analiza e rishikimit strategjik te sektorit

7/25/2019 Analiza e Rishikimit Strategjik Te Sektorit

1/64

1

Republika e Kosovs

Republika Kosova - Republic of Kosovo

QeveriaVlada-Government

ANALIZ E RISHIKIMIT STRATEGJIK T SEKTORT T SIGURISS REPUBLIKS S KOSOVS

Prishtin, Mars 2014


2/64

2

PRMBAJTJA

Prmbledhje Ekzekutive e RSSS-s................................................................................................ 4

Kapitulli 1. Hyrje.......................................................................................................................... 6

Seksioni 1.1. Qllimi i RSSS..................................................................................................... 6

Seksioni 1.2. Sfondi................................................................................................................... 8

Kapitulli 2. Procesi i RSSS......................................................................................................... 11

Seksioni 2.1. Objektivat e RSSS............................................................................................. 11

Seksioni 2.2. Kushtet e Puns (Termat e Referencs) dhe fazat e RSSS............................ 12

Kapitulli 3. Interesat dhe Objektivat e Siguris Kombtare t Republiks s Kosovs ....... 14

Seksioni 3.1 Interesat dhe Objektivat e Siguris Kombtare............................................. 14

Kapitulli 4. Mjedisi Strategjik i Siguris t Republiks s Kosovs....................................... 15

Seksioni 4.1. Konteksti strategjik.......................................................................................... 15

Seksioni 4.2. Mjedisi Global i Siguris.................................................................................. 15

Seksioni 4.4. Mjedisi i brendshm i siguris......................................................................... 17

Seksioni 4.5. Krcnimet jo-konvencionale......................................................................... 19

Kapitulli 5. Politikat e Siguris dhe Mbrojtjes t Republiks s Kosovs ............................. 20

Seksioni 5.1. Koncepti i Politikave t Siguris dhe Mbrojtjes............................................ 20

Seksioni 5.2. Politikat e brendshme pr Sigurin e Republiks s Kosovs ...................... 20

Seksioni 5.3. Politikat rajonale pr siguri t Republiks s Kosovs ................................. 21

Seksioni 5.4. Politikat Globale pr Siguri t Republiks s Kosovs.................................. 22

Kapitulli 6. Arkitektura e ardhshme e sektorit t siguris t Republiks s Kosovs .......... 22

Kapitulli 7. Analiza e Ministrive t sektorit t Siguris.......................................................... 23

Seksioni 7.1. Ministrit e Analizuara nga RSSS................................................................... 23


3/64

3

7.1.3. Ministria e Forcs s Siguris (MFSK)....................................................................... 30

Kapitulli 8Konkluzionet dhe rekomandimet kryesore t RSS-s...................................... 59

Aneksi A - Shkurtesat ................................................................................................................... 63


4/64

4

Prmbledhje Ekzekutive e RSSS-s

Republika e Kosovs, si shtet sovran, e merr seriozisht prgjegjsin e ofrimit t siguris pr

qytetart dhe territorin t saj. Republika e Kosovs sht mirnjohse ndaj institucioneve

ndrkombtare pr rolin e rndsishm q ato kan luajtur n zhvillimin e sektorit t siguris sKosovs dhe m gjer, pr mbajtjen e mjedisit t sigurt n Kosov. N t njjtn koh, Kosova e

njeh rndsin e vazhdimit t ngritjes s aftsis pr institucionet e veta pr t ofruar siguri t

gjith qytetarve t Kosovs. Prandaj, si pjes e procesit t marrjes graduale t m shum

prgjegjsive pr sigurin e saj, n Mars t vitit 2012, Qeveria e Republiks s Kosovs e ka

iniciuar Rishikimin Strategjik t Sektorit t Siguris (RSSS), nj rishikim gjithprfshirs t t

gjitha institucioneve t saja t siguris. Qllimi i RSSS-s sht t bhet nj analiz e

hollsishme t t gjitha aspekteve t siguris n Republikn e Kosovs pr ti analizuar sfidat e

siguris e s tashmes dhe s ardhmes; t prcaktohen qart rolet e secilit institucion n sektorin e

siguris pr tju shmangur dyfishimit dhe pr ti maksimalizuar kapacitetet institucionale; si dhe

t identifikohen kapacitetet e nevojshme pr t ofruar mbrojtje dhe siguri qytetarve t Kosovs.

Prmes ksaj analize, RSSS-ja i ka prodhuar udhzime t politikave t nivelit strategjik dhe

rekomandimet konkrete pr sektorin e siguris s Kosovs. Rezultatet e rishikimit jan t

prfshira n raportin pasues.

Vizioni i Republiks s Kosovs sht t jet shtet q promovon stabilitet dhe siguri, jo vetm

pr popullatn e saj por edhe pr rajonin dhe Evropn m t gjer. Republika e Kosovs aspiron

t jet pjes prbrse e strukturave t siguris rajonale dhe globale, e n veanti e BE-s,

NATO-s, OSBE-s dhe OKB-s. Ajo gjithashtu dshiron qe t mirmban dhe promovon

marrdhniet paqsore fqinjsore pr ta ngritur stabilitetin dhe besimin n mes t vendeve t

rajonit. Populli dhe Qeveria e Republiks s Kosovs jan t vendosur t jetojn n vend me

prosperitet,vend paqsor dhe shumetnik i cili garanton liri dhe mirqenie t t gjith qytetarve t

saj ashtu si sht edhe e cekur n Kushtetut. Republika e Kosovs ndjek rrugn e antarsimit

dhe integrimit n strukturat Euro-Atlantike t cilat mbesin emrtuesi m i fuqishm pr Kosovn,si dhe nj tregues i gatishmris dhe e konfirmojn dshirn e vendit pr tu br eksportues i

siguris rajonale dhe ndrkombtare. Ne t vrtet, siguria kombtare e Kosovs sht e lidhur

ngusht me sigurin rajonale dhe sigurin m t gjer Euro-Atlantike.


5/64

5

Procesi i RSSS-s ka pasur qasje gjithprfshirse, dhe i kaprfshir t gjitha institucionet e

sektorit t siguris si: Forcn e Siguris s Kosovs (FSK), policin dhe shrbimet e inteligjencs

sikur edhe ministrit prgjegjse si at t: FSK-s, punve t jashtme, t punve t brendshme, t

drejtsis, financave, shndetsis, edukimit, mjedisit dhe infrastrukturs. Procesi e ka prshir

nj grup punues t themeluar,e t prbre nga aktert e sektorit t siguris i njohur si Grupi

Punues Ndrministror i RSSS-s. Si rishikim i par pas shpalljes s Pavarsis n Kosov,

RSSS-ja e ka v theks n kontekstin vendor duke nxit udhheqsin dhe pronsin vendore me

synim prfundimtar q institucionet e sektorit t siguris t bhen m efikase, efektive dhe t

prgjegjshme ndaj qytetarve t Kosovs.

N raportin n vazhdim, secili institucion t sektorit t siguris t prfshir n RSSS e

prshkruan bazat e tij ligjore, rolet dhe misionet e tanishme, si do t ndryshojn rolet dhe

misionet e tyre dhe ofron rekomandime t cilat paraqesin konsolidimin e vazhdueshm tinstitucioneve t siguris n Kosov. Duke pasur parasysh qasjen e koordinuar mir ndaj

implementimit t RSSS-s, Zyra e Kryeministrit do t luaj rol qendror n vendosjen e

prioriteteve dhe mbikqyrjen e implementimit t rekomandimeve t RSSS-s dhe sigurimin q

procesi i implementimit t mbett i prballueshm dhe transparent.

Prmes analizs s hollsishme dhe metodike , t br gjat periudhs dy vjeare , RSSS-ja ka

nxjerr n pah nevojn pr zhvillimin gradual t kapaciteteve pr t marr prgjegjsit m t

mdha n prputhje me obligimin e Republiks s Kosovs n ruajtjen e sovranitetit dhe

integritetit t saj territorial. RSSS rekomandon zhvillimin e kapaciteteve t nevojshme dhe

shuarjen e atyre t panevojshme; si dhe ofron rekomandimet pr ndryshimet e nevojshme

legjislative si rezultat i t gjeturave t RSSS-s. RSSS-ja e ka identifikuar nevojn q t

rishikohet Strategjia e Siguris Kombtare; t hartohet Strategjia e Mbrojtjes Kombtare dhe t

rishikohet dhe riprpunohet Plani i Reagimit Kombtar pr ti pasqyruar t gjeturat e RSSS-s.

RSSS-ja rekomandon tranzicionin e FSK-s n Forcat e Armatosura t Kosovs me mision t

ruajtjes s integritetit territorial t vendit, ofrimit t mbshtetjes ushtarake e autoriteteve civile n

raste fatkeqsie dhe pjesmarrjen n operacione paqeruajtse; si dhe tranzicionin e Ministris s

FSK-s n Ministrin e Mbrojtjes me prgjegjsi t ofrimit t mbikqyrjes civile dhe udhzimeve

pr Forcat e reja t Armatosura t Kosov. Gjithashtu, Ministria e Punve t Brendshme (MPB)

do t punoj ngusht me Ministrin e Mbrojtjes (MM) pr t transferuar prgjegjsit me kalimin


6/64

6

e kohs tek MPB n fushn e menaxhimit t emergjencave. Duke pasur parasysh aspiratat Euro-

Atlantike t Kosovs dhe antarsimin n organizatat rajonale dhe ndrkombtare, Ministria e

Punve t Jashtme (MPJ) do t vazhdoj ta rris pranin e saj jasht Republiks s Kosovs, si

shtyll kryesore diplomatike e siguris n vend. Pr shkak t nevojs s Programit msimor n

fushn e siguris pr ti shkolluar dhe trajnuar studentt universitar me qllim q t asistojn n

zhvillimin e udhheqsve t ardhshm n sektorin e siguris , RSSS-ja rekomandon q Ministria

e Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis t punoj pr ta zhvilluar Programin msimor t Mbrojtjes

dhe Siguris n Universitetin e Prishtins. Republika e Kosovs ka perspektiv Euro-Atlantike

dhe ka pr qllim q ta prmirsoj raportet e saja me institucionet Euro-Atlantike. Prandaj RSSS-

ja gjithashtu rekomandon q Zyra e Kryeministrit t formoj Grup Punues ndrministror t

NATO-s pr t ndihmuar n lehtsimin e thellimit t raporteve me Aleancn.

Shkurt, qllimi parsor i Raportit t RSSS-s sht q ti ofroj Qeveris s Kosovs nj pako t

rekomandimeve pr zhvillimin transparent, t balancuar dhe t prballueshm t institucioneve t

siguris s Kosovs pr tu ballafaquar me sfidat e siguris e s tashmes dhe s ardhmes.

Kapitulli 1. Hyrje

Seksioni 1.1. Qllimi i RSSSRishikimi Strategjik i Sektorit t Siguris (RSSS) sht nj proces i iniciuar nga Qeveria e

Republiks s Kosovs n mars t vitit 2012. Republika e Kosovs, q nga shpallja e pavarsis

m 17 shkurt 2008, sht njohur nga m shum se njqind shtete antare t Kombeve t

Bashkuara dhe sht br nj akter shtetror me prgjegjsi pr sigurin kombtare dhe rajonale.

Republika e Kosovs sht prgjegjse pr t garantuar sigurin e qytetarve t saj dhe pr

mbrojtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial t saj. Si rezultat, Republika e Kosovs sht

duke ndrmarr hapa pr t ushtruar sovranitetin e saj n nj mnyr t prgjegjshme bazuar n

vlerat themelore t liris, paqes, demokracis, barazis, respektimit pr t drejtat dhe lirit e

njeriut dhe sundimit t ligjit. Prandaj, si nj antare e re n familjen e kombeve, Republika e

Kosovs sht e vetdijshme pr prgjegjsit e saja n fushn e siguris dhe se prmbushja e

prgjegjsive t tilla krkon nj qasje t gjer, strategjike dhe gjithprfshirse t Qeveris.


7/64

7

Natyrisht, kjo nnkupton q Qeveria e Republiks s Kosovs gjithashtu t ket parasysh

perspektivn globale, rajonale dhe lokale t siguris shtetrore. Zhvillimet prtej Republiks s

Kosovs mund t ken ndikim n sigurin kombtare t vendit. Si rrjedhoj, sht evidente se

siguria shtetrore sht ngusht e lidhur dhe varur n sigurin e rajonit dhe mbar Evrops. Paqja

dhe stabiliteti n Evrop dhe m tej, varet n bashkpunimin ndrmjet shteteve, qoft n baza

njpaleshe apo shumpalshe ose n kuadr t organizatave ndr-qeveritare. Bashkpunimi

rajonal n sektorin e siguris sht i domosdoshm jo vetm pr luftimin e krcnimeve e

prbashkta, por gjithashtu pr tejkalimin asaj q sht trashguar nga kaluara dhe minizimin e

tensioneve dhe krcnimeve t brendshme dhe t jashtme. Prandaj, sht fakt i qen se Republika

e Kosovs mund t jet e sigurt nse rajoni dhe Evropa jan t sigurta. Pr t prmbyllur,

Republika e Kosovs duhet t shikoj drejt s ardhmes, kur sfidat ndaj siguris t t gjitha

niveleve do t jen prgjegjsi e Qeveris pr tu adresuar. Si rezultat, tani sht koha eprshtatshme pr t vendosur themelet pr aftsin e Qeveris s Kosovs pr t mbrojtur Shtetin

n t gjitha nivelet n nj mnyr reale, t prballueshme financiarisht dhe gjithprfshirse.

