chapter 9 sbvl
DESCRIPTION
tlTRANSCRIPT
-
https://sites.google.com/site/trangtantrien/
-
Chng 9: Tnh Chuyn V Bng Phng Php Nng Lng
1 Cc Khi Nim
2 Th Nng Bin Dng n Hi
3 nh L Castigliano
4 Cng Thc Mohr
5 Nhn Biu Vrxaghin
-
1 Cc Khi Nim
z
L L
* Thanh chu ko_nn ng tm c bin dng di dc trc:
; ;z z n zL
N LL dzEF L
A
B
'B
O
* Thanh chu xon thun ty c gc xoay tng i gia hai mt ct:
;zL
M dzGJ G
-
y
z
y
y
* Thanh chu un phng:
y- Chuyn v thng ca trng tm mt ct ngangtheo phng vung gc vi trc thanh.
- Chuyn v xoay ca mt ct ngang quanh mt trc nm trongmt ct ngang.
1 Cc Khi Nim
-
1 2 3 42P 3P 4P
12
434
1P1M
* K hiu cho cc i lng lc (bao gm lc v ngu lc): P* k hiu cho lc ti v tr v theo phng kkP* K hiu cho cc i lng chuyn v (bao gm chuyn v thng vchuyn v xoay):
+ k hiu cho chuyn v ti v tr v theo phng kk
+ k hiu cho chuyn v ti v tr v theo phng k do nguynnhn m gy ra
km
* k hiu cho chuyn v n v ti v tr v theo phng k do lcgy ra
km1mP
1 Cc Khi Nim
-
2 Th Nng Bin Dng n Hi
222 2
1 1 1 1
2 2
1 1
2 2 2 2
. .2 2
n n n nyxz z
i i i ix yLi Li Li Li
n ny x
x yi iLi Li
MMN MU dz dz dz dzEF EJ EJ GJ
Q Qk dz k dzGF GF
F C
Cy
yy
F C
Cx
xx dFh
SJFkdF
bS
JFk 2
2
22
2
2 ;Vi
* i vi dm un phng, b qua nh hng lc ct:2
11 2
nx
i xLi
MU dz
EJ
* i vi thanh chu ko-nn ng tm:2
21 2
nz
i Li
NU dz
EF
* i vi thanh chu xon thun ty:2
31 2
nz
i Li
MU dzGJ
-
3 nh L Castigliano
kk P
U
=> Trong he an hoi tuyen tnh, chuyen v tai mt v tr va theomot phng nao o bang ao ham rieng cua the nang biendang an hoi tch luy trong he lay oi vi bien so la lc tai v trva theo phng can tnh chuyen v.
* i vi thanh chu ko-nn ng tm:
,,
1 1i
z iz in n
i kk
i ik i iL
NN
U P dzP E F
2
1 2
nz
i Li
NU dzEF
-
i
n
1i ii
k
i,zi,z
k LFEP
NN
* Nu ti v tr v theo phng cn tnh chuyn v khng c lc Pk ta tmt lc Pg ti v tr v theo phng cn tnh chuyn v. Sau khi o hm
ta cho Pg=0/z gN P
3 nh L Castigliano
* i vi h dn (h thanh-khp) ch chu ko hoc nn ng tm v cNz/(EF) = const trn sut chiu di Li
-
V D: Thanh ABC tuyt i cng c lin kt, chu lc v kch thc nhhnh v. Cc thanh BD v CE lm bng thp c m un n hi E v cdin tch mt ct ngang ln lt l F v 2F. Tnh chuyn v thng ngti A
2a 2a a
2aP
030
A B
C
D
E
A
C B
1P
060
030 060
030
D
Hnh 9.4
a
2P
V D: Cho h dn nh hnh v. Cc thanh trong dn lm bng thp cm un n hi E v c cng din tch mt ct ngang l F. Tnh chuyn vthng ng ti A
-
EF
2E F
A
B
Ca a
P030
060
-
030
060
PABN
ACN
A
* Tch nt ti A0 0
0 0
cos30 cos 60 0
sin 30 sin 60 0AB AC
AB AC
X N NY N N P
12
32
AB
AC
N P
N P
* Theo iu kin bn ng sut php
2
zz max
max
N PF F
2 2150 3,57
2 2.21PF cm cm
Chn 23,6F cm
* Chuyn v thng ng ti A: p dng nh l Castigliao
