betonarme_2_temeller

Upload: birol-kale

Post on 07-Apr-2018

214 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    1/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 236

    Temeller yapnn en alt katndaki kolon veya perdelerin ykn (normal

    kuvvet, moment, v.s.) yer yzeyine (zemine) aktarrlar. Dier bir deyile,temeller yapnn ayaklardr.

    Kolon veya perdeler zemine dorudan oturtulamazlar. Betonarme kolonundayanm zeminin dayanmna gre ok daha yksektir (100~200 kat).Kolon kesitleri kendi yklerini gvenle tayacak ekilde seilir. Ancak, bukesitler dayanm ok kk olan zemine dorudan oturtulduklar takdirdezeminde, zemin dayanmnn ok stnde olan gerilmeler oluur ve kolonzemini zmbalayarak saplanr. Zemindeki gerilmeyi drebilmek iin,kolonlarn alt ucu ile zemin arasna kesit alan kolonun kesitinden ok dahabyk olan plak, kiri gibi betonarme elemanlar (temel) yaplr.

    Temelin tek amac zeminde oluan gerilmeyi zeminin tayabilecei dzeyedrmek deildir. Dier nemli bir ama da kolon veya perdenin altndakizeminde oluacak kmeyi (oturma) snrl bir dzeyde tutmak ve st

    yapnn farkl oturmalarndan zarar grmesini de nlemektir. Tmkolonlarn ayn miktarda oturmas st yapya zarar vermezken, farkloturmalar ok tehlikeli olabilirler.

    st yap tipi ne olursa olsun (betonarme, yma, elik, ahap), temel daimabetonarme yaplr. nk dier tm malzemeler (elik, ahap gibi) dayanmve zemin artlarna dayankllk asndan uygun deildir.

    TEMELLER

    Pisa kulesi/TALYA. na sresi: 1173-1370

    Farkl oturma sonucu hasarl ve yan yatan yaplar

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    2/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 237

    Temel tipleri

    1. Duvar alt temeli2. Tekil temel

    3. Birleik temel4. Srekli temel

    a) Bir dorultuda srekli temelb) ki dorultuda srekli temel

    5. Radye temela) Kirisiz radyeb) Kirili radye

    6. Kazkl temel7. Keson temel

    Yzeyse

    ltemeller

    Derintemel

    ler

    Dk maliyet

    Yksek maliyet

    Salam zemin

    rk zemin

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    3/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 238

    st yapdangelen yk

    Perspektif grn

    Tekil temel

    plan

    kesitler

    Perspektif grn

    Plan

    Duvar alt temeli

    Kolon

    Temel pabucu

    Ba kirii

    Bir-iki katl basit yma yaplarn temelduvarlarnn altna geni betonarme kiriyaplarak oluturulur. Genilii 50-70cm, ykseklii 30-40 cm civarndadr.

    Kolonlarnn altna kolon kesitinden ok daha byk bir betonarme pabu yaplarak oluturulur. Depremkuvvetini aktarmas iin pabular ba kirii veya kalnl en az 15 cm olan deme ile birbirine balanr. Pabu

    genilii; kolon kuvvetinden zeminde oluan gerilme zeminin emniyetle tayabilecei gerilmeden kk kalacakekilde seilir. Pabu boyutlar en az 100x100 cmxcm, kalnl en az 25 cm dir, uygulamada 30-40 cm civarndaolur. Tekil temel; ykseklii az fakat uzun hangar tipi yaplarda ve ok salam (kaya) zemin zerindeki normalyaplarda kullanlr. Apartman tipi yksek yaplar iin uygun bir temel deildir. Farkl oturma riski ok yksektir.