Vizioni i Republiks s Kosovs sht q t bhet nj forc e stabilitetit dhe siguris, jo vetm

pr popullatn e saj, por edhe pr rajonin dhe mbar Evropn. Republika e Kosovs aspiron t

bhet pjes prbrse e strukturave rajonale dhe globale t siguris, n veanti e NATO-s, BE-

s, OSBE-s dhe OKB-s. Gjithashtu aspiron t mbaj marrdhnie paqsore me fqinjt e saj, ku

dhe s fundi, n prill t vitit 2013 ka arritur nj marrveshje normalizimi me Republikn e

Serbis, q do t shtoj stabilitetin dhe besimin ndrmjet kombeve n rajon dhe promovoj raporte

t mira fqinjsore. Qytetart dhe Qeveria e Republiks s Kosovs jan t prkushtuar pr t

jetuar n nj shtet paqsor, prosperues dhe shumetnik q garanton lirit dhe mirqenien e t

gjith qytetarve sikurse sht mishruar me Kushtetut.

N pikpamje t rrethanave t lartprmendura (nevoja pr ofruar siguri pr t gjith qytetart e

Kosovs dhe nevoja pr t prcaktuar drejtimin strategjik pr sektorin e siguris s Kosovs) m

21 mars 2012, Republika e Kosovs mori vendimin q pr her t par si vend i pavarur t

ndrmarr Rishikimin Strategjik t Sektorit t Siguris (RSSS). Qllimi i procesit t RSSS-s

sht ndrmarrja e nj analize gjithprfshirse t tr qeveris, t t gjitha aspekteve t siguris

n Republikn e Kosovs n mnyr q t identifikoj nevojat e siguris t vendit dhe qytetarve

t saj. Pr m tepr, ky proces synon t identifikoj qartsisht rolet e secilit institucion n sektorin


8/64

8

e siguris, n mnyr q t mnjanoj dyfishimet dhe t shtoj kapacitetet institucionale - njerzore

ashtu edhe financiare - pr prmbushjen e nevojave t siguris n mnyr efektive dhe efikase.

Prmes ksaj analize, RSSS ka prodhuar drejtime t nivelit strategjik dhe rekomandime konkrete

pr sektorin e siguris s Kosovs.

Seksioni 1.2. Sfondi

1.2.1. Sfondi politik

Republika e Kosovs shpalli pavarsin m 17 shkurt 2008 dhe theksoi prkushtimin dhe

konfirmimin se shpallja e pavarsis ishte n prputhje me t Drguarin e Posam t Kombeve

t Bashkuara, Marti Ahtisaari dhe Propozimin Gjithprfshirs pr Zgjidhjen e Statusit t

Kosovs dhe se Republika e Kosovs pranoi dhe miratoi plotsisht obligimet q dilnin nga Plani

i Ahtisaar-it duke mirpritur kornizn q propozonte pr t udhhequr Kosovn n vitet n vijim.

Parimet e plota t Planit Ahtisaari ishin prfshir n Kushtetutn e Republiks s Kosovs q

hyri n fuqi n qershor t vitit 2008.

N pajtim me Planin Ahtisaari, ishte vendosur Prfaqsuesi Civil Ndrkombtar pr Kosovn

(PCN), i cili kishte edhe rolin e Prfaqsuesit t Posam t Bashkimit Evropian (PPBE), i

raportonte dhe funksiononte nn mbikqyrjen e Grupit Drejtues Ndrkombtar pr Kosovn

(GDN) nj grup i vendeve q e kishin njohur dhe prkrahur pavarsin e Kosovs, i prbrprej 23 vende antare t Bashkimit Evropian, Shteteve t Bashkuara dhe Turqia. GDN ofronte

prkrahje pr Zyrn Civile Ndrkombtare (ZCN) q ishte vendosur n Prishtin pr t drejtuar

zhvillimin demokratik t Kosovs, qeverisjen e mir, shumetnicitetin dhe sundimin e ligjit; dhe

t mbikqyr Qeverin e Kosovs n zbatimin e Planit Ahtisaari. Pas zbatimit t suksesshm t

Propozimit Gjithprfshirs pr Zgjidhjen e Statusit t Kosovs nga ana e Qeveris s Kosovs,

si rezultat i rekomandimeve nga ZCN, Grupi Drejtues Ndrkombtar pr Kosovn (GDN) m 10

shtator 2012 n mnyr formale prfundoi mbikqyrjen e pavarsis s Kosovs dhe Qeveria e

Kosovs tanim ishte br prgjegjse pr qeverisjen e saj.

Republika e Kosovs ka zhvilluar nj partneritet t suksesshm me pranin ndrkombtare n

Kosov, si NATO/KFOR, Misionin e Bashkimit Evropian n fushn e sundimit t ligjit

(EULEX), dhe instrumente t tjera t njohura nga Republika e Kosovs. Republika e Kosovs


9/64

9

sht mirnjohse pr rolin e rndsishm t institucioneve ndrkombtare n zhvillimin dhe

fuqizimin e kapaciteteve t sektorit t siguris dhe sundimit t ligjit t Kosovs, dhe n

prgjithsi n krijimin e nj mjedisi t sigurt n Kosov. Duke qen se prania e ktyre

institucioneve do t zvoglohet, sht me rndsi pr Kosovn t vazhdoj t konsolidoj dhe

fuqizoj sektorin e saj t siguris.

1.2.2. Qasja e gjithprfshirse e qeveris pr RSSS-n

Nj nga tiparet m t rndsishme, gjat realizimit t rishikimit t sektorit t siguris n tr

qeverin ka qen marrja parasysh e kontekstit vendor, duke i dhn RSSS-s si proces pronsi t

plot vendore. RSSS ishte iniciuar pr t br prpjekje pr nj bashkpunim t fuqizuar

ndrqeveritar dhe ndrinstitucional ndrmjet akterve t sektorit t siguris, si FSK-ja, shrbimi

policor dhe i inteligjencs, por gjithashtu edhe ministrit e FSK-s, punve t jashtme, punve t

brendshme, drejtsis, financave, shndetsis, edukimit, mjedisit dhe infrastrukturs n mnyr

q t prballohen dhe kundrshtohen krcnimet si krimi i organizuar, terrorizmi, dhe ndonj

krcnim tjetr q i paraqitet Republiks s Kosovs nga brenda ose jasht territorit t saj. N

kt mnyr, RSSS prfaqson nj konsolidim gjithprfshirs dhe largpams t institucioneve t

Republiks s Kosovs. Republika e Kosovs sht duke kryer RSSS-n pr qllime t veta,

duke i br institucionet e saja m efikase, efektive, transparente dhe t prgjegjshme e

llogaridhnse ndaj qytetarve t Kosovs. Kto prpjekje t; Qeveris s Kosovs kan prqllim ndryshimin e imazhit t brendshm dhe t jashtm t saj; pr t demonstruar se nuk sht

nj vend i njohur thjesht si konsumues i siguris dhe ngarkes mbi komunitetin ndrkombtar,

por mund t jet nj kontribuues i siguris dhe nj partner i vet-qndrueshm dhe i besueshm

pr t ofruar dhe dhn ekspertizn e saj n zona t ndryshme t katastrofave humanitare dhe

misione paqeruajtse nn mandatin e OKB-s, BE-s, OSBE-s dhe NATO-s.

1.2.3. Parashikimet Ekonomike

Procesi i RSSS-s kishte n konsiderat pasqyrn makroekonomike pr periudhn 2014-2018.

Supozohet se struktura ekonomike (komponentt e BPV-s si % e BPV-s s prgjithshme) t

mbetet m mas t madhe e qndrueshme. BPV-ja reale pr vitin 2014 e krahasuar me vitin e

kaluar pritet t ket nj rritje prej 4.1%. Rritja mesatare reale gjat periudhs 2014-2018 pritet t


10/64

10

jet 4.8%. Rritja pritet t ket shtytje nga shtimi i konsumit, nj kontribuues relativ i lart n

terma real (pas llogaritjes s efekteve t inflacionit).

Parashihet se prafrsisht 2% e rritjes mesatare t BPV-s (4.8%) n periudhn 2014-2018 do t

rezultoj nga rritja reale n eksporte dhe investime. Prkundr viteve t mparshme, rritja e

tanishme e investimeve, pritet t ket shtytje nga shtimi i investimeve private t projektuara

prgjat tre viteve t ardhshme, t bazuar n: riaktivizimin e ndrmarrjeve t privatizuara,

shtimin e vazhdueshm n regjistrimin e agro-bizneseve, dhe qasje m t madhe pr financime

pas antarsimit t Kosovs n Bankn Evropiane pr Rindrtim dhe Zhvillim (BERZH) dhe pas

bashkpunimit t mir m institucionet tjera financiare.

Pas vlersimit t tr kostos s projektuar lidhur me RSSS-n t reflektuar n Kapitullin 7,

Qeveria sht e sigurt se do ket mundsi t menaxhoj shtimin e rekomanduar n buxhetin e

sektorit t siguris. Si nj vend i pavarur i ri, ndikimi i lufts dhe efekti negativ n ekonomi, e kaln Kosovn me nj piknisje t ult nga e cila t zhvilloj ekonomin e saj. Situata ishte

natyrshm e komplikuar ngase Qeveria ishte e detyruar t prioritizoj zhvillimin e institucioneve

t reja shtetrore. Megjithat, perspektiva ekonomike tani sht m pozitive. Institucionet e reja

shtetrore jan zhvilluar, jan duke u pjekur, dhe me prkrahjen e vazhdueshme ndrkombtare

do t vazhdojn t marrin m tepr prgjegjsi n vitet n vijim. Parashikimet ekonomike jan

m pozitive dhe bazuar n vazhdimin e thellimit t integrimit ekonomik n Evrop situata

ekonomike pr t gjith qytetart e Kosovs do t vazhdoj t prmirsohet. N t vrtet, Fondi

Monetar Ndrkombtar (FMN) parasheh nj vlersim t rritjes s BPV-s deri 4% vetm pr

vitin 2014. Mund jet e nevojshme pr t prshtatur prioritetet qeveritare pr qllime t zbatimit

t rekomandimeve t e RSSS-s, por bazuar n projeksionet aktuale financiare kjo duhet t jet e

arritshme. Prgjat periudhs s zbatimit t RSSS-s, Qeveria e Kosovs do bj vlersimin e

vazhdueshm t progresit t reforms s sektorit t siguris dhe t bj prshtatjet buxhetore dhe

financiare sipas nevojs, t prfshij zbatimin e programeve t ngadalsuara ose t tej zgjatura

prgjat kohs, nse parashikimet buxhetore krkojn ndryshime t tilla.


11/64

11

1.2.4 Transparenca

Gjithashtu, RSSS ka qen nj proces dhe ishte i hapur pr publikun n saje t takimeve dhe

ndrveprimeve t shumta me shoqrin civile dhe publikun. N fakt, shoqria civile ka

organizuar n mnyr t pavarur diskutime t hapura pr RSSS-n dhe t ardhmen e sektorit tsiguris n prgjithsi dhe zhvillimit t FSK-s n veanti. Kontributi nga shoqria civile ka

ndihmuar n legjitimimin e procesit t RSSS-s.

Kapitulli 2. Procesi i RSSS

Seksioni 2.1. Objektivat e RSSSSi sht theksuar m lart, qllimi i procesit t RSSS-s sht kryerja e nj studimi

gjithprfshirs t institucioneve t sektorit t siguris prkitazi me nevojat e siguris s

Kosovs, n nj mnyre transparente, legjitime, t prballueshme dhe llogaridhnse. Definimi i

roleve dhe misioneve kye t secilit institucion n sektorin e siguris, ndihmon qeverin t jet

m efikase dhe t rrit (maksimizoj) shrbimet e saj ndaj qytetarve n nj mnyr legjitime dhe

financiarisht t prballueshme, duke mnjanuar shrbimet e dyfishuara dhe t mbivendosura, dhe

duke shmangur konkurrencn ndrmjet institucioneve q ofrojn siguri pr qytetart e Kosovs.

Objektivat kryesore t RSSS-s jan:Definimi i Objektivave Strategjike t Politikave t Siguris dhe Mbrojtjes t Republiks

s Kosovs;

Prcaktimi i Mjedisit Strategjik t Siguris, dhe rreziqeve dhe krcnimeve t mundshme;

Analizimi i kapaciteteve aktuale t institucioneve t siguris s brendshme;

Prcaktimi i kapaciteteve q institucionet e siguris s brendshme do t ken nevoj n t

ardhmen;

Prgatitja e rekomandimeve pr zhvillimin e kapaciteteve t nevojshme dhe shprbrjen e

atyre t panevojshme (krkuara), bazuar n analizn e RSSS-s pr kapacitete;

Ofrimi i udhzimeve pr Strategjin e re Kombtare t Siguris t Kosovs;

Dhnia e rekomandimeve pr ndryshimet e nevojshme legjislative;


12/64

12

Krijimi i institucioneve t siguris bazuar n rekomandimet e RSSS-s dhe bazuar n

Strategjin Kombtare t Siguris.