,,
1
z i ACABz in AB ACk
k i AB ACi i i AB AB AC AC
N NNN N NP P PL L LE F E F E F
1 3 34 4 3 3 4 3 3 150.2002 2 2 2 2 5,267
2 2100.3,63 4 3 4 3yA
P Pa Paa cm
EF E F EF
-
* Chuyn v theo phng ngang ti A:
t thm lc Pg theo phng ngang ti A
030
060gP
ABN
ACN
A
P1 32 2
3 12 2
AB g
AC g
N P P
N P P
* p dng nh l Castigliao
,,
1
z i ACABz i AB ACn
g g gk i AB AC
i i i AB AB AC AC
N NNN N NP P P
L L LE F E F E F
3 3 12 2 4 3 4 3 4 150.2002 2 2 2,25
2 4 4 2100.3,63xA
P Pa Paa cm
EF E F EF
-
a
2a
2a
q
P qa
A B
C DE
,E F
-
* Xt cn bng thanh ABCD
* Theo iu kin bn ng sut php
52
zz max
max
N qaF F
Chn 26,98F cm
a
2a
2a
q
P qa
AB
C DE
AXAY
B EN
045
00 .2 . sin 45 .2 .3 03 522 2
A BE
BE
m q a a N a P a
N qa P qa
25 5.15.2,5 6,978
2 2.19qaF cm
* Bin dng di dc trc ca thanh EB
2 25 .2 2
10 10.15.2,5 .1002 0,63921000.6,98
BE BEBE
qa aN L qaL cm
EF EF EF
* Chuyn v thng ng ti A: p dng nh l Castigliao
2 25 3
15 2 15 2.15.2,5 .1002 2 2 2 1,35721000.6,98
BEBE
D BEBE BE
qaNN qaP L a cmE F EF EF
-
4 Cng Thc Mohr
* Cng thc Mohr:
+ Trng thi m: l trng thi chu ti
+ Trng thi k: l trng thi n v bng cch b ti v t mt lcPk=1 ti v tr v theo phng cn tnh chuyn v
* To hai trng thi
n
1i L ii
m,yik,yix
n
1i L xii
m,xik,xin
1i L ii
m,zik,zikm
iii
dzFGQQ
kdzJEMM
dzFENN
* i vi h dn (h thanh-khp) ch chu ko hoc nn ng tm v cNz/(EF) =const trn sut chiu di Li
1
nzi zi
km ii i i
N N LE F
+ : ni lc trng thi mzN
+ : ni lc trng thi kzN
-
V D: Thanh ABCD tuyt i cng c lin kt, chu lc v kch thcnh hnh v. Thanh AE v BE lm bng thp c m un n hi E, ngsut cho php v c din tch mt ct ngang ln lt l 2F v F.
a
2a
2a
q
P qa
A B
C DE
,E F
, 2E F
060
+ Xc nh ng lc trong cc thanh AE v BE.
+ Xc nh din tch mt ct ngang F hai thanh AE v BE cng bn
+ Tnh chuyn vthng ng ti D
4 2
2
35 / ; 22.10 /
21 /
q kN m a mE kN cm
kN cm
-
V D: Thanh ABC tuyt i cng c lin kt, chu lc v kch thc nhhnh v. Thanh CD lm bng thp c m un n hi E v c din tchmt ct ngang F. Tnh chuyn v thng ng ti A
a a
P060
A B
C
D
045
a
2a
2a
q
P qa
A B
C DE
,E F
060
V D: Thanh ABCD tuyt i cng c lin kt, chu lc v kch thcnh hnh v. Thanh BE lm bng thp c m un n hi E v c dintch mt ct ngang F. Tnh chuyn v thng ng ti D
-
V d: Thanh AB tuyt i cng chu lin kt gi c nh ti A v c gibi thanh CD, h chu lc v c kch thc nh hnh v. Thanh CD c mtct ngang khng i din tch F v lm bng thp c m un n hi E,ng sut cho php
+ Xc nh din tch mt ct ngang F thanh CD bn.+ Tnh bin dng di dc trc ca thanh CD
2 4 221 / , 2,1.10 /kN cm E kN cm . Cho:
AB
2,5m
25 /q kN m
0,5m
030
C
D
+ Xc nh phn lc lin kt ti B v ng lc trong thanh CD.