    Kolon

    Temel pabucu

    Ba kirii

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    4/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 239

    Perspektif grn

    Tekil temel

    Plan

    Birleik temel

    Nd1 Nd2

    Nd1 > Nd2

    Perspektif grn

    ki kolonun birbirine ok yakn olmas durumunda tek pabu yaplarak oluturulur.Eksenel kuvveti yksek olan kolon tarafnda pabu daha geni yaplarak zeminde

    oluan gerilme dalmn pabu altnda her yerde eit olmas salanr.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    5/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 240

    Bir dorultuda srekli temel

    Perspektif grn

    Yapnn bir dorultudaki her aks boyunca dizili kolonlarnn altna ters tablal betonarme bir kiri yaplr. Kolon ykleri bir btn olarak kirie, kiriten tablaya(pabuca), tabladan zemine aktarlr. Deprem kuvvetini aktarmas iin kiriler ba kirii veya kalnl en az 15 cm olan deme ile birbirine balanr. Kolon tmyle

    kirie oturmal bir ksm kiriin dna tamamaldr. Pabu kalnl en az 20 cm dir, uygulamada genelde 25-30 cm civarnda olur. Pabu genilii en az 100 cm dirve kolon kuvvetlerinden zeminde oluan gerilme zeminin emniyetle tayabilecei gerilmeden kk kalacak ekilde seilir. Bir dorultuda srekli temel; kolonlarbir dorultuda dzenli dizili hangar tipi yaplarda kullanlr. Apartman tipi yksek yaplar iin genellikle uygun deildir. Farkl oturma riski yksektir.

    Plan

    Kolon

    Temel papucu

    Kiri

    Ba kirii

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    6/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 241

    ki dorultuda srekli temel

    Plan

    Kolon

    Temelpapucu

    Yapnn her iki dorultudaki her aks boyunca dizili kolonlarnn altna ters tablal betonarme bir kiri yaplr. Kolon ykleri bir btn olarak kirie, kiritentablaya (pabuca), tabladan zemine aktarlr. Kolon tmyle kirie oturmal bir ksm kiriin dna tamamaldr. Pabu kalnl en az 20 cm dir, uygulamadagenelde 25-30 cm civarnda olur. Pabu genilii en az 100 cm dir ve kolon kuvvetlerinden zeminde oluan gerilme zeminin emniyetle tayabileceigerilmeden kk kalacak ekilde seilir. ki dorultuda srekli temel apartman tipi yksek yaplar iin genelde uygundur. Farkl oturma riski, bir dorultudasrekli temele nazaran, ok daha dktr.

    Kiri

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    7/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 242

    Radye Temel

    Plan

    Kolon

    Kaln PlakPlan

    Kiri

    Kirisiz radye Kirili radye

    Plak

    Kiri

    Yapnn tm kolonlar altna, inaat alannn tmn rten kaln bir plak yaplarak ve kolonlar dorudan plaa oturtularak kirisiz radye temel oluturulur.Yapnn tm kolonlar altna, inaat alannn tmn rten kaln bir plak, plan stne de kiriler yaplarak ve kolonlar kirilere oturtularak kirili radye temeloluturulur. Plak kalnl en az 20 cm dir. Kirisiz radye pla 40-60 cm, kirili radye pla 25-30 cm civarnda olur. Kolon kuvvetlerinden zeminde oluangerilme zemin emniyet gerilmesini aarsa plak ve kiriler konsol yaplarak gerilme drlr. Ancak, konsol yaplabilmesi iin arsa durumunun msait olmasgerekir (arsa bakasna ait olmamal). Radye temel, zayf zeminlerde, apartman tipi yksek yaplar iin en uygun temel tipidir. Kirili radye kirisiz radyeyenazaran davran ve gvenlik asndan daha iyidir, ancak kalp iilii daha fazladr. Kirisiz radyede zmbalama riski vardr. Radye temellerde farkl oturmariski ok dktr.

    Kolon

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    8/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 243

    Kazkl temel

    Temel platformu

    Kazk

    Zemin

    ok zayf zeminlerde salam zemine ulalncaya kadar aklan veya delip yerinde dklen kazklarn stne zemin seviyesinde bir platform oluturulur vekolonlar bu platforma oturtulur. Maliyeti ok yksektir. ok deerli arsalarda, kpr ve liman inaatnda uygulanr.

