πρώτων 6, ενώ τον Ιούνιο προβλέπεται να παραδοθούν και τα υπόλοιπα τέσσερα. Τα UAV HERON µπορούν να πετάνε για περίπου 45-50 ώρες, να φτάσουν σε ύψος 30.000 ποδιών, η ταχύτητα πτήσης τους φτάνει τους 113 κόµβους (αν και στην περίπτωση των τουρκικών HERON τα νούµερα για την επιχειρησιακή οροφή και την ταχύτητα αµφισβητούνται λόγω αυξηµένου βάρους), έχουν αυτονοµία 350 χλµ., φέρουν κάµερα FLIR τουρκικής κατασκευής (AselFLIR-300T), Radar SAR/MTI, καθώς και συστήµατα ηλεκτρονικών υποκλοπών. Εδώ όµως η κατάσταση περι-πλέκεται διότι το HERON, όπως προσφέρεται στη διεθνή αγορά, είναι εξοπλισµένο µε το ισραηλινό σύστηµα FLIR MOSP, έχει βάρος 30-35 κιλά, ενώ η νεότερη έκδοσή του, το MOSP-300, έχει βάρος 28-31 κιλά. Αντιθέτως, τα τουρκικά HERON θα είναι εξοπλισµένα µε το τουρκικό

AselFLIR-300T το οποίο έχει βάρος 116 κιλά (93 κιλά ο πύργος του συστήµατος και 23 κιλά η µονάδα των ηλεκτρονικών), µε ό,τι αυτό µπορεί να σηµαίνει για τα υπόλοιπα υποσυστήµατα που θα φέρουν τα τουρκικά αεροχήµατα, δεδοµένου ότι το ωφέλιµο φορτίο του αεροχήµατος είναι 240 κιλά. Υπενθυµίζεται ότι τα HERON συνήθως φέρουν Radar SAR/MTI EL/M-2055 (βάρους 66 κιλών), εξοπλισµό COMINT EL/K-7071, ενώ µπορεί επίσης να φέρoυν εξοπλισµό ELINT EL/L-8385 της εταιρείας Elta ή ELINT/ESM AES-210V της εταιρείας Elisra (βάρους 22 κιλών). Τα τουρκικά HERON εκτιµάται ότι θα φέρουν επί του παρόντος µόνο τον αισθητήρα AselFLIR-300T.

Το επόµενο σηµαντικό τουρκικό πρόγραµµα UAV είναι αυτό της εγχώριας ανάπτυξης του UAV TIHA-A (Ozgun) συνολικής αξίας 51 εκατ. ευρώ, από τις τουρκικές εταιρείες TAI, Aselsan, Milsoft, SMT, Savronik και SDT. Το πρόγραµµα ξεκίνησε τον Δεκέµβριο του 2004 και πρόκειται για ένα UAV MALE (Medium Altitude Long Endurance) µήκους 10 µέτρων, ανοίγµατος πτερύγων 17,1 µέτρων, βάρους 1.300 κιλών, δυνατότητα µεταφοράς φορτίου 200 κιλών και καυσίµου 250 κιλών. Το υπό ανάπτυξη τουρκικό UAV MALE θα είναι εξοπλισµένο µε τον αισθητήρα AselFLIR-300T της Aselsan, θα µπορεί να πετά σε ύψος 30.000 ποδιών για περίπου 24 ώρες, µε ταχύτητα 125 χλµ./ώρα και αυτονοµία 200 χλµ. Συνολικά θα κατασκευαστούν 6 συστήµατα µε 18 αεροχήµατα, µε το πρώτο αερόχηµα να παρουσιάζεται επίση-µα τον Απρίλιο του 2010. Οι δοκιµαστικές πτήσεις θα ξεκινήσουν το καλοκαίρι του 2010 και θα διαρκέσουν ένα έτος. Το αµέσως επόµενο στάδιο θα είναι η παραγωγή του συστήµατος και η αναβάθµισή του µε την εγκατάσταση Radar SAR/GMTI εγχώριας ανάπτυξης και κατα-σκευής από την εταιρεία Aselsan. Το νέο Radar θα είναι διαθέσιµο τον Απρίλιο του 2011 σύµφωνα µε την εταιρεία, ενώ παράλληλα µε την αναβάθµιση των δυνατοτήτων του UAV TIHA-A, η ΤΑΙ εργάζεται πάνω στην ανάπτυξη του UAV TIHA-Β, το οποίο θα είναι η εξοπλισµένη έκ-δοση της οικογένειας των UAV TIHA. Το εξοπλισµένο UAV TIHA-Β θα

UAV MALE HERON


ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ (ΤΟΥΡΚΙΑ)

φέρει τις υπό ανάπτυξη κατευθυνόµενες µε δέσµη ηµιενεργού Laser ρουκέτες τύπου Cirit των 70 χλστ. της εταιρείας Roketsan. Οι ρουκέ-τες αυτές µπορούν να επιτύχουν µέγιστη εµβέλεια 8 χλµ. και φέρουν πολεµική κεφαλή 3 κιλών, τριπλής διαµόρφωσης (αντιαρµατική, κατά προσωπικού και εµπρηστική).

Ένα ακόµη πρωτοποριακό πρόγραµµα που πρόσφατα ολο-κληρώθηκε είναι αυτό της απόκτησης 19 συστηµάτων Mini UAV Bayraktar µε 76 συνολικά αεροχήµατα της κοινοπραξίας Kalekalip, Baykar Makina. Πρόκειται για ένα Mini UAV µε συνολικό βάρος 4,5 κιλά, µήκος 1,2 µέτρα, εκπέτασµα πτέρυγας 1,9 µέτρα, αυτονοµία 60 λεπτά και ταχύτητα πτήσης 45 χλµ./ώρα. Το αερόχηµα εκτοξεύεται µε το χέρι και προσγειώνεται µε τη χρήση αλεξίπτωτου ή µε την κοιλιά. Το Bayraktar µπορεί να φτάσει στα 12.000 πόδια, ενώ το επιχειρησι-ακό ύψος είναι 3.000 πόδια. Είναι εφοδιασµένο µε µία κάµερα CCD και µία θερµική κάµερα και µπορεί να µεταδώσει τις πληροφορίες που συλλέγει σε απόσταση 20 χλµ. Το αερόχηµα είναι κατασκευα-σµένο από συνθετικά υλικά και προωθείται από ηλεκτρικό κινητήρα, γεγονός που το κάνει ακόµα πιο αθόρυβο. Το πρόγραµµα ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2006 µε τις παραδόσεις να αρχίζουν το 2007 και να ολοκληρώνονται στα τέλη του 2008. Το σύστηµα εξυπηρετείται από δύο άτοµα, µε το δεύτερο άτοµο να φέρει τη φορητή κονσόλα ελέγχου του αεροχήµατος. Τα συστήµατα έχουν παραδοθεί κατά προτεραιότητα στις µονάδες της 2ης Στρατιάς.

Εκτός από τα παραπάνω συστήµατα, τέσσερα ακόµα αναπτυ-ξιακά προγράµµατα UAV βρίσκονται σε εξέλιξη. Το πρώτο και παλαιότερο είναι αυτό που ανέλαβε η ΤΑΙ, η οποία παρέδωσε στο τουρκικό πυροβολικό το µικρής εµβέλειας τακτικό UAV Gozcu που παρουσιάστηκε στην παρέλαση της 30ής Αυγούστου του 2008. Το αερόχηµα εκτοξεύεται από καταπέλτη και προσγειώνεται µε τη βοήθεια αλεξίπτωτου, κινείται χάρη σε ένα βενζινοκινητήρα που δίνει κίνηση σε µία δίφυλλη έλικα. Η αυτονοµία του είναι 2 ώρες και µπορεί να µεταφέρει 8 κιλά ωφέλιµου φορτίου (κάµερα ηµέρας ή θερµική), µπορεί να πετάξει σε απόσταση µέχρι και 50 χλµ. µεταδί-δοντας την εικόνα που έχουν οι αισθητήρες του. Η επιχειρησιακή του οροφή είναι τα 12.000 πόδια, ενώ σε περίπτωση προβλήµατος κατά την πτήση το αερόχηµα µπορεί να επιστρέψει στη βάση του είτε αυτόµατα είτε µε τηλεχειρισµό.

Το δεύτερο είναι ένα UAV κατηγορίας MALE της εταιρείας Baukar Makina, το οποίο ονοµάζεται Caldiran. Το υπό ανάπτυξη φουτουρι-στικό UAV θα µπορεί να αναπτύξει ταχύτητα 120-120 χλµ./ώρα θα έχει αυτονοµία πτήσης 8 ώρες επιχειρησιακό ύψος 20.000 πόδια και δυνατότητα µετάδοσης εικόνας και πληροφοριών από απόσταση 200 χλµ. Πρόκειται για ένα UAV µε µήκος 6,5 µέτρα και άνοιγµα πτερύγων 9 µέτρα. Οι δοκιµές του συστήµατος πραγµατοποιού-νταν υπό την επίβλεψη του Στρατού στην περιοχή της Σινώπης µε µυστικότητα, µέχρι τον περασµένο Σεπτέµβριο, όταν ένα από τα πρότυπα δοκιµών κατέπεσε. Σύµφωνα µε την απόφαση που ελήφθη στις 6 Ιανουαρίου 2010 κατά τη διάρκεια της σύσκεψης της Εκτελεστικής Επιτροπής Αµυντικής Βιοµηχανίας, οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις πρόκειται να αγοράσουν δύο συστήµατα UAV Caldiran µε 6 συνολικά αεροχήµατα. Στην ίδια σύσκεψη αποφασί-στηκε η ανάθεση στην εταιρεία Vestel της σχεδίασης ενός UAV, το οποίο θα µπορεί να εκτοξεύεται από καταπέλτη.

Λόγω των επιτακτικών αναγκών του τουρκικού Στρατού, η SSM νοίκιασε στις αρχές του 2008 από την ισραηλινή εταιρεία Aeronautics το TUAV Aerostar ως ενδιάµεση λύση µέχρι της παραδόσεως των 10

Heron MALE UAV που είχαν παραγγελθεί από την επίσης ισραηλινή IAI το 2005. Πιο συγκεκριµένα, οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις πα-ρήγγειλαν ένα σύστηµα TUAV Aerostar, το οποίο αποτελείται από τρία αεροχήµατα και έναν σταθµό. Πρόκειται για ένα αερόχηµα µε αυτονοµία 200 χλµ., διάρκεια πτήσης 12 ώρες ταχύτητα πτήσης 100 χλµ./ώρα, µέγιστη ταχύτητα 180 χλµ./ώρα και επιχειρησιακό ύψος τα 18.000 πόδια. Πρόκειται για ένα αερόχηµα µε µήκος 4,5 µέτρα, εκπέτασµα πτερύγων 7,5 µέτρα, ύψος 1,3 µέτρα, µέγιστο βάρος απογείωσης 220 κιλά και ωφέλιµο βάρος 50 κιλά. Τελικά, µετά από ενάµισυ χρόνο σε υπηρεσία, το ισραηλινό σύστηµα επιστράφηκε στην εταιρεία κατασκευής του λόγω του υπερβολικού θορύβου του κινητήρα του πρόβληµα που δεν µπορούσε να επιλυθεί. Επιπρόσθε-τα, µετά το καταστροφικό ατύχηµα ενός αεροχήµατος HERON τον Ιούλιο του 2008 που οι Ισραηλινοί είχαν δώσει ως ενδιάµεση λύση στους Τούρκους, οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις αγόρασαν εκτάκτως από το Ισραήλ ένα αερόχηµα UAV Searcher II της εταιρείας IAI-Malat το οποίο χάθηκε επίσης σε ατύχηµα.

Τέλος αξίζει να σηµειωθούν οι προσπάθειες της Τουρκίας να αγοράσει από τις ΗΠΑ UCAV MQ-9 Reaper, χωρίς όµως µέχρι τώρα µε επιτυχία. Υπενθυµίζεται ότι το MQ-9 Reaper είναι ένα UCAV πραγµατικός κυνηγός. Τρεις φορές ταχύτερο από το Predator, ικανό να µεταφέρει πυραύλους αέρος-αέρος ΑΙΜ-9, βλήµατα αέρος-εδάφους Hellfire και «έξυπνες» βόµβες GBU-12 PavewayII, χρησιµοποιήθηκε από τους Αµερικανούς επιχειρησιακά στο Ιράκ και το Αφγανιστάν µε θεαµατικά αποτελέσµατα. Παράλληλα, πάντως, οι Τούρκοι επέδειξαν ενδιαφέρον για τη συµµετοχή τους στο πρόγραµµα εξέλιξης του νέου ευρωπαϊκού –της EADS– UAV Talarion, το οποίο όµως δεν αναµένεται να εισέλθει σε υπηρεσία πριν από το 2015.

Το υπό ανάπτυξη UAV MALE Caldiran της τουρκικής εταιρείας Baukar Makina.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 87

ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ (ΤΟΥΡΚΙΑ)

TIHA-A Υπό ανάπτυξη από εγχώριες εταιρείες.

Bayraktar 19 Mini UAV. Συνολικά 76 αεροχήµατα παραδόθηκαν και βρίσκονται σε υπηρεσία.

Gozgu Τακτικό σύστηµα UAV. Πρόκειται να ενταχθεί σε υπηρεσία.

Caldiran 6 UAV MALE. Εγχώριας ανάπτυξης και κατασκευής, υπό παραγγελία.

HERON 2 Πρόκειται να παραδοθούν συνολικά 10 αεροχήµατα, 4 για τον Στρατό, 4 για την Αεροπορία και 2 για το Ναυτικό. Αναµένεται η παράδοση των υπόλοιπων τεσσάρων.

EP9S Πιστόλι 9 χλστ. x 19 κατασκευής ΕΒΟ.

EP7 Πιστόλι 9 χλστ. x 19 κατασκευής ΕΒΟ.

USP Πιστόλι 9 χλστ. x 19 κατασκευής ΕΒΟ.

Glock 17 >300 Πιστόλι 9 χλστ. x 19 κατασκευής ΕΒΟ.

Μ1911Α1 Κατασκευής της Colt, διαµετρήµατος 0,45 ιντσών. Εισήχθη σε υπηρεσία το 1948. Μέχρι και σήµερα διατηρείται σε µεγάλο αριθµό, αποτελώντας τον κύριο ατοµικό οπλισµό του ΕΣ.

H&K MP5 Υποπολυβόλο 9 χλστ. x 19.

M16A2/M4 15.200 Τυφέκιο 5,56 χλστ. x 45 εφόδου.

Τυφέκια 5,56 χλστ.

112.370 Το πρόγραµµα έχει πιθανώς ακυρωθεί, εξακολουθεί όµως η απαίτηση για την προµήθεια ενός νέου τυφεκίου µάχης.

G3A3/-A4 >500.000 Τυφέκιο 7,62 χλστ. x 51 εφόδου.

ΚΗΦΕΥΣ Τυφέκιο 7,62 χλστ. ελεύθερου σκοπευτή.

Barrett Μ82A1

Τυφέκιο 12,7 χλστ. καταστροφής υλικού.

HK11A1 >10.000 Οπλοπολυβόλο 7,62 χλστ. x 51.

M79 Εκτοξευτής βοµβίδων 40 χλστ.


HK79 Εκτοξευτής βοµβίδων 40 χλστ.

Browning M2HB

>6.000 Πολυβόλο Βαρύ 0,50 in. Περί τα 3.550 έχουν εφοδιαστεί µε συλλογές QCB (Quick Change Barrel: ταχείας αλλαγής κάννης).

M60 Πολυβόλο Γενικής Χρήσης 7,62 χλστ. x 51.

FN MAG Πολυβόλο Γενικής Χρήσης 7,62 χλστ. x 51.

MG3 >3.600 Πολυβόλο Γενικής Χρήσης 7,62 χλστ. x 51 ΕΒΟ.

Minimi Mk 2

3.070 Πολυβόλο 5,56 χλστ. Στις 11 Ιανουαρίου 2006 υπογράφτηκε η σύµβαση για την προµήθεια επιπλέον 2.320 πολυβόλων ΜΙΝΙΜΙ, 2.320 διοπτρών νυχτερινής σκόπευσης NS-685C των ίδιων πολυβόλων και 7.656.000 φυσιγγίων 5,56 χλστ. σε ταινίες, συνολικής αξίας 61.800.000 ευρώ. Τα 2.320 πολυβόλα θα κατασκευαστούν στο εργοστάσιο των Ελληνικών Αµυντικών Συστηµάτων (ΕΒΟ Αιγίου). Η νέα σύµβαση προβλέπει δικαίωµα προαίρεσης για 2.320 ακόµη πολυβόλα, καθώς οι συνολικές ανάγκες ξεπερνούν τα 4.000 πολυβόλα. Για πρώτη φορά τα µεταλλικά µέρη των διοπτρών που αποτελούν το 50% της επιτυγχανόµενης Ελληνικής Προστιθέµενης Αξίας θα κατασκευαστούν αποκλειστικά από τα ΕΑΣ.

ΦΟΡΗΤΟΣ ΟΠΛΙΣΜΟΣ

PMP 4 Πλωτές γέφυρες ρωσικής προέλευσης. Παρελήφθησαν το 1995 από τα αποθέµατα του πρώην ανατολικογερµανικού Στρατού. Σε χρήση τέσσερις συλλογές από το 730 Τάγµα Μηχανικού Γεφυροποιίας (730 ΤΜΧ-Γ/Φ) στον Αµπελώνα Λάρισας.

Improved Ribbon

8 Πλωτές γέφυρες αµερικανικής κατασκευής. Σε χρήση τουλάχιστον οκτώ συλλογές από τον 745 Λόχο Μηχανι-κού Γεφυροποιίας (745 ΛΜΧ-Γ/Φ) στους Τοξότες Ξάνθης.

ΓΕΦΥΡΕΣ ΕΦΟΔΟΥ (ΣΥΛΛΟΓΕΣ)

Στα µέσα Φεβρουαρίου του 2010 υπογράφτηκε από τη ΓΔΑΕΕ σύµβαση µε αριθµό 005Α4/09 που αφορά στην προµήθεια 14 συστηµάτων εξοµοιωτών όπλων ευθυτενούς τροχιάς πεζικού, από την αµερικανική εταιρεία Meggitt Training Systems.

Το σύστηµα που πρόκειται να προµηθευτεί ο ελληνικός Στρα-τός είναι το Meggitt Training Systems Small Arms Trainer, το οποίο επιτρέπει την εκπαίδευση τόσο µεµονωµένων ατόµων, κυρίως για ελεύθερους σκοπευτές, όσο και οµάδας στρατιωτών. Για τη διαµόρ-φωση που αφορά στην εκπαίδευση των ελεύθερων σκοπευτών το σύστηµα περιλαµβάνει τη βασική εκπαίδευση του σκοπευτή στον ρόλο αυτό, καθώς και την εκπαίδευση οµάδας που εξυπηρετεί

όπλα. Για την περίπτωση της εκπαίδευσης αναγνώρισης στόχων, το σύστηµα επιτρέπει την αναγνώριση στόχων, την κλιµάκωση και αποκλιµάκωση εµπλεκόµενων στρατιωτικών δυνάµεων και την εκµάθηση των κανόνων ατοµικής ηγεσίας. Το σύστηµα παρέχει ενηµέρωση για το αποτέλεσµα των βολών που έχουν πραγµατο-ποιηθεί, ακριβή εξοµοίωση των πυρών των όπλων που χρησιµο-ποιούνται στην εκπαίδευση, εξοµοίωση στις διαδικασίες χρήσης όπλων, διαµόρφωση του σεναρίου της εξοµοίωσης, καθοδήγηση βολών όπλων καµπύλης τροχιάς, εξοµοίωση πυρών υποστήριξης, εξοµοίωση συστηµάτων υποστήριξης και τέλος την επόπτευση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας από τον αρµόδιο εκπαιδευτή.


Γέφυρα τύπου PMP.

Γέφυρα τύπου Improved Ribbon

Mehmetcik-1 Τυφέκιο 5,56 χλστ. x 45, παράγωγο του ΗΚ-416.

MKE Πιστόλι 9 χλστ.

YAVUZ 16 Πιστόλι 9x19 χλστ.

GÜMÜŞAY Περίστροφο 0,357 Magnum.

FATİH 13 Πιστόλι 7,65 χλστ.

KOBRA Πιστόλι 9x19 χλστ.

ATMACA 53 Πιστόλι 9x19 χλστ.

CANİK 55 Πιστόλι 9x19 χλστ.

ŞAHİN 08 Πιστόλι 9x19 χλστ.

CY-16 Κατασκευάζεται από τη VURSAN Tüfek ve Kalip Sanayii A.Ş.

Μ1911Α1 Κατασκευής της Colt, διαµετρήµατος 0,45 ιντσών.

H&K MP5 Υποπολυβόλο 9 χλστ. x 19.

M16A2 Τυφέκιο 5,56 χλστ. x 45.

G3A3/-A4 Τυφέκιο 7,62 χλστ. x 51.

HK11A1 Οπλοπολυβόλο 7,62 χλστ. x 51.

AKM Τυφέκιο 7,62 χλστ.

HK-33 Τυφέκιο 5,56 χλστ.

Barrett M82A1 Τυφέκιο 12,7 χλστ. καταστροφής υλικού.

SVD Dragunov

Τυφέκιο ελεύθερου σκοπευτή 7,62 χλστ. SVD: Samozanyadnyia Vintokvka Dragunova.

M60E3 Πολυβόλο γενικής χρήσης 7,62 χλστ. x 51.

FN MAG Πολυβόλο γενικής χρήσης 7,62 χλστ. x 51.

MG3 Πολυβόλο γενικής χρήσης 7,62 χλστ. x 51.

Browning M2HB

Πολυβόλο Βαρύ 0,50 in. Κατασκευάζεται κατόπιν αδείας από τη MKEK SILAHSAN Hafif Silah Sanayi ve Ticaret A.Ş.


T-40 Rifle Εκτοξευτής βοµβίδων 40 χλστ. παραγωγής MKEK SILAHSAN Hafif Silah Sanayi ve Ticaret A.Ş. Το σώµα και η κάννη κατασκευάζονται από τη HES MAKINA San. Tic. A.Ş.



MFAB 4

DoFB 12 Dornier Foldable Bridge. Γέφυρα Εφόδου της Eurobridge Mobile Brücken GmbH (Friedrichshafen, Γερµανία).

ΓΕΦΥΡΕΣ ΕΦΟΔΟΥ (ΣΥΛΛΟΓΕΣ)

Προχωρά κανονικά η κατασκευή 12 συλλογών (των 4 οχηµάτων έκαστη µε 4 ακόµα οχήµατα για εκπαίδευση) κινητών αµφίβιων επιθετικών γεφυρών Samur της εταιρείας FNSS. Το συγκεκριµένο όχηµα αξιοποιεί ως βάση του το σασί του οχήµατος Pars 8x8 της ίδιας εταιρείας υιοθετώντας ως υπερκατασκευή του οχήµατος το αντίστοιχο γερµανικό όχηµα Μ3 της εταιρείας EWK, µέλος πλέον της εταιρείας General Dynamics ELS. Η κάθε συλλογή οχηµάτων Samur έχει δυνατότητα γεφύρωσης 50 µέτρων, ενώ µπορεί να µεταφέρει οχήµατα µέχρι βάρους 70 τόνων. Η πρόωση στο νερό επιτυγχάνεται από δύο υδροπροωθητήρες, ενώ χάρη στη σχεδί-ασή του µπορεί να επιχειρήσει σε ρηχά νερά βάθους µόλις 1,05 µέτρου. Από δοκιµές που έχουν γίνει από τον γερµανικό Στρατό µε τη γέφυρα Μ3, η διεκπεραίωση ενός άρµατος από τη µία όχθη στην άλλη για έναν ποταµό παρόµοιο µε τον Έβρο, δεν διαρκεί παραπάνω από 6 λεπτά, όταν η Μ3 λειτουργεί ως πορθµείο. Το κόστος του προγράµµατος φτάνει τα 130,8 εκατ. δολάρια και υπο-λογίζεται ότι η πρώτη θα παραδοθεί στον τουρκικό Στρατό στα µέσα του 2011.

1. & 2. Η νέα οικογένεια φορητού οπλισµού, Mehmetcik-1, διαµετρήµατος 5,56 χλστ., τουρκικής κατασκευής.

1 2

Η υπό ανάπτυξη κινητή αµφίβια επιθετική γέφυρα Samur της τουρκικής εταιρείας FNSS.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 89

90 E Λ Λ Α ∆ Α – Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Ν Α Υ Τ Ι Κ Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

Αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός ότι ο αέναος και άρρηκτος δεσµός του Έλ-ληνα µε το υγρό στοιχείο δεν οφείλεται µόνο στη γεωγραφική κατανοµή της χώρας µας, αλλά και στην ιδιοσυγκρασία του έθνους µας. Στις ιστορικές

περιόδους που η Ελλάδα θαλασσοκρατούσε στην περιοχή του άµεσου γεωπολιτικού ενδιαφέροντός της, η ναυτική της ισχύς εξασφάλιζε ευηµερία στους πολίτες, αλλά και σελίδες δόξας για τον τόπο.

Το Πολεµικό Ναυτικό εγγυάται την προάσπιση των εθνικών µας συµφερόντων, µε την αδιάλειπτη παρουσία του, την επιτήρηση και τον έλεγχο των ελληνικών θαλασσών, σε ένα σταυροδρόµι όπου συναντώνται οι θαλάσσιοι δρόµοι από τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μέση Ανατολή, τη νότια Ευρώπη και τη βόρεια Αφρική. Για να πετύχει στο έργο του, αξιοποιεί τον ανθρώπινο παράγοντα και τα έµφυτα προσόντα του Έλληνα, αυτά της ευελιξίας, της ευρηµατικότητας και της εµµονής στο σκοπό. Παράλληλα δίνει ιδι-αίτερη βαρύτητα στη σύγχρονη τεχνολογία, στην εγρήγορση, στην εκπαίδευση και στην εκµετάλλευση του γεωγραφικού περιβάλλοντος.

Η χώρα µας χαρακτηρίζεται από γεωγραφική ασυνέχεια µε κυρίαρχο στοιχείο τη θάλασσα και τη διασπορά µεγάλου αριθµού νήσων και µικρονήσων. Η γεωγραφική αυτή διαµόρφωση επιβάλλει τη διατήρηση ισχυρών ναυτικών δυνάµεων καθόσον το ΠΝ διατηρεί το χώρο του Αιγαίου αδιαίρετο αµυντικά. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να εκτελέσει τα έργα που πηγάζουν από την αποστολή του, δηλαδή την εξασφάλιση του θαλάσσιου ελέγχου σε περιοχές εθνικού ενδιαφέροντος όπως το Αιγαίο, τη διατήρηση των θαλάσσιων γραµµών επικοινωνιών, την προβολή ισχύος στην ξηρά σε συνεργασία και µε τους άλλους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάµεων και τέλος την από θαλάσσης άµυνα νήσων, ακτών και του συνόλου του εθνικού θαλάσσιου χώρου.

Η εποχή µας, είναι αλήθεια, χαρακτηρίζεται από τη ραγδαία µεταβολή στην παραδοσιακή αντίληψη περί ασφάλειας. Η χώρα µας λόγω της γεωγραφικής θέσης και των συνακόλουθων γεωπολιτικών ιδιαιτεροτήτων της, ήδη από τα µέσα της δεκαετίας του ‘90, έχει συµπεριλάβει στην αµυντική της φιλοσοφία, πέραν της πα-ραδοσιακής απειλής, και την αντιµετώπιση προκλήσεων που προέρχονται από τις λεγόµενες «ασύµµετρες απειλές». Άλλωστε και το ΝΑΤΟ βρίσκεται στη διαδικασία αναπροσαρµογής του ρόλου και των αποστολών του, προκειµένου να αντιµετωπίσει τη νέα πραγµατικότητα.

Αλήθεια, ποιος θα έπαιρνε στα σοβαρά τον αµυντικό αναλυτή της δεκαετίας του 1990, εάν µεταξύ των προκλήσεων ασφάλειας συµπεριελάµβανε και την αντιµετώπιση της πειρατείας; Και όµως, στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, η συγκεκριµένη απει-λή είναι ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της διεθνούς κοινότητας. Μαζί µε αυτήν, η αντιµετώπιση της διεθνούς τροµοκρατίας, η απαγόρευση της διακίνησης των όπλων µαζικής καταστροφής, η αντιµετώπιση των ραγδαίων κλιµατικών µεταβολών και η µείωση της λαθροµετανάστευσης, αποτελούν µερικές ακόµη σύγχρονες προ-κλήσεις ασφάλειας. Σ’ αυτές έρχεται να προστεθεί και η πρόσφατη οικονοµική κρίση

η οποία, ακριβώς λόγω της παγκοσµιοποίησης, έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έχει σοβαρές επιπτώσεις στη χώρα µας.

Η µεγαλύτερη πρόκληση για την Ελλάδα και κατ’ επέκταση για το Πολεµικό Ναυτικό είναι η σωστή διαχείριση της δυσµενούς οικονοµικής συγκυρίας, η οποία επιβάλλει συγκεκριµένη δηµοσιονοµική πολιτική. Η εξοικονόµηση πόρων είναι το βασικό ζητούµενο. Όµως αυτό που δεν γίνεται εύκολα, είναι η εκ νέου ανάπτυξη των δυνατοτήτων, όταν έχουν απωλεσθεί. Η ναυτική αντίληψη και κυρίως η ναυτική πράξη, δυστυχώς, προσδιορίζεται µε ανάπτυξη δυνάµεων και µε εκτέλεση συγκεκριµένων έργων και η αποστολή του ΠΝ δεν µπορεί να παραβλέπει έργα που άλλα Ναυτικά αναλαµβάνουν σε χώρο ζωτικής σηµασίας για εµάς. Συνεπώς, καταβάλλουµε µεγάλη προσπάθεια ώστε να ελαχιστοποιήσουµε τις επιπτώσεις της κρίσης, µε εξορθολογισµό δαπανών και εκµετάλλευση στο µέγιστο δυνατό βαθµό των υφιστάµενων µέσων και της ποιότητας των στελεχών του ΠΝ.

Χαρακτηριστικό παράδειγµα προσέγγισης της προαναφερθείσας πρόκλησης είναι η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας, κατόπιν εισηγήσεώς µας, για επιστροφή της µιας εκ των δύο φρεγατών, η οποία επιχειρούσε στο Κέρας της Αφρικής. Μπορεί να είναι µια απόφαση που δυσαρεστεί τους Συµµάχους µας στο ΝΑΤΟ, όµως εξοικονοµεί αρκετά χρήµατα στον κρατικό προϋπολογισµό και αυξάνει τη διαθεσιµότητα των µονάδων µας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Χωρίς σηµαντική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισµού είναι και η συµµετοχή του ΠΝ στην επιχείρηση των Ηνωµένων Εθνών στα ανοικτά του Λίβανου («UNIFIL»). Η λελογισµένη συµµετοχή µας στην εν λόγω επι-χείρηση αποτελεί ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία. Χρηµατοδοτούµενη σε µεγάλο βαθµό από τον ΟΗΕ, µας επιτρέπει να αυξάνουµε την παρουσία µας στην Ανατολική Μεσόγειο µε παράλληλο ελλιµενισµό στην Κύπρο, προάγοντας το επίπεδο συνεργασίας µε το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ) και υλοποιώντας σε µεγάλο βαθµό το µέχρι πρότινος θεωρητικό µοντέλο της ελληνοκυπριακής συνεργασίας, γνωστό ως «Ενιαίος Αµυντικός Χώρος». Τέλος, στο ίδιο πλαίσιο, συµµετέχουµε στη συµµαχική επιχείρηση «Active Endeavor» για την αντιµετώπιση της διεθνούς τροµοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως µε µονάδες σε ετοιµότητα από τους λιµένες βάσης και µε τη βελτιστοποίηση της θαλάσσιας επιτήρησης, µε όλα τα διατιθέµενα µέσα. Κατά συνέ-πεια, η επίγνωση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και η διαρκής και αξιόπιστη επιτήρηση του χώρου ενδιαφέροντός µας είναι στόχος υψηλής προτεραιότητας για το ΠΝ.

Παράλληλα και υπό το πρίσµα των ανωτέρω, προσπαθούµε να προβάλλουµε και να εκµεταλλευθούµε τις υποδοµές µας στην Κρήτη. Το εξαιρετικά επιτυχηµένο και προβεβληµένο Συµµαχικό Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής (ΝΑΤΟ Maritime Interdiction Operational Training Center) προσδίδει στην περιοχή της Σούδας εξαιρετική σηµασία. Λοιπές συµµαχικές και εθνικές υπoδοµές όπως το Πεδίο Βολής Κρήτης, ανεφοδιαστικές και επισκευαστικές δυνατότητες του Ναυστάθµου και ο περίφηµος σταθµός ελέγχου ηλεκτρονικών και µαγνητικών µετρήσεων FORACS (Fleet Operational Readiness

ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ...

Αυτονόητη η παρουσία του ΠΝ στους εθνικά ζωτικούς χώρους

του αντιναύαρχου ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΤΗΑρχηγού

Γενικού Επιτελείου Ναυτικού

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 91

Accuracy Check Site), ένας από τους µόλις δύο στην ευρωπαϊκή ήπειρο, καθιστούν αναµφίβολα την Κρήτη και το Ναύσταθµο της Σούδας ως το σηµαντικότερο κόµβο και βάση της Ανατολικής Μεσογείου, προσδίδοντας γεωστρατηγική αξία σε ολόκληρη τη χώρα.

Φυσικά, τη µεγαλύτερη πρόκληση ασφάλειας αποτελεί η τουρκική συµπεριφορά, όπως τουλάχιστον εκφράζεται µέσα από συγκεκριµένες κινήσεις αµφισβητήσεως ή διεκδικήσεων. Παρά τη βελτίωση των διµερών σχέσεων µε τη γειτονική χώρα και τη στήριξη που παρέχει η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή της προοπτική, η Τουρκία δεν φαίνεται προς το παρόν να απεµπολεί την αναθεωρητική στρατηγική της και εµµένει στις µο-νοµερείς διεκδικήσεις της και την προσπάθεια ανατροπής του status quo στο Αιγαίο. Συνεπώς, για την αποτροπή της τουρκικής επιθετικότητας, το Πολεµικό Ναυτικό είναι υποχρεωµένο να διατηρεί ικανή αµυντική στρατιωτική ισχύ που επιτυγχάνεται µέσω της ποιοτικής υπεροχής προσωπικού και υλικού, αλλά και της διαλειτουργικότητας µε τους υπόλοιπους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάµεων.

Το ΠΝ δεν αντιµετωπίζει τα προβλήµατα µε την Τουρκία ως «παίγνια µηδενικού αθροίσµατος», όπου οποιαδήποτε κίνηση της Τουρ-κίας είναι καταστρεπτική για τα συµφέροντά µας, αλλά αντί-θετα παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις µε ψυχραιµία και ρεαλισµό. Παράλληλα, θα πρέπει το πρόβληµα της τουρκικής συµπεριφοράς να τίθεται στη σωστή του βάση, προκειµένου να αποφεύγονται παρεξηγήσεις και παρερµηνείες που δηµιουρ-γούν επιπλέον άσκοπη ένταση. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί το γεγονός ότι την τελευταία πενταετία η Τουρκία δρα-στηριοποιείται έντονα στην Ανατολική Μεσόγειο µέσω µιας εθνικής επιχείρησης κατά της τροµοκρατίας, που ονοµάζεται «Mediterranean Shield». Η συγκεκριµένη επιχείρηση είναι εναρµονισµένη µε το ΝΑΤΟ και τις αποφάσεις του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η Τουρκία δεν έχει προβεί σε καµία πρόκληση κατά της χώρας µας, στο πλαίσιο της συγκεκριµένης επιχείρησης. Μερίδα του Τύπου, παρασυρόµενη από εσφαλµένη πληροφόρηση, πα-ρουσίασε την επιχείρηση ως «Aegean and Mediterranean Shied», µε αποτέλεσµα να δηµιουργηθεί κλίµα αντιπαράθεσης, τη στιγµή που ακόµα και η σχετική τουρκική αγγελία προς ναυτιλλοµένους, αποφεύγει να χρησιµοποιήσει τη λέξη «Αιγαίο».

Χωρίς φυσικά να γίνεται λόγος για απόλυτο σεβασµό των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωµάτων στο Αιγαίο, τουλάχιστον στη θάλασσα η τουρκική συµπεριφορά είναι αρκετά προσεκτική και αυτό οφείλεται σε πολύ µεγάλο βαθµό στην αποτρεπτική ικα-νότητα του ΠΝ. Ικανότητα που βασίζεται στις σύγχρονες µονάδες του Στόλου, στο υψη-λό επίπεδο διαθεσιµότητας, στο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης προσωπικού και στην αυταπάρνηση των πληρωµάτων µας που, παρά τις πολλές αντιξοότητες, κατορθώνουν να διατηρούν σε υψηλή ετοιµότητα έναν αριθµό µονάδων πραγµατικά δυσανάλογο προς το µέγεθος της χώρας µας. Έτσι το Ναυτικό µας, πιστό στις παραδόσεις του και τις διαχρονικές αξίες του έθνους, παραµένει σε ετοιµότητα να υπερασπιστεί την Εθνική Κυριαρχία και αξιοπρέπεια, εφόσον απαιτηθεί.

Ο Στόλος µας σήµερα περιλαµβάνει µεταξύ άλλων σύγχρονες φρεγάτες, νεότευ-κτες κανονιοφόρους, υποδειγµατικά Ταχέα Περιπολικά Κατευθυνοµένων Βληµάτων (ΤΠΚ), υποβρύχια και ελικόπτερα. Πέρα από τους αριθµούς, το Πολεµικό Ναυτικό θεωρεί ως πολλαπλασιαστή ισχύος την ποιοτική του υπεροχή στο προσωπικό και τα συστήµατα. Με το τρέχον εξοπλιστικό πρόγραµµα ολοκληρώνεται η παράδοση των δύο τελευταίων από τα πέντε συνολικά ΤΠΚ τ. «SUPER VΙΤΑ» µε αυξηµένες δυνατό-τητες κρούσης, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για τη συνέχιση του προγράµµατος µε την κατασκευή δύο επιπλέον σκαφών. Επίσης ολοκληρώνεται η παραλαβή του πρώτου σκάφους του προγράµµατος ναυπήγησης τεσσάρων συνολικά υποβρυχίων (Υ/Β) τ. 214. Κύριο χαρακτηριστικό των Υ/Β αυτών είναι το σύστηµα αναερόβιας πρόωσης που τους επιτρέπει να δρουν αθόρυβα για παρατεταµένο χρόνο, σε συνεχή κατάδυση. Σηµαντική αναβάθµιση στον τοµέα του ναρκοπολέµου αποτελεί η παραλαβή των δύο νέων ναρκοθηρευτικών από τις ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο επαύξησης δυνατοτήτων των υφιστάµενων µονάδων µε οικονοµοτε-χνικά κριτήρια, ολοκληρώνεται ο εκσυγχρονισµός των δυνατοτήτων έξι φρεγατών τ. «$», οι οποίες µε το τέλος του προγράµµατος θα διαθέτουν νέο ολοκληρωµένο σύστη-

µα διαχείρισης µάχης, νέο ηλεκτρονικό αισθητήρα, νέο ραντάρ ναυτιλίας επιφανείας χαµηλής πιθανότητας εντοπισµού και νέες συσκευές ηλεκτρονικού πολέµου. Επίσης, εκσυγχρονίζονται και τέσσερις ΤΠΚ τ. «ΜΣΚΟΣ» µε την εγκατάσταση νέου συστήµατος διαχείρισης µάχης, ηλεκτρονιικού αισθητήρα, νέου ραντάρ ναυτιλίας-επιφανείας, νέου ραντάρ αέρος και νέων συστηµάτων διεύθυνσης βολής. Τέλος, στο σχεδιασµό της επαύξησης των δυνατοτήτων του ΠΝ εντάσσονται και τα προγράµµατα αναβάθ-µισης των ναυτιλιακών δυνατοτήτων των Ε/Π ΑΒ-212, καθώς και τα προγράµµατα προµήθειας, εκπαιδευτικών ΕιΠ, επιπλέον επιχειρησιακών ΕιΠ και νέων Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας.

Τέλος, οι σύγχρονες προκλήσεις ασφάλειας απαιτούν µεγαλύτερη διµερή και περι-φερειακή ναυτική συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, το ΠΝ συνεργάζεται µε αρκετές χώ-ρες στη Βαλκανική και τη Μεσόγειο. Στο Ιόνιο και την Αδριατική υφίσταται πολυσχιδής και ευρεία συνεργασία µε την lταλία, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο, την Κροατία και τη Σλοβενία, µε τη µορφή της «Ιόνιας και Αδριατικής Πρωτοβουλίας» (ADRION), στην

οποία µαζί µε την lταλία η Ελλάδα έχει τον ηγετικό ρόλο. Με τις αρα-βικές χώρες της βορείου Αφρικής και ιδιαίτερα µε την Aίγυπτo υπάρχει συνεχής διακρατική συνεργασία και συνεκπαίδευση. Άλλωστε, πολλοί µαθητές στρατιωτικών σχολών προέρχονται από αυτές τις χώρες. Προς αποφυγήν της µονοµέρειας αλλά και µε δεδοµένο το σηµαντικό επιχειρησιακό όφελος, έχουµε αναπτύξει στενή ναυτική συνεργασία µε το Ισραήλ, µια χώρα µε ισχυρές Ένοπλες Δυνάµεις στην περιοχή της Ανατολικής Με-

σογείου. Όλες οι προαναφερθείσες συνεργασίες φροντίζουµε να µην επιβαρύνουν ιδιαίτερα τον κρατικό προϋπολογισµό.

Επιπροσθέτως, το Πολεµικό Ναυτικό δεν παραλείπει να προ-σφέρει τις υπηρεσίες του –όποτε αυτό είναι εφικτό και στο µέτρο

του δυνατού– στο κοινωνικό σύνολο τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, το ΠΝ συµµετέχει στο πρόγραµµα προληπτικής

ιατρικής νήσων Ανατολικού Αιγαίου – Κυκλάδων, µε τη διάθεση µονάδων του για τη µεταφορά τόσο ιατρικού προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων, όσο και φαρµα-κευτικού υλικού στα νησιά µας, οι κάτοικοι των οποίων δεν έχουν τη δυνατότητα των συχνών ιατρικών επισκέψεων. Παράλληλα, τόσο οι µονάδες µας στο Ανατολικό Αιγαίο, όσο –πολύ περισσότερο– τα ελικόπτερα του ΠΝ, συµµετέχουν σε διακο-µιδές ασθενών από τα νησιά, συµβάλλοντας έτσι στην εµπέδωση του αισθήµατος ασφάλειας των ακριτών µας.

Δεν θα πρέπει, επίσης, να παραλείψουµε την προσπάθεια που καταβάλουν οι µο-νάδες µας στα πλαίσια των επιχειρήσεων Έρευνας και Διάσωσης στο Αιγαίο. Παρά τις πολλές φορές ιδιαίτερα δυσµενείς καιρικές συνθήκες, τα πληρώµατά µας, µε έντονο το αίσθηµα προσφοράς στο συνάνθρωπο, µετέχουν πρόθυµα σε τέτοιου είδους αποστο-λές, µε συχνά εντυπωσιακά αποτελέσµατα. Επίσης, σηµαντική είναι και η συνεισφορά µας στην αντιµετώπιση φυσικών καταστροφών και ιδιαίτερα η συνδροµή στη διαρκή µάχη κατά των πυρκαγιών, οι οποίες αποτελούν µία από τις µεγαλύτερες απειλές για τη χώρα µας. Το ΠΝ συµµετέχει µε προσωπικό αλλά και µέσα για τη µεταφορά οχηµάτων όπου απαιτείται.

Τέλος, συµµετέχουµε όταν απαιτηθεί και σε αποστολές παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας σε όσους βιώνουν τις αρνητικές συνέπειες του πολέµου. Αξίζει να σηµειώ-σουµε ότι οι µονάδες του ΠΝ ήταν οι πρώτες που κατέπλευσαν στην δοκιµαζόµενη Βη-ρυτό, για την επιτυχή εκκένωση των ευρωπαίων και αµερικανών πολιτών, στον πόλεµο του 2006, αποσπώντας ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια από τη διεθνή κοινότητα.

Το Πολεµικό Ναυτικό µέσω της φυσικής του ευελιξίας και πιστό στις παραδόσεις του, αγωνίζεται να αντιπαρέλθει τα προβλήµατα που δηµιουργεί η υφιστάµενη οικο-νοµική συγκυρία. Διατηρεί στο έπακρο την ελληνική ναυτική ισχύ, εκµεταλλευόµενο τις νέες τεχνολογίες, την άρτια εκπαίδευση του προσωπικού του και τις κεκτηµένες εµπειρίες από τη συµµετοχή του σε ασκήσεις, επιχειρήσεις και αποστολές ανά τον κόσµο. Συνεπώς, εκφράζω την βεβαιότητα ότι και στο µέλλον θα συνεχίσει µε την ίδια συνέπεια να αποτελεί το σηµαντικότερο αποτρεπτικό παράγοντα του ναυτικού µας έθνους και παράλληλα θα προσφέρει πάσης φύσεως συνδροµή για την υλοποίηση των στόχων εθνικής ασφαλείας και εξωτερικής πολιτικής.


Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) Αθήνα

Αρχηγείο Στόλου (ΑΣ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΔΝΕ) Αµφιάλη

Διοίκηση Διοικητικής Μέριµνας Ναυτικού (ΔΔΜΝ) Αθήνα

Αρχηγείο Στόλου (ΑΣ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Φρεγατών (ΔΦ/Γ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Υποβρυχίων (ΔΥ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Ταχέων Σκαφών (ΔΤΣ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Κανονιοφόρων (ΔΚ/Φ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Αµφίβιων Δυνάµεων (ΔΑΔ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Ναρκοπολέµου (ΔΝΑΡ) Σαλαµίνα

Διοίκηση Υποβρύχιων Καταστροφών (ΔΥΚ) Σκαραµαγκάς

Διοίκηση Ελικοπτέρων Ναυτικού (ΔΕΝ) Κοτρώνι

Ναυτική Διοίκηση Αιγαίου (ΝΔΑ) Πειραιάς

Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος (ΝΔΒΕ) Θεσσαλονίκη

Ναυτική Διοίκηση Ιονίου (ΝΔΙ) Πάτρα

Σχολή Εξάσκησης Ναυτικής Τεχνικής (ΣΕΝΤ) Αµφιάλη

353 Μοίρα Ναυτικής Συνεργασίας (353 ΜΝΑΣ) Αεροπορική Βάση Ελευσίνας

Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΔΝΕ) Σκαραµαγκάς

Σχολή Διοίκησης Επιτελών Πολεµικού Ναυτικού (ΣΔΕΠΝ) Βοτανικός

Σχολή Μονίµων Υπαξιωµατικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ) Σκαραµαγκάς

Κέντρο Εκπαίδευσης «Παλάσκας» (ΚΕΠΑΛ) Σκαραµαγκάς

Κέντρο Εκπαίδευσης (ΚΕ) Πόρου Πόρος

Υπηρεσία Ναυτονοµίας (ΥΝΑ) Σκαραµαγκάς

Χώρος Ιστορικών Ναυτικών Εκθεµάτων Σκαραµαγκάς

Γραφείο Προληπτικής Ψυχικής Υγιεινής (ΓΠΨΥ) Σκαραµαγκάς

Διοίκηση Διοικητικής Μέριµνας Ναυτικού (ΔΔΜΝ) Αθήνα

Ναύσταθµος Σαλαµίνας (ΝΣ) Σαλαµίνα

Ναύσταθµος Κρήτης (ΝΚ) Σούδα Κρήτης

Κέντρο Εφοδιασµού Ναυτικού (ΚΕΦΝ) Βοτανικός

Κεντρικός Σταθµός Αυτοκινήτων (ΚΣΑΝ) Βοτανικός

Υπηρεσία Ναυτικών Τεχνικών Εγκαταστάσεων Λέρου (ΥΝΤΕΛ) Λέρος

Προκεχωρηµένη Ναυτική Βάση (ΠΝΒ) Σύρου Υπάγεται στη ΔΔΜΝ µέσω Ναυστάθµου Σαλαµίνας

Προκεχωρηµένη Ναυτική Βάση (ΠΝΒ) Κυριαµαδίου Υπάγεται στη ΔΔΜΝ µέσω Ναυστάθµου Κρήτης

Προκεχωρηµένη Ναυτική Βάση (ΠΝΒ) Χαλκιδικής Υπάγεται στη ΔΔΜΝ µέσω Ναυστάθµου Σαλαµίνας

Ανεξάρτητες Υπηρεσίες Υπαγόµενες στο ΓΕΝ

Στρατηγείο Διοίκησης Ανατολικής Μεσογείου (ΣΔΑΜ) Ναυτοδικείο Πειραιώς

Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ) Μετοχικό Ταµείο Ναυτικού-Ταµείο Αλληλοβοηθείας Ναυτικού (ΜΤΝ-ΤΑΝ)

Σχολή Ναυτικών Δοκίµων (ΣΝΔ) Ένωση Απόστρατων Αξιωµατικών Ναυτικού (ΕΑΑΝ)

Υδρογραφική Υπηρεσία (ΥΥ) Ναυτικό Κλιµάκιο (ΝΚ) Κιέλου

Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού (ΥΙΝ) Ναυτικό Κλιµάκιο (ΝΚ) Ελευσίνας

ΔΟΜΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ EΛΛΗΝΙΚΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Διοίκηση Τουρκικών Ναυτικών Δυνάµεων (TDK: Turk Deniz Kuvvetleri)

Διοίκηση Στόλου (Donamna Komutanligi) Γκιολτσούκ

Διοίκηση Στολίσκου Δυνάµεων Επιφανείας Γκιολτσούκ, Κοτσαέλι

Διοίκηση Στολίσκου Υποβρυχίων

Διοίκηση Στολίσκου Ταχέων Περιπολικών Σκαφών Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Στολίσκου Ναρκοπολέµου Ερντέκ

Διοίκηση Στολίσκου Λογιστικής Υποστήριξης Γκιολτσούκ, Κοτσαέλι

Διοίκηση Στολίσκου Ναυτικής Αεροπορίας Αεροπορική Βάση Cengiz Topel, Κοτσαέλι

Διοίκηση Βόρειας Θαλάσσιας Περιοχής (Kuzey Deniz Saha Komutanligi) Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Στενών Κωνσταντινούπολης Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Στενών Canakkale

Διοίκηση Τµήµατος Υδρογραφίας & Ωκεανογραφίας

Διοίκηση Ναυτικού Μουσείου Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Νότιας Θαλάσσιας Περιοχής (Guney Deniz Saha Komutanligi) Σµύρνη

Διοίκηση Ταξιαρχίας Πεζοναυτών Φώκαια

Διοίκηση Στολίσκου Αποβατικών Φώκαια

Διοίκηση Περιπολικών & Σκαφών Συνοδείας

Διοίκηση Ναυστάθµου Aksaz

Διοίκηση Ναυτικής Εκπαίδευσης (Deniz Egitim Ve Ogretim Komutanligi) Αλτίνοβα-Γιάλοβα

Ναυτική Ακαδηµία Τούζλα, Κωνσταντινούπολη

Ναυτικό Γυµνάσιο Χαϊµπελιάντα, Κωνσταντινούπολη

Διοίκηση Ναυτικού Κέντρου Εκπαίδευσης Karamürselbey Γιάλοβα

Παρατήρηση: Εκτιµάται ότι προς το τέλος της δεκαετίας η TDK θα δηµιουργήσει και µία δεύτερη Διοίκηση Στόλου, αποκτώντας δύο, τη Βόρεια και τη Νότια.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 93

Ανώτατη Ναυτική Υγειονοµική Επιτροπή (ΑΝΥΕ) Ναυτικό Κλιµάκιο (ΝΚ) Σκαραµαγκά

Ναυτική Βάση Νότιου Ευβοϊκού (ΝΒΝΕ) Υπηρεσία Διακίνησης Διαβαθµισµένων Εκδόσεων (ΥΔΔΕ)

Ταµείο Εθνικού Στόλου (ΤΕΣ) Οικοδοµικός Οργανισµός Μονίµων Αξιωµατικών Ναυτικού (ΟΣΜΑΝ)

Προµηθευτικός Οργανισµός Ναυτικού (ΠΟΝ) Ειδικός Κλάδος Οικονοµικής Ενίσχυσης Μερισµατούχων Ναυτικού (ΕΚΟΕΜΝ)

Κέντρο Αυτοµατοποίησης Συστηµάτων Μάχης Ναυτικού (ΚΑΣΜΝ) Ελληνική Θαλάσσια Ένωση (ΕΘΕ)

Υπηρεσία Φάρων (ΥΦ) Δηµόσιο Ταµείο Προνοίας Ναυτικού (ΔΤΠΝ)

Ναυτικό Νοσοκοµείο Αθηνών (ΝΝΑ) Ανώτατη Ναυτική Υγειονοµική Επιτροπή (ΑΝΥΕ)

ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ


ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ 1.200

ΜΟΝΙΜΟΙ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 5.600

ΕΠΟΠ 2.400





TURK DENIZ KUVVETLERI

ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 4.500

ΜΟΝΙΜΟΙ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 16.000



ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ


ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΔΟΜΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ


TYPE 214 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 120 ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ

Howaldtswerke 01-12-2003

S 121 ΠΙΠΙΝΟΣ Ελληνικά Ναυπηγεία 15-02-2007

S 122 ΜΑΤΡΩΖΟΣ Ελληνικά Ναυπηγεία 27-03-2008

S 123 ΚΑΤΣΩΝΗΣ Ελληνικά Ναυπηγεία 29-05-2009

TYPE 209/1100 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 110 ΓΛΑΥΚΟΣ Howaldtswerke 15-09-1970 05-11-1971

S 111 ΝΗΡΕΥΣ Howaldtswerke 07-06-1971 10-02-1972

S 112 ΤΡΙΤΩΝ Howaldtswerke 19-10-1971 23-11-1972

S 113 ΠΡΩΤΕΥΣ Howaldtswerke 01-02-1972 23-11-1972

TYPE 209/1200 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 116 ΠΟΣΕΙΔΩΝ Howaldtswerke 21-03-1978 22-03-1979

S 117 ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ Howaldtswerke 14-06-1978 14-08-1979

S 118 ΩΚΕΑΝΟΣ Howaldtswerke 16-11-1978 15-11-1979

S 119 ΠΟΝΤΟΣ Howaldtswerke 22-03-1979 29-04-1980

Σύµφωνα µε τη «συµφωνία-πλαίσιο» µεταξύ των ελληνικών υπουργείων Οικονοµικών και Εθνικής Άµυνας από τη µία πλευρά και της Abu Dhabi Mar LLC της ThyssenKrupp Marine Systems AG, HDW και ΕΝΑΕ από την άλλη, των αρχών Μαρτίου, όπου τα ναυ-πηγεία Σκαραµαγκά καταλήγουν στην ADM, η υπόθεση της παρα-λαβής των νέων υποβρυχίων Type-214 και του εκσυγχρονισµού των τριών 209/1200 οδηγείται σε αµοιβαία αποδεκτή λύση. Έτσι αποφασίζεται η παραλαβή και των τεσσάρων Type-214, µε την προοπτική όµως το πρώτο από αυτά το S-120 «Παπανικολής» να πωληθεί σε τρίτο πελάτη προς 350 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα τρία υποβρύχια αποφασίζεται να παραληφθούν κανονικά –ό,τι κι αν µπορεί να σηµαίνει αυτό–, ενώ σε ό,τι αφορά τον εκσυγχρονισµό του προγράµµατος Neptune II παραλαµβάνεται µόνο το S 118 «Ωκεανός», ενώ τα υπόλοιπα δύο S119 «Πόντος» και του S-117 «Αµφιτρίτη», παραµένουν ως έχουν. Αντ’ αυτών όµως ανακοινώ-νεται η αγορά δύο νέων Type-214 έναντι 500 εκατ. ευρώ.

Αρχικά η γερµανική πλευρά είχε προτείνει την «αντικατάστα-ση» των δύο υπό αναβάθµιση σκαφών U-209/1200 µε ναυπήγη-ση δύο νέων U-209 Mod AIP χωρίς επιβάρυνση για την ελληνική

πλευρά, µε την αξιοποίηση κατά κύριο λόγο των υλικών από το Neptune II. Δυστυχώς, η «κωλυσιεργία» της ελληνικής πλευράς και η «απροθυµία» για περαιτέρω διαπραγµάτευση , µετέβαλαν τα δεδοµένα, καθώς η γερµανική πλευρά «σκλήρυνε» την στά-ση της µετά την καταγγελία της σύµβασης. Έτσι οδηγηθήκαµε στον ανωτέρω διακανονισµό και της απόκτησης δύο επιπλέον U-214HN αλλά 20% ακριβότερα από την αντίστοιχη τιµή που θα αποκτήσει αντίστοιχα σκάφη το τουρκικό Ναυτικό. Για λόγους οµοιοτυπίας αλλά και επιχειρησιακών χαρακτηριστικών, η από-κτηση του U-214HN έναντι του U-209Mod AIP είναι σαφώς προ-τιµότερη αλλά το τίµηµα έφθασε το 1 δισ. ευρώ και είναι υψηλό. Προβληµατισµός όµως υπάρχει για τη µεταπώληση του «Παπα-νικολής», καθώς τόσο λόγω του «βεβαρηµένου ιστορικού» όσο και για την επιζητούµενη τιµή των 350 εκατ. ευρώ –τη στιγµή που πωλούνται νέα σκάφη σε τιµές λίγο υψηλότερες των 400 εκατ. ευρώ– η επιδίωξη αυτή φαντάζει αρκετά απόµακρη. Συνολικά πάντως το κόστος των «214» και του «Ωκεανού» φτάνει τα 3,353 δισ. ευρώ συνυπολογιζόµενης και της πιθανότητας να µην πω-ληθεί το S120, ενώ από αυτά τα 390 εκατ. ευρώ απορρόφησε το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Neptune II.