Seksioni 2.2. Kushtet e Puns (Termat e Referencs) dhe fazat e RSSSBazuar n vendimin e Qeveris t 21 Marsit 2012 pr fillimin e procesit t RSSS-s, termat e

referencs pr RSSS jan hartuar dhe miratuar nga Komitetit Drejtues i RSSS-s. Kto Terma t

Referencs prcaktojn prgjegjsit dhe detyrat pr tu ndjekur gjat procesit.

Termat e Referencs prcaktonin Komitetin Drejtues si organin prgjegjs vendimmarrs i cili

prbehej nga:

1.

Ministri pr Forcn e Siguris s Kosovs Kryesues

2.

Ministri i Punve t Brendshme Antar

3.

Ministri i Punve t Jashtme Antar

4.

Ministri i Financave Antar

5.

Drejtori i Agjencis Kosovare t Inteligjencs Antar

6.

Sekretari i Kshillit t Siguris s Kosovs Antar

7.

Kshilltari i Kryeministrit pr Siguri Antare

8. Kshilltari i Presidentes pr Siguri Antar

9.

Kryesuesi i Komisionit t Kuvendit pr Siguri Antar10.Komandanti i Forcs s Siguris t Kosovs Antar

11.Drejtori i Prgjithshm i Policis s Kosovs Antar

12.Drejtori i Agjencis pr Menaxhimin e Emergjencave Antar

Secila Ministri ose Agjenci e prfshir n RSSS kishte pr obligim t krijoj grupe punuese n

kuadr t institucioneve t tyre. Pastaj institucionet e siguris kan zhvilluar skenart pr t

identifikuar krkesat potenciale t reja dhe mangsit n kapacitete dhe aftsi t institucioneve t

sektorit t siguris pr t marr prsipr dhe reaguar ndaj krizave t mundshme n Kosov. Prve

ksaj, Termat e Referencs prcaktonin detyrat e grupeve punuese dhe mnyrn e koordinimit t

rezultateve t puns s tyre me koordinatort tjer nga Ministrit tjera, grupit koordinues

ndrministror (GKNM) dhe Komitetit Drejtues.


13/64

13

Termat e Referencs n veanti theksonin fazat e procesit t RSSS-s. N mnyr q procesi t

menaxhohet dhe drejtohet n mnyr efikase dhe si rrjedhoj t vlersohet, RSSS-ja prfshinte

faza specifike.

Fazat e procesit t RSSS-s ishin:

Fazat e I-r prfshinte krijimin e strukturs s procesit, caktimin e stafit pr

strukturn/procesin, prcaktimin e supozimeve planifikuese pr procesin;

Faza e II-t prcaktoi objektivat strategjike t Republiks s Kosovs; politikat e siguris

dhe mbrojtjes; analizimin e rreziqeve dhe krcnimeve t mundshme ndaj siguris t

Republiks s Kosovs;

Faza e III-t prshkruan arkitekturn e ardhshme t sektorit t siguris, gjithashtu edhe t

kapaciteteve dhe aftsive (t gjitha institucionet dhe agjencit t identifikojn sfidat e

sektorit t siguris sikurse sht prcaktuar paraprakisht);Faza e IV-t prfshinte nj analiz t hollsishme t aftsive aktuale t institucioneve dhe

agjencive shtetrore t siguris, si dhe definimin e kapaciteteve t duhura dhe t

panevojshme dhe pasqyrimin e kapaciteteve t nevojshme;

Faza e V-t prfshinte prcaktimin e roleve dhe misioneve, strukturat, emrat, dhe

lokacionin/vendndodhjen e t gjitha institucioneve dhe agjencive t sektorit t siguris;

Faza e VI-t prfshinte analizimin e ndikimeve dhe prballueshmris financiare;

Faza e VII-t krkonte prezantimin dhe miratimin e rekomandimeve t RSSS-s;

Faza e VIII-t krkon hartimin e Strategjis s re Kombtare t Siguris t Republiks s

Kosovs;

Faza e IX-t prfshin ndryshimet e propozuara dhe miratimin e kornizs s re ligjore;

Faza e X-t prfshin vazhdimin e zbatimit t ligjeve t reja dhe sipas nevojs ngritjes

apo uljes s kapaciteteve institucionale


14/64

14

Kapitulli 3. Interesat dhe Objektivat e Siguris Kombtare t Republikss Kosovs

Seksioni 3.1 Interesat dhe Objektivat e Siguris KombtareInteresat dhe Objektivat e Siguris Kombtare t Republiks s Kosovs jan pavarsia,

sovraniteti dhe integriteti territorial; rendi kushtetues; zhvillimi i qndrueshm ekonomik;jeta,

mirqenia, prona dhe siguria e qytetarve t Kosovs; dhe stabiliteti rajonal dhe antarsimi n

organizata ndrkombtare. Interesat dhe Objektivat e Siguris Kombtare formojn bazat pr

misionin dhe detyrat aktuale dhe t ardhshme t institucioneve n prgjithsi, dhe institucioneve

t siguris n veanti. Interesat dhe Objektivat e Siguris Kombtare kategorizohen n kt

mnyr:

1. Pavarsia, sovraniteti dhe integriteti territorial

1.1.

Ruajtja dhe mbrojtja e sovranitetit dhe integritetit territorial

1.2. Prdorimi i mjeteve diplomatike n interes t mbrojtjes s sovranitetit dhe

integritetit territorial t Republiks s Kosovs

1.3. Zhvillimi i kapaciteteve t siguris dhe mbrojtjes

1.4. Menaxhim t integruar dhe kontroll t kufijve shtetror

2. Rendi Kushtetues

2.1. Ruajtja dhe fuqizimi i sundimit t rendit dhe ligjit n tr vendin

2.2.

Respektimi i t drejtave dhe lirive t njeriut n pajtim m standardet dhe normatndrkombtare

2.3.

Sigurimi i nj sistemi gjyqsor t unifikuar dhe t pavarur

3.

Zhvillimi i qndrueshm ekonomik

3.1.

Zhvillimi i politikave pr nj treg t lire dhe ekonomi t qndrueshme

3.2.

Nj mjedis t qndrueshm pr investimet e huaja dhe investimet vendore

3.3.

Bashkpunimi ekonomik rajonal dhe ndrkombtar

4.

Jeta, mirqenia, prona dhe siguria e qytetarve t Kosovs

4.1. Mbrojtja e jets dhe prons

4.2. Ngritja e mirqenies sociale pr t gjith qytetart

4.3. Garantimi i siguris s gjithmbarshme t qytetarve

5. Stabiliteti rajonal dhe antarsimi n organizata ndrkombtare


15/64

15

5.1. Integrimi dhe bashkpunimi me strukturat e Bashkimit Evropian dhe Euro-

Atlantike

5.2. Antarsimi n organizata ndrkombtare

5.3. Pjesmarrje aktive n mekanizmat rajonal dhe ndrkombtar

5.4. Promovimi i Kosovs jasht vendit.

Kapitulli 4. Mjedisi Strategjik i Siguris t Republiks s Kosovs

Seksioni 4.1. Konteksti strategjikRepublika e Kosovs sht nj vend i ri dhe i vogl n Ballkan dhe gjeografikisht kufizohet nga

vende t vogla. N nj bot q sht duke u globalizuar vazhdueshm, Republika e Kosovs

beson se nuk sht imune ndaj rreziqeve dhe krcnimeve t ndrlidhura me kt zhvillim. Nnjrn an, mjedisi i siguris n Kosov dhe rajonin ton pritet t jet m afirmativ, posarisht

pas Marrveshjes s prillit 2013 pr normalizimin e marrdhnieve ndrmjet Republiks s

Kosovs dhe Republiks s Serbis. Pra, ekziston nj ndjenj e zhvillimeve t rndsishme dhe

pozitive dhe mundsive pr zhvillim ekonomik, paqe, stabilitet dhe siguri rajonale. N ann

tjetr, ekzistojn vshtirsi t shumta bashkkohore q krkojn mirkuptim, dialog dhe

bashkpunim. N saje t ktij spektri t gjer t kontekstit strategjik, institucionet e siguris n

Kosov kan ndrmarr nj qasje m t gjer n aspektin e mjedisit strategjik t siguris duke

pasur n konsiderat mjedisin global, rajonal, dhe t brendshm.

Seksioni 4.2. Mjedisi Global i SigurisKrcnimet konvencionale t lufts shtet kundr shtetit jan zvogluar n mas t konsiderueshme

n shekullin XXI. N veanti, konfrontimet konvencionale ndrmjet vendeve brenda dhe prreth

hapsirs Euro-Atlantike kan shum pak gjasa t ndodhin n t ardhmen e afrt dhe afatmesme.

Megjithat, mjedisi global i siguris sht formsuar nga fenomene t ndryshme, prfshir

tranzicionet e sistemeve politike n vende t ndryshme, vshtirsit ekonomike, dhe terrorizmiglobal. Gjat viteve t fundit, mjedisi global i siguris sht br m i paparashikueshm dhe m

sfidues, dhe do t vazhdoj t jet kshtu n vitet n vazhdim. Rreziqet, sfidat dhe krcnimet

globale q mund t ndikojn n sigurin e Kosovs rrjedhin nga pabarazia ekonomike, aktivitetet

terroriste, krimi ndrshtetror, armt nukleare dhe arm t tjera t shkatrrimit n mas, prhapja


16/64

16

e armve t vogla, krimi i organizuar prfshir trafikimin, dhe krimi kibernetik. N nj bot t

ndrvarur, Kosova si dhe shum vende t tjera n mnyr t direkte ose indirekte prballen me

rreziqe t ngjashme.

Seksioni 4.3. Mjedisi rajonal i siguris

Vendi dhe rajoni yn, nga pikpamja tradicionale kan nj hart sigurie q sht shum m e

favorshm se sa q ishte 5 vite m hert. Siguria e vendit ton gjithashtu sht e favorizuar nga

fakti se Republika e Kosovs promovon raporte t mira fqinjsore me t gjitha vendet e Evrops

Juglindore. Kosova nuk ka synime territoriale ndaj asnjrit prej fqinjve dhe pret nga fqinjt e saj

politik dhe qndrime t njjta shtetrore. Pavarsisht pengesave tradicionale t mjedisit t

siguris, ekziston nj prmirsim i ndjeshm i siguris rajonale dhe se ka pritje se kjo klim do t

prmirsohet edhe m tej. Sidomos, relaksimi dhe normalizimi i marrdhnieve ndrmjet

Republiks s Kosovs dhe Serbis ka filluar dhe sht duke vazhduar n frymn e mos

konfrontimit dhe integrimit Evropian. Politikat e konfrontimit ndrmjet vendeve gradualisht po

zvendsohen me nj frym t re t bashkpunimit dhe konkurrencs ekonomike. Prania e BE-

s, NATO-s dhe organizatave t tjera n rajon vazhdon t mbetet nj faktor i ndrtimit t paqes

s qndrueshme dhe stabilitetit rajonal.

Rajoni yn tani prbhet prej vendeve aleate, dhe atyre q jan pjes ose aspirojn t bhen

antare t BE-s dhe NATO-s. Shum vende n rajon kan iniciuar reformat e siguris dhembrojtjes. Objektiva kryesore e reforms s sektorit t siguris t ktyre vendeve sht siguria

dhe mbrojtja n kuadr t kornizs s vetmbrojtjes dhe mbrojtjes e siguris kolektive, e cila

sht duke u reflektuar prmes zhvillimit t forcave t vogla profesionale, me kapacitete

plotsuese t mbrojtjes. Ky sht gjithashtu synimi i Republiks s Kosovs.

Bashkpunimi rajonal pritet q gjithnj e m shum t zgjerohet n fushat politike, ekonomike

dhe t siguris. Si asnj her m par, ne jemi duke kryer ushtrime t prbashkta rajonale,

ofrojm ndihm t ndrsjell n emergjenca civile, kemi vendosur formate t ndryshme

bashkpunimi dhe fusha t tjera n kuadr t fuqizimit t bashkpunimit rajonal. Republika e

Kosovs synon t zgjeroj kt bashkpunim me t gjitha vendet e rajonit.

Republika e Kosovs sht e prkushtuar t luftoj fenomenet negative q mund ta krcnojn

sigurin e saj nga nj kontekst rajonal. Rreziqet dhe krcnimet rajonale jan shprndarja e


17/64

17

armve t vogla, ekstremizmi etnik dhe fetar, krimi i organizuar prfshir edhe trafikimi, krimet

ekonomike, proliferimi i armve t shkatrrimit masiv, jo stabiliteti politik rajonal, epidemit dhe

katastrofat natyrore.

