1

CHAPTER 9 การสร�างขี�ดความสามารถในการแขี�งขี�นขีองอ�ตสาหกรรม

ไทยEC482

2

ความหมายขีอง Competitiveness Index

ด�ชน�ช��ว�ดทางเศรษฐก!จ ส�งคม และการเม%อง ท�&แสดงถ'งความ

ม�&งค�&งขีองประเทศ การเจร!ญเต!บโตทางเศรษฐก!จ ประส!ทธิ!ภาพการผล!ต ค�ณภาพช�ว!ตขีองประชาชน และ

สภาพแวดล�อมท�&ท1าให�ป2จจ�ยเก%�อหน�นต�อการเพ!&มขี�ดความสามารถในการแขี�งขี�นขีองประเทศให�คงอย3�ได�

สถาบ�นท�&ส1าค�ญ

ความหมาย

IMD : International Institute for Management

DevelopmentWEF : World Economic Forum

3

อ�นด�บความสามารถในการแขี�งขี�นรวมขีองกล��มเศรษฐก!จ

ที่��มา : IMD 2007

สหร�ฐฯ 1 1 1 1 1ฮ่�องกง 10 6 2 2 3ส!งคโปร6 4 2 3 3 2ไอซ์6แลนด6 8 5 5 4 7เดนมาร6ก 5 7 7 5 5

ประเทศ 5 อ�นด�บแรก 2546 2547 2548 2549 2550

ส!งคโปร6 4 2 3 3 2 มาเลเซ์�ย 21 16 26 22 23

ไทย 28 26 25 29 33ฟิ9ล!ปป9นส6 36 32 36 45 45อ!นโดน�เซ์�ย 49 49 50 52 54

กล��มประเทศ อาเซ์�ยน 2546 2547 2548 2549 2550

การจ�ดอ�นด�บความสามารถในการแขี�งขี�นขีองIMD

4

ป2จจ�ยหล�ก 2546 2547 2548 2549 2550

1. สมรรถนะทางเศรษฐก!จ 13 9 7 29

332. ประส!ทธิ!ภาพภาคร�ฐ 18 20 14 20

273. ประส!ทธิ!ภาพภาคธิ�รก!จ 25 21 25 25

344. โครงสร�างพ%�นฐาน 43 42 39 42

48อ�นด�บโดยรวม 28 26 25 29

33

ป2จจ�ยท�&ผลต�อความสามารถในการแขี�งขี�นขีองไทย

IMD 2007

จ1านวนประเทศ 49 59 60 61

55

5

2546 2547 2548 2549 2550

ผล!ตภาพ & ประส!ทธิ!ภาพ 20 48 56 48 48

ตลาดแรงงาน 4 5 5 6

7 การเง!น 13 36 46 41

44การบร!หารจ�ดการ 8 24 27 26

35

การจ�ดอ�นด�บประส!ทธิ!ภาพขีองภาคเอกชนขีองไทย

IMD 2007

ประส!ทธิ!ภาพภาคเอกชน 25 21 25 25 34

ท�ศนคต!และค�าน!ยม 11 12 16 20

30

6

2546 2547 2548 2549 2550

สาธิารณ3ปภาคพ%�นฐาน 14 41 38 38 35

Infra ด�านเทคโนโลย� 20 45 45 48 48

Infra ด�านว!ทยาศาสตร6 26 55 56 53

49ส�ขีภาพและส!&งแวดล�อม 18 48 46 48

48

การจ�ดอ�นด�บประส!ทธิ!ภาพโครงสร�างพ%�นฐานขีองไทย

IMD 2007

โครงสร�างพ%�นฐาน 43 42

39 42 48

การศ'กษา 21 48 46 48

46

7

อ�นด�บความสามารถในการแขี�งขี�นขีองกล��มเศรษฐก!จ

ที่��มา : Global Competitiveness Report (2006-07)

Switzerland 1 4 5 5 2Finland 2 2 3 4 6Sweden 3 7 7 2 5Denmark 4 3 1 6 7Singapore 5 5 2 3 15

ประเทศ Overall Index, GCI Sub Indexes (2006-07)5 อ�นด�บแรก 2006-07 2005-06 Basic req. Efficiency Innovation

ประเทศ Overall Index, GCI Sub indexes (2006-07)เขีตเศรษฐก!จเอเช�ย 2006-07 2005-06 Basic req. Efficiency Innovation

ส!งคโปร6 45 5 2 3 15เกาหล�ใต� 24 19 22 25 20มาเลเซ์�ย 26 25 24 26 22

ไทย 35 33 38 43 36จ�น 54 48 44 71 57อ!นเด�ย 43 45 60 41 26อ!นโดน�เซ์�ย 50 69 68 50 41ฟิ9ล!ปป9นส6 71 73 84 63 66เว�ยดนาม 77 74 71 83 81ก�มพ3ชา 103 111 100 110 102

การจ�ดอ�นด�บความสามารถในการแขี�งขี�นขีอง WEF

8

1 ) ความเข้�าใจพื้��นฐานเกี่��ยวกี่�บ ว�ที่ยาศาสตร์�และ“เที่คโนโลย� เพื้��อกี่าร์พื้�ฒนาเศร์ษฐกี่�จ”2 ) ภาพื้ร์วมและปร์ะว�ต�กี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�และ

กี่าร์พื้�ฒนาอ&ตสาหกี่ร์ร์มในปร์ะเที่ศไที่ย 3) ย&ที่ธศาสตร์�กี่าร์พื้�ฒนาข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์

แข้,งข้�น4 ) กี่ร์อบแนวค�ดในกี่าร์พื้�ฒนาข้�ดความสามาร์ถใน

กี่าร์แข้,งข้�นข้องไที่ย

Outline:

9

1 ) ความเขี�าใจพ%�นฐานเก�&ยวก�บ ว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย� เพ%&อการ“ ”

พ�ฒนาเศรษฐก!จ ว�ที่ยาศาสตร์� ค�อ กี่าร์ศ.กี่ษาธร์ร์มชาต�และพื้ฤต�กี่ร์ร์มข้องส��งที่��

เป1นธร์ร์มชาต� เที่คโนโลย� ค�อ ว�ธ�กี่าร์ ร์ะบบ และเคร์��องม�ออ&ปกี่ร์ณ์�ต,าง ๆ ที่��

เป1นผลจากี่กี่าร์น5าความร์6 �ที่างว�ที่ยาศาสตร์�มาปร์ะย&กี่ต�ใช� เคร์��องม�อช��ว�ดสถานะด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย� (S&T)

-กี่�จกี่ร์ร์มด�านว�จ�ยและพื้�ฒนา-กี่าร์ให�บร์�กี่าร์ที่างด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คน�ค-กี่าร์ให�กี่าร์ศ.กี่ษาและฝึ9กี่อบร์มที่างด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คน�ค

10

กี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนา (R&D) หมายถ.ง งานที่��ม�ล�กี่ษณ์ะสร์�างสร์ร์ค� ซึ่.�งกี่ร์ะที่5าอย,างเป1นร์ะบบ โดยม�จ&ดม&,งหมายเพื้��อเพื้��มพื้6นคล�งความร์6 � ร์วมที่��งความร์6 �ที่��เกี่��ยวกี่�บมน&ษย� ว�ฒนธร์ร์มและส�งคม และกี่าร์ใช�ความร์6 �เหล,าน��เพื้��อค�นพื้บว�ธ�กี่าร์ใช�ปร์ะโยชน�ใหม, ๆ

นว�ตกี่ร์ร์ม (Innovation) หมายถ.ง กี่าร์เกี่�ดแนวค�ดใหม, ๆ หร์�อกี่าร์ปร์ะด�ษฐ�ค�ดค�นส��งใหม, ๆ

