creative thailand magazine

YOUARE

WHATYOU EAT. กนอยางไร ไดอยางนน

Dr.Victor Hugo Lindlahrผบกเบกกระแสอาหารเพอสขภาพในอเมรกา

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l กตตรตน ปตพานช, ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, กนกพร เกยรตศกด, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโล ผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล,เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, ดษฎ มทกนต, ณรต สรยง ณ อยธยา ภาพปก l พชญ วซ จดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทยจดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค” โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

สารบญThe Subject 6เตมถง หรอ เตมทอง

The Object 7FOOD REVOLUTION

Creative Source 8Featured Book / Book / Trend Book / DVD

Matterรปทรง ฟงกชน และหนงบ

10

Classic Item 11เมลดขาว

Cover Story 12Super Food สดยอดนวตกรรมเลยงโลก

Creative Entrepreneur 22Nudie… Make delicious juices for fruit lovers.

Creative City 28Israel พนธสญญาเหนอผนทราย

Creative WillUrbanite 2012

34

Insight 19ทน… เซอรราโด

The Creative 30Innovative house

EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ

สงหาคม 2555 l Creative Thailand l 5

บนสดของหวงโซ นานมาแลว มนษยพยายามคดคนกลวธทกรปแบบเพอเอาชวตรอดจากเงอนไขของ

ธรรมชาต ศรทธา สต ปญญา และเทคโนโลย ลวนถกขบเคยวเปนผลผลตทคงความ

จรงของรางกายในทกมต ทงความอมทอง อมใจ กระทงอมปญญา และในวนท

วทยาการไดกาวลาไปกะเกณฑใหธรรมชาตออกดอกออกผลไดตามอาเภอใจ

เชน การเปลยนไอแดดใหเปนละอองฝน เปลยนนาเคมใหเปนนาจด หรอเปลยน

พชไรใหเปนเชอเพลง เทคโนโลยอนลนเหลอไดสรางชวตทสมบรณมากกวาแคปจจย

พนฐาน ทอยอาศย ยา เสอผา และอาหาร จงถกคาดหวงทงในดานปรมาณและ

คณภาพ แตกระนน โลกกเดนมาพรอมความเสยงทยากจะคาดเดา เพราะผคน

ทมอายยนยาวขนเหลาน กาลงตองวตกกบความสนเปลองของทรพยากรทถกใชไป

ความเคลอบแคลงในพนธวศวกรรม ซารายยงตองรบมอวกฤตภยแลง นาทวม และ

การสญเสยผนดนอนเปนแหลงผลตอาหาร

รายงานจากมหาวทยาลยคอรเนลล ระบวา ปญหาการสกกรอนของดนเปนสง

ทเกดขนอยางชาๆ และใชเวลานบทศวรรษกวาจะเหนผลชดเจน การหายไปของ

ดน 10 มลลเมตร กเลกนอยเกนกวาทจะมองเหนได แตภายใน 25 ป ดนจะหายไป

ถง 22 มลลเมตร และจะตองใชเวลาราว 500 ป เพอจะสรางดนปรมาณเทาเดม

มาทดแทน ปรากฏการณเชนนไดเกดขนอยางชดเจนในบรเวณทงหญาแอฟรกา

ตะวนออกกลาง และเอเชยกลาง โดยแตละปตรกตองสญเสยดนไป 1.4 พนลานตน

อนเปนผลจากนาทวมและการกดกรอน ในจานวนนน 500 ลานตน เปนพนทเพาะ

ปลกทสามารถใชปลกขาวสาลไดราว 6 แสนตนตอป

ผนดน การเพาะปลก และอาหาร หวงโซชวตทตรงไปตรงมาจากยคเกษตรกรรมน

ไดกาวสนวตกรรมแหงอนาคตของมวลมนษยชาต การสรางอาหารทเพยงพอกบ

พนทเพาะปลกทหดหาย การตอสกบลมฟาอากาศทไมเปนใจ คอภารกจสาคญ

ททาทายสตปญญาและตองอาศยสงเหนอธรรมชาต ซงการจะสรางปาฏหารยเชนน

ตองเกดจากรากฐานความรและวทยาการทไดรบการพฒนาและปรบแตงใหเหมาะสม

กบผบรโภคและสภาวะธรรมชาตในแตละยคสมย นวตกรรมเพอความอดมสมบรณ

จงไมไดรงโรจนในชวขามคน ดงนน คนแตละรนจงมหนาทสาคญในการตระเตรยม

ความพรอมในทกๆ ดาน เพอมงสอนาคตทดกวาของลกหลาน...

แตทางเลอกสาหรบอนาคตทดทสดแลว... พวกเขาตองเปนคนกาหนดเอง

อภสทธ ไลสตรไกล

บรรณาธการอานวยการ

บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l กตตรตน ปตพานช, ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, กนกพร เกยรตศกด, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโล ผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล,เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, ดษฎ มทกนต, ณรต สรยง ณ อยธยา ภาพปก l พชญ วซ จดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 50,000 เลม

นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทยจดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค” โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

สารบญThe Subject 6เตมถง หรอ เตมทอง

The Object 7FOOD REVOLUTION

Creative Source 8Featured Book / Book / Trend Book / DVD

Matterรปทรง ฟงกชน และหนงบ

10

Classic Item 11เมลดขาว

Cover Story 12Super Food สดยอดนวตกรรมเลยงโลก

Creative Entrepreneur 22Nudie… Make delicious juices for fruit lovers.

Creative City 28Israel พนธสญญาเหนอผนทราย

Creative WillUrbanite 2012

34

Insight 19ทน… เซอรราโด

The Creative 30Innovative house

THE SUBJECTลงมอคด

ทตลาดโบเกเรย (Boqueria Market) วมานแหงอาหารเมดเตอรเรเนยน บนถนนลา รมบา บารเซโลนา ความสดและความหลากหลายของอาหารไดรบเราใหผคนจบจายเพอลมลอง ฆามอน อเบรโก (Jamon Iberico) พารมาแฮมชนดพเศษทใหรสชาตจดจานจากวธการเลยงหมดำาทเลอกกนเฉพาะลกสนบนเขากบเมลดขาวโพดพนธด มอบสมผสละเมยดเมอเคยงคกบไวนและชส... ชวตควรจะสมบรณแบบเชนน ถาไมบงเอญวากลมโอเปคกำาลงจะขนราคานำามนดบในอนาคต พลงงานนวเคลยรถกตอตานจากชมชน และโลกตองหาพลงงานทดแทนมหาศาลเพอปอนใหพาหนะมเชอเพลงไวใชมากเพยงพอ ทสำาคญ เอทานอลคออตสาหกรรมทกำาลงแบงปนอาหารของผคนไปสการหลอเลยงยวดยานบนทองถนน

ดานหนง โลกกาลงหวงใยสถานการณการขาดแคลนอาหาร แตอกดานหนงโลกกตองอาทรกบการรบมอวกฤตการณขาดแคลนพลงงานดวย แตปญหากคอ พลงงานทดแทนอยางเอทานอลนนตองผลตจากพชไรจานวนมหาศาล ซงตองแยงชงกบพนทเกษตรกรรมของโลกทนบวนจะลดนอยลงเรอยๆ องคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO) ระบวา แตละป ดนปรมาณ 75 พนลานตน หรอเทากบพนทเพาะปลกเกอบ 10 ลานเฮกตาร (1 แสนลานตารางเมตร) กาลงหายไป อนเปนผลจากปญหาการกดเซาะ นาทวม และดนเคม ขณะทอก 20 ลานเฮกตารถกทงรางเนองจากดนเสอมคณภาพ จงคาดกนวาโลกจะตองผลตอาหารเพมขนอยางนอยรอยละ 40 ซงสวนใหญจะตองเพาะปลกบนผนดนอนอดมสมบรณทมเพยงรอยละ 11 ของพนผวโลกทงหมด แตอตสาหกรรมการผลตเอทานอลกาลงชวงชงเปาหมายปลายทางของพนทเหลาน เพอเบนทศจากโตะอาหารไปสถงนามนรถยนต ในการแปลงพชไรอยางขาวโพดไปเปนเชอเพลงนามนเอสยว 1 ถงนน จะตองเสยขาวโพดในปรมาณทมากขนาดใหคนๆ หนงรบประทานไดนานถง 1 ป หรอหมายความวา โลกกาลงอทศพนทการผลตพชสวนหนงเพอรกษาเครองยนตของประชากร 800 ลานคน โดยแลกกบการทจะมคนยากจนราว 3 พนลานคนตองเผชญกบการขาดแคลนอาหาร เฉพาะในสหรฐฯ 1 ใน 4 ของผผลตพชไรไดเปลยนไปผลตเพอการแปรรปเปนเอทานอล ทาใหพชไรไมไดถกนามาเลยงคนหรอเลยงสตวอยางทควรจะเปนอกตอไป

สงทเกดขนนกาลงดาเนนไปบนความทาทายแหงอนาคต นนคอปรมาณอาหารสารองของโลกอยในจดตาสดในรอบ 45 ป ในภาวะทประชากรโลกเพมขนสงกวาปละ 70 ลานคน การเพมขนของชนชนกลางจนถงผมงคงมมากกวาปละ 3-4 พนลานคน (ซงพวกเขาลวนตองบรโภคเนอ นม ไข เพมมากขน) ความตองการพลงงานจะทวคณ และเอทานอลกตองการพชไรจานวนมหาศาลเพอผลตเชอเพลงสาหรบยวดยานพาหนะ ขณะทโลกกาลงแสดงความชาญฉลาดและลาเลศถงทางเลอกในการดาเนนชวตมากมาย ทงเทคโนโลยพนธวศวกรรมอาหารเพอสรางอาหารอยางรวดเรวและราคาถก นวตกรรมพลงงานสะอาดเพอทดแทนนามนทกาลงจะหมดไป รวมถงวทยาการทางการแพทยทกาวหนาเพอการผอนสงชวตมนษยใหยาวนานยงขน แตตองไมลมวาทงหมดนเกดขนบนโลกใบเดยวกบโลกทธรรมชาตไมคอยยหระกบชะตากรรมของคนเราเสยดวย

ทมา: Plan B 4.0 - Mobilization to save civilization (2009) โดย Lester R. Brown

เตมถง หรอ เตมทองเรอง: ศรอร หรมปราณ

© D

ave

Reed

e/All C

anad

a Ph

otos

/Corbis

6 l Creative Thailand l สงหาคม 2555

THE OBJECTคดแลวทำ�

เรอง: ปยพร อรณเกรยงไกร

หนงเดอนตอมา รายการกงเรยลลต “ฟด เรฟโวลชน (Food Revolution)” เรมออกอากาศอยางเปนทางการทางชองเอบซ (ABC) พรอมกบความฝนของโอลเวอร ทตองการละลายพฤตกรรมการกนของคนทวโลก โดยเฉพาะวถการบรโภคอาหารประเภทจงกฟด (Junk Food) ทเนนความสะดวกเขาวา และพาผคนกลบไปหาวฒนธรรมการกนแบบดงเดมอกครง โอลเวอรเลอกปกหมดแรกทเมองฮนทงตน รฐเวสตเวอรจเนยร ซงจากการสารวจพบวา ประชากรของเมองนมสขภาพยาแยทสดในสหรฐฯ และสาเหตหลกกมาจากโรคอวนนนเอง สงททาใหรายการนพเศษกวารายการทาอาหารทวๆ ไป คอ วธคดและการลงมอทาของเชฟหวขบถคนน เพราะแทนทเขาจะออกมาเรยกรองใหชาวเมองนาอาหารสาเรจรปในตเยนไปโยนทง แลวเชญชวนมารบประทานกรนฟด โอลเวอรกลบเลอกทาสงทเขาถนดทสด นนกคอการทาอาหาร เขาพบวามออาหารของโรงเรยนประถมเปนปจจยสาคญทนาไปสโรคอวนในวยเดก เพราะสวนใหญมกเปนอาหารปรงสาเรจทมาพรอมกบปรมาณแคลอรทสงจนนาใจหาย เชน พซซาทอาบหนาดวยชส มนฝรงบดทอด และอาหารแชแขงอนๆ โอลเวอรจงคดเมนอาหารใหมทคานงถงสารอาหารครบหมและยงอรอยเหาะถกปากเหลาเดกประถมจอมซน โอลเวอรไมไดหยดความฝนของตนเองไวแคในรายการหรออเมรกาเทานน แตเขายงผลกดนการปฏวตครงนใหเปนแคมเปญระดบโลก ภายใตสโลแกน “ยนหยดเพออาหารทแทจรง (Stand Up For Real Food)” เพอทาใหทกคนตระหนกวา โรคอวนเปนปญหาสากลทเกดขนในแทบทกประเทศ มเดกอายตากวา 5 ขวบ ประมาณ 43 ลานคน และผใหญมากกวา 1.5

ลานคนจากทวโลกกาลงประสบปญหาน แตเราทกคนสามารถชวยกนแกไขได ดวยการลงชอสนบสนนใหเดกมสทธในการรบประทานอาหารของโรงเรยนทมคณภาพ มากประโยชน และทสาคญตองอรอย รวมทงไดรบการดแลดานสขภาพอยางครบครน โดยทรฐบาลของแตละประเทศจะตองเขามาชวยเหลอในดานการคมครองผบรโภค ทงในแงคณภาพและความปลอดภย ตลอดจนวางยทธศาสตรเพอการรบมอและปองกนปญหาโรคอวนในทกเพศทกวยอยางจรงจง ซงปรากฏวาแคมเปญนไดรบกระแสตอบรบอยางดเยยม มเมองถง 600 เมอง จาก 62 ประเทศทวโลกเขารวมการปฏวตครงน กระทงเหลาเซเลบรตสในแวดวงฮอลลวดกยงออกมาเรยกรองถงภยรายทเกดจากพฤตกรรมการบรโภคอาหารขยะพรอมกบตงคาถามกบสาธารณชน แบรนดดง และองคกรตางๆ วา แทจรงแลวอะไรคอสงทเรยกวา “อาหารของมนษย” ทควรคาแกการบรโภค สงทเจม โอลเวอร พยายามเปลยน ไมใช “โลก” หากเปน “วถการบรโภค” ของผคนในยคสมยทเตมไปดวยความหลากหลายกงสาเรจรป โดยเปลยนนยามของการทาอาหารใหเปนเรองงายและสนกสาหรบทกคน สวนเคลดลบในการปรงทขาดไมไดกคอ สวนผสมของรอยยม ความมงมน และความฝนนนเอง เปนไปไดวาการปฏวตครงน จะเปนหนทางรอดทนาไปสโลกอนาคตทปรง “สข” ไดอยางแทจรง