    Temel platformu

    Kazk

    kolon

    Kpr aya kazkl temeli

    Keson temelok zayf zeminlerde veya su iinde temel yapmnda kullanlr. Et kalnl az, ap byk halka veya ii bo prizma betonarme elemanlar kendi arl ilezemine veya suya batrlr. Salam zemine ulalncaya kadar stne yeni elemanlar konur. i malzeme ile doldurulur ve temel platform betonu dklr.Betonarme elemanlar yerinde dklp iteki toprak boaltlarak batrma yoluyla da yaplmaktadr. Maliyeti ok yksektir. ok deerli arsalarda, kpr veliman inaatnda uygulanr.

    Batrma kesonYerinde dkm keson

    Zayf zemin

    Salam zemin

    Kazk

    Yap

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    9/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 244

    Ba kirii snr deerleri (Dep.Yn. 2007, Sayfa 130)

    1000 kN

    2000 kN

    1000 kN

    500 kN

    1000 kN

    500 kN

    500 kN

    1000 kN

    500 kN

    8/208/208/208/208/20Minimum etriye[ap/adm(cm)]

    418

    416

    416

    416

    416

    414

    414

    414

    1, 2

    3, 4

    Minimum boyuna donat

    9007509007507506256256251, 23, 4Minimum enkesit alan(cm2

    )

    30

    25

    30

    25

    25

    25

    25

    25

    1, 2

    3, 4

    Minimum enkesit boyutu(cm)**

    %12

    %10

    %10

    %8

    %8

    %6

    %6

    %4

    1, 2

    3, 4

    Ba kiriinin min eksenelkuvveti*

    Zemin grubu

    A B C DDeprem blgesiKoulun tanm

    * Ba kiriinin baland kolon veya perdelerdeki en byk eksenel kuvvetin yzdesi olarak.** Minimum enkesit boyutu, ba kiriinin serbest aklnn 1/30undan az olamaz.

    Tekil temelleri veya bir dorultudasrekli temelleri birbirine balayanba kiriinin grevi:Deprem kuvvetini pabutan-pabuca

    aktararak tm sistemin bir btnolarak depreme direnmesini salamakYatay ynde temellerin farkl yerdeitirmelerini nlemek.

    RNEK: Aadaki temel Eskiehirde D zemin grubunda ina edilecektir. Malzeme C20/25/S420a. Ba kiriini boyutlandrnz, kesitini iziniz.

    ZM:Tm ba kirileri ayn kesitli yaplacaktr. En ok zorlananlaorta aks zerindekilerdir. Ba kiriinde N eksenel kuvveti ekmeve basn olur. N=0.12.2000=240 kN.

    Kesit en az 300mmx300 mm olmal, en az 418 donatkullanlmaldr. ekme durumunda beton katkdabulunamayacak N kuvvetini sadece elik ubuklar tayacaktr.Bu kuvveti tayacak donat alan N fyd As bantsndanAs240000/365.22 = 657 mm

    2 dir. 418 in alan=1018 mm2

    olduundan ayrca donat koymaya gerek yoktur. N kuvvetinin

    basn durumunu kontrol etmek gerekmez, nk bu durumdabeton da basn alacandan daha az donat gerekir.

    300mm

    50

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    10/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 245

    Nd : G ve Q etkilerinden oluan kolon tasarm

    yk, (temele st yapdan gelen yk).

    h :Temel derinlii

    z : Kolon kuvvetlerinden temel altnda oluan gerilme

    zem: Zemin emniyet gerilmesi.fzn : Zemin net dayanm.

    z : Zeminin birim hacim arl.

    b : Betonarme betonu birim hacim arl.

    Zeminde oluan gerilme = kolon kuvvetlerinden oluan gerilme + temel betonundan oluan gerilme- boaltlan topraktan oluan gerilme.

    z +1.5bh 1.5zh 1.5 zem

    olmal. Burada z gerilmesi tasarm, bh, zh ve zem gerilmeleri ise karakteristiktir. Karakteristik deerler 1.5

    ile arplarak tasarm deerlerine dntrlmtr. b ve z deerleri sabittir, z8-22 kN/m3, b 24-25 kN/m

    3

    civarndadr.

    z +1.5(b z)h 1.5 zem

    z 1.5 zem - h

    deeri yaklak 18~20 kN/m3 arasnda, genelde =18 alnr.

    fzn= 1.5 zem - h

    gerilmesine zeminin net dayanm denir. Mhendis h temel derinliine karar vererek fzn deerini ve z fznsalanacak ekilde temel taban boyutunu (pabucu) belirler.