นว�ตกี่ร์ร์มที่างด�านเที่คโนโลย� หมายถ.ง กี่าร์ด5าเน�นกี่�จกี่ร์ร์มที่างด�านเที่คโนโลย�ที่��กี่,อให�เกี่�ดส�นค�าหร์�อผล�ตภ�ณ์ฑ์�ชน�ดใหม, กี่ร์ะบวนกี่าร์ผล�ตใหม,โดยร์วมถ.งกี่าร์ใช�เที่คโนโลย�ที่��กี่,อให�เกี่�ดกี่าร์ปร์�บปร์&งอย,างมากี่ในค&ณ์ล�กี่ษณ์ะส5าค�ญข้องผล�ตภ�ณ์ฑ์�และกี่ร์ะบวนกี่าร์ผล�ตข้องผ6�ผล�ตส�นค�าและบร์�กี่าร์

ความหมายและความส1าค�ญขีองว!ทยาศาสตร6

และเทคโนโลย�ในการพ�ฒนาเศรษฐก!จ

11

ผลข้องความกี่�าวหน�าที่างเที่คโนโลย�สาร์สนเที่ศ

ต,อภาคอ&ตสาหกี่ร์ร์ม กี่าร์ปร์�บปร์&งกี่าร์บร์�หาร์ด�าน supply chain ข้องภาคอ&ตสาหกี่ร์ร์ม

องค�กี่ร์ธ&ร์กี่�จและอ&ตสาหกี่ร์ร์มม�กี่าร์ร์วมต�วกี่�นในแนวนอน (horizontal)

กี่าร์เคล��อนย�ายป=จจ�ยกี่าร์ผล�ตร์ะหว,างปร์ะเที่ศที่��งที่&นแลแร์งงานเป1นไปได�ง,ายข้.�น

กี่าร์แข้,งข้�นในร์ะหว,างภาคธ&ร์กี่�จและอ&ตสาหกี่ร์ร์มต,าง ๆ ส6งมากี่ข้.�น

กี่าร์แข้,งข้�นที่��เข้�มข้�นมากี่ข้.�นที่��งในด�านกี่าร์ผล�ตและกี่าร์ตลาด

12

ร์ะบบเศร์ษฐกี่�จฐานความร์6 � หมายถ.ง ร์ะบบเศร์ษฐกี่�จที่��อาศ�ยกี่าร์ผล�ต กี่าร์แพื้ร์,กี่ร์ะจาย และกี่าร์ใช�ความร์6 � เป1นป=จจ�ยหล�กี่ข้�บเคล��อนให�เกี่�ดกี่าร์สร์�างงาน กี่าร์สร์�างความม��นคงและกี่าร์เจร์�ญเต�บโตในภาคเศร์ษฐกี่�จและอ&ตสาหกี่ร์ร์มที่&กี่ร์6ปแบบ มากี่กี่ว,าป=จจ�ยด�านเง�นที่&นและแร์งงาน มากี่กี่ว,าป=จจ�ยที่างด�านเง�นที่&นและแร์งงาน

ปร์ะเที่ศไที่ยม�แนวค�ดกี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ข้องปร์ะเที่ศในร์ะยะ 10 ป>ข้�างหน�า (พื้.ศ.2547-56) โดยม�ว�ตถ&ปร์ะสงค�เพื้��อน5าพื้าปร์ะเที่ศไที่ยส6,ส�งคมและเศร์ษฐกี่�จฐานความร์6 � (knowledge-based society: KBS)

13

ว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย� เป1นป=จจ�ยส5าค�ญและจ5าเป1นต,อกี่าร์ยกี่ร์ะด�บความสามาร์ถในกี่าร์ผล�ตส�นค�าและบร์�กี่าร์ข้องปร์ะเที่ศ ซึ่.�งส,งผลต,อเน��องถ.งกี่าร์ยกี่ร์ะด�บฐานะเศร์ษฐกี่�จและส�งคม และที่5าให�เศร์ษฐกี่�จข้องปร์ะเที่ศพื้�ฒนาได�ในร์ะยะยาว

กี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนา กี่าร์ม�นว�ตกี่ร์ร์มที่างด�านเที่คโนโลย� และความเจร์�ญกี่�าวหน�าที่างด�านเที่คโนโลย�สาร์สนเที่ศ เป1นกี่�จกี่ร์ร์มและกี่ลไกี่ส5าค�ญที่��ผ6�ผล�ตส�นค�าและบร์�กี่าร์จ5าเป1นต�องม�เพื้��อให�ธ&ร์กี่�จสามาร์ถอย6,ร์อดและแข้,งข้�นได�ในร์ะยะยาว

14

กี่ร์ะแสโลกี่กี่5าล�งเปล��ยนผ,านส6,เศร์ษฐกี่�จฐานความร์6 �

30,000 B.C.

1840

Information AgeInformation Age

Kno

wle

dge

& T

echn

olog

yK

now

ledg

e &

Tec

hnol

ogy

1900 1960 2000

Agriculture AgeAgriculture Age Industrial AgeIndustrial Age

- Digital Language

- Oral & written

- Physics revolutionPhysics revolution- PetrochemicalPetrochemical

- Genetic code

-Knowledge economy

Rapid Speed of ChangeSlow Speed of Change

InformInformTechTech

Bio-tech + Material-tech + Nano-techBio-tech + Material-tech + Nano-tech

-Resource & labor & Machinery based Economy

-Mass Production & Efficiency

- Globalization

2005 2015 20202010

- E-commerce-Global Business

Physic-Cosmological constant

-Bio-competitive Advantage

Thailand

Taiwan

KoreaSingapore

China Malaysia

USA

Japan

- Global Labor for Services

Need R

adic

al c

atch

up

Need R

adic

al c

atch

up

ที่��มา: สพื้ศ .

15

ป=ญหาข้องปร์ะเที่ศที่��อย6,กี่.�งกี่ลางห,วงโซึ่,ม6ลค,า(Nut Cracker)

Distribution lf Exports of Manufacturing Sector by Technolohgy Categories 1970-2000

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1970 1975 1980 1985 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

Resource-Intensive

Technologically Complex-

Labor-Intensive Industries

ปร์ะเที่ศผ6�ผล�ตส�นค�า Lo-Tech เช,น อ�นโดน�เซึ่�ย อย6,ในฐานะที่��ด�กี่ว,า ในฐานะผ6�ผล�ตส�นค�า Hi-Tech ปร์ะเที่ศไที่ยม� productivity เพื้��มข้.�นในอ�ตร์าที่��ลดลงแม�ไที่ยจะม�กี่าร์ส,งออกี่มากี่แต,น5าเข้�ามากี่ที่5าให�ข้าดด&ล

Productivity becomes key element for New Competitive Age

16

นว�ตกรรมค%อก�ญแจส1าค�ญในการเพ!&มผล!ตภาพการผล!ตให�แก�ภาคการผล!ตท�&แท�จร!ง

InnovationInnovationTFP

Labor

Capital

Basic TechnologyBasic Technology

Output

Output

ต�วแบบทางธิ�รก!จ

กระบวนการทางธิ�รก!จ

บร!การ

ส!นค�า

นโยบายและส�งคม

ร3ปแบบจ�ดการและว�ฒนธิรรม นว�ตกรรม

Knowledge

17

สมรรถนะทางเศรษฐก!จ

ประส!ทธิ!ภาพขีองร�ฐบาล

โครงสร�างพ%�นฐาน

ประส!ทธิ!ภาพขีองภาคธิ�รก!จ

อ�นด�บความสามารถในการแขี�งขี�นขีองประเทศไทย

ป; 2543- 2549 ( โดย IMD)

2121

28

48

3127

32

14

7

26

14

38

28

41 47

0

10

20

30

40

50

60

ป> 2543 ป> 2544 ป> 2545 ป> 2546 ป> 2547 ป> 2548 ป> 2549

อ�นด�บร์วม*

ที่��มา : International Institute for Management Development (2006). World Competitiveness Yearbook 2006

18

จากี่กี่าร์จ�ดอ�นด�บความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�นด�านเที่คโนโลย�และนว�ตกี่ร์ร์มในภาพื้ร์วมพื้บว,า ไที่ยย�งอย6,ในอ�นด�บ

ต5�า...