รวมตดตามความเคลอนไหวของคณะปฏวตความอรอยไดท: foodrevolutionday.com jamieoliver.comfacebook.com/FoodRevolutionCommunity

ยอนกลบไปเมอป 2010 เจม โอลเวอร (Jamie Oliver) เชฟหนมชาวองกฤษชอดงไดกาวขนไปยนบนเวทของงานสมมนาระดบโลก “เทด (TED Conferences)” เพอเลาถงปญหาโรคอวนทคนทวโลกกำาลงประสบ และการเปลยนแปลงครงใหญทเขากำาลงจะลงมอทำา “ลกหลานของพวกคณจะมอายยนยาวกวาพวกคณไปถง 10 ป ดวยอาหารและสภาพแวดลอมทเรากำาลงรวมมอกนสรางอยในตอนน”


CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


แมจะมชอเรองเกยวกบอาหาร แตสงทคณจะไดเหนอาจไมใชภาพอาหารทดนากน หรอวธการ ปรงอาหารทแปลกตา เพราะความนาสนใจของหนงสอเลมนอยทการพาใหเรานกยอนไปถงการเขาสยคขาวยากหมากแพงทแรนแคนในอดต และการปรบตวในเรองการกนของผคนสมยนน และการทาความเขาใจสงคมสงคโปรวาพวกเขาเผชญและกาวผานความโหดรายของสงครามโลกครงทสองมาไดอยางไร ในเดอนกมภาพนธป 1942 กองทพญปนบกยดสงคโปรจากองกฤษไดสาเรจ สงคโปรหรอโชนาน (Syonan) ตามชอเรยกใหมทญปนตงใหในขณะนน จงตกอยในฐานะเมองขนของญปน อยางหลกเลยงไมได กองทพเขาควบคมเสบยงคลง ตลอดจนการกระจายอาหารในเมอง ทาใหประชาชน ชาวสงคโปรผอยใตอาณานคม ไมมทางเลอกในการ

กนอาหารมากนก เกษตรกรรมทมไวเพอเลยงตวเอง ซงมนอยอยแลว กถกลดจานวนการผลตลง ขาวทเคยนาเขาจากพมา ไทย และเวยดนาม ถกจากด ใหเหลอแจกจายชาวบานไดเพยงครอบครวละหนงมอ ผเฒาผแกชาวพนเมองหลายคนทเคยผาน ประสบการณครงนน ยงจดจาขนใจวา มเพยงมนสาปะหลงและมนเทศทเปนอาหารหลกในการประทงชวต หวอง ฮอง ชวน (Wong Hong Suen) ผเขยน หนงสอเลมนไดเขาศกษาเรองนอยางจรงจง และตงขอสงเกตถงขอจากดและการขาดแคลนอาหารทเกดขน เขาเชอวา ดวยการปรบตวของมนษย นาจะทาใหเกดความหลากหลายในการกน วธการปรง หรอแมกระทงการสรางอาหารทดแทน ซงเขาไดเสาะหาหลกฐานตางๆ น ดวยการศกษา จากเอกสารทปรากฎและวตถตางๆ ในชวงเวลานน

FEATURED BOOKเรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา

Wartime Kitchen: Food and Eating in Singapore 1942-1950โดย Wong Hong Suen

โดยไดรบความรวมมอทดจากพพธภณฑแหงชาตสงคโปร รวมถงการเขาไปสมภาษณบคคลทเคย ผานชวตชวงสงครามโลกครงทสอง เพอคนหาขอมล ประจกษทเกดขน ไมมใครปรารถนาใหภาวะสงครามกลบมาอก แตอดตทาใหเราเรยนรและพฒนา มสงใหมๆ เกดขนมากมายจากซากปรกหกพงของสงคราม รวมถงววฒนาการของอาหารทเปนผลพวงจากภาวะขาดแคลนอาหารในครงนน ในตอนทายของเลม ผแตงไดเชญ ครสโตเฟอร ตน (Christopher Tan) ผเชยวชาญดานอาหาร มารวมคดเลอกและนาเสนออาหารในยคปจจบนทมทมาจากภาวะ สงคราม พรอมดวยสวนผสมและวธการปรงท สะทอนถงวฒนธรรมการกนทแตกตางหลากหลาย โดยเฉพาะภมปญญาในการเอาตวรอดของมนษย

CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด


The Future Laboratory เปนบรษทวจยแถวหนาของโลก ในเรองการศกษาพฤตกรรมผบรโภค และ พยากรณแนวโนมของสงตางๆ ทกาลงจะเกดขน หนงสอเลมนมงความสนใจเฉพาะเรองของอาหาร และการออกแบบทเกยวกบอาหารในทกมต ทงเรอง การสรางรปแบบอาหารใหมๆ การใหบรการ รปแบบ ราน บรรจภณฑ วธการกน ไปจนถงการสรางประสบการณใหมในการกน ทมาพรอมคาแนะนาทเปนประโยชนสาหรบธรกจอาหารในอนาคต

BOOK

Food, INC.โดย Robert Kenner

crEATe: Eating, Design and Future Food

โดย The Future Laboratory

Carlin Colour Spring/Summer 2014

โดย Kim Evans

สารคดทตแผทกเบองลกเบองหลงในระบบ อตสาหกรรมการผลตอาหารในสหรฐฯ ททาใหผชม ตองคดมากขนกบอาหารหนงคาทจะหยบยนเขาสปาก เนอหาพยายามแสดงความชดเจนถงรปแบบ การผลตอาหารทไมตางจากสายพานลาเลยงโอกาสในการผกขาดและสรางผลกาไรของบรษทยกษใหญเพยงไมกบรษท ทงยงใชกรอบของตวเงน เปนทตงมากกวาคณภาพและความปลอดภย ความเขมขนยงมากขนเมอไดผบรรยายหลกอยาง เอรค ชลอสเซอร (Eric Schlosser) นกเขยนหนงสอตดอนดบขายดอยาง Fast Food Nation ซงไดถกนามาสรางเปนสารคดแลวกอนหนาน รวมดวยไมเคล พอลลน (Michael Pollan) แกนนานกเคลอนไหวทสรบปรบมอกบเหลาธรกจอาหารท ไมเปนธรรม ทกภาพในสารคดเจาะลกถงตนทาง ของกรรมวธการผลตเนอสตวทขาดมาตรฐานและไรมนษยธรรม รวมถงการยกประเดนของระบบการผลตอาหารตามอยางเกษตรกรแบบดงเดมทกาลงถกทาลายลงดวยกฎหมายทอยตธรรมและ เออตอกลมนายทน เชน การใชเมลดพนธทผาน การดดแปลงพนธกรรม การอางสทธในการถอครอง เมลดพนธพช และทายทสดคอผลผลตปลายนาทวางขายตามซเปอรมารเกตทเนนตอบสนองเฉพาะเรองความสวยงาม สะดวก และดงดดใจ ซงหาก ผชมไดเหนทกกระบวนการตงแตตนทางการผลต ของมนแลว คงตองตอบคาถามดวยตวเองวา แทจรง สงลอตาทเหนคออาหารจานพเศษ หรอความไมนา อภรมยทนาลมลองกนแน

เทรนดสฤดรอน 2014 จาก Carlin International ทครงนมาพรอมกบรปลกษณใหมของตวเลม ในแบบ Kit Look ทงายและสะดวกตอการใชงาน ภายในประกอบไปดวยแผนพบจานวนมาก ทแยกเปนสวนเนอหานาเสนอ 5 แนวคดใหม ไดแก Exuberance กลนอายการออกแบบทเนนการปลดปลอยใหเปนอสระ Confidential สรางสรรคมนตเสนหดวยความลกลบนาคนหา Incarnation การเฉลมฉลองเรองราวในอดตและประสบการณทลาคา Complicity ความใกลชด กระแสแหงความกลมเกลยวและการแบงปน Panorama สนทรยภาพแบบคนเมองท ไมสรางขอบเขตระหวางนวตกรรมและธรรมชาต โดยในแผนพบ แตละใบยงบรรจขอมลตวอยางทศทางงานออกแบบ เฉดส และใหมลาสดดวยชดสทผาน การยอมลงบนแผนพลาสตกเพอสะดวกตอการนา ไปใชอางองในกระบวนการผลต นอกจากน ยงม แผนพบทใหขอมลทางการตลาดสาหรบวธการปรบเฉดสใหเหมาะกบผบรโภคแตละกลม รวมถง ขอมลอางอง รหสส และชดเสนไหมยอมส ซง ทกสวนประกอบไดผานการคดมาเปนอยางด เพอเออประโยชนตอการใชงานและรองรบการออกแบบในแทบทกกระบวนการอยางแทจรง

TREND BOOK DVD

MATTERวสดตนคด


สำาหรบผบรโภคแลว เรองของบรรจภณฑอาหารอาจไมไดมากอนรสชาตทถกปาก แตในทางกลบกน การออกแบบบรรจภณฑแตละชนดกลบตองใชความคดสรางสรรคอยางมาก เพราะตองดงดดความสนใจ ชวยถนอมอาหารใหสดใหม ทงยงตองสะดวกใช และเปนมตรกบสงแวดลอม เพอไมใหบรรจภณฑมหาศาล ทเกดจากการผลตแบบแมสโปรดกชนกลายเปนขยะเหลอทงสำาหรบโลก

เพอใหเปนเชนนน ผผลตแตละรายจงตองมกลยทธเพอสรางสรรค บรรจภณฑใหมประสทธภาพสงสด หนงในนนกคอ การใชการออกแบบมาผลกแบรนดใหโดดเดน เชน นาผลไม Sainsbury’s ทเพมลกเลนดวยการใชพลาสตกใสชนดกนซมมาดไซนเปนชองกลมใส 4 ชองบนกลองนาผลไมขนาด 1 ลตร เพอใหลกคาไดเหนสสนและความสดชนของมนผาน บรรจภณฑไดทนท และยงมประโยชนตอการคานวณปรมาณคงเหลอ ของนาผลไมทถกดมไปแตละครงไดอยางนาสนใจ ขณะทการออกแบบซงมงเนนประโยชนการใชสอยตามแนวคด “Inclusive design” ปรชญาการพฒนางานออกแบบใหใชไดกบผบรโภคทกกลม ทกวยอยางเทาเทยมกน ไมวาจะเปนเดก ผสงอาย หรอผพการ กถกนาไปใชโดยกลมบรษทเนสทเล ทปรบโฉมขวดเครองดมเสรมโภชนาการ

Boost ใหเปดงายและจบถนดมอยงขน เพอใหเหมาะกบกลมเปาหมายทเปนผสงวยและผทมปญหาสขภาพเปนหลก นอกจากน แนวโนมของบรรจภณฑอาหารในอนาคตทตองคานงถงผลกระทบตอสงแวดลอมและความกาวหนาทางธรกจควบคกนไป ยงทาให แบรนด Cheerios เลอกเพมปรมาณซเรยลในกลองทไดรบการปรบลดขนาดและนาหนกลง เพอลดจานวนกระดาษทตองใชทากลองไดถง 2 แสนปอนดตอป และยงเปนการลดปรมาณคารบอนไดออกไซดจาก กระบวนการผลต และปรมาณกาซเรอนกระจกจากจานวนเทยวการขนสง สนคาทลดลงตามไปดวย สวนซอสมะเขอเทศ Heinz กเลอกใชขวดแบบ Plant Bottle ซงผลตจากวตถดบททาจากพชถงรอยละ 30 และสามารถนาไปรไซเคลไดทงหมดมาแทนทการใชขวดเพทแบบเดมทเปนอนตรายตอสภาพแวดลอม การเปลยนแปลงเลกๆ ทเรมจากบรรจภณฑอาหารใกลตวเหลาน จงเปนมากกวาการนาของอรอยไปสงตอใหกบผบรโภค แตคอการสง แรงบวกใหกบโลกทตองคดถงวธการผลตและการบรโภคอาหารใหยงยน อยางเชนทกวนนไดอยางมประสทธภาพ

ทมา: Balancing Form, Function, and the Balance Sheet โดย Kate Bertrand Connolly จากนตยสาร Matter ฉบบท 9.1

แปลและเรยบเรยง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย

CLASSIC ITEMคลาสสก


เมลดขาว เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

“เมลดขาว” คอตนทนของมออาหารหลกสำาหรบประชากรกวาครงโลกและ เอกลกษณแหงความอดมสมบรณของชวตท ไดววฒนาการจาก ผลตผลทางการเกษตรสมาตรฐานการสงออกทกาวไกลอยางไมสนสดในยคอตสาหกรรม เมลดขาวแตกรวงแหงคณคาเปนมตทหลากหลาย กลายเปนมรดกสคนรนหลงตอไป

• นกโบราณคด รชารด เอส. แมกฮสช (Richard S. Macheish) คนพบรองรอย

เมลดขาวไหมตดอยกบภาชนะหงอาหารและเศษใบของตนขาวปาบรเวณลมแมนา

แยงซเกยง ซงสนนษฐานไดวาเปนหลกฐานการปลกขาวทเกาแกทสดของโลกเมอ

16,000 ปทแลว

• เพราะเชอวาขาวคอสญลกษณแหงการเรมตน คแตงงานใหมชาวอนเดยจงถอ

ประเพณทสบทอดกนมายาวนานวา อาหารมอแรกทภรรยาจะปรงใหสามนนจะตอง

มขาวเปนวตถดบหลก ในขณะทชาวญปนเชอวาการซาวขาวกอนนาไปหงจะชวย

ปลดปลอยพลงชวตทอยในเมลดขาว และมอบความสงบทางจตวญญาณใหกบ

ผรบประทาน และสาหรบชาวเวยดนาม การรบประทานขาวทนาไปไหวบรรพบรษ

ในวนตรษนน ไมใชเพออม แตเปนการนอมรบเอาความศกดสทธเขามาสตวเอง

• ยคสงครามโลกครงท 2 โตชบาประสบความสาเรจอยางทวมทนจากการวางจาหนาย

หมอหงขาวไฟฟา เพราะเปนเครองมอทชวยประหยดเวลาสาหรบคณแมบานทตอง

ใชแรงงานในยคสงคราม

• ขาวสทอง (Golden Rice) คอพนธขาวทผานกระบวนการดดแปลงทางพนธกรรม

ดวยการตดตอนายนของดอกแดฟโฟดล (Daffodil) มาใช เพอใหขาวสามารถสราง

สารเบตาแคโรทนทเมลดแทนใบเชนสายพนธทวไป ขาวสทองถกคดคนโดย อนโก

โปเตรคส (Ingo Potrykus) และปเตอร เบเยอร (Peter Beyer) ในป 1992 เพอใช

เปนแหลงอาหารอดมประโยชนสาหรบประเทศทขาดแคลน

• สาเก (Sake) หรอ นฮอนช เกดจากกรรมวธการหมกขาวคณภาพดกบนาแร

บรสทธเปนเวลา 45-60 วน โดยในป 2011 ญปนสงออกสาเกไดมากกวา 14 ลานลตร

คดเปนมลคารวมถง 110 ลานเหรยญสหรฐฯ

• ประเทศไทยสงออกขาวเปนอนดบหนงของโลกมานานกวาหาทศวรรษ ในป 2011

ไทยสงออกขาวเปนจานวน 10.5 ลานตน โดยอนดบรองลงมาคอ เวยดนามและ

อนเดย องคการธญพชระหวางประเทศคาดการณในรายงานป 2012-2013 ไววา

อนเดยจะขนมาเปนผสงออกขาวอนดบหนงของโลกแทนทไทย เนองจากรฐบาล

อนเดยอนญาตใหสงออกขาวสายพนธอนๆ นอกเหนอจากพนธบาสมาต (Basmati)