Ταυτόχρονα, προβληµατισµός επικρατεί για την κατάσταση του «Ωκεανός», καθώς µετά από πέντε ολόκληρα χρόνια απρα-ξίας (από τον Νοέµβριο του 2004) και παραµονής στα ναυπηγεία Σκαραµαγκά, για τον εκσυγχρονισµό του εξακολουθεί να είναι δεσµευµένο και πάντως όχι στην επιχειρησιακή διάθεση του ΠΝ. Το σκάφος καθελκύστηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2009 και οι επεµ-βάσεις που πραγµατοποιήθηκαν αφορούσαν στην εγκατάσταση ΑΙΡ, αποτελούµενου από δύο µονάδες Κυψελών Καυσίµου Μεµ-βράνης Πολυµερούς Ηλεκτρολύτη (PEMFC) ισχύος 120 kW η κάθε µία, που θα αυξήσει την αυτονοµία σε κατάδυση µε ταχύτητα 4 κόµβων από 95 σε 362,5 ώρες. Επίσης, εγκαταστάθηκε νέο σύστη-µα διοίκησης και ελέγχου βολής ISUS 90-46 µε τέσσερις σταθµούς εργασίας και δυνατότητα υποβρύχιας εκτόξευσης βληµάτων κατά

TYPE 214 4 Κλάσης ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ. Επίκειται η παράδοσή τους στο ΠΝ.

TYPE 209/1100

4 Κλάσης ΓΛΑΥΚΟΣ. Υποβλήθηκαν στο πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Neptune Ι.

TYPE 209/1200

4 Κλάσης ΠΟΣΕΙΔΩΝ. Μόνο το ΩΚΕΑΝΟΣ S118 έχει υποστεί πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Neptune ΙΙ µέσης ζωής µε σύστηµα αναερόβιας πρόωσης (ΑΙΡ: Air Independent Propulsion).

ΥΠΟΒΡΥΧΙΑ

Το υποβρύχιο S 113 «Πρωτεύς».

Το υποβρύχιο S-120 «Παπανικολής».

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 95

TYPE 214 6 Έναρξη διαδικασιών για τη ναυπήγηση των υποβρυχίων.

TYPE 209/1400 4 Τύπου PREVEZE. Τα S 353 έως S 356 ναυπηγήθηκαν στα ναυπηγεία Gölçük του Ναυτικού.

TYPE 209/1400 4 Τύπου GÜR, τέσσερα εκ των οποίων θα εκσυγχρονιστούν

TYPE 209/1200 6 Τύπου ATILAY, τέσσερα εκ των οποίων θα εκσυγχρο-νιστούν.

TYPE 209/1400 GUR ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 357 Gür 25-07-2001 19-02-2004

S358 Çanakkale Ιούλιος 2002 Δεκέµβριος 2004

S 359 Burakreis 2004 Δεκέµβριος 2005

S 360 Inönü 2005 Οκτώβριος 2006

TYPE 209/1400 PREVEZE ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 353 Preveze 27-11-1993 28-07-1994

S 354 Sakarya 28-07-1994 Απρίλιος 1996

S 355 18 Mart 25-08-1997 24-07-1998

S 356 Anafartalar 02-09-1998 22-07-1999

TYPE 209/1200 ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

S 347 Atilay 23-10-1974 12-03-1976

S 348 Saldiray II 14-02-1975 15-01-1977

S 349 Batiray 24-10-1977 07-11-1978

S 350 Yildiray 20-07-1977 20-07-1981

S 351 Doganay 16-11-1983 16-11-1985

S 352 Dolunay 21-07-1988 29-06-1990

ΥΠΟΒΡΥΧΙΑ

Υπογράφτηκε τον Ιούλιο του 2009, µεταξύ της γερµανικής εται-ρείας HDW-MFI και του τουρκικού κράτους η συµφωνία για τη συ-µπαραγωγή των 6 υποβρυχίων Τype-214 στα τουρκικά ναυπηγεία του Golcuk. Αποτέλεσµα της διαπραγµάτευσης των δύο πλευρών ήταν η µείωση του αρχικού κόστους κατασκευής των υποβρυχίων κατά 440 εκατ. ευρώ, κατεβάζοντάς το από τα 2,5 δισ. ευρώ στα 2.060 εκατ. ευρώ. Υπενθυµίζεται ότι η αρχική συµφωνία για την κατασκευή των υποβρυχίων υπογράφτηκε µεταξύ της HDW και της τουρκικής πλευράς τον Ιούλιο του 2008, ενώ στις προθέσεις της Διεύθυνσης ήταν η όσο το δυνατόν µεγαλύτερη εµπλοκή των τουρκικών εταιρειών, όχι µόνο στη ναυπήγηση των σκαφών στα ναυπηγεία του Golcuk, αλλά και στην κατασκευή του εξοπλισµού που αυτά θα φέρουν. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του υπουργού Άµυνας της χώρας, Vecdi Gönül, η τουρκική βιοµηχανική εµπλοκή θα αγγίξει το 81% της συνολικής αξίας του προγράµµατος.

Εκτιµάται ότι η µείωση αυτή της τιµής (για την ιστορία, η ναυ-πήγηση των 4 ελληνικών Τype-214ΤΝ AIP που παραγγέλθηκαν σχεδόν µία δεκαετία πριν, κόστισε 1,7 δισ. ευρώ), επιτεύχθηκε λόγω ακριβώς αυτής της επιλογής, δηλαδή της ενσωµάτωσης τουρκικών υποσυστηµάτων. Πιο συγκεκριµένα, σύµφωνα µε πληροφορίες από τουρκικές πηγές, στα 6 υποβρύχια πρόκειται να εγκατασταθούν και να ολοκληρωθούν τα ακόλουθα τουρκικά συστήµατα: το σύστηµα ESM ARES-2NS της κρατικής εταιρείας Aselsan, το ραντάρ επιφάνειας Alper LPI επίσης της Aselsan, το σύστηµα παραπλάνησης τορπιλών BAIT µε τα υποσυστήµατά του, το Lipsoz (παρεµβολών), και το Eskina (παραπλάνησης). Το σύστηµα δορυφορικών λήψεων και τηλεπικοινωνιών, θα είναι επίσης της Aselsan, ενώ το έργο της µηχανολογικής σχεδίασης και ολοκλήρωσης του πλοίου στις τουρκικές απαιτήσεις το έχει αναλάβει η εταιρεία STM που έχει αποκτήσει εµπειρία από ανά-λογο έργο κατά τη διάρκεια της σχεδίασης και ναυπήγησης της κορβέτας Milgem.

Η ίδια εταιρεία θα αναλάβει την κατασκευή των συνθετικών υλικών και τµηµάτων του υποβρυχίου. Το σύστηµα επικοινωνίας, µεταφοράς δεδοµένων Link11/16/22 και το λογισµικό τηλεπικοι-νωνιών θα είναι της Milsoft, ενώ η Havelsan πρόκειται να αναπτύ-ξει τον εξοµοιωτή εκπαίδευσης του υποβρυχίου και σύµφωνα µε νεότερες πληροφορίες το λογισµικό για το Σύστηµα Διαχείρισης Μάχης ISUS-90, προσαρµοσµένο στις ανάγκες των τουρκικών υποβρυχίων. Οι κονσόλες πολλαπλών χρήσεων του υποβρυχίου θα είναι της Ayesas. Τα υδρόφωνα, οι δοκιµές EΜΙ/ECM, το σύ-στηµα ελέγχου οµαλής λειτουργίας µπαταριών του συστήµατος ηλεκτροπροώθησης και το σύστηµα επιβίωσης πληρώµατος θα υλοποιηθούν από το κρατικό ίδρυµα ερευνών TUBITAK-MAM. Το σύστηµα παρεµβολής τορπιλών θα αναπτυχθεί από την τουρκική εταιρεία Bilgi Koc. Παράλληλα, υπό ανάπτυξη βρίσκεται το πρό-γραµµα του Εθνικού Sonar αρχικά για τις κορβέτες Milgem, ενώ η τεχνογνωσία που θα αποκτηθεί από αυτό το πρόγραµµα θα

Το υποβρύχιο S-347 Atlay, Type-209/1200 κλάσης Ay. Τέσσερα από τα υποβρύχια αυτής της κλάσης πρόκειται να εκσυγχρονιστούν στην Τουρκία.

σκαφών επιφανείας Sub-Harpooon. Aκόµα, αναβαθµίστηκε ο εξο-πλισµός επικοινωνιών µε την προσθήκη ζεύξης δεδοµένων Link 11 και τερµατικού δορυφορικών επικοινωνιών, εγκαταστάθηκε νέο ραντάρ επιφανείας, νέο σύστηµα µέτρων ηλεκτρονικής υπο-στήριξης UME-100HN της Avitronics, νέος ηλεκτροοπτικός ιστός OMS 100EO, σύστηµα αντιµέτρων τορπιλών CIRCE κλπ.

Πέρα από τα πολλά δυσεξήγητα σηµεία της συµφωνίας (δεν προσφέρονται εγγυήσεις καλής εκτέλεσης από πλευράς Γερµα-νών, παραίτηση Δηµοσίου από απαιτήσεις για ρήτρες κλπ.) και το υψηλό κόστος των 3,353 δισ. ευρώ για τα έξι υποβρύχια Τype 214 και τον εκσυγχρονισµό του ενός Type 209/1200, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στο κείµενο της εν λόγω συµφωνίας υπάρχει ένα ακόµη κρίσιµο σηµείο.

Η Ferrostaal MAN AG, ένα από τα αντισυµβαλλόµενα µέρη µε το ελληνικό Δηµόσιο για τα δύο προγράµµατα «Αρχιµήδης» (κατασκευή των τεσσάρων Type 214) και Neptune II (εκσυγχρο-νισµός των τριών Type 209/1200), αλλά και µία από τις εταιρείες (µαζί µε την HDW) που έχουν καταγγείλει τις δύο συµβάσεις στις

21 Σεπτεµβρίου 2009, δεν αναφέρονται σε κανένα σηµείο της συµφωνίας-πλαίσιο. Ούτε η HDW, ούτε κανένα άλλο από τα συµ-βαλλόµενα µέρη του «framework agreement» έχει προσκοµίσει κάποιο έγγραφο εκπροσώπησής της. Το παραπάνω σηµαίνει πως η Ferrostaal διατηρεί ακέραια τα δικαιώµατά της, αλλά και δεν έχει παραιτηθεί της διαιτησίας. Έτσι το ελληνικό Δηµόσιο δέχθηκε και υπέγραψε αυτό τη συµφωνία-πλαίσιο χωρίς να υπάρχει η αποδοχή των συµπεφωνηµένων από την Ferrostaal ή να προ-σκοµιστεί κάποιο έγγραφο εξουσιοδότησης-εκπροσώπησης της Ferrostaal προς κάποιο από τα λοιπά αντισυµβαλλόµενα µέρη όπως η ThyssenKrupp Marine Systems ή η HDW ή ακόµα και τα ΕΝΑΕ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο –ότι απουσιάζει δηλαδή µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο η υπογραφή της Ferrostaal από τη συµφωνία– θέτει ουσιαστικό θέµα εγκυρότητας της διαδικασίας και κατά συνέπεια της τύχης των υποβρυχίων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τελικά προσκοµίστηκαν από την TKMS εξουσιοδοτήσεις από την πλευρά της MAN Ferrostaal AG, οι οποίες όµως εγείρουν άλλου είδους νοµικά θέµατα.

Το υποβρύχιο τύπου 214 S123 «Κατσώνης» και η φρεγάτα «Έλλη» στις εγκαταστάσεις των ελληνικών ναυπηγείων.

96 E Λ Λ Α ∆ Α - Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Ν Α Υ Τ Ι Κ Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

αξιοποιηθεί για την κατασκευή του Sonar για τα νέα υποβρύχια. Ένα ακόµα υπό εξέλιξη πρόγραµµα που σχετίζεται µε το πρόγραµ-µα ναυπήγησης των υποβρυχίων είναι και το Εθνικό Πρόγραµµα Τορπιλών, το οποίο ανέλαβε η εταιρεία Roketsan σε συνεργασία µε την Aselsan, τον προηγούµενο Σεπτέµβριο. Φυσικά, το µεγάλο ζητούµενο είναι τελικά η ενσωµάτωση όλων αυτών των τουρκικών συστηµάτων και φυσικά και µε ποιο κόστος. Αυτό θα φανεί στην πο-ρεία και ίσως τελικά το πρόγραµµα να καταλήξει σε µία παταγώδη αποτυχία. Το πρόγραµµα θα ολοκληρωθεί σε 13 χρόνια.

Οι πληροφορίες για το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των πα-λαιών υποβρυχίων κλάσης Ay Type-209/1200 του τουρκικού Ναυ-τικού αναφέρουν ότι τα δύο παλαιότερα υποβρύχια της κλάσης πρόκειται να αποσυρθούν από την υπηρεσία µόλις ενταχθούν στις τάξεις του τουρκικού Ναυτικού τα δύο πρώτα υποβρύχια Type-214ΤΝ AIP. Όπως είναι γνωστό, η Τουρκία υπέγραψε συµ-φωνία ναυπήγησης στα ναυπηγεία Golcuk 6 συνολικά υποβρύχια Type-214ΤΝ AIP µε υποσυστήµατα που θα κατασκευαστούν στη Γερµανία και κυρίως στην Τουρκία. Αν και αρχικά υπήρχε η σκέψη για τον εκσυγχρονισµό των υποβρυχίων Type-209/1200 µε την εγκατάσταση συστήµατος προώθησης τεχνολογίας AIP ανάλο-γο µε αυτό που εφαρµόστηκε στο πρόγραµµα Neptune II που εφήρµοσε το Ελληνικό Ναυτικό, προτιµήθηκε η υιοθέτηση ενός πιο περιορισµένου προγράµµατος αναβάθµισης. Το υπερβολικό

κόστος του προγράµµατος ενός ριζικού εκσυγχρονισµού, καθώς και η µεγάλη ηλικία των πλοίων όπου το παλαιότερο είναι ήδη 34 ετών και το νεότερο 21 ετών, οδήγησε την ηγεσία του τουρκικού Ναυτικού στην υιοθέτηση ενός λιτού προγράµµατος εκσυγχρονι-σµού το οποίο περιλαµβάνει την εγκατάσταση νέου περισκοπίου και νέων συστηµάτων ESM/ECM, καθώς και νέων συστηµάτων επικοινωνιών. Η αρχική σκέψη για την εγκατάσταση ενός νέου Συστήµατος Διαχείρισης Μάχης (ΣΔΜ) εγκαταλείφθηκε. Αποφα-σίστηκαν περιορισµένες επεµβάσεις ώστε 4 από τις 8 τορπιλοσω-λήνες να µπορούν να εκτοξεύουν και τις βαριές αµερικάνικες τορ-πίλες Mk48 ADCAP Mod6. Εκτιµάται ότι αν τελικά η πληροφορία αληθεύει, ίσως χρειαστεί τελικά η µερική αναβάθµιση του ΣΔΜ. Η τορπίλη Mk48 ADCAP Mod6 είναι θετικής εκτόξευσης, έχει βάρος 1676 κιλά, διάµετρο 533 χλστ., µήκος 5,79 µέτρα, εµβέλεια 23 µίλια µε ταχύτητα 55 κόµβων και 50 χλµ. µε ταχύτητα 40 κόµβων. Το βάρος της πολεµικής κεφαλής είναι 295 κιλά και η καθοδήγηση πραγµατοποιείται είτε µέσω σύρµατος που ξετυλίγεται καθώς η τορπίλη κατευθύνεται προς τον στόχο, είτε µέσω των ενεργών ή παθητικών αισθητήρων της τορπίλης, οι οποίοι ανιχνεύουν την περιοχή ενδιαφέροντος για την ανεύρεση του στόχου µε βάση τα δεδοµένα που διαθέτουν. Η τορπίλη εκρήγνυται κάτω από το κήτος του πλοίου δηµιουργώντας απότοµες κάθετες µετατοπίσεις που µπορούν να θραύσουν τον σκελετό και το κήτος.

Το υποβρύχιο S-353 Preveze, Type-209/1400 της οµώνυµης κλάσης, κατά τη διάρκεια

επίσκεψής του σε λιµάνι της Ιταλίας.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 97


MEKO 200HN ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 452 ΥΔΡΑ Blohm+Voss 25-06-1991 12-11-1992

F 453 ΣΠΕΤΣΑΙ Ελληνικά Ναυπηγεία

09-12-1993 24-10-1996

F 454 ΨΑΡΑ Ελληνικά Ναυπηγεία

20-12-1994 30-04-1998

F 455 ΣΑΛΑΜΙΣ Ελληνικά Ναυπηγεία

15-03-1996 16-12-1998

STANDARD ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 450 ΕΛΛΗ (πρώην Pieter Florisz, F 812 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 15-12-1979 10-10-1981

F 451 ΛΗΜΝΟΣ (πρώην Witte de With, F 813 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 27-10-1979 18-09-1982

F 459 ΑΔΡΙΑΣ (πρώην Callenburgh, F 808 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 12-03-1977 26-07-1979

F 460 ΑΙΓΑΙΟΝ (πρώην Banckert, F 810 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 13-07-1978 29-10-1980

F 461 ΝΑΒΑΡΙΝΟΝ (πρώην Van Kinsbergen, F 809 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 16-04-1977 24-04-1980

F 462 ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ (πρώην Kortenaer, F 807 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 18-12-1976 26-10-1978

F 463 ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ (πρώην Pieter Florisz, πρώην Willem Van Der Zaan F 826, του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 08-05-1982 01-10-1983

F 464 ΚΑΝΑΡΗΣ (πρώην Jan Van Brakel, F 825 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 16-05-1981 14-04-1983

F 465 ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (πρώην Philips Van Almonde, F 823 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 11-08-1979 12-1981

F 466 ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ (πρώην Bloys Van Treslong, F 824 του ολλανδικού Ναυτικού)

Royal Schelde 15-11-1980 05-11-1982

FREMM 4 Τον Δεκέµβριο του 2008 το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε την έναρξη διαπραγµατεύσεων µε τη γαλλική κυβέρνηση για την προµήθεια µέσω διακρατικής συµφωνίας τεσσάρων (τρεις και µία ως δικαίωµα προαίρεσης) φρεγατών τύπου FREMM. Περί τα τέλη Ιουνίου του 2009 η Γενική Διεύθυνση Αµυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισµών (ΓΔΑΕΕ) του υπουργείου Εθνικής Άµυνας όρισε την επιτροπή διαπραγµατεύσεων µε τη γαλλική κυβέρνηση.΄Ηδη η πρώτη φάση των συνοµιλιών έχει ολοκληρωθεί και αναµένεται η έναρξη της δεύτερης.

MEKO 200HN 4 Κλάσης ΥΔΡΑ. Αναµένεται η δροµολόγηση του προγράµµατος εκσυγχρονισµού µέσης ζωής (ΕΡΜΖ) των τεσσάρων πλοίων της κλάσης.

STANDARD 10 Έξι εξ αυτών έχουν υποστεί πρόγραµµα Εκσυγχρονισµού Μέσης Ζωής (ΕΜΖ). Όλα τα σκάφη έχουν παραδοθεί στο ΠΝ.

ΦΡΕΓΑΤΕΣ

Συνεχίζονται οι διαπραγµατεύσεις µεταξύ ΓΔΑΕΕ και DGA αναφορικά µε την προµήθεια των έξι φρεγατών FREMM. Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο υπουργός Εθνικής Άµυνας Ευάγγελος Βενιζέλος σε συνέντευξη Τύπου είχε δηλώσει πως οι συµφωνίες και οι αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ της προηγούµενης κυ-

βέρνησης –µεταξύ αυτών και η έναρξη διαπραγµατεύσεων για τις φρεγάτες FREMM– θα γίνουν σεβαστές και από τη νέα κυβέρνηση. Με δήλωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άµυνας Πά-νος Μπεγλίτης, στις 10 Φεβρουαρίου, διευκρίνισε πως «η Ελλάδα, παρά τα οικονοµικά της προβλήµατα, αποφάσισε την προµήθεια

Φρεγάτα F463 «Μπουµπουλίνα».

Κάτω: Φρεγάτα F450 «Έλλη».

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 99

OLIVER HAZARD PERRY ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 490 Gazįantep (πρώην CLIFTON SPRAGUE FFG 16))

Bath Iron Works 16-02-1980 21-03-1981

F 491 Gįresun (πρώην ANTRIM FFG 20) Todd, Seattle 27-03-1979 26-09-1981

F 492 GEMLIK (πρώην FLATLEY FFG 21) Bath Iron Works 15-05-1980 20-06-1981

F 493 GELIBOLU (πρώην REID FFG 30) Todd, San Pedro 27-06-1981 19-02-1983

F 494 Gökçeada (πρώην MAHLON K. TISDALE FFG 27)

Todd, San Pedro

07-02-1981 13-11-1982

F 495 Gediż (πρώην J. A. MOORE FFG 19) Todd, San Pedro 20-10-1979 14-11-1981

F 496 Gökova (πρώην Samuel E. Morison FFG 13)

Bath Iron Works 14-07-1979 10-10-1980

F 497 Gosku (πρώην Estocin FFG 15) Bath Iron Works 03-11-1979 10-01-1981

MEKO 200TN TRACK II-A &-Β* ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 244 Barbaros Blohm+ Voss 26-10-1993 25-03-1995

F 245 Oruçreis Gölçük 28-07-1994 10-05-1996

F 246 Salihreis Blohm+Voss 26-09-1997 17-12-1998

F 247 Kemalreis Gölçük 24-07-1998 08-06-2000

MEKO 200TN TRACK I ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 240 Yavuz Blohm+ Voss 07-11-1985 17-07-1987

F 241 Turgut Reis Howaldtswerke 30-05-1986 04-02-1988

F 242 Fatih Gölçük 24-04-1987 22-07-1988

F 243 Yildirim Gölçük 22-07-1988 21-07-1989

KNOX ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 253 Zafer (πρώην Thomas C. Hart FF 1092)

Avondale SY 12-08-1972 28-07-1973

D’ ESTIENNE D’ ORVES CLASS (TYPE A69)

ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 500 Bozcaada (πρώην Commandant de Pimodan F 787)

DCN Lorient 07-08-1976 20-05-1978

F 501 Bodrum (πρώην Drogou F 783) DCN Lorient 31-01-1976 30-09-1976

F 502 BANDIRMA (πρώην QUARTIER MAITRE ANQUETIL F 786)

DCN Lorient 07-08-1976 04-02-1978

F 503 Beykoz (πρώην D’Estienne d’Orves F 781)

DCN Lorient 01-06-1973 10-09-1976

F 504 Bartin (πρώην Amyot d’Inville F 782)

DCN Lorient 30-11-1974 13-10-1976

F 505 Bafra (πρώην Second Maitre le Bihan F 788)

DCN Lorient 13-08-1977 07-07-1979

MILGEM ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

F 511 HEYBELIADA Pendik, Κων/πολη

27-09-2008

TF-2000 5 (+1) Το πρόγραµµα ξεκίνησε ουσιαστικά τον Ιανουάριο του 2010 µε την αίτηση για κατάθεση πληροφοριών από τους ενδιαφερόµενους φορείς αναφορικά µε τη ναυπήγηση της νέας φρεγάτας.

A69 6 Τύπου D’ ESTIENNE D’ ORVES. Αγοράστηκαν από το γαλλικό Ναυτικό έναντι 60 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ και επιπλέον 150 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ για τη γενική επισκευή τους πριν από τη µεταβίβαση.

OLIVER HAZARD PERRY

8 Στο πλαίσιο προγράµµατος εκσυγχρονισµού γίνεται η εγκατάσταση του Συστήµατος Διαχείρισης Μάχης GENESIS. Το πρόγραµµα θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2011.

MEKO 200TN TRACK IIB

2 Φρεγάτες κλάσης SALIHREIS, υπό εκσυγχρονισµό.

ΜΕΚΟ 200ΤΝ TRACK IIA

2 Φρεγάτες κλάσης BARBAROS, υπό εκσυγχρονισµό.

MEKO 200TN TRACK I

4 Φρεγάτες κλάσης YAVUZ.

KNOX 3 Με σύστηµα διαχείρισης µάχης Sigma K-5 και ζεύξη δεδοµένων Link 11. Υπό απόσυρση.

MILGEM 1 Πρόγραµµα Εθνικού Πλοίου (MILGEM), 8 πλοία συνολικά.

Η µεγάλη στροφή της Τουρκίας για τη δηµιουργία ενός µεγάλου σύγχρονου και εγχώρια ναυπηγηµένου στόλου ξεκίνησε µε την περίφηµη οµιλία του Τούρκου ΑΓΕΕΘΑ Οζκιόκ το καλοκαίρι του 2005, όπου εξηγούσε τους λόγους για τους οποίους η Τουρκία όφειλε να ξαναγίνει µεγάλη ναυτική δύναµη.

Το πιο σηµαντικό σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραµµα της Τουρκίας είναι αυτό της ναυπήγησης 8 συνολικά κορβετών εγχώριας σχεδίασης και ναυπήγησης (πρόγραµµα Milgem). Το σχέδιο ξεκίνησε στα τέλη

της δεκαετίας του 1990, µε τη σκέψη να αποκτηθούν τα σχέδια µίας κορβέτας από ένα γερµανικό ναυπηγείο. Τελικά, µε µία κίνηση που εξέπληξε πολλούς, η ηγεσία του τουρκικού Ναυτικού αποφάσισε τη σχεδίαση και ανάπτυξη ενός πλοίου συµπεριλαµβανοµένων και των υποσυστηµάτων του. Στο εν λόγω πρόγραµµα ενεπλάκησαν κρατικά ερευνητικά ιδρύµατα όπως το TUBITAK-MAM, TUBITAK-UEKAE, ιδιω-τικές και κρατικές εταιρείες, η υπηρεσία Έρευνας και Ανάπτυξης του τουρκικού Ναυτικού ArMerKom, καθώς και πανεπιστηµιακά ιδρύµα-τα (ITU, Bilkent, METU). Τον συντονισµό του ναυπηγικού έργου έχει η τουρκική µελετητική µηχανολογική-ναυπηγική εταιρεία STM. Λόγω της δυσκολίας του εγχειρήµατος αποφασίστηκε το πρώτο σκάφος να απο-τελέσει ουσιαστικά τη βάση δοκιµών για τη σχεδίαση του πλοίου, τον εξοπλισµό του µε συστήµατα ξένων εταιρειών που ήδη χρησιµοποιού-νται από το τουρκικό Ναυτικό και τη σταδιακή εγκατάσταση εγχώριων συστηµάτων που ήδη αξιοποιούνται από πλοία του τουρκικού Ναυτι-κού, όπως το Σύστηµα Διαχείρισης Μάχης GENESIS, το οποίο έχει ήδη εγκατασταθεί σε 4 φρεγάτες O.H. Perry. Το δεύτερο πλοίο της κλάσης θα διαθέτει µεγαλύτερο αριθµό εγχώρια ανεπτυγµένων υποσυστηµάτων, η διαλειτουργικότητα των οποίων θα αποτελέσει το βασικό αντικείµενο των Τούρκων µηχανικών. Και τα δύο αρχικά πλοία θα ναυπηγηθούν στα ναυπηγεία του τουρκικού Ναυτικού στην περιοχή Pendik κοντά στην Κωνσταντινούπολη, ενώ τα επόµενα πλοία θα ναυπηγηθούν σε ιδιωτικά ναυπηγεία ,τα οποία θα απορροφήσουν την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από τη ναυπήγηση των δύο πρώτων πλοίων. Ουσιαστικά και τα δύο πλοία θα χρησιµοποιηθούν ως πλοία δοκιµών, γεγονός που αποδεικνύει την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να αποκτήσει την απαραίτητη τεχνογνωσία για να καταστήσει την εγχώρια ναυπηγική και πολεµική βιοµηχανία διεθνώς ανταγωνιστική. Με το πρόγραµµα Milgem η Τουρκία δεν ναυπηγεί απλώς ένα νέο πλοίο, όπως θα µπο-ρούσαν να κάνουν πολλές άλλες χώρες. Με το συγκεκριµένο πρόγραµ-µα η Τουρκία χτίζει µια ολόκληρη εγχώρια και διεθνώς ανταγωνιστική πολεµική βιοµηχανία γύρω από τα συστήµατα που χρειάζεται ένα σύγχρονο πολεµικό πλοίο µέσα σε µία 15ετία. Η νέα κορβέτα είναι ένα πλοίο συνολικού εκτοπίσµατος 2.000 τόνων µήκους 99 µέτρων, πλά-τους 14,4 µέτρων, βυθίσµατος 3,75 µέτρων, µε σχεδιαστικά χαρακτη-

ΦΡΕΓΑΤΕΣ

6 φρεγατών από τη Γαλλία», δηµοσιοποιώντας τη δέσµευση. Παρ’ όλα, αυτά σε άλλη δήλωσή του στις 14 Μαΐου, σε συνέντευξη στη γαλλική εφηµερίδα Le Μonde, ο ίδιος ανασκευάζει πρακτικά τη δήλωση της 10ης Φεβρουαρίου λέγοντας πως «ναι µεν οι συνο-µιλίες συνεχίζονται, αλλά αυτό δεν σηµαίνει πως θα επιτευχθεί και συµφωνία και, εν πάση περιπτώσει, απόφαση δεν πρόκειται να ληφθεί µέσα στο 2010».

Παρ’ όλα αυτά πάντως, οι διαπραγµατεύσεις συνεχίζονται και µάλιστα σε εντατικούς ρυθµούς. Πιο συγκεκριµένα, µέσα στον Ιού-νιο, αναµένεται να λήξει η πρώτη φάση των διαπραγµατεύσεων, η οποία ασχολείται µε τις τεχνικές προδιαγραφές των σκαφών που έχει θέσει το ΠΝ. Με το πέρας της πρώτης φάσης θα υπογραφεί σχε-τικό µνηµόνιο µεταξύ ΓΔΑΕΕ και DGA για την έναρξη της δεύτερης φάσης, στην οποία θα διαπραγµατευθεί το θέµα της συµµετοχής των ελληνικών εταιρειών που θα λάβουν µέρος στο πρόγραµµα, µε τη µορφή του υποκατασκευαστή και του κύριου αναδόχου του έργου της γαλλικής DCNS. Με το πέρας της δεύτερης φάσης, τα δύο µέρη θα προχωρήσουν στην έναρξη της τρίτης φάσης των διαπραγµατεύσεων µε αντικείµενο το οικονοµικό ύψος της συµ-φωνίας. Η τελευταία και τέταρτη φάση θα έχει ως αντικείµενο την υλοποίηση των ΑΩ. Να σηµειωθεί πως η συµφωνία για τις φρεγάτες FREMM, εάν τελικά το θέµα προχωρήσει, πρόκειται να υπογραφούν δύο συµβόλαια. Ένα µε την DCNS για το σκάφος και τα ηλεκτρονικά, και ένα µε την MBDA για τα πυραυλικά όπλα που πρόκειται να εξο-πλίσουν την κλάση. Αυτά είναι τα SCALP-Naval, ASTER 30, MICA VL και Exocet. Επειδή καµία ελληνική εταιρεία δεν είναι εµπλεκόµενη στην παραγωγή των συγκεκριµένων όπλων, τα ΑΩ πρόκειται να στραφούν προς αυτή την κατεύθυνση. Σε ό,τι αφορά το υποκα-τασκευαστικό έργο στο σκάφος το ίδιο, εκεί το ΕΒΕ πρόκειται να αναληφθεί από τα ναυπηγεία Ελευσίνας και από τους υποκατα-σκευαστές στην Ελλάδα, που η λίστα θα οριστικοποιηθεί από τη


Η γαλλική φρεγάτα τύπου FREMM.

Κάτω: Η φρεγάτα τύπου ΜΕΚΟ 200ΗΝ F-454 «Ψαρά».

ριστικά τεχνολογίας Stealth (σε µεγάλο ποσοστό το πλοίο εξωτερικά µοιάζει µε το αµερικανικό LCS1 των εταιρειών Lockheed Martin). Το σκάφος προωθείται από 2 κινητήρες ντίζελ MTU 16V595 TE90 συνο-λικής ισχύς 4320KW και ενός αεριοστροβίλου LM2500, ενώ το κιβώτιο ταχυτήτων είναι της γερµανικής Renk. Η µέγιστη ταχύτητα της Milgem φτάνει τους 29 κόµβους, ενώ µε ταχύτητα πλεύσης 15 κόµβων το πλοίο επιτυγχάνει αυτονοµία 3500 ν.µ. Ο οπλισµός του πλοίου περιλαµβάνει ένα πυροβόλο των 76 χλστ. Super Rapid της OTO MELARA, του οποί-ου ο πυργίσκος θα ενσωµατώνει χαρακτηριστικά τεχνολογίας Stealth, ενώ το πυροβόλο θα είναι πτυσσόµενο για την περαιτέρω µείωση του ίχνους RCS. Η κορβέτα θα φέρει 8 πυραύλους επιφανείας-επιφανείας, οι οποίοι κατά πάσα πιθανότητα θα είναι Harpoon Block II, αν και εξετάζε-ται η τοποθέτηση των σουηδικών πυραύλων RBS-15 MkIII (βάρος 800 κιλά, πολεµική κεφαλή 200 κιλά, εµβέλεια 200 χλµ.), οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα πλήγµατος στόχων που βρίσκονται στην ξηρά. Επιπρόσθε-τα, η κορβέτα θα διαθέτει 2 τριπλούς τορπιλοσωλήνες Mk.32 των 324 χλστ. Για την αντιαεροπορική προστασία του πλοίου έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση ενός συστήµατος αεράµυνας σηµείου MK-31 RAM Guided Missile Weapon System (GMWS) και δύο σταθεροποιηµένες τηλεχειριζόµενες πλατφόρµες οπλισµού STAMP της Aselsan, οι οποίες είναι εξοπλισµένες µε πολυβόλο των 12,7 χλστ. και ηλεκτροπτικούς αισθητήρες. Επιπρόσθετα, το πλοίο διαθέτει ελικοδρόµιο και υπόστε-γο που µπορεί να φιλοξενήσει ένα ελικόπτερο S-70B2 Seahawk ASW/ASuW, σύστηµα Mk36 SRBOC, καθώς και τα συστήµατα παραπλάνησης τορπιλών Dulger και Mezgit της Aselsan, τα οποία ελέγχονται από το εγχώρια ανεπτυγµένο από την Aselsan Σύστηµα Ελέγχου Kalkan. Τέλος, το πλοίο διαθέτει ολοκληρωµένο σύστηµα άµυνας από τορπίλες της βρετανικής εταιρείας Ultra Electronics Sea Sentor (S-2170), το οποίο περιλαµβάνει παθητική ακουστική ρυµουλκούµενη διάταξη, ρυµουλ-κούµενο σύστηµα αντιµέτρων τορπιλών, επεξεργαστή µε 2 οθόνες ελέγχου, 2 εκτοξευτές αναλώσιµων ακουστικών αντιµέτρων, µε 8 αντί-µετρα ανά εκτοξευτή. Το συγκεκριµένο σύστηµα χρησιµοποιείται από το Βασιλικό Ναυτικό από το 2004 και αντικατέστησε το αµερικανικό σύστηµα AN/SLQ-25 Nixie. Η καρδιά του ηλεκτρονικού εξοπλισµού του πλοίου αποτελείται από µία αναβαθµισµένη έκδοση του Συστήµα-τος Διαχείρισης Μάχης (ΣΔΜ) GENESIS, το οποίο αναπτύχθηκε από τις τουρκικές εταιρείες Havelsan (29% του έργου), Ayesas (25% του έργου), Yaltes (29% του έργου), Milsoft (5% του έργου), Vestel Defence (12% του έργου), σε συνεργασία µε την αµερικανική Raytheon. Οι υπόλοι-ποι αισθητήρες του πλοίου είναι το σύστηµα Sonar κήτους TBΤ-01 του τουρκικού κρατικού ιδρύµατος ερευνών TUBITAK-MAM, υδρόφωνο TB-SH 05 επίσης του TUBITAK-MAM, το Radar 3D Smart-S MkII µέγι-στης εµβέλειας 250 χλµ., της εταιρείας Thales, σύστηµα ιχνηλάτησης και ελέγχου βολής Sting E/O MkII (I/K συχνότητα) για το κύριο πυροβόλο επίσης της εταιρείας Thales, το Radar επιτήρησης επιφανείας LPI Alper της Aselsan, το Radar ναυσιπλοΐας Vision Master της Sperry, σύστηµα δορυφορικών επικοινωνιών της Aselsan και της Secure Satcom Systems (µέρος της εταιρείας Astrium), σύστηµα ESM/ECM ARES-2N, σύστηµα FLIR AselFLIR-300D, επίσης της Aselsan, και αισθητήρας προειδοποίη-σης Laser. Τέλος, το σύστηµα ελέγχου πυρός του κύριου πυροβόλου θα είναι επίσης κατασκευής της εταιρείας Aselsan. Η πρώτη κορβέτα ονοµάστηκε F-511 Haybeliada, καθελκύστηκε στις 27 Σεπτεµβρίου 2008 (επέτειος της ναυµαχίας της Πρέβεζας το 1538, όταν οι Οθωµανοί µε τον Μπαρµπαρόσα νίκησαν τον χριστιανικό στόλο των παπικών κρατών, της Γένοβας, της Βενετίας, της Μάλτας και της Ισπανίας, υπό την ηγεσία του Αντρέα Ντόρια) παρουσία του Τούρκου Πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, τρία χρόνια µετά την έναρξη ναυπήγησης της (Ιούλι-ος 2005) και πρόκειται να ξεκινήσει θαλάσσιες δοκιµές τον Ιούλιο του

2010, δηλαδή σχεδόν δύο χρόνια µετά την έναρξη εγκατάστασης των υποσυστηµάτων στο πλοίο. Σύµφωνα µε το σχεδιασµό του τουρκικού Ναυτικού το πλοίο υπολογίζεται να παραδοθεί το 2011. Η συµµετοχή της εγχώριας πολεµικής και ναυπηγικής βιοµηχανίας σε αυτή τη φάση του προγράµµατος υπολογίζεται να φτάσει το 50% του συνολικού έρ-γου, ενώ συνολικά 50 τουρκικές εταιρείες εµπλέκονται στο πρόγραµµα. Στόχος είναι το ποσοστό αυτό να αυξηθεί στο 80% κατά τη φάση ολο-κλήρωσης του προγράµµατος που, όπως έχει αναφερθεί, περιλαµβάνει τη ναυπήγηση 8 συνολικά πλοίων.

Το δεύτερο πλοίο της κλάσης Ada, όπως ονοµάζεται, είναι το F-512 Buyukada, η ναυπήγηση του οποίου ξεκίνησε λίγες µέρες µετά την καθέλκυση του πρώτου σκάφους και θα ενσωµατώνει περισσότερα συστήµατα τουρκικής σχεδίασης αν και πρόσφατα η SSM υπέγραψε συµφωνία µε την Aselsan, η οποία θα αναλάβει την κατασκευή των 6 από τα 9 συνολικά Radar 3D Smarts-S MkII της εταιρείας Thales που θα αγοραστούν, συνολικής αξίας 90,5 εκατ. ευρώ (συµπεριλαµβανοµένου του ποσού των 35,4 εκατ. ευρώ, του κόστους εµπλοκής της τουρκικής εταιρείας στο πρόγραµµα). Ένα εκ των 9 συστηµάτων θα χρησιµοποι-ηθεί για την F-512 Buyukada και τα υπόλοιπα, όπως θα αναλυθεί πα-ρακάτω, για τον εκσυγχρονισµό 8 φρεγατών. Επιπλέον, στο πλαίσιο της ίδιας συµφωνίας θα αγοραστεί ένα ακόµα σύστηµα ιχνηλάτησης και ελέγχου βολής Sting E/O MkII, το οποίο θα εγκατασταθεί στη δεύτερη υπό ναυπήγηση κορβέτα. Σύµφωνα µε πληροφορίες από τον τουρκικό Τύπο, η F-512 Buyukada θα εξοπλιστεί µε το σύστηµα άµυνας από τορ-πίλες Hizir της εταιρείας Aselsan, το οποίο ακολουθεί τη διαµόρφωση του βρετανικού συστήµατος Sea Sentor (S-2170) και το οποίο δοκιµά-στηκε τον Δεκέµβριο του 2009 στη θάλασσα του Μαρµαρά. Ένα ακόµα σύστηµα που θα εγκατασταθεί στη δεύτερη κορβέτα της κλάσης είναι το συρόµενο Sonar της τουρκικής εταιρείας METEKSAN, που ανέλαβε τον προηγούµενο Σεπτέµβριο την πιστοποίηση ως το Κέντρο Ακου-στικής Εξέλιξης της Τουρκίας, καθώς και ένα συµβόλαιο αξίας άνω των 33 εκατ. ευρώ, για την προµήθεια 11 συστηµάτων συρόµενου Sonar. Η ίδια εταιρεία ανέλαβε την ανάπτυξη και κατασκευή των υδρόφωνων που θα εγκατασταθούν στα πλοία του τουρκικού Ναυτικού. Τέλος, τον προηγούµενο Οκτώβριο οι εταιρείες Aselsan και Havelsan έλαβαν νέο συµβόλαιο από την SSM, συνολικής αξίας 86 εκατ. ευρώ για τα υπο-συστήµατα της υπό ναυπήγηση δεύτερης κορβέτας. Στο συµβόλαιο συµπεριλαµβάνεται κυρίως η εγκατάσταση του ΣΔΜ GENESIS στο υπό ναυπήγηση πλοίο. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του τουρκικού Ναυτικού, το πλοίο πρόκειται να καθελκυστεί τον Οκτώβριο του 2010 και να πα-ραδοθεί το 2013, πέντε χρόνια µετά την έναρξη ναυπήγησής του, σε

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 101

Στιγµιότυπο από την καθέλκυση

της κορβέτας κλάσης Ada F511

Haybeliada, τον Σεπτέµβριο του

2008.

δεύτερη φάση των διαπραγµατεύσεων. Και τα έξι σκάφη πρόκειται να ναυπηγηθούν στα ναυπηγεία Ελευσίνας.

Στις 4 Φεβρουαρίου η φρεγάτα ΥΔΡΑ (F-452) τύπου ΜΕΚΟ-200ΗΝ πραγµατοποίησε στο Πεδίο Βολής Κρήτης µε επιτυχία βολή του προηγµένου βλήµατος Sea Sparrow (ESSM) κατά drone της EADS 3Sigma τύπου Iris Jet. Το βλήµα µετέφερε σύστηµα τηλεµε-τρίας, ενώ η βολή κατέληξε στην κατάρριψη του στόχου. Η βολή πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο των δοκιµών αποδοχής, µετά την

ολοκλήρωση της αναβάθµισης του Συστήµατος Κατακόρυφης Εκτόξευσης Κατευθυνόµενων Βληµάτων (GMVLS) Mk48 Mod2. Πρόκειται για την τρίτη φρεγάτα του ΠΝ που εκτελεί βολή µε τα προηγµένα αντιαεροπορικά βλήµατα RIM-162C ESSM. Eίχαν προ-ηγηθεί οι βολές των ΣΑΛΑΜΙΣ (F-455) και ΣΠΕΤΣΑΙ (F-453) στις 2 Ιουνίου 2008 και 11 Ιουνίου 2009 αντίστοιχα, και αποµένει η εκτέ-λεση βολών από τη φρεγάτα ΨΑΡΑ (F-454).

Το θέµα της αναβάθµισης των φρεγατών MEKO-200HN ως Εκσυγχρονισµός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) περιλαµβάνεται στο ΔΕΣΕΣ 2005-2020 µε ποσό της τάξης των 200 εκατ. ευρώ. Εάν το ποσό αυτό παραµείνει ως έχει και στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 –όπως είναι και το πλέον πιθανό–, καθώς υπήρξαν σκέψεις για την αύξησή του στα 400 εκατ. ευρώ, τότε ο εκσυγχρονισµός θα κινηθεί σε ένα µέτριο επίπεδο. Οι πιθανότερες κινήσεις θα αφορούν στην αντικατάστα-ση του STACOS από ένα σύστηµα ανοικτής αρχιτεκτονικής όπως το TACTICOS, καθώς είναι ήδη ολοκληρωµένο µε το σύνολο των αισθητήρων που χρησιµοποιούν οι MEKO 200HN. Επιπρόσθετα, εκτιµάται η εγκατάσταση νέων κονσολών τύπου MOC Mk3, νέα ζεύ-ξη Link 11 µε παράλληλη απάλειψη της Link 14. Πιθανή θα πρέπει να θεωρείται και η εγκατάσταση ενός ηλεκτροοπτικού αισθητήρα όπως το MIRADOR, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλειστεί και η περί-πτωση τοποθέτησης νέου ραντάρ ναυτιλίας τύπου Scout Mk2 LPI. Σε ό,τι αφορά τα οπλικά συστήµατα, εκτός της τοποθέτησης νέων βληµάτων ESSM που έχει ολοκληρωθεί, ενδεχοµένως το ΠΝ προχω-ρήσει στην αναβάθµιση του συστήµατος Phalanx σε επίπεδο Block 1B ή SeaRAM, αλλά και του πυροβόλου των 127 χλστ. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η αναβάθµιση του Πυροβόλου Mk45 των 127 χιλ. στη διαµόρφωση Mod 2 ή Mod 4 θα προσφέρει βελτιώσεις που


Η φρεγάτα του ΠΝ F 451 «Λήµνος».

Κάτω: Ο οκταπλός εκτοξευτής των βληµάτων Sea Sparrow σε φρεγάτα τύπου «S».

σχέση µε το πρώτο πλοίο, την Haybeliada, το οποίο εκτιµάται ότι θα παραδοθεί έξι χρόνια από την έναρξη ναυπήγησής του.

Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα, το τουρκικό Ναυτικό µετά την ολο-κλήρωση της ναυπήγησης των δύο πρώτων πλοίων πρόκειται να σταµατήσει το ναυπηγικό πρόγραµµα µέχρις ότου βγάλει τα αναγκαία συµπεράσµατα από τη λειτουργία και απόδοση των πλοίων. Μέχρι την ανάθεση της ναυπήγησης του τρίτου πλοίου σε ένα από τα 5 ιδιωτικά ναυπηγεία της χώρας που έχουν πιστοποιηθεί για τη ναυπήγηση πο-λεµικών πλοίων, θα υπάρξει µία παύση όπου και θα γίνει η αξιολόγηση του όλου προγράµµατος.

Το αµέσως επόµενο σχέδιο του τουρκικού Ναυτικού είναι η ναυπή-γηση 5 –σύµφωνα µε νεότερες πληροφορίες– αντιτορπιλικών κατευ-θυνόµενων πυραύλων, µε δυνατότητες αεράµυνας περιοχής (AAW). Το πρόγραµµα, αν και είχε ξεκινήσει νωρίτερα (1999), είχε περιπέσει σε αδράνεια και τέθηκε πάλι σε τροχιά υλοποίησης τον Δεκέµβριο του 2007. Το πρόγραµµα βρίσκεται υπό την αιγίδα της SSM και το έχει αναλάβει το Κρατικό Ινστιτούτο Ερευνών του τουρκικού Ναυτικού ARMERKOM. Εντός του 2010, το αργότερο στις αρχές του 2011, θα έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσµατα των εργασιών που απαιτούνται πριν από την έναρξη σχεδίασης του πλοίου. Στις 15 Ιανουαρίου 2010 δηµοσιοποιήθηκε από τη SSM, η αίτηση για κατάθεση πληροφοριών από τους ενδιαφερόµενους φορείς αναφορικά µε τη ναυπήγηση της νέας φρεγάτας TF-2000 αντιαεροπορικής Άµυνας Περιοχής (AAW) για το τουρκικό Ναυτικό. Με την ανακοίνωση της αυτή η SSM επιδιώκει να συλλέξει διοικητικές, οικονοµικές και τεχνικές πληροφορίες για τα πα-ρακάτω θέµατα: (α) κατευθυντικά αντίµετρα υπερύθρων, (β) ηλεκτρικές γεννήτριες και συστήµατα διανοµής, (γ) συστήµατα θέρµανσης, εξαερι-σµού και κλιµατισµού, (δ) σύστηµα διαχείρισης ολοκληρωµένης πλατ-φόρµας, (ε) καθοδηγούµενα από Laser όπλα/όπλα κινητικής ενέργειας, (ε) κύριο προωστικό σύστηµα, (στ) ναυτικό πυροβόλο. Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό του τουρκικού Ναυτικού, η πρώτη οµάδα των πλοίων θα ενταχθεί σε υπηρεσία µεταξύ του 2021 και του 2024 (κατά άλλες πηγές µεταξύ 2018 και 2021) και θα αποτελείται από δύο πλοία. Το συµβόλαιο για τη ναυπήγηση αυτών των πλοίων θα υπογραφεί το 2014, ενώ η δεύτερη οµάδα πλοίων θα παραδοθεί µεταξύ 2023 και 2028. Αν και δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για τα πλοία, σύµφωνα µε αυτά που έχουν µέχρι σήµερα δηµοσιευτεί από τουρκικές πηγές θα πρόκειται για ένα πλοίο εκτοπίσµατος 6500-7000 τόνων. Το πλοίο πρόκειται να εξο-πλιστεί µε υποσυστήµατα που έχουν ήδη κατασκευαστεί ή βρίσκονται στη φάση της ανάπτυξης για τις κορβέτες του προγράµµατος Milgem. Επιπρόσθετα, η τουρκική εταιρεία ηλεκτρονικών ASELSAN έχει ήδη ξεκινήσει τη σχεδίαση και σκοπεύει να παραδώσει το 2016 το πρώτο Παθητικό Ραντάρ Διάταξης Φάσης Πολλαπλών αποστολών (APAR), το οποίο θα συνεργάζεται µε την αναβαθµισµένη –προφανώς– έκδοση του ΣΔΜ GENESIS. Οι λοιποί ηλεκτροπτικοί αισθητήρες του πλοίου θα είναι επίσης τουρκικής κατασκευής όπως το Sonar κήτους, το συρόµε-νο Sonar, τα υδρόφωνα, το σύστηµα ESM ARES-2NS, συστήµατα τηλε-πικοινωνιών, σύστηµα προειδοποίησης και αντιµέτρων τορπιλών, ενώ ο οπλισµός του θα αποτελείται από τα βλήµατα επιφανείας-επιφανείας NSM RBS-15 Mk III/IV, ανθυποβρυχιακά βλήµατα VL ASROC, αντιαε-ροπορικά βλήµατα RIM-156 SM-2 Block IV, αντιαεροπορικά βλήµατα µέσης εµβέλειας ESSM, αντιαεροπορικά βλήµατα άµυνας σηµείου και αντιπυραυλικής άµυνας MK-31 RAM (GMWS), τορπίλες της εταιρείας Aselsan. Επιπλέον, το πλοίο διαθέτει ελικοδρόµιο και υπόστεγο που µπορεί να φιλοξενήσει ελικόπτερο S-70B2 Seahawk ASW/ASuW. Εκτι-µάται ότι το υπό ανάπτυξη πλοίο θα φέρει και τον τουρκοπακιστανικό πύραυλο cruise που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια. Ειδικά για το θέµα της ανάπτυξης του πύραυλου cruise, η αποκάλυψη της συνερ-

γασίας των δύο χωρών προήλθε από τουρκικό περιοδικό µε την ευ-καιρία της επίσηµης επίσκεψης το 2005 του τότε Τούρκου Α/ΓΕΕΘΑ στο Πακιστάν, όπου για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε η συνεργασία των τουρκικών εταιρειών µε τις πακιστανικές για την ανάπτυξη ενός τέτοιου βλήµατος βασισµένου στην τεχνολογία του πακιστανικού βλή-µατος Babur/Hatf-VIII. Το βλήµα πρωτοπαρουσιάστηκε τον Αύγουστο του 2005 και βασίζεται, παρά την κατηγορηµατική άρνηση των Πα-κιστανών, στην τεχνολογία των 6 πυραύλων BGM-109 Tomahawk, οι οποίοι κατέπεσαν στο Πακιστάν κατά τη διάρκεια της αµερικανικής επίθεσης στο Αφγανιστάν το 1998. Έκτοτε οι Πακιστανοί εργάστηκαν πάνω στον πύραυλο και πραγµατοποίησαν σειρά δοκιµών µε νεότερες αναβαθµισµένες εκδόσεις του Babur. Με βάση τα γνωστά στοιχεία, ο πύραυλος Babur έχει βάρος 1.500 κιλά, βάρος πολεµικής κεφαλής 450 κιλά, µήκος 6,25 µέτρα (7 µέτρα µε τον προωθητή αρχικού σταδίου), διάµετρο 0,52 µέτρα, προωθείται από έναν κινητήρα Turbofan που επι-τυγχάνει ταχύτητα 880 χλµ./ώρα, ενώ η εµβέλεια του βλήµατος φτάνει τα 700 χλµ. Η τελευταία έκδοση του βλήµατος δοκιµάστηκε στις 23 Μαρτίου 2007, ενώ τον Δεκέµβριο του 2007 δοκιµάστηκε η έκδοση επιφανείας-επιφανείας. Έκτοτε οι µηχανικοί του πακιστανικού οργανι-σµού ανάπτυξης πυραυλικών συστηµάτων NESCOM εργάζονται πάνω στην ανάπτυξη µιας νέας βελτιωµένης έκδοσης του βλήµατος µε εµ-βέλεια 1000 χλµ. Η πιο πρόσφατη δοκιµή του βλήµατος ήταν τον Μάιο του 2009. Τέλος, όσον αφορά στο πρόγραµµα των φρεγατών TF-2000, αξίζει να επισηµανθεί ότι στην αίτηση για κατάθεση πληροφοριών που εξέδωσε η SSM στις 15 Ιανουαρίου 2010, αναφορικά µε το συγκεκριµέ-νο πρόγραµµα υπάρχει µία αναφορά για την κατάθεση πληροφοριών σχετικά µε Καθοδηγούµενα από Laser όπλα, καθώς και για όπλα Κινη-τικής Ενέργειας (Laser Directed/Kinetic Energy Weapons), ενώ γίνεται αναφορά για πληροφορίες αναφορικά µε συστήµατα Κατευθυντικών ΑντιµέτρωνΥυπερύθρων (Directed Infrared Counter Measures).

Ακολούθως της έναρξης του προγράµµατος της νέας φρεγάτας TF-2000 και των συµπερασµάτων που θα έχουν αντληθεί από την πορεία των δοκιµών των δύο φρεγατών Milgem (F-511, F-512), το τουρκικό Ναυτικό σχεδιάζει το ξεκίνηµα ενός ακόµη φιλόδοξου προ-γράµµατος. Το νέο αυτό πρόγραµµα θα αφορά την ανάπτυξη και ναυ-πήγηση µιας νέας φρεγάτας της F-100. Συνολικά 4 πλοία αυτής της κλάσης θα ναυπηγηθούν, µε στόχο την αντικατάσταση των παλαιών και µη αναβαθµισµένων φρεγατών O.H. Perry. Το νέο πλοίο θα βασι-στεί στα σχέδια της Milgem, θα είναι µήκους 120 µέτρων περίπου, θα φέρει τα τουρκικής κατασκευής υποσυστήµατα που εξοπλίζουν τις Milgem, ενώ ο αντιαεροπορικός οπλισµός του θα είναι πιο βαρύς και θα περιλαµβάνει το σύστηµα των κάθετων εκτοξευτών Mk.41 VLS

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 103

Οι 8 φρεγάτες της κλάσης O.H. Perry πρόκει-ται να εκσυγχρονιστούν στο σύνολό τους µε

την εγκατάσταση του ΣΔΜ GENESIS.

αφορούν τόσο στην ακρίβεια, όσο και στο βεληνεκές, ενώ συµπλη-ρώνονται από πυροµαχικά εκτεταµένου βεληνεκούς (LRLAP) για προσβολή την στόχων σε απόσταση µεγαλύτερη των 75 χιλιοµέ-τρων. Επίσης, προτείνεται ως δευτερεύων οπλισµός το πυροβόλο Mk38 Mod 2 των 25 χιλ., που διαθέτει κονσόλα τηλεχειριζόµενης λειτουργίας και προσφέρει βεληνεκές 2 χιλιοµέτρων µε ρυθµό βο-λής 180 βλήµατα το λεπτό. Στην κατηγορία αυτή είναι βέβαιο ότι θα προταθεί από την Oerlicon Contraves το σύστηµα Millennium µε πυροβόλο των 35 χλστ. Κάθε φρεγάτα διαθέτει δύο Εγγύς Οπλικά Συστήµατα Phalanx, ένα στο υπερυψωµένο κατάστρωµα πυροβόλου εµπρός από την γέφυρα και ένα στην οροφή του υπόστεγου στην πρύµνη του πλοίου. Η αναβάθµιση του συστήµατος στην έκδοση Block 1B περιλαµβάνει την αντικατάσταση των καννών του πυρο-βόλου µε νέες που προσφέρουν µικρότερη διασπορά βολίδων και την προσθήκη ενός συστήµατος FLIR που βελτιώνει την ικανότητα έρευνας, ιχνηλάτησης και εµπλοκής απειλών. Παράλληλα ενσωµατώ-νει µονάδα θερµικής απεικόνισης µε ικανότητα παθητικής έρευνας και ιχνηλάτησης ηµέρα και νύκτα. Εξετάζεται επίσης η ενσωµάτωση Οπλικού Συστήµατος Κατευθυνόµενων Βληµάτων τύπου Βληµάτων Περιστρεφόµενης Ατράκτου συστήµατος (RAM).