Innovative Capacity Index 2003

US

Finland U

K

Germany Singa

pore

Hong Kong

Korea

MalaysiaIndon

esia India

Bangladesh

Philippines

Thailand

Japan

Vietnam

France

China

GD

P p

er

Cap

ita 2

002

0

10,000

20,000

30,000

40,000

15 20 25 30 35 40

BangladeshPhilippines

VietnamIndiaChinaMalaysia

Indonesia

Thailand Korea

Hong Kong

FranceGermany

Finland

JapanSingapore

UK

US

ที่��มา : The Global Competitiveness Report 2003-2004, WEF

Technology Ranking

อ�นด�บ

Total 102

13561220373956657378

USATaiwa

nJapanKoreaSingaporeMalaysiaHong

KongThailandPhilip

pinesChinaViet

namIndonesi

a

ที่��มา : The Global Competitiveness Report 2003-2004, WEF

19

8484

748.0

Number of Patents in Force(per 100,000 inhabitants, 2001)

2.6 ที่��มา : IMD World Competitiveness

Yearbook 2004

ญ��ป&?นไต�หว�นเกี่าหล�สหร์�ฐ

Total Total 5050

4872

5164.

5

8

17

18

44

ส�ดส�วนขีอง SMEs ท�&ม�การพ�ฒนาด�านนว�ตกรรม

ญ�&ป�<น 35%

ที่��มา : สวที่ช.

เกาหล�ใต� 40%

7%

19

การจ�ดล1าด�บขีอง WEF ในด�านTechnological sophistication ขีองประเทศ

ที่��มา : Global Competitiveness Report 2003 – 2004

ญ�&ป�<น

5

เกาหล�ใต�

15

ส!งคโปร6

6

ไต�หว�น

17

ฮ่�องกง

มาเลเซ์�ย

22

36Total Total

102102

ไทย

ไทย

ไทย

3,734

91 ( 1998-2004)

สหร์�ฐญ��ป&?น 349

ไทย ที่��มา : AUTM 2002 และกี่าร์เกี่@บข้�อม6ลข้อง

สพื้ข้.

Number of Commercialised Cases Year 2002

จากี่กี่ล&,มต�วช��ว�ดเหล,าน�� สะที่�อนให�เห@นถ.ง ไที่ยต�องเร์,งให�ความส5าค�ญกี่�บกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�และนว�ตกี่ร์ร์ม เพื้��อยกี่ร์ะด�บข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�นข้อง

ปร์ะเที่ศ

20

อ�นด�บความสามารถด�านโครงสร�างพ%�นฐานทางว!ทยาศาสตร6

ขีองประเทศต�าง ๆ โดย IMD

53

5

38

56

47

1215

22

1618

910

12

44

31

0

10

20

30

40

50

60

ป; 2543 ป; 2544 ป; 2545 ป; 2546 ป; 2547 ป; 2548 ป; 2549

ไ ทย เกาหล� ส!งคโปร6 ไ ต�หว�น มาเลเซ์�ย

1

21

ประเทศไทยม�การลงท�นด�านการว!จ�ยและพ�ฒนาต1&ามาก เม%&อเท�ยบก�บประเทศเกาหล� และไต�หว�น ท�&ม�การลงท�นด�านการว!จ�ยและพ�ฒนาเฉล�&ยประมาณร�อยละ 25. ขีอง GDP อ�กท��งย�งต1&ากว�ามาเลเซ์�ยประมาณ 3 เท�า

ค�าใช�จ�ายในด�านการว!จ�ยและพ�ฒนาด�านว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�ต�อ GDP

ที่��มา : 1 . ส5าน�กี่งานคณ์ะกี่ร์ร์มกี่าร์ว�จ�ยแห,งชาต�และส5าน�กี่งานพื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�แห,งชาต� 2. Malaysian Science and Technology Information Center (MASTIC), Malaysia 3. The Ministry of Science and Technology (MOST), The People’s Republic of China

0.63

2.85

2.45

0.25

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

2542 2543 2544 2545 2546 2547

% of GDPเกาหล� ไ ต�หว�น มาเลเซ์�ย ไ ทย

22

76%

82%

65%

36%

3.35%

2.64%

0.63%

0.25%

- 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5

เกี่าหล� (2546)

ไ ต�หว�น (2547)

มาเลเซึ่� ย (2545)

ไ ที่ย (2547) ส�ดส�วนขี อง GERD/ GDP ในภาคเอกชน

(%)

ค�าใช�จ�ายด�านการว!จ�ยและพ�ฒนาขีองภาคร�ฐและเอกชน

ขีองประเทศไทยและประเทศต�างๆ

ที่��มา : ส5าน�กี่งานคณ์ะกี่ร์ร์มกี่าร์ว�จ�ยแห,งชาต�และส5าน�กี่งานพื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�แห,งชาต�

23

บ�คลากรด�านการว!จ�ยและพ�ฒนาภาคร�ฐและเอกชนต�อประชากร 10000, คน ขีองประเทศไทย

และประเทศต�างๆ

23.6

25.1

18.2

12.1

5.5

4.6

45.5

35.0

38.8

2.4

26.8

1.2

0 10 20 30 40 50 60 70 80

ญ��ป&?น (2546)

ส�งคโ ปร์� (2547)

ไ ต�หว�น (2547)

เกี่าหล� (2546)

ไ ที่ย (2546)

มาเลเซึ่� ย (2547)

ต�อประ ช ากร 10,000 คน

บ�คลากรด� านการว!จ�ยและพ�ฒนาภาคร�ฐ

บ�คลากรด� านการว!จ�ยและพ�ฒนาภาคเอกชน

ที่��มา : ส5าน�กี่งานคณ์ะกี่ร์ร์มกี่าร์ว�จ�ยแห,งชาต�และส5าน�กี่งานพื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�แห,งชาต�

24

บ�คลากรด�านว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�ขีองประเทศไทย

ที่��มา : World Economic Forum (2006). The Global Competitiveness Report 2005-2006.

ประเทศไทยย�งม�บ�คลากรด�าน ว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�ไม�เพ�ยงพอกล�าวค%อ ประเทศไทยได�คะแนนเพ�ยง 4.4 คะแนน ซ์'&งต1&ากว�าขีองไต�หว�น มาเลเซ์�ย เกาหล� และเว�ยดนาม ซ์'&งได� 5.8, 5.2, 5.1 และ 5 ตามล1าด�บ

เกาหล�, 5.1

มาเลเซ์�ย, 5.2

ไ ต�หว�น, 5.8

ไ ทย, 4.4

เว�ยตนาม, 5

0 1 2 3 4 5 6 7

ประเท

ศ

ความพอเพ�ยงขี องบ�คลากรด�านว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�

25

ส!ทธิ!บ�ตร ป; 2547 ในกี่ล&,มเอเช�ยตะว�นออกี่เฉี�ยงใต�จะพื้บว,า ปร์ะเที่ศไที่ยม�กี่าร์ย��นข้อส�ที่ธ�บ�ตร์ส6งกี่ว,า ส�งคโปร์� อ�นโดน�เซึ่�ย ฟิCล�ปปCนส� และมาเลเซึ่�ย แต,กี่ล�บม�จ5านวนกี่าร์จดส�ที่ธ�บ�ตร์น�อยกี่ว,าปร์ะเที่ศด�งกี่ล,าวโดยเฉีพื้าะอย,างย��งเม��อเปร์�ยบเที่�ยบกี่�บส�งคโปร์�จะเห@นได�ว,า ปร์ะเที่ศไที่ยม�กี่าร์ย��นข้อ ส�ที่ธ�บ�ตร์ส6งกี่ว,าส�งคโปร์�เกี่�อบ 1000, ร์ายกี่าร์ แต,ม�จ5านวนกี่าร์จดส�ที่ธ�บ�ตร์น�อยกี่ว,าส�งคโปร์�ปร์ะมาณ์ 2เที่,าต�ว