ทเปนสายพนธหลกเพมขน

• ดวยกลนหอมทงกอนและหลงหงอนเปนเอกลกษณ สงผลใหขาวเมลดกลม

“เพรล ปอว ซาน” (Pearl Paw San) จากพมา ควารางวลชนะเลศพนธขาวทด

ทสดในโลกประจาป 2011 ทจดโดยองคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาชาต

(FAO)

ทมา:cambridge.org, reuters.com, riceassociation.org.uk, ricethailand.go.th

COVER STORYเรองจากปก






Super Food

เรอง: มนฑณ ยงวกล

พระเจาอาจจะไมไดโหดรายเสมอไปดงบทเพลง God is fair ทเดกๆ รองเลนกน เพราะหลายครงความหายนะ กมกจะมาคกบสองมอและสมองของมนษยทสามารถคดคนวธการเอาตวรอดทแมจะไมสวยหรแตกผานมา ไดหลายทศวรรษ ความอดอยากกถอเปนหนงในบททดสอบนน และกำาลงทวความทาทายมากขนตามกาลเวลา “ประดษฐกรรมแหงอาหาร” จงเปนทางเลอก ใหม ทเกดขนคขนานไปกบความอตสาหะแหงวถการผลตแบบดงเดม

สดยอดนวตกรรมเลยงโลก

© H

olge

r Winkle

r/Corbis





“คณตองฆาตวตายเทานนถงจะชวยโลกได” เปนคำากลาวของนกศกษาคนหนงทซมซบเรองราวในปลายศตวรรษท 18 ยคทผคนตางหวาดกลว ปศาจในคราบของนกเศรษฐศาสตรนามวา โทมส มลธส (Thomas Malthus) ผกลาวถอยคำาอนนาสะพรงกลวทวา “ความสามารถของมนษยในการเพม อาหารเปนไปตามลำาดบเลขคณต (Arithmetically) คอเพมเตมตามลำาดบ จาก 1 เปน 2 และ 3 ขณะทการเพมของประชากรนนเปนแบบลำาดบเรขาคณต (Geometrically) คอเพมขนในอตราสองเทาจาก 2 เปน 4 และ จาก 4 เปน 8 และสวนตางนจะถกปรบเขาสความสมดลดวยความตายของ ประชากรจำานวนมากจากความอดอยาก โรคระบาด และภยธรรมชาต" แมวาจะเกดเหตการณอาหารขาดแคลนหลายครง แตทวา การเกดการ ปฏวตสเขยว (Green Revolution) ดวยเครองจกร ปยเคม และเทคโนโลย การผสมพนธ ททำาใหผลผลตทางการเกษตรเพมขนแบบกาวกระโดด และ จำานวนประชากรทเพมขนในยคเบบบม (Babyboom) ภายหลงสงครามโลกในชวงป 1960 กทำาใหผคนอาจจะลมเลอนมลธสและกลมผทเจรญรอยตาม ความคดของเขาไปบาง จนกระทงศตวรรษท 21 ความคดของมลธสกไดยอนกลบมาอกครง

ในปลายป 2011 โลกเพงฉลองใหกบประชากรจำานวน 7 พนลานคน ทงๆ ทอตราการเกดของประชากรโลกลดลงอยางตอเนอง จาก 22 คนตอประชากร 1,000 คนในป 2000 ลงมาอยท 19.15 คนในป 2011 และแมวาหลายประเทศจะมปญหากบอตราการเกดของประชากรทตำา เพราะ หนมสาวสมยใหมจำานวนมากปฏเสธทจะมลก แตนกประชากรศาสตรกยง คาดการณวาในป 2050 โลกจะมประชากรเพมขนเปน 9 พนลานคน คนยงมากกยงบรโภค ไมไดเปนแรงกดดนเฉพาะดานปรมาณอาหารท ตองผลตใหทนตอจำานวนปากทองทเพมขน แตสภาพแวดลอมในปจจบนยงออกจะเขาขางความคดมลธสอยไมนอย ทงอณหภมทมแนวโนมเพมสง ขนจนทำาใหพนทการเกษตรในเขตรอนสมเสยงตอภยแลง และระดบนำาทะเล ทเพมสงขนจนทวมพนทบางแหงและทำาใหพนทสำาหรบเพาะปลกมนอยลง ขณะเดยวกนนำามนดบทรอยหรอยงทำาใหพลงงานจากพช (Biofuel) กลายเปน ขมทองแหงใหมสำาหรบประเทศเกษตรกรรมทหนเหมาปลกพชเพอปอนใหกบตลาดพลงงานจากพช ทคาดวาจะเพมขนจาก 82.7 พนลานเหรยญ สหรฐฯ (2,481 พนลานบาท) ในป 2011 เปน 185.3 พนลานเหรยญสหรฐฯ (5,559 พนลานบาท) ในป 2021 นอกจากนน การผลตอาหารเลยงโลกในปจจบน ยงตองอยภายใตเงอนไขทางความรสกของลกคาทสงสารเหลาลกไกซงจะตองเตบโตมาในเลาทคบแคบ จนเกดเปนกฎหมายเพอปองกนการทารณสตวทถกบงคบ ใชในกลมประเทศตะวนตก เพอใหสตวมพนทสวนตวและมความสขมาก ทสดกอนตาย ขณะเดยวกนความหวงใยใสใจในสขภาพ ยงทำาใหผบรโภค จำานวนมากเลอกสรรอาหารทเปยมไปดวยคณประโยชนแตไมเพมนำาหนก ซงลวนแลวแตเปนสวนผสมทเขาคกคามพนทเกษตรกรรมของโลกโดยตรง นอกเหนอไปจากภยธรรมชาต และอาจนำาไปสการบบบงคบใหประเทศตางๆ ตองรวมกนปฏวตสเขยวอกครง

© P D

eliss

/God

ong/

Corbis



สดจากหองแลบ

เจาของผลงานนเปนนกวทยาศาสตรจากประเทศทมพนทเพอการเพาะปลก นอยนดอยางเนเธอรแลนด ศาสตราจารยมารก โพสต (Mark Post) จากมหาวทยาลยมาสทรชท (University of Maastricht) กลาวถงเหตทเขาลงมอ ทำาการทดลองนวา เปนเพราะการทำาปศสตวแผนปจจบนนนไมเพยงพอตอความตองการเนอสตวทคาดวาจะเพมขนถงสองเทาตวในอก 50 ปขางหนา และเนอสตวจากหองแลบนาจะชวยลดแรงกดดนการบกรกพนทปา เพอเปลยนเปนพนทเกษตรได เนอววจากหองแลบนนไมเพยงปฏวตวงการอาหาร แตยงเปนทถกอก ถกใจของกลมจรยธรรมเพอการดแลสตว (People for the Ethical Treatment of Animal) ทไมอยากปวดใจกบจำานวนสตวทถกฆา ดวยการตงรางวล จำานวน 1 ลานเหรยญสหรฐฯ (ราว 30 ลานบาท) ใหแกนกวทยาศาสตรท สามารถสรางสเตมเซลลสำาหรบเนอไกไดสำาเรจ แตกอนจะถงเวลาของไกและสตวอนๆ ในเดอนตลาคม 2012 น เนอเยอนบพนชนจะถกเพาะจนเสรจสน หลงจากนนจะถกนำาไปใหเชฟเฮสตน บลเมนทอล (Heston Blumenthal) เจาของภตตาคารระดบสามดาว มชแลง 'เดอะ แฟต ดก (The Fat Duck)' ในองกฤษ นำาไปปรงเปนแฮมเบอรเกอรพรอมเสรฟ

แฮมเบอรเกอรราคา 290,000 เหรยญสหรฐฯ อาจจะดเปนเรองเกนจรงไปสกหนอยในปจจบน แตในอนาคตทพนทเลยงสตวมนอยลงเพราะตองแบงสรรใหกบพชอาหารและนำามน กอนเนอ สขาวขนาด 2 ตารางเซนตเมตรหนาตาคลายปลาหมกทอดทเพาะไดจากเนอเยอกลามเนอของววน จะถกเพมปรมาณจนมจำานวนมากพอทจะนำาไปผสมกบเลอดและไขมนเทยมใหกลายเปน เนอสำาหรบแฮมเบอรเกอร

© REU

TERS

/Franc

ois L

e no

ir



เพมพลงจากตนจรดปลาย

แตในทสดนกวทยาศาสตรทสถาบนวจยขาวระหวางประเทศในฟลปปนสกไดพฒนาขาวพนธทนนำา ซงอยรอดไดแมนำาจะทวมมดนานถง 2 สปดาห ดวยการเปลยนคณสมบตในการเตบโตของขาวจากเดมทตนขาวใตนำาจะพยายามแทงยอดพนนำาใหเรวทสดเพอหาแสงแดด ซงตนขาวจะตองใชพลงงานจำานวนมาก ซงถาหากตนขาวไมสามารถโผลพนนำาได ตนขาวก จะตาย แตเทคนคใหมของภาวะทนนำาจะทำาใหขาวจำาศลในระหวางนำาทวม แลวเรมงอกใหมเมอนำาลด โดยนกวจยไดเพาะพนธขาวชนดนขนโดยการแยกยนซงทนนำาทวมไดดจากขาวพนธทมความทนทานเปนพเศษแตใหผลผลตตำาเกนไปสำาหรบปลกเชงพาณชย แลวจงถายยนชนดนไปไวในขาวพนธใหมทใหผลผลตสงอยาง “พนธเมกะ” ซงเมลดมคณสมบตดและ ทนตอแมลงศตรพช จงทำาใหขาวอยรอดและยงชวยเพมผลผลตตอไรมากขน ในภาวะทางตรงกนขาม ความแหงแลงทเกดจากอณหภมทสงขนกำาลง ทำาใหดนแดนทเคยปลกขาวโพดเพอเลยงดคน 300 ลานคนในทวปแอฟรกา ตองประสบกบผลผลตทลดลง ดงนน กลมสภาทปรกษาการวจยดานการเกษตรระหวางประเทศในเมองมงตเปลลเยรของฝรงเศส และศนยพฒนา พนธขาวโพดและขาวสาลระหวางประเทศในเมกซโก จงไดทำาการผสมและจบคตวอยางพนธจำานวนมากจากคลงพนธกรรมระหวางประเทศ เพอ เพาะขาวโพดหลายสายพนธทสามารถทนตอปรมาณนำาฝนอนนอยนดได อกทงยงเพมผลผลตไดสงถงรอยละ 30 แมจะมการคาดการณวาในป 2021 เกษตรกรในประเทศกำาลงพฒนา จำานวน 18 ลานครวเรอนจะปลกขาวดวยพนธทนนำาทวม และการทมเกษตรกร 40 ลานรายทกำาลงใชเมดพนธไฮเทคนตอสกบภยแลงนนนาจะชวยบรรเทาวกฤตอาหารทจะเกดขนไดบาง แตกยงมนกวทยาศาสตรบางกลมทยงไมไววางใจกบการทนนำาทนแลงวาจะทำาใหโลกมอาหารเพยงพอ และเพอความมนใจยงขนการพฒนาในสวนใตดนกไมอาจยกเวน “เราตองการรากทโลภมาก” เทรเวอร การเนต (Trevor Garnett) นกชววทยาพชจากมหาวทยาลยอะดเลด (University of Adelaide) ออสเตรเลย กลาวถงเปาหมายงานวจยทเขากำาลงทำาอย หลงจากทพบวารากของพชในปจจบนมความสามารถในการดดซบไนโตรเจนจากปยแครอยละ 40-50 สวนทเหลอกลายเปนขยะทกอใหเกดมลพษในแมนำาลำาธาร ขอเทจจรงทวานทำาใหนกชววทยาพชกำาลงหาวธการตางๆ เพอใหรากของพชอาหารเขามามสวนรวมในการเพมผลผลต ทงการออกแบบ

ใครจะทกขทนไปกวาชาวนาทเพยรพยายามปลกขาวมานานหลายเดอน เพอจะพบวานาขาวถกนำาทวมตายหมด ในแตละป ชาวนาในบงกลาเทศและอนเดยผทำาหนาทผลตขาวเลยงคนในประเทศตองเจอกบอทกภยททำาใหสญเสยผลผลตขาว 4 ลานตน ซงมากพอจะเลยงคนไดถง 30 ลานคน

รปทรงและความยาวของรากและการกระตนจลนทรยในดนเพอชวยใหรากดดซบแรธาตไดดขน หรอแมกระทงการคนควาระบบการทำางานของจลนทรยไรโซเบยมในรากของถวเพอนำามาปรบแตงใหรากพชสามารถ ยดไนโตรเจนจากอากาศแทนการดดจากดน ซงกเปนอกกระบวนการหนง ทจะลดปรมาณการใชปยและตนทนการผลต ตลอดจนชวยรกษาสงแวดลอม จากไนโตรเจนสวนเกน อยางไรกตาม การคนควาทจะเพมพลงใหกบรากของพชอาหารยงอย ในขนทดลองเสยเปนสวนใหญ แตในไมชานกวทยาศาสตรผกำาลงทมเทเหลาน จะสามารถประกาศผลแหงความพยายามไมทางใดกทางหนง เพราะพวกเขาตางกตระหนกดวา รากพชทพวกเขาพยายามปลกปนอยนน คอกญแจสำาคญของการปฏวตสเขยวรอบทสอง