Seksioni 4.4. Mjedisi i brendshm i sigurisPrmes procesit t RSSS-s jan identifikuar rreziqe t shumta t brendshme, prfshir

ekstremizmi etnik dhe fetar, katastrofat natyrore, municione t pashprthyera/mjete t

improvizuara shprthyese (UXO/IED), shprndarja e armve t vogla, krimi i organizuar,

zhvillimi i pa mjaftueshm ekonomik, papunsia, institucione t zbehta t siguris/drejtsis,

korrupsioni, kufij t kontestuar/t pazgjedhur, dhe keqprdorim i burimeve natyrore. T gjitha

kto rreziqe mund t krcnojn sigurin, sundimin e ligjit dhe dmtojn imazhin e vendit jasht.

4.4.1. Katastrofat natyrore

katastrofat e shkaktuara nga njeriu

Kosova duke pasur nj klim kontinentale dhe e gjendur n nj zon aktive sizmike, ballafaqohet

me katastrofa natyrore, prfshir dridhje t toks, vrshime, dhe bor n zona t thella rurale.

Nganjher, katastrofat natyrore jan prtej kontrollit t institucioneve t Kosovs. Aksidentet

industriale ose pakujdesia njerzore, qofshin ato aksidente ose katastrofa nga ajri apo toka,

eliminimi/lehtsimi i ndotjes me prmasa t mdha t ajrit dhe toks n vend, si dhe smundje t

ndryshme infektuese, zjarret, ngrohja globale dhe ndryshimet klimatike, jan identifikuar si sfida

t brendshme t siguris.

4.4.2 Mjete t pashprthyera/mjete t improvizuara shprthyese (UXO/IED)

Duke marr parasysh prdorimin e minave toksore dhe bombave t ndryshme n luftn e fundit,

ka qen e pashmangshme q qytetart e Kosovs t mos ndikohen n mas t madhe gjat dhe pas

periudhs s lufts. Mjetet e pashprthyera dhe mjetet e improvizuara shprthyese kan pasur

ndikim t madh negativ tek qytetart. Sipas dokumentit t ITF Rritja e Siguris Njerzore,

problemi i minave dhe bombave kaset n territorin e Kosovs rrjedh nga rrethanat e vitit 1999dhe fushata ajrore e NATO-s. Prandaj, ekzistojn ende dhjetra zona t rrezikshme n Kosov

t cilat do t ken nevoj t pastrohen. Rreziku pr jetn e civilve t do jet i madh deri sa t

mos pastrohen nga territori i Kosovs t gjitha minat toksore dhe mjetet e pashprthyera.


18/64

18

4.4.3 Ekstremizmi

Lvizjet ekstremiste jasht Kosovs pritet t shtohen n t ardhmen n nivelin nacional, rajonal

dhe ndrkombtar dhe t ndikojn n mjedisin e siguris brenda Kosovs. Ato mund t jen t

natyrave, kulturave, ideologjive dhe qllimeve t ndryshme dhe mund t prdorin forma q janshum t sofistikuara, teknologji m t avancuar, m taktike, metoda destabilizuese, dhe ndikim

t mediatik n publik. Niveli i rrezikut mund t rritet nse ato jan t prkrahura nga shtete ose

vende t dshtuara q pr qllime t ndryshme synojn t zhvendosin kundrshtart, problemet

dhe krizat e tyre jasht vendeve t tyre. Kshtu, n mnyr q t prmirsoj mjedisin e siguris,

Republika e Kosovs do t bashkpunoj me vendet fqinje pr t luftuar fardo forme ose

ekstremizm, qoft ai politik, fetar apo etnik.

4.4.4 Shprndarja e armve t vogla

sht konfirmuar nga burime t ndryshme dhe Ministria e Punve t Brendshme se ende ekziston

nj numr i madh i njsive t vlersuara t Armve t vogla dhe t lehta n Kosovs dhe nj

numr i madh i tyre n posedim ilegalr t qytetarve t thjesht dhe grupeve t tjera. Duke marr

parasysh mjedisin e brendshm t siguris, Kosova ka nevoj t zhvilloj dhe/ose t prmirsoj

kapacitetet e veta pr tu ballafaquar m nj shtje t till shqetsuese.

4.4.5 Krimi i organizuarNj rrezik tjetr mund t jet krimi i organizuar, i cili nuk sht i kufizuar vetm brenda territorit

t Kosovs por sht nj problem transnacional/ndrshtetror. Si i till krcnon dhe dmton

sundimin e ligjit dhe perspektivn e zhvillimit ekonomik n Kosov.

4.4.6 Korrupsioni

Nj rrezik tjetr sht korrupsioni. Korrupsioni minon besimin n institucionet publike dhe

ndikon negativisht n zhvillimin ekonomik dhe integrimet Euro-Atlantike.


19/64

19

Seksioni 4.5. Krcnimet jo-konvencionaleKto rreziqe dhe krcnime n rritje synojn konfrontimin ndrmjet shteteve n nj an dhe

akterve kundrshtues jo-qeveritar n ann tjetr. Ato kan objektiva m t kufizuara se sa ato

konvencionale dhe mund t rrjedhin nga lvizjet ekstremiste, shtetet e dshtuara, aktivitetet

ilegale dhe kriza t tjera t ndryshme. Krcnime t tilla n zhvillim jan armt e shkatrrimit n

mas, terrorizmi dhe krimi kibernetik.

4.5.1. Armt e shkatrrimit n mas

Prhapja e armve t shkatrrimit n mas (kimike, biologjike, radiologjike dhe nukleare) dhe

pajisja q i aktivizon ato, prbn nj krcnim t madh pr sigurin globale, posarisht kur

prpjekjet pr prhapjen dhe posedimin e tyre ndrmerren nga vende t paprgjegjshme ose

organizata terroriste dhe kriminale.

4.5.2. Terrorizmi

Pozita gjeografike dhe aspiratat Euro-Atlantike dhe bashkpunimi i ngusht me vendet q jan

pjes t organizatave Euro-Atlantike e bn Kosovn t cenueshme ndaj terrorizmit. Kosova

konsideron terrorizmin dhe aktet e terrorizmit jo vetm si nj rrezik dhe krcnim ndaj vetvetes

por edhe ndaj miqve dhe aleatve t saj. Republika e Kosovs sht e gatshme dhe bn

prpjekje t bashkpunoj me t gjitha vendet pr t parandaluar dhe zvogluar terrorizmin

ndrkombtar dhe aktivitetet terroriste.

4.5.3. Krimi Kibernetik

Besimi i shtuar n sistemet komunikuese dhe informative i ka br shtetet t cenueshme ndaj

sulmeve kibernetike t cilat mund t shkaktojn dme t mdha n sistemet kombtare, rrjetet

dhe infrastrukturn e informimit, ekonomis, bankave, bizneseve dhe trafikut ajror dhe toksor.

InfoSecurity Europe paralajmron se qindra mijra sulme kibernetike ndodhin n baza ditore dhe

po bhen m t ashpra do dit e m tepr. Pritet q krcnimi i sulmeve kibernetike do t

shtohet gjat viteve n vijim. Si till, mund t shkaktoj dme ekstreme n administratn publike,

ekonomin dhe infrastrukturn e Kosovs. Krimi kibernetik konsiderohet t jet inkurajuar dhe


20/64


21/64

21

- Konsolidimi dhe zhvillimi i mtejm i institucioneve dhe instrumenteve t siguris dhe

mbrojtjes;

- Harmonizimi i legjislacionit n pajtim me standardet e BE-s dhe NATO-s;

- Zhvillimi, krijimi dhe fuqizimi i shrbimeve t inteligjencs n interes t siguris, luftimit

t terrorizmit, krimit t organizuar dhe korrupsionit;

-

Zhvillimi i kapaciteteve t mjaftueshme t infrastrukturs kombtare pr lvizjen e

personave dhe mallrave brenda dhe me vendet fqinje;

-

Investimi n edukim dhe shkollim;

-

Prkrahje t vazhdueshme t shrbimeve t kujdesit shndetsor pr popullatn;

- Inkurajimi i zhvillimit t hulumtimeve shkencore dhe zhvillimi e prdorimi i teknologjive

t reja;

5.2.2. Krijimi i strukturave t siguris dhe mbrojtjes

Avancimi dhe themelimi i nj sistemit mbrojts t siguris kombtare me kapacitete t

nevojshme n fushn e diplomacis, shrbimit t inteligjencs, mbrojtjes dhe siguris;

Funksionimi i institucioneve t mbrojtjes dhe siguris n konceptin e prbashkt,

ndrinstitucional dhe shumkombsh, me pjesmarrje t gjer t kapaciteteve ushtarake

dhe civile, si dhe agjencive qeveritare dhe jo qeveritare;

Transformimi gradual i FSK-s n nj organizat me mision t mbrojtjes s sovranitetitdhe integritetit territorial t Kosovs;

Si nj prej parimeve themelore t nj vendi demokratik, institucionet e siguris t

Republiks s Kosovs i prmbahen parimit t kontrollit civil dhe demokratik t

autoriteteve t prcaktuara me Kushtetut dhe ligje si dhe aktet ndrkombtare ligjore.

Seksioni 5.3. Politikat rajonale pr siguri t Republiks s Kosovs

5.3.1. Kontributi n sigurin dhe stabilitetin rajonal

Republika e Kosovs kontribuon n procesin e integrimit dhe bashkpunimit rajonal,

ndjek antarsimin me t drejta t plota dhe obligime dhe merr pjes aktivisht n


22/64

22

organizata dhe iniciativa rajonale;

Zhvillimi i kapaciteteve kombtare pr tu ballafaquar me emergjencat civile brenda dhe

jasht territorit t Republiks s Kosovs;

Zhvillimi i kapaciteteve pr ngritjen e bashkpunimit dhe partneritetit rajonal;

Seksioni 5.4. Politikat Globale pr Siguri t Republiks s Kosovs

5.4.1. Kontributi n sigurin ndrkombtare dhe globale

Antarsimi dhe integrimi i Republiks s Kosovs n institucionet Evropiane, Euro-

Atlantike dhe globale, n veanti NATO/BE/OSBE/OKB;

Prgatitja e kapaciteteve pr t kontribuar n operacione paqsore dhe humanitare, dhe

misione t tjera ndrkombtare t NATO/OSBE/BE/OKB.

Kapitulli 6. Arkitektura e ardhshme e sektorit t siguris t Republiks sKosovs

Grupi Punues Ndrministror ka diskutuar arkitekturn e ardhshme t sektorit t siguris t

Republiks s Kosovs dhe propozon arkitekturn e siguris si m posht. Kjo sht zhvilluar n

baz t institucioneve ekzistuese, duke njohur faktin se ato kan dhn kontribut t mueshm nsigurin e Republiks s Kosovs. Disa ndryshime jan t nevojshme, pr shembull krijimi i nj

organi t ri t Kuvendit q do t siguroj mbikqyrjen e Ministris s re t Mbrojtjes.

ARKITEKTURA E ARDHSHME E SEKTORIT T SIGURIS T REPUBLIKS S

KOSOVS

Niveli mbikqyrs Niveli ekzekutiv Niveli i institucioneve t siguris


23/64

23

-

Komisioni Parlamentar pr

Siguri;

- Komisioni Parlamentar pr

Mbrojtje;

- Komisioni Parlamentar pr

Inteligjenc

- Kshilli i Siguris s

Kosovs

- Ministria e Punve t

Jashtme

- Ministria e Punve t

Brendshme

-Ministria e Mbrojtjes

- Ministria e Drejtsis

- Ministria e Financave

- Forcat e Armatosura t Kosovs

- Policia e Kosovs

- Agjencia e Kosovs pr

Inteligjenc

- Agjencia pr Menaxhimin e

Emergjencave

- Shrbimi Korrektues

- Doganat e Kosovs

- Sekretariati i KSK

- Agjencia e Aviacionit Civil

Kapitulli 7. Analiza e Ministrive t sektorit t Siguris

Seksioni 7.1. Ministrit e Analizuara nga RSSS

Pr t fuqizuar faktin se Rishikimi Strategjik i Sektorit t Siguris sht nxitur pr t br

prpjekje pr nj bashkpunim t shtuar ndrqeveritar dhe ndrministror, procesi ka marr

parasysh t gjitha ministrit e sektorit t siguris. Procesi i RSSS ka studiuar jo vetm

institucionet themelore t sektorit t siguris, sikurse FSK, policin, shrbimet e inteligjencs,por gjithashtu edhe ministrit prgjegjse t FSK-s, punve t jashtme, punve t brendshme,

drejtsis, financave, shndetsis, arsimit, mjedisit dhe infrastrukturs. Ky seksion do t

shqyrtoj ministrit dhe agjencit e ndryshme dhe pr seciln ministri dhe agjenci do t prshkruaj

bazn ligjore, rolin dhe misionin aktual, si mund t ndryshoj roli dhe misioni i tij n t ardhmen,

dhe t ofroj rekomandime sa i prket hapave q secila ministri dhe agjenci do t duhet t

ndrmarr n mnyr q t prmbush udhzimet e prcaktuara n RSSS.