ที่��มา: SIPO&CTMO (China), JPO (Japan), KIPO (Korea), IPO (Taiwan), IPOS (Singapore), DGIPR (Indonesia), IPO (Philippines), MYIPO (Malaysia), DIP (Thailand), NOIP (Vietnam)

1,185

2,4202,174

5,442

72,082

7,951

378,984353,807

323,081139,198

3,877

8,942

2,044

190,238124,192

49,06627,717

5,9803,877

2,920 2,3471,000

10,000

100,000

1,000,000

อเมร์

�กี่า จ�น

ญ��ป&?น

เกี่าห

ล�

ไต�หว

�น

ส�งคโ

ปร์�

อ�นโด

น�เซึ่�ย

ฟิCล�ปป

Cนส�

มาเล

เซึ่�ย

ไที่ย

เว

�ยตนา

ม(2

544)

รายการ

ร์วมกี่าร์ย��นข้อ) ร์วมกี่าร์ไ ด�ร์�บ

26

ผลงานต�พ!มพ6ด�านว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�ป; 2547

ที่��มา : Science Citation Index

ส�ดส,วนจ5านวนบ&คลากี่ร์ด�านกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาต,อผลงานต�พื้�มพื้� 1 บที่ความข้องปร์ะเที่ศไที่ยเปร์�ยบเที่�ยบกี่�บปร์ะเที่ศในกี่ล&,มเอเช�ยจะ พื้บว,า บ&คลากี่ร์ด�านกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาข้องส�งคโปร์�ม�ศ�กี่ยภาพื้ในกี่าร์ผล�ตผลงานต�พื้�มพื้�มากี่ที่��ส&ดโดยบ&คลากี่ร์ด�านกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนา 4.41 คนสามาร์ถผล�ตผลงานต�พื้�มพื้�ด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ได� 1 บที่ความ ในข้ณ์ะที่��ปร์ะเที่ศไที่ยต�องใช�บ&คลากี่ร์ด�านกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาจ5านวน 19 คน จ.งจะผล�ตผลงานต�พื้�มพื้�ได� 1 บที่ความ

27

พ%�นฐานมหภาค• นโยบายการเง!นการคล�ง• นโยบายการค�าการลงท�น• นโยบายการต�างประเทศ

พ%�นฐานมหภาค• นโยบายการเง!นการคล�ง• นโยบายการค�าการลงท�น• นโยบายการต�างประเทศ

ป2จจ�ยสน�บสน�น• ทร�พยากรมน�ษย6• ว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�• การบร!หารจ�ดการ• โครงสร�างพ%�นฐาน• ทร�พยากรธิรรมชาต!+ส!&งแวดล�อม

ป2จจ�ยสน�บสน�น• ทร�พยากรมน�ษย6• ว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�• การบร!หารจ�ดการ• โครงสร�างพ%�นฐาน• ทร�พยากรธิรรมชาต!+ส!&งแวดล�อม

Enabling Enabling FactorsFactors

เกษตรเกษตร อ�ตสาหกรรมอ�ตสาหกรรม บร!การบร!การ

การสร�างความร3�ความเขี�าใจและจ!ตส1าน'กการสร�างความร3�ความเขี�าใจและจ!ตส1าน'กการสร�างความร3�ความเขี�าใจและจ!ตส1าน'กการสร�างความร3�ความเขี�าใจและจ!ตส1าน'ก

กรอบแนวค!ดการพ�ฒนาความสามารถในการแขี�งขี�นขีองไทยความอย3�ด�ม�ส�ขี

ความสามารถในการแขี�งขี�น

การปฏิ!ร3ปภาคร�ฐ

การปฏิ!ร3ปภาค

เอกชน

28

การเช%&อมโยงระหว�างสาขีาการผล!ตเพ%&อสร�างค�ณค�าเพ!&ม (Value Creation)

Encourage interaction

between sectors,

segments and products

• Bio- Material to support others

• Food security/sustainability • From Domestics to Domestics, Regional Focus• From Generalization to

Specialization, Differentiation

• From Tradition to Innovation

• New opportunity i.e bio-fuel

OEM ODM, OBM

Imitation Innovation

Low cost Differentiation

• Thai-herb for spa and Tourism

AgricultureServices

Manufacturing

• Bio-based production

• Bio-products for logistics eg. for packaging

• Logistics for agriculture

• Logistics for manufacturing

High productivity by nano and Bio-tech, local wisdom, biodiversity

High productivity

By IT, HR หร%อ Process

Innovation

Industry is considered beyond manufacturing activities

29

Fruits & Vegetables

Fruits & Vegetables

ส�งเสร!ม Agro tourism

Livestock/ Fishery

Livestock/ Fishery

สร�างส!นค�าใหม�ให�ก�บการท�อง

เท�&ยว

พ�ฒนาส!นค�าการท�องเท�&ยวใหม�ๆ ใช�ทร�พยากรท�&ม�อย3�อย�างย�&งย%น

(Utilise resources ) และให�เก!ดประโยชน6ส3งส�ด (Optimisation)

ไม�เน�นการสร�างอย�างฟิ� <มเฟิ@อย แต�เน�นการบ1าร�งร�กษาทร�พยากรท�&ม�อย3�

การบร!หารความเส�&ยง (risk/uncertainty management )

TourismTourism

Healthcare

Healthcare

Education

Education

พ�ฒนาความร3�เฉพาะทาง/ ท�กษะการส%&อสารให�บ�คลากร

สร�าง/ส�งเสร!มเทคโนโลย�การแพทย6ท�&ท�นสม�ย

ส�งเสร!มแพทย6แผนโบราณ/ โภชนเภส�ชศาสตร6 พ�ฒนามาตรฐานการศ'กษา/ ท�กษะการส%&อสาร

ขียายร3ปแบบการศ'กษา

สามารถพ�ฒนาให�เปAนส!นค�าบร!การส�งออกเช�น สปา นวดแผนโบราณ ร�านอาหารไทย ร.ร.สอนร1าไทย ร.ร.สอน

มวยไทย แพทย6 /

พยาบาล / น�กว!ทยาศาสตร6 /อาจารย6

ส�งเสร!ม Agro tourism

แนวทางการสร�างขี�ดความสามารถในการแขี�งขี�นขีองไทย: การเช%&อมโยงภาคเกษตรให�เปAนฐานขีองการพ�ฒนาภาคบร!การ

30

ฐานเศรษฐก!จท�&ม�&นคงและย�&งย%น

Economic stability and sustainability

ควบค3�ไปก�บนโยบายส�งคมเช!งร�ก

Proactive social policy to create positive externality

เช%&อมโยงก�บเศรษฐก!จโลก

และภ3ม!ภาคGlobal and regional

positioning

เพ!&มม3ลค�าผลผล!ตด�วยฐานความร3�

Value creation from knowledge application

หล�กการพ%�นฐานการปร�บโครงสร�างทางเศรษฐก!จให�สมด�ลและย�&งย%น

Sustained ProsperityMore Balanced Structure

Better Distribution

31

แนวทางการปร�บโครงสร�างเศรษฐก!จแนวทางการปร�บโครงสร�างเศรษฐก!จ

• พ

�ฒนา

แหล�ง

ท�อง

เท�&ยว

• พ

�ฒนา

ธิ�รก!จ

บร!กา

รท�&ม�

ศ�กยภ

าพ อ

าท! บ

ร!การ

ส�ขีภา

พ ค�า

ส�งค�า

ปล�ก

• ส

�งเสร

!มอ�ตส

าหกร

รมท�&ม

�ศ�ก

ยภาพ

ส3ง /อ

�ตสาห

กรรม

ใหม�

• อ

�ตสาห

กรรม

ท�&ม�แน

วโน�ม

ด�ขี'�น

•

ความ

ปลอด

ภ�ยด�า

นอาห

าร•

ผล!ต

ส!นค�า

เกษต

รท�&ม�โ

อกาส

ใหม�

เช�น

พ%ชพล

�งงาน

ทดแท

นโครงสร�างพ%�นฐาน / ลอจ!สต!กส6 / พล�งงาน

ว!ทยาศาสตร6และเทคโนโลย�

ทร�พยากรมน�ษย6 (การศ'กษา/แรงงาน)