© Peter A

dams/Co

rbis

© REU

TERS

/Bob

by Yip



ทางแพรงแหงอาหาร

เนอปลาสสมสดทอดมไปดวยกรดไขมนโอเมกา 3 นนไดรบการยกยองจากนกโภชนาการวาเปนอาหารแหงสขภาพ คณสมบตสดวเศษนเองนำามา ซงการขยายตวของฟารมปลาแซลมอนในประเทศตางๆ โดยในป 1985 ปลาแซลมอนทบรโภคในโลกนนมาจากฟารมแครอยละ 6 แตในป 2000 สดสวนนไดเพมขนเปนรอยละ 58 และทำาใหปลาแซลมอนทเคยเปนเมนสำาหรบคนมฐานะนนมราคาถกลงจนเกอบเหมอนอาหารประจำาวนเชนเนอหมและไก แตการเลยงในฟารมอาจยงไมทนตอความตองการ จงเปดโอกาสใหบรษท อะควา เบาท เทคโนโลยส (Aqua Bounty Technologies) ยนเรอง

ไมมครงไหนทองคการอาหารและยาแหงสหรฐอเมรกา (Food Drug Administration: FDA) จะเผชญกบศกหนกในการตอส กบการรองเรยนเทาครงน เพราะสงทเอฟดเอกำาลงพจารณาและ ยดเยอมาเปนแรมปนนจะสรางประวตศาสตรหนาใหมของวงการ อาหารโลกดวยการรบรองวาปลาแซลมอนทตดแตงพนธกรรม (Genetically Modified Organisms: GMO) ซงพวกอนรกษ เรยกวา “แฟรงเกนฟช (Frankenfish)” นนปลอดภยและเหมาะแกการบรโภค

ขออนมตจำาหนายปลาแซลมอนทมการนำาพนธกรรมจากปลาแซลมอนพนธชนก (Chinook) ไปผสมกบดเอนเอของปลาไหลทะเลทมวฏจกรการเตบโตเรว แลวนำามาใสในปลาพนธแอตแลนตก ซงจะทำาใหปลาแซลมอน โตเรวกวาปกตหนงเทาตว ดงนนชาวประมงจงสามารถเลยงปลาแซลมอน แอตแลนตกใหโตเตมทไดภายในเวลาเพยง 1.5-2 ป จากเดมทตองใชเวลา 3-4 ป ตลอดระยะเวลา 15 ปแหงความพยายามในการยนขออนมตนน ในทสดกเรมมองเหนถงเคาลางแหงความเปนไปไดมากขน จากกอนหนาน ทเอฟดเออนญาตใหมการปลกพชดดแปลงพนธกรรมเพอการคาได และในครงนกเชนกน เจาหนาทของเอฟดเอกไมไดมททาแขงขนแตประการใด และยงเหนพองวาปลาแซลมอนดดแปลงพนธกรรมนนปลอดภยสำาหรบการนำามาบรโภคเปนอาหารเทยบเทากบปลาแซลมอนทจบไดจากมหาสมทรแอตแลนตก โดยไมมความแตกตางทางชวภาพทสำาคญในดาน วตามน แรธาต หรอกรดไขมน แตกระนนเอฟดเอกยงประวงเวลาไมกลาตดสนใจขนเดดขาด เพราะตองเผชญหนากบนกวทยาศาสตรและผบรโภค ลทธธรรมชาตนยมอกหลายกลมทรวมตวกนคดคานและขอใหเอฟดเอหาขอมลเพมเตมมาพสจน

Chinook Salmon Ocean Pout Atlantic Salmon AquAdvantage® Salmon

metrolic

.com

eatm

edaily.

com



การโตเถยงระหวางกลมผสนบสนนกระบวนการผลตอาหารแบบธรรมชาตและอาหารจากหองแลบทชวยบรรเทาความอดอยากนนจงเปนไป อยางเผดรอนและมนำาหนกดวยกนทงค การเลอกทางใดทางหนงจงไมใชทางออกทดนกสำาหรบผผลตอาหารทเขาใจสถานการณทรออยขางหนา การเลอกทจะเอาชนะความทาทายครงใหมทมาพรอมกบคนจำานวน 9 พนลานคน ผนดนทลดนอยและตองยอแยง สภาพอากาศทไมเปนมตรตอการเพาะปลก และความหวโหยทตดตามมาตางหาก ถงจะเปนเรองสำาคญทตองการความเดดขาด

ทมา: 5 อาหารทจะชวยโลก จากนตยสารสรรสาระ (พฤษภาคม 2012) นตยสาร NATURE ฉบบท 466 (29 กรกฎาคม 2010) bbc.co.ukdairyreporter.comeconomist.comguardian.co.uk

ในศตวรรษท 21 ไมมครอบครวควมเปอรทบงเอญหลงทางเขาไปในดนแดนทยงไมม

เจาของแลวตงรกรากเหมอนในหนงสอชอดงของรชารด เพาเวลลแลว มแตครอบครว

ทเปนเจาของธรกจขนาดใหญของเกาหลใตในนามแชโบล (ชอเรยกกลมธรกจขนาดใหญ)

ทเขาไปจบจองพนทในดนแดนทเหมาะสมจะเปนแหลงผลตอาหารในอนาคต ทมา: นตยสาร Time (23 พฤศจกายน 2008)

ขณะเดยวกน ในอกฟากหนงของทะเลแอตแลนตก ชาวประมงกลมหนง กำาลงประคบประหงมปลาแซลมอนดวยวธการตางๆ ทเลยนแบบใหใกลเคยง กบสภาพแวดลอมตามธรรมชาตมากทสด การสรางอโมงคนำาพรอมขนบนได เพอใหปลาแซลมอนไดวายทวนนำาเพอวางไขเปนสงทพวกเขาทำาใหกบแซลมอน เพอใหพวกมนมความสขอยางทควรจะเปนกอนทจะกลายเปนชนเนอทถกแปะปายวาแซลมอนออรแกนกและขายในราคาทสงกวาปกตสำาหรบลกคาทพอใจกบวถแหงความบรสทธนน จำานวนลกคาทเชอมนในเสนทางสายธรรมชาตนมปรมาณเพมขนอยางนาตกใจ และทำาใหตลาดอาหารออรแกนกหรออาหารทปราศจากสารเคมและการตกแตงพนธกรรมมมลคาทเตบโตอยางรวดเรว จากใน ป 2006 ทมมลคา 20 พนลานเหรยญสหรฐฯ (600 พนลานบาท) ในป 2006 เพมขนเปน 27 พนลานเหรยญสหรฐฯ (810 พนลานบาท) ในป 2010 ซงสะทอนเสนแบงระหวางกลมผบรโภคทชดเจน และเปนแรงสนบสนนใหนกวทยาศาสตรอกกลมหนงพยายามพสจนวา การเพาะปลกดวยวธแบบ ออรแกนกจะสามารถเพมปรมาณใหเพยงพอตอประชากรโลกทงในปจจบน และอนาคต

จากขอมลขององคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต ระบวาพนทกวาครง

บนเกาะมาดากสการซงตงอยในมหาสมทรอนเดยเปนพนททสามารถทำาการเกษตรได

จงไมนาประหลาดใจวา เมอป 2008 แดว โลจสตกส จงไดบรรลขอตกลงเชาซอทดน

ขนาด 12,950 ตารางกโลเมตรบนเกาะในเขตรอนแหงนเปนเวลา 99 ป เพอใชสำาหรบ

การปลกขาวโพดและปาลมนำามนซงเปนพชสำาคญในการผลตพลงงาน

ฮงจองวาน ผจดการของแดวกลาววา ทดนในเกาหลใตขาดแคลนและราคา

แพงลบลว การเชาซอทดนบนเกาะแหงนในราคา 12 เหรยญสหรฐฯ (360 บาท) ตอ

4,000 ตารางเมตร จงนบเปนตนทนทตำามาก นอกจากนยงเปนการประกนความมนคง

ทางอาหารอกดวย

การคาดการณถงความขาดแคลนอาหารในอนาคตทำาใหประเทศทยากจนแต

อดมดวยพนทการเกษตร โดยเฉพาะในทวปแอฟรกากำาลงเปนเปาหมายของประเทศ

รำารวยกวาในการเขามาบกเบกเพอเพาะปลกพชอาหารและพลงงานแลวสงกลบไปยง

ประเทศของตนเอง

อาณานคมสเขยวของประเทศตางๆ อาจสรางกระแสวพากษวจารณดานจรยธรรม

ถงการเขาไปเบยดเบยนพนททำากนของคนพนเมองในแอฟรกา แตทวาในอกดานหนง

นน ความสนหวงของรฐบาลทองถนในการหาเงนทนมาซอเครองมอและปยสำาหรบ

พนทการเกษตรขนาดมหมานน กกำาลงไดรบการเตมเตมจากความหวาดวตกของรฐบาล

ในประเทศแถบยโรปและตะวนออกกลางทพรอมจะลงทน ดงเชนทแดว โลจสตกส

ไดวางแผนใชเงน 6 พนลานเหรยญสหรฐฯ (1.8 แสนลานบาท) สำาหรบ 20 ปขางหนา

เพอการสรางทาเรอ ถนน โรงงานไฟฟา และระบบชลประทานทจำาเปนสำาหรบ

ทำาการเกษตรและสงออกผลผลตกลบไปยงเกาหลใต ซงโครงการเหลานกชวยสรางงาน

ใหกบพลเมองชาวมาดากสการทเคยวางงานและยากจนใหมเงนซออาหารกน

แมวาอาหารนนอาจจะตองนำาเขากตาม

แผนดนนเราจอง

farm

land

grab

.org


INSIGHTอนไซต

ขณะเดยวกน นกวทยาศาสตรจากบรษทแหงนกไดเดนทางไปยงแอฟรกาเพอนำาหญาชนดหนงกลบมาแลวทำาการผสมขามสายพนธจนไดหญาบราเควยรนฮา (Braquiarinha) ทมปรมาณผลผลต 20-25 ตนตอ 6.25 ไร ซงสงกวาหญาพนธทองถนหลายเทาตวเพอเปนอาหารสำาหรบฝงววเนอ ทขาดไมไดคอการดดแปลงพนธกรรมถวเหลอง พชทตองการความแตกตางของฤดกาลอยางชดเจนใหกลายเปนพชสำาหรบเมองรอนและทนดน ทมความเปนกรด ซงเอมบราปากทำาสำาเรจโดยทยงไมหลงลมวถแหง ออรแกนกดวยการเกบเกยวผลผลตโดยยงทงลำาตนไวใหเนาเปอยเพอใหดนอดมสมบรณสำาหรบผลผลตในฤดกาลหนา ในป 2001 ยอดการสงออกสนคาเกษตรของบราซลมมลคารวม 16 พนลานเหรยญสหรฐฯ ( 480 พนลานบาท) แตในป 2011 ยอดสงออกของบราซลอาจจะเกน 8 หมนลานเหรยญสหรฐฯ (2,400 พนลานบาท) ความสำาเรจของบราซลทำาใหเซอรราโดเปนโมเดลตนแบบของการเปลยนวธคด จากการมงหนาไปหาพนทในฝนสำาหรบเพาะปลก มาสการลงมอสรางความอดมสมบรณดวยเทคโนโลยและวทยาการทไมไกลเกนเออม

ทน...เซอรราโด

ความลบของผลผลตทเพมขนอยางมหาศาลนอยในทงสะวนนาทางตะวนออกเฉยงเหนอทเรยกวา เซอรราโด (Cerrado) พนททเคยแหงแลงและถกทงรางนไดถกชบชวตใหมโดยบรษทวจยการเกษตรแหงบราซลหรอ ชอยอวาเอมบราปา (Empresa Brasileira de Pesquisa Agropecuaria: Embrapa) ทไดรบเงนทนสนบสนนจากรฐบาลในการวจยเพอทำาให เซอรราโดเปนพนทเพาะปลกแหงใหม และยงชวยลดการบกรกปาแอมะซอน สงแรกทเอมบราปาเขามาจดการคอการถมปนขาวอยางตำาปละ 14-16 ลานตนอยางตอเนองเปนเวลา 14 ปเพอปรบสภาพดนทมความเปน กรดสงใหมความสมดล พรอมๆ กบการเพาะจลนทรยหลากสายพนธ ทไปไดดกบดนในเซอรราโดเพอเพมไนโตรเจนทเปนปยสำาหรบพช ใน

เมอสามสบปกอน บราซลเคยเปนประเทศทตองนำาเขาอาหาร แต ในปจจบนบราซลอยในฐานะผสงออกอาหารทสามารถแขงรศมกบผสงออกธญพชและเนอสตวรายใหญของโลกอยางสหรฐอเมรกา แคนาดา ออสเตรเลย อารเจนตนา และสหภาพยโรป

เรอง: มนฑณ ยงวกล


INSIGHTอนไซต

rsis.e

du.sg

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


Nudie… Make delicious juices for fruit lovers.ชวงสองทศวรรษทผานมา กระแสรกสขภาพคอโจทยททาทายผประกอบการดานอาหารและเครองดมอยเสมอ สำาหรบทออสเตรเลย แมการแขงขนในสนามของผผลตนำาผลไมพรอมดมนนแสนจะเขมขน แตสงทผบรโภคพบเจอในชนวางสนคากลบกลายเปนผลตภณฑ จากบรษทยกษใหญทผลตนำาผลไมท “เสมอนจรง” ทงหนาตาและสสน ทสำาคญคอเนอผลไม ในกลองใหความรสกเหมอนดมจากเครองคนสดๆ แต Nudie กลบสรางความแตกตาง ดวยการผลตนำาผลไมแบบบรรจใสขวดใสแทนทกลองกระดาษแบบปดทบ และมอายการเกบรกษาเพยงแค 2-3 วน เพราะปราศจากสารกนบดและการเตมนำาตาลเพอยดอาย นอกจากน ยงเลอกใสไอเดยสนกๆ ดวยการผสมนำาผลไมตางชนดในปรมาณทพอเหมาะเพอใหไดรสชาตทอรอยกำาลงด

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน และ ศภมาศ พะหโล

CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน


ตนทนจากความสดชนในยามเชาNudie เรมตนจากไอเดยงายๆ ของทม พทธคก (Tim Pethick) ทมความชอบผลไมเปนชวตจตใจ ดวยเหตผลวาผลไมทใหความสดชนในยามเชานนเปนเหมอนกบอาหารชนด ในทกเชา ทมตองเรมตนวนดวยการทำานำาผลไมสด (ผลไมคนสดและสมตต) ใหกบคนในครอบครวอยางภรรยาและลกสาว โดยมหนงแกวใหญสำาหรบตวเขาเอง ขนตอนการเตรยมผลไมเพอเสรฟคนทเขารก คอสาเหตหลกททำาใหเขาลกขนในตอนเชาของทกวน โดยในป 2003 ทมเรมมความคดวา นาจะเปนเรองทด หากเวลาเดนทาง ออกไปนอกบาน เขาสามารถหานำาผลไมสดๆ ดมได โดยเปนนำาผลไมทมประโยชนและรสชาต ด ไมใสสารกนบด เตมส ไมใสนำาผลไมเขมขน หรอแมกระทงเตมนำาตาล แตดวยความทเขาไมได เรยนจบดานอตสาหกรรมอาหารและเครองดม ไอเดยดงกลาวจงไมถกนำามาจดใสกรอบใหเปนรปเปนราง “ผมไมมประสบการณหรอความร อะไรเกยวกบอตสาหกรรมอาหารและเครองดม เลย จากมมมองของผม ผมคดวานนเปนขอ ไดเปรยบมาก เพราะผมสามารถนำาเสนออะไรใหมๆ ใหกบอตสาหกรรมและธรกจทางดานน แตมนกทาทายมาก เพราะผมตองเรยนรทกอยาง ใหมทงหมด”