    Zemin gerilmesi modeli-tanmlar

    h

    Kolon

    Temel betonu

    zemin

    gerilme z

    z

    z

    Kumlu (kohezyonsuz)zeminde gerilme dalm

    Killi (kohezyonlu) zemindegerilme dalm

    Varsaylan gerilme dalmmodeli

    Zemin karmak bir ortamdr, bilinmeyeni oktur. Bir temelin zemini ne kadar aratrlrsa aratrlsn beklenmedik durumla her zaman karlalabilir. Gzdenkaan bir yerinde kaya bir yerinde dolgu veya kapatlm kuyu olabilir, kolon temeli bu noktaya rastlayabilir. Temel hesab teorisi de ok net deildir. Bu nedenletemel hesaplarnda basitletirici modeller yaplr, boyutlarda cmert davranlr.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    11/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 246

    A

    B

    C

    Nd2

    Nd5

    Nd8

    L1

    L2

    a1

    a2

    z1

    z2

    z3

    b

    Hesap modeli: Bir dorultuda srekli temeller

    Model

    plan

    Nd2, Nd5 ve Nd8 : Kolon tasarm kuvvetleri (kN)z1, z2, z3 : Kolon kuvvetlerinden zeminde oluan gerilmeler (kN/m

    2)

    q1=z1.b, q2 =z2

    .b, q3 =z3.b : Gerilmelerin edeer izgisel yk=kolon kuvvetleri ile dengede olan zemin tepki kuvvetleri (kN/m)

    Bir dorultuda srekli her temel dierinden bamsz davranr. Ba kiriinin grevi depremde sadece yatay ynde bir btn davran salamaktr.

    Kiri zerindeki kolon kuvvetlerinden pabu altnda dzgn yayl varsaydmz gerilme oluur: z1, z2, z3. Her kolonun eksenel kuvveti farkl olduundankiri boyunca farkl gerilme oluur. Arsa msait ise ve gerekirse, ilk ve son kolonun altndaki gerilmeyi drmek iin, a1 ve a2 konsollar yaplr. Gerilmeler

    pabu genilii b ile arplarak dzgn yayl q1, q2 ve q3 edeer izgisel yklerine dntrlr. izgisel ykler kolon kuvvetleri ile dengededir.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    12/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 247

    34 qq' =2qqq' 323

    +=

    2

    qqq' 212

    +=11

    qq' =

    A B C

    Snr deerler:

    h Lnet/10

    b 100 cm

    h 50 mm

    t 200 mm

    As2 As1/3

    Donat oran:

    As1, As2, Asgv : kirilerdeki gibi

    As3 : bir dorultuda alan demelerdeki gibi

    As4 As3 b/5 : datma donats(bir dorultuda alan demelerdeki gibi)

    Statik ve betonarme hesaba esas alnacak srekli kiri modeli

    2

    La

    Nq

    11

    d21

    +=

    2

    L

    2

    LN

    q21

    d52

    +

    =

    22

    d83

    a2

    LNq+

    =

    ekme donats

    Montaj donats

    Etriye

    Pabu ana donats

    Pabu datmadonats

    Kolon kuvvetleri st yapnn analizinden bilinmektedir. q1, q2 ve q3izgisel yklerinin saysal deerleri bulunur:

    Temel kirii ters dnm bir srekli kirie dnmtr. Kolonlarn bulunduunoktalar mesnettir. q

    1, q

    2ve q

    3ykleri aklklarda farkldr. El hesaplarnda

    zorluk yaratr. Yklerin ortalamas alnarak aklk ykleri dzgn yayl olandaha basit bir sistem oluturulur:

    Gvde donats

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    13/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 248

    Pabu geniliinin belirlenmesi:

    b pabu genilii; zeminde oluacak en byk gerilme zemin net gerilmesi fzn den kk kalacak ekilde seilir.

    zn

    'i

    z fb

    q

    MaxMax =

    Pabu konsollarnda kesit tesirleri

    M d= 0.5 z [(b-bw) / 2]2

    Vd = z [(b-bw) / 2]

    As3 donats Md momentinden hesaplanr.t pabu kalnl (mutlaka!) Vcr >Vd olacak ekilde seilir.