7.1.1. Kshilli i Siguris s Kosovs (KSK)

Baza ligjore pr kompetencat dhe prgjegjsit e tij. Kshilli i Siguris s Kosovs (KSK) sht

krijuar n vitin 2008 me rol kshillues pr t gjitha shtjet q kan t bjn me sigurin n


24/64

24

Kosov dhe kontributin e saj n stabilitetin rajonal. Bazat ligjore t KSK-s mund t gjenden n

Kushtetut dhe Ligjin Nr. 03/L-050pr themelimin e Kshillit t Siguris s Kosovs.

Roli dhe misioni i tanishm. Neni 127,1 i Kushtetuts n mnyr t qart autorizon KSK-n pr

t zhvilluar Strategjin e Siguris t Republiks s Kosovs, duke vepruar pr kt qllim n

bashkpunim me Presidentin e Kosovs dhe Qeverin. Kushtetuta prcakton se KSK kryesohet

nga Kryeministri, me mbshtetje t Qeveris, prve n gjendje t jashtzakonshme, KSK

kryesohet nga Presidenti i Kosovs (Neni 127.2). Gjat gjendjes s jashtzakonshme, KSK

ushtron funksione ekzekutive q kufizohen n funksionet q ndrlidhen n veanti me gjendjen e

jashtzakonshme (neni 131.8). N situata t tilla, KSK krkohet t ushtroj funksionet ekzekutive

n bashkpunim t plot me Qeverin, Kuvendin dhe autoritetet ndrkombtare.

KSK ka rol kshillues pr t gjitha shtjet q ndrlidhen me sigurin n Kosov. Roli i KSK-ssht t bj rekomandime pr politikat dhe strategjit e siguris, dhe t ofroj informacione dhe

vlersime rreth gjendjes s siguris n Kosov pr ti mundsuar Qeveris s Kosovs t marr

vendime t bazuara n informata lidhur me shtjet e siguris. Gjithashtu, KSK krkohet t

siguroj komente me shkrim pr t gjitha projekt ligjet q kan t bjn me sektorin e siguris dhe

institucionet e tij; t rishikoj planin dhjetvjear pr Forcn e Siguris s Kosovs; t rishikoj

platformn vjetore t inteligjencs dhe prioritetet strategjike pr Agjencin e Kosovs pr

Inteligjenc; t rishikoj politikat dhe planet strategjike t paraqitura nga Ministri i Punve t

Brendshme q kan t bjn me policin e Kosovs dhe Shrbimin Doganor; t rishikoj politikn

e jashtme t siguris, draftet e t gjitha traktateve dhe marrveshjeve ndrkombtare q kan t

bjn me sigurin dhe krijimin e marrdhnieve ndrmjet agjencive shtetrore t siguris dhe

agjencive ose organizatave homologe t jashtme; kshillon Presidentin dhe Qeverin e

Republiks s Kosovs lidhur me propozimet pr vendosjen e institucioneve dhe agjencive t

siguris n operacione jasht territorit t Kosovs.

KSK ka Sekretariatin e vet, i cili udhhiqet nga Sekretari i KSK-s. Funksionet Sekretariatit t

KSK-s jan: prgatitja e raporteve dhe analizave periodike pr shtjet q kan t bjn me

politikn dhe sigurin pr Qeverin e Kosovs dhe pr KSK-n; koordinimi i zhvillimit strategjik

dhe linjave t veprimit t siguris n Kosov, prfshir ngritjen e kapaciteteve, si dhe

mbshtetjen administrative, teknike dhe funksionale pr KSK-n, Qendrn e Situatave,


25/64

25

Komisionin pr Inteligjenc, dhe komisione t tjera q mund t formohen nga ana e KSK-s n

pajtim me Ligjin pr themelimin e KSK-s. Prve Sekretariatit, KSK gjithashtu mbshtetet edhe

nga Qendra e Situatave, prgjegjsia e t cils sht t bj paralajmrim me koh t situatave, t

koordinoj aktivitetet reaguese operacionale n mbar Kosovn dhe t shrbej si nj qendr

operative pr grumbullimin e informatave, analizave themelore, dhe mbshtet menaxhimin e

krizave.

Roli dhe misioni n t ardhmen. KSK do t vazhdoj t ket rol dhe mision t njjt, sikurse sht

prcaktuar me ligjet dhe rregulloret e aplikueshme, me kompetenca t zgjeruara, t propozuara

nga Kryeministri ose Presidenti sipas nevojs. Planifikohet prmirsimi i bashkpunimit me

institucionet n fusha t ndryshme t siguris pr t adresuar n mnyr efektive dhe efikase

shtjet e siguris n Kosov.

Analiza

Sekretariati i Kshillit t Siguris s Kosovs

Statusi i Sekretariatit: Sekretariati i KSK-s aktualisht sht pjes prbrse e Zyrs s

Kryeministrit. Kjo gjendje nuk sht n prputhshmri me legjislacionin aktual. sht

argumentuar se Sekretariati i KSK-s duhet t njihet si nj zyre e ndar, q ofron shrbime t

drejtprdrejta dhe ekskluzive pr KSK-n, si nj organ i pavarur administrativ me buxhet vetanak

n pajtim me nenin 26 t Ligjit pr Administratn Shtetrore t Republiks s Kosovs.

Kapacitetet: Me marrjen e kompetencave t reja n fushn e siguris, Sekretariati i Kshillit t

Siguris s Kosovs duhet t shtoj ngritjen e kapaciteteve t brendshme n mnyr q t

prmbush mandatin e vet.

Personeli: Stafi i Sekretariatit t KSK-s pr nj koh t gjat sht ballafaquar me hapsir t

jashtzakonshme dhe nj mjedis t paprshtatshm pr pun.

Qendra e Situatave e Kshillit t Siguris s Kosovs

Ndonse Qendra e Situatave sht shfrytzuar vetm nj hert gjat pes viteve t fundit,

drejtohet dhe funksionon prgjat 24 orve gjat tr javs. Shumica e institucioneve t siguris


26/64

26

kan Qendrat e Situatave prkatse. Duke qen s Qendra e Situatave e KSK-s sht shfrytzuar

vetm n raste t rralla, personeli q mund t shfrytzohet pr detyra dhe prgjegjsi t tjera

mbushin me personel Qendrn e Situatave.

Rekomandimet pr KSK

Qendra e Situatave duhet t riformatohet/ridisajnohet si nj hapsir e zbrazt (empty rom)

pr tu shfrytzuar gjat nj situate emergjente si nj hapsir pr menaxhim t situatave nga

prfaqsues t t gjitha institucioneve t siguris. N situata normale, Qendra e Situatave e

KSK-s do t vazhdoj t ekzistoj me personelin baz, ku pajisjet dhe zyret do t mbesin aty

dhe do t mirmbahen nga stafi i Sekretariatit. Mirpo, n gjendje t jashtzakonshme

Qendra e Situatave do t aktivizohet dhe t plotsohet me staf nga t gjitha institucionet e

nevojshme t siguris pr at situat t caktuar (pa implikime buxhetore);

Funksionet e raportimit dhe mbledhjes s informatave aktualisht kompetenc e Qendrs s

Situatave mund ti transferohen Sekretariatit me pasoj q Sekretariati do t bhej pik

reference pr procesim t informatave, raportim dhe analiz (pa implikime buxhetor);

Ligjet e Kosovs q aplikohen pr shkmbim t informatave me Sekretariatin e KSK-s t

harmonizohen (pa implikime buxhetore);

Statusi i personelit t Sekretariatit t KSK-s t ri-definohet. Nj status m i prshtatshm do

t ishte ai i npunsit publik, si prcaktohet me Ligjin pr Shrbimin Civil. Kushtet e

punsimit dhe pagave t rregullohen drejtprdrejt me Ligjin pr KSK-n (kjo do t kushtoj

532.930 Euro gjat periudhs 2014-2018).

7.1.2. Ministria e Punve t Jashtme (MPJ)

Baza ligjore pr kompetencat dhe prgjegjsite saj. Q nga themelimi n vitin 2008, Ministria e

Punve t Jashtme (MPJ) kryen misionin e saj n baz t ktij legjislacioni: Ligji pr ndryshimin

e Ligjit Nr. 03/L-044 pr Ministrin e Punve t Jashtme dhe Shrbimit Diplomatik tRepubliks s Kosovs; Ligji pr Ministrin e Punve t Jashtme dhe Shrbimit Diplomatik t

Republiks s Kosovs; Ligji pr statutin, imunitetet dhe privilegjet e Misioneve diplomatike dhe

konsullore dhe personelit n Republikn e Kosovs dhe t Pranis Ndrkombtare Ushtarake dhe


27/64

27

Personelit t saj; Ligji pr Marrveshjet Ndrkombtare; Ligji pr zbatimin e sanksioneve

ndrkombtare.

MPJ, aktualisht sht n fazn e iniciativs legjislative pr hartimin e Ligjit pr Ministrin e

Punve t Jashtme si nj ligj unik dhe gjithprfshirs, i cili sht i bazuar n parimin nj

institucion nj shrbim. Qllimi i ktij ligji sht t rregulloj aktivitetet e shrbimit t jashtm

dhe statusin diplomatik si nj pjes e ndar nga shrbimi civil, si dhe organizimin, koordinimin

dhe funksionimin e institucioneve prgjegjse pr politikn e jashtme t Republiks s Kosovs.

Ky ligj pritet t hyj n fuqi gjat vitit 2014, por nuk ka ndikim pr rolin dhe prgjegjsit e

Ministris s Jashtme n RSSS, prve koherencs s brendshme dhe institucionale.

Roli dhe Misioni i tanishm.Misioni i Ministris s Punve t Jashtme (MPJ) sht formulimi

dhe zbatimi i politiks s jashtme t Kosovs, mbrojtja e interesave t Kosovs n raport me

vendet tjera dhe organizatat ndrkombtare, prfaqsimi i Kosovs n shtetet e jashtme, ruajtjadhe mbrojtja e imuniteteve dhe privilegjeve t misioneve diplomatike dhe personave t

prkufizuara ndaj tyre sipas ligjeve dhe konventave ndrkombtare, dhe zhvillimin dhe

koordinimin e politikave n lidhje me vendet tjera. Ministria e Punve t Jashtme promovon dhe

mbron politikat kombtare, kulturore dhe ekonomike t Kosovs n bot. N kuadr t ksaj,

sipas legjislacionit t lartprmendur prve organizimit dhe zbatimit t politiks s jashtme, MPJ

ka prgjegjsi t rndsishme t koordinimit t institucioneve kombtare dhe qeveritare q

merren me shtje t marrdhnieve ndrkombtare, prkatsisht inicimin e marrveshjeve

ndrkombtare nga ministrit e linjs dhe miratimin n parim nga ana e Qeveris, pas

rekomandimit t MPJ-s. MPJ gjithashtu krkohet t lshoj autorizime pr kryerjen e veprimeve

lidhur me marrveshjet ndrkombtare, dhe t jep plqimin pr negocimin e marrveshjeve t

tilla.

Roli dhe misioni n t ardhmen.Roli dhe misioni qendror i MPJ-s do t mbetet i pandryshuar

gjat periudhs 2014-2018. Sa i prket bashkpunimit ndrinstitucional dhe ndrmjet agjencive,

n vitin 2013 MPJ ka nnshkruar me MFSK-n nj Nivel Shrbimi pr Atashe q do t krijoj nj

baz t qndrueshme pr shfrytzimin ndrinstitucional t Misioneve Diplomatike t Kosovs.

Prgjegjsit, detyrat dhe sfidat e MPJ-s do t vazhdojn t fokusohen n mbshtetjen e

institucioneve t tjera n lidhje me zhvillimet e ardhshme politike q priten t ndodhin me


28/64

28

antarsimin e plot t Republiks s Kosovs n organizata ndrkombtare gjat periudhs

2014-2018.

Analiza.Gjat vitit 2013 MPJ ka ngritur kapacitete t reja n kuadr t strukturs organizative,,

prmes krijimit t Departamentit pr NATO dhe Politika t Siguris, prgjegjs pr prgatitjen e

dokumenteve t nevojshme t politikave drejt integrimit n NATO dhe ofrimit t

rekomandimeve pr inicimin e marrveshjeve nj paleshe dhe shumpalshe n fushn e

siguris. N realitet, prfshirja aktive e Republiks s Kosovs n mekanizmat rajonal dhe

ndrkombtar t siguris vazhdon t jet nj prioritet q do t ndihmoj Kosovn drejt integrimit

n Bashkimin Evropian dhe NATO. Synim i Republiks s Kosovs sht q ti bashkohet

strukturave Euro-Atlantike. Gjithashtu ky sht emrtuesi m i fuqishm i Qeveris s

Republiks s Kosovs, si dhe nj shenj e gatishmris dhe konfirmimit q t bhet nj

eksportues i siguris rajonale dhe ndrkombtare. Mbrojtja e interesave dhe siguris kombtaresht qensore pr mirqenien dhe sigurin e qytetarve t Kosovs, pr garantimin e stabilitetit

dhe prosperitetit t Kosovs dhe aftsis pr t demonstruar rolin e saj si mbrojts dhe garantues

i siguris. Siguria kombtare e Kosovs sht ngusht e lidhur me sigurin rajonale dhe m gjer

t asaj Euro-Atlantike. Kosova synon t fuqizoj sigurin e saj prmes politiks bashkpunuese n

mbrojtje dhe siguri me NATO-n dhe BE-n dhe sigurisht prmes nismave bashkpunuese

rajonale t siguris.