Ολοκλήρωσε στα τέλη Μαρτίου τις δοκιµές εν πλω και παρα-δόθηκε στον Στόλο η έκτη και τελευταία φρεγάτα τύπου «S» F-460 «Αιγαίο», η οποία είχε υποβληθεί στο πρόγραµµα αναβάθµισης µέσης διάρκειας ζωής στα Ελληνικά Ναυπηγεία (ΕΝΑΕ). Η ολοκλή-ρωση του προγράµµατος πάντως σηµείωσε δίµηνη καθυστέρηση εξαιτίας προβληµάτων που παρουσιάστηκαν στον ένα από τους δύο αεροστροβίλους Olympus TM3Β που διαθέτει το σκάφος, µε αποτέλεσµα αυτός να αντικατασταθεί, από νέο.

Οι δοκιµές περιελάµβαναν εκτέλεση πυρών τόσο επιφανείας-επιφανείας όσο και επιφανείας-αέρος, τη δοκιµή του τακτικού συστήµατος διοίκησης µάχης TACTICOS, καθώς και των παρελκό-µενων από την αναβάθµιση συστηµάτων. Το πρόγραµµα αναβάθ-µισης ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2004 και αφορούσε σε έξι από τις 10 συνολικά φρεγάτες τύπου «S» του ΠΝ.


1. Φρεγάτα τύπου ΜΕΚΟ 200 ΗΝ F 461 «Ναβαρίνο».

2. Η Φρεγάτα F 453 «Σπέτσαι».

1

2

µε τους τετραπλούς εκτοξευτές Μκ25 αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνατότητες των αντιαεροπορικών βληµάτων ESSM.

Το πρώτο από τα φιλόδοξα προγράµµατα του τουρκικού Ναυτι-κού ήταν ο εκσυγχρονισµός των 8 φρεγατών κλάσης O.H. Perry. Το πρόγραµµα κοινοποιήθηκε το 2002 µε τη σύµβαση αξίας 17 εκατ. δολαρίων που έλαβε η αµερικανική εταιρεία Raytheon για την υποστήριξη και ολοκλήρωση αισθητήρων και οπλικών συστηµά-των στις φρεγάτες O.H. Perry. Επισήµως η τουρκική εµπλοκή έγινε γνωστή το 2004 µε την ανάθεση του έργου αναβάθµισης των O.H. Perry συνολικού ύψους 97,5 εκατ. δολαρίων από την SSM στην Havelsan. Το πρόγραµµα αναβάθµισης των πλοίων περιελάµβανε την εγκατάσταση ουσιαστικά ενός νέου Συστήµατος Διαχείρισης Μάχης, το οποίο αναπτύχθηκε από τουρκικές εταιρείες σε συνερ-γασία µε την αµερικανική Raytheon. Το νέο σύστηµα ονοµάστηκε GENESIS και επιτρέπει την ταυτόχρονη διαχείριση µέχρι και 1000 ιχνών, επιτυγχάνει ολοκλήρωση των αισθητήρων και των οπλικών συστηµάτων του πλοίου. Πρόκειται για ένα σύστηµα ανοικτής αρχιτεκτονικής,το οποίο διαθέτει σύστηµα Αυτόµατου Εντοπι-σµού και Ιχνηλάτησης Στόχων και επιτρέπει την ολοκλήρωση και συσχέτιση των ιχνών των ραντάρ έρευνας του πλοίου SPS-49 (V) 4, του Συστήµατος Συνδυασµένης Κεραίας UD-401, του Radar συχνότητας Ku του οπλικού συστήµατος Phalanx CIWS, του Radar επιφανείας SPS-55, του Radar ναυτιλίας Bridge Master II, καθώς και του συστήµατος IFF. Επιπρόσθετα, το GENESIS αξιοποιεί την υπάρχουσα τεχνολογία χρησιµοποιώντας υπολογιστές που βρίσκονται στο εµπόριο (COTS), περιορίζει τη συχνότητα των βλαβών, προσφέρει πιο απλή και πιο λειτουργική σχέση ανθρώπου-µηχανής µέσω του νέου Κέντρου Πληροφοριών Μάχης, το οποίο αποτελείται από 8 κονσόλες χειριστών µε δύο οθόνες υγρών κρυστάλλων σε κατακόρυφη διαµόρφωση των 21 ιντσών και 2 τακτικές κονσόλες µε δύο οθόνες υγρών κρυστάλλων τοποθετηµένες οριζόντια. Τέλος, µπροστά από τον χώρο όπου βρίσκονται οι χειριστές έχει τοποθετηθεί µία µεγάλη οθόνη όπου γίνεται η σύνοψη της κατάστασης. Το πρώ-το πλοίο, εξοπλισµένο µε το σύστηµα GENESIS, παραδόθηκε τον Μάιο του 2007 (F-492 GEMLIK), το δεύτερο τρίµηνο του 2010 θα παραδοθεί το έκτο πλοίο, ενώ στα µέσα και στα τέλη του 2011 θα παραδοθούν το έβδοµο και το όγδοο πλοίο. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος είναι 114,5 εκατ. δολάρια δηλαδή 14,3 εκατ. δολάρια ανά πλοίο.

Το δεύτερο στάδιο του προγράµµατος αναβάθ-µισης των φρεγατών θα εφαρµοστεί κατά πάσα πι-θανότητα στα τελευταία 4 πλοία της κλάσης τα F-494 GPKCEADA, F-495 GEDIZ, F-496 GOKOVA, και F-497 GOSKU. Το συγκεκριµένο πακέτο αναβάθµισης περι-λαµβάνει την προσθήκη 8 κυψελών του συστήµατος Mk41 VLS Baseline VII µε χωρητικότητα 32 βληµάτων ESSM εντός τετραπλής συσκευασίας τύπου Mk25 στην πλώρη του πλοίου, µπροστά από τον εκτοξευ-τή Mk13 Mod4. Ο εν λόγω εκτοξευτής που µπορεί να εκτοξεύσει αντιαεροπορικά βλήµατα SM-1 (32 βλήµα-τα) και πυραύλους επιφανείας-επιφανείας Harpoon (8 βλήµατα), διατηρείται. Το συγκεκριµένο κοµµάτι του προγράµµατος αναβάθµισης αποτελεί µέρος ενός ευ-ρύτερου προγράµµατος συνολικής αξίας 234 εκατ. δολαρίων, το οποίο περιλαµβάνει την αναβάθµιση των αντιαεροπορικών δυνατοτήτων 4 φρεγατών O.H Perry, 2 φρεγατών MEKO-200 Track IIA και 2 φρεγατών

MEKO-200 Track IIB µε την εγκατάσταση του συστήµατος Mk41 VLS Baseline VII (tactical modules) στα εν λόγω πλοία. Το υποπρόγραµµα αυτό ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2008 µε την έγκριση της πώλησης των παραπάνω συστηµάτων από το αµερικανικό υπουργείο Άµυνας. Επι-πλέον, στο πρόγραµµα αναβάθµισης των 4 φρεγατών O.H Perry περι-λαµβάνεται η αναβάθµιση του συστήµατος Ελέγχου Βολής Mk92 Mod2 (µε δύο κανάλια εµπλοκής εναερίων στόχων) ώστε αυτό να µπορεί να υποστηρίζει και τα δύο αντιαεροπορικά βλήµατα που θα φέρει το πλοίο, τους πυραύλους SM-1 και ESSM. Τον Ιανουάριο του 2010 ανακοι-νώθηκε η αγορά από το τουρκικό Ναυτικό 9 συνολικά Radar 3D Smarts-S MkII της εταιρείας Thales, εκ των οποίων ένα θα τοποθετηθεί στην υπό ναυπήγηση δεύτερη κορβέτα της κλάσης Ada, ενώ τα υπόλοιπα 8 θα εγκατασταθούν σε 4 MEKO-200 TrackII/A/B και σε 4 φρεγάτες O.H. Perry, αντικαθιστώντας κατά τα δεδοµένα το υπάρχον παλαιό Radar 2D SPS-49 (V)4 που τα αµερικανικά πλοία φέρουν. Δύο ακόµα στοιχεία του προγράµµατος είναι η εγκατάσταση του συστήµατος ASIST για την υποστήριξη των ελικοπτέρων S-70B-28 και η εγκατάσταση νέας συσκευής Sonar, πιθανώς εγχώριας ανάπτυξης και κατασκευής. Το συ-γκεκριµένο πρόγραµµα αναβάθµισης εκτιµάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2012, αν και η εκτίµηση ακούγεται πολύ αισιόδοξη.

Ως αποτέλεσµα της συνολικής προσπάθειας εκσυγχρονισµού του τουρκικού Στόλου, το Ναυτικό της γείτονος προχώρησε στον µερικό εκσυγχρονισµό των 2 φρεγατών MEKO-200 Track IIA, και 2 φρεγατών MEKO-200 Track IIB µε την εγκατάσταση του συστήµατος Mk41 VLS Baseline VII (tactical modules) στα εν λόγω πλοία. Πιο αναλυτικά, οι δύο φρεγάτες MEKO-200 Track IIA κλάσης BARBAROS θα αντικαταστήσουν το υπάρχον σύστηµα εκτόξευσης Mk29Mod1, το οποίο φέρει 8 αντια-εροπορικούς πυραύλους RIM-7M/P µε το σύστηµα Mk41 VLS Baseline VII αποτελούµενο από 8 κυψέλες, µε κάθε µία από αυτές να περιέχει 4 βλήµατα ESSM εντός τετραπλής συσκευασίας τύπου Mk25. Αντίστοι-χα, οι υπόλοιπες δύο φρεγάτες MEKO-200 Track IIB κλάσης SALIHREIS θα αναβαθµίσουν τους εκτοξευτές τους από Mk41 VLS Baseline IV σε Baseline VII, γεγονός που θα τους δώσει τη δυνατότητα να µπορούν να αξιοποιήσουν τα βλήµατα ESSM. Όταν το συγκεκριµένο πρόγραµµα ολοκληρωθεί, τα 4 αυτά πλοία θα µπορούν να φέρουν συνολικά 32 ESSM και 8 RIM-7P VL. Επιπρόσθετα, όπως έχει αναφερθεί, το τουρ-κικό Ναυτικό παρήγγειλε Radar 3D Smart-S MkII 4, εκ των οποίων θα εγκατασταθούν στις προαναφερθείσες φρεγάτες αντικαθιστώντας τα υπάρχοντα Radar AWS-9.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 105

Φρεγάτα F246 «Salih Reis».


SUPER VITA 7 Τύπου ΡΟΥΣΣΕΝ. Εκκρεµούν οι παραδόσεις του τέταρτου και πέµπτου σκάφους της κλάσης.

COMBATTANTE III 4 Τύπου ΛΑΣΚΟΣ. Έχει εφαρµοστεί πρόγραµµα ΕΜΖ σε τρία σκάφη. Αποµένει για ολοκλήρωση το Ρ 22 «Τρουπάκης».

COMBATTANTE IIIΒ 5 Τύπου ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ.

S148 6 Γερµανικής προέλευσης, προέρχονται από παροπλισµό από το γερµανικό Ναυτικό. Ναυπηγικά αποτελούν συγκερασµό των Combattante II και III που χρησιµοποιεί το ΠΝ.

SUPER VITA ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 67 ΡΟΥΣΣΕΝ Ελευσίνας 12-11-2002 20-12-2005

P 68 ΔΑΝΙΟΛΟΣ Ελευσίνας 08-07-2003 22-02-2006

P 69 ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΔΗΣ Ελευσίνας 05-04-2004 08-05-2006

P 70 ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ Ελευσίνας 20-12-2005

P 71 ΡΙΤΣΟΣ Ελευσίνας 09-10-2006

6ο ΤΠΚ Ελευσίνας

7ο ΤΠΚ Ελευσίνας

COMBATTANTE III ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P20 ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΛΑΣΚΟΣ CMN 06-07-1976 02-04-1977

P21 ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΜΠΛΕΣΣΑΣ CMN 10-11-1976 19-07-1977

P22 ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΤΡΟΥΠΑΚΗΣ CMN 06-01-1977 08-11-1977

P23 ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΜΥΚΟΝΙΟΣ CMN 05-05-1977 10-02-1978

S-148 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P72 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΒΟΤΣΗΣ (πρώην Ρ51, πρώην γερµανικό STORCH P 6152)

Lürssen, Vegesack 25-03-1974 17-07-1974

P73 ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΠΕΖΟΠΟΥΛΟΣ (πρώην Ρ30, πρώην γερµανικό ILTIS P 6142)

CMN, Χερβούργο 12-12-1972 08-01-1973

P74 ΒΛΑΧΑΒΑΣ (πρώην γερµανικό MARDER P 6144)

CMN, Χερβούργο 26-04-1974 14-07-1973

P75 ΠΛΩΤΑΡΧΗΣ ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ (πρώην γερµανικό MARDER P 6151)

CMN, Χερβούργο 26-04-1974 12-06-1974

P76 ΥΠΟΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΤΟΥΡΝΑΣ (πρώην γερµανικό LEOPARD P 6145)

CMN, Χερβούργο 20-09-1973 13-11-1973

P 77 ΠΛΩΤΑΡΧΗΣ ΣΑΚΙΠΗΣ (πρώην γερµανικό JAGUAR P 6147)

CMN, Χερβούργο 03-07-1973 21-08-1973

ΤΑΧΕΑ ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΩΝ ΒΛΗΜΑΤΩΝ

ΤΠΚ τύπου Super Vita P 67 «Ρουσσέν».

COMBATTANTE IIIΒ ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P24 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ Ελληνικά Ναυπηγεία

10-11-1979 14-07-1980

P26 ΥΠΟΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΝΤΕΓΙΑΝΝΗΣ Ελληνικά Ναυπηγεία

14-07-1980 12- 1980

P27 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΞΕΝΟΣ Ελληνικά Ναυπηγεία

08-09-1980 31-03-1981

P28 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΣΙΜΙΤΖΟ-ΠΟΥΛΟΣ

Ελληνικά Ναυπηγεία

12-10-1980 06-1982

P29 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΣΤΑΡΑΚΗΣ Ελληνικά Ναυπηγεία

1981 12-10-1981

TUFAN (KILIC-II)

6 Τύπου FPB 57-052C.

KILIC 3 Τύπου FPB 57-052B, µε διαφορές στον εξοπλισµό.

YILDIZ 2 Τύπου FPB 57-052Α. Διαθέτουν τακτικό σύστηµα Thales STACOS-FD Mod. 4 και αυξηµένη δυνατότητα µετάδοσης δεδοµένων στοχοποίησης µε ζεύξη δεδοµένων.

DOGAN 8 Τύπου FPB 57. Τα 4 αρχικά υποβλήθηκαν σε εκσυγχρονισµό που περιλαµβάνει σύστηµα µάχης Tacticos και εγκατάσταση ηλεκτροοπτικών συστηµάτων LIOD Mk 2 και συστηµάτων ηλεκτρονικού πολέµου.

KARTAL 8 Όµοια µε τις τορπιλακάτους Τύπου S141.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 107

KILIC-II ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 333 Tufan Lürssen, Vegesack

24-02-2003 07-2003

P 334 Meltem Pendik, Κων/πολη

01-09-2004 07-2005

P 335 Imbat » 07-2007

P 336 Zipkin » 27-09-2006 12-2007

P 337 Atak » 2009

P 338 Bora » 2009η ΠΥΡΑ

KILIC ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 330 Kiliç Lürssen, Vegesack

15-07-1997 24-07-1998

P 331 Kalkan » 24-09-1998 22-07-1999

P 332 Mizrak » 05-04-1999 08-06-2000

YILDIZ ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 348 YILDIZ Taskizak, Κων/πολη

03-06-1994 03-06-1996

P 349 KARAYEL » 20-06-1995 19-09-1996

DOGAN ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 340 Dogan Lürssen, Vegesack

16-06-1976 15-06-1977

P 341 Marti Taskizak, Κων/πολη

28-07-1977 28-07-1978

P 342 Tayfun » 19-07-1979

P 343 Volkan » 11-08-1980 25-07-1981

P 344 Rüzgar » 17-12-1984

P 345 Poyraz » 17-12-1984 07-02-1986

P 346 Gurbet » 24-07-1987 22-07-1988

P 347 Firtina » 31-05-1988 23-10-1988

KARTAL ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 321 Denizkuşu Lürssen, Vegesack

09-03-1967

P 322 Atmaca » 09-03-1967

P 323 Şahin » 03-11-1966

P 324 Kartal » 03-11-1966

P 326 Pelikan » 11-02-1970

P 327 Albatros » 18-03-1970

P 328 Şimsęk » 06-11-1969

P 329 Kasirga » 25-11-1967

ΤΑΧΕΑ ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΩΝ ΒΛΗΜΑΤΩΝ

Παραδόθηκε στα τέλη του 2009 το τελευταίο σκάφος του προ-γράµµατος ναυπήγησης των ταχέων πυραυλοφόρων σκαφών της κλάσης Kilic ΙΙ. Συνολικά ναυπηγήθηκαν 6 πλοία και αποτελούν συνέχεια της κλάσης Kilic Ι, από την οποία ναυπηγήθηκαν 3 πλοία. Πρόκειται για τα πλέον σύγχρονα πλοία της κατηγορίας αυτής του τουρκικού Ναυτικού, γερµανικής σχεδίασης, µε έντονα σχεδιαστι-κά χαρακτηριστικά µείωσης του RCS, συνολικού εκτοπίσµατος 552 τόνων, µήκους 62,40 µέτρων (ελαφρώς µεγαλύτερες από τις Kilic Ι), πλάτους 8,60 µέτρων και βυθίσµατος 2,82 µέτρων. Το προ-ωστικό σκεύος της πυραυλακάτου αποτελείται από 4 κινητήρες ντίζελ MTU συνολικής ισχύος 15.210 ίππων που δίνουν κίνηση σε 4 προπέλες επιτυγχάνοντας µέγιστη ταχύτητα 40 κόµβων, ενώ η οικονοµική ταχύτητα πλεύσης είναι 30 κόµβοι. Η αυτονοµία του σκάφους µε ταχύτητα 30 κόµβων φτάνει τα 1050 νµ. Οι ηλεκτρο-πτικοί αισθητήρες του σκάφους αποτελούνται από ένα Radar 3D MW-08, ηλεκτροπτικό σύστηµα ελέγχου πυρός STING-EO, Radar επιφανείας SCOUT, Radar ναυσιπλοΐας KH1007, σύστηµα ηλεκτρο-νικού πολέµου Cutlass 1C και εκτοξευτές αναλώσιµων SRBOC. Ο οπλισµός του πλοίου αποτελείται από το κύριο πυροβόλο OTO

Η κλάση πυραυλακάτων Kilic έχει υιοθετήσει στη σχεδίαση αρκετά χαρακτηριστικά τεχνολογίας Stealth.

Στις 30 Οκτωβρίου 2009 τα ναυπηγεία Ελευσίνας ΝΒΕΕ (Ναυ-πηγικές και Βιοµηχανικές Επιχειρήσεις Ελευσίνας) παρέδωσαν στο ΠΝ τα Ταχέα Περιπολικά Κατευθυνόµενων βληµάτων (ΤΠΚ) «Μπλέσσας» (P21) και «Μυκόνιος» (P22), που είναι το δεύτερο και τρίτο σκάφος από τα 4 τύπου Combattante III κλάσης «Λάσκος» στα οποία εφαρµόζεται το πρόγραµµα Εκσυγχρονισµού Μέσης Ζωής (ΕΜΖ), ενώ υπολείπεται το τέταρτο, «Τρουπάκης» (Ρ23).

Το πρόγραµµα ΕΜΖ αφορά στην εγκατάσταση ραντάρ επι-τήρησης/παρακολούθησης 2D τύπου Variant, στην τοποθέτηση ραντάρ ελέγχου βολής Lirod Mk2, στην προσθήκη ηλεκτροπτι-κού συστήµατος MIRADOR, νέου ραντάρ έρευνας επιφανείας Scout Mk2 (LPI) και τέλος ραντάρ ναυτιλίας BridgeMaster E. Όλα τα συστήµατα που εγκαθίστανται, σε συνδυασµό µε το υπάρ-χον σύστηµα Μέτρων Ηλεκτρονικής Υποστήριξης (ESM) τύπου DR300SLW, ολοκληρώνονται στο νέο Σύστηµα Ελέγχου και Δια-χείρισης Μάχης (CMS) τύπου TACTICOS µε 4 Κονσόλες Χειριστή Πολλαπλών λειτουργιών (MOC) Mk3, ενώ εγκαθίσταται τερµα-τικό ζεύξης δεδοµένων Link 11 τύπου MDM2002. Σε ό,τι αφορά το σύστηµα επιβιωσιµότητας, αντικαθίσταται η παλαιά διάταξη αεροφύλλων/ θερµοβολίδων Mk34 RBOC από σύστηµα ALEX µε δύο µονάδες Mk137.

Τέλος, πραγµατοποιήθηκε εκτεταµένος εκσυγχρονισµός ή αντικατάσταση συστηµάτων σκάφους, µε την τοποθέτηση – εγκα-τάσταση Συγκεντρωτικού Συστήµατος Ελέγχου και Παρακολού-θησης (CCMS) της ολλανδικής Imtech.

Εκκρεµεί η παράδοση του τέταρτου και πέµπτου σκάφους τύ-που Super Vita Ρ 70 «Γρηγορόπουλος» και Ρ71 «Ρίτσος» εξαιτίας προβληµάτων στον επικοινωνιακό εξοπλισµό, ενώ η πρώτη από τις δύο ΤΠΚ του ιδίου τύπου που παραγγέλθηκαν στις 13 Οκτω-βρίου 2008, αποτελώντας το έκτο και έβδοµο σκάφος της κλάσης «Ρουσσέν» για το ΠΝ, αναµένονται από το 2011 και µετά.

Κάθε σκάφος εξοπλίζεται µε οκτώ πυραύλους επιφανείας Exocet MM40 Block II, που χρησιµοποιούν ενεργό ραντάρ για τον εγκλωβισµό του στόχου, ενώ η εµβέλειά τους φθάνει τα 70

χιλιόµετρα. Οι δύο τετραπλοί εκτοξευτές έχουν τοποθετηθεί στο µεσόστεγο του πλοίου, ενώ η αντιαεροπορική προστασία εξα-σφαλίζεται µε συστοιχία βληµάτων RAM (Rolling Airframe Missile) της εταιρείας RAMSYS. Πρόκειται για τα συστήµατα GMWS Mk 31 που χρησιµοποιούν τους πυραύλους RIM-116A Block I µε διπλό σύστηµα ανίχνευσης µέσω ραντάρ και υπερύθρων, ενώ η εµβέ-λειά τους φθάνει τα 10 χιλιόµετρα.

Το κυρίως πυροβόλο είναι το Otobreda Super Rapid 76mm της Alenia, ικανό για εκτέλεση 85 βολών/λεπτό σε απόσταση 16 χιλιοµέτρων. Δύο πυροβόλα Otobreda 30mm της ίδιας εταιρείας συµπληρώνουν τον οπλισµό των σκαφών. Το σύστηµα αντιµέτρων Argo Systems AR900 και ο εκτοξευτής (decoy launcher) Sippican SRBOC προσφέρουν παθητική προστασία.

Το σύστηµα µάχης Tacticos είναι της εταιρείας Thales Nederland (πρώην Signaal) και παρέχει αυτόµατη εκτίµηση κινδύνου, καθώς και χρήση των αισθητήρων και του οπλισµού του πλοίου για τον εγκλωβισµό στόχων. Το σύστηµα ελέγχει το σύνολο του οπλισµού (πύραυλοι Exocet, πυροβόλα των 76mm και 30mm, συστήµατα RAM και DR 3000). Το σύστηµα διευθύνσεως βολής Sting προέρ-χεται επίσης από την Thales Nederland.

Οι αισθητήρες του σκάφους περιλαµβάνουν το ραντάρ Thales MW08 3D, τον ηλεκτροοπτικό ανιχνευτή Thales Nederland Mirador, το Scout Mark II και το ραντάρ πλοήγη-σης Marine Bridgemaster-E της Northrop Grumman (πρώην Litton). Οι επικοινωνίες βασίζονται στο σύστηµα Data Link 11, model MDM 2002 της εταιρείας Rockwell Collins, η εταιρεία Intercom Systems A/S παρέχει το σύστηµα επικοινωνιών ICS 2000, ενώ η Aeromaritime παρέχει το σύστηµα αναγνώρισης φίλων/εχθρών IFF Mk 12.

Την Tετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009, στο πλαίσιο των εκπαιδευ-τικών δραστηριοτήτων του ΠΝ, εκτελέστηκε στο Πεδίο Βολής Κρήτης βολή κατευθυνόµενου βλήµατος επιφανείας-επιφανείας Penguin.Το βλήµα εκτόξευσε η πυραυλάκατος ΞΕΝΟΣ, τύπου Combattante IIIΒ.

Η ΤΠΚ του ΠΝ Ρ 22 «Τρουπάκης».


MELARA 76/62 χλστ., ένα διπλό πυροβόλο των 40 χλστ, 8 βλήµα-τα επιφανείας-επιφανείας Harpoon και δύο πολυβόλα των 7,62 χλστ. Στον σχεδιασµό του τουρκικού Ναυτικού περιλαµβανόταν

η ναυπήγηση ακόµα 3 σκαφών αυτής της κλάσης. Μέχρι σήµερα δεν υπάρχει κάποια νεότερη απόφαση για την πορεία του προ-γράµµατος ναυπήγησης νέων σκαφών.

Η πυραυλάκατος P 348 Yildiz.

Κάτω: Η πυραυλάκατος P 330 Kilic στα νερά του Βοσπόρου.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 109

ΜΑΧΗΤΗΣ 4 Βελτιωµένη έκδοση του τύπου HSY-56A. Στο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 προβλέπεται η ναυπήγηση δύο επιπλέον κανονιοφόρων προϋπολογισµού 100 εκατ. ευρώ µε έναρξη χρηµατοδότησης το 2011.

HSY-56 2 Σχεδίαση των Ελληνικών Ναυπηγείων ΑΕ, µε ενσωµάτωση στοιχείων που προέκυψαν από την εµπειρία χρήσης των Osprey 55.

OSPREY 55 2 Παραγγέλθηκαν τον Μάρτιο του 1988. Ναυπηγήθηκαν µε άδεια της δανικής Frederickshavn Vaerft.

TYPE 420 3 Έχουν αποσυρθεί.

ASHEVILLE 2 Μεταβιβάστηκαν από το αµερικανικό Ναυτικό στις 22 Νοεµβρίου 1989. Προηγήθηκε η αφαίρεση του αεριοστρόβιλου LM 1500.

NASTY 4 Νορβηγικής προέλευσης παλιές τορπιλάκατοι, εκ των οποίων έχουν αφαιρεθεί οι τορπιλοσωλήνες, χρησιµοποιούνται πλέον σε καθήκοντα περιπολίας.

ΚΕΛΕΥΣΤΗΣ ΣΤΑΜΟΥ

2 Με βλήµατα SS12 ενσύρµατης καθοδήγησης.

ΚΑΝΟΝΙΟΦΟΡΟΙ & ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ

HSY-56A ΜΑΧΗΤΗΣ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 266 ΜΑΧΗΤΗΣ 14-06-2002 29-10-2003

P 267 ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ 13-12-2002 30-03-2004

P 268 ΑΗΤΤΗΤΟΣ 26-02-2003 05-08-2004

P 269 ΚΡΑΤΑΙΟΣ 29-10-2003 20-10-2005

HSY-56 ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 57 ΚΑΣΟΣ (πρώην ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ) 16-09-1992 04-05-1993

P 61 ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ 21-06-1993 16-06-1994

OSPREY 55 ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P18 ΑΡΜΑΤΩΛΟΣ 19-12-1989 09-03-1990

P19 ΝΑΥΜΑΧΟΣ 16-05-1990 15-07-1990

ASHEVILLE ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 229 ΤΟΛΜΗ (πρώην USS GREEN BAY PG 101) Peterson 05-12-1969

P 230 ΟΡΜΗ (πρώην BEACON PG 99) Peterson 21-11-1969

NASTY ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 196 ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ Båtservice, Mandal 11-1966

P 198 ΚΥΚΝΟΣ Båtservice, Mandal 02-1967

P 199 ΠΗΓΑΣΟΣ Båtservice, Mandal 04-1967

P 228 ΤΟΞΟΤΗΣ Båtservice, Mandal 05-1967

ΚΕΛΕΥΣΤΗΣ ΣΤΑΜΟΥ ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 286 ΔΙΟΠΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ C.N. de l’Esterel 28-07-1975

P 287 ΚΕΛΕΥΣΤΗΣ ΣΤΑΜΟΥ C.N. de l’Esterel 04-12-1975

Στις 22 Απριλίου πραγµατοποιήθηκε στο Ναύσταθµο Κρήτης η επίσηµη τελετή υποστολής σηµαίας των κανονιοφόρων «Δόξα» και «Ελευθερία».

Η Κ/Φ «Δόξα» (Ρ 63) ήταν το πρώην «Najade» (Ρ 6054) τύπου Τhetis του Οµοσπονδιακού Δηµοκρατικού Γερµανικού Ναυτικού. Ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία Roland Werft της Βρέµης στη Γερ-µανία, καθελκύστηκε στις 6 Νοεµβρίου 1960 και εντάχθηκε στο γερµανικό Ναυτικό στις 12 Μαΐου1962.

Η παραλαβή του πλοίου και η ύψωση της ελληνικής σηµαίας έγινε στις 6 Σεπτεµβρίου 1991 στο Ναύσταθµο Κρήτης. Η Κ/Φ «Ελευθερία» (Ρ 64) ήταν το πρώην «Triton» (P 6055) τύπου Thetis, του Οµοσπονδιακού Δηµοκρατικού Γερµανικού Ναυτικού. Ναυ-πηγήθηκε από το ίδιο ναυπηγείο µε τη «Δόξα» και καθελκύστηκε στις 5 Αυγούστου 1961, ενώ εντάχθηκε στο γερµανικό Ναυτικό στις 10 Νοεµβρίου 1962. Η παραλαβή του πλοίου από το ΠΝ και η ύψωση της ελληνικής σηµαίας έγινε στις 7 Σεπτεµβρίου 1992 στο Ναύσταθµο Κρήτης.

Η κανονιοφόρος Ρ 266 «Μαχητής»


PC 1638 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 114 Ak Hisar (πρώην PC 1641)

Gunderson Bros., Portland, Ore.

14-05-1964 03-12-1964

AB 25 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 127 AB 27 Haliç SY 27-06-1969

P 128 AB 28 Haliç SY 04-1969

P 129 AB 29 Haliç SY 21-02-1969

P 131 AB 31 Haliç SY 17-11-1971

P 135 AB 35 Taşkizak 13-04-1976

P 136 AB 36 Taşkizak 13-04-1976

PGM 71 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 121 AB 21 (πρώην PGM 104)

Peterson Builders, Sturgeon Bay, Wisc.

04-05-1967 08-1967



25-05-1967 09-1967



07-07-1967 10-1967



14-09-1967 05-1968

MERCURE ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 301 KOZLU (πρώην M 523, πρώην HAMELN, M 1251)

C.N. Amiot (CMN), Cherbourg

20-08-1959 15-10-1959

P 302 Kuşadasi (πρώην M 524, πρώην Vegesack, M 1250)


21-05-1959 19-09-1959

P 307 (πρώην M 520 KARAMÜRSEL, πρώην WÖRMS M 1253)


30-01-1960 1960

P 308 (πρώην M 521 KEREMPE, πρώην DETMOLD M 1252)


17-11-1959 20-02-1960

P 309 (πρώην M 522 KILIMLI, πρώην SIEGEN M 1254)


29-03-1960 09-07-1960

BAY ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

P 531 TERME (πρώην M 531, πρώην TRINITY)

Davie SB, Lauzon, Quebec.

31-07-1953

YTKB-400 16 Περιπολικό πλοίο ανοιχτής θαλάσσης, καθελκύστηκε το πρώτο.

MRTP-22 2 Τον Μάρτιο του 2007 ανατέθηκε στη Yonca-Onuk σύµβαση για την κατασκευή δύο ταχέων περιπολικών σκαφών.

PC1638 HISAR 1 Περιπολικά προέλευσης ΗΠΑ βασισµένα ως σχεδίαση στον τύπο PC 461 του Β΄ ΠΠ.

AB25 6 Ακόµη 14 σε υπηρεσία στην Ακτοφυλακή. Ναυπηγήθηκαν µε γαλλική βοήθεια.

PGM71 4 Περιπολικά προέλευσης ΗΠΑ. Τα πρώτα τρία µεταβιβάστηκαν τον Δεκέµβριο του 1967.

MERCURE 5 Παράκτια ναρκαλιευτικά ξύλινης κατασκευής, που µεταβιβά-στηκαν από το γερµανικό Ναυτικό στην Τουρκία, το 1975. Τα αδελφά Kozlu και Kusadasi µετατράπηκαν σε περιπολικά το 1999, ενώ το Kemer παροπλίστηκε το 1998, αλλά εισήχθη σε υπηρεσία ως πλοίο υποστήριξης ναυαγιαιρέσεων. Τελικά, και τα πέντε πλοία του τύπου µετατράπηκαν και χρησιµοποιούνται ως περιπολικά.

BAY 1 Αρχικά δύο. Άλλοτε ναρκαλιευτικά καναδικής σχεδίασης και προέλευσης. Χαρακτηρίστηκαν ως περιπολικά το 1991 και τους αφαιρέθηκε όλος ο εξοπλισµός ναρκαλιείας.

ΚΑΝΟΝΙΟΦΟΡΟΙ & ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ

Ένα ακόµη πρόγραµµα που, αν και δεν φαίνεται εκ πρώτης όψε-ως σηµαντικό, κρύβει ωστόσο αρκετές εκπλήξεις, είναι αυτό της ναυπήγησης 16 συνολικά περιπολικών ανοικτής θαλάσσης, συ-νολικού ύψους 402 εκατ. ευρώ. Πιο συγκεκριµένα, το πρόγραµµα αφορά στην κατασκευή 16 περιπολικών/ανθυποβρυχιακών σκα-φών YTKB-400, µε το πρώτο σκάφος (P-1200) να καθελκύεται στις 9 Απριλίου 2010, δύο µήνες νωρίτερα απ’ ό,τι είχε αρχικά υπολογιστεί. Κατά τη διάρκεια της τελετής αποκαλύφθηκε ότι δύο πλοία ακόµη βρίσκονται σε προχωρηµένο στάδιο ναυπήγησης και ότι η ναυπή-γηση θα γίνει σε 4 παρτίδες των 4 πλοίων. Εκτιµάται ότι και τα 16 πλοία θα είναι έτοιµα το 2015 αντικαθιστώντας ίσο αριθµό παλαιών σκαφών, όπως της κλάσης Kartal (8 µονάδες) και Turk (7 µονάδες). Αξίζει να σηµειωθεί ότι το YTKB-400, αν και κατασκευάζεται στην Τουρκία, ουσιαστικά αποτελεί έκδοση του αυστραλιανού περιπο-λικού Armidale της εταιρείας Austal. Ο εξοπλισµός του τουρκικού σκάφους είναι ιδιαίτερα βαρύς και περιλαµβάνει ένα διπλό πυρο-βόλο 40mm OTO Melara Twin Compact Gun, δύο βαριά πολυβόλα των 12,7 χλστ. STAMP, έναν εξαπλό εκτοξευτή ανθυποβρυχιακών ρουκετών της Aselsan στην πρύµνη (µέρος της παραγγελίας για 28 εκτοξευτές, συνολικής αξίας 10,5 εκατ. ευρώ), καθώς και βόµβες

Το περιπολικό ανοικτής θαλάσσης YTKB-400 µετά την καθέλκυσή του, µε τις εργασίες εξοπλισµού του σε εξέλιξη.

Άποψη του οπλισµού που θα φέρει το περιπολικό

YTKB-400.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 111

Η κανονιοφόρος Ρ 19 «Ναυµάχος».

Κάτω: Η κανονιόφορος Ρ 61 «Πολεµιστής».


βυθού. Ο ηλεκτρονικός εξοπλισµός του YTKB-400 περιλαµβάνει, σύµφωνα µε τουρκικές πηγές, Σύστηµα Διαχείρισης Μάχης AMICOS της Aselsan, Sonar χαµηλής συχνότητας, DGPS, µετεωρολογικό αι-σθητήρα, X-Band Radar ναυσιπλοΐας της Aselsan, ηλεκτροπτικό σύστηµα θερµικής απεικόνισης πολλαπλών ρόλων (ναυσιπλοΐα, επιτήρηση, έρευνα και διάσωση, αυτόµατη παρακολούθηση στό-χων, αναγνώριση στόχων και στόχευση) AseFLIR 200, καθώς και ηχοβολιστικό σύστηµα υψηλής ανάλυσης, ιδανικό για την επιτή-ρηση κλειστών παράκτιων περιοχών. Το σκάφος προωθείται από 2 κινητήρες ντίζελ MTU 16V400M90 (3.700 ίππους) που δίνουν κίνη-ση σε δύο προπέλες σταθερού βήµατος, ενώ το κιβώτιο ταχυτήτων είναι της γερµανικής Renk. Η αυτονοµία του πλοίου µε ταχύτητα πλεύσης 14 κόµβων φτάνει τα 1.000 νµ. Όπως γίνεται αντιληπτό, ο οπλισµός αυτός για ένα σκάφος 55,75 µέτρων, πλάτους 8,90 µέτρων,

εκτοπίσµατος (πλήρες φορτίο) 395 τόνων, βυθίσµατος 2,65 µέτρων, µε µέγιστη ταχύτητα πλεύσης 25 κόµβους σε κατάσταση θαλάσσης 2 και συνεχόµενη µέγιστη ταχύτητα 22 κόµβους, δεν προορίζεται για την ανοικτή θάλασσα, αφού πρώτα απ’ όλα δεν διαθέτει επαρκή αντιαεροπορική προστασία.

Εποµένως, τα 16 αυτά περιπολικά/ανθυποβρυχιακά σκάφη θα πρέπει να δρουν υπό την προστατευτική οµπρέλα συστηµάτων της φίλιας αεράµυνας, δηλαδή θα πρέπει να δρουν στην ευρύτερη περιοχή του Αρχιπελάγους και αποστολή τους θα είναι η φύλαξη των στενών περασµάτων εξόδου του τουρκικού Στόλου από τις βάσεις του από τα ελληνικά ενεδρεύοντα υποβρύχια. Επιπρόσθε-τα, µε τα ισχυρά και ταχυβόλα διπλά πυροβόλα τους των 40 χλστ, τα YTKB-400 µπορούν να υποστηρίξουν αποβατικές καταδροµικές επιχειρήσεις εξουδετερώνοντας τις παράκτιες δυνάµεις αµύνης.

Από την τελετή καθέλκυσης του περιπολικού ανοικτής θαλάσσης

κλάσης YTKB-400 (P-1200).

Το ανθυποβρυχιακό σύστηµα ρουκετών ASR της Aselsan το οποίο θα εξοπλίσει τα 16 περιπολικά YTKB-400.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 113

ΣΑΜΟΣ 5 Τα αρµαταγωγά (LST: Landing Ship Tank) κλάσης «ΣΑΜΟΣ» είναι ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής. Διαθέτουν ελικοδρόµιο και είναι σε θέση να µεταφέρουν 17 αµφίβια οχήµατα, 15 φορτηγά, άρµατα µάχης και µέχρι 245 πλήρως εξοπλισµένους άντρες. Διαθέτουν πρωραίο και πρυµναίο καταπέλτη.

ZUBR 2+2 Πλοία Ταχείας Μεταφοράς (ΠΤΜ), αερόστρωµνα. Δύο εκ των τεσσάρων σκαφών του τύπου τα L-181 και L-183 έχουν περιπέσει σύµφωνα µε απόφαση του ΑΝΣ σε καθεστώς έκτακτης ακινησίας.

LCU ΤΥΠΟΥ 520 4 Αποβατικά γενικής χρήσης (LCU: Landing Craft Utility). Προέρχονται από παραχώρηση, στο πλαίσιο της γερµανικής βοήθειας.

LCM ΤΥΠΟΥ 521 11 Σχεδίαση στηριζόµενη στο LCM8 (LCM: Lamnding Craft Mechanized: αποβατική άκατος µηχανοκινήτων). Όλα έχουν ναυπηγηθεί στα ναυπηγεία Rheinwerft, Walsum και έχουν ενταχθεί σε υπηρεσία στο γερµανικό Ναυτικό την περίοδο 1965-1967. Προέρχονται από παραχώρηση, στο πλαίσιο της γερµανικής βοήθειας.

LCVP <19 Περιλαµβάνονται 12 LCVP 36F της ελληνικής Motomarine, κατασκευασµένα από GPR (Glass Reinforced Plastic: πλαστικό ενισχυµένο µε υαλονήµατα). Παραγγέλθηκαν το 1999, στο πλαίσιο του συµβολαίου για τα υποβρύχια Type 214 ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ. Επιπλέον, 7 LCVP της επίσης ελληνικής Viking Marine, εισήχθησαν σε υπηρεσία στις αρχές του 1980.

ΣΑΜΟΣ ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

L 173 ΧΙΟΣ Ελευσίνας 16-12-1988 30-05-1996

L 174 ΣΑΜΟΣ Ελευσίνας 06-04-1988 20-05-1994

L 175 ΙΚΑΡΙΑ Ελευσίνας 11-1998 06-10-1999

L 176 ΛΕΣΒΟΣ Ελευσίνας 05-07-1990 02-1999

L 177 ΡΟΔΟΣ Ελευσίνας 06-10-1999 05-2000

ZUBR (POMORNIK-PROJECT 1232.2)

ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΝΑΥΠΗΓΗΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

L 180 ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ (πρώην MDK-50)

Almaz, Ρωσία 1993 22-01-2001

L 181 ΙΘΑΚΗ (πρώην Ivan Bohun, U 421)

Morye Verf, Feodosiya, Ουκρανία

1992 02-03-2001

L 182 ΚΕΡΚΥΡΑ Almaz, Ρωσία 2003 04-01-2005

L 183 ΖΑΚΥΝΘΟΣ Almaz, Ρωσία 08-2000 05-10-2001

TYPE 520 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΝΑΥΠΗΓΗΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

L 167 ΙΟΣ (πρώην Barbe L 790)

Howaldtswerke 1966 1992

L 168 ΣΙΚΙΝΟΣ (πρώην Dorsch L 792)

Howaldtswerke 1966 09-03-1993

L 170 ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ (πρώην Delfin L 791)


L 179 ΠΑΡΟΣ (πρώην Salm L 799)


ΠΛΟΙΑ ΚΑΙ ΣΚΑΦΗ ΑΜΦΙΒΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Το αρµαταγωγό L-175 «Ικαρία».


ΠΛΟΙΟ ΑΜΦΙΒΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (LPD: LANDING PLATFORM DOCK)

1 Στις 6 Απριλίου 2007, το SSM εξέδωσε RfI για την προµήθεια LPD, 4 LCM, 27 AAV, 2 LCVP, µίας ακάτου κυβερνήτη και µίας ελαστικής λέµβου RHIB τον Φεβρουάριο του 2010 ανακοινώθηκαν οι 7 τουρκικές εταιρείες που ανέλαβαν να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους µέσα σε 9 µήνες .

TERREBONNE PARISH

2 Αρµαταγωγά, που παραχωρήθηκαν από το αµερικανικό Ναυτικό.

OSMAN GAZI 1 LST µε ικανότητα ναρκοθέτησης.

SARUCABEY 2 LST µε ικανότητα ναρκοθέτησης.

ΝΕΑ ΚΛΑΣΗ LST 2 Νέα κλάση σκαφών, πρόκειται να αντικαταστήσει τα 2 LST TERREBONNE PARISH, υπό ναυπήγηση.

C139 12 LCU (Landing Craft Utility). Έκδοση µε µεγαλύτερο µήκος του τύπου C107, µε δυνατότητα µεταφοράς 100 ατόµων και έξι M48.

C107 12 LCU (Landing Craft Utility). Σχεδίαση στηριζόµενη στο βρετανικό LCT Mk. 4 µε δυνατότητα µεταφοράς 100 ατόµων και πέντε αρµάτων µάχης τύπου Μ48/Μ60. Αριθµοί σειράς: Ç 117, Ç 123, Ç 125, Ç 127, Ç 129, Ç 135, Ç 120, Ç 124, Ç 126, Ç 128, Ç 134, Ç 137.

LCM8 17 Σχεδίαση στηριζόµενη στο αµερικανικό LCTM(8). Ναυπηγήθηκαν στα ναυπηγεία Taskizak της TDK στην Κωνσταντινούπολη. Εισήχθησαν σε υπηρεσία τη διετία 1965-1966. Αριθµοί σειράς: Ç 305, Ç 308, Ç 309, Ç 312, Ç 313, Ç 314, Ç 319, Ç 321, Ç 322, Ç 323, Ç 324, Ç 325, Ç 326, Ç 327, Ç 329, Ç 330, Ç 331. Δυνατότητα µεταφοράς 60 τόνων ή 150 ατόµων.

LCVP 24 Πιθανόν λιγότερα, αµερικανικής σχεδίασης και κατασκευής, παλαιές ξύλινες αποβατικές άκατοι.

LCP 2 Για χρήση από τις δυνάµεις ειδικών επιχειρήσεων. Ναυπη-γήθηκαν στα ναυπηγεία KOÇ-RMK Tersanesi στην Τουρκία. Εισήχθησαν σε υπηρεσία το 2001 και είναι κατασκευασµένες από GRP µε µήκος 15 έως 18 µ. Χρησιµοποιούν δύο πετρελαιοκινητήρες που κινούν δύο έλικες µε έξι πτερύγια η κάθε µία. Τα πλευρά τους είναι ειδικά σχεδιασµένα για την περισυλλογή δυτών.

KAAN 15/GMR-410 14 Υπό κατασκευή 14 ταχύπλοα σκάφη του τύπου, ειδικοποιη-µένα για αµφίβιες επιχειρήσεις.

LCT 8 Υπό ναυπήγηση.

TERREBONNE PARISH ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΝΑΥΠΗΓΗΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

L 401 Ertugrul (πρώην Windham County, LST 1170)

Christy Corp., Sturgeon Bay Wisc.

22-05-1954 15-12-1954

L 402 Serdar (πρώην Westchester County, LST 1167)

Christy Corp., Sturgeon Bay Wisc.

18-04-1953 10-03-1954

ΠΛΟΙΑ ΚΑΙ ΣΚΑΦΗ ΑΜΦΙΒΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

OSMAN GAZI ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

NL 125 Osman Gazi Taskizak Naval Shipyard, Κων/πολη

20-07-1990 22-07-1994

SARUCABEY ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

NL 123 Sarucabey (πρώην Karaçebey)

Taskizak Naval Shipyard, Κων/πολη

30-07-1981 26-07-1984

NL 124 KARAMÜRSELBEY Taskizak Naval Shipyard, Κων/πολη

26-07-1984 27-07-1985

ΑΠΟΒΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Καθέλκυση Καθέλκυση

Ç 139 08-1984 Ç 145 21-07-1989

Ç 140 08-1984 Ç 146 21-07-1989

Ç 141 09-1984 Ç 147 21-07-1989

Ç 142 25-07-1985 Ç 148 21-07-1990

Ç 143 25-07-1985 Ç 149 21-07-1990

Ç 144 25-07-1985 Ç 150 07-1991

Αυτή την περίοδο το τουρκικό Ναυτικό έχει σε εξέλιξη δύο προ-γράµµατα ναυπήγησης αποβατικών. Πιο συγκεκριµένα, στις 6 Ια-νουαρίου 2010 η Εκτελεστική Επιτροπή Αµυντικής Βιοµηχανίας αποφάσισε την ανακήρυξη της εταιρείας ADIK/Furtrans ως του νικητή για τη ναυπήγηση των δύο νέων πλοίων τύπου LST για το τουρκικό Ναυτικό. Τα δύο πλοία θα είναι συνολικού εκτοπίσµατος 5.200 τόνων πλήρες φορτίου, µήκους 135 µέτρων, πλάτους 16,4 µέτρων, θα µπορούν να πετύχουν µέγιστη ταχύτητα 18 κόµβων, αυτονοµία 5.000 νµ µε ταχύτητα 15 κόµβων. Το προωστικό σκεύος αποτελείται από 2 κινητήρες diesel συνολικής ισχύος 10.400Kw. Η µεταφορική ικανότητα του πλοίου είναι 1.200 τόνοι, ενώ θα είναι εξοπλισµένα µε δύο πυροβόλα των 40 χλστ. εγκατεστηµένα στην πλώρη και µε δύο σταθεροποιηµένες τηλεχειριζόµενες πλατφόρ-µες οπλισµού STAMP, εξοπλισµένες µε πολυβόλο 12,7 χλστ. και ηλεκτροπτικούς αισθητήρες ηµέρας/νύκτας, τοποθετηµένους

εκατέρωθεν της υπερκατασκευής του πλοίου. Τα νέα αποβατικά θα έχουν πλήρωµα 146 άτοµα και θα µπορούν να µεταφέρουν συνολικά 350 άνδρες. Θα διαθέτουν τέλος και ελικοδρόµιο στην πρύµνη κατά το πρότυπο των υπαρχόντων αποβατικών της κλάσης Sarucabey. Τα νέα πλοία θα αντικαταστήσουν τα παλαιά αµερικανικής κατασκευής αποβατικά Ertuglar (L-401) και Serdar (L-402) της κλάσης Terrebone Parish. Με την υλοποίηση του συ-γκεκριµένου ναυπηγικού προγράµµατος το τουρκικό Ναυτικό θα διαθέτει 5 αποβατικά πλοία, ένα της κλάσης Osman Gazi και 2 της κλάσης Sarucabey (TCG Sarucabey NL-123, TCG Karamürselbey NL-124).

Το δεύτερο ναυπηγικό πρόγραµµα περιλαµβάνει τη ναυπήγηση 8 ταχέων πλοίων τύπου LCT. Νικητής σε αυτό το διαγωνισµό η εται-ρεία ADIK/Furtrans, η οποία ξεκίνησε τη ναυπήγηση του πρώτου σκάφους στις 29 Ιανουαρίου 2010. Το πρόγραµµα ναυπήγησης των 8 πλοίων θα κοστίσει 99,7 εκατ. ευρώ, υπογράφτηκε τον Ιούνιο του 2009 και µέσα σε 6 µήνες η εταιρεία ξεκίνησε τη ναυπήγησή τους. Τα πλοία θα έχουν εκτόπισµα 1.155 τόνους έµφορτα, µήκος 79,75 µέτρα, πλάτος 11,7 µέτρα, ταχύτητα 20 κόµβους, ενώ η εµβέλεια των πλοίων µε οικονοµική ταχύτητα 16 κόµβων φτάνει τα 400 νµ. Το προωστικό σκεύος του πλοίου που αποτελείται από δύο κινητήρες

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 115

Στις αρχές Μαρτίου το ΠΝ ανακοίνωσε τη µεταβολή επιχειρησι-ακής κατάστασης για το ΠΤΜ (Πλοίο Ταχείας Μεταφοράς) L-181 «Ιθάκη» και L-183 «Ζάκυνθος», για λόγους κόστους και αδυναµίας εξεύρεσης πόρων για ανταλλακτικά. Η µεταβολή τα µεταπίπτει σε καθεστώς Έκτακτης Ακινησίας, η οποία όµως το πιθανότερο είναι να µεταβληθεί σε µόνιµη, αποτελώντας πηγή ανταλλακτικών για τα υπόλοιπα δύο σκάφη, τα «Κεφαλληνία» L-180 και «Κέρκυρα» L-182. Αν και το L-181 που αποκτήθηκε µεταχειρισµένο από την Ουκρανία παρουσίασε προβλήµατα αξιοπιστίας, το «Ζάκυνθος» ουδέποτε παρουσίασε παρόµοια προβλήµατα και η ακινησία του οφείλεται –πιθανότατα– στην αδυναµία συνεννόησης µεταξύ ΠΝ και κατασκευαστή όσο και διαθέσιµων πόρων για την εξασφάλι-ση σταθερής ροής ανταλλακτικών. Το Zubr είναι σχεδιασµένο να µεταφέρει διά θαλάσσης αποβατικές µονάδες, όπως Πεζοναύτες και άρµατα µάχης, σε προετοιµασµένες ή µη ακτές, ταχέως προς το θέατρο των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και για τη µεταφορά

και πόντιση ναρκών. Το αερόστρωµνο µπορεί να µεταφέρει τρία µέσα άρµατα µάχης ή δέκα Τεθωρακισµένα Οχήµατα Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) ή 500 στρατιώτες. Με µέγιστο φορτίο, το πλοίο είναι ικανό να ανέβει πλαγιές µέχρι 5% κλίση και να υπερ-πηδήσει εµπόδια µέχρι 1,6 µέτρα ύψος. Μπορεί να επιχειρεί µε τα-χύτητα 60 κόµβων. Το προσωπικό προστατεύεται από Όπλα Μα-ζικής Καταστροφής µε αεροστεγή µόνωση των σταθµών µάχης και των τµηµάτων του προσωπικού και του πληρώµατος, όπως και µε προσωπικές προστατευτικές µάσκες και στολές. Το πλοίο είναι επίσης προστατευµένο από νάρκες, καθώς το οριζόντιο στρώµα αέρα που δηµιουργείται µέσα στη «φούστα» που περιβάλλει το σκάφος ελαττώνει το µαγνητικό ίχνος του πλοίου και των µετα-φερόµενων υλικών. Φέρει 2 εξάκαννα αντιαεροπορικά πυροβόλα ΑΚ-630 Gatling των 30 χλστ., 2 x MS-227 εκτοξευτές ρουκετών των 22 σωλήνων έκαστος, διαµέτρου 140 χλστ. και 1 αφαιρούµενο σύστηµα πόντισης ναρκών για 20 έως 80 νάρκες.

Το αερόστρωµνο τύπου Zubr L-181«Ιθάκη».


ντίζελ MTU 16V 4000 M70 αποδίδει συνολική ισχύ 4640Kw. Όσον αφορά στη µεταφορική ικανότητά του, το πλοίο αυτό θα µπορεί να µεταφέρει φορτίο 320 τόνων µε ωφέλιµη επιφάνεια καταστρώ-µατος 300 τετρ. µέτρα. Πιο αναλυτικά, τα νέα LCT θα µπορούν να µεταφέρουν 7 άρµατα µάχης ή, εναλλακτικά, 17 φορτηγά. Το πλοίο θα είναι εξοπλισµένο µε δύο τηλεχειριζόµενες σταθεροποιηµένες πλατφόρµες οπλισµού µε πυροβόλο STOP των 25 χλστ. της εται-ρείας Aselsan, οι οποίες θα διαθέτουν πολυβόλο και ηλεκτροπτικό αισθητήρα ηµέρας/νύκτας. Η τελευταία πρόκειται να εξοπλίσει τα πλοία µε τα παραπάνω συστήµατα και τον απαραίτητο ηλεκτρονικό εξοπλισµό έναντι συµβολαίου αξίας 20,2 εκατ. ευρώ. Οι παραδόσεις υπολογίζονται να ξεκινήσουν το 2012.

Με την ανάρτηση από την Υπογραµµατεία Πολεµικής Βιοµηχα-νίας της Τουρκίας (SSM), τον Φεβρουάριο του 2010 ανακοινώθηκαν οι 7 τουρκικές εταιρείες που ανέλαβαν να παρουσιάσουν τις προ-τάσεις τους µέσα σε 9 µήνες (δηλαδή τον Νοέµβριο του 2010), για τη ναυπήγηση του σκάφους ελέγχου και διοικήσεως αποβατικών επιχειρήσεων, συνολικής αξίας 500 εκατ. δολαρίων, που έχει απο-φασίσει να ναυπηγήσει το τουρκικό Ναυτικό. Και οι 7 εταιρείες που υπέβαλαν πρόταση είναι τουρκικές, ενώ εκτιµάται ότι οι προτάσεις τους περιλαµβάνουν τη συνεργασία µε διεθνείς ναυπηγικούς οί-κους, καθότι δεν έχει ναυπηγηθεί στην Τουρκία µέχρι και σήµερα πλοίο ανάλογων δυνατοτήτων και τεχνολογικών απαιτήσεων.

Οι εταιρείες είναι οι εξής:1. Anadolu Deniz İnşaat Kızakları A.Ş.2. Çelik Tekne Sanayi ve Ticaret A.Ş.3. DEARSAN Gemi İnşaat Sanayi A.Ş.4. DESAN Deniz İnşaat Sanayi A.Ş.5. İstanbul Denizcilik Gemi İnşa San ve Tic. A.Ş6. RMK Marine Gemi Yapım Sanayi A.Ş.7. SEDEF Gemi İnşaatı A.Ş.Η φάση αυτή έρχεται σε συνέχεια της ανακοίνωσης έναρξης

του προγράµµατος στις 6 Απριλίου του 2009. Σύµφωνα µε την τότε ανακοίνωση, η SSM επιθυµούσε την κατάθεση πληροφοριών για τη ναυπήγηση ενός αποβατικού δεξαµενόπλοιου µε δυνατότητα µετα-φοράς ελικοπτέρων, 4 αποβατικά µηχανοκινήτων LCM, εναλλακτικά των 4 LCM προβλέπεται η χρήση 2 LCAC, 27 αµφίβιων οχηµάτων επί-θεσης AAV/AAAV µε δυνατότητα µεταφοράς 18 πεζοναυτών έκαστο, 2 αποβατικά προσωπικού οχηµάτων LCVP µε δυνατότητα µεταφοράς 40 πεζοναυτών έκαστο, µία άκατο κυβερνήτη και µία ελαστική λέµβο σταθερής γάστρας RHIB. Το νέο LPD θα κατασκευαστεί στην Τουρ-κία προφανώς µε ξένη τεχνογνωσία, θα είναι εκτοπίσµατος 12.000-15.000 τόνων, θα έχει πλήρωµα 190 ατόµων, θα µπορεί να µεταφέρει 8 ελικόπτερα, τρία UAV, έως και 1000 στρατιώτες, 13 άρµατα µάχης, 6 ΤΟΜΑ και 33 φορτηγά. Το σκάφος υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιµο εντός της δεκαετίας που µόλις ξεκίνησε. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις διε-

θνών πρακτορείων ειδήσεων, η επιλογή του πλοίου θα γίνει το 2011 και η ναυπήγηση του τουρκικού LPD πρόκειται να ξεκινήσει το 2012. Θεωρείται σίγουρο ότι ο νικητής του διαγωνισµού θα συνεργαστεί µε ξένους ειδικευµένους οίκους σε σύνθετα και δύσκολα ναυπηγικά προγράµµατα, όπως η ναυπήγηση ενός LPD.