ทดลองดวยความสนก เกดเปนสตรทลงตวทมเรมตนเสนทางของ Nudie ดวยการตงคำาถามงายๆ กบเพอนบานและคนรจกรอบขาง วา “มใครอยากไดนำาผลไมพรอมดมทไมปรงแตง สและรสบางไหม แบบสดแทจากธรรมชาตเลย” เพราะทมมความเชอวานาจะมคนทชอบหรออยากไดอะไรไมตางจากเขา และเขากคาดการณ ไวไมผด เมอทกคนตางลงความเหนวามนนาสนใจ และอยากได เขาจงเรมสรางแบรนดขนมาโดยใหความสำาคญกบสองเรองคอคำามนสญญาของแบรนด (Brand Promises) และบคลกภาพของแบรนด (Brand Personality) เขาจงไดชอ

คนหาความแปลกใหม ตอยอดธรกจไดไมรจบNudie ไดรบการโหวตใหเปนหนงในสบแบรนด จากออสเตรเลยททรงอทธพลทสดในภาคพนเอเชยแปซฟก ในป 2004 โดยปจจบนกจการ ของ Nudie ไดเดนทางมาไกลกวาเมอครงเรมตน จากวนแรกทมทมงานเพยงแคสามคน ปจจบน Nudie มทมทงหมดรวมกวา 70 คน มสถานทจดจำาหนายกวา 5,000 ท และใชผลไมไมตำากวา 3 ลานชนตอสปดาห โดยคดเลอกผลไมจากฟารม ทมนใจในคณภาพจากทวโลก และมเทคโนโลย การผลตทกาวหนา โดยทำารายไดถงปละ 18 ลานเหรยญสหรฐฯ Nudie ยงพฒนาสนคาอยาง ตอเนอง โดยการตอยอดจากนำาผลไมมาเปนสมตตทเพมสวนผสมของโยเกรตไขมนตำาเขาไป หรอสนคานำามะพราวบรรจขวดใสทมทงแบบ 100% และแบบผสมเขากบผลไมชนดอน เชน ลนจและมะนาว เพอเพมรสชาตแหงความสนก ใหมากยงขน เพราะสงทเปนแรงผลกดนของ Nudie คอการสรางแบรนดทอยบนพนฐานของความสนก โดยมเปาหมายทจะสรางความรสกรวมไปกบกลมผบรโภค ในปจจบน Nudie ยงคงสรางกระแสความนยมใหกบลกคาทมจำานวนเพมมากขน โดยไมลมสงขาวสารผานเวบไซต “เราเชอวาลกคา ในปจจบนจะเขามาทหนาเวบไซตของเราเพอหา ขอมลเพมเตม แนวคดของ Nudie ยงคงพยายาม ทจะสรางความสมพนธอนดกบกลมลกคา และ เวบไซตเปนเครองมอทดมาก” ความสำาเรจของ Nudie จงเปนสงทยนยนไดวา ผลตภณฑอาหาร หรอเครองดมในยคนวตกรรมลำาหนา ไมไดหมายความวาจะตองจบควตถดบกบเทคโนโลย เสมอไป เพยงแคลองเปลยนมาผสมผสานความ สนกจากการลงมอทำาดวยตนเอง และการกลบคน สความเปนธรรมชาตอยางแทจรง ซงนนอาจหมายถงการมอบสขภาพทดใหกบรางกายไดในระยะยาว

Nudie มาเพอสอสารกบกลมลกคาของเขาโดยตรง วาผลตภณฑของเขานนไมมสวนผสมอยางอนเลยนอกจากผลไมจากธรรมชาต โดยเมอไดชอแลว เขากไมรรอทจะลงมอออกแบบโลโกและบรรจภณฑไปพรอมๆ กบทดลองผสมนำาผลไมหลากหลายชนดเพอออกวางจำาหนายใหลงตวทสด เมอทกอยางเปนรปเปนราง ทมและเพอนอกสองคนกเรมเปดตลาดโดยการนำาเสนอกบรานอาหารและเคาะประตตามบาน เพอแนะนำา สนคาของเขาใหเปนทรจก ภายในสปดาหแรก ทมขายไดถง 40 ขวด แมวาผลตภณฑใหมของเขาจะมราคาสงกวานำาผลไมอนๆ ทมอยในตลาด ชวงนน (ราคาประมาณขวดละ 100 บาท เทากบ ราคานำาผลไมกลองขนาดใหญของแบรนดใหญ) แตหลายคนกยนดทจะจายเพอแลกกบสงดๆ ใหรางกาย สงทนาสนใจของ Nudie คอทกขวดจะบอก ถงปรมาณผลไมทผสมอยางละเอยดทงเทยบเปน เปอรเซนตและเทยบเปนลก เชน นำาผลไมรส BLUEBERRY, BLACKBERRY & MORE ทแสดงสวนผสมอยางชดเจนวาภายในนำาผลไมในขวดน มแอปเปล 4/5 ลก (40%) กลวย ½ ลก (20%) แบลคเบอรร 31 ลก (20%) บลเบอรร 12 ½ ลก (10%) และ สม 1/5 ลก (10%)

ภาพและทมา: nudie.com.au

CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค


อสราเอล พนธสญญาเหนอผนทรายISRAEL

จากชนชาตทถกกระทำาอยางเจบปวดทสดเทาทมนษยชาตพงจะกระทำาตอกนในประวตศาสตรโลก ชาวยวเดนฝาความขมขนเพอรวมกนสรางดนแดนในแผนดนทยดถอวาเปนพนธสญญาของพระเจาภายใตชออสราเอล แตลมฝนจากทะลเมดเตอรเรเนยนกไมอาจบรรเทาความแหงแลงจากเบองบน เมอทะเลทรายกนพนทเกอบครงประเทศ และอกดานคอทะเลสาบเดดซ ทะเลแหงความตายทไมมสงมชวตใดๆ อยรอด ซำายงถกขนาบขางดวยปญหาการแบงแยกดนแดนปาเลสไตนและพนทฉนวนกาซาทยดเยอยาวนาน ถงอยางนนกกลบไมมขอกงขาใดในผลตผลทางปญญาของชาวยว เพราะในดนแดนทเตมไปดวยอปสรรคน เทคโนโลยการเกษตรและระบบชลประทานสมยใหมไดแผวถางความกนดารและนำาความอดมสมบรณมาสผนทราย จากดนแดนทมพนธะตอพระเจา สพนธสญญาใหมเพอหลอเลยงผคนบนโลกใบน

เรอง: ศรอร หรมปราณ




เพอประกาศศกดศร นบจากการตงประเทศเมอป 1948 อสราเอลคอรฐทเตบโตจากการอพยพเพอการตงถนฐานอยางแทจรง จำานวนประชากร ขยายตวอยางรวดเรวถง 5 เทา เปนจำานวนราว 7.3 ลานคนในปจจบน กวารอยละ 80 คอคนเชอสายยว และอกราวรอยละ 20 เปนเชอสายอาหรบ พวกเขาอพยพมาจาก 5 ทวป จากกวา100 ประเทศ และไดนำาเอาวฒนธรรมเฉพาะถน ตดตวมาดวย อสราเอลจงมความหลากหลายของการแสดงออกทางวฒนธรรม ไมวาจะเปนซมโฟนแบบรสเซย บทประพนธอยางองกฤษ หรอกระทง สถาปตยกรรมแบบเบาเฮาสจากเยอรมนทรวม อยภายใตความเปนอสราเอล ซงใหความสำาคญ กบรากฐานทแขงแกรงของชมชน เมอประกอบกบ ประวตศาสตรบนดนแดนทยาวนานกวาสามพนป เชนเมองหลวงเยรซาเลม จงทำาใหอสราเอลมองคประกอบทางวฒนธรรมททงเสอมสลายและยงมชวตอย โดยมเมองเทลอาวฟศนยกลาง ทางการเงนทไดกลายมาเปนศนยกลางแหงพลง ชวตของหนมสาว การเรมตนธรกจ ความทนสมย ทงแฟชน อาหาร และศลปะ ขณะทเมองไฮฟา เมองทาสำาคญกทำาหนาทเปนศนยกลางดานอตสาหกรรม และเบเออรเชวากลายเปนเมองศนยกลางธรกจทางตอนใตของประเทศ และแมจะ อยในภาวะยงเหยง แตการทองเทยวกถอเปนหนงในรายไดหลกของประเทศ โดยในป 2011 มนกทองเทยวจากทวโลกเดนทางไปอสราเอล กวา 3.45 ลานคน

อสราเอลเปนประเทศทเผชญหนากบความขดแยง มาโดยตลอด ทนททสหประชาชาตไดแบงแยกดนแดนปาเลสไตนออกเปน 2 สวน เมอป 1947 โดยสวนหนงใหเปนทอาศยของชาวยว และอกสวนเปนพนทของชาวอาหรบ หนงปตอมาชาวยว ไดสถาปนารฐอสราเอลขน และเปนเหตททำาใหความขดแยง ระหวางชาวยวกบชาวอาหรบทวความรนแรงขน กลมอาหรบทประกอบดวยอยปต ซเรย จอรแดน และเลบานอนไดสนบสนนการตง องคการเพอปลดปลอยปาเลสไตน (Palestine Liberation Organization: PLO) และเมอยสเซอร อาราฟตเขามาเปนผนำาพรอมนโยบายแขงกราว ดกรความขดแยงกยงเขมขนขน เขาพยายามอยางยงในการแสดงใหชาวโลก ยอมรบการมตวตนของชาวปาเลสไตน และพยายามแสดงใหเหนถงความชอบธรรมในการกอบกดนแดนของชาวปาเลสไตนคนจากอสราเอล ในป 1972 กลมนกรบปาเลสไตนไดลงมอในปฏบตการทเขยาขวญคนทงโลกในขณะทมหกรรมโอลมปกเกดขน ณ เมองมวนก เยอรมน ดวยการบกรกเขาหอพกนกกฬาโอลมปก และจบตวนกกฬาชาวอสราเอลจำานวน 11 คนเปนตวประกน เพอเรยกรองใหรฐบาลอสราเอลปลอยตว นกโทษการเมอง ชาวปาเลสไตน 234 คน และอก 2 คนทถกคมขงอยทเยอรมน เหตการณครงนนจบลงทความสญเสย และปญหาระหวางทงสองฝายกยงลกลามขนไปอก แมนานาชาตจะไดพยายาม ทเลาความเลวรายตางๆ ผานเวทเจรจาสนตภาพ อยางตอเนองนานหลายสบป รวมถงมโครงการพฒนาความรวมมอมากมายทหลงไหลเขาไปเพอ กอบกและเยยวยาดานมนษยธรรมแกทงสองฝาย แตกทำาไดแคเพยงบรรเทาเทานน เพราะเหตการณรนแรงมกจะปะทขนเสมอๆ ขณะทมหากาพยแหงความขดแยงรอบเขต แดนดำาเนนไป แตภายในประเทศ รฐบาลอสราเอล ยงคงมงมนทจะฟมฟกความแขงแกรงของชาตดวยวทยาการทนสมยทกแขนง ตงแตการเพาะปลกเพอความอมทองจนถงอาวธยทโธปกรณ

ทพงสดทายแหงศรทธา

© N

atha

n Be

nn/O

tto chrom

e/Co

rbis



จากรฐบาล ขณะเดยวกนคลนผอพยพลภยจาก แอฟรกากเรมสรางความปนปวนในสงคม เมอความแออดนำาไปสปญหาอาชญากรรม ชาวเมองเรมตอตานคนแปลกหนาเหลาน แตรฐบาลยงคงมนใจ วาจะกาวขามความยงยากตางๆ ไปได เพราะใน ชวงทเศรษฐกจเลวรายแบบชอกโลกเมอป 2008 อสราเอลกสามารถสงผานชวงเวลาวกฤตไดอยาง นมนวล เพราะการเตบโตทางเศรษฐกจไมไดขนกบธรกจสนเชอหรอภาคอสงหารมทรพยเพยงอยางเดยว แตกลบใชเทคโนโลยและการวจยเปนตวขบเคลอน และเพมผลผลตของภาคอตสาหกรรม นอกจากน การมบรษทดานเทคโนโลยมากกวายโรป ญปน เกาหล และจน ในขณะทพลเมองของอสราเอลนนนอยกวารฐนวเจอรซยของสหรฐฯ กยงทำาใหอสราเอลสามารถดงดดการลงทน ในกองทนรวมลงทน (Venture Capital Fund) ไดมากกวาอเมรกาถง 2.5 เทา สวนเหตผลทความสามารถของชาวอสราเอล เปนทตองตาตองใจนน ไมใชเพราะพวกเขาเกงกวา เหลาเดกโอลมปกวทยาศาสตรและคณตศาสตร ซงมอยมากมายในอนเดยและสงคโปร หรอผคนจาก ประเทศทมเศรษฐกจนาประทบใจอยางเกาหล

`

อสราเอลปรารถนาเปนอยางยงทจะสลดภาพ จำาจากฉนวนกาซา และความคกรนจากกลนอาย ความขดแยง ประเทศจงไดเปดรบการลงทนใหมๆ จากตางชาตอยางกวางขวาง โดยมปรมาณทเพมขนอยางตอเนองสวนทางกบสถานการณการเมองระหวางประเทศทลมๆ ดอนๆ ปรมาณ การลงทนจากตางชาตนนสงประมาณปละเกอบพนลานเหรยญสหรฐฯ เรอยมา และเพมสงถง 25,000 ลานเหรยญในป 2006 โดยประเภท ของธรกจทนกลงทนตางชาตสนใจเขาไปลงทนสวนใหญจะเปนธรกจทเกยวของกบเทคโนโลยชนสง โดยเฉพาะการคนควาวจยและพฒนาเทคโนโลยใหมๆ (R&D) และธรกจดานการเงน ซงมกองทนตางชาตขนาดใหญเขามาดำาเนนการ อยเปนจำานวนมาก เพราะอสราเอลมชอเสยงดาน การบรหารกองทนและการเงนไมแพเทคนค ทางวทยาศาสตร อยางไรกด ความถดถอยในเศรษฐกจยโรป และอเมรกาซงเปนประเทศคคาสำาคญของอสราเอล ไดสงผลกระทบอยางหลกเลยงไมไดตอเศรษฐกจ ของอสราเอลเอง ขบวนประทวงและนดหยดงาน จงเกดขนบนทองถนนเพอเรยกรองความเปนธรรม