    Kuvvetler 1 m derinliindeki pabu paras iin yaplr.Momentin birimi kN. m/m, kesme kuvvetinin birimi kN/m dir.

    z

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    14/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 249

    Temel kiriinin moment ve kesme diyagramlar

    Temel kiriinin statik zm herhangi bir yntem ile (rnein:CROSS) yaplr. Veya, nce kesme kuvveti diyagram izilir, sonra kesme alanlarndan moment

    diyagram izilir(daha basit yol)

    a1, a2 konsol boylar elden geldiince q1 q2 ve q3 q4 olacak ekilde seilir. Konsol boyunun 1.5 m yi amas uygun olmaz.

    h kiri ykseklii Vcr Vd veya elden geldiince Vcr Vd olacak ekilde seilir. Vd kolon yznde hesaplanr. h kiri yksekliini Vcr Vd olacak ekilde

    semek ok yksek kiriler gerektirir. Bu nedenle, kesme kuvvetinin %80-%90 nn beton, geri kalann etriye alacak ekilde h yksekliini semek uygun olur.

    Betonarme hesaplarda kesit aklklarda ters tablal (), mesnetlerde dikdrtgendir.

    As1 ve As2 donatlar Md momentinden hesaplanr.

    Temellerde kesme kuvveti momente nazaran daha etkindir. Bu nedenle nce kesme (etriye) hesab yaplr.

    Moment etkin olmadndan, genellikle, boyuna donatlar minimum olur.

    1q'

    2q'3

    q' 4q'

    Betonarme hesap sras:

    1. Kiri genilii bw seilir2. Pabu ykseklii t seilir3. Kiri ykseklii kesme kuvvetinden hesaplanr.4. Pabu genilii b hesaplanr

    5. Zeminde oluan gerilme hesaplanr.6. Etriye hesab yaplr.7. Aklk donatlar hesaplanr.8. Mesnet ek donatlar hesaplanr.9. Pabu donatlar hesaplanr10. Kiriin izimi yaplr.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    15/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 250

    rnek: Bir dorultuda srekli temel kirii

    30/60 cmxcm kesitli kolonun oturduu temel kirii yaplacaktr. Gerekli

    statik-betonarme hesaplar yapnz, izimleri veriniz. Kolon ykleri tasarmykleridir. Arsa snr ilk kolonun 1.4 m solunda, son kolonun 3 m sandadr.

    zem=150 kN/m2, antiye iyi denetimlidir.

    Malzeme: Beton: C16/20

    elik: S420a (boyuna donat)

    S220a (sarg)

    ZM:

    Max qi

    kN/m252.83.8)/2(3.4

    910q 2 =

    +=

    Arsa msait olduundan solda ve sada konsol yaplabilir:

    m.1.35a252.8

    2

    3.4a

    770 11

    +

    m.1.70a252.8

    2

    3.8a

    9102

    2

    +

    1.5 m den daha uzun konsol, moment ve kesme nedeniyle, fazla

    zorlanacandan a1=1.4 m ve a2=1.5 m seilecektir.

    kN/m248.43.4/21.4

    770q1 =

    +=

    kN/m267.63.8/21.5

    910q 3 =

    +=

    Bu deerler ile hesaplanan q1, q

    2, q

    3 , q

    4 dzgn yayl yklerine ait moment

    ve kesme kuvveti diyagramlar verilmitir.

    1.4 1.53.4 m 3.8

    30

    60

    30

    60

    30

    60

    910 kN 910 kN770 kN

    q1= 248.4

    q2= 252.8 kN/m q3= 267.6

    q'1= 248.4q'3= 260.2

    q'2= 250.6 kN/mq'4= 267.6

    TK03TK02TK01 TK04

    CA B

    CA B

    3.4 m 3.8

    30

    60

    30

    60

    30

    60

    910 kN 910 kN770 kN

    CA B

    Vd++ +

    - - -

    414.7

    347.8

    489.3 kN401.4

    499.5437.3

    192 cm

    - - -

    ++Md

    178.199.8 kN.m

    243.4281.8 kN

    .m

    301.1

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    16/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 251

    fcd = 10.67, fctd = 0.93, fyd = 365.22 N/mm2, fywd = 191.30 N/mm

    2

    Min = 0.8 . 0.93/365.22 =0.0020 (aklk ve mesnetlerde)

    Kiri genilii bw= 60 cm seildi.