Η τουρκική Υποδιεύθυνση Αµυντικής Βιοµηχανίας (SSM), µε ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της είχε γνωστοποιήσει στις 24 Ιου-λίου 2009 την έναρξη της διαδικασίας µελέτης σκοπιµότητας για την αγορά αερόστρωµνων (Landing Craft Air Cushion - LCAC) για τη Διοίκηση Ναυτικών Δυνάµεων. Σύµφωνα µε την πάγια τουρ-κική τακτική, απαιτείται να υπάρχει µεγάλη τουρκική συµµετοχή στη σχεδίαση, κατασκευή και µετέπειτα συντήρηση των σκαφών, καθώς και την ανάπτυξη των συστηµάτων και υποσυστηµάτων τους. Σύµφωνα λοιπόν µε την τότε ανακοίνωση, οι κατασκευα-στικοί οίκοι που επιθυµούσαν να συµµετάσχουν στον τουρκικό διαγωνισµό έπρεπε να γνωστοποιήσουν την πρόθεσή τους αυτή στην SSM µέχρι τις 7 Αυγούστου 2009. Η συγκεκριµένη προµή-θεια αφορούσε µεσαίας µεταφορικής ικανότητας LCAC για χρήση από το νέο LDP του τουρκικού Ναυτικού. Οι εταιρείες που τελικά ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της SSM είναι οι εξής:

1. ADMARIN Denizcilik Sanayi ve Tic. Ltd.Sti.2. ASELSAN A.S.3. ATARD Savunma ve Havacılık Sanayi İleri Teknoloji

Uygulamaları Araştırma ve Geliştirme A.Ş.4. Daewoo International Corporation- Hanjin Heavy Industries

& Construction5. Gama Ticaret ve Turizm A.Ş.-Mariah Hovercraft Pty Ltd.6. Griffon Hoverwork.7. HI TECH International.8. Istanbul Denizcilik Gemi İnsa San. ve Tic. A.S.9. L-3 Communications, Inc.10. Marinette Marine Corporation11.Ortadoğu Mühendislik İnşaat Danışmanlık Tic.A.Ş. -

ÇelikTrans Deniz İnşaat Ltd.şti.12. RMK Marine Gemi Yapım Sanayii ve Deniz Taşımacılığı

İşletmesi A.Ş.13. Rosoboronexport.14. SEFT Gemi İnşa Sanayi Mühendislik ve Tic.ltd.şti.15. SELEX Komünikasyon A.Ş.16. TEKSAV Teknoloji Elektrik-Elektronik Makina Sanayi ve

Ticaret A.S.17. Textron Marine & Land Systems.18. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş.19. Türk Loydu Vakfı İktisadi İşletmesi20. UkrspetsexportYonca-Onuk A. O.

Απεικόνιση του νέου σκάφους τύπου LCT που ναυπηγείται αυτή την περίοδο στα ναυπηγεία ADIK/Furtrans.

Η ιταλική πρόταση των ναυπηγείων Fincantierri για το πρόγραµµα του τουρκικού LPD.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 117

ΝΑΡΚΟΘΗΡΕΥΤΙΚΑ 5 Η προµήθεια πέντε µεταχειρισµένων ναρκοθηρευτικών µε προϋπολογισµό 200 εκατ. ευρώ.

OSPREY 2 Στις 16 Μαρτίου του 2007 το ΠΝ παρέλαβε στο Ινγκλσάιντ του Τέξας τα ναρκοθηρευτικά USS PELICAN MHC-53 και USS HERON MHC-52, τα οποία µεταβιβάστηκαν από το USN, µε πώληση το πρώτο και παραχώρηση το δεύτερο. Τα δύο πλοία µετονοµάστηκαν σε ΚΑΛΥΨΩ (Μ64) και ΕΥΝΙΚΗ (Μ61) αντίστοιχα. Στο άµεσο µέλλον αναµένεται η πώληση και παραχώρηση επιπλέον τριών πλοίων κλάσης OSPREY από το USN.

HUNT 2 Ναρκοθηρευτικά, παραχωρήθηκαν ως αντισταθµιστικά ωφελήµατα για τις ΤΠΚ τύπου Super Vita. Είναι εξοπλισµένα για ναρκοθηρία και ναρκαλιεία. Το M 62 διαγράφτηκε από τη δύναµη του Βασιλικού Ναυτικού (Royal Navy) την 01-07-2000, ενώ το M 63 στις 28-02-2001. Μεταβιβάστηκαν στο ΠΝ στις 31-07-2000 και στις 28-02-2001 αντίστοιχα.

MSC294 6 Παράκτια ναρκαλιευτικά. Αρχικά είχαν παραχωρηθεί 10, τη διετία 1964-1965.

HUNT ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

Μ62 ΕΥΡΩΠΗ (πρώην Biceste M 36)

Vosper Thornycroft, Woolston

04-06-1985 14-02-1986

M63 ΚΑΛΛΙΣΤΩ (πρώην Berkeley M 40)

» 03-12-1986 14-01-1988

ΜSC 294 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

M211 ΑΛΚΥΩΝ (πρώην MSC 314)

Peterson Bldrs, Sturgeon Bay, Wis.

22-05-1971

Μ214 ΑΥΡΑ (πρώην MSC 318) » 21-11-1968

Μ240 ΑΗΔΩΝ (πρώην MSC 310) » 13-11-1964

Μ241 ΚΙΧΛΗ (πρώην MSC 308) » 22-10-1964

Μ242 ΚΙΣΣΑ (πρώην MSC 309) » 03-12-1964

Μ248 ΠΛΕΙΑΣ (πρώην MSC 319) » 07-12-1970

OSPREY ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΚΑΛΥΨΩ (Μ64) (πρώην USS PELICAN MHC-53

Intermarine USA

27-02-1993 18-11-1995

ΕΥΝΙΚΗ (Μ61) (πρώην USS HERON MHC-52)

Intermarine USA

21-03-1992 06-08-1994

ΠΛΟΙΑ ΝΑΡΚΟΠΟΛΕΜΟΥ

Ναρκαλιευτικό πλοίο Μ242 «Κίσσα».


ALANYA 6 Ναρκοθηρευτικά τύπου MHV-54.014 της Friedrich Lürssen Werft/Abeking & Rasmussen, παραλλαγή των Type 332 του γερµανικού Ναυτικού. Η ύψους 625 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ σύµβαση υπογράφτηκε στις 30-07-1999. Αν και η τρόπιδα του M 267 τοποθετήθηκε µε κάθε επισηµότητα στα ναυπηγεία Gölcük των TDK, το πλοίο ναυπηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Μέχρι το 2009, θα έχουν εισαχθεί όλα σε υπηρεσία. Το «Alanya» άρχισε δοκιµές θαλάσσης τον Μάιο του 2003 και εισήχθη σε υπηρεσία στις 10 Απριλίου 2006. Στις 15 Σεπτεµβρίου 2006, πραγµατοποιήθηκε η οριστική αποδοχή του Επάκτιου Εξοµοιωτή Εκπαίδευσης. Το τελευταίο σκάφος παραδόθηκε στα τέλη του 2009.

CIRCÉ (Η ΚΛΑΣΗ Ε)

5 Ναρκοθηρευτικά από πλεονάσµατα του γαλλικού Ναυτικού που πωλήθηκαν βάσει συµφωνίας που υπογράφτηκε στις 24-09-1997. Εντάχθηκαν σε υπηρεσία στις 22-07-1999.

MERCURE 0 Παράκτια ναρκαλιευτικά ξύλινης κατασκευής, που ναυπηγήθηκαν για το γερµανικό Ναυτικό. Μεταβιβάστηκαν στην Τουρκία µεταξύ Ιουνίου 1975 και Οκτωβρίου του ιδίου έτους. Τα αδελφά Kozlu (M 523, πρώην Hameln), Kusadasi (M 524, πρώην Vegesack) µετατράπηκαν σε περιπολικά στα ναυπηγεία Taskizak το 1999, ενώ το Kemer (M 525, πρώην Passau) παροπλίστηκε το 1998, αλλά ει-σήχθη εκ νέου σε υπηρεσία ως πλοίο υποστήριξης ναυαγιαιρέσεων µε αριθµό σειράς A 582. Το M 520 χρησιµοποιήθηκε από το 1987 για δοκιµές σόναρ ναρκοθηρίας και συνεχίζει να είναι εφοδιασµένο µε αυτό. Τα υπόλοιπα φέρουν σόναρ αποφυγής ναρκών Simrad που τοποθετήθηκε µετά το 1988. Πλέον έχουν µετατραπεί σε περιπολικά (δες σχετική κατηγορία).

MSC 289 5 Γνωστά και ως Κλάση «S». Παράκτια ναρκαλιευτικά. Παραχωρήθη-καν στο πλαίσιο της αµερικανικής βοήθειας.

MSC 268 4 Παράκτια ναρκαλιευτικά. Παραχωρήθηκαν στο πλαίσιο της αµερικανικής βοήθειας.

COVE (Η CAPE) 4 Παράκτια ναρκαλιευτικά.

ΑΚΑΤΟΙ ΝΑΡΚΑΛΙΕΙΑΣ

3

COVE ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

M 500 foçA (πρώην MSI 15) Peterson Builders, Sturgeon Bay, Wisc.

23-08-1966 08-1967

M 501 Fethiye (πρώην MSI 16)


07-12-1966 09-1967

M 502 Fatsa (πρώην MSI 17)


11-04-1967 10-1967

M 503 Finike (πρώην MSI 18)


11-01-1967 12-1967

AYDIN ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

M 265 Alanya Lürssen/Abeking & Rasmussen

10-04-2006

M 266 Amasra Ναυπηγεία Pendik των TDK, Κων/πολη

12-2003 24-01-2007

M 267 Ayvalik » 2007

M 268 AKçakoca » 09-2007

M 269 Anamur » 2009

M 270 Akçay » 27-09-2008 2009

CIRCÉ ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

M 260 Edinçük (πρώην Cybèle M 712))

CMN, Cherbourg 02-03-1972 28-09-1972

M 261 Edremit (πρώην Calliope M 713)

CMN, Cherbourg 20-10-1971 28-09-1972

M 262 Enez (πρώην Clio M 714) CMN, Cherbourg 10-06-1971 18-05-1972

M 263 ERDEK (πρώην Circé M 715))

CMN, Cherbourg 15-12-1970 18-05-1972

M 263 ERMENLI (πρώην CéréS M 716))

CMN, Cherbourg 10-08-1972 08-03-1973

MSC 289 ΝΑΥΠΗΓΕΙΟ ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

M 514 SILIFKE (πρώην MSC 304)

Dorchester Builders, Dorchester, N.J.

09-1965 21-03-1966

M 515 SAROS (πρώην MSC 305)

Dorchester Builders, Dorchester, N.J.

02-1966 25-10-1966

M 516 SIGACIK (πρώην MSC 311)


06-1965 20-12-1965

M 517 SAPANCA (πρώην MSC 312)


26-07-1965 20-12-1965

M 518 SARIYER (πρώην MSC 315)


08-09-1967 07-12-1967

Παραδόθηκε το έκτο και τελευταίο ναρκαλιευτικό κλάσης Α TCG Akcay (M-270), το οποίο ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία της Κωνσταντινούπολης στο Pendik. Συνολικά 6 πλοία παραγγέλθη-καν το 1999 από τα γερµανικά ναυπηγεία Abeking&Rasmussen και Lürssen Werft, συνολικής αξίας 625 εκατ. δολαρίων, µε το πρώτο TCG M-265 ALANYA να παραδίδεται από τα γερµανικά ναυπηγεία στο τουρκικό Ναυτικό, τον Ιούλιο του 2005, και τα υπόλοιπα να ναυπηγούνται στα κρατικά τουρκικά ναυπηγεία στο Pendik.

Τα πλοία είναι κατασκευασµένα από αποµαγνητισµένο χάλυ-βα και µετά το γερµανικό Ναυτικό το τουρκικό είναι το δεύτερο που διαθέτει πλοία κατασκευασµένα µε αυτό το υλικό. Πρόκειται για πλοία εκτοπίσµατος 650 τόνων, µήκος 54,4 µέτρα, πλάτος 9,2 µέτρα, βύθισµα 2,6 µέτρα. Το προωστικό σκεύος αποτελείται από 2 κινητήρες ντίζελ MTU 16V 538 TB91 (2040 kW έκαστος), 2 ηλε-κτρικούς κινητήρες για χαµηλές ταχύτητες και πραγµατοποίηση ελιγµών, 2 κιβώτια ταχυτήτων Renk PLS 25 E, που δίνει κίνηση σε 2 έλικες µεταβλητού βήµατος. Η µέγιστη ταχύτητα του πλοίου είναι 18 κόµβοι, η ταχύτητα πλεύσης 14 κόµβοι, ενώ µε οικονοµι-κή ταχύτητα 10 κόµβων το πλοίο µπορεί να διανύσει απόσταση 2400 νµ. Ο ηλεκτρονικός του εξοπλισµός περιλαµβάνει ένα Sonar

ΠΛΟΙΑ ΝΑΡΚΟΠΟΛΕΜΟΥ

Marconi 2093 VDS, Radar ναυσιπλοίας DRBN 32, 2 εκτοξευτές αναλώσιµων αντιµέτρων Barricade.

Ο οπλισµός του περιλαµβάνει 1 πυροβόλο των 30 χλστ., 2 πο-λυβόλα των 12,7 χλστ., 2 συστήµατα αλίευσης ναρκών PAP-105 Mk5, ενώ το πλοίο µπορεί να δράσει και ως ναρκοθέτιδα. Επι-πρόσθετα, το πλοίο διαθέτει θάλαµο αποσυµπίεσης, γερανό και εξοπλισµό καταδύσεων.

Το πλήρωµά του αποτελείται από 41 άτοµα.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 119

ΠΛΟΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (ΠΓΥ)

3 1 x τύπου ETNA: ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ A 374.2 x τύπου Type 701C: A 464 ΑΞΙΟΣ (πρώην Coburg A 1412), A 470 ΑΛΙΑΚΜΩΝ (πρώην Saarbur, A 1415). Έχουν µετασκευαστεί σε πετρελαιοφόρα από τα Ελληνικά Ναυπηγεία, υπερδιπλασιάζοντας τη µεταφορική ικανότητα σε καύσιµα για τον ανεφοδιασµό εν πλω των λοιπών µονάδων του στόλου.

ΠΛΟΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ

1 1 x A 415 ΕΒΡΟΣ (πρώην γερµανικό Schwarzwald A 1400, πρώην γαλλικό Amalthée).

ΠΛΟΙΟ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ

1 Η προµήθειά του µε προϋπολογισµό 80 εκατ. ευρώ περιλαµβάνεται στον πίνακα προτεραιοτήτων για τη σύνταξη του ΕΜΠΑΕ 2006-2010 µε προτεραιότητα 27. Επιπλέον, 70 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τον εξοπλισµό του πλοίου µε τα αναγκαία συστήµατα, στο πλαίσιο άλλου εξοπλιστικού προγράµµατος µε προτεραιότητα 93.

ΦΡΑΓΜΑΤΟΘΕΤΙΔΑ 1 1 x τύπου AN 103: A 307 ΘΕΤΙΣ (πρώην αµερικανικό AN 103).

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΦΟΡΑ ΛΙΜΕΝΟΣ

4 2 x τύπου ΖΕΥΣ: A 375 ΖΕΥΣ, A 376 ΩΡΙΩΝ.2 x τύπου ΟΥΡΑΝΟΣ: A 416 ΟΥΡΑΝΟΣ, A 417 ΥΠΕΡΙΩΝ.

ΡΥΜΟΥΛΚΑ 19 1 x ΔΑΝΑΟΣ A 427.1 x ΡΩΜΑΛΕΟΣ A 442.1 x ΔΙΟΜΗΔΗΣ A 409.3 x τύπου ΗΡΑΚΛΗΣ: A 423 ΗΡΑΚΛΗΣ, A 425 ΟΔΥΣΣΕΥΣ, A 424 ΙΑΣΩΝ.1 x τύπου ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ: A 410 ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ.1 x τύπου Design 3006: A 432 ΓΙΓΑΣ (πρώην LT 1941).3 x τύπου YTM 764: A 409 ΑΧΙΛΛΕΥΣ, A 412 ΑΙΑΣ (πρώην αµερικανικό Ankachak YTM 767, πρώην YTB 501), A 429 ΠΕΡΣΕΥΣ.2 x τύπου Heppens: A 439 ΑΤΡΕΥΣ (πρώην Ellerbek, Y 1682), A 441 ΘΗΣΕΥΣ (πρώην Heppens, Y 1681).1 x τύπου YTM 518: A 428 ΝΕΣΤΩΡ (πρώην αµερικανικό Wahpeton, YTM 527).1 x τύπου YTM 174: A 427 ΔΑΝΑΟΣ (πρώην αµερικανικό Dekanisora, YTM 252, πρώην YT 252, πρώην BYT 4).4 x τύπου Lütje Horn: A 413 ΠΗΛΕΥΣ (πρώην Lütje Horn, Y 812), A 436 ΜΙΝΩΣ (πρώην Mellum, Y 813), A 437 ΠΕΛΙΑΣ (πρώην Knechtsand, Y 814), A 438 ΑΙΓΕΥΣ (πρώην Schärhorn, Y 815).

ΥΔΡΟΓΡΑΦΙΚΑ-ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΑ ΠΛΟΙΑ-ΑΚΑΤΟΙ

4 1 x τύπου ΠΥΘΕΑΣ: A 474 ΠΥΘΕΑΣ. 1 x τύπου ΣΤΡΑΒΩΝ: A 476 ΣΤΡΑΒΩΝ.1 x τύπου ΝΑΥΤΙΛΟΣ: Α 478 ΝΑΥΤΙΛΟΣ.1 x ΑΚΑΤΟΣ-14 A14.

ΥΔΡΟΦΟΡΕΣ 6 2 x τύπου FW 1: A 433 ΚΕΡΚΙΝΗ (πρώην FW 3), A 466 ΤΡΙΧΩΝΙΣ (πρώην FW 6).1 x τύπου Zeus: A 469 ΣΤΥΜΦΑΛΙΑ.3 x τύπου ΔΟΪΡΑΝΗ: A 434 ΠΡΕΣΠΕΣ (πρώην ΔΟΪΡΑΝΗ), A 467 ΔΟΪΡΑΝΗ, A 468 ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ.

ΠΛΟΙΑ ΦΑΡΩΝ 2 2 x τύπου ΚΑΡΑΒΟΓΙΑΝΝΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ: A 479 ΚΑΡΑΒΟΓΙΑΝΝΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, A 481 ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ. Υπάρχει πρόβλεψη για προµήθεια ενός φαρόπλοιου, µε προϋπολογισµό 15 εκατ. ευρώ.

ΠΛΟΙΑ ΑΛΙΕΙΑΣ ΤΟΡΠΙΛΩΝ

4 4 x τύπου Type 430: A 460 ΕΥΡΩΤΑΣ (πρώην TF 106, Y 872), A 461 ΑΡΑΧΘΟΣ (πρώην TF 108, Y 874), A 463 ΝΕΣΤΟΣ (πρώην TF 4, Y 854). Έχει παροπλιστεί το A 462 ΣΤΡΥΜΩΝ (πρώην TF 107, Y 873). Υπάρχει πρόβλεψη για προµήθεια νέων πλοίων αλιείας τορπιλών, µε προϋπολογισµό 3,5 εκατ. ευρώ.

ΠΛΟΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

4 2 x τύπου ΠΑΝΔΩΡΑ: Α 419 ΠΑΝΔΩΡΑ, A 420 ΠΑΝΔΡΟΣΟΣ1 x ΝΑΞΟΣ L 178.1 x ΣΕΡΙΦΟΣ L 195.

ΠΛΩΤΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ 3 2 x ΠΓ 4.1 x ΠΓ 8.

ΦΟΡΤΗΓΙΔΕΣ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ- ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ, ΣΚΑΦΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΛΙΜΕΝΩΝ

Υπάρχει πρόβλεψη για αντίστοιχες προµήθειες ύψους 20 εκατ. ευρώ..

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ

Το φαρόπλοιο του ΠΝ A 481 «Λυκούδης».

Κάτω: Η υδροφόρα του ΠΝ Α 467 «Δοϊράνη».


ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΦΟΡΟ ΣΤΟΛΟΥ

2 1 x τύπου Akar: A 580 AKAR1 x τύπου Modified Akar: A 595 Yarbay Kudret Güngör (ηναυπήγησή του ακολούθησε πολιτικές προδιαγραφές).

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ 2 2 x τύπου Rhein (Type 401): A 577 SOkullu Mehmet PaşA (πρώην DONAU A 69), A 579.Cezayirli Gazi Hasan PaşA (πρώην ELBE A 61).


1 1 x τύπου Chanticleer: A 585 Akin (πρώην Greenlet, ASR 10).


1 Στις 25 Ιουλίου 2006, το SSM εξέδωσε RFI για την προµήθεια ενός Μητρικού Πλοίου Διάσωσης Υποβρυχίων (ΜοShip), στο οποίο ανταποκρίθηκαν 24 τουρκικές εταιρείες. Το MoShip θα διαθέτει ικανότητα µεταφοράς του Συστήµατος Διάσωσης Υποβρυχίων του ΝΑΤΟ (NSRS). Η απόφαση θα ληφθεί εντός του 2010.

ΠΛΟΙΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ 4 1 x τύπου Mercure: A 582 Kemer (πρώην M 525, πρώην Passau, M 1255).1 x τύπου Almaz (ρωσικής προέλευσης): A 586 Akbaş (πρώην YAWA).1 x τύπου Tenace: A 576 DEGIRMENDERE (πρώην CENTAURE, A 674).1 x τύπου Diver: A 589 IşiN (πρώην safeguard, ARS 25).

ΝΕΟ ΠΛΟΙΟ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

2 Στις 25 Ιουλίου του 2006, το SSM εξέδωσε RFI για την προµή-θεια δύο πλοίων διάσωσης και ρυµούλκησης. Η απόφαση θα ληφθεί εντός του 2010.

ΦΡΑΓΜΑΤΟΘΕΤΙΔΕΣ 2 1 x τύπου AN 103: P 305 AG 5 (πρώην AN 104).1 x τύπου AN 93: P 306 AG 6 (πρώην ολλανδικό Cerberus, πρώην AN 93).

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΦΟΡΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

5 2 x τύπου Albay Hakki Burak: A 571 Albay Hakki Burak, A 572 Yüzbazi Tolunay.1 x τύπου Taskizak: A 570 aşkizak.1 x τύπου Binbasi Saadettin Gurcan: A 573 Binbaşi Saadettin Gürcan.1 x τύπου Bodensee: A 575 Inebolu (πρώην Bodensee, πρώην Unkas).

ΡΥΜΟΥΛΚΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ

5 1 x τύπου Cherokee: A 587 Gazal (πρώην Sioux, ATF 75).1 x τύπου Darica: A 578 Darica (πρώην Y 1125).

ΡΥΜΟΥΛΚΑ ΛΙΜΕΝΑ-ΜΕΓΑΛΑ

9 5 x τύπου Önder: Y 160 Önder, Y 161 Öncü, Y 162 Özgen, Y 163 Ödev, Y 164 Özgür.1 x τύπου Project 414: A 583 Aksaz (ex-Koos, Y 1651, ex-Delphin, A 08).2 x τύπου Doganarslan: Y 52 Doganarslan (πρώην Y 1123), Y 56 Özgen (πρώην Y 1128).1 x τύπου Kuvvet: Y 53 Kuvvet (πρώην Y 1122).

ΡΥΜΟΥΛΚΟ ΛΙΜΕΝΑ ΜΕΣΑΙΟ

3 1 x τύπου Design 3004: Y 54 Kudret (πρώην Y 1229).1 x τύπου Design 320: Y 64 Ersen Bayrak (πρώην Y 1134).1 x Y 55 ATIL (πρώην Y 1132).

ΡΥΜΟΥΛΚΑ ΛΙΜΕΝΑ-ΜΙΚΡΑ

38 KATIR 1–38.

ΕΠΙΒΑΤΗΓΟ/ ΟΧΗΜΑΤΑΓΩΓΟ

1 1 x A 1600 ISKENDERUN.

ΥΔΡΟΓΡΑΦΙΚΑ ΠΛΟΙΑ

4 1 x τύπου Adjutant: Y 90 DENEY (πρώην SELCUK M 508, πρώην PAVOT, πρώην MSC 124).1 x A 594 ÇubuklU (πρώην Y 1251).2 x τύπου Silas Bent: A 599 ÇeşmE (πρώην SILAS BENT T-AGS 26), A 588 Çandarli (πρώην KANE T-AGS 27).

ΣΚΑΦΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΑΡΚΟΠΟΛΕΜΟΥ

13

ΥΔΡΟΦΟΡΕΣ 5 2 x τύπου Van: A 597 VAN (πρώην Y 1208), A 598 Ulabat (πρώην Y 1209).3 x τύπου German FW 1: A 581 CINAR (πρώην FW 1), A 598 SOGUT (πρώην Y 1217, πρώην FW 2), A 600 KOVAK (πρώην FW 4).

ΘΑΛΑΜΗΓΟΙ 2 1 x Y 76 GUL (πρώην Y 1103).1 x KAPLAN.

ΠΛΟΙΑΡΙΑ ΑΛΙΕΙΑΣ ΤΟΡΠΙΛΩΝ

3 1 x Y 44 TAKIP-2.1 x Y 98 TAKIP-1 (πρώην Y 1052).1 x Y 95 Torpido Tenderi 95 (πρώην Y 1051).

ΦΟΡΤΗΓΑ ΠΛΟΙΑ 3 3 x τύπου Kanarya: A 591 SARKOY (πρώην Y 1156) A 592 KARADENIZ EREGLISI (πρώην Y 1157), A 593 ECEABAT (πρώην Y 1165) .

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΛΟΙΑΡΙΑ

8 8 x τύπου E-1: A 1531 E-1, A 1532 E-2, A 1533 E-3, A 1534 E-4, A 1535 E-5, A 1536 E-6, A 1537 E-7, A 1538 E-8.

ΠΛΩΤΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ 2 1x Y 60 ALGARNA III (πρώην Y 1023, πρώην YD 185).1 x Y 59 LEVENT (πρώην Y 1022).

ΠΛΩΤΕΣ ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ

9 1 x Y 121 Havuz 1 (πρώην Y 1081).1 x Y 122 Havuz 2 (πρώην Y 1082).1 x Y 123 Havuz 3 (πρώην Y 1083).1 x Y 124 Havuz 4 (πρώην Y 1084).1 x Y 125 Havuz 5 (πρώην Y 1085).1 x Y 126 Havuz 6 (πρώην Y 1086).1 x Y 128 Havuz 8 (πρώην Y 1088).1 x Y 129 Havuz 9 (πρώην Y 1089).1 x Y 130 Havuz 10 (πρώην Y 1090).

ΠΛΟΙΑΡΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ

5 5 x τύπου Deniz Temizleme Arac-1: Y 151 Deniz Temizleme ARAC-1, Y 152 Deniz Temizleme ARAC-2, Y 153 Deniz Temizleme ARAC-3, Y 154 Deniz Temizleme ARAC-4, Y 155 Deniz Temizleme ARAC-5.

ΠΛΟΙΑΡΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΥΤΩΝ

1 1 x τύπου MTB 1: Y . . . Dalgiç 1 (ex-MTB 1).

ΦΟΡΤΗΓΙΔΕΣ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ

1 1 x τύπου Cephane: Y 97 Cephane 2 (πρώην Y 1195).

ΦΟΡΤΗΓΙΔΕΣ 36 15 x τύπου Salopa: Y 21-35 Salopa 21-5 (πρώην Y 1031-1045).5 x τύπου Layter: Y 102-104, 106, 107 Layter 2-4, 6, 7 (πρώην Y 1012-1014, 1016, 1017).16 x τύπου Mavna: Y 1-4 Mavna 1-4 (πρώην Y 1181-1184), Y 7-13 Mavna 7-13 (πρώην Y 1187-1193), Y 14-Y 18 Mavna 14-18 (πρώην Y 1198-1202).

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 121

Πλοίο γενικής υποστήριξης (ΠΓΥ) Α 464 «Αξιός».

Κάτω: Το πετρελαιοφόρο στόλου Α 374 «Προµηθέας».


ΦΟΡΤΗΓΙΔΕΣ ΥΔΑΤΟΣ

8 1 x Y 140.4 x τύπου Pinar-3: Y 113 Pinar 3, Y 114 Pinar 4, Y 115 Pinar 5, Y 116 Pinar 6.1 x Y 112 Pinar 2.1 x Y 111 Pinar 1 (πρώην Istanbul).1 x Y 110 Mehmet Kaptan.

ΦΟΡΤΗΓΙΔΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ

3 3 x τύπου H 500: Y 140 H 500 (πρώην Y 1231), Y 141 H 501 (πρώην Y 1232), Y 142 H 503 (πρώην Y 1233).

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΑ ΠΛΟΙΑΡΙΑ

4 3 x τύπου Mars: A 1542 Söndüren 2, A 1543 Söndüren 3, A 1544 Söndüren 4.1 x Y 51 Söndüren 1 (πρώην Y 1117, πρώην YTL 751).

Συνεχίζεται το πρόγραµµα για την επιλογή των εταιρειών που θα ναυπηγήσουν ένα πλοίο Διάσωσης Υποβρυχίων (MOSHIP TR-1), δύο πλοία Διάσωσης και Ρυµούλκησης (RATSHIP), ένα πλοίο ανεφοδιασµού Στόλου Ανοικτής θαλάσσης, ένα πλοίο Σεισµικών Ερευνών και δύο ιστιοπλοϊκά εκπαιδευτικών πλοίων για τη Σχολή Ναυτικών Δοκίµων. Για τα δύο πρώτα προγράµµατα έχουν υπο-βάλλει υποψηφιότητα 4 συνολικά τουρκικές ναυπηγικές εταιρείες Dearsan Shipyards, η κοινοπραξία Desan Shipyard και Meteksan, Instabul Shipyard και η RMK Marine του οµίλου Koc Group. Όσον αφορά στο πλοίο διάσωσης υποβρυχίων (MOSHIP), αυτό θα πρέ-πει να µπορεί να απεγκλωβίσει εντός 72 ωρών το προσωπικό του υποβρυχίου, ακόµη κι αν αυτό βρίσκεται σε βάθος µέχρι και 600 µέτρα. Το διασωστικό πλοίο θα πρέπει να µπορεί να εξασφαλίζει αέρα, νερό και τροφή στο παιδευµένο πλήρωµα. Το εκτόπισµα τα πλοίου θα είναι άνω των 3.000-4.000 τόνων, θα διαθέτει ελικο-δρόµιο, πλήρωµα 131 ατόµων και τηλεχειριζόµενα ροµποτικά συστήµατα για επιχειρήσεις σε µεγάλο βάθος.

Τα υποψήφια πλοία που συµµετέχουν στο διαγωνισµό για τη ναυπήγηση του σκάφους

Διάσωσης Υποβρυχίων (MOSHIP).

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 123

ΝΕΟ ΑΕΡΟΣΚΑΦΟΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

5+1 Ο σχετικός διαγωνισµός ακυρώθηκε. Είναι άγνωστο το πότε πρόκειται να επανακηρυχθεί.

P-3B ORION II TACNAVMOD

5+1(;) Δεν βρίσκονται σε επιχειρησιακή κατάσταση πλην, ενδεχο-µένως, ενός .

S-70B AEGEAN HAWK

3 Μελλοντικά προβλέπεται η πρόσκτηση 3 ελικοπτέρων S-70B προϋπολογισµού 150 εκατ. ευρώ.

S-70B-6 AEGEAN HAWK

8 Προστέθηκε σύστηµα FLIR AAQ-22C.

AB-212ASW 8 Αποκτήθηκαν 11. Πρόβλεψη για µετατροπή 4 σε ρόλο Διοικητικής Μέριµνας ύψους 3,5 εκατ. ευρώ..

AB-212EW 2 Με σύστηµα EW Colibri. Αποσύρθηκαν από την υπηρεσία.

SA.319B ALOUETTE III

2 Αποκτήθηκαν 4. Χρησιµοποιούνται αποκλειστικά για εκπαίδευση.

ΝΕΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΟ

3 Πιθανή η προµήθεια τριών νέων εκπαιδευτικών ελικοπτέρων µε προϋπολογισµού 5,1 εκατ. ευρώ για την αντικατάσταση των 2 SA 319B.

ΝΑΥΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ

Μετά την κήρυξη του ανοικτού δηµόσιου διαγωνισµού (εν. 16/3/2009) για την προµήθεια πέντε αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας (ΑΦΝΣ) ως άκυρου, στις 18 Μαΐου 2009, µε αιτιολογία τη µη κατά-θεση επαρκών δικαιολογητικών από τις ενδιαφερόµενες εταιρείες, η υπόθεση της προµήθειας νέων αεροσκαφών παραπέµφθηκε για άλλη µια φορά στις καλένδες. Παρά τον επείγοντα χαρακτήρα του προγράµµατος, η ΓΔΑΕΕ κατάφερε µε συνοπτικές διαδικασίες να κηρύξει τον διεθνή διαγωνισµό ως άκυρο, ακυρώνοντας έτσι και τις όποιες ελπίδες υπήρχαν για την κάλυψη ενός κενού στις ανθυπο-βρυχιακές αποστολές από αέρος του ΠΝ. Πρακτικά από την αρχή ήταν βέβαιο ότι δεν επρόκειτο να οδηγηθούµε σε τελική διαδικασία επιλογής λόγο άκρως ανελαστικού νοµικού πλαισίου.

Σύµφωνα µε πληροφορίες, στις 28 Αυγούστου 2009 η Lockheed Martin γνωστοποίησε στο ΥΠΕΘΑ τη διαθεσιµότητα 4 πλεοναζό-ντων αεροσκαφών P-3C Orion, τα οποία θα µπορούσαν να πα-ραχωρηθούν δωρεάν, προτείνοντας παράλληλα ένα πρόγραµµα

αναβάθµισης. Ταυτόχρονα στην ίδια πρόταση περιλαµβανόταν η αναβάθµιση δύο P-3B µε επέκταση της δοµικής τους ζωής, γεγονός που θα εξασφάλιζε 4 χρόνια επιχειρησιακής ζωής. Καµία όµως από τις παραπάνω προτάσεις δεν προχώρησε προς υλοποίηση.

Στις 5 Μαΐου 2010 πραγµατοποιήθηκε δεύτερη παρουσίαση της εταιρείας LοckMar για το νέο αεροσκάφος ΑΦΝΣ. Αν και δεν έχουν γίνει γνωστές οι λεπτοµέρειες της προτάσεως, πιθανολογείται πως αυτή κινήθηκε στα ίδια επίπεδα µε την προηγούµενη. Προσφορά δηλαδή κάποιων P-3C από το αµερικανικό Ναυτικό, σε συνδυασµό µε πρόγραµµα αναβάθµισης τουλάχιστον δύο P-3B. παραλαβή των νέων P-3C. Παρόµοιας υφής πρόταση φαίνεται πως έχει καταθέσει και η EADS-Casa µε την προσφορά δύο µεταχειρισµένων C-295 MP µε την προοπτική αναβάθµισης, ως ενδιάµεση λύση και την προσφορά τριών νέων C-295 µε πλήρες πακέτο εξοπλισµού.

Aπό 12 έως 14 Μαΐου 2010, πραγµατοποιήθηκε στο ΓΕΝ και συγκεκριµένα στη ΔΕΝ συνάντηση µεταξύ του Διευθυντή ΓΕΝ/Δ4 τµηµατάρχη ΓΕΝ/Δ4-ΙΙΙ και εκπροσώπων της εταιρείας L-3 COM/OS. Σκοπός της ενηµέρωσης της εταιρείας ήταν η συζήτηση επί θεµά-των σχετικά µε την τεχνική υποστήριξη και αναβάθµιση των αν-θυποβρυχιακών συστηµάτων των ελικοπτέρων S-70B/B6 Aegean Hawk του Πολεµικού Ναυτικού. Υπενθυµίζεται ότι το Πολεµικό Ναυτικό έχει στη δύναµή του συνολικά 11 ελικόπτερα S-70B/B6 (8 της έκδοσης -B6 και 3 της -Β), τα οποία επιχειρούν από τις φρεγάτες κλάσης MΕΚΟ 200 και Standard. Τα ελικόπτερα υπάγονται στη 2η Μοίρα Ελικοπτέρων της Διοίκησης Ελικοπτέρων Ναυτικού (ΔΕΝ).

Ελικόπτερο S-70B-6 της ΔΕΝ µε σύστηµα FLIR

ΑΑQ-22.

Αεροσκάφος Ρ-3Β TACNAVMOD της 353ΜΝΣ.


ATR 72-500 ASW 10 Έχει ξεκινήσει ο εξοπλισµός τους µε το ολοκληρωµένο σύστηµα αποστολής AMASCOS (Airborne Maritime Situation Control System) της Thales, στο πλαίσιο του προγράµµατος Meltem 2.

CN-235ΜΡΑ 6 Έχει ξεκινήσει ο εξοπλισµός τους µε το ολοκληρωµένο σύστηµα αποστολής AMASCOS (Airborne Maritime Situation Control System) της Thales, στο πλαίσιο του προγράµµατος Meltem 2.

SOCATA TB20 6 Για συντήρηση πτητικής ικανότητας χειριστών. Παραδό-θηκαν το 1995.

TUHP 6 Πρόγραµµα αγοράς ελικοπτέρων γενικής χρήσης.

S-70B-28 SEAHAWK 7 Ανήκουν στην 351 Μοίρα που εδρεύει στο Kocaeli. Στις 3 Νοεµβρίου 2006 η Sikorsky υπέγραψε για την προµήθεια 17 S-70Β Seahawk. Οι παραδόσεις τους θα ξεκινήσουν το 2010. Οι συνολικές απαιτήσεις έχουν προσδιοριστεί στα 32 ελικόπτερα. Τα S-70B-28 είναι εξοπλισµένα µε 84 βλήµατα AGM-114K Hellfire-II, ενεργό σόναρ HELRAS καιραντάρ APS-143(V).

AB-212ASW 9 Ανήκουν στην 351 Μοίρα. Αποκτήθηκαν 12.

AB-212EW 3 Ανήκουν στην 351 Μοίρα, µε σύστηµα EW Colibri.

AB-204S 3 Ανήκουν στην 351 Μοίρα.

ΝΑΥΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ

Εντός του 2010 πρόκειται να παραδοθεί µε καθυστέρηση αρκε-τών µηνών στο τουρκικό Ναυτικό το πρώτο από τα 17 συνολικά ελικόπτερα S-70B-28 Seahawk που παραγγέλθηκαν το Νοέµβριο του 2006 από την εταιρεία Sikorsky. Η Τουρκία είχε παραλάβει το 2002 συνολικά 8 ελικόπτερα αυτού του τύπου, εκ των οποίων ένα χάθηκε σε ατύχηµα. Με την ολοκλήρωση των παραδόσεων, το τουρκικό Ναυτικό θα διαθέτει 24 ελικόπτερα S-70B-28 Seahawk. Τα ελικόπτερα αυτά θα εξοπλιστούν µεταξύ άλλων και µε τους πυραύλους εναντίον πλοίων Penguin. Από το 1999 το τουρκικό Ναυτικό έχει προχωρήσει σε τρεις συνολικά παραγγελίες πυραύ-λων Penguin για τα ελικόπτερα S-70B-28 Seahawk.

Ένα ακόµα µεγάλο πρόγραµµα του τουρκικού Ναυτικού είναι η υλοποίηση και ολοκλήρωση του µεγαλεπήβολου προγράµµατος MELTEM. Το πρόγραµµα αυτό αποτελείται από τρία υποπρογράµµα-τα: το MELTEM-1, που περιλαµβάνει την αγορά εννέα CN-235-100M ASW/ASuW MPA από την εταιρεία EADS CASA, εκ των οποίων τα έξι προορίζονται για το Ναυτικό και τα υπόλοιπα τρία για την Ακτοφυ-λακή. Το δεύτερο µέρος του προγράµµατος ονοµάζεται MELTEM-3 και περιλαµβάνει την αγορά 10 αεροσκαφών ATR-72-500 θαλάσσιας περιπολίας και επιτήρησης, για το Ναυτικό. Το τρίτο µέρος του προ-γράµµατος ονοµάζεται MELTEM-2 και περιλαµβάνει την προµήθεια του συστήµατος θαλάσσιας περιπολίας και επιτήρησης AMASCOS για το σύνολο των 19 αεροσκαφών που αγοράστηκαν (16 για το Ναυτικό και 3 για το Λιµενικό), καθώς και τους δύο επίγειους σταθµούς του προγράµµατος στην Αττάλεια και στην Άγκυρα.

Η τοποθέτηση, η ολοκλήρωση και η δοκιµή των υποσυστη-µάτων του AMASCOS έχει ξεκινήσει στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ στην Άγκυρα. Το σύστηµα AMASCOS στη διαµόρφωση που εξο-πλίζει τα 16 αεροσκάφη του τουρκικού Ναυτικού (6 CN-235-100M και 10 ATR-72-500) περιλαµβάνει Radar Ocean Master MkII της εταιρείας Thales, (µε δυνατότητες SAR, ISAR, MMTI), AselFLIR 200 της Aselsan, σύστηµα ESM DR-3000 της Thales, σύστηµα MAD ASQ-508 (V), ακουστικό επεξεργαστή TMS-2000, ζεύξη δεδοµέ-νων Link-11 και Link-16, σύστηµα IFF APX-113, σύστηµα εντοπι-σµού εκτόξευσης βληµάτων MILDS AAR-60, σύστηµα διανοµής αντιµέτρων ALE-47, σύστηµα INS/GPS LN-100G. Εκτιµάται ότι το πρόγραµµα στο σύνολό του θα έχει ολοκληρωθεί το 2011, µε την ενσωµάτωση των 16+3 αεροσκαφών στο πολυδιάστατο σύστηµα επιτήρησης και παρακολούθησης του Αιγαίου.

Τέλος, εντός του 2010 πρόκειται να ληφθεί η απόφαση για την αγορά 6 ελικοπτέρων για το Ναυτικό, στο πλαίσιο του διακλαδι-κού προγράµµατος απόκτησης Νέου Ελικοπτέρου Γενικής Χρή-σης (TUHP). Υποψήφια για τον διαγωνισµό είναι το αµερικανικό Blackhawk T-70i Sikorsky (ειδική έκδοση για την Τουρκία) και το ιταλικό AW-149 Agusta Westland.

Αεροσκάφος ναυ-τικής συνεργασίας ATR-72-500 ASW.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 125

MM40 BLOCK 2 EXOCET

Συγκροτούν δύο Μοίρες.

CROTALE NG/GR 2 Ανά 1 στους Ναυστάθµους Σαλαµίνας και Σούδας.

BOFORS 40 ΧΙΛ. L/60 & L/70

Σε δευτερεύουσες εγκαταστάσεις.

MK 20 RH202 (2X 20 ΧΙΛ.)

183 Κατά προσέγγιση.

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΑΚΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

Στις 18 Νοεµβρίου 2009, το ΠΝ εκτέλεσε βολή κατευθυνόµενου βλήµατος Exocet ΜΜ38 από την επάκτια Συστοιχία Κατευθυνό-µενων Βληµάτων 2 (ΣΚΒ-2). Η βολή εκτελέστηκε στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης και στόχος ήταν το παροπλισµένο ναρκαλιευτικό «ΑΙΓΛΗ» (Μ246), το οποίο βρισκόταν σε απόσταση 31χλµ. από το σηµείο εκτόξευσης του πυραύλου. Η βολή ήταν επιτυχής και ο στόχος µετά την πρόσκρουση βυθίστηκε.

Ήταν η πρώτη φορά που εκτελέστηκε βολή ΜΜ38 από εκτο-ξευτή στο έδαφος εγκαινιάζοντας µε αυτό τον τρόπο µια νέα τα-κτική εκµετάλλευσης του αποθέµατος των συγκεκριµένων βληµά-των που προέρχονται από πυραυλακάτους που αποσύρονται.

Σε ό,τι αφορά τις λεπτοµέρειες της δοκιµής, το βλήµα Exocet ΜΜ-38 εκτοξεύτηκε από το όχηµα βολής Renault 6x6 ΤRM10000, φορέα των βληµάτων ΜΜ-40, µε το οποίο είναι εξοπλισµένες οι δύο επάκτιες συστοιχίες του ΠΝ. Οι δύο συστοιχίες κατευθυνό-µενων βληµάτων ΜΜ-40 Exocet είχαν αποκτηθεί στο πλαίσιο σύµβασης ύψους 7,2 δισ. δρχ. του Οκτωβρίου του έτους 1990, ενώ παραδόθηκαν το 1993.

Η κατασκευάστρια εταιρεία MBDA, µαζί µε τις κύριες µονάδες µίας συστοιχίας, δηλαδή το όχηµα βολής, το όχηµα διοικήσεως και ελέγχου και τον γερανό για µεταφορά των βληµάτων, παρα-δίδει και µια µονάδα-συλλογή προσαρµογής (Adaptation Kit) των βληµάτων ΜΜ38, για την αναγκαία τροποποίηση της βολής από ΜΜ40 σε ΜΜ38.

Μέσω αυτή της µονάδας είναι εφικτή η διασύνδεση του κά-νιστρου του ΜΜ38 µε το όχηµα βολής που κανονικά δέχεται τα αντίστοιχα κάνιστρα των ΜΜ40. Πιο συγκεκριµένα, παρέχονται

οι υπηρεσίες για την παροχή τάσης, τη µεταφορά πληροφοριών του στόχου, τη µεταφορά στοιχείων βολής και τελικά τη πυρο-δότηση του βλήµατος, που σε αντίθετη περίπτωση αυτό θα ήταν αδύνατο, καθώς το σύστηµα εκτόξευσης είναι πιστοποιηµένο για τα βλήµατα ΜΜ40.

Προφανώς, για να εκτελεστεί η βολή απαιτήθηκε η εξαγωγή των τεσσάρων κυλινδρικών κανίστρων των βληµάτων ΜΜ40 και η τοποθέτηση του τετράγωνου κάνιστρου του ΜΜ38. Το ΜΜ40, σε αντίθεση µε το ΜΜ38, διαθέτει πτυσσόµενα πτερύγια, µε απο-τέλεσµα το κάνιστρό του να είναι κυλινδρικό. Από την άλλη, το κάνιστρό του MM38 είναι τετράγωνο και καθώς το ΜΜ38 απο-θηκεύεται µε τα πτερύγια κατεύθυνσης σε ανεπτυγµένη θέση καταλαµβάνει µεγαλύτερο όγκο. Γι’ αυτό το λόγο το όχηµα βολής Renault 6X6 ΤRM10000 των επάκτιων συστοιχιών, µπορεί να φέρει µόνο δύο βλήµατα ΜΜ38.

Δεν έγινε γνωστό εάν χρησιµοποιήθηκε ραντάρ της συστοιχί-ας των ΜΜ40 στη συγκεκριµένη βολή, αλλά το πιο πιθανό είναι το βλήµα να εκτοξεύθηκε στη διαµόρφωση BOL (Bearing Only Launch) µε αρχική διόπτευση, αναλαµβάνοντας το αδρανειακό σύστηµα ναυτιλίας που το κατευθύνει στην ενδιάµεση πορεία και στη συνέχεια την προσβολή στο στόχο ανέλαβε ο ενεργός ερευνητής του βλήµατος.

Αξιοσηµείωτο είναι ότι το βλήµα Εχοcet ΜΜ38 που εκτοξεύ-τηκε από τη συστοιχία, ήταν από τα πρώτα που είχε παραλάβει το ΠΝ. Στο ελληνικό οπλοστάσιο, τα συγκεκριµένα βλήµατα βρίσκονται από τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Μάλιστα, το ΠΝ ήταν το πρώτο ναυτικό παγκοσµίως που τα εισήγαγε µέσω του προγράµµατος ναυπήγησης των τεσσάρων πυραυλακάτων τύ-που «COMBAΤΤΑΝΤΕ ΙΙ» («Κονίδης», «Μπάτσης», «Αρλιώτης» και «Άννινος»).

Αυτά τα πλοία έχουν πλέον παροπλιστεί και σήµερα µε τα Εχοcet MM38 είναι εξοπλισµένες οι εκσυγχρονισµένες πυραυ-λάκατοι τύπου La Combattante III, «Λάσκος», «Μπλέσσας», «Μυ-κόνιος» και «Τρουπάκης», καθώς επίσης και οι πυραυλάκατοι τύπου La Combattante IIIΑ, «Βότσης», «Πεζόπουλος», «Σακίπης» και «Τουρνάς».

Φωτογραφία από τη βολή Exocet MM38 που εκτελέστηκε από εκτοξευτή εδάφους τον περασµένο Νοέµβριο στην Κρήτη.


RGM-84 HARPOON

Κατευθυνόµενα βλήµατα επιφανείας-επιφανείας που βάλλονται από εκτοξευτές ξηράς. Ο αριθµός, η σύνθεση και η θέση των πυροβολαρχιών είναι άγνωστα.

ZIPKIN 11 Για την εγγύς αντιαεροπορική προστασία των εγκαταστάσεων ξηράς του τουρκικού Ναυτικού.

STINGER MANPADS

208 Σε ειδικό ικρίωµα σχεδίασης Aselsan.

BOFORS 40 ΧΛΣΤ. L/70

Περί τα 210 πυροβόλα µε Συστήµατα Ελέγχου Βολής Super Fledermaus κατανέµονται µεταξύ τουρκικών Αεροπορικών Δυνάµεων (ΤΗΚ) και τουρκικών Ναυτικών Δυνάµεων (TDK).

MK20 RH202 (2X 20 ΧΛΣΤ.)

Ρυµουλκούµενο πυροβόλο των 20 χλστ. Σε χρήση και µε τους υπόλοιπους δύο Κλάδους των τουρκικών Ενόπλων Δυνάµεων.

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΑΚΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

Αντιαεροπορικό σύστηµα ZIPKIN Aselsan φέρει 4 βλήµατα Stinger.

Εκτοξευτής κατευθυνόµενου βλήµατος RGM-84 HARPOON

επί φορτηγού.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 127

128 E Λ Λ Α ∆ Α – Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Α Ε Ρ Ο Π Ο Ρ Ι Κ Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

Οι νέες προκλήσεις στην ασφάλεια του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσο-γείου δεν προέρχονται µόνο από τη µετάβαση από ένα διπολικό σύστηµα σε ένα πολυπολικό, αλλά κυρίως από τη δηµιουργία νέων σχέσεων εντός

του νέου συστήµατος. Επιπλέον, το νέο σύστηµα δεν είναι κλειστό, δεν καθορίζεται αποκλειστικά από ενδογενείς παράγοντες και η συστηµική προσέγγιση δεν επαρκεί.

Η Ανατολική Μεσόγειος είναι ένας γεωγραφικός χώρος όπου η ύπαρξη της πολυ-πολικότητας µετατρέπει το γεωπολιτικό πλαίσιο σε ένα γεωστρατηγικό πεδίο, δηλαδή η ανοιχτή δοµή του έχει µία νέα δυναµική, η οποία δεν επιτρέπει τις παραδοσιακές εσωτερικές τριβές και δεν µπορεί να ερµηνευτεί µε κλασικά στατικά κριτήρια. Η δυναµική του χώρου απαιτεί τη µελέτη και των παικτών-κρατών και των σχέσεων µεταξύ τους. Σε αυτό το νέο πεδίο, η ανάλυση της δράσης δεν εµπίπτει αποκλειστικά στη θεωρία αποφάσεων σύµφωνα µε την οποία ένας µοναδικός παίκτης επιλέγει µε τον καλύτερο τρόπο καταστάσεις-αποτελέσµατα από ένα σύνολο επιλογών. Τώρα κάθε παίκτης αναγκάζεται να εξετάσει τις σχέσεις του µε τους άλλους, πράγµα που σηµαίνει ότι η ανάλυση κατάστασης βασίζεται σε µεγαλύτερο πλήθος αντικειµένων. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να γνωρίζουµε και την ύπαρξη ασύµµετρων απειλών εντός των δραστών, όπως οι λαθροµετανάστες, η παράνοµη διακίνηση όπλων και άλλες, οι οποίες και επηρεάζουν τη στρατηγική τους συµπεριφορά.

Στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν οι εξής παίκτες: η Ελλάδα, η Κύπρος, η Τουρ-κία, η Συρία, ο Λίβανος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Λιβύη. Η θεωρία των σχέσεων γνωρίζει ότι µε 8 παίκτες υπάρχουν 28 σχέσεις. Κατά συνέπεια, η γνώση αυτών των σχέσεων είναι απαραίτητη για να προσδιορίσουµε το παίγνιο σε τοπικό επίπεδο, υπο-λογίζοντας επιπλέον ότι το γράφηµα των σχέσεων εντάσσεται σε ένα µεγαλύτερο, όπου δρουν και οι παίκτες παγκόσµιας εµβέλειας.

Το νέο πεδίο δράσης εντάσσεται φυσιολογικά στη θεωρία παιγνίων. Στην εποχή µας όµως δεν λειτουργούµε στο πλαίσιο ενός παιγνίου µηδενικού αθροίσµατος, όπου όσα οφέλη από τον κάθε παίκτη προστίθενται τόσα χάνονται, έτσι ώστε το αλγεβρικό άθροισµα να είναι µηδέν. Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι πολυπλοκότερη. Επιβάλλεται η κατηγοριοποίηση των παικτών αλλά και η ανάλυση των στρατηγικών τους επιλογών. Αυτή η ανάλυση προσφέρει πολλές δυνατότητες στη χώρα µας, η οποία είναι και µέλος διεθνών οργανισµών (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ) και παράλληλα συµµετέχει σε περιφερειακούς δράστες όπως MD, SEEEBRIG κλπ.

Το Αιγαίο δεν µπορεί να εξετασθεί εκτός του πλαισίου της Ανατολικής Μεσογείου. Η γεωγραφία του αποτελεί ένα σηµαντικό στρατηγικό πλεονέκτηµα για τη χώρα µας, αποτελεί όµως και στόχο αµφισβήτησης της Τουρκίας. Με την τακτική που ακολουθεί, δηλώνει συνεχώς την παρουσία της συνεχίζοντας να υποστηρίζει τις επιδιώξεις της. Οι επιδιώξεις αυτές επικεντρώνονται στη διεκδίκηση ισχυρού ρόλου στην περιοχή, στην αµφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωµάτων της χώρας µας στο Αιγαίο, στην

καλλιέργεια εντυπώσεων συγκυριαρχίας και συνδιαχείρισης του εναέριου χώρου του Αιγαίου. Όµως αυτή η άποψη αντικρούει την υπάρχουσα κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Η δηµιουργία αυτών των τεχνητών εντυπώσεων δεν οδηγεί πουθενά στη νέα κατάσταση πραγµάτων, ειδικά στο θέµα της άµυνας και της ασφάλειας στην περιοχή.

Η πραγµατικότητα έχει αλλάξει στην Ανατολική Μεσόγειο και η δυναµική της θεωρίας παιγνίων εντάσσεται πλέον στα παίγνια µη µηδενικού αθροίσµατος, όπου είναι δυνατόν να κερδίσουν ταυτόχρονα περισσότεροι από ένας παίκτες. Τώρα υπάρχουν επιλογές άλλου τύπου, όπως η ισορροπία Nash ή ισορροπία Pareto. Η βέλτιστη λύση δεν µπορεί πλέον να είναι µονόπλευρη. Είναι απαραίτητο να είναι και συλλογική και πολυπλευρική. Επιπλέον να έχει την ιδιότητα της συµµετρίας όσον αφορά στη στρατηγική. Με άλλα λόγια, είναι αµοιβαία. Η απλοποίηση της περιοχής σε ένα πλαίσιο, όπου υπάρχουν µόνο κύριοι παίκτες και µηδενικές γειτονικές τριβές, δεν ανταποκρίνεται στην πραγµατικότητα.

Στο θέµα της ασφάλειας δεν επιδιώκουµε αναγκαστικά µια ιδανική λύση, αλλά µια ανθεκτική, διότι είναι η µόνη που έχει την ικανότητα να αντέξει τις πιέσεις σε βάθος χρόνου. Η χώρα µας, λόγω της ιστορίας της, της τοποθεσίας της αλλά και του σύγχρονου και αξιόµαχου αεροπορικού δυναµικού της, µπορεί να παίξει έναν καινοτόµο ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως µια χώρα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, όπου υπάρχουν διαχρονικά σηµεία τριβών και αντιπαρα-θέσεων.