แตสงทอสราเอลทำานน เรมตงแตการวางนโยบาย เพอการวจยและพฒนา โดยถอเปนประเทศททมเทงบประมาณเพองานวจยมากเปนอนดบ 4 ของโลก และสงทสำาคญกคอการสรางระบบนเวศของเทคโนโลยขนในชวตประจำาวนของชาวอสราเอล ซงไมไดเกดขนจากระบบหองปฏบตการของบรษทแตเปนวฒนธรรมการฝกฝนในชวตประจำาวนทเดก ทกคนจะตองเรยนร เชน คนหนมสาวซงเขาเปน ทหารทจะตองผานการฝกดานการทำางานเปนทม วธการบรหารและจดการกบความทกขยาก การเอาชนะเงอนไขตางๆ ภายใตความบบคนอยาง ภาวะทรพยากรไมเพยงพอและขอมลไมสมบรณ นอกจากนน พวกเขายงถกฝกใหทาทายผบงคบบญชาไดในสงทคดวาไมถกตอง การฝกความอดทน การเอาชนะธรรมชาตดวยความรและตรรกะ เปนเรองทเดกๆ ชาวอสราเอลถกฝกฝนในระบบนเวศทสรางใหพวกเขาเตบโตขนดวยความกลาทมากพอในการทดลองทำาสงใหมๆ และทาทายตอสภาวการณทอาจไมเปนใจ

© Ed

Kashi/C

orbis



ใดทมศกยภาพทางการตลาดสง จากนนกจะสง มาใหหนวยงานวจยศกษาถงความเปนไปได และคำานวณหาตวแปรทจะมผลกบการเตบโตและคณภาพของพชชนดนนๆ เชน เมอวางแผน จะปลกดอกไมเมองหนาวทมราคาสงและเปนทตองการของตลาด ฝายวจยจะคดหาพนธทมความแขงแรงและงอกงามไดภายในโรงเรอนทควบคมอณหภมและความชนได ทงยงมการออกแบบโรงเรอนและวสดตางๆ เชน ตาขายมงหลงคาทมสและขนาดความถแตกตางกนขนอยกบชนดของพช ซงตองผานขนตอนการวจยและทดสอบ ทงการควบคมความชน แสง และแมลง แตกระบวนการคดจะยงไมจบแคการเพาะปลกในโรงเรอนเทานน เพราะยงตองคำานงถงระยะทางการขนสง ซงทำาใหฝายวจยตองพฒนาสายพนธใหกลบดอกมความแขงแรง มากขน เพอความสดทนานขน ขนสงไดไกลขน และขยายตลาดไดมากขน นอกจากนเพอระบบ การขนสงทมประสทธภาพ รฐบาลจงไดลงทนทำาถนนทแขงแรงและราบเรยบเพอการขนสงพชผลทางการเกษตรไวทวประเทศอกดวย การวางแผนการเพาะปลกจะถกกำาหนดเปนรายปหลงจากไดรบโจทยจากฝายการตลาด เพอควบคมผลผลตไมใหลนตลาด และขายไดรายไดงาม รวมทงเพอการจดสรรนำาสำาหรบการ เพาะปลกในแตละฤดกาล เนองจากแหลงนำาแหลงเดยวของประเทศคอทะเลสาบกาลล ซงรบนำามาจากแมนำาจอรแดนกบทะเลสาบคนเนเรต นนเปนนำากรอยทมคลอไรดหรอเกลอปนอยในระดบ 10 ไมโครกรมตอลตร สวนนำาในทะเลสาบ คนเนเรตกมระดบเกลอ สงถง 200 ไมโครกรมตอลตร และนำาจากแหลงนำาใตดนกมระดบคลอไรดทเขมขนถง 1,500 ไมโครกรมตอลตร ดงนน นำาทจะนำามาใชในการเพาะปลกจงตองผานนวตกรรมการบำาบดนำาเคมใหเปนนำาจดกอนทถกสงตอไปยงพนทแตละแหงและแปลงของเกษตรกรแตละราย ซงเกษตรกรจะตองเขาใจธรรมชาตของพชวาตองการนำาในปรมาณ

พชตทะเลทรายถงแมประเทศจะมขนาดเลก แตอสราเอลประกอบ ดวยสภาพภมศาสตรทตางกนสดขว ดานหนงตดทะเลเมดเตอรเรเนยนรบอากาศรอนชน ทาง ตอนเหนอเปนทราบสงมหมะตกในฤดหนาว และพนทเกอบครงประเทศเปนทะเลทรายทมอากาศรอนและแสงแดดตลอดป ปรมาณฝนอน นอยนดและไมทวถงสรางปญหาใหญดานการเพาะ ปลก ซำารายไปกวานน ทงประเทศยงมแหลงนำาจดจำากด และแหลงดนคอเนนหนทรายทเตมไป ดวยผลกตะกอนเคมสขาว และบางสวนกเปนกรวดปนทรายทพอจะเพาะปลกไดคดเปนรอยละ 11 ของประเทศ และเมอมนษยไมอาจมขอโตแยงหรอคำารองขอใดๆ จากธรรมชาตได ชาวอสราเอลจงจำาตองดำาเนนชวตบนความจำากดเชนน พวกเขาจดการบรหารพนทอยอาศยของชมชนและพนทการเกษตรอยางเปนระบบ ดวยการบรหารจดการแบบรวมกลมทเรยกวา คบบตซ (Kibbutz) และ โมชาฟ (Moshav) โดยคบบตซ เปนรปแบบของการนคมสำาหรบเกษตรกรทไมมทดนเปนของตวเอง และรายไดจากการขาย ผลผลตทางการเกษตรจะถกนำามารวมกนเพอแบงปนกำาไรเทาๆ กน ขณะท โมชาฟ คอชมชน จดตงทมการรวมกลมกนของเกษตรกร เพอชวย กนทำามาหากนแบบพงพาอาศยกนอยางมกตกา ในรปแบบคลายสหกรณ แตละแหงมสมาชกประมาณ 60-200 ครอบครว แตละครอบครวสามารถมทดน บาน และเครองมอทำาการเกษตร เปนของตนเอง โดยโมชาฟจะรบผดชอบดานการตลาด การจดซอเครองมอเครองใชใหสมาชก ในราคาถก รวมทงจดการใหสมาชกทกคนไดใช นำาและทดนอยางเทาเทยมกน เมอสามารถบรหารพนทการเพาะปลกและ อยอาศยได การบรหารจดการทรพยากรกตามมา อสราเอลทมเทอยางหนกเพอการวจยและพฒนาเทคโนโลยเพอการเกษตรในทกขนตอนและทกมต เรมตงแตการวางแผนการผลตกอนปลกพช โดยฝายการตลาดจะวเคราะหวาพชชนด

© Ed

Kashi/C

orbis

© REU

TERS

/Ibrahe

em A

bu M

usta

fa© Richa

rd T.

Now

itz/C

orbis



ทมา:

Israel's lively start-up culture keeps economy

thriving (2009) โดย Dan Senor และ Saul Singer

จาก articles.cnn.com

What next for the start-up nation? (2012)

โดย Yossi Vardi จาก economist.com

Keep out (2012) จาก economist.com

ตะลยเมองเกษตรกลางทะเลทราย (2555)

โดย ดลมนส กาเจ จาก komchadluek.net

นา กบชวตทอสราเอล โดย ปยมตร ปญญา

จากหนงสอพมพมตชน (12 มถนายน 2554)

เอกสารสำานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ

ณ กรงเทลอาวฟ (พฤษภาคม 2552)

ผลงานทางอตสาหกรรมนำาทใหญทสดในโลกอยาง WATEC เพอแสดงนวตกรรมบรหารจดการ นำาทครอบคลมในทกๆ ดาน ตงแตเรองของการแสวงหาแหลงนำา การบำาบดนำา เรอยไปจนถง การควบคมสภาวะแวดลอม และพลงงานทางเลอก ซงทงหมดนจะนำาเสนอความร และความเขาใจ ในหลกการและความคดเบองหลงเทคโนโลยเพอนำามาประยกตใชเมอประเทศตองประสบกบวกฤตจากนำา

จากการระดมศกยภาพของชาวยวทวทกแหงในโลกทไดอพยพกลบมาเพอตงถนฐานในดนแดนทยดมนดวยศรทธา และไมมวนทจะเดน จากไปไมวาจะถกสถานการณรมลอมมากเพยงใด กตาม พวกเขาหลอมรวมความหวโหย ทกขยาก และแรนแคนเขาดวยกน แลวเปลยนเปนจตสำานก และเลหเหลยมในการเอาชนะอปสรรคทมาจาก มนษยหรอธรรมชาตกตามท และในวนหนงขางหนาทหนทางการตอรองกบธรรมชาตอาจรบหรลง อสราเอลจะยงมเมลดพนธแหงอนาคตมากมายทไมไดเกดจากผนดนหรอผนทราย แตหากบมเพาะ ดวยปญญาของพวกเขาเอง

เทาใดสำาหรบพนธพชทแตกตางกนในแตละฤดกาลเพาะปลกดวย ทรพยากรนำาทจำากดยงผลกดนใหอสราเอล คดคนเทคโนโลยระบบ Micro Irrigation หรอ ระบบการใหนำาแบบหยดเพอการเพาะปลกทไดประสทธภาพโดยสญเสยนำานอยทสด โดยฝายวจยจะศกษาวาพชแตละชนดตองการนำาปรมาณเทาใด และดนทใชปลกซมนำาไดเรวแคไหน และเนองจากพนทสวนใหญของประเทศเปนทรายละเอยด การใหนำาอยางมากกจะไหลผานชนรากพชไปอยางรวดเรว จนรากพชอาจดดซบไวไมทน ดงนนเกษตรกรจงไมจำาเปนตอง รดนำาลงไปครงเดยว แคปลอยนำาผานระบบนำาหยดใหนำาคอยๆไหลลงไป รากพชกจะมเวลาดดซบนำาไดทน การสญเสยนำาจงนอยมากหรอแทบไมมเลย ทงน ขนตอนในการควบคมการผลต ตงแต ปรมาณนำา การวดความชนในโรงเรอน และปจจย อนๆ เกอบทงหมดจะถกควบคมดวยระบบคอมพวเตอรและอปกรณควบคมอตโนมต เชน วาลวนำาจะถกสงเปดจากคอมพวเตอรทนททเครองวดความชนในดนรายงานวาพชตองการนำา และเครองพนหมอกจะปลอยละอองนำาในโรงเรอน เมอตววดความชนรายงานวาอากาศเรมแหงเกนไป สวนพดลมดดอากาศจะทำางานทนททความชนภายในโรงเรอนมากกวาความตองการ ของพช คงเหลอแตกระบวนการเกบเกยวผลผลต ทมมลคาสงและตองการลดความบอบชำาซงจะใชแรงงานฝมอในการเกบเกยว แบบแผนเกษตรกรรม ตงแตการศกษาความตองการของ ตลาด การวจย เพาะปลก เกบเกยว ไปจนถงระบบโลจสตกสน เปนระบบทใชในฟารมปศสตว และการประมงชนดอนๆ ดวย โดยในทกๆ ปของฤดกาลเพาะปลกหรอเลยงสตว เจาของฟารม จงมงานทดลองทกป เพอนำาไปพฒนาการเกษตร ในฤดกาลตอไป เชน การเปรยบเทยบสายพนธ เปรยบเทยบวสดปลก หรอเปรยบเทยบโรงเรอนทแตกตางกน บนตรรกะเชนนทำาใหอสราเอลไมขาดแคลนอาหาร อกทงยงเปนผสงออกพชผล

เกษตรรายใหญทสดใหแกภมภาคยโรปอยางตอเนอง นอกจากนวตกรรมดานการเกษตร ชาวยวผรอบรยงไดพฒนาระบบนวตกรรมเทคโนโลยนำาเพอครวเรอนและอตสาหกรรมทชาญฉลาดทสดแหงหนงในโลก ทงระบบการเปลยนนำาเคม ใหเปนนำาดม กระบวนการบำาบดนำาเสยจากบานเรอน และโรงงานอตสาหกรรมมาเปนนำาใช และยงถอเปนประเทศทมการรไซเคลนำาไดมาก ทสดในโลกถงรอยละ 75 ของนำาอปโภคบรโภคทงหมด (มสเปนเปนอนดบสองอยทระดบรอยละ 20) พรอมกนน อสราเอลยงเปนประเทศทมการสงออกระบบเทคโนโลยเรองนำา ไปยงประเทศ ตางๆ ทวโลก คดเปนมลคา 2,000 ลานเหรยญสหรฐฯ โดยหนงในนนคอนวตกรรมผลตนำาดม จากนำาทะเลในระบบรเวรส ออสโมซส ของบรษท ไอดอ-แอชเคลอน ซงเปนบรษทรวมทนระหวาง ไอดอ เทคโนโลยของอสราเอลกบโวลลา วอเตอร แหงฝรงเศส ซงใชเทคนคการปมนำาทะเลดวยแรงดนสงผานเขาไปในระบบกรองของไสกรองเมมเบรนทสกดเอาเกลอออกจากนำาทะเล ในอตราสวนนำาทะเล 2 ควบกเมตร เพอใหไดนำาดม 1 ควบกเมตร โดยโรงงานขนาดใหญ 2 แหง สามารถผลตนำาไดครอบคลมถงรอยละ 50 ของปรมาณนำาเพอการบรโภคของคนอสราเอลทงหมด และสดสวนดงกลาวจะเพมขนเปนรอยละ 70 เมอตงโรงงานแหงท 3 แลวเสรจในอนาคต นอกจากน ทกๆ 3 ป อสราเอลจะจดมหกรรม แสดงแสนยานภาพทางนวตกรรมดานการเกษตร เพออนาคต “Israel Agriculture Innovation & Agritech” ขน โดยจะมประเทศตางๆ เขารวมนำาเสนอนวตกรรมเพอมวลมนษยชาต อาท จน เกาหลใต เนเธอรแลนด เปนตน รวมถงยงมงานแสดงเทคโนโลยการเกษตรอนๆ ทจดขนกลางทะเลทรายอะราวาเพออวดความสามารถของระบบทดนำา ตลอดจนความสวยงามของดอกไมและเมลดพชดดแปลงพนธกรรมทสามารถปลกไดดแมในสงแวดลอมทไมเปนมตรอยางเชนกลางทะเลทราย ไปจนถงงานแสดง