กฎหมาย / ขี�อบ�งค�บต�างๆ

นโยบายเศรษฐก!จมหภาคนโยบายเศรษฐก!จมหภาค

เกษตรเกษตร อ�ตสาหกรรมอ�ตสาหกรรม บร!การบร!การ

• ส�งเสร!มการออม• สน�บสน�นการเง!นฐานราก• ปร�บโครงสร�างภาคการเง!น

• ส�งเสร!มการออม• สน�บสน�นการเง!นฐานราก• ปร�บโครงสร�างภาคการเง!น

•เพ!&ม ปสภ ร�ฐว!สาหก!จ•การลงท�นร�ฐร�วมเอกชน (PPP)•กระจายอ1านาจส3�ภ3ม!ภาค/ การคล�งย�&งย%น• Pro-poor policy

•เพ!&ม ปสภ ร�ฐว!สาหก!จ•การลงท�นร�ฐร�วมเอกชน (PPP)•กระจายอ1านาจส3�ภ3ม!ภาค/ การคล�งย�&งย%น• Pro-poor policy

• ความร�วมม%อในภ3ม!ภาค (Trade/ Investment/ Tourism/ Energy/ Finance)• New market opportunities

• ความร�วมม%อในภ3ม!ภาค (Trade/ Investment/ Tourism/ Energy/ Finance)• New market opportunities

ป2จจ�ยแวดล�อมส1าค�ญ(Enabling factors)

การปฏิ!ร3ประบบราชการ • เพ!&มประส!ทธิ!ภาพการบร!การภาคร�ฐ• สน�บสน�นการลงท�นโครงสร�างพ%�นฐาน• จ�ดการระบบ E-Government

พ�ฒนาเคร%อขี�ายคล�สเตอร6 และเช%&อมโยงห�วงโซ์�อ�ปทาน

32

ปร�บโครงสร�างภาคอ�ตสาหกรรม(1 ) ลงท�นเพ%&อสร�างและพ�ฒนาต�อเช%&อมห�วงโซ์�ม3ลค�า รวมท��งขี�บเคล%&อน

อ�ตสาหกรรมใหม�ท�&ม�ศ�กยภาพส3ง (potential industries) อาที่� อ&ตสาหกี่ร์ร์มยานยนต� ปCโตร์เคม� และอ&ตสาหกี่ร์ร์มใหม, (new wave industries) อาที่� อ&ตสาหกี่ร์ร์มเกี่��ยวเน��องด�านช�วภาพื้

(2) จ�ดท1าแผนท�&น1าทางการบร!การจ�ดการส!ทธิ!บ�ตร (patent management)

(3) สร�างระบบว!จ�ย R&D ในเช!งประย�กต6อย,างบ6ร์ณ์ากี่าร์เพื้��อม&,งสร์�างนว�ตกี่ร์ร์ม ที่��งในร์6ปข้องผล�ตภ�ณ์ฑ์�และกี่ร์ะบวนกี่าร์ผล�ต

(4) ส�งเสร!มสถาบ�นเฉพาะทางให�ม�บที่บาที่ที่��ช�ดเจนในกี่าร์พื้�ฒนาอ&ตสาหกี่ร์ร์มโดยใช�แนวที่างคล�สเตอร์�

(5) สน�บสน�นให�เก!ดผ3�ประกอบการท�&เก%�อหน�นต�อการสร�างนว�ตกรรม(6) พ�ฒนาบ�คลากรท��งในระบบและการฝึDกอบรมให�ม�ความช1านาญ และให�

สอดคล�องกี่�บความต�องกี่าร์ และล�กี่ษณ์ะน�ส�ยที่างอ&ตสาหกี่ร์ร์ม(7) พ�ฒนาการรวมกล��มอ�ตสาหกรรมโดยเฉีพื้าะอ&ตสาหกี่ร์ร์มที่��ม�ศ�กี่ยภาพื้

และโอกี่าสด�านตลาด

33

เช%&อมโยงก�น ท��งแนวต��ง

แนวนอน

ม�จ�ดเน�นท�&

ย�ทธิศาสตร6

ขี�บเคล%&อนโดยอ�ปสงค6

ส�งเสร!มการ

เป9ดกว�าง

ทางการค�า

CLUSTERCLUSTER

ภาคเอกชน ภาคเอกชน :: ธิ�รก!จท�&เก�&ยวขี�องธิ�รก!จท�&เก�&ยวขี�อง

ต��งแต�ต�นน1�าต��งแต�ต�นน1�าถ'งปลายน1�าถ'งปลายน1�า

สถาบ�นสถาบ�น//สมาคมสมาคม//ผ3�ให�บร!การต�างๆผ3�ให�บร!การต�างๆ: : พ%�นฐานการพ�ฒนาพ%�นฐานการพ�ฒนาเทคน!คและการรวมเทคน!คและการรวม

กล��มกล��มธิ�รรก!จธิ�รรก!จภาคร�ฐบาล ภาคร�ฐบาล ::

นโยบาย กฎ นโยบาย กฎระเบ�ยบระเบ�ยบเก�&ยวก�บเก�&ยวก�บอ�ตสาหกรรม อ�ตสาหกรรม

สถาบ�นการศ'กษาสถาบ�นการศ'กษา และ และ R&DR&D :: พ�ฒนาพ�ฒนา

เสร!มสร�างพ%�นฐานด�าน เสร!มสร�างพ%�นฐานด�าน ทร�พยากรมน�ษย6ทร�พยากรมน�ษย6และนว�ตกรรมและนว�ตกรรม

คล�สเตอร6ท1าให�เก!ดการเพ!&มผลผล!ต (Productivity) และน1าไปส3�ความสามารถในการแขี�งขี�น

34

คล�สเตอร6 : ม!ต!ใหม�ขีองความสามารถในการแขี�งขี�นท�&ย�&งย%น

1. 1. การเช%&อมโยงซ์'&งก�นและก�นการเช%&อมโยงซ์'&งก�นและก�น(Connectivity)(Connectivity)

• ก�อให�เก!ดการแลกเปล�&ยนและ ถ�ายทอดความร3� ขี�อม3ลขี�าวสาร• เปAนการเช%&อมโยง ท��งแนวต��งและ แนวนอน• การเช%&อมโยงไม�ได�จ1าก�ดอย3�เพ�ยงผ3� ประกอบการเท�าน��น แต�รวมถ'งสถาบ�น การศ'กษา/ว!จ�ยและพ�ฒนา สถาบ�น การเง!น องค6กรภาคร�ฐ และสมาคม เอกชน

2. 2. ความร�วมม%อ ความร�วมม%อ (Collaboration)(Collaboration)• สมาช!กใน Cluster จะร�วมม%อก�น โดย ม�การก1าหนดเปEาหมายร�วมก�น (Core Objective/Value) รวมท��งกลย�ทธิ6

3. 3. การแขี�งขี�น การแขี�งขี�น (Competition)(Competition)• Cluster ม!ใช�ระบบผ3กขีาดทางการค�าท�& ม��งก1าหนดกลไกราคาหร%อปร!มาณ เพ%&อ ผลประโยชน6ร�วมก�นขีองสมาช!ก• การรวมกล��มแบบ Cluster จะต�องอย3� บนพ%�นฐานขีองการแขี�งขี�น