Η Ελλάδα είναι και για άλλους παίκτες ένα σηµείο αναφοράς για την επινόηση νέων στρατηγικών µε ανθεκτικά δεδοµένα, διότι πέραν των άλλων δεν παρουσιάζει αστάθειες σε θέµατα ασφάλειας λόγω του πολιτεύµατός της και των θεσµών της που εντάσσονται στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας. Αυτή η ιδιότητα είναι ένα ιδιαίτερα θετικό στοιχείο πάνω στο οποίο µπορούν να βασιστούν και άλλοι παίκτες σε αυτό το πολύπλοκο και πολυπολιτισµικό πεδίο δράσης. Η αποτελεσµατική χρήση των πτητικών µέσων που η ΠΑ διαθέτει στο χώρο ευθύνης της, µας έχει κάνει όχι µόνο αποδεκτούς απ’ όλους τους παίκτες στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και µας κατατάσσει σε µία από τις κορυφαίες θέσεις στον τοµέα της έρευνας και διάσωσης σε παγκόσµιο επίπεδο.

Οι νέες προκλήσεις στην ασφάλεια του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου µας δίνουν την ευκαιρία να αναδείξουµε τις δυνατότητές µας, την ικανότητά µας να προβλέπουµε αποτελεσµατικά τα γεγονότα και να µας καθιερώσουν ως τους πλέον αρµόδιους για την επίλυση πραγµατικών κρίσεων. H ΠΑ θα συνεχίσει να παίζει έναν πρωτεύοντα ρόλο στη διαµόρφωση της εξωτερικής µας πολιτικής, µε απώτερο στόχο την υπεράσπιση των εθνικών συµφερόντων και τη διεθνή προβολή της πατρίδας µας.

ΑΙΓΑΙΟ & ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Η αναθεωρητική πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία είναι αδιέξοδη

του αντιπτέραρχου (Ι) ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΛΟΚΟΖΑ

Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 129

F-16C Block 52 Advanced της 335Μ.


ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΓΕΑ)

Μοίρα ΓΕΑ Αθήνα

Υπηρεσία Έργων Πολεµικής Αεροπορίας (ΥΠΕΠΑ)

Αθήνα

Κέντρο Αεροπορικής Ιατρικής (ΚΑΙ) Αθήνα

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΑΤΑ)

Λάρισα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (ΔΑΥ)

Αθήνα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΔΑΕ)

Αθήνα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΓΩΓΟΥ ΚΑΥΣΙΜΩΝ (ΔΑΚ)

Αθήνα

ΕΘΝΙΚΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ (ΕΜΥ)

Αθήνα

251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (251 ΓΝΑ)

Αθήνα

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΑΤΑ)

Επιτελείο Λάρισα

Σµήνος ΑΤΑ: C-130B Hercules

110 ΠΤΕΡΥΓΑ ΜΑΧΗΣ (110 ΠΜ)

Έδρα ΑΒ Λάρισας

Kωδικός Α/Δ LGLR

Διάδροµος 08/26

Θέση N39 39 E022 27

Υψόµετρο 239 πόδια

337 Μοίρα «Φάντασµα» F-16 Block 52+

346 Μοίρα «Ιάσων» F-16C/D Block 30, Αναχαίτιση

348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης «Μάτια»

F/RF-4E Phantom II, Τακτική Αναγνώριση

ΣΜΕΤ/RF-4E «Πηνειός»

Σµήνος Εκπαίδευσης Εξοµοιωτή Πτήσης (ΣΕΕΠ)/RF-4E

ΣΜΕΠΑ (Σχολείο Μετεκπαίδευσης Προσωπικού Αεράµυνας)

Διοίκηση-Επιτελείο

Μοίρα Συντήρησης Βάσης (ΜΣΒ)

Μοίρα Επιχειρησιακής Υποστήριξης (ΜΕΥ)

Μοίρα Εφοδιασµού (ΜΕ)

Μοίρα Μεταφορών (ΜΜ)

Μοίρα Συντήρησης Εγκαταστάσεων (ΜΣΕ)

Μοίρα Τηλεπικοινωνιών (ΜΤΗ)

Μοίρα Επιτελείου & Εξυπηρέτησης Προσωπικού (ΜΕΕΠ)

410 Μοίρα Άµυνας-Φρούρησης (ΜΑΦ)


Έδρα ΑΒ Ν. Αγχιάλου

Kωδικός Α/Δ LGBL


Θέση N39 13 E022 48


330 Μοίρα «Κεραυνός» F-16C/D Block 30, Αναχαίτιση

341 Μοίρα «Βέλος» F-16C/D Block 50, SEAD

347 Μοίρα «Περσεύς» F-16C/D Block 50, LANTIRN

ΣΜΕΤ/F-16 «Αλέξανδρος»

Σµήνος Εκπαίδευσης Εξοµοιωτή Πτήσης (ΣΕΕΠ)/F-16











Έδρα ΑΒ Τανάγρας

Kωδικός Α/Δ LGTG


Θέση N38 20 E023 33


331 Μοίρα «Θησέας» Mirage 2000-5 Mk. 2

332 Μοίρα «Γεράκι» Mirage 2000EG/BG

ΣΜΕΤ/Mirage 2000 «Ανταίος»

Σµήνος Εκπαίδευσης Εξοµοιωτή Πτήσης (ΣΕΕΠ)










ΔΟΜΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ


Έδρα ΑΒ Σούδας

Kωδικός Α/Δ LGSA


Θέση N35 32 E024 09


340 Μοίρα «Αλεπού» F-16C/D Block 52+, Δίωξη-βοµβαρδισµός

343 Μοίρα «Αστέρι» F-16C/D Block 52+, LANTIRN











Έδρα ΑΒ Αράξου

Kωδικός Α/Δ LGRX


Θέση N38 09 E021 25


335 Μοίρα «Τίγρης» F-16C/D Block 52+ Advanced

336 Μοίρα «Όλυµπος» A-7E/TA-7C, Δίωξη-Βοµβαρδισµός

ΣΜΕΤ/A-7E

Σµήνος Εκπαίδευσης Εξοµοιωτή Πτήσης (ΣΕΕΠ)/A-7E











Έδρα ΑΒ Ανδραβίδας

Kωδικός Α/Δ LGAD


Θέση N37 56 E021 17


338 Μοίρα «Άρης» F-4E Phantom PI 2000, Δίωξη-βοµβαρδισµός

339 Μοίρα «Αίας» F-4E Phantom PI 2000, Αναχαίτιση

ΣΜΕΤ-Σµήνος Εκπαίδευσης Εξοµοιωτή Πτήσης (ΣΕΕΠ)/F-4E










ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ (ΚΕΑΤ)

Έδρα ΑΒ Ανδραβίδας

Kωδικός Α/Δ LGAD

Διοίκηση

Διοικητής

Υπασπιστής (Δηµόσιες Σχέσεις)

Γραφείο Ασφαλείας Πτήσεων-Εδάφους

Γραφείο Ασφαλείας

Τµήµα Προσωπικού

Κεντρική Γραµµατεία

Τµήµα Συνδέσµων Στρατού Ξηράς

Τµήµα Συνδέσµων Πολεµικού Ναυτικού

Επιτελείο

Διεύθυνση Εκπαίδευσης: Τµήµα Εκπαιδευτικών Προγραµµάτων, Τµήµα Τυποποίησης-Αξιολόγησης, Τµήµα Εκπαιδευτικών Βοηθηµάτων

Διεύθυνση Επιχειρησιακών Μελετών: Τµήµα Τακτικής

Τµήµα Ανάλυσης Επιχειρησιακών Πληροφοριών, Τµήµα Οπλικών Συστηµάτων, Τµήµα Ηλεκτρονικού Πολέµου, Βιβλιοθήκη

ΣΟΤ (Σχολείο Όπλων Τακτικής)

ΔΣΗΠ (Διακλαδικό Σχολείο Ηλεκτρονικού Πολέµου)

ΣΕΑ/Ε (Σχολείο Επιχειρήσεων Αέρος-Επιφανείας)

ΣΗΠ (Σχολείο Ηλεκτρονικού Πολέµου)

ΜΤΥ (Μοίρα Τακτικής Υποστήριξης): Σµήνος Αεροπορικού Ελέγχου, Σµήνος Ηλεκτρονικών Εφαρµογών, Σµήνος Εξυπηρέτησης

350 ΠΤΕΡΥΓΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΩΝ ΒΛΗΜΑΤΩΝ (350 ΠΚΒ)

Έδρα Θεσσαλονίκη


21 Μοίρα Κατευθυνόµενων Βληµάτων (ΜΚΒ)

Κερατέα


Σκύρος


Θεσσαλονίκη

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 131


Θεσσαλονίκη


Χρυσούπολη


Τανάγρα

Μοίρα Συντήρησης Κατευθυνόµενων Βληµάτων (ΜΣΚΒ)

126 ΣΜΗΝΑΡΧΙΑ ΜΑΧΗΣ (126 ΣΜ)

Έδρα ΑΒ Ηρακλείου


11 Μοίρα Κατευθυνόµενων Βληµάτων (ΜΚΒ) S-300PMU 1


Αεροπορικό Απόσπασµα (ΑΑ) Καρπάθου


Έδρα ΑΒ Λήµνου

Kωδικός Α/Δ LGLM


Θέση N39 55 E025 14




Επιχειρούν οι ετοιµότητες (readiness) των 110 και 111 ΠΜ


Έδρα ΑΒ Ακτίου

Kωδικός Α/Δ LGPZ

Διάδροµος 07R/25L + 07L/25R

Θέση N38 56 E020 46




Προωθηµένη Βάση NATO (FOB: Forward Operating Base) για τα E-3 Sentry

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ (ΑΑ) ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ (ΑΑ) ΚΟΖΑΝΗΣ


Έδρα ΑΒ Αγρινίου

Kωδικός Α/Δ LGAG


Θέση N38 36 E021 21





Έδρα ΑΒ Καστελίου

Kωδικός Α/Δ LGTL


Θέση N35 11 E025 19

Υψόµετρο 1.180 πόδια



Επιχειρούν οι ετοιµότητες (readiness) της 110 ΠΜ, 111 ΠΜ και115 ΠΜ


Έδρα ΑΒ Σαντορίνης

Kωδικός Α/Δ LGSR


Θέση N36 24 E025 28





Έδρα ΑΒ Σκύρου

Kωδικός Α/Δ LGSY


Θέση N38 58 E024 29




Επιχειρούν οι ετοιµότητες (readiness) της 114 ΠΜ και 117 ΠΜ


Έδρα ΑΒ Τυµπακίου



140 ΣΜΗΝΑΡΧΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (140 ΣΗΠ)

Έδρα: Αεροπορική Βάση Λάρισας


Σµήνη Ηλεκτρονικών Εφαρµογών (ΣΗΕ)

ΜΕΙΚΤΟ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ (ΜΑΦΚ)

Έδρα ΑΒ Λάρισας


Τµήµα Φωτοερµηνείας

Τµήµα Επίγειου Έργου

Τµήµα Εναέριου Έργου

Πρόκειται για ανεξάρτητη µονάδα, υπαγόµενη διοικητικά στο ΑΤΑ και υποστηριζόµενη σε θέµατα διοικητικής µέριµνας από την 110 ΠΜ.


ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΣΑΕ)

Μετά την αναδιοργάνωσή του περιλαµβάνει τρία Κέντρα Ελέγχου Περιοχής (ΚΕΠ): – 1ο ΚΕΠ (έδρα: Χορτιάτης, Θεσσαλονίκη)– 2ο ΚΕΠ (έδρα: Πάρνηθα)– 3ο ΚΕΠ (έδρα: Ζηρός, Κρήτη)

Οι ζώνες ευθύνης είναι αντίστοιχα ο Βόρειος Τοµέας (Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη και οι αντιστοι-χούσες θαλάσσιες περιοχές Ιονίου και Αιγαίου), ο Κεντρικός Τοµέας (Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος και οι αντιστοιχούσες θαλάσσιες περιοχές Ιονίου και Αιγαίου) και ο Νότιος Τοµέας (Κρήτη, Δωδεκάνη-σα και θαλάσσιες περιοχές).

Υπό τα ΚΕΠ υπάρχουν 9 Μοίρες Συστήµατος Έγκαιρης Προειδοποίησης (ΜΣΕΠ), ένα ραντάρ µε την κωδική ονοµασία «ΟΜΗΡΟΣ» στο ΚΕΑΤ και 11 Σταθµοί Αναφοράς (ΣΑ).1η ΜΣΕΠ, 2η ΜΣΕΠ, 3η ΜΣΕΠ, 4η ΜΣΕΠ, 5η ΜΣΕΠ, 6η ΜΣΕΠ, 7η ΜΣΕΠ,8η ΜΣΕΠ, 9η ΜΣΕΠ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΕΚΑΕ),ΕΔΡΑ: ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΑΣΗ ΛΑΡΙΣΑΣ

380 ΜΑΣΕΠΕ (ΜΟΙΡΑ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ) «ΟΥΡΑΝΟΣ»: EMB-145H ERIEYE

Επιχειρεί από την 112 ΠΜ και ανήκει επιχειρησιακά στο ΑΤΑ

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ (ΑΑ) ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗΣ

ΚΕΝΑ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ (ΔΑΥ)

Επιτελείο Ελευσίνα

Μοίρα ΔΑΥ Ελευσίνα


Έδρα ΑΒ Ελευσίνας

Kωδικός Α/Δ LGEL


Θέση N38 04 E023 33


353 Μοίρα Ναυτικής Συνεργασίας (ΜΝΑΣ) «Τρίαινα»

P-3B Orion

354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών (ΜΤΜ) «Πήγασος»

C-27J Spartan

355 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών (ΜΤΜ) «Ήφαιστος»

CL-215Do-28D2

356 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών (ΜΤΜ) «Ηρακλής»

C-130H HerculesC-130B Hercules

352 Μοίρα Μεταφοράς Υψηλών Προσώπων (ΣΜΥΠ) «Κόσµος»

ERJ135LRGulfstream V

358 Μοίρα Έρευνας και Διάσωσης (ΜΕΔ) «Φαέθων»

AB205A, Bell 212AB206AAS332C1 Super Puma

Σµήνος Ελικοπτέρων Άµεσης Βοήθειας (ΣΕΑΒ) «Άγγελος»

A-109 Power











Έδρα ΑΒ Μίκρας

Κωδικός Α/Δ LGTS

355/1 Σµήνος Τακτικών Μεταφο-ρών (ΣΤΜ) «Φαιστός»

C-47B

383 Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσε-ων Αεροπυρόσβεσης (ΜΕΕΑ) «Πρωτέας»

Canadair CL-415GRCanadiar CL-415MP










206 ΠΤΕΡΥΓΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ (ΠΑΥ),ΕΔΡΑ: ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ

359 ΜΟΝΑΔΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΜΑΕΔΥ)ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑ

31 ΜΟΙΡΑ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΔΙΑΣΩΣΗΣ (31 ΜΕΕ), ΕΔΡΑ: ΕΛΕΥΣΙΝΑ

MΟΝΑΔΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ (ΜΑΚ), ΕΔΡΑ: ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ

202 ΚΡΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ (202 ΚΕΑ), ΕΔΡΑ: ΕΛΕΥΣΙΝΑ

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΕΡΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ (ΕΡΓ. Α/Κ & ΕΕΟ)

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΓΕΙΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ (ΕΡΓ. ΜΜ & ΕΕ), ΕΔΡΑ: ΑΡΑΞΟΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (ΔΑΕ)

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ (ΕΤΗΜ) ΕΔΡΑ: ΣΟΥΡΜΕΝΑ

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΚΡΙΒΩΣΕΩΝ (ΥΠΗΔ), ΕΔΡΑ: ΒΥΡΩΝΑΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ (ΥΠΑΕΑΒ)

201 ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (201 ΚΕΦΑ), ΕΔΡΑ: ΕΛΕΥΣΙΝΑ

204 ΜΟΙΡΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ (204 ΜΓΑΠ), ΕΔΡΑ: ΑΥΛΙΔΑ ΒΟΙΩΤΙΑΣ

1Ο ΠΡΟΩΘΗΜΕΝΟ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ (1 ΠΕΚ)



Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 133


ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ (ΥΠ/ΔΚΝ)

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΥΠ/ΠΑ)

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΡΟΔΟΥ (ΑΑ ΡΟΔΟΥ)

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΥΕΕΠΠ/ΠΑ)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ/ΖΟΥΜΠΕΡΙ (ΚΕΔΑ/Ζ)

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ (ΥΑΕ), ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΣΕΠΑ) ΕΔΡΑ: ΕΛΛΗΝΙΚΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΔΑΥ (ΚΜΗ/ΔΑΥ)

ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΜΙΣΠΑ), ΔΕΛΤΑ ΦΑΛΗΡΟΥ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΔΑΕ)

Επιτελείο Δεκέλεια

Διοικητής-Ειδικό Επιτελείο

Επιτελάρχης-Συντονιστικό Επιτελείο

Α΄ Κλάδος (Επιχειρήσεις, Ασκήσεις-Επιθεωρήσεις, Εκπαίδευση Αέρος-Εδάφους, Στρατιωτικές Σχολές & Κέντρα Εκπαίδευσης, Σχολεία Επιµόρφωσης-Εξειδίκευσης, Τυποποίηση-Αξιολόγηση Εκπαίδευσης και Θέµατα Προσωπικού)

Γ ΄ Κλάδος (Συντήρηση Αεροσκαφών και Μέσων, Οικονοµικού, Τηλεπικοινωνιακών Μέσων, Εφοδια-σµού-Μεταφορών και Εγκαταστάσεων)

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΛΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΣΔΙΕΠ), ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑ

ΣΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ (ΣΙ)

Έδρα Αεροπορική Βάση Δεκέλειας

Kωδικός Α/Δ LGTT

Διάδροµος 03/21, 07/25, 18/36

Θέση N38 06 E023 47


360 Μοίρα Αρχικής Εκπαίδευσης (ΜΑΕ) «Θαλής»

Τ-41D

120 ΠΤΕΡΥΓΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΕΡΟΣ (120 ΠΕΑ)

Έδρα ΑΒ Καλαµάτας

Kωδικός Α/Δ LGKL


Θέση N37 04 E022 01


361 Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος (ΜΕΑ) «Μιστράς»

Τ-6A Texan II

362 Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος (ΜΕΑ) «Νέστωρ»

T-2C/-E Buckeye

363 Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος (ΜΕΑ) «Δαναός»

T-2C/-E Buckeye

364 Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος (ΜΕΑ)

Τ-6A Texan II










ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΣΤΥΑ), ΕΔΡΑ: ΚΑΒΟΥΡΙ

ΣΧΟΛΗ ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ (ΣΥΔ), ΕΔΡΑ: ΣΕΔΕΣ

ΣΧΟΛΗ ΙΠΤΑΜΕΝΩΝ-ΡΑΔΙΟΝΑΥΤΙΛΩΝ (ΣΙΡ), ΕΔΡΑ: ΚΑΒΟΥΡΙ

123 ΠΤΕΡΥΓΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (123 ΠΤΕ), ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑ

124 ΠΤΕΡΥΓΑ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (124 ΠΒΕ), ΕΔΡΑ: ΤΡΙΠΟΛΗ

128 ΣΜΗΝΑΡΧΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (128 ΣΕΤΗ), ΕΔΡΑ: ΚΑΒΟΥΡΙ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΦΡΟΥΡΩΝ ΜΕΤΑ ΣΚΥΛΟΥ (ΚΕΦΣΚΥ), ΕΔΡΑ: ΚΟΡΩΠΙ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΕΡΑΜΥΝΑΣ (ΚΕΠΑ), ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΔΡΑΠΕΤΕΥΣΗΣ-ΔΙΑΦΥΓΗΣ SAR-CSAR

ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (ΜΠΑ), ΕΔΡΑ: ΔΕΚΕΛΕΙΑΑεροσκάφος τύπου F-16C Adv. της 335 Μ.

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝΔΥΝΑΜΕΩΝ (THK: TURK HAVA KUVVETLERI)

1η Τακτική Αεροπορική Δύναµη (1 THHK) Εσκί-Σεχίρ

2η Τακτική Αεροπορική Δύναµη (2 THHK) Ντιγιαρµπακίρ

Διοίκηση Αεροπορικής Εκπαίδευσης (Hava Egitim Komutanligi)

Σµύρνη, Τσίλι

Διοίκηση Διοικητικής Μέριµνας (Hava Lojistik Komutanligi)

Ερκιλέτ

ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Επιτελείο/Έδρα: Άγκυρα

10 TÜK (TANKER ÜS KOMUTANLIGI: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΑΣΗΣ ΕΝΑΕΡΙΟΥ ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ)

Έδρα Ιντσιρλίκ

Kωδικός Α/Δ: LTAG


Θέση N37 00 E035 26


101 Filo «Asena» (οντότητα της τουρκικής µυθολογίας, µια λύκαινα η οποία έτρεφε, θηλάζοντας µε το γάλα της, δύο αγόρια).

7 KC-135R

11 AJÜ-HUGK (ANA JET ÜS: ΚΥΡΙΑ ΒΑΣΗ ΑΕΡΙΩΘΟΥΜΕΝΩΝ-HAVA ULASTIRMA GENEL KOMUTANLIGI: ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ)

Έδρα Άγκυρα/Ετιµεσγκούτ

Kωδικός Α/Δ LTAD


Θέση N39 57 E032 41


211 Filo «Gezgin» («Globetrotter») CN-235M

212 Özel Filo «Dogan» («Γεράκι») CN-235M, 3 G-159C Gulfstream IV, UH-1H, 2 Cessna 550 Citation II, 2 Cessna 650 Citation VII

12 HUAÜ (HAVA ULASTIRMA ANA ÜS: ΚΥΡΙΑ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΑΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ)

Έδρα Καγιασερί/Ερκιλέτ

Kωδικός Α/Δ LTAU


Θέση N38 47 E035 30


221 Filo «Esen» («Αεράκι») 19 C-160D Transal

222 Filo «Alev» («Φλόγα») 5 C-130B Hercules + 7 C-130E Hercules

223 Filo CN-235M

12 HUAÜ EIK UH-1H

1 THHK (TAKTIK HAVA KUVVETI KOMUTANLIGI)

Επιτελείο/Έδρα Εσκί-Σεχίρ

201 Filo «Atak» CN-235, Cougar

15 Διοίκηση Συγκροτήµατος Πυραυλικών Συστηµάτων

1 Διοίκηση Συγκροτήµατος Αεροπορικού Ελέγχου

H 1 ΤΗΗΚ διαθέτει τις εξής εφεδρικές βάσεις και αεροδρόµια: Afyon, Akhisar, Corlu, Izmir-Adnan Menderes, Sivrihisar.

1 AJÜ (ANA JET ÜS: ΚΥΡΙΑ ΒΑΣΗ ΑΕΡΙΩΘΟΥΜΕΝΩΝ)

Έδρα Εσκί-Σεχίρ

Kωδικός Α/Δ LTBI


Θέση N39 47 E030 35


111 Filo «Panter» («Πάνθηρ») F-4E-2020 Phantom II Terminator

112 Filo «Seytan» («Σατανάς») F-4E Phantom II

113 Filo «Isik» («Φως») RF-4E Phantom II

1 AJÜ EIK (Egitim Irtibat Kita Komutanligi: Διοίκηση τµήµατος συνδέσµων)

CN-235, UH-1H

4 AJÜ

Έδρα Άγκυρα/Ακιντσί (παλαιότερα ονοµαζόταν Μουρτέντ). Στον ίδιο χώρο βρίσκονται και οι εγκαταστάσεις της TAI (Turkish Aerospace Industry)

Kωδικός Α/Δ LTAE


Θέση N40 05 E032 34


Την άνοιξη του 2000 τοποθετήθηκε στη βάση και η πρώτη γυναίκα χειριστής µαχητικών αεροσκα-φών (F-16), η ανθυποσµηναγός Μπερνά Σεν, 25 ετών. Τον Μάιο του 2000, η ανθυποσµηναγός πραγµατοποίησε την πρώτη της επίδειξη παρουσία του τότε αρχηγού της THK, αντιπτέραρχου Εργκίν Τσελασίν.

141 Filo «Kurt» («Λύκος») F-16C/D Fighting Falcon Block 40 (ήταν, µαζί µε την 142 Filo, οι δύο πρώτες Μοίρες που απέκτησαν αεροσκάφη F-16 αντικαθιστώντας τα παλαιότερα F-104G Starfighter).

142 Filo «Ceylan» («Γαζέλα») F-16C/D Fighting Falcon Block 30

143 Öncel Filo (Μοίρα Επιχειρησιακής Εκπαίδευσης)

F-16C/D Fighting Falcon Block 30

4 AJÜ EIK UH-1H

6 AJÜ

Έδρα Μπαντιρµά

Kωδικός Α/Δ LTBG


Θέση N40 19 E027 59


161 Filo «Yarasa» («Νυχτερίδα») F-16C/D Fighting Falcon Block 40 (αποτελεί τη Μοίρα χρήστη συστήµατος LANTIRN)

ΔΟΜΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 135


162 Filo «Zipkin» («Καµάκι») F-16C/D Fighting Falcon Block 40

6 AJÜ EIK UH-1H

9 AJÜ

Έδρα Μπαλικεσίρ

Kωδικός Α/Δ LTBF


Θέση N39 37 E027 56


191 Filo «Kobra» («Κόµπρα») F-16C/D Fighting Falcon Block 40

192 Filo «Kaplan» («Τίγρης») F-16C/D Fighting Falcon Block 50

9 AJÜ EIK UH-1H

2 THHK (TAKTIK HAVA KUVVETI KOMUTANLIGI)

Επιτελείο / Έδρα Ντιγιάρµπακιρ

202 Filo «Sark» CN-235, UH-1H, Cougar

5 AJÜ

Έδρα Μερζιφόν

Kωδικός Α/Δ LTAP


Θέση N40 50 E035 31


151 Filo «Tunc» («Ορείχαλκος»), µε ικανότητα επιχειρησιακής χρησιµοποίησης βληµάτων HARM: F-16C/D Fighting Falcon Block 50 (τον Σεπτέµβριο του 1998 ολοκληρώθηκε ο εξοπλισµός της µε τα νέα αεροσκάφη και απέκτησε επιχειρησιακή ετοιµότητα. Προηγουµένως χρησιµοποιούσε F-5A/B. Ήταν η δεύτερη Mοίρα της 5 AJÜ που εισήγαγε σε υπηρεσία το νέο αεροσκάφος).

152 Filo «Akinci» («Επιδροµείς»), µε ικανότητα επιχειρησιακής χρησιµοποίησης βληµάτων HARM: 17 F-16C Fighting Falcon Block 50D και 3 F-16D Fighting Falcon Block 50D. Στις 2 Μαΐου 1997 ολοκληρώθηκε ο εξοπλισµός της µε τα νέα αεροσκάφη και απέκτησε επιχειρησιακή ετοιµότητα. Προηγουµένως χρησιµοποιούσε F-5A/B. Ήταν η πρώτη Mοίρα της 5 AJa που εισήγαγε σε υπηρεσία το νέο αεροσκάφος.

5 AJÜ EIK UH-1H

7 AJÜ

Έδρα Μαλάτεια/Ερχάν

Kωδικός Α/Δ LTAT


Θέση N38 26 E038 06


171 Filo «Korsar» («Πειρατές») F-4E-2020 Phantom II Terminator

172 Filo «Sahin» («Ιέραξ») F-4E Phantom II

173 Filo «Safak» («Αυγή») F-4E Phantom II (µέχρι τον Ιούλιο του 2004, όταν ανέλαβε τον ρόλο Mοίρας επιχειρησιακής εκπαίδευ-σης, επιχειρούσε µε RF-4E Phantom II, τα οποία και µεταβίβασε στην 113 Filo το 2008)

7 AJÜ EIK UH-1H

8 AJÜ

Έδρα Ντιγιάρµπακιρ

Kωδικός Α/Δ LTCC


Θέση N37 54 E040 12


181 Filo «Pars» («Λεοπάρδαλη») F-16C/D Fighting Falcon Block 40 (τα τελευταία 20 αεροσκάφη του Peace Onyx I αντικατέστησαν τα τε-λευταία F-104G που διατηρούσε σε υπηρεσία η ΤΗΚ και τα οποία αποσύρθηκαν τον Απρίλιο του 1994).

182 Filo «Atmaca» («Ιέραξ») F-16C/D Fighting Falcon Block 40

8 AJÜ EIK CN-235, UH-1H

2Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

HAVA EGITIM KOMUTANLIGI (HEK: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

Επιτελείο / Έδρα Σµύρνη, Τσίλι

Kωδικός Α/Δ LTBK


Θέση N38 19 E027 10


EIK CN-235, UH-1H

2 AJÜO (ANA JET ÜKUS OKOLU: ΚΥΡΙΑ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΕΡΙΩΘΟΥΜΕΝΩΝ)

Έδρα Τσίλι & Κακλίκ

Kωδικός Α/Δ LTBL & LTFA


Θέση N38 31 E027 01


121 Tekamul Filo «Ari» («Μέλισσα») T-38A

122 Temel Filo «Akrep» («Σκορπιός») T-37B/C

123 Baslangic Filo «Palaz» («Όρνιθα») SF-260D

124 Standardize Filo (δεν διαθέτει δικά της αεροσκάφη αλλά χρησιµοποιεί ύστερα από αίτησή της αεροσκάφη από τις 121, 122 και 123 Filo)

125 UvHEF Filo «Azman» CN-235, UH-1H

2 AJÜO EIK UH-1H

3 AJEÜ (ANA JET EGITIM ÜS: ΚΥΡΙΑ ΒΑΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΕΡΙΩΘΟΥΜΕΝΩΝ)

Έδρα Κόνια

Kωδικός Α/Δ LTAN


Θέση N37 59 E032 34


131 Filo «Ejder» («Δράκος») F-4E Phantom II (διαλύθηκε το 2004 για να συγκροτηθεί εκ νέου ως µονάδα που θα επιχειρεί τα B 737 AEW).

132 Filo «Hancer» («Εγχειρίδιο») F-4E Phantom II Terminator 2020, F-16C/-D Block 40

133 Filo «Pence» («Claw»), µονάδα επιχειρησιακής εκπαίδευσης

N/-F-5A/B Freedom Fighter

134 Akrotim Filo «Turk Yildizlari» («Τουρκι-κά Άστρα»), ακροβατικό σµήνος

NF-5A/B Freedom Fighter

3 AJEÜ EIK UH-1H

HVHO (HAVA HARP OKULU: ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ)

Έδρα Κωνσταντινούπολη, Γιάλοβα

Kωδικός Α/Δ LTBP

Διάδροµος 08/26 & 18/36

Θέση N40 41 E029 23


HvHO SZD50-3 Puchacz

Serce Kol («Σµήνος Σπουργιτιών») T-41D

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ & ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΣΧΟΛΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑΣ ΣΜΗΝΙΤΩΝ

HAVE LOJISTIK KOMUTANLIGI

Επιτελείο/Έδρα Ερκιλέτ

HAVE BASIMEVI VE NEŞRIYAT MÜDÜRLÜĞÜ (ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ)

HV. K.K. HV. LOJISTIK KOMUTANLIĞI HAVA DIKIMEVI MÜDÜRLÜĞÜ (ΕΙΔΗ ΕΝΔΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ)

1 HIBM.K (HV.K.K. 1NCI HAVA İKMAL BAKIM MERKEZI KOMUTANLIĞI), ΕΔΡΑ: ΕΣΚΙ-ΣΕΧΙΡ

2 HIBM.K (HV.K.K. 2NCI HAVA İKMAL BAKIM MERKEZI KOMUTANLIĞI, ΕΔΡΑ: ΚΑΓΙΑΣΕΡΙ/ΕΡΚΙΛΕΤ

3 HIBM.K (HV.K.K. 3NCÜ HAVA İKMAL BAKIM MERKEZI KOMUTANLIĞI, ΕΔΡΑ: ΕΤΙΣΜΕΓΚΟΥΤ, ΑΓΚΥΡΑ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

ΠΟΛΕΜΙΚH ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ


ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ 2.000

ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 2.700

ΕΠΟΠ/ΕΠΥ/ΟΒΑ 7.300





TURK HAVA KUVVETLERI

ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟI-ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ-ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ 30.600




ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Αεροσκάφος υποστήριξης C-160T Transall του τουρκικού ακροβατικού Σµήνους Turkish Stars.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 137

Άραξος116 ΠΜ335Μ F-16 Adv. 336M A-7 E/ΤΑ-7C

Άκτιο131 ΣΜ

Αγρίνιο132 ΣΜ

Σαντορίνη134 ΣΜ

Καστέλι133 ΣΜ

Ανδραβίδα117 ΠΜ338Μ F-4 Ε ΑUP339M F-4 Ε ΑUP

Δεκέλεια121 ΠΕΑ360 ΜΕΑ Τ-41D

Tανάγρα 114 ΠΜ331 Μ Mirage 2000-5332 Μ Mirage 2000 EGM/BGM

N. Aγχίαλος 111 ΠΜ330 Μ F-16 C/D Block 30341 Μ F-16 C/D Block 50347 Μ F-16 C/D Block 50

Λάρισα110 ΠΜ337 Μ F-16 C/D Block 52+346 Μ F-16 C/D Block 30348 ΜΤΑ RF-4E

Μίκρα113 ΠΜ383 ΜΕΕΑ CL-415 350 ΠΚΒ Patriot

Λήµνος130 ΣΜ

Καλαµάτα 120 ΠEA361 ΜEA T-6A362 ΜEA T-2E363 ΜEA T-2E364 ΜEA T-6A

Σούδα115 ΠΜ340Μ F-16 Block 52 +343Μ F-16 Block 52 +

Πάρνηθα2ο ΚΕΠ

Χορτιάτης1ο ΚΕΠ

Σκύρος135 ΣΜ

Ελευσίνα112 ΠΜ353 ΜΝΣ P-3B354 ΜΤΜ C-27 J355 ΜΤΜ CL-215 Do28D2356 ΜΤΜ C-130 H/B358 ΜΕΔ Super puma, AB. 205380 MΑΣΕΠΕ EMB-145HΜΜΥΠ GulfstreamV, EMB-135

ATA EKAE

Patriot Pac 3

Patriot Pac 3

Patriot Pac 3

Patriot Pac 3

Patriot Pac 3

S-300 PMU-I

ΕΛΛΑΔΑ

ΑΛΒΑΝΙΑ

ΣΚΟΠΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Ηράκλειο126 ΣΜ

Τιµπάκι138 ΣΜ

Ζίρος3ο ΚΕΠ

3ο ΚΕΠ

2ο ΚΕΠ

1ο ΚΕΠ

ΤΟΥΡΚΙΑ

ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ – ΔΙΑΤΑΞΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

ΑΤΑ: Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας

ΕΚΑΕ: Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων

ΠΜ: Πτέρυγα Μάχης

ΠΕΑ: Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος

ΠΚΒ: Πτέρυγα Κατευθυνόµενων Βληµάτων

ΣΜ: Σµηναρχία Μάχης

Μ: Μοίρα αεροσκαφών

ΜΤΑ: Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης

ΜΕΑ: Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος

ΜΕΕΑ: Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσεων & Αεροπυρόσβεσης

ΜΜΥΠ: Μοίρα Μεταφοράς Υψηλών Προσώπων

ΜΝΑΣ: Μοίρα Ναυτικής Συνεργασίας

ΜΤΜ: Μοίρα Τακτικών Μεταφορών

ΜΕΔ: Μοίρα Έρευνας & Διάσωσης

ΜΑΣΕΠΕ: Μοίρα Αεροµεταφερόµενου Συστήµατος Έγκαιρης Προειδοποίησης & Ελέγχου

ΚΕΠ: Κέντρο Ελέγχου Περιοχής

Κύριες βάσεις αεριωθουµένων

Εκπαιδευτικά αεροσκάφη

Εκπαιδευτικά αεροσκάφη

Μεταφορικά & γενικής χρήσης α/φη

Αντιαεροπορικά συστήµατα

Σταθµοί ραντάρ

Σµηναρχίες Μάχης

ΕΛΛΑΔΑ

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

ΤΟΥΡΚΙΑ

ΚΥΠΡΟΣ

Istanbul/AtaturkHava Harp OkuluSerçe Kol T-41DHvHO A&KK UH-1H

Bandirma 6nci AJÜ161 Filo F-16C-40 (LANTIRN)/F-16D-40162 Filo F-16C-40, F-16D-406 AJÜ A&KK AS532AL/UL

Balikesir 9nci AJÜ191 Filo F-16C-50, F-16D-50192 Filo F-16C-50, F-16D-50

Eskisehir1nci AJÜ111 Filo F-4E-2020112 Filo F-4E113 Filo RF-4E Isik201 Filo CN235M-100 AS532AL/UL

Izmir, Cigli 2nci JÜUO121 Tekamül Filosu T-38A122 Temel Filosu T-37B T-37C KT-1T124 Öðretmen-Yetiþme Standardize ve Alet Filosu (αεροσκάφη από τις 121 & 122 Filo)125 Nakliye ve SAR Eðitim Filosu UH-1H AS532AL/AS532UL

Izmir/Gaziemir Hava Eðitim Komutanliði203 Arama Kurtarma Filo CN235M-100

Dalaman Konya3ncu AJEÜ131 Filo B737AEW&C o/o132 Filo F-4E, F-4E-2020, F-16C-40, F-16D-40133 Filo (N)F-5A-2000, (N)F-5B-2000134 Akrotim Filo NF-5A, NF-5B3AJÜ A&KK AS532AL/UL

Ankara – Akinci4ncu AJÜ141 Filo F-16C-30/40 F-16D-30/40142 Filo F-16C-30/40 F-16D-30/40143 F-16 Eðitim Filo F-16C-30/40 F-16D-30/40TAI Various

Ankara – Etimesgut11nci HUAÜK211 Filo CN235M-100 (µεταφορά φορτίων και ασθενών), CN235EW (ELINT/SIGINT)173 12 Özel Filo Ce550 Ce650, Gulfstream IV, G550, UH-1H, CN235M-100

Izmir/Kakliç2nci JÜUO123 Baslangiç Filosu SF260D

ΓΕΩΡΓΙΑ

ΑΡΜΕΝΙΑ

ΙΡΑΚ

ΣΥΡΙΑ

ΙΡΑΝ

Incirlik (Adana) 10nci TÜK101 Filo KC-135R

Kayseri - Erkilet12nci HUAÜ221 Filo C-160D222 Filo C-130B, C-130E223 Filo CN235M-100

Merzifon (Amasya)5nci AJÜ151 Filo F-16C-50 (HARM/SEAD), F-16D-50152 Filo F-16C-50, F-16D-505 AJÜ A&KK, AS532AL/UL

Diyarbakir 8nci AJÜ181 Filo F-16C-40 (LANTIRN) F-16D-40182 Filo F-16C-40 F-16D-40202 Filo CN235M-100 AS532AL/UL

Malatya/Erhac7nci AJÜ171 Filo F-4E-2020172 Filo F-4E (wfu apr09)173 Filo F-4E RF-4E7 AJÜ A&KK AS532AL/UL


ΟΡΟΦΗ CFE: 650

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 52+ ADVANCED 30

Παραλήφθηκε το σύνολο των αεροσκαφών. Επιχειρησιακά µε την 335Μ στην 116ΠΜ στον Άραξο.

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 52+ 38/20

Πρόγραµµα Peace Xenia III. Αρχικά παραδόθηκαν 40 µονοθέσια F-16C και 20 διθέσια («missionized») F-16D.

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 50D 31/8

Πρόγραµµα Peace Xenia II, 32 µονοθέσια F-16C και 8 διθέσια F-16D.

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 30 28/4

Πρόγραµµα Peace Xenia I, αποµένουν 28 από αρχικά 34 µονοθέσια F-16C και 4 από τα αρχικά 6 διθέσια F-16D.

MIRAGE 2000-5 MK2 EGM/BGM 20/5

Εξ αυτών, τα 15 είναι νέας κατασκευής, ενώ τα 10 προέρχονται από αναβάθµιση παλαιότερων Mirage 2000EGM.

MIRAGE 2000EGM/BGM 17/3

Σύµβαση ΤΑΛΩΣ, αποµένουν 17 από 36 µονοθέσια Mirage 2000EGM και 3 από 4 διθέσια Mirage 2000BGM.

F-4E PEACE ICARUS 2000 35

Υποβλήθηκαν σε πρόγραµµα αναβάθµισης ηλεκτρονικών αεροσκάφους (AUP).

Α-7Ε & TA-7C CORSAIR II 28/15

Παραδόθηκαν 42 Α-7Ε και 18 TA-7C, αποµένουν 28 και 15 αντίστοιχα. Συνεχίζουν πρακτικά σε ρόλο επιχειρησιακού και εισαγωγής σε τύπο εκπαιδευτικό.

Η σηµαντικότερη εξέλιξη που πραγµατοποιήθηκε µέσα στο χρόνο που προηγήθηκε από την έκδοση της προηγούµενης «Βί-βλου» ήταν η ολοκλήρωση των παραδόσεων των αεροσκαφών F-16 Block 52+ Advanced. Το Roll Out του πρώτου αεροσκάφους από τις εγκαταστάσεις της LockMar στο Τέξας πραγµατοποιήθη-κε στις 19 Μαρτίου 2009. Τα πρώτα αεροσκάφη (τέσσερα µονο-θέσια) προσγειώθηκαν στην 116ΠΜ στον Άραξο στις 22 Μαΐου 2009 εντασσόµενα στη δύναµη της 335Μ. Η άφιξη των διθέσιων αεροσκαφών καθυστέρησε λόγω των προβληµάτων στεγανό-τητας που παρουσιάστηκαν κάτω από συγκεκριµένες συνθήκες ποιοτικού ελέγχου. Έτσι τα πρώτα διθέσια F-16 Adv. αφίχθησαν στην Ελλάδα στις 2 Οκτωβρίου, ενώ όλες οι παραδόσεις και των 30 αεροσκαφών ολοκληρώθηκαν στις 28 Ιανουαρίου 2010 µε την άφιξη τριών µονοθέσιων και ενός διθέσιου. Αρχικές σκέψεις που υπήρχαν για τη δηµιουργία µιας δεύτερης Μοίρας και ειδικότε-ρα της επανενεργοποίησης της 334Μ δεν ευοδώθηκαν τελικά, ιδιαίτερα µετά τη µη άσκηση της προαίρεσης για την αγορά 10 επιπλέον αεροσκαφών. Παρ’ όλα αυτά, νεότερες πληροφορίες αναφέρουν πως το θέµα επανακάµπτει.

Έτσι είναι πολύ πιθανό τελικά να δηµιουργηθεί η δεύτερη Μοίρα, η οποία θα είναι είτε η 334Μ είτε η 342Μ. Μεταξύ 22 και 26 Φεβρουαρίου πραγµατοποιήθηκε η αξιολόγηση από το ΑΤΑ, µε αποτέλεσµα η Μοίρα να κηρυχθεί ετοιµοπόλεµη στις 26 Φε-βρουαρίου, ενώ τα αεροσκάφη ξεκίνησαν το Μάιο καθήκοντα «readiness» από την 133 ΣΜ στο Καστέλι. Σε ό,τι αφορά τις απο-στολές που θα κληθεί να αναλάβει, αυτές πρακτικά περιλαµβά-νουν όλο το φάσµα από αέρος-αέρος, αέρος-εδάφους και ανα-

ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

Αεροσκάφος τύπου Mirage 2000-5 Mk2 της 331 Μ.

ΟΡΟΦΗ CFE: 750

F-35 JSF 100

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 50+ 14/16

Πρόγραµµα Peace Onyx IV. Στις 11 Μαΐου 2007 ανακοινώθηκε η υπογραφή της Επιστολής Προσφο-ράς και Αποδοχής (LOA: Letter of Acceptance) για την προµήθεια 30 F-16C/D Block 50+. Θα φέρουν σύµµορφες δεξαµενές καυσίµων CFT (Conformal Fuel Tanks), ενώ οι παραδόσεις τους θα ξεκινήσουν το 2011 και θα ολοκληρωθούν το 2012. Το συνολικό κόστος της προµήθειας, περιλαµβανοµένης της απόκτησης και ολοκλήρωσης συστήµατος αυτοπροστασίας, ανέρχεται σε 1,78 δισ. δολάρια, σύµ-φωνα µε τουρκικές πηγές. Η αγορά περιλαµβάνει επίσης 42 κινητήρες General Electric F-110-129, συστήµατα IFF, ραντάρ, συστήµατα αυτοπροστασίας AN/AL:-178, λογισµικό, υπηρεσίες υποστήριξης και εκπαίδευσης και ανταλλακτικά.

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 50D 72

Πρόγραµµα Peace Onyx II, αποµένουν 64 από 68 F-16C και 11 από 12 F-16D.

F-16C/D FIGHTING FALCON BLOCK 30 & 40 137

Πρόγραµµα Peace Onyx I. Παραδόθηκαν 34 F-16C και 9 F-16D του Block 30, 102 F-16C και 15 F-16D του Block 40. Αποµένουν 28, 9, 86 και 14 αντίστοιχα. Από αυτά, τα 103 υποβάλλονται στο πρόγραµµα αναβάθµισης CCIP.

F-4E/2020 TERMINATOR 52

Αποµένουν από 54 αναβαθµισµένα. Eκτιµάται ότι θα παραµείνουν σε υπηρεσία µέχρι το 2020.

F-4E PHANTOM II/F-4E TM (SIMSEK) 32/16

Εγχώριος εκσυγχρονισµός 16 F-4E στο πλαίσιο του προγράµµατος SIMSEK, παραδόθηκαν τα δύο πρώτα αεροσκάφη στις αρχές Μαρτίου του 2010, ακολουθούν τα υπόλοιπα.

F-5/2000 43

20 F-5A, 8 F-5B, 14 NF-5A και 6 NF-5B υπόκεινται σε δοµικό εκσυγχρονισµό και αναβάθµιση ηλεκτρονικών. Για τις δύο τελευταίες οµάδες εργασιών εξαιρετικά σηµαντική είναι η εµπλοκή της Israeli Aircraft Industry (IAI), που βοήθησε στη σχεδίαση-ανάπτυξη των συστηµάτων και εξήγαγε τεχνογνωσία. Ο δοµικός εκσυγχρονισµός και οι εργασίες στα ηλεκτρονικά θα διεξαχθούν από την 1η Διοίκηση Κέντρου Εφοδιασµού και Συντήρησης Αεροπορίας στο Εσκί-Σεχίρ.

NF-5A/B FREEDOM FIGHTER 12

Χρησιµοποιούνται από το ακροβατικό Σµήνος.

ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

Το µεγαλύτερο και σηµαντικότερο πρόγραµµα της τουρκικής Αεροπορίας είναι η αγορά των 100 (+20) F-35 Lighting II, τα οποία πρόκειται να αυξήσουν τις δυνατότητες βοµβαρδισµού της γείτο-νος εξοπλίζοντας 5 Μοίρες, αντικαθιστώντας τα εκσυγχρονισµένα F-4 2020 Terminator και F-4E. Το πρόγραµµα χαρακτηρίστηκε το 2009 από σειρά µελετών και αναφορών (GAO) που κάνουν λόγο για ραγδαία αύξηση της τιµής του (από 226,5 δισ. δολάρια για την παραγωγή 2.866 αεροσκαφών για τις ΗΠΑ το 2001, έφτασε στα 299 δισ. δολάρια για 2.456 αεροσκάφη το 2009), περικοπή των αερο-σκαφών που θα αγοραστούν από τις ΗΠΑ (410 λιγότερα), τεχνικές δυσκολίες µε περαιτέρω καθυστέρηση της ένταξής του (από το 2013 στο 2015 για την Αεροπορία των ΗΠΑ) σε υπηρεσία, καθυ-στέρηση του προγράµµατος πτητικών δοκιµών. Αποκορύφωµα ήταν η πρόσφατη απόφαση της δανέζικης κυβέρνησης να επα-νεξετάσει την αγορά του αεροσκάφους το 2014 για οικονοµικούς λόγους και της ολλανδικής για την ακύρωση της προµήθειας του πρώτου αεροσκάφους δοκιµών F-35A από την τρίτη παρτίδα Χαµη-λού Ρυθµού Αρχικής Παραγωγής (LRIP) λόγω της αναξιοπιστίας της Lockheed Martin (LM) όσον αφορά στην τιµή του αεροσκάφους. Αν και η Αεροπορία της Τουρκίας θεωρεί ότι µε αυτό το πρόγραµµα θα εισέλθει στο 21ο αιώνα στο «κλαµπ» των χωρών που θα διαθέτουν αεροπλάνα τεχνολογίας Stealth, τελικά το αποτέλεσµα ίσως να µην είναι το αναµενόµενο. Το περασµένο φθινόπωρο, στις 28 Οκτω-βρίου 2009, δηµοσιεύτηκε ένα άρθρο του διευθυντή του Straus Military Reform Project (µέρος του Center for Defence Information το οποίο ιδρύθηκε το 1972), αµυντικού αναλυτή Winslow Wheeler, στο οποίο ο αρθρογράφος βασικά αναλύει τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει το F-35 Lighting II όπου επισηµαίνεται σειρά ζητη-µάτων που αντιµετωπίζει το πρόγραµµα. Και αυτό, διότι µπορεί το κόστος του αεροπλάνου να αυξηθεί λόγω των πρωτοποριακών συστηµάτων που πρέπει να δοκιµαστούν, να ολοκληρωθούν και τελικά να δουλέψουν σύµφωνα µε τους κατασκευαστές, όµως όπως έχουν αποδείξει οι γείτονές µας, το κόστος αγοράς των οπλικών συστηµάτων που αγοράζουν, σχεδόν ποτέ δεν αποτέλεσε σηµα-ντικό πρόβληµα γι’ αυτούς, µε την προϋπόθεση ότι θα λάµβαναν

Σχηµατισµός τουρκικών µαχητικών F-16C Block 40 της 141 Filo Kurt.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 143


γνώρισης, έχοντας στη διάθεσή της τα ατρακτίδια αναγνώρισης DB-110 της Goodrich, τα οποία άρχισαν να αξιοποιούνται επιχει-ρησιακά ήδη από τα µέσα του περασµένου Ιουνίου. Μέχρι και σήµερα τα αεροσκάφη της 335 έχουν συµπληρώσει περί τις 2.500 ώρες πτήσεις και φυσικά ο αριθµός αυξάνεται συνέχεια, καθώς η πτητική εκµετάλλευση των αεροσκαφών είναι συνεχής.

Είναι τόσο εντατικό το έργο της Μοίρας, που πριν ακόµα κηρυ-χθεί και επίσηµα επιχειρησιακή, πήρε µέρος στην άσκηση SPOW 09 που διεξήχθη στο πρώτο δεκαήµερο του Οκτωβρίου του 2010. Πιο συγκεκριµένα, στην άσκηση, εκτός από τα αεροσκάφη της 335Μ, πήραν µέρος ολλανδικά συστήµατα και ελληνικά Patriot, µια γερµανική φρεγάτα και ένα EMB-145H ΑΣΕΠΕ, µε επίκεντρο το Πεδίο Βολής Κρήτης. Στην άσκηση δοκιµάστηκε η συµβατότητα της διασύνδεσης Link 16 που φέρουν τόσο τα F-16 Adv. όσο και τα Erieye. Σε ό,τι αφορά τις κυριότερες διαφορές του αεροσκάφους σε σχέση µε τα F-16 Block 52+, αυτές περιγράφονται ως εξής:

– Ενσωµατωµένο σύστηµα ζεύξης δεδοµένων Link-16.– Βελτιωµένη υπολογιστική ισχύς για τον υπολογιστή αποστο-

λής (MMC-7000).– Προβολή έγχρωµου κινούµενου χάρτη σε οθόνη CMFD για

ναυτιλία.– Πλήρως εγκατεστηµένο και λειτουργικό JHMCS.– Προηγµένη µηχανική ολοκλήρωση του IRIS-T, µε την εισαγω-

γή τριών πρόσθετων χαρακτηριστικών έναντι του ΡΧ ΙΙΙ.– Ολοκλήρωση του ατρακτίδιου ναυτιλίας AN/AAAQ-13

LANTIRN στο σύστηµα ελέγχου πτήσης.– Ψηφιακό Σύστηµα Καταγραφής εικόνας (DVR) από το HUD

και του ατρακτιδίου στοχοποίησης µε Προηγµένο Επίγειο Σύστη-µα Απενηµέρωσης.

– Ενσωµατωµένο σύστηµα αυτοπροστασίας ASPIS II. – Πιστοποίηση ατρακτιδίου αναγνώρισης DB-110. Σε συνέχεια του παραπάνω προγράµµατος µε βαθµό προ-

τεραιότητας 4, προβλέπεται η απορρόφηση 393.120.000 ευρώ για υλοποίηση κύριων εργασιών εργοστασιακής συντήρησης αεροσκαφών και αεροκινητήρων. Στις 30 Οκτωβρίου 2009 η ΠΑ πραγµατοποίησε την πρώτη δοκιµή διασύνδεσης των νέων F-16 Adv µε τα ιπτάµενα ραντάρ EMB-145 ΑΕW. Κατά τη διάρκεια της

δοκιµής συµµετείχαν συνολικά 6 F-16 (5 µονοθέσια, ένα διθέσιο), καθώς και ένα EMB-145H της 380Μ ΑΣΕΠΕ. Τα νέα µαχητικά της 335 Μοίρας είχαν την ευκαιρία να δοκιµάσουν τα τερµατικά MIDS-LVT (MIDS Low Volume Terminal) που φέρουν, ανταλλάσσοντας πληροφορίες (θέσεις στόχων κτλ.) µεταξύ τους, αλλά και µε το ιπτάµενο ραντάρ της 380 Μοίρας «Ουρανός», το οποίο φέρει το ίδιο τερµατικό. Η δοκιµή, πέραν του όγκου και της ταχύτητας µε-ταφοράς δεδοµένων, εξέτασε και την αντοχή του συστήµατος σε ηλεκτρονικά αντίµετρα. Τα πλεονεκτήµατα που προσφέρει η χρή-ση εξελιγµένων συστηµάτων data-link είναι εξαιρετικής σηµασίας, καθώς η ταχύτατη ανταλλαγή πακέτων δεδοµένων προσφέρει στον ιπτάµενο σηµαντική αναβίβαση των πληροφοριών µάχης και της επίγνωσης τακτικής κατάστασης.

Για τα αεροσκάφη F-16 προβλέπεται στο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 πρόγραµµα συντήρησης κινητήρων ύψους 168.613.120 ευρώ. Η διαθεσιµότητα πάντως στους κινητήρες F-100-PW-229 των αε-ροσκαφών Block 52+ και Adv. κρίνεται ιδιαίτερα χαµηλή εξαιτίας απουσίας εκτέλεσης παλαιότερων προγραµµάτων αγοράς ανταλ-λακτικών, ενώ το πρόγραµµα, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα του, έχει βαθµό προτεραιότητας 2 στο νέο ΕΜΠΑΕ. Έτσι το συγκε-κριµένο πρόγραµµα στοχεύει στη βελτίωση των διαθεσιµοτήτων µε αγορά ανταλλακτικών. Ενδεχοµένως ένα ποσό περιλαµβάνεται και για τους κινητήρες F-110 των F-16 Block 30 & 50.

Στο εξοπλιστικό «µέτωπο» του Νέου Μαχητικού Αεροσκά-φους (ΝΜΑ), η είδηση αφορά µόνο το γεγονός ότι περιελήφθη στο νέο ΕΜΠΑΕ µε ένα κονδύλι 2.398.760 ευρώ για 40 µαχητικά αεροσκάφη, ποσό ιδιαίτερα χαµηλό, το οποίο δεν αφήνει κανένα περιθώριο για προµήθεια 40 αεροσκαφών και για τον λόγο αυτό είναι βέβαιο ότι θα αυξηθεί, εκτός και αν οδεύσουµε προς µετα-χειρισµένα «νέα» µαχητικά. Οι υποψηφιότητες για το πρόγραµ-µα είναι λίγο έως πολύ αυθαίρετα διατυπωµένες, καθώς δεν έχει υπάρξει ακόµη «πρόσκληση ενδιαφέροντος» εκ µέρους της ΠΑ, αλλά αν τέτοια υπάρξει τότε είναι σίγουρο πως ενδιαφέρον θα εκδηλώσουν οι εταιρείες που κατασκευάζουν τα EF-2000, F-35, Gripen, F-16/AESA, F/A-18E/F, Rafale και JAS-39 Gripen NG.

Υπάρχει µία γενικότερη αίσθηση υπέρ των δικινητήριων αε-ροσκαφών, καθώς αυτά ενσωµατώνουν περισσότερο προηγ-

Κατευθυνόµενη βόµβα τύπου JDAM αναρτηµένη επί αεροσκάφους F-16C Adv.