ทมา: theisraelproject.org

กงกานแหงวทยาการ • นวตกรรมเครองกรองนำาพกพา Sulis ของบรษท Water Sheer ไดรบการรบรองจากองคการอาหารและยาแหงสหรฐฯ โดยสามารถกรองนำา จากเกอบทกแหลงนำาจากพนดนใหสะอาด ดวยการใชเมดคลอรนกรองสารปนเปอนออก ซงอปกรณหนงชนสามารถกรองนำาไดถงครงละ 700 ลตร โดยนำาไปตอกบปากขวด กอก หรอแทงกนำาทวไปไดสะดวก และยงมขนาด ทเลกและเบา นอกจากน บรษทหลายแหงยงไดคดคนนวตกรรมเพอการเขาถงแหลงนำาคณภาพสงในทกสถานการณ ทผานมา อสราเอลสงเครอง กรองนำาพกพาและระบบกรองนำาลตรไปยงพมาในป 2008 รวมถงเมอคราว เกดพายไซโคลนไตหวนในป 2009 และเฮตในป 2010 และยงไดพฒนาระบบกรองนำาฉกเฉนใหสามารถกรองไดแมแตนำาทะเลหรอนำาปสสาวะ • เทคโนโลยฟารมโคนมของอสราเอล ถอวาทนสมยและใหผลผลต นำานมสงทสดในโลก โดยพวกเขาศกษาถงพฤตกรรมการมอารมณแปรปรวน และกาวราว เพอลดทอนปญหาและหาทางทำาใหแมววสบายใจทจะมอบนำานม ดวยเหตนววในอสราเอลจงใหผลผลตเฉลยสงถง 1.2 หมนลตรตอป ขณะทฟารมในยโรปผลตนำานมไดเพยง 5-6 พนลตรตอป และฟารมไทยเพยง 2 พนลตรตอป • เกษตรออรแกนก อสราเอลไดจดพนทฟารมออรแกนกขน โดยสนคา ทผลตไดจาก ฟารมเหลานจะมราคาสงกวาสนคาปกตถงรอยละ 30-40 มตลาดใหญคอสหภาพยโรปทนำาเขามนฝรงถง 31,000 ตน รวมถงผกผลไม ซงสวนใหญจะเปนซตรส อะโวคาโด และอนทผาลม มลคาของการสงออก ราว 1 พนลานเหรยญสหรฐฯ หรอคดเปนรอยละ 13 จากยอดการสงออกสนคาเกษตรทงหมด

ผลผลตอนอดมสมบรณจากแหลงทะเลทรายในอสราเอลทำาใหโลกตองอจฉา ไมเพยงสำาหรบความอมทองของชาวอสราเอล แตยงแตกกงกานสาขาไปงอกเงยในแหงอน • ศนยความรวมมอการพฒนาระหวางประเทศเกษตรกรรม (CINADCO) ตงขนในป 1950 เพอแบงปนความรดานการพฒนาทางการเกษตรแกประเทศ กำาลงพฒนา เชน เซเนกล อนเดย เอลซลวาดอร จน และคาซคสถาน องคกรดงกลาวไดกลายเปนสญลกษณแหงการตอสกบวกฤตอาหารทวโลก เพอชวยใหประเทศทขาดแคลนอาหารไดบรรลผลผลตจากทดนทำากนของพวกเขาดวยวธการพฒนาระบบนเวศการเกษตร • อตสาหกรรมพลาสตกโพลแซค เกดขนในป 1974 เพอพฒนาเทคโนโลย การจดการกบความทาทายในการรกษาผลผลตทางการเกษตรทามกลางความรอนสงของประเทศ โพลแซคพฒนาผลตภณฑและสามารถทำาการตลาด ไดกวางขวาง ผานตาขายปองกนยวสำาหรบการใชงานดานการเกษตร เชน การปองกนพชและใหรมเงา การจดการแสงสเปกตรม ตลอดจนคลนความถ โพลแซคยงมสวนรวมในโครงการเกษตรทวโลก • เนตาฟม (Netafim) บรษทผบกเบกและพฒนาระบบชลประทานนำาหยด เรมดำาเนนการในป 1965 เพอปฏวตการใชนำาในพนทขาดแคลน ลาสดไดพฒนาระบบนำาหยดสำาหรบพนดนนอย โดยเนตาฟมไดดำาเนนการหลายโครงการทวโลก เชน การฝกอบรมทางการเกษตรรฐอานธร อนเดย เพอเพาะปลกออย มะมวง มะนาว และฝาย ในพนทกวา 6,000 เฮกเตอร ซงไดผลผลตดเยยม

© REU

TERS

/Amir Co

hen

THE CREATIVEมมมองของนกคด



เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน และศภมาศ พะหโล ภาพ: อดเดช ชยวฒนกล

เรยงลำาดบจากซายไปขวา : ศภางค บญสทธ, ผศ.ดร. บณฑต อนณวงศ, พรทพย นรนตสข, คงวฒ นรนตสข

Innovative houseจากวกฤตการณอาหารของโลก และสถานการณของบานเรา ทำาใหหลายคนตงเรมตงคำาถามถงทางออกของภาวะความขาดแคลนทเกดขน การยนมอเขามาชวยเหลอจากนวตกรรม หรอเสยงจากวถดงเดมจะเปนทางออกทถกตอง Innovative House นำาเสนออกหนงทางเลอกสำาหรบผบรโภค และเปดมตใหมสำาหรบความหมายของคำาวา “อาหารเลยงโลก” คำาตอบจากทงสองทางเลอกนเปนหนทางทถกตองแลวหรอไม หรอทจรงชวตของ เราทกคนมทางเลอกใหมๆ สำาหรบอาหารการกนในยคทความตองการหลากหลายและไมสนสดเหมอนทกำาลงเผชญอยในวนน




คดเหนอยางไรกบความคดทวาเทคโนโลยสามารถชวยใหมอาหารพอเพยงสำาหรบมนษยบณฑต: สำาหรบตวผมเอง ผมไมตองการเทคโนโลยทสงสง ผมกลบมองในอกมมหนง เอาในฐานะคนกนกอน ถาผมเอาอาหารจานหนงใหทกทาน กน ถามวากนไหม กคงกนแหละ แตถาเกดบอกวาอาหารจานนอยไดอกสองป ทกทานกคงถามวามนคออะไร ทำาไมมนถงอยไดสองป แนนอนสมยกอนเมอ 20-30 ปทแลว ผมเชอวาเรายดอายอาหารไปเยอะๆ ได แตปจจบน ยคททกอยางถงกนหมด มนไมใชแลว ผมมความรสกวาการยดไปเยอะหรอคดคนอะไรขนมาใหมๆ ไมไดชวยแกปญหาเรองเรามอาหารไมพอนะ แตการแกปญหาอาหารไมพอ มอยแคจดเดยว คอเราไมไดกนอยางเพยงพอหรอพอเพยง อนนตางหากทเปนปญหา วาตอใหเรามทรพยากรธรรมชาตเยอะแยะ แลวเรากบรโภคๆๆๆ จากนนเรากทงๆๆๆ มนกจบ กแกปญหาไมไดอยด

หมายความวา มทรพยากรมากแคไหนกไมสามารถเลยงคนทงโลกในอนาคตไดใชหรอไม บณฑต: ตองมองวา เราใชทรพยากรยงไมเตมประสทธภาพของมนดวยซำา ยกตวอยางงายๆ ผมผานไปตรงเยาวราช เหนรานกวยเตยวราดหนา เขาใชเฉพาะแกนของคะนา ทเหลอทงหมดเลย แลวกวาจะปลกขนมาแตละตน ตองใชเวลาใชทรพยากรเทาไหร แตปรากฏวาเขาใชแคแกนขางใน ซงผมเสยดายมาก เพราะสวนอนเชนใบ กไมใชวาจะกนไมได หรอไมมประโยชนตอรางกาย คงวฒ: ผมมองวา คำาวาเลยงโลกนน ตองบอกใหไดกอนวาเลยงดวยสถานภาพแบบใด คอถามองเปนสภาวะแรนแคน มนจะเลยงโลกแบบหนง แตถาเกดมองดวยสภาวะกเลสจดๆ คณกตองเลยงอกแบบหนง ชองวางตรงนมนสงมาก แตถามองตามซพพลายจรงๆ สงทเกดขนจากอาหารมนกคอเมลดพนธ เพราะมนเกยวของตงแตเลยงสตวเปนอาหารใหกบคน นคอมองในเชง supply chain (หวงโซอาหาร) แตจรงๆ นคอกลไกทซบซอน เพราะสดทายแลวคนกนอาหารอาจจะไมไดกนทตวอาหารจรงๆ เพราะสมมต เราตความวาใหแคอม นดเดยวกอมแลว แตคนไมไดตองการแคนน คำาวาเลยงคนทงโลกมนเลยตองตความวาเปนมตไหน ถาเอาแคอยรอด คณตองไปโฟกสเรองของปรมาณ ยงไมตองมองเรองคณภาพ เพราะถาเกดจะเลยงคนดวยกเลส มนคออกอยางเลย แลวคำาวาเลยงคนนอกอยางกคอ barter system (ระบบการแลกเปลยนสงของตอสงของ) เทรดกนไปเทรดกนมา ฉนใหขาวเธอ เธอใหถวฉน หรอฉนใหขาวเธอ เธอใหนำามนฉน คอมนคนละมตกน เพราะงนสงหนงทตองมองกคอทศนคตของคน เพราะคนเราจะเปลยนแปลงทศนคตไดกตอเมอตองมผลประโยชนหรอผลไดผลเสยรวมกน เชน กำาลงจะตายหรออยางใดอยางหนง ผมเชอวา

อาหารในโลกนมนพอเลยงคน ถาคนไมไดมทศนคตทตางกนมาก แตในความเปนจรงมนไมใช มนมชองวางสงมาก คอกเลสของคนทไมเทากน

คดเหนอยางไรกบสถานการณอาหารของประเทศไทยในปจจบนคงวฒ: กลไกทมนเปนไปอยในประเทศไทยตอนน คอ monopoly (ตลาดผกขาด) มนกำาลงเขามา ทกทานทราบวาอตสาหกรรมอาหารในบานเราทผกขาดกมอยไมกบรษท อนนคอสงทมนเกดขนจรงแลว แนนอนวามนลามไปถงฐานรากผผลตหรอเกษตกร ซงกลไกตรงนเปนกลไกทนทเราปฏเสธไมไดเลย ตอนนความยงยนมนเปนความยงยนของนายทน แนนอน นายทนบอกวา อาหารมพอกนชวร แตคนทไมมปญญาซอกนมนมเงอนไข และในอนาคตซพพลายจะลดจำานวนลงมาก และอาหารจะตองออกมาในรปแบบทมขนาดเลกลง แลวทานงายขน ซงคำาวาทานงายนหมายถงเรองรสชาตจะถกตดออกไป ซงผมไมรวาวนนนเราจะยงอยหรอเปลา นคอสงทเปลยนไป แตผมมนใจวา ถากระบวนการทนมนไมเยอะขนาดน เรองอาหารเลยงคนทงโลก กไมใชปญหา พรทพย: มองวาประเทศไทยนาจะตองประเมนศกยภาพของตวเองกอน คอถาแคอาหารประทงชวต ประเทศไทยเรามศกยภาพพอทจะใหคนทงประเทศอยแลว นคอมองแบบงายๆ ทไมตองเปรยบเทยบถงเรองระบบนายทนนะ ทนถามองวาทงโลก เรากตองมองวาเราตองแชรใหคนทเขาไมมดวย คอถาเราทำาตามศกยภาพของเราเตมทแลว เรากตองแชรในสงทคนอนไมมดวย ซงโดยวทยาศาสตรและเทคโนโลยอาหารจะเขามาชวยใหไทยไปถงตรงนน คอสามารถประเมนทงตวเองและคนทเราจะแชรไดในปรมาณทพอเพยง

"คำาวาเลยงโลกนน ตองบอกใหไดกอนวา

เลยงดวยสถานภาพแบบใดคอถามองเปนสภาวะแรนแคน

มนจะเลยงโลกแบบหนง แตถาเกดมองดวยสภาวะกเลสจดๆ

คณกตองเลยงอกแบบหนง"



บณฑต: ผมมองงายๆ เลยวา ณ วนน ทสงคมเมองเจรญเตบโตขน มการรกลำาปามากขน พนทเกษตรถกทำาลายมากขน ผมไมรวามหนวยงาน ไหนไหมทบอกวา ตอนนคนไทย 77 ลานคน ตองมพนทเทาไหรเพอทจะผลตอาหารเสรฟคนไทยกอน ผมวาตองเรมตนทตรงน เพราะแคนเรากไมรแลว จากนนคอยมาดปจจยอนๆ เชน ถาเกดมจำานวนผสงอายเพมขน สงทมอยตรงน หรอสงทผลตอยในพนทน มนเพยงพอหรอวามนสนอง ความตองการกบคนทมอายมากขนไหม แลวถาเกดคนขนเพมละ เราจะตองเพมพนทอกเทาไหร ตองปลกอะไร ทเหลอจะขายอะไร กบใคร หมายความวา ณ ตอนน มนเหมอนกบมทางแยกสองสวน หนงคอทำาเพอ อยกบสองคอทำาเพอขาย เราเคยทราบไหมวา เราตองการขาวเทาไหร เพอเลยงดคนไทยทงประเทศ แลวถาเกดอทกภย ตองการเทาไหร หรอเกดภยพบต จะทำายงไง เพอใส safety factor (อตราสวนความปลอดภย) เอาไว ในฐานะทผมเปนเกษตรกร ผมรแลววาตองทำาเทาไหร หรอถารแลว วาเราจะตองขยายกำาลงผลตเทาไหร ผมในฐานะนกแปรรปอาหาร ผมกตองรวาจะทำาอะไรตอไป

คดวาวถออรแกนกนาจะเปนทางออกหรอไมบณฑต: บานเรามวตถดบทเปนออรแกนกไมถงครง อยาลมวาเรายงอยในหมวดการแปรรปพนฐานกบวตถดบทางการเกษตร บานเราปนเปอนมานาน เพราะฉะนนจะใหเปนออรแกนกมนยาก แตถามวามไหม กมในบางพนท แตโดยสวนใหญเกน 90 เปอรเซนตไมออรแกนก ปญหาคอออรแกนก มนตองวากนดวยเรองของพนท ซงในนยามมนยาก เพราะเราไมใชผผลตรายใหม (new grower) แลวกมนกวชาการหลายๆ ทานบอกวา จรงๆ ออรแกนกมนเปนเหมอนวฒนธรรมปอป (pop culture) ในการบรโภค คอมนบมขนมาปบปบ แลวกเปนกระแสจากขางนอกนะ เปนกระแสจากฝรง ตองอยาลมนะวาเขาปลกไมได แตเขาสามารถสรางพาวเวอรของการซอได พอดมานมาอยางนน ซพพลายกตองทำาให จรงๆ สวนตวผมไมคอยเชอระบบอยางน แลวมนกไกลตวตนของเรามาก ถงไมไดคดวามนเปนแนวทางในอนาคตทจะทำาใหเลยงโลกนไปไดตลอด