4. 4. ประส!ทธิ!ภาพโดยรวม ประส!ทธิ!ภาพโดยรวม (Collective Efficiency)(Collective Efficiency)• ความร�วมม%อท�ามกลางการแขี�งขี�นประกอบก�บการเช%&อมโยงท�&เปAนระบบ การแลก เปล�&ยนขี�อม3ล ความร3� ตลอดจนทร�พยากรต�างๆ จะท1าให�เก!ดประส!ทธิ!ภาพโดยรวม

35

ช�วยลดต�นท�นขีองธิ�รก!จท�&เก�&ยวขี�อง

ช�วยลดต�นท�นขีองธิ�รก!จท�&เก�&ยวขี�อง

ช�วยเพ!&มประส!ทธิ!ภาพและ

ค�ณภาพอย�างต�อเน%&อง

ช�วยเพ!&มประส!ทธิ!ภาพและ

ค�ณภาพอย�างต�อเน%&อง

เก!ดการสร�างนว�ตกรรม

เก!ดการสร�างนว�ตกรรม

ส�งเสร!มการเก!ดธิ�รก!จใหม�และ

การขียายต�วขีองธิ�รก!จเด!ม

ส�งเสร!มการเก!ดธิ�รก!จใหม�และ

การขียายต�วขีองธิ�รก!จเด!ม

ช�วยให�เก!ดการแลกเปล�&ยนขี�อม3ล

และองค6ความร3�ขีองสมาช!ก

ช�วยให�เก!ดการแลกเปล�&ยนขี�อม3ล

และองค6ความร3�ขีองสมาช!ก

คล�สเตอร6จะท1าให�ภาคการผล!ตและบร!การม�ความเขี�มแขีFงและแขี�งขี�นได�

36

คล�สเตอร6ควรร!เร!&มโดยภาคเอกชน และกระต��น/สน�บสน�นโดยภาคร�ฐ

Cluster MappingCluster Mappingศ'กษาความเปAนไปได�

และค�ดเล%อกคล�สเตอร6ท�&จะท1าการส�งเสร!ม

ขี��นตอนการพ�ฒนาคล�สเตอร 6

กระต��น/สร�างจ!ตส1าน'กขีองการรวมกล��ม ให�เขี�าใจย�ทธิศาสตร6 และกระบวนการ

(Promotion and Mobilization)

ว!เคราะห6สถานภาพขีองคล�สเตอร6 (Diagnosis)

จ�ดท1าย�ทธิศาสตร6ท�&เปAนความเหFนร�วมก�น

(Collaborative Strategy)น1าไปส3�การปฏิ!บ�ต!

(Implementation)

ที่��มา : ส5าน�กี่พื้�ฒนาอ&ตสาหกี่ร์ร์มสน�บสน&น กี่ร์มส,งเสร์�มอ&ตสาหกี่ร์ร์ม

Cluster Development Agent (CDA)

37

Chemicals-ร์ะยอง/ Petro Chemical - ร์ะยอง

Basic Iron Production - ร์ะยอง

Canned Pineapple - เพื้ชร์บ&ร์�

Basic Iron Production - ปร์ะจวบค�ร์�ข้�นธ�

Automobile - ชลบ&ร์�/ ร์ะยอง

Agriculture Machinery - อย&ธยา

Agriculture Machinery - พื้�ษณ์&โลกี่

Ceramics - ล5าปาง

Petro Chemicals - ชลบ&ร์�

Basic Plastic Product - นคร์ร์าชส�มา

Electrical Appliances - ชลบ&ร์�

Electronics - อย&ธยา

Electronics - ล5าพื้6น

แปDงข้�าวเจ�า - ร์าชบ&ร์�

Canned Tuna - สงข้ลา

Frozen Shrimp - สม&ที่ร์สาคร์

Canned Tropical Fruits - เช�ยงใหม,

Pork - นคร์ปฐม

Animal Feed - สร์ะบ&ร์�

Chicken - ลพื้บ&ร์�

Dried Fruits - เช�ยงใหม,

Sugar - ข้อนแกี่,น

Spices (Pepper) - จ�นที่บ&ร์�

Jewels Shaping - อ&บลร์าชธาน�

Jewels Shaping - พื้ะเยา

Jewels Shaping - จ�นที่บ&ร์�

Basic Processed Leather - สม&ที่ร์ปร์ากี่าร์

Basic Processed Para Rubber - สงข้ลา

Clothes - สกี่ลนคร์

Textiles - ร์าชบ&ร์�

Clothes - เช�ยงใหม,

Processed Para Wood - ส&ร์าษฎร์�ธาน�

Processed Para Wood - สงข้ลา

ต�วอย�างแผนท�&เคร%อขี�ายว!สาหก!จในประเทศไทย (Cluster Mapping)

FashionAutomobile

Chemicals and PlasticsElectrical and Electronics

Building and Furnishing Materials

Food

Household Goods

38

DiamondDiamond Model (ป=จจ�ยบวกี่)

+ ธิ�รก!จการท�องเท�&ยวและธิ�รก!จเก�&ยวเน%&องม�จ1านวนมาก 822( แห�ง) อาท! ม�โรงแรมระด�บหร3ได�ร�บการยอมร�บในมาตรฐานระด�บโลก

+ ม�สถาบ�นการศ'กษาจ1านวนมาก และหลากหลาย

+ สมาคมและชมรมต�างๆ ม�การสร�างส�มพ�นธิ6ในหม3�สมาช!กและด1าเน!นกลย�ทธิ6ระยะส��นร�วมก�น

++ ชายหาดสวยงาม สภาพภ3ม!อากาศและท1าเลท�&ต��งเหมาะสม

++ ความม�อ�ธิยาศ�ยไมตร�ขีองคนไทย

+ อาหารรสชาดเล!ศและหลากหลายและม�แหล�ง shopping เพ�ยงพอ

+ ม�เท�&ยวบ!นตรงจากหลายประเทศ

+ ม�ความพร�อมด�านโครงสร�างพ%�นฐานและส!&งอ1านวยความสะดวก ( โรงแรมท�&พ�ก 570 แห�ง)

Strategy, Structure, and Rivalry

Strategy, Structure, and Rivalry

Related and

Supporting Industries

Related and

Supporting Industries

FactorConditions

FactorConditions Demand

ConditionsDemand

Conditions

Government

+ จ1านวนน�กท�องเท�&ยว ว�นพ1าน�กเฉล�&ย และค�าใช�จ�ายต�อห�วเพ!&มขี'�นเม%&อเท�ยบก�บป; 2547 (ก�อนเก!ดส'นาม!)

+ ร�อยละ 54 เปAนกล��มน�กท�องเท�&ยวท�&กล�บมาเท�&ยวซ์1�า

+ ร�อยละ 64 เปAนน�กท�องเท�&ยวต�างชาต!สามารถสร�างรายได�จากการท�องเท�&ยวได�มากกว�าร�อยละ 80 ขีองรายได�จากการท�องเท�&ยวจ�งหว�ดภ3เกFต

+ ม�มาตรการช�วยเหล%อผ3�ประกอบการท��งด�านการตลาด และฟิ@� นฟิ3แหล�งท�องเท�&ยวจากผลกระทบส'นาม!