+ Tnh chuyn v thng ng ti A.
-
m2 m2 m1
m2P060
A B
C
D
E
-
* Xt cn bng thanh ABC
* Theo iu kin bn ng sut php
32
zz max
max
N PF F
Chn 29,63F cm
23 3.200 9,62
2 2.18PF cm
* Theo iu kin cng
m2
m2P060
A B
C CEN
BDN
BY
0
0
30 sin 60 .2 .2 02
3 10 cos 60 02
B CE CE
x BD CE BD
m P N N P
F P N N N P
3
32 3,6.10CE CE
CE
PL N L
L EF EF L
24 3
3 3.200 2,42.2.10 .3,6.102 .
PF cmLE
L
-
* Tnh chuyn v thng ng ti C
+ Ta c: 3 3 1;2 2CE BD
N P N P
+ To trng thi k:
m2 m2 m1
m2
A B
C
D
E
m2
m21kP
A B
C CEN
BDN
BY
1kP
10 1.2 .2 02
10 02
B CE CE
x BD CE BD
m N N
F N N N
+ p dng cng thc Mohr, chuyn v thng ng ti C:
4 41
1 3 11 3 200. 200 2 22 2 3000 2000 1,732.10 .9,63 2.10 .9,63
nzi zi CE CE BD BD
km i CE BDi i i CE CE BD BD
N N N N N NL L L mmE F E F E F
-
EF
2EFEF
2EF
3EF EFA
P
BC
DE
a
a a
* Trng thi m h chu tc dng cati trng P. S dng phng php tchnt ta xc nh c ng lc trong ccthanh nh bng bn di
P
A
ABN
ADN045
BBCN
BDNBAN
045
DDEN DAN
DBNDCN
045
-
* Trng thi k nh hnh v. Tng t s dng phng php tch nt ta xcnh c ng lc trong cc thanh nh bng bn.
* Chuyn v thng ng ti A:
1
7,16y
nzi zi
A ii i i
N N PaLE F EF
EF
2EFEF
2EF
3EF EFA
1kP
BC
DE
a
a a
-
5 Nhn biu Vrxaghin
+ Trng thi m: l trng thi chu ti
+ Trng thi k: l trng thi n v bng cch b ti v t
* To hai trng thi
. Mt lc Pk=1 ti v tr cn tnh chuyn v thng
. Mt ngu lc Mk=1 ti v tr cn tnh chuyn v xoay
1 1
i in n
i c i ckm
i ii i i i
f fE F E J
NL
z
z
C
cf
NL
" "m
" "k
* Chuyn v ti mt v tr v theo mt phng
+ : din tch biu ni lc trng thi m+ : Cao ca biu ni lc trng thik ly ti trng tm biu ni lc trngthi m
cf
-
5 Nhn biu Vrxaghin
* Nhng lu khi thc hin php nhn biu
-
A B
Pl
Pl
xM
A B
q
l2
2ql
xM
A Bl
M
M
xM
A B
Pl
Pl
xM
A Bl
M
M
xM
A Bl
M
M
xM
A Bl
M
M
xM
A Bl
2 / 8ql
xM
q
A B
Ml
M
xM
A B
q
l2
2ql
xM
A Bl
M
M
xM
A B
1l
1 2 1 2/Pl l l l
xM
P
2l
* Biu ni lc ca mt s dng n gin
-
B
1l
1Pl
xM
P
2l
B
1l
2Pl
xM
P
2l
A CA C A B
1l
1 1 2/Ml l l
xM
2l
M
2 1 2/Ml l l
B
1l
xM
2l
B
1l
M
xM
2l
A CA C
MM
M
* Biu ni lc ca mt s dng n gin
A B
1l
1 2 1 2/Pl l l l
xM
P
2l
-
* Din tch, trng tm ca mt s hnh thng gp
C
dl
h
C
dl
h
C
dl
h
ld
C
1213
hl
d l
1334
hl
d l
2338
hl