แลวเรองพนทเพาะปลกไมเพยงพอบณฑต: การทมนไมมพอเพยงน อยาลมนะวามนเกดจากระบบทนทเขามามหาศาล สงคมเปลยนเปนสงคมเมองปบ เราจะเอาพนทไหนมาทำาเกษตรกรรม เมอมนตองเปนทอยอาศย หรอวามกลไกของเศรษฐกจเขามาควบคม อยางสมยกอนผมจำาไดทเขาบอกวาบานเราเปนประเทศกสกรรม ผมถามนดหนงวา ความเสถยรของอาหารในประเทศเราวนน อะไรกนแนทเสถยร มนไมใชคนทำากสกรรม กสกร หรอเกษตรกรทเสถยรนะ แตมนใหความสำาคญแคกบระบบเศรษฐกจทเสถยร คอเราถกวดดวยจดพตลอด

พดงายๆ คอ สมมตมท 1 ไร ปลกเอง ทำาเอง กนเอง กพอ ถาเปนแบบน พนทเราปจจบนเทยบกบประชากรทงหมดมนกยงเหลอเฟอ แตทกวนนเราไมไดใชทรพยากรพนทอยางเตมทแบบนน ทสำาคญคอการเตบโต ของสงทเรยกวา civilization (อารยธรรม) ทพอเขามาปบ มนทำาใหสงหนง โตขน แลวอกสงหนงกตองเลกลง ทายสดแลว เรากำาลงเสยเปรยบมาก เพราะเราเปนประเทศผผลต ในวนทผผลตหรอผทสรางวตถดบไมไดเปนผทกำาหนดราคา นคอสงทประเทศไทยเผชญอย ถามวาระบบอยางนจะอยตอไปในอนาคตหรอไม ในภาวะทคนซอกำาหนดราคา ในขณะทคนผลต กผลตกนตายเลย กตองดวาปจจบนมชาวนาชาวสวนกคน ทลกจบมาแลวใหไปเปนชาวนาชาวสวน มนอยนะ เพราะตวเองลำาบากแลว กไมอยากใหลกลำาบาก ซงกลายเปนเรองทนากงวลมาก เพราะตอนน เฉลยแลวชาวนาบานเราอายเกอบ 60 ป แตมนกยงโชคดทบนหยดนำาเกลอกยงมนำาตาล หมายความวา กยงมกลมคนทเชอมนวาเรายงอยได โดยทเพาะเอง ปลกเอง กนเอง

คดเหนอยางไรกบการทำาผลผลตเพอมงเนนเรองของการขายเพยงอยางเดยวบณฑต: ผมวามนตองเดนสองทางนะ แตวาตองคดถงสดสวนซงมนขยบกน ไดในภาพองครวมวาจะเปนยงไงกนในอนาคต อยางตอนนเราตองมองวา พอ “เออซ” เปดมาปบ เราจะเจออะไรบาง แคนเอง งายๆ สนคาเหมอนกน ทกอยางเหมอนกน เกษตรกรรมเราจะตายไหม ยงนำามนเรากแพงทสด ผมวาอกหนอยเราจะซอขาวเวยดนามกนเหรอ แลวขาวไทยเปนไง ตายไหม ตายส ระบบของอาหารเราเนยคอความไมเสถยร ถาวนหนงผลไมจนไลมาหมด เรากตายเหมอนกน

พนทเกษตรกรรมในบานเรา ปจจบนเปนของนายทนเกอบหมด บณฑต: ตอนนเวลาปลกกลวยเนย กลวยไข กลวยหอม สงออกหมดเลย มะมวงนำาดอกไม มหาชนกสงออกหมดเลย คอนายทนมาแบบคณปลก มะมวงใชไหม โอเค ฉนซอมะมวงคณหมดเลย สอง ฉนซอทคณดวย แลวฉนจางคณปลก มนจะเปนระบบนในทสด

"นกวชาการหลายๆ ทานบอกวา จรงๆ ออรแกนกมนเปนเหมอนวฒนธรรมปอป (pop culture)

ในการบรโภค"



คดวาอะไรคอ super food ทแทจรงบณฑต: สงหนงทเรามองคอ เรากำาลงทำาตวเปนพระเจาอย เราสนองความตองการโดยอาศยอะไรบางอยางทเปนชองวางของความร ปจจบนน แมแตผมเอง ถาใครบอกใหกนพวกผกไฮโดรพรอนกส ผมกจะถามวา มนเปนยงไง ถามนโตแบบไมใชดน แปลวามนโตจากสารตางๆ ทเราใหไปในนำา ผมมความเชอวา อะไรกตามทผดธรรมชาต ณ วนหนงมนจะแสดงผล แคมนจะชาหรอเรว ประเดนอยทวา มนโตจรง แตเราถามวา ทมนโตเนย ถาสมมตมสารตวหนงทโปรไฟล (profile) มนผดไปจากเดม หรอเรโช (ratio) สกอยางในตนนนผดไป เคยมนกวทยาศาสตร คนไหนออกมาพดไหม ไมม แตองคความรคอ สารมนรวมๆ กนแลวเรากนเขาไป ไมมหลกฐานบอกวามนไมปลอดภย แตกไมมหลกฐาน บอกเหมอนกนวามนจะปลอดภยแบบตลอดไป มนกลายเปน gray zone หรอเกดเปนความเคลอบแคลงอยอยางนนขนมา ผมมองวา เทคโนโลยทมอยมนเปนดาบสองคมจรงๆ ความรอยางพอเพยงตอการตดสนใจของผบรโภคคอเรองสำาคญ ผมเหนดวย ถาจะเกด super food ซงเปนการพดถงสอกลางในการทจะบอกวามนมเทคโนโลยอยเพอทจะคดในเชงสรางสรรค แตผมอยากใหตบทายดวยวา สงทสรางสรรคตรงน มนกคอคำาถามใหญสำาหรบเราคงวฒ: ถามอง super food เราตองตงคำาถามวา สำาหรบคนกนหรอคนทไมไดกน ถาคนกนกมมหนง แตถาไมใชคนกนกสนกแลว ตดตอพนธกรรมเพอคนไมไดกน คำาถามคอวาจรงๆ แลวเรามวธอน เพยงแตวธอนมนไมตอบสนองกบคนไมไดกนเทาวธนแคนนเอง เทคโนโลยมนเปนพนฐาน พวกเราเรยน วทยาศาสตรหมด แตเราไมเคยบอกวาเทคโนโลยเปนตวแกปญหา แนนอนบรบทของความเปนอาหารคอ ปลอดภย กนแลวตองไมตาย กนแลวทองไมเสย คำาถามคอความอรอยใชไหม บางคนบอกไมจำาเปน สองคอ กนแลวมประโยชน บางคนบอกไมใช ผมวาสำาคญทสดคอเซฟต แตทกวนนมนเปนอยางนนจรงหรอเปลา

โครงการทชอบบณฑต: ผมชอบเกษตรกรรนใหม ทสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ทำา ซงสนบสนนใหคนไทยกลายเปนเกษตรกรในพนท 3 ไร และแบรนด "ปอนคำาหวาน" ทเอาการบรหารเขาไปจบ ไมใชวทยาศาสตร อาศยการสรางแบรนด เปลยนชอ แลวไปวางขายทเพลนวาน จะเหนวาทงสองโครงการ วทยาศาสตรกลายเปนโจทยสดทายทตองเลอกเดน ถามนสามารถแกดวยอยางอนได โดยทเราไมใชสารเคม แลวอาหารอรอย มปจจยดานสขภาพมาเปนสวนเสรมเขาไป กประสบความสำาเรจไดคงวฒ: ผมชอบแบรนด "เบาๆ" คอเขาอยากใหทกคนใชชวตเบาๆ กนเบาๆ สบายๆ แคลอรเบาๆ แนวคดนเกดขนจากการทเขาคดวาคนเรากนอะไรทหนกเกนไป โจทยคอนำาสลดทหามใสไขมนเลยสกหยด หามใสอะไรทมนไมเปนธรรมชาต แตขอใหเกบไดสกสองสปดาห วธคดของเบาๆ ถอวาเปลยนโลกของคนซอเลยครบพรทพย: ชมชนบานสามขา จงหวดลำาปาง ทมโอกาสเขาไปชวยเปนโครงการทประทบใจมาก จากจดเรมตนจรงๆ ของชมชนนคอปลอดหน ปจจบนนเขากเปนแหลงทปลกขาวเอง ปลกผกเอง กนเอง เขาเปนชมชนในหบเขา ตอนนเขาคนสธรรมชาตแลว ปายงอยตนไมยงอย มฝายกนนำา ชมชนมอาชพทำา แตคนทำางานคอปยา เพราะลกหลานเรยนจบแลวทำางานในเมองหมด ซงเมอมองอนาคตแลว สดทายชมชนนกอาจจะกลาย เปนชมชนราง เรากเลยมโอกาสไปชวยวาจะทำายงไงใหสงทลกหลานมไปชวยตอลมหายใจของชมชนได โดยมองวาอะไรคออาชพ อะไรคอรายได แลวกพบวาสงทโดดเดนของเขาคอมขาวทเปนสายพนธเหนอเฉพาะ การนตไดดวยพนทวาเปนออรแกนก แลวมผกหวานจากหบเขา เรากเขาไปชวยเขาคดใหผลผลต ถกผลกดนออกมาขางนอก ใหลกหลานเหนวาถาคณเรยนจบแลวกลบบาน ชวยกนผลกดนใหมผลตภณฑออกมาสกตวหนง มนกนาจะตอยอดได ทชอบคอเพราะมนเปนสงทมนควรจะเปนจรงๆ คอเทคโนโลยนาจะเขามาชวยสบสานวฒนธรรมตรงนได

Creative Ingredients

CREATIVE WILLคด ทำ� ด


จากป 2007 ความตงใจของ "เอเบรนไนท (Urbanite)” คอการรเรมโครงการทกระตนใหเกดความเคลอนไหวดวยนวตกรรมและความสามารถเฉพาะทางของคนในพนท ซงครอบคลมทกแขนงของทกษะอาชพ เชอมโยงดนตร ศลปะ วรรณกรรมเขาไปสวทยาศาสตร นโยบายสาธารณะ และการศกษา เพอเปาหมายรวมกนคอการพฒนาพนทบลตมอร รฐแมรแลนด สหรฐฯ ใหเปนประโยชนตอผอยอาศยทกคนอยางสงสด

“ระยะทางกวา 2 ไมล จากชมชนถงซเปอรมารเกต ไมใชความหางไกล ทถกตอง และยงไมเปนธรรม เมอครอบครวรอยละ 40 ของบลตมอรมรายไดตำากวา 25,000 เหรยญสหรฐฯ ตอป” จากปรากฏการณ “ทะเลทราย อาหาร (Food Deserts)” หรอภาวะทชมชนไมสามารถเขาถงแหลงอาหาร ทดตอสขภาพ ไมสามารถผลตอาหารสดใหม และมอปสรรคเรองระบบ การขนสงไมทวถง คำานยายทระบโดย Johns Hopkins Center for a Livable Future (CLF) สงผลใหเอเบรนไนทเลอกทจะผลกดนกจกรรมสงเสรมดานอาหารและสขภาพใหเปนโครงการประจำาป 2012 เพอใหบลตมอรหลดจาก หนงในเมองทไดรบสมญานามวาทะเลทรายอาหารน โครงการ “Urbanite 2012: Health Food Challenge” จงเกดขนเพอตอบคำาถามสำาคญเพยงคำาถามเดยววา “เราจะสามารถชวยเหลอใหผคนทอาศยในบลตมอรมสขภาพดขนไดอยางไร” โดยไดรบการสนบสนน จากสำานกอนามยแหงบลตมอร กระทรวงเกษตรแหงรฐแมรแลนด และมหาวทยาลยสแตรทฟอรด เพอชวยเหลอผทอยอาศยในเมองน ใหสามารถ

เขาถงอาหารทดตอสขภาพไดมากและรวดเรวยงขน โดยใหความสำาคญ กบการนำาความคดสรางสรรคและนวตกรรมมาประยกตใช เอเบรนไนทไดเขามาชวยเหลอใหผอยอาศยในบลตมอรไดรบวตถดบ เพอการผลตอาหารแตละมอทดตอสขภาพอยางครบกระบวนการ ไมวาจะเปน “Real Food Farm” การทำาสวนผกในพนททไมไดใชประโยชนอยาง ลานจอดรถราง กอนจะสงตอผลตผลไปยงโครงการ “Food Truck” ทนำารถมาบรรทกอาหารสดจากฟารมอยางผกผลไมปลอดสารพษแลวเขาไปสงตามตลาดนดทกวนพฤหสบด นอกจากนยงมจดจอดขายตามโรงเรยนเพอเปนทางออกสำาหรบคณพอคณแมทไมมเวลาจายตลาด หรอสงตรงถงหนาบานตามรายการสงทกวนพธและศกร และ “Baltimarket” ซเปอรมารเกต แบบดลเวอร ทใชระบบสงซอแบบออนไลนโดยอาศยความรวมมอจากหองสมดชมชนหรอโรงเรยนเปนศนยกลาง เพออำานวยความสะดวกสำาหรบ ผสงอายหรอผพการทไมสามารถใชงานคอมพวเตอรได โดยราคาสนคาเปน ราคาเทากบทขายหนาราน ไมมบวกคาขนสงเพมเตม และยงเลอกจายไดทงเงนสด และบตรเดบตหรอบตรเครดต โครงการ “Urbanite 2012: Health Food Challenge” คออกหนงตวอยางทแสดงใหเหนวาการไดรบประทานอาหารทด มความสดใหม ผานกระบวนการผลตทมคณภาพนน คอความจำาเปนพนฐานอยางหนงของมนษย และยงเปนการปองกนใหผคนหางไกลจากโรครายทมตนตอมาจากภาวะทพโภชนาการ โดยไมคำานงถงเรองความหางไกลหรอรายได แตทกคนมสทธทจะไดรบโอกาสในการรบประทานอาหารทดอยางเทาเทยมกน

เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน

ภาพและทมา: urbaniteproject.com

The 2012 UrbaniteProject

creative thailand magazine

Documents