+ สร�างความม�&นใจให�น�กท�องเท�&ยวด�านความปลอดภ�ย อาท! ต!ดต��งระบบเต%อนภ�ย กล�อง CCTVและม�มาตราการร�กษาความปลอดภ�ยในพ%�นท�&น�กท�องเท�&ยวหนาแน�น

+ ธิ�รก!จโรงแรมขีนาดกลางและใหญ�เน�นการแขี�งขี�นด�านค�ณภาพ สามารถตอบสนองความต�องการท�&หลากหลายขีองน�กท�องเท�&ยวได�

+ ม�การด1าเน!นงานขีองภาคร�ฐเพ%&อสร�างบรรยากาศและสน�บสน�นการท�องเท�&ยวโดยรวม

39

ย�ทธิศาสตร6เพ%&อเพ!&มขี�ดความสามารถขีองเศรษฐก!จและอ�ตสาหกรรมไทย

ป=ญหาและย&ที่ธศาสตร์�กี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�เพื้��อเพื้��มข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�น

แนวที่างและแหล,งที่��มาข้องเที่คโนโลย�ในภาคอ&ตสาหกี่ร์ร์ม

ป=ญหาในกี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ข้องไที่ย

ย&ที่ธศาสตร์�กี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ข้องไที่ยเพื้��อเพื้��มข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�น

40

ป=ญหากี่าร์ด5าเน�นงานด�านกี่าร์ว�จ�ยและกี่าร์พื้�ฒนาข้องปร์ะเที่ศไที่ยกี่าร์ลงที่&นเพื้��อกี่าร์ว�จ�ยม�น�อยเกี่�นไปเกี่�ดช,องว,างร์ะหว,างผ6�พื้�ฒนาเที่คโนโลย�ในภาคร์�ฐและผ6�

ใช�เที่คโนโลย�ในภาคเอกี่ชนอย6,มากี่งานว�จ�ยและพื้�ฒนาข้องภาคร์�ฐม�ความเช��อมโยงกี่�บภาค

กี่าร์ผล�ตที่��แที่�จร์�งน�อยมากี่นโยบายปกี่ปDองค&�มคร์องอ&ตสาหกี่ร์ร์มลดแร์งจ6งใจข้อง

กี่าร์เร์�ยนร์6 �และพื้�ฒนาด�านร์ะบบผล�ตข้องภาคเอกี่ชน

41

แนวที่างและแหล,งที่��มาข้องเที่คโนโลย�ในภาคอ&ตสาหกี่ร์ร์ม

แหล,งที่��มาข้องเที่คโนโลย�ม�อย6, 2 ที่าง ค�อ -กี่าร์สร์�างเที่คโนโลย�ข้.�นเอง-กี่าร์ซึ่��อเที่คโนโลย�จากี่ต,างปร์ะเที่ศ

ในที่างที่ฤษฎ� กี่าร์น5าเข้�าเที่คโนโลย�จะคร์อบคล&ม 2ปร์ะกี่าร์ ค�อ -ปร์ะกี่าร์แร์กี่ ค�อ กี่าร์น5าเข้�าเคร์��องจ�กี่ร์ อ&ปกี่ร์ณ์� และความร์6 �ความช5านาญที่��จ5าเป1นต,อกี่าร์ผล�ตที่างอ&ตสาหกี่ร์ร์ม-ปร์ะกี่าร์ที่��สอง ค�อ กี่าร์ถ,ายที่อดข้�อม6ลและความร์6 �ต,าง ๆ ซึ่.�งเป1นพื้��นฐานข้องเที่คโนโลย�น��น ตลอดจนความร์6 � ความสามาร์ถในกี่าร์สร์�างและพื้�ฒนาเที่คโนโลย�น��น

42

ในที่างปฏิ�บ�ต� กี่าร์น5าเข้�าเที่คโนโลย�ม�กี่จะไม,ได�เที่คโนโลย�ปร์ะกี่าร์ที่��สอง ซึ่.�งเป1นส,วนที่��เสร์�มสร์�างความสามาร์ถที่างเที่คโนโลย�ข้องอ&ตสาหกี่ร์ร์มอย,างแที่�จร์�ง แต,ได�ร์�บเพื้�ยงเที่คโนโลย�ในส,วนที่��เสร์�มสร์�างกี่5าล�งกี่าร์ผล�ตเที่,าน��น

ปร์ะเที่ศไที่ยม�ความอ,อนแอที่างด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย� ที่5าให�ไที่ยสามาร์ถสร์�างเที่คโนโลย�ข้.�นเองในปร์ะเที่ศได�น�อยมากี่และจ5าเป1นต�องพื้.�งพื้ากี่าร์น5าเข้�าเที่คโนโลย�จากี่ต,างปร์ะเที่ศเป1นหล�กี่

ในช,วงหลายป>ที่��ผ,านมา กี่าร์พื้.�งพื้าเที่คโนโลย�น5าเข้�าข้องไที่ยม�แนวโน�มส6งข้.�นที่&กี่ป>

43

สาเหต�ส1าค�ญท�&ท1าให�อ�ตสาหกรรมไทยม�การพ�ฒนาเทคโนโลย�อ�ตสาหกรรมในระด�บท�&ต1&า

กี่ ) สาเหต&แร์กี่: โร์งงานอ&ตสาหกี่ร์ร์มไที่ยม�กี่�จกี่ร์ร์มกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�ค,อนข้�างจ5ากี่�ด หร์�ออ�กี่น�ยหน.�งกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�ข้องภาคอ&ตสาหกี่ร์ร์มม�ความเข้�มข้�นต5�า (limited intensity of technology development ) อ�นเน��องจากี่กี่าร์เต�บโตข้องอ&ตสาหกี่ร์ร์มไที่ยอาศ�ยเที่คโนโลย�ต��นๆ (technology shallow path of industrial growth ) น��นค�อ โร์งงานอ&ตสาหกี่ร์ร์มส,วนใหญ,ไม,สนใจกี่าร์ลงที่&นเพื้��อสร์�างสมร์ร์ถนะ (capabilities )ในกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�

ภาคเอกี่ชนม�กี่ข้าดแร์งจ6งใจในกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย� เพื้ร์าะป=ญหาส5าค�ญที่��น�กี่เศร์ษฐศาสตร์�เร์�ยกี่ว,า “ความล�มเหลวข้องกี่ลไกี่ตลาด” (market failure) กี่ล,าวค�อกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาเที่คโนโลย�ม�ล�กี่ษณ์ะเป1นส�นค�ามหาชน (public goods) ผ6�ที่��ลงที่&นอาจไม,สามาร์ถต�กี่ตวงผลปร์ะโยชน�กี่ล�บค�นได�ค&�มกี่�บเง�นลงที่&น เพื้ร์าะผ6�อ��นสามาร์ถลอกี่เล�ยนผลกี่าร์ว�จ�ยได� นอกี่จากี่น��นผลกี่าร์ว�จ�ยย�งกี่,อให�เกี่�ดปร์ะโยชน�กี่�บส,วนร์วมมากี่กี่ว,าปร์ะโยชน�ส,วนบ&คคล ข้ณ์ะที่��งานว�จ�ยเป1นงานลงที่&นส6ง แต,เส��ยงที่��จะไม,ค�นพื้บอะไร์เลย และเอกี่ชนข้าดบ&คลากี่ร์ที่��ม�ความสามาร์ถด�านว�จ�ยพื้�ฒนา ด�วยเหต&ผลเหล,าน��เอกี่ชนจ.งข้าดแร์งจ6งใจที่��จะลงที่&นในกี่าร์ว�จ�ยและกี่าร์พื้�ฒนาในร์ะด�บที่��ส�งคมปร์าร์ถนาที่��ร์ �ฐจ.งม�ความจ5าเป1นต�องเข้�าแที่ร์กี่แซึ่งหาหนที่างสน�บสน&นให�เอกี่ชนเพื้��มกี่าร์ลงที่&นในด�านว�จ�ยและพื้�ฒนา

44

สาเหต�ส1าค�ญท�&ท1าให�อ�ตสาหกรรมไทยม�การพ�ฒนาเทคโนโลย�อ�ตสาหกรรมต1&า

ข้ ) สาเหต&ที่��สอง: ความอ,อนแอข้องนโยบายและโคร์งสร์�างข้องสถาบ�นกี่าร์สน�บสน&นกี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�อ&ตสาหกี่ร์ร์ม