d l
2312
hl
d l
-
* Cch chia din tch ca hnh phc tp
xM
1M
2M 2M 1 2M M
A B
PM
A B
M
A B
P
xM
1M
2M1M
2M
A B
1M
A B A B
2M 1M 2M
xM
1M
2M
1M
2M
A B
1M
A B A B
2M 1M 2M
-
* Cch chia din tch ca hnh phc tp
1M
2M
1M 2M
2 / 8ql
lA B
1M
A
B2M
A Bl
q
A Bl
q1M
2M
1M
2M
l
1M
2M
A B
2M
A B
1M
2 / 8ql
A Bl
qA Bl
q1M 2M
-
* Cch chia din tch ca hnh phc tp
M
l
2 / 8ql
M
A Bl
qM
A B
M
A Bl
q
1M
2M
l
1M
2M
A B2M
A B
1M 2 / 8ql
A Bl
qA Bl
q1M 2M
-
V d: Dm AD c cng chng un EJ=const.+ Tnh chuyn v thng ng ca mt ct ti B, C.+ Tnh chuyn v xoay ca mt ct ti A, B, C, D.
3P
a 2a
AB C
DP
3a
-
A B CD
3a2aa
P 2P
V d: Dm AD c cng chng un EJ=const.+ Tnh chuyn v thng ng ca mt ct ti A, C.+ Tnh chuyn v xoay ca mt ct ti A, B, C, D
A B CD
3a2aa
P 2P 2Pa
-
V d: Dm AC c cng chng un EJ=const.+ Tnh chuyn v thng ng ca mt ct ti C.+ Tnh chuyn v xoay ca mt ct ti A, B, C.
P qaq
3a a
A B C
-
3P
a 2a
AB C
DP
3a
* Phn lc lin kt ti A, D
50 . 3 .3 6 0370 6 .5 3 .3 03
A D D
D A A
m P a P a Y a Y P
m Y a P a P a Y P
3P
a 2a
AB C
DP
3a DYAY
-
* Biu lc ct, mmen un trng thi m nh hnh b, c
3P
a 2a
AB C
D
P
3aAY DY73P
43P
53P
yQ
xM
73Pa
5Pa
3a
A CD
1kP
3a
xM
1,5a
12
3
4
1cf
2cf
3cf 4cf
)a
)b
)c
)d
)e
3a
A CD
1kM
3a
xM
1
1cf 2cf 3cf 4cf
)f
)g
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn vthng ng ca mt ct ti Cnh hnh d, e
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn vxoay ca mt ct ti A nhhnh f, g
-
* Chuyn v thng ng ca mtct ti C
3P
a 2a
AB C
D
P
3aAY DY73P
43P
53P
yQ
xM
73Pa
5Pa
3a
A CD
1kP
3a
xM
1,5a
12
3
4
1cf
2cf
3cf 4cf
)a
)b
)c
)d
)e
3a
A CD
1kM
3a
xM
1
1cf 2cf 3cf 4cf
)f
)g
4
1
2 2 2 2
3
1
1 7 14 8 7 15. . . .6 3 3 3 6 2
473
iC i ci
fEJ
a aPa Pa a Pa Pa aEJ
PaEJ
* Chuyn v xoay ca mt ct tiA
4
1
2 2 2 2
2
1
1 7 8 14 2 8 11 15 1. . . .6 9 3 3 3 18 2 3
14918
iA i ci
fEJ
Pa Pa Pa PaEJ
PaEJ
-
P
a 2a
A B C
2a
D
M Pa
* Biu mmen un trng thi m nh hnh b
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v thng ngca mt ct ti A nh hnh c, d
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v xoay camt ct ti C nh hnh e, f
-
P
a 2a
A B C
2a
D
M Pa
0,5Pa
Pa
xM
)a
)b
1kP
a
A B D)c
xM
a)d
1cf
2cf
3cf