Niveli i bashkpunimit rajonal sht duke u rritur do dit prmes organizimeve rajonale n

fushn e siguris. Kosova tashm sht antare e plot e Kshillit pr Bashkpunim Rajonal

(KBR) dhe synon kto organizata rajonale: Kartn e Adriatikut A5, Iniciativa e Adriatikut dhe

Jonit AII, Qendra pr Siguri dhe Bashkpunim RACVIAC, Iniciativa pr Bashkpunim e

Evrops Juglindore SECI, Procesi i Bashkpunimit t Evrops Juglindore SEECP, Procesi i

Bashkpunimit t Ministrave t Mbrojtjes s Evrops Juglindore SEDM, Iniciativa e Evrops

Juglindore pr NATOSEEI dhe Zyra Qendrore e NATO-s pr Evrop JuglindoreSEEC.

Antarsimi i plots n kto organizata do t kontribuoj n bashkpunim n fusha t ndryshme

dhe do t fuqizonte partneritetet n luftn kundr korrupsionit, krimin e organizuar, trafikimin e

armve dhe qenieve njerzore, dhe bashkpunimin n sigurin e kufijve. Pr t dhn kontributin

e plot, Kosova ndjek rrugn e antarsimit t plot n INTERPOL, EUROPOL dhe mekanizma

t tjer t ngjashm.


29/64

29

Ministria e Punve t Jashtme n bashkpunim me MFSK-n dhe Ministrin e Punve t

Brendshme planifikon t avancoj agjendn bashkpunuese duke shtuar numrin e Atasheve

Policor dhe t Siguris n Misionet Diplomatike t Republiks s Kosovs.

Republika e Kosovs deri m tani sht njohur nga 104 shtete antare t OKB-s. Procesi i

njohjes ndrkombtare sht prioritet pr MPJ-n. Ky proces i shtet-ndrtimit sht i bazuar n

parimin e demokracis, diversitetit etnik dhe sekularizmit.

Republika e Kosovs promovon dhe mban marrdhnie miqsore n rajon. Kosova nuk ka

synime territoriale ndaj ndonj shteti n rajon dhe nuk ka synime pr bashkim me ndonj shtet

ose pjes t ndonj shteti. Kosova pret reciprocitet nga fqinjt e saj. Republika e Kosovs ka

marrdhnie t shklqyeshme me t gjitha vendet e rajonit prve Serbis dhe Bosnje e

Hercegovins. N kt kontekst, Kosova mbetet e prkushtuar t mbyll konfliktin historik me

Serbin prmes procesit t dialogut pr normalizim t marrdhnieve q ka filluar n Bruksel ntetor t vitit 2012, dialog ky i lehtsuar nga Prfaqsuesja e Lart e Bashkimit Evropian. N ket

proces t dialogut t dy vendet kan arritur nj numr marrveshjesh t rndsishme q kan

vendosur baza konkrete pr marrveshjen e 19 prillit 2013.

Aktualisht Republika e Kosovs ka 21 misione diplomatike dhe 14 misione konsullore, dhe ka

nnshkruar 150 marrveshje nj paleshe dhe shumpalshe. MPJ planifikon t shtoj numrin e

Misioneve Diplomatike dhe Konsullore duke filluar n vitin 2014. N kt moment, nuk sht e

mundur t projektohet numri i misioneve diplomatike q mund t hapen n t ardhmen, kshtu q

implikimet financiare t ndrlidhura me hapjen e misioneve diplomatike jan t panjohura.

Rekomandimet pr MPJ-n

Ndjekja e rrugs s antarsimit n organizata dhe nisma rajonale;

Ndjekja e rrugs s antarsimit t plot dhe aktiv n INTERPOL, EURPOL dhe

mekanizma t tjer t ngjashm;

Ngritja e numrit t Misioneve Diplomatike dhe Konsullore si dhe prfaqsimi i

institucioneve t tjera t Kosovs n kuadr t ktyre misioneve.


30/64

30

7.1.3. Ministria e Forcs s Siguris (MFSK)

Baza ligjore pr kompetencat dhe prgjegjsin e saj, Kushtetuta e Republiks s Kosovs,

prkatsisht neni 73, paragrafi 1 (2), nenin 84, paragrafi 12 dhe 20, neni 126 dhe 131, paragrafi

7 ofron kornizn ligjore pr themelimin, funksionin dhe kompetencat e MFSK-s dhe FSK-s,prfshir ktu zinxhirin e kontrollit demokratik civil.

Bazuar n kt, Kuvendi i Republiks s Kosovs i ka miratuar tri ligje kryesore n vitin 2008:

Ligjin Nr. 03/L-045 pr Ministrin e Forcs s Siguris s Kosovs me ndryshim plotsim t

ligjit me Ligjin Nr. 03/L-107; Ligji Nr. 03/L-046 pr Forcn e Siguris s Kosovs me ndryshim

plotsim t ligjit me Ligjin Nr. 03/L-108 dhe Ligjin Nr. 03/L-082 pr Shrbimin n Forcn e

Siguris s Kosovs.

M qllim q korniza ligjore t jet e kompletuar pr misionin e FSK-s t prcaktuar n

Kushtetut, MFSK-ja ka hartuar ligje t tjera q tanim jan n fuqi: Ligji Nr. 03/L-213 pr

Komponentin Rezerv t Forcs s Siguris s Kosovs, Ligjin Nr. 04/L-089 pr Deminimin

Humanitar, Ligjin Nr. 04/L-84 pr Pensione pr Pjestart e Forcs s Siguris s Kosovs, dhe

Ligjin Nr. 04/L-177 pr Drgimin e Forcs s Siguris s Kosovs Jasht Vendit.

Roli dhe misioni i tashm. Forca e Siguris s Kosovs sht forc trsisht vullnetare e prbr

nga t gjitha shtresat e shoqris. Misioni i Forcs s Siguris s Kosovs (FSK), si instrument isiguris, sht q ta mbshtes Qeverin e Republiks s Kosovs. FSK sht e dizajnuar dhe e

prgatitur pr t prmbushur funksione t siguris q nuk jan t prshtatshme pr policin apo

organizata t tjera t sundimit t ligjit. Forca e Siguris s Kosovs sht e armatosur leht. Sipas

ligjeve n fuqi misionet e saj jan:

Pjesmarrja n operacione pr reagim ndaj krizave, duke prfshir operacione n

mbshtetje t paqes, prfshir ktu edhe operacione brenda territorit t Republiks s

Kosovs si dhe jasht saj, kudo q ftohen pr kt qllim.

T ndihmoj autoritet civile n reagim ndaj katastrofave natyrale dhe emergjencave duke

prfshir gatishmrin pr reagim regjional dhe ndrkombtar.

T punoj n asgjsimin e mjeteve shprthyese.


31/64

31

Ti ndihmoj autoritetet civile n operacione t mbrojtjes civile.

FSK Sipas legjislacionit ekzistues t Republiks s Kosovs, n emergjencat civile ka rol

mbshtets. Sidoqoft, FSK-ja n realitet e ka rolin kryesor t reaguesit t par n shum raste t

emergjencave n Kosov sepse ka kapacitete dhe sht e trajnuar pr ti kryer ato detyra. Bazuar

n t gjeturat e RSSS-s, Agjencia pr Menaxhimin e Emergjencave (AME) do t marr

prgjegjsit primare si reagues i par n emergjenca civile n vitin 2018. Pas ksaj periudhe

tranzicionale, forca e ardhshme do t ket vetm rol mbshtets n situata t emergjencave civile.

Roli dhe misioni n t ardhmen.Bazuar n analizn e thell dhe metodike t br gjat procesit t

Rishikimit Strategjik t Sektorit t Siguris, sht shfaqur nevoja pr zhvillimin e kapaciteteve

pr t marr prsipr detyra shtes t siguris, n prputhje me sovranitetin dhe integritetinterritorial t Republiks s Kosovs. Gjithashtu, vlersimi i ambientit t siguris dhe n veanti

vlersimi i krcnimeve dhe rreziqeve kan dshmuar se rreziku pr konflikt ndr-shtetror sht

shum i ult dhe se Republika e Kosovs kryesisht ballafaqohet me krcnime t siguris

njerzore/humane. Prandaj, duke pasur parasysh nevojn pr zhvillimin e kapaciteteve pr t

marr prsipr detyra shtes t siguris, n prputhje me sovranitetin dhe integritetin territorial t

Republiks s Kosovs, nivelin e ult t rrezikut t konfliktit ndr-shtetror, prezencn e KFOR-

it si dhe rreziqe q kryesisht kan t bjn me siguri njerzore/humane, RSSS rekomandon

zhvillim gradual t kapaciteteve.

Kosova sht shtet i pavarur, dhe si e till, sht prgjegjse pr sigurin e qytetarve dhe

territorit t saj. Prandaj forca e ardhshme do t merr gradualisht prgjegjsi pr mbrojtjen e

vendit. Pr m tepr, do t vazhdoj t merr pjes n operacione t reagimit ndaj krizave, duke

prfshir dhe operacione t mbshtetjes s paqes; t ndihmoj autoritetet civile n reagim ndaj

fatkeqsive natyrore dhe emergjencave, prshir ktu edhe gatishmrin pr reagim n nivel

rajonal dhe at ndrkombtar; t bj asgjsimin e mjeteve t pashprthyera; dhe tu ndihmoj

autoriteteve civile n detyrat e operacioneve t mbrojtjes civile.

Pr t pasqyruar evoluimin e FSK-s, pr t kryer rolet e saja t reja n t ardhmen, forca e

ardhshme do t quhet Forcat e Armatosura t Kosovs. Forcat e Armatosura t Kosovs do t


32/64


33/64

33

dhe e ka krijuar planin pr krijimin e kapaciteteve t nevojshme pr t prmbushur misionin e

saj.

Parime

Forcat e Armatosura t Kosovs do t zhvillohet bazuar n parimet si n vijim:

Forc e prqendruar n mbrojtje t vendit;

Forc pr t mir e cila do t shrbej si model i prkushtimit vullnetar ndaj vendit;

Forc e cila i nnshtrohet kontrollit civil demokratik;

Forc e cila u prgjigjet zyrtarve t zgjedhur n mnyr demokratike;

Forc vullnetare;

Forc profesionale;

Forc gjithprfshirse dhe shumetnike;

Forc e ndrtuar sipas standardeve ndrkombtare.

Plani i Zhvillimit t Forcs

Zhvillimi i Forcave t Armatosura t Kosovs me kt madhsi, e cila sht e qndrueshme, e

prballueshme dhe e aft pr t kryer detyrat e reja do t merr koh dhe zhvillimi i saj do t jet i

ndar n faza. Si rezultat, MFSK-s i sht dashur t shikoj prtej kohs s parapar n RSSS.Forcat e Armatosura t Kosovs do t prbhen nga m s shumti pes mij [5,000] pjestar t

personelit aktiv; dhe m s shumti tre mij [3,000] pjestar t personelit rezerv, dhe zhvillimi i

ksaj force do t bhet prmes nj procesi transparent dhe t parapar t ndodh n tri faza:

Faza I: 2014-2016

N Fazn I, analiza parasheh zhvillimin dhe kompletimin e kornizs kushtetuese ligjore,

doktrinave dhe koncepteve pr forcn e re. Kjo faz do t prqendrohet n trajnimin; zhvillimin edoktrins operacionale dhe taktike; profesionalizimin, ndrtimin institucional, plotsimin e

personelit dhe ndrkoh blerjen e pajisjeve. T gjitha kto veprime me fokus primar t mbrojtjes

s vendit.


34/64

34

Roli dhe misioni pr reagim ndaj emergjencave n nivel kombtar do t vazhdoj t zhvillohet

dhe mbahet nga FSK-ja deri n transferimin tek institucionet e tjera prkatse q jan t

prcaktuara n Arkitekturn e Siguris (e cila mund t mos kompletohet deri tek faza II).

Kjo faz po ashtu parasheh q forcat tona t vazhdojn ta rrisin bashkpunimin me shtete aleate

me qllim q t trajnohen dhe fitojn shkathtsi pr t marr pjes eventualisht, n mnyr

efektive, n operacione t prbashkta, t prshtatshme, me partnert n nivel rajonal, dhe n

nivel ndrkombtar si jan NATO, BE, OKB, OSBE.

Faza II: 2017-2019

Faza II vendos theks t veant n zhvillimin dhe modernizimin e mtutjeshm t kapaciteteve t

komands, kontrollit dhe komunikimit; blerjen e pajisjeve esenciale t nevojshme individuale

dhe kolektive; dhe fillimin e krijimit t shkathtsive shtes dhe kapaciteteve operacionale t

nevojshme pr forc t re pr ta mbshtetur misionin kushtetues. Disa shkathtsi t arritura po

ashtu mund ti nnshtrohen ngritjes dhe prsosjes s mtutjeshme dhe kjo i referohet n veanti

kapaciteteve nn mandatin momental, dhe nevojn pr te vazhduar zhvillimin e tyre.