αυτό που είχαν από την αρχή ζητήσει. Εποµένως, το γεγονός ότι τελικά η τουρκική Αεροπορία θα παραλάβει κατά πάσα πιθανότητα τα πρώτα 12 αεροσκάφη που προτίθεται να παραγγείλει στα τέλη του 2016, αντί στα τέλη του 2015, σε τιµή αρκετά υψηλή από αυτή που είχαν προσδιορίσει οι κατασκευαστές (από τα 79 εκατ. δολάρια το 2001 στα 122 εκατ. δολάρια στα µέσα του 2009), είναι σίγουρα σηµαντικό. Εξίσου σηµαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η πρώτη τουρκική επιχειρησιακή Μοίρα θα είναι διαθέσιµη το 2018, ενώ η ολοκλήρωση των παραδόσεων και των 100 (+20) µαχητικών υπο-λογίζεται να πραγµατοποιηθεί το 2025 αντί του 2023. Αυτό όµως που αφορά κυρίως την Πολεµική Αεροπορία είναι το κατά πόσο τα αεροπλάνα αυτά θα αποδώσουν πάνω από το Αιγαίο όπως ισχυ-ρίζονται οι κατασκευαστές του και θα κάνουν την ποιοτική τεχνο-λογική διαφορά. Σύµφωνα µε το άρθρο του Winslow Wheeler, το αεροσκάφος θα είναι έχει χαµηλή σχέση ώσης/βάρους, επιτάχυνση και ευελιξία, ενώ αν χρειαστεί να επιχειρήσει ως µαχητικό κλειστών εµπλοκών θα αποδειχτεί αρκετά ευάλωτο. Και όλα αυτά, όταν µέχρι τα µέσα του 2009 µόνο το 3% του πτητικού ελέγχου του αεροσκά-φους έχει πραγµατοποιηθεί και µόλις το 17% των χαρακτηριστικών του αεροσκάφους θα έχει ελεγχθεί όταν το αµερικανικό υπουργείο Άµυνας των ΗΠΑ θα υπογράψει το συµβόλαιο για την κατασκευή 500 αεροσκαφών. Τέλος, οι δυνατότητες Stealth του αεροσκάφους αµφισβητούνται από πολλούς αναλυτές, µε την αµερικανική εται-ρεία να δηλώνει ότι η εξαγωγική έκδοση του αεροσκάφους θα είναι διαφορετική από αυτή που θα προµηθευτεί η Αεροπορία των ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο όµως είχαµε και την πρώτη παραγγελία του αε-ροσκάφους από την Αυστραλία, η κυβέρνηση της οποίας ενέκρινε τον περασµένο Νοέµβριο την έγκριση αγοράς 14 F-35 Lighting II έναντι 2,9 δισ. δολαρίων, δηλαδή 207 εκατ. δολάρια (µε βάση την ισοτιµία το µήνα Νοέµβριο του 2009), αν και η εταιρεία δηλώνει ότι η τελική τιµή θα είναι 60 εκατ. δολάρια. Στην τιµή συµπεριλαµβάνε-ται φυσικά η δαπάνη για τη δηµιουργία της απαραίτητης υποδοµής υποστήριξης και λειτουργίας του αεροσκάφους στην Αυστραλία. Με βάση τα παραπάνω δεδοµένα, η τουρκική κυβέρνηση θα κληθεί το 2010 να αποφασίσει αν τελικά θα παραµείνει στο πρόγραµµα και να δεσµευτεί για την απόκτηση συγκεκριµένου αριθµού αερο-σκαφών. Υπενθυµίζεται ότι 24 τουρκικές εταιρείες συµµετέχουν στο πρόγραµµα ανάπτυξης και κατασκευής του αεροσκάφους ως υπεργολάβοι παραγωγής εξαρτηµάτων, υποσυστηµάτων και τµη-µάτων του αεροσκάφους. Η συνολική αξία των εργασιών που θα πραγµατοποιήσουν οι τουρκικές εταιρείες υπολογίζεται στα 4,5 δισ. δολάρια. Ενώ το Μνηµόνιο Κατανόησης για την παραγωγή, διατή-ρηση και επακόλουθη ανάπτυξη του µαχητικού που υπέγραψε η τουρκική κυβέρνηση δεσµεύει τα συµβαλλόµενα µέρη για την από-κτηση συγκεκριµένου αριθµού αεροσκαφών µε χρονοδιάγραµµα και ρήτρα σε περίπτωση ακύρωσης της αγοράς. Η επικύρωση της τουρκικής θέσης για το πρόγραµµα ήρθε µε την ψήφιση νόµου το 2008 στο τουρκικό Κοινοβούλιο που επιτρέπει στην τουρκική βιοµηχανία να συµµετάσχει στην παραγωγή του αεροσκάφους υπό την καθοδήγηση της LM.

Μπροστά σε αυτή την αβέβαιη κατάσταση, στις 11 Μαΐου 2007 η τουρκική Αεροπορία, στο πλαίσιο του προγράµµατος Peace Onyx IV, παρήγγειλε 30 µαχητικά F-16C/D Block50+, εκ των οποίων τα 16 είναι της έκδοσης F-16C και 14 διθέσια της έκδοσης F-16D. Το συνολικό κόστος της σύµβασης συµπεριλαµβανοµένου του εξο-πλισµού ηλεκτρονικού πολέµου φτάνει τα 1,78 δισ. δολάρια και η τελική συναρµολόγηση, µετά από σκληρές διαπραγµατεύσεις, πραγµατοποιείται στο εργοστάσιο της ΤΑΙ. Στο πλαίσιο της σύµβα-

σης γίνεται αναφορά για απόκτηση Σύµµορφων Δεξαµενών (CFT), γεγονός που προσδίδει στα συγκεκριµένα µαχητικά τη δυνατότητα εκτέλεσης αποστολών βοµβαρδισµού σε µεγάλες αποστάσεις. Η κατασκευή των αεροσκαφών ξεκίνησε τον Δεκέµβριο του 2009 και τα αεροσκάφη πρόκειται να παραδοθούν µεταξύ 2011 και 2013. Αξίζει να σηµειωθεί ότι τα 30 αυτά αεροσκάφη, σε αντίθεση µε ό,τι είχε γίνει στο παρελθόν, θα συναρµολογηθούν στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ µε τµήµατα που παράγονται στην Αµερική. Τον Απρίλιο του 2009 η εταιρεία LM ανακοίνωσε ότι υπεγράφη η τροποποίηση ύψους 797 εκατ. δολαρίων για την υλοποίηση του προγράµµατος, ενώ η διαδικασία ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2007 µε τη σύµβαση αξίας 187 εκατ. δολαρίων για τις προκαταρτικές δραστηριότητες του προγράµµατος και για την προµήθεια υλικών. Ο κινητήρας που επιλέχτηκε για το πρόγραµµα Peace Onyx IV ήταν ο F-110-GE-129B. Η τουρκική παραγγελία περιελάµβανε 42 κινητήρες, οι οποίοι θα συναρµολογηθούν και θα δοκιµαστούν στις εγκαταστάσεις της ΤΕΙ. Μετά από αρκετή καθυστέρηση, το Radar που επιλέχτηκε ήταν το APG-68 (V) 9 της εταιρείας Northrop Grumman, ενώ το σύστηµα ηλεκτρονικού πολέµου είναι το AIDEWS ALQ-211 (V) 4 της εταιρείας ITT. Επιπρόσθετα, τα αεροσκάφη θα εξοπλιστούν και µε τα ατρα-κτίδια AN/ALQ-13 LANTIRN ER Nav Pod και AN/AAQ-33 Sniper XR Targeting Pod. Η αξία των συµβολαίων για την αγορά των Radar και του συστήµατος ηλεκτρονικού πολέµου έφτασε τα 36 και 99,8 εκατ. δολαρίων αντίστοιχα. Το συµβόλαιο για την αγορά των Radar ανα-κοινώθηκε στα τέλη του 2007 και για το σύστηµα αυτοπροστασίας τον Φεβρουάριο του 2009. Το σύστηµα αυτοπροστασίας AIDEWS ALQ-211 (V) 4 έχει υιοθετηθεί από τις Αεροπορίες της Πολωνίας, του Οµάν, της Χιλής και του Πακιστάν (έκδοση σε ατρακτίδιο (V) 9).

Το πρόγραµµα αναβάθµισης CCIP των µαχητικών F-16 της τουρκικής Αεροπορίας ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2004 µε την κοινοποίηση στο Κογκρέσο από την DSCA της πιθανής πώλησης µέσω πιστώσεων FMS ενός πακέτου εκσυγχρονισµού 218 αερο-σκαφών F-16 στην Τουρκία, συνολικής αξίας 3,888 δισ. δολαρίων. Τον επόµενο χρόνο και, πιο συγκεκριµένα, τον Απρίλιο του 2005, υπογράφτηκε η LOA µεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και της αµερικανικής συνολικού ύψους 1,1 δισ. δολαρίων, η οποία περι-λαµβάνει τον εκσυγχρονισµό των ηλεκτρονικών 217 µαχητικών της τουρκικής Αεροπορίας. Πιο συγκεκριµένα, το πρόγραµµα περιελάµβανε αρχικά τον εκσυγχρονισµό 41 F-16 Block 30, 76 F-16 Block 50 και 100 F-16 Block 40. Στην πορεία όµως, λόγω απωλειών, οι αριθµοί διαµορφώθηκαν σε 37 F-16 Block 30, 172

Phantom F-4E Terminator 2020.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 145

µένες τεχνολογίες από τα µονοκινητήρια, αλλά οπωσδήποτε η απόφαση θα είναι συνάρτηση πολιτικής βούλησης, οικονοµικών δεδοµένων και προσφερόµενου πακέτου βιοµηχανικής συνερ-γασίας. Φυσικά, πάντα υπάρχει και το στοιχείο της γεωπολιτικής σύγκρουσης: αν η επιλογή θα αφορά ευρωπαϊκό ή αµερικανικό αεροσκάφος. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οι δύο υποψηφιότητες που ξεχωρίζουν σε επίπεδο επιχειρησιακών δυνατοτήτων είναι το EF-2000 Τyphoon και το F/A-18E/F Super Hornet. To πρώτο διάγει περίοδο «επιχειρησιακής ωριµότητας» µε τουλάχιστον 10 χρόνια εξέλιξης µπροστά του και το δεύτερο θα είναι το βασικό µαχητικό του αµερικανικού Ναυτικού για αποστολές αναχαίτισης και κρούσης τα επόµενα 30 χρόνια, και αυτό λέει πολλά από µόνο του. Όλα αυτά, χωρίς να αποκλείεται προσφορά «ελαφρά µετα-χειρισµένων» αεροσκαφών, δεδοµένου του χαµηλού κονδυλίου. Μία περίπτωση επανάληψης στην Ελλάδα της προσφοράς στην Ρουµανία της EADS για 25 µαχητικά του Tranch 1 στην τιµή του 1 δισ. ευρώ θα µπορούσε να υπάρξει, όπως επίσης και ανάλογη πρόταση και από το F/A-18E/F µε βιοµηχανική συµµετοχή σε µελλοντική αναβάθµισή τους.

Στις 10 Φεβρουαρίου ο υπουργός Εθνικής Άµυνας Ευάγγελος Βενιζέλος απαντώντας σε ερώτηση δηµοσιογράφου αναφορικά µε την αγορά νέων µαχητικών, αναφέρει αινιγµατικά: «Αυτό εί-ναι µια εκκρεµότητα ετών. Μέχρι το τέλος του 2010, θα λάβουµε αποφάσεις και στον τοµέα αυτό». Διευκρινίσεις για το ποια η «ποι-ότητα» των αποφάσεων αυτών ή προς ποια κατεύθυνση αυτές θα κινηθούν δεν δόθηκαν, καθώς µεταξύ σοβαρού και αστείου και η ακύρωση του προγράµµατος συνιστά και αυτή... απόφα-ση. Σύµφωνα πάντως µε εκτιµήσεις, η κυβέρνηση ενδέχεται να προχωρήσει στη σύνταξη RfI (αίτηση για παροχή πληροφοριών) µέσα στο χρόνο, όπως και ενδέχεται αυτό να γίνει τους πρώτους µήνες του 2011, αλλά όπως είναι και εξίσου πιθανό να προχωρήσει σε «πολιτικά βασισµένη» απόφαση απευθείας ανάθεσης. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, τίποτα ακριβώς δεν είναι σίγουρο και το υπουργείο κρατά τα «χαρτιά του κλειστά», ιδιαίτερα µετά τη δι-αµόρφωση του δυσµενούς οικονοµικού περιβάλλοντος. Το µόνο σίγουρο είναι πάντως πως το πρόγραµµα του ΝΜΑ έχει αργήσει

και έχει αργήσει τόσο ώστε η µελλοντική υπόσταση υπεροχής που απολάµβάνει η ΠΑ να µην είναι δεδοµένη πια. Το νέο στοιχείο είναι ότι το πρόγραµµα της «αντικατάστασης µαχητικών δεύτερης γενιάς» ενσωµατώνεται σε αυτό της προµήθειας αεροσκαφών για την αναπλήρωση απωλειών αντιπροσωπεύοντας ουσιαστικά την προµήθεια του ΝΜΑ, µε τα ποσό που προαναφέρθηκε αυτό των 2,3 δισ. ευρώ. Με τον όρο απόσυρση αεροσκαφών 2ης γενιάς εννοείται η απόσυρση των A-7E και RF-4E,

Αν και η απόσυρση των A-7E/TA-7C έχει κατά καιρούς ανακοι-νωθεί, νεότερες πληροφορίες αναφέρουν πως αυτή θα «υλοποιη-θεί» εκ των πραγµάτων και σταδιακά. Το παραπάνω σηµαίνει απλά πως τα αεροσκάφη θα συνεχίσουν να πετούν στον άτυπο ρόλο του εκπαιδευτικού εισαγωγής σε τύπο, που εκπληρώνουν τώρα, µέχρι του σηµείου που η ΠΑ δεν θα έχει τη δυνατότητα εξεύρε-σης νέων ανταλλακτικών –κάτι που τουλάχιστον µέχρι σήµερα το κάνει χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία– ή µε το που θα συµπληρώνονται οι ώρες πτήσης για τη βαριά επιθεώρηση, το αεροσκάφος δεν θα εισέρχεται στο συγκεκριµένο στάδιο, απλά θα καθηλώνεται και θα χρησιµεύει ως πηγή ανταλλακτικών. Έτσι το µέλλον των A-7E στην ΠΑ, δεν πρόκειται –κατά τα φαινόµενα– να είναι βραχύ, όπως αρχικά τουλάχιστον υπολογιζόταν. Σε ό,τι αφορά τα RF-4E, από τον συνολικό αριθµό υπολογίζεται πως σε πρώτη φάση θα αποσυρθούν τέσσερα αεροσκάφη του τύπου.

Σε ό,τι αφορά τα ποσά που διατίθενται για την αναβάθµιση των αεροσκαφών τρίτης γενιάς και εδώ το βαρόµετρο είναι τα παραπάνω προγράµµατα και τι ποσά τελικά θα απορροφήσουν.

Στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 διατίθενται δύο διαφορετικά ποσά σε δύο διαφορετικά προγράµµατα. Ένα ύψους 360.360.000 ευρώ για την προµήθεια, αναπλήρωση απωλειών και εκσυγχρονισµό των αεροσκαφών Mirage 2000 και ένα ύψους 458.360.000 ευρώ για την αναβάθµιση των αεροσκαφών F-16 Block 50 & 52+. Το νέο στην υπόθεση είναι η απουσία από τη λίστα αναβαθµίσεων των αεροσκαφών F-16 Block 30 –τα οποία ούτως ή άλλως δεν συγκέντρωναν πολλές πιθανότητες αναβάθµισης- και η εµφάνι-ση των αεροσκαφών F-16 Block 52+. Ειδικά για το τελευταίο, το πιθανότερο είναι το πρόγραµµα αναβάθµισης να περιλαµβάνει


Tα αεροσκάφη Α-7Ε/ΤΑ-7C Corsair αναµένεται να διατηρηθούν για

αρκετά χρόνια ακόµα σε υπηρεσία, έχοντας µεταπέσει σε ρόλο

προωθηµένης εκπαίδευσης και εισαγωγής σε τύπο.

F-16 Block 40/50. Το πακέτο εκσυγχρονισµού περιλαµβάνει την αναβάθµιση του Radar στο επίπεδο APG-68 (V) 9 µέσω συλλο-γών που θα αγοραστούν από την εταιρεία Northrop Grumman, δύο έγχρωµες οθόνες CCMFD, δυνατότητα χρήσης έγχρωµου κι-νούµενου χάρτη CTVS, νέο σπονδυλωτό υπολογιστή αποστολής MMC-7000 (συνεχίζονται οι διαπραγµατεύσεις για τον πηγαίο κωδικό), JHMCS, διόπτρες νυκτερινής πτήσης AN/AVS-9, ζεύξη δεδοµένων Link16, σύστηµα διανοµής πληροφοριών πολλα-πλής λειτουργίας MIDS, νέο σύστηµα IFF APX-113 και σύστηµα ηλεκτρονικού πολέµου SPEWS II AN/ALQ-178 (V) 5+. Επιπλέον, τα 172 αεροσκάφη που θα εκσυγχρονιστούν θα πιστοποιηθούν για τη χρήση των βληµάτων SLAM-ER, AIM-120C, AGM-154C/A-1 JSOW, AIM-9X Sidewinder, καθώς και για την τουρκικής κα-τασκευής βόµβα µε καθοδήγηση GPS HGSS και για το –επίσης τουρκικής κατασκευής– ατρακτίδιο σκόπευσης ASELPOD. Τέλος, εκτός από τα προαναφερθέντα οπλικά συστήµατα, τα υπό ανα-βάθµιση αεροσκάφη θα µπορούν στο µέλλον να εξοπλιστούν µε τα βλήµατα αέρος-αέρος Iris-T, Python-5, Derby και τον πύραυλο κατά σκαφών επιφανείας Penguin. Όσον αφορά στα µαχητικά F-16 Block 30, λόγω παλαιότητας υιοθετήθηκε ένα διαφορετικό πρόγραµµα αναβάθµισης, πιο λιτό (CCIP Lite) σε σχέση µε αυτό που υιοθετήθηκε για τα υπόλοιπα αεροσκάφη και περιλαµβάνει την εγκατάσταση υπολογιστή αποστολής τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής, ο οποίος ονοµάζεται Ozgur (το πρόγραµµα ανάπτυξης ξεκίνησε στις αρχές του 2007), ενώ η εταιρεία που θα τον κατασκευάσει (Aselsan) έχει αναλάβει και την ανάπτυξη του λογισµικού των πηγαίων κωδίκων του υπολογιστή και την ολοκλήρωσή του στο µαχητικό.

Η πρώτη φάση του προγράµµατος, που ονοµάστηκε Peace Onyx III, ξεκίνησε πιλοτικά τον Ιούλιο του 2007 στις εγκαταστά-σεις της τουρκικής ΤΑΙ µε τον αρχικό εκσυγχρονισµό 4 αεροσκα-φών. Πιο συγκεκριµένα, στην πρώτη φάση (TVI, Trial VerificationInstallation) περιλαµβάνεται ο εκσυγχρονισµός 1 F-16C Block 40, 1 F-16D Block 40, 1 F-16 Block 50, και 1 F-16D Block 50. Στα τέλη Ιουνίου του 2009 τα 4 µαχητικά εστάλησαν στο εργοστάσιο της LM στο Fort Worth της πολιτείας του Τέξας. Για ένα ολόκληρο χρό-νο τα 4 µαχητικά θα πραγµατοποιήσουν σειρά δοκιµών και µετά την ολοκλήρωση αυτών θα επιστρέψουν στην Τουρκία. Η δεύτερη φάση (LTF, Lead the Fleet) πραγµατοποιείται επίσης από την ΤΑΙ και περιλαµβάνει τον εκσυγχρονισµό 6 µαχητικών.

Πιο συγκεκριµένα, αυτή την περίοδο εκσυγχρονίζονται 2 F-16C/D Block 30, 2 F-16C/D Block 40, και 2 F-16C/D Block 50 µε τα πρώτα δύο να έχουν παραδοθεί ήδη στην τουρκική Αεροπορία από τα τέλη του 2009 και τα υπόλοιπα τέσσερα να εκσυγχρονί-ζονται αυτή την περίοδο. Η τρίτη φάση περιλαµβάνει τον εκσυγ-χρονισµό 35 F-16 Block 30, 164 F-16 Block 40/50, επίσης στην Τουρκία. Πιο αναλυτικά, τον Απρίλιο του 2008 η ΤΑΙ επιλέχτηκε ως ο κύριος εργολάβος του έργου µε το συµβόλαιο συνολικής αξίας 135 εκατ. δολαρίων να υπογράφεται τον Ιούλιο του 2009. Με βάση τη συµφωνία, η ΤΑΙ και θα αναλάβει τον εκσυγχρονισµό των υπόλοιπων 35 F-16 Block 30 και των 148 F-16 Block 40/50, ενώ 8 F-16 Block 40 και 8 F-16 Block 50 θα εκσυγχρονιστούν στο 1ο Εργοστάσιο Συντήρησης της τουρκικής Αεροπορίας (1st HIBM Eskisehir). Υπολογίζεται ότι το πρόγραµµα Peace Onyx III θα ολο-κληρωθεί το 2014, µε την τρίτη φάση να διαρκεί από τον Οκτώ-βριο του 2010 µέχρι τον Ιούνιο του 2014. Παρ’ όλα αυτά, το µεγάλο

Αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασµού KC-135R επί τω έργω...

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 147

την τοποθέτηση τερµατικών Link-16, καθώς η υποδοµή για τη φι-λοξενία του συγκεκριµένου συστήµατος ανταλλαγής δεδοµένων υπάρχει και ίσως κάποιες επεµβάσεις στον υπολογιστή αποστολής των αεροσκαφών MMC 5000 κάτι που θα τον φέρει πιο κοντά στο επίπεδο του MMC 7000 των F-16 Adv. Η τοποθέτηση τερµατικών LVT-MIDS για την επίτευξη ικανότητας ζεύξης Link-16 θεωρείται υψηλής σηµασίας από την ΠΑ καθώς από τις µέχρι τώρα επιδό-σεις του συστήµατος στα αεροσκάφη F-16 Adv. η ΠΑ φέρεται να είναι ιδιαίτερα ικανοποιηµένη.

Για τα F-16 Block 50 το πρόγραµµα αφορά την αναβίβασή τους στο επίπεδο των Block 52+ ίσως και στων F-16 Adv. αν και αυτό θα αποτελέσει θέµα διαπραγµατεύσεων µεταξύ της ΠΑ και της κατασκευάστριας Lockheed Martin.

Το θέµα πάντως, της τύχης δηλαδή των γαλλικών αεροσκαφών, συνδέθηκε µετά από γαλλική πρόταση και µε τη µεταπώλησή τους –αντί του εκσυγχρονισµού– στη γαλλική Αεροπορία και την αντι-κατάστασή τους από µαχητικά Rafale, µε την ελληνική πλευρά να καλύπτει το ποσό που θα προέκυπτε από τη διαφορά. Η πρόταση ήταν αρκετά ευέλικτη και σε κάποιο σηµείο κάλυψε το σύνολο των Mirage, αλλά τελικά δεν ευοδώθηκε.

Ένα µεγάλο ποσό µε την υψηλότερη προτεραιότητα προβλέ-πεται στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 ύψους 548.800.000 ευρώ και αφορά την υποστήριξη οπλικών συστηµάτων της ΠΑ. Το παρα-πάνω κατά πάσα πιθανότητα αφορά µεταξύ άλλων και την εφαρ-µογή του προγράµµατος Falcon STAR (STructural Augmentation Roadmap program) και αφορά ουσιαστικά τα F-16 Block 50. Μέσω της εφαρµογής του συγκεκριµένου προγράµµατος τα αεροσκάφη θα φτάσουν στο ανώτατο όριο ζωής τις 8.000 ώρες ενώ χωρίς την υλοποίησή του –όπως έχει συµβεί και στα αεροσκάφη του ίδίου τύπου άλλων αεροποριών- στις 3.500 ώρες εµφανίζονται προβλήµατα δοµικής αντοχής. Πιθανότατα στο ίδιο κονδύλιο να περιλαµβάνεται και η αναβάθµιση της δοµικής αντοχής των αεροσκαφών F-16 Block 30 όπως και άλλων τύπων, ενδεχόµενα και των F-4E AUP.

Όπως επίσης δεν έχει προχωρήσει και το πρόγραµµα του συ-στήµατος αυτοπροστασίας ASPIS II, το οποίο ταλαιπωρεί την ΠΑ εδώ και τέσσερα χρόνια από την αρχική υπογραφή του συµβο-λαίου για 33 συστήµατα, στο πλαίσιο του προγράµµατος PX IV

τον Ιούλιο του 2006. Τρία χρόνια νωρίτερα και πιο συγκεκριµένα την Τετάρτη 9 Απριλίου 2003, είχε υπογραφεί η αρχική σύµβαση ύψους 242 εκατ. δολαρίων και η οποία αφορούσε την προµήθεια 60 ολοκληρωµένων συστηµάτων αυτοπροστασίας ASPIS II για τα αεροσκάφη F-16 Block 52+, 29 παρεµβολέων AN/ALQ-87 µε DRFM για τα αεροσκάφη F-16 Block 30/50 και την αναβάθµιση, µε DRFM 32 παρεµβολέων I-DIAS σε διαµόρφωση AN/ALQ-187, επίσης για τα αεροσκάφη F-16 Block 30/50. Στις διαδικασίες όµως αποδοχής του συστήµατος το 2008, η ΠΑ εντόπισε αστοχία της συσκευής προειδοποίησης σηµάτων ραντάρ ALR-93(V) σε συνθήκες φωτι-σµού από ραντάρ συνεχούς κύµατος (CW). Η αµερικανική πλευρά ανέφερε επίλυση του θέµατος σε εργαστηριακές συνθήκες, αλλά η ΠΑ επέµεινε στη διεξαγωγή δοκιµών στον αέρα. Σηµειώνεται πως, ενώ η προµήθεια του συστήµατος βάσει της συµφωνίας του 2003, αποτελεί εµπορική συµφωνία, η προµήθεια του ASPIS II του προγράµµατος PX IV αποτελεί διακρατική συµφωνία.

Στις 25 Ιουλίου 2009 µε µία αυστηρού ύφους επιστολή του γενικού διευθυντή της ΓΔΑΕΕ, Ευάγγελου Βασιλάκου, προς τις εµπλεκόµενες εταιρείες (Raytheon, LM, Northrop) στο πρόγραµ-µα του συστήµατος αυτοπροστασίας ASPIS II, η ελληνική πλευρά κάνει µία τελευταία προσπάθεια να σπάσει ο «γόρδιος δεσµός» και επιτέλους να παραληφθούν τα συστήµατα. Η επιστολή απευ-θύνεται στους CEO των τριών εταιρειών (ενδεικτικό του πόσο κρί-σιµο και σοβαρό θεωρούσε το όλο ζήτηµα η ΓΔΑΕΕ) και η οποία καλούσε σε συνάντηση την πρώτη εβδοµάδα του Αυγούστου «πλήρως εξουσιοδοτηµένα στελέχη» των τριών εταιρειών για να βρεθεί λύση στο όλο ζήτηµα. Η συνάντηση έγινε µια εβδοµάδα αργότερα περίπου και υποτίθεται πως βάσει του καλού κλίµατος που επικράτησε ξεκίνησε τις εργασίες κοινή οµάδα προκειµένου να επιλυθούν τα προβλήµατα και να παραληφθούν επίσηµα τα συστήµατα. Παρ’ όλα αυτά, καµία µεταγενέστερη εξέλιξη δεν ση-µειώθηκε πλην αυτής της... παραλαβής του συστήµατος, καθώς τα αεροσκάφη F-16 Adv. διαθέτουν το σύστηµα ήδη προ-εγκατε-στηµένο και έτσι εκ των πραγµάτων η ΠΑ το χρησιµοποιεί, χωρίς όµως και να το έχει αποδεχθεί επίσηµα!

Εξαιτίας ακριβώς αυτού του παράδοξου, η ΠΑ είναι πολύ κοντά –σύµφωνα µε πληροφορίες– στην πιστοποίηση του συστήµατος στα F-16 Adv., παρά το γεγονός πως εκ των πραγµάτων το χρησι-µοποιεί ήδη, η οποία συνίσταται από δύο φάσεις: η πρώτη αφορά στον έλεγχο του εξοπλισµού και έχει ολοκληρωθεί, ενώ η δεύτερη στο λογισµικό και αυτή πρέπει να βρίσκεται στο τέλος της. Σειρά θα έχει η ενεργοποίηση του αρχείου απειλών, ο καθορισµός της συµβολογίας και η επιλογή των απειλών που θα φορτωθούν στο αρχείο. Κατά τ’ άλλα και σε σχέση µε τα F-16 Block 52+, όπως ανα-φέραµε, το θέµα εξακολουθεί να βρίσκεται στον «αέρα» και µόνο ως σχήµα λόγου, καθώς τα απάρτια του συστήµατος βρίσκονται αποθηκευµένα χωρίς να έχουν φυσικά τοποθετηθεί στα αερο-σκάφη και θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευµένο να τολµήσουµε κάποια πρόβλεψη για το πότε το θέµα θα λυθεί οριστικά για τα αεροσκάφη των Μοιρών 340, 343, και 337.

Στις 21 Απριλίου µονοθέσιο αεροσκάφος A-7E της 336 Μοίρας από την 116 Πτέρυγα Μάχης στον Άραξο υπέστη ατύχηµα, όταν ένα πτηνό προσέκρουσε πάνω του. Συγκεκριµένα, και ενώ το αε-ροσκάφος πετούσε στην ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης, χτυπήθηκε στην αριστερή πλευρά του αλεξήνεµου από πτηνό, µε αποτέλεσµα τη θραύση του και τον τραυµατισµό του χειριστή του σµηναγού Ιωάννη Μάραντου. Το αεροσκάφος κατάφερε να προσγειωθεί στην 120 ΠΕΑ στην Καλαµάτα.


Αεροσκάφος F-4E AUP ενώ φέρει 2 όπλα τύπου AFDS.

ζήτηµα που παραµένει σε αυτό το νεφελώδες πρόγραµµα είναι σε πόσα αεροσκάφη θα αναβαθµιστεί το υπάρχον Radar APG-68 (V) 5 των F-16 Block 40 και το Radar APG-68 (V) 7 των F-16 Block 50 θα αναβαθµιστεί στο επίπεδο APG-68 (V) 9. Οι πληροφορίες για το πρόγραµµα αναβάθµισης των F-16 είναι µάλλον σκόπιµα συγκεχυµένες, αφού άλλες πηγές αναφέρουν για αναβάθµιση των Radar του συνόλου των αεροσκαφών και άλλες ότι τελικά θα υλο-ποιηθεί η αναβάθµιση των Radar 72 αεροσκαφών F-16 Block 50 και 8 F-16 Block 40, συνολικά δηλαδή 80 µαχητικών. Στα υπόλοιπα αεροσκάφη (92 F-16 Block 40) θα εφαρµοστεί το προαναφερθέν πρόγραµµα εκσυγχρονισµού. Αξίζει να σηµειωθεί ότι µεταξύ του Οκτωβρίου του 2010 και του Ιουνίου του 2014, συνολικά 45 µα-χητικά θα βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια του προγράµµατος αναβάθµισης.

Παραδόθηκαν στις αρχές Μαρτίου του 2010 τα δύο πρώτα αναβαθµισµένα F-4E Phantom II (κωδικοποιηµένα ως F-4E/TM) της τουρκικής Αεροπορίας, σε τελετή που πραγµατοποιήθηκε στην 112 Μοίρα στην αεροπορική βάση του Εσκί-Σεχίρ. Τα εν λόγω16 αεροσκάφη προέρχονται από τα εναποµείναντα που δεν αναβαθµίστηκαν στο πλαίσιο του προγράµµατος F-4E 2020 Terminator και αναβαθµίστηκαν στο πλαίσιο του προγράµ-µατος Simsek («Αστραπή»), που ουσιαστικά βασίζεται στην εµπειρία που αποκτήθηκε από το αντίστοιχο πρόγραµµα εκ-

συγχρονισµού Isik («Φως») για 18 φωτοαναγνωριστικά RF-4E. To πρόγραµµα περιλαµβάνει αρχικά τη γενική συντήρηση και δοµική αναβάθµιση, καθώς και την εγκατάσταση ορισµένων νέων υποσυστηµάτων, που έχει ως αποτέλεσµα την επέκταση της επιχειρησιακής ζωής των αεροσκαφών για ακόµα 10-12 χρόνια. Μεταξύ άλλων, περιλαµβάνεται η εγκατάσταση τη-λεοπτικού συστήµατος πιλοτηρίου CΤVS (Cοckpit Τelevision Videο System), συστήµατος καταγραφής AVTR (Airborne Video Tape Recorder), συστήµατος αναγνώρισης εχθρού ή φίλου IFF Mod-4, νέα συστήµατα επικοινωνιών (Have Quick V/UHF LR HF Radios) και ναυτιλίας (GPS/INS LN100GT). Επιπλέον, η διαρρύθ-µιση του πιλοτηρίου έχει βελτιωθεί ώστε να ολοκληρωθεί η εγκατάσταση νέων συστηµάτων διαχείρισης πτήσης CDU 900 Flight Management System της Aselsan. Σηµειώνεται τέλος ότι οι δοκιµαστικές πτήσεις των πρωτοτύπων ολοκληρώθηκαν στα τέλη του 2009. H δοµική συντήρηση των αεροσκαφών διεκπεραιώνεται από την 1η Διοίκηση Αεροπορικού Εφοδι-ασµού και Συντήρησης (HİBM) που εδρεύει στο Εσκί-Σεχίρ. Σκοπός του προγράµµατος είναι τα 16 F-4E να παραµείνουν στοιχειωδώς αξιόµαχα µέχρι την εισαγωγή σε υπηρεσία των πρώτων F-35, µετά το 2016. Το συνολικό κόστος του προγράµ-µατος, όσον αφορά τουλάχιστον τις εργασίες της Aselsan, ανήλθε στα 24 εκατ. δολάρια.

Τουρκικό µαχητικό F-16D Block 30 της 143 Filo Οncel.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 149


CL-415GR 8 Πυροσβεστικά, από 10 αρχικά, εκ των οποίων τα 2 CL-415MP µε ικανότητα SAR.

CL-215 13 Πυροσβεστικά.

GULFSTREAM V 1 Μεταφοράς VIP.

ERJ-145 LEGACY 1 Μεταφοράς VIP.

ΕΜΒ-135ER 1 Μεταφοράς VIP.

PZL M-18/BS DROMADER 22 Ψεκαστικά.

G-164A AGCAT 11 Ψεκαστικά.

Στο θέµα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, παρά τις φονι-κές πυρκαγιές των τελευταίων ετών, δεν σηµειώθηκε κάποια εξέλιξη προµήθειας νέων αεροσκαφών και παρά τις υφιστάµε-νες ανάγκες. Στις αρχές του έτους πάντως, η καναδική εταιρεία Bombardier προχώρησε σε ενηµέρωση στο υπουργείο Εθνικής Άµυνας στελεχών του ΓΕΑ και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας αναφορικά µε προτάσεις αναβάθµισης των 13 CL-215 αλλά και αγοράς 10 νέων CL-415. H αναβάθµιση των CL-215 στο επίπεδο «-Τ» αφορά στην τοποθέτηση αντί των δύο εµβολοφόρων R-2800 που διαθέτει δύο ελικοστροβιλών τύπου PW 123AF, τους ίδιους κινητήρες που χρησιµοποιεί και το «-415». Σύµφωνα µε

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

πληροφορίες, η αναβάθµιση των «-215» κοστίζει 15 εκατ. δολά-ρια ανά αεροσκάφος, ενώ σε περίπτωσης αγοράς νέων CL-415, η τιµή ανέρχεται στα 23.281.000 δολάρια, ενώ για το CL-415MP αυτή ανεβαίνει στα 32 εκατ. δολάρια.

Στις 27 Αυγούστου 2009 και ώρα 12:54, αεροσκάφος τύπου PZL, κατέπεσε και συνετρίβη στην περιοχή Κατελειό Αργοστολίου, κατά τη διάρκεια αεροπυρόσβεσης. Στο δυστύχηµα έχασε τη ζωή του, κατά την εκτέλεση του καθήκοντος, ο 55 ετών σµήναρχος (Ι) Στέργιος Κωτούλας, έγγαµος και πατέρας δύο παιδιών. Η συνο-λική πτητική του εµπειρία ήταν 4.025 ώρες πτήσης σε µαχητικά, µεταγωγικά και ψεκαστικά αεροσκάφη, εκ των οποίων 524 ώρες στα αεροσκάφη PZL. Το αεροσκάφος που κατέπεσε ήταν το υπ’ αριθµ. 1122, πολωνικής προέλευσης, µε έτος κατασκευής και άφι-ξης στην Ελλάδα το 1983 και το οποίο είχε συµπληρώσει 4.733 ώρες πτήσεως.

Στις 24 Αυγούστου 2009, αεροσκάφος τύπου CL-415 (SN2049) πραγµατοποίησε αναγκαστική προσγείωση στη θαλάσσια περιο-χή ανοικτά της Ραφήνας κατά τη διάρκεια απόληψης νερού. Αφού ολοκληρώθηκε η επισκευή του πλωτήρα µε την ταυτόχρονη ολο-κλήρωση των ελέγχων και των δοκιµών, το αεροσκάφος αποθαλασ-σώθηκε από την Ραφήνα στις 11:55 και προσγειώθηκε στη βάση του στην Ελευσίνα στην 112 ΠΜ, δεκαεπτά λεπτά αργότερα.

Αεροσκάφος CL-415.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 151

AIRBUS A319-115E 1 Μεταφοράς Υψηλών Προσώπων (VIP). Προερχό-µενο από την ιταλική Αεροπορία, παραδόθηκε τον Απρίλιο του 2005.

C550 CITATION II 2 Ελέγχου ραδιοβοηθηµάτων/Μεταφοράς Υψηλών Προσώπων (VIP).

C560 CITATION V 2 Μεταφοράς VIP.

C650 CITATION VII 2 Μεταφοράς VIP.

GULFSTREAM IV 3 Μεταφοράς VIP.

BEECH KING AIR 200 1 Συνδέσµου.

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

1. Προεδρικό αεροσκάφος AIRBUS Α319-115Ε.

2. Αεροσκάφος µεταφοράς VIP GULFSTREAM IV.

1

2

Μετά από καθυστέρηση τεσσάρων ετών υπογράφτηκε στις 8 Φεβρουαρίου από τον γενικό διευθυντή της ΓΔΑΕΕ Ευάγγελο Βα-σιλάκο, η Τροποποίηση Νο 3 της Σύµβασης Υπ’ Αριθµ. 001Γ/02 µεταξύ της ΓΔΑΕΕ και της καναδικής εταιρείας «SPAR AEROSPACE Ltd » που αφορά στην προµήθεια υλικών και υπηρεσιών για το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού των 15 αεροσκαφών C-130B/H της ΠΑ. Η τροποποίηση εµφάνιζε πολυετή καθυστέρηση.

Παράλληλα, τα προβλήµατα που εµφανίζονται στη διαθεσι-µότητα των αεροσκαφών C-27J, φαίνεται πως δεν έχουν τέλος. Στις αρχές Φεβρουαρίου, βάσει αναφοράς που υποβλήθηκε από τη ΓΔΑΕΕ στον υπουργό Εθνικής Άµυνας Ευάγγελο Βενιζέ-λο, καταδείχθηκαν µείζονα προβλήµατα κυρίως λόγω των γνω-στών προβληµάτων στεγανότητας των αεροσκαφών τα οποία είναι ικανά να δηµιουργήσουν ακόµα και θέµα ασφάλειας σε

C-130H HERCULES 10 Σε εξέλιξη Πρόγραµµα Αναβάθµισης Ηλεκτρονικών Aεροσκάφους (AUP). Εκκρεµεί υλοποίηση προµήθειας ολοκληρωµένου συστήµατος αυτοπροστασίας (µαζί µε τα C-130B) µε προϋπολογισµό 75 εκατ. ευρώ.

C-130B HERCULES 5 Κοινό AUP µε τα C-130H. Η προµήθεια ολοκληρωµένου συστήµατος αυτοπροστασίας (µαζί µε τα C-130Η), µε προϋπολογισµό 75 εκατ. ευρώ εκκρεµεί.

C-27J SPARTAN 8 Στη σύµβαση προµήθειας περιέχεται δικαίωµα προαίρεσης για 3 ακόµη αεροσκάφη. Αναµένεται η παραλαβή των υπολοίπων τεσσάρων της παραγγελίας.

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

πτήση ρουτίνας. Σύµφωνα µε την εισήγηση της ΓΔΑΕΕ: «Η δι-αθεσιµότητα των αεροσκαφών είναι εξαιρετικά χαµηλή και η κατασκευάστρια εταιρεία (Alenia) κωλυσιεργεί στην επίλυση των προβληµάτων». Μέχρι στιγµής έχουν παραληφθεί οκτώ από τα δώδεκα αεροσκάφη, παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει επτά χρόνια από την υπογραφή της σύµβασης και οι παραδόσεις των υπόλοιπων τεσσάρων έχουν «παγώσει». Σε ό,τι αφορά τη διαθε-σιµότητα των υπαρχόντων, µόνο δύο έως τρία φαίνεται να είναι συνεχώς διαθέσιµα (µέγιστο ποσοστό 40%). Σηµειώνεται ότι οι παραδόσεις έχουν διακοπεί προ διετίας, χωρίς µέχρι σήµερα να έχει επιτευχθεί κάποια οριστική λύση, παρά τις προσπάθειες της εταιρείας. Να σηµειωθεί πως το ένατο κατά σειρά C-27J, το οποίο θα είναι και το πρώτο από τα υπόλοιπα τέσσερα (ένατο, δέκατο, ενδέκατο και δωδέκατο) θα είναι εξοπλισµένο µε το σύστηµα λήψης καυσίµου εν πτήσει IFRRS (In Flight Refueling Receiver System). Λόγω της ενσωµάτωσης του συστήµατος αυ-τού, η διαδικασία αποδοχής του συγκεκριµένου αεροσκάφους αναµένεται να είναι πιο χρονοβόρα και περίπλοκη. Βάσει των υπεσχηµένων, τα τρία τελευταία ελληνικά C-27J θα παραδίδο-νταν στην Πολεµική Αεροπορία µέσα στο 2008. Το δικαίωµα άσκησης προαίρεσης (option) που είχε η ελληνική πλευρά για την προµήθεια τριών ακόµη αεροπλάνων του ίδιου τύπου, δεν ασκήθηκε ποτέ, λόγω των προβληµάτων που αντιµετωπίζει το αεροσκάφος. Τελευταία πάντως εφαρµόζεται στην 354Μ ένα νέο σύστηµα στεγανοποίησης του αεροσκάφους, το οποίο «υπόσχε-ται» λύση του προβλήµατος.

Τέλος, το 2008 το ΑΑΣ ενέκρινε τις οριστικές προδιαγραφές για το κοινό σύστηµα αυτοπροστασίας των αεροσκαφών C-130H, C-27J και AS 332C-1 Super Puma. Ο σχετικός φάκελος στη συνέχεια διαβιβάστηκε στη ΓΔΑΕΕ για τα περαιτέρω.


Μεταφορικό αεροσκάφος τύπου

C-130H.

Α400Μ 10 Υπό παραγγελία. Η Τουρκία µετέχει στην κοινοπρα-ξία AMC (Airbus Military Company) µε ποσοστό 9%.

C-130Β HERCULES 4 Την 1η Δεκεµβρίου 2006, η TAI υπέγραψε σύµβαση για το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Erciyes (ηλεκτρονικά συστήµατα, συστήµατα ναυτιλίας και µέσα επικοινωνίας).

C-130E HERCULES 7 Την 1η Δεκεµβρίου 2006, η TAI υπέγραψε σύµβαση για το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Erciyes (ηλεκτρονικά συστήµατα, συστήµατα ναυτιλίας και µέσα επικοινωνίας).

CN-235Μ-100 40 Αρχικά παραδόθηκαν 52. Τρία µόνιµα διαµορ-φωµένα σε µεταφοράς ασθενών, µε τα οποία επιχειρεί η 11 AJÜ-HUGK (Ana Jet Üs: Κύρια Βάση Αεριωθούµενων-Hava Ulastirma Genel Komutanligi: Γενική Διοίκηση Αεροµεταφορών). Άλλα τρία σε διαµόρφωση µεταφοράς επισήµων (VIP), 1 δοκιµών δύο χάθηκαν σε ατυχήµατα.

C-160T TRANSALL 16 Από µεταβίβαση 20 αεροσκαφών της Luftwaffe.

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Σηµαντικά προβλήµατα αντιµετώπισε το 2009 το πρόγραµµα ανάπτυξης του µεταγωγικού αεροσκάφους Α400 της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας Airbus Military. Οι υπερβάσεις κόστους που συνολι-κά υπολογίζονται στα 11,2 δισ. ευρώ, σε συνδυασµό µε τα τεχνικά προβλήµατα και τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των πτητι-κών δοκιµών, διαµόρφωσαν µία νέα πραγµατικότητα. Η Τουρκία έχει παραγγείλει 10 αεροσκάφη µε σκοπό να αντικαταστήσει τα µεταγωγικά C-160 Transall που διαθέτει, και συµµετέχει στο ανα-πτυξιακό πρόγραµµα µε 9% επί του συνολικού έργου. Μεταξύ των προβληµάτων που επισηµάνθηκαν στις αρχές του 2009 ήταν ότι το αεροσκάφος ήταν κατά 12 τόνους υπέρβαρο από τον αρχικό σχεδιασµό του, µε ό,τι αυτό µπορεί να σηµαίνει για τις επιδόσεις του και την επιχειρησιακή του χρήση. Η πρώτη πτήση του αε-ροσκάφους πραγµατοποιήθηκε στις 11 Δεκεµβρίου 2009, ενώ το δεύτερο αεροσκάφος δοκιµών πέταξε για πρώτη φορά στις 8 Απριλίου 2010. Στις 9 Ιανουαρίου 2009 η κατασκευάστρια εταιρεία ανακοίνωσε ότι η πρώτη παράδοση του αεροσκάφους θα αναβλη-θεί τουλάχιστον µέχρι το 2012, ενώ αρχικά επρόκειτο να γίνει στα τέλη του 2009. Σύµφωνα µε πληροφορίες από γερµανικές πηγές, το πρώτο αεροσκάφος πρόκειται να κηρυχθεί επιχειρησιακό µε τη γερµανική Αεροπορία το 2017. Η κατάσταση αυτή προβληµάτισε σοβαρά αρκετές από τις χώρες που συµµετέχουν στο πρόγραµµα,

µε αποτέλεσµα τον Νοέµβριο του 2009 η Ν. Αφρική να αποσυρθεί από το πρόγραµµα. Η κυβέρνηση της Μαλαισίας αποφάσισε να παραλάβει τα 4 αεροσκάφη που έχει παραγγείλει, µε µετατόπιση του χρόνου που θα τα παραλάβει κατά 4 χρόνια (δηλαδή το 2016 αντί για το 2012). Επιπρόσθετα, η γαλλική Αεροπορία αποφάσισε να προµηθευτεί οκτώ επιπλέον µεταφορικά αεροσκάφη CN-235 τα οποία θα τα παραλάβει από τα τέλη του επόµενου έτους, προ-κειµένου να καλύψει το κενό µέχρι την έλευση του καθυστερη-µένου A400M. Το συµβόλαιο που υπογράφτηκε από τη γαλλική κρατική αρχή αµυντικών προµηθειών (DGA) είναι ύψους 225 εκατ. ευρώ, ενώ µετά από αυτή την προµήθεια η γαλλική Αεροπορία θα διαθέτει 35 αεροσκάφη αυτού του τύπου.

Το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Erciyes των 7 C-130 E και 6 C-130H προχωρά κανονικά στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ, η οποία ανέλαβε το έργο ως ο κύριος εργολάβος, σε συνεργασία µε το 2ο Κέντρο Συντήρησης της τουρκικής Αεροπορίας στην Καισάρεια. Το πρόγραµµα ξεκίνησε τον Δεκέµβριο του 2006 µε την υπογρα-φή της σύµβασης µεταξύ ΤΑΙ και της SSM. Η έναρξη των εργασι-ών έλαβε χώρα στις 26 Δεκεµβρίου 2007 στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ στην Άγκυρα, µε την άφιξη των δύο πρώτων αεροσκαφών τα οποία θα παραµείνουν στο εργοστάσιο µέχρι και τον Ιούνιο του 2010. Θα ακολουθήσει η µεταφορά τεχνογνωσίας από την ΤΑΙ στο 2ο Κέντρο Συντήρησης για την ολοκλήρωση του προγράµµατος του εκσυγχρονισµού των υπολοίπων 11 αεροσκαφών υπό την επίβλεψη της ΤΑΙ, µε το τελευταίο να παραδίνεται τον Αύγουστο του 2011, συνολικά 56 µήνες από την έναρξη του προγράµµατος. Το πρόγραµµα περιλαµβάνει την αναβάθµιση του cockpit από αναλογικό σε glass cockpit, νέο υπολογιστή αποστολής, σύστηµα φωτισµού συµβατό µε τη χρήση διοπτρών νύκτας, ψηφιακό αυτό-µατο σύστηµα ελέγχου πτήσης (Digital Automatic Flight Control System), έγχρωµες οθόνες, νέο σύστηµα Radar, καταγραφέα δεδο-µένων πτήσης (Mission Planning Ground System), σύστηµα απο-φυγής σύγκρουσης (Traffic Terrain Collision Avoidance System),νέο ασύρµατο V7UHF, αναβάθµιση υπάρχοντος ασυρµάτου HF, ψηφιακό κινούµενο χάρτη, σταθµό σχεδίασης αποστολής εδά-φους (Mission Planning Ground System), σύστηµα διαχείρισης πτήσης (Flight Management System), σύστηµα ενδοεπικοινω-νίας, ενδείκτες για τη λειτουργία των κινητήρων και σύστηµα συναγερµού του πληρώµατος. Εκτός από την ανάπτυξη των δύο πρωτοτύπων αεροσκαφών, η ΤΑΙ έχει αναλάβει και την ολοκλη-ρωµένη λογιστική υποστήριξη των αεροσκαφών για τα επόµενα 20 χρόνια, δηλαδή µέχρι το 2030.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 153

C-130E C-160T

154 E Λ Λ Α ∆ Α - Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Α Ε Ρ Ο Π Ο Ρ Ι Κ Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

RF-4E PHANTOM II 19 Στα 8 του Peace Icarus II προστέθηκαν 27 της Luftwaffe, από τα οποία 7 χρησιµοποιήθηκαν γιαανταλλακτικά. Πιθανότατα πρόκειται να αποσυρθούν 4 αεροσκάφη του τύπου.

ERIEYE/EMB-145H AEW&C

4 Έντάχθηκαν σε υπηρεσία στις 12 Φεβρουαρίου 2009 µε την 380 ΜΑΣΕΠΕ υπαγόµενα επιχειρησιακά στο ΑΤΑ.

Στις 12 Φεβρουαρίου 2009 πραγµατοποιήθηκε η επίσηµη ένταξη των αεροσκαφών EMB-145H AEW&C στην έδρα της 380 Μοίρας ΑΣΕΠΕ στην 112ΠΜ. Υπενθυµίζεται ότι την 1η Ιουλίου 1999 υπεγράφη η σύµβαση µε τη σουηδική εταιρία Ericsson Microwave Systems AB για την προµήθεια τεσσάρων ΑΣΕΠΕ Erieye EMB-145H µε όλο τον περιφερειακό και λοιπό εξοπλισµό τους. Στον όµιλο των κατασκευαστών συµµετείχαν οι εταιρείες Ericsson, που παρέχει το ηλεκτρονικής σάρωσης ραντάρ του συστήµατος, Thomson-CSF (νυν Thales) που ολοκληρώνει το σύστηµα ηλεκτρονικών µέσων υποστήριξης και επικοινωνιών και Embraer που κατασκευάζει το αεροσκάφος-φορέα. Το συ-νολικό ύψος του προγράµµατος ανερχόταν σε 510 εκατ. ευρώ περίπου και οι παραδόσεις θα έπρεπε να ολοκληρωθούν 58 µήνες µετά την ενεργοποίηση της σύµβασης, που έγινε τον Δεκέµβριο του 1999. Αντί αυτού όµως και τα τέσσερα αεροσκά-φη έγιναν αποδεκτά από την ΠΑ µεταξύ Αυγούστου και Οκτω-βρίου 2008. Στις 30 Οκτωβρίου αεροσκάφος της 380Μ µετείχε σε εκτεταµένα σενάρια διασύνδεσης µέσω του συστήµατος Link 16 µε αεροσκάφη F-16 Adv. και στοιχεία του αντιαεροπορικού

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ

συστήµατος Patriot στην 116ΠΜ στον Άραξο. Πάντως τα ΕΜΒ-145 είχαν την ευκαιρία να κάνουν χρήση τoυ

Link-16 αρκετές φορές και στο παρελθόν, σε συνεργασία µε µαχη-τικά συµµαχικών χωρών όπως µε γαλλικά Rafale του αεροπλανο-φόρου Charles De Gaulle, κατά τη διάρκεια άσκησης «Noble Midas» στην Κρήτη το 2008. Προς το παρόν, τα µόνα συστήµατα των ελλη-νικών ΕΔ µε δυνατότητα Link-16 είναι τα 4 Erieye EMB-145 της 380, τα καινούργια F-16 Adv και οι 6 Μοίρες Patriot PAC-3 της ΠΑ.

Σε σχέση µε, τα RF-4E αυτά θα εξακολουθήσουν να παρέ-χουν υπηρεσίες αναγνώρισης παρά το γεγονός της απόσυρσης τεσσάρων εξ αυτών. Ένα από τα κυριότερα «εργαλείοα» των συγκεκριµένων αεροσκαφών είναι το ατρακτίδιο ηλεκτρονικής αναγνώρισης ASTAC το οποίο αξιοποιείται µόνο από τα συγκε-κριµένα αεροσκάφη.

1. Αεροσκάφος EMB-145H Erieye.

2. Οι θέσεις των ελεγκτών αεράµυνας στο αεροσκάφος EMB-145H.

1

2

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 155

RF-4E PHANTOM II 26 Σε 18 από τα αεροσκάφη εφαρµόζεται το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Isik. Τα υπόλοιπα 8 θα αποσυρθούν σταδιακά.

B-737-700/ MESA THEIK

4 Με ραντάρ MESA. Δικαίωµα προαίρεσης για δύο ακόµη. Το κόστος του προγράµµατος «Peace Eagle» ανέρχεται σε ένα δισ. δολάρια.

GULFSTREAM G550 2 Επελέγη στα τέλη του 2008 για το πρόγραµµα προµή-θειας δύο αεροσκαφών Διοίκησης & Ελέγχου (KKU). Αναµένεται η παράδοσή τους το 2011.

KC-135R STRATOTANKER

7 Από τα αποθέµατα της αµερικανικής Αεροπορίας. Έχουν υποστεί το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού Pacer CRAG (Compass, Radar And Global positioning system).

C-160T 1> Εξοπλισµένο µε σύστηµα JAMINT2U COMINT/COM Jammer της Aselsan.

C-235Μ-100 3 Εξοπλισµένα µε το σύστηµα MILSIS-2U ELINT/Radar ED της Aselsan.

C-130Β HERCULES 2 Εξοπλισµένο µε σύστηµα SIGINT/ELINT.

Αργά αλλά σταθερά προχωρά το πρόγραµµα των ιπτάµενων Radar Peace Eagle της Αεροπορίας της Τουρκίας. Η κατασκευά-στρια εταιρεία Boeing ολοκλήρωσε µε επιτυχία τη δεύτερη φάση της βιοµηχανικής της συµµετοχής στο πρόγραµµα Peace Eagle B-737 AEWC MESA. Η ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης πραγ-µατοποιήθηκε εντός των χρονικών ορίων που είχαν τεθεί από την εταιρεία. Η αµερικανική εταιρεία ολοκλήρωσε τα προγράµµατα αυτής της φάσης σε συνεργασία µε 15 τουρκικές εταιρείες και ιν-στιτούτα, µέσα σε 6 χρόνια. Η Boeing είχε ολοκληρώσει την πρώτη φάση του προγράµµατος το 2006. Εκτός από το συγκεκριµένο πρό-γραµµα, η αµερικανική εταιρεία συνεργάζεται και βοηθά την SSM ώστε να αναπτύξει την τουρκική τεχνολογία και τις δραστηριότητες των τουρκικών εταιρειών µέσω του βιοµηχανικού ΝΑΤΟϊκού προ-γράµµατος Airborne Warning and Control System. Κατά τη διάρκεια του προγράµµατος και µέσω αυτού, η Boeing IDS απασχολεί άµε-σα στην Τουρκία 1.000 άτοµα, ενώ µέχρι το 2013 οι βιοµηχανικές εργασίες που θα έχουν ανατεθεί στην Τουρκία από την εταιρεία θα φτάνουν τα 1,2 δισ. δολάρια. Σύµφωνα δε µε τις δηλώσεις του διευθυντή της SSM Murad Bayar στην εφηµερίδα Hürriyet Daily News, το πρόγραµµα ανάπτυξης του ιπτάµενου ραντάρ B737-700 MESA AEW&C προχωρά πλέον κανονικά. Όπως δήλωσε ο Murad Bayar, η Υπηρεσία του πρόκειται σύντοµα να οριστικοποιήσει το νέο χρονοδιάγραµµα του προγράµµατος σε συνεργασία µε την εταιρεία Boeing. Κατά τον Τούρκο αξιωµατούχο, εκτιµάται ότι το πρώτο αεροσκάφος θα παραδοθεί πριν από το τέλος του 2011, µε τα υπόλοιπα 3 της παραγγελίας να ακoλουθούν. Η ανακοίνωση αυτή σηµατοδοτεί την επίλυση σειράς προβληµάτων που ταλαι-πωρούσαν το πρόγραµµα για αρκετό καιρό. Υπενθυµίζεται ότι η σύµβαση συνολικής αξίας 1,6 δισ. δολαρίων, για την απόκτηση των 4 ιπτάµενων ραντάρ υπογράφτηκε από την SSM το 2002. Ο αρχικός σχεδιασµός του προγράµµατος περιελάµβανε την παράδοση του πρώτου αεροπλάνου το 2007, αλλά τελικά οι πλέον ευνοϊκές εκτι-µήσεις τοποθετούν την παράδοση τουλάχιστον στα τέλη του 2011, όπως έχει ήδη αναφερθεί. Παράλληλα µε το τουρκικό πρόγραµµα B737-700 MESA AEW&C κινείται και το συγγενές αυστραλιανό πρό-γραµµα Wedgetail µιας και το τουρκικό πρόγραµµα Peace Eagle, βασίζεται στο Radar, στα συστήµατα και στην τεχνολογία του αυ-

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ

στραλιανού προγράµµατος ιπτάµενων Radar, των εταιρειών Boeing IDS και Northrop Grumman. Εποµένως, η µοίρα των δύο προγραµ-µάτων µε τον έναν ή µε τον άλλο τρόπο είναι κοινή. Η κυβέρνηση της Αυστραλίας, σε επίσηµη τελετή στις 5 Μαΐου 2010, αποδέχτηκε τα δύο από τα 6 συνολικά αεροσκάφη εναέριας έγκαιρης προειδο-ποίησης και ελέγχου του προγράµµατος Wedgetail που έχει παραγ-γείλει από το 1997. Τα τεχνικά προβλήµατα που παρουσιάστηκαν κατά την ανάπτυξη του προγράµµατος οδήγησαν σε σηµαντικές υπερβάσεις του χρονοδιαγράµµατος, καθώς η παράδοση του πρώ-του αεροσκάφους έπρεπε να είχε γίνει το 2006. Σύµφωνα µε τον νέο προγραµµατισµό, η RAAF θα χρησιµοποιήσει τα δύο αεροσκάφη που παρέλαβε για την εκπαίδευση των πληρωµάτων, αφού ακόµη απαιτείται περαιτέρω ανάπτυξή τους προτού τα συστήµατα κη-ρυχτούν επιχειρησιακά. Αυτή η σταδιακή προσέγγιση επιλέχθηκε από την ηγεσία της RAAF ώστε να καλυφθεί µέρος από τον χαµένο χρόνο. Τα πρώτα δύο αεροσκάφη έφτασαν στην Αυστραλία τον Νοέµβρη του 2009, αλλά αναµένεται να αποκτήσουν πιστοποιητικό πλήρους επιχειρησιακής ικανότητας στο τέλος του 2012, τέσσερα χρόνια µετά την αρχική προθεσµία και τρία χρόνια µετά την άφιξή τους στην Αυστραλία. Τα βασικά προβλήµατα που αντιµετώπισε το πρόγραµµα και τα οποία έµειναν άλυτα, είναι η απόδοση του Radar MESA αλλά και της ολοκλήρωσής του µε τη σουίτα των µέσων ηλε-κτρονικής υποστήριξης, ESM.