4cf
1kP
a
A B D)e
xM
0,5)f
2cf
3cf
4cf
2a 2a
C
1kM
0,5
12
3 4
* Chuyn v thng ng ca mtct ti A
* Chuyn v xoay ca mt ct tiC
4
1
2 2 2 2
3
1
1 5 2. . 0,5 . 0,5 .2 6 3 3
56
iA i ci
fEJ
a a aPa Pa a Pa PaEJ
PaEJ
4
1
2 2 2
2
1
1 1 1 1. 0,5 . 0,5 .6 3 3
16
iC i ci
fEJ
Pa Pa PaEJ
PaEJ
-
* Biu lc ct, mmen un trng thi m nh hnh b, c
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v thng ngca mt ct ti C nh hnh d, e
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v xoay camt ct ti C nh hnh f, g
P qa2M qaq
3a a
A B C
-
* Chuyn v thng ng ca mt ctti C
* Chuyn v xoay ca mt ct ti C
P qa2M qa q
3a a
A B CAY BY
56
qa
136
qa
qa
2qa
297 /72qa
yQ
xM2qa 1kP
3a a
A B C
xM
a
1cf
2cf
3cf
4cf
12
3 4
a
A B C
xM
1
1cf
2cf
3cf
4cf
1kM
)a
)b
)c
)d
)e
)f
)g
4
1
3 3 3 3
4
1
1 3 9 3 2 2. . . 0,5 .2 3 4 2 2 3 3
724
iC i ci
fEJ
a a a aqa qa qa qaEJ
qaEJ
4
1
3 3 3 3
3
1
1 3 1 9 1 3 2. . . 0,5 .12 3 4 2 2 3
18
iC i ci
fEJ
qa qa qa qaEJ
qaEJ
-
* Biu lc ct, mmen un trng thi m nh hnh b, c
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v thng ngca mt ct ti D nh hnh d, e
* Trng thi k v biu mmen un khi tnh chuyn v xoay camt ct ti B nh hnh f, g
2a a a
A B C D
P qaq
22M qa 2M qa
-
* Chuyn v thng ng ca mt ctti D
* Chuyn v thng ng ca mtct ti B
2a a a
A B C D
P qaq
22M qa 2M qa
AYCY
qa16
qa
176
qa
22qa253
qa
yQ
213
qa21
72qa
xM
2qa
a
A C D
1kP a
a
A C D
a2a
1kP
2 / 3a
xM
1cf
2cf
B
3cf 4cf 5cf 6cf 7cf
1cf 2cf 3cf 4cf 5cf
)a
)b
)c
)d
)e
)f
xM
12
3
45
6
7
7
1
3 3 3 3
3 3 3
4
1
2 5 4 1 7 1 5. . . .1 3 3 3 9 6 9 12 6
8 1 2. . .9 2 3 2
4924
iD i ci
fEJ
a a a aqa qa qa qa
a a aEJ qa qa qa
qaEJ
7
1
3 3 3
3 3
4
1
2 5 4 1 4. . .1 3 3 3 9 6 91 2. .
12 3 92336
iB i ci
fEJ
a a aqa qa qa
a aEJ qa qa
qaEJ
-
* Biu mmen un, lc dc trng thi m nh hnh b, c
* Trng thi k v biu mmen un, lc dc khi tnh chuyn vthng ng ca mt ct ti C nh hnh d, e, f
P qaq
3a
aA
B C
-
P qaq
3a
aA
B C
20,5qa
23,5qa
20,5qa
xM
qa
zN
3a
aA
B C
1kP a
a
xM
1
zN
1
1cf
2cf
2
3
3cf
4
4cf
)a )b )c
)d )e )f
* Chuyn v thngng ca mt ctti C
4
2 4 234 3 3 3
1
1 1 1 3 3 9 3 .1 3. . . 6,1256 4 2 2i
cC i c
i
f a qa qa qaf qa qa a qa aEJ EF EJ EF EJ EF