Faza III: 2020-2024

Faza III do t shnoj fundin e prpjekjeve pr zhvillimin e forcs son. Gjat Fazs III secilanga komandat kryesore do t arrijn plotsimin e trsishm t personelit dhe pajisjeve t saja.

Pr m shum, komandat kryesore do t arrijn kompetenca n misionet e tyre t caktuara dhe

kshtu do ta prmbushin planin afatgjat t zhvillimit.

Rekomandimet

Ndryshimi i emrit nga Forca e Siguris s Kosovs n Forcat e Armatosura t Kosovs.

Ndryshimi i emrit nga Ministria pr Forcn e Siguris s Kosovs n Ministria e

Mbrojtjes s Kosovs.

Zhvillimi i Forcave t Armatosura t Kosovs me mision primar t mbrojtjes s vendit


35/64

35

Misioni i Forcave t Armatosura t Kosovs sht q t jet gjithmon e gatshme dhe e

aft pr t mbrojtur sovranitetin dhe integritetin territorial, pr ti mbrojtur qytetart,

pronn e tyre dhe interesat e Republiks s Kosovs si dhe t kontribuoj n ndrtimin

dhe ruajtjen e paqes dhe stabilitetit rajonal dhe atij global.

Detyrat kryesore t Forcave t Armatosura t Kosovs jan:

Mbrojtja e sovranitetit dhe integritetit territorial;

Mbshtetja e autoriteteve civile;

Mbshtetja e komuniteteve;

Pjesmarrja n operacione ndrkombtare n mbshtetje t paqes;

Zhvillimi i Forcave t Armatosura t Kosovs me strukturn e gjer si n vijim: Forcat

Toksore, Garda Kombtare, Komanda e Logjistikes dhe Komanda e Trajnimeve dhe

Doktrins.

Zhvillimi e Forcave t Armatosura t Kosovs n tri faza:

o Faza I (2014-2016) Zhvillimi i kornizs s nevojshme kushtetuese ligjore,

institucionale dhe doktrinare pr forc t re. Fokusimi do t jet n plotsimin me

personel, doktrina, trajnime dhe infrastruktur.

o Faza II (2017- 2019) Theksi i veant vendoset n zhvillimin e kapaciteteve t

komands, kontrollit dhe komunikimit; prokurimi i armatimit dhe pajisjeve

esenciale; dhe krijimi i shkathtsive shtes dhe i kapaciteteve operacionale.o Faza III (2010-2024) Kompletimi i rekrutimit t personelit, t trajnimeve dhe

pajisjeve pr forcn n prmbushje t misionit t saj t ri t mbrojtjes s vendit.

T sigurohen 5 milion euro shtes pr buxhetin e MFSK-s secilin vit deri ne vitin 2019,

prve ngritjes tanim t planifikuar n Kornizn Afatmesme t Shpenzimeve.

Rishikimi i Kushtetuts dhe legjislacionit prkats pr MFSK-n dhe FSK-n, pr t

reflektuar emrin, misionin dhe detyrat e reja t forcs dhe ministris s ardhshme.

T krkohet themelimi i nj kurrikule n lndn e mbrojtjes dhe t siguris n

Universitetin e Prishtins, me qllim q t ju ofroj civilve dhe t gjith atyre q jan t

interesuar ti bashkohen ushtris, me arsimimin e duhur pr tiu bashkangjitur Forcave t

Armatosura t Kosovs dhe Ministris s Mbrojtjes.


36/64

36

7.1.4. Ministria e Punve t Brendshme (MPB)

Baza ligjore pr kompetencat dhe prgjegjsit saj. Ministria e Punve t Brendshme (MPB)

prmbush misionin dhe objektivat strategjike n baz t ktij legjislacioni: Ligji Nr. 04/L-076 pr

Policin; Ligji Nr. 04/L216; pr bashkpunimin ndrmjet autoriteteve t prfshira n

Menaxhimin e Integruar t Kufirit; Ligji Nr. 04/L-072 pr kontrollin e kufirit shtetror; Ligji Nr.

04/-L-027 pr mbrojtjen kundr katastrofave natyrore dhe katastrofave t tjera; Ligji Nr. 04/L-

219 pr t huajt; Ligji Nr. 04/L-218 pr parandalimin dhe luftimin e trafikimit me persona dhe

mbrojtjen e viktimave t trafikimit; Ligji Nr. 03/L-143 pr armt; Ligji Nr. 04/L-217 pr azilin;

Ligji Nr. 04/L-215 pr shtetsin e Kosovs; Ligji Nr. 04/L-160 pr Agjencin e Regjistrimit

Civil; Ligji Nr. 04/L-012 pr mbrojtje nga zjarri; Ligji Nr. 04/L-003 pr gjendjen civile; Ligji Nr.

04/L-064 Agjencin e Kosovs pr Forensik; Ligji Nr. 04/L-053 pr Akademin e Kosovs pr

Siguri Publike; Ligji Nr. 04/L-022 pr prdorim civil t eksplozivve; Ligji Nr. 04/L-004 pr

shrbimet private t siguris; Ligji Nr. 04/-L-049 pr zjarrfikje dhe shptim, Ligji Nr. 03/L-231

pr Inspektoratin Policor t Kosovs; Ligji Nr. 03/L-246 pr pajisje me arm, municion dhe

pajisje prkatse t siguris pr institucionet e autorizuara shtetrore pr siguri; Ligji nr. 03/L-

208 pr ripranim; Ligji Nr. 03/L-142 pr rendin dhe qetsin publike; Ligji Nr. 03/L-118 pr

tubimet publike; Ligji Nr. 03/L-099 pr letrnjoftimin; Ligji Nr. 03/L-051 pr aviacionin civil;

Ligji Nr. 03/L-037 pr dokumentet e udhtimit; Ligji Nr. 02/L-118 pr emrin personal, etj.

Roli dhe misioni i tanishm. MPB mban prgjegjsin kryesore n fushn e punve tbrendshme. Roli dhe misioni i saj kryhet prmes organeve t pavarura t MPB-s si Policia e

Kosovs, Agjencia pr Menaxhimin e Emergjencave (AME), Inspektorati Policor i Kosovs,

Akademia e Kosovs pr Siguri Publike, Agjencia Shtetrore e Forensiks, dhe Agjencia e

Regjistrimit Civil. Ministria Punve t Brendshme kujdeset pr sundimin e ligjit dhe sigurin

publike n tr territorin e Republiks s Kosovs. N veanti roli parsor i MPB-s sht ruajtja

e rendit kushtetues, mbrojtja e jets, mirqenies s qytetarve dhe siguris t secilit individ duke

garantuar t drejtat e tyre themelore. MPB n prmbushjen e detyrave kushtetuese koordinon

aktivitet e saj me institucione t tjera t Kosovs. Pr m tepr, MPB mbshtet institucionet tjera

n sigurimin e pavarsis s vendit, garantimin e sovranitetit shtetror dhe integritetit territorial.

Pr realizimin e detyrave t saj me prpikri dhe t bazuara n interesat kombtare, MPB sht

aktivisht e angazhuar n promovimin e stabilitetit rajonal dhe antarsimin n organizatat


37/64

37

ndrkombtare, posarisht n prfaqsimin e saj n nismat dhe institucionet e siguris. MPB

sht e angazhuar aktivisht n krijimin e nj infrastrukture t duhur ligjore n fushn e punve t

brendshme, zbatimin e drejt t ligjit, kujdeset pr mbrojtjen e jets dhe prons dhe garanton lirin

e lvizjes pr qytetart e Kosovs. MPB sht e prkushtuar t parandaloj dhe reduktoj krimin n

prgjithsi dhe krimin e organizuar, korrupsionin e terrorizmin n veanti, dhe t garantoj rendin

dhe sigurin publike.

MPB ka rol t rndsishm n prkrahjen e mbrojtjes s integritetit territorial dhe sovranitetit.

Ky tipar i MPB-s sht i natyrs mbshtetse dhe prmbushet prmes agjencive t saj sikurse

Policia e Kosovs. MPB n kt fush krahas me institucionet tjera prkatse ka nj rol t

rndsishm n menaxhimin dhe kontrollin e kufirit, n veanti roli i saj prfshin koordinimin e

aktiviteteve ndrmjet agjencive t prfshira n Menaxhimin e Integruar t Kufirit. MPB ka nj

rol t rndsishm mbshtets n sigurin e aviacionit civil. MPB aktualisht koordinon aktivitetetdhe bashkpunon ngusht me institucionet ndrkombtare/ misionet civile dhe ushtarake q jan

t vendosura n Kosov, posarisht sht me rndsi bashkpunimi me EULEX-in n fushn e

sundimit t ligjit dhe menaxhimit t kufirit. Pr m tepr, MPB ka nj rol t rndsishm

mbshtets n nj grup qeveritar pr definimin e shtjeve t kufirit dhe shnimit t kufirit.

MPB ka rol udhheqs n grumbullimin, analizimin dhe prshkrimin e krcnimeve t

brendshme kriminale ndaj siguris s Kosovs, krcnime t atilla q rrjedhin nga aktivitetet

kriminale, sikurse krimet ordinere, krimi i organizuar, korrupsioni dhe krimet financiare. N kt

fush MPB zhvillon politika dhe koordinon aktivitetet me institucione t tjera vendore dhe

ndrkombtare pr ti br ball n mnyr t suksesshme ktyre krcnimeve. Gjithashtu, MPB

ka rol mbshtets n grumbullimin dhe analizimin e informatave pr parandalimin e aktiviteteve

t spiunimit, revolts s brendshme dhe ekstremizmit e terrorizmit.

Gjithashtu MPB mban rol udhheqs n menaxhimin e katastrofave natyrore: ky mision

kryesisht kryhet nga AME. AME ka rol udhheqs n misionin lidhur me operacionet pr t

ndihmuar n katastrofat ndrkombtare, ndrsa institucionet tjera kan pasur rol mbshtets si

prcaktohet me legjislacionin e tanishm dhe dokumentet strategjike sikurse Plani kombtar i

Reagimit dhe Sistemi i Integruar pr Menaxhimin e Emergjencave. Prve ksaj, AME sht

gjithashtu pjes e grupit koordinues Evropian pr Mbrojtje Civile.


38/64

38

Roli dhe misioni n t ardhmen.Roli dhe Misioni i MPB-s n fushat primare do t jet i njjt

n vitin 2018 sikurse n vitin 2014. MPB do t angazhohet n hartimin dhe zbatimin e politikave

n fushn e siguris, kryesisht n parandalimin dhe luftimin e t gjitha formave t krimit,

menaxhimit t siguris publike, menaxhimit t kufirit shtetror, menaxhimit t emergjencave. N

kt mnyr, MPB do t vazhdoj t ket rol mbshtets n sigurimin e pavarsis s vendit,

garantimit t sovranitetit shtetror dhe integritetit territorial. MPB do t shtoj bashkpunimin

ndrkombtare dhe do t emroj e vendos zyrtar ndrlidhs policor n katr vende antare t

BE-s dhe Turqi, pr t fuqizuar bashkpunimin n fushn e policis n luftimin e krimit t

organizuar, terrorizmit dhe trafikimit ilegal. MPB/AME n t ardhmen do t ken mundsi t

reagojn n katastrofa rajonale t shkaktuara nga natyra ose njeriu, dhe do t ndrmarr nisma pr

antarsimin e agjencive t saj n institucione ndrkombtare t natyrs s reagimit ndaj

katastrofave.Gjithashtu, MPB n t ardhmen do t ket rol udhheqs n menaxhimin dhe trajtimin e t gjitha

rasteve q rezultojn nga aktet terroriste. MPB/PK do t koordinoj t gjitha aktivitetet me

institucionet tjera mbshtetse. Organizimi dhe koordinimi i aktiviteteve t cilat jan pjes e ktij

misioni duhet t kryhet sipas procedurave t prcaktuara n Planin e Reagimit Kombtar, si dhe

n Sistemin e Integruar t Menaxhimit t Emergjencave. MPB do t ket rol udhheqs n

menaxhimin e katastrofave. Ky mision do t realizohet nga AME si agjenci e specializuar. AME

do t ket rol kryesor udhheqs dhe prgjegjsi koordinuese n kt fush. AME gjithashtu ka

rol udhheqs n menaxhimin e katastrofave ndrkombtare, ndrsa institucionet tjera do t ken

rol mbshtets.

Analiza.Sa i prket marrdhnieve me misionet ndrkombtare si KFOR dhe EULEX, MPB do

t mbaj dhe zhvilloj marrdhnie t tilla varsisht prej mandatit q ato do t ken n t ardhmen.

Periudha e ardhshme pr MPB-n do t shnohet me shtimin e gatishmris pr kompetenca

shtes varsisht nga situata dhe mjedisi.

Gjat periudhs 2014-2018, Policia e Kosovs duhet t zhvilloj m tutje kapacitetet pr

menaxhimin e incidenteve t mdha, posarisht Policia e Kosovs duhet t pajiset me mjete t

prshtatshme (makina t blinduara). Kto incidente prfshijn protesta, turma t dhunshme dhe

trazira dhe incidente t tjera me shkall t lart t dhuns.