Η Τουρκία ξεκίνησε το 2009 το πρόγραµµα απόκτησης τεσσά-ρων αεροσκαφών ηλεκτρονικού πολέµου (EW) µε τον νικητή του διαγωνισµού να ανακοινώνεται, κατά πάσα πιθανότητα, εντός του 2010. Το πρόγραµµα, το οποίο ξεκίνησε επίσηµα στις 12 Νοεµβρίου 2009, ονοµάζεται «Σύστηµα Ηλεκτρονικής Υποστήριξης Ηλεκτρονι-κής Επίθεσης από Μεγάλες Αποστάσεις». Το συγκεκριµένο σύστηµα πρόκειται να χρησιµοποιηθεί σε επιθετικές αεροπορικές επιχειρή-σεις εναντίον χωρών που αποτελούν απειλή για την Τουρκία και αποστολή του θα είναι η εξουδετέρωση των συστηµάτων Radar και των συστηµάτων επικοινωνιών του εχθρού µέσω παρεµβολών και παραπλάνησης. Η συνολική αξία του προγράµµατος εκτιµάται ότι θα είναι 450-600 εκατ. δολάρια, ανάλογα µε τη διαµόρφωση του αεροσκάφους. Ο νικητής του προγράµµατος θα συνεργαστεί µε την τουρκική εταιρεία ηλεκτρονικών Aselsan. Το σύστηµα, µόλις αναπτυχθεί, θα εγκατασταθεί και θα ολοκληρωθεί στα τέσσερα αε-ροσκάφη-πλατφόρµες. Για την απόκτηση αυτών των αεροσκαφών θα διεξαχθεί δεύτερος διαγωνισµός, στον οποίο υποψήφια είναι τα αεροσκάφη G-550, ERJ-145 και Global Express. Το συγκεκριµέ-νο πρόγραµµα είχε για πρώτη φορά ανακοινωθεί το 1997 και τότε

Αεροσκάφος έγκαιρης προειδοποίησης Boeing

B737-700 MESA.


1. Ατρακτίδιο ηλε-κτρονικής αναγνώρι-

σης τύπου ASTAC.

2. Αεροσκάφος RF-4E της 348 ΜΤΑ.

1

2

είχε εξεταστεί η περίπτωση να τοποθετηθεί το σύστηµα που θα επιλεγόταν σε αεροσκάφος Α400Μ. Λόγω όµως των γνωστών προ-βληµάτων του τελευταίου, το πρόγραµµα ακυρώθηκε. Σύµφωνα µε τουρκικές πηγές, η εταιρεία Aselsan πρόκειται να αναπτύξει, να εγκαταστήσει και να ολοκληρώσει σύστηµα ηλεκτρονικού πολέ-µου στο αεροσκάφος που θα επιλεγεί, µε στόχο την υλοποίηση του προγράµµατος σε ακόµη τρία αεροσκάφη. Σύµφωνα µε τουρ-κικές πηγές, η εταιρεία Aselsan πρόκειται να εγκαταστήσει και να ολοκληρώσει ένα σύστηµα ηλεκτρονικών παρεµβολών µε εµβέ-λεια 200 χλµ. Υπενθυµίζεται ότι σύµφωνα πληροφορίες από διεθνή µέσα, η SSM είχε επιλέξει τον Δεκέµβριο του 2008 το αεροσκάφος Gulfstream G550 για το πρόγραµµα των δύο Αεροσκαφών Διοίκησης και Ελέγχου (C2) της τουρκικής Αεροπορίας. Σύµφωνα µε τον υπάρ-χοντα σχεδιασµό, τα δύο αεροσκάφη θα παραδοθούν το 2011.

Πρόσφατα αποκαλύφθηκε ότι τα 3 αεροσκάφη CN-235M-100, τα οποία έχουν διαµορφωθεί κατάλληλα για αποστολές ηλεκτρο-νικού πολέµου, έχουν εξοπλιστεί µε το σύστηµα MILSIS-2U ELINT/Radar ED της Aselsan, ενώ απροσδιόριστος αριθµός αεροσκαφών C-160T έχει εξοπλιστεί µε το σύστηµα JAMINT-2U COMINT/COM-Jammer, επίσης της Aselsan. Τέλος, δύο αεροσκάφη C-130Β δια-θέτουν εξοπλισµό SIGINT/ELINT.

Συνεχίζεται η παράδοση των εκσυγχρονισµένων αεροσκα-φών τακτικής αναγνώρισης RF-4 της τουρκικής Αεροπορίας, στο πλαίσιο του προγράµµατος Isik (Φως). Η παράδοση των αερο-σκαφών ξεκίνησε τον Μάιο του 2009 και τα αεροσκάφη παραδί-νονται στην 113 Μοίρα, στην Αεροπορική Βάση του Εσκί-Σεχίρ. Το πρόγραµµα αναβάθµισης αφορά συνολικά18 RF-4E και οι εργασίες πραγµατοποιούνται από εγχώριες εταιρείες. Το πρώτο µέρος του προγράµµατος εκσυγχρονισµού ξεκίνησε το 2004 µε τη γενική συντήρηση και δοµική αναβάθµιση των αεροσκαφών, επεκτείνοντας την επιχειρησιακή ζωή του αεροσκάφους για 10-12 ακόµα χρόνια. Ακολούθησαν το 2005 οι διαδικασίες αναβάθµι-σης των ηλεκτρονικών συστηµάτων των αεροσκαφών από τις τουρκικές εταιρείες Aselsan και Mikes. Πιο συγκεκριµένα, όσον αφορά στο τελευταίο κοµµάτι του εκσυγχρονισµού, τα 18 RF-4 θα αποκτήσουν καινούργια ηλεκτρονικά όπως σύστηµα RWR ολο-κληρωµένο µε Chaff/Flare Dispenser, σύστηµα ναυτιλίας GPS/INSLN100GT, ασυρµάτους Have Quick V/UHF LR HF Radios, σύστη-

µα CDU 900 Flight Management System και 2 οθόνες MFD. Οι οθόνες MFD θα εγκατασταθούν αργότερα στα αεροσκάφη στο πλαίσιο του τουρκικού προγράµµατος εναέριας πληροφόρησης TARP, το οποίο µε τη σειρά του περιλαµβάνει την προµήθεια 4 ατρακτιδίων ηλεκτροοπτικής αναγνώρισης LOROP Condor-2 της εταιρείας Elop και 2 ατρακτιδίων SAR EL/M-2060P της εταιρείας Elta. Μετά την αναβάθµισή τους, τα 18 RF-4 θα µπορούν να εκτε-λέσουν τις αποστολές τους σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Εκτιµάται ότι µετά την ολοκλήρωση του προγράµµατος στα 18 αεροσκάφη που έχουν επιλεγεί, τα υπόλοιπα 17 αεροσκάφη RF-4E θα αποσυρθούν. Τα αεροσκάφη αυτά πρόκειται να εφοδιαστούν µε τα προαναφερθέντα ατρακτίδια LOROP και SAR στα τέλη του 2011 µε την εταιρεία Aselsan να λειτουργεί ως ο κύριος εργολά-βος του έργου, συνολικής αξίας 165 εκατ. δολαρίων. Τα ισραηλινά συστήµατα παραγγέλθηκαν στις 25 Δεκεµβρίου 2008 από την Τουρκία, µε τις εταιρείες Elop και Elta να λαµβάνουν παραγγελίες συνολικής αξίας 87 εκατ. δολαρίων και 54 εκατ. δολαρίων αντί-στοιχα. Το πρόγραµµα επρόκειτο να ολοκληρωθεί το 2008, όµως η παράδοση του πρώτου αεροσκάφους πραγµατοποιήθηκε µε ένα χρόνο καθυστέρηση. Οι παραδόσεις των αεροσκαφών θα ολοκληρωθούν εντός του 2010.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 157

Πρόπλασµα του αεροσκάφους ηλεκτρονικού πολέµου που πρόκειται να αποκτήσει η τουρκική Αεροπορία.

Εκσυγχρονισµένο αναγνωριστικό αεροσκάφος Phantom RF-4E Isik.

Στις 19 Απριλίου ο υπουργός Εθνικής Άµυνας Ευ. Βενιζέλος µιλώντας σε ηµερίδα µε θέµα τη «Διεθνή Διαφάνεια» επανα-προσδιόρισε ένα από τα κυριότερα προγράµµατα της ΠΑ, αυτό του εκπαιδευτικού αεροσκάφους προκεχωρηµένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης (ΝΑΠΕΕ). Πιο συγκεκριµένα, ο υπουργός είπε:

«Εάν µπορεί να υπάρξει ένα διακρατικό σύστηµα εκπαίδευσης των χειριστών της Πολεµικής Αεροπορίας στο οποίο να µετέχουν πολλές χώρες της Ευρώπης –η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία– δεν χρειάζεται να αποκτήσουµε εµείς την υποδοµή ενός αυτοτελούς εθνικού συστήµατος εκπαίδευσης των πιλότων. Αυτό απαλλάσσει τη χώρα από ένα πολύ µεγάλο κόστος».

Η αποστασιοποίηση εποµένως, έστω και λεκτική, από το πρόγραµµα προµήθειας ενός νέου εκπαιδευτικού αεροσκάφους, σηµατοδοτεί µια εξέλιξη η οποία µέχρι σήµερα απλά αιωρείτο, χωρίς όµως και την οριστική και αµετάκλητη κατάργηση του επιχειρησιακού και προκεχωρηµένου σταδίου στην Ελλάδα. Μέ-χρι σήµερα έχουν παρουσιαστεί τρεις λύσεις για το πρόβληµα αντικατάστασης των αεροσκαφών Τ-2E/C. Η πρώτη αφορά στην «εθνική λύση», όπου η «καρδιά» της εκπαίδευσης παραµένει στην 120 ΠΕΑ στην Καλαµάτα µε την προµήθεια ενός νέου εκπαιδευ-τικού αεροσκάφους. Η δεύτερη, η «ενδιάµεση λύση», περιέχει την προµήθεια ή µίσθωση µεταχειρισµένων αεροσκαφών, αλλά οπωσδήποτε νεότερων των Τ-2, µε παράλληλη συνεργασία µε κάποια ή κάποιες χώρες και η τρίτη, η «διεθνής λύση», αφορά στη συµµετοχή σε κάποιο διεθνές πρόγραµµα.

Πιο αναλυτικά, η πρώτη λύση αφορά ουσιαστικά στο πρό-γραµµα ΝΑΠΕΕ είναι ύψους 712.547.000 ευρώ µε αριθµό προτε-ραιότητας 13. Το πρόγραµµα ήταν και στο προηγούµενο ΕΜΠΑΕ 2006-2010 βρισκόταν όµως πιο ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων µε αύξοντα αριθµό 7. Τα κονδύλια έχουν µεταφερθεί από το προ-ηγούµενο ΕΜΠΑΕ µε αποτέλεσµα το πρόγραµµα εξακολουθεί να υφίσταται και στο νέο. Το πρόγραµµα αφορά 37 αεροσκάφη,

ΝΑΠΕΕ 37 Η «Απόκτηση 45 Νέων Αεροσκαφών Προκεχω-ρηµένης & Επιχειρησιακής Εκπαίδευσης (ΝΑΠΕΕ) (Α/Φ, εξοµοιωτών πτήσης-F/S, σύστηµα επίγειας εκπαίδευσης-GRTS)», προϋπολογισµού 712 εκάτ. ευρώ στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015.

T-2E/C BUCKEYE 40 35 Τ-2Ε και 5 T-2C προωθηµένης εκπαίδευσης.

Τ-6Α TEXAN II 45 Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν.

Τ-41D MESCALERO 19 Αρχικής εκπαίδευσης.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

µε υποψήφια τα M-346 Master της Αlenia, το Yak-130 το αµερι-κανο-κορεατικό T-50 Golden Eagle, το βρετανικό AJT Hawk της BAE, το T-45 Goshawk της Boeing και το τσεχικό L-159. Η δεύτερη λύση ήρθε στο προσκήνιο µέσα από διάφορες προτάσεις συµ-µετοχής, όπως αυτή της γαλλικής Αεροπορίας, η οποία διατηρεί κοινό εκπαιδευτικό πρόγραµµα µε τη βελγική Αεροπορία µε την επωνυµία AJetS (Advanced Jet Training System) και αεροσκάφη Alpha Jet. Η πρόταση προέβλεπε τη συµµετοχή της ΠΑ στο πρό-γραµµα, το οποίο –ή µέρος του– θα φιλοξενείτο στην 120 ΠΕΑ. Προτάσεις συµµετοχής της ΠΑ πάντως σε άλλα προγράµµατα, χωρίς την ανάγκη αγοράς νέων αεροσκαφών, είχαν κάνει τόσο η ισπανική Αεροπορία µε αεροσκάφη F-5M, όσο και η ιταλική, µε παραχώρηση µεταχειρισµένων MB-339FD.

Τέλος, η τρίτη λύση –και στην οποία προφανώς αναφέρθηκε ο υπουργός εθνικής Άµυνας– ονοµάζεται AEJPT (Advanced European Jet Pilot Training). Σε αυτό συµµετέχουν εκτός της Ελλάδας η Αυ-στρία, το Βέλγιο, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Σουηδία. Βάσει του συγκεκριµένου προγράµµατος, προβλέπεται η αγορά ενός αριθµού από 80 έως και 120 εκπαιδευτι-κών αεροσκαφών σχηµατίζοντας έναν κοινό πυρήνα εκπαίδευσης για τις ανωτέρω χώρες, οι οποίες φυσικά και θα συνεισφέρουν οι-κονοµικά στη δηµιουργία της σχετικής υποδοµής. Σίγουρα η συµ-µετοχή της χώρας µας στο AEJPT είναι οικονοµικότερη, αυτό όµως δεν σηµαίνει πως δεν θα διατεθούν εθνικά κονδύλια στο ποσοστό συµµετοχής της αγοράζοντας πτητικό έργο. Το πρόγραµµα πάντως έχει περάσει από αρκετές αναβολές και καθυστερήσεις – αρχικά υπολογιζόταν πως θα ετίθετο σε λειτουργία το 2010. Τώρα η ηµε-ροµηνία αυτή έχει µετατεθεί για το 2014. Κυριότερο πρόβληµα, η επιλογή του τύπου του αεροσκάφους.

Εάν τελικά η Ελλάδα αποφασίσει να προχωρήσει ουσιαστικά στο AEJPT, τότε η προσπάθεια θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάδειξη της 120ΠΕΑ ως ενός διεθνούς κέντρου εκπαίδευσης, όπου θα φιλοξενήσει ένα µεγάλο µέρος του προγράµµατος. Οι δυνατότητες της αεροπορικής βάσης της Καλαµάτας ως τέτοιου κέντρου είναι πολύ µεγάλες, καθώς εκτός των πολύ καλών και-ρικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή σχεδόν όλο τον χρόνο –µια «πολυτέλεια» που δεν έχουν οι περισσότερες ευρω-παϊκές χώρες– η βάση συγκεντρώνει ήδη το βασικό στάδιο εκπαί-δευσης, άρα και εκτεταµένη υποδοµή. Οι προοπτικές εποµένως να µετατραπεί η 120ΠΕΑ σε ένα διεθνές κέντρο εκπαίδευσης είναι υπαρκτές, αρκεί βέβαια να υπάρχει και η ανάλογη εθνική στήριξη και απόφαση για να επιδιωχθεί ένας τέτοιος σκοπός. Είναι απορίας άξιο γιατί η ηγεσία του υπουργείου Άµυνας δεν έχει θέσει ως προ-τεραιότητα έναν τέτοιο στόχο στο πλαίσιο που διαµορφώνεται από τη συµµετοχή της στο AEJPT.

Επτά εκπαιδευτικά αεροσκάφη Τ-2C/E Buckeye αγοράστηκαν από το απόθεµα του αµερικανικού Ναυτικού για την Πολεµική Αεροπορία . Τα αεροσκάφη βρίσκονταν σε πτήσιµη κατάσταση, αλλά πρόκειται να χρησιµοποιηθούν ως ανταλλακτικά, προκει-µένου να υποστηριχθούν τα υπάρχοντα T-2 . Το κόστος αγοράς τους, µέσω FMS, ανέρχεται στα 400 χιλ. δολάρια, ενώ ακόµη 400 χιλ. δολάρια είναι το κόστος µεταφοράς τους στην Ελλάδα. Τα αεροσκάφη το παρόν διάστηµα βρίσκονται σε διάφορα στάδια αποσυναρµολόγησης και τοποθέτησής τους σε κοντέινερ, ενώ το πρώτο από αυτά αναµένεται πριν από το τέλος του καλοκαιριού στην 120ΠΕΑ.


Εκπαιδευτικό αεροσκάφος Τ-2Ε.

Ένα από τα σηµαντικότερα αναπτυξιακά προγράµµατα της ΤΑΙ αυτή την περίοδο είναι η σχεδίαση και ανάπτυξη του αεροσκά-φους βασικής και αρχικής εκπαίδευσης HURKUS. Το πρόγραµµα ξεκίνησε στις 15 Μαρτίου 2006 µε την υπογραφή της σύµβασης µεταξύ της ΤΑΙ και της SSM. Σύµφωνα µε τον σχεδιασµό της ΤΑΙ, οι µηχανικοί της εταιρείας θα ασχολούνταν 8 µήνες µε τη φάση αντίληψης σχεδίασης. Θα ακολουθούσε η δεύτερη φάση η οποία διαρκεί 51 µήνες και είναι η περίοδος ανάπτυξης, κατασκευής και δοκιµής του αεροσκάφους.

Η κατασκευή του αεροπλάνου ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2010 στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ. Η ολοκλήρωση της κατασκευής θα πραγµατοποιηθεί τον Αύγουστο του 2010 και η πρώτη πτήση τον Ιανουάριο του 2010. Θα ακολουθήσει µία περίοδος δοκιµών περίπου ενός έτους και στα τέλη του 2011 το αεροσκάφος θα λάβει την πιστοποίησή του. Η µέγιστη ταχύτητα του νέου αερο-σκάφους θα είναι 250 κόµβοι, θα µπορεί να ανέλθει στα 15.000 πόδια σε 5 λεπτά, η αντοχή της ατράκτου είναι από +7g / -3.5 g. Η καµπίνα του αεροσκάφους θα είναι συµπιεσµένη, η διαµόρφωση των θέσεων των πιλότων θα είναι tandem µε τον εκπαιδευτή να κάθεται ψηλότερα από τον εκπαιδευόµενο, το αεροσκάφος θα διαθέτει σύστηµα OBOGS και εκτινασσόµενα καθίσµατα 0/0. Αν τελικά το πρόγραµµα ανάπτυξης και οι δοκιµές του αεροσκάφους

T-38A TALON 69 Προκεχωρηµένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης. 55 από αυτά Θα υποστούν εκσυγχρονισµό.

T-37B/C TWEETY BIRD 58 Κατά προσέγγιση. Βασικής εκπαίδευσης.

SF.260D 38 Αρχικής και βασικής εκπαίδευσης. Παραδόθηκαν 41.

T-41D MESCALERO 26 Κατά προσέγγιση. Αρχικής εκπαίδευσης.

ΚΤ-1 40 Η κορεατική KAI µε το KT-1 κέρδισε το πρόγραµµα του Νέου Αεροσκάφους Βασικής Εκπαίδευσης (TEU) για το οποίο είχαν υποβληθεί προσφορές (RFP) τον Ιούλιο του 2006. Aναµένεται η παράδοση 5 αεροσκαφών το 2010.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

ολοκληρωθούν µε επιτυχία, τότε η Αεροπορία της Τουρκία θα πα-ραγγείλει 40 αεροσκάφη τα οποία πρόκειται να αντικαταστήσουν τα παλαιά Τ-37.

Παράλληλα µε το πρόγραµµα ανάπτυξης του HURKUS, η ΤΑΙ συµµετέχει στη συµπαραγωγή των 40 εκπαιδευτικών αεροσκα-φών ΚΤ-1Τ που αγοράστηκαν από τη Ν. Κορέα το 2007 έναντι 400 εκατ. δολαρίων. Με βάση τη συµφωνία που υπέγραψε η SSM, η κορεατική εταιρεία ΚΑΙ θα κατασκευάσει 5 αεροσκάφη στις εγκα-ταστάσεις της στην Κορέα και τα υπόλοιπα 35 της παραγγελίας θα κατασκευαστούν υπό την επίβλεψη και τη µεταφορά τεχνογνω-σίας από την ΤΑΙ στις εγκαταστάσεις της στην Άγκυρα. Τα πρώτα 5 αεροσκάφη πρόκειται να παραδοθούν εντός του 2010 και το πρόγραµµα θα ολοκληρωθεί σε 2 χρόνια, στα τέλη δηλαδή του 2012. Αν τελικά το πρόγραµµα HURKUS προχωρήσει µε επιτυχία, εκτιµάται ότι η Τουρκία δεν θα ασκήσει το δικαίωµα που έχει για την παραγγελία 15 ακόµα αεροσκαφών ΚΤ-1Τ.

Το τρίτο πρόγραµµα της τουρκικής Αεροπορίας αφορά στον εκσυγχρονισµό 55 εκπαιδευτικών αεροσκαφών Τ-38Α από ένα σύνολο 69 αεροσκαφών αυτού του τύπου που διαθέτει η Αερο-πορία της γείτονος. Το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού περιλαµβάνει τα ραδιοβοηθήµατα του αεροσκάφους και ξεκίνησε στις 13 Ιουλί-ου 2007 µε κύριο ανάδοχο την κρατική ΤΑΙ. Σύµφωνα µε το πρό-γραµµα, οι µηχανικοί της ΤΑΙ θα αντικαταστήσουν µε καινούργια, συνολικά 13 υποσυστήµατα του αεροσκάφους. Σε πρώτη φάση δύο αεροσκάφη θα παραµείνουν για 39 µήνες στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ για τις σχετικές εργασίες. Ακολούθως, η τεχνογνωσία και η εµπειρία της ΤΑΙ θα µεταφερθούν στο 1ο Κέντρο Συντήρησης της τουρκικής Αεροπορίας όπου και θα υλοποιηθεί στο σύνολό του το πρόγραµµα στα υπόλοιπα 53 αεροσκάφη. Η πρώτη πτήση του εκσυγχρονισµένου Τ-38 Α πραγµατοποιήθηκε τον Σεπτέµβριο του 2009 και το πρόγραµµα ολοκληρώνεται στα µέσα του 2013. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο υπολογιστής αποστολής και ο σταθµός σχεδια-σµού αποστολών θα είναι τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 159

Εκσυγχρονισµένο εκπαιδευτικό αεροσκάφος Τ-38Α (ARI).

Η παράδοση στην ΠΑ των προηγµένων όπλων AGM-154C JSOW (Joint Standoff Weapon) και JDAM, καθώς και η επίσηµη διαθε-σιµότητα των προηγµένων βληµάτων SCALP-EG, αποτέλεσαν τα σηµαντικότερα γεγονότα στο πεδίο των όπλων αέρος-εδάφους στο διάστηµα που µεσολάβησε από την έκδοση της προηγούµε-νης «Βίβλου». Πιο συγκεκριµένα, την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009 η ΠΑ παρέλαβε τα πρώτα Κοινά Όπλα Αποστασιοποιηµένης Άφεσης (JSOW-C), τα οποία αφίχθησαν στο λιµάνι του Πειραιά την προηγουµένη και εν συνεχεία υπό συνθήκες αυστηρής φρού-ρησης τα όπλα αναχώρησαν για τον τελικό προορισµό τους, την 116 Π.Μ. στον Άραξο. Η εµβέλεια του JSOW-C φτάνει µέχρι τα 115 χλµ. και το όπλο κατευθύνεται µε GPS ή εναλλακτικά µε INS και στην τερµατική φάση µε IIR και συγκριτική ανάλυση δορυφο-ρικών εικόνων. Η αξία του ελληνικού συµβολαίου ανέρχεται στα 30.022.725 δολάρια και περιλαµβάνει και ένα εκπαιδευτικό οµοί-ωµα, 41 περιλήπτες CNU-627/E και δύο κάρτες PSMCIA. Πρέπει να σηµειωθεί ότι η τρίµηνη καθυστέρηση στην άφιξη του όπλου είχε


AGM-88B HARM 84 Φέρουν λογισµικό της έκδοσης Block IIIA.

SCALP-EG 91 Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν.

AFDS (AUTNOMOUS FREE-FLIGHT DISPENS-ER SYSEM

70 Το δικαίωµα προαίρεσης για 30 ακόµη δεν ενεργοποιήθηκε.

AGM-154C JSOW 40 Κόστος αγοράς 212.558 δολ./µονάδα. Οι παραδόσεις έχουν ολοκληρωθεί.

GBU-31 JDAM 100 Οι παραδόσεις έχουν ολοκληρωθεί

CBU-103 WCMD 200

ENHANCED PAVEWAY II 236 Συλλογές κατεύθυνσης µε λέιζερ και συνδυασµό GPS. Οι 100 συλλογές είναι µε βόµβες BLU-109 και οι υπόλοιπες 136 µε MK-84 των 2.000 λιβρών.

ΑΜ39 EXOCET BLOCK 2 39 Σε υπηρεσία.

AGM-65G MAVERICK IIR 200 Σε υπηρεσία.

AGM-65A/B MAVERICK 284 Είναι πιθανή η αναβάθµιση σε /-H.

GBU-8/B HOBOS/EOGB (HOMING BOMB SYSTEM/ELECTRO-OPTI-CALLY GUIDED BOMB)

96 Βόµβα Mk-84 στην οποία προσαρµόζεται το σύστηµα τηλεοπτικής καθοδήγησης KMU-353A/B.

GBU-24A/B PAVEWAY III 200 Βόµβες Καθοδήγησης Λέιζερ (LGB).

PAVEWAY I & II 1.162 Βόµβες Καθοδήγησης Λέιζερ (LGB).

BLU-107 DURANDAL 523 Βόµβες προσβολής αεροδροµίων.

MK.70 CONDIB Βόµβες προσβολής αεροδροµίων.

BLU 109 250

MK-20 MOD 2 ROCKEYE Περιλήπτης (κάνιστρο Mk-7 και 247 βοµβίδια κοίλου γεµίσµατος M-118 βάρους 0,6 κ.). Χρησιµοποιείται κατά θωρακισµένων στόχων.

CBU-52B/B Περιλήπτης (κάνιστρο SUU-30 µε 254 βοµβίδια BLU-61/B) που χρησιµοποιείται κατά «µαλακών» στόχων.

CBU-59/B APAM (ANTI-PERSONNEL ANTI-MATERIAL: ΚΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ-ΚΑΤΑ ΥΛΙΚΟΥ)

Περιλήπτης (κάνιστρο Mk-7 µε 717 βοµβίδια BLU-77/B). Χρησιµοποιείται κυρίως κατά προσωπικού αλλά και κατά υλικού.

CBU-58/B Περιλήπτης (κάνιστρο SUU-30 µε 650 βοµβίδια BLU-63B). Κατά κοινών χωρίς θωράκιση στόχων.

ΟΠΛΑ ΑΕΡΟΣ-ΕΔΑΦΟΥΣ (& ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ)

να κάνει µε τις ιδιαίτερες απαιτήσεις ασφαλείας που απαιτούσαν να υπάρχουν οι Αµερικανοί για το όπλο στην 115 Π.Μ.

Επίσης, στις αρχές Νοεµβρίου του 2009, τα F-16 Adv. της 335Μ ξεκίνησαν δοκιµές ανάρτησης των βοµβών µε συλλογή καθο-δήγησης JDAM, αλλά και συµβατότητας µε το σύστηµα άφεσης όπλων του αεροσκάφους, τον υπολογιστή αποστολής και της ευθυγράµµισης των δύο INS (του όπλου και του αεροσκάφους) και όλα αυτά µέσω της αρτηρίας µεταφοράς δεδοµένων Mil-STD-1760. Οι συλλογές JDAM (Joint Direct Attack Munition = Κοινό Πυροµαχικό Άµεσου Πλήγµατος) που έχει παραγγείλει η ΠΑ ανέρ-χονται στις 100 και µπορούν να τοποθετηθούν σε βόµβες Mk-83 (GBU-31), Mk-84 ή BLU-109/B (GBU-32). Από ύψος το πυροµαχικό έχει δυνατότητα προσβολής σε απόσταση έως και 25 χλµ. από τον στόχο, ενώ υπάρχει δυνατότητα άφεσής του µε διάφορες τεχνικές βοµβαρδισµού (dive, toss, loft), αλλά και σε ευθεία πτήση, εντός ή εκτός του άξονα του στόχου (οn/off-axis). Τo όπλο επιτρέπει ακόµη την προσβολή πολλαπλών στόχων σε µία και µόνη διέλευση του αεροσκάφους-φορέα, ενώ παρέχει στον χρήστη δυνατότητα επι-λογής διάφορων διαµορφώσεων σκόπευσης του στόχου, καθώς και προσχεδιασµένης ή εν πτήσει επανασκόπευσής του.

Στις 7 Σεπτεµβρίου 2009, το αυτοπροωθούµενο αντωτικής διά-ταξης βλήµα γενικής χρήσης και αυτοκατεύθυνσης τύπου SCALP-EG έγινε επίσηµα διαθέσιµο για την ΠΑ και ειδικότερα για την 331Μ, εξοπλισµένη µε αεροσκάφη Mirage 2000-5. Της επίσηµης ένταξης είχε προηγηθεί η ολοκλήρωση της πιστοποίησης του λογισµικού SEG 52 στα αεροσκάφη, στα µέσα Αυγούστου. Έτσι η Μοίρα σή-µερα είναι επιχειρησιακή έχοντας τη δυνατότητα να αναλάβει αποστολές προσβολής σε µεγάλο γεωγραφικό βάθος. Το Mirage 2000-5 µπορεί να φέρει ένα βλήµα στον κοιλιακό φορέα. Η Γενική Διεύθυνση Αµυντικών Εξοπλισµών & Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) του υπουργείου Εθνικής Άµυνας, µε προκήρυξή της στις 26 Ιουνίου 2009, είχε ζητήσει την πραγµατοποίηση ανοικτού διεθνούς διαγω-νισµού µε έγγραφες ενσφράγιστες προσφορές για την προµήθεια συνόλων καθοδήγησης SPICE 1000 και SPICE 2000. Σύµφωνα µε τελευταίες πληροφορίες, στο νέο ΕΜΠΑΕ το πρόγραµµα για την απόκτηση των SPICE 1000 και SPICE 2000 βρίσκεται σε αρκετά υψηλή προτεραιότητα µε αύξοντα αριθµό «5». Ταυτόχρονα, υψη-λή προτεραιότητα έχει και το έργο της επέκτασης του ορίου ζωής των βληµάτων αέρος-επιφανείας ΑΜ-39. Και τα δύο προγράµµατα συγκεντρώνουν χρηµατοδότηση ύψους 130 εκατ. ευρώ, µε το δεύτερο να κυµαίνεται µεταξύ 80 και 90 εκατ. ευρώ.

Στις 26 Σεπτεµβρίου 2008 ανακοινώθηκε η πρόθεση πώλησης όπλων ενισχυµένης ναυτιλίας EGBU-24 Paveway II µε φορέα-βόµβα σειράς Mk 84, τα οποία όµως δεν έχουν µέχρι σήµερα παραδοθεί.

SCALP-EG σε Mirage 2000-5Mk2 της ΠΑ.

Παρουσιάστηκαν επίσηµα κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Τούρκου Α/ΓΕΕΘΑ σε αεροπορική βάση της τουρκικής Αεροπο-ρίας στις αρχές Απριλίου του 2010, τα πρώτα βλήµατα GBU-31 JDAM, GBU-34 JDAM και AGM-154C/4A1 που είχε παραγγείλει η τουρκική Αεροπορία. Συνολικά η τουρκική Αεροπορία έχει πα-ραγγείλει 54 AGM-154C JSOW (µε κεφαλή BROACH), 50 AGM-154 A1 JSOW ( µε κεφαλή BLU-111), 200 GBU-31 JDAM, 200 GBU-34 JDAM, 95AGM-84K SLAM ER, 50 CBU-103 και τέλος 50 CBU-105. Οι δοκιµές για τα JSOW έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται πια σε υπηρεσία, ενώ οι δοκιµές ολοκλήρωσης για τα βλήµατα AGM-84K SLAM ER συνεχίζονται.

Παράλληλα, προχωρά η παραγωγή των εγχώρια ανεπτυγµένων βοµβών HGSS που αποτελούν τουρκικό αντίγραφο της αµερικανι-κής JDAM, καθώς και του περιλήπτη βοµβών DEMET του τουρκι-κού κρατικού ιδρύµατος TUBITAK SAGE και της εταιρείας Aselsan. Η πρώτη βόµβα αποτελείται από µία συλλογή που προσαρµόζεται σε µία βόµβα Mk 84 των 2000 λιβρών, ενώ το σύστηµα έχει ήδη ολοκληρωθεί στο οπλοστάσιο τού υπό κατασκευή F-35A JSF που πρόκειται να παραλάβει η τουρκική Αεροπορία, καθώς και στα υπό εκσυγχρονισµό µαχητικά F-16 Block 30/40/50. Η µέγιστη εµβέλεια του βλήµατος είναι 15 ν.µ. όταν η άφεση γίνεται από µεγάλο ύψος και 8 ν.µ. όταν η άφεση γίνεται από µεσαίο ύψος. Η πιθανότητα κυκλικού σφάλµατος υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες είναι 10 µέτρα µε τη χρήση του GPS/INS και 25 µέτρα χωρίς τη χρήση του GPS αλλά µε τη χρήση µόνο του INS. Η γωνία πρόσκρουσης στον στόχο είναι 10-90 µοίρες, ενώ στο αζιµούθιο + -15 µοίρες.

AGM-88B HARM 95 Φέρουν λογισµικό της έκδοσης Block IIIA.

AGM-142 POPEYE 1 99 Σε υπηρεσία.

AGM-84K SLAM-ER 48 Βάσει του αρχικού χρονοδιαγράµµατος, η ολοκλήρωση της υλοποίησης του προγράµµατος υπολογίζεται µέσα στο 2011.

AGM-154A-1 JSOW BLOCK-II

50 Με κεφαλή BLU-111. Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης (µαζί µε 54 AGM-154C) µε τις ΗΠΑ, ύψους 35 εκατ. δολαρίων.

AGM-154C JSOW-C/ BROACH

54 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης (µαζί µε 50 AGM-154A) µε τις ΗΠΑ, ύψους 35 εκατ. δολαρίων.

AGM-65G1 MAVERICK IIR

274 Κατά διαφορετική πηγή, µόνο 124.

AGM-65A/B MAVERICK 550 Είναι πιθανή η αναβάθµιση σε AGM-65H.

GBU-8/B HOBOS 200 Βόµβες ΕΟ καθοδήγησης.

PAVEWAY I & II (GBU-10/-12)

1.500+ Βόµβες Καθοδήγησης Λέιζερ (LGB).

BLU-107 DURANDAL 523 Βόµβες προσβολής αεροδροµίων.

CBU-103 50 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης µε τις ΗΠΑ, ύψους 176 εκατ. δολαρίων.

CBU-105 50 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης µε τις ΗΠΑ ύψους 176 εκατ. δολαρίων.

GBU-31 JDAM 200 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης µε τις ΗΠΑ ύψους 176 εκατ. δολαρίων.

GBU-38 JDAM 200 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης µε τις ΗΠΑ ύψους 176 εκατ. δολαρίων.

BLU-109 100 Στο πλαίσιο διακρατικής σύµβασης µε τις ΗΠΑ ύψους 176 εκατ. δολαρίων.

DEMET Τουρκικής σχεδίασης και ανάπτυξης περιλήπτης.

HGSS Τουρκικής σχεδίασης και ανάπτυξης αντίγραφο του αµερικανικού JDAM.

ΟΠΛΑ ΑΕΡΟΣ-ΕΔΑΦΟΥΣ (& ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ)

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 161

1. AGM-142 Popeye 1.

2. AGM-154C JSOW.

1 2

Στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 για την ΠΑ προβλέπεται η διάθεση κονδυλίου ύψους 89.238.240 ευρώ για την επαναπιστοποίηση των βληµάτων AIM-9M. Magic II, MICAEM/IR και ΑΙΜ-120Β. Η επανα-πιστοποίηση συνίσταται στον επανέλεγχο των αποθεµάτων βλη-µάτων και ειδικότερα των ευαίσθητων ηλεκτρονικών τους µερών, έτσι ώστε τα όπλα να βρίσκονται σε ενεργή κατάσταση µε έλεγχο και αντικατάσταση εκείνων των υποσυστηµάτων που ενδεχοµέ-νως έχει λήξει το όριο ζωής τους. Σε ένα επιµέρους πρόγραµµα ύψους 45.454.000 ευρώ προβλέπεται η προµήθεια πυροµαχικών και αναλώσιµων µέσων Ηλεκτρονικού Πολέµου για το σύνολο των µαχητικών αεροσκαφών.

Στις 10 Μαΐου η ΠΑ προχώρησε σε βολή βλήµατος της εταιρείας Raytheon τύπου ΑΙΜ-120C-7 στο εναέριο πεδίο βολής Vidsel στη Σουηδία. Στη δοκιµή µετείχαν δύο αεροσκάφη της 337 Μοίρας τύπου F-16 Block 52+. Η αποστολή των αεροσκαφών και η βολή του βλή-µατος εντάσσονται στο πρόγραµµα πιστοποίησης και αποδοχής του βλήµατος από την ΠΑ. Η τελευταία έχει παραγγείλει 130 βλήµατα του τύπου. Η σύµβαση για την προµήθεια των βληµάτων ανακοινώθηκε την 1η Ιουλίου 2008. Η έκδοση C-7 χρησιµοποιεί νέο ενεργό αισθητή-ρα και επεξεργαστή κατεύθυνσης, κάτι που της παρέχει µεγαλύτερη εµβέλεια σε σχέση µε τις προηγούµενες εκδόσεις.


AIM-120B/C AMRAAM 340 Τα 100 είναι AIM-120C-5. 130 AIM-120C-7 υπό παραγγελία.

MICA EM/IR 300 Η ποσότητα µοιράζεται κατά το ήµισυ στις δύο εκδόσεις. Οι παραδόσεις έχουν ολοκληρωθεί.

SUPER 530D 80 Υπέρυθρης καθοδήγησης (IRH: Infrared Homing). Επιπλέον δύο εκπαιδευτικά.

AIM-7E/F SPARROW Περιλαµβάνονται περί τα 100 ΑΙΜ-7Ε2.

IRIS-T 350 Υπό παραγγελία, µε δικαίωµα προαίρεσης για 300 ακόµη. Η Ελλάδα και η ελληνική αµυντική βιοµηχανία αποτελούν µέλη της κοινοπραξίας.

AIM-9M SIDEWINDER 165 Παραγγελία του Δεκεµβρίου του 1998.

AIM-9L/I-1 SIDEWINDER 300 Παραγγελία του Iουλίου του 1998.

AIM-9L/I SIDEWINDER 347 Από αναβάθµιση ΑΙΜ-9L.

ΑΙΜ-9JULI/I-1 SIDEWINDER 400 Aπό αναβάθµιση ΑΙΜ-9Ρ3.

MAGIC 2 304 Επιπλέον 12 εκπαιδευτικά.

AIM-9P4 SIDEWINDER 750 Από αναβάθµιση ΑΙΜ-9Ρ3. Έχει αποφασιστεί η εκποίησή τους.

ΟΠΛΑ ΑΕΡΟΣ-ΑΕΡΟΣ

PATRIOT PAC-3 6 Η ΠΑ διαθέτει 2 Κέντρα Συντονισµού-Πληρο-φοριών και 6 Σταθµούς Ελέγχου Εµπλοκής µε 6 Σταθµούς Εκτόξευσης το καθένα, µε 200 βλήµατα ΜΙΜ-104D PAC-2/GEM και 125 ΜΙΜ-104Α.

S-300PMU1 2 Με 96 βλήµατα. Κάθε σύστηµα αποτελείται από ένα συγκρότηµα Κέντρου Διοίκησης και Ελέγχου (83 Μ6Ε) και δύο Μονάδες Πυρός (90ΖΗ6Ε). Κάθε Μονάδα Πυρός διαθέτει τέσσερις σταθµούς εκτόξευσης.

SKYGUARDGDF 002A (2x35 χλστ.) 4X AIM-7M SPARROW

1244 24

Συγκροτούν 12 Σµήνη «Βέλος», καθένα µε ραντάρ έρευνας Super Giraffe. Τα RΙΜ-7Μ είναι 280.Υπόκεινται σε πρόγραµµα εκσυγχρονισµού.

CROTALE NG/GR 9 Παραδόθηκαν εννέα συστήµατα στην ΠΑ και δύο στο ΠΝ, µε 176 βλήµατα.

TOR-M1 4 Με δύο οχήµατα διοίκησης και ελέγχου 9S737M Ranjir.

FIM-92C STINGER RMP Περί τα 1.075 βλήµατα κατανέµονται µεταξύ ΠΑ και ΠΝ. Πολλά έχουν συµπληρώσει το όριο επιχειρησιακής ζωής.

ΑΡΤΕΜΙΣ 30 (2x30 χλστ.) 38 Μονάδες Πυρός Πυροβόλων.

MK20 RH202 (2x20 χλστ.) 326 Πρόσθετα συστήµατα σε χρήση και µε το ΠΝ και µε τον ΕΣ.

Η πολυαναµενόµενη βολή του αντιαεροπορικού συστήµατος ίσως πραγµατοποιηθεί τελικά µέσα στο φθινόπωρο, ύστερα από συµφωνία που επήλθε µεταξύ του ΥΠΕΘΑ και της ρωσικής κυ-βέρνησης. Το δεύτερο σηµαντικό γεγονός είναι πως αυτή δεν θα πραγµατοποιηθεί στη Ρωσία όπως αρχικά διαφαινόταν, αλλά στο ΠΒΚ, κάτι που θα µειώσει περαιτέρω το κόστος της όλης προ-σπάθειας. Ειδικότερα, στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 προβλέπεται η διάθεση κονδυλίου ύψους 1.500.000 ευρώ για την επιχειρησιακή βολή αποδοχής από την ΠΑ του συστήµατος.

Ένα τρίτο σηµείο που αξίζει να αναφερθεί, ίσως και το σηµαντι-κότερο, είναι πως η βολή θα πραγµατοποιηθεί χωρίς καµία περαι-τέρω εργασία αναβάθµισης ή συντήρησης, εκτός της ελάχιστης απαιτουµένης. Έτσι µέσω της βολής θα επιχειρηθεί και δοκιµή αξιοπιστίας των συστηµάτων που βρίσκονται αποθηκευµένα εδώ και 13 χρόνια.

Ολοκληρώνονται οι παραδόσεις των αναβαθµισµένων συ-στηµάτων αντιαεροπορικής αµύνης εγγύς προστασίας «Βέλος» από την Rheinmentall Air Defence. Η µονάδα αποτελείται από το σύστηµα ελέγχου βολής Skyguard ΙΙΙ, το οποίο µε τη σειρά του ελέγχει τα δύο διπλά ρυµουλκούµενα πυροβόλα GDF-006 των 35 χλστ. συµπεριλαµβανοµένης και της δυνατότητας χρήσης του βλήµατος AHEAD, καθώς και τους δύο τετραπλούς εκτοξευτές µε βλήµατα Sparrow.

Στο ΕΜΠΑΕΕ 2011-2015 περιλαµβάνεται κονδύλιο ύψους 347 εκατ. ευρώ για την απόκτηση δύο συστοιχιών αντιαεροπορικών βληµάτων µακρού βεληνεκούς, όπου πιθανότατα θα δούµε ως υποψήφια συστήµατα το S-400 και το Patriot PAC3.

Πρόγραµµα για την αγορά πυροµαχικών AHEAD ύψους 13,7 εκατ. ευρώ προβλέπεται στο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 και αφορά τον εφοδιασµό των ρυµουλκούµενων πυροβόλων GDF-006 του συ-στήµατος «Βέλος».

ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

Ο τετραπλός εκτοξευτής του Α/Α συστήµατος S-300PMU1.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας επίσκεψης παρουσιάστηκε και ο πύ-ραυλος αέρος-αέρος AIM-9X. Υπενθυµίζεται ότι η τουρκική Αε-ροπορία έχει παραγγείλει 457 βλήµατα αυτού του τύπου. Επίσης παρουσιάστηκαν και τα πρώτα από τα 107AIM-120C7 που έχουν παραγγελθεί. Οι δοκιµές για τα AIM-9X έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται πια σε υπηρεσία.

ΑΙΜ-120Α/Β AMRAAM 314 176 AIM-120A + 138 AIM-120B

AIM-120C-7 107 Υπό παραγγελία.

AIM-7E/F SPARROW 367 Περιλαµβάνονται ΑΙΜ-7Ε2. Μετά το 1995 προστέθηκαν 130 ΑΙΜ-7Ε από πλεονάσµατα της USAF.

AIM-9X 457 Τρεις διαδοχικές παραγγελίες 225, 127 και 105 βληµάτων.

AIM-9M SIDEWINDER 500

AIM-9L/I SIDEWINDER 640 Από αναβάθµιση AIM-9L.

AIM-9S SIDEWINDER 310 ΑΙΜ-9Μ χωρίς IRCCM.

AIM-9P3 SIDEWINDER >750 Πιθανόν και ΑΙΜ-9Ρ4.

AIM-9B SIDEWINDER 200

ΟΠΛΑ ΑΕΡΟΣ-ΑΕΡΟΣ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 163

T-LORAMIDS 2 Διαγωνισµός σε εξέλιξη.

MIM-14B NIKE HERCULES 72 8 Μοίρες µε 9 συστήµατα εκτόξευσης και 16 βλήµατα έκαστη.

RAPIER B1X 85 Με 38 ραντάρ DN181 Blindfire υπό αναβάθµιση.

ZIPKIN 32 Υπό παράδοση. Για την ΤΗΚ προορίζονται 32 συστήµατα, έκαστο µε τετραπλό εκτοξευτή βληµάτων FIM-92 Stinger.

IMPROVED HAWK XXI 48 Τριπλοί εκτοξευτές.

FIM-92C STINGER RMP 108 Εκτοξευτές µε ανάλογο αριθµό από τα συνολικά 4.880 βλήµατα που διαθέτουν οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάµεις.

SUPER FLEDERMAUSBOFORS 40 χλστ. L/70

210 Περί τα 210 πυροβόλα µε Συστήµατα Ελέγχου Βολής Super Fledermaus κατανέµονται µεταξύ ΤΗΚ και TDK.

MK20 RH202 (2x20 χλστ.) Σε χρήση και µε τους άλλους δύο Κλάδους.

ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

Ένα ακόµη πρόγραµµα που ξεκίνησε µε τους καλύτερους οιω-νούς αλλά ακόµα βρίσκεται σε στάσιµη κατάσταση είναι αυτό της απόκτησης 4 αντιαεροπορικών συστηµάτων µεγάλου βεληνεκούς T-LORADMIS, συνολικού κόστους 1 δισ. δολαρίων. Σύµφωνα µε δηλώσεις του διευθυντή της SSM, µετά την ολοκλήρωση αυτής της φάσης θα ακολουθήσει η αγορά 4 ακόµη συστηµάτων. Στο Αίτηµα για Πληροφορίες το οποίο κοινοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2007, όσον αφορά στο συγκεκριµένο πρόγραµµα ανταπο-κρίθηκαν οι εταιρείες LM Raytheon Patriot µε το σύστηµα PAC3, οι εταιρείες Boeing και IAI µε το σύστηµα Arrow-2 και η κινεζική CPMIEC µε την εξαγωγική έκδοση FD-2000 του συστήµατος HQ-9. Έκτοτε η κατάσταση περιπλέχτηκε µε την ενηµέρωση της Υπηρε-σίας Συνεργασίας Ασφάλειας και Άµυνας (DSCA) του αµερικανικού

υπουργείου Άµυνας προς το αµερικανικό Κογκρέσο τον περασµέ-νο Σεπτέµβριο, για την πιθανή πώληση µέσω του προγράµµατος FMS, 13 Μονάδων βολής Patriot, 72 βληµάτων PAC-3, 3 βληµάτων πιστοποίησης PAC-3, 172 βληµάτων MIM-104E GEM-T, τερµατικών 10 MIDS/LVT2, ραντάρ 13 AN/MPQ-65, 13 Battery Command Post (BCP), 13 Engagement Control Station (ECS), 48 µονάδων εκτόξευ-σης M-902, 52 συστήµατων κεραιών Antenna Mast Group (AMG), 13 ηλεκτροπαραγωγικών EPP, εκτιµώµενου συνολικού κόστους 7,8 δισ. δολαρίων.

Μερικές µέρες όµως αργότερα το τουρκικό Γενικό Επιτελείο δι-ευκρίνισε ότι η Τουρκία θα αποκτήσει τελικά µόνο 4 αντιαεροπορι-κά συστήµατα µεγάλου βεληνεκούς και όχι 13 µονάδες όπως είχε ανακοινώσει η αµερικανική DSCA. Στις αρχές του 2010 η τουρκική κυβέρνηση επέκτεινε την καταληκτική ηµεροµηνία κατάθεσης των προσφορών από τις ενδιαφερόµενες εταιρείες από την 15η Ιανου-αρίου στην 1η Μαρτίου προσκαλώντας επίσης τον Φεβρουάριο του 2010 την γαλλοϊταλική εταιρεία Eurosam να συµµετάσχει στο διαγωνισµό, µε το σύστηµα Aster 30 SAMP/T. Για µεγάλο χρονικό διάστηµα οι γαλλικές εταιρείες ήταν στη «µαύρη λίστα» της Τουρκί-ας. Παράλληλα, η ρωσική εταιρεία Rosboronexport αποφάσισε να συµµετάσχει στον διαγωνισµό προσφέροντας το σύστηµα S-300 αναθεωρώντας την αρχική της θέση για την επίτευξη διακρατικής συµφωνίας αναφορικά µε το συγκεκριµένο πρόγραµµα. Εκτιµάται ότι η απόφαση γι’ αυτό το πρόγραµµα θα ληφθεί στην επόµενη σύσκεψη της Επιτροπής Αµυντικής Βιοµηχανίας, στην οποία προε-δρεύει ο εκάστοτε πρωθυπουργός της χώρας. Ένα ακόµη πρόγραµ-µα που υλοποιήθηκε από την εγχώρια πολεµική βιοµηχανία ήταν και ο εκσυγχρονισµός των αντιαεροπορικών συστηµάτων Rapier. Οι εργασίες αναβάθµισης του συστήµατος από την Roketsan έφε-ραν το σύστηµα στο επίπεδο, ενώ κατασκευάζονται από την ίδια εταιρεία 840 βλήµατα Mk2B.

Πύραυλος αέρος-αέρος AIM-9X Sidewider.


MPDR-90E (DR-172) 11 Έχουν εκσυγχρονιστεί µε πρόγραµµα 25 εκατ. ευρώ που ανατέθηκε στην EADS τον Οκτώβριο του 2002.

«ΟΜΗΡΟΣ» 12 Ελληνική ονοµασία του Super Giraffe, το ραντάρτου «Βέλος». Διατίθενται τουλάχιστον 12, ένα ανά πυροβολαρχία (12 πυροβολαρχίες x 1 ραντάρ).

AN/TPS-43 Κατασκευής Westinghouse.

AN/TPS-63 Κατασκευής Westinghouse.

MARTELLO 743D 3 Κινητά.

HUGHES HR-3000 2 Αποκτήθηκαν στο πλαίσιο προγράµµατος του ΝΑΤΟ.

RAT 31DL 1 Αποκτήθηκαν στο πλαίσιο προγράµµατος του ΝΑΤΟ.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΝΕΩΝ ΡΑΝΤΑΡ 3D

2 Προµήθεια νέων 3D ραντάρ προβλέπεται στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 προϋπολογισµού 20 εκατ. ευρώ.

ΡΑΝΤΑΡ ΑΕΡΑΜΥΝΑΣ

DB-110 2 Επιχειρησιακά µε τα F-16 Adv. της 335Μ από τα µέσα Ιουνίου 2010. Το DB-110 έχει δυνατότητα λήψης εικόνας σε όλα τα ύψη από 1.000 έως 40.000 πόδια. Σηµαντική είναι η δυνατότητα 3 πεδίων θέασης (FOV: Field of View) και η ενσωµατωµένη ζεύξη δεδοµένων που επιτρέπει την σε αληθή χρόνο µετάδοση εικόνας σε αποστάσεις άνω των 200 χλµ.

AN/AVQ-23 PAVE SPIKE Ατρακτίδιο σήµανσης λέιζερ του συστήµατος AN/ASQ-153 για F-4E.

AN/AAQ-14 LANTIRN 23 Από αρχικά 24. Ατρακτίδια σήµανσης στόχων. Ένα απωλέστηκε κατά τη συντριβή του F-16 Block 50 της 347 Μ, στις 4 Ιουνίου 2009.

AN/AAQ-13 LANTIRN 23 Από αρχικά 24. Ατρακτίδια ναυτιλίας. Ένα απωλέστηκε κατά τη συντριβή του F-16 Block 50 της 347 Μ, στις 4 Ιουνίου 2009. Η προµήθεια επιπλέον µονάδων περιλαµβάνεται στο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 (52 εκατ. ευρώ).

LITENING ΙΙ ALD 15 Ατρακτίδια σήµανσης λέιζερ-ναυτιλίας.

ΑΝ/AAR-45 Μονάδα IR ατρακτιδίου ναυτιλίας για τα Α-7Ε Corsair II.

Το κυριότερο πρόγραµµα στο νέο ΕΜΠΑΕ για τον εκσυγχρονισµό του δικτύου έγκαιρης προειδοποίησης της ΠΑ αποτελεί το πρό-γραµµα για την αγορά δύο νέων ραντάρ 3D για την αντικατάσταση παλαιότερων συστηµάτων σε ένα ΚΕΠ και µια ΜΣΕΠ. Το πρόγραµµα ήταν και στο προηγούµενο ΕΜΠΑΕ µε κονδύλιο 32 εκατ. ευρώ, στο νέο όµως ΕΜΠΑΕ το ποσό έχει µειωθεί στα 20 εκατ. ευρώ.

Στο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 προβλέπεται κονδύλιο ύψους 52.416.000 ευρώ για την προµήθεια ατρακτιδίων σκόπευσης. Αφορά την πα-ραγγελία επιπλέον ατρακτιδίων AAQ-14 είτε για τον εξοπλισµό των F-16 Adv. είτε για τη συµπλήρωση του προβλεπόµενου αριθ-µού για τα F-16 Block 52+.

Τα δύο ατρακτίδια αναγνώρισης τύπου DB-110 της Goodrich βρίσκονται ήδη σε επιχειρησιακή χρήση µε την 335Μ στην 116ΠΜ. Τα ατρακτίδια αποκτήθηκαν στο πλαίσιο της αγοράς των F-16 Adv. µε ξεχωριστή σύµβαση µέσω FMS.

Στις 25 Σεπτεµβρίου 2009 το Ανώτατο Αεροπορικό Συµβού-λιο (ΑΑΣ) ενέκρινε την προµήθεια εκπαιδευτικών συστηµάτων ΑACMI (Autonomous Air Combat Maneuvering Instrumentation), µία προµήθεια συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ σύµφωνα µε το ΕΜΠΑΕ 2011-2015, η οποία είχε δροµολογηθεί το 2002 και ακυ-ρώθηκε το 2004.