ค ) สาเหต&ที่��สาม: กี่าร์พื้�ฒนาเที่คโนโลย�อ&ตสาหกี่ร์ร์มข้องไที่ยม�มาตร์กี่าร์และเคร์��องม�อส,งเสร์�มจ5ากี่�ดมากี่ และเคร์��องม�อที่��ใช�ได�ผลค,อนข้�างน�อย เช,น มาตร์กี่าร์ยกี่เว�นภาษ�เง�นได�ให�แกี่,โคร์งกี่าร์ลงที่&นด�านว�จ�ยและพื้�ฒนาข้องคณ์ะกี่ร์ร์มกี่าร์ส,งเสร์�มกี่าร์ลงที่&น ปร์ากี่ฏิว,าม6ลค,ากี่าร์ลงที่&นข้องโคร์งกี่าร์ด�านว�จ�ยและพื้�ฒนาม�น�อยมากี่ (เพื้�ยงร์�อยละ 0.09 ข้องกี่าร์ลงที่&นที่��งหมดที่��ได�ร์�บบ�ตร์ส,งเสร์�ม ) นอกี่จากี่น��นคณ์ะกี่ร์ร์มกี่าร์ส,งเสร์�มกี่าร์ลงที่&นย�งม�ได�วางกี่ฎเกี่ณ์ฑ์�เพื้��อกี่ร์ะต&�นให�เอกี่ชนลงที่&นด�านว�จ�ยและพื้�ฒนาเพื้��มเต�ม (additional investment ) จากี่โคร์งกี่าร์ลงที่&นว�จ�ยและพื้�ฒนาที่��เอกี่ชนต��งใจจะที่5าอย6,แล�ว แต,ย�งไม,ม�กี่าร์ต�ดตามปร์ะเม�นผลโคร์งกี่าร์ลงที่&นเหล,าน��น

45

ย&ที่ธศาสตร์�กี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ข้องไที่ย

เพื้��อเพื้��มข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�น ภายหล�งว�กี่ฤต�เศร์ษฐกี่�จ นโยบายพื้�ฒนาเศร์ษฐกี่�จและ

ส�งคมข้องไที่ยได�ห�นมาให�ความส5าค�ญกี่�บกี่าร์พื้�ฒนาข้�ดความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�น เพื้��อเป1นพื้��นฐานข้องกี่าร์พื้�ฒนาเศร์ษฐกี่�จในร์ะยะยาวมากี่ข้.�น โดยเน�นให�ความส5าค�ญกี่�บความสามาร์ถที่างว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�

แผนพื้�ฒนา ฯ ฉีบ�บที่�� 8 - 9 ม&,งเน�นกี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย� แต,ในที่างปฏิ�บ�ต� ย�งพื้บว,าความสามาร์ถในกี่าร์แข้,งข้�นข้องปร์ะเที่ศที่��งในด�านภาพื้ร์วมและด�านว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ย�งไม,เข้�มแข้@งและด�อยกี่ว,าปร์ะเที่ศค6,แข้,งมากี่

46

สาเหต&ข้องความล�มเหลวในกี่าร์พื้�ฒนา S&T ในไที่ย

กี่าร์ข้าดความเช��อมโยงในร์ะด�บนโยบายและร์ะด�บปฏิ�บ�ต� ที่5าให�กี่าร์ลงที่&นม�ล�กี่ษณ์ะคร์อบคล&มที่&กี่ด�าน และข้าดจ&ดเน�นในสาข้าที่��ปร์ะเที่ศม�ศ�กี่ยภาพื้ส6ง

กี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาส,วนใหญ,ย�งจ5ากี่�ดอย6,ในมหาล�ยและสถาบ�นว�จ�ยข้องภาคร์�ฐ

กี่าร์ด5าเน�นงานข้องน�กี่ว�จ�ยและน�กี่ว�ชากี่าร์ต,าง ๆ ย�งข้าดกี่าร์ปร์ะสานเช��อมโยงและร์,วมม�อกี่�น

ไม,ม�กี่าร์แลกี่เปล��ยนและกี่าร์ไหลเว�ยนข้�อม6ลความร์6 �ร์ะหว,างกี่�น จ.งที่5าให�กี่าร์ลงที่&นกี่าร์ว�จ�ยและพื้�ฒนาไม,สามาร์ถน5าไปใช�ปร์ะโยชน�ต,อยอดได�มากี่น�กี่

47

เปEาหมายท�&ก1าหนดไว�ในภาคอ�ตสาหกรรม อ&ตสาหกี่ร์ร์มอาหาร์: เป1นผ6�น5าในกี่าร์พื้�ฒนานว�ตกี่ร์ร์มอาหาร์เพื้��อเป1นคร์�ว

ข้องโลกี่ อ&ตสาหกี่ร์ร์มยานยนต�: เป1นฐานกี่าร์ผล�ตยานยนต�พื้าณ์�ชย�และ

จ�กี่ร์ยานยนต�ข้องโลกี่ อ&ตสาหกี่ร์ร์มซึ่อฟิต�แวร์�: อ&ตสาหกี่ร์ร์มซึ่อฟิต�แวร์�ม�ข้นาด 90,000

ล�านบาที่ต,อป> ภายในป> 2549 โดยม�ม6ลค,าส�นค�าผล�ตเพื้��อส,งออกี่ร์�อยละ 75 ข้องม6ลค,าร์วมข้องอ&ตสาหกี่ร์ร์มซึ่อฟิต�แวร์�

อ&ตสาหกี่ร์ร์มไมโคร์ช�ป: ให�ม�กี่าร์ผล�ตต��งแต,ร์ะด�บต�นน5�า กี่าร์ออกี่แบบ และสามาร์ถผล�ตไมโคร์ช�ปช��นส6งเพื้��อใช�ในปร์ะเที่ศ

อ&ตสาหกี่ร์ร์มส��งที่อ: เป1นศ6นย�กี่ลางส��งที่อส5าหร์�บตลาดค&ณ์ภาพื้ส6งในเอเช�ยใต�และเอเช�ยอาคเนย�

อ&ตสาหกี่ร์ร์มกี่าร์ที่,องเที่��ยว: เป1นแหล,งที่,องเที่��ยวเช�งน�เวศน� โบร์าณ์คด� และว�ฒนธร์ร์ม ต�ดอ�นด�บ 1 ใน 3 ข้องเอเช�ย

อ&ตสาหกี่ร์ร์มส&ข้ภาพื้: เป1นศ6นย�กี่ลางกี่าร์บร์�กี่าร์ด�านกี่าร์แพื้ที่ย�และส&ข้ภาพื้ในเอเช�ย

อ&ตสาหกี่ร์ร์มช�วภาพื้: ม�ธ&ร์กี่�จช�วภาพื้สม�ยใหม,ที่��สร์�างร์ายได�ไม,น�อยกี่ว,า 50, 000 ล�านบาที่ต,อป> และเพื้��มปร์ะส�ที่ธ�ภาพื้ข้องเที่คโนโลย�ที่��ม�อย6,ให�สามาร์ถลดต�นที่&นได�คร์.�งหน.�ง

48

เศร์ษฐกี่�จ ส�งคม

1.พื้�ฒนาเคร์�อข้,ายว�สาหกี่�จ เศร์ษฐกี่�จช&มชน และค&ณ์ภาพื้ช�ว�ต

OTOP ส��งแวดล�อม เยาวชน ผ6�ด�อยโอกี่าส

Biotechnology

ICT Materials technology

Nanotechnologyองค�ความร์6 �ที่างว�ที่ยาศาสตร์�

Life science, physics chemistry math, computer science, material science

2.พื้�ฒนากี่5าล�งคน3.พื้�ฒนาโคร์งสร์�างพื้��นฐาน

4 สร์�างความตร์ะหน�กี่ด�าน S&T

5.ปร์�บร์ะบบบร์�หาร์จ�ดกี่าร์

เที่คโนโลย�หล�กี่

กี่ลย&ที่ธ�กี่าร์พื้�ฒนาว�ที่ยาศาสตร์�และเที่คโนโลย�ข้องปร์ะเที่ศไที่ยตามกี่ร์อบแผนกี่ลย&ที่ธ�ด�านว�ที่ยาศาสตร์�

และเที่คโนโลย�แห,งชาต� (พื้.ศ.2547-56)