39/64

39

Megjithse MPB sipas legjislacionit gjithmon kishte rol parsor pr reagim ndaj katastrofave,

Agjencia pr Menaxhimin e Emergjencave nuk sht prkrahur asnjher pr t prmbushur kt

mision. Mirpo n ann tjetr, FSK ka luajtur de factorol parsor reagues pr shum emergjenca

vendore. Prandaj, n periudhn ndrmjet viteve 2014 dhe 2018, MPB do t prqendrohet n

ngritjen e kapaciteteve t AME-s (burime njerzore, trajnime, logjistik) n mnyr q t

prmbush rolin kryesor t saj n menaxhimin e incidenteve dhe katastrofave natyrore.

Ndrmjet periudhs 2014 dhe 2018, MPB do t shtoj kapacitetet dhe aftsit e AME-s n

mnyr q t funksionoj si institucion udhheqs pr menaxhimin e materialeve t rrezikshme, i

cili aktualisht sht nj funksion i kryer nga FSK. Prve ksaj n fushn m specifike t

rreziqeve radiologjike, Agjencia e Kosovs pr Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguri Nukleare -

AKMRSN (nj agjencia aktualisht n kuadr t Zyrs s Kryeministrit) q merret me politika

dhe shtje rregullative do t kalohet n kuadr t MPB-s dhe t marr prsipr rol m t gjer nrregullimin dhe monitorimin e materialeve t rrezikshme.

Plani Kombtar pr Reagim dhe Sistemi i Integruar pr Menaxhimin e Emergjencave duhet t

rishikohet dhe harmonizohet me nevojat, krkesat dhe arkitekturn e ardhshme t sektorit t

siguris.

N baz t dokumenteve strategjike Planit Kombtar pr Reagim dhe Sistemit t Integruar pr

Menaxhim t Integruarparashikohet q n kuadr t MPB-s t krijohet nj Qendr Operative

e cila do t shrbej pr menaxhim dhe koordinim t situatave. Prve ksaj, n kuadr t MPB-

s do t vazhdojn t funksionojn t gjitha strukturat raportuese, si qendrat

raportuese/operacionale n kuadr t KP-s, sistemi paralajmrues dhe alarmues i emergjencave

112 n kuadr t AME-s, dhe Qendra Operative pr Menaxhimin e Integruar t Kufirit.

Rekomandimet pr MPB

Zhvillimi i kapaciteteve dhe aftsive t Policis s Kosovs n fushn e menaxhimit t

incidenteve serioze/madhore, sikurse kontrolli i turmave dhe trazirave (makina t blinduaraprfshir mirmbajtjen, burimet njerzore, trajnimet dhe nevoja t tjera mbshtetse) t

nevojshme pr menaxhimin e incidenteve t tilla (kjo do t kushtoj 1,500,000.0 Euro gjat

periudhs 2014-2018)


40/64

40

Hartimi i ligjit pr Agjencin pr Menaxhimin e Emergjencave pr shtimin e kapaciteteve n

kt agjenci, n mnyr q t prmbush misionin kryesor t saj n menaxhimin e incidenteve

dhe katastrofave natyrore;

Gradualisht t vazhdohet marrja e prgjegjsive pr menaxhimin dhe kontrollin e vijs s

gjelbr t kufirit, e cila nuk sht transferuar ende tek Policia e Kosovs. Marrja e ktyre

prgjegjsive krkon ngritje t kapaciteteve t Policis s Kosovs. Kostoja e projektuar pr

ngritjen e kapaciteteve pr kt projekt sht planifikuar dhe prfshir n buxhetin aktual;

Rishikimi i Planit t Reagimit Kombtar dhe Sistemit t Integruar pr Menaxhimin e

Emergjencave pr tu harmonizuar me nevojat, krkesat dhe arkitekturn e ardhshme t

sektorit t siguris;

Krijimi i nj Qendre Operative n kuadr t MPB-s e cila do t shrbej pr menaxhimin

dhe koordinimin e situatave emergjente, dhe mund t ket nj rol t rndsishm n lidhje me

raportimin (kjo do t kushtoj 225.000,0 Euro gjat periudhs 2014-2018);

MPB/AME t marrin rolin udhheqs n reagimin ndaj emergjencave dhe t mbshteten nga

institucione t tjera (posarisht n koordinim me FAK). Pr ngritjen e kapaciteteve dhe

prgatitjen pr zbatimin e rolit dhe funksioneve, AME do t ket nevoj pr nj buxhet afr

2.279.000,0 Euro;

MPB/AME t marr rolin udhheqs n menaxhimin e materialeve t rrezikshme dhe t

prkrahet nga institucionet tjera. Buxheti i nevojshm gjat periudhs 2014-2018 pr ktsht 890.000,0 Euro, q prfshin personelin, pajisjet, makinat, laboratorin, hapsirat dhe

trajnimet;

Ngritja e kapaciteteve t njsis s helikopterve n mnyr q t prmbush aktivitet dhe

misionin n fushn e rendit dhe siguris publike, kontrollit t kufirit, menaxhimit t

emergjencave, operacione speciale dhe prkrahje t institucioneve t tjera si transportim dhe

mbshtetje mjeksore (Ky projekt do t kushtoj n vitin e par = 10.590.715,00 Euro, vitin e

dyt = 15.592.830,00 Euro dhe vitin e tret = 9.972.830,00 Euros, n total = 36.156.375,00

Euro).


41/64

41

7.1.5. Ministria e Drejtsis (MD)

Baza ligjore pr funksionet dhe prgjegjsit e saj.Baza ligjore pr funksionet dhe prgjegjsit

e MD pr prmbushjen e rolit dhe misionit sht e bazuar n kto ligje: Neni 93 i Kushtetuts;

Rregullorja e Qeveris Nr. 02/2011 pr prgjegjsit administrative t Zyrs s Kryeministrit,

Ministrit dhe dispozitat ligjore; Kodi Penal i Kosovs; Kodi i Procedurs Penale t Kosovs;

Ligji pr ekzekutimin e sanksioneve penale; Ligji pr mjeksin ligjore; Ligji pr mbrojtjen e

viktimave; Ligji pr Konfiskimin e pasuris s prfituar me vepr penale (ligji kundr mafi);

Ligji pr prgjegjsit e personave juridik; Ligji pr bashkpunim juridik n shtje penale; Ligji

pr Gjykatat; Ligji pr Prokurorin.

Roli dhe misioni i tanishm.Roli dhe misioni i MD-s q nga themelimi ka qen:

Zhvillon politikn brenda fushs s saj t prgjegjsis, mundson prgatitjen dhezbatimin e legjislacionit n fushn e drejtsis;

Menaxhon shtjet administrative, financiare dhe buxhetore t Ministris;

Ushtron mbikqyrje ekzekutive mbi tr shrbimin korrektues dhe shrbimin sprovues,

n pajtim me dispozitat n fuqi;

Zhvillon dhe zbaton politika pr t siguruar qasje t drejt dhe efektive n sistemin e

drejtsis pr t gjith pjestart e komuniteteve n pajtim me ligjin n fuqi;

Ushtron prgjegjsit n krkimin, marrjen, sigurimin dhe verifikimin e informacionevelidhur me vendndodhjen dhe fatin e personave t zhdukur dhe kthimin e eshtrave t

personave t zhdukur, shfrytzimin e ndihms dhe t ekspertizs s personelit prkats, si

dhe t specialistve t tjer, n pajtim me dispozitat n fuqi;

Ushtron prgjegjsit pr shtjet q kan t bjn me mjeksin ligjore dhe hulumtimin

e krimeve t lufts n pajtim me dispozitat n fuqi;

Ofron ndihm juridike ndrkombtare;

Prfaqson autoritetet publike n procedurat gjyqsore dhe t arbitrazhit;

Ofron mbshtetje me ekspert n prgatitjen e marrveshjeve t Qeveris n fushn e

bashkpunimit ndrkombtar, n mnyr q ato t jen n prputhje me Kushtetutn e

Republiks s Kosovs;

Mbikqyr sistemin e noteris, ndrmjetsimit dhe provimin e jurisprudencs;


42/64

42

Ruan dhe administron pasurin e sekuestruar ose t konfiskuar n bashkpunim me

prokurorin, gjykatn, apo organet tjera kompetente, n pajtim me ligjin n fuqi;

Kryen edhe detyra t tjera, q i caktohen Ministris me legjislacionin prkats n fuqi.

Roli dhe misioni n t ardhmen. Roli dhe misioni i MD-s nuk do t ndryshoj n periudhn 2014-

2018. Prgjegjsit, funksionet dhe sfidat e MD-s do t vazhdojn t fokusohen n mbshtetje t

zhvillimeve t tjera politike q priten t ndodhin me antarsimin e plot t Republiks s

Kosovs n organizata ndrkombtare. Kjo do t promovoj stabilitetin dhe sigurin rajonale.

Gjithashtu, marrdhniet me pranin e mbetur ndrkombtare (EULEX) dhe prkrahja pr ngritje

t kapaciteteve (organet qendrore shtetrore) do t mbesin nj aspekt i rndsishm i puns n

fushn e drejtsis. MD dhe Qeveria riafirmojn prkushtimin e tyre pr t punuar ngusht me

EULEX-in dhe misione/organizata t tjera ndrkombtare q punojn n fushn e drejtsis dhesiguris. Pr m tepr, MD shpreh vullnetin dhe gatishmrin pr t marr prgjegjsi t reja t

parashikuara me ligj dhe t cilat do t rrjedhin nga procesi i dialogut pr normalizim me Serbin.

Analiza. Aktualisht EULEX-i luan nj rol t rndsishm n monitorimin, mentorimin dhe

kshillimin n sektorin e drejtsis. Periudha 2014-2018 do t shnohet me procesin e

transferimit gradual t kompetencave nga EULEX-i tek institucionet vendore. Megjithat, MD

njeh faktin se ekziston nevoja pr prkrahjen e vazhdueshme ndrkombtare kryesisht prmes

mentorimit, monitorimit dhe kshillimit dhe ofrimit t ekspertizs duke synuar fuqizimin e

mtutjeshm t kapaciteteve t institucioneve vendore.

Gjykatat dhe Prokuroria: N pajtim me praktikat m t mira t njohura dhe procesin pr

Reformn e Drejtsis, MD do t kujdeset pr hartimin e ligjeve n fushn e Gjyqsorit n

pajtueshmri me standardet e BE-s dhe do t prkrah zbatimin e ktyre ligjeve dhe shtimin e

numrit t gjyqtarve dhe prokurorve, sipas nevojs dhe specifikat e situats. Obligimet q

rezultojn nga dialogu me Serbin jan marr parasysh plotsisht nga ana e MD-s dhe deri m

tani MD ka ndrmarr t gjitha masat e krkuara pr t prmbushur kto obligime, duke synuar

integrimin dhe funksionalizimin e Gjykatave dhe Prokuroris q jan n veri nn juridiksionin eplot t Kosovs dhe nn legjislacionin e Kosovs. MD synon t krijoj nj sistem t drejtsis

plotsisht funksional, q do t mund t prfshij funksionimin e gjykatave dhe agjencive t


43/64

43

zbatimit t ligjit n Mitrovicn e Veriut, Zvecan, Zubin Potok dhe Leposaviq nn ombrelln e

institucioneve t Kosovs dhe n pajtueshmri me legjislacionin n fuqi.

Shrbimet Korrektuese:sht ende e nevojshme t shtohet efikasiteti i Shrbimit Korrektues t

Kosovs dhe Shrbimit Sprovues t Kosovs, duke shtuar disiplinn n pun si dhe respektimin e

t drejtave t t burgosurve. Pr t mbshtetur kto prpjekje, MD ka themeluar nj Departament

pr Inspeksion. Ky Departament ka katr inspektor, i cili nuk sht i mjaftueshm t kryej

misionin e tij. Nga periudha 2014-2018 ndrtimi i Qendrs s Paraburgimit n Gjilan dhe

Qendrs s Paraburgimit n Prishtin gjithashtu do t shtoj kapacitetet e shrbimit korrektues

(buxheti pr kto projekte sht mbuluar nga Ministria e Administrats Publike). Pajisjet e

prshtatshme pr kontrollimin e trazirave jan gjithashtu t nevojshme pr burgjet; n periudhn

2014-2018 Ministria e Drejtsis do t punoj me OSBE-n pr blerjen/prokurimin e ktyre

pajisjeve. N prgjithsi, kshillimi dhe mentorimi i vazhdueshm do t ishte i nevojshm nfushn e shrbimeve korrektuese.

MD do t vazhdoj t zhvilloj plane trajnuese n Akademin e Kosovs pr Siguri Publike

(AKSP) n Vushtrri dhe sipas nevojs do t plotsoj dhe ndryshoj trajnimet duke filluar nga ato

themelore deri n ato m t avancuara n bashkpunim me PK-n dhe ekspertt e EULEX-it.

Mjeksia Ligjore: MD do t vazhdoj t prmirsoj kapacitetet e Departamentit t Mjeksis

Ligjore dhe ngritjen e kapaciteteve t

analiza e rishikimit strategjik te sektorit

Documents