Το πρόγραµµα περιλαµβάνει ατρακτίδιο AACMI, σταθµούς απο-ενηµέρωσης και προγραµµατισµού και τέλος σταθµό παρα-κολούθησης αεροσκαφών από το έδαφος σε πραγµατικό χρόνο RTMS (Real Time Monitoring System). Τα κυριότερα συστήµατα που θα µπορούσαν να καλύψουν τις ελληνικές απαιτήσεις είναι το P5CTS της αµερικανικής Qubic-DRS, το FPR (flight Profile Recorder)της Diehl BGT Defense και το EHUD της Diehl σε συνεργασία µε την MLM (θυγατρική της IAI). H ΠΑ πάντως έχει επιλέξει για τα αεροσκάφη F-16 Adv. την εσωτερική τοποθέτηση συσκευής ACMI τύπου DVDR (Digital Video Data Recorder). Η λειτουργία της αφο-ρά µόνο στα συγκεκριµένα αεροσκάφη, καθώς για την παροχή δεδοµένων απαιτείται ύπαρξη ζεύξης Link-16.

Ο σταθµός ραντάρ της 2ης ΜΣΕΠ Πηλίου.

Το ατρακτίδιο ναυτιλίας ΑΑQ-13 του συστήµατος LANTIRN.

ΑΤΡΑΚΤΙΔΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΟΠΤΙΚΑ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ

AN/AVQ-23 PAVE SPIKE Ατρακτίδιο σήµανσης λέιζερ, τµήµα του συστή-µατος AN/ASQ-153 για F-4E.

AN/AAQ-33 SNIPER XR 30

AN/AAQ-14 LANTIRN 40 Ατρακτίδια σήµανσης στόχων.

AN/AAQ-13 LANTIRN 70 Ατρακτίδια ναυτιλίας. Τα 30 είναι της νεότερης έκδοσης ER.

LITENING ΙΙ ALD 33 Ατρακτίδια σήµανσης λέιζερ και ναυτιλίας. Με δικαίωµα προαίρεσης για επιπλέον 20 µονάδες.

CONDOR 2 LOROPS 4 Long-Range Oblique Photography Systems (LOROPS). Ατρακτίδιο φωτοαναγνώρισης.

ELTA EL/M-2060P 2 Ατρακτίδιο SAR.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 165

ΡΑΝΤΑΡ ΑΕΡΑΜΥΝΑΣ

Έχοντας πλήρως αντιληφθεί τη σηµασία της επικαλύψεως των διαθέσιµων αισθητήρων για ένα ολοκληρωµένο σύστηµα επιτη-ρήσεως του εθνικού θαλάσσιου και εναερίου χώρου, οι Τούρκοι δηµοσιοποίησαν τον περασµένο Δεκέµβριο RFI για ένα σύστηµα παθητικού εντοπισµού τύπου PCL/Silent Sentry της LM. Το σύστη-µα αξιοποιεί την πανταχού παρούσα ηλεκτροµαγνητική ενέργεια στις ζώνες συχνοτήτων VHF και UHF και µετρά τις αποκλίσεις σε συχνότητα και φάση µεταξύ των εκποµπών υφιστάµενων δικτύων FM και ΤV (Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως) και των ανακλωµένων-διαχεοµένων από πλοία, αεροσκάφη και βλήµατα κυµάτων των ποµπών αυτών. Τα ανακλώµενα κύµατα συλλαµβάνονται από την

κεραία «ψευδο-Ντόπλερ» του συστήµατος και αναλύονται στον τοµέα της συχνότητας.

Το λογισµικό µε τεχνικές διασυσχετισµού (cross correlation) ευαίσθητες στο φαινόµενο «Fizeau – Doppler» και σύγχρονες τεχνικές φίλτρων Kalman, απορρίπτει παρασιτικά σήµατα όπως την πολυδιαδροµική διάδοση και ανιχνεύει εναέριους η θαλάσ-σιους στόχους. Αξίζει να επισηµανθεί ότι δεν απαιτείται τα δί-κτυα FM και ΤV να είναι «φίλια». Μπορεί κάλλιστα να είναι µη συνεργαζόµενα (non cooperative), αρκεί να εκπέµπουν στην περιοχή και να λαµβάνονται επαρκώς στην περιοχή ενδιαφέ-ροντος. Τέλος, µε τις προηγµένες τεχνικές ευρυεκποµπής που θα επικρατήσουν (DVBT, HDTV), συστήµατα σαν το PCL/Silent Sentry της LM από την παρούσα επιπεδοµετρική ακρίβεια 250 µέτρων και 1000 µέτρων καθ’ ύψος αναµένεται να αποκτήσουν πολύ υψηλότερη ακρίβεια εντοπισµού.

Τo τουρκικό πρόγραµµα εναέριας πληροφόρησης TARP περι-λαµβάνει την προµήθεια 4 ατρακτιδίων ηλεκτροοπτικής αναγνώ-ρισης LOROP Condor-2 (ηµέρας και νύκτας) της ισραηλινής εται-ρείας Elop και 2 ατρακτιδίων Radar συνθετικού διαφράγµατος SAR EL/M-2060P, της επίσης ισραηλινής εταιρείας Elta. Τα συστήµατα αυτά θα χρησιµοποιηθούν από τα 18 εκσυγχρονισµένα RF-4E Isik στα τέλη του 2011, µε την εταιρεία Aselsan να λειτουργεί ως τον κύριο εργολάβο του έργου. Η συνολική αξία του προγράµµατος φτάνει τα 165 εκατ. δολάρια. Τα ισραηλινά συστήµατα παραγγέλ-θηκαν στις 25 Δεκεµβρίου 2008 από την Τουρκία, µε τις εταιρείες Elop και Elta να λαµβάνουν παραγγελίες συνολικής αξίας 87 εκατ. δολαρίων και 54 εκατ. δολαρίων αντίστοιχα.

Στις 11 Δεκεµβρίου 2009 η τουρκική Αεροπορία ανέθεσε στην εταιρεία LM συµβόλαιο αξίας 118,3 εκατ. δολαρίων για την αγο-ρά 30 προηγµένων ατρακτιδίων σήµανσης στόχων AN/AAQ-33 Sniper και 30 ατρακτιδίων ναυτιλίας AN/AAQ-13 Lantirn ER. Τα νέα αυτά συστήµατα θα εξοπλίσουν τα νέα F-16 Block 50+ της τουρκι-κής Αεροπορίας, τα οποία κατασκευάζονται αυτή την περίοδο.

Προχωρά το πρόγραµµα του εγχώρια υπό ανάπτυξη ατρα-κτιδίου σήµανσης στόχου και ναυτιλίας Aselpod Aselsan, συ-νολικής αξίας 51,5 εκατ. δολαρίων. Το πρόγραµµα ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2006 και η ανάπτυξή του επρόκειτο να ολοκληρωθεί κατά τις τουρκικές πηγές το 2009. Σύµφωνα µε τις ίδιες πηγές, η εταιρεία σχεδίαζε να ξεκινήσει τις δοκιµές ολοκλήρωσης τον Ιούνιο του 2009. Το νέο σύστηµα πρόκειται να αντικαταστήσει τα παλαιά συστήµατα ναυτιλίας και σκόπευσης Lantirn, ενώ προβλέπεται η χρησιµοποίησή του από τα εκσυγχρονισµένα µαχητικά F-16 Block 40 και F-4E.

1. Ατρακτίδιο σήµανσης στόχων και ναυτιλίας Aselpod της τουρκικής εταιρείας ASELSAN.

2. Ατρακτίδιο σήµανσης στόχων AN/AAQ-33 Sniper.

1

2

ΑΤΡΑΚΤΙΔΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΟΠΤΙΚΑ, ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ

RAT-31 DL 4 Αποκτήθηκαν στο πλαίσιο προγράµµατος του ΝΑΤΟ.

TRS-22XX 14


ΠΗΓΑΣΟΣ 1 Έχει αναπτυχθεί εκ των ενόντων από την ΠΑ.

ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ 16 Έχει αναπτυχθεί εκ των ενόντων από την ΠΑ.

E/Π SAR 15 Στις 25 Ιουνίου 2009 επιλέχθηκε το AS-332C1 Super Puma. Εκκρεµεί η υπογραφή της σύµβασης.

AS 332C1 SUPER PUMA 4 Έρευνας & Διάσωσης (SAR).

AS 332C1 SUPER PUMA 6 Έρευνας & Διάσωσης Μάχης (CSAR).

ΑΒ-205 13 Έρευνας & Διάσωσης.

ΑΒ-212 4 Μεταφοράς VIP.

A-109 POWER 3 Μεταφοράς ασθενών.

Η προµήθεια 15 ελικοπτέρων έρευνας και διάσωσης παραµένει και στο νέο ΕΜΠΑΕ 2011-2015 µε σχετικά υψηλό βαθµό προ-τεραιότητας 8. Υπενθυµίζεται πως στις 25 Ιουνίου 2009 το ΚΥ-ΣΕΑ είχε αποφασίσει την προµήθεια 15 ελικοπτέρων AS-332C-1 Super Puma. Το κονδύλιο για την αγορά των ελικοπτέρων που προβλεπόταν στο προηγούµενο ΕΜΠΑΕ ύψους 234 εκατ. ευρώ έχει µεταφερθεί και στο νέο, εκτιµάται όµως ότι εάν το πρόγραµµα υλοποιηθεί θα απορροφήσει υψηλότερα κονδύλια. Προς το πα-ρόν, πάντως, δεν έχει υπάρξει κάποια νεότερη ανακοίνωση από τη ΓΔΑΕΕ για το χρονοδιάγραµµα της σύµβασης. Σε ό,τι αφορά τα δύο ελικόπτερα AS 332 C1 που έχουν παραγγελθεί από αδιάθετα κονδύλια για το ΕΚΑΒ, αναµένονται για παράδοση στην ΠΑ το πρώτο το 2011 και το δεύτερο το 2012.

ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

Μη επανδρωµένο αεροσκάφος της ΠΑ ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ.

Ελικόπτερο έρευνας και διάσωσης AS 332C1 Super Puma.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 167

AS 532UL/ AL COUGAR MK1

20 Παραδόθηκαν 14 AS 532UL SAR και 6 AS 532ΑL CSAR.

UH-1H HUEY 5 Έρευνας & Διάσωσης.

TIHA (ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ) 10 MALE UAV αναµένεται να εισέλθει σε παραγωγή το 2011.

HERON (ΥΠΟ ΠΑΡΑΔΟΣΗ) 2 Υπό παράδοση 2 ακόµη αεροχήµατα.

HARPY 107 Μη επανδρωµένα αεροσκάφη κρούσης. Εµβέλεια τουλάχιστον 500 χλµ.

I-GNAT 16 Μη επανδρωµένα αεροσκάφη επιτήρησης. Εµβέλεια τουλάχιστον 500 χλµ.

GNAT-750 6

ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ

UH-1H HUEY 4 Ηλεκτρονικού Πολέµου.

UH-1D/H 31 Γενικής Χρήσης.

TUHP 6 Διαγωνισµός σε εξέλιξη για ελικόπτερα γενικής χρήσης

Ελικόπτερο CSAR AS532/AL Cugar Mk1.

Στο πλαίσιο της άσκησης «Αετός της Ανατολίας 2010», που διε-ξήχθη στο πεδίο βολής Ικονίου, η τουρκική Αεροπορία δοκίµασε για πρώτη φορά φονικά µη επανδρωµένα εναέρια οχήµατα Harpy. Όπως φαίνεται σε φωτογραφίες από τουρκική αµυντική επιθεώ-ρηση, διακρίνεται συστοιχία του συστήµατος αποτελούµενη από ζεύγος οχηµάτων εκτόξευσης MAN, κάθε ένα από τα οποία µπο-ρεί να µεταφέρει 18 αεροχήµατα Harpy. Η τουρκική Αεροπορία προµηθεύτηκε σηµαντικό αριθµό Harpy (περίπου 108) στα τέλη της δεκαετίας του 1990, µε τα πρώτα συστήµατα να παραδίνονται στον χρήστη το 2002. Τα συστήµατα αυτά συγκροτούν δύο πυρο-βολαρχίες, η κάθε µία εκ των οποίων αποτελείται από 3 φορτηγά που φέρουν τα αεροχήµατα. Συνολικά η τουρκική Αεροπορία διαθέτει 6 φορτηγά-εκτοξευτές. Το ισραηλινό UCAV προωθείται από ένα βενζινοκινητήρα 37 ίππων ο οποίος κινεί µία προπέλα. Το Harpy κατευθύνεται προς την περιοχή ενδιαφέροντος (εµβέλεια 500 χλµ.) όπου βρίσκονται οι στόχοι, µε ταχύτητα 185 χλµ./ώρα

χρησιµοποιώντας το σύστηµα INS που διαθέτει. Μόλις πλησιάσει την περιοχή ενδιαφέροντος (2 χλµ.), ξεκινά η διαδικασία έρευνας ανιχνεύοντας τις ηλεκτροµαγνητικές εκποµπές των στόχων µέσω των αισθητήρων που φέρει, συγκρίνοντας τα δεδοµένα που συλ-λέγει µε τη βιβλιοθήκη απειλών που διαθέτει. Μόλις εντοπιστεί ο στόχος, κατευθύνεται εναντίον της πηγής της Η/Μ ακτινοβολίας για όσο χρονικό διάστηµα αυτή συνεχίζει να εκπέµπει και την κα-ταστρέφει µε την κεφαλή HE που διαθέτει βάρους 32 κιλών. Σε περίπτωση που σταµατήσει η εκποµπή του στόχου, παρέχεται η δυνατότητα επιστροφής στη διαµόρφωση έρευνας στη συγκε-κριµένη περιοχή.

Εκτοξευτής µη επανδρωµένων αεροσκαφών κρούσης HARPY.

ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Στις 18 Δεκεµβρίου 2009 (18:26 ώρα Ελλάδος) εκτοξεύτηκε επι-τυχώς µε τον πυραυλικό φορέα Ariane 5GS από το διαστηµικό κέντρο Κουρού της Γαλλικής Γουϊάνας, ο στρατιωτικός Δορυφό-ρος Παρατήρησης Γης HELIOS-IIB, ο οποίος τοποθετήθηκε σε ηλιοσύγχρονη πολική τροχιά µετά από µια πτήση διάρκειας 59 λεπτών και 20 δευτερολέπτων.

Το στρατιωτικό δορυφορικό πρόγραµµα HELIOS-II, στο οποίο συµµετέχει και η Ελλάδα µε ποσοστό 2,5%, θεωρείται ένα από τα πιο προηγµένα παγκοσµίως και το σηµαντικότερο σε ευρω-παϊκό επίπεδο. Αποτελεί πρόγραµµα αµυντικής συνεργασίας µεταξύ της χώρας µας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ισπανίας και της Ιταλίας. Συνίσταται από δύο οπτικούς δορυφόρους πα-ρατήρησης της Γης που διαθέτουν δυνατότητες λήψης εικόνων ηµέρα και νύκτα. Ο δορυφόρος Helios-IIB που εκτοξεύτηκε και ο δορυφόρος Helios-IIA.

Οι δορυφορικές απεικονίσεις HELIOS-II διαθέτουν ιδιαίτερα µεγάλη ακρίβεια εντοπισµού θέσης και πολύ υψηλή διακριτική ικανότητα, όπου δύνανται να παραχθούν γεωπληροφορίες σύγ-χρονες, ακριβείς και έγκυρες. Ένα από τα κύρια πεδία εφαρµογής

των πληροφοριών του συστήµατος πρόκειται να αξιοποιηθούν από τα αυτοπροωθούµενα αντωτικής διάταξης βλήµατα γενικής χρήσης και αυτοκατεύθυνσης τύπου SCALP-EG µέσω του συστή-µατος ναυτιλίας τεχνολογίας τύπου TERPROM.

Η Ελλάδα µε την ίδια οµάδα χωρών συµµετέχει στη σχεδίαση, ανάπτυξη και κατασκευή του µελλοντικού δορυφορικού συστή-µατος MUSIS (MUltinational Space-based Imaging System). To πρόγραµµα MUSIS θεωρείται το πιο φιλόδοξο πρόγραµµα πα-ρατήρησης της Γης από το Διάστηµα στην Ευρώπη και αποτελεί την εξέλιξη όλων των κορυφαίων υφιστάµενων στρατιωτικών συστηµάτων παρατήρησης της Γης από το Διάστηµα (Helios-ll, SarLupe-Γερµανικό σύστηµα RADAR, CosmosSkyMed-Ιταλικό σύ-στηµα RADAR), µε επιχειρησιακή λειτουργία από το 2015 έως το 2030. Η ελληνική συµµετοχή από τα αρχικά στάδια της σχεδίασης επιτρέπει, εκτός των άλλων, τη συµµετοχή της ελληνικής βιοµηχα-νίας µε επιδιωκόµενο ποσοστό κύκλου εργασιών αντίστοιχο της οικονοµικής συµµετοχής της χώρας.

Ως φορέας υλοποίησης των δορυφορικών προγραµµάτων παρατήρησης της Γης από το Διάστηµα έχει οριστεί το ΓΕΕΘΑ.

Δορυφόρος HELIOS-II2Β.

168 E Λ Λ Α ∆ Α - Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α / Α Ε Ρ Ο Π Ο Ρ Ι Κ Ε Σ ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ

GOKTURK-1 1 Δορυφόρος τηλεπισκόπησης-επιτήρησης µε ανάλυση 0,80 µέτρων.

GOKTURK-2 1 Δορυφόρος τηλεπισκόπισης επιτήρησης µε ανάλυση 2,5 µέτρων.

ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Υπογράφτηκε στις 16 Ιουλίου 2009 µεταξύ της Τουρκίας και της ιταλικής Telespazio η σύµβαση για την αγορά ενός δορυφόρου τηλεπισκόπησης-επιτήρησης συνολικής αξίας 250 εκατ. ευρώ. Η σύµβαση περιλαµβάνει την αγορά του δορυφόρου, τη δηµι-ουργία κέντρου ολοκλήρωσης και δοκιµών δορυφόρων και τον επίγειο εξοπλισµό που θα ελέγχει τον δορυφόρο και θα λαµβάνει και επεξεργάζεται τα δεδοµένα που θα στέλνει.

Το πρόγραµµα ονοµάστηκε Gokturk-1, ενώ στο πρόγραµµα θα εµπλακούν οι τουρκικές εταιρείες TAI, Aselsan, Roketsan, Turksat AS και το ερευνητικό ίδρυµα TUBITAK UEKAE σε ποσοστό 22% του συνόλου του προγράµµατος. Τούρκοι µηχανικοί θα εκπαιδευτούν στην ανάπτυξη των επιµέρους συστηµάτων του δορυφόρου, στο πλαίσιο της προσπάθειας της Τουρκίας να καταστεί ανεξάρτητη ακόµη και στη σχεδίαση και ανάπτυξη δορυφόρων. Για τον σκοπό αυτό εγκαινιάστηκε το 2007 στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ, το νέο κτίριο συναρµολόγησης και ολοκλήρωσης δορυφόρων, συνολι-κής έκτασης 14.200 τ.µ.

Ο νέος δορυφόρος θα διαθέτει πολυφασµατική διακριτική ικα-νότητα καλύτερη από 3,2 µέτρα και παγχρωµατική καλύτερη από 50-80 εκατοστά. Το λογισµικό και οι κρυπτογραφικές συσκευές θα είναι τουρκικής ανάπτυξης και κατασκευής. Ο δορυφόρος θα

βρίσκεται σε τροχιά στα 600-680 χλµ. και η ηλεκτροοπτική του κάµερα θα µπορεί να λαµβάνει έγχρωµες και ασπρόµαυρες ει-κόνες 4 συχνοτήτων. Η διάρκεια ζωής του θα φτάσει τα 7 χρόνια και θα µπορεί να παρέχει ηµερησίως 250 εικόνες σε πραγµατικό χρόνο. Θα πραγµατοποιεί τον γύρο της Γης 14 φορές ηµερησίως και θα µπορεί να παρέχει εικόνα του θεάτρου επιχειρήσεων ανά µιάµιση ώρα περίπου. Συνολικά 2 σταθµοί εδάφους πρόκειται να δηµιουργηθούν για την αξιοποίηση της εικόνας που θα στέλνει ο δορυφόρος. Ο δορυφόρος προβλέπεται να εκτοξευτεί στο τέ-λος του 2012, ενώ οι δοκιµές του και η αρχική του λειτουργία θα ξεκινήσουν το 2013.

Επιπλέον το 2012 η Τουρκία προτίθεται να θέσει σε τροχιά, τον εγχώριας σχεδίασης και ανάπτυξης δορυφόρο Gokturk-2, ο οποίος θα διαθέτει ανάλυση 2-2,5 µέτρα και θα χρησιµοποιηθεί τόσο για στρατιωτική, όσο και για πολιτική χρήση. Όπως δήλω-σε τον Ιούνιο του 2009 ο Τούρκος υπουργός Άµυνας Gonul, η αρχική φάση της σχεδίασης του δορυφόρου στις καινούργιες εγκαταστάσεις της ΤΑΙ ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 2009, η δε κατασκευή του ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2010. Ο Gokturk-2 θα αξιοποιηθεί για χαρτογράφηση περιοχών ενδιαφέροντος και για επιστηµονικούς σκοπούς. Ο συγκεκριµένος δορυφόρος κατασκευάζεται από την ΤΑΙ και το ερευνητικό κρατικό ίδρυµα TUBITAK UZAY. Ο δορυφόρος θα βρίσκεται σε τροχιά στα 700 χλµ., θα πραγµατοποιεί τον γύρο της Γης 14 φορές ηµερησίως, µε δυνατότητα αποθήκευσης πληροφοριών 15 Gbit, ενώ η µάζα του είναι 200 κιλά.

Gokturk-1

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 - 2 0 1 1 169

170 Κ Υ Π Ρ Ο Σ – ∆ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ Κ Α Τ Ο Χ Η Σ

Μετά τη συνάντηση Δηµήτρη Χριστόφια και Ντεβρίς Έρογλου στις 15 Ιουνίου 2010, λίγα είναι τα νέα στοιχεία που προστέθηκαν στο τραπέζι της επανέναρξης των συνοµιλιών. Οι τελευταίες είχαν αναβληθεί στις 3

Ιουνίου, κατόπιν πρωτοβουλίας του Δ. Χριστόφια, ύστερα από δηλώσεις του Τουρκοκύ-πριου ηγέτη περί αναθεώρησης ή και αναίρεσης της µέχρι τότε βάσης των συνοµιλιών. Παρά τη σχετική αναδίπλωση της τουρκοκυπριακής πλευράς από τη συνάντηση της 15ης Ιουνίου, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποκόµισε κάτι θετικό. Οι συνοµιλίες είχαν επίκεντρο το «ακανθώδες» θέµα του περιουσιακού, θέµα στο οποίο υπάρχει µεγάλη διάσταση απόψεων, καθώς η ελληνοκυπριακή πλευρά υποστηρίζει πως τον πρώτο λόγο για τις περιουσίες έχουν οι νόµιµοι ιδιοκτήτες, ενώ αντίθετα οι Τουρκοκύ-πριοι θεωρούν πως οι σηµερινοί χρήστες είναι αυτοί που διατηρούν το νοµικό προβά-δισµα για την επίλυση του θέµατος. Πέραν αυτού, πάντως, ο Δ. Χριστόφιας εξέφρασε στις 18 Ιουνίου την ανησυχία του αλλά και τις αµφιβολίες του για επίτευξη συνολικής συµφωνίας πριν από το τέλος του χρόνου, κάτι που επιθυµεί διακαώς και η Τουρκία. Από τις δηλώσεις φάνηκε ξεκάθαρα πως ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων θέτει ζητήµατα στο τραπέζι των δι-απραγµατεύσεων που δεν είναι δυνατό να τα αποδεχθεί η Λευκωσία, µιλώντας σαφώς περί ενός «διαφορετικού ηγέτη, µε διαφορετικές επιλογές».

Μέσα σε αυτό το κλίµα µια διαδικασίας η οποία µπορεί –όπως άλλωστε και όλες οι προηγούµενες– να καταλήξει στο «βάλτο» της τουρκικής αδιαλλαξίας αλλά και της αλαζονείας της δύναµής της, η στρατιωτική απο-τροπή της κυπριακής Δηµοκρατίας βρίσκεται σε κοµβικό σηµείο. Από την ανάληψη της ηγεσίας της Κύπρου τον Φεβρουάριο του 2008 από τον Δ. Χριστόφια, η Εθνική Φρουρά (ΕΦ) δεν έτυχε της δέουσας προσοχής.

Ο τουρκικός στόχος ήταν πάντα η αποστρατικοποίηση της ελληνοκυπριακής πλευράς και η αποδυνάµωσή της ώστε να αποδεχθεί τις τουρκικές απαιτήσεις σε όλα τα θέµατα του Κυπριακού. Η άφιξη 41 νέων αρµάτων µάχης 26 T-80U και 15 Τ-80UK (διοίκησης) στη Μεγαλόνησο έως το τέλος του χρόνου, είναι ένα ιδιαίτερα θετικό γεγονός προς την αντίθετη, ευτυχώς, κατεύθυνση, έστω και ως αναγκαστική επιλογή, αφού έπρεπε να αντικατασταθούν τα αµερικανικής κατασκευής άρµατα Μ48Α5, λόγω παραβίασης των όρων χρήσης τους (ανοήτως είχαν εκχωρηθεί στην Εθνοφρουρά αντί να τα κρατήσει η ΕΛΔΥΚ που είχε κάθε νοµιµοποίηση να το πράξει, µε αποτέλεσµα να αντιδράσουν οι ΗΠΑ). Τα άρµατα είναι κλάσεις ανώτερα από αυτά που αντικαθιστούν και, το κυριότερο, θα ενταχθούν άµεσα στα επιχειρησιακά σχέδια της Εθνοφρουράς λόγω της χρήσης των πρώτων 41 Τ-80, εδώ και αρκετά χρόνια. Γενικά, σε ό,τι αφορά

το τι µέλλει γενέσθαι, πρακτικά σε ένα χρόνο από σήµερα θα ξέρουµε τις προοπτικές της Εθνοφρουράς. Αν οι συνοµιλίες έχουν καταλήξει σε κάποιο αµοιβαία αποδεκτό συµβιβασµό, ουσιαστικά ολοκληρώνεται και ο κύκλος της Εθνοφρουράς όπως τον ξέρουµε µέχρι σήµερα. Αν όχι, τότε οδεύουµε προς εκκίνηση ενός νέου προγράµµατος αµυντικών επενδύσεων, µε το οποίο θα επιχειρηθούν να κλείσουν τα σηµερινά κενά, που είναι πολλά. Τα κενά αυτά, πέραν της ανυπαρξίας Αεροπορίας, εντοπίζονται στον τοµέα του πυροβολικού, των νέων αντιαρµατικών µέσων και των σύγχρονων συστη-µάτων έγκαιρης προειδοποίησης και αναγνώρισης, όπως είναι τα UAV. Η προµήθεια κινεζικών αυτοκινούµενων πυροβόλων έχει «κολλήσει» και θα πρέπει να αναµένουµε την κατάληξη των διαπραγµατεύσεων πριν δούµε κάποια εξέλιξη στο θέµα αυτό.

Οι δαπάνες Στον προϋπολογισµό του 2010 τα ποσά για την Άµυνα ανέρχονται σε 90 εκατ. ευρώ,

δηλαδή 30 εκατ. λιγότερα από τον προϋπολογισµό του 2009, µε µειώσεις που αφο-ρούν σχεδόν όλες τις δραστηριότητες των ΕΔ της Κύπρου, εκτός της µισθοδοσίας των µόνιµων στελεχών. Συνολικά, ο αµυντικός προϋπολογισµός της Κύπρου ανέρχεται στα 340 εκατ. ευρώ εκ οποίων τα 6,4 αφορούν τη Διοίκηση, τις δαπάνες δηλαδή του υπουργού Άµυνας και των 110 κρατικών λειτουργών, όπως και τα λειτουργικά έξοδα του υπουργείου. Τα 132,8 εκατ. αφορούν τις µισθοδοσίες του µόνιµου προσωπικού και των διαφόρων επιδοµάτων και µόνο αυτό το κοµµάτι είναι αυξηµένο κατά 8,1 εκατ. ευρώ σε σχέση µε τον αντίστοιχο προϋπολογισµό του 2009. Για

το υπόλοιπο προσωπικό της ΕΦ (ΕΠΥ, οπλίτες, τροφοδοσία, λοιπά έξοδα συντήρη-σης) προβλέπονται 110 εκατ. ευρώ, ενώ για ένα από τα πιο κρίσιµα κοµµάτια που συνθέτουν τον «αποτρεπτικό» χαρακτήρα της, αυτό της προµήθειας νέων οπλικών συστηµάτων, οι δαπάνες ανέρχονται στο ποσό των 90 εκατ. ευρώ, 30 εκατ. ευρώ λι-γότερα από το 2009.

Οι βασικές εξελίξεις στο εξοπλιστικό πρόγραµµα της Κύπρου για το 2010 αφο-ρούν στην προµήθεια 41 αρµάτων µάχης –όπως αναφέρθηκε προηγουµένως– και 3 ελικοπτέρων. Πιο συγκεκριµένα:

Οι παραδόσεις των πρώτων από τα 41 άρµατα µάχης 26 T-80U και 15 Τ-80UK (Διοίκησης) που αποφάσισε να προµηθευτεί η Κύπρος, από τα αποθέµατα του ρωσικού Στρατού, αξίας 115 εκατ. ευρώ, αποτέλεσε το σηµαντικότερο γεγονός σε µια ήδη ασθενική αµυντική υπόσταση, από άποψη εξοπλισµών. Η ανακοίνωση της προµήθειας των ρωσικών αρµάτων έγινε επίσηµα στις 19 Μαΐου από τον υπουργό

ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ

Aνάγκη ενίσχυσης µε κάθε οικονοµική θυσίατου ΠΑΝΟΥ

ΣΠΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 171

Άµυνας της Κύπρου Κώστα Παπακώστα, σε συνέντευξη Τύπου, κάνοντας απολογι-σµό του έργου του µε την ευκαιρία συµπλήρωσης δύο ετών από την ανάληψη των καθηκόντων του. Στις δηλώσεις του ο υπουργός ανέφερε πως τα άρµατα θα παρα-δοθούν µέσα στο 2010. Ήδη η κυπριακή Εθνοφρουρά έχει παραλάβει 13 T-80U και το χρονοδιάγραµµα προβλέπει την παραλαβή άλλων 9 τον Αύγουστο, 9 ακόµη τον Σεπτέµβριο και των υπολοίπων 10 κατά το διάστηµα Οκτωβρίου-Νοεµβρίου. Στα άρµατα θα τοποθετηθούν θερµικές κάµερες Catherine, ενώ σε αυτά της Διοίκησης σύστηµα αυτοπροστασίας Sthora-1.

Τα 41 Τ-80U/UK, σύµφωνα µε τον υπάρχοντα σχεδιασµό, πρόκειται να αντικατα-στήσουν την επιλαρχία αρµάτων Μ-48Α5 MOLF, τα οποία έχει παραχωρήσει η Ελλάδα στην Κύπρο σε βάση δανεισµού και τα οποία στάθηκαν η αιτία για την πρόκληση σοβαρών αµερικανικών αντιδράσεων για την παρουσία αµερικανικής προέλευσης οπλικών συστηµάτων στη Μεγαλόνησο. Με την ολοκλήρωση του προγράµµατος, η ΧΧ Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία πρόκειται να συµπληρώσει την προβλεπόµενη δύναµή της, η οποία θα διαθέτει δύο συνολικά επιλαρχίες µε 82 Τ-80U/UΚ.

Τα τρία µεταφορικά ελικόπτερα τύπου AW-139 που έχει παραγγείλει η κυπριακή Εθνοφρουρά από τις 6 Νοεµβρίου 2008, θα παραδοθούν τελικά πριν το τέλος του χρόνου, ενώ τα υπόλοιπα δύο που παραγγέλθηκαν στις 8 Ιανουαρίου από το υπουργείο Δικαιοσύνης αναµένεται να παραδοθούν µέσα στο 2011. Η σύµβαση για τα τρία πρώτα ελικόπτερα ανέρχεται στα 45,1 εκατ. ευρώ, ενώ για τα υπόλοιπα δύο στα 31,5 εκατ. ευρώ. Τα ελικόπτερα για την Εθνοφρουρά αναµένεται να καλύψουν πολλές διαφορε-τικές ανάγκες όπως τακτικές και γενικές µεταφορές, έρευνα και διάσωση, µεταφορά ειδικών δυνάµεων, συνδέσµους, αναγνώριση, συνεργασία µε τη ναυτική Διοίκηση, αεροπυρόσβεση και τέλος ελαφρά υποστήριξη σε τµήµατα πεζικού. Το ελικόπτερο προωθείται από δύο ελικοστρόβιλους τύπου PT6C-67C ισχύος 1531 ίππων ο καθένας που του αποδίδουν µέγιστη ταχύτητα 300 χ.α.ω, µέγιστη ακτίνα δράσης 1061 χλµ. και επιχειρησιακό υψόµετρο 6.096 µέτρα. Το AW-139 έχει µικτό βάρος απογείωσης 6,4 τόνους και µπορεί να µεταφέρει 15 επιβάτες ή 12 πλήρως εξοπλισµένους στρατιώτες, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί την ικανότητα µεταφοράς κάδου νερού για πυρόσβεση βάρους 2,2 τόνων.

Σύµφωνα µε την αναδιοργάνωση της Αεροπορικής Διοίκησης Κύπρου, η Μοίρα των τεσσάρων αντιαρµατικών ελικοπτέρων τύπου SA-341L1 Gazelle µετακινήθηκε από το αεροδρόµιο της Λακατάµειας στην αεροπορική βάση της Πάφου όπου και θα επιχειρούν και τα τρία ελικόπτερα AW-139.

Το τρίτο πρόγραµµα που βαίνει προς υλοποίηση είναι αυτό της προµήθειας 128 φορτηγών γενικής χρήσης, σε µια συµφωνία ύψους 38 εκατ. ευρώ που υπεγράφη µεταξύ της ΕΦ και της ΕΛΒΟ. Ο τύπος του φορτηγού είναι το ΕΛΒΟ-ΜΑΝ TGM 4x4 και στα µέσα του περασµένου Μαΐου το όχηµα πραγµατοποίησε σειρά δοκιµών στην Κύπρο. Οι συνολικές ανάγκες της ΕΦ βέβαια ανέρχονται σε 240 φορτηγά 4x4 γενικής χρήσης και σε 100 6x6, αλλά το υπόλοιπο της προµήθειας είναι άγνωστο εάν θα ολο-κληρωθεί στο σύνολό του.

Ωστόσο η πορεία των προγραµµάτων στα οποία αναµένεται υλοποίηση, όπως αυτά έχουν εξαγγελθεί, εξακολουθεί να παραµένει αβέβαιη. Τα κυριότερα από αυτά είναι τα ακόλουθα:

– Διασύνδεση των οχηµάτων εγγύς αντιαεροπορικής άµυνας TOR-M1. Η υλοποί-ηση του συγκεκριµένου προγράµµατος είναι κρίσιµης σηµασίας, καθώς µέσω αυτής µπορούν να διεξαχθούν συνδυαστικού τύπου αντιαεροπορικές επιχειρήσεις έναντι ενός κορεσµένου –από τον αντίπαλο–, καταθλιπτικά επιβαρυµένου για τις φίλιες δυνάµεις αεροπορικού περιβάλλοντος.

– Προµήθεια 136 περισκοπίων οδήγησης αρµάτων µάχης. Ο αρχικός σχεδιασµός αφορούσε τα 27 T-80U, τα 14 T-80UK και τα 52 AMX-30Β2, αλλά δεν είναι γνωστό εάν θα παραµείνει ο ίδιος µετά την προµήθεια των 41 T-80U/UK ή εάν θα εξαιρεθούν από την τοποθέτησή τους τα ΑΜΧ-30.

– Συµπλήρωση Μοίρας αυτοκινούµενων οβιδοβόλων Zuzana. Τα 12 υπάρχοντα συστήµατα στην ΕΦ υπολογιζόταν να ενισχυθούν από ακόµη έξι. Είναι άγνωστο όµως εάν τελικά το συγκεκριµένο πρόγραµµα θα προχωρήσει εντός του 2010 ή ακόµη και εντός του 2011.

– Προµήθεια προσοµοιωτή πτήσης ελικοπτέρων Mil Mi-35P. Το πρόγραµµα, αν

και προέβλεπε για την υλοποίησή του εκταµίευση ποσού 4 εκατ. ευρώ (1,2 εκατ. για το 2009 και 2,8 εκατ. για το 2010), εν τούτοις µάλλον παραπέµπεται για τον επόµενο προϋπολογισµό του 2011, στην καλύτερη των περιπτώσεων.

– Προµήθεια προσοµοιωτή οδήγησης/βολής αρµάτων µάχης. Το κυπριακό υπουρ-γείο Άµυνας έχει εκδώσει από το 2008 δύο αιτήσεις για πληροφορίες: µία για προσο-µοιωτή βολής και τακτικής εκπαίδευσης για άρµατα T-80U/UK και µία για σύστηµα προσοµοίωσης βολών ΑΜΧ-30. Ένα τρίτο πρόγραµµα για αντίστοιχο σύστηµα για τα ΤΟΜΑ BMP-3 δεν έχει προχωρήσει ούτε ως πρόβλεψη χρηµατοδότησης. Η πορεία και των τριών προγραµµάτων πάντως παραµένει άγνωστη.

– Προµήθεια νέων αντιαρµατικών βληµάτων. Πρόκειται πιθανότατα για την αγορά 24 ή 26 συστηµάτων Kornet-E, αλλά η φιλόδοξη επέκταση του προγράµµατος για το-ποθέτηση των συστηµάτων αυτών σε οχήµατα VBL µάλλον θα πρέπει να αποκλειστεί, τουλάχιστον επί του παρόντος.

– Προµήθεια δύο εκπαιδευτικών αεροσκαφών προς αντικατάσταση του ενός PC-9, το οποίο είναι καθηλωµένο στο έδαφος. Το πρόγραµµα αφορά προµήθεια αεροσκάφους Turboprop, για τη διατήρηση µιας στοιχειώδους υποδοµής πτητικής συντήρησης των ιπτάµενων χειριστών της ΕΦ, αλλά και πάλι το ποσό των 3,5 εκατ. ευρώ που είχε συνυπολογιστεί για το 2010 µετατίθεται στην καλύτερη περίπτωση για τον προϋπολογισµό του 2011.

– Προµήθεια 100 πολυβοµβιδοβόλων 40x53 χλστ. µε συνολικές πιστώσεις για τα έτη 2009, 2010 και 2011 επτά εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 54 προορίζονται για τον εξοπλισµό των ΤΟΜΠ «Λεωνίδας», τα 30 για τα τροχοφόρα ΤΟΜΠ VAB VTT, τα 10 για χρήση από τη Ναυτική Διοίκηση και 6 για τον Στρατό επί τρίποδα Μ3. Τα δύο προγράµµατα αφορούν σε κρίσιµες ανάγκες της ΕΦ, αλλά η υλοποίησή τους κρίνεται αρκετά επισφαλής.

– Προµήθεια τριών συστηµάτων SHORADS τύπου TOR Μ2 µε συνολικό ποσό 70 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23 ήταν κατανεµηµένα στον προϋπολογισµό του 2009. Το συγκεκριµένο όµως πρόγραµµα εκτιµάται πως, εάν δεν οδηγηθεί σε µαταίωση, σίγουρα θα καθυστερήσει αρκετά.

– Πρόγραµµα προµήθειας 48 αυτοκινούµενων πυροβόλων των 155 χλστ. Τυπικά τουλάχιστον, ο προϋπολογισµός ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 20 εκατ. ευρώ ήταν κατανεµηµένα για το 2009, η συνέχεια όµως της χρηµατοδότησης αγνοείται και το πιθανότερο –δεδοµένου και του δείγµατος γραφής για τα εξοπλιστικά της παρούσης κυπριακής ηγεσίας– είναι να οδηγηθεί σε µαταίωση. Σκοπός του προγράµµατος είναι η αντικατάσταση του µεγαλύτε-ρου αριθµού ρυµουλκούµενων πυροβόλων µε αυτοκινούµενα, τα οποία όµως είναι εξίσου άγνωστο εάν πρόκειται στις απαιτήσεις της ΕΦ να είναι δυνητικά ερπυστριοφόρα ή τροχοφόρα.

Κυπριακό άρµα µάχης τύπου T-80U.


M113A1/-A2T2/-A2T3 266 Περιλαµβανοµένων όλων των εκδόσεων.

YPR-765 AIFVXYPR-765 AIFCX

361 Περιλαµβανοµένων όλων των εκδόσεων: ΤΟΜΑ µε πυροβόλο 25 χλστ., ΤΟΜΠ µε πολυβόλο 12,7 χλστ. και αυτόµατο βοµβιδοβόλο 40 χλστ. σε πυργίσκο και φορείς όλµων.

ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ 1

11ο Σώµα Στρατού

ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 2

28η Μεραρχία Πεζικού, 39η Μεραρχία Πεζικού

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ 1

14η Τεθωρακισµένη Ταξιαρχία

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΕΙΔΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ 1

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ 1

ΤΑΓΜΑΤΑ ΠΕΖΙΚΟΥ (ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ) 7

ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ & ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ: 45.000

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ: 5.000

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ: 50.000

ΕΦΕΔΡΕΙΕΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ: 26.000

ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: 11.000

ΠAΡΑΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ: 750

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: 11.750

ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ: 71.750 (εφεδρείες 60.000)

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΜΕΡΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 2

Ι ΜΠ, ΙΙ ΜΠ


XX ΤΘΤ

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΠΕΖΙΚΟΥ 1

IV ΤΑΞ ΠΖ

ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ 1

III ΤΑΞΥΠ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ 1

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (300 ΑΤΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ) 1

449 ΜΑΕ, 450 ΜΕΕ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (350 ΑΤΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ) 1

Τ-80U/-UK 27/14 Με θερµικές κάµερες Thales Catherine FC, που αντικατέστησαν τις παλιές ρωσικές T01-Π01. Ta -UK διοικητικά µε πρόσθετες επικοινωνίες.

Τ-80U/-UK 25/16 Και τα 41 άρµατα του τύπου από τα αποθέµaτα του ρωσικού Sτρατού θα έχουν παραδοθεί στην ΕΦ µέχρι το τέλος του χρόνου.

AMX-30/-Β2 61/52

M48A5 MOLF 82 ΕΛΔΥΚ (Ελληνική Δύναµη Κύπρου).

M48A5T1 231

M48A5T2 169


ΔΟΜΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

BMP-3 43

ΛΕΩΝΙΔΑΣ 2 141 99 επιχειρούν µε την ΕΛΔΥΚ.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ 1 16 Πιθανή αναβάθµιση σε ΛΕΩΝΙΔΑΣ 2.

AMX VCI 16 Κέντρα διεύθυνσης πυρός και οχήµατα µεταφοράς για τους υπηρέτες των οβιδοβόλων Mk 3F.

VAB VCI 27

VAB VTT 81 27 µε όλµο Ε-44ων 81 χλστ. 18 είναι ρυµουλκά όλµου ΜΟ-120RT61 των 120 χλστ.

VAB VCAC 18 Εξοπλισµένα µε Α/Τ Κ/Β µεγάλου βεληνεκούς HOT-2.

EE-9 CASCAVEL 124 Υπό µελέτη ο εκσυγχρονισµός του ΣΕΠ (Σύστηµα Ελέγχου Πυρός).

EE-3 JARARACA 15 Εξοπλισµένα µε Α/Τ Κ/Β MILAN.

ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 173

ΑΥΤΟΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

MK 3F 12 Των 155 χλστ.

Μ110Α2 8 Των 203 χλστ.

M107 12 Των 175 χλστ.

ZUZANA 12 18 Μαΐου 2000. Με την 23A/2000 σύµβαση έγινε η προµήθειά τους έναντι 48.129.126 ευρώ.

ΑΥΤΟΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

M44T >24 Των 155 χλστ. Σύµφωνα µε άλλες πηγές, ο αριθµός τους υπερβαίνει τα 90.


M110A2 12 Των 203 χλστ.

ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΕΚΤΟΞΕΥΤΕΣ ΠΥΡΑΥΛΩΝ

T-122 (40 X 122 ΧΛΣΤ.) >18 Τουρκικής σχεδίασης και προέλευσης. Ο αριθµός τους αυξήθηκε σηµαντικά.

ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΕΚΤΟΞΕΥΤΕΣ ΠΥΡΑΥΛΩΝ

M-63 PLAMAN 24 Των 32 σωλήνων των 128 χλστ., γιουγκοσλαβικής προέλευσης.

ΒΜ-21 GRAD 4 Των 40 σωλήνων των 122 χλστ., ρωσικής προέλευσης.

ΡΥΜΟΥΛΚΟΥΜΕΝΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

M114A1/-A2 36 Των 155 χλστ.

M101A1 90 Των 105 χλστ.

M115 12 Των 203 χλστ.ΡΥΜΟΥΛΚΟΥΜΕΝΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ

TR-F1 12 Των 155 χλστ., γαλλικής προέλευσης.

M114A1 12 Των 155 χλστ.

Μ-56 72 105 χλστ., γιουγκοσλαβικής προέλευσης.

Μ-1944 20 Των 100 χλστ.

PDR 25 54 Των 87,6 χλστ. (σε αποθήκευση).

M-1942 12 Των 76 χλστ. (σε αποθήκευση).


TOR-M1 6 Αυτοκινούµενο σύστηµα µικρού βεληνεκούς (SHORADS).

ASPIDE / ΟΘΕΛΛΟΣ 24 12 εκσυγχρονισµένα συστήµατα Skyguard µε 24 εκτοξευτές Aspide.

MISTRAL ATLAS (1XII) 12 Εκσυγχρονισµένοι εκτοξευτές (βεληνεκές από 5 σε 6,3 χλµ.)

MISTRAL MANPADS 18 Εκσυγχρονισµένα (βεληνεκές από 5 σε 6,3 χλµ.)

9Κ32Μ STRELA 2M 300 Κατεστράφησαν τουλάχιστον 300 βλήµατα που το όριο ζωής τους είχε λήξει από το 1992 στο Πεδίο Βολής Καλού Χωριού, στη Λάρνακα.


9Μ39 IGLA (SA-18 «GROUSE»)

8 Με αναχορηγία 42 βληµάτων.

FIM-92B/C STINGER POST/RMP

170


Μ1 84 Των 40 χλστ.

RH-202 MK 20 Δίδυµο των 20 χλστ.

GDF-003 16 Των 35 χλστ.

M55 Τετράδυµο των 12,7 χλστ.

AMX-30D 6 Περισυλλογής.

BREM-L Άρµα Περισυλλογής Ελαφράς.

M88A1 Περισυλλογής.

M48ARV Περισυλλογής.



Μ-55 36 Τρίδυµα των 20 χλστ., γιουγκοσλαβικής προέλευσης.

GDF-005 24 Δίδυµα των 35 χλστ.

Μ-1 20 40 χλστ. (σε αποθήκευση).

M55 43 Τετράδυµο των 12,7 χλστ.


ΤΟΜΑ BMP-3 της ΕΦ



ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ ΑΝΕΥ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗΣ

Μ40Α1 144 Των 106 χλστ. Χρησιµοποιούνται από την Εθνοφυλακή.

M67 40 Των 90 χλστ. Σχέδια αντικατάστασης.

ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑ ΑΝΕΥ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗΣ

M40A1 192 Των 106 χλστ. Οι τουρκοκυπριακές δυνάµεις διαθέτουν επιπλέον 36 συστήµατα.


KORNET-E 62 Ζητήθηκαν 8 από τον Ελληνικό Στρατό. Έχει εγκριθεί η αγορά 54 συστηµάτων.

MILAN 45

APILAS 1.000 Των 112 χλστ.

M72A2 LAW 1.000 Των 66 χλστ.

RPG-7V 850 Των 73 χλστ.

ΗΟΤ 22

9Κ11 MALYUTKA 40 (AT-3 «Sagger B»), σε αποθήκευση.


KONKURS-M 12-18 9M113M Konkurs-M µε αναχορηγία 72 βλήµατα.

TOW I/II 48

MILAN 72 Εξ αυτών, έξι εκτοξευτές χρησιµοποιούν οι τουρκοκυ-πριακές δυνάµεις.

M72A2 LAW Των 66 χλστ.

ΟΛΜΟΙ

ΜΟ-120RT61 114 Των 120 χλστ.

Μ1/M29 70 81 χλστ. (σε αποθήκευση).

Ε-44E1 ΕΒΟ 170 Των 81 χλστ.

Μ2/Μ30 26 Των 107 χλστ. (4,2 ίντσες).

M19 40 Των 60 χλστ.

ΟΛΜΟΙ

HY-12DI 127 Των 120 χλστ., κατασκευάζεται από τη ΜΚΕΚ.

M30 148 Των 107 χλστ. (4,2 ίντσες).

M1/M29 175 Των 81 χλστ.

M19 Των 60 χλστ.

ΜΜ-40 Exocet Block II

3 Τρεις τετραπλοί εκτοξευτές και 24 βλήµατα ΜΜ40 Exocet Block II επί ισάριθµων οχηµάτων. Σταδιακά, τα βλήµατα υπόκεινται σε πρόγραµµα εργοστασιακής συντήρησης-αναβάθµισης που θα επεκτείνει τη διάρκεια ζωής των βληµάτων κατά 10 έως 12 έτη.

TRS-221D 1 Αγοράστηκε το 1991.

TRS-2245 1 Η εγκατάστασή του έγινε το 2005.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ESM ELISRA 8 Σε κλωβούς.


CIS AGL 40 40x53 χλστ.

CIS GL 700 Low Velocity.


GMG (40X53 ΧΛΣΤ.) Σε παραγωγή από την Roketsan/ΜΚΕΚ. Κατόπιν αδείας της Heckler und Koch.

ΕΠΑΚΤΙΑ ΑΜΥΝΑ


Εκτόξευση βλήµατος ΜΜ-40

Exocet Block II.

Α Μ Υ Ν Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ο Σ 2 0 1 0 – 2 0 1 1 175

ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

UH 1H IROQUOIS 3

AS-532UL COUGAR 1

ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ

T-41D MESCALERO 3

DO-28D2 SKYSER-VANT

1

AN-2 COLT 1

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΛΑΚΑΤΑΜΙΑΣ, ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ 17/35, ΘΕΣΗ: 35° 06' 22.16" N 033° 19' 16.71" E, ΥΨΟΜΕΤΡΟ: 795 ΠΟΔΙΑ

449 ΜΑΕ SA-342L 4 Με Α/Τ Κ/Β µεγάλου βεληνεκούς HOT-2.

BELL 206L3 2

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΠΑΦΟΥ, ΚΩΔΙΚΟΣ: LCPH ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ 11/29, ΘΕΣΗ: 34° 43' 04.94" N 023° 29' 08.63" E, ΥΨΟΜΕΤΡΟ: 41 ΠΟΔΙΑ

450 ΜΕ/Π PC-9 1 Από τα αρχικά δύο, το ένα κατέπεσε τον Σεπτέµβριο του 2005.

BN2B1 MARI-TIME DEFENDER

1

MIL MI-35P 11 Παρελήφθησαν αρχικά 12. Με Α/Τ Κ/Β 9Μ114 Shturm και 9Μ120 Ataka, ρουκέτες C-24B 240 χλστ. και C-8 KOM.

AW-139 3 Πρόκειται να παραδοθούν εντός του έτους.

SHALDAG 1 Κατασκευής Israel Shipyards. Με σταθεροποιούµενο πυροβόλο των 30 χλστ., και θερµική κάµερα της Rafael.

ESTEREL 32L 1 «Σαλαµίς». Με στοιχείο ESM για τη σκόπευση των Exocet MM-39.

RODMAN 55 2

VITTORIA 2 Των ιταλικών ναυπηγείων Cantiere Navale Vittoria. Σύµ-βαση 17 εκατ. λιρών (2003). 13 Σεπτεµβρίου 2004 στη Ναυτική Βάση «Ευάγγελος Φλωράκης», επίσηµη ένταξη σε υπηρεσία. «ΠΠ Πλωτάρχης Ελευθέριος Τσοµάκης ΠΝ» (Ρ03) και «ΠΠ Πλωτάρχης Νικόλας Γεωργίου ΠΝ» (Ρ04).

«ΚΕΡΥΝΕΙΑ» P-02 1 Πρώην «A268 Κνωσός».

ΑΚΤΑΙΩΡΟΙ 2 Τα επιχειρούν οι τουρκικές δυνάµεις κατοχής.

ΤΑΧΥΠΛΟΑ 2 Τα επιχειρούν οι τουρκικές δυνάµεις κατοχής.

MK 5 2 Αµερικανικής προέλευσης, τα επιχειρεί η «Ακτοφυλα-κή» του ψευδοκράτους.

SG45/SG46 2 Τα επιχειρεί η «Ακτοφυλακή» του ψευδοκράτους.

«RAUF DENKTASH» 1 Το επιχειρεί η «Ακτοφυλακή» του ψευδοκράτους.


ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ. ΚΩΔΙΚΟΣ: LCLK, ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ 04/22, ΘΕΣΗ: 34° 52' 30.42" N 033° 37' 29.46" E, ΥΨΟΜΕΤΡΟ: 8 FT.

BELL 412EP/SP 2 Θα αντικατασταθούν από τα AW-139. Πιθανότατα θα πωληθούν.

AW-139 2 Υπό παραγγελία.

BN-2T TURBINE DEFENDER 1

ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ ΣΚΑΦΗ

BN-2T Turbine Defender Bell 206L3

AS-532UL Cougar


STEYR 14M22 4x4. Περισυλλογής.

STEYR 33M97 6x6. Περισυλλογής.

STEYR/ELBO 33M41 6x6. Περισυλλογής.

MERCEDES-BENZ/ ELBO G-CLASS

Ελαφρύ όχηµα 4x4. Ωφέλιµο 750 κιλών.

STEYR/ELBO 680 M Φορτηγό 4x4.

STEYR/ELBO 680 M3 Φορτηγό 6x6.

STEYR/ELBO 14M14 Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο 8.000 κιλών.

STEYR/ELBO 14M22 Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο 8.000 κιλών.

STEYR/ELBO 26 S28 Φορτηγό 6x6.

STEYR/ELBO 26 S31 HET 6x6.

STEYR/ELBO 33M41 Τράκτορας 6x6.

STEYR 40M60 HET Αρµατοφορέας 6x6. Οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν το 2003.

URAL 4320 Φορτηγό 6x6. Χρησιµοποιείται µε το αντιαεροπορικό σύστηµα TOR-M1.

LAND ROVER DEFENDER 110 / 130

Ελαφρύ όχηµα 4x4.

BMC 215-09 Φορτηγό 4x4 τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Ωφέλιµο 2.500 κιλών.

BMC 235-16 Φορτηγό 4x4 τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Ωφέλιµο 5.000 κιλών.

BMC 380-26 Φορτηγό 6x6 τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής. Ωφέλιµο 10.000 κιλών. Σε µικρούς αριθµούς.

BMC FAITH 270-26 6x4 βυτιοφόρο καυσίµων 20.000 λίτρων για αεροσκάφη-ελικόπτερα.

M34 Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο 2.268 κιλών.



MB UNIMOG Φορτηγό 4x4

MERCEDES-BENZ ACTROS

Φορτηγό 6x6 µε σύστηµα διαχείρισης φορτίου (LHS). Η προµήθειά τους έγινε τη διετία 2001-2002.

MERCEDES-BENZ HET Η προµήθειά τους έγινε περί το 1995.

MAN 26.372 DFAEX Φορτηγό 6x6.

MANAS 16.210 FAE Φορτηγό 4x4. Ωφέλιµο 7.500 κιλών

MANAS 26.281 DFAE Φορτηγό 6x6. Ωφέλιµο 13.800 κιλών

MKE Πιστόλι 9 χλστ.

H&K MP5 Υποπολυβόλο 9 χλστ.

M16A2 Τυφέκιο 5,56 χλστ.

H&K G3 Τυφέκιο 7,62 χλστ. x 51

AKM Τυφέκιο 7,62 χλστ.

HK33 Τυφέκιο 5,56 χλστ.

BARRETT M82A1 Τυφέκιο 12,7 χλστ.

H&K MG3 Πολυβόλο 7,62 χλστ. x 51

BROWNING M2HB Πολυβόλο Βαρύ 0,50΄΄




EP9S / EP7 / USP Πιστόλι 9 χλστ.

H&K MP5 Υποπολυβόλο 9 χλστ.

FN P90 Υποπολυβόλο 5,7 χλστ.

AK-101 Τυφέκιο 5,56 χλστ.


M16A2 Τυφέκιο 5,56 χλστ.

H&K G3 Τυφέκιο 7,62 χλστ. x 51


ΚΗΦΕΥΣ Τυφέκιο 7,62 χλστ.

H&K HK11A1 Οπλοπολυβόλο 7,62 χλστ. x 51

M60 Πολυβόλο 7,62 χλστ. x 51

FN MAG Πολυβόλο 7,62 χλστ. x 51

H&K MG3 Πολυβόλο 7,62 χλστ. x 51

BROWNING M2HB Πολυβόλο Βαρύ 0,50΄΄

M79 / Μ203 / ΗΚ-79 Εκτοξευτής βοµβίδων 40 χλστ.


FN P90

M16A2

2 E Λ Λ Α ∆ Α / Τ Ο Υ Ρ Κ Ι Α

amintiki_vivlos2010

Documents