    Pabu pla kalnl t = 30 cm seildi.

    Paspay = 5 cm seildi.

    192

    162

    499.5

    Vd =

    Vd = 421.5 kN.

    Vcr Vd salanmal:

    0.650.93 600 d 421500d 1162 mm

    d = 95 cm, h = 95+5 = 100 cm seildi.

    Kesmenin 95/116.2=0.82 katn (%82 sini) beton alacak, kalan

    ksm etriye ile karlanacaktr.

    Kontrol: h =100 cm > Lnet

    /10=(380-60)/10

    30

    192 cm

    162 cm

    499.5

    kN

    Vd

    TK03 TK04C

    kolon

    Kiri ykseklii h nn tahmini:

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    17/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 252

    Pabu genilii b nin belirlenmesi:

    fzn = 1.5zem - 18h=1.5150.0 - 181.0 = 207.0 kN/m2

    Max qi = 267.6 kN/m

    zn

    '

    i fb

    qMax

    267.6/b 207.0b 1.29 m

    b = 150 cm seildi.

    Zemindeki gerilme:

    Max z = 267.6/1.50 = 178.4 kN/m2 fzn= 207.0 kN/m

    2

    Kiri etriye hesab:

    Vd = 421.5 kN

    Max Vd = 0.2210.67600950 = 1338.0 kN

    Vd < Max Vd

    Vcr = 0.650.93600950 = 344.6 kN

    344.6/421.5=0.82 (%82) beton tarafndan karlanyor.

    Vcr < Vd olduundan min etriye yetmez, etriye hesab yaplacak:

    4 kollu 12 etriye kullanlrsa Asw = 4113 = 452 mm2

    452/s = 421500/(191.30950) s = 195 mm olur.Etriye: 212/190 aklklarda

    212/100 sklatrma blgelerinde.

    Kontrol:

    452/(190600) 0.30.93/191.30 olmal

    0.0040 > 0.0015

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    18/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 253

    Kiri boyuna donat hesab (M.R. AYDIN tablolar):

    B-C aklnda:

    Md=178.1 kN.m, d=95 cm, b/b0=150/60=2.5, hf/d=30/950.3

    m=178.1 106/(15009502 10.67)=0.012=0.015

    As=0.015 (10.67/365.22)1500950=624 mm2

    Min As=0.0020600950=1140 mm2>As

    As=1140 mm2 alnacak.

    stte se.: 316+316 (603+603=1206 mm2)

    Mont.:1206/3=402 mm2

    Altta Se.: 412 (452 mm2) montaj

    Montaj ve dz donatlar kesilmeden kiri boyunca uzatlacak(LAs, ek gerekmez.

    A Mesnedinde(dikdrtgen):

    Min donat gerekli, C mesnedi ile ayn.

    Altta ek: 112 (113 mm

    2

    )

    Gvde donats:

    Asgvde=0.001600950=570 mm2

    Se.:414 (616 mm2)

    284.066.158.220

    600

    100

    950=== sh kk

    60

    150 cm

    Md=178.1 kN.m

    As=?

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    19/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 254

    150 cm

    60

    -

    + Vd

    Md

    As3

    100cm

    45

    z

    =178.4 kN/m2

    Pabu statik-betonarme hesab:

    Pabu konsol kuvvetleri:

    Md = -178.40.452/2 = -18.1 kNm/mVd = 178.40.45 = 80.2 kN/m

    Pabu kesme hesab:

    Pabuca etriye konulamadndan kesmenin tamamn beton karlamaldr.

    Max Vd = 0.2210.671000250=586.9 kN/m >Vd

    Vcr > Vd olmal (mutlaka!)Vcr= 0.650.931000250 = 151.1 kN/m >Vd

    Pabu enine donatsnn hesab:

    Md = 18.1 kNm/m, d=25 cm.

    As3=104 0.282(18.1/250)=204 mm2/m.

    Min As3=0.0021000250=500 mm2/m > As3

    As3=500 mm2/m alnacak.

    Se.: 10/155 (507 mm2)

    Pabu boyuna(datma) donatsnn hesab:

    Datma donats As4 = As3 b/5

    As4 =5071.5/5 =152 mm2

    Se.:210 (157 mm2)

    282.058.181.18

    1000

    100

    250=== sh kk

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    20/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 255

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    21/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 256

    Hesap modeli: ki ynde srekli temeller

    8

    212

    28

    52121

    21

    5

    2

    211

    12

    6

    212

    26

    5

    2121

    215

    4

    211

    14

    d

    xxy

    y

    yd

    dxxyy

    yy

    yd

    d

    xxy

    y

    yd

    d

    yyx

    xxd

    d

    yyxx

    xxxd

    d

    yyx

    xxd

    NLLL

    LN

    NLLLL

    LLN

    NLLL

    LN

    NLLL

    LN

    NLLLL

    LLN

    NLLL

    LN

    ++=

    +++

    +=

    ++=

    ++=

    +++

    +=

    ++=

    Farkl hesap modelleri vardr. Burada en basit bir modelaklanacaktr.

    Her kolon yk, o noktaya birleen kirilerin komu

    aklklar ile orantl olarak, kirilere datlr. Her kiri,

    bamsz olarak, bir ynde srekli kiri gibi hesaplanr.

    rnek olarak B ve 2 aks kirilerinin ykleri aada

    verilmitir.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    22/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 257

    Hesap modeli: Kirili radye temeller

    Kolon kuvvetlerinin bilekesi yaklak olarak plak arlkmerkezinden gemelidir. Gerekirse plak konsollar yaplarak

    bu salanmaya allr. Bu durumda zemin gerilmesi dzgn

    yayl olur.

    Zemin gerilmesi z=Ndi/A fzn dir. A plak alandr.

    Plaklar z dzgn yayl yk ile zlrler. Plak zati yk

    alnmaz.

    Kirilere plaklardan gen, trapez ve varsa (konsol

    demelerden) dzgn yayl ykler etkir. Kiri zati yk

    alnmaz. Kiriler srekli kiri gibi zlr.

    Deme ve kiri zati ykleri, kendi paylarna den zemin

    gerilmesi ile dengelendiinden, plak ve kiri statiinde yk

    olarak alnmazlar.

    Plak ve kirilerin aklklarnda stte, mesnetlerinde alttaekme oluur.

    Plak ve kiri minimum koullarna ve temeller iin verilen

    minimum koullara uyulur.

    1 aks kiriinin ykleri rnek olarak gsterilmitir.

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    23/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 258

    Bir ynde srekli temel

    Pabu(ampatman)

    Kiri donatlar

    Kolon filizleri

    Tekil temel

    Pabu

    Kolon filizleriKolon kalb

    Pabu

    Ba kirii

    Birleik temel

    Tekil temelBirleik ve tekil temel

    Temel rnekleri (Fotoraflar)

    Tekil temel

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    24/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 259

    ki ynde srekli temel: dolgu yaplyor

    ki ynde srekli temel: Donatlar yerletiriliyorKiri donatlar

    Pabu donatlar

    Kiri donatlar

    Kolon filizleri

    Konsol

    ki ynde srekli temelde kiri-kiri-kolon birleim noktas

    Kolon filizleri

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    25/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 260

    Radye temel: Donatlar yerletiriliyor Radye temel : beton dklyor

    Radye temel : kalp skldkten sonra

    Plak donatlar

    Kiri donatlar

    Kiri

    deme

    Kolon filizleri

    Radye temel : Boluklar dolduruluyor

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    26/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 261

    Kazk temel

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    27/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 262

    Foto: Cihan BYKBUR-Romanya, 2005

    Keson temel

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    28/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 263

    Mhendisin Yemini:

    Bana verilen mhendislik unvanna daima layk olmaya, onun bana salad yetki ve ykledii

    sorumluluu bilerek, hangi artlar altnda olursa olsun onlar ancak iyiye kullanmaya, yurduma

    ve insanla yararl olmaya, kendimi ve mesleimi maddi ve manevi alanlarda ykseltmeye

    alacama namusum zerine yemin ederim.

    www.imo.gov.tr den alnmtr.

    Betonarme teorisi henz tam ve kusursuz deildir. Hesap yntemlerinin temelini oluturan varsaymlar ne kadar gereki olursa olsun, bu yntemler,kesin deildir-yaklaktr. nk bu yntemlerde, betonarmenin koullara gre deien karmak davran idealletirilerek ele alnr. Karmakdavran zmleyebilmek ve somut olarak anlayabilmek iin benzeimler yaplr. Davran, soyut mekanik modellerden yararlanlarak aklanmayaallr. Ayrca baz durumlar, genellikle etkileri az olduu iin, hesaba katlmaz-ama bunlar vardr. Bu yzden, betonarmenin gerek davrann

    yanstan tablo, hibir zaman tam ve kesin olarak izilemez.GNDZ, A., Betonarme, Tama Gcne Gre Hesap, stanbul, 1980 den alnmtr.

    Statik, Mukavemet, Yap Statii, Betonarme, v.b. konular okuyan renci, btn bu bilgileri belirli bir amaca ynelik olarak biraraya getirme gayretiiindedir, bu gayreti doru ve anlaml yapabilme becerisini bir kitapta aramaktadr.

    rencinin gerekte istedii tecrbe nin retilmesidir. Ancak, tecrbeyi retmek mmkn deildir, tecrbe ancak yaanarak elde edilebilir.

    Mhendislik faaliyetleri iinde yaamak ve proje yapmak hata yapmak demektir. Hata yapmayan mhendis tecrbe de kazanamaz. Doal olarak buiddia, hata yapan ancak, hatasn gren ve bunu dzelterek dorusunu bulan mhendis iin geerlidir. Oysa, ok az proje mhendisi dizayn ettii yapy,iletmeye aldktan sonra ve zaman zaman, gidip ziyaret etmektedir.

    Bylece proje mhendisi, proje esnasnda yapt hatalar hemen hi grmemekte ve gerekli dersi de alamamaktadr.

    ATIMTAY, E., Betonarme Sistemlerin Tasarm, Ortadou Teknik yayn, Ankara 2000 den alnmtr.

    Analizden saysal sonular elde edilir. Cahil mhendisler yaplan varsaymlar unutarak kan saylar gerek sanp bunlarn problemin zmolduuna inanrlar.

    Hardy Cross(Amerikal Mhendis, yap statiinden bilinen nl CROSS metodunun yaratcs)

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    29/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 264

    Schnell, gut, billig:

    Wer schnell und gut baut, kann nicht billig bauen!Wer schnell und billig baut, kann nicht gut bauen!Wer gut und billig baut, kann nicht schnell bauen!

    Hzl, iyi, ucuz:

    Hzl ve iyi ina eden ucuz ina edemez!Hzl ve ucuz ina eden iyi ina edemez!yi ve ucuz ina eden hzl ina edemez!

    Bu PORECE ne denli gvenli bir PROJEDR acaba?

    Yanl Doru-----------------------------------------------

    BURO BroMTAHHT MteahhitMMARI MimariPOROCE ProjeMINTIKA AdaPORSEL ParselSTATK Statik

    ELEKTRK ElektrikSIH Shhi

    "Engineers must be trained, and not only should knowledge be poured into their heads," hesaid to the people celebrating him in the Rector's Conference Room, "but enthusiasm and loveas well; they should feel the joy of enriching the homeland by however small a work it be,which is the result of their own work. Creation is the greatest award of engineers."

    Gyz Mihailich(Macar Mhendis/Profesr, 1889 ylnda ilk betonarme kemer kpry tasarlad)

  • 8/6/2019 Betonarme_2_Temeller

    30/30

    Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 265

    DOLU DOLU YARINLAR DLE LE